เอกสารประกอบการสอน •
จัดทํ า โ ดย นายนพคุณ ตอ วงศ อาจารยประจํา ภาควิช าสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรม ศาสตร มหาวิท ยาลั ยนเรศวร ระหวางวันที่ 2 กรกฎาคม ถึง วันที่ 8 สิง หาคม พ .ศ. 2554
วัตถุประสงค •
เพื่ อ ให นิสิตชั้ นปที่ 2 ที่ ล งทะเบียนเรียนใน รายวิช า 701222 ประวัติศาสตรสถาปตยกรรม ไ ทย ไ ดมีความรูความเข าใจเกี่ยวกับ สถาปตยกรรมพมา ตั้ง แตส มัยศรีเ กษตร มา จนถึง สมัยคองบอง
บทนําและข อ ตกลงเบื้อ งตน •
•
พมา เปนประเทศเกาแก และมีความสัมพั นธ ใกล ชิ ดกับไ ทยมาเปนเวลาช านาน ในฐานะคูศึก สงครามกับกรุง ศรีอยุธยา กับกรุง รัตนโ กสินทร ตอนตน ช วงปลายพุ ท ธศตวรรษที่ 24 พมาทํ า ศึก สงครามกับอัง กฤษ และเปนฝ ายพ ายแพ จน ถึง กับเสียเมือ งให อั ง กฤษเมื่อ ราวตนพุ ท ธ ศตวรรษที่ 25
บทนําและข อ ตกลงเบื้อ งตน •
•
หลั ง สงครามโ ลกครั้ง ที่ สอง พมาไ ดรับอิสรภาพ จากอัง กฤษ แตห ลั ง จากนั้นไ มนานก็ตกอยู ภายใตอํานาจของรัฐบาลเผด็จการทหารตราบ จนปจจุบัน ปจจุบันประเทศสหภาพพมาเปลี่ ยนชื่ อ เปน สหภาพเมี้ยนมาร
ข อ ตกลง • •
อยางไ รก็ตามในที่ นี้จะใช คําวา “พมา” ตามเดิม เนื่อ งจากเปนคําที่ คุนเคย และเปนภาษาไ ทยแท นอกจากนั้นชื่ อ เมือ ง หรือ สถานที่ สําคัญตางๆ เช น ยางกุง หงสาวดี หรือ พะโ ค พุ กาม แมน้ําอิ ระวดี แมน้ําสะโ ตง เปนตน ก็จะใช คําใน ภาษาไ ทยเปนสําคัญ
ตําแหนง ที่ ตั้ง •
•
•
ประเทศสหภาพพมา ตั้ง อยูท างทิ ศตะวันตก เฉี ยงเหนือ ของประเทศไ ทย มีพื้ นที่ ประมาณ 678,000 ตารางกิ โ ลเมตร ดานตะวันออกของพมาเปนประเทศสาธารณรัฐ ประชาธิปไ ตยประชาชนลาว กับประเทศ สาธารณรัฐประชาธิปไ ตยประชาชนจีน ดานตะวันตกเปนประเทศอินเดีย กับ บัง คลาเทศ
สภาพภูมิศาสตร • •
พมาประกอบดวยพื้ นที่ ที่ มีลั กษณะทาง ภูมิศาสตรแ ตกตางกันไ ปดัง นี้ ที่ ราบลุ มปากแมน้ําอิระวดี ไ ดแ กบริเ วณที่ ตั้ง ของ กรุง ยางกุง (ยางโ กง ) และพะโ ค
สภาพภูมิศาสตร •
•
ที่ ราบริมชายฝ ง ทะเลอันดามัน ไ ดแ ก มณฑล ทวาย เมาะละแหมง และตะนิ้นตาคยี (ตะนาว ศรี) ที่ ราบริมอาวเบงกอล หรือที่ เ รียกวา อาระกัน หรือยะไ ข มีเ ทื อ กเขาอาระกันคั่นระหวางพื้ นที่ สวนกลางกับมณฑลอาระกัน
แมน้ําสายสําคัญ • •
พมาประกอบดวยแมน้ําสําคัญสามสาย ไ ดแ ก แมน้ําอิ ระวดี แมน้ําสะโ ตง และแมน้ําสาลวิน แมน้ําสายสําคัญที่ สุดคือ แมน้ําอิ ระวดี ซึ่ งไ หลมา จากเทื อกเขาที่ อ ยูท างตอนเหนือ ของพมา ผ าน บริเ วณที่ ตั้ง ของเมือ งหลวงเกาของพมาหลาย แห ง เช น พุ กาม อั ง วะ และมัณฑะเลย เปนตน
แผนที่ แ สดง ตําแหนง สหภาพ พมา
แมน้ําอิ ระวดี สวน ที่ ผ านเมือ งพุ กาม
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
แมน้ําอิ ระวดี
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
แผนที่ แ สดง แหล ง โ บราณสถานใน พมา
ที่ มา
กลุ มชาติพั นธุใ นพมา •
•
พมาประกอบดวยกลุ มชนตางๆหลายเชื้ อ ชาติ ชนกลุ มใหญไ ดแ กช าวพมา ซึ่ งเปนคนที่ พู ด ภาษาตระกูล ทิ เ บต -พมา (Tibeto-Burmese) นอกจากนั้นยัง มีช นกลุ มนอ ยอื่นๆอี กเปนจํานวน มาก เช น ฉาน หรือไ ทยใหญ, กะเหรี่ยง , กะฉิ่ น, และมอญ เปนตน
หญิง สาวชาวพมา
ที่ มา
ชาวพมากับพระพุ ท ธศาสนา •
•
ชาวพมาสวนใหญนับถือ พระพุ ท ธศาสนา ซึ่ ง พมาเริ่มรับมาตั้ง แตสมัยพระเจาอโ นรถามัง ฉ อ หรือ พระเจาอนิรุท ธมหาราช ราวป พ .ศ. 1600 ชาวพมาสวนใหญเ ปนพุ ท ธศาสนิกชนที่ เ ปยม ดวยจิตศรัท ธา ทุ กวันจะพบชาวพมาจํานวนมาก ที่ ไ ปสวดมนตไ หวพ ระตามสถานที่ สําคัญทาง ศาสนาหลายแห ง
ชาวพมาเมื่อ ราว 130 ปกอ น ที่ พ ระมหาสถูปเจดียช เวดากอง
ที่ มา เนชั่ นแนล จีโ อกราฟ ก ฉบับพิ เศษ สยามและเพื่ อนบาน.
ลั ท ธิอ ารี •
•
อยางไ รก็ตาม กอ นที่ พ มาจะหั นมานับถือ พระพุ ท ธศาสนานั้น ชาวพมาเคยนับถือ ลั ท ธิอารี มากอ น ลั ท ธินี้นับถือ ภูตผี ปศาจ หรือ ที่ เ รียกวา นัต ซึ่ ง อาจมาจากคําวา “นาถ” หรือ ที่ พึ่ ง นัตเหล านี้มีอ ยู ดวยกันหลายตน
ผี นัต •
•
ครั้นถึง สมัยพระเจาอโ นรถามัง ฉ อ (พ .ศ. 15871620) ทรงพยายามที่ จะล มล างความเชื่ อ เรื่อ ง นัต แตไ มสําเร็จ ดัง นั้นพระองคจึง ทรงนับถือ พระอินทร ซึ่ งเปน เคยเปนเทพสําคัญในศาสนาฮิ นดู และตอ มาไ ด ปรากฏวาเปนเทพสําคัญในพระพุ ท ธศาสนา วา เปนหั วหนาของนัตทั้ ง หลาย
พระอิ นทร
ที่ มา Sylvia Fraser Lu. Splendour in Wood.
เวชยันตปราสาท
ที่ มา
สมัยกอ นประวัติศาสตร •
•
พมาเคยมีผู คนมาตั้ง รกรากอยูอ าศัยตั้ง แต สมัยกอ นประวัติศาสตร นักโ บราณคดีสามารถ ขุ ดคนพบหลั กฐานทางโ บราณคดีห ลายชิ้ น เช น รูปเจาแมเ ทพี กลองมโ หระทึ ก หรือ เครื่อ งประดับโ ลงศพ หลั กฐานเหล านี้อ าจชี้ นําวาคนโ บราณนับถือเพศ หญิง หรือยกให แ มเ ปนใหญใ นเรือ น
ประติมากรรมรูปเทพี สมัยกอ น ประวัติศาสตร
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
กลองมโ หระทึ ก
เครื่อ งประดับโ ลงศพ
อาณาจักรศรีเ กษตร •
•
กอ นที่ พ ระเจาอโ นรถามัง ฉ อ แห ง พมาจะเอาชนะ มอญ พื้ นที่ ตอนกลางของประเทศพมาใน ปจจุบันเคยอยูภายใตอํานาจของชนกลุ มหนึ่ง ที่ มีชื่ อ เรียกวา “พยู” (Pyu) พวกพยูเ ปนกลุ มชนที่ พู ดภาษาตระกูล ทิ เ บต พมา ซึ่ งอพยพเข ามาอาศัยในพื้ นที่ ตอนกลาง ของพมาราวกอ นพุ ท ธศตวรรษที่ 10
อาณาจักรศรีเ กษตร •
ปจจุบันเราทราบวาพวกพยูปกครองดวยระบอบ กษั ตริย และนับถือพระพุ ท ธศาสนา เนื่อ งจากนัก โ บราณคดีสามารถขุ ดคนพบพระโ กศที่ ทํ า ดวย หิ น ภายในมีพ ระอัฐิข องกษั ตริยพ ยู ซึ่ งปลงพระ ศพดวยการถวายพระเพลิ ง แบบชาวพุ ท ธ สวน ดานนอกมีจารึกกล าวถึง พระนาม และระยะเวลา ครองราชยข องกษั ตริยเ หล านั้น
โ กศบรรจุพ ระอั ฐิข องกษั ตริยพ ยู
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
อาณาจักรศรีเ กษตร •
•
อาณาจักรของพยูมีชื่ อ เรียกวา “อาณาจักรศรี เกษตร” เมือ งสําคัญไ ดแ ก เมือ งศรีเ กษตร ซึ่ งอยู ใกล กับเมือ งแปร เมือ งเปกตะโ น และเมือ งฮาลิ นคยี เปนตน เมือ งเหล านี้มักเปนรูปวงกลม หรือ สี่เ หลี่ ยมมุม มน และมีข นาดใหญมาก ตัวอยางเช น เมือ งศรี เกษตร ซึ่ งมีเ สนผ าศูนยกลางราว 4 กิโ ลเมตร
แผนที่ เปรียบเที ย บขนาด เมือ งสําคัญ ของพวกพยู ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
เมือ งศรีเ กษตร (Sriksetra) •
•
เมือ งสําคัญที่ สุ ดของพวกพยู ไ ดแ กเ มือ งศรี เกษตร ซึ่ งปจจุบันอยูที่ ห มูบานหมอวซ า และอยู ใกล กับเมือ งแปร บริเ วณตอนกลางของพมา พมาเรียกเมือ งศรีเ กษตรวา ตะเยขิ ตตยา แปลวา ดินแดนอั นศักดิ์สิท ธิ์ หรือ บางก็แ ปลวา เมือ งที่ อุดมไ ปดวยพื ช พั นธุธัญญาหาร
ที่ มา ผาสุข อินทราวุธ . สุวรรณ ภูมิจากหลัก ฐานโบราณ คดี . กรุง เทพฯ ศักดิ์โ สภาการ พิ มพ , 2548. 75.
เมือ งศรีเ กษตร •
•
เมือ งศรีเ กษตรเปนเมือ งใหญที่ สุ ดของพวกพยู มี กําแพงล อ มรอบยาว 14.6 กม. และมีพื้ นที่ ประมาณ 30 ตร. กม. พื้ นที่ ดานตะวันตกของเมือ งเปนที่ สูง สวนพื้ นที่ ดานทิ ศเหนือ และตะวันออกเปนที่ ราบลุ ม
เมือ งศรีเ กษตร •
• •
กําแพงเมือ งดานตะวันออกเตี้ยกวาดานอื่ น เนื่อ งจากเดิมอาจเคยเปนลําน้ํา แตตอ มาตื้นเขิ น กลายเปนหนองน้ํา แล วผู คนจึง สรางกําแพง เมือ งขึ้ น ดานตะวันออกเฉี ยงใตมีกําแพงเมือ งสามชั้ น โ บราณสถานสําคัญสวนใหญอยูท างทิ ศใตข อง ตัวเมือ ง
เมือ งสําคัญของพวกพยู •
• •
นอกจากเมือ งศรีเ กษตร ยัง มีเ มือ งสําคัญแห ง อื่ นอี ก หลายแห ง เช น เมือ งเบกถาโ น ซึ่ งหมายความถึง พระ วิษ ณุ เมือ งเมิง มอว และเมือ งฮาลิ นคยี เปนตน เมือ งเหล านี้สวนใหญจะมีกําแพงเมือ งล อ มรอบ และ บริเ วณใจกลางเมือ งจะเปนที่ ตั้ง ของพระราชวัง ลั กษณะการวางผั ง คล ายเมือ งสมัยทวารวดีใ นที่ ราบลุ ม แมน้ําเจาพระยา และภาคตะวันออกเฉี ยงเหนือ ของ ประเทศไ ทย
ผั ง เมือ งศรีเ กษตร
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar. 168.
เมือ งเบกถาโ น
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar. Bangkok: River Books, 2007. 156.
ผั ง พระราชวัง ที่ เ มือ งเบกถะโ น
ที่ ตั้ง ของเมือ งเบกตะโ น
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar. Bangkok: River Books, 2007. 155.
เมือ งฮาลิ นคยี
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar. Bangkok: River Books, 2007.
เมือ งโ บราณ เมิง มอว
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early
Landscapes of Myanmar. Bangkok: River Books, 2007.
ภาพถายทางอากาศเมือ งนครปฐม
ที่ มา
เมือ งคูบัว จ.ราชบุรี
ที่ มา
ภาพถายทางอากาศเมือ งศรีมโ หสถ
ที่ มา
สถาปตยกรรม •
•
เนื่อ งจากชาวพยูนับถือ พระพุ ท ธศาสนา และ ปกครองดวยระบอบกษั ตริย ดัง นั้นโ บราณสถาน ของพวกพยูที่ นักโ บราณคดีคนพบสวนใหญเ ปน พระสถูปเจดีย หรือ ซ ากพระราชวัง โ บราณ นอกจากนั้นยัง มีกําแพงเมือ ง กับประตูเ มือ ง ที่ สรางขึ้ นเพื่ อ ปอ งกันข าศึกศัตรูจากภายนอก
กําแพงและประตูเ มือ งศรีเ กษตร
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar.
กําแพงเมือ งฮาลิ นคยี
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar.
กําแพงและคูเ มือ ง Thagara
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar. Bangkok: River Books, 2007. 223.
พระสถูปเจดียแ บบพยู •
• •
จําแนกออกเปนสองประเภท คือ พระสถูปแบบ ลอมฟาง (Cone-Shaped Stupa) กับพระสถูป ที่ มีผั ง พื้ นเปนรูปสี่เ หลี่ ยม ตัวอยางพระสถูปแบบลอมฟาง ไ ดแ ก พระสถูป บอวบอวจี กับพระสถูปพะยาจี สวนตัวอยางพระสถูปที่ มีผั ง พื้ นรูปสี่เ หลี่ ยม ไ ดแ ก พระสถูปเบเบ กับ พระสถูปเลเมี้ยตนา
พระสถูปทรงลอมฟาง
ที่ มา Paranavitana, S. The Stupa in Ceylon. Colombo: The Ceylon Government Press, 1946.
พระสถูปเจดียบอบอจี • • • • •
อยูท างทิ ศใตข องเมือ งศรีเ กษตร ห างจากตัว เมือ งราว 250 เมตร ลั กษณะเปนทรงกระบอก ความสูง ประมาณ 46 เมตร สวนยอดเปนรูปกรวย มีฉั ตรอยูดานบน สวนล างสุดประกอบดวยฐานเขี ยง 5 ชั้ น ภายในพระสถูปกลวง สวนที่ กลวงสูง 24 เมตร วัสดุกอ สรางเปนอิ ฐดินเผา ฉาบผิ วดวยปูน
พระสถูปบอบอจี เมือ งศรีเ กษตร
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar. Bangkok: River Books, 2007.
ฐานพระสถูปบอบอจี
ที่ มา Moore, Elizabeth. Early Landscapes of Myanmar. Bangkok: River Books, 2007.
พระสถูปพะยาจี • •
ตั้ง อยูท างทิ ศตะวันตกเฉี ยงเหนือ นอกกําแพง เมือ งศรีเ กษตร ลั กษณะเปนพระสถูปทรงกรวย หรือที่ เ รียกวา พระสถูปทรงลอมฟาง
พระสถูปพะยาจี (Hpayagyi)
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscapes of Myanmar. 171.
ผั ง อาคารหมายเลข 18 เบกถาโ น
ที่ มา ผาสุข อินทราวุธ . สุวรรณ ภูมิจากหลัก ฐานโบราณ คดี . 224.
โ บราณสถาน KKG 14 เมือ งเบกถา โน
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
โ บราณสถาน SGR 2 เมือ ง Thagara
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
ผั ง พื้ นโ บราณสถาน SGR 2
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
โ กศหิ นบรรจุพ ระอั ฐิ •
•
เมื่อ นักโ บราณคดีขุ ดคนซ ากโ บราณสถานของ พวกพยู ไ มวาจะเปนพระสถูป หรือ วิห าร จะพบ โ กศบรรจุอัฐิฝ ง อยูใ ตอ าคารเหล านั้น โ กศสวนมากสรางดวยหิ น และสรางขึ้ นเพื่ อ บรรจุ พระอัฐิข องกษั ตริยพ ยู บนโ กศจารึกอักษร โ บราณ เล าถึง พระประวัติข องกษั ตริยที่ สิ้นพระชนม
พระโ กศบรรจุพ ระอั ฐิข องกษั ตริยพ ยู
พระโ กศบรรจุพ ระอั ฐิ
วัสดุกอ สราง •
วัสดุกอ สรางพระสถูปเจดีย หรือ พระราชวัง สวนมากเปนอิ ฐดินเผาขนาดใหญ มีรอยนิ้วมือ บากเปนรูปสัญลั กษณช นิดตางๆ
วัสดุกอ สราง
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
วัสดุกอ สราง
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
วัสดุกอ สราง • •
สวนบานเรือ นของสามัญชน คงจะสรางดวยไ ม วัสดุมุง หลั ง คาเรือนของสามัญชนอาจใช ห ญา หรือ ฟาง ขณะที่ บานเรือ นของผู ที่ มีฐานะ หรือ พระราชวัง มุง ดวยกระเบื้อ งดินเผาที่ มีลั กษณะ คล ายกับกระเบื้อ งกาบู หรือกระเบื้อ งกาบกล วย
กระเบื้อ งมุง หลั ง คาของพวกพยู
กระเบื้อ งมุง หลั ง คาของพวกพยู
กระเบื้อ งมุง หลั ง คาของพวกพยู
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
วัสดุมุง ของพวกพยู
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
ภาพสันนิษ ฐานเรือ นแบบพยู
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma
พระพุ ท ธรูปแบบพยู •
•
ลั กษณะคล ายกับพระพุ ท ธรูปแบบทวารวดีใ น ไ ทย นิยมสรางพระพุ ท ธรูปหลายปาง เช น ปาง ปฐมเทศนา ประทั บนั่ง ห อ ยพระบาท หรือ ปาง ประทั บยืนในท าตรีภัง คะ วัสดุที่ ใ ช เ ปนดินเผา หรือ สําริด
พระพุ ท ธรูปสมัยศรีเ กษตร
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
พระพุ ท ธรูปแบบพยู
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
พระพุ ท ธรูปแบบพยู
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
พระพิ มพ ดินเผา
ที่ มา Moore, Elizabeth. The Early Landscape of Burma.
เทวรูปพระวิษ ณุ
เหรียญของพวกพยู
พุ กาม
ที่ มา Burma Art and Archaeology. Green, Alexandra, and Blurton, Richard, editor. (Chicago: Art Media Resources, 2002.), 9.
ระบอบการปกครอง •
•
ประเทศสหภาพเมียนมาร หรือ สหภาพพมา เคย ปกครองดวยระบอบกษั ตริยมาเปนเวลากวาแปด ศตวรรษ ราชวงศแ รกของพมาคือ ราชวงศพุ กาม ปกครอง พมาระหวางป พ .ศ. 1583-1830
ราชวงศพุ กาม •
•
กษั ตริยพ ระองคแ รกของพุ กามคือ พระเจาอนิ รุท ธมหาราช หรืออโ นรถามัง ฉ อ (ครองราชย ระหวางป พ .ศ. 1580-1620) ในป พ .ศ. 1600 พระเจาอโ นรถามัง ฉ อ ทรง ทราบจากพระเถระชาวมอญรูปหนึ่ง นามวา “พระ ชิ นอรหั นต” วาชาวมอญมีความรอบรูใ น พระไ ตรปฎก
พระเจาอนิรุท ธมหาราช •
•
พระเจาอโ นรถามัง ฉ อ จึง ทู ล ขอพระไ ตรปฎกจาก พระเจามนูห ะ (หรือ พระเจามกุฏะ) ซึ่ งเปน กษั ตริยมอญในขณะนั้น เมื่อ พระเจามนูห ะไ มพ ระราชทานพระไ ตรปฎก ให พระเจาอโ นรถามัง ฉ อ จึง ยกทั พ ไ ปตีเ มือ งหง สาวดี และสามารถปราบพวกมอญ ซึ่ งเคยมี อํานาจเหนือ บริเ วณปากลุ มแมน้ําอิ ระวดี
พระเจาอนิรุท ธมหาราช •
•
ครั้ง นั้นทรงกวาดตอ นครัวมอญจากเมือ งหงสาว ดีมาอาศัยที่ พุ กาม ทํ า ให พ มารับเอาอารยธรรม มอญซึ่ งเจริญกวา พระเจาอโ นรถามัง ฉ อ ทรงเลื่ อ มใสใน พระพุ ท ธศาสนานิกายเถรวาทอยางยิ่ง ทรงเห็ น วาลั ท ธิอ ารีที่ ช าวพมานับถือ ในสมัยนั้นเต็มไ ป ดวยความเชื่ อ ที่ ง มงาย
สถาปตยกรรมพุ กาม •
•
สถาปตยกรรมพุ กามสวนมากที่ ปรากฏในปจจุบัน เปนสถาปตยกรรมในพระพุ ท ธศาสนา โ ดยเฉพาะอยางยิ่ง พระสถูปเจดีย กับวิห ารเจดีย พระสถูปเจดียสวนมากสรางขึ้ นเพื่ อ ประดิษ ฐาน พระบรมสารีริกธาตุ สวนวิห ารเจดียสรางขึ้ นเพื่ อ ประดิษ ฐานพระพุ ท ธรูป
พระสถูปเจดีย •
•
ดัง นั้นพระสถูปเจดียแ บบพมาในเมือ งพุ กามจึง เปนอาคารทึ บตัน ยกเวนพระสถูปบางแห ง ที่ ภายในประดิษ ฐานพระพุ ท ธรูป นอกจากนั้นพระสถูปแบบพมาสวนใหญมีฐาน กวาง เนื่อ งจากพมาตั้ง อยูบนรอยเลื่ อ นที่ เ ปลื อ ก โ ลกผื นใหญสองผื นมาชนกัน คือ เปลื อ กโ ลกยูเ ร เซี ย กับอินเดีย ทํ า ให เ กิดแผ นดินไ หวรุนแรง บอยครั้ง
พระสถูปชเวสันดอ
ที่ มา
พระสถูปเจดียช เวซิ โ กน
ที่ มา Shwedagon.
รูปดานพระสถูปเจดียช เวซิ โ กน
ที่ มา Shwedagon.
พระมหาสถูปเจดียช เวดากอง
ที่ มา
รูปดานพระสถูปเจดียชเวกากอง
ที่ มา Shwedagon.
ผั ง บริเ วณพระสถูป เจดียช เวดากอง
ที่ มา Shwedagon.
ที่ มา
หตี หรือ ฉั ตรบนยอดพระสถูป
ที่ มา Shwedagon.
มนุทิ ห ะ (มนุษ ยสีห ะ)
ที่ มา Shwedagon.
พระสถูป Ein Yar Kyaung
ที่ มา Pichard, Pierre. The Pentagonal Stupa.
ผั ง พื้ นของพระสถูป Ein Yar Kyaung
ที่ มา Pichard, Pierre. The Pentagonal Stupa.
รูปตัดของพระสถูป Ein Yar Kyaung
ที่ มา Pichard, Pierre. The Pentagonal Stupa.
พระพุ ท ธรูปภายในพระสถูปเจดีย
เจดียวิห ารอนันทะ • • • •
สรางในสมัยพระเจากยันซิ ทถา พ .ศ. 1634 โ ปรดให จําลองถ้ํานันทมูล ในปาหิ มพานต ซึ่ ง เปนที่ อ าศัยของพระปจเจกพุ ท ธเจา ผั ง พื้ นกวางยาวดานละ 61 เมตร ความสูง 51 เมตร
ที่ มา สันติ เล็ กสุ ขุ ม. เที่ ย วดงเจดี ย ที่ พ มาประเทศ . กรุง เทพฯ มติช น, 2545. 149.
เจดียวิห ารอนันทะ
ที่ มา
ภายในเจดีย วิห ารอนันทะ
ผั ง พื้ น ของเจ ดียวิห าร อนันทะ ที่ มา
รูปตัดอานันทเจดีย
ที่ มา
เจดียวิห ารนากายน • • •
สรางเมื่อ พ .ศ. 1633 สมัยพระเจากยันซิ ทถา คําวา นากายน มีความหมายวา พญานาคที่ แ ผ พั ง พาน ในที่ นี้ห มายถึง พญานาคที่ แ ผ พั ง พานเพื่ อ ช วยเหลื อ พระเจากยันซิ ทถาเมื่อ ครั้ง หลบหนีราช ภัย
ที่ มา สันติ เล็ กสุ ขุ ม. เที่ ย วดงเจดี ย ที่ พ มาประเทศ . กรุง เทพฯ มติช น, 2545. 145.
เจดียวิห ารนากายน
องคประกอบสถาปตยกรรม
ที่ มา
ภายในเจดียวิห ารนากายน
พระในเจดียวิห ารนากายน
เจดียวิห ารทาตบยินยู • • •
สรางสมัยพระเจาอลองคสิตถุ ปลายพุ ท ธ ศตวรรษที่ 17 ชื่ อ ทาตบยินยู หรือสัพ พั ญู เปนพระนามของ พระพุ ท ธเจา สูง ถึง 61 เมตร เปนเจดียที่ สูง ที่ สุดในพุ กาม
สันติ เล็ กสุขุ ม. เที่ ย วดงเจดีย ที่ พ มาประเทศ . กรุง เทพฯ มติช น, 2545.
ทาตบยินยู (สัพ พั ญู) เจดีย
รูปตัดของพระเจดียท าตบยินยู
ทาตบยินยู
เจดียวิห ารธัมยางจี (ธรรมรัง สี ) • •
สรางในสมัยพระเจานรถุ พ .ศ. 1710-1713 การกอ สรางไ มแ ล วเสร็จ เนื่อ งจากพระเจานรถุ ถูกลอบปลงพระชนม
เจดียวิห ารธัมยางจี (ธรรมรัง สี )
ที่ มา
อวสานของราชวงศพุ กาม •
หลั ง จากราชวงศพุ กามเสียแกจีนแล ว พมาก็ แตกออกเปนหลายอาณาจักร เนื่อ งจากชาว มอญ และชาวไ ทยใหญประกาศเอกราชไ มขึ้ น แกพ มา
รายการอ างอิ ง •
สันติ เล็ กสุขุ ม. เที่ ย วดงเจดี ย ที่ พ มาประเทศ . กรุง เทพฯ มติช น, .
References • Burma Art and Archaeology. Green, Alexandra, and Blurton, Richard, editor. Chicago: Art Media Resources, 2002. • Moore, Elizabeth. Early Landscape of Burma. • Paranavitana, S. The Stupa in Ceylon. Colombo: The Ceylon Government Press, 1946.
สถาปตยกรรมอันเนื่องในสถาบันกษัตริยของพมา • ประเทศพมาเคยปกครองดวยระบอบกษัตริยมาเปนระยะเวลาหลายรอย ป จนกระทั่งพายแพสงครามกับอังกฤษในป พ.ศ. 2429 • ประกอบดวยราชวงศที่สําคัญ 3 ราชวงศ คือ ราชวงศพุกาม ตองอู และ คองบอง • ราชวงศพุกามปกครองพมาระหวางป พ.ศ. 1580-1830 มีราชธานีคือ กรุงพุกาม • ราชวงศคองบองปกครองพมาระหวางป พ.ศ. 2280-2429 มีราชธานีคือ กรุงอมรปุระอังวะ และมัณฑะเลย
พระราชวังในกรุงมัณฑะเลย • กรุงมัณฑะเลยสรางขึ้นในสมัยพระเจามินดุง (ประมาณ พ.ศ. 24002420) • ประกอบดวยปราสาทราชมณเฑียร • โครงสรางไม และ
รายการอางอิง • กองจดหมายเหตุแหงชาติ. • คึกฤทธิ์ ปราโมช, หมอมราชวงศ. ลักษณะไทย. กรุงเทพฯ สํานักพิมพ ไทยวัฒนาพานิช, 25. • แนงนอย ศักดิ์ศรี, หมอมราชวงศ. มรดกสถาปตยกรรมกรุง รัตนโกสินทร. กรุงเทพฯ โรงพิมพกรุงเทพ, 2539. • แนงนอย ศักดิ์ศรี, หมอมราชวงศ. สถาปตยกรรมพระบรมมหาราชวัง. กรุงเทพฯ โรงพิมพกรุงเทพ, 2530.