ALBERTA VAN DER BIJ

PASSIE VOOR ROUWTEXTIEL

ALBERTA VAN DER BIJ NAM ONTSLAG EN MAAKTE EEN SPRONG IN HET DIEPE

Haar hobby was textiel. Ze maakte van stukken spijkerbroek of oude vesten iets ‘nieuws’, duurzaam dus. Gecombineerd met de ervaring die ze als nachthoofd opdeed bij families die waakten bij hun stervende, kreeg een nieuw idee vorm: uitvaartzorg. Alberta van der Bij maakt nu wades, waarin overledenen kunnen worden opgebaard en begraven of gecremeerd.

Alberta met voorbeeld in de woonkamer en boeket uit eigen tuin. Bladeren uit eigen tuin benadrukken de vergankelijkheid.

EEN LIEFDEVOLLE OMHULLING MET EEN DOEK

Het sterrenkoord doorknippen is een emotioneel ritueel.

“Eens noemde iemand het luguber, toen ze bij deze ondiepe kist stond met een voorbeeldwade erin. Maar dat is na een gesprek zó over”, begint Alberta van der Bij (57) haar verhaal. Haar voorbeeld staat nu even in de woonkamer, de huiselijke sfeer die ze eigenlijk beoogt. Ze heeft niets tegen traditionele uitvaarten, maar raakte gepassioneerd door de respectvolle, intieme sfeer die een opbaring met lijkwade kenmerkt. Een liefdevolle omhulling van het lichaam met een doek, dát wilde ze doen, die wilde ze maken.

GEEN PANTY’S

Ze heeft ervaring, maakte allang duurzame kleding van gedragen kleding. Toch ligt in het gesprek met belangstellenden haar kracht. Immers, iets nieuws wordt vaak argwanend bekeken en bij velen komt daar het taboe op de dood nog bij. Alberta: “Uit die gesprekken blijkt dat onbekend écht onbemind maakt. Maar meestal komen mensen kijken, die al geïnteresseerd zijn in een ander soort uitvaart. Anderen overwegen na een persoonlijk gesprekje een natuurbegraving én wade, juist omdat die duurzaam zijn en natuurvriendelijk.”

Duurzaam? Als voorbeeld noemt ze panty’s. Van grafruimers die tig jaar na dato een graf delven, weet ze dat ondermeer acryl kleding - en panty’s - niet verteren. Informatief én belangrijk voor nabestaanden die de favoriete kleding voor hun overledene uitzoeken.

DOKTERSWACHT

Hoe Alberta ertoe kwam om van rouwtextiel haar werk te maken, blijkt een persoonlijke zoektocht: “Ik was docent bij het Friesland College toen middenin de coronatijd mijn moeder overleed. Daar hadden we als familie alle vrede mee, maar toch raakte ik een paar weken erna met ziekteverlof thuis. Tijd om na te denken dus. Wat wilde ik tot mijn pensioen? Iets waar mijn hart ligt, wist ik. Ik besloot de opleiding uitvaartbegeleiding te volgen en was meteen verkocht. In het woud aan uitvaartondernemers voelde ik me thuis bij die waarmee ik een visie deel: duurzaamheid in het vaandel, familieleden inschakelen en laten beslissen. Ik nam ontslag… en sprong in het diepe.”

Het was zeker een sprong. Behalve moed vergt zo’n stap ook nuchterheid. Je moet eerst investeren om na twee à drie jaar te kunnen ‘oogsten’ en dat vergt een buffer. Alberta staat nu op eigen benen maar hoopt wel in trek te blijven als verpleegkundige. En inderdaad, momenteel werkt ze bij de Dokterswacht met werktijden die mooi combineren met haar onderneming Rouwtextiel.

VLINDERS EN STERREN

Begraven en cremeren zijn ingeburgerd, maar rouwtextiel, en ook natuurbegraven, zijn relatief nieuw en ook bij uitvaartondernemers niet zo bekend. Alberta: “Toen iemand uit Goes een lijkwade bestelde, schakelde men mij in. Ze wisten niet hoe dat moest. Tja, Goes ligt niet om de hoek. Toen heeft mijn dochter een filmpje gemaakt, waarin ik stap-voor-stap te volgen ben bij het wikkelen. Dat werkte! Wel besloot ik me vooral op het noorden te richten.”

Alberta laat de prachtigste rouwdoeken zien, gebloemd, effen of met vlinders. Ze laat zien hoe je de doeken kunt vouwen: “De laatste verzorging doet de uitvaartondernemer, ik kan ondersteunen bij het gebruik van de wade. Het wikkelen is een liefdevolle handeling voor de familie, met de familie samen. Dat is een intieme handeling, een definitief afscheid.” En dan laat ze een koord zien met aan beide uiteinden een stoffen ster “Kijk, de naasten leggen de ene ster tussen de plooien van de wade en nemen zelf de andere ster in de hand. Met het koord doormidden knippen laat je de overledene symbolisch los. Een emotioneel ritueel.”

BABYLAKENTJE

Intussen beginnen de aanvragen te lopen en Alberta staat open voor allerlei wensen. “Je kunt samen met mij een lapjesdeken maken van kleding van de overledene of een knuffel voor een kind.”

Onlangs kwam er een prachtige opdracht. Of het babylakentje van een oude dame tot sloopje gemaakt kon worden voor het kussen in de kist. Met haar hoofd daarop, was voor haar de cirkel van geboorte tot overlijden rond. Vergelijkbaar met het ‘sterrenkoord’, waarbij je de navelstreng van het leven doorknipt. En onlangs vroeg een ouder stel iets bijzonders. Ze hadden dertig jaar geleden in Thailand gewoond en hadden zo’n twintig meter natuurzijde liggen. Of ik daar twee wades van wilde maken. Dierbare verzoeken zijn dat; dan weet ik dat ik het juiste werk heb gevonden.”