2011 Muziekcentrum van de Omroep Jaarverslag
1
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
'Mijn werk en passie brengen mij over de hele wereld. Ik kan daarom stellen dat met bewondering naar het niveau van het Nederlandse muziekleven wordt gekeken. Daarin hebben de omroepensembles een eigen en onmiskenbare plaats, mede omdat zij op hoog niveau zeer onderscheidend repertoire spelen dat alom wordt gerespecteerd en bewonderd. Ik kan en wil in het buitenland niet uitleggen waarom drie prachtige orkesten en het heel bijzondere Groot Omroepkoor in hun voortbestaan bedreigd worden.' Citaat uit ingezonden brief van Bernard Haitink, NRC Handelsblad, 18 oktober 2010.
Muziekcentrum van de Omroep
2011
Jaarverslag 2011 - Stichting Muziekcentrum van de Omroep
Hilversum, mei 2012
4
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
gesprekken aanwezig. De leden van de Raad waren steeds voltallig aanwezig.
BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
Tijdens de vergaderingen heeft de Raad zich laten informeren en heeft de Raad tezamen met de directie gesproken over verscheidene onderwerpen: • De financiering door het ministerie van OCW; • De financiële exploitatie; • De toekomst voor de verschillende ensembles en afdelingen; • De verhouding tot de NPO en de omroepen; • De komende reorganisatie en de verschillende deelplannen;
Per begin van het jaar 2011 heeft de minister van
• De personele verhoudingen;
OCW besloten een nieuwe Raad van Toezicht voor het
• De kwaliteit van de uitvoeringen.
Muziekcentrum van de Omroep te benoemen, bestaande uit onafhankelijke leden. Dit zijn de heer drs.
De Raad heeft getracht de directie met raad en daad
R.P. (Ronald) Florisson en de heer ir. J.A. (Jan) Dekker
bij te staan in het vinden van een oplossing voor de
(voorzitter). Op 25 januari heeft de oude Raad van
verminderde overheidsbijdrage en voor de beste
Toezicht – de Raad van Bestuur van de Nederlandse
positionering van de verschillende ensembles en
Publieke Omroep – zijn taken overgedragen aan de
afdelingen. Daarnaast is meegedacht over de toekom-
nieuwe Raad. Per 1 november 2011 is de heer J.W.A.
stige organisatie en de beste plaats voor het MCO.
(Hans) van Beers toegetreden tot de Raad. De Raad wil zijn grote waardering uitspreken voor De Raad is in het verslagjaar negen keer bijeen ge-
de motivatie en inspanningen van directie en mede-
weest en heeft daarnaast individueel contact gehad
werkers die onder de dreiging van sterk vermin-
met de directie en met verscheidene functionarissen
derde financiering de kwaliteit van de concerten en
van het MCO. Ook is één maal overleg gepleegd met
de geleverde diensten op hoog peil hebben gehou-
de Ondernemingsraad.
den, die de exploitatie financieel op orde hebben
De vergaderingen van de Raad vonden steeds plaats
gebracht en die hun inzet voor goede levende
in aanwezigheid van de directie. Soms waren andere
muziek het hele jaar duidelijk en met groot succes
functionarissen voor specifieke onderwerpen bij de
hebben getoond.
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
INHOUDSOPGAVE
04 07 09 11 14
Bericht van de Raad van Toezicht
Inleiding
Behoud het MCO
Situatie MCO begin 2012
Activiteiten ensembles, Muziekbibliotheek en MCO Educatie
25 26 27 28 30
Business & communicatie
Bedrijfsvoering
FinanciĂŤn
Sociaal Jaarverslag
Muziekcentrum van de Omroep
5
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
7
bereikte in 2011 het respectabele aantal van ruim
INLEIDING
31.000 geïnteresseerden, onder wie leerlingen uit het primair, speciaal en voortgezet onderwijs en andere belangstellenden via projecten, website en concerten. Anderzijds moest door het gehele MCO worden ingezet op acties en overleg om de voorgenomen afschaf-
D
it Jaarverslag geeft in kort bestek een ver-
fing om te buigen. De inspanningen van het MCO en
slag van de activiteiten van de verschil-
de samenwerking met Burson-Marsteller hebben
lende onderdelen van het Muziekcentrum
gedeeltelijk succes gehad en zijn in december 2011
van de Omroep, een financieel overzicht
onderscheiden met European Excellence Awards.
en een toelichting op de jaarrekening 2011. De activiteiten dit jaar werden sterk beïnvloed door de in
De stand van zaken wordt in het hoofdstuk 'Situatie
oktober 2010 in het regeerakkoord aangekondigde
MCO begin 2012' weergegeven. Waar mogelijk wordt
afschaffing van het Muziekcentrum van de Omroep.
een bondige visie gegeven op hiermee samenhangende ontwikkelingen in het nieuwe kalenderjaar.
Een pennenstreek zonder enige argumentatie, die voor grote ophef en verontwaardiging heeft gezorgd in het nationale en internationale muziekleven. Intern
Anton Kok
was de verontrusting uiteraard niet minder. Des-
Algemeen directeur MCO
ondanks hebben de ensembles zich ook dit jaar met onverminderde toewijding gezet aan de missie om bijzondere muziek, zelden te horen repertoire, compositie-opdrachten en premières op het hoogste niveau ten gehore te brengen. De Muziekbibliotheek heeft, naast de uitvoering van haar reguliere taken, gezorgd voor continuïteit in het project Muziekschatten, een project dat de collecties van de
29-05-2011, De Dam, Amsterdam: Flashmob MCO-ensembles o.l.v. Jules Buckley
muziekbibliotheek onder de aandacht van een breed publiek brengt. MCO Educatie heeft zijn educatieve projecten verrijkt door de samenwerking met nieuwe partners en het ontwikkelen van nieuwe tools en
European Excellence Award ‘Culture and Media’ In december 2011 werd bekendgemaakt dat de inzet van het MCO, Burson-Marsteller en Trouble in Paradise is onderscheiden met European Excellence Awards in de categorieën 'Culture and Media' en beste nationale en regionale campagne in de Benelux. De prijzen werden uitgereikt voor de beste prestaties op het gebied van professionele communicatie in Europa. De flashmobs op Den Haag Centraal en de Dam in Amsterdam werden bestempeld als belangrijke bijdragen aan de publieke bewustwording van het belang en de kwaliteit van het MCO en de omroepensembles voor het nationale en internationale muziekleven.
8
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
9
BEHOUD HET MCO Direct na bekendmaking van de voorgenomen afschaffing van het MCO zijn directie, staf en musici in actie gekomen. Er zijn plannen gemaakt om sleutelfiguren in de politiek te benaderen en acties uit te zetten in het veld van pers, media en publiek, die erop waren gericht de waarde van het MCO voor de samenleving in positieve zin te onderstrepen.
D
e aangekondigde opheffing van het MCO
nister is in januari 2011 begonnen met het uitwerken
werd in het concept regeerakkoord op
van een aantal scenario's met meerjarige visie op de
geen enkele manier gemotiveerd. De direc-
inhoudelijke en programmatische samenwerking met
tie van het MCO heeft kort na de bekend-
de NPO, de organisatorische ophanging van het MCO
making een gesprek gehad met minister Van
in het omroepbestel en de plaats van het MCO in het
Bijsterveldt. In de tussenliggende periode waren tien-
orkestenbestel. Met 12 tot 14 miljoen euro op jaar-
duizenden reacties uit binnen- en buitenland op de
basis dienden de scenario's duidelijke keuzes aan te
speciaal daarvoor opgerichte actiesite binnengeko-
geven in de te behouden onderdelen van het MCO
men, was er een flashmob georganiseerd op Den
alsook inhoudelijke, organisatorische en financi毛le
Haag Centraal en werd een petitie aangeboden. In het
consequenties.
gesprek (op 16 november 2010) zei de minister onder
Op 1 mei 2011 moesten de toekomstscenario's bij de
de indruk te zijn van de massale steunbetuigingen en
minister worden ingediend. Het MCO heeft uitstel ge-
de kwaliteit van het MCO te erkennen. De minister
vraagd aangezien het v贸贸r die datum niet mogelijk
heeft het MCO uitgenodigd alternatieve scenario's te
was inzicht te verkrijgen in de specificaties van het
ontwikkelen die haar behulpzaam zouden kunnen
advies van de Raad voor Cultuur, de uitkomsten van
zijn bij verdere ori毛ntatie op het 'dossier MCO'. De
de nulmeting van adviesbureau Berenschot en de op-
scenario's betroffen de positie en de financiering van
dracht die de NPO van de minister krijgt ten aanzien
het MCO als geheel. Inzet van de directie was in de
van de levende muziek. Het verzoek is niet gehono-
eerste plaats het behoud van het MCO.
reerd.
12 tot 14 miljoen
twee scenario's
Na de ministerraad van vrijdag 3 december 2010
Het MCO heeft twee scenario's gepresenteerd:
over de cultuur- en mediabegroting liet minister Van
1. Gebaseerd op een budget van 12-14 miljoen, zonder
Bijsterveldt weten het MCO te willen laten voortbe-
keuzes te willen maken op ensemble- dan wel afde-
staan vanwege de hoge kwaliteit en de blijvende be-
lingsniveau. In dit scenario is alleen aangegeven
hoefte op het vlak van de levende muziek, en
hoeveel banen zouden verdwijnen, wat de be-
daarvoor 12 tot 14 miljoen ter beschikking te willen
nodigde frictiekosten zijn en de gevolgen op het
stellen uit het mediabudget. In opdracht van de mi-
gebied van huisvesting van het MCO.
10
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
2. Gebaseerd op proportionele bezuinigingen, ervan uitgaand dat het niet redelijk is het MCO als enige organisatie binnen de Publieke Omroep veel meer
JAARVERSLAG 2011
de opdracht de volgende deelplannen uit te werken: • Plan voor de formatie van RFO en GOK op basis van 14 miljoen euro (vanaf augustus 2013);
(bijna 60%) te laten bezuinigen dan de 20 à 25% die
• Sociaal plan;
geldt voor de Publieke Omroep in het algemeen. In
• Huisvestingsplan;
dit scenario is uitgegaan van behoud van werk-
• Visie op de educatieve functie;
gelegenheid en handhaving van alle zes MCO-enti-
• Visie op (de toekomst van) de Muziekbibliotheek.
teiten: de ensembles, de muziekbibliotheek en MCO
• Het opstellen van een bedrijfsplan voor het
Educatie.
Metropole Orkest.
In het rapport van Berenschot, geschreven in opdracht van de minister, zijn de scenario's eind mei
Het kabinetsbesluit over het MCO vat de minister in
2011 uitgewerkt. Het MCO kon zich in substantiële
de beschikking als volgt samen:
delen van het rapport niet herkennen en heeft dit in
• Het plaatsen van twee symfonisch volwaardige mu-
een brief aan de minister laten weten.
ziekgezelschappen (het RFO en het GOK) binnen de landelijke publieke omroep met een budget van 14
Bezuinigen, niet halveren Voorafgaand aan de behandeling van de mediabrief in de Tweede Kamer op 27 juni heeft het MCO een tweede grote actie georganiseerd, met een spectaculaire flashmob op de Dam en optredens van ensem-
miljoen euro; • Organisatorische ophanging bij voorkeur onder de NTR; • Aansturing van de twee gezelschappen door een samenwerkingsverband van omroepen;
bles op diverse toeristische locaties in Amsterdam.
• Het niet voortzetten van de RKF;
Ook deze actie kreeg ruime media-aandacht, onder
• Mogelijke transitie van het Metropole Orkest naar
meer van het NOS journaal, RTL en vele dagbladen. De
zelfstandigheid.
MCO-directie heeft met woordvoerders van politieke
Voor de uitvoering van deze vijf deelprojecten is een
partijen gesproken, het proportionele scenario onder
projectstructuur opgezet, waarin de verschillende
de aandacht gebracht en gepleit voor een motie om
projectgroepen rapporteren aan de projectcoördinatie.
meer geld uit het omroepbudget voor het MCO be-
Daarnaast diende het MCO een bijdrage te leveren aan
schikbaar te stellen teneinde het MCO in zo groot
het artistieke plan dat door de NPO wordt opgesteld.
mogelijke omvang te kunnen laten voortbestaan, aangezien de activiteiten van het MCO tot een van de
De Tweede Kamer heeft in december in meerderheid
kerntaken van de Publieke Omroep behoren. De uit-
aan minister Van Bijsterveldt gevraagd het Metropole
komst van het debat op 27 juni was teleurstellend.
Orkest te steunen bij de overgang naar verdere zelf-
De coalitiepartijen hebben strak vastgehouden aan de
standigheid. Bij het ter perse gaan van dit jaarverslag
afspraken rondom de mediabegroting.
wordt door het Metropole Orkest aan een herziene versie van het businessplan gewerkt, op basis waar-
uitwerken op Basis van 14 miljoen
van de minister zich mogelijk bereid zal verklaren
In september '11 volgden de officiële beschikkingen van
om hiervoor een eenmalige startsubsidie te ver-
het ministerie voor het MCO en de NPO. Het MCO kreeg
strekken.
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
11
Verzoekschriften zijn gestuurd aan het ministerie van
SITUATIE MCO BEGIN 2012
OCW en de NPO.
mco educatie Om te kunnen voortbestaan is het voor de afdeling educatie van belang samenwerking te zoeken met verschillende partners en projectgelden te verwerven. In
De alsnog toegekende subsidie van 14 miljoen op
het seizoen 2012-13 moet de haalbaarheid hiervan dui-
jaarbasis voor twee 'symfonisch volwaardige' mu-
delijk zijn. De inhuizing van Globe, Centrum voor Kunst
ziekgezelschappen - RFO en GOK - binnen de lande-
en Cultuur in Hilversum, in het MCO-gebouw is vrijwel
lijke publieke omroep is ontoereikend om daarnaast
definitief. Over de vorm van samenwerking met Globe
de Radio Kamer Filharmonie, de Muziekbibliotheek
wordt nog overleg gevoerd. Met HKU-faculteit kunst,
en MCO Educatie in stand te houden. Het Metropole
media & technologie, en Muziekpaleis Utrecht worden
Orkest heeft op verzoek van de minister een onder-
nog gesprekken gevoerd. Onzeker is in hoeverre de
nemingsplan gemaakt waarmee mogelijk een traject
omroepen betrokken willen worden bij MCO Educatie.
van verzelfstandiging in gang kan worden gezet.
huisvesting In januari ’12 heeft de minister ingestemd met het
Als het MCO een aantal nieuwe huurders aan zich kan
huisvestingsplan Heuvellaan 33, waardoor RFO en
binden, moet het mogelijk zijn om de exploitatie van
GOK gehuisvest kunnen blijven in het huidige MCO-
het MCO-gebouw uiterlijk 2018 sluitend te hebben.
pand. De faciliteiten die het MCO vanzelfsprekend
Naast de inbreng van potentiële huurders, waarvan
aan haar ensembles biedt, hoeven niet elders te wor-
Globe vrijwel zeker is, wordt t.b.v. een sluitende ex-
den gezocht. De Muziekbibliotheek is hiermee welis-
ploitatie ook de mogelijkheid van herfinanciering van
waar verzekerd van onderdak voor de omvangrijke
het pand onderzocht.
en waardevolle collectie, maar nog niet van de middelen voor het beheer ervan.
sociaal plan Het concept Sociaal Plan bevindt zich in een afron-
rFo en gok
dende fase. Het is onderwerp van overleg met de Vak-
Bij het ter perse gaan van dit jaarverslag vindt nog
bonden. De directie heeft zich in het Sociaal Plan ten
intern en extern overleg plaats over de positie van
doel gesteld om binnen de opdracht die de minister het
RFO en GOK en de wijze van inzet voor de Publieke
MCO heeft gegeven, het aantal gedwongen ontslagen
Omroep. Zolang daarover geen absolute duidelijkheid
binnen de financiële kaders zo verantwoord mogelijk
is, zijn de consequenties voor de individuele musici
op te vangen. Dit Sociaal Plan biedt ook voorzieningen
niet vast te stellen. Het streven van de directie is om
om getroffen medewerkers op te vangen, te adviseren
individuele musici van Klassiek en GOK vóór de
en waar gewenst te begeleiden naar ander werk.
zomer helderheid te verschaffen. Samenvattend: de strijd tot dusverre was enerverend
muziekBiBliotheek
en slechts gedeeltelijk succesvol. Het MCO blijft zich
Over de toekomst van de erfgoedcollectie van de
ondertussen met volle toewijding op zijn muzikale
Muziekbibliotheek, over de mogelijkheden voor een
taken richten voor omroepseries als de NTR Zater-
landelijk servicepunt bladmuziek, de financiering van
dagMatinee, de Vrijdag van Vredenburg en het Zon-
de bibliotheektaken voor de ensembles en de dienst-
dagochtend Concert. Het overwegend zeer positieve
verlening aan de publieke omroepen door de Muziek-
oordeel van pers en publiek daarover en de grote
bibliotheek is op dit moment nog geen duidelijkheid.
luisterdichtheid sterken het MCO in deze missie.
14
MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
ACTIVITEITEN ENSEMBLES, MUZIEKBIBLIOTHEEK EN MCO EDUCATIE De klassieke omroepensembles - Radio Filharmonisch Orkest, Radio Kamer Filharmonie en Groot Omroepkoor - geven openbare concerten, voornamelijk in concertseries van de NTR, AVRO en TROS in Utrecht en Amsterdam. De concerten zijn doorgaans rechtstreeks te beluisteren via Radio 4, via internet en in het buitenland in landen die zijn aangesloten bij de European Broadcasting Union. Het Metropole Orkest manifesteert zich in opdracht van een groot aantal zendgemachtigden in een breed scala van genres op tal van andere platforms en locaties in geheel Nederland.
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
15
RFO als chef-dirigent Jaap van Zweden een goed onthaald debuut maakten op de BBC Proms in de Royal
RADIO FILHARMONISCH ORKEST
Albert Hall. Buiten de omroepseries was het RFO te beluisteren tijdens de opening van het Festival Ars Musica in Brussel (met een reprise van Murails Les sept paroles op 20 maart) en in de Philharmonie van Keulen (25 september). Op 12 november dirigeerde Jaap van Zweden zijn laatste concert als chef-dirigent van het RFO in de NTR ZaterdagMatinee. Na afloop werd hij benoemd tot Honorary Chief Conductor van het RFO. Enkele weken later werd Van Zweden in New York onthaald op de onderscheiding 'Dirigent van het jaar' van het
D
e aangekondigde bezuinigingen wierpen
Amerikaanse tijdschrift Musical America.
in 2011 hun schaduw vooruit en waren onontkoombaar onderwerp van gesprek
scratchen
binnen het Radio Filharmonisch Orkest
In samenwerking met MCO Educatie formeerde het
(RFO). Dankzij hun grote professionaliteit leverden
RFO in september een 'scratch-orkest' met amateur-
de musici desondanks topprestaties op het podium.
musici. Voorafgaand aan het concert in Vredenburg
Lovende recensies waren er o.a. over de uitvoe-
op 18 november werden hiermee delen uit Berlioz'
ringen van Wagemans' Legende i.s.m. De Neder-
Symphonie fantastique uitgevoerd. Het enthousiasme
landse Opera, Also sprach Zarathustra en Salomé van
van alle betrokkenen was groot. Muziekmagazine
Richard Strauss onder leiding van eredirigent Edo
Akkoord besteedde er uitgebreid aandacht aan.
de Waart, La Gioconda van Ponchielli met Eva Maria Westbroek en Berlioz' La damnation de Faust onder
la damnation
leiding van Charles Dutoit. Het RFO verzorgde elf
Veel media-aandacht was er voor de cd-release van
Nederlandse premières, waaronder het Vioolconcert
de historische uitvoering van Berlioz' La damnation
van Goebaidoelina met violiste Simone Lamsma en
de Faust met RFO, GOK en vocale solisten onder lei-
het eerbetoon aan de ondergewaardeerde compo-
ding van Bernard Haitink. De cd is onder een breed
nist Mieczyslaw Weinberg. Heitor Villa-Lobos'
publiek voor een symbolisch bedrag verkocht om –
Rudepoêma in de bewerking van Richard Rijnvos
in het kader van de acties voor behoud van het
beleefde zijn wereldpremière. Het RFO leverde
MCO – de bijzondere kwaliteiten en verdiensten van
onder leiding van Jaap van Zweden wederom een
de ensembles te onderstrepen.
bijdrage aan het tweejaarlijkse, internationale Franz
Eerder dat jaar werd Parsifal, de derde Wagner-opera
Liszt Pianoconcours in Vredenburg Leidsche Rijn.
van Jaap van Zweden, RFO en GOK, door Challenge uitgebracht. Deze box werd door de internationale
BBc proms
vakpers zeer positief ontvangen. Opnamen van de
Het seizoen 2011-2012 ging van start met de uitvoe-
Derde en Achtste symfonie van Bruckner en drie
ring van Bruckners Achtste symfonie in Amsterdam
delen uit de cyclus Uptown/Downtown van Richard
(Robeco Zomerconcerten) en Londen, waar zowel het
Rijnvos worden t.z.t. door Challenge uitgebracht.
16
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
pijnlijk proces In 2012 zal snel duidelijkheid moeten ontstaan over de definitieve omvang van het orkest, waarna kan worden gestart met het pijnlijke proces om te komen tot de formatie van één 'symfonisch volwaardig' muziekgezelschap uit de huidige bezettingen van MCO Klassiek (Radio Filharmonisch Orkest en Radio Kamer
'Een bloedstollende ervaring, mede dankzij het spannende en meesterlijk geconcentreerde orkestspel'
Filharmonie), conform de opdracht van de minister van OCW. In deze moeilijke tijd wordt het RFO geacht met de vertrouwde hoge inzet te blijven voldoen aan de volledige verplichtingen jegens de omroepen en de
Eddie Vetter in De Telegraaf (26 april 2011) over het Te Deum van Walter Braunfels door RFO, GOK en vocale solisten onder leiding van Markus Stenz.
hoge verwachtingen van het publiek.
vaste gastdirigent Philippe Herreweghe gouden
RADIO KAMER FILHARMONIE
momenten; Bruckners Mis in F onder zijn leiding kreeg lovende recensies.
grensverleggend Eredirigent Frans Brüggen overtrof andermaal de verwachtingen met zijn vertolking van Beethovens Vijfde symfonie. Chef-dirigent Michael Schønwandt opende het concertseizoen 2011-2012 met de vroege romantiek van Von Webers Der Freischütz en stond twee maanden later voor het orkest in een programma met premières van Campo, Chin en Piecaitis in de grens-
O
ok in 2011 bewees de Radio Kamer
verleggende serie NTR maakt hoorbaar in het Muziek-
Filharmonie (RKF) een omvangrijk reper-
gebouw aan 't IJ. Op 15 mei mocht de RKF zijn
toire te beheersen en daarin moeiteloos
chef-dirigent gelukwensen met de hoge Deense onder-
te kunnen schakelen. Barokopera's als
scheiding Commandeur in de Orde van Dannebrog we-
Händels Hercules (De Vrijdag van Vredenburg) en
gens buitengewone verdiensten op kunstzinnig gebied.
Hasse's Piramo e Tisbe (ZaterdagMatinee) werden afgewisseld met premières van werk van onder
voor jong en oud
anderen Auerbach (Serenade for a melancholic sea),
In de populaire serie De Magische Muziekfabriek
De Raaff (Concert voor saxofoonkwartet en orkest),
werd voor jong en oud Manuel de Falla's poppen-
Manneke (The answered question) Rijnvos (Viool-
opera El retablo de maeste Pedro uitgevoerd onder
concert), Raskatov en componist en vaste gastdiri-
leiding van Gijs Leenaars. Eveneens voor jongere
gent James MacMillan (Nunc dimittis). In 2011 liet de
doelgroepen leverde de RKF onder meer een bijdrage
RKF in totaal 19 werken voor het eerst horen in
aan een van de projecten van MCO Educatie in sa-
Nederland, soms zelfs ter wereld. Repertoire uit de
menwerking met leerlingen van het Amadeus Lyceum
klassieke en romantische periode beleefde met
in Vleuten en Ensemble Between the Notes.
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
In 2011 verschenen diverse cd's waaraan de RKF heeft
werd voormalig chef-dirigent Jaap van Zweden in
bijgedragen. De vakpers schreef zeer positief over de
mei tot eredirigent van de RKF benoemd.
17
cd met orkestwerken van Giel Vleggaar onder leiding van Otto Tausk en die met pianomuziek van Arvo Pärt
opheFFing
onder leiding van JoAnn Falletta. Aan beide opnamen
In schril contrast hiermee staat het besef dat de Radio
verleende pianist Ralph van Raat zijn medewerking.
Kamer Filharmonie als zelfstandige entiteit zal verdwijnen. Uit de huidige samenstellingen van RKF en
koninginneconcert
RFO moet één 'symfonisch volwaardig' muziekgezel-
Een van de hoogtepunten van 2011 was de uitnodi-
schap worden geformeerd. Het hoeft geen betoog dat
ging van de RKF door koningin Beatrix voor het Ko-
dit een zware wissel trekt op musici en medewerkers.
ninginneconcert op Paleis Noordeinde. Onder leiding
Respect en lof zijn op hun plaats voor de RKF-musici,
van Jaap van Zweden werd met violiste Simone
die zich met onverminderde professionaliteit hebben
Lamsma het Vioolconcert van Mendelssohn uitge-
gewijd aan hun veeleisende en veelzijdige taken en
voerd. Wegens zijn grote verdiensten voor het orkest
dat ook in 2012 zullen blijven doen.
'…de uitvoering was om door een ringetje te halen…' '...Dirigent Michael Schønwandt liet de zangers van het Groot Omroepkoor mooi balanceren op de grens van schoonheid en woeste oerkracht en zette de musici van de Radio Kamer Filharmonie op scherp. Hoogtepunt was een fabelachtige vertolking van de altviool in het laatste bedrijf.' Bela Luttmer in De Volkskrant, 5 september 2011, over Der Freischütz.
premières
GROOT OMROEPKOOR
Het GOK voerde in april met het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van Markus Stenz voor het eerst in Nederland het Te Deum van Braunfels uit. Nederlandse premières waren er ook voor Rihms Quid est Deus met Jaap van Zweden, MacMillans Nunc Dimittis met Brad Lubman en Villa-Lobos' Vidapura onder leiding van Celso Antunes. De Mis voor koor a capella van Rautavaara beleefde zijn wereldpremière in een
H
et Groot Omroepkoor (GOK) beweegt zich
uitverkochte Jacobikerk in Utrecht.
op tal van muzikale terreinen, is veelzijdig
In opdracht van de Internationale Koorbiënnale Haar-
en breed inzetbaar, en streeft er bewust
lem schreef Vanessa Lann nieuw werk, dat in juli
naar een dwarsdoorsnede van de Neder-
onder leiding van Kaspars Putnins voor het eerst
landse bevolking te bereiken. Via de reguliere concer-
werd uitgevoerd.
ten in de omroepseries kan het publiek kennisnemen
Het GOK was eerder al betrokken bij de Nederlandse
van koorrepertoire, uiteenlopend van de vroege barok
en de Franse première van Tristan Murails immense
tot en met de 21ste eeuw. Met diverse speciale projec-
toonzetting van Les sept paroles en voerde het werk
ten werden dit jaar nieuwe doelgroepen bereikt.
nu voor het eerst in België uit bij de opening van het
18
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
Festival Ars Musica Brussel onder leiding van Marin
kwam tot stand in samenwerking met MCO Educatie
Alsop.
en werd genomineerd voor de Young European Award
Het GOK werkte succesvol samen met het Koninklijk
2011. Daarnaast verleenden leden van het GOK mede-
Concertgebouworkest in Mahlers Sinfonie der Tausend
werking aan diverse andere projecten van MCO Edu-
en concerten met Mozarts Requiem en Stravinsky's
catie.
Psalmensymfonie onder leiding van Mariss Jansons. Jan Willem de Vriend leidde het koor in twee uitvoe-
In januari organiseerde het GOK een open dag voor
ringen van Bachs Johannes Passion.
lezers van ZING-magazine. De belangstelling was groot. Bevlogen amateurzangers uit Nederland namen
educatie
deel aan workshops en sing along, geleid door Celso
Het GOK trad drie keer op in de productie De rijke
Antunes, Gijs Leenaars en Frank Hameleers.
man en de nachtegaal - onderdeel van de serie De
Nieuwe doelgroepen werden eveneens bereikt met de
Magische Muziekfabriek in Vredenburg - voor volle
uitvoering van The fellowship of the Ring in de Doe-
zalen met voornamelijk jeugdig publiek. De productie
len. Veel bezoekers van deze filmvertoning, voorzien van live muziek door het GOK en het Rotterdams Philharmonisch Orkest, hadden niet eerder een beroepskoor en orkest 'live' gehoord en waren daarvan zeer onder de indruk.
'…de uitvoering van Mozarts dodenmis door topensembles als het KCO en het Groot Omroepkoor was een traktatie van de eerste orde, zeker in één programma met die ontzagwekkende Psalmensymfonie van Stravinsky...' Erik Voermans in Het Parool, 15 september 2011.
Breed puBliek De komende jaren wil het GOK zich, ondanks stevige bezuinigingen, blijven inzetten voor een zo breed mogelijk publiek. Die bezuinigingen zullen het koor er ook niet van weerhouden een rol te blijven spelen in de opleiding van professionele vocalisten. De stageprogramma’s voor zangstudenten, de workshops 'auditie doen' en de zorg voor een deel van de opleiding voor masterstudenten worden in stand gehouden en kunnen rekenen op de inzet van de vocalisten en dirigenten van het GOK. Chef-dirigent Celso Antunes heeft een functie aanvaard als vaste gastdirigent van het Orquestra Sinfônica do Estado de São Paulo en wordt in 2012 opgevolgd door Gijs Leenaars.
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
19
20
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
het begin van het jaar klonk de primeur met het dance-duo Basement Jaxx in Eindhoven, een samen-
METROPOLE ORKEST
werking die nog een opmerkelijk vervolg zou krijgen op het festival Blaze 2011 in de Londense Barbican Hall.
wereldwijd orkest Het Metropole Orkest manifesteerde zich in 2011 weer in vele soorten en genres, op podia in het gehele land en via zenders als Radio 2, 3FM, Radio 4,
B
ij de toezegging van € 14 miljoen voor het
Radio 5 en Radio 6. Naar aanleiding van de dreigende
MCO heeft de minister in juni 2011 laten
opheffing van het orkest werd de actiesingle Wereld-
weten daarmee twee symfonisch volwaar-
wijd Orkest uitgebracht. Deze belandde in korte tijd
dige, klassieke muziekgezelschappen in
op nummer 1 in de officiële hitlijst, de Mega Top 100.
stand te willen houden. Het Metropole Orkest moet op eigen benen verder en kan daarvoor eenmalig on-
Concerten met belangrijke artiesten uit de wereld-
dersteund worden, mits het herziene ondernemings-
muziek kregen beslag in de serie Highlights from
plan door het ministerie wordt goedgekeurd. De
Brazil in de Beurs van Berlage, in het Zondagochtend
uitkomst daarvan is op dit moment nog ongewis.
Concert met Paquito d'Rivera, in het wereldmuziek-
primeur tijdens iFFr
Jazz/World in Eindhoven. Het orkest deelde in de
Kalenderjaar 2011 ging van start met een spectaculair
feestvreugde wegens de toekenning van de Edison
nieuw samenwerkingsproject. Tijdens het Internatio-
Jazzism Publieksprijs 2011 voor de cd A tribute to
nal Film Festival in Rotterdam speelde het orkest in
Billie Holiday van Ruth Jacott en de Edison Jazz
januari voor een groot publiek de nieuw gecompo-
Oeuvreprijs 2011 voor Ivan Lins.
neerde muziek bij de Russische zwijgende filmklas-
Een andere, zeer belangrijke prijs was de Grammy
sieker The Extraordinary Adventures Of Mr. West in
die werd toegekend in de categorie 'Best Instrumen-
The Land of The Bolsheviks. Ook voor de prijswin-
tal Arrangement' voor het openingsnummer Carlos
nende animatiefilm The Monster of Nix verzorgde
van de cd 54 van John Scofield, het Metropole Orkest
o.a. het Metropole Orkest het muzikale aandeel. Aan
en Vince Mendoza.
en jazzgala in de Doelen en tijdens de Edisons
Al Jarreau: ‘Save this orchestra for the world!’
'Het Metropole Orkest is uniek in de wereld. Er bestaat geen tweede van.' je een orkest waar de strijkers ook echt kunnen swingen. Dit orkest kan alles: jazz, pop, wereldmuziek. En alles klinkt even
‘Nergens in de wereld vind je een orkest dat qua vaste bezetting is uitgerust voor pop- en jazzmuziek. Nergens ter wereld vind professioneel. Daar gaat internationaal een grote aantrekkingskracht van uit. Ik kan maar één ding zeggen en ik meen het uit
Nergens in de wereld vind je een orkest dat qua vaste bezetting is uitgerust voor pop- en jazzmuziek. Nergens ter wereld vind je een
de grond van mijn hart: kan Savealles: this jazz, orchestra for the world!’En alles klinkt even professioneel. orkest waar de strijkers ook echt kunnen swingen. Dit orkest pop, wereldmuziek. Algemeen Dagblad, interview Oswin Schneeweisz met Al Jarreau - dinsdag december Daar gaat internationaal een grote aantrekkingskracht van uit. Ik kan maar één ding zeggen en ik6meen het uit2011. de grond van mijn hart: Save this orchestra for the world!" Algemeen Dagblad, Oswin Schneeweisz - dinsdag 6 december 2011
21
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
internationale solisten
Op grote manifestaties als de MAX Proms, het North
Het Metropole Orkest was verder te beluisteren in
Sea Jazz Festival, de Week van het Metropole en het
Paradiso met Adrian Belew, in Vredenburg met het
Amsterdamse Uitfestival was het Metropole Orkest
duo Mike & Thomas in de serie De Magische Muziek-
weer aanwezig met een keur van solisten.
fabriek en in een groots eerbetoon aan voormalig chef Rogier van Otterloo. In zowel Paradiso als de
investeren in de toekomst
Oosterpoort vonden legendarische optredens plaats
Ondanks de problematische vooruitzichten blijft het
met Todd Rundgren. Daarnaast waren er elders goed
Metropole Orkest vechten voor, en investeren in de
ontvangen concerten met onder anderen componist
toekomst. Dat laatste onder meer door middel van de
en pianofenomeen Michiel Borstlap, trompettist
jaarlijkse workshops voor jonge professionals en door
Markus Stockhausen (Holland Festival), Tim Ries
participatie in projecten van MCO Educatie. Het orkest
(Rolling Stones Project), Al Jarreau, Alain Clark,
wordt gestimuleerd door zijn internationaal hoog
Jonathan Jeremiah, Moke, Gino Vanelli, Eric Vloei-
aangeschreven chef-dirigent Vince Mendoza en vaste
mans, Claron MacFadden en Moya Brennan.
gastdirigent Jules Buckley.
ieder digitaal beschikbaar. Gebruikers kunnen de muziekwerken als PDF downloaden en vervolgens
MUZIEKBIBLIOTHEEK
printen. De virtuele studio bevat de eerste geüploade opnames; de OmroepmuziekWiki is van start gegaan en wordt meer en meer de plek om informatie te vinden over het rijke muziekverleden van de publieke omroep. Er is aandacht besteed aan Muziekschatten in muziektijdschriften en op de radio. De nieuwe website heeft ruimschoots aandacht gekregen in de bibliotheekwereld en veel positieve reacties opgeleverd.
D
De Muziekbibliotheek van de Omroep be-
Door gebruik te maken van social media als Twitter en
heert één van de grootste collecties blad-
Facebook is deze uitbreiding van de dienstverlening
muziek in Europa en is verantwoordelijk
van de Muziekbibliotheek bij vele muziekliefhebbers
voor het beschikbaar stellen van muziek-
en -beoefenaars onder de aandacht gekomen.
werken aan koor en orkesten van het Muziekcentrum van de Omroep en aan omroepmedewerkers. Dankzij
mco-discograFie
de online catalogus en door het beschikbaar stellen
De website van de muziekbibliotheek verschaft sinds
van gedigitaliseerde muziekwerken zijn de collecties
begin 2011 ook toegang tot de MCO-discografie-
ook voor publiek goed toegankelijk.
database. Hierin is informatie te vinden over cd’s,
muziekschatten
vanaf de Tweede Wereldoorlog. Iedere geïnteres-
lp’s en dvd’s met opnamen van de omroepensembles Het project Muziekschatten, mogelijk gemaakt door
seerde kan nu zien dat de omroepensembles de
subsidie van het Ministerie van OCW, is medio 2011 af-
afgelopen decennia niet alleen talloze radio-opnamen
gerond. Via de website www.muziekschatten.nl zijn al
hebben gemaakt, maar dat veel van die muziek ook
ca. 5.000 bijzondere werken uit de collectie voor een-
‘op de markt’ is gebracht.
22
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
Op 15 maart vond in MCO-Studio 1 de Nederlandse pre-
Blik vooruit
mière plaats van het in 2010 in Schotland opgedoken
Onderzoek naar de mogelijkheden om de toekomst
fluitconcert Il Gran Mogol van Vivaldi. Deze première
van de Muziekbibliotheek zeker te stellen levert in
maakte onderdeel uit van een muziekavond met onbe-
2012 hopelijk meer duidelijkheid. Meer daarover in
kend repertoire van Vivaldi. Voor de muziekbiblio-
het hoofdstuk 'Situatie MCO begin 2012'. Daarnaast
theek vormde dit concert de aanleiding voor een
zal er uiteraard veel aandacht zijn voor de infor-
tentoonstelling met uitgaven van Vivaldi, die een goed
matietaak van de muziekbibliotheek. De Omroep-
beeld gaf van de vele Vivaldi-uitvoeringen van de om-
muziekWiki zal mede door bijdragen van vrijwilligers
roepensembles door de jaren heen.
worden verrijkt met nieuwe lemma’s. Speciale aan-
Regelmatig vonden mini-exposities plaats in de biblio-
dacht zal worden gegeven aan het catalogiseren van
theek, bijv. n.a.v. de 75-ste verjaardag van componist/
tot op heden nog niet via de online catalogus vind-
arrangeur Ruud Bos. Via de website wordt maandelijks
bare historische omroeparrangementen en onuitge-
een belangrijke artiest, componist of gebeurtenis
geven opdrachtcomposities van de omroepen.
onder de aandacht gebracht. In 2011 werden onder an-
Hierdoor zal het unieke karakter van de collecties
dere Georg Frank, The Ramblers, Jan Mul en het onder-
nog meer tot uiting komen. Geïnteresseerden kunnen
werp 'Muziek bij hoorspelen' belicht. Daarnaast
daarvan in toenemende mate kennisnemen en
fungeert de website voor velen als bron van belangrijk
gebruik maken.
muzieknieuws.
levende muziek door zelf muziek te bedenken en te maken, onder leiding van professionele coaches en
MCO EDUCATIE
musici. Een twintigtal MCO-musici en -zangers is volgens de Guildhallschool-methode opgeleid tot workshopleider.
projecten 2011 Een greep uit de projecten die MCO Educatie in 2011 realiseerde: • Songs from Mahlers time: 70 leerlingen van middel-
M
CO Educatie, de educatie-afdeling van
bare scholen uit Amsterdam en Den Haag volgden
het Muziekcentrum van de Omroep,
tien workshopdagen rondom dit thema. I.s.m. afde-
laat leerlingen uit het primair, voort-
ling educatie van de Berliner Philharmoniker, Het
gezet en speciaal onderwijs kennis-
Concertgebouw en het Goethe Institut Niederlande.
maken met live klassieke muziek, wereldmuziek en jazz. Bijzondere aandacht gaat uit naar diegenen die
• Project rondom de Duitse componist Wolfgang Rihm. In juni en december gingen leerlingen aan de
niet vanzelfsprekend met deze muziek in aanraking
slag met zijn muziek. I.s.m. Goethe-Institut Nieder-
komen. De invulling van de projecten hangt altijd
lande en NTR ZaterdagMatinee.
samen met de programmering en de omroeptaken
• Doorlopende leerlijn muziek, aangeboden aan alle
van de MCO-ensembles. Uitgangspunt bij alle edu-
Hilversumse basisscholen i.s.m. Kunstencentrum
catieve projecten is een actieve benadering van
Globe.
23
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
• Minimax-dag: in samenwerking met Minimax (het
Ruim 5.000 leerlingen namen actief deel aan work-
dagelijkse kinderkwartiertje in het programma
shops van MCO Educatie (50% basisonderwijs, 50%
Muziekwijzer van Omroep Max) werd in het voor-
leerlingen voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs
jaar een dag georganiseerd met een concours voor
en (volwassen) amateurmusici). Het grootste bereik
musici tussen 6 en 12 jaar. Zij kregen een workshop
werd gerealiseerd in Hilversum en de Gooi- en Vecht-
van MCO-musici.
streek, maar er waren ook deelnemers uit Zuid-
• Scratchorkest: in november 2011 speelden 60 ama-
Holland, Noord-Brabant en Groningen.
teurmusici samen met 25 musici van het RFO na
Samenwerkingspartners in 2011 waren o.a. Beeld en
voorbereidende repetities in de grote zaal van Vre-
Geluid, Kunstencentrum Globe, Conservatorium
denburg Utrecht.
Amsterdam, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht,
• De componeertool www.ikcomponeer.nl is ver-
Muziekcentrum Vredenburg, Het Concertgebouw,
nieuwd. De componeertool is een internetomgeving
Museum Singer Laren, Kunstcentraal, Muziekgebouw
waar men muziekstukken kan samenstellen uit ver-
aan 't IJ en Goethe Institut Niederlande.
schillende blokjes muziek (samples), ingespeeld
Vier keer per jaar verschijnt een digitale nieuwsbrief
door MCO musici. • Het schoolconcert De rijke man en de nachtegaal uit de serie De Magische Muziekfabriek is in de Young
van MCO Educatie met terugblikken en beschrijvingen van nieuwe projecten. Ook op twitter en facebook is MCO Educatie actief.
European Award 2011 een van de 15 genomineerde uit 170 Europese muziekeducatieve projecten.
Voor het voortbestaan van MCO Educatie wordt in 2012 de samenwerking gezocht met nieuwe partners
groot Bereik
en dienen nieuwe financieringsbronnen te worden
In totaal kwamen via projecten, website en concerten
gevonden. Zie ook het hoofdstuk 'Situatie MCO begin
ruim 31.000 personen in contact met MCO Educatie.
2012' op pagina 11.
‘Zelf componeren is toch wel gemakkelijk… De workshopleider geeft ons een klein idee en moedigt ons aan om daarop door te gaan. Dit is een vet goede workshop!’ Citaat uit het tijdschrift Akkoord door een leerling die meedeed aan het Rihm-project in december 2011.
24
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
JAARVERSLAG 2011
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
25
Vooruitlopend op het mogelijke behoud van het MCOgebouw in Hilversum is een promotiebrochure gemaakt
BUSINESS & COMMUNICATIE
en is de aanzet gegeven voor een website om andere partijen te interesseren voor huur van de faciliteiten.
challenge Met het label Challenge is de samenwerking aangehaald en zijn plannen beklonken voor de productie van een reeks cd's waarmee de klassieke ensembles representatief in de markt verschijnen. In 2011 werd o.a. de veelgeprezen cd-box Parsifal uitgebracht en zijn de
B
usiness & communicatie streeft ernaar het
voorbereidingen getroffen voor de productie van Brit-
artistieke product van het MCO optimaal te
tens War Requiem. Enkele eerder uitgebrachte cd's
distribueren en financieel rendement te
werden opgenomen in het distributienetwerk van
geven. In marketing en communicatie wor-
Challenge. De historische uitvoering van Berlioz' La
den bestaande doelgroepen zo goed mogelijk bediend
Damnation de Faust onder leiding van Bernhard Hai-
en wordt gezocht naar uitbreiding met nieuwe doel-
tink verscheen op een actie-cd dankzij de belangeloze
groepen. Kernwaarden van ensembles en andere
medewerking van o.a. Challenge en TROS/Radio 4.
onderdelen van het MCO worden eenduidig gecommuniceerd in onder meer brochures en persberichten, op
marketing en communicatie
de website en intranet. Het werkveld van de afdeling
In het reguliere werk is het accent gelegd op het ver-
omvat de activiteiten van Radio Filharmonisch Orkest,
beteren van de bestaande websites qua structuur,
Radio Kamer Filharmonie, Groot Omroepkoor en
vormgeving en content, op de inzet van social media
Metropole Orkest, en bij gelegenheid ook die van de
en de communicatie door middel van blogs die de
muziekbibliotheek en MCO Educatie.
bezoekers een kijkje gunnen in de professionele concertpraktijk van het MCO. Tevens is het gebruikers-
acties voor Behoud mco
beheer van intranet overgenomen.
De verontrustende berichten uit Den Haag brachten in kalenderjaar 2011 extra werk. In korte tijd is een actie-
Voor het Metropole Orkest zijn extra marketingin-
website opgezet voor alle nieuwsberichten en reacties
spanningen verricht voor de serie Highlights from
van derden. Belangrijke ontwikkelingen zijn direct ge-
Brazil in de Beurs van Berlage (weinig voorgeschiede-
meld bij de pers. Het in snel tempo groeiende bestand
nis van die locatie in het genre), voor het eerste
van sympathisanten is door middel van Nieuwsbrieven
optreden met Basement Jaxx (nieuwe vorm van
regelmatig ge誰nformeerd. Tijdens de flashmob en
cross-over) en voor de reprise van de zwijgende film
andere acties zijn de social media intensief ingezet en
The Extraordinary Adventures Of Mr. West in Muziek-
is een grote hoeveelheid extra publiciteitsmateriaal
gebouw aan 't IJ, wegens het bijzondere karakter
aangemaakt. Een en ander geschiedde in nauwe samen-
van deze productie met live begeleiding van het
werking met Burson-Marsteller en Trouble in Paradise.
Metropole Orkest.
26
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
2. Handhaven van het pand als thuisbasis voor de – na de reorganisatie – overgebleven onderdelen
BEDRIJFSVOERING
van het MCO. Uit onderzoek blijkt dat het zowel financieel als organisatorisch voordeliger is om de activiteiten voort te zetten in het huidige pand en te proberen zoveel mogelijk nieuwe huurders te verwerven.
D
e afdeling Bedrijfsvoering is verantwoor-
Inmiddels heeft de minister ingestemd met het plan
delijk voor alle facilitaire taken rond-
om het pand in Hilversum aan te houden. Daarin
om de orkestplanning, de receptie, het
wordt het MCO ook gesteund door de gemeente
gebouwbeheer, de catering, de schoon-
Hilversum. Vooruitlopend op de situatie vanaf augus-
maak, de inkoop, beheer instrumenten van het MCO,
tus 2013, waarbij het gebouw mogelijk in een aparte
transport en de ICT.
beheersstichting is opgenomen, zal per augustus 2012
Wegens de financiële situatie zijn de meeste grotere
Globe, centrum voor kunst en cultuur, waaronder een
(onderhouds)projecten voor 2011 geschrapt. De afde-
grote muziekschool. De basis voor de komst van
ling heeft zich dientengevolge geconcentreerd op
Globe is gelegd tijdens vele gesprekken in het voor-
alleen de hoogstnoodzakelijke kwesties.
jaar van 2011.
In 2011 is het beheer van de intranet-, internet- en
toegangscontrolesysteem
extranetpagina’s overgedragen aan de afdeling
Eind 2010, begin 2011 is het toegangscontrolesysteem
Business & communicatie. Verder zijn er enkele
van het MCO-pand vervangen. Het oude systeem was
belangrijke kostenbesparingen gerealiseerd: zo zijn
ernstig verouderd en werd al enige tijd niet meer
de kosten voor mobiele telefonie met ruim 30% terug-
ondersteund. Met dit nieuwe systeem, waarop alle
gebracht en zullen de kosten voor de catering op
toegangsdeuren en de slagbomen van de parkeer-
jaarbasis met bijna € 90.000 dalen.
plaatsen zijn aangesloten, kunnen alle MCO-mede-
de eerste grote nieuwe huurder worden verwelkomd:
werkers met hun nieuwe bedrijfspas het gebouw
huisvestingsplan
in- en uitgaan. Dit systeem zal het komende jaar
Op verzoek van de minister is een huisvestingsplan
worden uitgebreid naar de studio’s en solisten-
opgesteld waarin twee scenario’s zijn uitgewerkt:
kamers. Ook de kopieerapparaten zullen hierop
1. Vertrek uit het pand aan de Heuvellaan
worden aangesloten.
JAARVERSLAG 2011
27
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
Bijzonderheden in 2011 In 2011 is sinds twee jaar weer een accres toegekend
FINANCIËN
ter compensatie van loon- en prijsstijgingen. Door de stijging in personele kosten als gevolg van de wet- en regelgeving, de CAO-afspraken en de reguliere treden in de salarisschalen heeft OCW een accres toegekend in 2011 van € 277.000. In 2011 heeft het MCO een belastingmeevaller kunnen
H
et MCO, geconsolideerd met USP, sluit
melden over de jaren 2005 tot en met heden. Deze
2011 af met een positief resultaat van
meevaller is verwerkt in het resultaat van 2011.
€ 522.000. Door het inzetten van besparende maatregelen en het adequaat
toekomst
optreden van management en directie kan worden
Ondanks het positieve resultaat en de sterk verbe-
vastgesteld dat medio 2011 het financiële huishoud-
terde liquiditeitspositie, mede door bovenstaande
boekje op orde is.
ontwikkelingen, is de toekomst van het MCO erg onzeker. De directie is maandelijks in overleg met OCW
Het positieve resultaat is toegevoegd aan de alge-
hoe de gedeeltelijke afbouw van het MCO vorm dient
mene reserve, zodat ultimo 2011 een positief eigen
te krijgen in 2013.
vermogen kan worden gepresenteerd van € 233.000.
De continuïteit voor 2012 is echter gewaarborgd door het inmiddels toegekende reguliere budget voor 2012.
Financiële kerncijFers (in € 1.000)
2011
2010
30.904
30.627
Eigen Vermogen
233
-289
Resultaat
522
-308
17.101
13.131
Vergoeding ministerie OCW
Balanstotaal
28
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
In 2011 vonden workshops voor alle medewerkers plaats rond het thema Podiumbewustzijn. Ook volgde
SOCIAAL JAARVERSLAG
een derde van de medewerkers individueel lessen, een cursus of een opleiding. Het jaar 2012 zal voornamelijk gericht zijn op de verdere voorbereidingen voor de reorganisatie. Aan zeker de helft van de medewerkers zal ondersteuning worden geboden door het interne mobiliteitsbureau. Daarnaast zal gewerkt worden aan een
H
et jaar 2011 stond voornamelijk in het
moderne CAO die de nieuwe organisatie ook vanuit
teken van de eerste voorbereidingen voor
arbeidsvoorwaardelijk oogpunt toekomstperspectief
de reorganisatie die door de opgelegde
zal moeten bieden.
bezuinigingen in 2013 zal moeten worden
doorgevoerd. Medewerkers werden via een regulier
verzuimcijFers
intern communicatieprogramma op de hoogte gehou-
Het verzuimcijfer voor de musici is gemiddeld 4,7%
den van de ontwikkelingen. Daarnaast werd gestart
(was 5,1% in 2010) en voor de kantoormedewerkers
met mobiliteitsbevorderende maatregelen.
4,6% (was 4,5% in 2010). Het verzuim is bij de musici t.o.v. 2010 afgenomen, bij de kantoormedewerkers
cao
licht toegenomen. De gemiddelde verzuimpercenta-
Met de vakorganisaties is overlegd over de lopende
ges van de verschillende ensembles van het Muziek-
CAO. In deze besprekingen is een voorschot genomen
centrum van de Omroep waren in 2011 als volgt:
op modernisering van de arbeidsvoorwaarden. Met name op het vlak van inzet en planning en inzet van
Groot Omroepkoor
5,2% (was 5,3%)
deeltijders zijn goede stappen gezet in de richting
Radio Filharmonisch Orkest
4,8% (was 5,1%)
van meer flexibilisering. Ook is een aantal regelingen
Radio Kamer Filharmonie
7,2% (was 5,3%)
versoberd.
Metropole Orkest
4,8% (was 4,5%)
Het aangepaste functiegebouw voor de kantoor-
Kantoor
4,6% (was 4,5%)
medewerkers werd afgerond en geïmplementeerd.
producties en concerten speerpunten
Het jaar 2011 bevatte voor het Radio Filharmonisch
Het verzuimbeleid is aangescherpt om zowel mana-
Orkest 39 producties, resulterend in 50 concerten en 3
gers als medewerkers aan te sporen kritischer om te
cd-opnamen. Twee producties waren ten behoeve van
gaan met kort verzuim en de re-integratieperiode
de opnamen van het actiefilmpje Soldaat van Oranje
van langdurig zieken zo kort mogelijk te houden.
en voor het educatieve project met het Scratchorkest.
Het doel van het aangescherpte beleid was om het
Voor het Groot Omroepkoor telde het jaar 32 produc-
verzuim te verlagen. Ook werd extra ingezet op ver-
ties, 45 concerten en één cd-opname. Voor de Radio
vangend werk voor met name musici die, vanwege
Kamer Filharmonie waren er 39 producties, 52 con-
hun fysieke beroep, bij lichamelijke klachten sneller
certen en één cd-opname. Het Metropole Orkest had
en langer dan gemiddeld uitvallen.
in 2011 53 producties op de agenda. In totaal werden 50 concerten gegeven, 4 cd's opgenomen en waren er
Het beleid op (on)gewenst gedrag werd opgefrist en
6 studio-sessies voor de opnamen van commercials,
er werd een externe vertrouwenspersoon aangesteld.
radio-tunes en filmmuziek.
JAARVERSLAG 2011
29
MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
Bezetting per ensemBle en kantoor per 31-12-2011 Begroot aantal FTE 2011
Groot Omroepkoor
75,70
Radio Filharmonisch Orkest
103,00
Radio Kamer Filharmonie
67,05
Metropole Orkest
52,70
Kantoor
63,09
Totaal
361,54
man/vrouw verdeling 2011 per 31-12-2011 M
V
Totaal
Groot Omroepkoor
37
36
73
Radio Filharmonisch Orkest
69
46
115
Radio Kamer Filharmonie
30
33
63
Metropole Orkest
40
19
59
Kantoor
34
39
73
210
173
383
Totaal
aantal medewerkers m.B.t. opBouw aantal dienstjaren per 31-12-2011
Groot Omroepkoor Radio Filharmonisch Orkest Radio Kamer Filharmonie Metropole Orkest
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35->
12
15
14
16
10
5
1
0
5
19
24
25
21
7
10
3
14
5
10
12
12
2
9
0
7
9
7
14
13
6
3
0
Kantoor
18
14
10
7
4
3
12
5
Totaal (383)
56
62
65
74
60
23
35
8
30
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
JAARVERSLAG 2011
raad van amBassadeurs mco Vooraanstaande personen uit bedrijfsleven, politiek
MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP
en cultuur hebben zitting genomen in de Raad van ambassadeurs MCO. Zij zetten zich in voor het MCO en staan directie en staf met raad en daad terzijde: Pierre Audi (artistiek directeur De Nederlandse Opera) Bernard Haitink (dirigent)
S
tichting Muziekcentrum van de Omroep
Simon Halsey
(MCO) is op 1 januari 1995 opgericht met als
(chef-dirigent Rundfunkchor Berlin; koordirigent
doel het in stand houden en exploiteren van
City of Birmingham Symphony Orchestra)
orkesten, koor en muziekbibliotheek van de
Ferry Houterman
omroep. Op 20 januari 1996 nam het MCO zijn intrek in
(bedrijfscommissaris en maatschappelijk bestuurder)
de voormalige studio's van de VARA aan de Heuvel-
Gert-Jan Kramer
laan in Hilversum. In 2005 vond een ingrijpende
(voormalig CEO Fugro)
reorganisatie plaats als gevolg van door de overheid
John Leerdam
opgelegde bezuinigingen. De ensembles werden in
(politicus, voormalig directeur Cosmic)
aantal teruggebracht en bestaan sindsdien uit het
Truze Lodder
Radio Filharmonisch Orkest, de Radio Kamer Filharmo-
(algemeen directeur De Nederlandse Opera)
nie, het Groot Omroepkoor en het Metropole Orkest.
Alexander Rinnooy Kan
De aanvankelijk zelfstandige Stichting Muziekcentrum
(voorzitter Sociaal-Economische Raad)
van de Omroep maakt vanaf 2006 weer deel uit van
Leo Samama
de Nederlandse Publieke Omroep. Naast de ensembles
(componist/musicoloog)
biedt het MCO onderdak aan de Muziekbibliotheek,
Martijn Sanders
met een van de omvangrijkste collecties bladmuziek
(voormalig directeur Het Concertgebouw N.V.)
van Europa, en de educatieve afdeling MCO Educatie.
Cor Schlösser (directeur De Melkweg)
stichting usp
Sieuwert Verster
De in 2005 opgerichte Stichting Uitvoering Sociaal
(directeur Orkest van de Achttiende Eeuw)
Plan (USP) is gevestigd in Hilversum en heeft ten doel
Aleid Wolfsen
de uitvoering van het Sociaal Plan van de Stichting
(burgemeester van Utrecht)
MCO ten behoeve van medewerkers van wie, tengevolge van door de overheid opgelegde bezuinigingen, de overeenkomst (deels) is beëindigd of gewijzigd.
contactgegevens Muziekcentrum van de Omroep
De Stichting MCO en de Stichting USP hebben een-
Heuvellaan 33, 1217 JL Hilversum
zelfde directie, bestaande uit:
Postbus 125, 1200 AC Hilversum
de heer mr. C.A.A. Kok
T 00 31 (0)35 671 41 00
algemeen directeur
F 00 31 (0)35 671 41 71
mevr. drs. M.H.M. Damen
www.mco.nl
plaatsvervangend algemeen directeur
Op maandag 9 mei 2011 maakte de jury van de Stichting Nipkow bekend dat het Muziekcentrum van de Omroep de Ere Zilveren Reissmicrofoon is toegekend voor zijn inzet voor de klassieke en populaire muziek. De prijs is een erkenning voor de onophoudelijke inspanning die de omroepensembles sinds 1945 leveren voor het stimuleren en in stand houden van een levende muziekcultuur in Nederland.
coloFon Š Muziekcentrum van de Omroep, mei 2012 Redactie: afdeling Business & communicatie Vormgeving: Hans van der Woerd Fotografie: Hans van der Woerd Foto omslag: Masha Iakovleva, eerste violiste Radio Filharmonisch Orkest (foto Hans van der Woerd) Druk: Muller's Visual Communication, Amsterdam
32
STICHTING MUZIEKCENTRUM VAN DE OMROEP JAARVERSLAG 2011
Het Muziekcentrum van de Omroep
De Stichting Muziekcentrum van de Omroep (MCO) is op 1 januari 1995 opgericht met als doel het in stand houden en exploiteren van orkesten, koor en muziekbibliotheek van de omroep. Op 20 januari 1996 nam het MCO zijn intrek in de voormalige studio's van de VARA aan de Heuvellaan in Hilversum. In 2005 vond een ingrijpende reorganisatie plaats als gevolg van door de overheid opgelegde bezuinigingen. De ensembles werden in aantal teruggebracht en bestaan sindsdien uit het Radio Filharmonisch Orkest, de Radio Kamer Filharmonie, het Groot Omroepkoor en het Metropole Orkest. De aanvankelijk zelfstandige Stichting Muziekcentrum van de Omroep maakt vanaf 2006 weer deel uit van de Nederlandse Publieke Omroep. Naast de ensembles biedt het MCO onderdak aan de Muziekbibliotheek, met een van de omvangrijkste collecties bladmuziek van Europa, en de educatieve afdeling MCO Educatie. Stichting USP De in 2005 opgerichte Stichting Uitvoering Sociaal Plan (USP) is gevestigd in Hilversum en heeft ten doel de uitvoering van het Sociaal Plan van de Stichting MCO ten behoeve van medewerkers van wie, tengevolge van door de overheid opgelegde bezuinigingen, de overeenkomst (deels) is beĂŤindigd of gewijzigd. De Stichting MCO en de Stichting USP hebben eenzelfde directie, bestaande uit: - Algemeen directeur, de heer mr. C.A.A. Kok - Plaatsvervangend algemeen directeur, mevr. drs. M.H.M. Damen
Muziekcentrum van de Omroep Raad van ambassadeurs MCO Heuvellaan 33, 1217 JL Hilversum Vooraanstaande personen uit bedrijfsleven, politiek Postbus 125, 1200 AC Hilversum en cultuur hebben zitting genomen in de Raad van T 00 31 (0)35 671 41 00 ambassadeurs MCO. Zij zetten zich in voor het MCO F 00 31 (0)35en671 41 71 staan directie en staf met raad en daad terzijde: Â
www.mco.nl KvK Hilversum 41194669