een goede maat EXTRA EDITIE STADSMAGAZINE HARELBEKE • FEBRUARI 2017 • STRATEGISCH MEERJARENPLAN 2014-2019
EXTRA EDITIE
OCMW HARELBEKE
Beste inwoner
O
ns strategisch meerjarenplan 2014-2019 is halfweg koers. Hoog tijd dus om jullie een stand van zaken te geven. Eind vorig jaar hielden we de eerste drie planjaren 2014-2016 onder de loep. Het meerjarenplan werd geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. Samen met jullie blikken we graag terug op wat intussen werd verwezenlijkt én kijken we vooruit op wat jullie de resterende uitvoeringsjaren 2017-2019 nog mogen verwachten. De grootste en meest zichtbare werken zijn uiteraard de Leiewerken en de werken aan het marktcentrum. De nieuwe Hogebrug is opnieuw open voor het verkeer, de tijdelijke sluis is operationeel voor de scheepvaart én de nieuwe sluis is volop in aanbouw. Intussen zijn de werken aan de kaaimuren rechteroever van start gegaan. Dit is de kant van de Vrijdomkaai en Twee-Bruggenstraat. Deze laatste twee straten worden de komende maanden grondig aangepakt. Intussen zien jullie ook dat de werken op ons Marktplein van start zijn gegaan met de afbraak van het parochiaal centrum én de start van het archeologisch onderzoek. Het woon- en winkelproject dat deel uit maakt van de grondige stadsvernieuwing krijgt de naam ‘Het Vrije’. Het plein Eiland is in gebruik genomen. Het ‘lelijke plekje’ op de hoek van de Noordstraat met de Deerlijksestraat kreeg een groenere en veiligere aanleg. De Nieuwstraat wordt vernieuwd én het industrieterrein Harelbeke – Zuid wordt de komende jaren grondig aangepakt en veiliger gemaakt. Voor de gemeentelijke basisschool Stasegem kregen we groen licht bij de subsidiërende overheid. De eerste ontwerpen worden voorbereid zodat we volgend jaar de bouwwerken kunnen starten. De plannen om het Cultureel Centrum het SPOOR te renoveren, krijgen stilaan vorm. De gesprekken met de ontwerper zijn lopende. De opmaak van het masterplan voor de inrichting van de site van de oude
gemeenteschool/oude bib en sporthal in Bavikhove is gestart. De ontwerper denkt, samen met het stadsbestuur, de gebruikers en de bewoners, na over de verschillende mogelijkheden. Voor onze ondernemers-starters openden we een nieuw bedrijvencentrum, werd opnieuw, voor het eerst sinds jaren een handelsbeurs georganiseerd én vinden regelmatig ondernemersmeetings plaats. Een gloednieuw woonzorgcentrum ‘De Vlinder’ werd in gebruik genomen waardoor we, in Harelbeke, van 180 naar 245 zorgbedden groeiden. Daarnaast zijn het lokaal dienstencentrum en het dagverzorgingscentrum op dezelfde campus succesvol in gebruik genomen. Samen met projecten als ‘Hulste Bezorg(d)t’ wordt er verder gewerkt aan het welzijn van onze oudere bewoners. Deze projecten zijn maar een greep uit ons plan. Voor de rest verwijzen we graag naar de artikels en interviews in dit extra hblad. We startten in 2014 met een ambitieus plan en vandaag kunnen we stellen dat we onze ambities verder kunnen uitbouwen. Vele doelstellingen uit het plan zijn inmiddels bereikt, andere zijn in plannen gegoten en nog andere zitten in de participatiefase waarbij we eerst luisteren naar de noden van onze burgers. Onze grootste doelstelling is én blijft, met de schaarse financiële middelen die er zijn, gedragen projecten uit te werken, in samenspraak met onze burgers. Ons strategisch meerjarenplan kreeg niet voor niets de naam ‘Harelbeke, een goede maat’. We willen, samen met jullie, verder bouwen aan een solidaire en verdraagzame gemeenschap vanuit een financieel gezonde basis. Dominique Windels OCMW-voorzitter
Alain Top Burgemeester
3
HARELBEKE HEEFT EEN GOEDE MAAT
STADSVERNIEUWING Het speerpunt van deze legislatuur is de stadskern vernieuwing met de Leiewerken en het vernieuwen van de markt, gezamenlijk gevat onder de noemer haqua. De Leiewerken zijn in verschillende f ases opgedeeld en verlopen volgens een strakke timing. De restgebouwen rond de Bloemmolens zijn gesloopt. De nieuwe Hogebrug werd geïnstalleerd en de kaaimuur op de nieuwe kade Geldof is af. Maar hiermee is het project niet rond. De volgende jaren wordt werk gemaakt van een nieuwe sluis, een vispassage, een nieuwe fietsbrug, de waterverbindingtussen de Banmolens en de Leie
4
en het heraanleggen van de Twee-Bruggenstraat en de Vrijdomkaai. Naast een focus op waterbouwkundige werken en infrastructuur is er ook gewerkt aan ruimtelijke kwaliteit door een openbare ruimte te creëren waar het aangenaam vertoeven is, met stedelijke en groene elementen. In het dossier van de vernieuwing van de markt stonden de eerste jaren van
EEN Levendig en aantrekkelijk centrum waar bewoners fier op zijn de legislatuur volledig in teken van de verdere verwervingen en onteigeningen van de gebouwen op de markt. Ondertussen is dit volledig achter de rug. Het handelscentrum ‘de Chinees’, het vroegere parochiaal centrum en het aanpalend huis zijn gesloopt. Hierdoor kan de volgende fase starten, namelijk het archeologisch onderzoek en de aanleg van de nieuwe riolering. Daarop volgend (rond het zomerverlof 2017) starten de werken met de aanleg van een nieuwe private ondergrondse parking voor de nieuwe te bouwen appartements blokken en publiek binnenhof. Het nieuwe marktplein wordt aangelegd tussen
de kerk en de nieuwe appartementen en trekt op die manier de Leie binnen in ons centrum. De wekelijkse markt keert na de werken terug naar het vernieuwde marktplein dat zal opgefleurd zijn met speelse waterpartijen, banken en groen. Op het scharnierpunt van het marktplein en de Leie komt een horecapaviljoen met uitzicht op het water. Voor het paviljoen zoekt de stad momenteel uitbaters. Dergelijke werken in het centrum zorgen uiteraard voor hinder voor de bevolking en lokale handelaars. Daarom worden – samen met de handelaars – verschillende acties opgezet om de aantrek-
kelijkheid van hun winkels te blijven garanderen, zelfs tijdens de werken. Er wordt actief naar de bevolking gecommuniceerd via de jaarlijkse infomarkt in samenwerking met Waterwegen en Zeekanaal, er zijn webcambeelden te bekijken op de website en ook via het hblad worden de inwoners op de hoogte gehouden van de evolutie van de werken. De kostprijs voor de stad van het project over de verschillende jaren heen bedraagt 10.534.000 euro. Daartegenover staat 2.667.000 euro aan ontvangsten voor de stad, door verkoop van grond en subsidies.
5
GROENRUIMTE Harelbeke ligt in regionaal stedelijk gebied en is heel dicht bevolkt. Het is een uitdaging om groene ruimte en ademruimte te behouden en te creëren. Deze ruimte heeft verschillende functies (ontspanning, biodiversiteit …) en levert verschillende ecosysteemdiensten. Het verbinden van deze gebieden via groene assen is één van de uitgangspunten van het op te maken groenplan. Eenmaal goedgekeurd, wordt dit groenplan gebruikt als afwegingskader voor ruimtelijke ingrepen. Het groenplan wordt in 2017 gefinaliseerd.
Ondertussen wordt in allerhande verkavelings-, uitvoerings- en masterplannen groene of open ruimte behouden of gevrijwaard. Dit is concreet het geval voor de groene ruimte in het RUP Molen eiland in het centrum van onze stad, de open ruimte bij de nieuwe ontwikkelingen van de sociale bouwmaatschappij op het woonuitbreidingsgebied Vondelstraat/Vlietestraat, het verblijfsgroen bij de herinvulling van de bedrijfssite Lano in de Zuidstraat, de beekvallei en het park dat onderwerp is van het nieuwe masterplan voor de gemeentelijke site in Bavikhove. Een andere piste die bewandeld wordt in het creëren van bijkomende groene ruimte is het aankopen van al ontgonnen en terug aangevulde gronden van het ontginningsgebied “Spijkerland” in de Waregemsestraat. Op termijn wil de stad daar een nieuw natuurgebied realiseren. Dit gebied vormt een natuurlijke stapsteen tussen de Leie en de Gavers. De stad voorziet hiervoor 126.875 euro uitgaven, waarvan 67.000 euro kan gerecupereerd worden door subsidies. Omdat, op de Gavers na, de groene gebieden in de stad vrij beperkt zijn, wordt op een creatieve manier gezocht naar
6
meer groene ruimte. Bestaande groenzones in de stad, bijvoorbeeld het Broekplein op de Arendswijk en het vijvertje aan de Speltstraat, krijgen een ecologische opwaardering en worden meer toegankelijk gemaakt voor inwoners van de stad. Daarnaast worden de begraafplaatsen in het centrum en in Bavikhove omgevormd tot parkbegraafplaatsen, die ingericht worden als stille groene ruimtes. Een aantal van deze projecten viel eind 2016 in de prijzen binnen het project ‘Groene Lente’ dat door de Vereniging voor Openbaar Groen wordt georganiseerd. Meer hierover in het interview met Jan Van Bogaert verder in dit magazine. Het spreekt voor zich dat we met het groenbeheer op het ingeslagen pad verder willen gaan. Harelbeke werkt in bredere context al een tijd aan een klimaatbeleid. In 2008 werd het Kyotoprotocol ondertekend en in 2011 werd voor het eerst een klimaatplan opgemaakt. Sindsdien wordt jaarlijks een actieplan uitgewerkt met maatregelen over energie en mobiliteit. Harelbeke besliste in februari 2013 als eerste gemeente uit de regio Zuid-West-Vlaanderen om het Burgemeestersconvenat te ondertekenen.
HARELBEKE HEEFT EEN GOEDE MAAT
Daarmee engageerde de stad zich om extra inspanningen te leveren in het klimaatbeleid. Een belangrijk project is de realisatie van een warmtenet. De intercommu nale IMOG levert warmte die ondertussen door een nabij gelegen bedrijf wordt aangewend. Er wordt gebruik gemaakt van de grote infrastructuurwerken langs de Leie en op de markt om het warmtenet ook tot in het centrum van de stad te brengen. De stad zal de stadsgebouwen op dit traject aansluiten en ook grote nieuwe private projecten kunnen aansluiten. Op die manier zullen deze gebouwen niet langer met fossiele brandstoffen worden verwarmd. Het vergt een zware investering van de netwerkbeheerder en van de stad maar er wordt wel concreet aan CO2-reductie gewerkt. Ook inzake openbare verlichting heeft Harelbeke al heel wat inspanningen geleverd. Er werd een lichtplan opgemaakt dat in 2014 door de gemeenteraad werd goedgekeurd. Net als in andere West-Vlaamse gemeenten werd de openbare verlichting langs gemeentewegen gedoofd. In een eerste fase ging de openbare verlichting uit op gemeentewegen op weekavonden van 23.30 tot 4.30 uur. In een tweede fase werden een aantal lichtpunten langs landelijke wegen met weinig bewoning en met beperkte mobiliteit definitief gedoofd. Naast de vermindering van de lichthinder zorgt dit ook voor een jaarlijkse besparing van om en bij de 100.000 euro.
7
HARELBEKE HEEFT EEN GOEDE MAAT
Harelbeke scoort met groen Jan Van Bogaert is hoofdbeheerder van Hof Ter Saksen in Beveren en geeft opleidingen aan groen diensten en groen beheerders in de Vlaanderen. Hij geeft zijn visie op groenbeheer in Vlaanderen en vertaalt dit naar de lokale context.
Wat zijn de trends/evoluties in groenonderhoud en –beheer van steden en gemeenten? Het besef groeit stilaan dat gezondheid en psychisch welzijn sterk mee beïnvloed worden door aanwezigheid van groen in onze leefomgeving. De inwoners van onze gemeenten en steden zijn gevoeliger geworden voor de nog steeds achteruitgaande leefomgeving en willen verandering zien. Dat is een goede evolutie die er voor zorgt dat bestuurders meer gaan ijveren voor een groene, bloemrijke en propere gemeente of stad. We zien echter dat groenplanning altijd complexer wordt door de krappere openbare ruimte, de kleinere budgetten, de waterbeheerplannen, het verbod op pesticiden … De uitdagingen zijn groot, maar bieden tegelijk ook nieuwe kansen. Door de krimpende of stagnerende budgetten zijn lokale besturen genoodzaakt om duurzamer groen te realiseren. Het beheer gebeurt professioneler met een aangepast machinepark. Er is
8
de laatste jaren heel wat veranderd op beheersniveau. De groendiensten en groenbeheerders spelen hier op in door op zoek te gaan naar een juist evenwicht tussen cultuur en natuur. We zien dat het ecologisch aspect binnen het openbaar groen aan waarde wint en dat de plantenkeuze meer afgestemd wordt op de dierenwereld, denken we hierbij maar aan de bijenproblematiek.
Welke evolutie valt jou het m eeste op aan het groenbeheer in Harelbeke? De inspanningen van de bestuurders om de financiële middelen ter beschikking te stellen zijn zichtbaar in het groen en de groendienst. Het verwerven van een betere groenkennis en het aanwerven van ervaren groenbeheerders leidt tot duurzamer groen in de stad. Verder merk je ook dat de personeelsleden van de groendienst zich allen beginnen bewust te worden van de aanpak tot duurzaam groen. Qua beplanting zien we dat het “grote
“De burger moet nog veel meer betrokken worden bij de planning en het onderhoud.”
properheidsideaal”, de blote grond tussen de aanplanting, stilaan plaats maakt voor bloemrijke kruidvegetaties. Het vroegere beheersen van bomen, door ze te toppen in lengte en breedte, maakte plaats voor het beheren van bomen. Dat uit zich door de juiste boomsoort op de juiste plaats, met de daarbij horende begeleidingssnoei. Het feit dat Harelbeke tot twee keer toe in de prijzen is gevallen met groenprojecten geeft duidelijk aan dat de stad qua groenonderhoud de juiste richting is ingeslagen.
Welke uitdagingen zie je nog voor het groenbeheer in Harelbeke? En in het algemeen?
Het wordt knokken om goede groene ruimten te realiseren in de schaarse openbare ruimte. Groenobjecten zullen ingeschakeld worden voor diverse functies: openbare ruimte, ontspanning, natuurontwikkeling, waterbeheer, educatie, klimaatbeheersing enz. Daarnaast moeten deze groene ruimten mee zorgen voor het behoud van de biodiversiteit. Participatie in groenbeheer is tot nu toe nauwelijks ontwikkeld. De burger moet nog veel meer betrokken worden bij de planning en het onderhoud. Dat zal leiden tot meer draagkracht. En uiteraard vraagt het complex openbaar groen plannen en beheren voortdurend overleg, bijscholing en geschoold personeel. We zien dat Harelbeke opschuift naar goede beheerplannen (over 30 jaar gespreid) om de diversiteit te verhogen en de kosten te verlagen. De inzet van eigen personeel maakt dat de stad veel sneller kan inspelen op de behoefte van de burgers.
9
HARELBEKE HEEFT EEN GOEDE MAAT
ONDERNEMEN EN HANDEL
Ondernemen Tijdens de eerste helft van de legislatuur stond vooral de bouw van het bedrijvencentrum in de kijker. Het bedrijvencentrum Harelbeke werd gebouwd op de site Lefevre in de Generaal Deprezstraat en stelt tien kantoren en negen bedrijfsunits van 330 m² ter beschikking. Hiermee wil de stad startende ondernemers ondersteunen. Het bedrijvencentrum is ondertussen uitgegroeid tot een trefpunt voor ondernemend Harelbeke. Een stedelijk handelscomité verenigt alle handelaren en helpt mee met het stadsbestuur aan de uitbouw van een lokaal detailhandelsbeleid. Er werd een website www.shoppeninHarelbeke.be gelanceerd waar je alle info vindt over de lokale handel. In 2017 gaat het handelscomité van start met een lokale digitale klantenkaart. Evenementen als de modeshow, de wijn- en bierbeurs en de handelsbeurs zijn extra promotionele
10
activiteiten voor onze detailhandelaren. Met de Harelbeekse cadeaubon kan je in meer dan 80 zaken in onze stad terecht.
Bedrijvigheid In 2014 leidde een haalbaarheidsonderzoek tot een correcte inschatting van de totale kostprijs voor de ontwikkeling van de site elektriciteitscentrale in de Vaarnewijkstraat. Na het onderzoek leverde de stad, samen met Waterwegen en Zeekanaal en Intercommunale Leiedal, inspanningen om de site van de voormalige elektriciteitscentrale om te vormen naar een watergebonden bedrijventerrein. Op het industrieterrein Harelbeke-Zuid wordt een ingrijpende revitalisering van het openbaar domein voorbereid. Het verouderde industrieterrein wordt hiermee opnieuw op een moderne actuele manier ontwikkeld. De geplande
rioleringswerken op het industriepark zijn een hefboom om de wegen te vernieuwen. Daarbij gaat veel aandacht naar een veiliger fietsverbinding tussen Harelbeke en Kortrijk, naar meer parking en meer groen. De eerste werken op het terrein staan gepland in 2017. Het project is grotendeels gesubsidieerd, waardoor de feitelijke kost voor stad Harelbeke beperkt blijft. Er wordt 3.259.000 euro voorzien voor de studie en werken, hiervan keert 3.049.000 euro terug via subsidies. Ten slotte wordt ook de herontwikkeling van de site NEBIM in de Deerlijksesteenweg gestart. De procedure van het RUP werd begin 2017 afgerond. De ontwikkelaar kan nu de volgende stappen zetten zoals de opmaak van een concreet inrichtingsplan, de aanvraag van een verkavelings- of stedenbouwkundige vergunning …
HARELBEKE IS EEN GOEDE MAAT
WONEN
Warmer wonen Naast de ‘Doe het nu duurzaam’-premie kunnen verhuurders en kwetsbare doelgroepen aanspraak maken op persoonlijke renovatiebegeleiding om hun woning energiezuiniger te maken. Het verbeteren van het woningbestand is dus niet enkel een financieel verhaal, maar ook een verhaal van persoonlijke begeleiding en sensibilisering van de bewoners.
Doe het nu duurzaam Begin deze legislatuur besliste het bestuur om een aantal kleinere woonpremies te vervangen door een premie met meer impact. Op die manier kwam de ‘Doe het nu duurzaam’-premie tot stand. De premie zorgt er voor dat de stad, meer dan vroeger, een effectieve sturende invloed uitoefent in de opwaardering van het woningbestand in een geselecteerd gebied. De Oostwijk was pioniergebied en na twee jaar werd het premiegebied verhuisd naar de straten ten westen van het centrum. Sinds de start van het nieuwe premiesysteem werden 42 premies uitbetaald en staan nog eens 32 aanvragen open. De premie brengt een dynamiek in het geselecteerde gebied. Er wordt sneller gerenoveerd waardoor zowel de woonkwaliteit als het straatbeeld verbetert.
Wonen voor iedereen Het is niet voor elke Harelbekenaar gemakkelijk om een betaalbare woning te vinden in de stad. Om hieraan deels tegemoet te komen werd de leegstandsheffing ingevoerd. De bedoeling is om leegstaande woningen te activeren op de markt en zo beschikbaar te maken voor kwetsbare doelgroepen die het moeilijk hebben om een geschikte woning te vinden. In samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappij Mijn huis en sociaal verhuurkantoor De Poort wordt het woningbestand ook voor kwetsbare groepen in de stad verder uitgebreid.
11
In 2016 werd het tweede deel van het nieuwe woonzorgcentrum De Vlinder in gebruik genomen. Naast de bewoners van het vroegere rusthuis Ceder aan de Gavers, namen nog 60 nieuwe bewoners hun intrek in de nieuwbouw. Naast het woonzorgcentrum bevindt zich op de zorgcampus ook een dienstencentrum en een dagverzorgingscentrum.
DIENSTVERLENING OCMW HARELBEKE
AANDACHT VOOR IEDEREEN De wijziging in het zorglandschap zorgt er voor dat OCMW en Stad in 2017 zoeken naar de meest optimale vorm van dienstverlening om de bestaande kwaliteits volle en betaalbare ouderenzorg te kunnen garanderen. Momenteel wordt onder zocht of een zorgbedrijf hiervoor de beste oplossing is.
Het OCMW Harelbeke zet zich in om zorgbehoevenden en mantelzorgers te ondersteunen Het OCMW zet actief in op omgaan met dementie aangezien de vergrijzing ook in onze stad een groeiende groep aan thuiswonende ouderen met dementie met zich meebrengt. Naast de aanwerving van een dementieconsulente werden alle thuiszorgcoördinatoren opgeleid tot deskundigen dementie en werd een dementie-informatiepunt opgericht. Via het
12
project ‘bewegen vergeet het niet’ werd een aanbod uitgewerkt om thuiswonende personen met dementie aan te zetten tot meer beweging en sociale contacten.
De lokale dienstencentra werken samen met ouderen Het aanbod van de lokale dienstencentra vertrekt vanuit de bekommernissen en specifieke noden van ouderen. Eind 2015 werd het project Hulste bezorgd(t) opgestart. Dit project streeft ernaar de 80-plussers uit Hulste te ondersteunen zodat zij zolang mogelijk op een kwaliteitsvolle manier thuis kunnen blijven wonen.
Referentiebudgetten menswaardig inkomen Sinds kort werkt het OCMW met referentiebudgetten op maat van iedere cli-
ëntsituatie. Dat budget wordt gebruikt als leidraad bij de toekenning van aanvullende steun, bij de sociale kruidenier, de UiTPAS, … Het referentiebudget geeft de hoogte aan van het inkomen dat minimaal noodzakelijk is om menswaardig te kunnen leven.
Boodschappen doen in De Boterpot In 2014 opende het OCMW ‘De Boterpot’, een sociale kruidenier. In samenwerking met VZW De Oever werd een kleine winkelruimte ingericht. Mensen die doorverwezen worden door de sociale dienst van het OCMW kunnen volgens het hedendaags winkelprincipe producten kiezen. Het grote verschil met vroeger is dat mensen nu zelf producten kiezen volgens hun eigen noden en behoeften. De vrijwilligers van De Oe-
HARELBEKE IS EEN GOEDE MAAT
MENSEN ACHTER DE GEVEL VAN Op 14 oktober 2016 werd de gloednieuwe woonzorgcampus De Vlinder aan het Kollegeplein 5 in Harelbeke officieel geopend. De Vlinder is een aanvulling op zorgcentra Ceder aan de Leie en Ceder aan de Gavers in Harelbeke en zorgcentrum De Rijstpekker in Hulste. Met de nieuwe campus De Vlinder komen er zestig bedden bij voor zorgbehoevenden. We gingen op bezoek in kamer 052, waar we Maria Hanssens spreken. Maria is 87 en afkomstig uit Kortrijk. Ze verblijft sinds 1 september 2016 in De Vlinder. Ze is weduwe van Valère C atteeuw, mama van 5 kinderen en oma van 8 kleinkinderen. Maria houdt van muziek en piano spelen.
“Ik hou van liedjes zingen”
verstaan in voor het warme onthaal en ondersteuning. Naast het voorzien van voedingsproducten is de sociale kruidenier een ontmoetingsplaats waar mensen even tot rust kunnen komen of terecht kunnen voor een gezellige babbel of voor andere intiatieven zoals het naaiatelier op donderdag. In 2017 vinden het Buurtwerk Centrum en de sociale kruidenier een nieuw onderkomen in de Gentsestraat 9. Daarnaast zal de nieuwe locatie ook plaats bieden aan drie nieuwe hedendaagse flats voor tijdelijke opvang van mensen in moeilijkheden.
Maria werkte als naaister maar trok later mee met haar man Valère Catteeuw naar de markten. “We verkochten pralines want Valère was chocolatier-patissier. Later zijn we overgeschakeld op portefeuilles. Ik heb altijd graag de markt gedaan”, vertelt Maria. Maria is best tevreden in De Vlinder. “Ik heb een mooie kamer met uitzicht en neem deel aan de groepswandelingen. Ik hou van een praatje maken met de andere bewoners. En het eten is hier lekker”, glundert ze. In haar vrije tijd zingt Maria de liedjes mee op de radio. “Ik hoor graag muziek en zing graag. Dat roept altijd herinneringen op aan vroeger. Dat zijn eigenlijk goede oefeningen voor het geheugen hé.” Af en toe krijgt Maria bezoek van de familie. “Veel van de kleinkinderen, maar zij hebben ook hun werk natuurlijk, ze kunnen niet altijd komen”, mijmert ze. Alert als ze is, kijkt Maria graag naar het tv-nieuws. “Zeker dat van één, dat is goed.” Als het aan Maria mocht liggen zou ze 100 willen worden. “Nja, afwachten hé”, besluit ze.
13
HARELBEKE IS EEN GOEDE MAAT
VEILIGHEID EN VERKEER Mobiliteit en verkeersveiligheid Veiligheid In samenwerking met de veiligheidsdiensten wordt verder gewerkt om onze stad veilig en leefbaar te houden. De stad zet daarom actief in op het proper onderhouden van publiek domein. Zo werd het plein Eiland heringericht tot een aangename en verkeersveilige omgeving samen met de omwonenden. Ook de Noordstraat – Deerlijksestraat krijgt een nieuw uitzicht. De gedaanteverwisseling spruit voort uit het project Lelijke Plekjes dat een tijd terug met Leiedal werd opgezet. De aanpak van hinderaspecten als zwerfvuil en geluidsoverlast zijn een voortdurend aandachtspunt. We mobiliseren een team van vzw Effect om het zwerfvuil te bestrijden. Overlast veroorzaakt door geluidshinder van de E17 wordt aangepakt door de aanleg van geluidsbermen. Een deel van de bermen langs de E17 werd al gerealiseerd, de stad blijft aandringen om ook de andere kant af te schermen. De bevoegde minister deelde mee dat de realisatie op korte termijn zal worden voorzien.
14
Elke inwoner wil zich op een veilige manier verplaatsen doorheen onze stad. Het maakt niet uit of dit nu te voet, met de fiets, de wagen of het openbaar vervoer is. Daarom investeert de stad jaarlijks 170.000 euro voor het structureel onderhoud en herstel van wegen en 100.000 euro voor het structureel onderhoud en herstel van fiets- en voetpaden. Straten die in slechte staat zijn, worden volledig aangepakt. Gedurende deze beleidsperiode werden de werken aan de N43 beëindigd. Dit omvangrijke project gaf de doortocht door onze stad een ander en verkeersveiliger gezicht. Ook de Distelbosstraat, de Bavikhoofsestraat, de Brugsestraat Kuurnsestraat, Eiken straat, Deerlijksestraat en het aansluitend pleintje in de Noordstraat werden de afgelopen jaren vernieuwd. In 2017 staat de vernieuwing van de Nieuwstraat gepland.
te werden op de Stasegemsteenweg boombakken op de rijweg geplaatst om het verkeer af te remmen.
In Stasegem werd het kruispunt aan de Spinnerijstraat-Venetiëlaan heringericht om het zwaar vrachtverkeer buiten de dorpskern te houden. Er werd éénrichtingsverkeer ingevoerd in de Generaal Deprezstraat op vraag van de omwonenden om een veiliger schoolomgeving te creëren. Ten slot-
Tot slot kunnen we ook rekenen op een snelle en adequate politiezorg van onze politiezone Gavers die via preventieve acties, een duidelijke aanwezigheid en aanspreekbaarheid in het straatbeeld en een doortastend speurwerk onze stad mee veilig houdt.
Intussen worden stappen gezet om het fietsnetwerk doorheen onze stad te verstevigen. De fietsoversteek in de Kanaalstraat werd beveiligd met extra markering en verlichting. In een eerste fase werd een stuk jaagpad aangelegd tussen de Luipaardbrug en Kortrijk. Intussen is de tweede fase gestart van het jaag- / fietspad langs het Kanaal Bossuit-Kortrijk en de aansluiting ervan met de Beneluxbrug. Het is de bedoeling om vooruitgang te boeken in het dossier rond de fietspaden N36D, in samenwerking met Kuurne en het Agentschap Wegen en Verkeer. In 2017 wordt de Doornhoutsevoetweg omgevormd tot een volwaardige verbinding zodat die eenvoudiger toegankelijk is voor fietsers.
Elkaar leren kennen
INTEGRATIE Steeds meer inwoners van onze stad zijn van vreemde herkomst. Omdat iedereen zich thuis wil voelen in Harelbeke, worden inspanningen geleverd om samen verder te groeien naar een warme stad en maakt de stad actief werk van een integratie- en diversiteitsbeleid voor iedereen.
Samen met Leiaarde werden bijeenkomsten georganiseerd om het integratie- en diversiteitsbeleid bij aanvang van deze legislatuur concreet vorm te geven. Met het project ‘Ambassadeurs’ worden contactpersonen gezocht die als klankbord kunnen dienen vanuit de Harelbekenaren van buitenlandse herkomst. Tegelijk enthousiasmeren de ambassadeurs mensen uit hun eigen omgeving om samen deel te nemen aan vrijetijdsactiviteiten van de stad, werken zij mee aan het wereldfeest en zorgen zij dat het vrijetijdsaanbod van de stad tot bij elke Harelbeekse burger van buitenlandse herkomst geraakt. De ambassadeurs kregen een opleiding over de sociale kaart en over communicatie en beleidsparticipatie. Tijdens een ‘Op Stap’-wandeling maken nieuwe inwoners van buitenlandse herkomst kennis met de vrijetijdsdiensten van de stad en het stadhuis.
“Harelbeke is een ideale stad om te wonen. We hebben hier bijna alles, de rest is dichtbij. De stad heeft potentiële groei.”
Kleur in de stad “Ik ben met veel enthousiasme aan het project begonnen en na het wereldfeest in september 2016 voel ik de drang om nog meer ‘kleur’ te brengen in de stad als ambassadrice. Het is een grote eer om ambassa drice van Harelbeke te zijn”, aldus Agnes. Inzetten op integratie is werken op lange termijn. Via de diverse projecten geef je het natuurlijk proces een extra zetje, stelt Agnes. “De opbouw van een ambassadeursnetwerk toont aan dat de stad moeite doet om het integratieproces te stimuleren. Alle verhalen van diversiteit geven samen kleur aan waar een stad voor staat.”
15
Nederlands leren en oefenen
HARELBEKE IS EEN GOEDE MAAT
16
Tot voor kort konden mensen van buitenlandse herkomst niet in Harelbeke terecht om Nederlands te leren. Sinds 2014 kwam hier verandering in en houdt het CVO lessen Nederlands in de Arendsstraat. De nood aan oefenkansen Nederlands bleek groot. Na de organisatie van één jaar praattafels in 2014 onder professionele begeleiding van een leerkracht van Open School, werd beslist om het aanbod te verdubbelen. Al twee jaar lang worden met succes, zowel op dinsdagvoormiddag als op donderdagavond, praattafels aangeboden in CC het SPOOR. Wekelijks oefenen gemiddeld zo’n 30 Harelbekenaren hun Nederlands. Ze praten niet alleen over allerlei dagelijkse onderwerpen, ze leren er ook de stadsdiensten kennen of brengen een
bezoek aan de bibliotheek, Imog of maken samen een wandeling rond de Gavers. Vanaf 2017 haalt de stad expertise over integratie en diversiteit in huis. Een deskundige Noord-Zuid & Integratie gaat aan de slag met de noden van burgers van buitenlandse herkomst en werkt daarrond projecten en acties uit. Daarnaast wordt er ingezet op de aanwerving van een ‘toeleider in diversiteit’ in samenwerking met gemeente Kuurne. Een toeleider heeft als doel bruggen te leggen tussen mensen van buitenlandse herkomst en diensten, organisaties en voorzieningen in de stad. Deze persoon zorgt ervoor dat mensen van buitenlandse herkomst toegang hebben tot de hulp- en dienstverlening waar ze recht op hebben en een antwoord krijgen op
hun grote en kleine vragen. Een toeleider is gemakkelijk bereikbaar en staat in direct contact met de doelgroep. Hij of zij toont de weg, zowel online als offline, in documenten en paperassen of door letterlijk mee op stap te gaan naar de verschillende diensten en organisaties in de stad. Een nood die de voorbije jaren werd gesignaleerd, zijn fietslessen. Na twee lessenreeksen, waarbij verkeersveiligheid ook een onderdeel was, is de mobiliteit van 20 vrouwen fors gestegen om bv. werk te zoeken, kinderen naar school te brengen of boodschappen te doen. Vanuit de stad werd ook een sessie ‘afval sorteren’ georganiseerd. De nieuwkomers kregen uitleg over de ingewikkelde sorteerregels van afval.
Oefenen is belangrijk “Via het secretariaat van de Centrumschool leerde ik de praattafel kennen. Ik volgde al heel wat Nederlandse lessen, maar wil nog telkens oefenen. Doordat ik deeltijds werk, kan ik aansluiten aan de praattafel.”, aldus Mariam. Pawel komt nog maar voor de vierde keer naar de praattafel. Hij werkt ’s nachts en sluit dan ’s morgens onmiddellijk aan op de oefenkans. “Ik heb al veel geleerd. Ik leer nieuwe woordjes. Ik herken deze dan op de televisie. Het is goed voor mij om te oefenen. Het is een andere manier van leren.” De praattafels ondersteunen Zahra om Nederlandse gesprekken te voeren met mama’s op de school van haar kinderen en in de winkel en ondertussen haalt Aïcha alleen de schoolrapporten van haar kinderen. Mariam geeft aan dat het dialect soms moeilijk te begrijpen is. Letters lijken wel te worden ingeslikt in plaats van uitgesproken. Het is belangrijk om ‘mooi’ Nederlands te praten.
“Het dialect is soms moeilijk te begrijpen. Letters lijken wel te worden ingeslikt in plaats van uitgesproken.”
17
HARELBEKE IS EEN GOEDE MAAT
VRIJE TIJD
Omdat het welbevinden van de Harelbekenaren door het bestuur hoog in het vaandel wordt gedragen, wordt ook verder geïnvesteerd in de vrijetijdssectoren van de stad. Een tijd terug werd de UiTPAS gelanceerd. Deze kaart wil elke Harelbekenaar stimuleren om zich goed ‘in zijn vel’ te voelen door te sporten, te lezen, naar voorstellingen en concerten te komen,… Bijkomend voordeel van de kaart is dat mensen in armoede een korting krijgen bij al deze activiteiten zonder dat dit voor de buitenwereld opvalt. De kleedkamers in de sporthal de Vlasschaard in Bavikhove werden verruimd en vernieuwd en ook de douches en het sanitair in de Dageraad krijgen een opknapbeurt in 2017. Beide sporthallen kregen ook nieuwe vloeren en nieuwe lichtstraten. In de sportzaal Arendswijk wordt straks geïnvesteerd in de verwarming via isolerend glas en een nieuwe brander. Op het sportcentrum de Mol werden
18
nieuwe outdoor-sporttoestellen geïnstalleerd. Steeds meer jonge voetballertjes komen trainen en spelen bij de jeugd van KRC Harelbeke. Daarom helpt de stad het jeugdvoetbal door de bouw van vier nieuwe kleedkamers die moeten zorgen voor meer comfort en betere energievoorzieningen. In 2017 worden verschillende terreinverlichtingen op het sportcentrum de Mol vervangen door meer duurzame led-verlichting. De terreinverlichtings installaties van OG Stasegem en Hulste werden afgelopen jaren ook verbeterd. Op het sportcentrum van Hulste werd geïnvesteerd in een drainage voor een te drassig veld en werd de oude omheining vervangen. In cultureel centrum het SPOOR waait een nieuwe wind in de programmatie. Om daar voldoende ruchtbaarheid aan te geven, werd een nieuw logo en een nieuwe website gelanceerd. De externe communicatie focust via die nieuwe website, sociale media, een vernieuwde brochurestijl en periodieke nieuwsbrieven op
een breder publiek. Dit alles vormt de voorbode van een gefaseerde renovatie van het gebouw. Voor de studie en werken wordt 1.630.000 euro voorzien. De afgelopen jaren werd alles op alles gezet om jeugdcentrum TSAS weer uit te spelen als ideale fuiflocatie. Er kwam een nieuwe toog en een nieuwe vloer, de grote zaal werd geschilderd en er werd geïnvesteerd in nieuwe podiumstukken, tafels en stoelen. De verlichting in de grote zaal wordt vervangen door ledverlichting die energiezuiniger is dan de bestaande verlichting en het sanitair wordt vernieuwd. Dankzij die investeringen kan TSAS een trekpleister blijven voor ons jong publiek. Doorheen de stad worden bestaande speelterreinen uitgebreid of her aangelegd. Het speelpleintje in het stadspark werd omgevormd naar een modern ogend speelterrein met speelse toestellen. De ondergrond werd ge-
wijzigd van verharde ondergrond naar houtsnippers. In 2016 werden nieuwe skatetoestellen geplaats op het skateterrein tussen Jeugdcentrum TSAS en de gebouwen van de Jeugddienst. In het tweede deel van de legislatuur wordt verder geïnvesteerd in het aan-
pakken van de verouderde zandondergrond van de overige speelterreinen. De samenwerking met Arktos werd uitgebreid van een halftijds naar een voltijds medewerker.
19
ONDERWIJS Het groeiend aantal jongeren in onze stad zorgt voor ‘groene’ druk. Op zich een leuk gegeven, maar het zorgt ervoor dat de stad best proactief inzet op de capaciteit van het onderwijs.
HARELBEKE IS EEN GOEDE MAAT
20
Het bouwdossier voor school Zuid is aanvaard voor subsidiëring en de bouwwerken starten eind 2017. De stad investeert 6 miljoen euro, waarvan iets meer dan de helft terugkeert via subsidies. Het bestuur kiest er bewust voor om de capaciteit te verhogen en gaat voor een bijna energieneutraal gebouw. In school Centrum werd een nieuw sanitair blok geplaatst en in school Noord werden noodzakelijke aanpassingen gedaan in het gebouw om kwalitatief onderwijs
te blijven garanderen voor het groeiend aantal leerlingen. Ook een deel van het kunstonderwijs kreeg nieuw onderdak. De stedelijke academie voor beeldende vorming (AHA!) verhuist straks volledig naar het Eiland. Het gebouw wordt momenteel verbouwd en de buitenaanleg volgt om ook hier een aangename onderwijsruimte te creëren voor de leerlingen.
FINANCIEEL GEZONDE STAD De nieuwe legislatuur werd gestart met een nieuwe manier van boekhouden in overeenstemming met Europese regelgeving. Dit zorgt voor meer controle door de hogere overheden op de financiële werking van lokale besturen. Om de financiën op punt te zetten, werd bij aanvang van de legislatuur een grondige financiële evaluatie gemaakt.
Ondanks deze manier van werken wordt Harelbeke geconfronteerd met financiële tegenslagen, door de tegenvallende doorstortingen van belastingen vanuit de federale overheid. De laatste jaren werden bovendien veel maatregelen getroffen die rechtstreeks en onrechtstreeks een grote impact hebben op de financiën van de stad: de langverwachte planlastvermindering betekende ook een inkomstenvermindering, het ges costatuut met de daaraan verbonden subsidies verdween, de taxshift,…
HARELBEKE HOUDT EEN GOEDE MAAT
Het financieel plan wordt daarom halverwege opnieuw bijgestuurd door een aantal nieuwe financiële ingrepen om te anticiperen op meer onheil. De nieuwe belastingen op taxi’s, op niet- geadresseerd drukwerk en op masten en pylonen zullen naar schatting jaarlijks 330.000 euro inkomsten genereren. Dit moet voor het nodige financiële evenwicht zorgen, zonder dat de burger hier slachtoffer van wordt.
21
Gesprek met Ben Gilot, stafmedewerker gemeente- en OCMWfinanciën bij de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten
In 2014 startten de meeste gemeenten en OCMW’s met de implementatie van de beleids- en beheerscyclus (BBC). Heeft BBC naar uw gevoel een invloed gehad op het beleidsplan 20142019? De beleids- en beheerscyclus heeft volgens mij een grote invloed gehad op de beleidsplanning van de lokale besturen. Niet alleen werd het de gemeenten en OCMW’s opgelegd om zes jaar vooruit te plannen, de financiële planning moest voor die tijdspanne ook sluitend zijn. We zagen dan ook dat vele besturen in het begin van de legislatuur een grondige oefening moesten doen om tegen 2019 financieel in evenwicht te zijn of te blijven.
De federale overheid en Vlaanderen hebben de voorbije jaren op diverse domeinen bespaard. Welke maatregelen hadden de afgelopen drie jaar het grootste effect op de financiering van gemeenten en OCMW’s?
22
De lokale besturen zijn inderdaad niet gespaard gebleven van de besparingen bij de centrale overheden. Eén van de maatregelen met een grote impact op de gemeenten was de afschaffing van de Vlaamse compensatie voor de gemiste ontvangsten uit materieel en outillage, een specifiek deel van de onroerende voorheffing op ondernemingen. Deze maatregel betekent voor de gemeenten samen een jaarlijks verlies van 35 miljoen euro dat kan oplopen tot 205 miljoen euro, op het moment dat alle materieel en outillage door de Vlaamse overheid wordt vrijgesteld van de onroerende voorheffing. Ik wil nog eens benadrukken dat deze vrijstelling een fiscale maatregel is van de Vlaamse overheid die voor 100 % door de lokale besturen wordt gedragen en totaal geen impact heeft op de Vlaamse begroting. Verder wegen ook de besparingen op de regularisatiepremie van de gesubsidieerde contractuelen en de besparingen op diverse sectorale subsidies door. Ten slotte zullen ook de gevolgen van de taxshift stilaan
in de lokale budgetten tot uiting komen. Deze federale maatregel zou op termijn voor de gemeenten kunnen zorgen voor 10 % minder ontvangsten uit de aanvullende personenbelasting.
Wat mogen gemeenten en OCMW’s de komende jaren verwachten op financieel vlak? Vanaf 2019 en 2020 zal de BBC-regelgeving op enkele punten worden aangepast. Dat zal natuurlijk ook aanpassingen vergen bij de lokale besturen. Verder is het uitkijken naar de begrotingsmaatregelen die op Vlaams en federaal niveau genomen zullen worden en die een impact kunnen hebben op de lokale financiën. We weten allemaal dat de Vlaamse en federale overheid de nodige uitdagingen kennen om een begrotingsevenwicht te halen, maar volgens ons mag dit niet ten koste gaan van de lokale besturen. Uiteraard zal de impact van de vergrijzing zich meer en meer doorzetten, wat voor vele besturen op termijn grote gevolgen zal hebben.
HARELBEKE HOUDT EEN GOEDE MAAT
TOT UW DIENST! De omwentelingen in het stadhuis zijn na de feestelijke opening in 2011 niet stilgevallen. Door de verhuis van de stedelijke academie beeldende vorming kon het gebouw in de Markstraat 37 volledig vernieuwd worden en namen de departementen facility en werken, ondernemen en leren hun intrek bij het stadhuis. Naast het optimaliseren van de infrastructuur blijft het bestuur zich verder inzetten om de dienstverlening zo goed mogelijk af te stemmen op uw wensen. In het begin van de legislatuur werd het e-loket gelanceerd, waarbij u uw aanvraag voor bepaalde documenten digitaal aan de stad kan richten. Ook binnen de vrijetijdssector werden grote stappen vooruit gezet bij het reserveren van tickets en zalen of het inschrijven en deelnemen aan vrije tijdsactiviteiten. Het eengemaakt evenementenformulier moet ervoor zorgen dat organisatoren in één keer alle nodige aanvragen en vergunningen kunnen krijgen. Een kantelpunt was ook het digitaliseren van gemeenteraad en schepencollege. Het stadsbestuur wil op dit elan blijven verder gaan. In 2017 worden alle uitgaande documenten kritisch onder de loep genomen en gescreend op het handtekeninggebruik. Na het notarisattest en de bouwaanvraag, wordt ook de omgevingsvergunning (vroegere bouw- of milieuvergunning) vanaf dit jaar digitaal verleend. Het resultaat van al deze digitaliseringsinitiatieven moet zijn dat de burger beter, sneller en efficiënter kan geholpen worden door de stadsdiensten.
“Digitalisering moet leiden tot snellere en efficiëntere dienstverlening.”
23
Meer info www.harelbeke.be www.facebook.com/ StadHarelbeke Twitter @StadHarelbeke info@harelbeke.be 056 733 311