www.worldofwildlife.nl
Nyaru Menteng Orangutan Rehabilitation Centre (Borneo) Nyaru Menteng (orang-oetan)
0
www.worldofwildlife.nl
Na de verwoestende bosbranden in 1997 en 1998 kwamen er zoveel orang-oetans naar het opvangcentrum Wanariset in Oost Kalimantan, dat men besloot ook in Centraal Kalimantan een opvangcentrum te realiseren. Met de hulp van de BOS Foundation opende Nyaru Menteng in november 1999 haar deuren. Sinds die tijd zijn er honderden orangoetans naar het opvangcentrum gebracht, in beslag genomen of uit het veld gered. Op dit moment leven er ca 700 orang-oetans in het centrum. Alle orang-oetans worden met veel liefde en zorg opgevangen, getraind en begeleid naar een nieuw leven in vrijheid. Na een korte quarantaine periode en medische controles, begint het rehabilitatieproces. Er wordt niet alleen gelet op de leeftijd van de orang-oetan maar ook gekeken naar de persoonlijkheid en de vaardigheden van het dier. Het redden van orang-oetans uit hun snel verdwijnende leefgebieden, oorzaak is het realiseren van palm olie plantages, is nu een van de hoofdactiviteiten van BOS Nyaru Menteng. Voor deze palmolie plantages wordt het regenwoud gekapt. Ze laten vele diersoorten zonder thuis. De orangoetans worden zo gedwongen om de jonge aanplant te eten van de plantages wat niet gewaardeerd wordt door de plantage eigenaren. Die zetten een prijs op hun hoofd; voor iedere gedode orang-oetan krijgt een medewerker ongeveer 15 euro.
Nyaru Menteng (orang-oetan)
1
www.worldofwildlife.nl
Locatie project
Nyaru Menteng
Nyaru Menteng (orang-oetan)
2
www.worldofwildlife.nl
Babyschool De babyschool is ingericht voor orang-oetans onder de 3 jaar al is het zeker niet uitgesloten dat ook oudere orang-oetans hier hun rehabilitatie proces beginnen. Menig orang-oetan die zwaar getraumatiseerd en/of gehandicapt is binnengekomen is tot bloei gekomen in deze liefdevolle omgeving. De baby’s zijn samen met hun verzorgsters, vrouwen van de locale Dayak bevolking, van ‘s morgens 7 tot ’s middags 5 uur in het bos te vinden. Hier worden ze aangemoedigd om te spelen en te klimmen en hier ontvangen ze ook de intense aandacht en de liefde die ze normaal van hun eigen moeder zouden krijgen. De baby’s slapen in gezamenlijke nachtfaciliteiten onder het toeziend oog van hun verzorgsters. Al deze kleintjes hebben het vreselijke lot meegemaakt dat hun moeder is vermoord en veelal hebben ze te lijden aan zware trauma’s. Ze hebben gevoeld dat hun moeder is vermoord, ze hebben gezien dat hun moeder is neergeschoten of afgeslacht en vaak hebben ze te kampen met nachtmerries. De verzorgsters zijn er om ze te troosten. Ze zijn er dag en nacht om er voor te zorgen dat al deze kleintjes zich veilig voelen.
Nyaru Menteng (orang-oetan)
3
www.worldofwildlife.nl
Het halfweghuis De naam zegt het al, halverwege, een belangrijke tussenfase in het rehabilitatie proces. Het halfweg huis is er voor de orang-oetans van ongeveer 4 tot 6 jaar die al zelfstandig genoeg zijn om vrijer in het bos rond te bewegen. Ook hier weer gaan de groepen om 7 uur in de ochtend naar een plek in het bos om daar de hele dag door te brengen.
De eilanden Vijf prachtige eilanden, met 75% bomen die bekend staan als bomen waar de orang-oetans voedsel uit halen, vormen nu de training gronden voor de ervaren orang-oetans van het halfweghuis en de orang-oetans die rond de kliniek hun opleiding hebben gehad. De orang-oetans op de eilanden worden nog steeds twee maal per dag bijgevoed. Deze eilanden zijn het laatste stadium voor de orangoetans in hun rehabilitatie proces. Degene die zich op een van deze eilanden uitstekend kunnen redden en hebben bewezen dat ze zelfstandig kunnen overleven in het tropische regenwoud worden per helikopter overgebracht naar hun werkelijke vrijlatingsgebied.
Vrijlaten in het wild Begin 2010 zijn er meer dan 60 orang-oetans succesvol in het wild zijn uitgezet. Het stuk regenwoud waar ze nu leven is afgelegen en ver van de palmolieplantages. Voor het uitzetten zijn de orang-oetans allemaal nog een keer medisch onderzocht. In kisten hangend aan een helikopter zijn ze naar het gebied gevlogen. In het uitzettingsgebied is een tijdelijk kamp opgezet, waar de orang-oetans konden bijkomen van de vlucht. Daarna zijn ze in diverse groepen uitgezet, steeds met een afstand van twee kilometer van elkaar. Dit is om te voorkomen dat het bos te zwaar belast wordt door een grote groep en ze allemaal voldoende ruimte hebben. Na het vrijlaten zijn medewerkers van het opvangcentrum begonnen met het voorlichten van lokale stammen over de orang-oetan. De hele operatie duurde enkele weken en is de kroon op het werk van het opvangcentrum.
Nyaru Menteng (orang-oetan)
4
www.worldofwildlife.nl
De Orang-oetan Geen dier staat meer symbool voor de regenwouden van Zuidoost-Azië dan de orangoetan. Dit krachtige dier, de zwaarste van alle boombewoners, geniet grote bekendheid, terwijl zelfs veel lokale bewoners er nog nooit een in het wild hebben gezien. Orang-oetans of orang-oetangs zijn langharige oranjerode mensapen. Orang-oetans zijn bijzonder intelligent en zijn nauw verwant aan de mens. Ze komen alleen voor op het Indonesische eiland Sumatra en op Borneo, dat deels tot Indonesië en deels tot Maleisië behoort. Met hun zeer lange armen en sterke grijphanden hebben orang-oetans zich aangepast aan hun leven dat zich grotendeels in de bomen van het tropische regenwoud afspeelt. Orang-oetans leven solitair, toch hebben moeders een heel sterke band met hun jongen. De eerste 6 a 7 jaar blijft een jong bij zijn moeder totdat hij alle vaardigheden heeft ontwikkeld om alleen te kunnen overleven. Door ontbossing en andere menselijke activiteiten, zoals het afschieten van orang-oetans en de verkoop van baby’s als huisdier, wordt de orang-oetan met uitsterven bedreigd. Gelukkig zetten vandaag de dag honderden mensen zich in voor het behoud van de orang-oetan. Voorlichting aan de lokale bevolking, lobby om de ontbossing tegen te gaan, controle op de illegale handel in orang-oetans en opvang en rehabilitatie van jonge dieren en weesjes zijn activiteiten die, op termijn, een positief effect hebben op de populatie. De beloning is iedere orang-oetan die na een aantal jaren weer in het wild kan worden uitgezet.
Nyaru Menteng (orang-oetan)
5
www.worldofwildlife.nl
Factfile orang-oetan (Pongo) Populatie: Indeling Klasse: Orde: Familie: Kenmerken Uiterlijk: Voedsel: Leeftijd: Lengte: Gewicht:
Borneose orang-oetan: 12.000 Sumatraanse orang-oetan: 9.000 Zoogdieren Primaten Mensapen
Langharige oranjerode vacht. Omnivoor. Voornamelijk fruit en bladeren, maar ook boomschors, insecten en sporadisch vlees. 30 tot 40 jaar 120 tot 150 centimeter 40 tot 90 kilo
Habitat Verspreiding: Borneo en Sumatra Leefomgeving: Tropisch regenwoud Leefwijze: Solitair Voortplanting Geslachtsrijp: Ongeveer bij 10 jaar oud Draagtijd: 9 maanden Opvoeding: Het jong blijft 6 a 7 jaar bij de moeder IUCN status:
Ernstig bedreigd
Leefgebied
Relatieve grootte
Nyaru Menteng (orang-oetan)
6
www.worldofwildlife.nl
Het leven van de orang-oetan Orang-oetans zijn zoogdieren die behoren tot de primaten (primates) net als andere (mens)apen, maki’s, lori’s en de mens. Grote mensapen en de mens behoren tot dezelfde familie. De groep mensapen bestaat uit de orang-oetan, de chimpansee, de bonobo en de gorilla onderscheiden zich van apen door hun grotere hersenen en intelligentie en het ontbreken van een staart. De Orang-oetan komt genetisch voor 96,4% overeen met de mens. Orang-oetans leven in het dichtbegroeide tropische regenwoud van Borneo en Sumatra en brengen ruim 90% van hun leven door in de bomen. Slingerend van boom tot boom verplaatsen ze zich. Orangoetans slapen in een nest hoog in de bomen, dat ze iedere dag opnieuw zelf maken door takken te vlechten en gebruiken grote bladeren als paraplu om zich tegen de regen te beschermen. Overdag besteedt de orang-oetan het grootste deel van de tijd aan het zoeken naar vlezige vruchten zoals vijgen en doerians. Behalve vruchten eten ze ook bladeren, boomschors en soms insecten of kleine dieren zoals hagedissen en vogeltjes.
Hoe ziet de orang-oetan eruit Orang-oetans zijn bedekt met oranjeroodachtig lang haar. Mannetjes zijn tweemaal zo groot als de vrouwtjes. Volwassen vrouwtjes wegen gemiddeld 40 kilo, volwassen mannetjes wegen 90 kilo. Orang-oetans staan zelden rechtop, maar als ze dat doen zijn de mannetjes 1,5 meter hoog. Wat ze bijzonder onderscheidend maakt van de mens is de spanwijdte van de armen, welke tot 2,25 meter kan zijn. Hierdoor raken hun vingers bijna de grond als ze rechtop staan. Mannetjes hebben opvallende grote wangkwabben, een keelzak en een oranje tot rode baard. Door deze luchtzakken kan het mannetje luid brullen, waarbij het geluid tot 17 kilometer verderop te horen is.
Nyaru Menteng (orang-oetan)
7