KEUZES VOOR LATER Het overlijden van een dierbare is voor nabestaanden een emotionele en zware tijd. Er moeten bovendien allerlei praktische zaken geregeld worden. Wanneer je een naaste verliest, kan je deze brochure gebruiken om in alle rust de mogelijkheden te bekijken en keuzes te maken.
KEUZES VOOR LATER ∙ Laatste wilsbeschikking ∙ Wilsverklaring euthanasie ∙ Negatieve wilsverklaring ∙ Orgaandonatie ∙ Wetenschappelijk onderzoek
4 4 5 5 5
BEGRAAFPLAATSEN IN HARELBEKE ∙ Waar? ∙ Wie? ∙ Bezoektijden ∙ Onderhoud
7 7 7 7
GRAFKEUZE ∙ Houten kruisje ∙ Graf ∙ Kindergraf ∙ Urnengraf ∙ Columbarium ∙ Strooiweide ∙ Naamplaatje ∙ Thuisbewaring
9 9 9 9 10 10 10 10
VERGUNDE OF NIET-VERGUNDE GROND
12
‘DIGITALE’ BEGRAAFPLAATSEN ∙ Zerkzoeker: Vind je dierbare
15
MEER INFO
KEUZES VOOR LATER
LAATSTE WILSBESCHIKKING
WILSVERKLARING EUTHANASIE
In een laatste wilsbeschikking kan je: - vastleggen hoe je wenst begraven te worden of wat je wil dat er met de as gebeurt na een crematie - de keuze van de rituele uitvaart vastleggen: ofwel geen ritueel, of volgens de katholieke, joodse, islamitische godsdienst, enz. - de plaats aanduiden waar je wil begraven worden - vermelden dat je over een uitvaartcontract beschikt.
Euthanasie is een actieve levensbeĂŤindiging op verzoek van de patiĂŤnt. Elke burger kan op het stadhuis een wilsverklaring inzake euthanasie laten registreren voor het geval dat hij zelf zijn wil niet meer kan uiten of als hij zich in een toestand zou bevinden waarin euthanasie eventueel zou kunnen worden toegepast.
Bij overlijden wordt nagegaan of er een laatste wilsbeschikking geregistreerd werd en in voorkomend geval wordt nagegaan of de wens van de overledene gerespecteerd wordt. Kom hiervoor persoonlijk langs met je eID bij het Departement Burger & Welzijn. Jouw verklaring wordt onmiddellijk geregistreerd en je krijgt een ontvangstbewijs mee.
In welke situatie kan euthanasie toegepast worden? - persoon die lijdt aan een ernstige en ongeneeslijke, door ongeval of ziekte veroorzaakte aandoening - persoon die niet meer bij bewustzijn is - persoon waarvan de toestand volgens de wetenschap onomkeerbaar is. De wilsverklaring kan op ieder moment herzien of ingetrokken worden en is slechts geldig voor vijf jaar vanaf de datum van verklaring. De indiener moet er zelf over waken dat hij na vijf jaar zijn verklaring herbevestigt. Je vindt de documenten die je moet invullen op www.harelbeke.be/overlijden-en-begraafplaatsen. Je kan ook een papieren exemplaar opvragen bij het Departement Burger & Welzijn. Breng het formulier samen met je eID binnen bij het Departement Burger & Welzijn. We sturen het originele document op naar FOD Volksgezondheid en bezorgen je een ontvangstbewijs met de post.
4
NEGATIEVE WILSVERKLARING
ORGAANDONATIE
Alle info vind je op www.lief.be
Er is nog steeds een nijpend tekort aan donororganen.
Met een negatieve wilsverklaring kan je vastleggen welke onderzoeken of behandelingen je niet meer wenst wanneer je het zelf niet meer kan vragen door zogenaamde wilsonbekwaamheid: bij coma, dementie, verwardheid,... Het kan ook gaan om het weigeren van kunstmatig toedienen van voeding en vocht, reanimatie, kunstmatige beademing, antibiotica, enz. Dit wordt ‘negatieve’ wilsverklaring genoemd omdat het hier gaat om het afwijzen van behandelingen en onderzoeken. Je kan je verklaring registreren bij: Huis van de Mens - Overleiestraat 15/A 8500 Kortrijk - 056 252 751 kortrijk@deMens.nu (na afspraak) www.demens.nu/nl/HuisVanDeMens
Iedereen die zich vooraf niet verzet tegen orgaantransplantatie wordt bereid geacht zijn/ haar organen af te staan. De familieleden van de eerste graad (ouders, echtgenoot, kinderen) kunnen hiertegen verzet aantekenen. In een wilsbeschikking kan je je uitdrukkelijk verzetten tegen deze orgaantransplantatie of je kan hierin jouw uitdrukkelijke toestemming verklaren. Indien je in een wilsbeschikking uitdrukkelijk toestemt in orgaantransplantatie, dan kunnen de familieleden zich hiertegen niet meer verzetten. Wil je graag jouw keuze vastleggen, kom dan naar Departement Burger & Welzijn. We sturen jouw originele verklaring op naar FOD Volksgezondheid en nemen alles op in een beveiligde databank.
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
Je kan er ook voor kiezen om je lichaam af te staan voor wetenschappelijk onderzoek. Dit doe je door een eigenhandig geschreven, gedateerde en ondertekende verklaring op te stellen en die naar een universitaire instelling naar keuze te sturen.
5
BEGRAAFPLAATSEN IN HARELBEKE
WAAR?
WIE?
Harelbeke telt zeven begraafplaatsen: - Harelbeke Oud: Gentsesteenweg - Harelbeke Nieuw: Oosterluisdreef - Bavikhove Oud: Bavikhovedorp (rond de kerk) - Bavikhove Nieuw: Bruyelstraat - Hulste: Tieltsestraat - Stasegem: Groendreef - British Cemetery / Engels kerkhof: Deerlijksesteenweg
De begraafplaatsen zijn bestemd voor: - personen die overleden zijn in de stad of er zijn aangetroffen - personen die buiten het grondgebied van de stad overleden zijn maar die ingeschreven zijn in het bevolkings-, vreemdelingen-, of wachtregister van de stad - personen begunstigd van een recht op begraving op een stedelijke begraafplaats - personen die voordien hun gewone verblijfplaats in de stad hadden en die op het moment van overlijden opgenomen waren in een instelling buiten de stad of inwoonden bij een bloedverwant buiten de stad - ongehuwde personen van wie de bloedverwanten in eerste of tweede graad wel ingeschreven zijn in de stad - personen die het tarief van de desbetreffende concessie of vergunning betalen.
Elke burger kan om het even welke Harelbeekse begraafplaats uitkiezen als laatste rustplaats, met uitzondering van het Engels kerkhof. Op elke begraafplaats kan je kiezen voor een traditionele begrafenis, het uitstrooien van as na crematie of het bijzetten van as. Iedere begraafplaats beschikt over een terrein voor begraving in vergunde of niet-vergunde grond (zie verder op blz. 12).
BEZOEKTIJDEN
De begraafplaatsen zijn toegankelijk: - 1 april - 30 september van 9 tot 19 uur - 1 oktober - 31 maart van 9 tot 17 uur We verwachten dat bezoekers de waardigheid van de plaats respecteren. Sluikstorten is verboden en motorvoertuigen zijn er niet toegelaten.
ONDERHOUD
Grafonderhoud is belangrijk. Stad Harelbeke onderhoudt de begraafplaats, maar niet de graven zelf. De familieleden of naasten staan zelf in voor het onderhoud van het graf van een dierbare.
Voor het reinigen en poetsen van grafzerken en ander (groen)onderhoud kan je beroep doen op sociale tewerkstellingsplaats Effect vzw. Je kan ze bereiken op 056 282 772.
7
GRAFKEUZE
HOUTEN KRUISJE Na de begrafenis kan je er voor kiezen om een houten kruisje op het graf te plaatsen. Eenmaal de zerk geplaatst, wordt het kruisje weggenomen. Spreek hiervoor de uitvaartverzorger of de verantwoordelijke van de begraafplaats aan.
GRAF Je kan kiezen voor een graf in volle grond of voor een grafkelder. Afhankelijk van de keuze kunnen meerdere mensen in eenzelfde graf worden begraven (max. 3). Je kan er ook een asurne laten bijzetten. Het is niet mogelijk om een plaats te reserveren. De begraving gebeurt in volgorde van overlijden.
KINDERGRAF Elke begraafplaats beschikt over kindergrond waar kinderen gedurende een termijn van tien jaar in niet-vergunde grond kunnen begraven worden.
URNENGRAF Wanneer je kiest voor crematie kan de as achteraf bijgezet worden in een urnengraf of kan je de as laten uitstrooien op de strooiweide. Een urnengraf is een graf waarin je maximum drie asurnen kan bewaren (geen sierurnen). Het is kleiner dan een gewoon graf en de grafbedekking is eveneens aangepast. De begraving gebeurt in volgorde van overlijden.
9
COLUMBARIUM Een columbarium of urnenmuur is een muur waarin zich nissen bevinden. De nissen zijn bestemd voor het bijzetten van max. drie asurnen (geen sierurnen).
STROOIWEIDE Op de begraafplaatsen zijn strooiweides aangelegd voor het uitstrooien van de as. Op de dag van de begrafenis en op 1 en 2 november mogen bloemen worden neergelegd. Het is niet toegestaan om op de strooiweide plantenbakken of gedenktekens te plaatsen.
NAAMPLAATJE Wie kiest voor uitstrooiing van de as kan een naamplaatje laten aanbrengen op een gedenkzuil. Dit geeft de nabestaanden de kans om de overledene te herdenken en te bezoeken.
THUISBEWARING Je kan de urne ook thuis bewaren. Registreer dit in een laatste wilsbeschikking.
10
VERGUNDE OF NIET-VERGUNDE GROND
Er zijn twee keuzemogelijkheden om jouw nabestaanden een laatste rustplaats te bezorgen: ofwel ‘koop’ je een stuk grond (geconcedeerde grond of concessie) ofwel opteer je voor niet-geconcedeerde of nietvergunde grond. Een concessie is een toelating om tegen betaling een bepaald stuk grond van een begraafplaats voor een bepaalde duur te gebruiken. Dit laat je toe om het stoffelijk overschot of een asurne voor een bepaalde tijd op een specifieke plaats te behouden. Een concessie kan altijd voortijdig beëindigd worden door de familieleden van de overledenen. Niet-vergunde of niet-geconcedeerde grond betekent dat je geen grond koopt.
Concessie Harelbeke/Bavikhove/Stasegem - 30 jaar (600 euro) voor maximum 2 personen in volle grond - 50 jaar (1.600 euro) voor maximum 2 personen met kelder - 50 jaar (1.850 euro) voor maximum 3 personen met kelder Concessie Hulste - 30 jaar (1.200 euro) voor maximum 2 personen met kelder - 50 jaar (1.600 euro) voor maximum 2 personen met kelder - 50 jaar (1.850 euro) voor maximum 3 personen met kelder
Enkele tarieven: Niet-vergunde grond voor kinderen en volwassenen - 10 jaar (kosteloos) voor maximum 1 persoon
12
Concessie urnenveld of urnenmuur - 30 jaar (800 euro) voor maximum 2 personen - 50 jaar (1.200 euro) voor maximum 3 personen (geen sierurnen)
Hernieuwing / verlenging Je kan elke bestaande concessie verlengen. Neem hiervoor contact op met het Departement Burger & Welzijn. 10 jaar (300 euro) voor twee of drie personen 30 jaar (600 euro) voor twee personen 50 jaar (1.000 euro) voor twee of drie personen Ontgraving Wil je - bijvoorbeeld - een recent overleden familielid na een crematie samen begraven met een eerder overleden familielid dat ‘traditioneel’ werd begraven, dan kan je dat stoffelijk overschot laten ontgraven. Richt hiervoor een gemotiveerd schrijven aan de burgemeester. Bij een ontgraving moet een nieuwe concessie worden aangegaan. De kostprijs voor een ontgraving bedraagt 1.200 euro (ontgravingskist inbegrepen). Voor kinderen jonger dan zeven jaar bedraagt de kostprijs 700 euro (ontgravingskist inbegrepen). Een ontgraving van een asurne kost 100 euro.
Urnenveld - afdekplaat zonder gravure Wanneer je kiest voor bijzetting in een urnenveld of columbarium zonder concessie moet je rekening houden met een kostprijs van 200 euro voor een afdekplaat, zonder gravure. Wanneer je wel een concessie aangaat is de prijs van een afdekplaat bij de eerste aanvraag inbegrepen. Strooiweide - naamplaatje gedenkzuil Je kan een naamplaatje laten plaatsen op de herdenkingszuil aan de strooiweide. Hiervoor wordt een retributie aangerekend van 60 euro. Je kan dit aanvragen tot ten laatste één jaar na het overlijden. Het plaatje mag tien jaar blijven hangen. Dit kan niet verlengd worden.
‘DIGITALE’ BEGRAAFPLAATSEN
ZERKZOEKER: VIND JE DIERBARE
De Harelbeekse begraafplaatsen tellen zo’n 10.000 overledenen. Ruim 60% van onze inwoners kiest voor een graf als laatste rustplaats. In geval van crematie, wordt meestal gekozen tussen een urnenveld of de strooiweide. Ruim 1.000 overledenen werden op de Harelbeekse strooiweides uitgestrooid. Voortaan kan je via de online applicatie ‘zerkzoeker’ elke overleden persoon op de Harelbeekse begraafplaatsen terugvinden. Op een gebruiksvriendelijke manier kan je graven zoeken op naam, overlijdensjaar of door
een graf aan te klikken op de kaart. Dit kan zowel via smartphone, tablet als computer. Surf hiervoor naar https://begraafplaatsen.harelbeke.be Deze applicatie, opgezet in samenwerking met Intercommunale Leiedal, werd ontwikkeld in het kader van de digitalisering van gegevens en ontsluiting van info voor de burger. Met deze applicatie zijn de gegevens nu ook voor alle Harelbeekse begraafplaatsen beschikbaar en worden ze dagelijks geactualiseerd. 15
MEER INFO Departement Burger & Welzijn Marktstraat 29 8530 Harelbeke M | burgerzaken@harelbeke.be T | 056 733 340 www.harelbeke.be/overlijden-en-begraafplaatsen
Editie: Februari 2018