NIEUWS VAN DE DAG 22 AUGUSTUS 1566
EEN RAZENDE BEELDENSTORM Van onze speciale verslaggever
De situatie in de Nederlanden loopt compleet uit de hand. Het is bekend dat een dominee een preek heeft gehouden die veel boosheid en drift opwekte bij de luisteraars. De mensen, jong en oud, trokken naar het klooster in de buurt. Ze hebben daar alle beelden vernield en kerkelijke voorwerpen omvergetrokken. Het vereren van beelden is afgoden dienen, zo zeggen de brekers. Vervolgens is dit breken van beelden op vele plaatsen te zien geweest.
Het volk is boos over de rijkdommen in de Kerk en de misstanden bij pastoors en bisschoppen. Dat geldt niet minder voor Rome, waar de Paus woont. Maar er is meer aan de hand dan alleen de Kerk. ‘De kou is zo groot dat de wijn in de glazen bevriest’. De extreme koude duurt al weken.Voor het gewone volk is de situatie ellendig. Alles bevriest: brood, levensmiddelen en bier. Die kunnen niet worden gebruikt. In alle hoeken en gaten van de huizen is het steenkoud. Iedere dag vindt men mensen langs de weg of in huizen, doodgevroren. Bij veel andere mensen bevriezen de vingers,
tenen, neus en oren. De mensen worden helemaal radeloos als hun brandhout opraakt. Er kan dan niet meer worden gekookt of verwarmt . En het lijkt wel of alle problemen tegelijk komen. Er heerst de besmettelijke pest in de Nederlanden. En er is gebrek aan brandstof, ook zijn de oogsten slecht. Daarom is het brood heel duur en voor veel mensen onbetaalbaar. Op meerdere plaatsen zijn hongersnoden. In de textielindustrie zijn veel mensen werkloos. Armoede heerst. Het zijn hongerjaren. Niemand weet hoe het verder moet…
Middelburg, ‘s morgens vroeg rond 06.00 uur Pastoor Adriaan Claaszoon van de Grote Kerk gaat naar de burgemeester. Hij is vreselijk bezorgd. Iemand heeft aan hem doorgegeven dat er plannen zijn om alles in de kerk stuk te smijten. De pastoor smeekt de burgemeester om hulp bij het redden van de kostbaarheden.Vooral het altaar en het grafmonument met het lijk van graaf Willem II in de kerk zijn van grote waarde. De burgemeester gaat onmiddellijk in overleg met de andere burgemeesters (dat zijn er vier). Het probleem is dat de burgemeesters geen helpers en ook geen wapens hebben. Hoe kunnen ze de onrust en het geweld tegenhouden?
De burgemeesters besluiten om zelf naar de kerk te gaan. De kerk blijkt al opengebroken en is vol met mensen. Op dat moment probeert een man om het slot van het koorhek kapot te slaan. Zo wil hij naar het altaar, om dit in stukken te breken. Met smeken en praten probeert de burgemeester om erger te voorkomen. Dat lukt voor een deel. Er worden wel beelden gebroken, maar het altaar en het grafmonument blijven gespaard. ‘Leve de geuzen!’ roept de massa van wel 500 of 600 mensen. Een beeldenstormer roept uit dat het verboden is, met de galg als straf, om geestelijken te mishandelen en voorwerpen mee te nemen. Sommigen hakken met bijlen, anderen gebruiken een zaag. De kerk wordt nooit meer zoals vroeger.