Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
2
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
3
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
Διάρκεια: 14 Νοεμβρίου – 14 Δεκεμβρίου 2013 Duration: 14 November – 14 December 2013
4
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
5
Ντένη Θεοχαράκη του Γιάννη Ψυχοπαίδη «Βράχοι καλόγεροι με κρύα μαλλιά Κόβουνε σιωπηλοί της ἐρημιάς τον άρτο». Οδυσσέας Ελύτης1
Σ
το κλίμα μιας αδρής ποιητικής γραφής κινείται η ζωγραφική της Ντένης Θεοχαράκη, ένα κλίμα που τόσο εύγλωττα –σαν δημοτικό τραγούδι– εκφράζει ο υπερρεαλιστικός στίχος του Οδυσσέα Ελύτη. Οι βράχοι, η ερημιά, η σιωπή, ποιητικές εικόνες μεγάλης γλωσσικής πυκνότητας στον Ελύτη, γίνονται εδώ, στην έκφραση της Ντένης Θεοχαράκη, εικαστικές φόρμες από ένα προσωπικό λεξιλόγιο που λυρικά καταγράφει μια νέα αισθητική εικονογραφία της γης, μια τοπιογραφία του αρχέγονου και του πρωταρχικού, μια μορφολογία ενός άγονου, άγριου, αλλά παρ’ όλα αυτά κατοικημένου εδάφους. Τρεῖς βράχοι λίγα καμένα πεῦκα κι’ ἕνα ρημοκλήσι καί πάρα πάνω τὸ ἴδιο τοπίο ἀντιγραμμένο ξαναρχίζει· τρεῖς βράχοι σέ σχῆμα πύλης, σκουριασμένοι λίγα καμένα πεῦκα, μαῦρα και κίτρινα κι ἕνα τετράγωνο σπιτάκι θαμμένο στον ἀσβέστη· καί πάρα πάνω ἀκόμη πολλὲς φορὲς τὸ ἴδιο τοπίο ξαναρχίζει κλιμακωτὰ ὣς τὸν ὁρίζοντα ὣς τὸν οὐρανὸ ποὺ βασιλεύει. Γιώργος Σεφέρης2 Η ποίηση συνοδεύει και συνοδεύεται από τις εικόνες. Στην αναζήτηση των δομικών σχημάτων και μορφών η Ντένη Θεοχαράκη αφήνεται να οδηγηθεί από το ίδιο της το υλικό, το λιτό κάρβουνο και το μαυρόασπρο χρώμα, αυτοσχεδιάζοντας με συνθετική τόλμη και εκφραστική ελευθερία. Το ελεύθερο παιχνίδι και ο δυναμισμός της γραμμής, οι ζωντανές χειρονομίες, αλλά και η αυστηρότητα της δομής δημιουργούν μια ευκίνητη, ζωηρή και ευέλικτη ζωγραφική επιφάνεια. γραμμές, στίγματα, κηλίδες, σφιχτά και χαλαρά περιγράμματα, φώτα και σκιές πλάθουν πάνω στους όγκους αυτής της βραχώδους φόρμας εικαστικά πεδία έντονης ενέργειας και μεστής ζωγραφικής ύλης. Μέσα σ’ αυτήν την αδρή καλλιγραφία των όγκων αναδύονται οι ανθρώπινες κατοικίες σε απόλυτη συνταύτιση με το περιβάλλον τους. Σ’ αυτό το ακατέργαστο ανοδικό σπιράλ της αρχιτεκτονικής δομής, σ’ αυτές τις διαβρωμένες δωρικές στήλες η ανθρώπινη παρουσία, η ανθρώπινη κατοίκηση και η φύση γίνονται ένα. Η αναζήτηση μιας «άλλης αλήθειας» και η διασφάλιση της ελευθερίας τους έκανε τους ανθρώπους να κυνηγάνε πάντα το υψηλό και το υπερβατικό. Είτε μεταφορικά είτε κυριολεκτικά.
6
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
Αποτυπώνοντας την αίσθηση μιας λαξεμένης γλυπτικής φόρμας, οι πέτρινοι αυτοί κάθετοι όγκοι θυμίζουν μοναστήρια που μετεωρίζονται στον ουρανό μαζί με καλύβες χτισμένες από διαθέσιμα υλικά –χώμα, πέτρα, ξύλα–, αρπαγμένες και φωτισμένες στα βράχια με την ακλόνητη στερεότητα της ανάγκης για επιβίωση. Και μαζί φέρνουν στον νου μια μεγαλιθική αρχιτεκτονική, πρωτόγονα κτίσματα πλασμένα από κοινότητες ανθρώπων. από ανθρώπους που έχουν γίνει ένα με τον χώρο τους, αυτοί και οι ζωές τους, κάτι σαν γιγάντιες τοτεμικές μορφές που δεσπόζουν στης ερημιάς τους κάμπους. Και μοιάζουν σαν ακατέργαστοι κορμοί αιωνόβιων δέντρων που παρ’ όλη τη φθορά του χρόνου – κι ίσως εξαιτίας αυτής της φθοράς– έχουν διαφυλάξει μια πολύτιμη ύλη ζωής, τους μικρόκοσμους μιας αρχετυπικής αρμονίας των στοιχείων της φύσης, ανθρώπινες κοινότητες που έχουν μες στους αιώνες μεταλλαχτεί σε φυσικά φαινόμενα. Αυτά τα φυσικά φαινόμενα, οι σταλαγμίτες από ανθρώπινη ζωή και πέτρα, είναι στη ζωγραφική της Ντένης Θεοχαράκη ένας εικαστικός στοχασμός πάνω στα μοτίβα και το πνεύμα εξω-ευρωπαϊκών πολιτισμών, ένας κρυφός και φανερός διάλογος με την ασιατική τέχνη, τον διαλογισμό και την αισθητική σκέψη της Ανατολής. Όπως εκεί, έτσι και εδώ δεν έχουμε ούτε τη ρεαλιστική αντιγραφή της φύσης ούτε απλώς μια αφαιρετική της εκδοχή, αλλά την ποιητική της μεταφορά, ένα εμπνευσμένο ισοδύναμο της οπτικής συγκίνησης. Αυτά τα σκληρά βράχια με τους επαναλαμβανόμενους ρυθμούς και φόρμες προς τον ουρανό, τη σπειροειδή σύνθεση των όγκων, παραπέμπουν ασυνείδητα και στις δομές των ιερών θρησκευτικών κειμένων της ανατολικής λατρείας. μέσα από τη διαρκή επανάληψη των εδαφίων επιτυγχάνεται μια βαθιά ψυχική υποβολή, ο διαλογισμός και η ψυχική–πνευματική υπέρβαση. Η φύση δεν αντιγράφεται, δεν αναπαρίσταται εικονογραφικά, αλλά ούτε στέκεται σαν αφορμή για μια απλοϊκή διακοσμητική καλλιγραφία. «Η ακρίβεια δεν είναι η αλήθεια», έλεγε ο Matisse, κι αυτό εδώ έχει την ισχύ του. Η συγκινησιακή ένταση στη ζωγραφική της Ντένης Θεοχαράκη είναι αυτή που απο-δομεί και ανα-δομεί τη φύση και αναζητά την αλήθεια μιας «άλλης» ακρίβειας, αναζητά μορφές αποδεσμευμένες από την αναπαράσταση, αλλά δεσμευμένες από την ευαισθησία, την εκφραστική δύναμη, τη λυρική έμπνευση και το ανήσυχο πνεύμα του δημιουργού.
1. Απόσπασμα από το ποίημα «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» 2. Στροφή από το ποίημα «Μποτίλια στο πέλαγος»
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
7
Denny Theocharakis Jannis Psychopedis ‘‘Monk-rocks with cold hair Silent break the bread of desolation.’’ Odysseus Elytis1
T
he painting of DennyTheocharakis moves in an atmosphere of a coarse poetic script; an atmosphere that is so eloquently expressed by the surrealist, folk song-like verse of Odysseas Elytis.
The rocks, the wilderness, the silence, all of them being poetic images of great linguistic density in Elytis’ poetry, through the expression and personal idiom of Denny Theocharakis are transformed into visual art forms, recording, thus, a new emotional imaging of the earth, a landscape of primeval and fundamental property, a morphology of an arid, rugged, but nonetheless inhabited soil. Three rocks, a few burnt pines and a solitary chapel And further up The same landscape repeats itself all over again Three rocks, gate-shaped and rusty A few burnt pines, black and amber And a square hut, all-whitewashed And even further up, time and again The same landscape all over again scales up To the horizon, to the gloaming sky George Seferis2 Poetry accompanies images and images accompany poerty. In her quest for structural shapes and forms, Denny Theocharakis lets herself be guided by the very material she uses, namely the frugal charcoal and the black-and-white colour, improvising with compositional dare and expressive freedom. The free playfulness and dynamism of the lines, the vivid gestures, as well as the austerity of structure bring forth an agile, vibrant and versatile surface. Lines, dots, spots, creating dense and loose contours, chiaroscuros, all of them mould atop the volumes of this rocky form visual domains of striking energy and abundant painting material. Amidst this coarse penmanship of volumes, human dwellings emerge in complete concordance with their milieu. In this rough, upward spiral of architectural structure, in these eroded Doric columns, human presence, human habitation and nature become one entity. The pursuit of a “different truth” and the defence of freedom forced people to look always, either metaphorically or literally, for the supreme and the transcendental.
8
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
These stone, vertical masses, giving the impression of a chiselled sculptural form, are reminiscent of monasteries hovering in the sky along with huts built from any building materials at hand – such as soil, stones, wood – and rooted to the rocks and hang on to them, betraying the firm need of survival. These masses also bring in mind a megalithic architecture, primitive structures made by human communities, by people who have assimilated with their environment, they themselves and their lives, resembling gigantic totem-like forms towering over the wilderness of the plains. They look like raw trunks of age-old trees that, despite the passage of time – and perhaps by virtue of this passage of time – have safeguarded a precious material of life, the microcosms of an archetypal harmony of the elements of nature; human communities which through the centuries have transmuted into natural phenomena. These natural phenomena, the stalagmites made of human life and stone represent in the painting of Denny Theocharakis a visual reflection of the patterns and spirit of non-European cultures; it is both a quiet and an outward dialogue with Asian art, with the meditation and the aesthetic thought of the Orient. Here, much like in the Orient, there is neither the realistic reproduction of nature nor its mere abstract version, but rather its poetic interpretation, an inspired equivalent of visual emotion. These rough rocks with their repeated rhythms and forms reaching for the sky and the spiral composition of the masses make an unconscious reference to the structures of the holy religious texts of oriental worship which, through the constant repeat of verses, bring about a deep submission of the soul, meditation and mental-spiritual transcendence. Nature can neither be duplicated, visually represented or serve as an occasion for a plain, decorative calligraphy. Matisse used to say that “exactitude is not truth”, and this seems to be at work in this case. It is the emotional tension in the painting of Denny Theocharakis that deconstructs nature and seeks the truth of “another exactitude”, seeks forms that are liberated from representation, but are committed to sensitivity, expressive force, lyrical inspiration and the restless spirit of the creator. 1. Excerpt from the long poem“Song Ηeroic and Mourning for the Lost Second Lieutenant of the Albanian Campaign”, translated by Jeffrey Carson & Nikos Sarris. Our warmest thanks to Mrs I. Iliopoulou for providing us with the translation of the poem. 2. Verses from the poem “Bottle in the Sea”.
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
9
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos του Giuliano Serafini «... Και Αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!» Οδυσσέας Ελύτης, «Το άξιον εστί»
Α
μέσως μόλις συναντήσουμε το έργο τής Ντένης Θεοχαράκη διαπιστώνουμε τη σταθερά κατακόρυφη δομή των συνθέσεών της. Η εικόνα αναπτύσσεται σχεδόν πάντα από κάτω προς τα πάνω, έτσι ώστε το βλέμμα του καλλιτέχνη και το δικό μας να χάνει κάθε αίσθηση του πλάτους.
πρόσωπο, σε πλήρη αυτονομία, ίσως ακόμη και στην απόλυτη μοναξιά, μέσω ενός δημιουργικού αναστοχασμού που οφείλει να προχωρήσει προς μία μόνο κατεύθυνση: προς την αυτογνωσία του ως καλλιτέχνη.
Με μια δεύτερη ματιά, ωστόσο, συνειδητοποιούμε ότι το θέμα, που επαναλαμβάνεται σε όλες τις τεχνικές και μορφολογικές εκδοχές του, καθίσταται στην πραγματικότητα το βαθύ «αποτύπωμα» της Ντένης Θεοχαράκη και του σύμπαντός της. Δεν πρόκειται, επομένως, μόνο για έναν γλωσσολογικό τύπο ή για ένα επινοημένο ύφος –κάτι που θα ήταν αρκετό– αλλά για ένα είδος μηνύματος που απευθύνεται στον θεατή. Ή μάλλον για μια δήλωση ποιητικής υπό το πρόσχημα της εικόνας, ένα σύστημα σημείων το οποίο, μέσω αναφορών και ερμηνευτικών υποθέσεων, θα μας επιτρέψει να διεισδύσουμε στο αισθητικό και εννοιολογικό ιδίωμα, στη δημιουργική σφαίρα της ζωγράφου.
Με άλλα λόγια, η Ντένη Θεοχαράκη εκπληρώνει το χρέος της προς τις σειρήνες του πολιτισμού, για να μπορέσει να απελευθερωθεί. «Χρησιμοποιεί» ζεν στυλιστικά στοιχεία για να επινοήσει ένα λεξιλόγιο τόσο μοναδικό που προκαλεί με τον τρόπο του τις καθιερωμένες συμβάσεις και αισθητικές κατηγορίες της ιστορίας της τέχνης. Στρέφεται, δηλαδή, με τρόπο ανορθόδοξο, προς ένα αισθητικό ιδίωμα εξ ολοκλήρου ξένο προς τη δυτική κοσμοθεωρία, για να το απο-δομήσει και να το αναδημιουργήσει –όπως θα έλεγε κι ο γνωστός σημειολόγος Saussure– σε ένα διαφορετικό επίπεδο σημαίνοντος και σημαινόμενου.
Σε αυτό το σημείο, θα ήταν χρήσιμο να αναφερθεί ότι το καθήκον και ταυτόχρονα η «διαστροφή» του κριτικού είναι να διακρίνει μέσα στο έργο –ιδιαίτερα όσο ακόμη δεν το γνωρίζει– τις ιστορικές και τεχνοτροπικές αναφορές, καθώς και τις πολιτισμικές παραπομπές, που θα του προσφέρουν ένα κλειδί για να το ερμηνεύσει: θα πρέπει, επομένως, να το προβάλει στο σύγχρονο ή στο παρελθοντικό ή ίσως ακόμη –γιατί όχι– στο μελλοντικό χρονικό πλαίσιο. με άλλα λόγια, να το τοποθετήσει σε ένα συγκεκριμένο εξηγητικό πεδίο. Ο κριτικός θα πρέπει, με άλλα λόγια, να νομιμοποιήσει το έργο, να του αναγνωρίσει το «δικαίωμα» να υπάρχει ανάμεσα στα έργα των άλλων. Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο, η μορφή του έργου τής Ντένης Θεοχαράκη παραπέμπει αναμφίβολα, τόσο ως προς την κυρίαρχη εικονογραφία όσο και ως προς την επιλογή των υλικών –αναφέρομαι κυρίως στο χαρτί και στα μελάνια– στην κινεζική και την ιαπωνική ζωγραφική, οι οποίες, όπως και η γραφή από την οποία κατάγονται μέσω σχεδιαστικής και συμβολικής συνήχησης, απαιτούν κατακόρυφη «ανάγνωση». Ο πειρασμός να συνεχίσει κανείς σε αυτή την κατεύθυνση είναι μεγάλος. Το μαύρο που αφήνει τα ίχνη του πάνω στο λευκό της χάρτινης επιφάνειας θα μπορούσε να μας οδηγήσει στους τύπους της ιδεογραφικής και εικονογραφικής γραφής. Με την πρώτη εντύπωση θαρρεί κανείς πως η Ντένη Θεοχαράκη οικειοποιείται μια «αλλογενή» δημιουργική και πνευματική διάσταση, δεμένη άρρηκτα με τελετουργικές και στοχαστικές πρακτικές, εκεί όπου η εικόνα φτάνει πάντα στην καλλιγραφική της εκδοχή, καταλήγοντας στο αποκορύφωμα της αφαίρεσης. Δεν έχουμε εδώ εκλεκτικές συγγένειες, όπως θα έλεγε ο Goethe. Δεν πρόκειται για μια μιμητική παρέμβαση. Ο εξωτικός κώδικας τη γοητεύει επιφανειακά. Διαφορετικά συμπτώματα και σημάδια μάς οδηγούν σε ένα καλλιτεχνικό έργο που επιθυμεί να πειραματιστεί σε πρώτο, αποκλειστικά,
10
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
Ακριβώς σε αυτόν τον εννοιολογικό χειρισμό έγκειται η πρωτοτυπία του έργου της Ντένης Θεοχαράκη, η αυθεντικότερη έκφρασή του, το «σήμα κατατεθέν» που το ξεχωρίζει σαν μια ιδιαίτερη γλώσσα. Επιπλέον όμως καταδεικνύεται και η αλληλεξάρτηση, στον χρόνο και στον χώρο, των πιο διαφορετικών ιδιωμάτων της τέχνης –ακόμη και των πιο αταίριαστων, των πιο αντίθετων– και ως εκ τούτου και η ουσιαστική, ενιαία ταυτότητά τους. Έτσι λοιπόν τελικά αντιλαμβανόμαστε ότι η τέχνη δεν διαγράφει μία μόνο πραγματική κατεύθυνση, και τούτο διότι γνωρίζει και μπορεί να αναγεννιέται μέσα σε κάθε καλλιτέχνη, κάθε φορά ανανεωμένη και μοναδική. Ο Anselm Kiefer έγραψε: «Όλες οι ιστορίες του ουρανού αρχίζουν στη γη». Έτσι ακριβώς μοιάζουν να αποκαλύπτονται και να εκτυλίσσονται οι «ιστορίες» της Ντένης Θεοχαράκη. Βλέπουμε την εικόνα να εκτινάσσεται ιλιγγιωδώς προς τα πάνω, σαν να ωθείται μέσα από τις αόρατες ρίζες της, –συχνά επαναλαμβανόμενη σε παράλληλες, ασύμμετρες συνθέσεις–, να μεταμορφώνεται, να καταλήγει σε αιχμηρή κορυφή καθεδρικού ναού, σε γιγάντιο σταλαγμίτη, σε μέγα κάκτο. ή, ακόμη, σε μοναστήρι του αιθέρα, σε ζιγκουράτ της Βαβέλ ή και σε τίποτα απ’ όλα αυτά, διότι το παράδοξο δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Είναι σαφές ότι μέχρι στιγμής μιλάμε με όρους αυθαίρετων αναλογιών και συμβατικών αναφορών. Στην πραγματικότητα πίσω από την εικόνα υποκρύπτονται διαφορετικοί, πολύ πιο περίπλοκοι συμβολικοί υπαινιγμοί. Διότι δεν αργεί κανείς να συνειδητοποιήσει ότι η μεταφορά στο έργο της Ντένης Θεοχαράκη οδεύει προς το οικουμενικό, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τις βασικές κατηγορίες της ύπαρξης. Αποκαλύπτεται, δηλαδή, ότι ο άνθρωπος, η φύση και ο χρόνος είναι τα πραγματικά ποιητικά «συστατικά» που αναστοχάζεται η καλλιτέχνις, καταδεικνύοντάς μας πως η έρευνά της παρακινείται από μια συλλογιστική που ουσιαστικά σχετίζεται με τη μνήμη, άλλοτε της ατομικής κι άλλοτε της
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
11
συλλογικής: ένα είδος αέναου ημερολογίου, όπου γράφει η ίδια για τον εαυτό της, κομίζοντας την προσωπική της εμπειρία από τον κόσμο. Πίσω από αυτήν τη θεματική παρόρμηση, η μορφή αποκαλύπτεται ως πλήθος μικρογραφικών σημείων, με χαρακτηριστικά μιας βορειοευρωπαϊκής σκληρότητας, τα οποία επιβάλλουν μια εκ του σύνεγγυς οπτική απόλαυση του έργου. Πρόκειται για θραύσματα εικόνων που ανασυντάσσονται χωρίς λογική αφήγηση, αυτόματα, όπως στη μέθοδο των ελεύθερων συνειρμών του σουρεαλισμού, σχηματίζοντας ονειρικές συσσωρεύσεις μάγματος που αναβλύζουν από το ασυνείδητο. Έτσι, η αποκρυπτογράφηση αποτελεί πρόκληση για το βλέμμα: μόλις ένα κομμάτι αυτού του σύνθετου παζλ γίνεται αναγνωρίσιμο –ή τουλάχιστον έτσι πιστεύουμε–, διαψεύδεται από το αμέσως επόμενο, υπονομεύοντας κατά αυτόν τον τρόπο την αίσθηση της όρασης. Άρα, το εύτακτο χάος που έχει κανείς μπροστά στα μάτια του δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια συνεχής ακολουθία εικονιστικών οξύμωρων σχημάτων και παραστατικών αντιφάσεων, όπου η οπτική αντίληψη, εντελώς αποδυναμωμένη, παραχωρεί την πρωτοκαθεδρία της σε άλλες μορφές γνώσης. Τελικά αυτό που βλέπουμε είναι η απεικόνιση μιας αναπτυξιακής διαδικασίας: πυκνά ιζήματα που θα μπορούσαν να είναι γεωλογικά, αρχιτεκτονικά, οργανικά ή ακόμη ζωομορφικά και φυτομορφικά. Τα πάντα σφύζουν και δονούνται μέσα σε αυτά τα τοτέμ της μνήμης, για να καταλήξουν, όσον αφορά στο γλωσσολογικό κριτήριο που επιλέγει η καλλιτέχνις, σε μια λειτουργία μετωνυμίας, όπου το περιέχον γίνεται περιεχόμενο, το μακροσκοπικό μικροσκοπικό και όπου τα αντίθετα συγκλίνουν και συμβιώνουν σε συνθήκες απόλυτης οπτικής ισοδυναμίας. Η καλλιτέχνις σκηνοθετεί τη «φυσιολογία» της δημιουργίας της, απεικονίζει, δηλαδή, τη διαδικασία σχηματισμού της εικόνας κατ’ αναλογία προς τη διαδικασία σχηματισμού της ζωής. Προχωράει, όπως θα έλεγε ο Cézanne, en parallèle à la nature, δηλαδή, παράλληλα με τη φύση. Όπως επίσης, είναι αλήθεια ότι αυτά τα πυργοειδή τοπία, όπου θριαμβεύει ο τρόμος του κενού, παραπέμπουν σε ονειρικά επίπεδα της συνείδησης, αποκαλύπτοντας μια «λειτουργία» ουσιαστικά ψυχαναλυτική, υπό την έννοια ότι η καλλιτέχνις διώχνει από το Εκείνο τα φαντάσματα του σκοτεινού βάθους και αποχωρεί οριστικά, μέσω του έργου, από την πραγματικότητα. Πρόκειται, βεβαίως, για μια άσκηση αναχωρητισμού, αλλά και για μια μεταβίβαση της επιθυμίας, της επιδίωξης και της επανόδου στο ανέφικτο καταφύγιο που βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα στον ουρανό και τη γη, ένας τόπος ασκητισμού και απόλυτης αποστασιοποίησης. Τελικά το να κάνει κάποιος τέχνη είναι πάντα μια φυγή. Το λέει ο Freud όταν ορίζει την «ικανότητα της μετουσίωσης» με την οποία πρέπει να είναι προικισμένος ο καλλιτέχνης, ώστε να είναι σε θέση να μετασχηματίζει τις εξωπραγματικές του αξιώσεις σε επιτεύξιμους, τουλάχιστον ως προς τις προθέσεις, σκοπούς. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο κάτι τέτοιο σημαίνει την εγκατάσταση του καλλιτέχνη μέσα σε έναν πλασματικό κόσμο, ο οποίος γειτονεύει με τη νεύρωση.
Και όχι μόνο. Αν όντως η Ντένη Θεοχαράκη συνηθίζει να περπατάει κυριολεκτικά πάνω στα έργα της –όπως, επίσης, συνηθίζει να ζωγραφίζει με τη ζωγραφική της επιφάνεια πάνω στο πάτωμα–, αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για μια νέα ένδειξη που αυτήν τη φορά εμφανίζεται πρώτα στο στάδιο ενόρμησης της καλλιτεχνικής χειρονομίας και ύστερα σε εκείνο των πλαστικών και εκφραστικών της επιδιώξεων. Η σωματική επαφή, η «κατάκτηση» του έργου που συντελείται καθώς η ίδια τελετουργικά περπατάει πάνω του επισημαίνει την ανάγκη της να προσδώσει απτή και αντικειμενική υπόσταση σε μια πράξη –συγκεκριμένα, στην καλλιτεχνική εργασία– που από τη φύση της, για να επιστρέψουμε στον Freud, τείνει να ξεφεύγει από την πραγματικότητα, από την ύπαρξη, από το καθημερινό. Από τούτη την ένταση, από αυτό το πάθος, που η Ντένη Θεοχαράκη αναγνωρίζει ως διαρκές, γεννιέται η ανάγκη της να δοκιμάσει τόσο τη σχεδιαστική της φαντασία όσο και τις μορφοπλαστικές ιδιότητες της ύλης: να μεταβεί, δηλαδή, σε μια περιοχή όπου θα μπορεί να ελέγχει την πρακτική της αφής, τη χειροτεχνία, με άλλα λόγια, το προαιώνιο πράττειν, αυτό που πέρα και από την ίδια την τέχνη συμπορεύτηκε με την εξέλιξη και το ένστικτο επιβίωσης του ανθρώπου. Κάτι τέτοιο αναγκαστικά προϋποθέτει την αποποίηση των κανονιστικών αρχών της δισδιάστατης ζωγραφικής. Ακανόνιστα κομμάτια ύφασμα και δέρμα, πλεξιγκλάς ακόμη και αραχνοΰφαντα χαρτιά είναι τα «τεχνητά» μέσα που τώρα χρησιμοποιεί για να διευρύνει τον μνημονικό της ορίζοντα. Μαζί με το χρώμα –λάδι ή παστέλ–, με κυρίαρχα τα γαιώδη και τα κυανοπράσινα, το έργο αποτελεί ένα υβρίδιο το οποίο, αν και διατηρεί τη βασική κατακόρυφη δομή του, προαγγέλλει άλλες ερευνητικές υποθέσεις και κατευθύνσεις για τη ζωγράφο. Γέφυρες, ανεμόσκαλες, γερανοί, ημιτελή αρχιτεκτονήματα, αντικείμενα καθημερινής χρήσης που θυμίζουν ένα απέριττο και οικείο σύμπαν σχεδιάζονται με λεπτή και «αθώα» γραμμή, πλέοντας ως ασώματα γύρω από σπαράγματα αυτών των υλικών, σαν να έχουν απαρνηθεί την πυκνή τους επιδερμίδα. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, η Ντένη Θεοχαράκη τείνει προς μια αντινομία: από το μακροσκοπικό που αντανακλάται στο μικροσκοπικό τώρα έρχεται να αντιπαραβάλει το πλήρες με το κενό και κατ’ επέκταση την ύλη με το πνεύμα, το φυσικό με το μεταφυσικό. Και μολονότι η καλλιτέχνις γνωρίζει καλά ότι στη ζωγραφική η χρήση του «αντικειμένου», του τρισδιάστατου στοιχείου –από τον ντανταϊσμό στον σουρεαλισμό και τον Νέο Ρεαλισμό–, ανήκει στην προϊστορία της μοντέρνας τέχνης, δεν παύει να αποπροσανατολίζει για άλλη μια φορά την προσοχή μας, να παίζει με την παραφωνία, με το σάστισμα, ακόμη και με το παράδοξο. Δεν παύει να θέτει και πάλι τα πάντα προς επαναδιαπραγμάτευση. Επειδή, όπως γράφει ο André Malraux, η τέχνη παραμένει ένα «υπερβολικό αίνιγμα».
Κίνδυνος ή ηδονή; Η Ντένη Θεοχαράκη ασφαλώς γνωρίζει ότι η δημιουργική πράξη απαιτεί εξιλαστήρια θύματα, είτε μιλάμε για άρνηση είτε για υπέρβαση. Το αποδεικνύει, με παραδειγματικό τρόπο, το έργο της που η ζωγράφος φιλοτεχνεί με υπομονή και προσήλωση. Και εδώ εισερχόμαστε σε μια διάσταση που δεν είναι πλέον μόνο αισθητική: παραβιάζουμε τα ηθικά κίνητρα της ζωγράφου, αναγνωρίζουμε την ευθύνη που αναλαμβάνει τόσο απέναντι στο έργο όσο και απέναντι σε όσους εισέρχονται στην τροχιά του.
12
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
13
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos by Giuliano Serafini “...and Forever the world the small the great!” Odysseus Elytis1
S
oon after our first glance, what is strikingly evident about the work of Denny Theocharakis is the decidedly vertical structure of her compositions. The image advances almost always from the bottom upwards, so that the gaze both of the artist and the viewer loses all sense of latitude. At a second glance, however, we realise that the theme, recurring in every technical and formal variation, becomes the deep “imprint” of Denny Theocharakis and her universe. Thus, we are not dealing with a mere linguistic formula or an invented style – which, itself alone, would have been enough – but with some sort of a message addressed to the beholder; or rather, with a statement of poetics, in this case of the image, a system of signs that through references and hermeneutical hypotheses will allow us to penetrate into the artist’s creative sphere, inside her aesthetic and conceptual idiom. At this point, it should be mentioned that the task and, at the same time, the “vice” of the critic is to recognise in the work – especially whilst is still unknown – the historical and stylistic references, as well as the cultural allusions that will provide an interpretative key: he or she, then, will have to contextualise the work within the current, past or even future timeframe, that is, to place it in a specific exegetic field. In short, the critic will have to legitimise the work, grant it the “right” to exist among the works of others. Accordingly, Denny Theocharakis’ work evokes, as far as its dominant iconography and choice of materials are concerned – I refer mainly to the paper and ink – the Chinese and Japanese painting that, much like the script of their origin through graphic and symbolic resonance, need to de read “vertically”. One feels the overwhelming temptation to continue to this direction. The black colour leaving its traces on the white paper surface may in fact lead us to the mode of pictographic and ideographic script. Upon first impression it seems that Denny Theocharakis assimilates an ‘allogenic’ creativespiritual dimension that is inextricably linked to ritual and contemplative practices, whereby the imagery reaches its calligraphic version, attaining the highest level of abstraction. There are no eclectic affinities here, as Goethe would say. The oeuvre of Denny Theocharakis is not about a mimetic intervention. The exotic code fascinates her superficially. Different symptoms and signs direct us to an artistic endeavour that wishes to experiment exclusively on a first-person basis, in absolute autonomy, perhaps even in complete solitude, through a creative reflection that is obliged to proceed towards one and only direction: to the selfknowing as an artist.
14
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
In other words, Denny Theocharakis pays off her debt to the sirens of culture so as to be set free. She “uses” zen stylistic elements in order to create a vocabulary so unique that challenges the conventions and aesthetic categories established by the history of art; she unorthodoxically appeals to an esthetic idiom fundamentally strange to the Western Weltanschauung in order to deconstruct and rebuild it – in terms of Saussurean linguistics – on a different level of signifier and signified. The originality, the most authentic expression, the “trade mark” of Denny Theocharakis’ work lies precisely on this conceptual manoeuvring distinguishing it as a particular language. Furthermore, however, it is also demonstrated the interdependence, in time and space, of the most diverse – even of the most discrepant and contrasting – art idioms and, hence, their essential, unified identity. Ultimately, we recognise that the real course of art is not set towards one and only direction, for art knows how to be reborn within every artist, each time fresh and singular. Anselm Kiefer wrote: “All stories of heaven begin on earth.” The “stories” of Denny Theocharakis seem to manifest themselves and unfold in a similar way. One sees the image soaring giddily from the bottom upwards – often recurring in parallel and asymmetrical compositions – as if it is propelled by its invisible roots, being transformed into a cathedral’s spire, a giant stalagmite, a prodigious cactus or even into an aethereal monastery, a Babel ziggurat or perhaps into none of this, for one should not be surprised by the paradox. So far, it is clear that we are talking in terms of arbitrary analogies and purely conventional references, when in fact behind the image lie different and more complex symbolic overtones. Soon, we realise that the metaphor in the work of Denny Theocharakis tends towards the universal, calling into question the major categories of existence. It is furthermore revealed that Man, Nature and Time are the real poetic “ingredients” upon which the artist reflects; indicating that her research is spurred by an essentially mnemonic reasoning, either individual or collective: some sort of an endless journal she writes about herself addressed to herself, conveying her experience about the world. Behind this thematic impetus, the form unveils itself as a constellation of micrographic signs, with features of a northern European harshness that require to be appreciated at a close-up. We are dealing with fragments of images that are reassembled without any logic narrative, automatically, as in the surrealistic process of free association, creating dream-like accumulations of magma exuding from the unconscious.
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
15
Hence, the deciphering process challenges the gaze: as soon as a piece of this complex puzzle becomes recognizable – or at least we believe so – the next one comes to disprove it, undermining our sense of vision. Therefore, it is noticeable that the orderly chaos we are facing is nothing more than a continuous sequence of visual oxymora and figurative contradictions, whereby our utterly weakened visual perception gives way to other forms of knowledge. Eventually, what we see is the representation of a process of growth: dense sediments that could very well be geological, architectural, organic or even zoomorphic and phytomorphic. Everything throbs and vibrates within these totems of memory, insomuch as to suggest, as far as the linguistic criterion of the artist is concerned, a metonymic process where the container stands for the content, the macroscopic for the microscopic, and where the opposites converge and enter in a symbiosis of absolute visual equivalence. The artist depicts the “physiology” of her creation; she represents the formative process of the image in a way similar to the formative process of life. She proceeds, as Cézanne would say, en parallèle à la nature, namely, in parallel with nature. On the other hand, it is also true that these tower-shaped landscapes featuring a triumphant horror vacui refer to oneiric levels of consciousness and reveal a mainly psychoanalytic “function”, in the sense that the artist expels from the Id the ghosts of the abyss and through her work departs from reality. This is certainly an exercise of monasticism, but also of transference of desire, of aspiration and of returning to the unreachable shelter that stands right between heaven and earth, a place of asceticism and total detachment. Making art, after all, is always an escape. Freud says so in formulating the “ability of sublimation” the artist must be endowed with in order to be able to transform his or her unreal pretentions to attainable, at least in terms of intention, objectives. This undoubtedly entails the placement of the artist in a fictitious world bordering with neurosis.
This tension, this passion that Denny Theocharakis acknowledges as permanent is the origin of her need to put into test both her creativeness in the field of drawing and plastic properties of the material; namely, to enter a domain where she would be able to control the tactile practice, the craftsmanship, in other words, the age-old act of making, which, beyond art itself, has accompanied the evolution and the survival instinct of humankind. This necessarily involves the rejection of the canonical principles of two-dimensional painting. Irregular scraps of cloth and leather, plexiglas, even gossamer fabrics are the “spurious” means the artist uses in order to expand her own mnemonic horizon. Along with the colour – oil and pastel – with the predominant earthy and blue-green shades, the work is a hybrid that, while maintains its essentially vertical structure, also heralds further research inquiries and directions of the painter. Bridges, aerial ladders, cranes, unfinished architectural edifices, everyday objects, evoking a plain and domestic universe, drawn with a thin, “innocent” line and floating weightlessly around the fragments of those materials as if they have rejected their dense surface. Even in this case Denny Theocharakis inclines to an antinomy: from the macroscopic that is reflected in the microscopic, now she comes to set the sense of fullness against the sense of void and by extension, the matter against the spirit, the physical against the metaphysical. And even though the artist knows well that in painting the use of the “object”, of the threedimensional element – from Dada to Surrealism and then to Nouveau Réalisme – belongs to the prehistory of modern art, she doesn’t cease to deflect once again our attention. She doesn’t cease to play with dissonance, with confusion, even with the paradox. She doesn’t cease to negotiate everything anew. Because art, to quote André Malraux, remains an “excessive enigma”.
Risk or pleasure? Denny Theocharakis is certainly aware that the creative act requires sacrifices either in terms of relinquishment or in terms of transcendence. This is demonstrated in an exemplary manner by her work which the painter creates patiently and devotedly. At this point we are entering a dimension that is more than aesthetic: we are trespassing on the artist’s moral motives, acknowledging the responsibility she assumes towards her work and those who enter into its orbit. And there is more than this; if Denny Theocharakis is in fact used to literally walking on her works – as she is also used to painting with her painting surface lying on the floor – we realise this is a new sign that this time round first reveals itself on the level of the instinct of the creative gesture and then on the level of the painter’s aspirations regarding plasticity and expression. The physical contact and the “takeover” of the work, taking place while the artist ritually walks on it, suggest her need to infuse tangible and objective consistency to an action – namely the art process – that by nature, to return to Freud, tends to escape from reality, from the existence and the mundane.
16
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
1. Excerpt from the poem “Τhe Axion Esti”, translated by Jeffrey Carson & Nikos Sarris. Our warmest thanks to Mrs I. Iliopoulou for providing us with the translation of the poem.
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
17
18
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
19
20
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
21
22
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
23
24
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
25
26
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
27
28
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
29
30
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
31
32
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
33
34
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
35
36
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
37
38
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
39
40
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
41
42
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
43
44
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
45
46
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
47
48
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
49
50
51
52
53
54
55
56
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
57
58
59
60
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
61
62
63
64
65
66
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
67
68
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
69
70
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
71
72
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
73
74
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
75
76
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
77
78
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
79
80
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
81
82
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
83
84
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
85
86
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
87
88
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
89
90
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
91
92
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
93
94
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
95
96
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
97
Ντένη Θεοχαράκη Η Ντένη Θεοχαράκη γεννήθηκε στην Αθήνα όπου ζει και εργάζεται. Eίναι πτυχιούχος του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών με μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (MBA, Major in Finance) από το Stern Business School του New York University. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών (2006-2011) με δάσκαλο τον Γιάννη Ψυχοπαίδη στη ζωγραφική και τον Μανώλη Μπαμπούση στη φωτογραφία. Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας.
Denny Theocharakis Denny Theocharakis was born in Athens, where she lives and works. She holds a diploma in Economics from the University of Athens and an MBA, Major in Finance from the Stern Business School of New York University. She is a graduate of the Athens School of Fine Arts (2006-2011), where she studied painting with Jannis Psychopedis and photography with Manolis Baboussis. She has participated in painting and photography group exhibitions.
98
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
99
100
σ. 33 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 44 x 43 εκ. p. 33 ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 44 x 43 cm
σ. 35 Χαρακτικό, πλεξιγκλάς 36 x 36 εκ. p.35 Εngraving, plexiglas 36 x 36 cm
σ. 36 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 36 x 36 εκ. p. 36 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 36 x 36 cm
σ.20 Mελάνι σε ρυζόχαρτο, 140 x 140 εκ. p. 20 Ink on rice paper, 140 x 140 cm
σ. 21 Mελάνι σε ρυζόχαρτο, 140 x 140 εκ. p. 21 Ink on rice paper, 140 x 140 cm
σ. 22 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 36 x 36 εκ. p. 22 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 36 x 36 cm
σ. 23 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 71 x 51 εκ. p. 23 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 71 x 51 cm
σ. 24 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 71 x 51 εκ. p. 24 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 71 x 51 cm
σ. 25 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 71 x 51 εκ. p. 25 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 71 x 51 cm
σ. 37 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 36 x 36 εκ. p. 37 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 36 x 36 cm
σ. 39 Μελάνι σε δέρμα 183 x 149 εκ. p. 39 Ink on leather 183 x 149 cm
σ. 40 Μελάνι, παστέλ σε δέρμα 68 x 64 εκ. p. 40 Ink, pastel on leather 68 x 64 cm
σ. 26 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 71 x 51 εκ. p. 26 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 71 x 51 cm
σ. 27 Λεπτομέρεια έργου σ. 26 p.27 Detail of p. 26
σ. 28 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 71 x 101 εκ. p. 28 Ink on gossamer fabric, paper, plexiglas 71 x 101 cm
σ. 41 Μελάνι σε δέρμα 97 x 85 εκ. p. 41Ink on leather 97 x 85 cm
σ. 42-43 Μεικτή τεχνική σε δέρμα 122 x 158 εκ. P. 42-43 Mixed technique on leather 122 x 158 cm
σ. 45 Μελάνι σε δέρμα 184 x 176 εκ. p. 45 Ink on leather 184 x 176 cm
σ. 29 Πίσω μέρος σ. 28 p.29 Backside of p. 28
σ. 31 Μελάνι σε χαρτί, αραχνοΰφαντο ύφασμα, πλεξιγκλάς 62 x 47 εκ. p. 31 Ink on paper, gossamer fabric, plexiglas 62 x 47 cm
σ. 32 Μελάνι, παστέλ σε ρυζόχαρτο 44 x 43 εκ. p. 32 Ink, pastel on rice paper 44 x 43 cm
σ. 46 Μελάνι σε ρυζόχαρτο 210 x 97 εκ. p. 46 Ink on rice paper 210 x 97 cm
σ. 47 Μελάνι σε ρυζόχαρτο 123 x 123 εκ. p. 47 Ink on rice paper 123 x 123 cm
σ. 48 Μελάνι σε ρυζόχαρτο 120 x 123 εκ. p. 48 Ink on rice paper 120 x 123 cm
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
101
102
σ. 49 Μελάνι σε ρυζόχαρτο 120 x 123 εκ. p. 49 Ink on rice paper 120 x 123 cm
σ. 50 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 178 x 61 εκ. p. 50 Ink on handmade paper 178 x 61 cm
σ. 51 Μελάνι, παστελ σε χειροποίητο χαρτί 178 x 61 εκ. p. 51 Ink, pastel on handmade paper 178 x 61 cm
σ. 61 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 62 x 98 εκ. p. 61 Ink on handmade paper 62 x 98 cm
σ. 62 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 123 x 48 εκ. p. 62 Ink on handmade paper 123 x 48 cm
σ. 63 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 123 x 48 εκ. p. 63 Ink on handmade paper 123 x 48 cm
σ. 52 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 178 x 61 εκ. p. 52 Ink on handmade paper 178 x 61 cm
σ. 53 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 178 x 61 εκ. p. 53 Ink on handmade paper 178 x 61 cm
σ. 54 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 178 x 61 εκ. p. 54 Ink on handmade paper 178 x 61 cm
σ. 64-65 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 100 x 140 εκ. p. 64-65 Ink on handmade paper 100 x 140 cm
σ. 66-67 Μελάνι, μεικτή τεχνική σε ξύλο 120 x 120 εκ. p. 66-67 Ιnk, mixed technique on wood 120 x 120 cm
σ. 68-69 Μελάνι, μεικτή τεχνική σε ξύλο 120 x 120 εκ. p. 68-69 Ιnk, mixed technique on wood 120 x 120 cm
σ. 55 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 178 x 61 εκ. p. 55 Ink on handmade paper 178 x 61 cm
σ. 56-57 Μελάνι σε ξύλο 75 x 100 εκ. p. 56-57 Ink on wood 75 x 100 cm
σ. 58 Μελάνι, παστέλ σε χειροποίητο χαρτί 185 x 99 εκ. p. 58 Ink, pastel on handmade paper 185 x 99 cm
σ. 70 Μελάνι, μεικτή τεχνική σε ξύλο 120 x 120 εκ. p. 70 Ιnk, mixed technique on wood 120 x 120 cm
σ. 71 Μελάνι, μεικτή τεχνική σε ξύλο 120 x 120 εκ. p. 71 Ιnk, mixed technique on wood 120 x 120 cm
σ. 72 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 61 x 51 εκ. p. 72 Ιnk on gossamer fabric, paper, plexiglas 61 x 51 cm
σ. 59 Μελάνι, παστέλ σε χειροποίητο χαρτί 184 x 99 εκ. p. 59 Ink, pastel on handmade paper 184 x 99 cm
σ. 60 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 42 x 92 εκ. p. 60 Ink on handmade paper 42 x 92 cm
σ. 60 Μελάνι σε χειροποίητο χαρτί 115 x 61 εκ. p. 60 Ink on handmade paper 115 x 61 cm
σ. 73 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 71 x 51 εκ. p. 73 Ιnk on gossamer fabric, paper, plexiglas 71 x 51 cm
σ. 75 Μελάνι σε αραχνοΰφαντο ύφασμα, χαρτί, πλεξιγκλάς 51 x 31 εκ. p. 75 Ιnk on gossamer fabric, paper, plexiglas 51 x 31 cm
σ. 77 Δέρματα, μεικτή τεχνική σε μουσαμά 100 x 70 εκ. p. 77 Leather, mixed technique on canvas 100 x 70 cm
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
103
104
σ. 79 Δέρματα, μεικτή τεχνική σε μουσαμά 100 x 70 εκ. p. 79 Leather, mixed technique on canvas 100 x 70 cm
σ. 81 Δέρματα, μεικτή τεχνική σε μουσαμά 70 x 50 εκ. p. 81 Leather, mixed technique on canvas 70 x 50 cm
σ. 83 Δέρματα, μεικτή τεχνική σε μουσαμά 151 x 125 εκ. p. 83 Leather, mixed technique on canvas 151 x 125 cm
σ. 85 Δέρματα, μεικτή τεχνική σε μουσαμά 151 x 125 εκ. p. 85 Leather, mixed technique on canvas 151 x 125 cm
σ. 87 Δέρματα, μεικτή τεχνική σε μουσαμά 125 x 125 εκ. p. 87 Leather, mixed technique on canvas 125 x 125 cm
σ. 89 Μεικτή τεχνική σε μουσαμά 109 x 113 εκ. p. 89 Μixed technique on canvas 109 x 113 cm
σ. 91 Μεικτή τεχνική σε μουσαμά 113 x 104 εκ. p. 91 Μixed technique on canvas 113 x 104 cm
σ. 93 Μεικτή τεχνική σε μουσαμά 142 x 205 εκ. p. 93 Μixed technique on canvas 142 x 205 cm
σ. 95 Μεικτή τεχνική σε χαρτόνι 50 x 25 εκ. p. 95 Μixed technique on cardboard 50 x 25 cm
σ. 96 Μελάνι, δέρματα σε ρυζόχαρτο 44 x 43 εκ. p. 96 Ιnk, leather on rice paper 44 x 43 cm
σ. 97 Μελάνι, δέρματα σε ρυζόχαρτο 50 x 70 εκ. p. 97 Ιnk, leather on rice paper 50 x 70 cm
σ. 109 Mελάνι, δέρματα σε ρυζόχαρτο 36 x 40 εκ. p. 109 Ιnk, leather on rice paper 36 x 40 cm
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
105
Ευχαριστώ θερμά όλους όσους πίστεψαν στη ζωγραφική μου και συνέβαλαν άμεσα ή έμμεσα στην πραγματοποίηση της πρώτης ατομικής μου έκθεσης στην Αθήνα. Την κυρία Γιάννα Γραμματοπούλου, Διευθύντρια της γκαλερί «εκφραση», τη Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, κυρία Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, και τον Τάκη Μαυρωτά για την ένθερμη υποστήριξή τους. Επίσης, την αγαπημένη μου ξαδέλφη Δέσποινα Αλεξανδρή για την πολύτιμη συμβολή της στη διαμόρφωση των κειμένων του καταλόγου και τον Νίκο Δένη, για την ανεκτίμητη συμπαράστασή του όλα τα χρόνια της ενασχόλησής μου με τη ζωγραφική. Τέλος, δεν μπορώ να κρύψω τη συγκίνησή μου για τον δάσκαλό μου Γιάννη Ψυχοπαίδη που με βοήθησε να διαμορφώσω την καλλιτεχνική μου σκέψη και να ορίσω τον δρόμο της δημιουργικής μου δράσης. Ντένη Θεοχαράκη
I would like to wholeheartedly thank all those who believed in my painting and, either directly or indirectly, contributed to the realisation of my first solo exhibition in Athens: Mrs Yianna Grammatopoulou, Director of “ekfrasi” Gallery, Mrs Marina Lambraki-Plaka, Director of the National Gallery, and Takis Mavrotas for their fervent support. I also extend my appreciation to my beloved cousin, Despina Alexandri, for her valuable contribution to the catalogue’s text editing and to Nikos Denis for his relentless support throughout these years of my involvement with painting. Last but not least, I feel particularly touched by my teacher Jannis Psychopedis who helped me shape my artistic thought and define the course of my creative action. Denny Theocharakis
106
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
107
Ο κατάλογος «Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos» τυπώθηκε τον Νοέμβριο του 2013 με την ευκαιρία της πρώτης ατομικής της έκθεσης στην Γκαλερί «εκφραση-γιαννα γραμματοπουλου». Καλλιτεχνική επιμέλεια: Θύμιος Πρεσβύτης, Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Μετάφραση κειμένου Γ. Ψυχοπαίδη στα αγγλικά: Δέσποινα Αλεξανδρή Μετάφραση κειμένου G. Serafini από τα ιταλικά: Άρτεμις Ζερβού Παραγωγή: Peak publishing Εκτύπωση: Μπάξας Α.Ε. The catalogue “Denny Theocharakis macro-micro-cosmos” was printed in November 2013 on the occasion of her solo exhibition
ΧΟΡΗΓΟΣ / SPONSOR:
at the “ekfrasi-yianna grammatopoulou” Gallery Graphic design: Thymios Presvytis, Thodoris Anagnostopoulos Translation of J. Psychopedis’ text into English: Despina Alexandri Translation of G. Serafini’s text from Italian: Artemis Zervou Production: Peak Publishing Printing: Baxas S.A.
108
Ντένη Θ εοχα ρ ά κ η m a c ro - m i c ro - c o s m o s
D e n ny T h e o c h a ra k i s m a c ro - m i c ro - c o s m o s
109
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos
Ντένη Θεοχαράκη macro-micro-cosmos
Denny Theocharakis macro-micro-cosmos