KEUZES VOOR LATER
Het overlijden van een dierbare is voor nabestaanden vaak een emotionele en zware tijd. Er moeten bovendien allerlei praktische zaken geregeld worden. In deze brochure bundelen we alle nodige informatie die je nodig hebt wanneer je een naaste verliest.
Keuzes voor later ∙∙ Laatste wilsbeschikking ∙∙ Wilsverklaring euthanasie ∙∙ Negatieve wilsverklaring ∙∙ Orgaandonatie ∙∙ Wetenschappelijk onderzoek Begraafplaatsen in Harelbeke ∙∙ Waar? ∙∙ Wie? ∙∙ Bezoektijden Grafkeuze ∙∙ Graf ∙∙ Kindergraf ∙∙ Urnengraf ∙∙ Urnenmuur ∙∙ Thuisbewaring ∙∙ Strooiweide ∙∙ Naamplaatje ∙∙ Houten kruisje Vergunde of niet-vergunde grond Beheer en onderhoud ∙∙ Parkbegraafplaatsen ∙∙ Pesticidenvrij ∙∙ Onderhoud Meer info
KEUZES VOOR LATER LAATSTE WILSBESCHIKKING In een laatste wilsbeschikking kan je: -- vastleggen hoe je wenst begraven te worden of wat je wil dat er met de as gebeurt na een crematie -- de keuze van de rituele uitvaart vastleggen (ofwel geen ritueel, of volgens de katholieke, joodse, islamitische godsdienst, enz.) -- de plaats aanduiden waar je wil begraven worden -- vermelden dat je over een uitvaartcontract beschikt Bij overlijden wordt nagegaan of er een laatste wilsbeschikking geregistreerd werd en in voorkomend geval wordt nagegaan of de wens van de overledene gerespecteerd wordt. Kom hiervoor persoonlijk langs bij het departement Burger en Welzijn. Jouw verklaring wordt onmiddellijk geregistreerd en je krijgt een ontvangstbewijs mee. WILSVERKLARING EUTHANASIE Euthanasie is een actieve levensbeĂŤindiging op verzoek van de patiĂŤnt. Elke burger kan op het stadhuis een wilsverklaring inzake euthanasie laten registreren voor het geval dat hij zelf zijn wil niet meer kan uiten of als hij zich in een toestand zou bevinden waarin euthanasie eventueel zou kunnen worden toegepast. In welke situatie kan euthanasie toegepast worden? -- persoon die lijdt aan een ernstige en ongeneeslijke, door ongeval of ziekte veroorzaakte aandoening -- persoon die niet meer bij bewust zijn is -- persoon waarvan de toestand volgens de wetenschap onomkeerbaar is De wilsverklaring kan op ieder moment herzien of ingetrokken worden en is slechts geldig voor vijf jaar vanaf de datum van verklaring. De indiener moet er zelf over waken dat hij na vijf jaar zijn verklaring herbevestigt.
Negatieve wilsverklaring Met een negatieve wilsverklaring kan je vastleggen welke onderzoeken of behandelingen je niet meer wenst wanneer je het zelf niet meer kan vragen door zogenaamde wilsonbekwaamheid: bij coma, dementie, verwardheid,... Het kan ook gaan om het weigeren van kunstmatig toedienen van voeding en vocht, reanimatie, kunstmatige beademing, antibiotica, enz. Dit wordt ‘negatieve’ wilsverklaring genoemd omdat het hier gaat om het afwijzen van behandelingen en onderzoeken. Je kan dit registreren bij: Huis van de Mens - Overleiestraat 15/A 8500 Kortrijk - 056 25 27 51 - kortrijk@deMens.nu ORGAANDONATIE Er is nog steeds een nijpend tekort aan donororganen. Iedereen die zich vooraf niet verzet tegen orgaantransplantatie wordt bereid geacht zijn/haar organen af te staan. De familieleden van de eerste graad (ouders, echtgenoot) kunnen echter hiertegen nog verzet aantekenen. In een wilsbeschikking kan je je uitdrukkelijk verzetten tegen deze orgaantransplantatie of je kan hierin jouw uitdrukkelijke toestemming verklaren. Indien je in een wilsbeschikking uitdrukkelijk toestemt in orgaantransplantatie, dan kunnen de familieleden zich hiertegen niet meer verzetten. Het wegnemen van de organen gebeurt met respect voor het lichaam en met de nodige bezorgdheid voor de gevoelens van de familie. Noch de identiteit van de donor, noch de identiteit van diegene die een orgaan ontvangt, mag worden meegedeeld. WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Je kan er ook voor kiezen om je lichaam af te staan voor wetenschappelijk onderzoek. Dit doe je door een eigenhandig geschreven, gedateerde en ondertekende verklaring op te stellen en die naar een universitaire instelling naar keuze te sturen.
BEGRAAFPLAATSEN IN HARELBEKE
Waar? Harelbeke telt zeven begraafplaatsen. -- Oud kerkhof Harelbeke: Gentsesteenweg -- Nieuw kerkhof Harelbeke: Oosterluisdreef -- Bavikhove: Bavikhovedorp (rond kerk) en in de Bruyelstraat -- Hulste: Tieltsestraat -- Stasegem: Groendreef -- British Cemetery (Engels kerkhof): Deerlijksesteenweg
Elke burger kan om het even welke Harelbeekse begraafplaats uitkiezen als laatste rustplaats, met uitzondering van het Engels kerkhof. Op elke begraafplaats kan je kiezen voor een traditionele begrafenis, het uitstrooien van assen na crematie of het bijzetten van assen. Iedere begraafplaats beschikt over een terrein voor begraving in vergunde of niet-vergunde grond (zie verder in deze folder). WIE? De begraafplaatsen zijn bestemd voor: -- personen die overleden zijn in de stad of er zijn aangetroffen -- personen die buiten het grondgebied van de stad overleden zijn maar die ingeschreven zijn in het bevolkings-, vreemdelingen-, of wachtregister van de stad -- personen begunstigd van een recht op begraving op een stedelijke begraafplaats -- personen die voordien hun gewone verblijfplaats in de stad hadden en die op het moment van overlijden opgenomen
waren in een instelling buiten de stad of inwoonden bij een bloedverwant buiten de stad -- ongehuwde personen van wie de bloedverwanten in eerste of tweede graad wel ingeschreven zijn in de stad -- personen die het tarief van de desbetreffende concessie of vergunning betalen. Bezoektijden De begraafplaatsen zijn toegankelijk voor het publiek: -- van 1 april t.e.m. 30 september van 9 tot 19 uur -- van 1 oktober t.e.m. 31 maart van 9 tot 17 uur We verwachten van bezoekers dat ze zich niet beledigend of storend gedragen en de rust en de waardigheid van de plaats respecteren. Sluikstorten is verboden en motorvoertuigen zijn er niet toegelaten.
GRAFKEUZE Je kiest, naast een begraafplaats, ook onmiddellijk voor het soort graf. GRAF Als je kiest om begraven te worden, kan je kiezen voor een graf in volle grond of voor een grafkelder. Afhankelijk van de keuze kunnen meerdere mensen in eenzelfde graf worden begraven (maximum 3). Je kan er ook een asurne laten bijzetten. Het is niet mogelijk om een plaats te reserveren. De begraving gebeurt in volgorde van overlijden. KINDERGRAF Elke begraafplaats beschikt over kindergrond waar kinderen tot tien jaar kunnen begraven worden.
URNENGRAF Wanneer je kiest voor crematie kan de as achteraf bijgezet worden in een urnengraf of kan je de as laten uitstrooien op de strooiweide. Een urnengraf is een graf waarin je max. drie asurnen kan bewaren (geen sierurnen). Het is kleiner dan een gewoon graf en de grafbedekking is eveneens aangepast. Zoals bij een gewoon graf is het niet mogelijk om een plaats te reserveren. De begraving gebeurt in volgorde van overlijden. URNENMUUR Een urnenmuur of columbarium is een muur waarin zich nissen bevinden. De nissen zijn bestemd voor het bijzetten van max. drie asurnen (geen sierurnen). THUISBEWARING Je kan de urne ook thuis bewaren. Registreer dit in een laatste wilsbeschikking. STROOIWEIDE Op de begraafplaatsen zijn strooiweides aangelegd voor het uitstrooien van de as. Op de dag van de begrafenis en op 1 en 2 november mogen bloemen worden neergelegd. Het is niet toegestaan om op de strooiweide plantenbakken of gedenktekens te plaatsen. NAAMPLAATJE Wie kiest voor uitstrooiing van de as kan een naamplaatje laten aanbrengen op een gedenkzuil. Dit geeft de nabestaanden de kans om de overledene te herdenken en te bezoeken. HOUTEN KRUISJE Na de begrafenis kan je er voor kiezen om een houten kruisje op het graf te plaatsen. Eenmaal de zerk geplaatst, wordt het kruisje weggenomen. Spreek hiervoor de begrafenisondernemer of de verantwoordelijke van de begraafplaats aan.
VERGUNDE OF NIET-VERGUNDE GROND Er zijn twee keuzemogelijkheden om jouw nabestaanden een laatste rustplaats te bezorgen: ofwel ‘koop’ je een stuk grond (geconcedeerde grond of concessie) ofwel opteer je voor nietgeconcedeerde of niet-vergunde grond. Een concessie is een toelating om tegen betaling een bepaald stuk grond van een begraafplaats voor een bepaalde duur te gebruiken. Dit laat je toe om het stoffelijk overschot of een asurne voor een bepaalde tijd op een specifieke plaats te behouden. Een concessie kan altijd voortijdig beëindigd worden door de familieleden van de overledenen. Niet-vergunde of niet-geconcedeerde grond betekent dat je geen grond koopt. Niet-vergunde grond is enkel beschikbaar voor inwoners en personen overleden in Harelbeke. Enkele tarieven: Niet-vergunde grond (kinderen en volwassenen) 10 jaar voor maximum 1 persoon - kosteloos Grafconcessie Harelbeke/Bavikhove/Stasegem 30 jaar voor maximum 2 personen volle grond - 600 euro 50 jaar voor maximum 2 personen met kelder - 1600 euro 50 jaar voor maximum 3 personen met kelder - 1850 euro Concessie Hulste 30 jaar voor maximum 2 personen met kelder - 1200 euro 50 jaar voor maximum 2 personen met kelder - 1600 euro 50 jaar voor maximum 3 personen met kelder - 1850 euro Concessie urnenveld of urnenmuur 30 jaar voor maximum 2 personen - 800 euro 50 jaar voor maximum 3 personen (geen sierurnen) - 1600 euro
Hernieuwing / verlenging Je kan elke concessie verlengen. Neem hiervoor contact op met het departement Burger en Welzijn. 10 jaar voor twee/drie personen - 300 euro 30 jaar voor twee personen - 600 euro 50 jaar voor twee/drie personen - 1000 euro Ontgraving Wil je - bijvoorbeeld - een recent overleden familielid na een crematie samen begraven met een eerder overleden familielid dat ‘traditioneel’ werd begraven, dan kan je dat stoffelijk overschot laten ontgraven. Richt hiervoor een gemotiveerd schrijven aan de burgemeester. Bij een ontgraving moet een nieuwe concessie worden aangegaan. De kostprijs voor een ontgraving bedraagt 1200 euro (ontgravingskist inbegrepen). Voor kinderen jonger dan zeven jaar bedraagt de kostprijs 700 euro (ontgravingskist inbegrepen). Een ontgraving van een asurne kost 100 euro. Urnenveld - afdekplaat zonder gravure Wanneer je kiest voor bijzetting in een urnenveld of columbarium zonder concessie moet je rekening houden met een kostprijs van 200 euro voor een afdekplaat, zonder gravure. Wanneer je wel een concessie aangaat is de prijs van een afdekplaat bij de eerste aanvraag inbegrepen. Strooiweide - naamplaatje gedenkzuil Je kan een naamplaatje laten plaatsen op de herdenkingszuil aan de strooiweide. Hiervoor wordt een retributie aangerekend van 60 euro. Je kan dit aanvragen ten laatste één jaar na het overlijden. Het plaatje mag tien jaar blijven hangen. Dit kan niet verlengd worden.
BEHEER EN ONDERHOUD
PARKBEGRAAFPLAATSEN De groene ruimtes worden schaarser. Daarom besloot het stadsbestuur om onze begraafplaatsen geleidelijk om te vormen tot parkbegraafplaatsen. We gebruiken bij aanplanting bloeiende vaste planten op verschillende begraafplaatsen. We plaatsen ook bomen die de kans krijgen om te groeien tot waardevolle exemplaren. Onze begraafplaatsen worden in de toekomst dus groener en waardevoller. In tegenstelling tot vroeger zal je bij een bezoek aan de oude begraafplaats van Harelbeke of Bavikhove gegarandeerd verschillende vlindersoorten kunnen zien.
PESTICIDENVRIJ Sinds 2015 is het wettelijk verboden voor een openbaar bestuur om pesticiden te gebruiken voor de bestrijding van onkruid. Het beheer van de begraafplaatsen werd bijgevolg aangepast. Steenslagpaden werden omgevormd naar grindgazon, er werden braakliggende stukken ingezaaid of aangeplant, we kochten een heetwatertoestel aan dat onkruid met stoom kan bestrijden én er werd een extra personeelslid ingeschakeld voor het onderhoud van de begraafplaatsen. Door deze ‘pesticidenstop’ is een volledig onkruidvrije stad moeilijk realiseerbaar. We vragen om die reden een verhoogde tolerantie van inwoners ten aanzien van wilde planten (onkruiden). ONDERHOUD Grafzorg of grafonderhoud is belangrijk. Het is zo dat de stad verantwoordelijk is voor haar kerkhoven. We onderhouden het kerkhof, maar niet de graven zelf. De familieleden of naasten voorkomen door onderhoud een verwaarlozing van het graf. Verwaarlozing staat vast als het graf doorlopend onzindelijk, vervallen, ingestort, bouwvallig of door plantengroei overwoekerd is. Wanneer een verwaarlozing wordt vastgesteld, krijgen de nabestaanden een brief, waarin de verwaarlozing duidelijk staat omschreven. Bij verwaarlozing door verwilderde beplanting krijg je 21 dagen de tijd om alles in orde te brengen. Bij verwaarlozing wegens beschadiging heb je drie maand de tijd om de schade te herstellen. Bij het herhaaldelijk negeren van de oproep tot herstel worden de graven eigendom van de stad en kunnen ze daarna verwijderd worden op kosten van de nabestaanden.
Voor het reinigen en poetsen van grafzerken en ander (groen-) onderhoud kan je beroep doen op HISE vzw, een sociale tewerstellingsplaats. Je kan ze bereiken op 056 299 035.
MEER INFO Departement Burger en Welzijn Marktstraat 29 8530 Harelbeke M | burgerzaken@harelbeke.be T | 056 733 340