4 minute read
Wouden
Advertisement
De wilde wouden, royale parken, creatieve houtwallen en oeroude bomen zijn diepgeworteld in het Friese land. Hier neem je in alle rust een bosbad, treed je in koninklijke voetsporen en haal je je outdoor hart op. Dat we überhaupt wouden hebben in Friesland is voor een groot deel te danken aan de adel. De voorouders van ons koningshuis noemden we hier liefkozend Marijke Meu of Us Heit. Rondom de Staten en Stinzen vind je de royale bossen, tuinen en parken waar je van naast je schoenen gaat lopen.
Gebieden als de Noardlike Fryske Wâlden, het Drents Friese Woud en bijvoorbeeld Oranjewoud zeggen het al met hun naam. Andere bosrijke plekjes, groot en klein, zijn verborgen pareltjes die de lokale bevolking vaak op hun duimpje kent. Maar hoe goed kennen we onze bomen die daar wonen eigenlijk?
Tien bijzondere bomen, vaak uitheems, vind je verspreid door de hele provincie. Zo groeit er een moerbeiboom, naast de Grote kerk in Dokkum bijvoorbeeld. De Marilandicapopulier in de Prinsentuin in Leeuwarden is mogelijk geplant door befaamde tuinarchitect L.P. Roodbaard. De stoere zomereik van de Stania State in Oentsjerk is waarschijnlijk de oudste eik in Friesland en de witte paardenkastanje bij het Poptaslot in Marssum staan beide in tuinen van diezelfde tuinarchitect Roodbaard. Ook al klinkt zijn naam als die van een zeebonk of piraat, zijn talent lag bij het aanleggen van vele parken waar wij nu onze benen strekken. meer zien. Hier gaat het om de wat jongere wouden en bosschages, maar dat mag de pret niet drukken. Langs de een oprijlaan van boerderijen wiegen beuken, eiken of lindebomen in de wind. Hier en daar vind je een authentieke boomgaard. Wilgen leunen tegen de wind in langs de slootkant en de boomwallen vind je de meidoorn, hazelaar en vlier. Deze bomen zijn het gezicht van de streek. Lijnen en landmarks die het landschap vullen als die grote oude eik die solitair in het weiland staat en rijen elzen rondom.
De wouden wachten op je. Of je nu komt om te klimmen, fietsen over bospaadjes en langs lanen, wandelen door de duinen en zandvlaktes van Friesland en haar eilanden. Sta eens stil bij een boom en bedank de trouwe windvanger voordat je verder loopt.
Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden is misschien wel het best bewaarde geheim van Fryslân. Het gebied van ruim 25.000 hectare dankt de titel Nationaal Landschap aan de unieke combinatie van wonen en landbouwactiviteiten in balans met de natuur en cultuurhistorie. Je ziet hier dykswâlen (houtwallen), weidegronden, meren, moerassen en veel zandpaden. Opvallend is het grote aantal pingo’s en dobben (meertjes). Rijen bomen met daaronder (bramen)struiken omzomen de weilanden. Zo is een fijnmazig patroon ontstaan met een besloten karakter. Door de ligging op de grens van zand en klei zijn de natuurwaarde en biodiversiteit bijzonder groot. Het eeuwenoude coulisselandschap met elzensingels en dykswâlen is vrijwel intact gebleven en boeren onderhouden dit bijzonder landschap. Dat maakt het uniek in heel Europa. En daar woon jij!
Om het landschap écht te beleven is er een prachtig streekpad gemaakt. Eén van de mooiste lange afstandswandelpaden van Nederland. Het in totaal 165 kilometer lange Streekpad Noardlike Fryske Wâlden voert je over zandpaden langs koeien, elzensingels, rijen eiken en pingo’s. Een slingerende ode aan dit magnifieke stuk Friesland. Je kunt verschillende etappes en rondjes lopen.
Kijk op www.eropuitinfriesland.nl/ noardlikefryskewalden voor de hele route en de etappes.
nog meer leuke uittips
• Neem een verrekijker en picknickmand mee en ga naar één van de vogelkijkhutten!
Niet voor niets hartstikke populair in Nederland. Je vindt ze hier: • Om de Dobben in Burgum heeft leuke natuureducatie voor kinderen. Ga met een schepnetje en loep op pad en kijk wat je ontdekt!
• Trotseer het waterlabyrint in
Park Vijversburg in Tytsjerk of rust uit in de hangmatten in het parkdeel Ooievaarsnest.
• Elke eerste zaterdag van de maand, van 10.00 – 17.00 uur zijn alle winkels van
‘Winkeltjesroute de Wouden en
Omstreken’ geopend. • Waag een sprong in de
Fierljeppolder in Noardburgum, klim omhoog bij Aventoer in
Burgum of laat kinderen lekker spelen in het speelparadijs van
Sanjes Safari in Feanwâlden,
Esonstad in Oostmahorn en Jonas en de Walvis in Sumar. Bezoek ook
Aqua Zoo nabij Leeuwarden. Dit jaar komen er tijgers!
Zoek je andere leuke tips voor kinderen of tieners? Kijk dan eens op de website:
Door het beheer en de combinatie met het natuurlijk boeren is de biodiversiteit groot. Dat proef je in de streekproducten die je hier op veel plekken kunt kopen, maar ervaar je ook tijdens Brommels!
• MELKTAP: bij een aantal boeren, in Twijzel, Burgum en Wâlterswâld, haal je zuivel zo van de tap en koop je vlees en fijne groente; SUPERmarkt op zijn Fries. • De FOODWALK
BUITENPOST-KOLLUM
loopt langs verschillende ondernemingen. Begin je route bij De Kruidhof. • Het Bloemenparadyske in Kollum organiseert elke 4e zaterdag van de maand een (h)eerlijke
STREEKMARKT om over te struinen! • Fiets de route ‘EETBAAR
FRYSLÂN: RONDJE
LEEUWARDEN-
BURGUM’ en kom langs verschillende lokale bedrijven voor verse producten. • Wijn van Friese bodem: in Twijzel vind je de meest noordelijkste (prijswinnende!) wijngaard van Nederland:
DE FRYSLING. Heb je een keer een feestje? Haal dan hier een doosje! • KÂLD KLETSKE is hét biertje dat uit de regio komt. Oorspronkelijk uit
Burgum, maar wordt nu gebrouwen bij Brouwerij
Dokkum.