2011
2012
Yoram Ish-Hurwitz - piano Seizoen 2011-2012
Solo 3 Biografie 4 Solo 6 Lecture recital 8
& Friends 9 Szymon Marciniak, contrabas 10 2Base 13 Landgoedconcerten Oranjewoud 14
Contact 16
2
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
Solo
Solo
Solo
Yoram Ish-Hurwitz piano
P
ianist Yoram Ish-Hurwitz heeft inmiddels een vaste plek veroverd in het Nederlandse concertleven. Hij begon zijn studie bij Danièle Dechenne en Jan Wijn aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam. Als eerste Nederlandse pianist studeerde hij vervolgens gedurende twee jaar aan de Juilliard School in New York bij de Hongaarse pianist György Sándor. Na het voltooien van deze studie werd hij opgenomen in de solistenklas van de vermaarde pianopedagoog Karl-Heinz Kämmerling in Hannover bij wie hij eveneens twee jaar studeerde. In 1988 won hij de tweede prijs op het Eduard Flipse Pianoconcours in Rotterdam. Drie jaar later werd hem door een internationale jury unaniem de Jacques Vonk Prijs toegekend. Sindsdien treedt hij veelvuldig op in Nederland en ver daarbuiten, waaronder Noorwegen, Duitsland, Slowakije, Italië, Tsjechië, Groot-Brittanië, België, Spanje en de Verenigde Staten. Vanaf 2003 is hij Steinway Artist. Van Yoram zijn vele solo-cd’s verschenen met werken van Franz Schubert, Frédéric Chopin, Modest Moessorgsky, Sergej Prokofjev en de integrale uitvoering van de Années de Pèlerinage van Franz Liszt. Een van zijn Liszt-cd’s stond enkele weken op nummer één van de klassieke cd-toptien. Recentelijk werden van hem twee cd’s uitgebracht met de complete vertolking van de pianocyclus Iberia van Isaac Albéniz.
4
De verschijning ervan viel samen met zijn Iberia-project dat werd georganiseerd ter gelegenheid van het honderdste sterfjaar van de componist in 2009 en diens honderdvijftigste geboortejaar in 2010. Iberia was een multidisciplinaire concertvoorstelling met film en regie als ondersteunende middelen. De reeks telde meer dan dertig optredens in Nederland en België. Eerder speelde Ish-Hurwitz in de theatervoorstelling De Pianist voor acteur en concertpianist, geregisseerd door Mette Bouhuijs. Edwin de Vries vertelde daarin het aangrijpende relaas van de Joodse pianist Szpilman tijdens de Tweede Wereldoorlog. De tournee omvatte een kleine vijftig optredens door heel Nederland, waaronder het prestigieuze Theaterfestival van Nederland en Vlaanderen. De voorstelling werd tevens genomineerd voor de Toneel Publieksprijs 2008. Enkele jaren daarvoor trok Ish-Hurwitz volle zalen met zijn Liszt-project Pelgrimsjaren rond de Années de Pèlerinage van Liszt, samen met schrijver-verteller Frédéric Bastet en acteur Carel Alphenaar. Pelgrimsjaren oogstte veel lof bij zowel pers als publiek. In het Liszt-jaar 2011 vindt een reprise plaats met Aukelien van Hoytema als verteller. Yoram Ish-Hurwitz is met ingang van 2010 artistiek leider van het kamermuziekfestival Landgoedconcerten Oranjewoud waarvan de eerste editie in het voorjaar van 2012 zal plaatsvinden.
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
Foto Rob Becker
PROGRAMMA SOLO Franz Schubert Sonate in G, D. 894 (1797-1828) Franz Liszt Années de Pèlerinage, Troisième Année (selectie) (1811-1886) Aux Cyprès de la Villa d’Este (Threnodie I) Aux Cyprès de la Villa d’Este (Threnodie II) Les jeux d’eaux à la Villa d’Este Claude Debussy Images, deuxième livre (1886-1918) Cloches à travers les geuilles Et la lune descend sur le temple qui fut Poissons d’or Isaac Albéniz El Albaicín (1860-1909 Yoram Ish-Hurwitz piano
6
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
Solo
M
et dit recitalprogramma begeeft Ish-Hurwitz zich naar het begin- en eindpunt van wat vaak de Gouden Eeuw van de pianomuziek wordt genoemd. In zijn sonates lijkt Schubert een brug te slaan tussen de klassieke periode en de romantiek. De Sonate in G groot uit 1826 opent sereen, haast mysterieus, terwijl het lieflijke karakter van tweede deel regelmatig wordt doorkruist met dramatische passages. Het daarop volgende menuet is soms energiek en dan weer gracieus en zangerig. De sonate wordt afgesloten met een quasi onbekommerd vierde deel. Ook hier blijft echter een onderhuidse spanning voelbaar, waarvan het hele werk doortrokken is. De stukken na de pauze staan geheel aan de andere kant van het romantische spectrum. Liszt schreef de drie werken als onderdeel van zijn Troisième Année de Pèlerinage, terwijl hij als gast van kardinaal Hohenlohe logeerde in diens Villa d’Este nabij Rome. In die periode werd hij gekweld door depressies, hetgeen zijn weerslag vond in de twee Threnodies of klaag-
zangen. Van neerslachtigheid is evenwel in de briljante Les jeux d’eaux à la Villa d’Este weinig te merken. Hij liet zich daarbij inspireren door de prachtige fonteinen in de tuin van de villa. Dit impressionistische werk avant la lettre vertoont opvallende overeenkomsten met het veel later geschreven Poissons d’or van Debussy. Een Japanse prent waarop goudvissen stonden afgebeeld zou de Franse componist tot dit werk hebben aangezet, dat een afsluiting vormt van de tweede serie Images. Debussy had grote bewondering voor de Spaanse pianist en componist Albéniz en diens meesterwerk Iberia. El Albaicín is afkomstig uit deze indrukwekkende cyclus en verwijst naar de zigeunerwijk in Granada met een schitterend uitzicht op het Alhambra. De virtuositeit in dit stuk lijkt te verwijzen naar Liszt. Hoewel Albéniz - zijn eigen beweringen ten spijt - nooit les kreeg van de beroemde meester, is diens invloed ontegenzeggelijk aanwezig. Albéniz schreef Iberia vlak voor zijn dood afwisselend in Parijs en in Nice en wist daarin Spaanse folkloristische elementen te verenigen met Frans raffinement.
Solo
7
Lecture
EXTRA LECTURE RECITAL Franz Liszt Années de Pèlerinage, Troisième Année (1811-1886) Angelus! (Prière aux anges gardiens) Aux Cyprès de la Villa d’Este (Threnodie I) Aux Cyprès de la Villa d’Este (Threnodie II) Les jeux d’eaux à la Villa d’Este Sunt Lacrymae Rerum (En mode Hongrois) Marche funèbre (En mémoire de Maximilien I) Sursum Corda (Erhebet eure Herzen) Yoram Ish-Hurwitz piano en toelichting
T
er gelegenheid van het Liszt-jaar 2011 houdt het Koninklijk Conservatorium in Den Haag in samenwerking met de Franz Liszt Kring eind november 2011 een symposium rond deze invloedrijke en boeiende musicus. In dat kader heeft men Yoram Ish-Hurwitz uitgenodigd
8
om een lecture recital te geven over het Troisième Année van de pianocyclus Années de Pèlerinage dat Liszt aan het einde van zijn leven schreef. Nota bene: dit extra programma is alleen beschikbaar in de maanden oktober en november 2011.
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
& Fr
& Fr
& Friends
Foto Merlijn Doomernik
Even voorstellen...
10
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
Szymon Marciniak contrabas
S
zymon Marciniak streeft ernaar muzikale ervaringen op het allerhoogste niveau met zijn publiek te delen door authentieke en verfrissende uitvoeringen. Zijn originele benadering van de contrabas en zijn levendige vertolkingen van zowel klassiek repertoire als bewerkingen leveren hem voortdurend enthousiaste reacties op van pers en publiek. Naast zijn aanstelling als solobassist in het Haagse Residentie Orkest, maakt Szymon naam als solist en kamermusicus. Zijn brede muzikale belangstelling en zijn liefde voor het contrabas-repertoire, dat zich uitstrekt van barok tot hedendaagse muziek, resulteerde reeds in samenwerkingen met verschillende pianisten en in tal van combinaties waaronder trio’s, kwartetten, kwintetten, octetten en kamerorkesten. Hij heeft opgetreden met vooraanstaande musici en ensembles zoals Gustav Rivinius, Philip Setzer (Emerson String Quartet), Dmitri Ashkenazy, Philippe Graffin, Mirijam Contzen, Gil Sharon, Vera Beths, Paolo Giacometti, Lars Wouters van den Oudenweijer, Grigorij Zhyslin en het Fauré Quartett. Ook is
Szymon veelvuldig te gast op vele kamermuziekfestivals door heel Europa. Als solist heeft Szymon opgetreden met het Münchener Kammerorchester, Schweriner Kammerorchester, Staatskapelle Schwerin, Anhaltische Philharmonie Dessau, Camerata Nova Szczecin, Kammersymphonie Berlin en het Folkwang Kammerorchester Essen. In 2005 schreef de gerenommeerde componist Jürg Baur de opera Der Roman mit dem Kontrabaß naar het boek van A. Tsjechov. Deze opera van een uur bevat speciaal voor Szymon geschreven virtuoze solopartijen. De première in Düsseldorf in november 2005 werd zeer goed ontvangen, waarbij de Duitse pers Marciniaks buitengewone talent als bassist prees. Daarop schreef Baur een concertino voor contrabas en orkest dat binnenkort zal worden uitgevoerd met Szymon als solist. Szymon Marciniak werd in Polen geboren en verhuisde in 2001 naar Duitsland. Hij studeerde met onderscheiding af van de Robert Schumann Hochschule in Düsseldorf en het conservatorium in Maastricht. Hij volgde een aantal master >>
& Friends
11
classes in Polen en diverse andere Europese landen bij befaamde bassisten als Martin Dobner, Rainer Zepperitz, Francois Rabbath en David Sinclair. Hij won vele eerste prijzen op internationale concoursen zoals J.M.Sperger International Double-Bass Competition in Ludwigslust (Duitsland) en het Vriendenkrans-concours in Amsterdam. In 2009 was hij halve finalist tijdens het 58ste internationale ARD-concours in M端nchen.
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
Foto Merlijn Doomernik
12
Szymon heeft verscheidene radio-opnames gemaakt bij de Poolse radio, Westdeutscher Rundfunk, Bayerische Rundfunk, Radio van Zuid-Tirol en Radio 4. Op dit moment speelt Szymon afwisselend op een bas van Charles Quenoil uit 1945 en een instrument van Harry Jansen (Amsterdam, 2008) dat hem ter beschikking wordt gesteld door het Nationaal Instrumentenfonds.
2Base
PROGRAMMA 2BASE Christopher Benstead (1951) František Hertl (1906-1973) Francois Rabbath (1931) Franz Liszt (1811-1886) Frank Proto (1941) Reinhold Gliere (1875-1956)
D
Szymon Marciniak Yoram Ish-Hurwitz
Four Episodes (selectie) Sonata Poucha Dass (voor solo contrabas) Les jeux d’eaux à la Villa d’Este (uit Années de Pèlerinage, Troisième Année) Carmen Fantasy (selectie) Sonata 1963 Tarantella, opus 9 nr. 2 contrabas piano
e contrabas is slechts zelden solistisch te horen op het concertpodium. De gevierde concertbassist Szymon Marciniak weet echter als geen ander de veelzijdigheid van zijn instrument over het voetlicht te brengen. Met een veelkleurig palet aan stijlen dat het programma rijk is, neemt hij het publiek mee op een ontdekkingsreis vol verrassingen en laat het kennismaken met vele onvermoede kanten van dit fascinerende instrument. Het programma opent met Four Episodes van Christopher Benstead. Zowel in dat werk als in Frank Proto’s Sonate zijn duidelijke jazzinvloeden te horen. Proto gaat echter vrij en quasi improviserend te werk, terwijl Bensteads compositie vormelijker is, bijna neo-klassiek. Heel anders is de Sonate van de František Hertl. Dit laat-romantische werk is doordrenkt met Boheems temperament en Tsjechische
folklore. Met Poucha Dass van contrabassist Francois Rabbath eindigt het eerste deel van het concert. In dit solowerk liet de componist zich inspireren door de Syrische sitarspeler Ravi Shankar. Daarnaast hoort men ritmes die verwijzen naar jazz of zelfs popmuziek. Juist die combinatie van Amerikaanse en oriëntaalse elementen komen terug in Proto’s Carmen Fantasy, opgedragen aan Rabbath en vrij naar Bizet. Het wordt voorafgegaan door Jeux d’eau à la Villa d’Este van Franz Liszt, een briljant solowerk voor piano, geïnspireerd door de prachtige fonteinen van de Villa d’Este in Tivoli nabij Rome. Het impressionistische karakter ervan lijkt vooruit te wijzen naar componisten als Debussy. Na Proto’s Sonate, een contrastrijk werk dat hij in 1963 voor zijn eigen eindexamen schreef, eindigt het recital met de romantische en virtuoze Tarantella van Reinhold Gliere.
& Friends
13
Foto Yoram Ish-Hurwitz - met dank aan de Friesland Bank
Nieuw festival
I
n de zomer van 2007 vond in het bosrijke Oranjewoud nabij Heerenveen een nieuw kamermuziekfestival plaats onder de naam Muziek op Oranjewoud. Ondanks het grote succes bleef het daarna stil. Op initiatief van pianist en artist in residence Yoram Ish-Hurwitz wordt nu gewerkt aan een doorstart met een verdubbeling van het aantal concertlocaties en onder een nieuwe naam: Landgoedconcerten Oranjewoud. In het voorjaar van 2012 zal de eerste editie van het jaarlijks te houden festival plaatsvinden op de landgoederen 14
Oranjewoud en Klein Jagtlust, in de Orangerie van landgoed Oranjestein en in museum Belvédère. Bijzonder is het feit dat al deze locaties zich in een straal van een halve kilometer van elkaar bevinden. Zij worden omringd door een eeuwenoud parklandschap en kennen een geschiedenis die nauw verbonden is met die van de koninklijke familie. De nabijheid van een vier sterrenhotel met twee restaurants maakt de entourage compleet. Met uitzondering van museum Belvédère, dat landelijk aanzien geniet en jaarlijks vele
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
Landgoedconcerten Oranjewoud
bezoekers trekt, zijn de locaties doorgaans niet openbaar toegankelijk. Het festival onderscheidt zich ook op muzikaal gebied. In zijn eerdere projecten Pelgrimsjaren en Iberia heeft Yoram Ish-Hurwitz bewezen dat hij met bijzondere presentatievormen nieuw en jonger publiek kan verleiden om klassieke concerten bij te wonen met soms onbekend repertoire. Als artistiek leider van het festival zal hij deze weg vervolgen door bij de programmering extra aandacht te schenken aan uitvoeringen die klassieke muziek op vernieuwende wijze presenteren.
Het voornemen is om in de aanloop naar het eerste festival op alle locaties een proefconcert te organiseren: 5 november 2010 - Yoram Ish-Hurwitz & Friends M.m.v. Joris van Rijn, Michael Stirling, Jacobien Rozemond en Asdis Valdimarsdóttir Programma: Beethoven, Brahms, Dvorák Museum Belvédère, 20.15 uur Reserveren (0513) 64 49 99
8 april 2011 - Pelgrimsjaren 2011 Yoram Ish-Hurwitz, piano en Aukelien van Hoytema, verteller Programma: Liszt Landgoed Klein Jagtlust, 20.15 uur
& Friends
15
Contact
(023) 532 46 90 info@effacta.nl
Inhoudelijke informatie Yoram Ish-Hurwitz Krukmanslaan 6-8 8453 xj Oranjewoud (0513) 63 18 83 info@ish-hurwitz.nl
Websites www.ish-hurwitz.nl www.szymonmarciniak.info www.festivaloranjewoud.nl www.effacta.nl
16
Yoram Ish-Hurwitz | 2011-2012
Illustratie voorzijde Rob Becker | Beeldverhaal Amsterdam • Tekst en opmaak Yoram Ish-Hurwitz © 2010
Beschikbaarheid en boekingen Effacta Productions Guido Nederlof Raamsingel 50 rood 2012 dv Haarlem