Η Εργασία από το Α ως το Ω by Xrisi Efkeria S.A.

με την υποστήριξη

Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Α ΩΣ ΤΟ Ω Ολοκληρωμένος επιστημονικός οδηγός για την απασχόληση

με την υποστήριξη

Η ΙΔΕΑ

H ιδέα της δημιουργίας αυτού του Οδηγού γεννήθηκε σε πρόσφατη συνάντηση των μελών του Συνδέσμου μας, του ΣΔΑΔΕ. Παρατηρώντας όλους αυτούς τους σπουδαίους επαγγελματίες να μιλούν για την καθημερινότητά τους, σκέφτηκα πώς είναι δυνατόν τέτοιος πλούτος να μένει ανεκμετάλλευτος. Τελευταία, όλο και περισσότερο ακούω, μέσα από τη δουλειά μου, ανθρώπους να ζητούν πληροφόρηση, συμβουλές και καθοδήγηση για θέματα εργασίας. Κι αυτό, γιατί απορίες και εμπειρία/γνώση δεν είχαν συναντηθεί κάπου έως τώρα. Τη σκέψη μοιράστηκα με την Πρόεδρο και το ΔΣ του Συνδέσμου, οι οποίοι την αγκάλιασαν, και μαζί όλα τα μέλη. Tην ιδέα πίστεψε, από την πρώτη στιγμή, και υλοποίησε η εταιρεία μου, η ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΑΕ. Καθόλου τυχαίο, καθώς με το αντικείμενό της, τις αγγελίες, εξειδικεύεται και στο χώρο της εργασίας. Και να το αποτέλεσμα αυτής της συγκυρίας! Ένας οδηγός, γραμμένος από τους ειδικούς, που αφορά όλους μας! D. Th.

©Χρυσή Ευκαιρία ΑΕ 2014 Κασομούλη 73 & Εκαταίου 95, Νέος Κόσμος ΤΚ 117 44 Τηλ. επικοινωνίας 210.90.91.211, e-mail: ergasia@xe.gr Συντονισμός-Επιμέλεια-Υλοποίηση: Χρυσή Ευκαιρία ΑΕ ISBN: 978-618-81519-0-1

Ευχαριστούμε για την υποστήριξη

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου, η αποθήκευσή του σε βάση δεδομένων και η αναμετάδοσή του σε ηλεκτρονική ή οποιαδήποτε άλλη μορφή με οιονδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

Περιεχόμενα

Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Α ΩΣ ΤΟ Ω

Επιλέγω τις σπουδές μου .. . . . . . . . . . . . . . . 12 Ποιος μεταπτυχιακός τίτλος προσδίδει αξία; .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 On-line Eκπαίδευση .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Μία ή περισσότερες ξένες γλώσσες; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Πώς διαπραγματεύομαι την αμοιβή μου .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Αντιστέκομαι στο εργασιακό στρες .. . . . 60 Πώς θα αντιμετωπίσω τις αλλαγές στην εργασία μου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Ακεραιότητα .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Εθελοντισμός & εργασιακό προφίλ . . . . 22

Μαθαίνω να προσαρμόζομαι .. . . . . . . . . . . 67

Πρακτική άσκηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Resilience (ή πώς η ανθεκτικότητα ξεπερνά τις δυσκολίες) .. . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

Εξειδίκευση: επιθυμητή ή απαραίτητη; .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Η αξία της παράπλευρης ενημέρωσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Προσαρμόζω το CV μου .. . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Συνέντευξη με το μελλοντικό μου εργοδότη .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Διαδικτυακή συνέντευξη .. . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Κοινωνική δικτύωση: Πώς θα με βοηθήσει στην εργασία μου .. . . . . . . . . . . . . 38 Η χρησιμότητα του Linkedin . . . . . . . . . . . . . 40 Tο δημοφιλές Facebook .. . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Επαγγελματικό προφίλ (εμφάνιση, συμπεριφορά, networking) .. . . . . . . . . . . . . . 44 Συναισθηματική νοημοσύνη .. . . . . . . . . . . . . 46 Η πρώτη μου εργασία .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Αλλάζω προϊστάμενο .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Αλλάζω θέση .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Αλλάζω καριέρα .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Αλλάζω χώρα .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Ευκαιρίες στο διαδίκτυο .. . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Η νέα εποχή της απασχόλησης & οι κατάλληλες δεξιότητες .. . . . . . . . . . . . . 84 Τεχνολογία & αγορά εργασίας (τα νέα επαγγέλματα) .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Δουλεύω μόνος μου .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Αναλαμβάνω την οικογενειακή επιχείρηση .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Βλέποντας τον εαυτό μου στην παγκόσμια αγορά (η μεθοδολογία) . . . . 92

Ομαδική εργασία .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

Βλέποντας τον εαυτό μου στην παγκόσμια αγορά (η προσωπική εμπειρία) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

Αξιολογώ την απόδοσή μου (ελέγχω, μαθαίνω, βελτιώνομαι) .. . . . . . . 56

Βιομηχανία & Κατασκευή (η επιλογή είναι θέμα γνώσης) .. . . . . . . . . 97

Ακούω, σκέφτομαι, συμμετέχω . . . . . . . . . 52

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

Η Εργασία είναι... Η «Εργασία» είναι για μένα ο χώρος που διάλεξα να ξεκινήσω και να αναπτυχθώ επαγγελματικά.

Με κρυμμένα μυστικά και πολλές απαντήσεις που μας φέρνει η εμπειρία. Εμείς, οι άνθρωποι που εργαζόμαστε στο Ανθρώπινο Δυναμικό και είμαστε λίγο πιο κοντά σε αυτήν, χρειάστηκε να τα ανακαλύψουμε νωρίτερα.

Η εργασία είναι, επίσης, κοινωνική εκπαίδευση. Εξελίσσει τον άνθρωπο, δίνει ευκαιρίες, μέσα από θέματα που χρήζουν άμεσης επίλυσης και που συνήθως είναι περίπλοκα.

Η «Εργασία», ο φυσικός μου χώρος… Μου δίδαξε πολλά και μου διδάσκει ακόμη… Αυτά τα μαθήματα και τα συμπεράσματα ήρθε η ώρα να τα μοιραστούμε μαζί σας, μέσα από αυτόν εδώ τον Οδηγό που έχει γραφτεί αποκλειστικά από ειδικούς!

Η εργασία μάς μαθαίνει να ζούμε σε ομάδα και να προσφέρουμε σε αυτή. Όσο πιο δύσκολη είναι τόσο πιο έντονοι γίνονται οι δεσμοί μας. Και τότε, ως ομάδα, μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις της. Η εργασία έχει πολλά πρόσωπα. Είναι πανεπιστημιακή έρευνα και πάλη για την επιβίωση. Είναι δρόμος πάντα ανηφορικός, γεμάτος εκπλήξεις και θησαυρούς που σε περιμένουν εκεί που δεν τους φαντάζεσαι.

Κωνσταντίνα Θεοδώρου Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΑΕ Αν. Μέλος ΔΣ ΣΔΑΔΕ

Οι θησαυροί δεν είναι παρά οι άνθρωποι που γνωρίζεις σ’ αυτόν τον αγώνα και που μαζί τους πηγαίνεις μόνο μπροστά. Η εργασία είναι, επίσης, προσφορά. Μαθαίνεις να δίνεις. Όσο πιο σωστές είναι οι επιλογές, τόσο πιο κοντά βρίσκεσαι στο ζητούμενο αποτέλεσμα. Η εργασία είναι ανάγκη ...πολύ περισσότερο σε αυτoύς τους δύσκολους καιρούς που δεν υποστηρίζουν τα άτομα. Η εργασία ...πολυπόθητος κανόνας για όλους μας. 8

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

Η Εργασία είναι για μένα η Ζωή μου, η Υγεία, η Ευχαρίστηση, η Δημιουργία, η Συγκίνηση, η Απελευθέρωση, η Προσφορά, η Αξιοπρέπεια, τα Υλικά Αγαθά, η Κοινωνική μου Ευημερία, οι Φίλοι, η Ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μου, η Συνδρομή στην Οικογένειά μου (το άλλο μεγάλο αγαθό της ζωής μου!).

την αποδοχή μας από τους γύρω μας και ταυτόχρονα τη διαφοροποίηση από αυτούς.

Με την εργασία αναπτύσσουμε τα ταλέντα και τις δεξιότητές μας και γινόμαστε υπεύθυνοι.

Κάποιοι από αυτούς θα μοιραστούν μαζί σας πολύτιμες συμβουλές για την εργασιακή σας ζωή, σε αυτό τον Οδηγό που έγινε από εμάς για σας, με στόχο να σας συνδράμει ακόμη περισσότερο στις επαγγελματικές σας προσπάθειες.

Πάνω από όλα όμως εργασία είναι οι Άνθρωποι. Και αυτοί οι άνθρωποι, που γνώρισα όλα αυτά τα χρόνια της επαγγελματικής μου ζωής, συνέβαλαν στο να γεμίσουν τη ζωή μου με ανεκτίμητες εμπειρίες.

Ακόμη και η έκφραση των αδυναμιών μας, μέσα από την εργασία, συμβάλλει στη διαδικασία γνώσης του εαυτού μας και μέσα από αυτήν εξελισσόμαστε. Με την εργασία αποκτάμε ανεξαρτησία, αυτοπεποίθηση, ικανοποίηση, εσωτερική πληρότητα. Καταπολεμάμε το εσωτερικό κενό που αφήνει η αργία (αργία μήτηρ πάσης κακίας!).

Μάρθα Μυλωνά-Οικονομάκου Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού SouthEastern Europe DDB Πρόεδρος ΣΔΑΔΕ

Εδραιώνουμε την πίστη στον αγώνα και στη συστηματική και μεθοδική προσπάθεια, ως παράγοντες επιτυχίας. Μαθαίνουμε να σεβόμαστε και να εκτιμάμε τα έργα που πραγματοποιήθηκαν με κόπο από εμάς ή από άλλους. Μαθαίνουμε να μοιραζόμαστε και να προσφέρουμε. Η ψυχική μας ισορροπία επιτυγχάνεται μόνο με το συνδυασμό και τη συνύπαρξη δύο βασικών ικανοτήτων: της ικανότητας να αγαπάμε και της ικανότητας να εργαζόμαστε. Γιατί η Εργασία δεν είναι απλά το μέσο για την επιβίωσή μας. Εξασφαλίζει 9

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ Διοικητή ΟΑΕΔ

Μετά από μια πενταετία διαρκούς αύξησης του ποσοστού ανεργίας, από τα τέλη του 2013 κατέστη, μέσα από συντονισμένες σε κάθε επίπεδο πολιτικές και δράσεις, δυνατή η ανάσχεση της εξωφρενικών ρυθμών διόγκωσής της και η δημιουργία συνθηκών αναστροφής του φαινομένου. Σήμερα, οι μετρήσεις των αρμόδιων φορέων και της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι ο αριθμός των ανέργων παραμένει σταθερός με πτωτικές τάσεις. Παράλληλα, η οικονομία παρουσιάζει θετικές ενδείξεις εξόδου από την ύφεση. Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει να αισιοδοξούμε ότι, σύντομα, θα υπάρξουν πάλι παράγοντες ικανοί να πολλαπλασιάσουν τους ρυθμούς αύξησης των νέων και υγιών θέσεων εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο συγκεκριμένος «Οδηγός» Απασχόλησης, που αποτέλεσε πρωτοβουλία και υλοποιήθηκε από τη Χρυσή Ευκαιρία με τη στήριξη του Συνδέσμου Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδας (ΣΔΑΔΕ), αποτελεί μια θετική συνεισφορά στη συλλογική προσπάθεια της Πολιτείας και της κοινωνίας για την εξεύρεση λύσεων στον τομέα της εργασίας. Χαιρετίζω την προσπάθεια της Χρυσής Ευκαιρίας και του ΣΔΑΔΕ, εκτιμώντας ότι θα προσφέρει στους αναγνώστες γνώσεις απαραίτητες για τη χάραξη των κατευθυντήριων γραμμών, οι οποίες θα τους βοηθήσουν να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν βασικά θέματα στην αγορά εργασίας. Από την πλευρά του, η Διοίκηση και το στελεχιακό δυναμικό του ΟΑΕΔ θα συνεχίσουν, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, την προσπάθεια αξιοποίησης όλων των υπαρχόντων πόρων προς όφελος των ανέργων, οι οποίοι επιζητούν να βρουν θέση Απασχόλησης. Σε συνδυασμό με το υπό εξέλιξη Πρόγραμμα Επαναπροσδιορισμού του Επιχειρησιακού Μοντέλου του Οργανισμού, στόχος είναι η απαγκίστρωση από νοοτροπίες, πρακτικές και πολιτικές, οι οποίες έφεραν τη χώρα στην κρίση και η αξιοποίηση —σε συνδυασμό με την παράλληλη ενίσχυση— του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος μπορεί, και πρέπει, να αποτελέσει την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας. Μέσα στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, στη βάση ενός σχεδίου τριών κεντρικών αξόνων, ο ΟΑΕΔ θα προχωρήσει στην υλοποίηση προγραμμάτων, δυναμικών και στοχευμένων, προς την κατεύθυνση αυτή. «Προ των πυλών» είναι δράσεις για όλες τις ηλικιακές ομάδες και, φυσικά, για τους νέους, οι οποίοι θα βρουν μέσα από Εθνικό Σχέδιο Δράσης «Youth Guarantee» («Εγγύηση για τη Νεολαία») την απαραίτητη βοήθεια για την ένταξή τους στην αγορά. Μέσα από τα νέα προγράμματα θα δοθούν σημαντικές ευκαιρίες στις επιχειρήσεις για να ενισχυθούν σε επίπεδο προσωπικού. Ταυτόχρονα, θα δημιουργηθούν συνθήκες ικανές για την επαναφορά χιλιάδων ανέργων στην αγορά εργασίας. Για το λόγο αυτό από την πρώτη ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων μου, η επαφή μου με τους εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων είναι διαρκής και έχει συγκεκριμένο, προς όφελος των ανέργων, στόχο: να δημιουργηθούν και να προωθηθούν προγράμματα και δράσεις που πραγματικά ικανοποιούν τις ανάγκες της αγοράς υπέρ όλων όσοι αναζητούν τη δική τους θέση στο δύσκολο στίβο της Απασχόλησης. 6

ΣΔΑΔΕ

Λίγα λόγια για μας… Ο Σύνδεσμος Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδας (www.gpma.gr) ιδρύθηκε το 1978, από εμπνευσμένα για την εποχή στελέχη στο χώρο της Διοίκησης Προσωπικού. Από τότε μέχρι τώρα πολλά έχουν αλλάξει. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, η ανακατάταξη των αγορών, το άνοιγμα των συνόρων και η παγκοσμιοποίηση επέφεραν τεράστιες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Μία παράμετρος παραμένει όμως αναλλοίωτη, σε όλες αυτές τις αλλαγές, ανεξαρτήτως εποχών. Tυχαίνει δε να είναι και η πιο σημαντική: ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ. Οι άνθρωποι, λοιπόν, ήταν και θα είναι πάντα στο κέντρο του ενδιαφέροντος του Συνδέσμου Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδας. Έτσι, σκοποί του ΣΔΑΔΕ ήταν και θα είναι η προαγωγή του θεσμού και του έργου των στελεχών της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού, καθώς και η ανάπτυξη και η σύσφιγξη των επαγγελματικών σχέσεων μεταξύ των μελών για: • Την ανταλλαγή απόψεων, γνωμών και εμπειριών, καθώς και τη μελέτη για διερεύνηση θεμάτων σχετικών με τη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού και τις ανθρώπινες σχέσεις • Τη δημιουργία και ανάπτυξη σχέσεων στην Ελλάδα και διεθνώς, με αντίστοιχους συνδέσμους ομοειδών σκοπών • Την επιμόρφωση των στελεχών της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού • Την παρακολούθηση των εξελίξεων πάνω στα θέματα της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού μέσα στις επιχειρήσεις. Το όραμά μας • Να καλύπτουμε τις ανάγκες της κοινότητας των επαγγελματιών της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, παρέχοντας τις απαραίτητες υπηρεσίες και πηγές εξεύρεσης λύσεων στα θέματα που τους απασχολούν. • Να προωθούμε και να αναδεικνύουμε την εικόνα της λειτουργίας του κλάδου μέσα στην επιχειρηματική κοινότητα και στα κέντρα λήψης αποφάσεων. • Να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη και βελτίωση των μελών μας, με στόχο την εδραίωση του ρόλου τους μέσα στις επιχειρήσεις ως στρατηγικού εταίρου.

Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Α ΩΣ ΤΟ Ω

Οι στόχοι μας • Πληροφόρηση: Να πληροφορούμε τα μέλη μας πάνω στις εξελίξεις στα θέματα του Ανθρώπινου Δυναμικού (εργατικό, ασφαλιστικό δίκαιο, εκπαίδευση, ανάπτυξη, συστήματα Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού κ.λπ.), οργανώνοντας εκδηλώσεις και συνέδρια και παρέχοντας στα μέλη το αντίστοιχο υλικό. • Ανταλλαγή: Να ανταλλάσσουμε τις εμπειρίες και τις ιδέες μας πάνω σε θέματα της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού. • Ανάπτυξη: Να αναπτύσσουμε τις επαφές και τις δεξιότητες των μελών μας. • Αποδοχή: Να είμαστε αποδεκτοί ως οι πλέον ειδικοί και να προάγουμε τον κλάδο μας. • Δημιουργία: Να δημιουργούμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης, ποιοτικής επικοινωνίας, αλληλοϋποστήριξης και φιλίας μεταξύ των μελών μας. Τα μέλη του ανέρχονται σε 650 και διακρίνονται σε τακτικά, επίτιμα, δόκιμα και συνεργαζόμενα μέλη, που έχουν επαγγελματική πορεία στο χώρο του HR, ενδιαφέρονται για τον κλάδο, σπουδάζουν το αντικείμενο αυτό ή/και απασχολούνται στον ευρύτερο χώρο της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, τόσο ιδιωτικών όσο και δημόσιων Οργανισμών. Ο ΣΔΑΔΕ είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, EAPM (European Association People Management). Διοργανώνει με επιτυχία από το 2002 το HR Forum, καθώς και μια σειρά επιμορφωτικών εκδηλώσεων και επαγγελματικής δικτύωσης, όπως οι «Συναντήσεις Γνώσης», το «Θερινό Συμπόσιο», το «HR Meeting Point» (στη Θεσσαλονίκη), τις «Συναντήσεις νέων μελών», τα «ΗR Leader Series» και το «Ώρα να Μοιραστούμε». Παράλληλα, από το 2004, «εκδίδει» το ηλεκτρονικό περιοδικό People Matters, διαθέτει διαδικτυακή σελίδα (www.gpma.gr) και έχει θεσπίσει τη βράβευση του HR Manager of The Year. Με την ενέργεια «Ώρα να Μοιραστούμε», ο ΣΔΑΔΕ βάζει τα θεμέλια και του εθελοντισμού των μελών του. Με δράσεις, όπως η «Εκπαίδευση Ανέργων» και οι ενημερώσεις «Επαγγελματικού προσανατολισμού» για τα παιδιά των μελών του, ο ΣΔΑΔΕ φιλοδοξεί να προσφέρει ενίσχυση σε ομάδες που το έχουν ανάγκη. Το όνομα του ΣΔΑΔΕ καταγράφει τις εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας στο χώρο της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού και το λογότυπό του επικεντρώνεται στη συνεργασία διαφορετικών ανθρώπων. Συνέργεια, συνεργασία, σύσφιγξη, ταύτιση, ομαδικότητα, κοινοί στόχοι, σεβασμός στη διαφορετικότητα είναι τα στοιχεία εκείνα που επιθυμούμε να αποτυπώνονται μέσα από την απεικόνιση της ταυτότητας του Συνδέσμου. Ενός Συνδέσμου που εκφράζει ουσιαστικά το σύγχρονο προφίλ της κοινότητας του ΗR, με στελέχη καινοτόμα, δημιουργικά, αποτελεσματικά και με όραμα, που κινούνται δυναμικά προς το μέλλον και συμβάλλουν με την τεχνογνωσία τους στην αναβάθμιση των εργασιακών σχέσεων, ενώ παράλληλα στηρίζουν κάθε πρωτοβουλία κοινωνικής ενδυνάμωσης και προσφοράς.

ΕΠΙΛΈΓΩ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΈΣ ΜΟΥ

ΞΈΝΙΑ ΠΑΣΧΟΠΟΎΛΟΥ Career Coach Μέλος ΣΔΑΔΕ

«Οι σπουδές μου είναι το εισιτήριό μου για μια νέα ζωή και την ελευθερία που ονειρεύομαι. Μα τώρα οι γονείς μου ζητάνε να δηλώσω μόνο τη σχολή της περιοχής που ζούμε… Δεν υπάρχουν χρήματα για φοίτηση σε άλλη πόλη. Μόνο να μπορούσα να φύγω. Μακριά! Όσο πιο μακριά γίνεται. Απλά να μπορέσω να βρω τον εαυτό μου.»

Η αναζήτηση, η σημερινή πραγματικότητα και ένα μεγάλο κομμάτι αγωνίας αποτυπώνονται σε αυτές τις λίγες λέξεις παραπάνω. Πώς επιλέγω τις σπουδές μου σήμερα; Τι είναι αυτό που με επηρεάζει και καθορίζει το νέο μου ξεκίνημα μετά το σχολείο; Τι κάνω πριν φτάσω να αποφοιτήσω από το σχολείο για να προετοιμάσω τον εαυτό μου; Ο χάρτης διαρκώς αλλάζει... Στο πλαίσιο της χώρας μας και της αγοράς εργασίας σήμερα, σε τοπικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, ο χάρτης είναι διαρκώς κινούμενος και ο ρυθμός της αλλαγής είναι τόσο γρήγορος, που πλέον δεν είναι εύκολο να προβλέψεις σε ορίζοντα 3-4 ετών (από αρχές Λυκείου ώσπου να δώσεις εξετάσεις για τα ελληνικά πανεπιστήμια ή να ετοιμάσεις αιτήσεις για το εξωτερικό), ποια ειδικότητα ή ποιο επάγγελμα θα έχει ζήτηση και ενδιαφέρον. Επίσης, αυτός ο χάρτης ειδικοτήτων και επαγγελμάτων μεταμορφώνεται και διαχρονικά –όπως επίσης και το δικό μας ενδιαφέρον να παραμείνουμε σε αυτό που αρχικά επιλέξαμε. Μέσα σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο πλαίσιο, είμαστε κι εμείς παίκτες που καθορίζουμε το παιχνίδι –κι έτσι οφείλουμε να βλέπουμε την αγορά που κινούμαστε και τη δική μας εξέλιξη μέσα σε αυτήν. Πριν φτάσουμε να επιλέξουμε σπουδές, είναι καλό να δουλεύουμε ως παιδιά τις δεξιότητές μας ώστε να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε δυναμικά και αποτελεσματικά στο διαρκώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο χάρτη της εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας. Δεξιότητες όπως επιχειρηματικότητα, δημιουργικότητα/καινοτομικό πνεύμα, διαπραγματευτική και επικοινωνιακή δεινότητα, προσαρμοστικότητα και ευελιξία είναι ενδεικτικά χρήσιμες και περιζήτητες σε διεθνές επίπεδο. Ανιχνεύοντας τα δεδομένα Κάτω από το πρίσμα των αλλαγών, των μεταβολών και της αβεβαιότητας αλλά και της διαρκούς προσωπικής αναζήτησης/ανησυχίας για ουσιαστικές επιλογές, που περιγράφεται και διανύουμε, αυτό που έχει σημασία είναι αρχικά να επιλέξουμε την κατεύθυνση σπουδών που μας ταιριάζει σε προσωπικό επίπεδο, διαβάζοντας για το αντικείμενο που μας αρέσει και ρωτώντας καθηγητές για την πρακτική του εφαρμογή ή τις παραμέτρους που το χαρακτηρίζουν. Η επιλογή κατεύθυνσης σπουδών θα είναι καλό να γίνει σε συνάρτηση με 12

το περιβάλλον που κινούμαστε (ελληνικό ή διεθνές), και να ενημερωθούμε παράλληλα για την επαγγελματική ζήτηση ή τις ευκαιρίες που μπορούν να προκύψουν σπουδάζοντας κάποιες ειδικότητες. Εδώ είναι σημαντική παρέμβαση η καθοδήγηση, τόσο από το κοινωνικό μας περιβάλλον όσο και από ειδικούς καθηγητές-συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού, αλλά και ανθρώπους της αγοράς που, αν δεν γνωρίζουμε προσωπικά, καλό θα είναι να αναζητήσουμε και να επιδιώξουμε την επαφή μαζί τους, μέσω του σχολείου μας ή του κοινωνικού μας κύκλου σε πρώτο επίπεδο. Σε όλα τα σχολεία, δημόσια ή ιδιωτικά, υπάρχουν εκπαιδευτικοί με όρεξη για το λειτούργημά τους, που –αν ερωτηθούν και αναζητήσουμε τη συμβουλή τους– μπορούν να μας δώσουν πολύτιμες πληροφορίες, αρκεί να το προσπαθήσουμε, να τους βρούμε και να τους παρακινήσουμε να μας συμβουλεύσουν. Είναι σημαντικό την απόφαση για τις σπουδές μας να μην την πάρουμε απομονωμένα, σκεφτόμενοι απλά τι μας ταιριάζει, τι έκαναν οι γονείς μας στην ηλικία μας, τι ακούμε από τη γειτονιά ότι είναι «της μόδας». Είναι απαραίτητο να προκαλέσουμε το περιβάλλον μας, να αναζητήσουμε απαντήσεις μέσα από αυτό και ιδανικά να δοκιμάσουμε τον εαυτό μας σε αυτό που νομίζουμε πως θέλουμε να σπουδάσουμε, πηγαίνοντας να παρακολουθήσουμε επαγγελματίες του χώρου/αντικειμένου, που θέλουμε να επιλέξουμε, εν ώρα εργασίας («shadowing»: ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα όπου οι μαθητές ή φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να μάθουν για ένα επάγγελμα στην πράξη/εν δράσει, και να καταλάβουν αν τους ταιριάζει). Αν η επιλογή σπουδών μας αφορά σε κατευθύνσεις που διδάσκονται σε ιδιωτικές σχολές, ή στο εξωτερικό, έχουμε δυνατότητα να παρακολουθήσουμε διαλέξεις και να μελετήσουμε το πρόγραμμα σπουδών που αναρτάται διαδικτυακά. Και στα ελληνικά πανεπιστήμια μπορούμε να παρακολουθήσουμε διαλέξεις, αν γνωρίζουμε κάποιον που ήδη φοιτά και μας διευκολύνει σε αυτό, αλλά κυρίως να ρωτήσουμε ανθρώπους που εμπιστευόμαστε την κρίση τους να μας μιλήσουν και να μας δώσουν μια –όσο γίνεται– πιο ρεαλιστική εικόνα για την ειδικότητα που θέλουμε να ακολουθήσουμε ακαδημαϊκά. Το διαδίκτυο, σε μεγάλο βαθμό, μας δίνει πλέον τη δυνατότητα να ενημερωθούμε για ειδικότητες που στο κοντινό παρελθόν τις μαθαίναμε από συγγενείς/φίλους –ότι απλά τις ακολουθούσαν– χωρίς να γνωρίζουμε το ουσιαστικό τους αντικείμενο και τι μπορούν να προσφέρουν από πλευράς επαγγελματικών δυνατοτήτων στο μέλλον. Η ενημέρωσή μας όμως οφείλει, εκτός από διαδικτυακά, να γίνει και σε διαπροσωπικό επίπεδο, αρχικά με ακαδημαϊκούς/εκπαιδευτές, αλλά και από τον κοινωνικό μας κύκλο, ώστε να πάρουμε μια σφαιρική εικόνα και να αποκτήσουμε μια ρεαλιστική αντίληψη των σπουδών που θα επιδιώξουμε. n Στην πραγματικότητα το πρώτο πτυχίο είναι η εκπαιδευτική μας βάση για το μέλλον που θα χτίσουμε, τόσο ακαδημαϊκά (συνέχιση σπουδών ή και ακαδημαϊκή καριέρα) όσο και επαγγελματικά. Η επιλογή, επομένως, για τις αρχικές μας σπουδές είναι τα θεμέλιά μας και είναι κέρδος και οφειλή μας ταυτόχρονα να γίνει με γνώση, ενημέρωση και οργάνωση. Έτσι συνειδητοποιημένη επιλογή θα γινόταν και αν χτίζαμε ένα οικοδόμημα, γιατί ουσιαστικά χτίζουμε το μέλλον μας στην εποχή που διανύουμε, την εποχή της γνώσης και του ανθρώπου.

ΠΟΙΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΌΣ ΤΊΤΛΟΣ ΠΡΟΣΔΊΔΕΙ ΑΞΊΑ;

ΙΩΆΝΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΆΚΗΣ Διοικητικός Διευθυντής, «Protergia» του Ομίλου ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Αν. Μέλος Δ.Σ. ΣΔΑΔΕ

Η προσέγγιση στην πρώτη επαγγελματική απασχόληση για τους απόφοιτους των πανεπιστημιακών σχολών και η επαναπροσέγγιση της εργασίας για πεπειραμένους επαγγελματίες απαιτούν αποφάσεις που προϋποθέτουν και την απάντηση στο ερώτημα «Ποιος μεταπτυχιακός τίτλος θα προσδώσει αξία στην προσπάθειά μου;». Είναι προφανές ότι το ερώτημα αυτό τίθεται και θα τίθεται συνεχώς, εξαιτίας της εξέλιξης της τεχνολογίας, που επηρεάζει αναπόδραστα το περιεχόμενο της εργασίας. Στην πραγματικότητα, αυτό εκδηλώνεται ως αναζήτηση των επιχειρήσεων για προσωπικό με εξειδικευμένη γνώση και ικανότητες που θα τις βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό και να πετύχουν καινοτομία και συνεχή βελτίωση. Ήδη, σε πολλά επαγγελματικά και επιστημονικά πεδία, όπως τα οικονομικά, η ιατρική, η φυσική, η χημεία, η βιολογία, τα μαθηματικά κ.ά., η εξειδίκευση αποτελεί αδήριτη ανάγκη για την επαγγελματική αποκατάσταση και εξέλιξη. Πολλά εκπαιδευτικά ιδρύματα και Οργανισμοί προσφέρουν ποικιλία μεταπτυχιακών σπουδών, απευθείας ή και εξ αποστάσεως, οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες τόσο των νεοεισερχομένων στην εργασία όσο και των έμπειρων επαγγελματιών. Η επιλογή των κατάλληλων μεταπτυχιακών σπουδών αποτελεί επομένως ζωτικής σημασίας επαγγελματική απόφαση. Στις «μεταπτυχιακές σπουδές» περιλαμβάνονται τα πανεπιστημιακά προγράμματα εξειδίκευσης (τίτλοι μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί και μεταδιδακτορικοί), καθώς και τα προγράμματα επαγγελματικής μετεκπαίδευσης (επαγγελματικοί τίτλοι των επαγγελματικών ενώσεων, όπως ACCA για τους λογιστές κ.ά.). Η επιλογή Για την επιλογή του κατάλληλου μεταπτυχιακού προγράμματος, ο ενδιαφερόμενος θα χρειαστεί αρχικά να προσδιορίσει τις επαγγελματικές προσδοκίες του, σε συνάρτηση με τις γνώσεις, τις ικανότητες, τις αξίες και τα προσωπικά του ενδιαφέροντα. Επαγγελματικές προσδοκίες, που δεν συνάδουν με την προσωπικότητά του, θα τον οδηγήσουν σε επιλογές μεταπτυχιακών που θα περιορίσουν σημαντικά την αξία της προσπάθειάς του. Στη συνέχεια, ο ενδιαφερόμενος θα ερευνήσει και θα συγκρίνει εναλλακτικές επιλογές με τα ακόλουθα «τεχνικά» στοιχεία: • Κλάδο ή κλάδους οικονομικής δραστηριότητος, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, στους οποίους απευθύνεται η επιδιωκόμενη εξειδίκευση.

Οι εύρωστοι και οι αναπτυσσόμενοι κλάδοι της οικονομίας αποτελούν το πεδίο στο οποίο θα αναζητηθούν οι εναλλακτικές επιλογές. 14

• Πλήθος επιχειρήσεων στον κλάδο ή τους κλάδους. Το περιορισμένο πλήθος επιχειρήσεων σε έναν κλάδο μειώνει δραστικά τις πιθανότητες επαγγελματικής διείσδυσης και εξέλιξης. •Φ ήμη του εκπαιδευτικού οργανισμού στο περιβάλλον των επιχειρήσεων. Ένας εκπαιδευτικός οργανισμός που χαίρει εκτίμησης από τις επιχειρήσεις θα προσφέρει, επιπλέον του περιεχομένου των σπουδών, την επαφή με τις καλύτερες επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να απασχολήσουν σπουδαστές του, καθώς και τη δυνατότητα αξιόλογης κοινωνικής και επαγγελματικής δικτύωσης. • Σ υνολικό κόστος μεταπτυχιακού και σχετικές υποτροφίες ή άλλη πηγή χρηματοδότησης. • Προϋποθέσεις εισαγωγής στο μεταπτυχιακό. •Κ ατάλληλο χρονικό σημείο για την πραγματοποίηση του μεταπτυχιακού. Για παράδειγμα, η αξία ενός τίτλου MBA έχει διαπιστωθεί ότι αυξάνεται ουσιαστικά, όταν ο ενδιαφερόμενος έχει ικανή εργασιακή εμπειρία. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να εξεταστεί κατά πόσον οι επαγγελματικοί του στόχοι υποστηρίζονται καλύτερα, σε δεδομένο χρονικό σημείο, από ένα μεταπτυχιακό ή από την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας. Η εκτίμηση του χρονικού σημείου είναι διαφορετική, αν με το μεταπτυχιακό δεν επιχειρείται εξειδίκευση, αλλά μεταβολή επαγγελματικής σταδιοδρομίας για ενασχόληση με άλλο αντικείμενο. •Χ ρονική διάρκεια του μεταπτυχιακού. Η πλήρης φοίτηση, με διάρκεια 1 έως 2 έτη, αφορά μεταπτυχιακό που πραγματοποιείται κατά κανόνα αμέσως μετά τις βασικές σπουδές, ενώ η μερική και η εξ αποστάσεως φοίτηση, με διάρκεια 2 έως 4 έτη, αφορούν μεταπτυχιακό που πραγματοποιείται κατά κανόνα παράλληλα με την επαγγελματική δραστηριότητα. Από τα προαναφερθέντα γίνεται σαφές ότι την «αξία» στον τίτλο δίνει ο ενδιαφερόμενος, μένοντας μέσα στο πλαίσιο των προσωπικών του ενδιαφερόντων, κάνοντας σωστή διάγνωση των εκπαιδευτικών του αναγκών και την καλύτερη δυνατή επιλογή «τεχνικών» στοιχείων. n Το θέμα της επαγγελματικής επιτυχίας απασχόλησε και τον Αριστοτέλη: «για να γίνει κανείς ικανός σ’ οποιοδήποτε επάγγελμα, τρία πράγματα χρειάζονται: φύση, μελέτη και πρακτική εξάσκηση». Η μελέτη θα εξοπλίσει τον ενδιαφερόμενο με γνώσεις και η πρακτική

θα του δώσει τη δυνατότητα να αναπτύξει τις ικανότητες που χρειάζονται για να εφαρμόσει τις γνώσεις που απέκτησε. Πώς επιδρά όμως, η «αριστοτελική» φύση; Εάν ο ενδιαφερόμενος σπούδασε δάσκαλος, με κριτήριο τη ζήτηση στην αγορά εργασίας και όχι την αγάπη του για τα παιδιά και τη διδασκαλία, τότε, όποιο μεταπτυχιακό τίτλο και να πάρει, η αξία του στη διδασκαλία θα είναι περιορισμένη, γιατί η αξία αυτή δεν είναι στη φύση του. Εάν ο ενδιαφερόμενος σπούδασε νομικά, γιατί οι γονείς του έχουν ένα δικηγορικό γραφείο και όχι εξαιτίας της αγάπης του να κατανοήσει το συνάνθρωπο ακόμη κι όταν αυτός σφάλει, τότε, όποιο μεταπτυχιακό τίτλο και να πάρει, η αξία του στην ποινική δικηγορία θα είναι περιορισμένη, γιατί η αξία αυτή δεν είναι στη φύση του.

ON-LINE ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ

ΜΑΤΊΝΑ ΧΑΤΖΗΠΑΎΛΟΥ Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού, Microsoft Eλλάς Μέλος ΣΔΑΔΕ

Τα τελευταία χρόνια, με την εξάπλωση των ψηφιακών τεχνολογιών και του Internet, δημιουργούνται συνεχώς νέες προοπτικές και απαιτήσεις στο χώρο της εκπαίδευσης. Η ηλεκτρονική μάθηση είναι ένα σχετικά νέο, καινοτόμο μοντέλο εκπαίδευσης, το οποίο διευρύνει τις πηγές απόκτησης γνώσης, ενώ μπορεί να προσφέρει υψηλές δυνατότητες ανάπτυξης του εκπαιδευόμενου, λόγω της αυξημένης προσβασιμότητας και παγκοσμιοποίησης του διαδικτύου. Ο σχεδιασμός και η διεξαγωγή ενός προγράμματος On-line εκπαίδευσης, κυρίως στο χώρο της επιμόρφωσης ενηλίκων, μπορεί να γίνει από τη χρήση των πιο απλών μέσων έως την ανάπτυξη πολύ εξειδικευμένων λύσεων με τα πιο σύγχρονα εργαλεία που έχει να προσφέρει η τεχνολογία σήμερα. Η On-line εκπαίδευση, για να είναι επιτυχής, απαιτεί κάποιες προϋποθέσεις τις οποίες πρέπει να καλύπτουν οι εκπαιδευόμενοι. Η πιο βασική προϋπόθεση είναι η εξοικείωσή τους με την τεχνολογία, τη χρήση των Η/Υ και του Internet. Σε αυτό το μοντέλο εκπαίδευσης, όπου δεν υπάρχει η φυσική παρουσία του εκπαιδευτή, απαιτείται επίσης από τους εκπαιδευόμενους να έχουν ένα πολύ συγκεκριμένο πλάνο προσωπικής ανάπτυξης, να είναι οργανωτικοί, να διαχειρίζονται επαρκώς το χρόνο τους, αλλά και να είναι συνεπείς ως προς τις απαιτήσεις του προγράμματος. Τα οφέλη των εκπαιδευόμενων Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης είναι ότι μπορεί να διεξαχθεί από οποιοδήποτε σημείο και οποιαδήποτε στιγμή, ξεπερνώντας με αυτό τον τρόπο γεωγραφικά εμπόδια και χρονικούς περιορισμούς. Το γεγονός αυτό δίνει και μια νέα διάσταση στην έννοια του «mobility», προσφέροντας τη δυνατότητα στον εκπαιδευόμενο να αναπτύξει τις ικανότητες και δεξιότητές του με τον προσωπικό του ρυθμό, επιλέγοντας ο ίδιος το χρόνο και τον τόπο που τον εξυπηρετεί, με βάση το πρόγραμμά του. Επιπρόσθετα, εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι η Οn-line εκπαίδευση δεν αποκλείει τη διαδικτυακή παρουσία του εκπαιδευτή. Αντιθέτως, προσφέρει τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης μεταξύ του εκπαιδευόμενου και του εκπαιδευτή, με τον τελευταίο να έχει συντονιστικό και υποστηρικτικό ρόλο, ικανό να αποδειχθεί καταλυτικός για την επιτυχία του προγράμματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος τύπος εκπαίδευσης έχει το πλεονέκτημα να υποστηρίζει την εξατομικευμένη μάθηση (personalized learning) και να προσαρμόζει το πρόγραμμά του στις ιδιαίτερες απαιτήσεις και το ρυθμό αφομοίωσης της γνώσης από τον εκπαιδευόμενο. Μέσα από τη διαδικτυακή επιμόρφωση ενισχύεται η συμμετοχή του εκπαιδευομένου, εφόσον βέβαια υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι επικοινωνίας των συμμετεχόντων με τους 16

εκπαιδευτές τους (όπως π.χ. μέσω διαδικτυακών «chats» και μέσω e-mail). Οι διαδικτυακές εκπαιδεύσεις μπορούν να είναι ακόμη πιο διαδραστικές από τις συμβατικές, παρέχοντας τη δυνατότητα άμεσης αξιολόγησης (μέσα από Οn-line tests), με αποτέλεσμα o εκπαιδευόμενος να γνωρίζει σε «πραγματικό χρόνο», εάν αφομοιώνει τη γνώση πιο αποτελεσματικά ή αν έχει κάποια κενά που θα πρέπει να επανεξετάσει. Ένα άλλο πλεονέκτημα αποτελεί ότι, συχνά, τα Οn-line εκπαιδευτικά προγράμματα δεν απαιτούν την αγορά βιβλίων, εφόσον τα απαραίτητα εγχειρίδια είναι διαθέσιμα μέσα από ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες. Επίσης, η ταχύτητα ολοκλήρωσης των «γραφειοκρατικών» διαδικασιών είναι υψηλότερη, π.χ. η εκτύπωση του αντίστοιχου πιστοποιητικού παρακολούθησης με ένα απλό «κλικ». Στον αντίποδα, υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί οι οποίοι δεν μπορούν να καταστήσουν την ηλεκτρονική μάθηση ως αποκλειστικό μέσο εκπαίδευσης. Η φυσική παρουσία του εκπαιδευτή εξασφαλίζει την ανθρώπινη διάσταση της μάθησης και της κατανόησης των αναγκών του εκπαιδευόμενου, αλλά και την πιστοποίηση της γνώσης και της διασφάλισης του εξεταστικού αδιάβλητου. Τα οφέλη των εταιρειών Σε εταιρικό επίπεδο, η ανάγκη για συνεχή επιμόρφωση, καινοτομία και πρόσβαση σε διάφορες πηγές γνώσης, οδηγεί ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις προς την ηλεκτρονική εκπαίδευση, εφόσον φυσικά έχουν συνειδητοποιήσει τα πολλαπλά οφέλη της, όπως η αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων και η μείωση του κόστους της εκπαίδευσης: • Η εκπαίδευση μπορεί να γίνει και από το γραφείο των υπαλλήλων, χωρίς να χρειαστεί να μεταφερθούν σε ειδικό χώρο, με τα ανάλογα οπτικοακουστικά μέσα. Είναι, λοιπόν, πιο εύκολο να οργανωθεί ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα και σε σύντομο χρονικό διάστημα. • Εφόσον υπάρξει σωστός σχεδιασμός, το κόστος εκπαίδευσης των διαδικτυακών προγραμμάτων μπορεί να είναι μικρότερο, αφού ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από απεριόριστο αριθμό χρηστών, χωρίς να είναι απαραίτητη η ενοικίαση αιθουσών εκπαιδεύσεων και ακριβών εξοπλισμών. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να διοργανώνουν τακτικές εκπαιδεύσεις για το σύνολο του προσωπικού τους. • Με τα κατάλληλα τεχνολογικά μέσα, ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα μπορεί να αποθηκευτεί και να αναπαραχθεί πολλαπλές φορές, δημιουργώντας οικονομίες κλίμακας και παρέχοντας τη δυνατότητα στους εκπαιδευόμενους να ανακαλέσουν πληροφορίες του προγράμματος ανά πάσα στιγμή. • Τα προγράμματα αυτά συνήθως διαθέτουν ηλεκτρονικές φόρμες αξιολόγησης, τις οποίες ο εργαζόμενος συμπληρώνει αμέσως μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για την άμεση και συνεχή βελτίωση του προγράμματος. n Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι και τα δύο μοντέλα εκπαίδευσης, τα οποία προαναφέρθηκαν, είναι εξίσου σημαντικά, καλύπτοντας διαφορετικές ανάγκες των εκπαιδευομένων, με το κάθε ένα από αυτά να προσφέρει συγκεκριμένα οφέλη. Σε καμία περίπτωση λοιπόν, δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ο ένας τρόπος εκπαίδευσης αναιρεί τον άλλο. Η διαδικτυακή μάθηση βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και σίγουρα υπάρχει πρόσφορο έδαφος για μεγαλύτερες καινοτομίες στο μέλλον, οι οποίες θα κάνουν την εμπειρία του εκπαιδευόμενου ακόμη πιο δυνατή!

ΜΊΑ ΄Ή ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΞΈΝΕΣ ΓΛΏΣΣΕΣ;

ΜΑΡΊΑ-ΜΥΡΤΏ ΠΗΓΑΔΙΏΤΗ Human Resources Manager PEOPLECERT, Certifying Professionals Μέλος ΣΔΑΔΕ

Η γλωσσομάθεια στη σημερινή εργασιακή πραγματικότητα είναι ένα από τα κυριότερα μέσα προς την επίτευξη του σημαντικότερου στόχου για τους αναζητούντες εργασία, σε μια αγορά που πλήττεται από την ανεργία: την αύξηση της απασχολησιμότητας των υποψηφίων. Η γνώση μίας ή και περισσότερων ξένων γλωσσών αποτελεί σημαντική δεξιότητα που πρέπει να έχει ένας υποψήφιος εργαζόμενος, έτσι ώστε να ανταποκριθεί στις υπάρχουσες και μελλοντικές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η γλωσσομάθεια θεωρείται από τους εργοδότες ως μία από τις δέκα πιο σημαντικές δεξιότητες για τους εργαζόμενούς τους. Σε μελέτη του Ευρωβαρόμετρου το 2010, 40% των στελεχών επιλογής προσωπικού ανέδειξαν τη σημασία της γνώσης ξένων γλωσσών για τους νέους που εισέρχονται στην αγορά εργασίας. Ερευνητές που μελέτησαν αγγελίες εργασίας για μια περίοδο τριών μηνών, κατέγραψαν περισσότερες από 2.000 απαιτήσεις για 20 διαφορετικές γλώσσες. Τέλος, σύμφωνα με μελέτη του Confederation of British Industry (CBI) 72% των επιχειρήσεων δηλώνουν ότι δίνουν αξία στη γνώση ξένων γλωσσών και 52% υποστηρίζουν ότι προσλαμβάνουν καινούριο προσωπικό με γλωσσικές δεξιότητες. Οι απαιτήσεις γλωσσομάθειας διαφέρουν ανάλογα με τη θέση και το ρόλο μέσα σε μια εταιρεία. Για θέσεις στην ανώτερη διοίκηση, η άριστη γνώση Αγγλικών είναι το ελάχιστο προαπαιτούμενο. Για καίριες θέσεις στις πωλήσεις και το μάρκετινγκ, η πολυγλωσσία και οι δεξιότητες διαπραγμάτευσης σε αρκετές γλώσσες είναι επιθυμητά σε μεγάλο βαθμό. Για θέσεις στην παραγωγή, την εφοδιαστική αλυσίδα και τα χρηματοοικονομικά, η γνώση της αγγλικής θεωρείται επαρκές προσόν. Η γνώση περισσότερων γλωσσών όμως, εκλαμβάνεται ως δείγμα ευπροσαρμοστικότητας και πολυπολιτισμικής κουλτούρας του υποψήφιου εργαζόμενου. Το διεθνές γίγνεσθαι απαιτεί... Καθώς όλο και περισσότερες μικρές εταιρείες δραστηριοποιούνται σε διεθνές περιβάλλον, συνειδητοποιούν το φράγμα της γλώσσας και αναζητούν τρόπους να το ξεπεράσουν, έτσι ώστε να μπορούν να επικοινωνούν με πελάτες και προμηθευτές σε διεθνείς αγορές και να επεξεργάζονται αποτελεσματικά τα δεδομένα της αγοράς από διαφορετικές χώρες με στόχο να είναι ανταγωνιστικότερες. Η αγγλική γλώσσα είναι ξεκάθαρα πολύ σημαντική για το διεθνές επιχειρηματικό γίγνεσθαι και πλέον θεωρείται ως βασική δεξιότητα. Όμως, η γνώση της αγγλικής, παρόλο που θα συνεχίσει να παίζει πρωταρχικό ρόλο ως διεθνής γλώσσα της παγκόσμιας επιχειρηματικότητας, δεν είναι πλέον αρκετή. Το να μιλά κάποιος αγγλικά σαν αυτόχθονας ανήκει πλέον στο βασικό κορμό των δεξιοτήτων ενός εργαζόμενου. Γίνεται, λοιπόν, όλο και πιο σαφές 18

στους υποψήφιους εργαζόμενους ότι υπάρχει ανάγκη να διατηρήσουν ένα προβάδισμα στην αγορά εργασίας με την απόκτηση γνώσης επιπρόσθετων γλωσσών. Εταιρείες σε χώρες που έχουν υψηλό επίπεδο γλωσσομάθειας στην αγγλική γλώσσα αντιμετωπίζουν προβλήματα, όταν συναλλάσσονται με χώρες των οποίων το επίπεδο χρήσης της αγγλικής είναι χαμηλό. Το φράγμα της γλώσσας στην επικοινωνία γίνεται ιδιαίτερα αισθητό σε επαγγελματικές δραστηριότητες με χώρες όπως η Κίνα, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ρωσία. Το πρόβλημα, όμως, δεν έγκειται στην ελλιπή γνώση της αγγλικής από τις επιχειρήσεις στις χώρες αυτές, αλλά στη μέχρι τώρα υπερεκτίμηση της αγγλικής ως «παγκόσμιας γλώσσας του εμπορίου», σε συνδυασμό με την έλλειψη εκτίμησης του πόσο σημαντικές είναι και άλλες γλώσσες, σε ένα περιβάλλον παγκοσμιοποίησης που έχει αλλάξει δραστικά το πεδίο της επιχειρηματικότητας. Εκτός από τα αγγλικά, λοιπόν, στη λίστα επιθυμητών προσόντων των εργοδοτών βρίσκονται τα γερμανικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά και τα ισπανικά. Τα αραβικά αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία ως γλώσσα διεθνούς εμπορίου, μιας και η παγκόσμια κρίση έχει επαναφέρει το ενδιαφέρον για δραστηριοποίηση στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Η Κίνα έχει αναδυθεί σε παγκόσμια υπερδύναμη στο διεθνές επιχειρείν και σύντομα θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ και τη Γερμανία ως η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα στον πλανήτη. Οι αναδυόμενες αγορές γίνονται όλο και πιο σημαντικές για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και η επικοινωνιακή τους δεινότητα στις γλώσσες των χωρών αυτών τις διαφοροποιεί έναντι των ανταγωνιστών τους. Η γλωσσομάθεια στην Ελλάδα Η χώρα μας έχει μια αρκετά μεγάλη παράδοση στην εκμάθηση ξένων γλωσσών, με βασικό άξονα τα αγγλικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά. Κάθε χρόνο χιλιάδες μαθητές, αλλά και ενήλικες, συμμετέχουν σε εξετάσεις πιστοποίησης γλωσσομάθειας αποκτώντας τα αντίστοιχα πιστοποιητικά. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μεγάλο κενό μεταξύ προσφοράς - δεξιοτήτων γλωσσομάθειας από την πλευρά των υποψηφίων και ζήτησης - απαιτήσεων γλωσσομάθειας για την κάλυψη των αναγκών επιχειρήσεων που αναζητούν εξειδικευμένο προσωπικό. Οι σημερινοί εργοδότες αναζητούν προσωπικό που όχι μόνο κατέχει αναγνωρισμένα πιστοποιητικά/διπλώματα ξένων γλωσσών, ως προαπαιτούμενο μιας διαφανούς και αντικειμενικής αξιολόγησης υποψηφίων, αλλά ειδικότερα υποψηφίους που διατηρούν τη γλωσσική τους επάρκεια στην ξένη γλώσσα σε υψηλό επίπεδο, τόσο στο γραπτό όσο και στον προφορικό λόγο. Ακόμη περισσότερο αναζητούνται υποψήφιοι οι οποίοι κατέχουν δύο ή περισσότερες γλώσσες σε υψηλό επίπεδο, και ιδανικά σε γλώσσες εκτός του στενού κύκλου επιλογής των παραδοσιακά ευρωπαϊκών γλωσσών από τους υποψήφιους. n Απαντώντας στην ερώτηση «Μία ή περισσότερες ξένες γλώσσες;», η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Άριστη χρήση της αγγλικής ως βασική γλώσσα και επιπρόσθετη γνώση άλλων γλωσσών σε ανώτερο επίπεδο, που να απαντούν στις ανάγκες μιας παγκοσμιοποιημένης αγοράς και να διαφοροποιούν τον υποψήφιο εργαζόμενο έναντι των συνυποψηφίων του στην αναζήτηση εργασίας. Η επένδυση σε χρόνο, χρήμα και προσπάθεια για την απόκτηση των σχετικών πιστοποιήσεων, αλλά και για τη διατήρηση σε υψηλό επίπεδο των γλωσσών επιλογής είναι αποδοτική και συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός ανταγωνιστικού προφίλ προσόντων και δεξιοτήτων.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Το City Unity College, παραμένοντας πιστό στην αποστολή του για παροχή υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικών προγραμμάτων, προσφέρει αναγνωρισμένες πανεπιστημιακές σπουδές σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο σε συνεργασία με μεγάλα Ευρωπαϊκά και Αμερικανικά Πανεπιστήμια. Συνεργαζόμενα Πανεπιστήμια Προκειμένου να παράσχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, το City Unity College συνεργάζεται με διεθνώς διακεκριμένα πανεπιστήμια, που αποτελούν εγγύηση για το κύρος των πτυχίων που απονέμουν στους αποφοίτους των προγραμμάτων. Cardiff Metropolitan University: Το Cardiff Metropolitan University είναι 1ο στη Μεγάλη Βρετανία στην εξυπηρέτηση διεθνών φοιτητών επί 5 συναπτά έτη, 6ο στη Μεγάλη Βρετανία στην απορρόφηση των αποφοίτων από την αγορά εργασίας και κατατάσσεται ανάμεσα στα 10 κορυφαία πανεπιστήμια της Μεγάλης Βρετανίας σε επίπεδο μεταπτυχιακής έρευνας. Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου: Το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου έχει 3 Βραβεία Νόμπελ, είναι το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο στη Γαλλία και κατατάσσεται ανάμεσα στα 200 καλύτερα πανεπιστήμια παγκοσμίως. City University of Seattle: Το Πανεπιστήμιο κατατάσσεται ανάμεσα στα 50 καλύτερα πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών για τα online προπτυχιακά προγράμματα. Liverpool John Moores: Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Εκπαίδευση με έμφαση στις ειδικές ανάγκες, που προσφέρει το City Unity College, είναι αναγνωρισμένο από το ΔΟΑΤΑΠ και οι φοιτητές διδάσκονται από καθηγητές του ξένου πανεπιστημίου. Πανεπιστήμιο Βουκουρεστίου: Το Πανεπιστήμιο στεγάζει τη μεγαλύτερη και παλαιότερη Σχολή Θεολογίας και προσφέρει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, προσαρμοσμένη στις ποιμαντικές ανάγκες της Εκκλησίας και σε πλήρη επαφή με τα σύγχρονα προβλήματα μιας συνεχώς μεταβαλλόμενης κοινωνίας. Τα πτυχία και οι μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών απονέμονται στους αποφοίτους από τα συνεργαζόμενα πανεπιστήμια. Προγράμματα Σπουδών • Μετάφραση/Διερμηνεία • Αθλητικές Επιστήμες/ Προπονητική • Τουριστικά/Ξενοδοχειακά • Ψυχολογία • Διοίκηση επιχειρήσεων • Οικονομικά - Λογιστική • Πληροφορική • Θεολογία • Παιδαγωγικά • Διεθνείς Σχέσεις

Υπηρεσίες προς τους φοιτητές • Τμήμα Ευρέσεως Εργασίας (Career Center) • Ημέρες καριέρας • Βιβλιοθήκη (έντυπη και ηλεκτρονική) • Ακαδημαϊκή και τεχνική υποστήριξη • Δυνατότητα συμμετοχής σε επαγγελματικά σεμινάρια • Δυνατότητα δωρεάν απόκτησης λογισμικών Microsoft • Δωρεάν πρόσβαση στο ίντερνετ στα εργαστήρια του Κολεγίου • Δωρεάν Wi-Fi σε όλους τους χώρους του Κολεγίου • Πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών με τα συνεργαζόμενα πανεπιστήμια • Ατομική υποστήριξη φοιτητών • Ενισχυτικά μαθήματα Αγγλικών 20

Υλικοτεχνικός Εξοπλισμός • Σύγχρονες αίθουσες διδασκαλίας • Άρτια εξοπλισμένα εργαστήρια Πληροφορικής • Έντυπη και ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη • Καμπίνες διερμηνείας • Ξενοδοχειακός εξοπλισμός για τα Τουριστικά και Ξενοδοχειακά προγράμματα Εγκαταστάσεις Κτίριο Α: Καρύτση 1 & Κολοκοτρώνη, Σύνταγμα Κτίριο Β: Θησέως 15-17, Σύνταγμα Παράρτημα Εξωτερικού: Αγλατζιάς 79, Λευκωσία, Κύπρος Για περισσότερες πληροφορίες Website: http://www.cityu.gr Email: info@citu.gr Τηλ.: 210.32.43.222, 211.71.09.150

CITY UNITY - ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Κέντρο Διά Βίου Μάθησης Το Κέντρο Διά Βίου Μάθησης του City Unity, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση και εξέλιξη, προσφέρει πιστοποιημένα προγράμματα επαγγελματικού προσανατολισμού, τα οποία είναι άμεσα συνδεδεμένα με τις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς. Τα προγράμματα και τα σεμινάρια του ΚΔΒΜ2 επικεντρώνονται στην ικανοποίηση των αναγκών των φοιτητών και των επαγγελματιών που επιθυμούν να αποκτήσουν εξειδικευμένες γνώσεις στον τομέα απασχόλησής τους ή να διευρύνουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους σε άλλον τομέα σπουδών. Τα προγράμματα του City Unity ΚΔΒΜ2 είναι πιστοποιημένα από αναγνωρισμένα πανεπιστήμια και φορείς αξιολόγησης. Strasbourg University: Μετάφραση, Διερμηνεία, Διεθνείς Σχέσεις Pearson. Edexcel: Γραφιστική, Διακόσμηση εσωτερικών χώρων, Αθλητική Δημοσιογραφία, Μετάφραση/Διερμηνεία, Ναυτιλιακά, Τουριστικά/Ξενοδοχειακά, Ψυχολογία Alpine Center: Τουριστικά/Ξενοδοχειακά Στους αποφοίτους απονέμονται τίτλοι σπουδών από το City Unity και τους συνεργαζόμενους φορείς. 21

ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ & ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΡΟΦΙΛ

ΕΎΧΑΡΙΣ ΠΕΡΠΙΝΙΆ Partner Greece, Steinbach & Partner Hellas Μέλος ΣΔΑΔΕ

Έχετε σκεφθεί ότι η διοργάνωση μιας τοπικής γιορτής με φιλανθρωπικό χαρακτήρα ή η συνεισφορά σας στην ανακούφιση αστέγων θα μπορούσε να προσθέσει σημαντική βαρύτητα στο βιογραφικό σας; Ε λοιπόν, ήρθε η ώρα να το ξανασκεφθείτε και να το αναδείξετε! Ασφαλώς, το αν κάποιος θα ασχοληθεί με τα κοινά ή θα προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του είναι προσωπικό θέμα. Όποιος, όμως, έχει δραστηριοποιηθεί σε διάφορους ρόλους, έστω και εθελοντικά, είναι χρήσιμο να γνωρίζει ότι, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, αυτό μπορεί να αποτελεί το κλειδί για την εργασιακή ευκαιρία που αναζητά! Καταρχάς, δεν είναι λίγα τα παραδείγματα μεγάλων εργασιακών ευκαιριών, που προήλθαν μέσα από τυχαίες αλλά σημαντικές γνωριμίες κατά τη διάρκεια εθελοντικής εργασίας. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα στο πλαίσιο ενός κοινωφελούς project, να κάνετε πολύτιμες γνωριμίες με καταξιωμένους επαγγελματίες και άτομα επιρροής, οι οποίοι μπορούν να σας κατευθύνουν, να προσφέρουν συστάσεις ή ακόμη να γίνουν μέντορές σας! Πέρα όμως από τις γνωριμίες, η εθελοντική απασχόληση μπορεί να προσδώσει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στο βιογραφικό σας. Διότι, εν τέλει, το γεγονός ότι κάποιος δεν «πληρώνεται» για μια εργασία, αφαιρεί κάτι από την αξία της γνώσης, την απόκτηση εμπειρίας και την ανάπτυξη δεξιοτήτων; Η εθελοντική εργασία προσδίδει αξία Πρόσφατα, η Nicole Williams, LinkedIn’s connection director, ανέφερε σε συνέντευξή της ότι «οι επαγγελματίες συχνά κάνουν την παρανόηση ότι η εθελοντική εργασία δεν θεωρείται εργασιακή εμπειρία!». Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα, μόνο το 40% περίπου των ατόμων που αναζητούν εργασία περιλαμβάνουν και τις εθελοντικές δραστηριότητες στο βιογραφικό τους, παρότι μπορεί να έχουν αποκτήσει μεγάλη εμπειρία μέσα από αυτές! Στην πράξη, απαιτείται ακριβώς το αντίθετο, δεδομένου ότι η εθελοντική απασχόληση μπορεί να αποφέρει τεράστιο κέρδος, μέσα από τις δεξιότητες που καλλιεργεί και την εμπειρία που προσφέρει. Για παράδειγμα, η εξεύρεση πόρων, χορηγιών ή υποστηρικτών σε κάποια διοργάνωση απαιτεί προγραμματισμό, αποτελεσματική χρήση του χρόνου (time management), επικοινωνία, δικτύωση και άλλες δεξιότητες. Όλα αυτά είναι απαραίτητα χαρακτηριστικά που αναζητούν οι εργοδότες, για όλες τις θέσεις, ανεξάρτητα από τον τομέα ή το πεδίο δραστηριοποίησης. Στο παρελθόν, πολλές φορές, οι εργοδότες δεν έδιναν την πρέπουσα σημασία στην αξία της εθελοντικής εργασίας! Οι δε αναζητούντες εργασία, δεν αντιλαμβάνονταν πόσο έμπρακτα αποδεικνύει την καλλιέργεια γνώσης και συμβάλλει στον εμπλουτισμό του εργασιακού προφίλ! Ήδη, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, πάνω από το 40% των ειδικών σε προσλήψεις (recruiters), συμφωνούν ότι η εμπειρία από εθελοντική απασχόληση είναι εξίσου σημαντική και σαφώς θα έπρεπε να προσμετράται. Ειδικά σήμερα που η αγορά εργασίας γίνεται ολο22

ένα και πιο ανταγωνιστική, είναι πολύ σημαντικό να συμπεριλαμβάνεται και η εθελοντική απασχόληση στο βιογραφικό. Όταν κάποιος συγκρίνει «όμοια» βιογραφικά, προκειμένου να επιλέξει το καλύτερο, είναι βέβαιο ότι θα προτιμήσει εκείνο που περιλαμβάνει κοινωνική δραστηριότητα ή εθελοντική ενασχόληση, που παραπέμπει σε μια πολύπλευρη προσωπικότητα, γεγονός που βοηθά τον υποψήφιο να ξεχωρίσει από τον ανταγωνισμό. Αξιοποιήστε και αναδείξτε την εθελοντική εμπειρία • Τραβήξτε την προσοχή του πιθανού εργοδότη, συμπεριλαμβάνοντας και το εθελοντικό σας έργο μέσα στο βιογραφικό σας. Έτσι τον βοηθάτε να καταλάβει ακόμη παραπάνω πόσο δραστήριοι, ικανοί, πολύπλευροι και εργατικοί είστε. • Μη διαχωρίζετε την εθελοντική απασχόληση από την εργασία. Αυτό προσφέρει τη δυνατότητα να δοθεί η βαρύτητα στην εμπειρία και τις δεξιότητες που έχουν αποκτηθεί. Επιλέξτε τη χρονική αποτύπωση των βημάτων της επαγγελματικής σας πορείας καθώς έτσι θα υπάρχει συνέχεια και ομαλή αλληλουχία στην παρουσίαση του βιογραφικού σας. Αυτό αποτελεί κλειδί στη δημιουργία θετικής εντύπωσης στον πιθανό εργοδότη. Φυσικά και θα αναφέρετε κάπου ότι πρόκειται για εθελοντική απασχόληση ή εκπαιδευτική περίοδο. Έτσι προσδίδετε τη βαρύτητα που αναλογεί στη συμβολή της εθελοντικής απασχόλησης στη γνώση, την εμπειρία και την ανάπτυξη δεξιοτήτων. Το ότι δεν συνετέλεσε και στην αύξηση του εισοδήματος, σε καμία περίπτωση δεν μειώνει τη μαθησιακή και αναπτυξιακή της αξία! • Περιγράψτε το ρόλο, τις δραστηριότητές σας και τον τρόπο που αυτά συνετέλεσαν στην ανάπτυξη των ικανοτήτων σας, όπως θα κάνατε και με μια αμειβόμενη εργασία. Επομένως, εάν π.χ. ασχοληθήκατε με το συντονισμό της Ομάδας Εθελοντών ή είχατε αναλάβει την επικοινωνία με τα ΜΜΕ ή τα ηλεκτρονικά μέσα, στο πλαίσιο κάποιας δραστηριότητας, σίγουρα μπορείτε να παρουσιάσετε τεχνογνωσία και δεξιότητες, όπως η ομαδικότητα, η οργάνωση, η πρωτοβουλία, ο καλός χειρισμός προφορικού και γραπτού λόγου κ.λπ. Αυτές είναι απαραίτητες σχεδόν για κάθε θέση. • Μην το παρακάνετε! Κάποιες φορές βλέπουμε σε νέους, ή ακόμη και σε έμπειρους επαγγελματίες, να παραθέτουν πολλές εκπαιδευτικές περιόδους (πρακτική, internships) ή όλες τις δραστηριότητές τους, χωρίς όμως να υπάρχει κάποια σύνδεση μεταξύ τους ή συνάφεια. Το αποτέλεσμα είναι ένα «φλύαρο» βιογραφικό, που μάλλον μπερδεύει και πιθανά δημιουργεί από καχυποψία μέχρι και αρνητική εικόνα. Είναι σημαντικό να παρουσιάσετε το έργο σας σωστά και περιεκτικά, για να αποκτήσει ο πιθανός εργοδότης μια συνολική εικόνα των δεξιοτήτων, των χαρακτηριστικών και των ταλέντων σας και να αξιολογήσει κατά πόσο αυτά πλησιάζουν τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης θέσης. Το βιογραφικό δεν θα πρέπει να είναι λίστα ασύνδετων δραστηριοτήτων, αλλά μια εικόνα που χαρακτηρίζεται από συνέπεια και συνοχή, που διηγείται μια απλή και κατανοητή ιστορία (storytelling). n Στην εποχή της υπερ-ανταγωνιστικότητας στην αγορά εργασίας, η εθελοντική εργασία σαφώς προσφέρει την ευκαιρία να επιδείξετε δέσμευση, σεβασμό, αναγνώριση, κοινωνική ευαισθησία και συναισθηματική νοημοσύνη. Παρέχει, όμως, και το πλαίσιο για να αναπτύξετε, να αναδείξετε και να αξιοποιήσετε αυτά τα ταλέντα σε εργασιακό επίπεδο, δεδομένου ότι είναι αναγκαία για όλους, που κατέχουν ή επιδιώκουν ηγετικές θέσεις, αλλά και για όλους τους ρόλους, ανεξαρτήτως ιεραρχίας ή τομέα δραστηριοποίησης.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ

ΑΛΊΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΊΟΥ Group Human Resources Director, Vivartia Μέλος ΣΔΑΔΕ

– Λυπούμαστε, για τη θέση αυτή ψάχνουμε άτομο με εμπειρία. – Μα… ο τίτλος λέει trainee junior assistant… Αυτό σημαίνει εκπαιδευόμενος βοηθός του βοηθού… Γιατί χρειάζεστε την εμπειρία; – Γιατί… μπορούμε να τη βρούμε!

Η αποστομωτική απάντηση του εκάστοτε διευθυντή στην ειλικρινέστατη και λογικότατη ερώτηση του αριστούχου απόφοιτου μεταπτυχιακού, που όλο και περισσότερο χάνει την ελπίδα του σε μια θέση στον ήλιο (της Ελλάδας)! Η απόκτηση της πρώτης εργασιακής εμπειρίας, σε ένα περιβάλλον υφεσιακό, με υψηλούς δείκτες ανεργίας αλλά και κάποιες «παλαιάς κοπής» νοοτροπίες, αποτελεί, στην περίοδο που ζούμε, θέμα ζωτικής σημασίας, αλλά και με μεγάλα εμπόδια που χρειάζεται να ξεπεραστούν. Αφενός το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν παρέχει, στο σύνολό του, τα πρακτικά εφόδια που χρειάζονται οι μελλοντικοί υποψήφιοι για εργασία, μέσω πρακτικής εξάσκησης, projects, γνωριμίας με τις εταιρείες. Αφετέρου, οι εταιρείες προτιμούν την «εύκολη» λύση του ήδη έμπειρου προσωπικού, που βρίσκεται σε αφθονία σήμερα, λόγω της υψηλής ανεργίας, και είναι διατεθειμένο να αναλάβει καθήκοντα πολύ κατώτερα των προσόντων του. Τέλος, οι ίδιοι οι απόφοιτοι δείχνουν, πολύ συχνότερα από ό,τι περιμένουμε, μια γενικότερη απροθυμία στην πρακτική εξάσκηση, κυρίως όταν είναι αμισθί ή ακόμη και χαμηλά αμειβόμενη. Δεν είναι λίγες οι φορές που αποκαλείται η πρακτική εξάσκηση «εκμετάλλευση» από τους ίδιους τους (υποτιθέμενα) ενδιαφερόμενους. Εδώ, όλοι κερδίζουν Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να αντιληφθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι το όφελος που η πρακτική άσκηση αποφέρει, τόσο προς τους νέους απόφοιτους, όσο και προς τις εταιρείες. Ο νέος απόφοιτος ή και φοιτητής: • Αποκτά επαφή με την πραγματικότητα, συνειδητοποιεί την πρακτική μεριά της θεωρίας και αντιλαμβάνεται τι είναι σημαντικό. • Μαθαίνει το αντικείμενο της εργασίας σε ένα ασφαλές περιβάλλον που επιτρέπει και έχει προβλέψει λάθη. 24

• Αναπτύσσει γνωριμίες μέσα στο εργασιακό περιβάλλον, που πιθανότατα να του ανοίξουν δρόμους στο μέλλον. • Δέχεται συμβουλές καριέρας και διευκολύνεται στο να αποφασίσει τα επόμενα βήματά του, είτε επαγγελματικά είτε ακαδημαϊκά. • Έχει κάνει το πρώτο βήμα για πιθανή πρόσληψη μέσα στην ίδια την εταιρεία, αν υπάρχει άνοιγμα και αμοιβαία ικανοποίηση. • Εξασφαλίζει μια αμοιβή, που όσο κι αν είναι συμβολική, δεν παύει να είναι η πρώτη που κερδίζει κανείς μόνος του! Όμως, πολύ σημαντικά είναι τα οφέλη και για τις εταιρείες, οι οποίες, εκτός από το Κοινωνικό Πρόσωπο που μέσω τέτοιων προγραμμάτων επιδεικνύουν, έχουν διαπιστώσει και μεγάλα πρακτικά οφέλη, και για το λόγο αυτό πληθαίνουν και συνεχώς. Οι εταιρείες, λοιπόν, μπορούν: • Να αξιοποιούν μυαλά δυνατά και ανοιχτά, που δεν έχουν ακόμη μπει στον κοινό τρόπο σκέψης όλων των υπόλοιπων και δεν έχουν φτιάξει στερεότυπα. Αρκεί βέβαια να υπάρξει το «αυτί που θα ακούσει». • Να διεξάγουν εργασίες και projects, των οποίων η υλοποίηση καθυστερεί λόγω έλλειψης χρόνου ή άλλων προτεραιοτήτων. • Να συλλέγουν φρέσκιες ματιές για προϊόντα και δραστηριότητες. • Να αξιοποιούν γνώσεις σε νέους τομείς (π.χ. digital marketing, social media κ.λπ.), που δεν υπάρχουν ακόμη εσωτερικά ανεπτυγμένες στις εταιρείες από τους τωρινούς εργαζόμενους. • Να δίνουν την ευκαιρία στα υπάρχοντα στελέχη τους, μέσα από προγράμματα mentoring, να καθοδηγούν και να βοηθούν τα νέα παιδιά στα επόμενα βήματά τους. • Να προσλάβουν νέα άτομα δοκιμασμένα μέσα από την πρακτική άσκηση, μόλις δημιουργηθεί αντίστοιχο άνοιγμα, χωρίς καθυστερήσεις και με ελάχιστο ρίσκο. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι πιο πετυχημένες προσλήψεις, από απόψεως «matching» είναι αυτές που έπονται πρακτικής άσκησης, καθώς η «σχέση» έχει ήδη δοκιμαστεί και από τις δύο πλευρές! n Βάσει των εμπειριών όλων των εταιρειών, που έχουν εμπλακεί σε προγράμματα πρακτικής άσκησης, αλλά και των όσων καταθέτουν οι νέοι απόφοιτοι, μια τέτοια εμπειρία δεν μπορεί παρά μόνο να προσθέσει, από όλες τις απόψεις, και για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

ΕΞΕΙΔΊΚΕΥΣΗ: ΕΠΙΘΥΜΗΤΉ ‘Ή ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΗ;

AΓΓΕΛΙΝΑ ΚΟΥΤΣΟΜΗΤΟΠΟΥΛΟΥ Διευθύντρια Στελέχωσης, Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού & Change Management Όμιλος ΟΤΕ Μέλος ΣΔΑΔΕ

Η αλλαγή είναι η νέα σταθερότητα. Εταιρείες και επαγγελματίες καλούμαστε να προσαρμοζόμαστε γρήγορα και αποτελεσματικά σε αλλαγές μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας. Σε αυτό το περιβάλλον, η έννοια της εξειδίκευσης αποκτά νέα, πολύπλευρα χαρακτηριστικά και ξεφεύγει από τα δεδομένα. Είναι πάντα απαραίτητη; Μέχρι σήμερα ξέραμε ότι η εξειδίκευση, η ενασχόληση σε βάθος με έναν τομέα εργασίας ή ένα αντικείμενο, βελτιώνει την ποιότητα και την ταχύτητα παραγωγής του τελικού προϊόντος και εξασφαλίζει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και αυτοπεποίθηση στον κάτοχο της ειδικής γνώσης. Αυτό όμως φαίνεται ότι ισχύει μόνο εν μέρει στην αγορά εργασίας, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα. Το νέο εργασιακό τοπίο μοιάζει «άγνωστη χώρα» σε σχέση με τις παραδοσιακές αντιλήψεις για την αγορά εργασίας. Η προσφορά αυξάνει καθημερινά, χωρίς πάντα να συνοδεύεται από την αντίστοιχη ζήτηση. Πολλοί υποψήφιοι συνειδητοποιούν ότι δυσκολεύονται να βρουν θέση εργασίας πάνω σε αυτό που έχουν ειδικευτεί. Ο «χρόνος ζωής» των ειδικών γνώσεων μειώνεται συνεχώς, καθώς νέες τεχνολογίες εμφανίζονται ολοένα και γρηγορότερα, καθιστώντας τις προηγούμενες παρωχημένες. Για παράδειγμα, για τις επαγγελματικές και τεχνολογικές γνώσεις και την πληροφορική, ο «χρόνος ζωής» είναι από 1-5 χρόνια! Η τεχνολογία εξελίσσει το εργασιακό περιβάλλον: διαδίκτυο, mobile internet, εργασία εν κινήσει, ψηφιακές επιχειρήσεις και τόσες άλλες τεχνολογικές δυνατότητες, δημιουργούν νέους τρόπους λειτουργίας των εταιρειών και νέα δεδομένα για τους επαγγελματίες του σήμερα. Στατική ή συνεχής εξειδίκευση; Σε αυτό το πλαίσιο, οι μεγάλες κυρίως εταιρείες καλούνται να μετασχηματιστούν (transformation), να επαναπροσδιορίσουν τη στρατηγική τους και ταυτόχρονα να εκπαιδεύσουν τους ανθρώπους τους, είτε με την απόκτηση νέων, σύγχρονων γνώσεων (reskilling) είτε με εμπλουτισμό γνώσεων (upskilling). Γι’ αυτό και η έννοια της διά βίου μάθησης είναι πιο σημαντική από ποτέ. Όλοι οι εργαζόμενοι οφείλουν πλέον να εξελίσσονται συνεχώς, να αποκτούν νέες γνώσεις αλλά και δεξιότητες, που θα τους εντάξουν στο ανθρώπινο δυναμικό μιας εταιρείας ή θα εξασφαλίσουν μια μακρόχρονη εργασιακή σχέση στην εταιρεία όπου ήδη ανήκουν. Η διαρκής ανάπτυξη των δεξιοτήτων μας, μάς κάνει πιο ανταγωνιστικούς και διαμορφώνει ένα νέο προφίλ απασχολησιμότητας (employability). 26

Μάλιστα, το trend είναι «Μαθαίνω πώς να μαθαίνω», καθώς αυτό που χρειάζεται είναι αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς απέναντι στη μάθηση. Μαθαίνω σημαίνει εξελίσσομαι, ωριμάζω, βελτιώνομαι προσωπικά και επαγγελματικά. Ειδικά για τη γενιά Υ ή αλλιώς τους millennials, η ενημέρωση και η διαρκής μάθηση επιτυγχάνεται με τη χρήση νέων μέσων εκπαίδευσης, όπως on line courses & webinars. Οι δεξιότητες της νέας εποχής Η εξειδίκευση είναι σημαντική. Αποτελεί στοιχείο προόδου και εξέλιξης, ιδιαίτερα σε τομείς, όπως οι νέες τεχνολογίες, η ιατρική, η ενέργεια και οι τηλεπικοινωνίες. Σήμερα όμως, είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για την προσωπική και την επαγγελματική μας ανάπτυξη. Νέες δεξιότητες επιβάλλονται ως εξίσου σημαντικές στην αγορά εργασίας. Συνεργασία (collaboration), ταυτόχρονες αρμοδιότητες (multi-tasking), δημιουργική και καινοτομική σκέψη (creative thinking και innovation). Αυτές έχουν γίνει πλέον οι απαραίτητες δεξιότητες της εργασίας στην εποχή της ευρυζωνικότητας και των ολοκληρωμένων λύσεων τεχνολογίας και πληροφορικής. Στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον, συνεργαζόμαστε σε ομάδες για να πετυχαίνουμε τους στόχους μας, δημιουργούμε αρμονικά μέσα από τις αντιθέσεις μας, τις εμπειρίες και τα ταλέντα μας και μοιραζόμαστε γνώση, ιδέες και μεθοδολογίες. Στην περίπτωση για παράδειγμα μιας σύγχρονης πολυεθνικής εταιρείας με δραστηριότητες σε πολλές και διαφορετικές χώρες, η συνεργασία είναι στρατηγικός πυλώνας, πέρα από τα διαφορετικά εργασιακά στυλ, προτεραιότητες, αντιλήψεις και πεποιθήσεις. Επιπλέον, συχνά καλούμαστε να ξεπεράσουμε το ρόλο μας και να αναλάβουμε περισσότερες πρωτοβουλίες, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, και να διαχειριζόμαστε πολλά και σύνθετα έργα στην καθημερινή μας εργασία, αλλά και στην προσωπική μας ζωή. Η τεχνολογία είναι και πάλι το συστατικό στοιχείο που διευκολύνει το multi-tasking, καθώς μπορούμε να δουλεύουμε ή να ταξιδεύουμε και να είμαστε connected. Τέλος, οι σύγχρονες επιχειρήσεις χρειάζονται περισσότερο από ποτέ ανθρώπους που σκέφτονται «out of the box», οι οποίοι μπορούν πέρα από το να διεκπεραιώνουν καθήκοντα να είναι και σε θέση να επιλύουν προβλήματα, δρώντας με δημιουργικότητα και παίρνοντας πρωτοβουλίες. n Εξειδίκευση, επιθυμητή αλλά δεν αρκεί Η γνώση δεν τελειώνει με την εξειδίκευση. Κάθε νέος ή έμπειρος επαγγελματίας οφείλει να είναι ανοιχτός στην αλλαγή και να βλέπει τη ζωή ως μια διαρκή εμπειρία μάθησης και εξέλιξης. Όταν έρχεται η στιγμή να σχεδιάσεις την καριέρα σου, να προσλάβεις ένα νέο συνεργάτη ή να διοικήσεις μια ομάδα χρειάζεσαι έναν ισορροπημένο συνδυασμό εξειδίκευσης, δεξιοτήτων και σύγχρονων γνώσεων. Ο συνδυασμός αυτός είναι που θα οδηγεί με επιτυχία τα επόμενά σου βήματα.

Η ΑΞΊΑ ΤΗΣ ΠΑΡΆΠΛΕΥΡΗΣ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗΣ

ΑΝΤΏΝΗΣ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΥ Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού Housemarket AE (IKEA Franchisee Ελλάδα, Κύπρος, Βουλγαρία) Μέλος Δ.Σ. ΣΔΑΔΕ

Οι έρευνες δείχνουν ότι οι πληροφορίες στον κόσμο έχουν φτάσει τα 2,8 zettabytes (ZB). Η πρόβλεψη είναι ότι θα γίνουν 40ZB μέχρι το 2020 και θα διπλασιάζονται κάθε 2 χρόνια. Τι σημαίνει, όμως, αυτό για όλους τους επαγγελματίες; Όταν θέλουμε μια πληροφορία, θα την βρούμε εύκολα; Δυστυχώς όχι, επειδή οι πληροφορίες αυτές είναι ασύνδετες, και ακόμη κι αν δεν είναι, αυτό δεν σημαίνει ότι μας παρέχουν γνώση. Ειδικά γνώση εφαρμόσιμη στην καθημερινότητά μας, η οποία γίνεται όλο και πιο απαιτητική και σύνθετη. Άρα, υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει κάθε επαγγελματίας για να ενημερώνεται σωστά από πλευράς ποιότητας και χρόνου; Πιστεύω ότι θα πρέπει να ξεκινήσει με το να είναι μέλος του Συνδέσμου που εκπροσωπεί το επάγγελμά του. Αυτό του προσφέρει άμεσα ένα δίκτυο γνωριμιών, το οποίο, αν βέβαια το καλλιεργήσει κατάλληλα, θα μπορέσει να το αξιοποιήσει, επικοινωνώντας με συναδέλφους από τον ίδιο κλάδο ή της ίδιας εξειδίκευσης. Οι επαφές αυτές άμεσα θα του δώσουν την πληροφόρηση που χρειάζεται για το τι συμβαίνει στον κλάδο του, αλλά και για το πώς οι συνάδελφοί του θα χειριστούν κάποιο θέμα της καθημερινότητας. Παράλληλα με τη δικτύωση, θα λαμβάνει ενημέρωση, το ψηφιακό περιοδικό και χρήσιμα links αλλά και προσκλήσεις να συμμετάσχει σε συναντήσεις, σεμινάρια, ημερίδες, συνέδρια. Ας δούμε το καθένα ξεχωριστά. Οι συναντήσεις είναι συνήθως μικρές σε μέγεθος συμμετεχόντων και δίνουν την ευκαιρία ανταλλαγής απόψεων και απαντήσεων στις ερωτήσεις που μπορεί να υπάρχουν. Οι ημερίδες έχουν πληροφόρηση γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα, το οποίο αναπτύσσουν εξειδικευμένοι επαγγελματίες. Τα συνέδρια έχουν μια ευρύτητα θεμάτων και συνήθως αφορούν τις νέες εξελίξεις στο χώρο και όσα συμβαίνουν στις πιο προηγμένες χώρες. Αυτό θα κρατήσει ενήμερο τον επαγγελματία, για το τι έρχεται, αλλά και την εταιρεία του. Τα περιοδικά και το Ίντερνετ παρέχουν μια γρήγορη και επίκαιρη ενημέρωση σε πολλαπλές θεματικές ενότητες, τις οποίες βέβαια θα πρέπει να αξιολογήσει. n Όλα τα ανωτέρω έχουν μια επένδυση οικονομική και χρονική. Είναι μονόδρομος για τον επαγγελματία που θέλει να είναι πάντα ενημερωμένος και «μπροστάρης». Επίσης, του δίνει την ευκαιρία να αποτελεί μέρος ενός δυνατότερου συνόλου, να δυναμώνει και αυτός το επάγγελμα με τις δικές του ιδέες και γνώσεις και να προσφέρει πληροφόρηση και καθοδήγηση στους νεότερους συναδέλφους.

ΠΡΟΣΑΡΜΌΖΩ ΤΟ CV ΜΟΥ

ΜΑΡΊΑ ΔΉΜΑ Human Resources VP, South East Europe Area, Schneider Electric Μέλος ΣΔΑΔΕ

Είναι γεγονός ότι στο παρελθόν η ζωή των υποψηφίων, αλλά και των στελεχών που καλούνταν να τους αξιολογήσουν, ήταν πολύ πιο εύκολη. Ο λόγος είναι προφανής: οι διαθέσιμες θέσεις ήταν περισσότερες, οι ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι σαφώς λιγότεροι και τα βιογραφικά ανά αγγελία μπορεί να μην ξεπερνούσαν τα εκατό. Τότε, λοιπόν, ίσως και να μην είχε ιδιαίτερη σημασία εάν το βιογραφικό σου θα ήταν το πιο καλογραμμένο. Ένα αποδεκτό βιογραφικό ήταν αρκετό για να σε φτάσει στο πρώτο interview. Σήμερα ωστόσο, λόγω τόσο της τεχνολογίας όσο και της κρίσης, οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν αλλάξει. Οι εταιρείες θα πρέπει να επιλέξουν για το πρώτο interview, μέσα από εκατοντάδες βιογραφικά, τον υποψήφιο του οποίου το βιογραφικό θα έχει τραβήξει την προσοχή τους μέσα στο σύντομο χρόνο της αξιολόγησής του από το στέλεχος Ανθρώπινου Δυναμικού. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από μια απλή παραδοχή. Το βιογραφικό σου δεν είναι ένα μέσο παροχής πληροφοριών, αλλά κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Είναι ένα εργαλείο προώθησης και «πώλησης» του εαυτού σου. Είναι σαν ένα διαφημιστικό σποτάκι: έχεις λίγο χρόνο να τραβήξεις το ενδιαφέρον του άλλου και να τον κάνεις να σκεφτεί «Ααα, εσένα θέλω να σε γνωρίσω!». Πώς να διαφημίσεις τον εαυτό σου καλύτερα 1. Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν Η πρώτη αξιολόγηση του βιογραφικού σου βασίζεται κυρίως στις «επικεφαλίδες»: Προηγούμενες θέσεις & εταιρείες, πτυχία και όλα τα απολύτως απαραίτητα για τη θέση προσόντα (π.χ. δικαίωμα υπογραφής, γνώση ενός συστήματος κ.λπ.). Αυτά θα πρέπει να είναι ευδιάκριτα και εύκολα εντοπίσιμα. Αν δημιουργήσεις μια πολύ ωραία έκθεση 5 σελίδων για όλα αυτά που έχεις κάνει, το πιο πιθανό είναι ότι αυτές οι σημαντικές πληροφορίες θα χαθούν μέσα σε όλες τις άλλες. Ο χρυσός κανόνας για το μήκος του βιογραφικού είναι δύο σελίδες για κάποιον με προϋπηρεσία και μία για κάποιον χωρίς. 2. Σ ωστό περιεχόμενο ανάλογα με την περίσταση Το ίδιο βιογραφικό δεν μπορεί να κάνει για όλες τις αγγελίες. Μελέτησε προσεχτικά την αγγελία και την εταιρεία στην οποία απευθύνεσαι και προσάρμοσε το βιογραφικό σου, ακολουθώντας τα εξής: • Φρόντισε να συμπεριλάβεις λέξεις κλειδιά που να δείχνουν πως έχεις τα πιο σημαντικά προσόντα/δεξιότητες γι’ αυτή τη θέση και την εταιρεία. • Άλλαξε τη σειρά απεικόνισης της πληροφόρησης για να αναδείξεις περισσότερο τα σημεία 30

που υπερέχεις, με βάση τις προδιαγραφές της θέσης. Για παράδειγμα, για μια θέση όπου απαιτείται μικρή προϋπηρεσία μπορείς να επιλέξεις να δείξεις πρώτα τις σπουδές σου, ενώ για μια εργασία όπου απαιτείται μια εξειδίκευση μέσω εμπειρίας μπορείς να επιλέξεις να δείξεις πρώτα την προϋπηρεσία σου. TIP: Μ ην ξεχνάς πως η προσαρμογή του βιογραφικού δεν σε βοηθάει μόνο να τραβήξεις την προσοχή του «ανθρώπινου ματιού», αλλά και την προσοχή της μηχανής αναζήτησης της βάσης στην οποία ανέβασες το βιογραφικό σου! 3. Επιτεύγματα & Δεξιότητες με μορφή «elevator pitch» Εκτός από τα προσόντα σου και κάποιες προσωπικές πληροφορίες, το βιογραφικό σου θα πρέπει να περιλαμβάνει παραδείγματα δεξιοτήτων και επιτευγμάτων σου, που είναι σημαντικά για τη θέση για την οποία δηλώνεις υποψηφιότητα. Αν δεν γνωρίζεις την ιδέα του «elevator pitch», αξίζει να μάθεις για αυτήν μέσα από μια απλή αναζήτηση στο internet. Για το βιογραφικό σου, πρακτικά, αυτό που σημαίνει είναι «πώς θα διαλέξω να περιγράψω με έναν πολύ συνοπτικό και εύστοχο τρόπο τη δική μου προστιθέμενη αξία». Αρκεί να θυμάσαι ότι οι εργοδότες ψάχνουν για λύσεις, όχι για μια σειρά από τέλεια απαριθμημένα προσόντα. Οι λύσεις φαίνονται μέσα από κάποια ισχυρά παραδείγματα για αυτά που έχεις πετύχει, καθώς δίνουν στους εργοδότες την «υπόσχεση» ότι αντίστοιχα επιτεύγματα θα έχεις ως εργαζόμενος για αυτούς. Τα επιτεύγματά σου γίνονται πολύ πιο απτά αν τα συνδυάσεις με αριθμούς, για παράδειγμα «επίτευξη 30% αύξησης πωλήσεων» από ό,τι απλά «αύξηση πωλήσεων». 4. Οι λεπτομέρειες παίζουν ρόλο Όλα τα παραπάνω μπορούν να βοηθήσουν να ξεχωρίσει θετικά το βιογραφικό σου. Υπάρχουν, όμως, και κάποια σημεία που λειτουργούν αντίστροφα και πρέπει να τα προσέξεις, καθώς μπορούν να καταστρέψουν την καλή εικόνα που έχεις δημιουργήσει. • Προσοχή στα κενά σε ημερομηνίες, καθώς δίνουν την εντύπωση είτε ότι κάτι θέλεις να κρύψεις είτε ότι κάτι ξέχασες. • Οι ημερομηνίες πρέπει να έχουν μια λογική σειρά. Πολλές φορές μου έχει τύχει να ζητώ από υποψηφίους να διορθώσουν ημερομηνίες, καθώς φαίνεται ξεκάθαρα ότι είναι λάθος. • Τα ορθογραφικά λάθη δίνουν μια αίσθηση προχειρότητας και έλλειψης προσοχής στη λεπτομέρεια. • Προσοχή και στις ανακρίβειες. Τα στοιχεία στο βιογραφικό σου πρέπει να είναι αληθή, καθώς είναι πολύ εύκολο οι εργοδότες να εξακριβώσουν το αντίθετο. Το συνηθέστερο είναι οι ξένες γλώσσες, όπου πάρα πολλές φορές το επίπεδο ευχέρειας που αναγράφεται είναι αναληθές. 5. Δείξε μου το βιογραφικό σου να σου πω ποιος είσαι Εδώ ισχύει το ρητό «Δεν έχεις ποτέ μια δεύτερη ευκαιρία να κάνεις μια καλή πρώτη εντύπωση». Το βιογραφικό σου είναι η πρώτη εικόνα του εαυτού σου. Χρησιμοποίησε σωστά τις γραμματοσειρές, τα κενά και δώσε στο βιογραφικό σου μια μορφή φιλική για τον αναγνώστη, προσεγμένη και –πάνω από όλα– μια μορφή που αντιπροσωπεύει σωστά εσένα.

6. Προσωπικές πληροφορίες και φωτογραφίες: Υπάρχουν αρκετά διαφορετικές απόψεις για το πόσo αναλυτικές προσωπικές πληροφορίες θα πρέπει να βάλεις στο βιογραφικό σου. TIPS: – Στοιχεία επικοινωνίας: Βάλε αυτά που θα εξασφαλίσουν ότι μόνο εσύ θα λάβεις την επικοινωνία και ότι θα σε βρουν εύκολα. Αυτό ισχύει και για το LinkedIn. Σύνδεσέ το με το προσωπικό σου e-mail, καθώς μπορεί να σε προσεγγίσει κάποιος και μέσα από αυτό. – Ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, παιδιά: Δεν είσαι υποχρεωμένος να τα αναγράψεις. Η άποψή μου είναι ότι κατά περίπτωση μπορείς να αποφασίσεις, με βάση τι πιστεύεις ότι σε βοηθά καλύτερα. – Φωτογραφία: Εδώ ο χρυσός κανόνας είναι ένας. Βάλε τη φωτογραφία σου μόνο αν είτε απαιτείται από την αγγελία είτε είσαι σίγουρος ότι δεν έχει αρνητική επίπτωση στο βιογραφικό σου. Δυστυχώς, έχω δει πάρα πολλά παραδείγματα που η επιλογή της φωτογραφίας είναι άστοχη. Αν παρ’ όλα αυτά θέλεις να βάλεις, διάλεξε μια φωτογραφία με το σωστό επαγγελματικό ύφος και ντύσιμο. n Στο internet υπάρχουν πάρα πολλές συμβουλές και δείγματα βιογραφικών, καθώς και συνοδευτικών επιστολών. Κάνε την έρευνά σου, δώσε πολλή προσοχή στη δημιουργία του βιογραφικού σου, ζήτα τη γνώμη φίλων και γνωστών σου για να το τελειοποιήσεις, προσάρμοσέ το ανάλογα με τη θέση και την εταιρεία και κέρδισε τις εντυπώσεις!

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ ΜΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΣΟΦΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΟΥ Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού & Διαχείρισης Ποιότητας, ΜΙΣΣΙΡΙΑΝ Α.Ε. Πρόεδρος Παραρτήματος ΣΔΑΔΕ Βορείου Ελλάδας

Η γενικευμένη κρίση απασχόλησης απειλεί τις προοπτικές της οικονομικής ανάπτυξης, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Βάσει δημοσιευμένης μελέτης της, 600 εκατομμύρια επιπλέον θέσεις εργασίας απαιτείται να δημιουργηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο μέχρι το 2030. Ο ρυθμός δημιουργίας θέσεων εργασίας είναι υψηλότερος στις αναδυόμενες οικονομίες σε σχέση με τις περισσότερο ανεπτυγμένες. Ωστόσο, κάθε χώρα πρέπει να υιοθετήσει μια ολιστική προσέγγιση του τομέα της απασχόλησης, με τη διαρκή και άμεση συνεργασία του ιδιωτικού τομέα και του τομέα της εκπαίδευσης. Η Ελλάδα είναι μια χώρα με λαμπρό ανθρώπινο κεφάλαιο, αλλά και σημαντικές προκλήσεις που καλούμαστε όλοι μας να ανιχνεύσουμε ή να δημιουργήσουμε, να αξιοποιήσουμε και να αναδείξουμε σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η αλλαγή κουλτούρας και νοοτροπίας, μέσω της γνώσης, αποτελούν πρωταρχικά συστατικά για να επιφέρουμε την ανατροπή της κατάστασης της απασχόλησης. Μέρος της διαδικασίας προσλήψεων, και κατ’ επέκταση της απασχόλησης, αποτελεί η αποτελεσματική προβολή και προώθηση του επαγγελματικού μας προφίλ μέσω διαφόρων σύγχρονων μεθόδων, τεχνικών, συστημάτων και εργαλείων επιλογής ανθρώπινου δυναμικού. Βασικό και αναπόσπαστο μέρος, αλλά όχι απαραίτητα αποκλειστικό, είναι η Συνέντευξη, η οποία αποσκοπεί στην παροχή κατάλληλων, αξιόπιστων και έγκυρων πληροφοριών για τη λήψη ορθών αποφάσεων τόσο εκ μέρους του συνεντευξιαστή όσο και του υποψήφιου. Ενδεικτικά αναφέρεται πως είναι αναρίθμητη η βιβλιογραφία, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τα προϊόντα και η ανάπτυξη του τομέα της προσωπικής συμβουλευτικής καριέρας (career mentoring & coaching) που συμβάλλουν αποτελεσματικά στη διάχυση της γνώσης, στην καλύτερη δυνατή προετοιμασία των υποψηφίων και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων διεξαγωγής Συνέντευξης. Η επιτυχία της Συνέντευξης (win the Interview) προϋποθέτει Σχέδιο Δράσης σε όλες τις φάσεις διεξαγωγής, το οποίο περιλαμβάνει επιγραμματικά τα εξής: ΦΑΣΗ I: ΠΡΙΝ ΤΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ 1. Αυτοαξιολόγηση Ενδοσκόπηση του υποψηφίου αναφορικά με τις αξίες, τις προτεραιότητες, τα επιτεύγματα,

τα ταλέντα, τη σύνδεση της εργασίας με το όραμα της ζωής του τις προτιμήσεις, τις δυνατότητες και τις προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης και ανάπτυξης. 2. Καθορισμός επαγγελματικών στόχων Διεξαγωγή έρευνας εγχώριας και διεθνούς αγοράς εργασίας, κλάδων, ειδικοτήτων, θέσεων εργασίας, επιχειρήσεων. 3. Κατάρτιση προσωπικού σχεδίου marketing (7PS) • Product - Ποια η πιθανή συνεισφορά του υποψηφίου σε μια εταιρεία; Ποια τα κύρια επιτεύγματα, τα δυνατά του σημεία, τα ενδιαφέροντα; Ποιες οι κύριες ικανότητες/δεξιότητές του; •P rice - Ποιες οι επιθυμητές αποδοχές, ποιο το μέσο επίπεδο αμοιβής του στην αγορά εργασίας, και ποια η αποτίμηση των τυπικών και ουσιαστικών του προσόντων; •P romotion - Πώς προβάλλει και προωθεί τον εαυτό του; Έχει ένα άρτιο Βιογραφικό Σημείωμα και επαγγελματική Συνοδευτική Επιστολή; • Place - Είναι μετακινήσιμος σε τοπικό, περιφερειακό, διεθνές επίπεδο; Διατίθεται να ταξιδεύει επαγγελματικά; Τι γνωρίζει για το εργασιακό περιβάλλον του μελλοντικού του εργοδότη; •P ositioning - Πώς διαφοροποιείται από τους άλλους υποψήφιους; Ποιο είναι το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα; • People - Ποια μέσα ή πηγές εύρεσης εργασίας θα επιλέξει για την άμεση δικτύωση και ένταξή του στην αγορά εργασίας; Έχει καλές συστάσεις; Έχει προσωπικό σύμβουλο καριέρας; • Processes - Είναι καλά προετοιμασμένος για μια επιτυχημένη συνέντευξη; Γνωρίζει και είναι πρακτικά εξοικειωμένος με κέντρα εκτίμησης ικανοτήτων, με ψυχομετρικά εργαλεία; Έχει ανεπτυγμένες ικανότητες διαπραγμάτευσης; 4. Οργάνωση • Σχεδιασμός/αναθεώρηση Βιογραφικού Σημειώματος & Συνοδευτικής Επιστολής βάσει της εκάστοτε θέσης εργασίας και των οριζόμενων της διαδικασίας, εφόσον αναγράφονται. • Μελέτη μελλοντικού εργοδότη (ετήσια οικονομικά αποτελέσματα και επενδύσεις, φήμη και εργασιακό περιβάλλον, προϊόντα/υπηρεσίες, πελάτες, ανταγωνιστές, κουλτούρα, αξίες και στόχους της εταιρείας κ.ά.), απαιτήσεων θέσης εργασίας και πώς αυτές σχετίζονται με το επαγγελματικό του προφίλ. • Πρακτική με διεξαγωγή εικονικών συνεντεύξεων, καταγραφής πιθανών ερωτήσεων κατάλληλων απαντήσεων, μελέτη σχετικών εγχειριδίων/οδηγών, λήψη συμβουλευτικών υπηρεσιών (για τις διαφορετικές μεθόδους και τεχνικές διεξαγωγής συνεντεύξεων, τη γλώσσα σώματος, τα κριτήρια επιλογής ενδυματολογικής εμφάνισης κ.ά). • Οργάνωση - Ακρίβεια στην ώρα προσέλευσης για τη διεξαγωγή της συνέντευξης, προσκόμιση Βιογραφικού Σημειώματος, άλλων συνοδευτικών εγγράφων (πτυχίων, πιστοποιητικών, αδειών κ.ά.), σε περίπτωση που ζητηθούν, τήρηση σημειώσεων.

ΦΑΣΗ II: ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ 1. Σπάσιμο του πάγου (ICE BREAKERS) 2. Πρακτική (Star) απαντήσεων • ST (Situation or Task) - Αναφορά σε συμπεριφορά ή δράση που ανέπτυξε ο υποψήφιος σε μια δεδομένη περίπτωση. • A (Action) - Απαντήσεις με σαφήνεια και συντομία για τα βήματα που ακολούθησε ο υποψήφιος, προκειμένου να διαχειριστεί μια πραγματική ή υποθετική κατάσταση. • R (Results) - Επεξήγηση των αποτελεσμάτων, ακόμη και αν δεν ήταν τόσο επιτυχή όσο ανέμενε. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό στο συνεντευξιαστή ότι ο υποψήφιος κατανοεί τις συνέπειες του αποτελέσματος και τους λόγους για τους οποίους προήλθαν. 3. Συμπεριφορά • Τήρηση ψυχραιμίας και θάρρους - Κρίνεται σκόπιμη η υποβολή διευκρινιστικών ερωτήσεων, όταν απαιτείται. • Τήρηση επαγγελματισμού, αξιοπρέπειας και ήθους. • Ανάπτυξη αυτο-υποκίνησης και συναισθηματικού ελέγχου. • Παρουσίαση ενθουσιασμού και ενεργητικότητας. 4. Κλείσιμο συνέντευξης • Eυχαριστίες για το χρόνο που διέθεσε ο συνεντευξιαστής. • Υποβολή σύντομων ερωτήσεων προς το συνεντευξιαστή για την πορεία της διαδικασίας επιλογής, στην περίπτωση που ο συνεντευξιαστής δεν αναφέρει, για τη θέση εργασίας και την εταιρεία (π.χ. στόχοι, εκπαίδευση, κριτήρια απόδοσης, προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης κ.ά.), βάσει πάντοτε του ιεραρχικού επιπέδου της προς κάλυψη θέσης εργασίας. ΦΑΣΗ III: ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΕΡΑΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ • Ανατροφοδότηση (Feedback). • Εκτίμηση της κατάστασης και αναπροσαρμογή. • Αποφυγή επανάληψης λαθών και επισήμανση των σημείων που χρήζουν περαιτέρω βελτίωσης. • Αναζήτηση συμβουλευτικής υποστήριξης και καθοδήγησης. n Όταν τα αποθέματα στερεύουν για την εύρεση μιας καλής θέσης εργασίας, αποτελεί ευθύνη του καθενός μας, τώρα και στο μέλλον, να επιστρατεύσουμε την ισχυρή βούληση, το θάρρος, το σθένος και το όραμα για να διακριθούν τα ταλέντα μας σε τομείς που θα επιλέξουμε και να δημιουργήσουμε τη δουλειά και τη ζωή που θέλουμε και μας αξίζει.

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΉ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗΣ Head of Workforce Planning & Analytics, Region Mediterranean, Ericsson Μέλος ΣΔΑΔΕ

Εργαζόμενος σε πολυεθνικές εταιρείες για χρόνια, με ευρύτερους ρόλους, σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και προορισμούς, συνεχώς ταξίδευα, αλλά απλά ταξίδευα! Οι συναντήσεις, τα σημαντικά projects, οι συνεντεύξεις με υποψήφιους εργαζομένους, τα συμβούλια, όλα αυτά γέμιζαν με μίλια τις αεροπορικές κάρτες μιλίων. Σημαντικό μέρος της δουλειάς μου ήταν και είναι το recruitment στελεχών. Αλλά πάντα, συνάδελφοι και εγώ, προτιμούσαμε να δούμε προσωπικά τον υποψήφιο σε μια συζήτησησυνέντευξη και να αισθανόμαστε ότι είμαστε κοντά, την ασφάλεια, δηλαδή, της γνώσης και των κριτηρίων επιλογής! Λέγαμε συνήθως: «Είναι άλλο το feeling... Αν δεν δεις τον άλλο από κοντά, δεν καταλαβαίνεις».

Όλα αυτά μέχρι να έρθει η πρώτη εποχή της οικονομικής κρίσης και η επόμενη, αυτή της ύφεσης, που μας έκαναν να χάσουμε τις «παρέες» με τους συνταξιδιώτες και προφανώς να μπούμε σε άλλες, πιο αποδοτικές λογικές. Άμεση συνέπεια της οικονομικής συγκυρίας ήταν η μείωση του κόστους σε όλα τα επίπεδα, η οποία μας οδήγησε και στην πλήρη αξιοποίηση όλων των καινοτόμων τεχνολογικών μέσων. Αρχίσαμε να αναλύουμε όλα τα κόστη, ακόμη και αυτά των ταξιδιών μας, και με τους περιορισμούς μετακινήσεων και ταξιδιών αρχίσαμε να εκτιμούμε την τεχνολογία και όλες τις νέες εφαρμογές και δυνατότητές της! Η χρήση των video και phone conference platforms (Skype, Microsoft Lync κ.τ.λ.) έγινε πλέον καθημερινότητα! Έτσι λοιπόν, σήμερα, κάθε είδους επικοινωνία είναι δυνατή από το σπίτι ή από το γραφείο, και μας επιτρέπει να επικοινωνούμε με ευκολία οπουδήποτε, με οποιονδήποτε, για οτιδήποτε, ανεξάρτητα από τη φυσική μας τοποθεσία. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια κάμερα στο laptop! Μπορείς να διοικείς μια επιχείρηση ή ένα έργο παγκόσμιο και να διαχειρίζεσαι virtual teams από το σπίτι. Αλλά με το recruitment υποφήφιων στελεχών τι γίνεται; Η τεχνολογία μπορεί να αξιοποιηθεί ακόμη περισσότερο σε αυτό! Σώζει χρόνο και χρήμα, ενώ ταυτόχρονα διευρύνει την αγορά, καθώς ο υποψήφιος μπορεί να βρίσκεται σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου! Παλαιότερα έπρεπε να γνωρίσουμε τον υποψήφιο από κοντά για να κάνουμε την αξιολόγηση! Σήμερα, τον βλέπουμε πάλι εμπρός μας, αλλά διαφορετικά! Άλλαξε άρδην ο τρόπος της δουλειάς μας και ζούμε σε ένα συνεχές change management! Ζητούμε προφανώς το ίδιο και από το line management. Ο τοπικός ανταγωνισμός είναι πλέον …παγκόσμιος Βάζοντας μια αγγελία στο internet, σε κάποιο γνωστό site ή business networking tool, έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια παγκόσμια αγορά, με μεγάλες ποσότητες βιογραφικών και με κάθε λογής backgrounds! Ο τοπικός ανταγωνισμός είναι πλέον …παγκόσμιος! Όλοι μας διαβάζουμε για τη σημερινή ευκολία με την οποία τα στελέχη, οι γιατροί και 36

όλες σχεδόν οι ειδικότητες μετακινούνται προς εύρεση καλύτερης εργασίας εκτός Ελλάδας. Το αντίστοιχο συμβαίνει και με στελέχη του εξωτερικού, αν και η χώρα μας δεν είναι τόσο ελκυστική τα τελευταία χρόνια, λόγω των κοινωνικο-οικονομικών δεδομένων. Το άλλοτε traditional Recruitment Process προσαρμόστηκε με τη σειρά του στα δεδομένα της εποχής μας. Έτσι λοιπόν, το πρώτο screening γίνεται κατά κόρον τηλεφωνικά, συνήθως τοπικά ή και από χώρες χαμηλού κόστους (π.χ. Ινδία), όπου εξειδικεύονται με scripts σε περίπου 15-20λεπτες τηλεφωνικές συνεντεύξεις. Στόχος της πρώτης αυτής ολιγόλεπτης συνέντευξης είναι η διαπίστωση αν ο υποψήφιος πληροί τις βασικές προϋποθέσεις για την εκάστοτε θέση, για να προχωρήσει έπειτα στο επόμενο στάδιο. Στη συνέχεια, φτάνοντας σε ένα shorter list, διεξάγεται μια μακρύτερη σε χρόνο συνέντευξη, είτε τηλεφωνικά είτε μέσω της τεχνολογίας (Skype/lync) και επιπροσθέτως κάποιο personality test που θα βοηθήσει στην περαιτέρω διαδικασία. Στο σημείο αυτό, η λίστα με τους δυνατούς υποψηφίους για τη θέση έχει περιοριστεί αρκετά. Έτσι, τα έξοδα που συνεπάγονται με μία face 2 face συνέντευξη —που έχει αποφευχθεί— συνακολούθως περιορίζονται! Αξίζει να σημειωθεί πως αν βρεθούμε μπροστά στο laptop και στην κάμερά μας ενώπιον κάποιου Recruiter ή Hiring Manager, σημαίνει ότι είμαστε σε καλό δρόμο! Είμαστε ένας από τους λίγους για το άνοιγμα που υπάρχει στη συγκεκριμένη εταιρεία. Στο σημείο αυτό, συνήθως επανερχόμαστε στην παραδοσιακή «face 2 face» συνέντευξη για να γίνει η τελική επιλογή, που μπορεί να σημαίνει ταξίδι για τη συνέντευξη αυτή. Αυτό δεν αποκλείει ότι όλη η διαδικασία μπορεί να κλείσει και μέσω internet! Η προετοιμασία για τη διαδικτυακή συνέντευξη Η προετοιμασία για τη διαδικτυακή συνέντευξη δεν διαφέρει σε τίποτα από την προετοιμασία για μια συνέντευξη «face 2 face»! Ακολουθήστε την παραδοσιακή συνταγή που επιβάλλει να κάνετε την έρευνά σας για την εταιρεία, να ενημερωθείτε για τη θέση που σας ενδιαφέρει και σαφώς να προετοιμαστείτε σωστά για το τι θέλετε να επικοινωνήσετε! Προετοιμάστε τις απαντήσεις σας σε πιθανές ερωτήσεις. Κάντε μια πρόβα στην απάντηση που θα δίνατε σε «ερωτήσεις κλειδιά». Σαφέστατα θα πρέπει να είστε στην ώρα σας, να έχετε προσέξει την εμφάνιση σε σχέση με τη θέση και να έχετε εύκαιρες τις σημειώσεις σας. Σε όλες τις συνεντεύξεις, όπως και στη διαδικτυακή, πρέπει να είστε ήρεμοι και χαλαροί! Απαντήστε με σαφήνεια σε αυτά που σας ρωτούν. Εξηγήστε και πείστε τον άνθρωπο που σας παίρνει τη συνέντευξη ότι ξέρετε τι λέτε, ότι το έχετε ζήσει! Μη στρεβλώνετε την αλήθεια γιατί μπορεί να εξακριβωθεί. n Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς εάν η οικονομική κρίση ευνόησε τη διαδικασία αξιολόγησης υποψηφίων. Είναι βέβαιο πως την ευνόησε στο να απομακρυνθεί από τις μεθόδους που είχαν για χρόνια παγιωθεί και να αναζητήσει νέες μεθόδους, προσαρμοσμένες στις δυνατότητες της τεχνολογίας, που συμβάλλουν στη μείωση του κόστους και ταυτόχρονα είναι βασικός αρωγός στο να ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής στο λιγότερο δυνατό χρόνο, ξεπερνώντας το σημαντικό εμπόδιο της απόστασης. Ίσως είναι πολύ νωρίς για μια απόλυτη απάντηση. Ίσως ακόμη να μην υπάρχει απάντηση... Το μόνο σίγουρο είναι πως κάθε διαδικασία καλείται να καθρεφτίσει τον Οργανισμό που εξυπηρετεί, καθώς και το Ανθρώπινο Δυναμικό που ως ζωντανός οργανισμός μεταβάλλεται, μεταλλάσσεται και εξελίσσεται. Συνεπώς, καλείται να εξυπηρετήσει τις συνθήκες αυτής της νέας εποχής!

ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΔΙΚΤΎΩΣΗ: ΠΏΣ ΘΑ ΜΕ ΒΟΗΘΉΣΕΙ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΊΑ ΜΟΥ ΝΑΤΆΣΑ ΣΠΥΡΟΥ Group Human Resources Director, Fourlis Holdings S.A. Μέλος ΣΔΑΔΕ

Διανύουμε μια περίοδο όπου η τεχνολογία εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς, η συνεχής και άμεση επικοινωνία μεταξύ κοινωνικών ομάδων αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό των τελευταίων χρόνων και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχουν αναμφίβολα συμβάλει στην ικανοποίηση των επικοινωνιακών αναγκών του σημερινού ανθρώπου. Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν στους χρήστες να δημιουργήσουν δικό τους περιεχόμενο και να το μοιραστούν με ένα ευρύ δίκτυο ατόμων, σε ορισμένες περιπτώσεις και σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπάρχει μεγάλος αριθμός τέτοιων υπηρεσιών και το περιεχόμενο που διαμορφώνεται από τους χρήστες γίνεται όλο και πιο δημοφιλές. Φυσικά, το ανθρώπινο δυναμικό των εταιρειών, που αποτελεί από μόνο του μια κοινωνική οντότητα, που αλληλεπιδρά καθημερινά και συνεχώς, δεν θα μπορούσε να παραμείνει αμέτοχο στις επιταγές των καιρών σε σχέση με την κοινωνική δικτύωση. Social Media, λοιπόν… Αν κάποιος, πριν από λίγα χρόνια, σου έλεγε ότι θα έπαιζαν καθοριστικό λόγο στο να βρεις δουλειά, θα τον πίστευες; Έρευνες δείχνουν ότι το 92% των προσλήψεων, σήμερα στο εξωτερικό, γίνονται από εργοδότες που ψάχνουν για νέα ταλέντα στο internet, ενώ το Facebook το χρησιμοποεί το 83% των εργαζόμενων για να βρει δουλειά, με το Twitter και το LinkedIn να έρχονται δεύτερα (46%). Έμαθες, λοιπόν, να χρησιμοποιείς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να μιλάς με τους φίλους σου, να αλληλοενημερώνεστε για το πώς περάσατε τις διακοπές σας, να κάνετε «like» και «post», να ανεβάζεις φωτογραφίες κάθε λογής! Και ενώ όλα κυλούσαν όμορφα, κάποια στιγμή αντιλήφθηκες ότι όσα αντάλλασσες με τους φίλους σου τα γνώριζαν ο σημερινός σου εργοδότης, αλλά και ο υπεύθυνος των προσλήψεων της εταιρείας που θα ήθελες να εργαστείς. Αυτά έχει η …δημοσιότητα! Είναι, όμως, αλήθεια τα πράγματα τόσο αρνητικά; Πιστεύω πως …όχι! Φτάνει να είναι κανείς προσεκτικός τι (σε άπταιστα ελληνικά) «ποστάρει», τι σχόλια κάνει στα «posts» των φίλων του, πού και γιατί κάνει «like», πώς εκφράζεται για προηγούμενους, αλλά και σημερινούς εργοδότες του. Όλα αυτά, αν δεν τα διαχειριστεί σωστά, θα μπορούσαν να του στερήσουν είτε τη θέση που έχει είτε εκείνη που ψάχνει! Λογοκρισία, με άλλα λόγια; Ευτυχώς, η τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα να ρυθμίσει, όποιος ενδιαφέρεται, τις επιλογές απορρήτου, για παράδειγμα στο Facebook, έτσι ώστε να μη δημοσιοποιούνται αυτά που δεν πρέπει να δημοσιοποιηθούν! 38

Η άλλη όψη του νομίσματος! Πόσες λεπτομέρειες μπορεί να γράψει κανείς σε ένα βιογραφικό; Αν υποθέσουμε ότι ένα «σωστό» βιογραφικό δεν πρέπει να ξεπερνά τις δύο σελίδες (διάβασα κάπου ότι για κάθε 10 χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας αναλογεί μία σελίδα βιογραφικού), πόσα πράγματα, άραγε, θα πρέπει να μείνουν «εκτός» βιογραφικού; Το να γίνει αναφορά μόνο του βιογραφικού και των κατά καιρούς επαγγελματικών επιτυχιών, στις προσωπικές «σελίδες» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, δεν είναι ούτε αρκετό αλλά ούτε και τόσο απλό όσο αρχικά φαίνεται! Ας δούμε κάποια βασικά σημεία που, κατά την άποψή μου, είναι ζωτικής σημασίας.

• Καλό θα είναι να υπάρχει παρουσία σε περισσότερα από ένα κοινωνικά δίκτυα. Βασική προϋπόθεση να μη διαφέρουν μεταξύ τους οι πληροφορίες που αναγράφονται σε αυτά! • Ένα σημείο που συχνά παραβλέπεται είναι η «ενημέρωση» των σελίδων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κανείς δεν θα εκτιμήσει, για παράδειγμα, έναν υποψήφιο που έχει ξεχάσει να αλλάξει την εταιρεία που εργάζεται ή τη θέση που έχει σήμερα! • Εξίσου σημαντικό είναι να μην υπάρχουν ασάφειες ή ανακολουθίες ή εκτεταμένη χρήση συντομογραφιών, μη κατανοητών στο ευρύ κοινό. Με άλλα λόγια, ό,τι ισχύει για τα βιογραφικά, που στέλνει κάποιος στις εταιρείες ενδιαφέροντός του, θα πρέπει να ακολουθείται και στα βιογραφικά, που θα αναρτήσει στις προσωπικές του σελίδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. • Τέλος, κάντε «like» στις κοινωνικές σελίδες των εταιρειών που σας ενδιαφέρουν ή σε εταιρείες συμβούλων και κρατήστε επαφή μαζί τους με τον τρόπο αυτό. Αν έχετε να πείτε κάτι (μέσω ενός post), να είστε πάντα σίγουροι ότι είναι σχόλιο με ουσία. Κι αν όλα τα πιο πάνω αναφέρονται κυρίως σε όσους ψάχνουν να βρουν δουλειά ή θέλουν να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα σε κάποια εταιρεία, τι συμβαίνει με εκείνους που ήδη εργάζονται ή δεν επιθυμούν κάποια μετακίνηση; Τολμώ να πω: ακριβώς τα ίδια! n Αποφεύγοντας λοιπόν το ρίσκο να εκτεθεί κανείς ανεπανόρθωτα, με λάθος αναρτήσεις και σχόλια, θα έλεγα ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν μια εξαιρετική ευκαιρία να δείξει κανείς στους τωρινούς αλλά και τους μελλοντικούς εργοδότες του, «ποιος» πραγματικά είναι και ποιες είναι οι αξίες που πρεσβεύει.

Η ΧΡΗΣΙΜΌΤΗΤΑ ΤΟΥ LINKEDIN

ΆΝΝΑ ΜΑΜΑΛΆΚΗ Employee Engagement Senior Manager, Ανθρώπινο Δυναμικό Ομίλου Όμιλος ΤΙΤΑΝ Μέλος ΣΔΑΔΕ

Η παγκοσμιοποίηση έχει αυξήσει τον όγκο των πληροφοριών και έχει απλώσει την έκτα ση των επαφών των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη. Οι μεγάλες αποστάσεις, αλλά και οι σημερινοί πιεστικοί ρυθμοί ζωής, δυσκολεύουν την επιθυμητή συχνότητα επαφής με τους συνανθρώπους μας, την έγκαιρη ενημέρωση και τη χρήσιμη ανταλλαγή απόψεων, κάτι που όμως μπορεί ευκολότερα να επιτευχθεί μέσω των social media, όπως είναι το Facebook, το Twitter, το Linkedin κ.λπ. Τα social media είναι ένας πολύ πιο γρήγορος και αποτελεσματικός τρόπος, δεδομένου ότι κάνουν άμεση διάχυση της πληροφορίας, ταυτόχρονα, σε πολύ μεγάλο κοινό, ενώ δια σφαλίζουν άμεση ανταπόκριση από τους παραλήπτες. Δεν έχουν αντικαταστήσει τους παλιούς τρόπους επικοινωνίας, απλώς καλύπτουν τις σύγ χρονες ανάγκες επικοινωνίας ενός μεγαλύτερου παγκόσμιου γίγνεσθαι. Έχουν επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε καθημερινά και έχουν σημαντική θέση, όχι μόνο στην προ σωπική μας ζωή, αλλά αποτελούν ταυτόχρονα εξαιρετικό εργαλείο στον επιχειρηματικό κόσμο. Το Linkedin είναι πιθανά το καλύτερο social media site για επαγγελματική δικτύωση και διασύνδεση, αφού σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο δίκτυο επαγγελματιών στον κόσμο, με περισσότερους από 313.000.000 επαγγελματίες/μέλη του site. Διασύνδεση και ανταλλαγή απόψεων Αυτό το site αποτελεί έναν εικονικό χώρο διασύνδεσης και ανταλλαγής απόψεων, με άτομα που έχουν κοινά ενδιαφέροντα ή και συγγενείς επαγγελματικές κατευθύνσεις. Παρότι αρχικά υιοθετήθηκε από πιο πρωτοποριακούς χρήστες, και ίσως από τους τεχνολογικά πιο εξοικειωμένους, στη συνέχεια ακολούθησαν στελέχη σε όλο τον κόσμο, από όλα τα εργα σιακά αντικείμενα και όλα τα ιεραρχικά επίπεδα. Σήμερα, αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για την επανασύνδεση με φίλους, πρώην συνα δέλφους ή συμφοιτητές. Το ίδιο το site προτρέπει την ένταξη σε groups, στα οποία τα μέλη τους μοιράζονται κοινά επαγγελματικά ή γενικότερα ενδιαφέροντα, με στόχο τη συζήτηση πάνω σε άρθρα ή την ανταλλαγή απόψεων πάνω σε θέματα που απασχολούν τα μέλη του group. Το Linkedin σίγουρα δεν αντικαθιστά την επικοινωνία που κάνει ένα στέλεχος με προσω πική επαφή, σίγουρα όμως τη διευκολύνει. Ένας λόγος γι’ αυτό είναι ότι είναι αρκετά χρήσι μο στην παροχή πληροφοριών ως προς τα βιογραφικά στοιχεία των μελών του, συμβάλλο ντας έτσι στην καλύτερη προετοιμασία μιας επαγγελματικής συνάντησης με κάποιον για τον οποίο θέλουμε να έχουμε μια πληρέστερη εικόνα, όχι μόνο όσον αφορά το επαγγελματικό του προφίλ αλλά και τις απόψεις του. 40

Οι δυνατότητες του Linkedin συνεχώς εμπλουτίζονται και οι εφαρμογές τους στην καθη μερινότητα της επαγγελματικής πορείας είναι εξαιρετικά χρήσιμες. Έτσι, σήμερα, επιτυγχάνει να επηρεάζει σημαντικά τα ακόλουθα: • Την εύρεση εργασίας

ήμερα, το προφίλ στο Linkedin είναι ισοδύναμο, ίσως και ισχυρότερο από το παραδοσια Σ κό CV. «Διαφημίζει» το προφίλ ενός επαγγελματία 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, σε όλο τον πλανήτη. Επιπλέον αυτής της «διαφήμισης» ενημερώνει το στέλεχος για τις αναγγελίες αναζήτησης στελεχών, ενώ παράλληλα τον προτείνει ως κατάλληλο υποψήφιο στις αναζητήσεις που κάνουν οι εταιρείες αναζήτησης στελεχών.

• Την καλύτερη εκτέλεση της εργασίας ενός στελέχους

ο Linkedin αποτελεί εργαλείο για να κάνει ένα στέλεχος τη δουλειά του καλύτερα, αφού Τ μπορεί μέσω του Linkedin να συνδεθεί και να ανταλλάξει απόψεις με έμπειρα στελέχη μεγάλων οργανισμών στον τομέα της εργασίας του. Αυτό συνεισφέρει στην απόκτηση ευρύτερης αντίληψη και γνώσης των θεμάτων που ο ίδιος διαχειρίζεται.

• Την εικόνα μιας εταιρείας ή μιας μάρκας

κτός από τη δραστηριότητα που μπορεί να κάνει η ίδια η εταιρεία με το εταιρικό της προ Ε φίλ στο Linkedin, η προσωπική δραστηριότητα κάθε στελέχους στο ίδιο μέσο επηρεάζει την εικόνα του εργοδότη, του στελέχους και του προϊόντος/της μάρκας που συνδέεται με τον εργοδότη αυτό. Μέσα από την παρουσία του στο Linkedin, ένα στέλεχος γίνεται «πρό ξενος» της εταιρείας του, αφού με τα likes των δραστηριοτήτων της εταιρείας του διαφημί ζει την ίδια την εταιρεία, ενώ ταυτόχρονα με τις απόψεις που εκφράζει και τα άρθρα που «ανεβάζει» στο site επηρεάζει την εταιρική εικόνα της εταιρείας για την οποία εργάζεται.

Με τόσο μεγάλη επιρροή, λίγο πολύ οι περισσότεροι επαγγελματίες γύρω μας έχουν, κατ’ ελάχιστο, δημιουργήσει ένα στοιχειώδες προφίλ στο Linkedin, μερικές φορές ακόμη και κατά λάθος, καθώς αποδέχονταν πρόσκληση διασύνδεσης από γνωστό τους. Όμως, είναι πολύ σημαντικό να έχει κάποιος ένα ολοκληρωμένο προφίλ και να συνδεθεί με όσους γνωρίζει, για να μοιράζεται μαζί τους αξιόλογο περιεχόμενο άρθρων και συζητήσεων. Σε αρκετές περιπτώσεις, στελέχη δεν έχουν προχωρήσει στην πλήρη ενημέρωση του προφίλ τους ή αμελούν να απαντήσουν σε προσκλήσεις διασύνδεσης που δέχονται από γνωστούς τους. Αυτή η πλημμελής/ημιτελής έκθεση σε ένα παγκόσμιο επαγγελματικό site μοιάζει σαν να έχει πάει κάποιος …μισοντυμένος σε επίσημη συνάντηση. Με στόχο η παρουσία στο Linkedin να έχει μεγαλύτερο όφελος στην επαγγελματική πορεία ενός στελέχους, απαιτείται ισορροπία ανάμεσα στην επιδίωξή του να προσφέρει στη δική του καριέρα και στην προσφορά του στο σύνολο των γνωριμιών του. Έτσι, η δρα στηριότητά του στο Linkedin, θα πρέπει να διασφαλίζει όχι μόνο τη σωστή απεικόνιση των προσόντων του στο site, αλλά και την ουσιαστική συνεισφορά στην ενημέρωση όμοιοεπαγγελματικών (και όχι μόνο) ομάδων του δικτύου του, την επίλυση αποριών και τη συμ βολή στην περαιτέρω δικτύωση των μελών του δικτύου γνωριμιών του. n Προκειμένου ένα στέλεχος να αποφασίσει για το ύφος της δραστηριότητας που θα έχει μέσα στο Linkedin, θα πρέπει να θυμάται ότι αυτό αντανακλά την προσωπικότητά του, αλλά και τη συνεισφορά του στον Οργανισμό που εργάζεται, όπως τελικά και στην ευρύτερη κοινωνία.

ΤΟ ΔΗΜΟΦΙΛΕΣ FACEBOOK

ΣΤΑΥΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ HR Manager ENERCON Services Hellas Μέλος Δ.Σ. ΣΔΑΔΕ

Υπάρχει μια γενιά που μεγάλωσε με τα κοινωνικά δίκτυα και αυτά αποτελούν προέκταση του εαυτού της. Και υπάρχει και μια παλιότερη γενιά, που θεωρεί αυτή την τεχνολογική εξέλιξη επανάσταση που αλλάζει τις ισορροπίες του κόσμου, όπως ως τότε τον ξέραμε. Η χρήση, η συχνότητα και η σκοπιμότητα διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Δεν υπάρχει ορθό και μη, η προσωπική αντίληψη και εμπειρία του καθενός, όπως για όλα τα πράγματα άλλωστε, είναι η αλήθεια του. Ακριβώς λοιπόν, επειδή το υποκειμενικό στοιχείο εμπεριέχεται σε κάθε σκέψη, κρίση και αξιολόγηση, το facebook, όπως και τα υπόλοιπα κοινωνικά δίκτυα, έχει πιθανώς κάποιο αντίκτυπο στην κοινωνική μας ζωή, στην οποία εντάσσεται και η επαγγελματική μας ζωή, ιδίως κατά το στάδιο αναζήτησης εργασίας. Ας συστηθούμε σωστά Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν τις πρώτες πηγές «συστάσεων» που δίνουμε, θελημένα ή μη, στους υποψήφιους εργοδότες μας. Αυτό που παλιά ήταν ένα άτυπο τηλεφώνημα σε κοινούς γνωστούς, σήμερα εκσυγχρονίζεται με μια σύντομη αναζήτηση στοιχείων μας στο διαδίκτυο. Το προφίλ μας στο facebook, λόγω της δημοφιλίας του μέσου, προβάλλει πρώτο σε τυχόν αναζητήσεις. Στο χέρι μας, λοιπόν, είναι τι πληροφορίες θα αποκαλυφθούν σε εκείνους που θα μας «επισκεφθούν» ηλεκτρονικά. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε το μέσο, δίνοντας στοχευμένα πληροφορίες που αναδεικνύουν τα δυνατά μας χαρακτηριστικά, τα ενδιαφέροντά μας, ακόμη και τις γνωριμίες μας. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αποφεύγονται εξιδανικεύσεις ή ψευδή παραπλανητικά στοιχεία, που θα μας εκθέσουν σε ένα επόμενο πιθανό επίπεδο διασταύρωσης πληροφοριών, π.χ. εργασία σε εργοδότη ή σπουδές που δεν ευσταθούν. Η αξιοπιστία μας είναι το πρώτο χαρακτηριστικό που δεν θα πρέπει να δεχτεί πλήγμα σε κάθε περίπτωση. Το αμέσως επόμενο ερώτημα που ανακύπτει είναι αν και γιατί μπορεί η προσωπική μας ζωή, η αισθητική ή οι απόψεις μας να ενδιαφέρουν ή να επηρεάζουν τον πιθανό μελλοντικό μας εργοδότη. Σε έναν απόλυτα αντικειμενικό κόσμο, σαφώς και δεν θα έπρεπε αυτές οι πληροφορίες να ασκούν επιρροή στην τύχη της υποψηφιότητάς μας για μια θέση εργασίας. Σε κάποιες χώρες η νομοθεσία είναι αυστηρή και εφαρμόσιμη σε ό,τι αφορά διακρίσεις κατά την επιλογή προσωπικού, αναφορικά με την οικογενειακή κατάσταση, τις πολιτικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις, τα χόμπι ή τον τρόπο διασκέδασής μας κ.λπ. Και αν σε κάποιο βαθμό αυτό μπορεί να καταστεί ελέγξιμο στο πλαίσιο μιας συνέντευξης, τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο, σε επίπεδο απόδειξης, όταν πρόκειται για αποφάσεις που ελήφθησαν στο 42

στάδιο της διαλογής βιογραφικών, οπότε και αγνοούμε ποιοι παράμετροι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην απόρριψή μας. Και επειδή δεν έχουν όλες οι εταιρείες αρμόδια τμήματα και καταρτισμένους υπαλλήλους, με ειδικές σπουδές σε θέματα αξιολόγησης και επιλογής προσωπικού ώστε να εξασφαλίζουν ένα επίπεδο αντικειμενικότητας και αξιοκρατίας, αποτελεί ρίσκο το τι αντίκτυπο μπορεί να έχει μια κατά την κρίση μας αθώα πληροφορία, φωτογραφία ή σχόλιο στο facebook. Η πληροφορία, από όπου και αν πηγάζει, εφόσον διατίθεται, γίνεται αυτομάτως αντικείμενο αξιολόγησης. Δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τη λογική και την κρίση όσων θα έρθουν αντιμέτωποι με τις πληροφορίες που διαθέτουμε. Μπορούμε, όμως, να επιλέξουμε και να καθορίσουμε τις πληροφορίες που θα διατεθούν. Τόσο από εμάς όσο και από τρίτους. Το προφίλ του κάθε χρήστη δίνει τη δυνατότητα, μέσω των ιδιωτικών ρυθμίσεων, να εμφανίζονται ή όχι (κι αν ναι, σε ποιο βαθμό ) πληροφορίες, σχόλια, φωτογραφίες και λοιπά στοιχεία που αναρτά ο ίδιος στη σελίδα και το προφίλ του ή που αναρτούν τρίτοι στη σελίδα και το προφίλ του (αν και εφόσον το επιτρέπει). Μπορεί ακόμη να έχει τον έλεγχο αν θα επιτρέπεται μια φωτογραφία να συνδεθεί με το όνομά του και το προφίλ του. Τη λύση μπορεί να την δώσει η ίδια η τεχνολογία Για παράδειγμα, ένα «κλειστό» προφίλ με περιορισμένες δυνατότητες προσβασης τρίτων «μη φίλων» μας στις πληροφορίες, εξασφαλίζει σε κάποιο βαθμό τα «του οίκου» μας, αποτρέποντας τυχόν διακρίσεις βασιζόμενες σε στερεότυπα ή προσωπικές ερμηνείες. Μπορεί ωστόσο κάποιος να δει τα πράγματα από μια πιο ενεργητική σκοπιά, αξιοποιώντας το εργαλείο του facebook, που έχουμε πια στα χέρια μας, για την καλύτερη δυνατή προβολή του, τονίζοντας τα ενδιαφέροντά του, που σχετίζονται π.χ. με τον κλάδο στον οποίο επιδιώκει να απασχοληθεί, δείχνοντας έτσι ενεργητικότητα και επαγρύπνηση για το αντικείμενο στο οποίο θα κληθεί στο μέλλον να προσφέρει. Ακόμη πιο ρεαλιστικά, μπορεί κάποιος να πει ότι δεν θεωρεί εμπόδιο το να απορριφθεί από μια διαδικασία επιλογής προσωπικού από μια εταιρεία που δίνει βαρύτητα σε τόσο προσωπικές πληροφορίες, πιθανά μη συσχετιζόμενες με την απόδοσή του στην εργασία. Προστατεύεται έτσι, καθώς δεν θα βρεθεί στη θέση να αποδεχτεί μια πρόταση από έναν Οργανισμό στον οποίο δεν θα ταίριαζε, καθώς οι απόψεις τους και η κουλτούρα τους διαφέρουν! n Δεν υπάρχουν σωστά και λάθη, υπάρχουν όμως επιλογές και δυνατότητες. Ο καθένας, με γνώμονα τους στόχους του, διαφορετικούς ενδεχομένως σε κάθε περίοδο της ζωής του, μπορεί να ορίσει αν και σε ποιο βαθμό οι πληροφορίες που διαθέτει, λίγο ή πολύ, μέσω των κοινωνικών δικτύων, θα επηρεάσουν, με όποιο τρόπο, ευρύτερα κομμάτια της κοινωνικής του ζωής, συμπεριλαμβανομένης της απασχόλησής του.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ

(εμφάνιση, συμπεριφορά, networking) ΑΝΑΣΤΑΣΊΑ ΑΜΒΡΟΣΙΆΔΟΥ Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού Νότιας Ευρώπης, S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. Μέλος ΣΔΑΔΕ

Έχοντας εργαστεί στο χώρο των επιχειρήσεων για περισσότερα από είκοσι χρόνια και εκμεταλλευόμενη την ευκαιρία-προνόμιο να παρατηρώ από κοντά τους νέους εργαζόμενους, έχω καταλήξει ότι αυτοί που είναι ιδιαίτερα επιτυχημένοι στα πρώτα τους βήματα, συνήθως, υιοθετούν τις παρακάτω συμπεριφορές: 1. Ντύνονται ανάλογα. Άντρες: Δεν φορούν blue jeans και αθλητικά παπούτσια. Γυναίκες: Δεν φορούν μίνι φούστες και «αποκαλυπτικές» μπλούζες. Κρατούν χαμηλό προφίλ σε σχέση με piercings, τατουάζ, κοσμήματα και αρώματα. 2. Είναι στην ώρα τους. Ακόμη και αν η κίνηση τους έχει καθυστερήσει, πάντα ενημερώνουν το γραφείο, ιδιαίτερα αν συμμετέχουν σε κάποια συνάντηση. 3. Κρατούν Εxcel αρχείο με το πώς αξιοποιούν το χρόνο τους. Τέτοιου είδους αρχεία, συνήθως, περιέχουν το όνομα του έργου, την εργασία και τις ώρες που έχουν επενδυθεί. Αυτό καταρχάς βοηθά τους ίδιους ώστε να αξιολογούν την αποδοτικότητά τους και συγχρόνως λειτουργεί ως βάση ενημέρωσης προς τον προϊστάμενό τους. 4. Είναι ενήμεροι σχετικά με το αντικείμενο της εταιρείας στην οποία εργάζονται και τους πελάτες της. – Κάθε κλάδος έχει ένα σύνδεσμο με πολλές σχετικές πληροφορίες. Γνωρίζουν ότι το google είναι ο καλύτερός τους φίλος. – Γίνονται μέλη σε ένα σύνδεσμο ή μία κοινωνική ένωση σχετική με το αντικείμενο της εταιρείας τους ή το επάγγελμά τους. – Διαβάζουν τα νέα που σχετίζονται με τον κλάδο τους και επίσης διαβάζουν αυτά που διαβάζουν οι πελάτες της εταιρείας τους. 5. Μαθαίνουν πολύ καλά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της εταιρείας, καθώς και το αντικείμενο όλων των τμημάτων της και όχι μόνο εκείνο στο οποίο εργάζονται. – Ακούν σχετικά audio recordings όταν γυμνάζονται ή όταν πηγαίνουν από/προς τη δουλειά. 6. Προσπαθούν να καταλάβουν τις ανάγκες του προϊσταμένου τους και προλαμβάνουν πράγματα και καταστάσεις. Κατανοούν ότι έχουν περάσει πια οι εποχές του «Κάνω ότι μου λένε και περιμένω τη σειρά μου». 44

7. Δ ιαβάζουν και παρατηρούν την κουλτούρα της εταιρείας τους. Χρησιμοποιούν χιούμορ και δεν είναι υπερβολικά σοβαροί. 8. Παρατηρούν τι κάνουν οι συνάδελφοί τους. Παρατηρούν τις «καλές πρακτικές» και τις υιοθετούν, αν όχι τις αποφεύγουν. Για παράδειγμα παρατηρούν πότε οι εργαζόμενοι σταματούν για φαγητό, πότε φεύγουν από τη δουλειά κ.τ.λ., αλλά επικοινωνούν ξεκάθαρα τα όριά τους, π.χ. δεν εργάζομαι τα σάββατα. 9. Δεν περιμένουν μέχρι την τελευταία στιγμή για να ενημερώσουν ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετικά με κάποια εργασία που τους έχει ανατεθεί. Προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα, κι αν δεν μπορούν ενημερώνουν τον προϊστάμενό τους. 10. Αν παρατηρούν βελτιώσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν, δομούν προτάσεις και τις παρουσιάζουν στον προϊστάμενό τους. 11. Αναλαμβάνουν την ευθύνη των αποφάσεών τους και δίνουν τα εύσημα σε αυτόν που τα αξίζει. 12. Δεν κατηγορούν και δεν κάνουν αρνητικά σχόλια για άλλους συναδέλφους τους. Αυτό είναι πολύ δύσκολο αλλά και πολύ σημαντικό. Αν κάποιος ξεκινήσει να παραπονιέται, «τραβούν» τη γραμμή και απαντούν: «Ακούω αυτό που λες, αλλά θα προτιμούσα να μη συζητάμε τέτοια θέματα. Μπορούμε να περάσουμε σε κάτι άλλο;». 13. Βασίζονται σε νούμερα και όχι σε αισθήματα για να αποδείξουν τις θέσεις τους. Παρατηρούν, αναλύουν, εφαρμόζουν. 14. Έχουν σημειωματάριο για να κρατούν σημειώσεις από τις συναντήσεις και τα τηλεφωνήματα. Εξασκούν την ικανότητά τους να ακούν προσεκτικά. 15. Κάνουν συστηματικό follow up. Κατανοούν ότι δεν είναι αρκετό απλά να στείλουν ένα ηλεκτρονικό μήνυμα ή να μιλήσουν στο τηλέφωνο. 16. Ελέγχουν μεθοδικά τη δουλειά τους: τα νούμερα, τη γραμματική, τα ορθογραφικά λάθη, τα ονόματα, τους τίτλους κ.τ.λ. 17. Είναι πολύ προσεκτικοί όταν στέλνουν ένα ηλεκτρονικό μήνυμα. Π.χ. πριν στείλουν επισυναπτόμενα αρχεία βεβαιώνονται ότι τα αρχεία είναι τα σωστά, ότι όλοι οι αποδέκτες είναι οι σωστοί, ιδιαίτερα αν απαντούν σε όλους κ.τ.λ. 18. Πάντα ελέγχουν τον υπολογιστή τους και το λοιπό εξοπλισμό πριν από μια παρουσίαση. 19. Φέρνουν το ηλεκτρονικό αρχείο και τις εκτυπωμένες παρουσιάσεις για όλους, ακόμη κι αν δεν είναι υπεύθυνοι να το κάνουν. 20. Έχουν πάντα επαγγελματικές κάρτες, όταν πηγαίνουν σε μια συνάντηση. n Μία τελευταία προσωπική συμβουλή: Ξεπεράστε …τη συστολή και την αυτο-αμφιβολία, επιδείξτε ανθεκτικότητα… στην κριτική, την απόρριψη και την πίεση.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

ΒΕΝΕΤΊΑ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΎΛΟΥ Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού, Menarini Hellas S.A. Μέλος ΣΔΑΔΕ

«Είναι μόνο η καρδιά που μπορεί να δει τα αληθή η ουσία δεν είναι ορατή στο γυμνό μάτι» (Ο Μικρός Πρίγκιπας, Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ)

O όρος συναισθηματική νοημοσύνη, ως έννοια, υπάρχει από τότε που εμφανίζονται οι πρώτες αναφορές, σχετικές με την ανθρώπινη συμπεριφορά. Από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους μέχρι και τη σύγχρονη ψυχολογία, η συναισθηματική ανάλυση της λογικής θε ωρίας θεωρείται θεμελιώδες στοιχείo της ανθρώπινης φύσης. Διάσημοι επιστήμονες, ακόμη και ποιητές, γνώριζαν ότι η αληθινή ευφυΐα είναι μια ευλογία του μυαλού και της καρδιάς, της σκέψης και του αισθήματος. Η πρώτη ολοκληρωμένη θεωρία της Συναισθηματικής Νοημοσύνης προτάθηκε το 1990 από δύο ψυχολόγους, τον Peter Salovey και τον John Mayer. Οι ίδιοι υποστήριζαν ότι η συναισθηματική νοημοσύνη είναι η αντίληψη και ο έλεγχος, τόσο των δικών μας συναισθη μάτων όσο και των γύρω μας. Σύμφωνα με τη θεωρία τους, τα συναισθήματα αποτελούν τον οδηγό και ρυθμιστή της σκέψης και της δράσης. Ορόσημο, όμως, στη γένεση του όρου αποτελεί η δημοσίευση του βιβλίου του Daniel Goleman (1995) «Emotional Intelligence. Why it can matter more than IQ?» Τι είναι όμως η Συναισθηματική Νοημοσύνη; Με τον όρο συναισθηματική νοημοσύνη νοείται η ικανότητα να αναγνωρίζει κανείς τα δικά του συναισθήματα, να τα κατανοεί και να τα ελέγχει. Είναι επίσης η ικανότητα να αναγνω ρίζει και να κατανοεί τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω του και να μπορεί να χειρίζε ται αποτελεσματικά, τόσο τα δικά του συναισθήματα όσο και τις διαπροσωπικές του σχέσεις. Σύμφωνα με τον Dr.Goleman, ένα άτομο με μέτριο ΙQ και υψηλό EQ μπορεί να γίνει πε ρισσότερο πετυχημένο από ένα ιδιαίτερα ευφυές άτομο, αρκεί να καλλιεργήσει τη συναι σθηματική του νοημοσύνη! Τα βασικά συστατικά Τα πέντε βασικά συστατικά που αποτελούν την πρώτη ύλη της Συναισθηματικής Νοημο σύνης είναι τα εξής: 1. Γνώση των συναισθημάτων μας > Αυτοεπίγνωση: Η αναγνώριση ενός συναισθήματος την ώρα που δημιουργείται είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της συναισθηματικής νοημοσύνης. 46

2. Έλεγχος των συναισθημάτων > Αυτοέλεγχος: Η χειραγώγηση και ο έλεγχος των συναι σθημάτων. Ο αυτοέλεγχος είναι μια ικανότητα που οικοδομείται πάνω στην αυτοεπίγνω ση. Άτομα που διακρίνονται γι’ αυτήν τους την ικανότητα μπορούν πολύ πιο γρήγορα να ξεπεράσουν τα πισωγυρίσματα της ζωής. 3. Εξεύρεση κινήτρων για τον εαυτό μας > Κίνητρα συμπεριφοράς: Ο έλεγχος των συναι σθημάτων με σκοπό την επίτευξη ενός στόχου. Αποσκοπεί στην αύξηση της πνευματικής συγκέντρωσης, στην εξεύρεση κινήτρων, στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και αυτοκυ ριαρχίας και, τέλος, στη δημιουργικότητα. Οι άνθρωποι που έχουν αυτή την ικανότητα τείνουν να είναι πολύ περισσότερο παραγωγικοί και αποτελεσματικοί σε οτιδήποτε κατα πιαστούν να κάνουν. 4. Αναγνώριση των συναισθημάτων των άλλων > Ενσυναίσθηση: Μια άλλη ικανότητα που έχει τη βάση της στη συναισθηματική αυτοεπίγνωση και αποτελεί θεμελιώδη ανθρώπινη δεξιότητα. Τα άτομα με υψηλή ενσυναίσθηση είναι πιο δεκτικά στα σιωπηλά κοινωνικά σήματα, που υποδεικνύουν τι θέλουν ή τι έχουν ανάγκη οι άλλοι. 5. Χειρισμός των σχέσεων > Κοινωνικές δεξιότητες: Η τέχνη των διαπροσωπικών σχέσεων είναι, σε μεγάλο βαθμό, η δεξιότητα του χειρισμού των συναισθημάτων των άλλων. Είναι οι ικανότητες που βρίσκονται πίσω από τη δημοτικότητα, την ηγετική προσωπικότητα και τη διαπροσωπική επιτυχία. Φυσικά, οι άνθρωποι διαφέρουν ως προς τις ικανότητές τους σε καθέναν από αυτούς τους τομείς. Μερικοί από μας μπορεί να είμαστε πολύ επιδέξιοι στο να χειριζόμαστε, ας πούμε, τα άγχη μας, αλλά συγκριτικά αδέξιοι στο να χειριζόμαστε τις σχέσεις μας με τους άλλους. Αυτές οι δεξιότητες μπορούν να διδαχθούν και να προσφέρουν έτσι τη δυνατότητα καλύτε ρης αξιοποίησης του υπάρχοντος νοητικού δυναμικού. Intelligence Quotient VS Emotional Intelligence Ουσιαστικά, ο δείκτης νοημοσύνης (IQ) και η συναισθηματική νοημοσύνη (ΕQ) δεν είναι αντικρουόμενες ικανότητες, αλλά απλά ξεχωριστές, που πολλές φορές συνδέονται μεταξύ τους, καθώς η μια συμπληρώνει την άλλη. Διάφορες συγκριτικές μελέτες, σχετικά με την υπόσταση και τη φύση των δύο θεωρητικών τύπων νοημοσύνης, οδήγησαν στο συμπέ ρασμα ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αναμειγνύουν σε κάποιο βαθμό τη διανοητική με τη συναισθηματική νοημοσύνη. Η ειδοποιός και πιο σημαντική διαφορά σε αυτή τη θεώρηση της νοημοσύνης είναι η έννοια της πολλαπλότητας. Η Συναισθηματική Νοημοσύνη πηγαίνει πολύ πιο πέρα από τη σταθερή έννοια του Δείκτη Νοημοσύνης. Η συναισθηματική νοημοσύνη αποτελείται από ένα ευρύ φάσμα νοημοσύνης, που περικλείει έννοιες όπως η λογικομαθηματική ικανότητα, η προφορική ευχέρεια, οι διαπροσωπικές ικανότητες, η ενδοπροσωπική νοημοσύνη, το ηγετικό πνεύμα, κ.λπ. Το σημαντικότερο, βέβαια, είναι ότι η συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να αναπτυχθεί και να καλλιεργηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Στα επαγγελματικά «χωρούν» συναισθηματισμοί; Η σχέση ανάμεσα στη συναισθηματική νοημοσύνη και στο εργασιακό περιβάλλον είναι εντυπωσιακή. Για πολλά χρόνια επικρατούσε η άποψη ότι «στα επαγγελματικά δεν χωρούν συναισθηματισμοί». Στην ουσία όμως, γνωρίζουμε ότι στον εργασιακό χώρο όλοι κουβα λάμε τη δική μας συναισθηματική agenda, που είναι αναπόσπαστο μέρος της προσωπικό τητάς μας. Μετά από σειρά μελετών, ο Dr. Goleman απέδειξε ότι το 80% της αποτελεσματικότητας των διοικητικών στελεχών οφείλεται στην υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη που διαθέ τουν. Με άλλα λόγια το IQ συνεισφέρει λιγότερο από το 20% στην ικανότητα του ατόμου να λειτουργεί αποτελεσματικά και επιτυχημένα εντός του εργασιακού χώρου. n Η συναισθηματική νοημοσύνη, ή αλλιώς «η νοημοσύνη της καρδιάς» αντιπροσωπεύει μια νέα αντίληψη ζωής. Ας προσπαθήσουμε, μέσα από την καλλιέργεια και την ανάπτυξή της, να αποκομίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη. Ας τολμήσουμε «να μπούμε στα παπούτσια του άλλου». Εξάλλου, ο πλούτος των συναισθημάτων διεγείρει ακόμη και το πιο στερημένο ευφυές μυαλό. Μέσα από αυτό το μονοπάτι μπορεί και να πετύχουμε το στόχο μας, που δεν είναι άλλος από το να γινόμαστε καλύτεροι Άνθρωποι!

H ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ (η προετοιμασία, η πρώτη εβδομάδα, οι πρώτοι 3 μήνες) ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού Εμπορίας Πετρελαιοειδών Μέλος Δ.Σ. ΣΔΑΔΕ

Μόλις έκλεισε το τηλέφωνο… «Τα καλά νέα, που τόσο καιρό περίμενα, επιτέλους έφτασαν! Την πήρα τη δουλειά! Σίγουρα για να με επιλέξουν ήμουν ο καλύτερος!». Απίστευτο συναίσθημα! Όμως, τα δύσκολα τώρα αρχίζουν!

Αρκετοί υποψήφιοι που ολοκληρώνουν με επιτυχία την αναζήτηση εργασίας τους και καταφέρνουν να πιάσουν το στόχο τους, κερδίζοντας την πρώτη τους δουλειά, στην πραγματικότητα δεν καταβάλλουν την ίδια προσπάθεια για να την κρατήσουν κιόλας. Θεωρούν δεδομένο ότι η καλή εικόνα που άφησαν στη συνέντευξη θα τους ακολουθεί για πολύ καιρό ακόμη. Σήμερα όμως, οι εργοδότες είναι περισσότερο ανυπόμονοι για γρήγορα αποτελέσματα και λιγότερο ανεκτικοί στην προσαρμογή σας. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει μια συνταγή επιτυχίας για να μετατρέψουμε την πρώτη καλή εντύπωση, που αφήσαμε στη διαδικασία επιλογής, σε γρήγορα αποτελέσματα στη νέα μας θέση. Χρειάζεται και εδώ εξίσου καλή και συνεχής προετοιμασία. Αυτό που κερδήθηκε ήταν η συμμετοχή σε ένα «ταξίδι». Από εδώ και στο εξής «το κοντέρ μηδενίζεται και ξεκινάς από την αρχή» μου είχε πει κάποτε ένας έμπειρος Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού. Υπάρχουν όμως πράγματα, που εάν τα προσέξουμε, θα κερδίσουμε τον απαραίτητο χρόνο που χρειάζεται για να προσαρμοστούμε ομαλά και να ξεκινήσουμε δυναμικά. Τι θα κάνεις λοιπόν…

…πριν από την πρώτη ημέρα

• Ετοίμασε ένα σχέδιο δράσης για γρήγορη προσαρμογή. Ο καλύτερος τρόπος για να ξεφύγεις από την αβεβαιότητα αυτή είναι να αναπτύξεις ένα σχέδιο δράσης, που να περιγράφει τα βήματα που θα πρέπει να κάνεις για να επιτύχεις το στόχο σου και να διαχειριστείς τις προσδοκίες σου. • Μελέτησε προσεκτικά το internet site της εταιρείας. Τώρα πρέπει να το (ξανα)διαβάσεις εξονυχιστικά. • Ακολούθησε τα κοινωνικά της χνάρια ή «τιτιβίσματα». Θα καταλάβεις σύντομα τι είναι σημαντικό για την εταιρεία. Αναζήτησε μέσω social media κοινούς γνωστούς. • Ετοίμασε ένα καλό elevator-speech για τον εαυτό σου. Ποιος είσαι, πού θα εργάζεσαι, από πού έρχεσαι κ.λπ. Οι ερωτήσεις που θα κάνουν οι νέοι σου συνάδελφοι θα είναι συνήθως παρόμοιες.

…την πρώτη εβδομάδα

• Πρόσεξε το ντύσιμό σου. Κοινότοπη συμβουλή, αλλά κρίσιμη. Ακολούθησε τον ενδυματολογικό κώδικα αυτών που θες να μοιάζεις και όχι απαραίτητα αυτών που κάθονται γύρω σου. Αν αυτό σου κοστίσει κάτι παραπάνω στην αρχή, θα το αποσβέσεις γρήγορα με την παραμονή σου. • Δείξε ενδιαφέρον, ζήτα πληροφορίες και …δουλειά! Στην αρχή δεν γνωρίζουν τους ρυθμούς σου και, εάν δεν τους πεις ότι τελείωσες αυτό που σου ανέθεσαν, δεν θα σε ενοχλήσουν. Ενόχλησέ τους εσύ. Θα τους φανεί επαγγελματικό, αλλά και αναμενόμενο. • «Ξεκοκάλισε» το intranet της εταιρείας. Θα διαθέτει μεγάλο πλούτο πληροφοριών. • Μη δείξεις ότι βαριέσαι το υλικό που σου έδωσαν να διαβάσεις. Τα εταιρικά εγχειρίδια είναι σαν το ευαγγέλιο: όλοι αναφέρονται με σεβασμό και ορκίζονται σε αυτό, αλλά ελάχιστοι το θυμούνται. • Μη χρησιμοποιείς το νέο σου εταιρικό e-mail όπως ή αντί για το προσωπικό σου. • Επιδίωξε να θυμάσαι τα ονόματα αυτών που θα πρωτογνωρίσεις και προσπάθησε να γνωρίσεις όσο το δυνατόν περισσότερους, διακριτικά αλλά αποφασιστικά. Κατάγραφε τα ονόματά τους μετά την πρώτη γνωριμία, γιατί όταν θα τους ξανασυναντήσεις θα ντρέπεσαι να τους ρωτήσεις. Αυτοί όμως, θα σε θυμούνται. Ανάτρεξε και στο Linkedin για να συμπληρώσεις την εικόνα σου γι’ αυτούς. Μην τους ζητήσεις όμως να τους προσθέσεις τώρα στις «επαφές» σου. Περίμενε… • Να ακολουθείς την ομάδα σου σε συναντήσεις κ.λπ., αλλά όχι μόνο τον ίδιο συνάδελφο πάντα, μέχρι να διαπιστώσεις τουλάχιστον τις συμπάθειες και τις αντιπάθειες των υπολοίπων. Εκτός εάν είναι ο προϊστάμενός σου… • Δείξε τις οργανωτικές σου ικανότητες, πρώτα στη θέση εργασίας σου. Κλείδωνε το φωριαμό σου και μάζευε το γραφείο σου μέχρι να βεβαιωθείς ότι αναμένουν αυτό από εσένα. • Φιλαράκια στη δουλειά; Θα κάνεις κάποια στιγμή πολύ ισχυρές φιλίες, όχι πολλές, όχι από τον πρώτο μήνα και όχι απαραίτητα με αυτούς που θα περνάς τις περισσότερες ώρες μαζί. Υπομονή. • Αναγνώρισε (και αποδέξου) τις σχέσεις ιεραρχίας, είτε μέσω οργανογράμματος (εάν σου δοθεί) είτε μέσω συζητήσεων. • Απόφυγε την «κοινωνική κριτική». Επικίνδυνο σπορ για συναδέλφους. • Μάθε καλά τα προϊόντα της εταιρείας. Θα αφήσεις γρήγορα καλή εντύπωση. • Μην αποκαλύψεις το μισθό σου σε κανέναν, ποτέ! Αυτοί που πρέπει να τον γνωρίζουν δεν θα σε ρωτήσουν. …τους πρώτους 3 μήνες

• Μάθε για τον πελάτη. Ανεξαρτήτως τμήματος, θα πρέπει να ξέρεις πόσοι περίπου είναι οι πελάτες σας, τι αγοράζουν, σε τι συχνότητα, ποιοι είναι οι μεγάλοι κ.λπ. • Δήλωσε συμμετοχή σε κοινωνικού χαρακτήρα εκδηλώσεις, εάν διοργανώνονται εταιρικά. • Μάθε τον εταιρικό «κώδικα». Οι περισσότερες εταιρείες χρησιμοποιούν λέξεις-κλειδιά που επαναλαμβάνουν συνεχώς. Είναι απαραίτητο να τις μάθεις για να συνεννοηθείς γρήγορα μαζί τους. Ακούγονται συνήθως παράξενα, και ειδικά όταν είναι με ακρωνύμια (ΕΒΙΤΑ, FTE, CBT, BMS, κ.λπ.) ή μονάδες μέτρησης (κιβώτια, κυβικά, συμβόλαια, SKUs, μύρια κ.λπ.) Πρόσεξε: Δεν σημαίνουν το ίδιο σε κάθε εταιρεία!

• Απόφυγε απαξιωτικά σχόλια για τον προηγούμενο εργοδότη σου ό,τι και να έχει γίνει. • Ξαναδιάβασε το manual της 1ης εβδομάδας. Τώρα θα καταλάβεις περισσότερα και θα διαπιστώσεις ότι δεν είναι τόσο βαρετό όσο στην αρχή. • Ζήτησε να παρακολουθήσεις κάποια on the job εκπαίδευση εκτός αντικειμένου σου, εάν γίνεται, για να καταλάβεις καλύτερα τον Οργανισμό και τις δυναμικές του. • Δείξε ενθουσιασμό, ευγένεια, ειλικρίνεια, αξιοπιστία, εχεμύθεια κ.λπ. Οι αρετές είναι παντού αρετές και αρεστές. • Διατήρησε το κριτικό σου πνεύμα, αλλά πρόσεχε την κριτική σου. Πολλά θα διαπιστώσεις, ειδικά στην αρχή, ότι μπορούν να γίνουν καλύτερα στην εταιρεία και πρότεινε την αλλαγή τους! Βεβαιώσου όμως πρώτα για ποιο λόγο δεν έχουν αλλάξει ακόμα… • Ζήτα feedback για την απόδοσή σου. Δεν θα στο αρνηθούν στην αρχή και ο τρόπος τους θα σε βοηθήσει να καταλάβεις αν είσαι στο σωστό δρόμο. • Ανανέωσε το προφίλ σου στο Linkedin. Εάν δεν γνωρίζεις τι είναι αυτό, μάλλον αυτό το άρθρο δεν σε αφορά ακόμη. • Ρώτα ρώτα, ρώτα! Από κάποια στιγμή και μετά θα σταματήσουν να σε ενημερώνουν, νομίζοντας ότι «πάλιωσες» και τα μαθαίνεις μόνος σου. n Θα μπορούσα να προσθέσω πολλά ακόμη, αλλά τελικά αυτά που θα θυμάσαι θα είναι όσα ανακαλύψεις μόνος σου.

ΑΚΟΎΩ ΣΚΈΦΤΟΜΑΙ ΣΥΜΜΕΤΈΧΩ MYΡΤΩ ΘΑΝΟΥ Υπεύθυνη Ανθρώπινου Δυναμικού, Space Hellas Α.Ε. Μέλος ΣΔΑΔΕ

Ακούω, σκέφτομαι, συμμετέχω… Τρεις λέξεις, ένας συνδυασμός, μα ποικίλες οι ερμηνείες. Καθένας μπορεί να σκεφτεί πολλούς διαφορετικούς τρόπους να προσεγγίσει μία τέτοια θεματολογία. Πώς άραγε να μπορέσει κανείς να τους καλύψει όλους; Μα τελικά αυτό δεν είναι και το ζητούμενο, πώς δηλαδή να συνδυαστούν οι διαφορετικές σκέψεις και ερμηνείες πολλών ανθρώπων όταν πρέπει όλοι να εργαστούν για ένα κοινό όραμα, ένα κοινό σκοπό; Από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας ασκούμαστε στο να συνυπάρχουμε με τους ανθρώπους γύρω μας. Από τα παιδικά μας χρόνια στο σχολείο μέχρι την ενήλικη ζωή μας, στις κοινωνικές μας συναναστροφές, αλλά και την επαγγελματική μας ζωή, καλούμαστε να συμμετέχουμε και να συνεργαζόμαστε, και συχνά αυτό που μας καθορίζει είναι η προσφορά μας στην ομάδα. Έχουμε, όμως, πράγματι αντιληφθεί την αξία της επικοινωνίας; Συμμετέχουμε πραγματικά κάθε φορά που ερχόμαστε σε επαφή με τους άλλους; Πόσο χρόνο, άραγε, αφιερώνουμε στο να σκεφτούμε τι έχει πει ο συνομιλητής μας και να απαντήσουμε επί της ουσίας; Πολλές φορές ακούμε τους άλλους χωρίς να τους προσέχουμε, αφήνοντας το μυαλό μας να προτρέχει σε αυτό που σχεδιάζουμε να απαντήσουμε. Σπαταλάμε χρόνο προσπαθώντας να φέρουμε στο νου μας μια αντίστοιχη δική μας ιστορία ώστε να πούμε κι εμείς την άποψή μας. Προσπαθούμε να επιβάλλουμε τη γνώμη μας, που κατά ένα περίεργο τρόπο θεωρούμε πάντα ότι είναι η πιο σωστή. Οι άνθρωποι συχνά αντιστέκονται στην αλλαγή, αποφεύγοντας την επικοινωνία που τους ωθεί να αλλάξουν. Αδυνατούν να αποβάλουν όσες συνήθειες τους δημιουργούν εσωτερικές συγκρούσεις και τους περιορίζουν, απορρίπτοντας κάθε νέα ιδέα. Ως παραλήπτες, πολλές φορές επεξεργαζόμαστε μερικώς τις πληροφορίες που λαμβάνουμε, στηριζόμενοι στις ανάγκες μας, τις εμπειρίες, το υπόβαθρό μας και άλλα προσωπικά χαρακτηριστικά. Προβάλλουμε τα ενδιαφέροντά μας και τις προσδοκίες μας στον τρόπο που αποκρυπτογραφούμε τα δεδομένα και πολλές φορές αδυνατούμε να αναγνωρίσουμε την πραγματικότητα. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Χόρχε Μπουκάι, στο βιβλίο του με τίτλο «Να σου πω μια ιστορία», «…το μόνο λάθος, σχεδόν πάντα, είναι να πιστεύω ότι η θέση όπου βρίσκομαι είναι η καλύτερη για να διακρίνω την αλήθεια…».

Θα μείνουμε λοιπόν σε μία επιλεκτική αντίληψη ή θα προχωρήσουμε σε συνειδητή αλλαγή στάσης; Μήπως ήρθε η ώρα να σκεφτούμε ποιος είναι τελικά ο στόχος; Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η εξέλιξη σε κάθε επίπεδο έρχεται μετά από συνεχή προσωπική ανάπτυξη και αναζήτηση. Ως μέλη ομάδων οφείλουμε να ενισχύουμε το πνεύμα της ομαδικής συνεργασίας και της συλλογικής προσπάθειας. Ας οραματιστούμε επομένως πώς μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι «συμπαίκτες» ώστε να εκμεταλλευόμαστε κάθε ευκαιρία. Δεξιότητες, όπως η ενεργητική ακρόαση, η αποτελεσματική επεξεργασία των πληροφοριών που λαμβάνουμε και η ενεργή συμμετοχή είναι πρωταρχικές αξίες που πρέπει να καλλιεργήσουμε ώστε να μπορέσουμε να πορευθούμε με επιτυχία σε κάθε επαγγελματικό μας βήμα. Επιλέγω να ακούω με προσοχή, θέτω ερωτήσεις, αναζητώντας περαιτέρω πληροφορίες και παρέχω εποικοδομητική ανατροφοδότηση. Χτίζω πάνω στις ιδέες των άλλων, μεταφέροντας κάθε χρήσιμη πληροφορία. Αναγνωρίζω ότι η λύση σπάνια βρίσκεται με την πρώτη προσπάθεια και στις συναντήσεις συμβάλλω θετικά με πληροφορίες. Ακούω προσεκτικά χωρίς να διακόπτω και χωρίς να βιάζομαι να κρίνω ή να αξιολογήσω. Πώς όμως η θεωρία μετατρέπεται σε καθημερινή πρακτική; Αφήστε τους άλλους να σας εκπαιδεύσουν. Η συμμετοχική διαδικασία λειτουργεί προς όφελός μας. Όσο πιο δεκτικοί είμαστε σε μια συνδιαλλαγή, τόσο περισσότερα πράγματα θα αποκομίσουμε. Δεν είναι τυχαίο που όσοι συμμετέχουν σε κάθε είδους εθελοντική δράση καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα, ότι έλαβαν πιο πολλά από αυτά που πρόσφεραν. Ο πρωταρχικός τους ρόλος ως βοηθοί-εθελοντές, τους ωθεί να απελευθερωθούν από κάθε επιθυμία, να διακριθούν, να επιβληθούν, ακόμη και να ανταγωνισθούν. Ας γίνουμε παρατηρητές της συμπεριφοράς μας, κάνοντας έλεγχο του εαυτού μας στις συναναστροφές με τους ανθρώπους γύρω μας. Ξεκινώντας από το πιο κοντινό μας περιβάλλον μπορούμε να επεκτείνουμε την παρατήρηση της στάσης μας απέναντι σε όλον τον κοινωνικό και επαγγελματικό μας περίγυρο. Θυμάμαι μια φίλη της κόρης μου που είχε πάρει ένα εργαλείο από το παιδικό σετ του γιατρού και το αποκαλούσε εμβόλιο. Αρχικά προσπάθησα να της εξηγήσω ότι αυτό είναι το θερμόμετρο, όμως εκείνη επέμεινε. Παρατήρησα ότι η κόρη μου αποδέχτηκε χωρίς δεύτερη σκέψη τη διαφορετική αυτή άποψη. Το παιχνίδι συνεχίστηκε με αμέριστο ενθουσιασμό και τα πρόσωπά τους φωτίζονταν από χαρά, όσο καταμετρούσαν τα εμβόλια που έκαναν η μία στην άλλη. Και τότε σκέφτηκα… «γιατί όχι;». n Γιατί να μην αποδεχτούμε μια άλλη άποψη, διαφορετική από αυτή που εμείς έχουμε ορίσει; Ας δώσουμε χώρο σε νέες ιδέες, νέες δυνατότητες και νέες εκδοχές. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν πάνω από τη θέληση της επιρροής μπορούμε να βάλουμε την επιθυμία για συνεργασία. Τόσο απλό, ανακουφιστικό και ταυτόχρονα άκρως εκπαιδευτικό!

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ZETA ZIOBA Head of Human Resources & Communication, MAKRO Cash & Carry Hellas Member of METRO Group GMBH Μέλος ΣΔΑΔΕ

«Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη»

Έχουμε πολλές παροιμίες στην ελληνική μας παράδοση που μεταφορικά εξηγούν με σύντομο τρόπο κάτι που θέλουμε να πούμε. Η παροιμία «Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη» είναι ακριβώς η μεταφορική έννοια και ένας παραλληλισμός της ομαδικής εργασίας. Με άλλα λόγια, ένας δεν φέρνει το αποτέλεσμα που μπορούν να φέρουν οι πολλοί. Πολλές φορές, έχω αναρωτηθεί γιατί η ομαδική εργασία οδηγεί σε επιτυχημένα αποτελέσματα πιο γρήγορα απ’ ό,τι η ατομική, αφού το άτομο είναι εξειδικευμένο, με άριστη θεωρητική κατάρτιση και πρακτική εμπειρία. Γιατί το αποτέλεσμα του εκάστοτε στόχου δεν είναι σχεδόν ποτέ προδιαγεγραμμένο και εξασφαλισμένο; Έχω, επίσης, παρατηρήσει αρκετές φορές, είτε ως ουδέτερος παρατηρητής είτε όντας μέλος μιας ομάδας, τις συμπεριφορές ανθρώπων που συνεργάζονται, οι οποίες διαφοροποιούνται κατά πολύ από τις συμπεριφορές ανθρώπων που εργάζονται μόνοι τους. Η κοινωνικότητα των ανθρώπων που ανήκουν σε μια ομάδα, η υπομονή, η αλληλοϋποστήριξη, η ενθάρρυνση είναι σαφώς πιο ανεπτυγμένες, σε σχέση με αυτούς οι οποίοι εργάζονται μόνοι τους. Η απάντηση είναι απλή: πολλά μυαλά σκέπτονται καλύτερα από ένα! Φτάνουν ταχύτερα στη λύση του προβλήματος με αποτελεσματικότερο και ευχάριστο τρόπο. Τα οφέλη της ομαδικής εργασίας είναι πάρα πολλά για τους ίδιους τους εργαζόμενους, αλλά και για την επιχείρηση. Η αίσθηση ότι ανήκεις σε μια ομάδα με έναν κοινό στόχο ή αποστολή, η οποία θα συσκεφθεί, θα συναποφασίσει και θα υλοποιήσει, δημιουργεί ένα κλίμα ευφορίας, ενθουσιασμού και περηφάνιας. Δημιουργεί ένα περιβάλλον δέσμευσης ότι αγωνιζόμαστε μαζί για να επιτύχουμε τον κοινό στόχο. Απαραίτητη προϋπόθεση σε όλα αυτά, είναι η εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της ομάδας. Και επειδή, όπως είναι γνωστό, η εμπιστοσύνη χτίζεται και κερδίζεται, χρειάζεται λίγος χρόνος να γνωριστούν και να δεθούν τα μέλη μιας ομάδας, ώστε να εργαστούν αρμονικά. Η ομαδική εργασία είναι μια σύνθετη και πολύπλευρη διαδικασία, που απαιτεί ιδιαίτερες ικανότητες από όλα τα μέλη και, κυρίως, από αυτόν/ή που ηγείται της ομάδας. Οι ικανότητες αυτές είναι διανοητικές, μεθοδολογικές, κοινωνικές και προσωπικές. Ο διαχειριστής της ομάδας είναι ο υπεύθυνος στο μοίρασμα των καθηκόντων, στην επίβλεψη της προόδου των εργασιών, στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων, στην οργάνωση των συναντήσεων και σε 54

όλα τα λοιπά τεχνικά θέματα. Ο ρόλος του όμως είναι σημαντικός, όχι τόσο για τα τεχνικά θέματα, αλλά για τα ουσιαστικά, τα οποία τελικά θα καταστήσουν την ομάδα επιτυχημένη ή όχι. Αυτά δεν είναι άλλα από τη δημιουργία ανοιχτής επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη ώστε όλοι να μπορούν να εκφράζονται άφοβα και ειλικρινά, χρησιμοποιώντας ο καθένας τις γνώσεις του, παράγοντας ιδέες και λύσεις που θα οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Όταν στην ομάδα επικρατεί το εμείς, και όχι το εγώ, η συναδελφικότητα και το μοίρασμα των εργασιών, τότε το αίσθημα «του ανήκειν» γίνεται δύναμη και θέληση που συνήθως οδηγεί στην επιτυχία. Γιατί οι άνθρωποι ενός τμήματος χαμογελούν περισσότερο από άλλους σε άλλα τμήματα; Γιατί η διασκέδαση (fun) είναι μέρος της καθημερινότητας αρκετών σε κάποιες ομάδες, ενώ για άλλους είναι κάτι το απαγορευμένο ή όχι επαγγελματικά αποδεκτό; Γιατί οι ιδέες που υλοποιούνται σε κάποια τμήματα είναι πιο καινοτόμες, δημιουργικές και αποτελεσματικές, σε σχέση με κάποια άλλα; Ο κοινός χώρος εργασίας, οι ανοιχτές πόρτες των γραφείων, τα στρογγυλά τραπέζια, είναι κάποια βασικά στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα του «μαζί». Δεν είναι τυχαίο που μεγάλοι Οργανισμοί και εταιρείες αλλάζουν την ταξινόμηση των γραφείων στους χώρους εργασίας, ακριβώς για να δημιουργήσουν ομαδικό κλίμα. Έχοντας λοιπόν εξασφαλίσει χωροταξικά το περιβάλλον εργασίας, θέτοντας το πλαίσιο που θα συνυπάρξουν οι άνθρωποι και το αντικείμενο με το οποίο θα ασχοληθούν, η ανάπτυξη των σχέσεων, ο ρυθμός, η ενέργεια και η δέσμευση, τελικά, είναι θέμα χρόνου να αναπτυχθούν. Εξάλλου, ο άνθρωπος δεν είναι μοναχικό ον. Γιατί να είναι στο χώρο εργασίας; n Μια φράση που διάβασα κάποτε και δεν ξεχνώ ποτέ είναι: «Τα άτομα παίζουν το παιγνίδι, αλλά οι ομάδες κάνουν τη διαφορά».

ΑΞΙΟΛΟΓΏ ΤΗΝ ΑΠΌΔΟΣΉ ΜΟΥ (ελέγχω, μαθαίνω, βελτιώνομαι) ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ Δ/ντρια Ανθρώπινου Δυναμικού, Αθηναϊκή Ζυθοποιία Α.Ε. Μέλος ΣΔΑΔΕ

Η επένδυση στην ανάπτυξη και εκπαίδευση των εργαζομένων, με συστηματικά προγράμματα επιμόρφωσης και ενδυνάμωσης των δεξιοτήτων τους, αποτελεί τον καλύτερο τρόπο ανταπόδοσης των προσπαθειών τους και δημιουργίας προοπτικής. Για να διαμορφωθούν όμως τα προσωπικά πλάνα ανάπτυξης χρειάζεται να γίνει αξιολόγηση τόσο της Ατομικής Απόδοσης όσο και των στρατηγικών προτεραιοτήτων της εταιρείας, ανά λειτουργία. Παράλληλα, ένα εξατομικευμένο πλάνο εκπαίδευσης, ανάλογα με το αντικείμενο και τις ανάγκες της θέσης του, προσφέρει στον εργαζόμενο την ευκαιρία να αποτυπώσει τις προσωπικές του αναπτυξιακές ανάγκες και φιλοδοξίες. Έτσι έχουμε στα χέρια μας μια ολοκληρωμένη διαδικασία Αξιολόγησης της Απόδοσης του εργαζομένου και Δημιουργίας Πλάνου για την Εξέλιξη και την Ανάπτυξή του. Η Αξιολόγηση της Απόδοσης, με αντικειμενικά κριτήρια και διαφανείς διαδικασίες, είναι απαραίτητο στοιχείο στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός αξιοκρατικού και δίκαιου εργασιακού περιβάλλοντος. Ενισχύει την αξιοκρατία μέσα στην εταιρεία, δημιουργεί στους εργαζόμενους την αίσθηση της προόδου, της ανταποδοτικότητας και της δικαιοσύνης και κτίζει την κουλτούρα της συνεχούς βελτίωσης. Ο κάθε εργαζόμενος συμβάλλει με την προσπάθεια, τις ικανότητες, τη δημιουργικότητα και τον ενθουσιασμό του στην ανάπτυξη της εταιρείας στην οποία εργάζεται. Πίσω από κάθε επιτυχία υπάρχει η προσπάθεια ανθρώπων, που δουλεύουν καθημερινά με αφοσίωση και αγάπη γι’ αυτό που κάνουν. Στελέχη ικανά και καταρτισμένα από διάφορους επαγγελματικούς κλάδους και γνωστικά πεδία, έμπειροι εργαζόμενοι, αλλά και νέοι άνθρωποι με φιλοδοξίες για δυναμική σταδιοδρομία μοιράζονται τον ίδιο υψηλό επαγγελματισμό και το ίδιο πάθος για τη δουλειά τους. Από την πλευρά της, η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού έχει σαν ουσιαστικό ζητούμενο και βασική επιδίωξη να αξιοποιεί το ταλέντο των εργαζομένων, προσφέροντάς τους ένα αξιοκρατικό, ποιοτικό και ασφαλές εργασιακό περιβάλλον, ένα δημιουργικό χώρο εξέλιξης και ανάπτυξης για όλους. Η διαδικασία αξιολόγησης καλύπτει το σχεδιασμό και τη μέτρηση της ατομικής απόδοσης του εργαζόμενου, η οποία συνδέεται με το Προσωπικό Πλάνο Ανάπτυξής του, τους στόχους του τμήματός του και, κατ’ επέκταση, με τους εταιρικούς στόχους και την επίτευξή τους. Για την επίτευξη τόσο των συνολικών στόχων της εταιρείας όσο και των προσωπικών του 56

εργαζόμενου, που συνάδουν με την εξέλιξη της καριέρας του, χρειάζεται να αναγνωρίζεται η ατομική ευθύνη του κάθε ανθρώπου μέσα στον Οργανισμό. Το τμήμα Εκπαίδευσης & Ανάπτυξης καλείται στη συνέχεια να ενθαρρύνει και να υποστηρίζει αυτόν το ρόλο των ανθρώπων μέσα από τις κατάλληλες υποδομές, πρακτικές, εκπαιδευτικές/αναπτυξιακές ενέργειες και λύσεις που προωθούν μια ευρεία κουλτούρα ανάπτυξης και βελτίωσης. Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στον τομέα αυτό περιλαμβάνει τις εξής πρακτικές: • Τακτική αξιολόγηση στις υπάρχουσες δομές που συνδέονται με την ανάπτυξη και βελτίωση των εργαζομένων και βελτίωση αυτών. • Ενεργή συμμετοχή της Διοίκησης στις διαδικασίες. • Θετική επιβράβευση στις επιτυχημένες προσπάθειες των εργαζομένων για βελτίωση. • Δημιουργία προσωπικών πλάνων ανάπτυξης και εκπαίδευσης. • Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας. Για την επιτυχία της διαδικασίας θα πρέπει να υποστηρίζονται οι εξής αρχές: • Ξεκάθαρη και τακτική επικοινωνία του κύκλου της διαδικασίας. • Εποικοδομητικός διάλογος μεταξύ των εργαζομένων και των ομάδων τους. • Αποτελεσματικά και πρακτικά πλάνα εργασίας και Προσωπικών Πλάνων Ανάπτυξης. • Ανατροφοδότηση, αναγνώριση και ανταμοιβή. • Διαφάνεια και αντικειμενικότητα. Η διαδικασία αξιολόγησης της απόδοσης αποτελεί ένα βασικό εργαλείο για όσους εμπλέκονται στο διάλογο αξιολόγησης και καθημερινά καθοδηγούν και καθοδηγούνται, πάνω σε εργασιακές πρακτικές. Τα εργαλεία και οι διαδικασίες που χρησιμοποιούμε πρέπει να δίνουν ξεκάθαρες κατευθύνσεις και παραδείγματα ώστε να διεξάγουμε αντικειμενικά και αποτελεσματικά την αξιολόγηση της απόδοσης. Η ποιότητα της διαδικασίας εξασφαλίζεται από την κατάλληλη εκπαίδευση και καθοδήγηση για τους συμμετέχοντες, ανάλογα με τις ανάγκες και τις νέες απαιτήσεις του κάθε έτους, καθώς και την παροχή των κατάλληλων εργαλείων και αναλυτικών μεθόδων. Η διαδικασία αξιολόγησης της απόδοσης είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους εργαζόμενους που θέλουν και προσπαθούν να βελτιωθούν και να αναπτυχθούν. Μέσα από την αυτοαξιολόγηση αλλά και τον ουσιαστικό διάλογο, ο εργαζόμενος έχει την ευκαιρία να αντιληφθεί τις ικανότητες και τις δεξιότητές του, αλλά και να εστιάσει, χρόνο με το χρόνο, στους τρόπους με τους οποίους θα τις αναπτύξει αλλά και στα σημεία που χρήζουν περαιτέρω βελτίωσης. Το προσωπικό πλάνο ανάπτυξης που χτίζεται για κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά είναι το κύριο εργαλείο, το οποίο παρακολουθείται και αξιολογείται στενά από τη Δ/νση Ανθρώπινου Δυναμικού. n Κάθε εργαζόμενος αξίζει την ευκαιρία να αναπτύξει τις ικανότητές του, να εξελιχθεί επαγγελματικά και να υλοποιήσει τις φιλοδοξίες του. Από την άλλη, αξιοποιώντας τα εργαλεία που του προσφέρονται –όπως η Αξιολόγηση Απόδοσης, ο διάλογος με τους προϊσταμένους και το συμφωνημένο πλάνο ανάπτυξης– είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξή του.

ΠΩΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΟΜΑΙ ΤΗΝ ΑΜΟΙΒΗ ΜΟΥ

ΑΝΤΖΕΛΑ ΑΛΕΣΣΑΝΔΡΗ ΗR Projects Leader, AbbVie Pharmaceuticals Μέλος Δ.Σ. ΣΔΑΔΕ

Έχοντας ολοκληρώσει τον κύκλο των συνεντεύξεων, είμαστε πλέον στο στάδιο της συζήτησης για το «οικονομικό σκέλος» της συμφωνίας. Αναμφισβήτητα, είναι ένα στάδιο που μας ενδιαφέρει πολύ και προβληματιζόμαστε ποια «στρατηγική» θα πρέπει να ακολουθήσουμε, προκειμένου να επιτύχουμε το καλύτερο για εμάς αποτέλεσμα. Και οι περισσότεροι, καλώς ή κακώς, μεταφράζουμε το επιτυχημένο αποτέλεσμα με μία υψηλή αμοιβή. Την απάντηση σ’ αυτό τον προβληματισμό θα μας τη δώσει η λογική μας σκέψη. Καταρχάς δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι, υπό τις παρούσες συνθήκες, η διαπραγματευτική ικανότητα των εργαζομένων είναι μειωμένη, σε σύγκριση με την «προ κρίσης» εποχή. Ένα από τα άμεσα μέτρα που λαμβάνουν οι περισσότερες εταιρείες, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους, είναι η μείωση του μισθολογικού κόστους. Όταν έρχεται, λοιπόν, η ώρα της συζήτησης για την προσδοκώμενη αμοιβή, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τρεις παράγοντες: το εξωτερικό οικονομικό περιβάλλον, τις οικονομικές δυνατότητες της εταιρείας με την οποία συνομιλούμε, δηλαδή τη θέση της στην αγορά, ενώ θα πρέπει επίσης, να έχουμε ενημερωθεί, ει δυνατόν, για το επίπεδο των αμοιβών που δίνουν οι υπόλοιπες εταιρείες του κλάδου σε παρόμοιες θέσεις. Αυτό αποτελεί ένα καλό benchmarking για να ξεκινήσουμε τη συζήτηση προετοιμασμένοι. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η αμοιβή δεν είναι απλά ένας μισθός. Είναι ένας πολυπαραγοντικός συνδυασμός πραγμάτων που μας διαμορφώνει τη συνολική εικόνα της πρότασης. Όπως για παράδειγμα, ποιες είναι οι αποδοχές, ποιες παροχές δίνει η εταιρεία, ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης, ποια είναι η βαρύτητα που δίνει η εταιρεία στην εκπαίδευση κ.ο.κ. Ακόμη διερευνήστε ποιες δυνατότητες δίνει η εταιρεία στην ανάπτυξη της τεχνογνωσίας σας, στην απόκτηση νέων δεξιοτήτων, αν δίνει την ευκαιρία συμμετοχής σε projects ή ακόμη αν εφαρμόζει την πολιτική προαγωγών εκ των έσω και γενικά αν είναι ένας Οργανισμός που προάγει τη συνεχή μάθηση. Εάν σήμερα συμφωνήσετε σε ένα επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο που προσδοκούσατε, πόσες ευκαιρίες θα έχετε να αναπληρώσετε τη διαφορά και σε ποιο χρονικό ορίζοντα; Διερευνήστε, επίσης, κατά πόσο η εταιρεία με την οποία είσαστε σε επαφή είναι βιώσιμη. Τι θα κερδίσετε εάν επιτύχετε ένα υψηλό μισθό και σε δυο-τρεις μήνες δεν υπάρχει η δυνατότητα πληρωμής σας; Με άλλα λόγια, δείτε τη μεγάλη εικόνα, το συνολικό περιβάλλον, και όχι τη μεμονωμένη πληροφορία. Αναλογιστείτε τι θα αποκομίσετε ως επαγγελματίας από τη συγκεκριμένη εταιρεία, όχι μόνο σήμερα, αλλά σ’ έναν ευρύτερο χρονικό ορίζοντα. 58

Υπάρχουν εταιρείες που φροντίζουν να ικανοποιούν τους εργαζόμενούς τους όχι μόνο με καλούς μισθούς αλλά και με σύνολο παροχών, που μεταφράζονται τόσο με οικονομικές απολαβές όσο και με επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη. Εφαρμόζουν πολιτικές και πρακτικές για να συμπληρώνουν την αμοιβή των εργαζομένων τους, αυξάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την εργασιακή ικανοποίηση. Ενδεικτικά, αναφέρουμε το bonus ως μέσο επιβράβευσης της απόδοσης, την ιδιωτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, το επίδομα παιδικού σταθμού, τα ευέλικτα ωράρια εργασίας, τη δυνατότητα εργασίας από το σπίτι και γενικά οτιδήποτε εφαρμόζει μια εταιρεία για να βελτιώσει την εργασιακή ζωή των ανθρώπων της. Τι να τον κάνετε έναν υψηλό μισθό, όταν η καθημερινή εργασιακή σας ζωή είναι θλιβερή και αισθάνεστε ότι δεν ταιριάζετε με την κουλτούρα της εταιρείας; Η εμπειρία έχει δείξει ότι σε δύσκολα εργασιακά περιβάλλοντα, ακόμη και οι υψηλόμισθοι εργαζόμενοι θα αναζητήσουν να μετακινηθούν σύντομα, ει δυνατόν και με λιγότερα χρήματα, προκειμένου να ενταχθούν σε μια εταιρεία που θα τους ταιριάζει καλύτερα και η καθημερινότητά τους θα είναι, αν όχι ευχάριστη, τουλάχιστον ισορροπημένη. Όπως αποδεικνύουν σχετικές έρευνες για την εργασιακή ικανοποίηση, οι εργαζόμενοι που είναι ευχαριστημένοι από το περιβάλλον εργασίας τους έχουν αυξημένη απόδοση και η επαγγελματική τους εξέλιξη είναι πιο γρήγορη, σε σύγκριση με εκείνους που εργάζονται σε δύσκολα επαγγελματικά περιβάλλοντα. Πολιτικώς ορθό ή αλλιώς politically correct είναι κατά τη διάρκεια της πρώτης συνέντευξης να μην αναφερθείτε σε θέματα που αφορούν το ύψος των αποδοχών. Αντίθετα, δείξτε ενδιαφέρον για την εταιρεία και τις υπευθυνότητες της θέσης. Καμία εταιρεία δεν θα θέλει να προσλάβει έναν εργαζόμενο που το μοναδικό του κίνητρο είναι τα χρήματα. Στατιστικές άλλωστε, έχουν δείξει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των υποψηφίων που ανέφεραν θέματα αμοιβής από την πρώτη συνέντευξη έχουν στη συνέχεια απορριφθεί. Ακόμη και σε πιεστικές, μερικές φορές, ερωτήσεις από το συνεντευκτή σας για τις οικονομικές απαιτήσεις σας, επιφυλαχθείτε! Ακούστε πρώτα την πρόταση της εταιρείας και τοποθετηθείτε μετά. Μόνο τότε θα έχετε μια ρεαλιστική βάση για να διαπραγματευτείτε. Η εταιρεία, εξάλλου, γνωρίζει ήδη καλά τι μπορεί να σας προσφέρει. Δυνατότητες διαπραγμάτευσης ασφαλώς και υπάρχουν, αλλά η πιθανότητα μεγάλων αποκλίσεων είναι περιορισμένη. Αν δεν είναι εφικτό να διαπραγματευτείτε την αμοιβή, συνυπολογίστε το πακέτο με τις παροχές και μεταφράστε το σε μισθό. Κι αυτό, γιατί οι εταιρείες έχουν προκαθορίσει ήδη για κάθε θέση εργασίας ένα συγκεκριμένο budget. Το ποσό αυτό έχει ένα σχετικό εύρος (range), μεγάλο ή μικρό, το οποίο αντιστοιχεί στην εμπειρία, τις γνώσεις και το γενικότερο profile των υποψηφίων. Ακόμη και στην περίπτωση που απευθύνεστε σε μια μικρή εταιρεία που δεν έχει τη δυνατότητα να προσφέρει πολλές παροχές, αποκομίστε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εμπειρία και επικαιροποιήστε τις γνώσεις σας. n Κι αυτό που πρέπει να θυμάστε πάντα είναι ότι και η εργασιακή μάθηση είναι αμοιβή. Ότι η μία εργασία θα φέρει την επόμενη. Επομένως, ακόμη κι αν δεν σας ικανοποιεί απόλυτα η σημερινή σας εργασιακή προοπτική, δεν παύει να αποτελεί ένα σκαλοπάτι για το επόμενο επιτυχημένο βήμα.

AΝΤΙΣΤΈΚΟΜΑΙ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΌ ΣΤΡΕΣ

MENEΛΑΟΣ ΜΠΟΚΕΑΣ Human Resources Manager, Sbokos Hotel Group Μέλος ΣΔΑΔΕ

Σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, η πίεση που ασκείται στις επιχειρήσεις από το αρνητικό οικονομικό περιβάλλον επηρεάζει αναπόφευκτα και την ποιότητα των εργασιακών σχέσεων. Η διατάραξη των εργασιακών σχέσεων, πέρα από τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις, επηρεάζει άμεσα την ψυχολογία των εργαζομένων, καθώς –ακόμη και σε περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι δεν υπέστησαν μειώσεις μισθών–, η αυξανόμενη πίεση για καλύτερα αποτελέσματα, ο αυξημένος φόρτος εργασίας και το γενικότερο εργασιακό κλίμα επιδρούν αρνητικά στην ψυχολογία των εργαζομένων. Στις μέρες μας, είναι πλέον σύνηθες να μιλάμε για εργασιακό στρες στους χώρους εργασίας. Το εργασιακό στρες, όμως, δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ταμπού ή ως αδυναμία του εργαζόμενου, καθώς η αδυναμία πρόληψής του και η λανθασμένη αντιμετώπισή του είναι βέβαιο ότι επιφέρουν αρνητικά αποτελέσματα, τόσο στον ίδιο τον εργαζόμενο όσο και στην επιχείρηση. Οι συνέπειες του εργασιακού στρες είναι πολλαπλές και ιδιαίτερα σημαντικές. Ενδεικτικά, αναφέρω κάποιες από αυτές: μειωμένη παραγωγικότητα, έλλειψη συγκέντρωσης, αδυναμία ιεράρχησης προτεραιοτήτων, μειωμένη ομαδικότητα, αδυναμία υλοποίησης στόχων, έλλειμμα επικοινωνίας. Πέρα λοιπόν, από το λεγόμενο «δημιουργικό άγχος», που σύμφωνα με πολλούς είναι θετικό να υπάρχει, υπάρχει και η κατάσταση του έντονου άγχους, το οποίο οι επιχειρήσεις θα πρέπει να κοιτάξουν κατάματα και να αντιμετωπίσουν ουσιαστικά και αποφασιστικά. Είναι κατά την άποψή μου, πρωτίστως, θέμα της επιχείρησης να προλάβει τα φαινόμενα εργασιακού στρες, να τα αναγνωρίσει και να τα αντιμετωπίσει εγκαίρως, αλλά και να δημιουργήσει ένα τέτοιο περιβάλλον, που δεν θα ευνοεί την εμφάνιση αγχωμένων και «υπερφορτωμένων» υπαλλήλων. Προφανώς και ο ίδιος ο εργαζόμενος θα πρέπει να είναι έτοιμος να μιλήσει, να επικοινωνήσει με τους συναδέλφους, να ενημερώσει για τυχόν δυσκολίες/δυσλειτουργίες τον άμεσα προϊστάμενο ή το γραφείο προσωπικού και, εν τέλει, να αναγνωρίσει ότι δεν είναι «ημίθεος» και άρα ικανός να αντεπεξέλθει σε οτιδήποτε του ανατεθεί. Ο εργαζόμενος οφείλει πρωτίστως να είναι ειλικρινής με τον εαυτό του και να γνωρίζει ποια είναι τα όρια, εντός των οποίων ο υπερβάλλων ζήλος και η δημιουργικότητα συντελούν στη μέγιστη παραγωγικότητά του, αντί να αποτελούν βάρος για την ψυχική και σωματική του υγεία. Για να μπορέσει όμως ο εργαζόμενος να αναπτύξει πλήρως τις δυνατότητές του, χωρίς να «καεί», πρέπει να υπάρχει και το κατάλληλο «εργασιακό έδαφος». Όπως αναφέρω και παραπάνω, οι επιχειρήσεις για να προστατευτούν, πρώτα απ’ όλα οι ίδιες, θα πρέπει να δημιουργήσουν τις συνθήκες για την αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως το στρες. 60

Η αντιμετώπιση Ενδεικτικά, λοιπόν, παραθέτω δέκα σημεία που, κατά την άποψή μου, μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του στρες και να δώσουν κίνητρο και επιπλέον ώθηση σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις: 1. Βασικό μέλημα των επιχειρήσεων που κοιτούν με τόλμη το μέλλον, θα πρέπει να είναι η δημιουργία συνθηκών και χώρων εργασίας που θα επιτρέπουν στον εργαζόμενο να χαλαρώσει και να ηρεμήσει. 2. Να γίνεται εκπαίδευση που να βοηθά τους εργαζόμενους να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα το άγχος τους, αλλά και τις ανθρώπινες σχέσεις (stress management & βελτίωση συναισθηματικής νοημοσύνης). 3. Είναι απαραίτητο να τηρούνται όλοι οι κανονισμοί υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας. 4. Να υπάρχουν αναλυτικές περιγραφές εργασίας, καθώς και εκτιμήσεις κινδύνου ανά θέση εργασίας. 5. Παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που βιώνουν πολλές ελληνικές επιχειρήσεις, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν παροχές που διευκολύνουν την καθημερινότητα του προσωπικού και τους βοηθούν να απαλλαγούν από διάφορα άγχη, τα οποία επιβαρύνουν την παραγωγικότητα εν ώρα εργασίας (δωρεάν παιδικός σταθμός, δωρεάν πάρκιν, baby sitting, γυμναστήριο, φυσικοθεραπείες, ομαδική ασφάλιση εργαζομένων κ.ά). 6. Το μάνατζμεντ θα πρέπει να γίνεται βάσει συγκεκριμένων, μετρήσιμων, λογικών και χρονικά προσδιορίσιμων στόχων( smart goals), ούτως ώστε να είναι και ξεκάθαρο το τι θα πρέπει να φέρει εις πέρας ο κάθε εργαζόμενος. Η συζήτηση μεταξύ προϊσταμένου και εργαζόμενου, ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, είναι απαραίτητη. 7. Να δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο, σε περιόδους που το έχει ανάγκη, είτε για ευέλικτο ωράριο είτε για εργασία από το σπίτι. 8. Είναι πολύ σημαντική, επίσης, η εφαρμογή διαδικασιών ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να μεταφέρουν με αξιοπιστία και εμπιστευτικότητα τυχόν παράπονα ή θέματα που τους απασχολούν. 9. Όπου εφαρμόζεται αξιολόγηση, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένοι για τα κριτήρια και τη διαδικασία αξιολόγησης και να δίνεται πάντα με υπευθυνότητα και συνέπεια μια αναλυτική καταγραφή του αποτελέσματος. 10. Για την ενδυνάμωση του ομαδικού πνεύματος (team building) είναι πολύ χρήσιμο και αποτελεσματικό να διοργανώνονται ομαδικές δραστηριότητες εκτός του χώρου εργασίας (άθληση, εκδρομές, διασκέδαση). n Για να αντισταθούμε, λοιπόν, στο στρες χρειάζεται προσπάθεια και αλλαγή συνηθειών, τόσο από τους εργαζόμενους όσο και από τους εργοδότες, καθώς είναι σαφές ότι δεν μπορεί να υπάρξει υγιής επιχείρηση χωρίς υγιείς εργαζόμενους. Ας ξεκινήσουμε, απλά ακούγοντας (χαμηλόφωνα) την αγαπημένη μας μουσική ή κάνοντας απλά ένα μικρό διάλειμμα με έναν αγαπημένο συνάδελφο… Όλα τα υπόλοιπα θα έρθουν σύντομα αν έχουμε αποφασιστικότητα και καλή διάθεση.

ΠΏΣ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΊΣΩ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΈΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΟΥ ΑΙΜΙΛΙΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού, SingularLogic Mέλος ΣΔΑΔΕ

Ίσως έχεις ακούσει για την αρχή του «90-10», από τον Stephen Covey. Σύμφωνα με αυτή, το 10% αυτών που μας συμβαίνουν στη ζωή μας είναι τυχαία γεγονότα, στα οποία δεν έχουμε κανέναν έλεγχο, ενώ το 90% είναι το αποτέλεσμα των δικών μας αντιδράσεων σε αυτά! Κάθε αλλαγή που αφορά στην εργασία σου, δεν είναι παρά ένα γεγονός. Το πώς θα τη διαχειριστείς και τι αποτέλεσμα θα έχει για την επαγγελματική σου καθημερινότητα, πορεία και εξέλιξη, είναι καθαρά δική σου υπόθεση. Ακολουθούν κάποιοι απλοί κανόνες και σχετικά παραδείγματα που θα σε βοηθήσουν να διαχειριστείς την όποια αλλαγή, ψύχραιμα, ενεργά και πάνω απ’ όλα αποτελεσματικά: 1. Ιεράρχησε τις προτεραιότητές σου και ενέργησε με βάση αυτές. Το κλειδί δεν είναι να βάζεις προτεραιότητες στο πρόγραμμά σου, αλλά να προγραμματίζεις τις προτεραιότητές σου. (Stephen Covey)

Μια σημαντική αλλαγή στον ευρύτερο επαγγελματικό μας χώρο, συχνά οδηγεί σε αντιδράσεις που επηρεάζουν, σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό, την προσωπική μας εργασιακή καθημερινότητα και πορεία. Προτού πάρεις μια σημαντική απόφαση, διερωτήσου: «Τι έχει μεγαλύτερη σημασία τη δεδομένη χρονική στιγμή για εμένα;» CASE: Αποχώρησε από την εταιρεία ο προϊστάμενός σου, τον οποίο εκτιμούσες απεριόριστα. Ποια θα είναι η δική σου στάση; Θα αφήσεις την αρχική σου απογοήτευση να σε οδηγήσει στην αναζήτηση νέας εργασίας; Τι θα βαρύνει περισσότερο στην αντίδρασή σου; Η καλή σχέση με τον προϊστάμενο; Το αντικείμενο εργασίας σου; Οι αποδοχές σου; Το όνομα της εταιρείας; Σε κάθε περίπτωση, φρόντισε να δώσεις στον εαυτό σου τον απαιτούμενο χρόνο, ζυγίζοντας τα δεδομένα, τις επιθυμίες και τις φιλοδοξίες σου.

2. Αναγνώρισε το νέο περιβάλλον. Ήδη έχεις όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που είναι απαραίτητα για την επιτυχία, αν τα αναγνωρίσεις, τα διεκδικήσεις, τα αναπτύξεις και τα χρησιμοποιήσεις. (Zig Ziglar)

Συχνά συμβαίνουν αλλαγές που επηρεάζουν το σύνολο του εργασιακού μας περιβάλλοντος (συγχωνεύσεις εταιρειών, αλλαγή ηγεσίας κ.λπ.). Είναι σημαντικό να απαντήσεις ερωτήματα, όπως: «Ποια είναι η καινούρια νοοτροπία που διαμορφώνεται;», «Tι αλλαγές επιφέρουν πραγματικά οι νέες συνθήκες για εμένα;», «Ποια τα politics και οι ισορροπίες στο χώρο;». CASE: Η εταιρεία που εργάζεσαι εξαγοράστηκε από τον ανταγωνιστή! Θα επιτρέψεις να σε επηρεάσουν οι φήμες και τα σχόλια του «διαδρόμου», σχετικά με τις αλλαγές που θα φέρει η συγχώνευση αυτή, ή θα δώσεις χρόνο και χώρο ώστε να σχηματίσεις προσωπική άποψη από τα δεδομένα γύρω σου;

3. Ζήτα βοήθεια! Η μέθοδος για να μειώσουμε το στρες δεν είναι να μειώσουμε τις απαιτήσεις, αλλά να αυξήσουμε την υποστήριξη. (Ben Fletcher) 62

Ετοιμάζεσαι να πάρεις μια σημαντική απόφαση για την καριέρα σου. Με ποιον θα το συζητήσεις; Ποιους θα εμπιστευτείς; Ποιοι είναι αυτοί των οποίων τη γνώμη εκτιμάς; Σκέφτηκες να απευθυνθείς στο HR της εταιρείας σου; CASE: Ανακοινώθηκαν στον Οργανισμό μειώσεις μισθών. Ο/η σύζυγός σου είναι άνεργος/η και αισθάνεσαι ότι δεν θα μπορείς πλέον να καλύψεις τα έξοδα. Σκέφτεσαι ότι ο μόνος δρόμος είναι η αλλαγή εταιρείας, ίσως και καριέρας; Δοκίμασε αρχικά να μοιραστείς τους προβληματισμούς σου με την εταιρεία. Διερεύνησε εναλλακτικές εντός του Οργανισμού. Το αποτέλεσμα μπορεί να σε εκπλήξει!

4. Χαμογέλασε! Ναι, χαμογέλασε!

Αυτός που χαμογελά αντί να οργίζεται είναι πάντα ο πιο δυνατός. (Γιαπωνέζικη Παροιμία)

Η αλλαγή προκαλεί σύγχυση και αμηχανία. Πολλοί κλείνονται στον εαυτό τους και η εσωστρέφεια κυριαρχεί. Σταθεροποίησε τη δική σου διάθεση και αιφνιδίασε θετικά τους άλλους με τη στάση σου. Μην ξεχνάς ότι ο τρόπος, και όχι ο κόπος, κάνει τη διαφορά πολύ συχνά. Ακόμη, ο χρόνος και η στάση σου θα δείξουν τις επιπτώσεις των αλλαγών. CASE: Η εταιρεία μετακομίζει και η απόσταση από το σπίτι σου θα είναι πολύ μεγάλη. Μπορεί αυτή η μετακόμιση να έχει θετικά σημεία; Πιο άνετα γραφεία; Μεγαλύτερο parking; Άλλες παροχές; Δείξε τη θετική σου διάθεση στην αλλαγή, με ιδέες για τη διαμόρφωση των νέων γραφείων!

5. Άλλαξε και εσύ ο ίδιος! Όλοι θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά κανένας δεν θέλει να αλλάξει τον εαυτό του.

(Λέων Τολστόι) Όταν βιώνουμε μια αλλαγή, δεν χρειάζεται να αφήσουμε στην άκρη όσα ξέρουμε αλλά ούτε και να προσπαθούμε να τα επιβάλλουμε στο περιβάλλον μας. Χρειάζεται ευελιξία και προσαρμογή της στρατηγικής μας στα νέα δεδομένα. Εμπλούτισε τη φαρέτρα των δεξιοτήτων σου με εναλλακτικές και κυρίως με την προσαρμοστικότητα. CASE: Η εταιρεία καταργεί τη θέση σου. Βλέπεις μπροστά σου την έξοδο ή μια ευκαιρία για αλλαγή; Τι άλλη ευκαιρία μπορεί να υπάρχει για σένα μέσα στον Οργανισμό; Ποιες γνώσεις και δεξιότητες είσαι διατεθειμένος ν’ αποκτήσεις ώστε να το διεκδικήσεις; Η εταιρεία εξελίσσεται και σε σπρώχνει να εξελιχθείς και εσύ!

6. Συνέχισε να διατηρείς την πίστη στις δυνατότητές σου. Η αυτοπεποίθηση είναι μεταδοτική. Το ίδιο και η έλλειψή της. (Vince Lombardi) Οι ισορροπίες σε μια συνθήκη αλλαγής ενδέχεται να μεταβάλουν όσα είχαμε δεδομένα. Αν και μπορεί να διαφοροποιηθεί το εργασιακό μας status, δεν σημαίνει ότι αμφισβητούνται παράλληλα οι γνώσεις, οι ικανότητες και η μέχρι σήμερα προσφορά μας στον Οργανισμό. CASE: Ένας νέος συνάδελφος μπαίνει στην ομάδα, τον οποίο καλείσαι να εκπαιδεύ-

σεις, μεταφέροντας μέρος των αρμοδιοτήτων σου. Μπορείς να βιώσεις την αλλαγή αυτή με ανασφάλεια για τη θέση σου και την πορεία σου στον Οργανισμό ή σαν μια ευκαιρία να εξελιχθείς, να αναλάβεις νέα, διαφορετικά καθήκοντα. Από τη στάση σου, ενδεχομένως, θα κριθεί το αποτέλεσμα!

n Συνοψίζοντας, θα έλεγα ότι η αλλαγή δεν είναι θετική ή αρνητική. Δεν έχει καταστροφικές ή ευεργετικές συνέπειες. Δεν φέρνει τα καλά ή σπέρνει τα κακά. Η αλλαγή έχει το χρώμα που της δίνουμε!

ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ

ΝΊΚΟΣ ΓΕΜΕΝΙΤΖΌΓΛΟΥ Human Resources Manager, Praktiker Hellas Αν. Μέλος Δ.Σ. ΣΔΑΔΕ

Αν συμβουλευτούμε ένα λεξικό για το ποιος είναι ο ορισμός της λέξης «ακεραιότητα», θα δούμε ότι είναι «η ιδιότητα του ακέραιου, η ολότητα, η αρτιότητα». Την ακεραιότητα μπορούμε να την ξεχωρίσουμε στη σωματική ακεραιότητα, αναφερόμενη στον άνθρωπο που είναι αρτιμελής, αλλά και στη συμπεριφορική ακεραιότητα. Στο άτομο που διαθέτει συμπεριφορική ακεραιότητα, τα λόγια του ταιριάζουν με τα έργα του. Οι ακέραιοι άνθρωποι είναι «άρτιοι» άνθρωποι και τους διακατέχει η προσήλωση και η αφοσίωση στις ιδέες και στις αρχές τους. Όταν αντιμετωπίζουν αντικρουόμενες επιθυμίες, η ακεραιότητα του χαρακτήρα αποτελεί τον επιλογέα για το ποια επιθυμία θα επικρατήσει. Είναι στην ουσία η πυξίδα που οδηγεί τις πράξεις μας και έλκεται από τις αρχές μας. Η ακεραιότητα είναι κάτι τόσο εύκολο στον ορισμό, αλλά ταυτόχρονα κάτι τόσο δύσκολο στην εφαρμογή. Ειδικά στις μέρες μας, αποτελεί ένα είδος εν ανεπαρκεία. Κι αυτό γιατί τα προσωπικά οφέλη συγκρούονται με τις αξίες μας και δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις, λόγω της αδυναμίας του ανθρώπινου χαρακτήρα, επικρατούν εκείνα. Και για το λόγο αυτό, ο πραγματικά ακέραιος άνθρωπος είναι αξιοθαύμαστος. Τι σημαίνει ακεραιότητα στο εργασιακό - επιχειρηματικό περιβάλλον; Προσωπική μου άποψη είναι ότι έχει την ίδια αξία, όπως και στην κλίμακα του ατόμου. Αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες αξίες, τόσο στους Οργανισμούς όσο και στους ίδιους τους εργαζόμενους. Αν διαβάσουμε τις εταιρικές αξίες πολλών εταιρειών, από διάφορους κλάδους της αγοράς, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα βρούμε ανάμεσά τους τον όρο «ακεραιότητα», απέναντι σε εργαζόμενους, πελάτες, προμηθευτές και στην κοινωνία γενικότερα. Οι εταιρείες που έχουν σαν αξία τους την ακεραιότητα επιλέγουν ηγέτες που να μπορούν να την υλοποιήσουν και να την εμφυσήσουν σε ολόκληρο τον Οργανισμό. Ο Dwight David Eisenhower έλεγε: «Για να γίνει κάποιος ηγέτης πρέπει να έχει οπαδούς. Και για να αποκτήσει κάποιος οπαδούς, πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους. Συνεπώς, το υπέρτατο προσόν για έναν ηγέτη είναι η ακεραιότητα». Ο Cavett Robert έλεγε: «Αν οι δικοί μου άνθρωποι με καταλαβαίνουν, θα μου δώσουν την προσοχή τους. Αν με εμπιστεύονται, θα κερδίσω τη συμμετοχή τους». Η ακεραιότητα,

δηλαδή, είναι ένα από τα στοιχεία που κερδίζουν τη δέσμευση και τη συμμετοχή των άλλων. Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από έρευνες που έχουν γίνει σχετικά με τα «Κύρια χαρακτηριστικά και συμπεριφορές της ηγεσίας». Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ακεραιότητα έρχεται πρώτη στην κατάταξη και την ακολουθούν η Διαχείριση της Αλλαγής και η Πολυπλοκότητα της διοίκησης. Καθημερινά, οι εταιρείες προσπαθούν να προσελκύουν ακέραιους ανθρώπους ώστε να 64

διασφαλίζουν την επιτυχή τους πορεία. Τα τμήματα Ανθρώπινου Δυναμικού για να το πετύχουν αυτό χρησιμοποιούν τα Τεστ Ακεραιότητας (IntegrityTests) στην επιλογή του προσωπικού τους. Τα «εργαλεία» αυτά έχουν σχεδιασθεί, κυρίως, για να προβλέπουν τις αντιπαραγωγικές ή αρνητικές εργασιακές συμπεριφορές, αλλά και την εργασιακή επίδοση (Ones, Vieswesvaran&Schmidt, 1993). Ποια εταιρεία δεν θα ήθελε να έχει στις τάξεις της ακέραιους ανθρώπους άλλωστε; Ανθρώπους, δηλαδή, που να τους διακατέχει η ειλικρίνεια, η εντιμότητα, η ευσυνειδησία και η ευθύτητα; Και από την άλλη όχθη του ποταμού, ποιος εργαζόμενος δεν θα ήθελε να εργάζεται σε μια ακέραια εταιρεία, έναν ακέραιο Οργανισμό που θα διακατέχεται και θα χαρακτηρίζεται, εκτός των προαναφερομένων, και από δικαιοσύνη, ηθική, αξιοπιστία και αξιοκρατία; Πιστεύω όλοι θα ήθελαν… Οι εταιρείες αξιολογούνται καθημερινά στο θέμα της ακεραιότητας, τόσο από τους εργαζομένους τους όσο και από την ίδια την κοινωνία. Πολλές μάλιστα, πραγματοποιούν εσωτερικές ανώνυμες έρευνες απόψεων εργαζομένων (Opinion Surveys), με τις οποίες μετρούν την ακεραιότητά τους μέσα από τις απαντήσεις των εργαζομένων, ή ακόμη συμμετέχουν στο Διαγωνισμό των Εταιρειών με το καλύτερο Εργασιακό Περιβάλλον (Great Place to Work), όπου αξιολογείται ο βαθμός αξιοπιστίας και σεβασμού που διαθέτουν. Οι περισσότερες εταιρείες, προκειμένου να διευκολύνουν το δυναμικό τους και να έχουν διαφάνεια, δημιουργούν πολιτικές και συστήματα που διασφαλίζουν και προάγουν την ακεραιότητα. Ουσιαστικά, σε μια εργασιακή σχέση, η ακεραιότητα πρέπει να υπάρχει «εν τω γεννάσθαι». Και αυτή είναι η στιγμή που ο υποψήφιος εργαζόμενος κάνει το πρώτο βήμα για να προσεγγίσει το μελλοντικό του εργοδότη, αποστέλλοντας το προσωπικό του βιογραφικό σημείωμα, το περιεχόμενο του οποίου θα πρέπει να διακατέχεται από ειλικρίνεια και σαφήνεια. Φυσικά, στο στάδιο που ακολουθεί, αυτό της συνέντευξης, θα πρέπει να υπάρχει αμφότερη ακεραιότητα, τόσο από την πλευρά του υποψηφίου, όσο και από την πλευρά της επιχείρησης. Και τα δύο μέρη θα πρέπει να είναι απόλυτα ειλικρινή, το ένα προς το άλλο. n Συνοψίζοντας, η ακεραιότητα είναι ένα σημαντικό στοιχείο, μια πολύ σημαντική αξία που την επιζητούν τόσο οι επιχειρήσεις από το προσωπικό τους, όσο και οι εργαζόμενοι ή οι υποψήφιοι εργαζόμενοι από τις εταιρείες στις οποίες εργάζονται ή στις οποίες επιθυμούν να εργασθούν. Η ακεραιότητα είναι αναπόσπαστο και απαραίτητο μέρος της εταιρικής και προσωπικής κουλτούρας, βασικό στοιχείο της ηγεσίας αλλά και των προσωπικών σχέσεων.

www.edenred.gr Η Edenred, η εταιρεία που εφηύρε τη διατακτική γεύματος Ticket Restaurant®, σχεδιάζει και χειρίζεται λύσεις που διευκολύνουν τη ζωή των εργαζομένων και βελτιώνουν την αποτελε σματικότητα των εταιρειών, βοηθώντας τες να διαχειριστούν πιο εύκολα:

Employee Benefits Τα Ticket Restaurant® είναι διατακτικές γεύματος που προσφέρει μια εταιρεία στους εργαζομένους της ως παροχή, η οποία μάλιστα εκπίπτει σαν παραγωγική δαπάνη μέχρι 6€/ημέρα/εργαζόμενο. Τα Ticket Restaurant® είναι μια έξυπνη και επίκαιρη επιλογή για εργοδότες και εργαζομένους, αποτελώντας ταυτόχρονα ένα όχημα για ισορροπημένο διαιτολόγιο και υγιεινή διατροφή.

Expense Management Η Ticket Car® Fuel Card, είναι μία επαναφορτιζόμενη κάρτα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα πρατήρια καυσίμων που δέχονται MasterCard®, με την οποία οι κάτοχοι κάνουν τις αγορές τους σε καύσιμα, ενώ ταυτόχρονα η εταιρεία τους μπορεί σε πραγματικό χρόνο να έχει πρόσβαση στις δαπάνες τους, με δυνατότητα αναλυτικών reports ανά εργαζόμενο. Τα Ticket Restaurant Meal Expenses® είναι διατακτικές γεύματος που αφορούν στα εκτός έδρας έξοδα διατροφής του προσωπικού και προσφέρουν ορθολογικότερη διαχείριση των εξόδων κίνησης, με ταυτόχρονη μείωση του λειτουργικού κόστους, και πολλαπλές επιλογές για όλα τα γούστα με ένα τεράστιο δίκτυο καταστημάτων εστίασης πανελλαδικώς.

Incentive & Rewards Programs Η Ticket Compliments® Gift Card είναι μία προπληρωμένη, ανώνυμη, non reloadable κάρτα για αγορές στο δίκτυο της MasterCard® στην Ελλάδα, στο εξωτερικό, ακόμη και στο διαδίκτυο, η οποία «φορτώνεται» με το ποσό που επιθυμεί η εταιρεία – και μέχρι 250€. Η κάρτα μπο ρεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο παρότρυνσης και επιβράβευσης σε προωθητικά προγράμματα και εκστρατείες marketing, αλλά και εσωτερικά σε κάθε εταιρεία. Τα Ticket Compliments®, οι μοναδικές multibrand δωροεπιταγές στην Ελλάδα με περισσότερα από 2.000 συμβεβλημένα εμπορικά καταστήματα, είναι ιδανικά για επιβράβευση εσωτερικών και εξωτερικών συνερ γατών, ως εργαλείο παρότρυνσης για τη συμμετοχή καταναλωτών σε προωθητικά προγράμ ματα, αλλά και ως αποτελεσματικό εργαλείο στις BTL ενέργειές σας. Τα Ticket Car® είναι διατακτικές αυτοκίνησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως εργαλείο ανταμοιβής σε προωθητικά προγράμματα, προσφέροντας στους δικαιούχους τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσουν για τις αγορές τους σε εκατοντάδες συμβεβλημένα πρατήρια καυσίμων σε όλη την Ελλάδα. Η Edenred υποστηρίζει επίσης τους δημόσιους οργανισμούς στη διαχείριση των Δημοσίων Κοινωνικών Προγραμμάτων. n Στην Ελλάδα, από το 1997 και μέχρι σήμερα, περισσότερες από 2.300 επιχειρήσεις και 100.000 χρήστες απολαμβάνουν τις λύσεις της Edenred, σε περισσότερα από 10.000 συμβεβλημένα σημεία.

Παγκοσμίως, η Edenred δραστηριοποιείται σε 41 χώρες, με 6.000 εργαζομένους, εξυπηρετώντας καθημερινά 640.000 εταιρείες ιδιωτικού & δημοσίου τομέα και 40 εκ. δικαιούχους σε 1,4 εκ. συμβεβλημένα καταστήματα.

ΜΑΘΑΊΝΩ ΝΑ ΠΡΟΣΑΡΜΌΖΟΜΑΙ

ΚΏΣΤΑΣ ΤΣΑΛΊΚΗΣ Αναπληρωτής Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού, Citi Ελλάδος Διευθυντής Υπηρεσιών Ανθρώπινου Δυναμικού Δυτικής Ευρώπης, Citi EMEA Μέλος ΣΔΑΔΕ

«Δέντρο που λυγάει δεν σπάει»

Τα δέντρα, για να αντεπεξέλθουν στις ισχυρές δυνάμεις των ανέμων, λυγίζουν ώστε να προσαρμόζονται και να μπορούν να επιβιώνουν στις αλλαγές της φύσης. Κατ’ αντιστοιχία, και ο άνθρωπος οφείλει να μάθει να προσαρμόζεται στις αλλαγές του περιβάλλοντος ώστε σε πρώτη φάση να επιβιώνει, να αναπτύσσεται και τελικά να καταφέρνει να φθάνει στο στόχο του. Ως προσαρμοστικότητα, θα μπορούσε να οριστεί η θετική και υγιής ανθρώπινη αντίδραση στην αλλαγή. Συναντάται σε καθημερινή βάση και δεν πρόκειται για μια ασυνήθιστη συμπεριφορά που έχουν λίγοι, «ξεχωριστοί» άνθρωποι. Επίσης, δεν αποτελεί χαρακτηριστικό που κάποιος έχει ή δεν έχει. Πρόκειται για μια διαδικασία, που συνήθως απαιτεί κάποιο χρόνο και κατά την οποία καλούμαστε να αλλάξουμε τρόπο σκέψης, αντιμετώπισης ή δράσης. Τα άτομα με ανεπτυγμένη προσαρμοστικότητα είναι σε θέση να ξεπερνούν σύντομα την περίοδο αμηχανίας μετά από μια αλλαγή, ενώ αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες που συνεπάγεται μια νέα και διαφορετική κατάσταση ως ευκαιρίες μάθησης. Διατηρούν καλύτερη ψυχολογία και σωματική ευεξία, παραμένουν αισιόδοξα και μπορούν να στηρίξουν και τα άτομα γύρω τους. Η προσαρμοστικότητα στον εργασιακό χώρο Η έννοια της προσαρμοστικότητας στον εργασιακό χώρο αποτελεί, εδώ και πολλά χρόνια, βασικό προσόν απόκτησης εργασίας, αλλά και επαγγελματικής εξέλιξης. Οι αλλαγές που συντελούνται στο εργασιακό πεδίο είναι πολλές, γρήγορες και πολλές φορές δραστικές. Ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπως η σημερινή, που πλήττεται από την κοινωνικο-οικονομική κρίση, η προσαρμοστικότητα αποτελεί απαραίτητο εφόδιο στην καθημερινή εργασία των εργαζομένων. Η πρόσφατη κρίση ήρθε να αναδείξει ακόμη περισσότερο την αξία της προσαρμοστικότητας, αναδεικνύοντάς την ως ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει η ηγεσία των επιχειρήσεων, προκειμένου να συνεχίσει να οραματίζεται το μέλλον, να ανασχεδιάζει στρατηγικές και να κάνει σχέδια για την επίτευξη αυτών. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι η προσαρμοστικότητα ανάγεται σε βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των επαγγελματιών και κατ’ επέκταση των επιχειρηματικών μονάδων.

Στη δεδομένη περίοδο που διανύουμε, με πολλούς ανθρώπους διαφόρων ηλικιών να βιώνουν την ανεργία, η προσαρμοστικότητα είναι πιο απαραίτητη από ποτέ. Εάν κάποιος είναι άνεργος, απαιτείται να προσαρμοστεί σε μια νέα κατάσταση, φροντίζοντας για την ψυχική του αποφόρτιση, την ανάπτυξη αντοχής και την ανάληψη δράσης, προκειμένου να μπορεί να δει αυτή τη δύσκολη κατάσταση ως μια ευκαιρία για μάθηση. Όσοι βρίσκονται σε αναζήτηση εργασίας, καλό είναι να θέσουν επιμέρους στόχους, όπως είναι η προετοιμασία ενός καλού βιογραφικού, η εξάσκηση με τη συμμετοχή σε συνεντεύξεις κ.ο.κ, μετατρέποντας έτσι την ανεύρεση εργασίας σε επάγγελμα πλήρους απασχόλησης και δίνοντας την πρέπουσα σημασία, σε επίπεδο οργάνωσης και προσήλωσης στο στόχο τους. Παράγοντες που βοηθούν να αναπτυχθεί η προσαρμοστικότητα Όπως ήδη αναφέραμε, η προσαρμοστικότητα δεν είναι ένα χαρακτηριστικό με το οποίο γεννιέται κάποιος. Είναι κάτι το οποίο μαθαίνεται μέσα από την υιοθέτηση μιας συγκεκριμένης στάσης στις αλλαγές και δυσκολίες της καθημερινότητας. Όταν κάποιος άνθρωπος χαρακτηρίζεται ως προσαρμοστικός, δεν σημαίνει ότι δεν βιώνει δυσκολίες ή συναισθήματα αγωνίας και άγχους. Ένα προσαρμοστικό άτομο βιώνει και αυτό δυσάρεστες καταστάσεις, αλλά έχει αναπτύξει την ικανότητα να συνεχίζει να κάνει σχέδια για το μέλλον, παρά τις δυσκολίες της ζωής. Παρακάτω αναφέρουμε μερικές αρχές που βοηθούν στην ανάπτυξη της προσαρμοστικότητας: • Αποδοχή της αλλαγής

ο πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να εκτιμήσουμε με ρεαλιστικό τρόπο τα θετικά και Τ αρνητικά μιας κατάστασης που φέρνει αλλαγές. Η αλλαγή, στη θετική της έκδοση, μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική μαθησιακή διαδικασία και τελικά να οδηγήσει σε μια νέα καλύτερη κατάσταση. Η αλλαγή, πολλές φορές, συνοδεύεται από εμπόδια, τα οποία με κατάλληλες ενέργειες μπορούν να μεταστραφούν σε καλές αφορμές για θετικά βήματα μπροστά («κάθε εμπόδιο για καλό»).

• Έκφραση συναισθημάτων

ταν βιώνουμε μια νέα κατάσταση, είναι καλό να μιλήσουμε γι’ αυτήν, είτε ενθαρρύνοΌ ντας τον εαυτό μας να καταγράψει αυτά που νιώθει, είτε να μιλήσει με ανθρώπους του περιβάλλοντός μας. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνουμε περισσότερα για τον εαυτό μας, φέρνοντας στην επιφάνεια μερικά από τα δυνατά και αδύνατα σημεία του χαρακτήρα μας. Γνωρίζοντας τα ισχυρά μας σημεία, μπορούμε να εστιαστούμε στα αδύνατά μας και να προσπαθήσουμε να τα βελτιώσουμε, βελτιώνοντας έτσι την προσαρμοστικότητά μας.

• Αισιοδοξία και Ψυχραιμία

ίναι σημαντικό, μέσα από μια αλλαγή, να μπορούμε να οραματιζόμαστε ένα θετικό αποΕ τέλεσμα και να ενθαρρύνουμε τον εαυτό μας να σκεφτεί όλες τις υπέροχες δυνατότητες που μπορεί να φέρει. Όταν συμβαίνει κάτι απρόβλεπτο, αντί να πανικοβληθούμε, μπορούμε να παραμείνουμε ψύχραιμοι και να σκεφτούμε λογικά, προκειμένου να βρούμε τη λύση. Ας μην ξεχνάμε ότι, παρόλο που δεν μπορούμε να έχουμε τον απόλυτο έλεγχο του εξωτερικού μας περιβάλλοντος και συχνά δεν εξαρτώνται από εμάς όσα συμβαίνουν, ο τρόπος που θα αντιδράσουμε είναι καθαρά δική μας επιλογή. 68

• Ενίσχυση της αυτοπεποίθησης

ενίσχυση της αυτοπεποίθησής μας είναι ένα ακόμη συστατικό για να χτίσουμε την προΗ σαρμοστικότητά μας. Η σιγουριά για τις ικανότητές μας είναι αυτή που θα μας προφυλάξει από πισωγυρίσματα και θα μας επιτρέψει να πάρουμε τις αποφάσεις που θα μας πάνε ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο μας.

• Ανάπτυξη κοινωνικού δικτύου/σχέσεων

εδομένου ότι είμαστε μέλη ενός κοινωνικού συνόλου και βρισκόμαστε σε καθημερινή Δ αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, χρειάζεται να έχουμε κατά νου ότι η ευημερία του συνόλου επιδρά θετικά και σε εμάς. Επομένως, το να αναπτύξουμε ισχυρούς δεσμούς με τους συναδέλφους και τους οικείους μας, μας βοηθά στο να αντιμετωπίσουμε το στρες της αλλαγής, καθώς θα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν άτομα να μας στηρίξουν σε μια πιθανή αποτυχία.

• Σωματική υγεία

σωματική υγεία συμβάλλει στη νοητική και ψυχική προετοιμασία του ατόμου να αντιΗ μετωπίσει μια πρόκληση. Υγιεινή διατροφή, επαρκής και καλός ύπνος και σωματική άσκηση, σε συνδυασμό με την αποφυγή τοξικών συνηθειών (κάπνισμα, αλκοόλ κ.λπ.), δημιουργούν μια πολύ καλή βάση για τη διατήρηση της σωματικής υγείας.

• Ηθική

έλος, η αναφορά σε ένα στέρεο σύστημα αξιών και αρχών διαμορφώνει μια θετική και Τ σωστή συμπεριφορά απέναντι σε κάθε είδους αλλαγή. Για την ομαλότερη προσαρμογή σε νέες συνθήκες βοηθά πολύ το άτομο να αναγνωρίσει τον εαυτό του, αποφεύγοντας τα στερεότυπα και τις μισαλλόδοξες πεποιθήσεις.

Συνοψίζοντας, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η προσαρμοστικότητα αποτελεί αναμφίβολα μια από τις σημαντικότερες δεξιότητες για να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές στη ζωή. Στον εργασιακό τομέα, η προσαρμοστικότητα αποτελεί απαραίτητο συστατικό επαγγελματικής επιτυχίας, το οποίο κάθε εργοδότης προσπαθεί είτε να ανιχνεύσει κατά τη διαδικασία επιλογής εργαζομένων, είτε να αξιολογήσει κατά τη διαδικασία εξέλιξης και προαγωγής στελεχών. Πρόκειται για επίκτητη ικανότητα που μπορούμε να αναπτύξουμε. Πολλές φορές μάλιστα, η προσαρμογή μας σε νέες εργασιακές συνθήκες συνίσταται σε μία και μόνο διεργασία, που ξεκινά από εμάς τους ίδιους και η οποία απαιτεί το εξής απλό: να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την εργασία μας, δίνοντάς της ένα νόημα που για εμάς είναι σημαντικό. Το να είναι κάποιος ευέλικτος, δημιουργεί ένα κλίμα «κερδίζω - κερδίζεις», αφού όταν είναι σε θέση το άτομο να προσαρμόζεται δεν βοηθά μόνο το ίδιο να επιβιώσει και να εξελιχθεί, αλλά και την ομάδα του να παρακινηθεί, προκειμένου να βρεθούν λύσεις και να υιοθετηθούν πρακτικές που συμβάλλουν στην επίτευξη ενός κοινού σκοπού. n Κλείνοντας, ας κρατήσουμε τη φράση του Δαρβίνου, που έλεγε: «Στη φύση δεν επιβιώνει ο πιο έξυπνος αλλά ο πιο προσαρμοστικός».

RESILIENCE (ή πώς η ανθεκτικότητα ξεπερνά τις δυσκολίες) ΚΏΣΤΑΣ ΒΑΒΑΡΟΎΤΑΣ Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού, RBS Greece Μέλος ΣΔΑΔΕ

Η διαχείριση αλλαγών ή δύσκολων καταστάσεων είναι αναπόφευκτο μέρος του σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος, αλλά και της ζωής μας ευρύτερα. Όλοι μας έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, με αντίστοιχες εμπειρίες και προκλήσεις, μερικές από τις οποίες είναι σχετικά απλές, ενώ άλλες είναι (ή φαντάζουν) ανυπέρβλητες. Το πώς αντιμετωπίζει ο καθένας αυτές τις καταστάσεις μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο αποτέλεσμα, αλλά και να καθορίσει τις μακροπρόθεσμες (ψυχολογικές και όχι μόνο) επιπτώσεις τους. Τι είναι «Resilience»; Παρόλο που η ελληνική γλώσσα είναι σημειολογικά και γλωσσολογικά ιδιαίτερα πλούσια, δεν υπάρχει μια ακριβής μονολεκτική μετάφραση του αγγλικού αυτού όρου, που κατά καιρούς έχει αποδοθεί ως ελαστικότητα, ανθεκτικότητα, προσαρμοστικότητα, ικανότητα αυτοανόρθωσης, ικανότητα ανανέωσης, ικανότητα ανάκτησης του αρχικού σχήματος, ανανηπτικότητα... Ας δούμε, όμως, τι είναι στην πράξη. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί μερικοί άνθρωποι παραμένουν ήρεμοι στις δυσκολίες, ενώ άλλοι φαίνονται να καταρρέουν; Οι άνθρωποι που είναι σε θέση να κρατήσουν την ψυχραιμία τους έχουν αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν resilience/ανθεκτικότητα, δηλαδή την ικανότητα να αντιμετωπίζουν ψύχραιμα και επιτυχώς τα προβλήματα και τις όποιες δυσκολίες. Οι άνθρωποι αυτοί είναι σε θέση να χρησιμοποιούν τις δεξιότητες και τις δυνάμεις τους για να ανακάμπτουν και να αντιμετωπίζουν επιτυχώς προβλήματα και προκλήσεις, όπως την απώλεια εργασίας, οικονομικά προβλήματα, ακόμη και ασθένειες ή προσωπικές απώλειες. Η ανθεκτικότητα δεν εξαλείφει το άγχος, ούτε διαγράφει τις δυσκολίες της ζωής, δίνει όμως στους ανθρώπους τη δύναμη να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα αυτά με ψηλά το κεφάλι, να ξεπερνούν τις αντιξοότητες και να προχωρούν στη ζωή τους. Ακόμη και σε εντελώς ακραίες καταστάσεις, οι ανθεκτικοί άνθρωποι είναι σε θέση να βρουν τη δύναμη όχι απλά να επιβιώσουν, αλλά και να ευημερήσουν. Tα χαρακτηριστικά της ανθεκτικότητας Σε μερικά άτομα η ανθεκτικότητα φαίνεται να είναι έμφυτη, ωστόσο έρευνες αποδεικνύουν ότι αυτές οι συμπεριφορές δεν είναι απλώς μια έμφυτη τάση, που τυχαία απαντάται σε κάποια άτομα. Παρόλο που οι άνθρωποι διαφέρουν διαμετρικά ως προς τους τρόπους αντιμετώπισης που χρησιμοποιούν, όταν έρχονται αντιμέτωποι με μια κρίση, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά της ανθεκτικότητας, τα οποία είναι κοινά σε όλους, και μάλιστα μπορούν να αναπτυχθούν και να ενισχυθούν ώστε να βελτιώσουν την ικανότητα κάποιου να αντεπεξέρχεται στις δυσκολίες της –εργασιακής και όχι μόνο– ζωής. 70

Ας δούμε, λοιπόν, ποια είναι τα πιο κύρια αυτά χαρακτηριστικά και δεξιότητες. • Κατανόηση της πραγματικότητας: Οι ανθεκτικοί άνθρωποι έχουν επίγνωση της πραγματικής τους κατάστασης, κατανοούν τις δικές τους συναισθηματικές αντιδράσεις, αλλά και τη συμπεριφορά των γύρω τους. Για να είναι σε θέση να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, είναι σημαντικό να κατανοήσουν τι τα προκαλεί και γιατί. Έτσι μπορούν να διατηρούν τον έλεγχο της (όποιας δύσκολης) κατάστασης και να επεξεργάζονται νέους τρόπους για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. • Αποδοχή ότι οι αποτυχίες είναι μέρος της ζωής: Ένα άλλο χαρακτηριστικό της ανθεκτικότητας είναι η αντίληψη ότι η ζωή είναι γεμάτη προκλήσεις. Παρόλο που δεν μπορούμε να αποφύγουμε πολλά από αυτά τα προβλήματα και τις δυσκολίες, οφείλουμε να παραμένουμε με ανοικτό μυαλό, ευέλικτοι και πρόθυμοι να προσαρμοστούμε σε κάθε αλλαγή. • Υπευθυνότητα και αλλαγή οπτικής: Θεωρείτε ότι έχετε εσείς τον έλεγχο της ζωής σας ή μήπως κατηγορείτε εξωτερικούς παράγοντες για τυχόν αποτυχίες και προβλήματα; Σε γενικές γραμμές, οι ανθεκτικοί άνθρωποι τείνουν να έχουν αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν εσωτερική εστίαση ελέγχου - internal locus of control. Πιστεύουν ότι οι ενέργειες που αναλαμβάνουν θα επηρεάσουν την έκβαση των γεγονότων και αισθάνονται ότι έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν θετικά και να αντιμετωπίσουν τις καταστάσεις, αλλά και το μέλλον τους ευρύτερα. • Αναπτυγμένες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων: Οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων είναι απαραίτητες σε δύσκολες καταστάσεις. Όταν έρχονται αντιμέτωποι με μια κρίση, οι ανθεκτικοί άνθρωποι είναι σε θέση να εντοπίζουν τη λύση εκείνη που θα τους οδηγήσει σε αίσιο αποτέλεσμα. Σε καταστάσεις κρίσης, πολλοί άνθρωποι αναπτύσσουν κοντόφθαλμη προσέγγιση και έτσι αποτυγχάνουν να εντοπίσουν σημαντικές λεπτομέρειες. Τα ανθεκτικά άτομα, αντίθετα, είναι σε θέση να προσεγγίζουν τα ζητήματα ψύχραιμα και ορθολογικά και να σκέφτονται επιτυχημένες εναλλακτικές. • Κοινωνικές επαφές και δικτύωση: Κάθε φορά που έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα, είναι σημαντικό να έχουμε ανθρώπους που μπορούν να μας προσφέρουν υποστήριξη. Το να μιλάμε με συναδέλφους, φίλους, αλλά και ειδικούς για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, μπορεί να είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να αποκτήσουμε άλλη προοπτική, να αναζητήσουμε νέες λύσεις, ή απλά να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας. Παρόλο που το να είναι κανείς εφευρετικός είναι σημαντικό στοιχείο της προσαρμοστικότητας, είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζει πότε να ζητήσει βοήθεια, και κυρίως από ανθρώπους ειδικά εκπαιδευμένους για την αντιμετώπιση αντίστοιχων καταστάσεων. n Αντί Επιλόγου… Όταν έρχεται κάποιος αντιμέτωπος με δύσκολες καταστάσεις και δισεπίλυτα προβλήματα στην εργασία του, συνηθίζω να λέω ότι πρέπει να χρησιμοποιεί την «εσωτερική του ζυγαριά» και να βάζει στον αντίποδα των δυσκολιών όλα τα δεδομένα που έχει συλλέξει με θετική προσέγγιση, ορθολογική - μακροπρόθεσμη σκέψη και ψύχραιμο λογισμό. Μόνο τότε θα μπορέσει να βρει την –τόσο απαραίτητη– ισορροπία του, μια ισορροπία που προκύπτει από την αλλαγή οπτικής και που τόσο είναι απαραίτητη για να υπερβεί το τώρα για χάρη του αύριο… και να γίνει πραγματικά resilient!

ΑΛΛΆΖΩ ΠΡΟΪΣΤΆΜΕΝΟ

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΚΑΡΜΙΡΗΣ HR Director, WIND Ελλάς Τηλεπικοινωνίες Α.Ε.Β.Ε. Μέλος ΣΔΑΔΕ

Η αποτελεσματική διαχείριση των αλλαγών στο επιχειρηματικό περιβάλλον αποτελεί σημαντική πρόκληση, όχι μόνο για τις εταιρείες και τις διοικήσεις τους αλλά και για τους ίδιους τους εργαζόμενους, οι οποίοι επηρεάζονται άμεσα, βιώνοντας συχνά ραγδαίες αλλαγές στον εργασιακό τους χώρο. Μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές, που παρατηρείται με μεγάλη συχνότητα τα τελευταία χρόνια, και την οποία οι εργαζόμενοι πρέπει να διαχειρισθούν με επιτυχία, είναι η αλλαγή του προϊσταμένου τους, η οποία συμβαίνει είτε χωρίς δική τους πρωτοβουλία, όταν αλλάζει ο προϊστάμενός τους λόγω αντικατάστασης ή αναδιοργάνωσης, είτε με δική τους πρωτοβουλία, όταν μετακινούνται σε άλλο τμήμα/ρόλο ή άλλη εταιρεία. Είναι κατανοητό ότι στην πρώτη περίπτωση απαιτείται υψηλότερο επίπεδο διαχείρισης, καθώς δεν έχει προηγηθεί από τον προϊστάμενο και τον εργαζόμενο η σχετική αξιολόγηση της μελλοντικής συνεργασίας τους. Με αυτό το έναυσμα, θα προσπαθήσω να αποδώσω, με απλές συμβουλές και tips, πώς η διαχείριση της αλλαγής προϊσταμένου από την πλευρά του εργαζόμενου, λόγω αντικατάστασης ή αναδιοργάνωσης, μπορεί να εξελιχθεί ως πρόκληση και ξεπερνώντας τις φαινομενικές δυσκολίες και επιφυλάξεις να επιφέρει σημαντικές επαγγελματικές ευκαιρίες ανάπτυξης. Πάντα, τα αρχικά στάδια κάθε συνεργασίας είναι πολύ σημαντικά και καθορίζουν, συνήθως, όχι μόνο το τελικό αποτέλεσμα, αλλά και την ταχύτητα με την οποία θα αναπτυχθούν οι απαραίτητες σχέσεις εμπιστοσύνης του εργαζόμενου με τον προϊστάμενό του. Μια από τις πρώτες ενέργειες που θα ζητηθεί από το νέο μας προϊστάμενο είναι η ενημέρωσή του εφ’ όλης της ύλης, και πιο συγκεκριμένα για τις ευθύνες του ρόλου μας, τα projects που διαχειριζόμαστε, καθώς και τις προτάσεις μας για βελτίωση και ανάπτυξη των υφιστάμενων καταστάσεων. Προετοιμάζομαι…. Επομένως, είναι ευνόητο ότι η προετοιμασία μας για κάθε συνάντηση που στοχεύει στην ενημέρωση του νέου προϊσταμένου αποκτά εξαιρετική βαρύτητα. Είναι η ευκαιρία που έχουμε για να διαμορφώσουμε σε μεγάλο βαθμό την άποψη του προϊσταμένου μας για το ευρύτερο επίπεδο του επαγγελματικού μας προφίλ, το βάθος της τεχνογνωσίας μας, τις προσδοκίες μας για συνεχή βελτίωση και ανάπτυξη, όπως και για να αναδείξουμε το επίπεδο των συμπεριφορών που υποστηρίζουν το προφίλ της θέσης μας. Συγχρόνως, από τις πρώτες συναντήσεις συνεργασίας μας, έχουμε την ευκαιρία να προσδιορίσουμε το ύφος της επικοινωνίας και της συζήτησης, και γενικότερα το μοντέλο συνεργασίας/λειτουργίας που ταιριάζει με το νέο προϊστάμενο, με τα οποία κρίνεται σκόπιμο να προσαρμοστούμε. Για παράδειγμα, θα πρέπει να προσδιορίσουμε το επίπεδο ανάλυσης της πληροφορίας. Δηλαδή, προτιμά αναλυτικές αναφορές ή την παρουσίαση της γενικής εικό72

νας; Οργανωμένες συναντήσεις ενημέρωσης και επίλυσης θεμάτων ή άμεσες συζητήσεις και γρήγορες αποφάσεις; Λεπτομέρειες και διαπιστώσεις τέτοιου είδους, εφόσον προσδιορισθούν γρήγορα, θα μπορούσαν να δώσουν αποτελεσματικό ρυθμό και δημιουργικότητα στο πλαίσιο της συνεργασίας μας. Θεωρείται δεδομένο ότι ο νέος προϊστάμενος θα προχωρήσει σε μικρές ή μεγάλες αλλαγές σε θέματα που αφορούν την οργάνωση και τις εσωτερικές λειτουργίες του τμήματος, ενώ είναι πολύ πιθανό να επαναπροσδιορίσει τις προτεραιότητες της ομάδος. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος μας είναι καταλυτικός, καθώς θα πρέπει να αποδεικνύουμε καθημερινά ότι εξυπηρετούμε τις αλλαγές και είμαστε ευθυγραμμισμένοι με τα νέα πλάνα. Συμπεριφορές όπως: «δεν θεωρούμε τίποτα δεδομένο», «επαναπροσεγγίζουμε τις καταστάσεις με δημιουργικότητα και φρεσκάδα» «και προσφέρουμε πάντα τη γνώση μας για την ταχύτερη υλοποίηση και αποφυγή των δυσκολιών» –τις οποίες λόγω εμπειρίας, γνωρίζουμε και λαμβάνουμε πάντα υπόψη–, τις υιοθετούμε σε καθημερινή βάση. Ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο νέος προϊστάμενος προέρχεται μέσα από την ομάδα μας και είχε προηγηθεί η σχέση του συναδέλφου, κάθε συμπεριφορά που αναδεικνύει ανταγωνιστική σχέση θα πρέπει να αποφεύγεται. Επίσης, σε κάθε ευκαιρία επιδιώκουμε την ανατροφοδότηση, με στόχο την επιβεβαίωση ότι οι προσπάθειές μας κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Σε αυτό το στάδιο, η έννοια της καθοδήγησης αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία, όταν επιχειρείται αμφίδρομα, καθώς υποστηρίζει εξίσου καθοριστικά τις ουσιαστικές ανάγκες του νέου προϊσταμένου, στο πλαίσιο της επιτυχημένης ένταξής του στο ευρύτερο σύστημα. Η αποτελεσματικότητα του τρίπτυχου «καλή προετοιμασία και ολοκληρωμένη ενημέρωση, προσδιορισμός του ύφους της επικοινωνίας και του μοντέλου συνεργασίας, εξυπηρέτηση των αλλαγών και ευθυγράμμιση με τα νέα πλάνα» καθορίζεται από τη γενικότερη θετική στάση μας, χωρίς επιφυλακτικότητα και επηρεασμένη θετικά πάντα από τις νέες ευκαιρίες που παρουσιάζονται συνήθως με κάθε αλλαγή προϊσταμένου. Αναπτύσσομαι… Η απόκτηση νέων εμπειριών που μεταφέρονται από ένα νέο προϊστάμενο, η δυνατότητα που μας δίνεται να προσεγγίσουμε τις καταστάσεις, μέσα από διαφορετική οπτική γωνία και αντίληψη, η πιθανή ενασχόλησή μας με νέους στόχους και projects και η ανάπτυξη νέων ικανοτήτων, που συνήθως απαιτούνται από ένα διαφορετικό μοντέλο λειτουργίας, είναι πολύτιμες ευκαιρίες ανάπτυξης για κάθε εργαζόμενο που στοχεύει να διαχειρισθεί με αποτελεσματικότητα την αλλαγή του προϊσταμένου του, όπως και κάθε άλλη ευρύτερη αλλαγή στο εργασιακό περιβάλλον του. Η μεθοδική υλοποίηση του ανωτέρου πλαισίου δημιουργεί βασικές προϋποθέσεις για να ανοίξουν νέοι ορίζοντες στη συνεργασία, με στόχο μια απλή σχέση υφισταμένου – προϊσταμένου να εξελιχθεί σε σχέση καθοδήγησης και ανάπτυξης, όπου οι νέες εμπειρίες και γνώσεις θα δημιουργήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα για κάθε εργαζόμενο. n Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι η στιγμή της αλλαγής του προϊσταμένου μας είναι μία ακόμη ευκαιρία για να επαναξιολογήσουμε τις δυνατότητες ανάπτυξης που βιώσαμε με τον προηγούμενο προϊστάμενο και μάλιστα να τις εκφράσουμε, προβάλλοντας –εκτός των άλλων– την επαγγελματική συνέπεια και το ήθος μας.

ΑΛΛΆΖΩ ΘΈΣΗ

ΜΥΡΤΏ ΘΕΟΔΟΣΟΠΟΎΛΟΥ Human Resources Manager & Executive Support, Toyota Material Handling Greece A.E. Μέλος ΣΔΑΔΕ

Η αλλαγή θέσης στην εργασιακή ζωή ενός υπαλλήλου είναι από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού στην Ιαπωνία. Επαγγελματίες του κλάδου υποστηρίζουν ότι είναι μια βασική αιτία που οι ιαπωνικές εταιρείες έχουν τόσο ομαλή λειτουργία. Τα οφέλη από τη συχνή εναλλαγή θέσεων εργασίας μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω: α) μακροχρόνια δέσμευση εργαζόμενου - επιχείρησης, β) μικρή ή μηδενική απώλεια εργαζομένων, γ) ενδυνάμωση της ομαδικότητας και των εταιρικών αξιών, δ) εξέλιξη του εργαζομένου. Φυσικά, η υιοθέτηση τέτοιων πρακτικών στις ιαπωνικές επιχειρήσεις αντανακλά την ιαπωνική κουλτούρα, η οποία θέλει την ομαδικότητα και το σύνολο μπροστά, και πάντα πάνω από τη μονάδα. Στην Ευρώπη, η αλλαγή θέσης αντιμετωπίζεται διαφορετικά, αν και όλο και περισσότερες επιχειρήσεις στρέφονται στα ιαπωνικά πρότυπα. Τρεις είναι κυρίως οι περιπτώσεις που διακρίνονται και στην Ελλάδα: αλλαγή καριέρας, μετακίνηση σε άλλη εταιρεία, εσωτερική αλλαγή θέσης (rotation). Αλλαγή καριέρας Η αλλαγή καριέρας είναι μια καθαρά προσωπική υπόθεση. Ο εργαζόμενος χρειάζεται να προχωρήσει σε μια βαθιά ενδοσκόπηση πριν πάρει οποιαδήποτε απόφαση. Θα πρέπει να εξετάσει την παρούσα επιλογή του. Γιατί είχε διαλέξει αρχικά αυτήν την εργασία; Nιώθει ικανοποιημένος σήμερα; Tι του λείπει; Tι ψάχνει με αυτή την αλλαγή; Αν κάποιος ασχολείται, παραδείγματος χάρη, με τα οικονομικά και αποφασίσει ότι θέλει να κάνει στροφή προς το marketing, πώς μπορεί να το υλοποιήσει; Σε κάθε περίπτωση, ο εργαζόμενος που εξετάζει αλλαγή καριέρας είναι εκ των πραγμάτων γεμάτος ενέργεια και θάρρος, προαπαιτούμενα για μια τέτοια κίνηση. Πρέπει, όμως, να στηριχθεί και στην ανάλυση του σήμερα και την καταγραφή των προσδοκιών που έχει από το αύριο. Και πάνω απ’ όλα, απαιτείται χρόνος. Αρκετός χρόνος για τη λήψη της απόφασης, αλλά και για τη μετάβαση, αφού η αλλαγή καριέρας δεν συγκρίνεται με καμία άλλη μορφή αλλαγής θέσης. Μετακίνηση σε άλλη εταιρεία Η μετακίνηση σε ίδιο αντικείμενο εργασίας σε άλλη επιχείρηση είναι ίσως και η πιο ομαλή αλλαγή από τις τρεις κατηγορίες που αναφέρονται. Η γνώση που φέρει ο εργαζόμενος για την εργασία του είναι το εφόδιο που θα χρησιμοποιεί καθημερινά και στο νέο εργασιακό περιβάλλον. Φυσικά, από Οργανισμό σε Οργανισμό υπάρχουν διαφοροποιήσεις ή καινούργιες εσωτερικές διαδικασίες, αλλά όταν ένας εργαζόμενος απασχολείται π.χ. στις πωλήσεις και βρεθεί σε μια νέα επιχείρηση στο τμήμα πωλήσεων, προσγειώνεται σε ένα γνώριμο κόσμο. Δυ74

σκολίες και ευκαιρίες προκύπτουν σε κάθε αλλαγή, όμως η επιτυχία της συγκεκριμένης αλλαγής είναι εξασφαλισμένη. Εσωτερική αλλαγή θέσης Η εσωτερική αλλαγή θέσης είναι και αυτή με τα περισσότερα πλεονεκτήματα, και για τα δύο μέρη. Ο υπάλληλος έχει νέα κίνητρα, αποκτά νέες γνώσεις, σταματά η φθορά που έρχεται αναπόφευκτα μέσα από το χρόνο και ανταμείβεται για τη μέχρι τώρα πορεία του. Η επιχείρηση επενδύει σε εργαζόμενους των οποίων ήδη γνωρίζει την απόδοση, ενισχύει την ομαδικότητά της, καθώς κάνει γνωστό σε όλο το δυναμικό της πως τέτοιες ευκαιρίες είναι ανοιχτές προς όλους, και αποκτά άτομα τα οποία δεσμεύονται μαζί της για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα με ποιοτικά αποτελέσματα. Η εσωτερική αλλαγή θέσης για να είναι επιτυχημένη χρειάζεται, όπως όλα, καλό σχεδιασμό. Πρώτα πρέπει να χαρτογραφηθούν οι ικανότητες και οι δυνατότητες του ατόμου ώστε να βρεθεί η κατάλληλη θέση. Εφόσον βρεθεί το κατάλληλο ζευγάρι εργαζόμενουθέσης, ως επόμενο βήμα πρέπει να δημιουργηθεί σωστό πλάνο μετακίνησης (action plan). Κι αυτό, διότι η εσωτερική αλλαγή θέσης ταράζει πολλές ισορροπίες στη λειτουργία ενός οργανισμού. Με την κατάλληλη προετοιμασία του τμήματος από το οποίο θα μετακινηθεί ο εργαζόμενος και τη σωστή υποδοχή του στη νέα θέση, έχει ολοκληρωθεί η μισή από τη διαδικασία της αλλαγής. Η υπόλοιπη μισή, που είναι και αυτή με το μεγαλύτερο βάρος, είναι η προετοιμασία και καθοδήγηση του ίδιου του ατόμου (coaching). Ο σωστός άνθρωπος στη σωστή θέση… Η αλλαγή της θέσης μπορεί να ακούγεται ενδιαφέρουσα υπόθεση, μια εργασιακή εμπειρία που θα ήθελαν πολλοί να βιώσουν, όμως στην εφαρμογή της συναντάμε μια σειρά από προκλήσεις. Το άτομο, το οποίο θα μετακινηθεί πρέπει είναι σχετικά έμπειρο στην εργασία, χωρίς να μετράει πολλά έτη στην επιχείρηση. Πολλές επιχειρήσεις έχουν την τάση να μετακινούν άτομα με μεγάλη εργασιακή εμπειρία ή μεγάλης ηλικίας, με φτωχά αποτελέσματα. Επίσης, θα πρέπει να συμμετάσχει από νωρίς στη διαδικασία σχεδιασμού της μετακίνησης, καθώς η εμπλοκή του συνεπάγεται και τη δέσμευσή του για τη νέα πρόκληση που καλείται να πάρει. Οι γνώσεις που κουβαλά από την προηγούμενη θέση του μπορεί να μην έχουν καμία εφαρμογή στη νέα θέση, άρα θα πρέπει να προετοιμαστεί για βομβαρδισμό γνώσεων, αλλά και για κάποιες πρώτες δυσκολίες. Η νέα θέση απαιτεί χρόνο προσαρμογής και αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό και από τα δύο μέρη. Τέλος, είναι σημαντικό το άτομο να υποστηριχθεί και από το στενό οικογενειακό του περιβάλλον. Μπορεί λοιπόν η εργασιακή πραγματικότητα της Ελλάδας να μην είναι ίδια με της Ιαπωνίας και η αλλαγή θέσης να ακούγεται μάλλον αδύνατη, ίσως και αρνητική, όμως στην πραγματικότητα, εκτός από προσωπική υπόθεση του εργαζομένου, αποτελεί τη μετάφραση του καλού Human Resources Management μέσα στην επιχείρηση. n Οι ευκαιρίες ή συγκυρίες που ευνοούν την αλλαγή θέσης θα εμφανίζονται πάντα, καθώς οι επιχειρήσεις είναι δυναμικοί οργανισμοί με συνεχείς μεταβολές. Η δυνατότητα να βρίσκεται ο σωστός άνθρωπος στη σωστή θέση είναι ανεκτίμητη και οδηγεί πάντα σε επιτυχημένα αποτελέσματα, τόσο για τον εργαζόμενο όσο και για την επιχείρηση.

ΑΛΛΑΖΩ ΚΑΡΙΕΡΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΑΛΛΊΓΑΣ HR Manager, Χρυσός Οδηγός Α.Ε. Μέλος ΣΔΑΔΕ

H αλλαγή καριέρας σε τέτοιες εποχές, με τα γνωστά εργασιακά αδιέξοδα σε όλους τους κλάδους, ακούγεται σχήμα οξύμωρο. Σε αυτό βέβαια συμβάλλει και ο περίγυρός σου που υποστηρίζει, όχι άδικα πολλές φορές, ότι θα πρέπει να αισθάνεσαι τυχερός που έχεις μια σταθερή δουλειά. Ωστόσο, υπάρχουν σημάδια που δεν πρέπει να αγνοείς, μένοντας σε μια καριέρα που έπαψε να σε γεμίζει, να σε εξελίσσει και να σε ολοκληρώνει συναισθηματικά. Δώσε σημασία στα 3 σημάδια... Τα τρία σοβαρότερα σημάδια που μπορούν να σε ωθήσουν να αλλάξεις καριέρα είναι τα εξής: 1. Έχεις σταματήσει να αγαπάς αυτό που κάνεις. Ίσως το πιο σημαντικό σημάδι, κατά τη γνώμη μου, είναι το να πάψεις να έχεις ενεργό ενδιαφέρον γι’ αυτό που κάνεις. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί για τρεις λόγους: α) όταν δεν υπάρχει πια καμία πρόκληση/ενδιαφέρον σε αυτό που κάνεις, β) όταν πιστέψεις ότι δεν εκτιμάται η δουλειά σου και γ) όταν δεν υπάρχει καμία προοπτική εξέλιξης στη δουλειά σου (career path). Πιστεύω ωστόσο, ότι αυτοί οι τρεις λόγοι, αν και οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα, έχουν τελείως διαφορετική αντιμετώπιση και λύση. Για παράδειγμα, για να βρεις εκ νέου πρόκληση στη δουλειά σου, θεωρώ πως ευθύνεσαι σε μεγάλο βαθμό και εσύ ο ίδιος. Έχεις αναρωτηθεί, άραγε, αν έχεις εξαντλήσει όλους τους τρόπους αυτο-βελτίωσης; Πολλές φορές νέα σεμινάρια, αλλά και νέες αποκτηθείσες δεξιότητες, σου προσφέρουν νέα «όπλα» στον τρόπο διαχείρισης της καθημερινότητάς σου και συμβάλλουν στην ανανέωση της δουλειάς σου. Ψάξε στο διαδίκτυο, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Linkedin, Facebook, Twitter) και ενημερώσου για όλες τις τάσεις της αγοράς, αλλάζοντας τον τρόπο που κάνεις τη δουλειά σου, βάζοντας νέες προκλήσεις σε αυτή. Αναφορικά με το αν εκτιμάται η δουλειά σου, επίσης φέρεις μερίδιο ευθύνης και ο ίδιος. Σίγουρα το να αναγνωρίζεται η συνεισφορά μας στη δουλειά είναι μια ανάγκη σημαντική για την αυτοεκτίμησή μας. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει και εμείς οι ίδιοι να την προβάλλουμε, αλλά και να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι σε αυτό το ασταθές επιχειρησιακό περιβάλλον έχουμε κατά καιρούς αποχαιρετήσει συναδέλφους ισάξιους κάποιες φορές με εμάς. Ο τρίτος λόγος που αφορά στην προοπτική εξέλιξης, για μένα, είναι πιο σημαντικός. Παρ’ όλα αυτά, και πάλι πρέπει να εξεταστούν και άλλοι παράμετροι, όπως για παράδειγμα, αν έχει υπάρξει η συγκυρία να αναλάβεις την επόμενη θέση και, ενώ έχεις όλα τα απαραίτητα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, την αναλαμβάνει κάποιος άλλος. Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε αυτό, τότε ίσως πρέπει να κάνεις το επόμενο βήμα, είτε αυτό θα είναι αλλαγή δουλειάς είτε αλλαγή καριέρας. 76

2. Το περιβάλλον εργασίας σου είναι ακατάλληλο, με αποτέλεσμα να μην είσαι ευτυχισμένος. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό σημάδι που μπορεί να σε οδηγήσει σε αλλαγή καριέρας. Φαντάσου να είσαι χρόνια ένας εξωτερικός πωλητής και ξαφνικά να γίνεις διοικητικός υπάλληλος. Το πιο πιθανό σε μια τέτοια εργασία είναι να βιώσεις το χειρότερο εφιάλτη σου. Δεν γίνεται σε έναν άνθρωπο που κινείται στο δρόμο όλη μέρα, κάνοντας ραντεβού, προωθώντας προϊόντα ή υπηρεσίες, να τον βάλεις ξαφνικά μπροστά από έναν υπολογιστή σε ένα γραφείο. Ποτέ λοιπόν μη δοκιμάζεις τις αντοχές σου, υποφέροντας σιωπηλά σε μια θέση εργασίας. Το πιθανότερο είναι να απομακρυνθείς αργά ή γρήγορα από τη θέση αυτή, στερώντας ταυτόχρονα από κάποιον άλλο το δικαίωμα να είναι ευτυχισμένος στη δική σου «προσωρινή» θέση εργασίας. 3. Οι προοπτικές του κλάδου σου έχουν χειροτερέψει. Αυτό είναι πραγματικά ένα σημαντικό σημάδι, που αργά ή γρήγορα θα σε οδηγήσει σε αλλαγή καριέρας. Αν είσαι γύρω στα 40, θα θυμάσαι ότι επαγγέλματα, όπως γραφίστας, ακόμη και σχεδιαστής δομικών έργων, ακούγονταν στο ξεκίνημα της επαγγελματικής μας σταδιοδρομίας ως επαγγέλματα με τεράστιο μέλλον και πολλές προοπτικές. Οι ραγδαίες, όμως, αλλαγές στην τεχνολογία και την οικονομία έχουν επιβάλει αλλαγή στη διαχείριση του ταλέντου μας, με τη σωστή χρησιμοποίηση προγραμμάτων του υπολογιστή, χωρίς απαραίτητα να χρειάζεται το έμφυτο σχεδιαστικό ταλέντο. Πλέον, ο γραφίστας καλείται, για παράδειγμα, να γνωρίζει άριστα html και css, διαθέτοντας εμπειρία στο web design, ενώ έχει σταδιακά μεταλλαχθεί σε web designer. Άρα, ή θα ακολουθήσεις τις εξελίξεις και θα εκπαιδευτείς στα νέα προγράμματα σχεδιασμού και δημιουργίας website ή, αν είσαι ρομαντικός και σου αρέσει η μυρωδιά του χαρτιού, θα μείνεις με την ανάμνησή του και θα αλλάξεις καριέρα. Αν αναγνωρίζεις στον εαυτό σου τα τρία παραπάνω σημάδια, τότε είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να αλλάξεις καριέρα. Όπως είδες, ωστόσο, δεν χρησιμοποίησα ούτε το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout) ούτε τον οικονομικό παράγοντα ως σημάδια αλλαγής. Αυτό συνέβη, διότι πιστεύω ότι οι δύο αυτοί παράγοντες δεν είναι καθοριστικοί. TIP: Να γνωρίζεις όμως ότι, ακόμη κι αν όλα τα σημάδια οδηγούν στην απόφαση αλλαγής καριέρας, θα πρέπει εκ προοιμίου: να έχεις καταρτίσει συγκεκριμένο λεπτομερές οικονομικό πλάνο κατόπιν έρευνας αγοράς, να έχεις εξετάσει όλες τις πιθανότητες, ακόμη και αποτυχίας της επένδυσής σου σε αυτή την προσπάθεια, να μην έχεις παρασυρθεί από τις επιτυχίες τρίτων, ακόμη και αν αυτοί είναι συγγενείς σου. n Η άποψή μου, κλείνοντας, είναι ότι οι γνώσεις και τα προσόντα που έχεις αποκτήσει όλα αυτά τα χρόνια μπορούν να «μεταφερθούν» και σε άλλα περιβάλλοντα εργασίας. Όμως, πριν πάρεις την απόφαση για να ακολουθήσεις το «όνειρο», να είσαι έτοιμος για ένα νέο αγώνα. Μην περιμένεις να αναδειχθείς αμέσως, ούτε φυσικά να εξοικονομήσεις πολλά χρήματα βραχυπρόθεσμα. Προσπάθησε μόνο να δώσεις τον καλύτερό σου εαυτό στη νέα σου καριέρα και ετοιμάσου για πολλές ώρες δουλειάς. Την απόφαση της αλλαγής δεν πρέπει ποτέ να την πάρεις σε περίοδο έντονου στρες στη δουλειά, παρά μόνο κατόπιν ωρίμου σκέψεως και έρευνας.

Ασφαλιστικές επιλογές για τις ανάγκες κάθε επιχείρησης Η INTERAMERICAN στέκεται στο πλευρό κάθε επιχείρησης, προσφέροντας επιλογές που καλύπτουν κάθε τομέα της λειτουργίας της. Μπορούν να προσαρμοστούν στις ξεχωριστές ανάγκες της κάθε επιχείρησης, ανάλογα με το μέγεθος και τη δραστηριότητά της, προσφέροντας λύσεις «στα μέτρα της». Σύγχρονες ασφαλιστικές λύσεις για το ανθρώπινο δυναμικό Οι άνθρωποι αποτελούν την κινητήρια δύναμη κάθε οργανισμού. Η INTERAMERICAN προσφέρει πολλές δυνατότητες ασφαλιστικής κάλυψης για το ανθρώπινο δυναμικό, καλύπτοντας σημαντικές ανάγκες των εργαζομένων και συμπληρώνοντας την κάλυψη του Κοινωνικού Φορέα. Περιλαμβάνουν: • Ασφάλειες Υγείας • Ασφάλειες Ζωής & Εισοδήματος • Συνταξιοδοτικά Προγράμματα • Άμεση Ιατρική Βοήθεια Εξασφάλιση των περιουσιακών στοιχείων και της ευθύνης της εταιρείας Για την προστασία της επιχείρησης από τους κινδύνους και την εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της, η INTERAMERICAN προσφέρει: n Ασφάλιση της περιουσίας: Ευέλικτα ασφαλιστικά προγράμματα, τα οποία μπορούν να προσαρμοστούν στο μέγεθος, στη δραστηριότητα και στις δυνατότητες κάθε επιχείρησης αλλά και τυποποιημένα προγράμματα, όπως τα INTERAMERICAN BUSINESS και INTERAMERICAN EASY BUSINESS. n Κάλυψη της ευθύνης απέναντι σε τρίτους: Καθώς οι διεκδικήσεις που μπορεί να προκύψουν είναι μεγάλες, η INTERAMERICAN προσφέρει προγράμματα ασφάλισης της Αστικής Ευθύνης αλλά και προγράμματα που καλύπτουν αποτελεσματικά όλες τις δραστηριότητες της επιχείρησης. Άμεση Ιατρική Βοήθεια Η INTERAMERICAN, διαθέτοντας μοναδικές υποδομές και εμπειρία, είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά κάθε έκτακτο περιστατικό υγείας, όπως ένα ατύχημα ή μια ξαφνική ασθένεια. Το πρόγραμμα Άμεση Ιατρική Βοήθεια προσφέρει, 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες το χρόνο: • Ιατρικές συμβουλές και οδηγίες. • Υγειονομική μεταφορά, με το κατάλληλο μέσο, ασθενοφόρo, ελικόπτερο, ή ακόμη και αεροπλάνο. Το πρόγραμμα μπορεί να διαμορφωθεί ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης, που μπορεί να το διαθέσει σε ομαδικό επίπεδο, τόσο στο προσωπικό της όσο και στους πελάτες, προσθέτοντας υψηλή αξία στις υπηρεσίες της. Οι υποδομές της INTERAMERICAN • Συντονιστικό κέντρο - Τηλεφωνική Γραμμή Υγείας 1010 • 20 ιδιόκτητα ασθενοφόρα • 3 ελικόπτερα • 5 αεροπλάνα • 70 εξειδικευμένοι συνεργάτες • 165 διεθνείς συνεργασίες INTERAMERICAN: Κύρος και αξιοπιστία Η INTERAMERICAN, με ηγετική παρουσία για περισσότερα από 45 χρόνια, είναι σήμερα η 1η σε μέγεθος ιδιωτική ασφαλιστική εταιρία και 2η στο σύνολο της ελληνικής αγοράς. Αποτελεί μέλος του Ομίλου ACHMEA, ενός κορυφαίου ευρωπαϊκού ομίλου που κατέχει την πρώτη θέση στην ασφάλιση υγείας στην Ολλανδία.

www.interamerican.gr

ΑΛΛΆΖΩ ΧΏΡΑ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΟΥΡΟΠΛΗΣ Group Head of Human Resources, Libra Capital Limited Μέλος ΣΔΑΔΕ

Ανέκαθεν οι Έλληνες χρησιμοποιούσαμε την έκφραση «όπου γης και πατρίς». Mια έκφραση αρχικά προερχόμενη από τον Κικέρωνα, ο οποίος έλεγε «Όπου καλώς, εκεί η πατρίς», θέλοντας να περιγράψει ότι η πατρίδα για κάθε άνθρωπο είναι ο τόπος εκείνος στον οποίο περνάει καλά. Για εμάς τους Έλληνες, η φράση αυτή έχει μια ιδιαίτερη σημασία μέσα στα χρόνια, όπου αρκετά μεταναστευτικά κύματα Ελλήνων μετοίκησαν σε Αμερική, Αυστραλία, Αφρική και Ευρώπη. Οι λόγοι ποικίλοι, με πιο πρόσφατους τη μεταπολεμική περίοδο 1950-1970 και σήμερα, από το 2010 και μετά, να αφορούν αποκλειστικά την αλλαγή τόπου για εύρεση εργασίας. Δεν θα πρέπει όμως να περιορίζουμε τις αιτίες μετοίκησης στην εργασία, αλλά και στο ανήσυχο ελληνικό πνεύμα, δηλαδή την αναζήτηση περιπέτειας και εμπειριών. Η απόφαση της αλλαγής χώρας δεν είναι εύκολη. Προϋποθέτει ψυχική δύναμη για να αλλάξεις τόπο, τρόπο ζωής και συνήθειες. Είναι όμως μια περιπέτεια, ένα ταξίδι, για το οποίο εμείς οι Έλληνες έχουμε διαπρέψει στο εξωτερικό, σε αρκετούς τομείς. Και αυτό γιατί τολμήσαμε να κάνουμε το πρώτο βήμα και να βγούμε στον κόσμο. Για όσους σήμερα σκέφτονται και θέλουν να κάνουν αυτό το βήμα ή είναι ήδη σε φάση προετοιμασίας, υπάρχουν κάποιες συμβουλές για την πιο ομαλή μετάβαση, που προέρχονται από τις εμπειρίες αυτών που προηγήθηκαν. Η ομαλή μετάβαση Οι τρεις βασικές παράμετροι στις οποίες θα εστιάσουμε για την πιο ομαλή μετάβαση στη νέα κατάσταση είναι η Οικογένεια, η Καριέρα/Εργασία και η Κοινωνική Ζωή. Οικογένεια: Εάν κάποιος αποφασίσει να μετακινηθεί και δεν έχει οικογένεια (σύζυγο και παιδιά) να τον ακολουθήσει, τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Σε αυτήν την περίπτωση είναι περισσότερο αυτόνομος για τις αποφάσεις που θα πάρει, ως προς την κατοικία ή την περιοχή διαμονής, ως προς τη συγκατοίκηση ή μη, καθώς και τον προϋπολογισμό ως προς τα χρήματα που θέλει/μπορεί να διαθέσει για το νέο κόστος ζωής. Αυτό ειδικά το τελευταίο είναι και το σημαντικότερο για την όποια απόφαση μετακίνησης. Υπάρχουν αρκετές πληροφορίες στο διαδίκτυο για το διαφορετικό κόστος ζωής μεταξύ δύο χωρών ή/και πόλεων, στις οποίες θα πρέπει κάποιος να ανατρέξει πριν από οποιαδήποτε απόφαση. Ο σω-

στός προϋπολογισμός θα είναι η προϋπόθεση για ένα καλό ξεκίνημα. Για τη μετοίκηση με σύζυγο και παιδιά καλό θα είναι να έχει προηγηθεί ο ένας από τους δύο (κυρίως είναι αυτός που έχει εξασφαλίσει τη θέση εργασίας στην καινούρια χώρα) για να προετοιμάσει το έδαφος. Κύριο μέλημα είναι η κατοικία, γιατί αυτό θα είναι το νέο τους «σπίτι» και θα πρέπει να αισθάνονται καλά όλοι στην οικογένεια με την επιλογή. Αυτό θα βοηθήσει στην ισορροπία μεταξύ της οικογενειακής και της εργασιακής ζωής. Βασικά σημεία είναι η περιοχή, τα πάρκα και παιδικές χαρές σε άμεση πρόσβαση, τα σχολεία, τα μέσα μεταφοράς και, το κυριότερο, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (γιατροί, παιδίατροι, νοσοκομεία, ασφαλιστικό σύστημα). Η περίοδος προσαρμογής είναι πολύ σημαντική για όλη την οικογένεια και θα πρέπει να οργανώσουν αρκετές δραστηριότητες για τις πρώτες ημέρες, με σκοπό την εξοικείωση όλων των μελών στο νέο τους περιβάλλον. Για τα παιδιά ειδικά, είναι σημαντικό να περάσουν ευχάριστο χρόνο και με τους δύο γονείς, αντιμετωπίζοντας με αυτόν τον τρόπο την έλλειψη συγγενών και φίλων που συνήθως υπάρχει. Η οικογένεια, μέσα από αυτή τη μετάβαση, δένεται περισσότερο από ποτέ και προσπαθεί να κρατά ζωντανή την «ελληνικότητα» με κάθε τρόπο, μέσω της επικοινωνίας στην ελληνική γλώσσα στο σπίτι ή με την ένταξη των παιδιών σε ελληνικά σχολεία πλήρους ή μερικής παρακολούθησης. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαθεί η γλώσσα μας και η ιστορία μας, αλλά αντιθέτως είναι κομβικής σημασίας να διδαχτεί σωστά και να διαδοθεί. Η θρησκεία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην προσπάθεια αυτή και ο χριστιανισμός είναι έντονος στο εξωτερικό, τηρώντας μια συνέχεια στα πολύτιμα ήθη και έθιμά μας. Είναι ο καιρός που βγάζουμε από πάνω μας όλα μας τα ελαττώματα και φέρνουμε στην επιφάνεια όλα μας τα προτερήματα, για τα οποία είμαστε περήφανοι. Καριέρα/Εργασία: Είτε κάποιος έχει εξασφαλίσει μια θέση εργασίας πριν τη μετακίνηση είτε θα προχωρήσει σε ανεύρεση αυτής μετά την άφιξή του, η λέξη η οποία θα συναντά καθημερινά είναι η αξιοκρατία. Εάν είσαι καλός στην εργασία σου, ο δρόμος για την ανέλιξη είναι ανοιχτός, χωρίς να χρειάζεται να ξέρεις κάποιον ή να σε ξέρουν. Τα εφόδιά σου πρέπει να είναι η ευελιξία σου, η εργατικότητά σου, η ευστροφία σου και η προσαρμοστικότητά σου. Το χαρακτηριστικό που μας ξεχωρίζει και μας διακρίνει εμάς τους Έλληνες είναι ότι είμαστε δημιουργικοί και βρίσκουμε λύσεις σε δύσκολα προβλήματα. Αρκετές χώρες κάνουν χρήση της τεχνολογίας σε μεγάλο βαθμό κι έτσι μπορείς εύκολα να έχεις άμεση πληροφόρηση για αγγελίες, πιθανές θέσεις εργασίας, υποστήριξη για το βιογραφικό, συστήματα επαγγελματικής δικτύωσης, πληροφορίες αμοιβών και παροχών, φοροτεχνικά και ασφαλιστικά. Στα περισσότερα από αυτά, εάν όχι σε όλα, έχεις άμεση πρόσβαση από κινητές συσκευές, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση χρόνου, την ταχεία ανταπόκριση και την έγκαιρη πληροφόρηση. Οι διαδικασίες είναι πιο γρήγορες και αποτελεσματικές, με περιορισμένη τη γραφειοκρατία, αλλά πρέπει να προσαρμοστεί κανείς στην κατά γράμμα εκτέλεσή τους, χωρίς δυνατότητες παρέκκλισης από αυτές, όσο και «λογικές» αν φαίνονται σε εμάς οι όποιες «ευελιξίες» που θα χρησιμοποιούσαμε στην πατρίδα μας. 80

Σημαντικό, επίσης, είναι και το τραπεζικό σύστημα κάθε χώρας. Βασικές αρχές του είναι η αξιοπιστία, η πιστοληπτική ικανότητα και η σταθερότητα, όλα στοιχεία που θα σε δυσκολέψουν στην αρχή, αλλά θα σε ακολουθούν και θα σε διευκολύνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής σου στη χώρα αυτή. Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν ότι ζεις, συνεργάζεσαι ή συναναστρέφεσαι, μιλώντας και κατανοώντας τη γλώσσα επικοινωνίας σε ικανοποιητικό βαθμό. Είναι πολύ δύσκολο να έχεις μια ευχάριστη ζωή και μια καλή καριέρα, εάν δυσκολεύεσαι με την επικοινωνία στην ίδια γλώσσα. Κοινωνική Ζωή: Την απόφασή σου για μετακίνηση στο εξωτερικό πρέπει να ακολουθήσει και η συνειδητοποίηση ότι θα ενταχτείς σε ένα διεθνοποιημένο σύνολο, με διαφορετικές κουλτούρες, συνήθειες και θρησκείες. Σε αρκετές από τις πόλεις που μετακινηθήκαμε, η πλειοψηφία των κατοίκων είναι ξένοι, με αποτέλεσμα αυτό να μας κάνει και εμάς να αισθανόμαστε οικεία στο νέο περιβάλλον. Άδραξε την ευκαιρία και δημιούργησε ένα κοινωνικό κύκλο από διάφορες εθνικότητες. Έχεις πολλά να μάθεις και να κερδίσεις, αλλά έχεις και πολλά να δώσεις. Μη βιαστείς να γίνεις μέλος της εκάστοτε ελληνικής κοινότητας, αλλά μην την απορρίψεις και τελείως. Η σωστή κοινωνική ζωή και δικτύωση θα σε βοηθήσουν να κάνεις πράξη την έκφραση «όπου γης και πατρίς». Φρόντισε να έχεις ξεκινήσει το ταξίδι της κοινωνικής δικτύωσης πολύ πριν το ταξίδι σου στη χώρα μετοικεσίας. Η τεχνολογία, εδώ, θα είναι ο σύμμαχός σου αλλά και ο εχθρός σου ταυτόχρονα. Μπορεί να σε κρατήσει σε επαφή με τους φίλους σου ή να σε απομονώσει από αυτούς, και γι’ αυτό θα πρέπει να γίνεται λογική χρήση αυτής, αποφεύγοντας έτσι την εξάρτηση. Τόλμησε να δοκιμάσεις νέες κουζίνες, πειραματίσου ακολουθώντας κάποια διαφορετικά έθιμα και μάθε κάθε μέρα και κάτι καινούριο. Θα σε βοηθήσει και στην επαγγελματική σου ζωή. Διαφορετικά μιλάμε με Ιάπωνες και Κινέζους, αλλιώς διασκεδάζουμε με Αμερικανούς, ίσως μας αρέσουν τα καυτερά φαγητά της Ασίας και όσο μας δυσκολεύει η συναναστροφή με κάποιους λαούς, λόγω του ελεύθερου και απείθαρχου πνεύματός μας, τόσο μας ελκύει η παρέα των Νοτιο-Ευρωπαίων λόγω του μεσογειακού μας ταμπεραμέντου. n Δεν είσαι μόνος, εάν δεν το θέλεις, και είναι εμπειρία ζωής. Θα σου λείπουν πολλά από την Ελλάδα και, ανάλογα με την απόσταση, θα τα νοσταλγείς και πιο πολύ, αλλά είμαστε φτιαγμένοι ταξιδιώτες και για εμάς τους Έλληνες του εξωτερικού η Ελλάδα θα είναι η δική μας Ιθάκη.

ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΊΚΤΥΟ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΡΑΚΗΣ Area HR Leader, South East Europe IBM Μέλος ΣΔΑΔΕ

Το διαδίκτυο μας δίνει πρόσβαση σε πληροφορίες, πρόσωπα και Οργανισμούς, που χρειαζόμαστε για να πετύχουμε τους επαγγελματικούς μας στόχους. Μπορούμε να δημιουργήσουμε το «αποτύπωμά» μας, τη δική μας εικόνα (brand), μέσα από τις απόψεις μας, τις εικόνες και το περιεχόμενο που μοιραζόμαστε με τους φίλους και τους ανθρώπους με τους οποίους επικοινωνούμε. Μ’ αυτό τον τρόπο όχι μόνο «κτίζουμε» την ψηφιακή μας παρουσία, αλλά αποκτάμε γνωριμίες και πληροφορίες, που χωρίς το διαδίκτυο δεν θα αποκτούσαμε. Όταν μιλάμε για ευκαιρίες σήμερα, μιλάμε κυρίως για το χώρο του διαδικτύου, όπου όχι μόνο αναπτύσσεται μια νέα οικονομία, αλλά λειτουργεί και ως, μοναδικό πολλές φορές, μέσο για να ολοκληρώσουμε ενέργειες, όπως η αποστολή του βιογραφικού μας σε μια εταιρεία ή η αγορά ενός προϊόντος. Η οικονομία μας μετασχηματίζεται, με ταχείς ρυθμούς, σε οικονομία γνώσης, πρόσβασης σε πληροφορίες και καινοτομίας. Χωρίς το διαδίκτυο, είναι πολύ δύσκολο να βρούμε ευκαιρίες σ’ αυτήν τη νέα οικονομία. Ευκαιρίες που μπορεί να είναι για παράδειγμα η εύρεση μιας εργασίας ή η δημιουργία μιας εταιρείας, ή ακόμη και η συμμετοχή μας σε Οργανισμούς και έργα (projects), από κοινού με άλλους ανθρώπους που έχουν παρόμοια ενδιαφέροντα. Οι έννοιες της πρόσβασης (accessibility), της κοινότητας (community) και της αλληλεπίδρασης (interaction) στον ψηφιακό χώρο αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία και λειτουργούν ως καταλύτες για την παραγωγή υπηρεσιών, προϊόντων, γνώσεων και γενικότερα αξίας, στην οποία μπορούμε να συμμετέχουμε με βάση τις γνώσεις, τα ενδιαφέροντα και τα κίνητρά μας. Οι ευκαιρίες Οι επαγγελματικές δυνατότητες και ευκαιρίες που μας προσφέρει το διαδίκτυο είναι πολλές. • Εύρεση εργασίας, είτε μέσα από εξειδικευμένες σελίδες (sites) είτε μέσα από τις σελίδες των εταιρειών που μπορεί να μας ενδιαφέρουν ως εργοδότες. • Παροχή υπηρεσιών, μέσω της δημιουργίας μιας εταιρείας ή της συμμετοχής σε μια εταιρεία, ιδιαίτερα στο χώρο των ψηφιακών υπηρεσιών. • Συμμετοχή σε έργα (projects) που είναι κοντά στα επαγγελματικά μας ενδιαφέροντα και στα οποία μπορούμε να προσθέσουμε αξία με τις γνώσεις και με τις ικανότητές μας. • Συμμετοχή σε κοινότητες που καινοτομούν και δημιουργούν υπηρεσίες ή προϊόντα, βασισμένες σε εξειδικευμένες γνώσεις ή τη συνεργασία επαγγελματιών. • Προώθηση των υπηρεσιών ή των προϊόντων μας, ή ακόμη και απόψεων που μπορεί να προωθούν έμμεσα την επαγγελματική μας απασχόληση. • Διάδοση ιδεών, απόψεων και σκέψεων που μπορεί να ενδιαφέρουν ή ακόμη και να χρειάζονται σε άλλους επαγγελματίες. Με άλλα λόγια, τη δημιουργία περιεχομένου (content) που μπορεί άμεσα ή μελλοντικά να προσδώσει αξία. 82

Οι ενέργειες Μερικές από τις ενέργειες που πρέπει να κάνει κάποιος ώστε ν’ αποκομίσει όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη από το διαδίκτυο είναι οι ακόλουθες: • Δημιουργία της προσωπικής διαδικτυακής ή ψηφιακής ταυτότητας (digital brand), μέσα από τα προφίλ, τα κείμενα και τις σχέσεις που δημιουργούμε. Κάθε αποτύπωμά μας στο διαδίκτυο «κτίζει» την ψηφιακή μας ταυτότητα και αυτό είναι το σημαντικότερο από τα πράγματα που πρέπει να θυμόμαστε. • Διασύνδεση με όλους τους Οργανισμούς και τα πρόσωπα που πιθανόν μας ενδιαφέρουν, καθώς και επικοινωνίες, όπου χρειάζεται και όπου μπορούν να γίνουν. Οι επικοινωνίες μας πρέπει να είναι στοχευμένες και πάντα με σεβασμό στο χρόνο και στη διαθεσιμότητα των ανθρώπων που θα τις διαβάσουν. • Εισαγωγή των προσωπικών μας στοιχείων, όπου απαιτείται (βάσεις δεδομένων βιογραφικών, σελίδες εύρεσης εργασίας κ.λπ.), και πάντα με προσοχή στα ευαίσθητα δεδομένα μας. Πρέπει να θυμόμαστε ότι τα στοιχεία μας γίνονται διαθέσιμα, σχεδόν πάντα, σε περισσότερους από έναν ανθρώπους, καθώς και ότι μπορεί να υποστούν επεξεργασία, ανάλογα με το σκοπό για τον οποίο έχουν αποσταλεί. • Διασύνδεση με σελίδες και Οργανισμούς που προσφέρουν γνώσεις και πληροφορίες πάνω στα αντικείμενα του επαγγέλματός μας ή σχετικές με τα ενδιαφέροντά μας. • Συνεπή και συνεχή παρουσία σε όσα κοινωνικά δίκτυα και σελίδες αποφασίσουμε να συμμετάσχουμε. Πιστεύω ότι πρέπει να συμμετέχουμε σε όσο περισσότερα κοινωνικά δίκτυα μπορούμε, τουλάχιστον μέχρι να αντιληφθούμε ποια απ’ αυτά μας είναι χρήσιμα και πόσα μπορούμε με συνέπεια να διαχειριστούμε. • Δημιουργία και ανταλλαγή απόψεων, ιδεών και προτάσεων ώστε να δημιουργήσουμε τη δική μας προσωπική εικόνα, αλλά και για να καταφέρουμε να συνδεθούμε με ανθρώπους και κοινότητες με τους οποίους μοιραζόμαστε παρόμοια ενδιαφέροντα. Η δημιουργία περιεχομένου είναι πολύ σημαντική, ιδιαίτερα για όσους από εμάς επιθυμούν να προσφέρουν υπηρεσίες ή συμβουλευτική σ’ ένα συγκεκριμένο τομέα. • Προώθηση των υπηρεσιών και των προϊόντων μας, μέσα από έξυπνες και καινοτόμες προσεγγίσεις. Η έμμεση προώθηση αποτελεί ίσως την πιο αποτελεσματική μέθοδο προώθησης μέσω του διαδικτύου, αφού στοχεύει σε κοινά που ενδιαφέρονται για το περιεχόμενο που τους προσφέρουμε. n Ας δημιουργήσουμε αξία... Όλες οι ευκαιρίες, στις οποίες αναφέρθηκα παραπάνω, αφορούν μια παγκόσμια αγορά, αναφέρονται σε ανθρώπους από διαφορετικούς πολιτισμούς και με διαφορετικές ανάγκες, καθώς επίσης δεν απαιτούν, οι περισσότερες από αυτές, ιδιαίτερα υψηλό κόστος για να πραγματοποιηθούν. Η οικονομία της γνώσης βασίζεται στο ταλέντο και στην καινοτομία. Αυτό καθιστά όλους τους εργαζόμενους, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους επιχειρηματίες, πολύτιμους συνεργάτες στην αλυσίδα παραγωγής αξίας, με βάση τις ικανότητες, τις γνώσεις, τα ταλέντα και τις ιδέες που μπορούν να προσφέρουν. Συνεπώς, ευκαιρίες στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλές και θα υπάρξουν ακόμη περισσότερες στο μέλλον. Είμαστε έτοιμοι να τις «αρπάξουμε» και να δημιουργήσουμε αξία για εμάς και την κοινωνία μας; Χρειάζεται όραμα, αγάπη γι’ αυτά που κάνουμε, ανοικτό μυαλό, διαρκής μάθηση, σκληρή δουλειά και επαγγελματισμός. Τα διαθέτουμε;

Η ΝΈΑ ΕΠΟΧΉ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗΣ & ΟΙ ΚΑΤΆΛΛΗΛΕΣ ΔΕΞΙΌΤΗΤΕΣ ΑΝΑΣΤΑΣΊΑ ΜΑΚΑΡΙΓΆΚΗ Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού Βαλκανίων, Franchise Νοτιανατολικής Ευρώπης, Κατηγοριών Marketing Ανατολικής Ευρώπης, Pepsico Μέλος ΣΔΑΔΕ

Συχνά, γονείς και νέα παιδιά αναρωτιούνται ποια είναι τα επαγγέλματα του μέλλοντος. Επίσης, πολλοί νέοι σκέφτονται ότι το επάγγελμα που ονειρεύονται έχει μικρή ζήτηση στην Ελλάδα, αλλά δεν νιώθουν έτοιμοι να φύγουν στο εξωτερικό. Αυτές οι προσωπικές σκέψεις μας προβληματίζουν όλους, ποιος δηλαδή θα είναι ο τόπος αλλά και ο τρόπος της απασχόλησης στο μέλλον. Οι μεγα-τάσεις, που επικρατούν και επηρεάζουν το εταιρικό και κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, μας βοηθούν να κατανοήσουμε το μέλλον της απασχόλησης και πώς θα «οπλιστούμε» γι’ αυτό. Αδιαμφισβήτητα, η παγκοσμιοποίηση κυριαρχεί, επηρεάζοντας το σήμερα και το αύριο στην εργασία και –κατ’ επέκταση– τις απαραίτητες δεξιότητες. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να «διαβάσουμε» προσεκτικότερα τις αναδυόμενες προεκτάσεις. Οι αναδυόμενες προεκτάσεις της παγκοσμιοποίησης Σήμερα, οι Οργανισμοί κεντρικοποιούν επιμέρους λειτουργίες (τμήματα και δραστηριότητες, όχι διοικητικά γραφεία), με γνώμονα την πηγή των απαιτούμενων δεξιοτήτων, αλλά και το ανταγωνιστικό κόστος. Δημιουργούνται λοιπόν, νέες αναδυόμενες αγορές εργασίας, όπου επικεντρώνονται λειτουργίες της Οικονομικής Διεύθυνσης και κατ’ επέκταση η μετακίνηση από άλλες χώρες. Για παράδειγμα, αναπτύσσονται κέντρα (hubs) οικονομικών λειτουργιών, με το «παραδοσιακό λογιστήριο» να μετακινείται σε χώρες, όπως η Πολωνία, η Τουρκία και η Ινδία, απ’ όπου εξυπηρετούνται σε παγκόσμιο επίπεδο πολλές εταιρείες. Σε πρώτη ανάγνωση, δημιουργείται φόβος ότι θα χαθούν θέσεις εργασίας. Όμως, δημιουργείται –ευτυχώς– και μια μεγάλη ευκαιρία: η απασχόληση χωρίς σύνορα και περιορισμούς σε γλώσσα, ηλικία, κανονισμούς. Μια ακόμη τάση, που ενισχύει την παγκοσμιοποίηση της απασχόλησης, είναι η ραγδαία ανάπτυξη της cloud τεχνολογίας, που επιτρέπει τη σύνδεση –ή καλύτερα την υπερσύνδεση– με όλους, όλα και από παντού. Έτσι, εργάζομαι από το σπίτι ή σε ένα γραφείο και επικοινωνώ με Lync ή Telepresence ή ένα από τα δεκάδες άλλα διαθέσιμα εργαλεία, χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψω ή –πόσο μάλλον– να προσληφθώ και να εργαστώ εκεί όπου απαιτείται η εργασία. Κάποιος ίσως αναρωτηθεί: «αυτό είναι το αύριο;». Η απάντηση είναι όχι. Στις πολυεθνικές και σταδιακά σε όλες τις εταιρείες αυτό είναι το σήμερα! Το αύριο της εργασίας, όπως το προβλέπει και η Lynda Gratton, είναι πραγματικά επαναστατικό, γιατί «η εταιρεία θα είμαι εγώ» και θα συμμετέχω σε projects που θα βρίσκω μέσα από το «οικοσύστημα», την ομάδα 84

δηλαδή με την οποία έχω κοινά επαγγελματικά ενδιαφέροντα και μοιράζομαι έργα. Το ίδιο το οικοσύστημα θα μου «συστήνει» άλλα projects, δηλαδή άλλους εργοδότες. Η επανάσταση βρίσκεται στην κατάργηση της διοικητικής και ιεραρχικής εξάρτησης –στο τέλος των κλασικών οργανογραμμάτων και τη διαδοχή τους από κύκλους εργασίας με τα οικοσυστήματα. Ποιες είναι οι δεξιότητες που απαντούν στις μεγα-τάσεις; Τουλάχιστον τρεις διακρίνονται: Διαφορετικότητα στη σκέψη και αποδοχή διαφορετικών γνώσεων, νοοτροπιών και εμπειριών, δυνατότητα συνεργασίας με virtual ομάδες και ορθή κοινωνικά επικοινωνία. Όταν οι συνάδελφοί μου βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες και δεν μπορώ να τους συναντήσω αυτοπροσώπως, θα πρέπει να μπορώ να κατανοώ τη διαφορετικότητα της κουλτούρας τους και να λαμβάνω υπόψη τα logistics στην καθημερινή επαφή μας (διαφορά ώρας, αργίες κ.ο.κ.). Μια ακόμη συνέπεια της τεχνολογικής εξέλιξης είναι η άμεση πρόσβαση στη γνώση. Βλέπουμε συχνά, κατά τη διάρκεια συναντήσεων και παρουσιάσεων, συναδέλφους να αναζητούν online πληροφορίες για κάτι που τους κέντρισε το ενδιαφέρον ή για να διαλευκάνουν μια απορία. Αυτό σηματοδοτεί το τέλος της εποχής της γενικής γνώσης και την απαίτηση για πιο εξειδικευμένη και βαθιά γνώση σε έναν συγκεκριμένο τομέα. Πρέπει λοιπόν, να συλλογιστούμε τι είναι αυτό που θέλουμε να μελετήσουμε σε βάθος, ώστε να μπορούμε να προσθέτουμε αξία, αμέσως μόλις ξεκινήσουμε να ασκούμε το επάγγελμα του ενδιαφέροντός μας. Αν αυτό συνδυαστεί με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής (και συνεπώς την παράταση του επαγγελματικού βίου), τότε το επάγγελμά μας θα μοιάζει με μωσαϊκό. Έτσι, θα απαιτείται μια σειρά εξειδικευμένων και βαθέων γνώσεων (serial mastery), όπου επιτυχημένος θα είναι όποιος μπορεί να δημιουργεί συγκριτικό πλεονέκτημα και να προσθέτει αξία στον τομέα που ασχολείται, συνδυάζοντας διαφορετικά αντικείμενα. Οι εξειδικευμένες και εις βάθος γνώσεις θα αποτελούν το πνευματικό κεφάλαιο. Νέος στόχος; Οι γνώσεις, που αρχικά δεν συνδυάζονται, να αποτελούν αιχμή σε ένα αλληλοσυμπληρωματικό αποτέλεσμα. n Παγκοσμίως, περιζήτητα θα είναι τα «ταλέντα» που μπορούν να λειτουργούν σε μεγάλες κλίμακες, με διαφορετικούς ανθρώπους, καθώς και ως φορείς καινοτομίας και αλλαγής σε διαφορετικές χώρες. Ικανός θα θεωρούμαι, αν μπορώ να συνεργαστώ συλλογικά και να φέρω ένα καλό και διαφορετικό αποτέλεσμα. Η έννοια της ατομικότητας στην επιτυχία σταματά και αντικαθίσταται από την ομάδα και τη διασύνδεση, η οποία αποτελεί πλέον το κοινωνικό επαγγελματικό κεφάλαιο. Προκειμένου, λοιπόν, να δημιουργήσω ένα επαγγελματικά συμπαγές μονοπάτι με προϋποθέσεις μελλοντικής επιτυχίας, οφείλω να κατανοήσω καλά το διαμορφούμενο περιβάλλον, που εξ ορισμού χαρακτηρίζεται από μεταβλητότητα (ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης), καθώς και να αρχίσω να «υφαίνω» την επαγγελματική μου ιστορία, αναγνωρίζοντας τις επιλογές που διαθέτω μέσα στις τρέχουσες αλλαγές - τάσεις και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ & ΑΓΟΡΆ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (τα νέα επαγγέλματα) TOΛΙΝΑ ΛΙΑΡΟΠΟΥΛΟΥ HR Operations Manager, Upstream Μέλος ΣΔΑΔΕ

Κάνοντας μια ανασκόπηση στο χρονικό της τελευταίας δεκαπενταετίας, δεν είναι καθόλου δύσκολο να αναγνωρίσουμε, να εκτιμήσουμε αλλά και –στις περισσότερες περιπτώσεις– να δείξουμε ευγνωμοσύνη στον καθοριστικό ρόλο που έχει παίξει η τεχνολογική εξέλιξη. Οι έννοιες της ιατρικής και της επιστήμης, πλέον, αποτυπώνονται διαφορετικά στο μυαλό μας σε σχέση με αυτό που σκεφτόμασταν παλιότερα, ενώ οι κοινωνικές σχέσεις έχουν διαμορφωθεί ανάλογα με τη σημερινή ανάπτυξη. Ακολουθώντας πιστά τις αλλαγές της τεχνολογίας, ο επιχειρηματικός κόσμος εναρμονίζεται πλήρως με τις εξελίξεις και τους ρυθμούς της εποχής, καθώς συνεχώς παρουσιάζονται ιδέες με τάση προς την καινοτομία και τη διαφοροποίηση από τον περιορισμό της παραγωγικής εργασίας. Με λίγα λόγια, ο καταιγισμός από νέες τεχνολογικές ανακαλύψεις και η επιρροή τους στη ζωή όλων μας έχει πάψει πλέον να θεωρείται μια κοινότοπη σκέψη, καθώς έχει περάσει στο επίπεδο βιωματικής πραγματικότητας. Τομείς όπως η μικροηλεκτρονική, η τεχνολογία της πληροφορίας, η βιοτεχνολογία, η τεχνολογία περιβάλλοντος, όσο εξελίσσονται τόσο δημιουργείται και η ανάγκη για αλλαγές στο χώρο των ειδικοτήτων που τις εξυπηρετούν. Τεχνολογία, τεχνολογία, τεχνολογία... Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής των παραπάνω αποτελούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δέκα χρόνια πριν, περίπου, ήταν μια ασύλληπτη ιδέα, ενώ σήμερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, ο σταθμισμένος μέσος όρος ωρών χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι 2,2 ώρες την ημέρα. Ομοίως, δέκα χρόνια πριν, η χρήση του κινητού περιοριζόταν στις βασικές λειτουργίες (ομιλία, γραπτό μήνυμα), ενώ μερικά πιο εξελιγμένα κινητά παρείχαν και κάποια απλοϊκά παιχνίδια. Σήμερα, οι λειτουργίες ενός κινητού τηλεφώνου είναι πολλαπλάσιες και πολυδιάστατες. Επικοινωνούμε με εικόνα, αγοράζουμε και πληρώνουμε μέσα από το κινητό, οργανώνουμε διακοπές, ακούμε μουσική ή ψυχαγωγούμαστε με ταινίες, παρακολουθούμε βασικές μετρήσεις της υγείας μας, εκπαιδευόμαστε και μαθαίνουμε από ξένες γλώσσες μέχρι μαθηματικά και ιστορία, συνδιοικούμε την επιχείρησή μας, έχουμε άμεση πρόσβαση σε documents και την επεξεργασία τους, προωθούμε τα προϊόντα μας και ενημερωνόμαστε για νέα μέσα από διαφημιστικές καμπάνιες. Μαθαίνουμε για τις νέες τάσεις και δημιουργούμε νέες τάσεις. Χωρίς περιθώρια αμφισβήτησης, το κινητό και οι τεχνολογίες που έχουν εφαρμογή σε αυτό αποτελούν υπηρεσία σε πληθώρα αναγκών στη ζωή μας και έχουν καθιερωθεί ως 86

σημείο αναφοράς των ανθρώπων. Όσο, λοιπόν, η πορεία της τεχνολογικής ανάπτυξης είναι άμεση, τόσο λογική είναι και η δημιουργία ρόλων που προωθούν, εξελίσσουν και εξυπηρετούν αυτήν την ανάπτυξη. Τα παραδείγματα καινούριων ρόλων που προκύπτουν από τη νέα τεχνολογική πραγματικότητα είναι αμέτρητα και μπορούμε να παραθέσουμε μερικά από αυτά: User Experience Manager, Applications Developer, Social Media Manager, Social Media Marketing Expert, Blogger, Big Data Αnalysts, Intelligent e-assistants και ένα πλήθος από άλλα. Για να προλαβαίνεις τις εξελίξεις Το ερώτημα είναι πώς μπορεί κανείς να προετοιμαστεί για τα νέα γνωστικά πεδία ή ακόμη να προδιαγράψει και να καινοτομεί σε αυτά; 1. Διά βίου μάθηση. Όσο και αν «ηχεί» σαν ανακοίνωση δημόσιας υπηρεσίας του ελληνικού κράτους, είναι μια προτροπή η οποία στην εφαρμογή της δίνει την πιο ξεκάθαρη και ουσιαστική λύση. Μη σταματάτε ποτέ να μαθαίνετε, να σκέφτεστε διαφορετικά και να τολμάτε να προκαλείτε και να ξεπερνάτε τις απόψεις που αποκρυσταλλώνετε καθημερινά για ό,τι σας περιβάλλει, αλλά κυρίως για τις δυνατότητές σας και το πού μπορείτε να φτάσετε. 2. Αναζητήστε, παρατηρήστε, πιστέψτε και αρπάξτε τις ευκαιρίες. Ναι. Η ψηφιακή εποχή εξαφάνισε επαγγέλματα, δημιούργησε όμως νέα πιο εντυπωσιακά, πιο ψηφιακά, πιο ελεύθερα. Επίσης, οι διαφοροποιήσεις των αναγκών και οι συνεχόμενες αλλαγές, έχουν σαν αποτέλεσμα την ολοένα και αυξανόμενη δημιουργία νέων θέσεων. 3. Μην αντιστέκεστε στην αλλαγή. Αντίθετα, προκαλέστε την! Σε όποια μορφή της και σε όποιον τομέα την συναντάτε. Ακόμη κι αν νιώθετε ότι η ιδέα σας δεν διαφοροποιείται από τις άλλες, ξεκινήστε τα βήματα για την υλοποίησή της και κάντε την διαφοροποιημένη στην εκτέλεσή της. Με αυτόν τον τρόπο, θα καταφέρετε να ξεχωρίσετε. 4. Να είστε συνδεδεμένοι. Έτσι μπορείτε να είστε από τους πρώτους που μαθαίνουν ό,τι καινούργιο υπάρχει. Είτε αυτό είναι κάτι καινοτόμο, προϊόν ή ιδέα, είτε ακόμη και νέα θέση εργασίας. Φτιάξτε λίστες και οργανωθείτε. Σήμερα, είναι πιο εύκολο από ποτέ να απαντήσετε άμεσα στην αγγελία που είδατε από συγκεκριμένες ιστοσελίδες στο δίκτυο, αλλά και παράλληλα να αναζητήσετε πληροφορίες για την εταιρεία που σας ενδιαφέρει σε άλλες στον παγκόσμιο ιστό. n Είναι, λοιπόν, διαφορετικό το τι κάνουμε, αλλά και το πώς δουλεύουμε στη σημερινή εποχή. Τηλεργασία, τηλεδιάσκεψη, ευέλικτες ώρες εργασίας, ευέλικτο περιβάλλον εργασίας. Προνόμια για κάποιους, πηγή ανασφάλειας για κάποιους άλλους. Το μυστικό είναι στην αποδοχή των εξελίξεων και στην προσαρμοστικότητα που κάθε ένας μπορεί να επιδείξει. Απαραίτητα συστατικά είναι η όρεξη για δημιουργία και η διαθεσιμότητα.

ΔΟΥΛΕΥΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΟΥΚΟΥΜΠΆΝΗΣ Organizational & People Development Business & Executive Coach Μέλος ΣΔΑΔΕ

Πόσες φορές δεν έχετε σκεφτεί πόσο πιο δημιουργικό και ωραίο θα ήταν να δουλεύετε στο αντικείμενο που σας αρέσει, με έναν τρόπο ώστε να ελέγχετε εσείς το πώς θέλετε να παρέχετε τις υπηρεσίες σας, να είστε εσείς «αφεντικό του εαυτού σας»; Να μην έχετε το άγχος της παρουσίας και του ωραρίου και να μπορείτε να ορίσετε το χρόνο σας πιο παραγωγικά, αφιερώνοντας ταυτόχρονα ένα κομμάτι του σε πράγματα που σας εκφράζουν καλύτερα ως άνθρωπο… Τα τελευταία χρόνια, με τη συρρίκνωση της οικονομίας, όλοι έχουμε γίνει μάρτυρες ή μας έχει συμβεί προσωπικά να βρεθούμε έξω από το ασφαλές περιβάλλον ενός Οργανισμού, έξω από το «comfort zone» μας. Την ίδια στιγμή, ακόμη και αν εξακολουθούμε να «έχουμε τη δουλειά μας», βλέπουμε ότι αυτή έχει γίνει πολύ πιο πιεστική, έχει χάσει ένα μεγάλο μέρος της δημιουργικότητας που είχε στο παρελθόν και έχει κατεύθυνση περισσότερο στην επιβίωση του Οργανισμού, παρά στη δημιουργική του ανάπτυξη, μειώνοντας την ικανοποίηση και αυξάνοντας έτσι την ανασφάλεια που νιώθουμε, κάνοντας τις μέρες να περνούν τουλάχιστον δύσκολα. Σε πρόσφατες έρευνες στην αμερικάνικη οικονομία, βρέθηκε ότι οι προοπτικές μιας «ισόβιας θέσης» σε έναν Οργανισμό είναι πλέον εξαιρετικά μικρές και ότι απόφοιτοι κολεγίων σε ηλικίες από 20-46 είναι πιθανόν να έχουν μέχρι και 11 αλλαγές στην καριέρα τους! Στην ίδια έρευνα, διαπιστώθηκε ότι για νέες δουλειές σε Οργανισμούς που άρχισαν σε ηλικίες 40-46 ετών, το 33% έληξε σε λιγότερο από ένα χρόνο και το 69% σε λιγότερο από πέντε χρόνια. Ε και; Μήπως ήρθε η ώρα να κεφαλαιοποιήσουμε τις εμπειρίες μας, να ασχοληθούμε με αυτό που πραγματικά είμαστε καλοί και από το οποίο αντλούμε πραγματική ικανοποίηση; Έστω κι αν αυτό προϋποθέτει την απουσία της προστασίας που μας δίνει το να ανήκουμε σε έναν Οργανισμό. Πώς ξεκινάμε Συγχαρητήρια που το αποφασίσατε! Να γνωρίζουμε όμως ότι η πρώτη μας πληρωμή δεν θα έρθει χωρίς προσπάθεια. Για να ξεκινήσουμε και να παραμείνουμε ελεύθεροι επαγγελματίες, θα πρέπει να προσφέρουμε τέτοιες υπηρεσίες που η αγορά έχει ανάγκη και θα θελήσει να πληρώσει. 1. Προσαρμόστε την προσωπική σας στάση Σκεφθείτε θετικά και αποδεχτείτε τις αλλαγές που μια τέτοια απόφαση φέρνει στη ζωή σας. Μιλήστε με ανθρώπους από το οικογενειακό και επαγγελματικό σας περιβάλλον και ζητήστε τη συμβουλή και τη στήριξή τους στην απόφασή σας αυτή. 88

2. Αφιερώστε χρόνο στην αρχή ...για να σχεδιάσετε το νέο πλάνο καριέρας σας • Καταγράψτε τους στόχους και τις προσδοκίες που σας εκφράζουν. • Κάντε μια λίστα από τα ενδιαφέροντά σας. Μπορεί κάποιο από αυτά να εξελιχθεί σε μια full time απασχόληση; • Ανατρέξτε σε projects που είχατε στο παρελθόν, στα οποία τα καταφέρατε καλά και από τα οποία αντλήσατε ικανοποίηση. • Επίσης, ανατρέξτε στο παρελθόν, σε κάτι που κάνατε και το οποίο ήρθε σε σύγκρουση με τις αρχές και τις αξίες σας, για να εντοπίσετε τι θα πρέπει να αποφύγετε. • Καταγράψτε τα δυνατά και αδύνατά σας σημεία. Κάντε μια SWOT ανάλυση του εαυτού σας. • Γνωρίστε καλύτερα τον εαυτό σας. Μιλήστε με επαγγελματίες του κλάδου (career coaches) ή/και πάρτε κάποια από τα τεστ αυτο-αξιολόγησης που κυκλοφορούν (π.χ. Myers-Briggs). • Εξετάστε την πιθανότητα, ειδικά αν είστε στη μέση ηλικία και πάνω, η ασχολία σας να εμπεριέχει περισσότερα ή λιγότερα στοιχεία κοινωνικής προσφοράς. Ακόμη και να μη συμβαίνει κάτι τέτοιο, η δικτύωση στον εθελοντισμό ή σε άλλη κοινωνική προσφορά είναι χρήσιμη για τη διαμόρφωση της νέας σας στάσης. • Σκεφθείτε σε τι «περιβάλλον κουλτούρας» θα θέλατε να προσφέρετε τις υπηρεσίες σας. Αναλαμβάνοντας projects σε δομημένους Οργανισμούς, σε start-ups, σε κοινωνικές οργανώσεις; 3. Ξεκινήστε με προσεκτικά βήματα • Χτίστε την προσωπική σας «μπράντα». Tι προσφέρετε στην αγορά; • Αναπτύξτε ένα πορτφόλιο υπηρεσιών ή δραστηριοτήτων που θα προωθείτε (ακόμη κι αν χρειαστεί να εργαστείτε με μικρή ή καθόλου αμοιβή στην αρχή!). • Καταγράψτε αυτό το πορτφόλιο σε συμπαγή και κατανοητή μορφή - μπροσούρα. 4. Αναπτύξτε τον εαυτό σας • Εντοπίστε τι κενά έχετε γι’ αυτό που θέλετε να κάνετε και φροντίστε να τα καλύψετε, επενδύοντας σε εκπαίδευση. Υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα on-line courses, αλλά και σεμινάρια, που μπορεί να σας ενδιαφέρουν. 5. Δικτυωθείτε • Επικοινωνήστε τη νέα σας δραστηριότητα και τις υπηρεσίες σας σε όλες τις προσωπικές και επαγγελματικές σας γνωριμίες, στους κατάλληλους επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς, στα κατάλληλα social media (ανάλογα με τις υπηρεσίες που προσφέρετε). Εστιάστε και ασχοληθείτε σοβαρά με αυτά που πραγματικά έχουν κάτι να σας προσφέρουν. • Μπορείτε να δημιουργήσετε το δικό σας site, εφόσον το περιεχόμενο είναι επαρκές. 6. Οργανωθείτε • Μπορεί να μην είχατε ασχοληθεί ποτέ με «μπλοκάκι», ΦΠΑ, τιμολόγια, περιοδικές δηλώσεις, ΟΑΕΕ, τουλάχιστον όχι για τον εαυτό σας… Βρείτε τον κατάλληλο λογιστή. Τα πράγματα, ειδικά τώρα, είναι εξαιρετικά πολύπλοκα. Τώρα είστε και ο διαχειριστής του εαυτού σας! • Πάρτε νομικές συμβουλές και οργανώστε τον τύπο των συμφωνητικών που θα συνάπτετε. Ελλιπείς συμβάσεις μπορεί να κρύβουν παγίδες. • Επιλέξτε τον κατάλληλο «τίτλο», τυπώστε τις ανάλογες κάρτες.

ΑΝΑΛΑΜΒΆΝΩ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΉ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΛΕΜΟΝΗΣ HR Manager South East Europe Region Compressor and Construction Technique Atlas Copco Group of Companies Μέλος Δ.Σ. ΣΔΑΔΕ

Σε πρόσφατη έρευνα του διεθνούς ελεγκτικού οίκου Grant Thornton, το 80% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα έχει τη μορφή οικογενειακής επιχείρησης, ενώ σύμφωνα με το «Δίκτυο Οικογενειακών Επιχειρήσεων», το 70-80% των επιχειρήσεων παγκοσμίως χαρακτηρίζονται ως οικογενειακές. Οι επιχειρήσεις αυτές δραστηριοποιούνται σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Μπορεί να έχουν οποιαδήποτε νομική μορφή και ορίζονται ανεξάρτητα από το μέγεθός τους. Αν και δεν υπάρχει σαφής ορισμός του πότε μια επιχείρηση θεωρείται οικογενειακή, σε όλες σχεδόν τις επιχειρήσεις αυτού του τύπου υπάρχει ισχυρά εδραιωμένη η έννοια της διατήρησης του απόλυτου ελέγχου από τα μέλη της οικογένειας του ιδρυτή. Βασική λοιπόν, προϋπόθεση είναι η ιδιοκτησία και η διοίκηση της επιχείρησης να ανήκουν και να ασκούνται από τα μέλη μίας ή και περισσότερων οικογενειών, που συνδέονται ωστόσο μεταξύ τους με κάποια μορφή συγγένειας. Η δεύτερη βασική προϋπόθεση είναι η συνέχεια του ιδίου οικογενειακού ιδιοκτησιακού καθεστώτος για πάνω από μία γενεές. Αυτό προσδίδει την ίδια συνέχεια και ταυτότητα, που ορίζεται συστημικά και στην οικογένεια. Eίναι φανερό λοιπόν ότι για ένα σεβαστό αριθμό εργαζομένων της χώρας μας, η εργασία σε μεγάλο βαθμό είναι μία «οικογενειακή υπόθεση», με πολλά θετικά στοιχεία. Στα θετικά στοιχεία συγκαταλέγεται η ευκαιρία/πρόκληση διεύρυνσης των εφαρμοσμένων γνώσεων. Οι περισσότερες οικογενειακές επιχειρήσεις απαιτούν από «τα στελέχη» τους ευελιξία και γενικότερη πρακτική γνώση. Όσο μικρότερη η επιχείρηση, τόσο μεγαλύτερη η ανάγκη διεύρυνσης των υπευθυνοτήτων και της βαρύτητας των αποφάσεων. Είναι για generalists και όχι για specialists. Για άτομα που επιθυμούν ρόλους που δεν ακολουθούν ρουτίνα, που είναι έτοιμα να λάβουν τις ευθύνες τόσο της διοίκησης, όσο και της υλοποίησης των αποφάσεων. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η ευελιξία και οι στενοί προσωπικοί δεσμοί που γεννιούνται στο πλαίσιο μιας παραδοσιακής οικογενειακής συνέχειας (ταυτότητας) έχουν αναδείξει την οικογενειακή επιχείρηση σε βασικό κύτταρο της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις είναι προπομποί ανάπτυξης της τεχνολογίας και της καινοτομίας και η απαρχή δημιουργίας των μελλοντικών μεγάλων επιχειρήσεων. Τα πλεονεκτήματα Τα τρία κυριότερα πλεονεκτήματα, που κάνουν τις οικογενειακές επιχειρήσεις να υπερτερούν σε σχέση με τις υπόλοιπες, είναι τα παρακάτω: 1. Δυνατότητα να συνδυάζουν στο στενό πυρήνα το συναίσθημα με την επιχειρηματική λογική. 2. Υπεύθυνη διαχείριση. Σε κάθε οικογενειακή επιχείρηση υπάρχει συνεχής αυτοέλεγχος και αυτοκριτική. 90

3. Δυνατότητα κατάρτισης ενός ευέλικτου προϋπολογισμού εξόδων, περισσότερο λιτού και οικονομικού. Ακόμη και σήμερα που υπάρχει οικονομική κρίση, υπάρχουν ευκαιρίες να τις εκμεταλλευτεί κάθε μικρή ή μεγάλη οικογενειακή επιχείρηση, η οποία μπορεί: • Να χρησιμοποιεί την επαρκή ρευστότητά της για επέκταση. • Να εξετάσει την πιθανή εξαγορά ανταγωνιστή, ενός μεγάλου προμηθευτή σημαντικού πελάτη. • Να περιορίσει τα έξοδά της, χωρίς να περιορίσει το ωράριο λειτουργίας της. • Να αποδεχθεί συμφέρουσες προτάσεις συνεργασίας, χωρίς να αλλάξει τη δομή της. • Να αντισταθεί στις απολύσεις, δείχνοντας κοινωνική ευαισθησία. Οι επιτυχημένες οικογενειακές επιχειρήσεις ενισχύουν τις οικογενειακές σχέσεις. Ο ρόλος που το κάθε μέλος θα λάβει από νεαρή ηλικία στην οικογένεια, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το ρόλο που θα λάβει και στην επιχείρηση ως επέκταση της οικογένειας. Αυτό έχει στα θετικά του ότι υπάρχει σιγουριά ως προς την πρώτη εργασία, αλλά υπάρχει και το τίμημα της παγίδευσης στο ρόλο για μια ολόκληρη ζωή ή σε περίπτωση ανάληψης της επιχείρησης της διατήρησης, της ενίσχυσης και της βιωσιμότητάς της. Το προσωπικό τίμημα που σχετίζεται με την ανάληψη της οικογενειακής επιχείρησης μπορεί εύκολα να οδηγήσει τα νεότερα άτομα να απορρίψουν τα πλεονεκτήματα, που πηγάζουν από τη συμμετοχή της οικογένειας στην επιχείρηση. Το βασικό πλεονέκτημα της επιχείρησης απορρέει από τη δύναμη των οικογενειακών σχέσεων. Άρα της αφοσίωσης στο όνομα. Τα θέματα ωστόσο που προκύπτουν, ιδιαίτερα σε περιόδους αλλαγής Διοικήσεων είναι ακριβώς ότι η αφοσίωση δεν είναι απαραίτητο συστατικό της απόδοσης. Δεν υπάρχει εύκολη εξίσωση. Σε μία οικογενειακή επιχείρηση ο αποχωρισμός μελών, η αλλαγή της διοίκησης και της οργανωτικής δομής μπορεί να σημάνουν τη διάλυση του οικογενειακού της χαρακτήρα. Η αφοσίωση, ωστόσο, μπορεί και να σημαίνει ότι τα μέλη της οικογένειας, όντας και μέλη της επιχείρησης, μπορεί να θυσιάσουν κάποιο εισόδημα που είναι απαραίτητο για την επιβίωση της επιχείρησης. Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι κάποιες οικογενειακές επιχειρήσεις, αναγνωρίζοντας ακριβώς αυτό το πλεονέκτημα, διαφημίζουν τον οικογενειακό τους χαρακτήρα για να ξεχωρίσουν από τους ανταγωνιστές τους. Άλλα χαρακτηριστικά της οικογενειακής συμμετοχής σε μια επιχείρηση που μπορούν επίσης να συμβάλουν στην καλύτερη απόδοση της επιχείρησης είναι: • Διατήρηση τον ανθρώπινου χαρακτήρα στο χώρο εργασίας. Μια οικογενειακή επιχείρηση μπορεί εύκολα να επιδείξει υψηλότερα επίπεδα ενδιαφέροντος και συμπόνιας. • Επικέντρωση στους μακροπρόθεσμους στόχους. Οι διοικήσεις μιας οικογενειακής επιχείρησης μπορούν ευκολότερα να προσβλέπουν σε μια μακροπρόθεσμη οπτική. • Έμφαση στην ποιότητα. Καθώς έχουν συμφέρον να διατηρήσουν τη φήμη της οικογένειας, τα μέλη της οικογένειας μπορούν να διατηρήσουν μια παράδοση στην ποιότητα. n Συνοψίζοντας: Οι οικογενειακές επιχειρήσεις λειτουργούν ως ευκαιρίες καινοτομίας και δημιουργίας ατόμων γενικότερου διοικητικού προφίλ. Συμβάλλουν με αυτόν τον τρόπο στη συνεχή ανάπτυξη της οικονομίας και είναι βασικός συνδετικός κρίκος του στενού οικογενειακού συστήματος με την κοινότητα και το επιχειρείν.

ΒΛΈΠΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΌ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΑΓΟΡΆ (η μεθοδολογία) ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΖΙΚΑΣ Human Resources Director, ELBISCO S.A. Mέλος ΣΔΑΔΕ

Να λοιπόν που βρίσκεστε μπροστά στη διαδικασία ένταξης στην αγορά εργασίας. Όλα χρειάζεται να είναι μελετημένα, μετρημένα, τίποτε δεν μπορεί να αφεθεί στην τύχη. Η επιτυχία του στόχου αυτού διέπεται από αρχές, διάγνωση και κατανόηση του χώρου που απευθυνόμαστε, δηλαδή του εργοδότη, και αποτελεσματική παρουσίαση των ιδιοτήτων και δεξιοτήτων που μπορούν να αξιοποιηθούν για να εναρμονισθούν με τη θέση. Τα χρόνια της τριτοβάθμιας κατάρτισης είναι σημαντικά, πολλοί έχουν μεταπτυχιακούς τίτλους, ευχέρεια σε ξένες γλώσσες και υπολογιστές. Αυτή είναι η πρώτη βαθμίδα αξιολόγησης από τις επιχειρήσεις. Είναι αυτό αρκετό για μια επιτυχή είσοδο στην επιχείρηση; Δυστυχώς, όχι. Αυτά τα εχέγγυα είναι κτήμα ενός μεγάλου αριθμού υποψηφίων, άρα οι επιχειρήσεις έχουν ικανό δείγμα να επιλέξουν. Εκείνο που σπανίζει είναι ο τομέας των συμβατών με τη θέση ιδιοτήτων των υποψηφίων. Αυτό το κομμάτι των ικανοτήτων μας χρειάζεται να κατανοήσουμε και να παρουσιάσουμε σωστά. Οι εργοδότες γνωρίζουν ότι η διάγνωση των ιδιοτήτων και ικανοτήτων είναι το δυσκολότερο μέρος των διαδικασιών της αποτελεσματικής πρόσληψης. Παρατηρείται το φαινόμενο να υπάρχει πληθώρα αξιόλογων υποψηφίων, αλλά να υπάρχει δυσχέρεια στον προσδιορισμό των κατάλληλων υποψηφίων. Ποιοι είναι αυτοί; Είναι όσοι διαθέτουν τις ιδιότητες που ταιριάζουν για τη θέση ή το κλίμα της επιχείρησης. Μπορείτε, επίσης, να παρατηρήσετε ότι μεγάλες και δυνατές εταιρείες, στις αγγελίες τους για κάλυψη θέσεων εργασίας, προσδιορίζουν εκτός των τυπικών προσόντων και τις ιδιότητες. Στο σημείο αυτό, χρειάζεται εστίαση και φροντίδα από την πλευρά των υποψηφίων. Ποιες είναι οι ιδιότητες Έχουν καταγραφεί γύρω στις πενήντα και έχουν σχέση με θέματα του χαρακτήρα που διευκολύνουν την επίτευξη των στόχων της εργασίας. Η ικανότητα για ομαδική εργασία, η διοίκηση έργων, η ενεργητικότητα, η διοίκηση ανθρώπων κ.τ.λ., είναι μέρος των ιδιοτήτων που χρειάζονται. Κάθε θέση εργασίας, εκτός από τα τυπικά προσόντα, είναι ένα πλέγμα από ιδιότητες. Οι πιο βασικές είναι προσαρμοστικότητα, φιλοδοξία, κοινωνικότητα, διαπροσωπική ευαισθησία, σύνεση, ερευνητικότητα, τρόπος μάθησης, επίπεδο ενέργειας, θετική στάση, αποφασιστικότητα, αντικειμενική κρίση, ανεξαρτησία/αυτονομία, πελατοκεντρική διάθεση. Κάθε υποψήφιος είναι καλό να γνωρίζει από πριν τα δυνατά του σημεία στον τομέα αυτό. 92

Υπάρχουν ειδικά κέντρα διάγνωσης που μπορούν να σας βοηθήσουν σ’ αυτή την αξιολόγηση. Με τις βασικές αυτές παραδοχές, ας ξεκινήσουμε να δούμε τις αρχές αποτύπωσης όλων αυτών σε ένα CV Video ή και σε ένα κλασικό CV. Video CV: παράθυρο στην προσωπικότητά μας 1. Δημιουργήστε μέσω του κινητού τηλεφώνου ή video cam ένα clip 2. Χρειάζεται να βρείτε ένα site και να ανεβάσετε το video. Ερευνήστε την αποδοχή που έχει το συγκεκριμένο site παγκοσμίως. Φυσικά όλα αυτά λειτουργούν μόνο, εφόσον υπάρχουν οι παρακάτω προδιαγραφές: • Να είστε ευρηματικοί • Μη διαβάζετε απλώς το CV σας • Δώστε ιδιαίτερη έμφαση στην αισθητική και το περιεχόμενο. Αποφύγετε τις υπερβολές, φροντίστε να είστε ο εαυτός σας και βέβαια να αναδείξετε στόχους, επιτεύγματα (εάν υπάρχουν) με σαφήνεια. Γενικότητες και αοριστολογίες προδιαθέτουν αρνητικά. Με δυο λόγια, δημιουργικότητα και εστίαση. • Κρατήστε τη διάρκειά του στο ένα λεπτό. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με την επιλογή, λόγω όγκου, δεν έχουν παραπάνω χρόνο για κάθε υποψήφιο στην κρίσιμη αυτή φάση της στρατολόγησης. Η δημιουργία του Video CV είναι ένα παράθυρο στην προσωπικότητά μας, τα ενδιαφέροντα, τους στόχους και τις περίφημες ιδιότητες που προαναφέραμε. Δίνει την ευκαιρία στους ανθρώπους που θα αποφασίσουν να έχουν επιπλέον στοιχεία από ένα απλό CV. Είναι αλήθεια ότι με ένα video ξεχωρίζουμε από τους εκατοντάδες άλλους υποψηφίους, έχουμε τη δυνατότητα να στοχεύσουμε στη διεθνή αγορά. Ενημερωθείτε από το internet, για τις πολλαπλές εναλλακτικές ως προς αυτό. Φαίνεται ότι με την εξέλιξη της τεχνολογίας, το video CV παίρνει τη θέση του κλασικού CV, σε όλο το φάσμα θέσεων εργασίας και ιδιαίτερα σε όλες τις αγορές. Με τον τρόπο αυτό, δίνουμε μια επαγγελματική χροιά σε κάθε υποβολή υποψηφιότητας. Γνωρίζουμε τους στόχους και το στίγμα μας στους άλλους και δημιουργούμε μια θετική εικόνα για το άτομό μας. n Κοιτάξτε την είσοδό σας στην αγορά εργασίας παγκόσμια. Χρειάζεται να ανοίξετε τους ορίζοντες. Υπάρχει μια θέση για κάθε μία/έναν εκεί έξω. Η πετυχημένη πρόσληψη περνά από μία σειρά προϋποθέσεις που αναπτύξαμε. Σταθμίστε τι αγαπάτε και στοχεύστε το. Κοιτάξτε τον κόσμο σαν μια χώρα.

ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ (η προσωπική εμπειρία) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΒΟΛΗΣ Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού, L’Oreal Ρωσίας Mέλος ΣΔΑΔΕ

Διαβάζοντας ελληνική ιστορία, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι Έλληνες υπήρξαν πάντοτε πρωτοπόροι στην αναζήτηση νέων πόρων, νέων εμπορικών δρόμων –και συνεπώς, νέων οικονομικών προοπτικών. Από την αρχαιότητα, μας χαρακτήριζε η τάση να ανοίγουμε διόδους εμπορικής συνεργασίας και επικοινωνίας, προσπαθώντας να επεκτείνουμε τις οικονομικές και πολιτικές μας δραστηριότητες. Αλλά και η σύγχρονη ιστορία μας έχει να μας προσφέρει πολλά παραδείγματα για το πόσο συχνά το ελληνικό επιστημονικό και επιχειρηματικό «δαιμόνιο» διέπρεψε, αφήνοντας τα ίχνη του σε ολόκληρο τον κόσμο. Η περίφημη παγκοσμιοποίηση, που έχει αρχίσει εδώ και αρκετά χρόνια, μας οδηγεί συχνά να αισθανόμαστε πολίτες του κόσμου και όχι μόνο Έλληνες. Τα επιχειρηματικά και εμπορικά σύνορα δεν προσδιορίζονται πλέον από τα σύνορα της χώρας καταγωγής μας, ούτε οι ευκαιρίες καριέρας για έναν Έλληνα εξαντλούνται μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Ως λαός, διαθέτουμε κάποια χαρακτηριστικά τα οποία είναι πολύτιμα για αρκετούς Οργανισμούς και εταιρείες παγκοσμίως: είμαστε εργατικοί, ευρηματικοί, ευφυείς, παθιασμένοι με ό,τι κάνουμε και διακρινόμαστε για το φιλότιμό μας. Επιπλέον, έχοντας μεγαλώσει με εκατοντάδες πρότυπα «ηρώων» απο την ιστορία και τη λαογραφία μας, μαθαίνουμε να «μπαίνουμε μπροστά», αναλαμβάνοντας ευθύνες για τις ομάδες μας και προσπαθώντας να ηγηθούμε για τη βέλτιστη δυνατή απόδοσή τους. Δεν θα ήθελα να συνδέσω τα γραφόμενά μου με τη βαθιά οικονομική κρίση, που περνάμε ως χώρα τα τελευταία χρόνια. Δεν με βρίσκει σύμφωνο το μήνυμα: «τώρα που τα πράγματα είναι δύσκολα στην Ελλάδα, ας φύγουμε με προορισμό άλλη χώρα». Πιστεύω ακράδαντα ότι η αναζήτηση ευκαιριών καριέρας και επαγγελματικής εξέλιξης στο εξωτερικό δεν αποτελεί –και δεν θα πρέπει να αποτελεί– προϊόν ηττοπάθειας ή συμβιβασμού. Αντιθέτως, πιστεύω ότι θα πρέπει να διέπεται από βαθιά αυτοπεποίθηση και πίστη στη δυνατότητα του κάθε ανθρώπου να σπάει τα στεγανά του μικρόκοσμού του και να διευρύνει τα όρια του μυαλού και των εμπειριών του. Κατά συνέπεια, το μήνυμα που θα ήθελα να επικοινωνήσω αφορά στην πραγματική δυνατότητα εξέλιξης της καριέρας Ελλήνων στελεχών, στο παγκόσμιο στερέωμα. Οι Έλληνες επαγγελματίες δεν υπολείπονται σε τίποτε σε σχέση με τους συναδέλφους τους από άλλες χώρες. Αντιθέτως, ο χαρακτήρας και η προσωπικότητά μας κάνουν συνήθως τη διαφορά προς όφελός μας! Θεωρώ αυτονόητο ότι κανείς δεν μπορεί να επιβάλλει τις φιλοδοξίες του στον άλλον: κάθε επαγγελματίας είναι απολύτως υπεύθυνος για τη ζωή που θέλει να ζήσει, αλλά και για το εύρος και το περιεχόμενο της καριέρας του. Είναι αλήθεια ότι περισσότερες ευκαιρίες διεθνούς καριέρας προσφέρονται σήμερα από πολυεθνικούς, παρά από ελληνικούς Οργανισμούς. Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες ελληνικές εταιρείες οι οποίες 94

διακρίνονται για τη διεθνή τους δραστηριοποίηση, τη σοβαρή επιχειρηματική τους προσέγγιση και τις σημαντικές ευκαιρίες που προσφέρουν στα στελέχη τους. Όταν ξεκίνησα την καριέρα μου στην εταιρεία που εργάζομαι σήμερα, η διοίκηση μού δήλωσε εξαρχής ότι θα έπρεπε να λάβω σοβαρά υπόψη το ενδεχόμενο μετακίνησης σε άλλη χώρα, όταν αυτό κριθεί εφικτό και εφόσον πληρούνται συγκεκριμένες προυποθέσεις (προσωπική απόδοση, κατάλληλος χρόνος, σωστή ευκαιρία). Μετά από 5,5 χρόνια εργασίας στην Ελλάδα, μου έγινε πρόταση να μετακινηθώ στην πέμπτη πιο σημαντική χώρα, από πλευρά μεγέθους αγοράς, στον κόσμο: τη Ρωσία. Μόνο ως ευκαιρία για την εξέλιξη της καριέρας μου μπορούσα να εκλάβω τη συγκεκριμένη προσφορά. Δεν αποτελεί, άλλωστε, συνηθισμένη πρακτική της εταιρείας να μετακινεί στελέχη της από την Ελλάδα στη Ρωσία. Για το λόγο αυτό, εκτίμησα ότι θα ήταν τουλάχιστον υπεροπτικό από τη μεριά μου να απορρίψω τη συγκεκριμένη πρόταση, περιμένοντας παθητικά κάποια άλλη ευκαιρία για τυχόν μετακίνησή μου σε χώρα του δυτικού κόσμου. Επιπλέον, το τελευταίο που επιθυμούσα ήταν να επιδείξω επαγγελματική ολιγωρία ή να εγκλωβιστώ σε στερεότυπες αντιλήψεις. Δυόμισι χρόνια αργότερα, και λαμβάνοντας υπόψη όλες τις εμπειρίες που απεκόμισα μέχρι σήμερα από τη Ρωσία, επιμένω ότι η επιλογή μου τελικά δικαιώθηκε. Η επαφή μου με την ανώτατη διοίκηση από τα κεντρικά είναι σχεδόν καθημερινή και η προσωπική μου προσφορά στην εταιρεία γίνεται αντιληπτή και αναγνωρίζεται όχι έμμεσα –λόγου χάρη, μέσα από έγγραφα, εκθέσεις ή λεγόμενα τρίτων– αλλά μέσα από προσωπική επαφή, παρουσίαση και συζήτηση. Όσον αφορά τώρα στο επόμενο βήμα της καριέρας μου, μέσα στο πλαίσιο της εταιρείας που εργάζομαι, εκτιμώ ότι οι εμπειρίες που απεκόμισα από την Ελλάδα, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά και από τη Ρωσία –μια χώρα που κατοχυρώνει προοδευτικά την ταυτότητά της ως μια νέα, δυναμικά αναδυόμενη αγορά– θα με βοηθήσουν να αντεπεξέλθω στις οποιεσδήποτε επαγγελματικές προκλήσεις. Ταυτόχρονα, αποτελεί πάγια πεποίθησή μου ότι ο πλούτος των προσωπικών και επαγγελματικών εμπειριών που έχω σωρεύσει μέχρι σήμερα, αποτελούν ανεκτίμητα εφόδια για το μέλλον –οποιεσδήποτε αποφάσεις κι αν πάρω σχετικά με την καριέρα μου. Θα ήθελα να ολοκληρώσω την παρέμβαση αυτή με μια άλλη πτυχή του ίδιου θέματος. Με δεδομένο ότι το να κάνεις καριέρα στη διεθνή αγορά συνιστά απόφαση ζωής, θεωρώ θεμελιώδες η απόφαση αυτή να υποστηρίζεται ολόψυχα από την οικογένεια του κάθε επαγγελματία. Χωρίς την παραμικρή διάθεση υπερβολής, θα έλεγα ότι η επιτυχία του όλου εγχειρήματος στο εξωτερικό κρίνεται σε τεράστιο βαθμό από την αποδοχή και στήριξη που εισπράττει κανείς τόσο από τον/τη σύντροφό του, όσο και από τα παιδιά του –ιδιαίτερα αν αυτά είναι μεγαλύτερης ηλικίας. Θεωρώ, επίσης, δεδομένο ότι επαγγελματική ζωή χωρίς δυσκολίες είναι αδύνατον να υπάρξει. Απέναντι στις δυσκολίες αυτές, χρειάζεται πάντοτε η ενεργή υποστήριξη της οικογένειας από και προς όλα τα μέλη της. n Κλείνοντας, θα έλεγα ότι η παγκόσμια αγορά είναι έτοιμη να δεχθεί ταλαντούχους ανθρώπους από όποια χώρα κι αν αυτοί προέρχονται. Ως Έλληνες επαγγελματίες, αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να δημιουργούμε καθημερινά τις συνθήκες προκειμένου να αναπτυχθεί αυτό το ταλέντο, αλλά και να ενισχύουμε τη θέληση και τη φιλοδοξία νέων επαγγελματιών για διεθνή καριέρα. Με τον τρόπο αυτό, οι καινούργιες γενιές θα αισθάνονται όλο και περισσότερο ως γενιές που έζησαν και μεγάλωσαν σε ένα συγκεκριμένο τόπο –ουδέποτε όμως περιόρισαν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες μέσα σε αυτόν!

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

(Η επιλογή είναι θέμα γνώσης) ΓΙΆΝΝΗΣ ΚΟΎΜΕΝΟΣ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΜΒΑ Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού & Διοικητικών Υπηρεσιών, Όμιλος Επιχειρήσεων J&P Αβαξ Μέλος ΣΔΑΔΕ

Όταν κάποιο στέλεχος είχε την ευκαιρία να περάσει αρκετά από τα επαγγελματικά του χρόνια σε βιομηχανικές μονάδες και στη συνέχεια «μετατάχθηκε» στην κατασκευή, αναπόφευκτα μπαίνει στη λογική κάποιων συγκρίσεων για τους δύο αυτούς κλάδους και για το περιβάλλον μέσα στο οποίο το προσωπικό τους λειτουργεί. Με βάση λοιπόν την εμπειρία, θα γίνει προσπάθεια για μια προσέγγιση των θεμάτων Ανθρώπινου Δυναμικού στους δύο μεγάλους αυτούς κλάδους της οικονομίας μας. Να αναλυθούν δηλαδή, ομοιότητες και διαφορές στις πολιτικές και τις διαδικασίες που εφαρμόζονται, καθώς και τα συστήματα που αναπτύσσονται στις ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις. Είναι γνωστό ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες το τελευταίο διάστημα (στη μετα-ολυμπιακή εποχή και στην περίοδο της κρίσης) πέρασαν δύσκολες στιγμές, γιατί αναγκάστηκαν να κάνουν μειώσεις προσωπικού, λόγω κάμψης των δραστηριοτήτων τους, που σε μερικές περιπτώσεις δημιούργησε σημαντικά προβλήματα ρευστότητας. Από την άλλη πλευρά, εδώ και αρκετά χρόνια, ο βιομηχανικός κλάδος εκφράζει πολλά παράπονα και αρκετές μονάδες έχουν αναστείλει ή μεταφέρει σε γειτονικά κράτη τη δραστηριότητά τους. Τι σχέση όμως και ποιες διαφορές εντοπίζονται ανάμεσα στη βιομηχανία και την κατασκευή, όσον αφορά το Ανθρώπινο Δυναμικό; Αρχικά θα πρέπει να αναφερθεί ότι τις περισσότερες φορές οι βιομηχανικές και οι κατασκευαστικές εταιρείες αντιμετωπίζονται με κοινό τρόπο, αφού και οι κατασκευαστικές ανήκουν στο βιομηχανικό κλάδο, όσον αφορά τα εργασιακά. Αναλύοντας, βλέπουμε ότι στη βιομηχανία οι αποφάσεις που αφορούν πολιτικές προσωπικού ή διαδικασίες λαμβάνονται μετά από διεξοδική διερεύνηση των θεμάτων και συζήτηση με τους εργαζόμενους, πράγμα που απαιτεί χρόνο ή και στρατηγικό σχεδιασμό, ενώ στην κατασκευή τις περισσότερες φορές οι αποφάσεις παίρνονται γρήγορα, αφού το έργο δεν μπορεί να περιμένει, πρέπει να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί στο χρόνο του, που συνήθως είναι πιεστικός. Άλλωστε, στη βιομηχανία η παραγωγική διαδικασία είναι επαναλαμβανόμενη. Αυτό αντίστοιχα δίνει τη δυνατότητα στη βιομηχανία για τις διάφορες πολιτικές που εφαρμόζονται και τη στρατηγική της να έχουν μακροχρόνιο ορίζοντα, ενώ στην κατασκευή ο ορίζοντας είναι βραχύς, γιατί το έργο έχει καταληκτική ημερομηνία και η ολοκλήρωσή του παίρνει λίγα χρόνια ή μερικούς μήνες. Στα εργοτάξια, το κλίμα μεταξύ των εργαζομένων (διοικητικοί, μηχανικοί και εργατοτεχνίτες) είναι σχεδόν πάντα «οικογενειακό», γιατί όλοι προσπαθούν για ένα κοινό στόχο που είναι η ολοκλήρωση του έργου, μέσα σε προκαθορισμένα όρια χρόνου, κόστους και ποιότητας. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που το εργοτάξιο βρίσκεται εκτός αστικού

κέντρου, η ομάδα του έργου γίνεται μια παρέα, πράγμα που οδηγεί σε ομοψυχία για τον κοινό στόχο. Ένα άλλο σημείο διαφοράς αφορά το προσωπικό των επιχειρήσεων αυτών και την εργασιακή του σχέση. Στη βιομηχανία και την παραγωγή της, το μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζομένων είναι μόνιμοι υπάλληλοι, ενώ στην κατασκευή γίνεται τις περισσότερες φορές χρήση υπεργολάβων και, σε αρκετές περιπτώσεις, υπάρχουν εξωτερικοί συνεργάτες. Ταυτόχρονα, οι συμβάσεις που υπογράφουν οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία είναι αορίστου χρόνου, ενώ στον κατασκευαστικό κλάδο αρκετές συμβάσεις μπορεί να είναι ορισμένου χρόνου ή έργου. Σημειώνεται εδώ ότι πολλές βιομηχανίες, λόγω εποχικότητας των παραγόμενων προϊόντων τους, προσλαμβάνουν προσωπικό με συμβάσεις ορισμένου χρόνου (εποχικούς για κάποιους μήνες), επομένως μπορεί να θεωρηθεί ότι οι κλάδοι μοιάζουν αρκετά στο συγκεκριμένο θέμα. Επισημαίνεται ότι οι μισθοί στο βιομηχανικό κλάδο κυμαίνονται συνήθως στα χαμηλότερα νόμιμα επίπεδα, σε εκείνα των κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας ή της Εθνικής Γενικής ΣΣΕ. Στην κατασκευή, οι μισθοί και οι αυξήσεις είναι τις πιο πολλές φορές πάνω από τα επίπεδα των κλαδικών ΣΣΕ και της ΕΓΣΕΕ, λόγω της βραχύχρονης απασχόλησης, αφού το έργο έχει ημερομηνία λήξης και μπορεί να είναι εκτός έδρας. Είναι γεγονός ότι στη βιομηχανία ο υπάλληλος έχει προοπτική εργασίας σε βάθος χρόνου, που ίσως δίνει την αυξημένη πιθανότητα κάποιος να προσληφθεί σε μια εταιρεία νέος και να φθάσει να πάρει σύνταξη από αυτήν, ενώ κάτι τέτοιο είναι σπάνια εξέλιξη στις εταιρείες κατασκευής. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να σημειωθεί το γεγονός πως η έδρα της βιομηχανίας είναι συνήθως σταθερή, ενώ οι εργαζόμενοι στα εργοτάξια είναι με τη βαλίτσα στο χέρι, γιατί οι τοποθεσίες των έργων αλλάζουν κάθε τόσο. Στον εργαζόμενο, στην περίπτωση αυτή, του δίνεται η δυνατότητα να ζήσει σε διαφορετικές πόλεις ή ακόμη και στην ύπαιθρο. Βέβαια στα υψηλόβαθμα στελέχη των πολυεθνικών βιομηχανιών συμβαίνει κάτι παρόμοιο με πολλά ταξίδια, αλλά και προτάσεις μετεγκατάστασης σε άλλη πόλη ή χώρα. Οι παραπάνω λόγοι «οδηγούν» τις βιομηχανικές επιχειρήσεις να αναπτύσσουν συστήματα αξιολόγησης της απόδοσης του προσωπικού τους, με τα οποία συνδέεται η ανάπτυξη καριέρας, οι ετήσιες αυξήσεις και τα bonus του προσωπικού τους. Οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες σπάνια έχουν παρόμοιο σύστημα. Ο βιομηχανικός κλάδος, είτε μιλάμε για ελληνική ή για πολυεθνική, είναι εδώ και χρόνια οργανωμένος με διαδικασίες για το Ανθρώπινο Δυναμικό τους, ενώ οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες αρχίζουν δειλά να χτίζουν πάνω σε αυτά τα πρότυπα, εγκαταθιστώντας συστήματα παρακολούθησης της παραγωγής και του κόστους, αλλά και πολιτικές για τα διάφορα θέματα του προσωπικού τους. Οι μεγάλες κατασκευαστικές του εξωτερικού έχουν προσαρμοστεί ήδη στις ανάγκες της εποχής. Οι περισσότερες βιομηχανικές μονάδες έχουν: α) Διαδικασία προσλήψεων, συνεντεύξεων, τήρησης βιογραφικών, απολύσεων, χορήγησης αδειών και συνέντευξης αποχώρησης, β) Διαδικασία εκπαίδευσης, επαγγελματικών δαπανών - ταξιδιών, γ) Πολιτική ομαδικής ασφάλισης προσωπικού, συνταξιοδοτικού προγράμματος, διανομής μετοχικών δικαιωμάτων, χορήγησης υποτροφιών, δ) Σύστημα αξιολόγησης της απόδοσης. Πολύ λίγα από αυτά εφαρμόζονται στον κατασκευαστικό κλάδο. n Κλείνοντας, θα αναφέρω μια παρομοίωση που μου μετέφερε γνωστός μου, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, ο οποίος ασχολείται κυρίως με εκπαίδευση και επιλογή προσωπικού: Η βιομηχανία είναι ο τακτικός στρατός, ενώ η κατασκευή κομάντος που χτυπούν και φεύγουν. 98

-11-8 8-257-4572 ISBN: 97 8-81519-0-1 ISBN: 978-61

Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Α ΩΣ ΤΟ Ω

ης η της Διοίκησ ειδικοί, στελέχ anagers) τώ M οκ & α s ντ or ιά ct Τρ ού (HR Dire ικ αμ υν σεων, Δ ει ου ιχ ιν ικών επ ρή Ανθρώπ ν και πολυεθν να κώ νι μέ λη δο ελ δε ν α μεγάλω για τα νέ απόψεις τους τα τις μα υν θέ το υν θέ ίζο τα κα σεγγ α, γασίας και προ στην αγορά ερ σαρμοστικότητ ρο π η , ες ητ ότ ξι δε ες ή νέ ακ οι όπως η διαδικτυ η ακεραιότητα, η αντοχή και al media, κ.ά. ci so ν ρόλος τω συνέντευξη, ο τεκμηριωμένη την απλή και τή αυ ό απ α Μέσ λόχερα μοιράζονται απ προσέγγιση, ς εμπειρίας τη ς, ση ώ της γν τα «μυστικά» , υς ρινότητάς το . και της καθημε εδώ τον Οδηγό ν τό αυ ωμένα σε τρ εν γκ συ α όλ