Industriebouw editie8 by Work4Media

Work4Media

Industrie bouw

business magazine

Vaktijdschrift over industriële gebouwen en utiliteitsbouw projecten – december 2013

O’Moda Zierikzee

Park 20/20 Hoofddorp

De Rotterdam Rotterdam

Gemeentewerkplaats Numansdorp

wenst bouwend Nederland een succesvol 2014!

Postbus 712, 2920 CAÂ Krimpen aan den IJssel T 0180 - 514946 info@concrete-international.nl www.concrete-international.nl

prefabbeton & cellenbeton producten

Industrie bouw

Editie: december 2013

Vakblad IndustrieBouw is een bouwtechnisch vakblad waarin de nadruk ligt op projectbeschrijvingen van bouwwerken voor industrie, utiliteit, logistiek en voor de agrarische sector. Artikelen richten zich op materialisering en detaillering van gebouwen, innovatieve bouwmaterialen, kostenbesparende oplossingen en manieren om het bouwproces in te richten.

Colofon Verschijnt 8x per jaar

Work4Media

business magazines

Zwermen zwaluwen Ah! 0,1% groei in het derde kwartaal. We hebben de recessie verlaten! Theoretisch, wordt er relativerend bij gezegd in de Conjunctuurenquête Nederland. Nul komma één zwaluw maakt nog geen zomer, kun je er ook bij zeggen. De stemming voor de nabije toekomst zit bij ondernemers lichtelijk in de lift – uit een dergelijk diepe put kan dat bijna niet anders en voor de bouw is die nog het meest somber. Ook hier een lichtpunt: ten opzichte van vorig jaar schat men de vooruitzichten minder negatief in. ABN Amro komt ook regelmatig met rekenexercities naar buiten. De bank heeft becijferd dat de bouwsector verantwoordelijk was voor de helft van de totale economische krimp van afgelopen jaar, die 0,9% bedroeg. Daaruit kunnen we in elk geval opmaken dat de bouwsector nog steeds een belangrijk aandeel heeft in de landelijke economie. Ondertussen trekken de woningverkopen weer aan (één komma nul zwaluw) en zijn er talloze initiatieven om de grote renovatieopgave in Nederland gestalte te geven. Een groeimarkt waar recentelijk ook weer op gewezen wordt is de zorg. Niet alleen de vergrijzing zet hier de toon (kwantiteit), tegelijk verandert de manier waarop aan zorg inhoud wordt gegeven (kwaliteit). We willen en moeten langer zelfstandig wonen en in plaats van grootschaliger zorginstellingen zal meer behoefte komen aan klein-

Uitgever schaliger zorgvastgoed. Denk ook aan het herbestemmen van grote zorginstellingen die straks leeg komen te staan. Studentenhuisvesting? Dit zijn geen ontwikkelingen van de lange termijn, de trend is al ingezet. De bouwopgave die hieruit voort vloeit is zo enorm dat veel bouwers en ontwikkelaars zich speciaal hierop toe zullen leggen. Naast de zorg is de toekomst van maatschappelijk vastgoed een punt van zorg (en dus van kansen). Bouwstenen voor Sociaal heeft in samenwerking met het Interbestuurlijk Programma Bevolkingsdaling een rapport uitgebracht: ‘Reisgids maatschappelijke voorzieningen’. De boodschap: er dreigt grote leegstand in maatschappelijk vastgoed ( dat is vastgoed dat u en ik direct of indirect via de belastingen financieren, zoals zorggebouwen en scholen). Andere bevolkingsopbouw, ander gedrag van mensen, andere weten regelgeving, het leidt allemaal tot een leegstand die vergelijkbaar of groter kan worden dan die in de kantoren- en winkelmarkt samen. Wie dit probleem als kans ziet, heeft gouden tijden voor de boeg. Tijden van grootschalige herbestemming. En als je de bouwprojecten in elk nummer van Industriebouw doorbladert, vergeet je wel eens even dat het (nog) niet goed gaat. Het zijn veelal bedrijven die uitbreiden omdat het ze voor de wind gaat, of die investeren in de toekomst. Ik zie overal zwermen zwaluwen. Dan houd ik mezelf toch niet voor de gek? Tjerk van Duinen

Work4Media - ISSN: 2356-8978

Work4Media Postbus 215 2990 AE Barendrecht Tel.nr. +31 (0)85 1117890 E-mail info@work4media.nl

Redactie Tjerk van Duinen – Inhoud.cc redactie@industriebouw-online.nl

Redactiemedewerkers Melissa van der Beek Patricia van der Beek Jean Reijnders Marcel van Rijnbach Ronald Schalenkamp Margot Visser Cynthia van der Waal

Bladmanager Cock Penning cpenning@work4media.nl

Advertentieverkoop/ Media-adviseurs Toos van de Sanden tvdsanden@work4media.nl Hans Vonk hvonk@work4media.nl

Backoffice Petra Schaap pfschaap@work4media.nl

Vormgeving en grafische begeleiding Linkt, Rotterdam Tel.nr. +31-(0)10-737 0883 info@linktmedia.nl Peter van der Horst Michel van Kleeff

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enig andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Hoewel dit vaktijdschrift zorgvuldig en naar beste weten wordt samengesteld, kan de uitgever niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. uitgever en auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zij n op de in dit vaktijdschrift gegeven informatie.

Industriebouw • december 2013 • 3

Inhoud 6

Purmerend De grootste biowarmte centrale van het land

Helmond Duurzame schil om productieproces Van Rooi Meat

Kinderdijk Nieuw en oud bij IHC Dredgers verbonden

Vlaardingen

Deventer Auping: drie nieuwe bouwdelen en een fabriek die moet doordraaien

Amsterdam Uitbreiding datacenter Global Switch in recordtijd

Puttershoek Logistiek hoogstandje voor Suiker Unie

Schoondijke Nieuwe fabricagehal voor jubilerend Hydrauvision

Berkel en Rodenrijs Nieuw pand Hacousto Protec als ‘Experience Center’

Maasdijk Nature’s Pride nu al in de top-5 meest duurzame distributiecentra van West-Europa

WBT betrekt kwalitatief duurzaam kantoor met industriële look

Monster Strak kantoor voor kassenbouwer Kubo

Numansdorp Zesde gemeentewerkplaats voor Fraanje

Rotterdam De Rotterdam is een gebouw van super latieven

Noordwijk Van Rijn gaat voor robuust en functioneel

Hoofddorp Bluewater op C2C Park 20/20

Vaals Veel prefab, snelle bouwtijd brand weerpost

Lelystad Central Veterinary Institute hermetisch afgesloten

Industriebouw • december 2013 • 4

Industrie bouw 82 84

Alpha Deuren Zierikzee Drie schoenendozen op elkaar geeft landmark voor O’Moda

Stadskanaal Brede samenwerking voor multifunctioneel ROC Noorderpoort

Amsterdam Onderzoeksgebouw O|2 van VU Amsterdam en VUMC compacte kubus van 50 x 60 x 60 m

Abonnementen Abonnementsprijs 8 nummers € 39,00 Los nummer € 8,50 Proefabonnement 4 nummers € 16,50 (prijzen zijn exclusief btw) ING 6772647 t.n.v. Work4Media o.v.v. Industriebouw

Opgave abonnementen Tel.nr. +31-(0)85 111 7890 (tussen 09:00 uur en 12:30 uur) Faxnr. +31-(0)85 111 7891 E-Mail: admin@work4media.nl

Opzeggingen abonnement

Sliedrecht Kantoor Van Beest met uitzicht over de Merwede

Heerlen Atrium Medisch Centrum heeft de beste bouwplaatsbeveiliging vanaf de toegangspoort

100

Rozenburg

Annuleringen abonnement schriftelijk en uitsluitend drie maanden voor afloop abonnementsperiode. Het abonnementsgeld dient bij vooruitbetaling te worden voldaan. Zie www.work4media.nl/ algemenevoorwaarden

Doelgroep Directies en management van opdrachtgevende bedrijven vanuit de industriebouw, betrokken ministeries en rijksdiensten, provinciale, gemeentelijke en andere betrokken overheden, architectenbureaus, advies- en ingenieursbureaus, aannemers en toeleveranciers.

Rozenburg Boulevard is wonen met louter uitzicht

Industriebouw • december 2013 • 5

Biowarmtecentrale • Purmerend

Bezoekers begrijpen snel waar het in de biowarmtecentrale in Purmerend om draait. Eerst komen ze langs houtstapels in de voortuin, vervolgens worden ze ontvangen in een hal met stammetjes aan het plafond. Het meest opvallende onderdeel van het gebouw is de bunker waarin de houtsnippers worden opgeslagen.

Tekst: Margot Visser

Industriebouw • december 2013 • 6

Opdrachtgever Stadsverwarming Purmerend (SVP)

Installaties Klaver Installatietechniek, Obdam

Architect S2 Architecten, Amsterdam

Deuren Damm Deuren, Emmeloord

Bouwer Züblin Nederland, Vlaardingen

Gevels ketelhuizen Robertson Nederland B.V., Lelystad

Adviseur Royal Haskoning DHV, Nijmegen

Bouwperiode januari 2013 – maart 2014

Huisvesting voor 8.000 m2

houtsnippers

Grijze bunker met daarachter ketelhuizen die cortenbeplating krijgen met een reliëf dat de jaarringen van de boomstammen weergeeft

Een bijzonder project, vindt Bart Lievaart van bouwbedrijf Züblin. Hij doelt op de enorme betonnen bunker voor de opslag van 8.000 m2 houtsnippers. ‘De bunker is 75 breed, 22 meter lang en 18 meter hoog. Deze is volledig, in situ, in natte beton gemaakt. Dat lukt natuurlijk niet in één keer, dus we hebben in delen gestort, met zo min mogelijk zichtnaden.

En natuurlijk moest de kleur, in dit geval antraciet, egaal zijn. Het was een bijzondere uitdaging, maar het resultaat mag absoluut gezien worden’, meent hij.

Jaarringen Achter de bunker liggen twee ketelhuizen waar vier verbrandingsovens staan. Deze ketelhuizen bestaan uit een

staalconstructie met sandwichgevel. ‘De gevel is voorzien van cortenbeplating met een reliëf dat de jaarringen van de boomstammen weergeeft’, vertelt Lievaart. Tussen de ketelhuizen bevinden zich het servicegebouw met daarin computerruimtes, kantoren en sanitaire voorzieningen.

Industriebouw • december 2013 • 7

DEUREN & GEVELTECHNIEK

Duurzaa m bouwen loont, we doen het al meer dan 50 jaar ! Robertson Nederland info@robertson.nl www.robertson.nl T: 0320 26 78 78

Eerste stadsverwarming door biowarmtecentrale in Nederland In Purmerend verrijst de grootste biowarmtecentrale van Nederland. Deze centrale gaat tachtig procent van de huishoudens in Purmerend voorzien van duurzaam opgewekte warmte. Opdrachtgever Stadsverwarming Purmerend BV (SVP) verkrijgt hiermee een unieke positie op de Nederlandse markt: ‘Wij worden het grootste warmteproductiebedrijf dat niet is gekoppeld aan één van de energiebedrijven.’ Purmerend krijgt een primeur: het wordt de eerste gemeente in Nederland met stadsverwarming door een biowarmtecentrale. En niet zo’n kleintje ook, het totale vermogen bedraagt 44 Megawatt. Zelfs voor de Deense leverancier van de ketels Weiss is het een bijzonder project. ‘Zij leveren wel vaker ketels van 11 M egawatt, maar vier tegelijk was voor hen ook voor het eerst’, vertelt SVP directeur Kees Van der Klein.

Industriebouw • december 2013 • 8

Zelf opwekken SVP wordt eigenaar en exploitant van de centrale. Het stadsverwarmingbedrijf bestaat al dertig jaar en is zes jaar geleden verzelfstandigd. Tot nog toe werd warmte ingekocht. Hiermee wordt per 2014 gestopt vanwege het einde van de technische levensduur van de installatie. ‘We hebben ervoor gekozen om zelf warmte te gaan opwekken’, legt Van der Klein uit. ‘We worden verantwoordelijk voor de hele keten: van inkoop van de biomassa tot de uiteindelijke distributie naar de huishoudens. Zo kunnen we meer vraaggestuurd gaan produceren en de keten optimaliseren.’

CO2-winst

De nieuwe centrale gaat draaien op houtsnippers, die worden geleverd door projectpartner Staatsbosbeheer. ‘We willen zo duurzaam mogelijk energie gaan opwekken. De nieuwe centrale gaat een reductie opleveren van 50.000 ton CO2 per jaar, wat gelijk staat

aan de jaarlijkse uitstoot van 16.000 auto’s. Men vraagt mij regelmatig of die reductie niet teniet wordt gedaan door de transportbewegingen om de houtsnippers naar onze centrale te vervoeren. Uit onze berekeningen blijkt echter dat die extra emissie minder dan 1% van de totale besparingen bedraagt. Verwaarloosbaar dus.’

Green deal De biowarmtecentrale is een Green Deal met de Rijksoverheid, wat inhoudt dat publieke en private partijen afspraken maken om duurzame projecten te realiseren. ‘Wij werken in dit kader samen met de provincie Noord-Holland, Staatsbosbeheer en de gemeente Purmerend. Een onderdeel is het verduurzamen van de hulpwarmtecentrales, die nodig zijn om warmte te leveren tijdens piekperiodes. Deze zijn nu nog gasgestookt, maar willen we ook gaan vergroenen. Uiteindelijk willen we 100% duurzame warmte gaan leveren.’

Purmerend • Biowarmtecentrale

Industriebouw • december 2013 • 9

Volledig, in situ, in natte beton gemaakte bunker (grijs).

ALS IDEEËN WERKELIJKHEID WORDEN …

BOUWEN MET VISIE VRAAGT EEN VOORUITZIENDE PARTNER Een idee in de praktĳk omzetten, vraagt tĳd en visie. Er is diepgravende kennis, creativiteit en een intense samenwerking tussen verschillende partĳen voor nodig. De weg is dus lang, maar als vakbekwame en vooruitziende gids brengt Züblin zulke complexe bouwprojecten tot een goed einde. We kunnen dan ook steunen op meer dan een eeuw ervaring in utiliteitsbouw, industriebouw en civiele werken. Onze technische competentie staat als een huis en onze integrale aanpak maakt elke professionele projectrealisatie mogelĳk; vanaf het ontwerp, de financiering en de bouw tot en met de ingebruikname. Züblin is daarin wereldwĳd toonaangevend, een competente partner die sterke ideeën werkelĳkheid laat worden.

ZÜBLIN Nederland B.V. Burgemeester Van Lierplein 65 3134 ZB Vlaardingen Tel. +31 (0)10 445 1222 info@zueblin-nederland.com © Luc Seresiat

Industriebouw december 2013 • 110 121950 STRABAG•ADV ZUBLIN 190x137.indd

www.zueblin-nederland.com

28/11/13 14:55

Purmerend • Biowarmtecentrale

Het hele project is in BIM opgezet. ‘Er was een basisontwerp, waarop wij zijn verder gegaan. Onze centrale afdeling techniek in Antwerpen heeft zich beziggehouden met het constructieve deel. Vervolgens konden wij het in het Nederlandse kantoor verder uitwerken.’ Werken in BIM heeft een aantal voordelen vindt Lievaart. ‘Doordat we virtueel goed konden zien hoe het gebouw in elkaar zit, hadden we daar voordeel van in de voorbereiding en de uitvoering. Ook konden we eerder beginnen met de inkoop.’ De werkzaamheden van Züblin gingen verder dan puur de bouw van de centrale. Het bedrijf vervulde de rol van totaal coördinerend aannemer. De Deense ketelleverancier Weiss en de nutsbedrijven werden door Züblin aangestuurd. ‘Dit is erg goed verlopen. Zo goed dat Weiss heeft aangegeven graag meer projecten met ons te willen doen’, besluit Lievaart.

Maatwerkdeuren voor biowarmtecentrale ‘De architect heeft voor de biowarmtecentrale in Purmerend een schuifdeur van vier bij vier meter bedacht met het uiterlijk van een rooster, net als de wand waarin hij wordt geplaatst. Je ziet dan dus alleen dat rooster. Een bijzonder ontwerp, waar wij onze hand niet voor omdraaien’, vertelt Ben de Ruiter van Damm Deuren. Doordat het bedrijf, als één van de weinige deurenleveranciers in Nederland, een eigen productiefaciliteit heeft, kan zij dit soort maatwerk leveren. ‘Wij kunnen heel ver meegaan in een ontwerp van een architect’, stelt De Ruiter. Damm levert een groot aantal verschillende deuren voor de biowarmtecentrale, waaronder trafodeuren met een brandwerendheid van één uur, brandwerende EI Loop en schuifdeuren,

vloeistofdichte deuren en 5000 x 8500 mm geïsoleerde rolluiken. Het bedrijf uit Emmeloord ontwikkelt, produceert en monteert een breed scala aan deuren: schuifdeuren, brandwerende deuren, koeldeuren en overheaddeuren. Vooral brandwerende deuren heeft volgens De Ruiter een grote vlucht genomen in de afgelopen jaren. ‘Vóór de brand in Volendam in 2000 was er nauwelijks vraag naar. Daarna zijn de eisen aan brandwerendheid steeds zwaarder geworden. Wij hebben alle certificeringen op dit gebied en zijn klaar voor de nieuwste regelgeving.’ Naast de productie en service en onderhoud van deuren is Damm ook actief in geveltechniek.

Rechts een ketelhuis, zonder gevelbeplating, de ketels nog zichtbaar

Industriebouw • december 2013 • 11

Purmerend • Biowarmtecentrale

Een biokrachtcentrale is natuurlijk een prima onderwerp om de jeugd voor te lichten over duurzame energie

Klaver Klimaattechniek: ‘Dit is een totaal andere tak van sport’ ‘Meestal zijn projecten zoals de biowarmtecentrale weinig spannend qua ontwerp, maar de centrale in Purmerend is een architectonisch mooi gebouw. Wij sluiten daarop aan wat betreft de uitvoering van onze installaties’, vertelt Sander de Waal van Klaver Klimaattechniek. ‘Dat betekent onder meer dat we de kleuren van de buitenroosters aanpassen en rekening houden met de hoogte van onze luchtbehandelingskasten, zodat ze niet teveel uitsteken.’ Het installatiebedrijf uit Obdam realiseert de werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties voor het bijgebouw van de centrale. ‘De ketelruimte wordt door de ketelleverancier Weiss zelf ingericht. Wel treffen wij de voorzieningen voor hun installaties, zoals riolering en luchtbehandeling en elektrotechnische voorzieningen’, legt De Waal uit.

Hij vindt de biowarmtecentrale een bijzonder project. ‘Het is een groot project voor ons. Wij doen veel in utiliteitsbouw, maar dit project valt onder de grote industrie. Hier praten we over een centrale van 4.000 m2. Industriebouw is een totaal andere tak van sport. Het werken in een 3D-omgeving (BIM), samen met de bouwpartners, was de eerste keer voor ons. Wij merken dat er steeds meer vraag komt naar deze manier van samenwerken en kunnen hierin mee schakelen.’ Techniek voor en door de mens Klaver Klimaattechniek is één van de grotere installateurs in de kop van Noord Holland. Volgens De Waal is dat een belangrijke reden dat het bedrijf het werk kreeg. ‘Het project ligt geografisch gezien dicht bij ons in de buurt. We hadden nooit eerder

voor Züblin gewerkt. Een dochterbedrijf van de Klaver Giant Groep had een aanvraag gehad en vervolgens zijn wij in contact gekomen met hen.’ De samenwerking verloopt naar volle tevredenheid. Dat blijkt wel uit het feit dat Klaver Klimaattechniek van Züblin ook de opdracht heeft gekregen om de installaties voor de nieuwe hulpwarmtecentrale van SVP te realiseren. De Klaver Giant Groep levert duurzame en bruikbare technische systemen en installaties voor de leef- en werkomgeving. De acht bedrijven die bij de groep horen zijn gespecialiseerd in de disciplines elektrotechniek, telecommunicatie, beveiliging, klimaattechniek, automatisering, infratechniek en beheer & inspectie.

Industriebouw • december 2013 • 13

Uitbreiding Van Rooi Meat • Helmond

Duurzame

schil om het productieproces

Bouwprogramma Uitbreiding slachterij met productie- en voorverpakkingslijnen, een inpakruimte en een vrieshuis (40.000 m2 BVO) Bouwperiode augustus 2013 – september 2014

Industriebouw • december 2013 • 14

Opdrachtgever Van Rooi Vastgoed BV, Helmond

Aannemer Bouwbedrijf Van Grunsven BV, Erp

Architect GOW Project- en Bouwmanagement, Eindhoven

Geïsoleerde sandwichpanelen KIM Nederland, Apeldoorn Complete Koudetechniek VHI Koudetechniek B.V., Uden

Tekst: Patricia van Beek

Alles onder één dak scheelt enorm veel logistieke stromen

Van Rooi Meat in Helmond breidt flink uit. De moderne slachterij voegt maar liefst 40.000 m2 vloeroppervlak aan zijn bestaande bedrijfspand toe. Hier komen productie- en voorverpakkingslijnen, een inpakruimte en een vrieshuis met een opslagcapaciteit van 10.000 pallets. De uitvoering van deze grootschalige uitbreiding is in handen van Bouwbedrijf Van Grunsven BV.

In het voorjaar van 2013 raakte Bouwbedrijf Van Grunsven betrokken bij de uitbreiding van Van Rooi Meat. ‘Wij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het bouwkundige gedeelte en de coördinatie van het gehele project’, vertelt mede-eigenaar Eric van Grunsven van Bouwbedrijf Van Grunsven. ‘In de voorbereidingsfase droegen we bij aan de optimalisatie van de plannen. Hierbij hielden we vanzelfsprekend rekening met de eisen die in de food sector gelden. We beschikken over de specifieke kennis voor bouwen

in de voedingsmiddelenindustrie en hebben op dit gebied al meerdere projecten uitgevoerd.’

Eén locatie Door de uitbreiding vindt het gehele vleesproductieproces – slachten, uitsnijden, uitbenen, verpakken en invriezen – op één locatie plaats. Hiermee bewerkstelligt Van Rooi Meat korte lijnen, maximale efficiency, optimale versheid en kwaliteit. ‘Alles onder één dak dus’, vat Van Grunsven samen. ‘Een groot duurzaam

Industriebouw • december 2013 • 15

Helmond • Uitbreiding Van Rooi Meat

voordeel hiervan is dat het vlees niet naar andere locaties vervoerd hoeft te worden om verder verwerkt te worden. Dit scheelt enorm veel logistieke stromen, wat neerkomt op een reductie van enkele duizenden kilometers per dag!’

Duurzaam ontwerp De duurzaamheidsgedachte komt eveneens terug in het ontwerp, dat heel bewust een functionele opzet heeft. Het productieproces, en de kwaliteit en efficiency daarvan, staan centraal. Het gebouw fungeert als duurzame schil daaromheen. De goede isolatie en de energiezuinige koelen vriesinstallaties zorgen voor

een laag energieverbruik. Daarnaast is het ontwerp gericht op het creëren van een gezonde werkomgeving en optimaal gebruik. ‘De prestaties van het nieuwbouwgedeelte worden gemeten door GPR Gebouw’, aldus Van Grunsven. ‘Deze methodiek let niet alleen op energie en milieu, maar ook op gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Van Rooi Meat scoort op deze gebieden een 8, wat voor een industrieel gebouw hoog is.’

Zware constructie De bouwwerkzaamheden gingen rond de bouwvak van 2013 van start. De nieuwbouw is opgebouwd uit

Energetisch verantwoorde koudetechniek VHI Koudetechniek B.V. draagt zorg voor de complete koudetechniek in de nieuwe bouwdelen van Van Rooi Meat. De installatie biedt koude voor de verpakkings- en opslagruimten, maar ook voor het imposante vrieshuis dat achter de slachterij gebouwd wordt. Advies ‘We doen al vijftien jaar zaken met Van Rooi Meat’, vertelt directeur-eigenaar Bart van Helmond van VHI Koudetechniek. ‘Wij hebben dan ook jarenlange kennis en ervaring met de processen en systemen die in dit bedrijf, en de food branche in het algemeen,

voorkomen.’ VHI Koudetechniek werd al in een vroeg stadium bij de uitbreiding van Van Rooi Meat betrokken, om advies te geven over de koeltechniek en -installatie.

Natuurlijke koudemiddelen ‘We hebben het hier over een redelijk grote installatie’, vervolgt Van Helmond, ‘met een vermogen van 4.000 kWatt voor koelen en 1.600 kWatt voor vriezen. De installatie maakt gebruik van natuurlijke koudemiddelen zoals CO2 en, in mindere mate, ammoniak. Dit maakt de installatie energetisch verantwoord en technisch veilig. Verder voldoet de energiezuinige installatie aan de EIA.’

Afstemmen planning De werkzaamheden op locatie zijn inmiddels gestart. VHI Koudetechniek heeft de vloerverwarming van het vrieshuis geplaatst en verwacht eind 2013 aan te vangen met de koelinstallatie zelf. Op de vraag waar de grootste uitdaging ligt, antwoordt Van Helmond: ‘Gezien het grote aantal partijen op dit project is het afstemmen van de planning een belangrijk aandachtspunt. We moeten er met elkaar voor zorgen dat de uitbreiding in september 2014 gereed is. Ik heb er het volste vertrouwen in dat we dat gaan halen.’

Project- en bouwmanagement vanaf het eerste uur GOW Project- en Bouwmanagement is vanaf de eerste planvorming betrokken bij de uitbreiding van de locatie van Van Rooi Meat. Het projecten bouw managementbureau heeft veel expertise in de food sector en is een jarenlange relatie van Van Rooi Meat. ‘In december 2011 werden we opnieuw benaderd om in dit project mee te denken’, aldus mede-eigenaar Jan Hendrikx van GOW Project- en Bouwmanagement. ‘In nauw overleg met Van Rooi Meat zetten we het complete bouwconcept op en droegen we zorg voor het ontwerp, de planvorming, de

vergunningaanvraag, het opstellen van de opdrachtspecificaties, prijs- en contractvorming en de uitwerking van de bouwkundige plannen. Tijdens de bouw zijn we op adviesbasis betrokken.’

hygiëne.’ In samenwerking met gespecialiseerde adviesbureaus zijn duurzame toepassingen aan het ontwerp toegevoegd, zoals minder milieubelastende materialen en energiezuinige installaties.

Food-gerelateerde regelgeving

Optimaal gebouw

‘Belangrijke aandachtspunten in de ontwerpfase waren de functionaliteit van de ruimten en de food-gerelateerde regelgeving’, vervolgt Hendrikx. ‘Het scheiden van vuile en schone stromen vereiste bijvoorbeeld een goed doordacht logistiek concept. Ook de afwerking van de vloeren en wanden vroeg de nodige aandacht in verband met

‘Onze grootste uitdaging is om de wensen van de klant te vertalen naar een optimaal gebouw, waar men jaren profijt van heeft’, besluit Hendrikx. ‘ Dit levert soms hectische momenten op, maar we zijn zeer positief over de gang van zaken. We verwachten in september 2014 op te leveren.’

Industriebouw • december 2013 • 17

KOEL- EN VRIESHUISBOUW

ISOLATIESYSTEEMBOUW

Bij K.I.M. Nederland profiteert u van een unieke expertise in de koelen K.I.M. Nederland B.V.

vrieshuisbouw en isolatiesysteembouw. Deze is volledig afgestemd op uw

Tweelingenlaan 144

logistieke organisatie en de actuele marktontwikkelingen in uw branche.

7324 BP Apeldoorn T. +31 (0)55 368 91 91

Dat zorgt voor een eindproduct dat exact aansluit op uw eisen en wensen!

info@kim-nederland.nl www.kim-nederland.nl

KIM Nederland bouwt isolatieschil van 53.000 m2 In Helmond bouwt KIM Nederland BV in samenwerking met bouwbedrijf Van Grunsven BV mee aan een grootschalige uitbreiding van de grootste zelfstandige slachterij van Nederland. De uitbreiding voorziet naast het bestaande slachthuis in ruimtes voor productie- en voorverpakkingslijnen, een inpakruimte en een vrieshuis met 10.000 ton opslagcapaciteit. Door deze uitbreiding van het bedrijf worden alle stappen in het proces – van slachten naar uitsnijden en uitbenen tot verpakken en invriezen – onder één dak gedaan. Vrieshuis In totaal omvat het project ruim 53.000 m2 hoogwaardig geïsoleerde sandwichpanelen. Om een dergelijk groot project met drie

Industriebouw • december 2013 • 18

verdiepingen te kunnen realiseren, moet aan alle normen en regelgeving voldaan worden. KIM Nederland kent de voorwaarden, eigenschappen en condities van het product, welke passen in het totale plan om deze slachterij te laten functioneren.

Siloconstructie KIM Nederland bouwt de isolatieschil van het vrieshuis volgens een siloconstructie. Dat betekent dat eerst de stellingen worden gemonteerd, daarna de palletkranen en als laatste de daken gevelpanelen. Deze manier van bouwen (om de inrichting heen) neemt minder plaats in, is voordeliger, en is sneller te monteren. De gevelpanelen van het vrieshuis met een hoogte van 30 meter worden in twee delen gemonteerd.

Ingenieuze bevestiging Door fabrieksmatig ingeschuimde omegaprofielen in deze isolatiepanelen van het vrieshuis, met een TNO gecertificeerde isolatiewaarde, is een koudebrug vrije bevestiging mogelijk. Beslist een succesvolle noviteit, met het visuele aspect als groot bijkomend voordeel. Door de ingenieuze bevestiging is aan de buitenzijde totaal niets zichtbaar. Hierdoor ontstaat een fraai en strak gevelbeeld. Door gebruik van deze hoogwaardige panelen komt Van Rooi Meat ook nog eens in aanmerking voor de interessante EIA subsidieregeling. Het uitdetailleren, tekenen van projecten en het meedenken van KIM Nederland met de klant leidt vanuit ervaring en bij Van Rooi Meat tot hoge efficiëntie van zowel bouw als eindproduct.

Helmond • Uitbreiding Van Rooi Meat

een zware constructie van beton en staal, wat alles te maken heeft met de zware lasten die het gebouw moet dragen. Van Grunsven: ‘Het uitbreidingsgedeelte bestaat uit vier bouwlagen. Alle bouwlagen hebben een hoge vloerbelasting in verband met opslag en productie. Door het gebouw is een hangbaanconstructie aangebracht waardoor de karkassen worden vervoerd.’ De constructie omvat een fundatie met zwaar heiwerk, de bouwlagen worden opgebouwd uit kolommen, balken en vloeren. De gevels en daken worden gesloten met geïsoleerde sandwichpanelen.

Korte bouwtijd De vloer van het vrieshuis is inmiddels gestort. De meeste poeren zitten in de grond en de voorbereidingen met de kolommen en betonpanelen zijn in volle gang. ‘We passen op dit project veel prefab toe’, aldus Van Grunsven. ‘Dit vereist een gedegen voorbereiding en goed georganiseerde logistiek, maar levert in de uitvoering veel tijdwinst op. Dat is ook nodig, want de bouwtijd is kort. In september 2014 moet het gebouw gebruiksklaar zijn.’ Op de vraag of er nog extra maatregelen genomen worden om de deadline te halen, zegt Van Grunsven: ‘Het is in eerste instantie

Bestaande bedrijfsgebouw. In september 2014 moet de nieuwbouw gebruiksklaar zijn

zaak om in samenspraak met de onder- en nevenaannemers tot een strakke, haalbare planning te komen. De voortgang houden we in de gaten via werkbesprekingen en coördinatorenoverleggen. We hebben de afgelopen tijd veel werk gehad om het project goed op de rit te krijgen. Dat is gelukt. De werkzaamheden vorderen in het gewenste tempo en de samenwerking met de betrokken partijen verloopt soepel.’

VHI Koudetechniek B.V. Vluchtoord 3 5406 XP Uden Postbus 347 5400 AH Uden T +31 (0)413 70 75 20 F +31 (0)413 70 75 29 I www.vhi-koudetechniek.nl E info@vhi-koudetechniek.nl

Industriebouw • december 2013 • 19

Kantoor IHC Dredgers • Kinderdijk

Nieuw en oud

Een tussenelement met vliesgevels verbindt nieuw (links) en bestaand met elkaar

verbonden

Bouwbedrijf De Vries en Verburg uit Stolwijk realiseerde voor IHC Dredgers te Kinderdijk een nieuw kantoorgebouw van vier verdiepingen. Het gebouw moest verbonden worden met het bestaande pand. Dit vroeg om een uitgekiend plan van aanpak, want in het oude pand gingen de werkzaamheden van IHC Dredgers gewoon door. ‘De bedrijfsvoering van de klant is ons uitgangpunt’, vertelt Evert Hogendoorn projectleider bij Bouwbedrijf De Vries en Verburg. ‘Dat moet doorgaan en dus moeten de medewerkers zo min mogelijk hinder ervaren van onze aanwezigheid.’

Opdrachtgever IHC Dredgers BV Architect SP Architecten BV BNA, Waddinxveen Adviseur installaties Iv-Bouw bv, Sliedrecht

Industriebouw • december 2013 • 20

Aannemer De Vries en Verburg, Stolwijk Hol Installatietechniek, Nieuw-Lekkerland Elektrotechniek P. van Rikxoort, Alblasserdam Bouwperiode okt 2012 – juli 2013

Bouwprogramma Uitbreiding kantoor met vier verdiepingen Bruto vloeroppervlakte 2.700 m2

Tekst: Cynthia van der Waal

Het resultaat van proactieve aanpak en heldere communicatie, en binnen zes weken casco opgeleverd

Het bouwbedrijf is hierin zeker geslaagd. Het nieuwe pand is op 24 juli 2013 opgeleverd en de directie van IHC Dredgers is zeer tevreden over de uitvoering van de werkzaamheden en het uiteindelijke resultaat. De meerwaarde van Bouwbedrijf De Vries en Verburg was vooral gelegen in de proactieve aanpak en de heldere communicatie. Hogendoorn vertelt: ‘Wanneer de bedrijfsvoering tijdens een verbouwing doorgaat, vraagt dit om een intensieve communicatie met alle betrokken partijen. Op ons initiatief hebben we samen met de opdrachtgever een helder plan van aanpak opgesteld. Hierin stonden de verschillende maatregelen en acties vermeld met het oog op kwaliteit en veiligheid, zoals het plaatsen van stofschotten.’

Prefab Het nieuwe pand is prefab gebouwd, een snelle en efficiënte manier van werken. Hogendoorn vertelt: ‘Binnen zes weken was het nieuwe pand casco opgeleverd. Tot en met de vierde verdieping is er gebruik gemaakt van een prefab skelet en prefab vloeren. Over de vloeren is een constructieve druklaag gestort. De gevels zijn opgebouwd uit aluminium en voor de kozijnen hebben we gewerkt met flexibele Hunter Douglas panelen. Het nieuwe en oude pand zijn met elkaar verbonden door een gang, waarin de betonvloeren op elkaar zijn aangesloten en er is gekozen voor

ELEKTROTECHNIEK B.V. P. VAN RIKXOORT

Voor al uw elektrische installaties, databekabeling en glasvezel. Wij zorgen ook voor advies en ontwerp. Vraag vrijblijvend informatie. Fop Smitstraat 48 2953 XG ALBLASSERDAM Telefoon: (078) 691 23 18 E-mail: info@rikxoort.nl

Iv-Bouw Ingenieursbureau met Passie voor Techniek Trapezium 322 3364 DL Sliedrecht Nederland

Telefoon +31 (0)88 943 35 00 www.iv-groep.nl info@iv-groep.nl

Industriebouw • december 2013 • 21

Voor hethet spackspuiten, gladmaken en Voor stukadoren, spackspuiten en sausen van uwwanden wandenen enplafonds plafonds sausen van uw

Strico plafondafwerking StricoWandWand- en plafondafwerking

Achterweg 13B 4181 AD • T 0418-677270 F 0418-677271••Einfo@strico.nl Dijkzichtstraat 4 •• 5305 BK Waardenburg Zuilichem • T 0418-677270 • F•0418-677271 info@strico.nl ••www.strico.nl www.strico.nl Strico_advertentie.indd 1

12-11-2013 15:01:14

Bouwbedrijf D E V R I E S E N V E R B U R G O N D E R D E E L

‘t Vaartland 8 2821 LH Stolwijk Postbus 59 2820 AB Stolwijk Telefoon 0182 - 34 17 41 Telefax 0182 - 34 24 75 info@devriesverburg.nl www.devriesverburg.nl

U W

D E

B U R G L A N D

Stolwijk

G R O E P

Kennis en daadkracht Bouwbedrijf De Vries en Verburg bouwt kantoren, zorginstellingen, scholen, bedrijfsobjecten en woningen. Al meer dan 25 jaar maakt Bouwbedrijf De Vries en Verburg het verschil door betrouwbaarheid, degelijkheid en vakmanschap.

V O O R T V A R E N D E

Industriebouw • december 2013 • 22

VA N

P A R T N E R

B I J

B O U W E N

Kinderdijk • Kantoor IHC Dredgers

P. van Rikxoort goed voor alle elektrotechnische disciplines De werkzaamheden voor het nieuwe kantoorgebouw waren vrijwel identiek aan een eerder project voor IHC Dredgers, maar volgens de heer A.J. van Rikxoort, directeur-eigenaar van Elektrotechniek P. van Rikxoort, was de uitdaging hierdoor niet minder groot. ‘Je hebt altijd met een strakke planning te maken waarbinnen het werk uitgevoerd moet worden. Het is daarom belangrijk de materiaalstromen goed te organiseren en alles op afroep klaar te zetten. Het voortraject was bij dit prefab bouwproject erg belangrijk. De leidingen moeten op de juiste manier in het prefab betonwerk zijn opgenomen. Dit betekent veel voorbereiding met oog op duidelijke tekeningen en een goede coördinatie met de bouwkundige aannemer, maar ook regelmatig contact met de opdrachtgever zelf. Uiteindelijk heeft het project, inclusief voorbereiding, acht maanden geduurd.’

Energie-efficiëntie Gevel bestaand kantoor

een vliesgevel. Door deze constructie vormen oud en nieuw een harmonieus geheel.’

Klanttevredenheid Bouwbedrijf De Vries en Verburg hecht veel waarde aan klantreferenties. ‘Wij vinden het belangrijk om te horen wat klanten van ons vinden. Het is natuurlijk leuk om te horen als het goed gaat, maar we horen ook graag waar onze verbeterpunten liggen, zodat we onze dienstverlening nog beter kunnen afstemmen op de wensen van de klant. Bovendien zijn tevreden klanten goed voor onze naamsbekendheid. Onze goede naam is voor IHC Dredgers één van de redenen geweest om met ons in zee te gaan.’

Meerwerk Ook IHC Dredgers behoort nu tot één van de tevreden klanten van Bouwbedrijf De Vries en Verburg. De opdrachtgever was zelfs zo tevreden, dat De Vries en Verburg tijdens de uitvoering ook opdracht kreeg voor de binnenbouw, waaronder het stucen van de muren en plafonds en het schilderwerk. Hogendoorn kijkt ook zelf met tevredenheid terug op het project: ‘Qua constructie was dit nieuwbouwproject vrij standaard, maar de combinatie nieuw en oud maakte dit project extra bijzonder. Veiligheid staat bij ons altijd voorop, maar bij dit project kostte dit iets meer hoofdbrekens. Onder elke omstandigheden een kwalitatief hoogstaand product maken. Dat is ons uitgangspunt en dat hebben we ook voor IHC Dredgers denk ik weer bewezen!’

De installateur was verantwoordelijk voor de volledige elektrotechnische- en datatelecom installatie. Van Rikxoort: ‘De elektrotechnische installatie, de glasvezelinstallatie, inbraak- en toegangscontrolesystemen en de elektrotechnische installatie voor klimaatvoorzieningen hebben wij verzorgd. Energie-efficiëntie was voor IHC Dredgers een belangrijk onderwerp. Zo hebben we bijvoorbeeld gekozen voor energiezuinige TL5 en LED armaturen en bewegingsmelders.’

Iv-Bouw ontwierp installatietechniek voor optimale kantooromgeving Iv-Bouw is vanaf april 2012 bij het project betrokken geweest als adviseur voor de installaties van het IHC-kantoor te Kinderdijk. Met de uitbreiding is extra ruimte gecreëerd voor de ontwerpafdeling. Omdat de personele bezetting wisselt en werkgroepen van samenstelling kunnen wisselen, zijn de werkplekken niet persoonsgebonden. In het ontwerp zijn daarom flexplekken, concentratiecellen en vergadervertrekken opgenomen. Iv-Bouw heeft de berekeningen en het ontwerp gemaakt van de installaties voor het binnenklimaat, verlichting, ventilatie, verwarming en koeling, alsmede de data installatie voor vaste datalijnen en de Wifi verbinding. Samen met de andere adviseurs en de aannemer is Iv-Bouw er in geslaagd om voor IHC Kinderdijk een nieuwe kantooromgeving te realiseren waarin de werkomstandigheden voor de medewerkers van de ontwerpafdeling optimaal zijn om geconcentreerd en ongehinderd te kunnen werken.

Industriebouw • december 2013 • 23

Gemeentewerkplaats • Numansdorp

In het Hoeksche Waardse Numans dorp bouwt Aannemingsbedrijf Fraanje aan de gemeentewerkplaats van de Gemeente Cromstrijen. Het bouwbedrijf startte in juni van dit jaar met het project en verwacht het complex aan het eind van het jaar op te leveren. Architectenbureau Van den Berge & Laban is verant woordelijk voor het ontwerp.

Op hetzelfde eiland heeft Fraanje eerder een gemeentewerkplaats neergezet. ‘Dat was in Piershil in opdracht van de gemeente Korendijk. Ook hiervoor heeft Architectenbureau Van den Berge & Laban uit Kapelle het ontwerp geleverd. De gemeente Korendijk was erg enthousiast en dat heeft, naast onze scherpe prijs, zeker geholpen bij het verkrijgen van deze opdracht’, vertelt Martijn van Sabben, die samen met Han van de Velde en Marco Bosman de directie van Aannemingsbedrijf Fraanje vormt.

Dynamische vorm Op het terrein in Numansdorp bouwt de aannemer een hoofdgebouw met daarin een complete gemeentewerkplaats inclusief sanitair-, kleed- en kantoorruimten. De hoofddraagconstructie van het gebouw is opgetrokken uit een staalconstructie met een verdiepingsvloer van kanaalplaten. Van Sabben zegt verder over het ontwerp: ‘Het gebouw heeft een mooie en frisse uitstraling. Meestal zijn gemeentewerkplaatsen blikken dozen van damwandbeplating, maar in dit geval is dat niet zo. Dat komt doordat de gevel bestaat uit een plint van metselwerk met daarboven sandwichpanelen in verschillende kleuren. De kleuren in combinatie met een schuin dak en de brede kaders geeft een dynamische vorm aan het hoofdgebouw.’

Zonnecollectoren Om de kosten voor het energie- en waterverbruik zo laag mogelijk te houden,

Industriebouw • december 2013 • 24

Zesde

gemeentewerkplaats voor Aannemings bedrijf Fraanje

komen er een aantal duurzame voorzieningen. ‘Een van die maatregelen is dat op het dak zonnecollectoren komen. Daarnaast plaatsen we op het terrein een grijswatertank en komt er LEDverlichting.’ Ook verzorgt Fraanje de nieuwbouw van een aantal opslagloodsen op het achterterrein. Deze bestaan uit een staalconstructie met aan de onderzijde een prefab betonplint. Eén van de loodsen fungeert als opslagloods voor het zout voor de gladheidbestrijding. Van Sabben: ‘Om deze loods aan de voorzijde af te sluiten komt er een zogenaamde snelhefdeur van 9,7 meter breed en 3,9 meter hoog in. Naast de bouw van het hoofdgebouw en de stallingen is ook de gehele infrastructuur van het terrein rondom bij ons ondergebracht. Het betreft hier circa 4100 m2 aan asfaltering en bestrating.’

Bouwprogramma Hoofdgebouw incl. gemeentewerkplaats (498 m2); opslagloodsen (346 m2) Bouwperiode Juni 2013 – december 2013 Opdrachtgever Gemeente Cromstrijen, Numansdorp

Veel disciplines in huis Het bouwbedrijf uit het Zeeuwse ‘s-Heer Arendskerke is een echt familiebedrijf en heeft 170 mensen in dienst. ‘Doordat wij zelf eigenaar zijn, zitten we er altijd direct bovenop. We zijn dus slagvaardig, maar ook flexibel en hebben veel disciplines in huis, waaronder een eigen staalafdeling en een 24-uurs onderhoudsdienst’, aldus Van Sabben. Naast de gemeentewerkplaats van Piershil heeft het bouwbedrijf ook gemeentewerkplaatsen in Zierikzee, Borsele en ’s-Gravenpolder gebouwd. ‘Dit is nummer zes, dus we weten wel waar we over praten.’ Op dit moment is de bouwer in Zeeland ook bezig met de nieuwbouw van een groot kantoor en distributiecentrum van schoenenwinkel O’Moda. ‘Als je de Zeelandbrug afrijdt, kan je het gebouw niet missen’, sluit Van Sabben zijn verhaal tevreden af.

Architect, constructeur Van den Berge & Laban bv, Kapelle Aannemer Aannemingsbedrijf Fraanje, Leeuwendorp Installateur Barth Installatietechniek bv, ‘s-Gravendeel

Tekst: Patricia van der Beek

Overgang kantoorwerkplaats

KWALITEIT IS onzE BASIS

Postbus 1, 4456 ZG Lewedorp

utiliteitsbouw

Nieuwe Kraayertsedijk 37, Lewedorp

industriële bouw

Tel. (0113) 61 55 00

woningbouw

Fax. (0113) 61 27 64

restauratie

Lid van bouwend Nederland

info@fraanje.com www.fraanje.com

Frisse uitstraling (kantoorgedeelte)

Gemeentewerkplaats is bijna klaar voor gebruik; achterin zijn de doorgangen naar het kantoorgedeelte

compleet en ervaren totaalinstallateur Barth Installatietechniek b.v. - Mijlweg 2 - 3295 KG ’s-Gravendeel - Postbus 5109 - 3295 ZG ’s-Gravendeel Telefoon 078-6731100 - info@barthbedrijven.nl - www.barthbedrijven.nl - Onderdeel van de Barth bedrijvengroep

Industriebouw • december 2013 • 25

Kantoor WBT • Vlaardingen

Stoer, industrieel met een opgetild kantoor

Een kwalitatief en duurzaam kantoor met een industriële look in glad beton, dat was de wens van handelsbedrijf World Bearing Trade B.V. uit Vlaardingen. Prefab betonbouw bleek de beste optie te zijn. ‘Beton heeft specifieke eigenschappen waar zij juist naar op zoek waren.’

Kwalitatief, duurzaam kantoor met

industriële

Het was toeval dat WBT in contact kwam met Hercuton, totaalaanbieder in bedrijfshuisvesting in prefab beton. ‘Ze kwamen in een kantoor van een relatie dat door ons was gebouwd. Het was precies wat zij ook wilden,’ vertelt Ron Drijver, commercieel adviseur bouwprojecten van Hercuton.

Deuk ‘Een aantal aspecten in dit kantoor trok hen aan. Ten eerste het gunstige binnenklimaat. Een betonconstructie bezit een groot accumulerend vermogen. Hierdoor

Een gebouw waarvan de schil een goed accumulerend vermogen heeft

Industriebouw • december 2013 • 26

is het pand in de zomermaanden koel en in de winter eenvoudig op temperatuur te houden. Verder is beton een hufterproof materiaal. Je rijdt niet zo snel een deuk in een betonnen gevel. Belangrijk vond WBT ook de inbraakwerendheid. Ze hadden in hun oude pand te maken gehad met een inbraak en dus letten zij hier nu extra op. Ten slotte sprak de uitstraling van loft architectuur hen aan. Kenmerkend zijn de grote ruimtes, de hoge plafonds en veel licht. Ik zeg altijd de kunst van het weglaten. Installaties zijn gewoon zichtbaar en maken onderdeel uit van de architectuur.’

Opdrachtgever World Bearing Trade BV, Vlaardingen

Bodemsanering, grondwerk Arno van den Dungen, Hedikhuizen

Hoofdaannemer en ontwerp Hercuton BV, Vlijmen

Afbouw Bouwbedrijf pvvT, ’s-Hertogenbosch

Installatietechniek Den Doorn Installatietechniek BV, Nieuwendijk

Bouwperiode augustus 2013 – februari 2014

Tekst: Melissa van der Beek

Prefab betonbouw is precies wat WBT zocht

uitstraling Uitzicht

Hercuton hielp WBT hun visie ten aanzien van het nieuwe kantoor verder uit te werken. ‘De klant heeft een beleving voor ogen die wij vervolgens gaan vertalen. Vaak kunnen we daarbij net dat beetje meer bieden. Zo wilde WBT graag over het water uitkijken. Ze hadden daarom bedacht dat het kantoor twee verdiepingen hoog moest worden. Ik heb voorgesteld om het gebouw op te tillen door het op pootjes te zetten. Daar waren ze erg enthousiast over. Het geeft het gebouw een meerwaarde, vonden ze.’ WBT keek heel duidelijk naar een kwalitatief, duurzaam pand. Dit ziet Drijver de laatste jaren steeds vaker bij opdrachtgevers. ‘De total cost of ownership wordt steeds belangrijker. Wat kost een pand gedurende de levensduur? Wij helpen opdrachtgevers bij het maken van duurzame keuzes door in een vroegtijdig stadium een overzicht te geven van zowel de realisatie- als exploitatiekosten. Het is niet meer van deze tijd om alleen op de laagste aanschafprijs te sturen. De kosten tijdens de exploitatie van een pand wegen vaak niet op tegen het ‘voordeel’ bij aanschaf.’

“Wij zorgen dat het van A tot Z geregeld is in de bodem” Zoals wel vaker voorkomt in het Rotterdamse havengebied, komt het WBT-kantoor op verontreinigde grond te staan. Geen probleem volgens Jan van Oosterhout van bodemsaneringbedrijf Arno van den Dungen. “Zolang je de veiligheid maar goed in acht neemt. Wij vinden dat je hieraan geen concessies mag doen. Het moet veilig werken zijn, ook voor de ploegen die na ons aan de slag gaan.” Het bedrijf uit het Brabantse Hedikhuizen hanteert de functionele saneringsmethode: “Wij voeren alleen af wat er nodig is om het gebouw neer te zetten. Dat betekent veel minder stortkosten dan wanneer je kiest voor de multifunctionele methode en alle verontreinigde grond afvoert, wat niet altijd noodzakelijk is.” Het prettige aan het werken met Hercuton vindt Van Oosterhout de vroege betrokkenheid in het project. “Doordat wij al in het offertestadium aan tafel zitten, is het hele milieugebeuren vooraf getackeld en komt de opdrachtgever later niet voor verrassingen te staan.”

Industriebouw • december 2013 • 27

Kantoor WBT • Vlaardingen Representatief!

Complete afbouw binnen acht tot tien weken ‘Conceptmatig bouwen met prefabelementen is een specialisme van ons bedrijf geworden’, vertelt Pieter van Vught van bouwbedrijf pvvT. ‘Het is een compleet andere manier van werken dan op traditionele bouwprojecten. Prefabbouw gaat heel snel, een cascogebouw kan binnen acht tot twaalf weken worden voorzien van een compleet inbouwpakket en installatietechniek. Korte lijnen en snelle beslissingen zijn dan noodzaak. Wij zijn 100% ingericht op deze werkwijze.’

Ruimere opzet Voor het WBT-kantoor verzorgt pvvT namens en in samenwerking met Hercuton de volledige afbouw. Van Vught: ‘Wij voorzien in het ontwerp en kunnen indien gewenst een interieurarchitect inschakelen. Veel onderdelen maken we zelf vanuit onze productielocatie. Leuk aan het WBT kantoor is dat het een pand met drie kantoorlagen betreft, waardoor de indeling wat ruimer is opgezet. Daarnaast completeren een aantal vaste interieurobjecten de afbouw. Onze opdrachtgever Hercuton, voor wie wij als verlengstuk van hun organisatie mogen fungeren, richt zich net als ons op het conceptmatig bouwen met prefab elementen. Hierdoor sluiten denken werkwijze naadloos op elkaar aan.’ In de loop der jaren heeft het bedrijf uit ’s Hertogenbosch zich ontwikkeld tot een servicegericht bouwbedrijf in de ruimste zin van het woord. ‘Wij ontzorgen hoofdaannemers wat betreft houten afbouwgerelateerde elementen. Hercuton is sterk in het bouwen met prefabbetonelementen waarmee het casco van een gebouw wordt gerealiseerd, aansluitend gaan wij aan de slag. In samenspraak met Hercuton worden planning, logistiek, coördinatie en veiligheid bewaakt. Prettig aan het werken met Hercuton is dat wij al in de calculatiefase bij een project betrokken worden. Hierdoor kunnen wij ons specialisme toevoegen aan hun concept. Voor de opdrachtgever is een voordeel dat hij vroegtijdig budgetzekerheid heeft.’

Industriebouw • december 2013 • 28

Voorsprong Hercuton biedt volgens Drijver een aantal voordelen ten opzichte van een traditionele aannemer. ‘Wij zijn een Design & Build organisatie. Wij helpen opdrachtgevers op voorsprong met onze 4D dimensie in bouwprojecten. Wij plannen projecten met BIM software. Met behulp van een 3D animatie geven wij opdrachtgevers en onze partners inzicht in de planning van een project. Hiermee kunnen we knelpunten vroegtijdig inzichtelijk maken en efficiënter bouwen. Dit resulteert in een kwalitatieve nieuwbouw met een hoge bouwsnelheid en minimale faalkosten.’ De turnkey nieuwbouw van WBT bevindt zich in de afbouwfase. De oplevering staat gepland in februari 2014.

Deventer • Uitbreiding Auping De gevelpanelen worden op het kantoorvolume gemonteerd

Drie nieuwe

bouwdelen en een fabriek die gewoon moet doordraaien

Op handelspark De Weteringen in Deventer brengt Koninklijke Auping bv alle activiteiten onder één dak. De beddenfabrikant wordt hierbij geholpen door bouwer Aan de Stegge Twello. Het bouwbedrijf verbouwt de huidige kantooren fabrieksruimte en bouwt er een nieuw gedeelte tegenaan. Het betreft een uitbreiding van ruim 10.000 m2. Begin augustus begon het bouwbedrijf, dat gespecialiseerd is in ontwikkeling en realisatie van bedrijfsmatig en commercieel vastgoed, aan het project. Eind januari levert het team van Alwin Smeenk,

Bouwprogramma Uitbreiding en nieuwbouw Koninklijke Auping bv Bruto vloeroppervlakte Totaal: 10.100 m2 Bouwdeel Noord: 2.100 m2 Bouwdeel West: 3.400 m2 Bouwdeel Oost: 2.350 m2 begane grond en 2.250 m2 verdieping Opdrachtgever Koninklijke Auping bv te Deventer

projectleider bij Aan de Stegge Twello, de nieuwe centrale locatie van Auping op. De fabriek gaat na oplevering niet meteen in gebruik: de installaties worden naderhand aangebracht. Eind 2014 wil Auping volledig operationeel zijn op haar nieuwe locatie.

Noord, West en Oost Het project bestaat uit drie verschillende bouwdelen: Noord, West en Oost. ‘Logistiek is het een uitdagend project omdat we op een klein oppervlak te maken hebben met drie bouwdelen en een fabriek die gewoon moet doordraaien. Om dit goed in kaart te brengen, hebben we een lang voortraject gehad’, vertelt Smeenk.

De staalconstructie is zo ontworpen dat het bestaat uit drie zelfstandige delen die na elkaar worden opgebouwd en gekoppeld aan het bestaande gebouw. ‘Op die manier kunnen we afzonderlijk aan ieder deel werken en ze in een later stadium samenvoegen. We beginnen bij het bouwdeel dat het dichtst tegen het bestaande gebouw aan ligt en bouwen onszelf zo een weg naar voren.’

Vroegtijdig signaleren Opdrachtgever Auping heeft gekozen voor Aan de Stegge Twello vanwege de totaaloplossing die het bedrijf biedt. Naast het feit dat de bouwer een goede prijs neerlegde, scoorde het ook goed

Hoofdaannemer Aan de Stegge Twello

Adviseur brandveiligheid Fire Safety Assistance, Kaatsheuvel

Architect Jan Daggenvoorde bv, Schalkhaar

Adviseur duurzaamheid Subvention/Zienergie, Zwolle

Constructeur Bartels, Apeldoorn

Installateur Van Dorp Installaties, Deventer

Adviseur W-installatie Installect, Baak

Aluminium Kozijnen Gevel Design Beek, Beek

Adviseur E-installatie Huisman & Van Muijen, ’s-Hertogenbosch

Industriebouw • december 2013 • 29

Impressie expeditiezijde vdi advertentie 145x105_HR.pdf

25-03-13

Kozijnen van Gevel Design Beek staan klaar voor transport naar deventer

11:15

Met kennis en respect

ALUMINIUM KOZIJNEN RAMEN

Van Dorp installaties de duurzame totaalinstallateur • • • • • •

Klimaatbeheersing Elektrotechniek Technisch beheer Brandbeveiliging Gebouwautomatisering Beveiliging en telematica

• Medische gasinstallaties • Zwembaden en wellness center techniek • Railinfra • ICT • Liften

• • • •

Grootkeukentechniek Energieconcepten Agro Telecom

DEUREN VLIESGEVELS www.gdb-bv.nl

SERRES

Bezoek onze website: www.vdi.nl

Aan de Stegge bouwt aan uw business

www.adst.nl

Deventer • Uitbreiding Auping Aan de Stegge Twello

Eind 2014 wil Auping volledig operationeel zijn op haar nieuwe locatie

op de onderdelen logistieke aanpak, duurzaamheid, engineering en presentatie. ‘Wij bouwen vanuit een 3D-model. Dat heeft als voordeel dat je mogelijke knelpunten vroegtijdig kunt signaleren en hierdoor alles beter op elkaar kunt afstemmen’, aldus de projectleider. ‘Bij dit soort projecten, met een korte bouwtijd en bij continue doorloop van het productieproces, is overleg met de opdrachtgever ontzettend belangrijk. Alle processen moeten vooraf duidelijk met elkaar worden afgestemd om de wederzijdse overlast tot een minimum te beperken.’

GPR-score van 8,0 Auping stelt hoge duurzaamheidseisen aan de hernieuwde locatie. De bed-

denspecialist wil dat het hoofdkantoor na oplevering een GPR-score heeft van minimaal 8,0. Smeenk legt uit: ‘Duurzaamheid is niet nieuw voor ons. Aan de Stegge is al langer betrokken bij diverse toepassingen op het gebied van duurzaam bouwen. We houden ons bezig met BREAAM-NL, zijn partner van de Dutch Green Building Council en wij zijn FSC®en PEFC™-gecertificeerd.’ Bij Auping hergebruikt Aan de Stegge bestaande materialen van het project. Delen van het gesloopte dak gebruikt de bouwer als isolatie voor het nieuwe dak. Daarnaast hergebruikt het bouwbedrijf beton van een gesloopte vloer en demonteert het bestaande gevelkozijnen om deze opnieuw te gebruiken in de aanbouw.

Aluminiumspecialist levert maatwerk bij Auping Hoofdaannemer Aan de Stegge Twello werkt al meer dan twintig jaar samen met Gevel Design Beek. Ook bij het project voor Koninklijke Auping bv in Deventer heeft de bouwer de aluminiumspecialist betrokken. In opdracht van beddenfabrikant Auping verzorgt Aan de Stegge Twello de uitbreiding en nieuwbouw van de kantooren fabrieksruimte in Deventer. ‘Voor het nieuwbouwgedeelte leveren en monteren wij nieuwe aluminium kozijnen. Daarnaast demonteren we bestaande kozijnen, die we vervolgens weer monteren in het gedeelte dat uitgebreid wordt’, vertelt Ton ten Brincke, die samen met compagnon Ronald Wijkamp, het bedrijf leidt. Gevel design Beek, waar 45 mensen werken, produceert aluminium ramen, deuren, kozijnen,

vliesgevels en serres. ‘Wij leveren maatwerk en doen dat voor de complete markt: van particulieren tot aan utiliteitsbouw.’

LEAN-principe Doordat de gevels van het pand aan alle kanten worden uitgebreid, vraagt het project voor Gevel Design Beek om een speciale aanpak. Ten Brincke: ‘De gevels zijn lastig te bereiken, met een kraan of hoogwerker kunnen we er niet bij. Onze grootste vraag is dan ook: hoe krijgen we het materieel omhoog? Gelukkig werkt Aan de Stegge Twello volgens het LEAN-principe. Zo hebben we gezamenlijk gekeken hoe we dit op gaan lossen en hebben we hierover duidelijke afspraken gemaakt.’

Aan de Stegge Twello heeft ruim 40 jaar ervaring in het realiseren van bedrijfshuisvesting voor ondernemers met een huisvestingsvraagstuk. Op dit moment realiseert Aan de Stegge onder andere zes sorteer- en distributiecentra voor PostNL Pakketten, een bedrijfsgebouw voor CRC Evans te Zeewolde en een bedrijfshal met kantoor voor Garfield Aluminium te Cuijk.

WKO-opslag Auping wisselt warmte uit met de buren Duurzaamheid staat hoog in het vaandel bij de uitbreiding en verbouwing van het kantoorpand van Auping. De beddenfabriek streeft een GPR-score van 8,0 na. Om dat voor elkaar te krijgen heeft Auping ervoor gekozen samen te werken met partijen die dezelfde visie hebben. Een van die partijen is nevenaannemer Van Dorp Installaties. Het installatiebedrijf, waar landelijk 900 mensen werken, is verantwoordelijk voor het aanleggen en beheren van alle installaties. ‘Denk hierbij aan de klimaat-, elektro- en procesinstallaties, maar ook data, brandbeveiliging en toegangscontrole’, zegt Ruud Kimenai, regiodirecteur Noord-Oost Nederland bij Van Dorp.

Hergebruik De installateur werkt al langer voor Auping en roemt de beddenfabrikant om zijn milieubeleid. Onder andere omdat Auping oude matrassen inneemt voor recycling. Ook bij de bouw worden veel materialen hergebruikt. ‘Het leidingwerk van de oude sprinklerinstallatie hebben we gedemonteerd en opnieuw gebruikt.’ Ook restwarmte gaat niet verloren door de door Van Dorp aangelegde warmteen koudeopslag. ‘Dat hebben we een aantal jaren geleden ook bij buurbedrijf Smurfit Kappa gedaan. Deze organisatie heeft regelmatig een warmteoverschot en dat kan Auping gebruiken. Als er geen overschot is, gaat de biomassacentrale in werking en pas als laatste wordt overgegaan op fossiele brandstof.’

Industriebouw • december 2013 • 31

Uitbreiding datacenter • Amsterdam Strukton Worksphere realiseert voor het datacenter van Global Switch te Amsterdam in zeer korte tijd een uitbreiding van 2.500 m2. In amper negen maanden tijd wordt een volledig bedrijfszeker computercentrum neergezet dat steunt op de modernste installatie- en netwerktechnieken.

Datacenter: bedrijfszekerheid priotiteit

Tekst: Ronald Schalekamp

Opdrachtgever Global Switch, Amsterdam Project management DBK Partners LLP, Birmingham Architect Knevel Architecten, Amsterdam Adviseurs Corsmit Raadgevend Ingenieurs, Rotterdam (constructies) Deerns, Rijswijk (installatietechniek) DGMR Adviseurs, Den Haag (veiligheid en brandveiligheid) Industriebouw • december 2013 • 32

Royal Haskoning, Amsterdam (BREEAM) Aannemers Hoofdaannemer: Strukton Worksphere, Utrecht Bouwkundig aannemer: Slingerland Bouw, Nijkerk Kabelwegen, spanningsrails en verdeelinrichtingen: Schneider Electric, Hoofddorp Generatoren: Zwart Techniek, IJmuiden Stroomvoorzieningen: Eaton, Zaltbommel

Leidingwerk gekoeld waterinstallatie: UTW Noord, Wolvega Netwerk- en ICT-installaties: Global Telematics, Zwaag Gevels: Almet, Breda; Jazo, Zevenaar Bouwprogramma uitbreiding datacenter Bouwperiode eind maart 2013 - half december 2013 Bruto vloeroppervlakte 2.500 m2

Uitbreiding datacenter G lobal Switch

in recordtijd

Industriebouw • december 2013 • 33

Almet Benelux zorgt voor strakke uitstraling Aluminium leverancier Almet Benelux uit Breda leverde de maatwerk Alucobond panelen voor de afwerking van de gevel van Global Switch Amsterdam. Het is niet de enige bedrijfslocatie van Global Switch waar men kiest voor Alucobond. Ook voor de nieuwe vestiging van Global Switch in Australië wordt momenteel Alucobond ingezet. ‘Zo kiezen veel bedrijven om ons product breed toe te passen, deel uitmakend van hun corporate identity’, aldus sales manager Wouter Heezen van Almet.

aluminium van 0,5 mm dik met een kernmateriaal van polyethyleen of een brandvrij mineraal. Almet, dat vanaf 1969 Alucobond verwerkt en toepast, is met recht zeer ervaren in de productie van aluminium composiet projecten. ‘We doen veel meer dan alleen de levering. We gaan met de architect en/of opdrachtgever om tafel, geven advies en denken mee over ontwerp, uitvoering en detailleringen. In ons service center in Breda verwerken de composiet platen tot montage gerede panelen en cassettes inclusief onderconstructies voor de montagepartijen.’

de ontwerper. ‘Vrijwel alles wat je met papier kunt vouwen is met Alucobond te realiseren’, aldus Heezen. Door het materiaal in te frezen is het over die freesnaad te vouwen. De voorgelakte panelen kennen breedtes van 1000 – 2000 mm en lengtes tot 8000 mm. Het materiaal kent een laag gewicht en biedt grote stijfheid. Alucobond is hier ingezet omdat het de gevel een zeer strak en vlak uiterlijk geeft en de lak door de jaren heen uitermate stabiel blijft, waardoor het gebouw haar karaktervolle uitstraling blijft behouden.

Ervaren Alucobond is een aluminium composietpaneel, bestaande uit twee lagen hoogwaardig

Ontwerpvrijheid Alucobond biedt ongekende vrijheid aan

Al 45 jaar leverancier van Alucobond aluminium composiet projecten Almet Nederland BV, Breda, 076-5480200, www.alucobond.nl, vb@almet.nl

Industriebouw • december 2013 • 34

Amsterdam • Uitbreiding datacenter

Half maart werd de opdracht door ons verkregen en begin april begonnen we reeds aan de fundatie

Global Switch bezit nu al in Amsterdam over Nederlands grootste carrier-neutrale, multi-tenant datacenter. De nieuwbouw is direct tegen de bestaande bouw gelegen en sluit zowel fysiek als ook voor wat betreft de materialisatie hierop aan. In de uitbreiding is ruimte voor 1.100 m2 ‘white space’ (serverruimte) en 500 m2 plant room en techniek. De specialistische installaties benodigd voor het datacenter worden gerealiseerd door Strukton, die tevens de totaalcoördinatie verzorgt.

Schroefpalen De bouwkundige realisatie wordt in onderaanneming uitgevoerd door Slingerland Bouw. ‘Bij een datacenter krijg je in het PvE te maken met bijzondere vereisten’, zegt projectdirecteur Robert Philippi

Slingerland Bouw b.v. Slingerland Bouw b.v. is een dynamische is een dynamische bouworganisatie, bouworganisatie, die gevestigd is in het die gevestigd is in het centraal gelegen Nijkerk, centraal gelegen Nijkerk, nabij de A28. Met een nabij de A28. Met een team van enthousiaste team van enthousiaste medewerkers is medewerkers is Slingerland Bouw Slingerland Bouw actief in zowel de actief in zowel de utiliteitsbouw als de utiliteitsbouw als de woningbouw. Onze woningbouw. Onze opdrachtgevers opdrachtgevers bestaan uit bestaan uit particulieren, particulieren, bedrijven, bedrijven, overheidsinstanties en overheidsinstanties en projectontwikkelaars. projectontwikkelaars. Slingerland Bouw b.v. Slingerland Postbus 203Bouw b.v. Postbus 3860 AE 203 Nijkerk 3860 AE- Nijkerk Tel. 033 246 21 21 Tel. Fax 033 033 -- 246 246 21 65 21 00 Fax 033 246 65 00 info@slingerlandbouw.nl info@slingerlandbouw.nl

van Strukton Worksphere. ‘Dit in combinatie met de korte bouwperiode maakt dit project voor ons tot een passende uitdaging. De planning in de voorbereiding en in de uitvoeringsfase is bepalend. Half maart werd de opdracht door ons verkregen en begin april begonnen we reeds aan de fundatie, hier op basis van schroefpalen. Dat was mogelijk door direct de engineering op te starten en de leveranties vanaf de start zeer scherp te plannen. Natuurlijk moet je tijdens de uitvoering soms kunnen improviseren en ook daar zijn we sterk in.’

Groeiambities De nieuwbouw wordt uitgevoerd in een strakke, industriële en functionele vormgeving. Geen vensters, maar geslo-

ten metalen geveldelen (gepoedercoat), afgewisseld met roosterpanelen voor de techniekruimten. JAZO voorziet de volledige gevel van de plant met HS-42 en HJ-44 ventilatieroosters, de datahal wordt uitgevoerd met DucoWall Solid W50Z lamellenwanden. Voor Strukton Worksphere gaat het om het tweede grote project voor Global Switch. Eind vorig jaar werd al een renovatie/vernieuwing van met name de installatietechniek opgeleverd. Philippi: ‘Het is wellicht tevens niet de laatste keer dat we voor Global Switch aan de slag gaan, het bedrijf heeft verdere groeiambities. Onze kennis en ervaring in dit specialistische marktgebied maakt ons tot een goede bouwpartner. We hebben momenteel ook een groot datacenter in Arnhem onder-

Zorg

Utiliteitsbouw

Slingerland Bouw Utiliteitsbouw b.v.

Onderwijs

is een dynamische Slingerland Bouw b.v. bouworganisatie, is een dynamische die gevestigd is in het bouworganisatie, Utiliteitsbouw Showrooms centraal gelegen Nijkerk, die gevestigd is in het Slingerland Bouw b.v. nabij de A28. Met een Showrooms centraal gelegen Nijkerk, is een dynamische team van enthousiaste nabij de A28. Met een bouworganisatie, medewerkers is Kantoren team van enthousiaste die gevestigd Slingerland Bouw is in het medewerkers is Showrooms centraal gelegen Nijkerk, actief in zowel de Woningbouw Slingerland Bouw nabij de A28. utiliteitsbouw als deMet een actief in zowel de Woningbouw team van enthousiaste woningbouw. Onze utiliteitsbouw als de medewerkers is opdrachtgevers woningbouw. Onze Slingerland Bouw bestaan uit opdrachtgevers actief in zowel de Woningbouw particulieren, Bedrijfsgebouwen Zorgsector bestaan uit utiliteitsbouw als de bedrijven, particulieren, Zorgsector woningbouw. Onze overheidsinstanties en bedrijven, opdrachtgevers projectontwikkelaars. overheidsinstanties en bestaan uit projectontwikkelaars. particulieren, Zorgsector Slingerland Bouw b.v. Onderwijssector bedrijven, Postbus 203 en Slingerland Bouw b.v. 3860 AEoverheidsinstanties Nijkerk Onderwijssector Maatschappelijk Agrarisch Postbus 203 Tel. 033projectontwikkelaars. - 246 21 21 3860 AE Nijkerk Fax 033 - 246 65 00 Tel. 033 - 246 21 21 info@slingerlandbouw.nl Fax 033 - 246 65 00 Slingerland Bouw b.v. Onderwijssector Kerkbouw info@slingerlandbouw.nl Postbus 203

Appartementen

Woningen

Renovatie en Onderhoud

Slingerland Bouw Slingerland Bouw

3860 AE Nijkerk Kerkbouw Tel. 033 - 246 21 21 Fax 033 - 246 65 00 info@slingerlandbouw.nl

www.slingerlandbouw.nl

www.slingerlandbouw.nl Kerkbouw

Uw bouw Uw bouw Onze zorg! Onze zorg!

Slingerland Bouw www.slingerlandbouw.nl

www.slingerlandbouw.nl

Uw bouw Onze zorg!

Industriebouw • december 2013 • 35

Global Telematics verzorgt netwerkinfra en méér Global Telematics uit Zwaag verzorgt – samen met zusterbedrijf Darico ICT – de levering, installatie en het onderhoud van netwerken ICT-infrastructuren. ‘Sinds de start van Global Switch, zo’n twaalf jaar geleden, zijn we langzamerhand uitgegroeid tot de vaste installateur voor glasvezel-, koper- en elektrabekabeling in dit datacenter te Amsterdam. Voor deze fase van de uitbreiding richten we de zogenaamde MDF-ruimte in en verzorgen we de verbindingen tussen de overige MDF ruimtes. Ook het serverpark voor de PMS en BMS installatie richten we geheel in’, zegt directeur Patrick Langendijk. Zijn bedrijf houdt zich naast datacenter oplossingen ook bezig met systemen voor brandmelding, toegangsbeheer, beveili-

ging, telefonie en elektrotechniek. ‘Fullservice in de breedste zin.’ Global Telematics mag naast Global Switch zeer gerenommeerde namen tot de klantenkring rekenen, waaronder Schiphol Telematics, Amsterdam Arena, AT&T, T-Systems, Booking.com, Corbion, KNRB, BVA Auctions, Microsoft en Avira. ‘Met zo’n dertig fulltime medewerkers zijn we redelijk compact, maar flexibel en daadkrachtig. De kennis van onze medewerkers is geheel up-to-date en ze beschikken over een grote diversiteit aan certificeringen voor het gebruik van specifieke apparatuur. Niet voor niets kunnen wij voldoen aan de hoge eisen die hedendaags worden gesteld aan installateurs binnen datacentra.’

De Factorij 27-E, 1689 AK Zwaag Postbus 108, 1620 AC Hoorn The Netherlands T +31 (0)88 - 04 03 030 E info@globaltelematics.nl W www.globaltelematics.nl

Industriebouw • december 2013 • 36

Global Switch richt zich sterk op de belangen voor het milieu en de besparing van energie

UTW Noord BV Heerenveenseweg 132 8471 ZB Wolvega Mobiel: +31(0)621680065 Email: Info@utwnoordbv.nl

Amsterdam • Uitbreiding datacenter

handen. Daarnaast werken we regelmatig voor grote banken en de overheid. Ook dat zijn projecten waar netwerken, ict en ondersteunende technische installaties een grote rol spelen.’

Volledig bedrijfszeker In de uitbreiding van het datacenter van Global Switch realiseert Strukton Worksphere onder meer een volcontinue koeling en elektrische voeding. De generatoren en IPS-systemen voor elektrische voeding zijn volledig bedrijfszeker. Voor de koeling worden hybride koeltorens van Jaeggi ingezet die – met maximale waterbesparing – het grootste deel van het jaar een vrije koeling realiseren. Voor de pieklasten worden traditionele compressiekoelmachines ingezet, met altijd een back-up. Philippi: ‘Stroom en koelwater worden van twee kanten gevoed, voor optimale bedrijfszekerheid. Bijzonder is voorts dat de uitbreiding volledig standalone is, afgezien van een koppeling voor de elektrische voeding van de

hoogspanningsverdeler en een dataverbinding met het bestaande gebouw.’

BREAAM ‘Very Good’ Dat de gebruikte technieken in de uitbreiding voor Global Switch voldoen aan hoge eisen op het gebied van duurzaamheid, blijkt uit de toekenning van het BREAAM ’Very Good’ certificaat. Philippi: ‘BREAAM is het belangrijkste en meest gebruikte duurzaamheidskeurmerk voor gebouwen ter wereld. Global Switch richt zich sterk op de belangen voor het milieu en de besparing van energie. Men gebruikt al sinds 2008 volledig Groene Energie en de onderneming heeft bijvoorbeeld het ISO 14001 (Environmental Management) certificaat in bezit, dat tevens van toepassing is op de uitbreiding. Als groot aannemersbedrijf is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen ook voor Strukton een belangrijke factor. We hebben hierin een voortrekkersrol binnen de sector. Niet voor niets behaalde Strukton als eerste gehele concern het hoogste niveau op de CO2-prestatieladder.’

Slingerland Bouw zet recordtijd neer Slingerland Bouw uit Nijkerk nam het complete bouwkundige deel van de uitbreiding voor Global Switch voor haar rekening. Projectmanager Wilfried Pronk: ‘Normaal gesproken is bij een bouwproject het bouwkundige deel groter dan het installatietechnische deel. Bij datacenters is dat andersom. Dat vergt wel een continue flexibele instelling en snel schakelen van onze kant. Daarbij was heldere en directe communicatie met de hoofdaannemer Strukton Worksphere van groot belang.’ De grootste uitdaging was volgens Pronk om in zeer korte tijd het definitieve ontwerp te vertalen naar een werktekening. ‘De planning was extreem strak.

Platte organisatie Twee weken na het ontvangen van de opdracht gingen we reeds aan de slag met de

fundering. Tegelijkertijd moesten we ook de voorbereiding op orde hebben. Dat maakte het wel extra spannend. Het moet je kracht zijn om zo’n project als dit naar klantwens te realiseren.’ Slingerland Bouw is dan ook niet de eerste de beste. Pronk: ‘We werken zo breed mogelijk in nieuwbouw en renovatie/verbouw. Zowel woningbouw als utilitair, alsook verzorgingstehuizen, scholen en ziekenhuizen. De kracht van ons bedrijf ligt in de platte organisatie. Vanuit de directie is er een directe aansturing naar calculatie, projectleiding en uitvoering. Door deze manier van organiseren zijn de contacten heel direct en wordt de verantwoording tot laag in de organisatie gebracht. We zijn gestart in 2006 en hebben in een relatief korte periode – en bij moeilijk economisch tij – een goede plek én naam in de markt verworven.’

UTW Noord verzorgt GKW leidingwerk UTW Noord levert en installeert alle stalen leidingen voor de gekoeld water installaties in de uitbreiding van Global Switch, waaronder het leidingwerk van de technische ruimte op het dak naar de grote (1) en kleinere (2) serverruimtes. Het totale project bevat 1.300 meter stalen buis. Het systeem wordt van twee kanten gevoed om zekerheid in continuïteit te garanderen. Een bijzonder project van een behoorlijke omvang, met hoogwaardige installatietechniek én een strakke planning, omschrijft directeur Henk de Ruiter van UTW Noord de opdracht. ‘Het was niet de eerste keer dat we werden ingeschakeld voor een opdracht bij Global Switch. Bij een vernieuwing in het bestaande datacenter – vorig jaar – vertrouwde hoofdaannemer Strukton Worksphere ook al op ons. Deze nieuwe opdracht was qua planning alleen te realiseren door vrijwel alle leidingwerk prefab te produceren. Daartoe gebruikten we onze eigen werkplaats in Kraggenburg én de werkplaatsen van concullega’s Zeegers uit Veenendaal en Kropman uit Nijmegen. Ons vaste team van vijf medewerkers is voor deze klus opgeschaald naar vijftien. Daartoe zetten we al ruim zes jaar dezelfde uitzendkrachten in. We werken dus uitsluitend met goede en ervaren krachten. Daardoor staan we sterk in de markt en zijn we flexibel in uitvoering.’

Industriebouw • december 2013 • 37

Distributiecentrum Suikerunie • Puttershoek

Logistiek

Op het terrein van Suiker Unie in Puttershoek bouwt De Vries en Verburg een nieuw distributiecentrum voor logistiek dienstverlener Zijderlaan. In dit moderne distributiecentrum, met onder andere een twintig meter hoog volautomatisch magazijn, gaan duurzame efficiëntie en slimme logistiek hand in hand.

De nieuwbouw betekent een aanzienlijke besparing op transportkilometers voor de ‘interne’ vervoersstromen

Bouwprogramma Nieuwbouw distributiecentrum, bestaande uit een hoogbouwdeel (ca.5.000 m2 BVO) en een laagbouwdeel (ca. 2.500 m2 BVO). Bouwperiode juli 2013 – juni 2014 Initiatiefnemer Suiker Unie, Dinteloord Opdrachtgever Zijderlaan bv, Stolwijk Industriebouw • december 2013 • 38

Architect RoosRos Architecten, Oud-Beijerland Bouwmanagement Frank de Wit Bouwmanagement, Leiderdorp Aannemer Bouwbedrijf De Vries en Verburg BV, Stolwijk Betrokken partijen Barth installatietechniek, ’s-Gravendeel

E-installaties: Elektrotechnisch Bureau Scheer, Capelle a/d IJssel Munters vochtbeheersing, Alphen a/d Rijn Sandwichpanelen gevels: Roma Isolatiesystemen, Raamsdonksveer Automatisering hoogbouwmagazijn: Egemin Automation, Gorinchem Betonvloeren: Mels Renes, Stolwijk Brandpreventie: Storex BV, ‘s-Gravendeel

hoogstandje Tekst: Patricia van der Beek

Bovenkerkseweg 2 2821 XV Stolwijk

E.mail.: eib.scheer@planet.nl Tel.: 0182-341362 Mobiel: 06-55755158

egemin Automation. Automatiseringsoplossingen voor magazijn & distributie. Egemin levert duurzame magazijnoplossingen die de efficiëntie van de logistiek verbeteren, de levensduur van installaties verhogen en zuiniger met energie omspringen.

WWW.eGeMiN-AUTOMATiON.COM Handling Automation life Sciences Process Automation infra Automation Consulting & Services

We Deliver.

De eerste plannen voor het nieuwe distributie centrum dateren al van voor 2011, toen Suiker Unie haar externe opslagfaciliteiten wilde optimaliseren. Drie logistiek dienstverleners, waaronder Zijderlaan, werden gevraagd om een logistiek verbetervoorstel te presenteren. Centralisatie van de opslagfaciliteiten in Put tershoek stond hierin centraal. Op verzoek van Zijderlaan verrichtte Dual Logistics, een gespecialiseerd adviesbureau op het gebied van interne logistieke processen, een logis tieke studie naar de verbetermogelijkheden.

Alternatief Na een uitgebreide analyse kwam Dual Logistics tot de conclusie dat er een nog veel

Industriebouw • december 2013 • 39

Intensief vergunningentraject Sinds het voorjaar van 2012 leidt Frank de Wit Bouwmanagement de ontwikkeling en realisatie van het distributiecentrum op het Suiker Unie-terrein in goede banen. Frank de Wit: ‘Als belangenbehartiger van Zijderlaan en Suiker Unie bieden we advies en begeleiding, vanaf de initiatieffase tot aan de oplevering.’ ‘Een van de belangrijkste uitdagingen was het begeleiden van het vergunningentraject’, vervolgt De Wit. ‘We hadden te maken met het Waterschap, een uniek brandveiligheidsconcept, een wenselijke bouwhoogte van 20 meter en daarmee een fronsende welstandcommissie.’

Dijklichaam Om het terrein van de Suiker Unie zo effi ciënt mogelijk te benutten en de logistieke randvoorwaarden te waarborgen is het gebouw dicht tegen een dijklichaam ge

situeerd. Dit vergde intensief overleg met het Waterschap. Een ander punt van aandacht betrof de brandveiligheid, die op dit project met zuurstofreductie wordt gewaarborgd. De Wit: ‘Omdat dit vrij nieuw is in Nederland, staan de meeste overheden hier vanzelfsprekend sceptisch tegenover. Een bouwkundige consequentie die gepaard gaat met zuurstofreductie is dat de opslaghal vrijwel gasdicht gebouwd moet worden. Iets wat met het in- en uitvoeren van twee pallets per minuut niet vanzelfsprekend is.’

Kwaliteitsbewaking ‘Tijdens de uitvoering zijn we voornamelijk verantwoordelijk voor de kwaliteitsbewaking’, besluit De Wit, die alvast terugblikt op een bijzonder project. ‘De samenwerking met de betrokken partijen is erg prettig. De neuzen staan dezelfde kant op, iedereen heeft hetzelfde doel voor ogen. Hier werkt een bouwteam in de meest pure vorm.’

In augustus 2013, na een intensief voorbereidingstraject, kreeg Roma opdracht voor de engineering, productie en montage van de onderdelen voor het geconditioneerde magazijn op locatie. Roma is expert in het realiseren van ruimten die gekoeld worden en ruimten waarvan het zuurstofgehalte gereduceerd kan worden. Uitgangspunt is een lekdicht magazijn op basis van de N50 norm met een luchtdichtheid van 0,015 tot 0,017 hˉ1. Deze waarde is voldoende om op reguliere wijze de zuurstofreductienorm van 16% te behalen.

Gasdicht Pallandt: ‘Onze fabriek in Duitsland produceert de geïsoleerde sandwichpanelen en onze fabriek in Raamsdonksveer de deuren,

Industriebouw • december 2013 • 40

Electro Installatie Buro Scheer zorgt voor licht en krachtstroom Als vaste leverancier van firma Zijderlaan verzorgt Electro Installatie Buro Scheer de elektra op het distributiecentrum van Zijderlaan/Suiker Unie in Puttershoek.

zetwerken en profielen. Met deze hoogwaardige producten bouwen we de ruimten luchtdicht. De panelen vormen het hoofdproduct, maar de uitdaging zit op de plekken van de deuren en openingen. Om ook die gedeelten luchtdicht te houden, passen we gasdichte deuren en flexibele voegverbindingen toe. Ook besteden we veel aandacht aan de bouwkundige hoekdetails.’

‘In onderaanneming van De Vries en Verburg brengen we de verlichting en krachtstroom aan’, vertelt directeur Hans Scheer van Electro Installatie Buro Scheer. ‘De krachtstroom wordt gebruikt voor de deuren, machines, werktuigbouwkundige installaties, beveiliging en toegangscontrole. We plaatsen ook een verdeelkast van 1.000 Ampère en we zorgen voor twee aansluitingen van elk 630 Ampère, die vanuit de Suiker Unie naar de bouwplaats lopen.’

Dampdicht

Duurzame verlichting

De sandwichpanelen die Roma toepast, zorgen aan de binnenzijde van de ruimte voor gasdichtheid en aan de buitenzijde voor dampdichtheid. Er mag geen vocht in de panelen of constructie komen. ‘Om het gebouw van een architectonische gevel te voorzien, is er een koud beplatingsprofiel op de sandwichpanelen aangebracht’, aldus Pallandt. ‘Ons specialisme ligt hierin, deze wens van de opdrachtgever en architect in vervulling te laten gaan met behoud van dampdichtheid en luchtdichtheid.’ Inmiddels is de productie afgerond, de montage is ruim twee maanden bezig. Roma dient eind 2013 op te leveren.

Bij de engineering van de verlichting, waarbij Electro Installatie Buro Scheer eveneens betrokken was, is bewust gekeken naar energiezuinigheid. Scheer: ‘In het gehele gebouw komt hoogfrequente verlichting met aanwezigheidsdetectie. De buitenverlichting gaat na 23.00 uur automatisch over op halve kracht.’ Eind augustus gingen de installatiewerkzaamheden van start. Inmiddels zijn de voedingen naar het hoger gelegen opslaggedeelte aangebracht; de rest van de elektrotechniek wordt aangebracht als het bouwkundige deel in een ver gevorderd stadium is.

Roma realiseert luchtdichte ruimten Koeling, gasdichtheid, dampdichtheid, brandwerendheid: de eisen voor de opslagruimten in het nieuwe distributiecentrum van Zijderlaan/Suiker Unie zijn niet van de lucht. Roma Isolatiesystemen, specialist in het bouwen van geconditioneerde ruimten, nam de gehele realisatie hiervan uit handen.

Aan de voorzijde bestaat het distributiecentrum uit twee verdiepingen: onder het expeditiegebied, daarboven de orderpick

Puttershoek • Distributiecentrum Suikerunie

Nieuw naast bestaand

Het suiker en de suikerproducten worden 24 uur per dag, zonder tussenkomst van mensen, van de productieruimte naar de opslagruimte getransporteerd.

efficiëntere oplossing mogelijk was. CEO Kees Wijnker: ‘De nieuwbouw van een distributie centrum tegen één van de bestaande produc tiefaciliteiten aan zou tot een nog optimaler logistiek proces leiden. Wij werkten deze con clusie uit tot een plan, dat we als alternatief in dienden naast het gevraagde voorstel.’ Op basis van het plan, de calculatie en het vertrouwen heeft Suiker Unie uiteindelijk gekozen voor een langdurige samenwerking met Zijderlaan.

Efficiënt, volautomatisch proces ‘Het logistieke concept is gebaseerd op de gedachte dat het gehele proces, van productie tot transport, zo efficiënt mogelijk verloopt’, aldus Wijnker. ‘Realisatie van het nieuwe distri butiecentrum betekent voor Suiker Unie een aanzienlijke besparing op transportkilometers voor de ‘interne’ vervoersstromen. Dit leidt weer tot minder CO2 uitstoot. Daarnaast is het logistieke proces volledig gemechaniseerd en geautomatiseerd. Het suiker en de suikerpro ducten worden 24 uur per dag, zonder tussen komst van mensen, van de productieruimte naar de opslagruimte getransporteerd.’ Parade paardje is het volautomatische hoogbouwma gazijn, waar de opslag geheel verzorgd wordt door drie computergestuurde palletkranen. Op het moment van uitlevering worden de pallets uit het magazijn gehaald en zonder dat er een heftruck of medewerker aan te pas komt, naar de laaddocks gevoerd.

Functioneel met eigen karakter ‘De logistieke inrichting en installatietechniek vormen het kloppend hart van het distributie centrum’, vervolgt projectleider Johan van der Velde van Bouwbedrijf De Vries en Verburg. ‘Het is aan ons om daar een duurzame, robuuste schil omheen te bouwen. Het gebouw heeft een lengte van circa 156 meter en een breedte van circa 43 meter. Aan de voorzijde bestaat het distributiecentrum uit twee verdiepingen. Op de eerste verdieping vinden orderpick werk zaamheden plaats boven het expeditiegebied. Daar direct achter bevindt zich het volauto matische hoogbouwmagazijn van maar liefst twintig meter hoog. Dit bouwdeel is lucht- en dampdicht en, met het oog op brandveiligheid, voorzien van een zuurstofreductiesysteem.’ Ondanks de functionele opzet is het distribu tiecentrum allesbehalve een ‘vierkante doos’. Architectenbureau RoosRos Architecten wist zijn stempel op dit gebouw te drukken met een modern, eigen ontwerp. Kleuraccenten, robuuste materialen en metalen gevelbeplating geven het distributiecentrum zijn karakter. Qua duurzaamheid voldoet het gebouw aan de vereisten van BREEAM ‘Pass’.

Aanzienlijke hoogte Bouwbedrijf De Vries en Verburg is als hoofd aannemer verantwoordelijk voor het ontwerp, de engineering en de uitvoering van het bouw kundige deel van het distributiecentrum. Het bouwbedrijf werkt al lange tijd voor Zijderlaan en werd eind 2012 bij het project betrokken. In

Industriebouw • december 2013 • 41

Geautomatiseerd hoogstandje Optimale inrichting van de logistieke processen. Daar draait het om bij de realisatie van het nieuwe distributiecentrum van Zijderlaan/Suiker Unie. Het volautomatische hoogbouwmagazijn, waar computergestuurde palletkranen de opslag en uitlevering van de pallets regelen, vormt hierin een belangrijk onderdeel. Het ontwerp en de montage van de geautomatiseerde delen zijn in handen van systeemleverancier Egemin Automation. ‘In februari 2012 raakten we bij dit project betrokken’, vertelt sales manager Marcel Spruijt van Egemin. ‘Op dat moment lag er al een logistiek concept van Dual Logistics; aan ons de vraag om dit verder mee uit te werken en te concretiseren. Uitdaging hierbij was dat we tot een systeem moesten komen dat aansloot op de werkwijze van Zijderlaan

en Suiker Unie. Hiervoor gingen we, samen met Dual Logistics, het gesprek met hen aan. Uit een aantal interessante en interactieve sessies kwam onder meer naar voren dat er efficiënter omgegaan moest worden met zowel de logistieke handelingen als de ruimte.’ Automatisering logistieke processen Spruijt vervolgt: ‘Onze oplossing lag in het volledig automatiseren van de logistieke processen. Zo worden de producten geheel automatisch van de productiefaciliteit naar het naastgelegen opslaggedeelte getransporteerd. In het hoogbouwmagazijn, waar de geconditioneerde opslag van suiker plaatsvindt, zorgen computergestuurde palletkranen ervoor dat er zo veel mogelijk pallets opgeslagen kunnen worden. Deze kranen halen de pallets er ook weer uit als ze uitgeleverd worden. Hier komt geen heftruck of persoon aan te pas. Ook het

transport van het magazijn naar de laaddocks wordt geheel geautomatiseerd, zodat de pallets in zo kort mogelijke tijd bij de juiste vrachtwagen zijn.’

Totaaloplossing Het logistieke proces is volledig gemechaniseerd en geautomatiseerd. Realisatie van het nieuwe DC betekent voor Suiker Unie een aanzienlijke besparing op transportkilometers voor de “interne” vervoersstromen en daarmee ook tot minder CO2 uitstoot.’ Egemin staat voor totaaloplossingen en neemt derhalve ook de levering en installatie van het automatiseringssysteem uit handen. Inclusief de montage van de stellingen, karren en conveyors, en de implementatie van het Warehouse Management Systeem. In februari 2014 verwacht Egemin met de uitvoerende werkzaamheden te starten.

PREVENTIE IS BETER DAN BLUSSEN !

Storex levert zuurstofredu��e� systemen voor brandpreven�e. +

VEILIG voor electronica, installa�es en produkt

GEEN SCHADE door bluswater

GEEN EXTREME temperatuurschommelingen

24/7 ZEKERHEID FIRE PREVENTION SOLUTIONS Storex B.V. Beneden Havendijk 89 NL-3295 XB ’s Gravendeel Postbus 5248 NL-3295 ZJ ’s Gravendeel

T +31 78 673 36 48 E info@storex.nl I www.storex.nl

BEDRIJFSZEKERE INSTALLATIES VOOR ZUURSTOFREDUCTIE Industriebouw • december 2013 • 42

email: info@melsrenes-betonvloeren.nl website: www.melsrenes-betonvloeren.nl

Roma Isolatiesystemen realiseert de isolatiebouw van het nieuwe DC in Puttershoek conform brandwerende, voedselveilige én luchtdichte normen. www.romaned.nl, Ramgatseweg 19, Raamsdonksveer, tel: 0162 512012 B o u w e n

m e t

K e n n i s

v a n

c o n d i t i e s

Puttershoek • Distributiecentrum Suikerunie

Brandpreventie door zuurstofreductie Storex ontwerpt en levert de installatie voor zuurstofreductie voor het volautomatische magazijn van het distributiecentrum van Zijderlaan/Suiker Unie. Deze installatie brengt en houdt het zuurstofgehalte onder de 16,8 procent en is daarmee een geschikter brandpreventiemiddel dan een sprinklerinstallatie. ‘In overleg met bouwbedrijf De Vries en Verburg hebben we de capaciteit en uitvoering van de installatie bepaald’, vertelt directeur Peter Kooijman van Storex. ‘Naast het ontwerp zijn we verantwoordelijk voor de installatie en inbedrijfstelling. Daarna blijven we bij het project betrokken voor advies, begeleiding en service.’

Gigantisch hoogbouwmagazijn

Stikstofgenerator De zuurstofreductie-installatie bestaat uit een stikstofgenerator en een online meet- en regelsysteem. Over de werking zegt Kooijman: ‘Voor een optimale brandpreventie moet het zuurstofgehalte in het magazijn 16,8 procent of lager blijven. Het zuurstofgehalte in het magazijn wordt dan ook continu gemeten. Stijgt dit gehalte, dan blaast de stikstofgenerator stikstof de ruimte in totdat de streefwaarde is bereikt. De stikstofgenerator bestaat uit twee vaten gevuld met een specifiek type actief kool. Dit actieve kool adsorbeert de zuurstof in de lucht, terwijl geconcentreerde stikstof de generator verlaat. Gelijktijdig wordt in het tweede vat de zuurstof afgezogen met een vacuümpomp. Om de minuut wisselt dit proces tussen de twee vaten.’ Belangrijke randvoorwaarde voor een goede werking is dat het magazijn voldoende gasdicht is.

Vlakke vloeren In opdracht van De Vries en Verburg voerde Mels Renes Betonvloeren het storten en monolitisch afwerken van de betonvloeren uit in het distributiecentrum van Zijderlaan/Suiker Unie. Deze vloeren voldoen aan hoge eisen op het gebied van vlakheid. Mels Renes Betonvloeren, al twintig jaar gespecialiseerd in het storten en monolitisch afwerken van betonvloeren, werkt al lange tijd voor De Vries en Verburg. In opdracht van het bouwbedrijf voorzagen zij onder andere het distributiecentrum van Zijderlaan in Stolwijk van monolitisch afgewerkte betonvloeren.

7.700 m2 betonvloer Constructieve bijdrage ‘Zuurstofreductie voor brandpreventie is nog geen gemeengoed’, besluit Kooijman. ‘Een succesvolle toepassing vereist dan ook een gedegen en weloverwogen voorbereiding. Vanuit onze expertise in het regelen van de samenstelling van de atmosfeer in gesloten ruimten leveren wij aan dit project een constructieve bijdrage.’ Storex verwacht in januari 2014 te starten met de installatiewerkzaamheden.

‘Mede door onze jarenlange band en samenwerking vroeg De Vries en Verburg ons voor het storten en monolitisch afwerken van de betonvloeren op dit project’, aldus directeur/eigenaar Mels Renes. ‘Aan deze vloeren waren hoge eisen gesteld voor de vlakheid. Uiteraard moest de prijs ook concurrerend zijn.’ Mels Renes Betonvloeren legde in vier dagen tijd circa 7.700 vierkante meter vloer aan en stortte ongeveer 2.000 kubieke meter beton. Renes kijkt positief op het project terug: ‘Gezien de goede en fijne samenwerking met De Vries en Verburg is dit werk voor ons goed en plezierig gelopen.’

Industriebouw • december 2013 • 43

Bouwbedrijf D E V R I E S E N V E R B U R G O N D E R D E E L

‘t Vaartland 8 2821 LH Stolwijk Postbus 59 2820 AB Stolwijk Telefoon 0182 - 34 17 41 Telefax 0182 - 34 24 75 info@devriesverburg.nl www.devriesverburg.nl

U W

VA N

D E

B U R G L A N D

Stolwijk

G R O E P

V O O R T V A R E N D E

P A R T N E R

B I J

B O U W E N

In een opslagruimte zijn twee soorten lucht mogelijk. Goede of slechte. Munters maakt goede (droge) lucht. Ontvochtiging garandeert de kwaliteit van uw producten het hele jaar door. Munters vochtbeheersing Alphen aan den Rijn 0172 - 433 231

www.munters.nl

Industriebouw • december 2013 • 44

Puttershoek • Distributiecentrum Suikerunie

dicht wordt. De montage hiervan vergt de nodi ge aandacht – en goede weersomstandigheden.’

Vruchtbare samenwerking

Kleuraccenten, robuuste materialen en metalen gevelbeplating

juli 2013 gingen de bouwwerkzaamheden van start. Van der Velde: ‘Het gebouw is gefundeerd op prefab betonpalen en een betonnen vloer. De opbouw bestaat uit een staalconstructie en kanaalplaatvloeren. Momenteel maken we het gebouw wind- en waterdicht. De gevel dichten we met sandwichpanelen. Daarop brengen we, voor het architectonische effect, de metalen gevelpanelen aan.’ De grootste uitdaging ligt in het hoogbouwgedeelte, want, zo zegt Van der Velde: ‘Twintig meter is een aanzienlijke hoogte voor een bedrijfshal. Bovendien moeten we de luchtdichtheid van dit bouwdeel borgen. Zo zijn de sandwichpanelen twintig meter lang, zodat de gevel in één keer over de gehele lengte ge

De afstemming met en tussen de diverse, vaak specialistische partijen vormt eveneens een belangrijk aandachtspunt. Van der Velde: ‘Hierbij valt te denken aan de aansluiting van het bouwkundige op het installatietechnische deel en de logistieke inrichting. Maar ook de planning dient onderling goed afgestemd te worden. Zodra de hoogbouw gereed is, start systeemleverancier Egemin bijvoorbeeld met de montage van het geautomatiseerde dis tributiedeel. Intussen gaan wij verder met de laagbouw. Al dit soort zaken bespreken we met elkaar tijdens een driewekelijks overleg.’ Wijnker, die vanuit zijn adviserende rol ook bij de uitvoering betrokken is, spreekt van een vruchtbare samenwerking: ‘Alle partijen, dus ook Suiker Unie en Zijderlaan, gaan op een ple zierige en transparante wijze met elkaar om. En dat werpt zijn vruchten af. Als team werken we toe naar hetzelfde einddoel: in juli 2014 staat hier een compleet ingericht, state-of-theart distributiecentrum.’

‘Suiker blijft goed bij een luchtvochtigheid van 50 procent’ Bij de opslag van suiker draait alles om de juiste luchtvochtigheid. Te vochtige lucht heeft als gevolg dat suiker gaat verkleven. Bij de nieuwbouw van het distributiecentrum van Zijderlaan/Suiker Unie wordt dan ook veel aandacht besteed aan luchtontvochtiging. Sinds eind 2012 is Munters, specialist in luchtbehandeling, bij het project betrokken om de luchtvochtigheid in de opslagruimten te optimaliseren. Munters is geen vreemde in de wereld van suikeropslag. De multinational werkt al 35 jaar voor Suiker Unie/CSM en klanten van hen. Ook Zijderlaan heeft al diverse luchtontvochtigingsinstallaties van Munters in haar distributiecentra in Stolwijk en Steenbergen. Op de vraag wat de rol van Munters op het project in Puttershoek is, antwoordt Commercieel Manager Hans Heutman: ‘Als turnkey leverancier van luchtontvochtiging voor de opslagruimten in het nieuwe distributiecentrum nemen we het volledige installatietraject uit handen. We adviseren, engineeren, produceren en monteren.’

Sorptieontvochtiger Heutman vervolgt: ‘Suiker blijft goed bij een luchtvochtigheid van 50 procent. Dit realiseren we met een centraal aangestuurde sorptieontvochtiger. Dit apparaat haalt het vocht uit de lucht met behulp van een sorptierotor, die wij in onze eigen fabriek in Zweden maken. De rotor bevat kleine luchtkanalen met een groot contactoppervlak en is behandeld met een stof die gemakkelijk vocht opneemt.’ De sorptieontvochtiger werkt als volgt: de vochtige luchtstroom komt binnen en wordt door de rotor ontdaan van vocht. Een andere, hete luchtstroom droogt de rotor zodat deze opnieuw vocht kan opnemen. Het vocht wordt afgevoerd in de vorm van een warme, vochtige luchtstroom.’

volgt de oplevering. ‘Om ervoor te zorgen dat de installatie straks optimaal functioneert, voeren we gesprekken met de betrokken partijen’, aldus Heutman. ‘Tijdens deze gesprekken leggen we uit hoe de installatie werkt en wat je ermee kunt. Vooral voor de eindgebruikers is het goed om te weten dat de mogelijkheden van luchtontvochtiging eindeloos zijn. Buiten de campagnetijd wordt de sorptieontvochtiger bijvoorbeeld bij suikerfabrieken gebruikt om de machines te conserveren met drogelucht, zodat ze niet gaan corroderen.’ Een centraal aangestuurde sorptieontvochtiger

Eindeloze mogelijkheden Vanaf december 2013 brengt Munters de luchtverdeelkanalen in de opslagruimten van het distributiecentrum aan. Deze kanalen zorgen ervoor dat de luchtvochtigheid overal hetzelfde is. Begin 2014 wordt de sorptieontvochtiger geïnstalleerd, in maart

Industriebouw • december 2013 • 45

Kantoor en hal Hydrauvision • Schoondijke

Nieuwe fabricagehal voor jubilerend In Schoondijke bouwt Fraanje B.V. een nieuwe fabricagehal met kantoor voor Hydrauvision. Deze specialist in hydrauliek en pneumatiek bestaat dit jaar veertig jaar; de opening van het nieuwe pand in 2014 vormt een mooie gelegenheid om dit jubileum te vieren.

Prefab betonnen borstweringselementen met daarop cellen betonelementen (en nog te monteren stalen sandwichpanelen)

Hydrauvision is van oudsher een technische handelsonderneming in de verkoop van hydraulische componenten. Door de jaren heen ontwikkelde het bedrijf diverse specialismen op het gebied van hydrauliek en pneumatiek en groeide uit met diverse vestigingen in Nederland en België. Inmiddels bestaat de core business uit het ontwikkelen van systeembouwoplossingen op maat. De nieuwe fabricagehal in Schoondijke is hier prima op toegerust.

Afwisselend gevelbeeld Via een aanbesteding gaf Hydrauvision in mei 2013 opdracht aan Fraanje voor de bouw van de nieuwe bedrijfshal en kantoor. ‘In december 2012 kregen we de aan-

Hal + drielaags kantoorvolume

Bouwprogramma Nieuwbouw bedrijfshal (2.500 m2 BVO) en kantoor (1.530 m2)

Aannemer Fraanje BV, ‘s-Heer Arendskerke

Bovenloopkranen Hollestelle Kranentechniek, Goes

Opdrachtgever Hydrauvision bv, Schoondijke

Ontwerp en uitvoering installaties Climanova, Eede

Betonelementen Concrete International, Krimpen a/d IJssel

Architect Wonka Architectuur, IJzendijke

Sanitair Synco Klimaattechniek bv, Dinteloord

Gevelbekleding Cladding Partners, Oosterhout

Bouwperiode week 26 2013 – week 14 2014

Industriebouw • december 2013 • 46

Tekst: Patricia van der Beek

Hydrauvision

Hollestelle Kranentechniek feliciteert Hydrauvision met hun nieuwbouw

Zware kolommen dragen de bovenloopkranen

vraag binnen’, vertelt projectleider Berry van Heeren van Fraanje. ‘Er lagen toen een ontwerp, technische omschrijving en constructietekeningen. Wij droegen alternatieven aan voor de staalconstructie en gevelbekleding, die kostentechnisch beter waren en tegelijkertijd aan de kwaliteitseisen voldeden. Op basis hiervan zijn het ontwerp en de constructie verder uitgewerkt, waarbij het esthetische aspect ook zeker in ogenschouw is genomen. Kenmerkend is het afwisselende gevelbeeld met luifels, verschillende kleuren en dieper liggende kozijnen.’

www.hollestelle.nl

Amundsenweg 10 4462 GP Goes

Tel. 0113-27.77.77 groep@hollestelle.nl

Comfortabele, energiezuinige installaties Climanova is verantwoordelijk voor de engineering en uitvoering van de W- en E-installaties in de nieuwbouw van Hydrauvision. Hieronder vallen vloerverwarming, ventilatie, koeling, de aansturing van de zonwering, elektra en regeltechniek.

energie van de ene stroom in de andere. In tegenstelling tot andere types warmteterugwinning recupereert een warmtewiel ook vocht. Dit resulteert in een hoog rendement en bijbehorend comfort.’

Gasketel en warmtepomp Om tot een comfortabel en energiezuinig klimaatconcept te komen, past Climanova lage temperatuursystemen en warmteterugwinning met een warmtewiel toe. Directeur Harold Buijsse van Climanova geeft uitleg: ‘Een warmtewiel brengt de warme uitgaande luchtstroom in contact met de koude inkomende luchtstroom. Het roteert

Buijsse vervolgt: ‘Op warmtegebied passen we een gasketel en warmtepompen toe, beide met een hoog rendement. De gasketel wordt pas aangesproken als de warmtepomp niet toereikend of niet efficiënt genoeg is.’ Op elektrotechnisch vlak draagt Climanova zorg voor de laagspanningsinstallaties, het datanetwerk, rook- en branddetectie, brand-

meld- en inbraakcentrale, camerabeveiliging, toegangscontrole en bekabeling.

Mooie referentie Momenteel voert Climanova de voorbereidende werkzaamheden uit; zodra het gebouw wind- en waterdicht is, starten de installaties. ‘Dit project is voor ons een mooie referentie’, besluit Buijsse. ‘Niet alleen omdat we als totaalontzorger alle technieken van engineering tot nazorg uit handen nemen, maar ook omdat Hydrauvision een belangrijke speler in onze regio is. Een mooi bedrijf waar we graag ons steentje aan bijdragen.’

Industriebouw • december 2013 • 47

Schoondijke • Kantoor en hal Hydrauvision

Functionele opzet De nieuwbouw kent een functionele opzet, bestaande uit een bedrijfshal van 2.500 m2 en een geïntegreerd kantoor met 510 m2 per bouwlaag. Van Heeren: ‘De bedrijfshal is zo open mogelijk gehouden, met in het midden een rij kolommen. Het kantoor bestaat uit drie bouwlagen. Op de begane grond bevindt zich de entree, een aantal kantoren en het bedrijfsrestaurant. De eerste en tweede verdieping zijn onder andere ingericht met kantoortuinen, toiletgroepen, reproruimtes, serverruimtes en technische ruimtes.’

Staal en beton

vormde palen en betonnen funderingsbalken. De verdiepingen worden opgebouwd uit kanaalplaatvloeren, de gevel bestaat uit stalen sandwichelementen en aluminium kozijnen op een binnenblad van kalkzandsteen lijmelementen.’ Voor de binnenwanden worden geïsoleerde metalstudprofielen gebruikt, bekleed met gips en houten binnenkozijnen.

Detaillering en maatvoering Op de vraag waar de grootste uitdaging ligt, antwoordt Van Heeren: ‘De

uitwerking van de gevelbekleding. De aansluiting van de sandwichpanelen op het kalkzandsteen binnenblad vergde de nodige aandacht op het gebied van detaillering en maatvoering. En, zoals bij vele projecten vormt ook de planning een uitdaging. Momenteel monteren we de staalconstructie van de hal en brengen we de begane grondvloer van het kantoor aan. We liggen nog goed op schema om in het voorjaar van 2014 op te leveren.’

Een monteur is bezig met de uitkraging van de bedrijfshal

‘Uitdaging bij de constructie en bouw van de bedrijfshal zijn de zware bovenloopkranen’, vervolgt Van Heeren. ‘Hierbij dienden we rekening te houden met de geïsoleerde overheaddeuren, die over de kraanbanen heen openen.’ De bedrijfshal wordt opgebouwd uit een staalconstructie op mortelschroef palen en een betonnen fundering. De gevel bestaat uit prefab betonnen borstweringselementen met daarop cellenbetonelementen en stalen sandwichpanelen. Op de bedrijfshal komt een staaldak met PIR-isolatie en PVC dakbedekking.

Kanaalplaatvloer en kalkzandsteen Van Heeren: ‘Het kantoor wordt vrij traditioneel gebouwd. Het bouwdeel is gefundeerd op eveneens in de grond ge-

Sanitair Hydrauvision is bij Synco in goede handen In opdracht van Fraanje verzorgt Synco Klimaattechniek de sanitaire installaties voor de nieuwbouw van Hydrauvision. De werkzaamheden zijn inmiddels in volle gang. ‘Fraanje is al jaren een goede klant van ons’, vertelt eigenaar Johan Bogert van Synco Klimaattechniek. ‘In juli 2013 kregen we opdracht voor de engineering en installatie van de riolering, waterleiding en hemelwaterafvoer. Ook leveren we de sanitaire armaturen, brandslanghaspels en brandblussers.’ Afgelopen november startte Synco Klimaattechniek met het aanbrengen van de

riolering, gevolgd door het aanleggen van de hemelwaterafvoer. Interessant werk, goede samenwerking ‘Voor ons is dit niet zozeer een uitdagend, maar wel een interessant werk’, aldus Bogert. ‘Wij zijn graag betrokken bij dergelijke grote utiliteitsprojecten. Bovendien verloopt de samenwerking op dit project uitzonderlijk goed. Dit is voor een groot deel te danken aan de professionaliteit van de aannemer en de betrokkenheid van de opdrachtgever.’

Duurzame totaalinstallateur Naast sanitaire installaties is Synco Klimaattechniek gespecialiseerd in het ontwerpen, realiseren en onderhouden van alle installaties op het gebied van loodgieterswerk, verwarming, mechanische ventilatie, dak en zinkwerk. Synco Klimaattechniek heeft een passie voor duurzame energie en kijkt over de grenzen van het eigen werk heen. De expertise in verwarming en koeling, en het partnerschap met fabrikant LG zijn hiervan een goed voorbeeld.

Industriebouw • december 2013 • 49

Kantoor Kubo • Monster

Tekst: Melissa van der Beek

Industriële look met strakke lijnen en aluminium gecoate gevelbekleding

Ondanks de heersende crisis kent KUBO, dat terugkijkt op 65 jaar glastuinbouw, de nodige groei. ‘Door deze positieve ontwikkelingen was het huidige kantoor te klein geworden. Daarnaast voldeed het oude pand niet meer aan de geldende normen’, aldus Paco Alblas die namens Boele & Van Eesteren als projectleider betrokken was bij de bouw.

Industriële look Het nieuwe complex, dat de aannemer uit Rijswijk begin november heeft opgeleverd, bestaat uit vier bouwlagen en wordt

Bouwprogramma Kantoor in 4 bouwlagen Bruto vloeroppervlakte circa 3.000 m2 Bouwperiode februari 2013 – november 2013

Industriebouw • december 2013 • 50

gekenmerkt door strakke lijnen in de gevel. Met een luchtbrug kunnen de medewerkers vanuit het kantoor de fabriekshal bereiken. De architect heeft gekozen voor een industriële look. Daarom is het plafond op diverse plekken opengelaten, zodat de installaties zichtbaar zijn. Aangezien duurzaamheid voorop staat bij de kassenbouwer, hebben alle stalen en aluminium onderdelen zoals gevelbeplating, kozijnen en hekwerken een duurzame coating gekregen. ‘Om zo de weersinvloeden, zoals de zoute lucht, van de westkust te kunnen weerstaan’, aldus Alblas.

Opdrachtgever Vlothove BV, Monster Architect OntWerpEenheid, Den Haag

Installateurs Elektravon, Naaldwijk; Schwagermann, ’s-Gravenzande; Verkade Klimaat, Kwintsheul

Constructeur ABT, Delft

Staalconstructies Dijkstaal BV, Maassluis

Hoofdaannemer Boele & Van Eesteren, Rijswijk (ZH)

Gevels Limeparts, Genk (B)

In Monster groeide KUBO, een bedrijf dat als eerste in de wereld een energiezuinige kas ontwikkeld en gebouwd heeft, uit het kantoor aan de voorzijde van de fabriekshal. Daarom gaf de kassenbouwer uit het Westland aannemer Boele & Van Eesteren opdracht een nieuw kantoor te bouwen. De locatie: een braakliggend grasveld achter de fabriekshal, aan het riviertje De Vlot.

Strak kantoor voor

Dijkstaal B.V. Postbus 264 3140 AG Maassluis www.dijkstaal.nl

Telefoon: 010-5993399 Fax: 010-5993390 E-mail: info@dijkstaal.nl

kassenbouwer Luchtbrug van 23 meter verbindt kantoor met de bedrijfshal

Dagelijks overleg Een week voor de Kerst van 2012 kreeg de hoofdaannemer bericht dat zij het pand voor KUBO mocht bouwen. Alblas: ‘Direct na de Kerst hebben wij een team samengesteld dat de begeleiding van het project heeft gedaan. Met grote spoed hebben wij onze onderaannemers gecontracteerd, zodat we in februari al met de eerste werkzaamheden, zoals grondwerk en fundering, konden beginnen.’ De aannemer, die al 117 jaar bestaat en zich bezighoudt met zowel grote als kleine projecten in de woningen utiliteitsbouw, heeft haar onderaannemers zelf laten plannen. ‘Onderaannemers weten zelf het beste hoe ze moeten plannen, daarom hebben we dat aan hen overgelaten. Wel hadden wij vooraf een aantal vaste data van verschillende bewerkingen bepaald en zo zijn we uiteindelijk samen tot een planning gekomen. Vanwege een intensievere communicatiemethode – dagelijks met alle partijen – is er meer respect voor elkaars werk en worden uitdagingen sneller opgelost. En dat werkt veel makkelijker, en dus sneller’, zegt Alblas tevreden.

One Stop Shop bij metaalbewerker Limeparts Al 25 jaar zit Limeparts in de metaalbewerking. Het bedrijf uit het Belgische Genk is actief in twee segmenten: enerzijds ‘subcontracting’, waarbij metalen producten voor derden worden gemaakt, anderzijds ‘architecture’ voor levering van geventileerde cassettegevelsystemen. ‘We zijn vooral bekend om de geventileerde cassettegevelsystemen’, aldus Geert Michels, directeur Sales & Marketing van het bedrijf waar 120 medewerkers actief zijn. De organisatie, die 100% Belgisch is en als werkgebied België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Luxemburg heeft, kleedt gevels van gebouwen aan de buitenkant aan met acht soorten materialen. Het gecertificeerde Limeparts heeft In Monster meegewerkt aan het KUBO-complex. ‘We hebben dit gebouw een aluminium gecoate gevelbekleding gegeven, die uitstraalt waar KUBO als firma voor staat’, legt Michels uit.

NAVO Bijzonder aan de organisatie is dat ze alles onder een dak heeft. Michels: ‘We hanteren het One Stop Shop-principe. Dat betekent dat we alles onder één dak hebben: van pre-engineering, productie, projectbegeleiding tot montage. We bieden totaaloplossingen voor gevelprojecten en dat waarderen onze opdrachtgevers.’ Eén van die opdrachtgevers is de NAVO. Trots vertelt Michels: ‘In Brussel gaan we de volledige gevel van het NAVO-gebouw bekleden. Dat is een opdracht van € 5 miljoen.’ Ook in Nederland timmert Limeparts aan de weg. De metaalbewerker heeft laatst 2 projecten opgeleverd in ons land. ‘In Deventer hebben we gewerkt aan de gevel van het verdeelcentrum van sportmerk Hummel en in Haarlem hebben we de gevel van het provinciehuis aangekleed’, sluit Michels af.

Industriebouw • december 2013 • 51

Kantoor Kubo • Monster

Kubo en Boele & Van Eesteren bouwen met Dijkstaal Met de opdrachtgever van dit bouwproject, Kubo Greenhouse Project, gaan de banden lang terug. Er worden door Dijkstaal regelmatig halffabricaten en ook complete staalconstructie voor kascomplexen en bedrijfsruimtes voor Kubo verzorgd. Zodoende zijn wij door Boele & Van Eesteren gevraagd een offerte te maken voor de staalconstructies voor de loopbrug, het trappenhuis, het entreeportaal en de glazen vloer; later kwam ook het staalwerk voor de terreininrichting erbij: vlonders, een pergola en een fietsenstalling. De constructies zijn door ons in nauw overleg met de hoofdconstructeur ABT, architect Ontwerpeenheid Caprino en Van der Meij en de hoofdaannemer vooraf geoptimaliseerd en via de Lean-

Vermindering doorlooptijd

methode gepland om het bouwproces zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen. Dijkstaal heeft ook de bestaande bedrijfshallen gebouwd en daardoor was alle informatie al voorhanden om de loopbrug met een lengte van 23 meter en een gewicht van 16 ton in één keer tussen de bestaande bebouwing en het nieuwe kantoorgebouw te hijsen. De loopbrug is uit een stuk geprefabriceerd in de werkplaats te Maassluis en daarna voorzien van een tweelaags poedercoating. De constructie van het vier verdiepingen tellende trappenhuis, inclusief de trappen, bordessen en hekwerken, is voorzien van thermisch verzinkte roostertreden en roostervloeren.

Boele & Van Eesteren werkt graag volgens de LEAN-methodiek. ‘We hebben een aantal projecten volgens dit principe uitgevoerd en wij zijn erg tevreden. Met LEAN kunnen we de planning en de samenwerking tussen alle partijen optimaal benutten. In Monster hebben we hierdoor een vermindering van circa 15% van de doorlooptijd bereikt en daar was de opdrachtgever blij mee’, volgens Alblas. Hoe complex een huisvestingsvraagstuk ook is, Boele & Van Eesteren zorgt voor een zorgeloos traject. ‘Naast bouwen ontwikkelen we ook en hierdoor beschikken we over de kennis en ervaring om alle zorgen uit handen te nemen: vanaf het eerste idee tot en met de realisatie.’

VIRGA JESSE COLLEGE HASSELT

AIRPORT PLAZA

JOHNSON & JOHNSON

CREATIEVE OPLOSSINGEN VOOR GEVELBEKLEDING Limeparts levert geventileerde cassettegevels op basis van een breed assortiment van materialen. Oplossingen in aluminium gelakt, geanodiseerd of geperforeerd, in gelakt staal, Quartz-Zinc® en Anthra-Zinc®, cortenstaal en inox behoren tot de mogelijkheden. Limeparts biedt ook de plantengevel aan, een maatwerksysteem met levende, onderhoudsarme planten. Door combinatie van materialen, kan op een speelse, creatieve manier een unieke gevel naar wens van de klant worden gecreëerd. Strak, naadloos en van superieure kwaliteit, duurzaam, onderhoudsvriendelijk, oerdegelijk materiaal met een karaktervolle look.

AZ PALFIJN

Limeparts nv, GZ-Zone 8, Oosterring 21 B-3600 Genk T +32(0)89 62 09 11 info@limeparts.be www.limeparts.be

Industriebouw • december 2013 • 52 BUS MAGAZINE.indd 1

28/10/13 08:55

Tekst: Cynthia van der Waal

Berkel en Rodenrijs • Kantoor en bedrijfshal Hacousto Protec

In december moet de renovatie gereed zijn

Nieuw pand als

‘Experience Center’

Hacousto Protec biedt verschillende oplossingen voor gebouwen op het gebied van beveiliging en veiligheid. Het bedrijf levert brandmeldsystemen, camera observatiesystemen, inbraak- en toegangscontrole- en oproep- en intercomsystemen. Al deze systemen zijn geïntegreerd in het gerenoveerde gebouw. ‘Je zou kunnen zeggen dat het pand fungeert als een Experience Center,’ vertelt Jan van der Werf, projectleider bij Heembouw en verantwoordelijk voor de realisatie van het project. ‘Vrijwel alle producten die Hacousto Protec levert zijn aanwezig in het gebouw.’

Opdrachtgever Hacousto Protec, Berkel en Rodenrijs Architect Habeon Architecten, Roelofarendsveen Aannemer Heembouw, Roelofarendsveen W-installaties Bogro BV, Snelrewaard

E-installaties Pruisken Elektrotechniek BV, Berkel en Rodenrijs Sprinklerinstallatie Unica bv Aluminium ramen en deuren Portalume Systemen bv, Kwintsheul

Bouwprogramma Renovatie kantoor en bedrijfshal Bouwperiode (renovatie) april 2013 - december 2013 Bruto vloeroppervlakte 5.400 m2

Bedrijfsdeuren Novoferm, Waardenburg Industriebouw • december 2013 • 53

Heembouw is vanaf het eerste moment betrokken bij het renovatieproject. Via via hoorde de aannemer van de verbouwingsplannen van Hacousto Protec en is hier direct op ingegaan. Het pand van Hacousto Protec was volgens Van der Werf verouderd en op sommige plekken beschadigd. Heembouw hanteert de gedachte dat een goede bedrijfshuisvesting met oog op functionaliteit en uitstraling een belangrijke bijdrage levert aan het succes van bedrijven. De renovatie is niet alleen aangegrepen voor de herindeling van de bestaande ruimtes, maar ook voor een nieuwe uitstraling. Na drie jaar voorbereiding bereikten de partijen begin dit jaar een overeenkomst. In april is gestart met de renovatie.

Gewijzigde plannen

Het kantoorgedeelte is voorzien van een nieuwe vliesgevel en de bedrijfshal kreeg nieuwe sandwichpanelen

Aanvankelijk bestonden de werkzaamheden uit het herinrichten van de kantoorruimtes en de bedrijfshallen. Het kantoorgedeelte is voorzien van

Novoferm voor logistieke oplossingen… www.novoferm.nl

Advies & Ontwerp

Elektrotechniek

Data Netwerken

Brandmeld

Beveiliging

Observatie

Novoferm Nederland BV postbus 33 4180 BA Waardenburg industrie@novoferm.nl

Industriebouw • december 2013 • 54 ADV_ALG_105x148_V01 1

7/12/2013 3:06:38 PM

Berkel en Rodenrijs • Kantoor en bedrijfshal Hacousto Protec

een nieuwe vliesgevel en de bedrijfshal kreeg nieuwe sandwichpanelen. Verder is er een nieuw dakpakket aangebracht met isolatie. Heembouw is eveneens verantwoordelijk voor het straatwerk op het buitenterrein. Terwijl de werkzaamheden reeds in volle gang waren, zag de opdrachtgever de renovatie als een mooie kans om verschillende beveiligingen veiligheidsmaatregelen te integreren. Van der Werf licht toe: ‘Dit is voor Hacousto Protec natuurlijk een mooie manier om aan klanten te laten zien wat men in huis heeft. Klanten kunnen straks in het pand zelf verschillende producten van Hacousto Protec ervaren. Deze ideeën kwamen echter pas tijdens het renovatieproces naar boven, waardoor wij zeer snel moesten schakelen. De deadline wacht niet. Hacousto Protec huurt tijdens de verbouwingswerkzaamheden tijdelijk een ander pand. Het huurcontract loopt in december af, dus de renovatie moet dan gereed zijn.’

juiste partijen bij elkaar te brengen en tot één geheel te smeden, om uiteindelijk tot het beste product te komen. Wij werken het liefst volgens het turn key concept, waarbij nauwe samenwerking en gezamenlijk overleg centraal staan. Deze manier van werken zorgt voor een gestructureerde uitvoering. Hierdoor zijn we onder meer in staat om snel te schakelen, ook bij veranderingen.’

Voor dit project werkt Heembouw samen met technisch dienstverlener Unica voor het installeren van de sprinklerinstallatie, Bogro BV voor de cv-installatie en Pruisken Elektrotechniek. Portalume BV is verantwoordelijk voor de bouw van de vliesgevel. Door duidelijke afspraken en een goede samenwerking, ook met de opdrachtgever, is de vertraging tot een minimum beperkt en wordt de deadline – zoals gebruikelijk bij Heembouw – gehaald.

De renovatie is niet alleen aangegrepen voor de herindeling van de bestaande ruimtes, maar ook voor een nieuwe uitstraling

Mobiliseren Snel schakelen is voor Heembouw geen probleem. Het bedrijf werkt volgens de Lean filosofie. Hierbij draait het niet om de prestaties van het individu, maar om het vermogen om als collectief te presteren. Van der Werf verklaart: ‘Het is ons doel om kennis te mobiliseren, de

‘Straks is het alleen nog maar een kwestie van alles inpluggen’ Pruisken Elektrotechniek is verantwoordelijk voor de complete elektrotechnische installatie in het gerenoveerde pand van Hacousto Protec. Omdat de precieze indeling van de ruimtes nog niet bepaald is, heeft Pruisken gekozen voor een flexibele installatie. ‘In juni van dit jaar werden wij benaderd door de aannemer voor het maken van een plan’, vertelt algemeen directeur Sadat Mouyouh van Pruisken Elektrotechniek. ‘Er was één kleine maar: het project moest binnen een

half jaar worden opgeleverd, terwijl er bij aanvang van het project nog geen duidelijke invulling van de ruimte indeling bekend was. Samen met de opdrachtgever hebben we gezocht naar een haalbare oplossing. Uiteindelijk werd het een flexibele installatie met behulp van een centraal kabelgotensysteem.’ Als voorbeeld noemt Mouyouh de flexibele aansluitingen boven het systeemplafond. ‘Zodra we weten waar de bureaus komen te staan is het een kwestie van een energiezuil plaatsen en alles inpluggen.’

Mouyouh vervolgt: ‘Wij hebben de complete installatie ontworpen, geleverd en gemonteerd, waaronder de bekabeling, kabelgoten, verlichtingsarmaturen, groepenkasten en het datanetwerk. Daarnaast hebben we alle bekabeling gemonteerd voor de brandmeld-, alarm-, en toegangscontrole installatie. Hacousto Protec heeft zelf de componenten geleverd voor deze installaties. Wij hebben ervoor gezorgd dat alles klaar is voor de inbedrijfstelling. Uiteraard volgens de richtlijnen van Uneto-Vni en VEB en voorzien van de juiste certificaten.’

Industriebouw • december 2013 • 55

Distributie- en verwerkingscentrum Nature’s Pride • Maasdijk

Nature’s Pride nu al in de top-5 meest duurzame distributiecentra van West-Europa Snel en duurzaam. Het waren deze twee aspecten die centraal stonden tijdens de bouw van het nieuwe pand van Nature’s Pride in Maasdijk. Op 1 februari 2013 werd de eerste paal geslagen voor het nieuwe onderkomen. Slechts tien maanden later was de nieuwbouw van maar liefst 37.000 m2 gereed. En dat terwijl het geen alledaags bouwproject betrof: naast diverse complexe installaties moest het pand ook één van de duurzaamste in zijn soort worden.

Gefaseerd in tien maanden

klaar

Het dak biedt ruimte aan 300 parkeerplaatsen en een vlindertuin

Opdrachtgever Nature’s Management BV

Aannemer Bouwbedrijf De Vries en Verburg

Systeemafbouw MBE Afbouw B.V., Middelburg

Architect Architectenbureau Paul de Ruiter

Installaties Van Kempen koudetechniek, BAM Techniek bv, Dorst Installatietechniek, Klimaatservice Holland

Betonvloeren Mels Renes, Stolwijk

Constructeur IMD Raadgevende Ingenieurs Adviseurs installatie, akoestiek DWA installatie- en energieadvies Industriebouw • december 2013 • 56

Keuken Bouter , Zoetermeer

Bouwperiode renovatie Februari 2013 – November 2013 Bruto vloeroppervlakte 37.000 m2

Tekst: Cynthia van der Waal Ontwerp Breeam Excellent

Reden voor de nieuwbouw was de forse groei van Nature’s Pride in de afgelopen jaren. Het voormalige pand was te klein geworden. Het bedrijf greep de nieuwe huisvesting aan om haar unieke ambities op het gebied van duurzaamheid te verwezenlijken. Belangrijke uitgangspunten waren onder meer energieneutraal bouwen en verlaging van de CO2-uitstoot en het waterverbruik. Om de resultaten van hun inspanningen hiervoor inzichtelijk te maken heeft Nature’s Pride gebruik gemaakt van de BREEAM-NL beoordelingsmethode.

Ambitieus Architectenbureau Paul de Ruiter, adviesbureau DWA en ingenieursbureau IMD waren verantwoordelijk voor het ontwerp van het duurzame gebouw. Bouwbedrijf De Vries en Verburg uit Stolwijk was als hoofdaannemer verantwoordelijk voor de realisatie van het nieuwe pand. Naast alle bouwkundige werkzaamheden coördineerde het bouwbedrijf ook de verschillende installaties, directieleveringen en afbouw. Hiervoor werkte de aannemer samen met verschillende partijen, waaronder Van Kempen koudetechniek en BAM Techniek bv. De opdracht was duidelijk: het nieuwe pand moest binnen tien maanden gereed zijn en voldoen aan strikte duurzaamheidseisen. ‘Een ambitieus project, dat met traditioneel bouwen niet haalbaar zou zijn geweest’, aldus Evert Hogendoorn, projectleider bij Bouwbedrijf De Vries en Verburg.

Gefaseerd bouwen Hogendoorn licht toe: ‘De kerstperiode is voor Nature’s Pride één van de drukste

tijden. Daarom moest het pand voor die tijd operationeel zijn. De bouwkundige werkzaamheden kunnen we wel binnen tien maanden realiseren, maar dan zijn de installaties en de afwerking nog niet gereed. Uiteindelijk hebben we een gefaseerde bouwmethodiek bedacht. We hebben het pand als het ware in vieren gesplitst. Nadat voor fase één de bouwkundige werkzaamheden gereed waren, konden de installateurs aan de slag, terwijl wij op dat moment verder gingen met de bouw van fase twee. Op een gegeven moment waren wij bezig met het betonskelet voor het vierde deel en waren de dakbedekkers bezig op het eerste deel. Dankzij deze manier van bouwen in combinatie met een strakke planning en een goede samenwerking met alle betrokken partijen, zijn we erin geslaagd om het pand binnen de gestelde termijn op te leveren.’

Ervaring Nature’s Pride is gespecialiseerd in de import, export en distributie van exotisch fruit. Binnen de AGF-sector gelden strenge eisen met het oog op voedselveiligheid. Het distributiecentrum moet aan allerlei veiligheidsvoorschriften en kwaliteitsnormen voldoen, zoals de HCCP-norm. Daarnaast stelt de opslag van exotisch fruit hoge eisen aan de koeltechnische installatie, waarbij niet alleen een goede temperatuurregeling essentieel is, maar ook een energiezuinig ontwerp. ‘Dit soort projecten vragen om specifieke kennis en expertise,’ vertelt Hogendoorn. ‘Wij hebben al verschillende distributiecentra gerealiseerd, ook binnen de AGF-sector. Dit gaf Nature’s Pride het vertrouwen in ons bedrijf. Zeker gezien de zeer krappe planning was men op zoek naar een partij met ervaring. Wij kennen de regels en eisen.

Hellingbaan richting parkeerdek

Industriebouw • december 2013 • 57

We kijken onder en boven het oppervlak

P a rT N E r s H I P v O O r TO P P r E s TaT I E s

Koudetechniek • Procestechniek • Cellenbouw • Klimaattechniek • Service en beheer •

BAM Techniek bv Regio West Prinses Beatrixlaan 5 2595 AK Den Haag Tel. (070) 419 16 00 denhaag@bamtechniek.nl

KO U D E T E C H N I E K

www.bamtechniek.nl

www.vankempen-tiel.nl t 0344 - 63 48 84

Bouwbedrijf D E V R I E S E N V E R B U R G O N D E R D E E L

‘t Vaartland 8 2821 LH Stolwijk Postbus 59 2820 AB Stolwijk Telefoon 0182 - 34 17 41 Telefax 0182 - 34 24 75 info@devriesverburg.nl www.devriesverburg.nl

U W

D E

B U R G L A N D

Stolwijk

G R O E P

V O O R T V A R E N D E

Industriebouw • december 2013 • 58

VA N

P A R T N E R

B I J

B O U W E N

Maasdijk • Distributie- en verwerkingscentrum Nature’s Pride

Dit stelt ons in staat om vooraf een uitgekiend plan te maken en te anticiperen op mogelijke problemen. Vertragingen worden hierdoor tot een minimum beperkt, waardoor de oplevertermijn niet in gevaar komt.’

BREEAM Excellent Op 6 juni behaalde het nieuwe pand het BREEAM Excellent ontwerp-certificaat en het behoort hierdoor tot de top-5 van meest duurzame distributiecentra van West-Europa. Bij nieuwbouw wordt de certificering verdeeld in twee fasen: tijdens de ontwerpfase en na oplevering van het gebouw. Hogendoorn verwacht dat dit certificaat ook behaald wordt voor de uitvoering: ‘We hebben voor dit project nauw samengewerkt met Adviesbureau DWA. Zij hebben de certificering begeleid en hadden een vooraf opgesteld programma met eisen, voor zowel de nieuwbouw als de wijze waarop de

nieuwbouw tot stand komt. Deze eisen hebben wij strikt opgevolgd. Er moesten bijvoorbeeld voldoende toiletten op de bouwplaats aanwezig zijn en het bouwafval moest worden gescheiden. Daarnaast is er door slimme oplossingen in proces- en gebouwtechniek een forse energiebesparing gerealiseerd.’

Blikvanger Het nieuwe pand is gelegen langs de rijksweg A20. Het is dankzij de ronde vorm een markante blikvanger. In het gebouw komen efficiëntie, duurzaamheid en esthetiek samen. Het dak biedt ruimte aan 300 parkeerplaatsen en een vlindertuin. ‘Ook dat is natuurlijk bijzonder te noemen,’ besluit Hogendoorn. ‘Nature’s Pride krijgt als eerste bedrijf in Nederland een vlindertuin op het dak. Het is voor het eerst dat dit concept op grote schaal wordt toegepast. Wat dat betreft is dit project op elk vlak bijzonder te noemen.’

Expert in grootkeukentechniek Bouter BV is meer dan dertig jaar een begrip in grootkeukentechniek. Het bedrijf is specialist in het inrichten van professionele keukens voor bedrijven, gezondheidszorg, onderwijsinstellingen en horecagelegenheden. Voor het nieuwe onderkomen van Nature’s Pride heeft Bouter BV het personeelsrestaurant gerealiseerd.

leerd. De warme lucht die vrijkomt wordt hergebruikt om het water op te warmen. Ook hebben we diverse duurzame oplossingen toegepast. We hebben bijvoorbeeld gebruik gemaakt van Ecostone. Dit is een composiet steen, gemaakt van gerecycled materiaal.’

Kookdemonstratiekeuken ‘Als bedrijf hechten wij veel waarde aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’, stelt Paul ten Hoopen, accountmanager bij Bouter BV. ‘We stellen hoge eisen aan onze keukens met oog op energieverbruik en de herkomst van de producten en materialen. We maken bijvoorbeeld alleen gebruik van FSC hout. Bij dit project speelde de BREEAM-NL certificering een grote rol. Hieruit kwamen duurzaamheidseisen voort met betrekking tot de koelen vriesinstallatie en het gebruik van natuurlijke koude middelen. Daarnaast hebben we ook zelf voorstellen gedaan om het energieverbruik te minimaliseren. Zo hebben we de meest energiezuinige vaatspoelmachine geïnstal-

Zien is volgens Paul Ten Hoopen geloven: ’Daarom hebben wij in ons pand in Zoetermeer een eigen kookdemonstratiekeuken. Hier bieden wij eventuele toekomstige klanten de maximale look & feel ervaring met ons leveringsprogramma. Ook dit is een belangrijk onderdeel van het maatwerk advies dat wij onze klanten geven. Een keuken kan je overal kopen, maar een goed advies is zeldzaam. De kaders voor het personeelsrestaurant van Nature’s Pride waren reeds uitgezet door de architect. Samen met de klant en de architect hebben we gezocht naar de meest duurzame en efficiënte invulling.’

Reclamezuil in opbouw

MBE afbouw: specialist in wanden en plafonds MBE afbouw heeft voor het project Nature’s Pride de Metal Stud scheidingswanden en de gebogen koven gerealiseerd. Al eerder werkte het MBE afbouw succesvol samen met hoofdaannemer Bouwbedrijf De Vries en Verburg. Directeur C. van Belzen vertelt: ‘Wij hebben al jarenlang een goede relatie met de aannemer en ook voor dit project hebben ze ons benaderd. Samenwerken in de bouw is ontzettend belangrijk, zeker wanneer er sprake is van een grote tijdsdruk, zoals bij dit project het geval was. Door duidelijke afspraken en regelmatig overleg bleef de kwaliteit van de werkzaamheden voortdurend gewaarborgd. Aanvankelijk hadden we alleen opdracht voor het afwerken van de scheidingswanden, maar uiteindelijk hebben we ook de gebogen koven voor de aansluiting van het systeemplafond verzorgd. De gebogen vormen zorgen voor een extra visueel ruimtelijk effect. Onze werkzaamheden zijn erop gericht om een gebouw van binnen perfect in orde te maken, zowel visueel als praktisch gezien. Hierin zijn we voor het project Nature’s Pride wederom geslaagd en we kunnen terugzien op een geslaagde missie.’

Industriebouw • december 2013 • 59

email: info@melsrenes-betonvloeren.nl website: www.melsrenes-betonvloeren.nl

Bouter B.V. feliciteert

Dorst Installatietechniek B.V. – Pascal 21 – 3241 MB – Middelharnis Tel: 0187-484343 – Email: info@dorstinstal.nl

Nature´s Pride

met haar nieuwe pand en bedankt haar voor de vruchtbare samenwerking.

WWW.BOUTER.NL

Dorst Installatietechniek BV is een bedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in het installatiewerk t.b.v.: Nieuwbouw / Utiliteitsbouw / Renovatie Onze werkzaamheden bestaan uit de volgende onderdelen: Gas-installaties / Waterleiding installaties / Sanitair / CV en MV installaties.

Energievraag in het nieuwe distributiecentrum 28% lager Van Kempen Koudetechniek BV (VK) uit Tiel was in 2006 ook al betrokken bij een nieuwbouwproject van Nature’s Pride. ‘De goede ervaring van toen, was de basis voor de samenwerking nu’, verklaart Jan Vliet van Zante, directeur bij Van Kempen. VK was verantwoordelijk voor de koelinstallatie en de inpandige koelruimtes. Van de technische besturing tot de levering van deuren, panelen en brandschermen, alles heeft het bedrijf in eigen beheer verzorgd. Koudetechniek is een onmisbare schakel binnen AGF. Van Zante licht toe: ‘De distributie van exotisch fruit is een complex proces. Een goede koeling is nodig om de producten vers te houden. Daarnaast kent Nature’s Pride het Ready to Eat concept. Dit vraagt om een

nauwkeurige sturing van de temperatuur in de conditioneringscellen, waar het rijpingsproces in gang wordt gezet. Al in 2010 zijn we begonnen met de voorbereidingen. We hebben verschillende proeven gedaan in een testcel. We hebben kennis van het product dat gekoeld en geconditioneerd moet worden en we ontwikkelen de systemen in eigen huis. Daarom was ons bedrijf voor Nature’s Pride een geschikte partner.’

Oplossingen voor een minimaal energieverbruik Naast een optimale temperatuurbeheersing stond ook energie-efficiëntie centraal. Van Zante: ‘Op elk facet hebben we gezocht naar een oplossing voor een minimaal energieverbruik. De restwarmte van de koelinstal-

latie wordt bijvoorbeeld gebruikt om de kantoren en de rijpcellen mee te verwarmen. Daarnaast hebben we de meest optimale drukverhouding voor het systeem gekozen. Hoe kleiner de druktap, hoe lager het energieverbruik. Ook de keuze voor materialen speelt een belangrijke rol. We hebben gewerkt met hoogwaardige componenten en natuurlijke koudemiddelen. Tot slot hebben we rekening gehouden met een zo comfortabel mogelijke werkomgeving.’ De slimme maatregelen en intelligente besturing hebben ertoe geleid, dat de energievraag in het nieuwe distributiecentrum 28% lager ligt dan bij een conventioneel energiezuinig AGF distributiecentrum. Voor Van Zante het bewijs dat dit project meer dan geslaagd is.

Maasdijk • Distributie- en verwerkingscentrum Nature’s Pride

BAM Techniek: specialist in bouwen volgens BREEAM Voor de nieuwbouw van Nature’s Pride was BAM Techniek Regio West verantwoordelijk voor diverse specifieke elektrotechnische installaties. Marcel Romein, Regio Directeur bij BAM Techniek, omschrijft de nieuwbouw van Nature’s Pride als een uitzonderlijk project: ‘Lean werken was essentieel om dit project voor elkaar te krijgen.’ ‘Bij dit nieuwbouwproject draaide alles om snel bouwen en de BREEAM-systematiek,’ vervolgt Romein. ‘Om hindernissen tijdens de uitvoering te voorkomen en de doorlooptijd van het project te verkorten hebben we gewerkt volgens de Lean methode. Optimale samenwerking vanaf het eerste moment is erg belangrijk. In dit project hebben we onder meer nauw samengewerkt met adviseur DWA, die al bij het voortraject betrokken was. Hierdoor konden we snel inspelen op ontwerpidealen en wijzigingen. Bouwmethodieken worden optimaal op elkaar afgestemd met als resultaat een goede beheersing van het bouwproces en reductie van faalkosten.’

Team Vanuit BAM Techniek was er een compleet team samengesteld voor de elektrotechnische installaties: Bernard Kunst (lead engineer), Clyde Blijden (projectleider) en Tony van Gogh (montageleider). Samen met de heer Romein waren zij verantwoordelijk voor de elektrotechnische voedingsinstallatie, diverse brandveiligheidinstallaties, de vries- en koelcellen en de complete verlichting. Tevens heeft het bedrijf gezorgd voor een energieopwekkingsysteem door middel van fotovoltaïsche (PV) panelen.

Bewijslast Het realiseren van toekomstbestendige en duurzame installaties is voor BAM Techniek al jaren een leidraad. ‘Duurzaamheid is vooral in de bouw pas iets van de laatste tijd, maar dit geldt niet voor ons bedrijf,’ stelt Romein. ‘Wij gingen jaren geleden al op zoek naar manieren om onze installaties zuiniger te maken. Inmiddels hebben we al veel duurzame projecten gerealiseerd. Hierdoor hebben we een specialisme ontwikkeld

voor het bouwen volgens de BREEAMmethodiek. Ook de bewijslast hieromtrent vraagt om de nodige ervaring. Zeker binnen de regio West Nederland mogen we ons specialist op dit gebied noemen. Vanuit deze optiek zijn we betrokken geraakt bij het project Nature’s Pride.’

PV en LED Romein vervolgt: ‘Het complete bouwtraject voor het nieuwe pand van Nature’s Pride is onderbouwd met BREEAM, van planning tot logistiek en natuurlijk ook de elektrotechnische installaties. Onze installaties hebben allemaal een A- of B-label. We hebben bijvoorbeeld gekozen voor PV panelen en een hoog rendement verlichtingsinstallatie op basis van TL5 LED armaturen. Het resultaat is een duurzame een comfortabele omgeving waarin Nature’s Pride haar werkzaamheden optimaal kan uitvoeren.’

Dorst Installatietechniek: ‘Een intensieve voorbereiding is de kracht van ons bedrijf’ Dorst Installatietechniek uit Middelharnis is gespecialiseerd in loodgieter- en installatiewerkzaamheden bij gecompliceerde nieuwbouw en renovatieprojecten. ‘Nature’s Pride was zo’n project’, vertelt directeur Willem van Rij. ‘Niet alleen vanwege de zeer strakke planning en de omvang van het project, maar ook vanwege de veelheid aan specifieke installaties.’ In het pand van Nature’s Pride is sprake van high-care omstandigheden op het gebied van hygiëne. Daarnaast stond vermindering van het waterverbruik hoog op de wensenlijst van de opdrachtgever. Dorst Installatietechniek was verantwoordelijk voor de levering en montage van het complete

rioleringen leidingwerk. Van Rij: ‘Naast veel standaard installaties hadden we in dit project ook te maken met specifieke eisen aan de installaties op basis van de BREEAM-NL certificering. Dit vroeg in sommige gevallen om een uitgekiende engineering. We hebben een zogenoemd grijs watersysteem aangelegd. Regenwater wordt opgevangen en gebruikt voor bijvoorbeeld het spoelen van de toiletten. Dit resulteert in een aanzienlijke besparing op het drinkwaterverbruik. Ten behoeve van het parkeerdek hebben we een gietijzeren hemelwaterafvoer aangelegd. De uitlopers zijn voorzien van olieafscheiders, waardoor er geen vervuild water in het riool terecht komt. Verder hebben we de droge blusleiding verzorgd, diverse brandslanghas-

pels met bijbehorende leidingdelen en de complete sanitaire installatie. In het kader van de hygiëne hebben we bijvoorbeeld handwaszones aangelegd.’ Van Rij besluit: ‘Een intensieve voorbereiding is essentieel om te voldoen aan de eisen van de opdrachtgever en de gestelde normen in het bouwbesluit. Hier gaan we heel ver in. Al in de voorbereiding werken we de kleinste zaken tot in detail uit. Waar mogelijk maken we gebruik van prefab. Hierdoor zijn we in staat om een goed product te leveren, dat voldoet aan de gestelde eisen en normen. Dit is één van de sterke punten van ons bedrijf.’

Industriebouw • december 2013 • 61

De Rotterdam • Rotterdam

Midden op de Wilhelminapier en weinig speelruimte om te bouwen.

De Rotter Bouwprogramma kantoorruimte (60.000 m2) ; 240 huuren koopappartementen; designhotel met en 280 kamers; leisure voorzieningen; parkeergarage met plaatsen

Opdrachtgevers OVG Projectontwikkeling, Rotterdam MAB Bouwfonds, Den Haag

Installateur Roodenburgh Installatie Bedrijf, Krimpen aan den IJssel

Hoofdaannemer Züblin Nederland BV, Vlaardingen

Gevel TGM, Asten en Scheldebouw, Heerlen

Bruto vloeroppervlakte 160.000 m2

Architect Office for Metropolitan Architecture OMA, Rotterdam

Liften Kone, Den Haag

Bouwperiode februari 2010 – november 2013 Industriebouw • december 2013 • 62

Constructeur Royal Haskoning DHV, Rotterdam

Warmte/koude-installatie Eneco, Rotterdam

Tekst: Melissa van der Beek

Op 15 november was de oplevering van het grootse gebouw van Nederland: De Rotterdam. Midden op de Wilhelminapier (Kop van Zuid) bouwde Züblin Nederland drie torens van 149 meter hoogte. In deze torens, ontworpen door OMA, zijn 240 huuren koopappartementen, 60.000 m2 aan kantoorruimte, een designhotel en verschillende restaurants en cafés gehuisvest.

Al in 1999 heeft Rem Koolhaas het complex ontworpen. Vanwege de financiële crisis werden de plannen tot 2006 in de koelkast gezet. In dat jaar brachten een aantal aannemers een offerte uit. Doordat de prijzen hoger lagen dan opdrachtgevers OVG en MAB Bouwfonds voor ogen hadden, mocht Züblin twee jaar later ook een poging wagen. ‘Door toeval kwam ik in contact met de ontwikkelaars’, aldus Frank de Roo, die vanuit Züblin als Projectdirecteur betrokken is. Doordat de prijs van 170 miljoen euro meer in de buurt zat, heeft de bouwer uit Vlaardingen de opdracht gekregen. De Roo: ‘Wel op voorwaarde dat we door optimalisatie nog eens 8 miljoen euro zouden verdienen. Het grootste gedeelte hebben we gerealiseerd door het gebouw 90 centimeter groter te maken. Dat leverde onze opdrachtgevers ongeveer 2.500 m2 aan extra gebouwoppervlakte op tegen zeer lage kosten.’

Binnenstedelijk project De Roo kijkt terug op een bijzonder - maar ook complex - project. Hij vertelt: ‘Een grote uitdaging was de logistiek. Het is een volledig binnenstedelijk gebied, waarbij de bouwput liep van de rand van de stoep

Na 4 jaar bouwen

dam opgeleverd

door Züblin

Keenstraat 40 3044 CD Rotterdam info@crooswijkse.nl www.crooswijkse.nl Bezoekadres Weberstraat 5 7903 BD Hoogeveen

www.klavergroup.nl Telefoon: 0528 - 74 52 00 E-mail: info@klavergroup.nl

Telefoon 010 - 415 22 33 010 - 415 24 32 Fax 010 - 437 38 65

Industriebouw • december 2013 • 63

Straight up design

specialists in protected access and ventilation of plant rooms

www.jazo.eu Industriebouw â&#x20AC;˘ december 2013 â&#x20AC;˘ 64

Rotterdam • De Rotterdam Imposante lifthal, zou zo passen op Manhattan

aan de voorkant tot aan de rand van de kade aan de achterkant. Met daarbij het naastgelegen KPN-gebouw op slechts drie meter afstand en de Cruise Terminal aan de andere kant op vier meter afstand. Plek om iets op de begane grond te stapelen hadden we niet.’ Om de logistiek in goede banen te leiden werkte De Roo en zijn internationale team van veertig mensen met een internetplatform. In dit platform moesten de twintig onderaannemers de leveringen van materialen aanmelden en kregen ze een tijdslot waarop ze klaar moesten staan. ‘Ook als iemand een bouwlift of een torenkraan nodig had, kon hij dit kwijt op het platform. Zo wisten wij zeker dat een leverancier op tijd op de bouwplaats was en doordat hij al het materieel voor handen had, er ook op tijd weer af was. Onze onderaannemers moesten even wennen aan deze manier van werken, maar uiteindelijk was iedereen tevreden. En, heel belangrijk, we hebben door dit systeem geen verkeersinfarcten veroorzaakt bij de Erasmusburg’, zegt de uit Gent afkomstige De Roo.

Ontworpen in 1999, door de crisis pas in 2013 opgeleverd

De Erasmusbrug en De Rotterdam, prominent aan de Wilhelminakade.

Op maat gemaakt fietsparkeersysteem in De Rotterdam In de fietsenstallingen van De Rotterdam heeft Klaver Fietsparkeersystemen het CycleUp-systeem geplaatst. ‘Het gaat hier om een dubbellaags fietsparkeersysteem waarbij je fietsen boven elkaar kunt parkeren’, vertelt Kees van Ooik, senior accountmanager bij Klaver. In het complex zijn twee stallingen: op de eerste verdieping één voor de bewoners en in de kelder één voor het personeel van de Gemeente Rotterdam.

Jarenlange ervaring Een grote uitdaging voor het bedrijf uit Hoogeveen waren de vele kabelgoten en rioleringen die er over het plafond lopen. ‘We hebben in overleg met verschillende partijen die verantwoordelijk zijn voor de installaties alles ter plekke ingemeten om zo het door de opdrachtgever gewenste aantal fietsparkeerplekken te realiseren.’ Klaver Fietsparkeersystemen levert niet alleen sys-

temen, ook denkt het bedrijf mee en geeft het advies. Bij De Rotterdam zat de organisatie al vanaf het begin samen met partijen zoals Eneco en Stedin. ‘Door onze jarenlange ervaring kunnen wij elke uitdaging op het gebied van fietsparkeren aan.’

Kilometers maatwerk en precisie Voor een echt Rotterdams bedrijf is werken aan nieuwbouwproject De Rotterdam wel heel bijzonder. De Crooswijkse Houthandel was anderhalf jaar met dezelfde groep timmerlieden actief in de toren. Dirk Buitenhuis, inmiddels de derde generatie die het bedrijf leidt, kijkt tevreden terug op het eindresultaat. Het bedrijf dat gespecialiseerd is in het fabriceren van halffabricaten voor de bouw, zoals leuningen, dakrandelementen en rekken, heeft bij dit project ook de montage op

zich genomen. ‘Van A tot Z hebben we het houtwerk in de appartementen verzorgd. We fabriceerden en monteerden onder andere gordijnkoven, meterkasten, plinten en diverse afwerklijsten’, vertelt Buitenhuis.

Flexibiliteit Voor de houthandel, die al sinds 1940 zijn wortels in het Rotterdamse heeft, was het op Zuid vooral millimeterwerk. ‘Onze timmerlieden hebben de gordijnkloven allemaal apart

uitgemeten en dat kilometers lang. De kracht van ons bedrijf is maatwerk en precisie en dat is te zien aan het eindresultaat,’ blikt Buitenhuis tevreden terug. Tijdens de werkzaamheden moest Buitenhuis continu afstemmen met anderen. ‘Doordat er zoveel partijen bij betrokken waren, was het voor ons de ene keer gas geven en dan weer inhouden. Dat vroeg om flexibiliteit van onze kant. Alleen al het bevoorraden van de verdiepingen bijvoorbeeld was een project op zich.’

Industriebouw • december 2013 • 65

De Rotterdam • Rotterdam

Allround tegelzettersbedrijf Practico Tegelwerken BV is een groot allround tegelzettersbedrijf op het gebied van keramiek en natuursteen, zowel binnen als buiten. Dagelijks verzorgen circa 50 tegelzetters een mooi eindresultaat. In de ruim 35 jaar hebben wij een schat aan ervaring opgebouwd op het gebied van projectvloeren, woningbouw, zwembaden, geveltegelwerken, renovatiewerken, wegen waterbouwkundige werken, enz. Onafhankelijk van elk fabricaat, zorgen wij dan ook voor de beste prijs/kwaliteit verhouding, gewaarborgd door een keiharde garantie. Vanaf de crisis heeft Practico Tegelwerken zichzelf verder gespecialiseerd in het werken vanuit uw klant (bewoner, investeringsmaatschappij, woningbouwvereniging). In alles wat we doen stellen we deze klant centraal en daarom juichen we ook toe dat de klanten in een vroeg stadium bij het projecten worden betrokken. Uiteindelijk dient ons gezamenlijk product immers aan te sluiten bij hun verwachtingen. Dit geldt zeker voor het object wat we opleveren, maar ook de planning en de te gebruiken materialen kunnen worden afgestemd met de klant. Dit heeft ertoe geleidt dat wij bij diverse grote aannemers in Nederland partner of preferred supplier zijn geworden.

ALS IDEEËN WERKELIJKHEID WORDEN …

Toren in Frankfurt Om elkaar in het gebouw niet in de weg te lopen, werden de goederen-, afval- en personenstroom van elkaar gescheiden. ‘Al onze stromen verliepen volgens een vast schema. Zo stonden op iedere verdieping containers die in de avonduren geleegd werden in grotere containers beneden. Ook hadden we overdag vaste tijden waarop werklieden omhoog gingen, zodat iedereen heel snel op de juiste plek was. Om 6.45 uur ging bijvoorbeeld de ruwbouw zo hoog mogelijk het gebouw in, 10 minuten later gevolgd door de mensen van de installaties die kanalen en leidingen in de ruwbouw plaatsten en als laatste waren de mensen van de afwerking aan de beurt.’ Het grote voordeel voor De Roo was dat hij een compleet team van de ruwbouw van een toren in Frankfurt naar Rotterdam heeft kunnen halen. ‘Die waren op elkaar ingespeeld en dat heeft het proces versneld. Vanaf dag 1 wisten we hierdoor hoe we het aan moesten pakken.’

Uitkraging op 90 meter Een andere uitdaging voor Züblin waren de uitkragingen op 90 meter hoogte. De grote vraag was: hoe bouw je op deze hoogte een uitkraging van 8,10 meter zonder ondersteuning? De projectdirecteur legt uit:

ZÜBLIN Nederland B.V. Burgemeester Van Lierplein 65 3134 ZB Vlaardingen Tel. +31 (0)10 445 1222 info@zueblin-nederland.com © Luc Seresiat

Industriebouw december 2013 • 166 121950 STRABAG•ADV ZUBLIN 190x137.indd

www.zueblin-nederland.com

28/11/13 14:55

Uitdaging: de uitkragingen op 90 meter hoogte

Entreezone

Het grootste gebouw uit de lucht gefotografeerd

â&#x20AC;&#x2DC;Ondersteuning van beneden was niet mogelijk, dus moesten we dat oplossen met tijdelijke vakwerkliggers. Dat was een spannend traject, maar uiteindelijk hebben onze mensen samen met ingenieurs berekend hoe dat op elkaar afgestemd moest worden.â&#x20AC;&#x2122; De oplevering is een mijlpaal voor de Belg, maar het voelt nog

Centrale hal

wat onwennig aan. â&#x20AC;&#x2DC;Het voelt alsof ik een baby heb, die ik gelijk af moest staan.â&#x20AC;&#x2122; De Roo is de maand december nog bezig met de afronding van het project. Wat zijn volgende project is, weet hij nog niet. â&#x20AC;&#x2DC;Misschien Bordeaux, misschien Dresden. Dat is nog een verrassing, maar eerst in Rotterdam de laatste zaken afhandelen.â&#x20AC;&#x2122;

Arabit Vastgoedonderhoud Arabit Vastgoedonderhoud is gespecialiseerd in stucwerk, spuitwerk en renovaties. In 2001 is Pascal Arabit begonnen met zijn bedrijf. Toen bestond zijn werk voornamelijk uit spackspuiten bij particuliere klanten. In de loop der jaren zijn daar steeds meer werkzaamheden bijgekomen. Vandaag de dag heeft Pascal een team van ongeveer twintig personen die zowel particulier werk doen als het stuc-en spuitwerk op de grotere, maar ook de kleinere bouwprojecten. De Rotterdam behoort uiteraard tot de grootste projecten. Arabit: â&#x20AC;&#x2DC;Twee jaar geleden zijn we begon-

nen met het stucadoren en spackspuiten van enkele proefetages in de Rotterdam. Na de goedkeuring zijn we aan de slag gegaan. We hebben in de middentoren alle veertig etages gestuct en vervolgens gespoten. De Oosttoren hebben we op het hotel na ook helemaal gedaan. En de Plint, oftewel de onderste 6 etages en de kelderverdiepingen van de drie torens, zijn ook door mijn team onder handen genomen.â&#x20AC;&#x2122; â&#x20AC;&#x2DC;We hebben met het team met veel plezier aan dit project gewerkt. Het is een hele

grote uitdaging geweest om aan â&#x20AC;&#x2DC;de Rotterdamâ&#x20AC;&#x2122; mee gewerkt te mogen hebben. Het project is immers heel bekend in Rotterdam en ook ver daarbuiten. De oplevering is zelfs internationaal in het nieuws geweest.â&#x20AC;&#x2122; Naast het stuc-en spuitwerk is Arabit Vastgoedonderhoud ook gespecialiseerd in de aan-en verkoop en het renoveren van oude panden. En dan niet alleen het wand en plafondwerk, maar echt complete renovaties. Een oud pand ziet er weer als nieuwbouw uit als het team van Arabit er mee klaar is.

$5$%,7 9DVWJRHGRQGHUKRXG 3ODIRQG HQ ZDQGDIZHUNLQJ Galjoot 27 3123 BE Schiedam Tel: 06 24575187 info@arabit.eu

www.practico.nl Tel.: 0165-553310

Industriebouw â&#x20AC;˘ december 2013 â&#x20AC;˘ 67

Van Rijn Sloopwerken • Noordwijk

Van Rijn Sloopwerken gaat voor

robuust en functioneel

Robuuster en functionele kan niet

Bouwprogramma Nieuwbouw bedrijfspand met kantoor (1.000 m2 BVO) Opdrachtgever M. van Rijn BV, Noordwijk Ontwerp Frans Apperloo Bouwkosten management, Noordwijkerhout Bouwperiode februari 2013 – juni 2013 (bouwkundig deel) Industriebouw • december 2013 • 68

Bouwsom € 350.000 euro (excl. installaties) Betrokken partijen Bouwmanagement: Frans Apperloo Bouwkosten management bv, N oordwijkerhout Advies vergunningen: Bureau Mol, Wateringen Constructeur: J. Steenvoorden, de Zilk Betonvloer: Van Berlo Bedrijfsvloeren BV, Veghel

Staalconstructie: Arendsen Staalbouw B.V., Ulft Betonelementen: Concrete International, Krimpen aan den IJssel Stalen dakplaten: JD Montage, Well Dakbedekking: Nebiprofa, Klundert en Nedakon bv, Zwijndrecht

Tekst: Patricia van der Beek

Een praktisch gebouw dat tegen een stootje kan. Zo laat het nieuwe bedrijfspand van Van Rijn Sloopwerken zich het beste omschrijven. Onder begeleiding van Frans Apperloo Bouwkostenmanagement werd dit solide gebouw in vier maanden bouwkundig opgeleverd.

De wand tussen kantoor en hal is uitgevoerd in 200 mm dikke sandwichelementen in standaard betongrijs

Van Rijn Sloopwerken is van oudsher gespecialiseerd in sloop- en demontagewerkzaamheden. Daarnaast is het bedrijf actief in grondwerk, asbestsanering, detachering, verhuur en handelsactiviteiten. Veel activiteiten vinden plaats op locatie, maar ook op het eigen terrein worden puin en bouwafval gebroken en opgeslagen. Bovendien wordt de bedrijfslocatie gebruikt voor opslag van handelswaar en stalling van het eigen materieel. Om de bedrijfsactiviteiten zo goed mogelijk te kunnen blijven uitvoeren, besloot Van Rijn Sloopwerken in 2011 te gaan verhuizen naar een nieuwe locatie in Noordwijk. Frans Apperloo Bouwkostenmanagement werd gevraagd voor de begeleiding van het ontwerpen bouwtraject van het nieuwe pand.

Milieuvergunningen Frans Apperloo Bouwkostenmanagement was verantwoordelijk voor het ontwerp van de nieuwe bedrijfslocatie, de aanvraag en uitvoering van de vergunningen, en het algemene projecten bouwmanagement. Directeur/ eigenaar Frans Apperloo: ‘In samenwerking met Bureau Mol verzorgden we de aanvraag en uitvoering van de vergunningen, een intensief en tijdrovend traject. Vooral het verkrijgen van

Grove materialen en grote machines: solide aanrijdbeveiliging noodzakelijk. De borstwering bestaat uit 2.70 m hoge sandwichelementen met Porfier blauw 8/12 silexgranulaat

de benodigde milieuvergunningen was een belangrijk aandachtspunt. Dit had te maken met de specifieke activiteiten van Van Rijn Sloopwerken, zoals de aan- en afvoer van puin en bouwafval, en het breken ervan met een puinbrekerinstallatie.’

Robuust, functioneel ontwerp

Pletterij 7 2211 JT Noordwijkerhout Telefoon: (0252) 340 055 Fax: (0252) 340 056

De nieuwe bedrijfslocatie bestaat uit een bedrijfshal en aangrenzend kantoorpand. Wat het ontwerp betreft, gaf Van Rijn Sloopwerken de voorkeur aan robuustheid en functionaliteit. ‘De bedrijfsactiviteiten waren leidend’, licht Apperloo toe. ‘Zo moesten er een opslag- en sorteerruimte komen voor het puin en bouwafval. Ook dienden we rekening te houden met een redelijk zware vloerbelasting van 4 kN/m2. De vloer is vloeistofdicht, conform de eisen van de milieuvergunningen.’ Gezien de

Industriebouw • december 2013 • 69

Van Rijn Sloopwerken • Noordwijk

bedrijfsactiviteiten, waar grove materialen en grote machines aan te pas komen, werd tevens een solide aanrijdbeveiliging in het ontwerp meegenomen.

Staalconstructie met beton

- levering & montage van cellenbeton dak- & wandplaten - levering & montage van cellenbeton verdiepingshoge panelen - levering & aanbrengen van cellenbeton lijmblokken - montage van complete prefab beton constructies - uitvoeren van kalkzandsteen lijmwerk

Postbus 119 8800 AC Franeker

Tel.: 0517-34 15 64 Fax: 0517-34 19 04

www.preton.nl info@preton.nl

In februari 2013 ging de bouw van start, die volgens Apperloo te omschrijven is als vrij traditioneel: ‘Vanwege de vloerbelasting heeft het gebouw een zware betonvloer, gefundeerd op een groot aantal vibrocompalen die op korte afstand van elkaar zijn geplaatst. Het pand is opgebouwd uit een staalconstructie, met grote overspanningen en een vakwerkspant aan de voorzijde. Met deze constructie creëerden we zo veel mogelijk vrije ruimte.’ De borstweringen, de verdiepingsvloeren en de scheidende wand tussen hal en kantoor zijn uitgevoerd in prefab beton. Op het dak komen stalen dakplaten en bitumineuze dakbedekking.

Bouwkundige oplevering De eerste fase van de bouw, het bouwkundige deel, is in juni 2013 opgeleverd. In de tweede fase wordt het installatietechnische deel ingebracht. Apperloo is hierbij betrokken, om bij te dragen aan de afstemming tussen het bouwkundige deel en de installaties. ‘De samenwerking met en tussen de verschillende partijen is tot nu toe goed verlopen’, aldus Apperloo. ‘De lijnen zijn kort, er wordt snel geschakeld. Dit zie je terug in een probleemloze uitvoering en een mooi resultaat.’

Prefab beton: robuust, representatief en korte bouwtijd Beton is een robuust, onderhoudsarm materiaal en heeft een representatieve uitstraling. Redenen voor opdrachtgever Van Rijn sloopwerken om zijn nieuwe bedrijfspand grotendeels in prefab uit te voeren. Op advies van Frans Apperloo Bouwkosten management leverde Concrete Internati onal de kanaalplaatvloeren van de eerste en tweede verdieping alsmede de prefab betonnen elementen van het kantoorpand, de wand tussen kantoor en hal en de prefab betonnen borstweringen.

60 millimeter Resol isolatie. De elementen zijn afgewerkt in Porfier blauw 8/12 silex granulaat. Ook de 10.800 mm hoge wand tussen het kantoor en de hal is uitgevoerd in 200 mm dikke sandwichelementen, in standaard betongrijs.’

lijk. De bouwsnelheid, die we na alle goede voorbereidingen behaalden, maakte dat de planning ruimschoots is gerealiseerd. De elementen zijn vanwege hun formaat aange voerd op zogenoemde binnenladers die zijn voorzien van afzetbare palletsleden. Voordeel hiervan is dat de bouwkraan optimaal kan worden ingezet mits aan- en afvoer van de afzetbare palletsleden juist wordt gecoördi neerd. Mede door juiste afstemming hiervan is een enorme tijdswinst te behalen.’

Bouwsnelheid Hoogwaardige elementen Ronald van den Berg, eigenaar van Concrete International: ‘De borstwering bestaat uit 2.700 mm hoge sandwichelementen, dik 200 mm en voorzien van een hoogwaardige

Industriebouw • december 2013 • 70

Van den Berg noemt nog een voordeel van prefab beton dat van invloed was op de keuze van de opdrachtgever: ‘Prefab beton is niet alleen robuust en onderhoudsarm, het maakt ook een snelle bouwtijd moge

Begin mei 2013 werden de eerste elementen geleverd; de laatste levering vond begin juli plaats. Van den Berg: ‘Op de bestrating na is alles zo’n beetje afgewerkt en is er een fraai pand ontstaan.’

Hoofddorp • Hoofdkantoor Bluewater Energy Services

Tekst: Jean Reijnders

Een gebouw is een ‘boom’ op

Park 20/20 Bluewater aan de Taurusavenue

Park 20/20 is een prestigieus project, een nieuw bedrijvenpark aan de A4 in Beukenhorst-Zuid in Hoofddorp. Het is het eerste full service businesspark in Nederland dat geheel volgens de Cradle-toCradle filosofie van architect William McDonough en chemicus Michael Braungart wordt ontwikkeld. Duurzaamheid is dan ook het sleutelwoord op Park 20/20. De kengetallen zijn 89.000 m2 kantoorruimte, 18.000 m2 hotels met conferentieruimte, 3.700 m2 publieke functies en 1.400 parkeerplaatsen. Alle gebouwen zijn aangesloten op collectieve, duurzame systemen voor afvaltransport en afvalverwerking, waterzuivering en winning van duurzame energie. Een van de kantoorgebouwen die momenteel gerealiseerd worden is het hoofdkantoor van Bluewater Energy Services.

Opdrachtgever Park 20/20 CV (Delta Development Group, Reggeborgh Groep, VolkerWessels) Architect William McDonough + Partners i.s.m. N3O

Adviseurs Van der Vorm, Techniplan, DGMR, Graziosi Progretti Aannemer IBB Kondor

Gevels Droogmans, Balen (B) Bouwperiode april 2013 - 3e kwartaal 2014 Bruto vloeroppervlakte 8.000 m2 Industriebouw • december 2013 • 71

DE UITSTRALING VAN UW GEBOUW IN VEILIGE HANDEN

Ambachtstraat 11 - 2490 Balen T +32 (0)14 82 90 10 I F +32 (0) 14 82 90 19 info@drooghmans.be - www.drooghmans.be

Drooghmans geeft Bluewater zijn prachtige uitstraling Drooghmans Geveltechnieken is een Belgisch familiebedrijf dat in de meer dan 45 jaar van zijn bestaan een uitstekende reputatie heeft verworven in technische advisering, engineering en montage van geventileerde gevelbekleding. Functionaliteit en decoratieve uitstraling gaan daarbij hand in hand.

Keramiek Bij de bouw van het nieuwe hoofdkantoor van Bluewater Energy Services in Hoofddorp realiseert Drooghmans momenteel een fraaie gevelafwerking, bestaande uit

Industriebouw • december 2013 • 72

beige keramische tegels van Mosa in een modulemaat van 90 bij 45 cm. De tegels worden bevestigd met op kleur geanodiseerde aluminiumhaakjes op een achter liggende, zwart geanodiseerde aluminium structuur, die op zijn beurt is bevestigd aan een door hoofdaannemer IBB Kondor geplaatste HSB-constructie. De totale oppervlakte van de gevelbekleding bedraagt 1.300 m2. Drooghmans maakt in dit project gebruik van aluminium extrusieprofielen die speciaal zijn ontwikkeld om een optimale bevestiging van de gevelelementen op HSB-elementen te waarborgen.

Autonoom en flexibel Nieuwbouw of renovatie, alle projecten waar Drooghmans aan deelneemt, vragen stuk voor stuk om maatwerk. Dat is ook de reden dat het bedrijf alles nauwkeurig prefab uittekent, alvorens in productie te gaan. Omdat Drooghmans in ruime mate zelf beschikt over de benodigde transportmiddelen, hefsteigers en hoogwerkers, kan het bedrijf volledig autonoom te werk gaan en zeer flexibel inspelen op de wensen van opdrachtgevers. Met de expertise van Drooghmans is ook het nieuwe Bluewater hoofdkantoor verzekerd van een perfecte gevelafwerking.

Hoofddorp • Hoofdkantoor Bluewater Energy Services

Volgens Coert Zachariasse moeten we gebouwen zien als ‘bomen’ die CO2-uitstoot reduceren, zuurstof voortbrengen, water zuiveren, hun eigen energie opwekken, comfort bieden, productiviteit bevorderen en er ook nog eens aantrekkelijk uitzien.

Bluewater, wereldspeler in het ontwerpen, managen en leasen van drijvende productiesystemen voor de internationale olie- en gasindustrie, is nu nog gevestigd aan de Marsstraat in Hoofddorp. Het bedrijf wil op de nieuwe locatie nog efficiënter gaan werken, door op minder vierkante meters meer medewerkers onder te brengen. Het streven is om te komen tot een reductie van 8.600 m2 naar 7.400 m2, waar zo’n 500 medewerkers onderdak zullen vinden. Herontwikkeling van het bestaande pand is uitvoerig overwogen, maar is uiteindelijk niet haalbaar gebleken. Het nieuwe kantoor wordt gebouwd door IBB Kondor en is in de basis ontworpen door de Amerikaanse architect William McDonough + Partners, geassisteerd door N3O uit Den Haag.

Werkomgeving van hoge kwaliteit Belangrijkste doelstelling bij het ontwerp was het om een speciale omgeving van hoge kwaliteit te creëren voor de medewerkers van Bluewater. Het interieur kenmerkt zich door locaties die in het teken staan van ontmoeting. Er is een ruim atrium met veel lichtinval dat door zijn opzet een optimaal intern communicatieplatform en een gezonde werkomgeving biedt aan de verschillende afdelingen. De kantoren en gemeenschappelijke voorzieningen zijn gesitueerd langs een soort centrale wervelkolom. Daarnaast is zorgvuldig aandacht besteed aan de akoestiek in het gehele gebouw, zodat de medewerkers zelf een plaats kunnen kiezen waar ze rustig en geconcentreerd

Het atrium: veel lichtinval en door zijn opzet een optimaal intern communicatie platform en een gezonde werkomgeving

Alle gebouwen zijn aangesloten op collectieve, duurzame systemen voor afvaltransport en afvalverwerking, waterzuivering en winning van duurzame energie

kunnen werken. Het gebouw bevordert de lichamelijke en psychische gezondheid door directe verbindingen met de natuur en is ontworpen om mensen gelegenheid te geven om in de loop van de dag zoveel mogelijk contact te hebben met natuurlijk licht en buitenlucht. In diverse onderzoeken is aangetoond dat dit tal van voordelen biedt voor de gezondheid, het welbevinden en de productiviteit.

Toegevoegde waarde Het bedrijvenpark is ontwikkeld door Park 20/20 CV, een samenwerkingsverband van Delta Development Group, Reggeborgh Groep en VolkerWessels. Coert Zachariasse, CEO van Delta Projectontwikkeling heeft een uitgesproken visie op duurzaamheid. Volgens hem moeten we gebouwen zien als ‘bomen’ die CO2-uitstoot reduceren, zuurstof voortbrengen, water zuiveren, hun eigen energie opwekken, comfort bieden, pro-

ductiviteit bevorderen en er ook nog eens aantrekkelijk uitzien. Daarbij is het de uitdaging om toegevoegde waarde te bieden aan de investeerders, gebruikers en andere belanghebbenden, waarbij tegelijkertijd een gezonde balans wordt behouden tussen duurzaamheid, functionaliteit en kosten. Het nieuwe hoofdkantoor van Bluewater voldoet aan heel wat van deze kenmerken. Tel je daarbij op de unieke omgeving en de uitstekende locatie aan de Taurusavenue, de doorgaande weg naar de aansluiting met de A4, dan kun je zonder twijfel concluderen dat Bluewater een prachtige toekomst tegemoet gaat.

Industriebouw • december 2013 • 73

Brandweerpost • Vaals

Tekst: Melissa van der Beek

De kazerne wordt bekleed met Corten staal

Nieuwe brandweerpost in Vaals door

Aan de Stegge

Bouwprogramma Circa 500 m2 kantoor, circa 500 m2 bedrijfsruimte.

Architect Architectenbureau MH1, Maastricht

Aannemer Aan de Stegge, Twello

Bouwperiode Augustus 2013 – december 2013

Constructeur JVZ Ingenieurs en Constructeurs BV, Deventer

W-installaties Bours Klimaat Service BV, Susteren

Opdrachtgever Gemeente Vaals, Vaals

Installatieadviseur W-inst, Eindhoven

E-installaties Markkant Elektro, Nuenen

Markkant Elektro verzorgt complete elektrotechniek Totaal twaalf monteurs werken voor Markkant Elektro BV uit Nuenen. ‘Deze professionals hebben veel ervaring en een gedegen opleiding’, vertelt Eric Noten, directeur van Markkant Elektro BV. ‘Ik zeg altijd: als er een draad aanzit, dan kunnen wij ermee uit de voeten.’ Het bedrijf, dat inmiddels dertien jaar bestaat en alles op het gebied van elektrotechnische installaties verzorgt, is goed thuis in de utiliteitsbouw. ‘We doen veel kantoren

Industriebouw • december 2013 • 74

en bedrijfshallen en vaak worden we ingezet bij nieuwbouw en verbouw van over het algemeen luxere woningen, soms vol met domotica. Bij dit soort projecten komen wij het beste tot ons recht.’

Leidingen op het dak In Vaals bij de brandweerkazerne heeft het bedrijf het complete pakket geleverd en aangelegd. Waaronder de brandmeldinstallatie, inbraaksignalering, (nood)verlichting, toegangscontrole, MIVA-installatie, camera-

bewaking en alle lichten krachtinstallaties. Bijzonder aan dit project is dat veel leidingen in het dak zijn weggewerkt. ‘Vaak lopen de leidingen aan de onderzijde tegen het plafond, maar vanwege de korte bouwtijd hebben we bij de opdrachtgever voorgesteld de leidingen op het dak te leggen. We verkorten daarmee de aanlegtijd. En doordat de installaties uit het zicht verdwijnen is het ook mooier: je hebt minder leidingen tegen het plafond. Een keuze die in ieders voordeel uitpakt.’

Aan de rand van het dorp Vaals zet Aan de Stegge uit Twello op dit moment een nieuwe brandweerkazerne neer. De eis van de Limburgse gemeente is dat de brandweer vanaf 1 januari 2014 uit kan rukken vanaf deze locatie. Met de eerste paal vlak na de zomervakantie en het hoogste punt eind oktober, is de strakke tijdsplanning een mooie uitdaging voor de hoofdaannemer.

‘We kunnen deze korte bouwperiode realiseren door voor een deel gebruik te maken van prefab onderdelen. Dat kost meer voorbereidingstijd, maar gaat uiteindelijk sneller op de bouwplaats’, vertelt Jan van Limburg, projectleider bij Aan de Stegge. In 2012 besloot de gemeente Vaals om de brandweerpost te verplaatsen naar de rand van het

Bij Markkant Elektro B.V. staat de klant centraal. Markkant Elektro is een erkend installateur van elektrotechnische installaties voor bedrijven en particulieren. Ze zijn gespecialiseerd in utiliteitswerken, kantoren, werkplaatsen en woningen. Het vakgebied omvat het aanleggen van: elektro-, datanetwerken, telecominstallaties, beveiligingssystemen en domoticatoepassingen. Markkant biedt een totaalpakket: ontwerpen, aanleggen van systemen en het verzorging van het onderhoud. Er is een eigen magazijn met kwalitatief hoogwaardige materialen op voorraad. Zowel bij nieuwbouw als verbouw is er heldere communicatie met de klant. De klanten staan bij Markkant centraal en wensen van de klanten worden aangevuld met goede betaalbare ideeën. Bij de uitvoering wordt gebruik gemaakt van deskundige personeel zodat de eindgebruiker verzekerd is

van een betrouwbare en veilige installatie. Markkant zorgt voor de aanleg van de groepenkast tot en met de camera- en inbraakbeveiliging en alles wat er tussenin zit. Het bedieningsgemak staat voorop en de gecompliceerdheid van de technieken blijft verborgen.

Markkant Elektro Cockeveld 12b, 5672 AE Nuenen. Telefoon: 040-2843241 Mail: info@markkantelekto.nl Website: www.markkantelektro.nl

Klimaatbeheersing door BKS Installatieadviseur W-inst had bij de nieuwbouw van de Universiteit van Maastricht goede ervaringen opgedaan met Bours Klimaat Service BV. Daarom mocht de installateur uit Susteren ook voor de brandweerkazerne in Vaals offerte doen. ‘We hebben een totaalaanbieding voor de werktuigbouwkundige installaties gedaan en zijn op dit moment hard aan het werk’, vertelt Marcel Bours, directeur bij BKS.

Het installatiebedrijf ligt goed op schema. ‘We bieden het complete pakket aan van riolering, waterleiding, sanitair, verwarming, afzuiging, airco, luchtbehandeling tot perslucht.’ Doordat de bouwtijd kort is, heeft Bours regelmatig direct contact met de opdrachtgever. ‘Om de perslucht en het water in de remise te plaatsen, moesten we de precieze opstelling weten van de brandweerauto’s. Om tijd te winnen doen we dat in dit geval rechtstreeks met de Brandweer.’

Klimaatbeheersing De core business van BKS is het adviseren, ontwerpen, installeren en bedrijfsklaar opleveren van airconditioninginstallaties en warmtepompen. ‘Wij werken veel aan renovatieprojecten, waarin bijvoorbeeld een klooster wordt omgebouwd tot hotel. Met onze innovatieve benadering en klantvriendelijke organisatie hebben wij een klinkende reputatie verworven.’ Het bedrijf is flexibel en levert hoge kwaliteit. ‘Waarbij we goede nazorg erg belangrijk vinden.’

Industriebouw • december 2013 • 75

Brandweerpost • Vaals

dorp. De huidige kazerne, midden in het centrum, is verouderd en de locatie is niet ideaal. De nieuwe plek heeft een gunstig effect op de aanrijtijden van de hulpdienst. Vanwege de korte bouwtijd werkt de aannemer in een bouwteam. Andere leden van het team zijn Architectenbureau MH1 uit Maastricht, JVZ Ingenieurs uit Deventer en installatieadviseur W-inst uit Eindhoven. In nauwe samenwerking met de gemeente, de Regionale Brandweer en vrijwilligers van de brandweer heeft het architectenbureau het ontwerp gemaakt.

Samen bedenken Het bouwbedrijf, dat 80 medewerkers in dienst heeft en zich actief met BREEAM bezig houdt, is blij met de samenwerking in bouwteamconstructie. Van Limburg vervolgt: ‘Op deze manier werken wij het liefst. Door het samen te bedenken en uit te voeren, kunnen wij direct een goed

gebouw neerzetten voor onze opdrachtgevers. Daardoor klopt het vanaf de basis en is het voor ons goed uitvoerbaar. Het betekent ook één keer energie in het plan steken en daarna niet continu corrigeren, zoals bij aanbestedingen wel eens gebeurt.’

Verzonken in de berg De kazerne, die naast het politiebureau ligt, heeft een afmeting van 32 bij 19 meter. Het gebouw bevindt zich op een berg en de achterzijde is verzonken in die berg. Aan de zijkant is de remise te vinden, die dieper in de grond ligt. De remise is berekend op drie voertuigen, waarvan twee tankautospuiten. ‘Voor de uitrit van de kazerne ligt een brug van het politiebureau. Om ervoor te zorgen dat de voertuigen onder die brug door kunnen rijden is de onderdoorgang verdiept aangelegd. Hierdoor hebben we de hellingen aan de zijkant van de

onderdoorgang behoorlijk steil moeten maken, zo’n 45 graden’, legt de uitvoerend projectleider uit.

Hoge kwaliteit Over de gevel van de brandweerkazerne vertelt Van Limburg dat deze bekleed wordt met cortenstaal. ‘Cortenstaal is staal dat snel roest, zo krijgt de gevel een bruine kleur. Het staal dient tevens als afsluiting, waardoor de gevel behouden wordt. Het dak is een grasdak dat mooi in het landschap opgaat.’ De architect maakt gebruik van veel verschillende materialen in de afbouw. ‘Hierdoor is het, ondanks dat het een relatief klein gebouw is, toch nog een behoorlijke klus. De architectonische kwaliteit ligt hoog. Dit in combinatie met een scherpe budgettering en de strakke tijdsplanning maakt het een interessant project voor ons’, besluit Van Limburg zijn verhaal.

Aan de Stegge bouwt aan uw business Industriebouw • december 2013 • 76

www.adst.nl

Lelystad • Central Veterinary Institute

Tekst: Jean Reijnders

Zeer hoge eisen aan laboratorium

infectieziekten Deel nieuwbouw Central Veterinary Institute Lelystad is hermetisch afgesloten van de buitenwereld In 2010 besloot de overheid om in Lelystad een nieuwe proefdierfaciliteit te ontwikkelen voor onderzoek naar zoönosen bij landbouwhuisdieren. Zoönosen zijn dierlijke infectieziekten die kunnen worden overgedragen van dier naar mens. Intussen is de laatste fase ingegaan van de nieuwbouw en de verbouwing van het Central Veterinary Institute (CVI).

De nieuwbouw omvat een laboratorium met daarin stallen, omkleedruimtes en douches. In de bestaande bouw wordt de luchtbehandeling van de daar aanwezige stallen aangepast. In het nieuw laboratorium zal hoofdzakelijk onderzoek worden gedaan naar zoönosen, ofwel infectieziekten die van dieren kunnen worden overgedragen op mensen. Q-koorts en vogelgriep zijn daar voorbeelden van. Van de nieuw opkomende infectieziekten heeft wereldwijd zo’n 75 procent een zoönotisch

Opdrachtgever Central Veterinary Institute

Aannemer Salverda, ’t Harde

Tank en apparatenbouw A. Leering Enschede, Enschede

Ontwerp installaties Herman de Groot Ingenieurs, Amersfoort

W- en E-installaties De Groot Installatiegroep, Lelystad

Bouwprogramma Laboratorium, stallen, kleedruimtes, douches

Directievoering QuuB bouwmanagement & consultancy, Zwolle (namens Grontmij)

Speciale koelvriescel DKC Koudetechniek BV, Wijchem Grond-, straat- en rioleringswerk De Waard Grondverzet, Zeewolde

Bouwperiode september 2012 - eerste kwartaal 2014 Oppervlakte 3.200 m2 nieuwbouw, 700 m2 verbouw Industriebouw • december 2013 • 77

Grond-, straat- en rioleringswerk De Waard Grondverzet heeft voor het CVI in Lelystad het grond-, straat- en rioleringswerk uitgevoerd. De Waard, met vestigingen in Zeewolde, Sneek en Meppel is door het hele land actief in de GWW-sector. Enkele projecten die zijn gerealiseerd zijn de A7 te Sneek, Bouwrijp maken de Gilden te Dronten, RWZI Assen en de spoorbrug te Zwolle. De Waard beschikt over eigen personeel dat voor opdrachtgevers het hele traject kan uitvoeren van design tot construct. Ook heeft de Waard een transport & overslag afdeling die zich bezig houdt met het transporteren en overslaan van bouwstoffen voor de GWW-, bouwen de industriesector. Recentelijk is er ook een zwaartransporttrekker me dieplader aangeschaft voor het vervoeren van bouw- of grondverzetmaterieel tot 80 ton. Begin 2013 is onder de naam ZMW Zandwinning een cutterzuiger in gebruik genomen voor het winnen van zand of nat ontgraven van bouwkuipen. In de loop van de jaren zijn wij in alle markten thuis geraakt en beschikken we over een modern machinepark dat alle werkzaamheden in de bouwsector in eigen beheer voor u kan uitvoeren. Voor een beter beeld van ons bedrijf bezoekt u onze website of volgt u ons op twitter of facebook. www.dewaardbv.nl

CVI aan de Houtribstraat

Een voorbeeld van primaire inperkingen is het werken in gasdichte ruimtes. Met secundaire inperkingen worden onder andere bedoeld het creëren van onderdrukzones, filtering van toegevoerde en afgevoerde lucht en sterilisatie van afvalwater

de Waard

TOTAALTECHNIEK

• Grond-, straat- en rioleringswerk • Sloop-, asbest- en saneringswerk • Transport wegenbouwmaterialen • Overslag wegenbouwmaterialen

• Handel wegenbouwmaterialen • Verhuur grondverzetmachines • Verhuur vrachtwagens • Projectadvisering

Het opslaan en bewaren van te koelen

Het opslaan en bewaren van groente en fruit goederen verdient professionele aandacht. verdient professionele aandacht. DKCKoudetechniek Koudetechniek zorgt DKC zorgtalaljaren jarenvoor voor installatie en onderhoud installatie onderhoudvan vankoelkoel-enen vriescellen, bedrijfskoelingen bedrijfskoelingen en vriescellen, en klimaattest en klimaatsimulatie installaties. klimaatinstallaties.

Zeewolde / Meppel / Sneek Adres: Baardmeesweg 20 3890 BB Zeewolde

Tel: 036-522 12 39 Fax: 036-522 21 99 E-mail: info@dewaardbv.nl

volg ons op: Facebook + Twitter www.dewaardbv.nl

Als nieuwbouw,uitbreiding uitbreidingofof Alshet het gaat gaat om om nieuwbouw, service: Koudetechniekgeeft geefteen eenduidelijk duidelijk service: DKC DKC Koudetechniek advies in de juiste prijs/kwaliteitverhouding. advies in de juiste prijs/kwaliteitverhouding. Voor vrijblijvend advies: DKC Koudetechniek BV Bijsterhuizen 30-09 6604 LP Wijchen T: 024-371 30 70 E: koude@dkc.nl W: www.dkc.nl Uw contactpersoon: Jacco Janssen

TANK- EN APPARATENBOUW • RVS lucht- en gasdichte deuren. • Hoogwaardige tanks en apparaten met Thermplate® voor een optimale warmteoverdracht.

• Laser welding technology in single en double embossed uitvoeringen voor derden.

WWW.LEERING-ENSCHEDE.NL METAALBEWERKING • PLASMA- EN LASERSNIJDEN • LASERWELDING • TANK- EN APPARATENBOUW

Lelystad • Central Veterinary Institute

karakter. Het onderzoek in het CVI in Lelystad levert een bijdrage aan het voorkomen en indammen van deze ziekten, wat volgens het ‘One-Health-principe’ uiteindelijk de beste bescherming biedt voor de mens. In verband met besmettingsgevaar worden zeer hoge veiligheidseisen gesteld aan de nieuwe huisvesting. Het onderzoek vindt daarom plaats in een zogeheten High Containment Unit (HCU). Dit is een hermetisch afgesloten ruimte die moet voorkomen dat micro-organismen kunnen ontsnappen naar de buitenwereld. Daarnaast moet deze onderzoeksruimte dusdanig zijn ingericht dat ook de onderzoekers beschermd zijn tegen de ziekteverwekkers.

Onderdrukzone Om te voorkomen dat de infectieziekten zich naar buiten toe kunnen verspreiden, worden in de nieuwbouw primaire en secundaire inperkingen toegepast. Een voorbeeld van primaire inperkingen is het werken in gasdichte ruimtes. Met secundaire inperkingen worden onder andere bedoeld het creëren van onderdrukzones, filtering van toegevoerde en afgevoerde lucht en sterilisatie van afvalwater. Een van de belangrijkste zones in de nieuwe faciliteit is dan ook de onderdrukzone, die van de buitenwereld is geïsoleerd door een gasdichte constructie en die voorzien is van meerdere sluizen. Binnen deze zone wordt gewerkt met verschillende drukhiërarchieën, waarbij de

lucht uitsluitend van buiten naar binnen kan stromen. De toegevoerde en afgevoerde lucht wordt door middel van speciale HEPA-filters gezuiverd van ziekteverwekkers voordat de lucht de onderdrukzone verlaat. Daarbij worden gasdichte kleppen toegepast en een luchtkanalensysteem met de hoogste luchtdichtheisdkwalificatie. Verder wordt de veiligheid gewaarborgd door diverse regeltechnische beveiligingen.

Optimaal comfort Ten behoeve van een optimaal comfort voor de medewerkers in de nieuwbouw van het CVI is in het installatieconcept ruim aandacht besteed aan vloerverwarming, ventilatie, verwarming, koeling, bevochtiging en ontvochtiging en automatische lichtregelsystemen. Daarnaast zijn er veiligheidsvoorzieningen getroffen in de vorm van toegangscontrole, sluisbedieningen, persoonalarmsystemen, nooddouches en oogdouches. Aanvullende ventilatievoorzieningen voorkomen dat schadelijke stoffen kunnen binnendringen in de gebruiksruimtes. De realisatie van de nieuwbouw wordt mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van het Ministerie van Economische Zaken, de Provincie Flevoland, het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Commissie, de Gemeente Lelystad en Wageningen University & Research centre. De totale investering bedraagt ruim elf miljoen euro. De oplevering volgt naar verwachting in het eerste kwartaal van 2014.

DKC installeert speciale koelvriescel bij CVI Lelystad DKC Totaaltechniek uit Wijchen heeft in de ruim 50 jaar van zijn bestaan een uitstekende reputatie opgebouwd als totaalinstallateur. Het bedrijf blinkt onder meer uit in de levering en montage van speciale installaties die moeten voldoen aan de strengste eisen. Bij de nieuwbouw van het Centraal Veterinair Instituut (CVI) in Lelystad was DKC verantwoordelijk voor een speciale koelvriescel. Een van de eisen van het CVI was dat de temperatuur in de koelvriescel stabiel moet zijn. ‘Om hieraan te kunnen voldoen hebben wij frequentiegeregelde compressoren

geplaatst,’ licht Jacco Janssen toe, divisieleider afdeling Koudetechniek van DKC. ‘De zuigdruk is toerengeregeld, afhankelijk van de gewenste temperatuurwaarde in de cel. Dat daardoor ook nog eens energie wordt bespaard, is natuurlijk mooi meegenomen. De cel moet zowel kunnen koelen als vriezen en dat gebeurt hier met één installatie. De installatie is overigens “redundant” uitgevoerd. In geval van storing of onderhoud hoef je dan geen extra maatregelen te nemen.’

Luchtdichte schil Het CVI stelt niet alleen hoge eisen aan

de klimaatvoorziening, maar ook aan de veiligheid. ‘Hier wordt onderzoek gedaan naar virussen en ziektekiemen. Deze mogen absoluut niet in de buitenwereld terechtkomen. Het hele gebouw heeft een soort schil om zich heen, die luchtdicht is. Ook alle doorvoeren van de koelvriescel moeten volkomen luchtdicht zijn. Voor ons geen probleem, want onze afdeling Specials heeft wel vaker met dat bijltje gehakt. Het is natuurlijk wel een project waar je elke seconde je hoofd bij moet houden. Maar dat zijn wij bij DKC gelukkig niet anders gewend!’

Industriebouw • december 2013 • 79

Persberichten

Haitsma Beton

levert betonnen elementen voor Franse LNG-terminal Zeesteiger in Duinkerken krijgt prefab onderbouw

Laden van de eerste prefab balken in de insteekhaven van Haitsma Beton.

De Franse energiereus EDF laat in Duinkerken een nieuwe LNG-terminal realiseren. Haitsma Beton levert de prefab balken, U-bakken en put voor de zeesteiger. Het betonmengsel moet aan zeer hoge industriële kwaliteitseisen voldoen.

Medio 2014 moet de 350 meter lange zeesteiger gereed zijn. De zeesteiger, waaraan tankers zullen aanmeren, wordt onderdeel van de LNG-terminal die in het Noord-Franse Duinkerken in aanbouw is. GEKA Bouw realiseert de bouw in combinatie met het Franse EMCC in opdracht van TS LNG. De combinatie heeft Haitsma Beton opdracht gegeven voor het leveren van de prefab balken, U-bakken en put. De balken vormen de onderbouwconstructie voor het pipe rack van de zeesteiger. Daarnaast komen de Ubakken voor het opvangen en afvoeren van eventuele vloeistoffen.

Hoge eisen en tijdsdruk Industriële bouwprojecten zijn risicovol door de extra hoge tijdsdruk en kwaliteits eisen. Aannemers willen garanties dat de planning en kwaliteit worden behaald, zo ook in Duinkerken. ‘Aan het betonmengsel worden zeer hoge kwaliteitseisen gesteld

Industriebouw • december 2013 • 80

waar weinig betonfabrikanten aan kunnen voldoen’, zegt accountmanager Karel Bus van Haitsma Beton. ‘Voor ons was het echter geen enkel probleem om aan de gestelde eisen te voldoen.’ Haitsma Beton zal de 26 meter lange balken versterken met thermisch verzinkte wapening van dezelfde lengte. Ook die complexiteit is voor de Friese fabrikant met haar moderne, grote productiehal geen probleem. ‘Wij hebben de engineering versneld en momenteel worden de eerste elementen vanuit onze eigen insteekhaven over water naar Duinkerken getransporteerd.’ Eind 2015 moet de terminal in het Noord-Franse Duinkerken gereed zijn. Haitsma Beton B.V. info@haitsma.nl www.haitsma.nl

Eén deur voldoet in plaats van twee!

Novo Speed Thermo Goede isolatie, snel, stil en veilig en bovendien duidelijk voordeliger dan als van twee deuren uitgegaan wordt. Dankzij deze twee-in-één deur zullen de aanschafkosten aanzienlijk lager uitvallen. Daarnaast vallen de kosten op lange termijn eveneens lager uit, door de goede isolatie van het thermo paneel samen met de snelheid bij het openen van de deur.

Tot nu toe werd meestal een industriële sectionaaldeur als thermische afscheiding tegen tocht geplaatst, met daarachter een snelroldeur van pvc. Bij Novoferm heeft men met zeven ontwikkelaars het goede van de thermo bedrijfsdeuren weten te combineren met de snelheid van een snelroldeur. De hoge isolatiewaarde van het thermo paneel en de razendsnelle openingssnelheid van 2 m/s is een prachtige combinatie. Bovendien is de deur geruisarm door de trillingsvrije loop en als vanouds optimaal beveiligd conform de normering EN-13241.

Isolatie Eén van de technische prioriteiten bij de ontwikkeling was de zeer goede isolatie van de deur. Voor de afdichting van de deurplaat is een speciaal mechanisme ontwikkeld. Dit zorgt ervoor dat de gesloten deur dicht is, hoewel er geen tochtrubbers in de rails zijn bevestigd: bij de Novo Speed Thermo loopt de sluitende deur net boven de vloer in de hele breedte op een hefboom. Als deze hefboom wordt geactiveerd, wordt er een tochtrubber tegen de deurplaat gedrukt.

De rubbers komen uit de geleidekolommen. Samen met de geïsoleerde zijkanten, die de deurplaat vrijwel hermetisch afsluiten, dragen de met PUR-schuim geïsoleerde, dubbelwandige staalpanelen bij aan een U-waarde van 1,1 W/(m2K) (waarde bij een deuroppervlak van 5000 x 5000 mm).

Gestroomlijnde productie De deuren, die in Waardenburg worden geproduceerd worden per opdracht vervaardigd. Het productieproces is strak georganiseerd: een keer per week ontmoeten de productiemedewerkers elkaar bij een zogenaamd productie-eiland. Op dit tijdstip worden de werkprocessen kritisch bekeken: het Novoferm-productiesysteem (NPS) neemt materiaal, mensen en machines kritisch onder de loep en legt de problemen bloot, zodat deze snel opgelost kunnen worden. Dit proces zorgt ervoor dat de snelroldeur Novo Speed Thermo vanaf november voor een scherpe prijs op de markt kan worden aangeboden. www.novoferm.nl

Industriebouw • december 2013 • 81

Alpha deuren • Didam

Industriële bouw kiest steeds vaker voor

Geavanceerde productiestraten

Op de productielocatie in Didam spreken we met Edward Waleveld, commercieel directeur regio Zuid-West, en At van Essen, algemeen directeur regio Noord. Zij bieden inzicht in de wereld van de bedrijfsdeuren, die zeer geavanceerd blijkt.

Optimale klantbediening Waleveld begint het gesprek met een uiteenzetting van de organisatie: ‘Alpha deuren International in Didam is het productiebedrijf dat produceert, ontwikkelt en exporteert. In Nederland hebben we drie zelfstandige verkoopvestigingen in de regio’s Zuid-West, Noord en Oost. Samen vormen we de verkooporganisatie Alpha deuren Nederland.’ Van Essen voegt toe: ‘Als totale verkooporga-

Industriebouw • december 2013 • 82

nisatie kunnen we de klant vanuit zijn eigen regio goed blijven bedienen in prijsstelling, uitvoering, garantie en aftersales. Voor nieuwbouw, maar ook voor service en onderhoud. Als servicepartner zorgen we ervoor dat de bestaande installaties aan de regels blijven voldoen voor veilig werken.’ Om de klant een compleet programma aan te kunnen bieden, met bijvoorbeeld docking equipment, PVC-snelloopdeuren, brandproducten en rol- en schuifdeuren, werkt Alpha deuren Nederland nauw samen met strategische partners.

Geavanceerd productieproces We nemen een kijkje in de ruim 30.000 m2 grote productieomgeving, waar de hoogwaardige industriële deuren

Waar bedrijfspanden en productielocaties gebouwd worden, zijn industriële deuren nodig. Steeds meer aannemers en eindgebruikers vinden hun weg naar Alpha deuren. Deze producent van zowel industriële als garage-sectionaaldeuren levert meer dan 50.000 deuren per jaar en behoort tot de topspelers van Europa.

Alpha deuren

Het overgrote deel van de werkzaamheden wordt verricht door robots

100% betrouwbaarheid vervaardigd worden in geavanceerde productiestraten. ‘Onze producten voldoen aan de hoge eisen en normeringen die ook in Duitsland gelden’, aldus Waleveld. ‘We houden die kwaliteit zo veel mogelijk in eigen hand, door alle benodigde onderdelen en halffabricaten in eigen beheer te produceren en assembleren. Zo houden we tevens grip op de inkoopkosten en onze snelheid van leveren.’ Terwijl we toekijken hoe de panelen geheel automatisch gezaagd en bewerkt worden, vertelt Van Essen: ‘Het overgrote deel van de werkzaamheden wordt verricht door robots. Ons state-of-the art systeem is uitgedacht in samenwerking met eigen mensen, wat je terugziet in de kwaliteit van onze producten en dienstverlening.’

Alpha deuren heeft een eigen afdeling research & development, waar deuren getest worden op onder andere slijtage en windbelasting. ‘Hier houden we ons continu bezig met het verder ontwikkelen van producten voor nieuwe en bestaande systemen’, aldus Van Essen. Hij voegt toe: ‘Naast productie en ontwikkeling staan we voor een honderd procent betrouwbare levertijd. We werken met een geavanceerd logistiek systeem en het externe transportbedrijf waar we mee werken, is deels geïntegreerd in het bedrijfsproces.’ Waleveld besluit: ‘Doordat we een totaalconcept bieden, waarbij we het gehele proces van engineering tot aftersales uit handen nemen, ontzorgen we onze klanten. En dat is sinds de start van onze verkooporganisatie de sleutel tot succes gebleken.’

Industriebouw • december 2013 • 83

O’Moda • Zierikzee

Drie schoenendozen

op elkaar

Zwart gecoate cassettes: met de ondergaande zon erop kleuren ze mee

Net over de Zeelandbrug in Zierikzee, op het Business Park, verrijst het markante gebouw van schoenmodeketen O’Moda. Met name het zuidelijke bouwdeel, dat sterk doet denken aan drie op elkaar gestapelde schoenendozen, manifesteert zich als landmark aan de N256.

Bouwprogramma Bouwdeel noord: distributiecentrum (5.000 m2). Bouwdeel zuid: kantoor (1.300 m2 BVO) en magazijn (1.700m2 BVO). Bouwperiode Maart 2013 – december 2013 (bouwkundige oplevering) Opdrachtgever O’Moda Schoenen, Zierikzee

Industriebouw • december 2013 • 84

Op het nieuwe bedrijventerrein aan de Weg naar de Val in Zierikzee kocht O’Moda 27.000 m2 grond voor de bouw van een nieuw kantoor en distributie centrum. Erik van den Bos Architecten vervaardigde het ontwerp, naar aanlei ding waarvan het bestek werd geschre ven. Fraanje BV werd in december 2012 geselecteerd als hoofdaannemer. Het

Architect Erik van den Bos architecten, Bruinisse

Gevels Cladding Partners, Oosterhout

Aannemer Fraanje BV, Leeuwendorp

Staalconstructies Hanse Staalbouw, Nieuwerkerk

E-installaties Installatie Techniek Nieuwenhuijse, Nieuwdorp W-installaties Saman Installatiebedrijf, Zierikzee

Het zuidelijke bouwdeel heeft verspringende lagen

Zeeuwse aannemingsbedrijf draagt zorg voor de constructieve en bouwkundige uitvoering. De coördinatie van het instal latietechnische deel, dat door nevenaan nemers wordt uitgevoerd, valt tevens onder de verantwoording van Fraanje.

Twee gekoppelde bouwdelen ‘De nieuwbouw bestaat uit twee bouw delen die met een corridor aan elkaar verbonden zijn’, vertelt projectleider Berry van Heeren van Fraanje. ‘Het noor delijke bouwdeel omvat een distributie hal van 11 meter hoog, met een laadkuil voorzien van vijf compleet uitgeruste docks. Het zuidelijke bouwdeel biedt ruimte aan een opslagmagazijn van eveneens 11 meter hoog en een kantoor met drie bouwlagen. In beide bouwdelen

Dynamiek door gestapelde dozen

komt een grote diversiteit aan werktuig kundige en elektrotechnische installa ties, waaronder een fors datanetwerk en een geavanceerd domoticasysteem.

Zwevende delen en gestapelde schoenendozen

Tekst: Patricia van der Beek

Zwarte, zeer vlakke sandwichpanelen

Architectonisch gezien heeft het gebouw een aantal interessante kenmerken. Zo is de begane grond van het noordelijke bouwdeel bijna volledig voorzien van vliesgevels. Boven deze transparante laag zijn de gevels opgetrokken uit zwarte, zeer vlakke sandwichpanelen. Die com binatie maakt dat het bouwdeel lijkt te zweven. Van Heeren: ‘Bijzonder aan het zuidelijke bouwdeel is dat de bouwlagen niet recht boven elkaar liggen, maar ten opzichte van elkaar verspringen. Dit

O’Moda kiest voor domotica In het kantoor en distributiecentrum van O’Moda komt een keur aan moderne en slimme installaties. Het elektrotechnische gedeelte, met onder andere domotica, is in handen van Installatie Techniek Nieuwenhuijse. Sinds oktober 2012 is Installatie Techniek Nieuwenhuijse bij de nieuwbouw van O’Moda betrokken. Directeur Hans Nieuwenhuijse: ‘Als partner van W-installateur Saman verzorgen we de calculatie, engineering, levering, montage en nazorg van alle E-installaties.’

Van verlichting tot bliksembeveiliging Nieuwenhuijse spreekt van een forse, technisch interessante installatie: ‘Dit heeft in de eerste plaats te maken met de omvang van het project, maar ook met de grote hoeveelheid data-installaties en de aanwezigheid van domotica. Verder brengen we alle denkbare E-installaties aan: van energiezuinige verlichting tot UPS en van inbraak- tot bliksembeveiliging. Onze grootste uitdaging is om dit allemaal in slechts negen maanden te realiseren.’

Meer comfort, minder energie Het domoticasysteem vormt installatietechnisch gezien de kern van het gebouw. De domotica stuurt de E- en W-installaties aan en is zodanig te programmeren dat het gebouw als het ware meedenkt. ‘Bij het verlaten van het pand worden bepaalde installaties en apparaten bijvoorbeeld vanzelf uitgeschakeld’, legt Nieuwenhuijse uit. Hij is blij dat O’Moda, net als steeds meer opdrachtgevers, voor domotica koos. ‘Met domotica maak je beter gebruik van je installaties, waardoor je meer comfort ervaart en energie bespaart. Bovendien kunnen wij in deze, vaak wat complexere projecten onze meerwaarde laten zien.’

Staalconstructie constructief en visueel in balans Doordat de verdiepingslagen van het kantoor van O’moda verspringend zijn gebouwd, ontstaan grote uitkragingen. De basis hiervan is gelegd in de staalconstructie, waarmee in de berekeningen door de constructeur uiteraard rekening is gehouden. Door Hanse Staalbouw zijn de staalconstructies, trappen en

bordessen voor zowel kantoor als distributiecentrum geproduceerd in de eigen productiehal. Ook de engineering is door Hanse Staalbouw verzorgd. Onlangs heeft Hanse Staalbouw het certificaat voor NEN-EN 1090 én ISO 3834-2 in ont-

vangst mogen nemen. Deze certificeringen geven aan dat de kwaliteit van staalconstructies en andere stalen producten is gewaarborgd. Ook wordt hiermee voldaan aan de Europese wettelijke eis die pas vanaf juli 2014 geldt op de productie van stalen producten.

Installatie Techniek Niewenhuijse Havenweg 48b 4455TG Nieuwdorp

Constructief en visueel is de staalconstructie in balans. Staalconstructie Kantoor en Distributiecentrum O’moda te Zierikzee

hanse + staal een sterk verhaal

Wij verzorgden de complete elektrotechnische installatie inclusief verlichting en domotica

www.itn-nieuwdorp.nl

De Weel 13 · 4306 NV Nieuwerkerk · www.hansestaalbouw.nl

Cladding Partners: daken gevelbekleding, dakbedekking, isolatie en lichtstraten.

KWALITEIT IS onzE BASIS

Postbus 1, 4456 ZG Lewedorp

utiliteitsbouw

Nieuwe Kraayertsedijk 37, Lewedorp

industriële bouw

Tel. (0113) 61 55 00

woningbouw

Fax. (0113) 61 27 64

restauratie

Lid van bouwend Nederland

info@fraanje.com www.fraanje.com

Zierikzee • O’Moda Staalconstructie wordt bekleed

Vogelvluchtimpressie: twee bouwdelen die met een corridor aan elkaar verbonden zijn

levert een dynamisch gevelbeeld op met deels terugliggende en deels uitkragende geveldelen. Deze opzet, die het beste te vergelijken is met drie op elkaar gesta pelde schoenendozen, vormde construc tief gezien de grootste uitdaging.’

Staal en beton Het gebouw van O’Moda is voornamelijk opgebouwd uit beton en staal. De funde ring bestaat uit betonbalken op prefab betonnen heipalen. De betonvloeren zijn gefundeerd op in de grond gevormde hogesnelheidspalen. De draagconstructie is een stalen skelet, de gevelbekleding bestaat uit hoogwaardige, zwart gecoate stalen cassettes met veel glasopeningen. Op het dak komen stalen dakplaten met kunststof dakbedekking. Van Heeren: ‘De gevelpanelen die we op dit project toepassen, zijn zeer luxe uitgevoerd en vereisen veel aandacht voor de aanslui tingen met onder andere de kozijnen, de

onderliggende panelen en de dakrand.’

Korte bouwtijd Ondanks het grote bouwvolume en de complexe installaties is de bouwtijd zeer kort. In maart 2013 ging de eerste paal de grond in. Momenteel is de afbouw in volle gang en voor de kerst dient het ge heel bouwkundig opgeleverd te worden. ‘De opdrachtgever wil zo snel mogelijk starten met de inrichting van het maga

zijn, zodat de voorraad erin kan’, aldus Van Heeren. ‘Na de bouwkundige opleve ring lopen de installatiewerkzaamheden nog door. Zodra die gereed zijn, voeren we nog wat laatste afbouw- en schilder werkzaamheden uit. Begin volgend jaar staat de eindoplevering gepland en kan O’Moda zijn fraaie pand op deze AAlocatie betrekken.’

Custom made gevelpanelen De unieke vorm en uitstraling van het nieuwe O’Moda pand in Zierikzee boden de nodige uitdagingen voor de daken gevel bekleding. Cladding Partners, specialist op dit gebied, werd al in een vroeg stadium bij de nieuwbouw betrokken om deze uit dagingen het hoofd te bieden.

wilde een vlak paneel met een aantal vaste modulematen en voor de hal een donkere kleur. Het kantoor is in een lichtere kleur uitgevoerd met kleinere modulematen. Die combinatie vereiste een custom made product. Dat hebben we, in nauw overleg met de architect en de aannemer, ontwikkeld.’

‘Al in de aanbestedingsfase dachten we met Fraanje mee in het uitvoerbaar maken van het gevelontwerp’, vertelt assistent projectleider Jeroen van der Velden van Cladding Partners. ‘Een van de belangrijkste aandachtspunten was het gevelpaneel. De architect

Uniek kader Een ander aandachtspunt betrof het kader aan de voorzijde van het gebouw, waarin een dieptewerking zit. Van der Velden: ‘De vraag hierbij was: hoe en met welke materialen realiseren we dit? De oplossing lag in de toepas-

sing van een sandwichpaneel in de vorm van een U-profiel. Zo realiseerden we de gewenste vormgeving met een strak eindresultaat.’

Icoon Van der Velden vervolgt: ‘Zowel in het voortraject als tijdens de uitvoering werkten we zeer prettig samen met Fraanje. Dit is de kwaliteit en bouwsnelheid ten goede gekomen.’ In mei 2013 startte Cladding Partners met de levering en montage van de panelen. Inmiddels is de 3.800 m2 aan gevelbekleding gerealiseerd en manifesteert het gebouw zich steeds meer als icoon in de regio.

Industriebouw • december 2013 • 87

Noorderpoort College • Stadskanaal

Stadskanaal is in november vorig jaar een start gemaakt met de bouw van Noorderpoort. Bouwbedrijf Kooi uit Appingedam maakt zich samen met Bouwonderneming Gebroeders Benus uit Musselkanaal sterk om een prachtig onderkomen te realiseren voor deze school voor beroepsonderwijs, waar zo’n 1300 leerlingen een opleiding kunnen volgen.

Tekst: Jean Reijnders Beeld: Mecanoo Architecten

Het is een in meerdere opzichten bijzonder project. Enerzijds door het uitdagende en inspirerende ontwerp van Mecanoo architecten, anderzijds door de samenwerking tussen onderwijs, gemeente, bedrijven en instellingen bij de totstandkoming van dit multifunctionele complex. Bouwbedrijf Kooi is een familiebedrijf met bijna 70 jaar ervaring, waarbij maatschappelijk verantwoord ondernemen en zorg voor het milieu tot de speerpunten van het beleid behoren. ‘Een project als dit is een kolfje naar onze hand’, zegt adjunct-directeur Geert Jan Huiges. ‘Hier kunnen we laten zien waar we als bedrijf voor staan. Als het complex wordt opgeleverd zullen meerdere belanghebbenden er dankbaar gebruik van gaan maken. Behalve de

school voor beroepsonderwijs is er nog sprake van drie marktpartijen. Zo zullen woningcorporatie Lefier, Witec Fijnmechanische techniek en Praktijkbegeleiding Bouwopleiding SSPB participeren in het gebouw. Daarnaast zal de gemeente gebruikmaken van de kleed- en doucheruimten en van de sportkantine ten behoeve van verschillende sportverenigingen. Dat alles vindt plaats in een gebouw dat voldoet aan de strengste eisen die tegenwoordig worden gesteld ten aanzien van milieubewust en duurzaam bouwen.’

Flinke besparing in tijd en kosten Noorderpoort is een project waarin Bouwbedrijf Kooi samenwerkt met Gebroeders Benus. Huiges: ‘Dit soort samenwerkingsverbanden zie je steeds vaker. Doordat elke

Brede samenwerking voor

multifunctioneel

Statige voorzijde

Opdrachtgever Noorderpoort College Ontwikkelaar Noorderpoort Architect Mecanoo architecten bv, Delft Constructeur Ingenieursbureau Wassenaar, Haren

Adviseur BREEAM DGMR Raadgevende ingenieurs, Arnhem Adviseur installaties Deerns Raadgevende Ingenieurs, Rijswijk Aannemer Bouwcombinatie Bouwbedrijf Kooi en Gebr. Benus Installateur BAM Techniek

Industriebouw • december 2013 • 88

Gevelelementen Polybouw, Rijssen Bouwperiode november 2012 - april 2014 Bouwprogramma Schoolgebouw met 3 verdiepingen, techniekruimten, administratie, leslokalen en kantine Bruto vloeroppervlakte 8.000 m2

Impressie van de foyer: inspirerend verblijfsgebied

onderwijscomplex Een blik in de praktijkruimte motorvoertuigen

Industriebouw â&#x20AC;˘ december 2013 â&#x20AC;˘ 89

Noorderpoort College • Stadskanaal

Creativiteit en Kennis: nieuw gevelprofiel ontwikkeld Noorderpoort Stadskanaal is een project waarbij creatief denken en de nodige ervaring een vereiste is. Polybouw Aluminium BV gaat wat dit betreft geen uitdaging uit de weg. Het Rijssense bedrijf bleek ook voor dit project de partner met het juiste profiel. Het ontwerp bevatte gevelelementen waarbij het uit constructief, bouwfysisch en esthetisch oogpunt wenslijk was om geen standaard profilering toe te passen. Polybouw heeft een totaal nieuw profiel ontwikkeld voor dit werk, om toch de gevel zonder enige hulpconstructie uit te voeren. Naast de levering en montage van de vliesgevel draagt Polybouw ook zorg voor de levering en montage van het glas en de vakvullingen. De vakvullingen worden verwerkt met Alucopal panelen. De vakvullingen bepalen voor een belangrijk deel de esthetica van het gebouw. “Dankzij creatief denken, input van kennis en een prettige samenwerking is de engineering, productie en de montage succesvol verlopen”, aldus Vincent Eefting van Bouw combinatie Noorderpoort.

Entree van de school

partner zijn eigen specialisme ten volle kan uitbuiten, levert dit bijna altijd een flinke besparing op in tijd en kosten. In dit werk zijn wij penvoerder en projectleider en is Benus vooral actief op de werkvloer en zij gaan er alles aan doen om voor dit project het Breeam Very Good certificaat in de wacht te slepen. In het kader van de Breeam-certificering gelden hoge eisen ten aanzien van luchtdicht bouwen, wat je onder meer bereikt door gebruik van speciale tapes en folies, een voor Kooi nieuwe techniek. Bij het ontwerpen van dit project is door Mecanoo, Deerns en Wassenaar gebruikgemaakt van Revit. Het was overigens ook een eis bij de aanbesteding dat de aannemer ervaring moest hebben met Revit en dat hebben wij in ruime mate.’

Ultramoderne onderwijsomgeving

Polybouw Aluminium: De partner met het juiste profiel!

Polybouw Aluminium is een specialist en groot geworden met de ontwikkeling, levering en montage van hoogwaardige gevel-elementen. Een vanzelfsprekende hoge kwaliteit en meedenken met onze relaties. Dat is het juiste profiel voor een partner in nieuwbouw en renovatie. Onze ramen, deuren en gevels worden toegepast in zowel de utiliteitsbouw als de woningbouw.

Plaagslagen 8 7463 PH Rijssen Tel: 0548 – 539 560 info@polybouw.nl www.polybouw.nl

Industriebouw • december 2013 • 90

Het ontwerp dat Mecanoo architecten voor het complex op de tekentafel maakte, is uniek in vele aspecten. Zo is er niet gekozen voor een metselwerkgevel, maar voor een skelet van beton met aluminium gevelpuien, vliesgevels en HSB-gevels met kunststof afwerking. ‘De gevels van glas, aaneengesloten gesloten houten delen en houten lamellen geven het gebouw een erg fraaie uitstraling die ik in deze omgeving nog niet ben tegengekomen’, zegt Huiges. ‘Zowel aan de buitenzijde als aan de binnenzijde is enorm veel aandacht besteed. Al deze aspecten van modern en innovatief bouwen maken dat je Noorderpoort bij lange na geen traditionele school meer kunt noemen, maar een ultramoderne onderwijsomgeving waar theorie en praktijk vloeiend in elkaar overlopen.’ Daarmee sluit dit project naadloos aan bij de traditie van Bouwbedrijf Kooi, waar betrokkenheid bij zowel het bouwproces als bij de opleiding van jongeren in eigen gelederen sinds jaar en dag in de genen zit. Beste bewijs daarvan is de onderwijsprijs die het bedrijf op 6 november jongstleden werd toegekend door Fundeon, waardoor Kooi zich nu het ‘Beste leerbedrijf van Noord- en Oost-Nederland in de sector Bouw’ mag noemen.

Amsterdam • Onderzoeksgebouw O|2

Tekst: Patricia van der Beek Beeld: EGM Architecten en Paul Ridderhof

Kubus

met mikado-kolommen Aan de Amsterdamse Zuidas doemen de contouren op van O|2, het nieuwe onderzoeksgebouw van de VU Amsterdam en VU medisch centrum. De ontwikkeling van dit duurzame gebouw, met een opvallend ruimtelijke structuur en beeldbepalende mikado-kolommen, levert een belangrijke bijdrage aan de vernieuwing van de VU campus.

De eerste twee mikadokolommen zijn geplaatst (opname juli 2013). Op de constructie komen nog vier bouwlagen te rusten.

Eén team

Kubusvorm met uitsneden

VU Amsterdam bracht de realisatie van O|2 op de markt als integrale opdracht, waarin zowel de bouw als de installaties opgenomen waren. Via een onderhandse aanbesteding kreeg bouwcombinatie J.P. van Eesteren, Wolter & Dros, Croon v.o.f. in oktober 2012 de opdracht.

Bouwprogramma Nieuwbouw onderzoekscentrum (33.000 m2 BVO)

Opdrachtgever Vrije Universiteit Amsterdam, Amsterdam

Bouwperiode Januari 2013 – februari 2015

Architect EGM architecten bv, Dordrecht

Totale aanneemsom 60 miljoen euro

Adviseur constructies Royal Haskoning DHV, Amersfoort

‘We voeren dit werk uit als één team’, vertelt algemeen projectleider Erik Schipper van de bouwcombinatie. ‘Daar zit ook de kracht van dit project. De lijnen binnen het team zijn zeer kort en iedereen zet zich voor honderd procent in om, met elkaar en in zeer korte tijd, dit unieke gebouw neer te zetten. De vroegtijdige samenwerking en kennisdeling tussen de verschillende competenties, techniek en bouw, levert vele voordelen op: de uitvoering is snel en efficiënt, en de opdrachtgever heeft één aanspreekpunt. Door veelvuldig overleg tussen de verschillende partijen ontstaat er harmonie op de bouwplaats. Samen bouwen we nu eenmaal slimmer. Onze rol als J.P. van Eesteren is ook het uitwerken van de bestekstekeningen naar constructieve, bouwkundige en installatietechnische ontwerpen, en de uitvoering daarvan.’ Eerder al leverde J.P. van Eesteren het naastgelegen ACTA-gebouw

Aannemer (bouwkundig en installatietechnisch) Bouwcombinatie J.P. van Eesteren, Wolter & Dros, Croon v.o.f., Amsterdam

Industriebouw • december 2013 • 91

U CREËERT, WIJ BOUWEN, HOUT ZIT IN ONS DNA

JONGENEEL PROJECTEN, DE PARTNER IN GEVELBOUW. STERK IN: ARCHITECTONISCH VAKMANSCHAP, CONCEPTUEEL VERNIEUWENDE PROJECTEN EN MATERIALISEREN VAN CONVENTIONELE GEBOUWEN. www.jongeneelprojecten.nl

Amsterdam • Onderzoeksgebouw O|2 Nogmaals een opname uit de bouwkraan, met linksboven met de IC-toren rechtsboven het Cancer Center Amsterdam

met parkeergarage op voor de faculteit Tandheelkunde van de VU. Het nieuwe onderzoekscentrum verrijst op een deel van de parkeergarage.

zijn een mossedumdak, koeling waarbij de koude uit het Nieuwe Meer wordt gewonnen en ClickBrick: een volledig herbruikbare gevelsteen die droog te stapelen is. Schipper: ‘Bijzonder element in het ontwerp zijn de mikado-kolommen: veertien schuine stalen kolommen met een totale lengte van 300 meter, die de bovenste vier verdiepingen dragen.’

300 meter mikado-kolommen

Uitvoeringstechnische puzzel

EGM Architecten ontwierp het nieuwe onderzoeksgebouw als een compacte kubus van 50x60x60 meter, waar op strategische plaatsen massa is uitgesneden. Deze uitsneden komen samen in het centraal gelegen atrium. De begane grond krijgt een open invulling met winkels, horeca en onderwijszalen. De ruim opgezette verdiepingen kunnen flexibel ingedeeld worden als laboratorium, kantoortuin, studiecentrum en/of ontmoetingsruimte. Die flexibele opzet maakt het gebouw toekomstbestendig en dus duurzaam. Andere duurzame elementen

‘Begin januari 2013 ging de bouw van start’, vervolgt Schipper. ‘De benedenverdieping van het onderzoeksgebouw bestaat uit in het werk gestort beton in combinatie met een staalconstructie. De eerste, vijfde en tiende verdieping zijn opgebouwd met BubbleDeck-vloeren. De overige verdiepingen bestaan uit kanaalplaatvloeren en het dak is voorzien van gasbetonplaten. Verder werken we in dit gebouw met prefab betonnen kolommen, balken en wanden. Ook passen we stalen balken toe.’ Uitvoeringstechnisch gezien vormden de mikado-kolommen

de grootste uitdaging. Het plaatsen van de kolommen, elk met een gewicht van circa 7.000 kilo, gebeurde met een torenkraan en een 300-tons mobiele kraan. ‘Een behoorlijke puzzel’, aldus Schipper. ‘Aan het einde van de dag moest er immers steeds weer een stabiele constructie staan.’

Korte bouwtijd Schipper besluit: ‘Een andere uitdaging vormt de planning. De bouwtijd van dit project is twee jaar, maar de eerste verdieping moet al na veertien maanden gereed zijn. Eind april 2014 wil de opdrachtgever starten met het inrichten van de laboratoria. De eindoplevering staat gepland voor februari 2015. Om deze planning te halen, hebben we in de ruwbouwfase met twee ploegen gewerkt.’ Op 13 november jl. bereikte de bouwcombinatie het hoogste punt, eind 2013 start de demontage van de steiger.

Complexe gevels vragen om een uitgekiend voortraject De architect bedenkt een uniek ontwerp en aan de uitvoerder de taak om dit om te zetten in een praktisch haalbaar concept. Dat is vaak nog een hele uitdaging, zo weet Paul Oerlemans, Business Unit Manager bij Jongeneel Projecten (onderdeel van Koninklijke Jongeneel). Het bedrijf is gespecialiseerd in de levering en montage van complexe gevels. De nieuwbouw van Ziekenhuis Bernhoven in Uden en de Markthal in Rotterdam zijn hier mooie voorbeelden van. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Jongeneel Projecten opdracht kreeg voor het verzorgen van de gevels in de uitsneden van de compacte kubus van het O|2 labgebouw.

een DNA-achtige structuur en een uitgebreid kleurenpallet. In het ontwerp loopt de buitengevel als het ware door naar binnen tot aan de centrale verkeersaders van het gebouw. Samen met de aannemer hebben we een unieke gevelconstructie ontwikkeld. Van te voren hebben we precies bepaald welke panelen op welke plaats moeten komen. We werken met HPL panelen, die worden gemonteerd op een aluminium systeem. Dit geeft de suggestie van DNA-strengen die van onder tot boven over de gevel lopen.’ In totaal monteert Jongeneel Projecten bijna 4.000 m2 gevelplaten.

Logistieke uitdaging Oerlemans vertelt: ‘Alles staat of valt met een perfecte voorbereiding. Enerzijds moeten we het ontwerp van de architect omzetten in een praktisch uitvoerbaar concept. De gevel in de uitsneden kenmerkt zich door

‘Anderzijds vraagt dit project ook om een uitgekiende logistieke voorbereiding,’ vervolgt Oerlemans. ‘Het binnenterrein is voorzien van een glazen dak en dus zeer lastig bereikbaar. En ook de hoogte vormt

een uitdaging. Voor een deel kunnen we alleen aanvoeren door het gebouw heen. Door middel van mobiele transportsystemen op het kelderdek worden de panelen en het aluminium verticaal vervoerd. De delen van de buitengevel worden aangevoerd via een bouwkraan. Deze staat op het buitenterrein en laadt de materialen op losse plateaus, die speciaal gemonteerd zijn aan de buitenzijde van het gebouw. Voor de montage op grote hoogte werken we met hangsteigers. Er zijn dus heel veel zaken waar we van te voren goed over na moeten denken. Dat is ook precies waar onze kracht ligt. De optimalisatie van het bouwproject is vooral gelegen in het voortraject. Aan dit project is ruim driekwart jaar voorbereiding vooraf gegaan. Naar verwachting zijn de werkzaamheden binnen drie tot vijf maanden gereed. Hieruit blijkt dat de voorbereiding meer tijd vraagt dan de het uitvoerende montagewerk.’

Industriebouw • december 2013 • 93

Nieuwbouw en renovatie van Van Beest • Sliedrecht

Kantoor met uitzicht over

de merwede

Het bestaande kantoorpand krijgt een opbouw met representatieve ruimten

Bouwprogramma Zelfstandig kantoorgebouw, fabriekshallen met kantoren

Hoofdaannemer Bouwonderneming Stout, Hardinxveld-Giessendam

Bouwperiode juni 2013 – december 2013

Architect Kantoorcomplex: Van Bergen & Witte Architecten, Delft Bedrijfshallen: Van Es Architecten, Sliedrecht

Opdrachtgever Van Beest bv, Sliedrecht Industriebouw • december 2013 • 94

Betrokken partijen Brandpreventie: FRS Nederland, Raamsdonksveer

In juni 2012 is Bouwonderneming Stout bv in Sliedrecht begonnen met de verbouwing en uitbreiding van Van Beest bv. De opdrachtgever, die fabrikant en leverancier van hoogwaardige ketting- en staaldraadaccessoires is, had op haar huidige locatie dringend behoefte aan een verdubbeling van de productiecapaciteit.

Tekst: Melissa van der Beek

Vanaf het terras heb je straks een mooi uitzicht

Extra verdieping

Het uitgestrekte complex aan de Merwede

Stout voert het project uit in drie fasen. Eind vorig jaar heeft de aannemer de eerste fase, bestaande uit een nieuwe productiehal van circa 2.830 m2, opgeleverd. Na de bouwvak dit jaar kon Van Beest fase twee, het uitgebreide magazijn van ongeveer 2.800 m2, ook weer in gebruik nemen. Op dit moment voert de aannemer de make-over van het naastgelegen kantoorcomplex uit. ‘Op dit twee verdiepingen tellende gebouw zetten we een nieuwe verdieping. Het bestaande kantoor bouwen we vanaf het casco opnieuw op’, legt projectleider Arjan Meerkerk uit.

Bij het ontwerp zijn twee architecten betrokken: één voor de renovatie van het kantoor en één voor de bedrijfshallen. Het ontwerp van het kantoor is gemaakt door Van Bergen & Witte Architecten. Dit architectenbureau uit Delft heeft op de extra verdieping diverse representatieve ruimten en een terras bedacht. Meerkerk: ‘Vanaf het terras heb je straks een mooi uitzicht over de Merwede. De verdieping bestaat uit veel glas met daarop groot de bedrijfsnaam. Van binnen en van buiten is het hele complex gestript, zodat we het opnieuw kunnen opbouwen. Binnenkort verplaatsen we de entree en maken we een nieuw open trappenhuis.’

Bouwteamconstructie Op de vraag hoe het bouwbedrijf bij het project betrokken is geraakt, antwoordt de projectleider: ‘Voor een andere opdrachtgever hebben we op hetzelfde industrieterrein een aantal jaren geleden een pand gebouwd. Deze opdrachtgever was erg tevreden en heeft ons aanbevolen.’ Samen met een andere aanne-

Industriebouw • december 2013 • 95

FRS Nederland, partner in bouwkundige brandpreventie FRS Nederland heeft alle expertise op het gebied van bouwkundige brandpreventie in huis. Het bedrijf richt zich op bouwkundige adviesbrandpreventie. Daarnaast regelt FRS Nederland de uitvoering van brandveiligheidprojecten en kunnen bedrijven er terecht voor onderhoud van brandpreventie. ‘Op het project Van Beest hebben wij al deze onderdelen ingezet. Van advisering, het bekleden van hoofddraagconstructies, compartimentering en afdichtingen tot aan onderhoud en certificering/Beheersplan’, legt algemeen directeur Bart van de Hoef uit.

‘Naast het behandelen van de hoofddraagconstructie is het weerstaan van branddoorslag en -overslag tussen compartimenten ook een aandachtspunt.’ Om een mogelijke brand beheersbaar te houden, stelt het bouwbesluit eisen aan de weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (wbdbo). Om te voorkomen dat een mogelijke brand zich ongehinderd verspreidt, heeft FRS Nederland brandcompartimenten gemaakt die het pand van Van Beest opdelen in segmenten. ‘Hiermee voorkom je, dat naast de brandhaard, ook rook en giftige gassen zich verspreiden naar aangrenzende ruimten. Om branddoorslag te voorkomen hebben we

STOUT. BOUWEN MET HART EN ZIEL.

de installatiedoorvoeringen door compartimenteringswanden (brandscheidingen), zoals luchtkanalen en kabelgoten, brand werend afgedicht.’ Elk bouwwerk, zo ook bij Van Beest, is gebouwd voor mensen. Daarom is het belangrijk om vanuit het gezichtspunt van de opdrachtgever en de gebruiker te denken en te handelen. Door enerzijds de veelzijdigheid en anderzijds het specialisme, staat FRS Nederland dicht bij de opdrachtgever. Juist daarom is het bedrijf in staat medeverantwoording te nemen voor brandpreventie en brandveiligheid en zo Van Beest op dit vlak te ontzorgen.

Expertise in bouwkundige brandpreventie

STOUT. CONTACTGEGEVENS. BOUWONDERNEMING STOUT B.V. POSTBUS: 138 POSTCODE & WOONPLAATS: 3370 AC HARDINXVELD-GIESSENDAM ADRES: KADE 34 POSTCODE & WOONPLAATS: 3371 EP HARDINXVELD-GIESSENDAM TELEFOON: 088 - 44 01 000 FAX: 0184 - 61 86 57 E-MAIL: INFO@StOut.NL INTERNET: WWW.StOut.NL

Tel. 0162-768011 www.frsnederland.nl • info@frsnederland.nl

Industriebouw • december 2013 • 96

Sliedrecht • Nieuwbouw en renovatie van Van Beest

mer moest Stout zijn plan van aanpak presenteren. ‘Uiteindelijk heeft Van Beest ons uitgekozen. Ons plan, bouwplanning en prijs paste het beste bij de wensen van het bedrijf.’ Het project wordt uitgevoerd in een bouwteamcontructie. Meerkerk ervaart het bouwteam als zeer positief. ‘Ik ben blij dat we al bij de voorkant van het proces mee konden denken. Dat heeft een enorme meerwaarde, zowel voor ons als voor de opdrachtgever.’

Overlast voorkomen Aangezien de werkzaamheden bij Van Beest gewoon door moesten gaan, was regelmatig overleg van belang. ‘Toen de gasaansluiting in de fabriekshal omgelegd moest worden, hebben we na goed overleg besloten dat in het weekend te doen. Zo was er geen overlast voor Van Beest.’ Het ontwerp van de bedrijfshallen komt uit de koker van een lokale architect: Van Es Architecten uit Sliedrecht. In dit ontwerp zat een grote uitdaging voor Stout, omdat de uitbreiding van het magazijn boven het water gebouwd moest worden. ‘Over een deel

Magazijnuitbreiding

van de haven van Van Beest hebben we de bedrijfshal uitgebreid. Dat was anders werken dan normaal: we gebruikten een speciale constructie en hebben de gevels met hangstijgers aangebracht.’ Meerkerk kijkt met een goed gevoel terug op deze uitdaging. ‘De uitbreiding over de Merwede is precies zo geworden als we bedacht hadden.’

In dit ontwerp zat een grote uitdaging voor Stout, omdat de uitbreiding van het magazijn boven het water gebouwd moest worden

De loodsen staan deels boven het water; de gevels zijn met hangstijgers aangebracht

Industriebouw • december 2013 • 97

Bouwplaatsprotectie

Bouwen zonder sores Pleijsier Bouw realiseerde ‘In het Noorderlicht’. Zeventien bouwlagen, heerlijk wonen, hartje Utrecht. Je komt er ogen tekort. Heras feliciteert Pleijsier Bouw met het geruisloze proces en met het eindresultaat dat staat als een woontoren. Bouwen zonder sores. Da’s vertragen, afschrikken, detecteren, beoordelen en identificeren. Snel, flexibel, meedenken in de bouwfasen. Samengevat: integrale bouwplaatsprotectie. Een vak dat alleen Heras van A tot Z en met veel pleijsier beheerst.

www.tijdelijkebeveiliging.nl

Buitengewoon Beveiligd

Heerlen • Atrium Medisch Centrum

Bouwplaatsbeveiliging vanaf de

toegangspoort Begin december leverde en installeerde Heras Tijdelijke Beveiliging een compleet toegangs- en beveiligingssysteem op de bouwplaats van Atrium Medisch Centrum in Heerlen. Daarnaast implementeerde Heras Tijdelijke Beveiliging een toegangscontrolesysteem dat normaal gesproken alleen op vaste locaties wordt toegepast.

Atrium Medisch Centrum, een modern, kwalitatief hoogwaardig ziekenhuis in Heerlen, ondergaat momenteel een flinke uitbreiding. In de komende vier jaar wordt het complex uitgebreid met onder meer een Spoedplein, een scopieafdeling, zes operatiekamers, een Intensive Care Unit, een dialyseafdeling en twee laboratoria. Aannemer Van Wijnen vroeg Heras Tijdelijke Beveiliging om de bouwplaats gedurende de bouwperiode te beveiligen met een schuifpoort, tourniquets en camera’s. ‘Allemaal zaken waar wij ruime ervaring mee hebben’, vertelt accountmanager Ruud Verhagen.

Unieke toegangscontrole ‘We hebben de bouwplaats tevens voorzien van een toegangscontrolesysteem’, vervolgt Verhagen. ‘Dit betreft een eigen systeem van Heras, maar dan van de afdeling Permanente Beveiliging. Onze uitdaging was dus om dit systeem, dat gemaakt is voor vaste locaties, op een bouwlocatie toe te passen. Met als grote verschil

dat hier geen nette bestrating en continue stroom is. Bovendien is een bouwplaats altijd aan veranderingen onderhevig.’ Het toegangscontrolesysteem werkt met pasjes, die bij de ingang van de bouwplaats uitgegeven en gecontroleerd worden. Alleen personen met een geldige pas hebben toegang tot de bouwplaats.

Veilig en overzichtelijk ‘Het toegangscontrolesysteem bevordert de veiligheid op de bouw en draagt hierdoor bij aan het behalen van het BREEAM- certificaat van het project’, vat Verhagen samen. ‘Bovendien zorgt het systeem ervoor dat de aannemer een compleet overzicht heeft van waar iedereen aan het werk is. Hiermee is een einde gekomen aan de werkbriefjes.’ Na een uitgebreid voorbereidingstraject, waarbij het integreren van de verschillende componenten de grootste uitdaging vormde, is het toegangs- en beveiligingssysteem zo goed als geïnstalleerd.

Industriebouw • december 2013 • 99

Rozenburg Boulevard • Rozenburg Al vanaf de eerste verdieping kijk je prachtig uit over de Nieuwe Waterweg. En hoe hoger je komt, hoe weidser het zicht wordt. De appartementen en penthouses van Rozenburg Boulevard, een project van BM van Houwelingen, gaan dan ook als warme broodjes over de toonbank.

Twee woontorens met respectievelijk acht en negen

In 2012 nam BM van Houwelingen de realisatie van Rozenburg Boulevard over van de firma Koudijs. De ontwikkeling en verkoop is in handen van BM Projectontwikkeling, de bouw wordt uitgevoerd door BM Bouw BV. Projectleider namens BM Bouw is Harmen Karssies: ‘Het project bestaat uit twee woontorens met respectievelijk acht en negen verdiepingen. Samen bieden ze ruimte aan 64 appartementen. Tussen de twee gebouwen in ligt een stallinggarage met ruimte voor 54 auto’s. Boven op de stallinggarage komt een mossedumdak.’

omdat dit aansloot op de marktsituatie, maar ook om de omgeving maximaal tot zijn recht te laten komen. Binnen dit ontwerp creëerden we een dynamisch gevelbeeld met gevarieerde raampartijen en balkons. Het metselwerk van de gevel loopt aan de bovenzijde in één hoek iets verder door, wat de rechthoekige vorm op speelse wijze doorbreekt. Ook passen we een speciale gevelsteen toe, die glimt zodra de zon erop schijnt. Zo hebben we de schittering van het water in het gebouw gebracht.’

Strak met speelse elementen

Onderhoudsvrije materialen

Het ontwerp van de woontorens, verzorgd door Jorissen Simonetti architecten, is volledig geïnspireerd op het uitzicht. Architect Robert Kromhof: ‘We positioneerden de torens zodanig, dat zij optimaal zicht op het water bieden. Verder kozen we voor een strak, rechthoekig ontwerp. Enerzijds

Het strakke ontwerp laat een traditionele bouwwijze toe, waarin veel repeterend werk zit. Karssies: ‘De woontorens zijn opgebouwd uit een betonnen casco, bestaande uit prefab beton in combinatie met een hollewandsysteem. De verdiepingen zijn gerealiseerd met breedplaatvloeren en voorzien

Bouwprogramma Twee woontorens met in totaal 64 appartementen, stallinggarage voor 54 auto’s Bouwperiode December 2012 – mei 2014 Industriebouw • december 2013 • 100

Bouwsom 8 miljoen euro Opdrachtgever/ ontwikkelaar BM Projectontwikkeling, Hardinxveld-Giessendam

Architect Jorissen Simonetti architecten, Maarssen Aannemer BM Bouw BV, Hardinxveld-Giessendam

Tekst: Patricia van der Beek

Wonen in de schittering van

de Nieuwe Waterweg De harde metselsteen in combinatie met glas en aluminium draagt bij aan de toekomst bestendigheid van het gebouw

van binnenwanden. De gevelbekleding bestaat uit traditioneel metselwerk, de gevelsluiting uit aluminium kozijnen en grote raampartijen.’ Kromhof voegt toe: ‘De harde metselsteen in combinatie met glas en aluminium draagt bij aan de toekomstbestendigheid van het gebouw. Ook hebben we zo veel mogelijk neutrale, niet-modegevoelige kleuren toegepast. Zo zijn de kozijnen en draaiende delen uitgevoerd in wit en grijs.’

Snelle bouwtijd, hoge kwaliteit Begin december 2012 ging het heiwerk van start. Daarna ging het snel, zo laat uitvoerder Nico Harlaar weten: ‘De eerste toren bevindt zich al in de afbouwfase en leveren we naar verwachting in januari 2014 op. De oplevering van de tweede toren volgt omstreeks mei 2014. Hiervan is de ruwbouw inmiddels gereed en het metselwerk op hoogte. Momenteel zijn we de gevel aan het sluiten, waarvoor we vier tot vijf dagen per verdieping nodig hebben.’ De hoge bouwsnelheid is voor een groot deel te danken aan de Lean werkwijze die BM van Houwelingen toepast. Harlaar: ‘Het voordeel van Lean is dat alle partijen van tevoren weten waar ze aan toe zijn en wat er van ze verwacht wordt. Bovendien leg je de verantwoording van de werkzaamheden neer bij degene die er het meeste verstand van heeft.’ Karssies besluit: ‘In de drie jaar dat wij Lean bouwen, hebben we een flinke verbeteringsslag gemaakt. Ook op dit project is gebleken dat je met een gedegen voorbereiding een snelle bouwtijd en hoge kwaliteit neerzet.’

Hoe hoger je komt, hoe weidser het zicht wordt

SpEcialiST in METSElwErk Bent u op zoek naar een allround metselbedrijf voor de onderaanneming van uw metselwerk? Dan bent u bij Van Milligen Metselwerken B.V. aan het juiste adres. Wij zijn gespecialiseerd in: stelwerk, lijmwerk, steigerbouw- en verhuur, metselwerk, voegwerk/ (of) doorstrijken. Van Milligen Metselwerken B.V. Met ons en op ons kunt u bouwen!

Stek 5, 3371 KG Hardinxveld-Giessendam T 06 - 52 60 13 10 | E info@vmmetselwerken.nl

www.vmmetselwerken.nl Industriebouw • december 2013 • 101

Mis niets! Blijf voor nog geen vier tientjes per jaar op de hoogte van alle ontwikkelingen in de industriebouw

Opgave abonnementen Tel.nr. +31-(0)85 111 7890 (tussen 09:00 uur en 12:30 uur) Faxnr. +31-(0)85 111 7891 E-mail: admin@work4media.nl

Abonneme

€ 39,- per nt jaar exclusief

Work4Media

business magazines

Industriebouw • december 2013 • 102

btw

BOUWPLANNEN? HERCUTON HELPT U OP VOORSPRONG Hercuton is een totaalaanbieder gespecialiseerd in het integraal ontwerpen en bouwen van duurzame bedrijfshuisvesting in prefab beton. Wij zijn een innovatieve full service organisatie die de verantwoording neemt voor het hele bouwtraject. Van locatiekeuze en eerste schets tot en met sleutelklare oplevering en nazorg. Met onze panden helpen wij u blijvend op voorsprong.

J.M. van Delft + zn., Drunen

Kivits Logistiek, Waalwijk

Swalubus Vastgoed, Waalwijk

Martens en Van Oord, Oosterhout

Hercuton b.v. Touwslager 2 5253 RK Nieuwkuijk T 073 511 26 60

WWW.HERCUTON.NL

E info@hercuton.jajo.com

Perfectie tot in elk detail Perfectie tot in elk detail Liften zijn belangrijke verkeersaders Liften zijn belangrijke verkeersaders in uw gebouw. U eist terecht dat in uw gebouw. U eist terecht dat ze feilloos functioneren. Daarvoor ze feilloos functioneren. Daarvoor bent u bij Mitsubishi aan het juiste bent u bij Mitsubishi aan het juiste adres. Wij zijn uw partner vanaf de adres. Wij zijn uw partner vanaf de selectie van de lift in de ontwerpselectie van de lift in de ontwerpfase, tijdens het installeren tot en fase, tijdens het installeren tot en met de serviceverlening als de lift met de serviceverlening als de lift in gebruik is. Ge誰nteresseerd? in gebruik is. Ge誰nteresseerd? Bel ons voor meer informatie of Bel ons voor meer informatie of een afspraak. een afspraak.

M i t s u b i s h i M i t s u b i s h i

e l e v a t e s e l e v a t e s

T 0318 - 586 586 T 0318 - 586 586 www.mitsubishi-liften.nl www.mitsubishi-liften.nl

y o u y o u