it ’s
t ou g h
b u t
i t
gets
yo u
th ere
Nr.1
Bloed
zweet en trainen.
Succes is het bereiken van een doel en stijl is een middel. Lef is moed in alledaagse situaties en leven is het meervoud van lef. Optimaal netwerken is een combinatie van personal branding en de beschikbare middelen op de juiste manier toepassen. In dit boek komen 14 Nederlanders aan het woord die, ieder op hun geheel eigen wijze, succesvol zijn. Hoe hen dat is gelukt, is minstens zo interessant als wat zij ermee doen. Het is wat hen groot maakt.
Dit boek gaat over mensen die de kwalificatie ‘great’ hebben verdiend. Stuk voor stuk hebben zij een bijzondere prestatie geleverd. Hun doelen waren niet eenvoudig, de weg er naartoe soms vrijwel onmogelijk. Hun verhalen inspireren mij om niet altijd de weg van de minste weerstand te kiezen. Toen ik, overigens lang geleden, een 3 terugkreeg voor een proefwerk Latijn, sprak mijn docent de onvergetelijke woorden: “Dat waren veel te veel fouten. Het
Becoming goede nieuws is, dat je wederom het nodige hebt geleerd.” Wijze woorden die voor mij, een paar fouten verder, een grote betekenis hebben gekregen.
De hoofdpersonen in dit boek hebben ongetwijfeld ook ontelbare fouten gemaakt.
Voor hen een aaneenschakeling van leermomenten: om een plan aan te passen, open te staan voor een andere creatieve aanpak, of te luisteren naar goede adviezen. Het werd er niet makkelijker op, het vergrootte wel hun kans op succes. Wellicht helpt dit boek je carrière verder te ontwikkelen. De artikelen, interviews en tips bieden inspiratie. Het carrièredagboek en de site becominggreat.nl bieden mogelijkheden om fouten te maken, te delen en te leren van ervaringen van anderen. Ik zal de laatste zijn die zegt dat het nu zomaar zal lukken. Succes is afhankelijk van inspiratie en, wellicht nog veel meer, van transpiratie. Wat ik in ieder geval kan beloven, is dat er een leuke weg bestaat om ambities te waar te maken. Veel plezier met ‘Becoming great’!
Rob Boerekamps
4
B E C O M IN G G R EAT
directeur Kenneth Smit Training
great
“ Toptalenten werden hier lang gezien als strebers, uitslovers en te ambitieuze types”
20
Interview met headhunter Ralf Knegtmans
“ Iemand zei tegen mij dat ik hem had leren denken”
18
E-survey ‘Mijn maatstaf voor succes’
“Een imago wordt vaak van buiten bedacht, terwijl ik juist andersom werk”
26
Interview met stijladviseur Laura Dufour
“ Personal branding is een middel om je in het dagelijks leven prettiger te voelen en vooral om te doen waar je goed in bent”
32
6
B EC OM ING G R EAT
Interview met droombaangoeroe Huub van Zwieten
Inhoud “Doe iets groot en goed, of vind een nichemarkt” 38
Successtory van ondernemer Jitse Groen, bedenker van thuisbezorgd.nl
‘ Weer gaan studeren. Het biedt me verrijking van kennis en meer zelfvertrouwen’
44
E-survey ‘Mijn belangrijkste carrièremoment’
“Opgeven? Dat nooit!” 60
Interview met toptrainer en -coach Kenneth Smit
“ Als er iemand is die veel over dingen nadenkt, dan ben ik het wel. Ik ben heel berekenend, achter alles wat ik doe zit een gedachte”
46
Q&A met lefgozer Dominique Weesie
BE CO MING GRE AT
7
Golf is pure tijdverspilling 66
Successtory over geslaagd personeelsbeleid volgens topondernemer George Banken van Detron
Zakelijke etiquette in het land van extreme gelijkheid
72
Interview met etiquettespecialist Reinildis van Ditzhuyzen
*Extra! 60 pagina’s persoonlijk carrièredagboek
121
en verder
Het tonen van lef vermeerdert de kans op succes: zij die actie ondernemen, lopen niet alleen het risico om te mislukken, maar ook het risico om te slagen
104 8
B EC OM ING G R EAT
Zeven vragen over ‘lef’
Inhoud Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 8 vragen over succes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 E-survey: Mijn maatstaf voor succes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Interview met headhunter Ralf Knegmans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Interview met stijladviseur Laura Dufour . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Interview met droombaangoeroe Huub van Zwieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Successtory van ondernemer Jitse Groen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 E-survey: Mijn belangrijkste carrièremoment . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Lefgozers Dominique Weesie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Lefgozers Arno Kantelberg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Lefgozers Joris Toonders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 ‘How to dress to impress‘ - Stijladviezen van Laura Dufour 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Interview met toptrainer en -coach Kenneth Smit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Successtory van ondernemer George Banken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Interview met etiquettespecialist Reinildis van Ditzhuyzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 8 vragen over netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ‘How to dress for success’ - Stijladviezen van Laura Dufour 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Successtory van ondernemer Kalo Bagijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Interview met Jean-Paul Boerekamps en Paul Verschoor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 E-survey: Mijn grote voorbeeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 7 vragen over lef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Interview met William Bos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 Verder lezen, boekenlijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Carrièredagboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121-180
BE CO MING GRE AT
9
vragen over ...
Doel bereikt 8 vragen over succes. Stel je voor: twee mensen zitten naast elkaar in een vliegtuig. Links ondernemer Richard Branson (het mag zelfs zijn vliegtuig zijn), rechts Koos Werkeloos. Wie van hen is het meest succesvol? Dat had je gedacht! Succes heeft alles te maken met het bereiken van een doel. En misschien wilde Koos niets anders bereiken dan ooit eens naast Branson zitten. Iedereen kan succesvol zijn. Lees hoe je dat aanpakt.
BE CO MING GRE AT
11
De moderne mens meet de betekenis die zijn leven heeft af aan de successen die hij heeft geboekt. 1. Wat is succes?
De term succes mag dan abstract klinken, het is in feite een duidelijk begrip.
Van Dale geeft als definitie: ‘een goede afloop, uitkomst of uitslag’. En dat dekt de lading volledig. Het is het bereiken van een doel. De doelen die individuen er op na houden, zijn nogal voorspelbaar, vooral op carrièregebied: een goede baan en dus financieel gewin. Maar er zijn successen te boeken op allerlei terreinen. Een succesvolle sporter vestigt een nieuw record, zorgt voor overwinningen voor zijn team of slaat zijn tegenstander knock-out.
Wat het daadwerkelijke succes nu precies behelst, hangt natuurlijk helemaal af van
de gestelde doelen. Iemand kan heel succesvol zijn in mislukken; een paradox, maar daarom niet minder waar. Anderen zijn succesvol in het verzamelen van postzegels uit Oezbekistan of in het eten van zoveel mogelijk zuurkool in een etmaal. Het Guinness Book of Records staat er vol mee.
De moderne filosoof van de levenskunst, Joep Dohmen, betoogt dat we in een
Idols cultuur leven; een cultuur die in het competitieve Amerika nog sterker is geworteld dan hier. De moderne mens meet de betekenis die zijn leven heeft af aan de successen die hij heeft geboekt. We zijn pas iemand als we beter zijn dan anderen. Dat is geen probleem, maar bedenk wel dat succes hol en betekenisloos is, als het je eigen doel niet dient. Bovendien zijn we roem en succes als synoniemen gaan beschouwen. Roem is vergankelijk en oppervlakkig en staat niet per definitie gelijk aan succes. En succes betekent niet dat je beter bent dan een ander, maar dat je slaagt in het bereiken van je doel.
2. Kun je succes meten?
Meestal wel. Stel, een jonge ondernemer wil binnen drie jaar een bedrijf opzetten
dat jaarlijks zo’n 5 miljoen omzet draait. Na drie jaar kan hij nagaan of dat doel is bereikt,
12
B EC OM ING G R EAT
ten dele is bereikt, of helemaal niet. Of een onderneming wil de klanttevredenheid vergroten. Ze willen van 91 procent klanttevredenheid 96 procent maken. Elke branche kent een scala aan technieken om te meten in hoeverre doelen zijn bereikt.
Iedereen stelt doelen, bewust of onbewust. En hoe dicht iemand bij de verwezen-
lijking van zijn doel is gekomen, is meetbaar. Hoe concreter de doelen, hoe makkelijker vast te stellen of er succes is geboekt.
3. Hoe ga ik om met succes?
Dat ligt helemaal aan jezelf. Je kunt het breed laten hangen en nog voor de netto-
winst binnen is al een Audi A8 en een mooie klok van een ton aanschaffen. Je kunt iedereen die minder succesvol is uitlachen, negeren of op een andere manier laten weten dat hij een mens van een lagere orde is. Dronken van je eigen geweldigheid kun je elke ochtend de spiegel kussen en jezelf eindeloos schouderklopjes geven. De vraag is of dat slim is.
Er is geen gedragscode voor de omgang met succes. Alhoewel: hoogmoed komt voor
de val, dus de genieter van het succes moet uitkijken niet al te roekeloos te worden. Dat zou zijn onderneming aardig kunnen saboteren. ‘In het verleden behaalde resultaten zijn geen garantie voor de toekomst.’ Ook dat is een overweging waar niet aan te tornen valt.
4. Kun je succes leren?
Nee. Succes moet je uiteindelijk zelf bereiken. Niemand kan jouw doelen voor je
verwezenlijken. Wat je wel kunt doen, is de vaardigheden leren die de voorwaarden scheppen voor succes. Of dat nu is aan een universiteit, tijdens workshops of in de praktijk. Sommige karaktereigenschappen zijn een vruchtbare voedingsbodem voor toekomstige successen, andere werken in je nadeel. Iemand die snel opgeeft, lui is, weinig kennis bezit of een ernstige gokverslaving heeft, zal niet snel de glorie van de overwinning smaken.
Richard St John, een Amerikaanse schrijver en onderzoeker, heeft tien jaar lang
onderzoek gedaan naar de voorwaarden voor succes. Hij interviewde honderden zeer succesvolle ondernemers. Uit al die gesprekken kwamen de volgende gedragsregels naar voren. Succesvolle individuen doen hun werk met passie: ze gaan dus niet met tegenzin naar hun werk en hebben lol in wat ze doen. Daaruit volgt dat mensen die succes hebben hard werken. Ze zijn erg gefocust. Dat wil zeggen dat ze concrete, meetbare doelen nastreven en niet tien ballen tegelijk in de lucht houden. Ze hebben ervoor gezorgd, juist door zich op een bepaalde vaardigheid te richtten, dat ze er heel goed in werden. Ook hebben
BE CO MING GRE AT
13
ze manieren bedacht om zichzelf te motiveren. Ze dienen een bepaalde waarde: datgene wat ze doen, ondernemen ze niet zomaar. Er is een idee aan verbonden: voor veel ondernemers is dat de drive om impact te hebben of iets te verbeteren. Ze zorgen ervoor dat ze geen gebrek hebben aan ideeën: geen mogelijkheid wordt terzijde geschoven zonder die eerst te onderzoeken. En ten slotte zijn ze bereid te volharden: opgeven is er niet bij, pas als onomstotelijk vaststaat dat iets kansloos is.
5. Kun je succes afdwingen?
Nee. Je moet ook geluk hebben. De slogan: ik maak mijn eigen geluk, is arrogante
onzin. Stel dat je met hard werken op professioneel gebied zeer succesvol bent geworden. Chapeau, maar je mag het toeval ook bedanken. Je bent geboren met een bepaalde aanleg, een bepaald talent of een bepaald IQ. Je wordt niet getroffen door fysieke of psychische aandoeningen die je functioneren ernstig belemmeren. De markt kan zich onvoorzien in een bepaalde richting ontwikkelen, die zeer voordelig voor je uitpakt. Kortom: er zijn altijd omstandigheden die weliswaar bijdragen aan je succes, maar waar je geen controle over hebt.
Succes kan heel onverwacht komen. J.K. Rowling, schrijfster van de extreem
succesvolle reeks Harry Potter boeken, wilde alleen maar dat haar eerste Potter-boek in een krant of tijdschrift zou worden gerecenseerd. De meeste kinderboeken kregen geen bespreking en vielen dus totaal niet op. Toevallig werd haar boek opgepikt. Als dat niet was gebeurd, zou de kettingreactie die tot haar succes leidde, niet of veel later op gang zijn gekomen. Succes kun je dus niet afdwingen, maar je kan erg veel doen om de mogelijkheid van succes te beïnvloeden.
6. Wat als een ander wel succes heeft en ik niet?
Iemand die geen successen kent in zijn leven, zal al snel wegzinken in een
depressie. Al zijn er maar weinig mensen die geen enkel succes kennen. Als je een werkloos iemand naast multimiljardair Richard Branson van Virgin zet, is het zelfs goed mogelijk dat de werkloze succesvoller is dan Branson, op bepaalde gebieden dan. Misschien heeft Branson enorm hoge doelen gesteld, die hij maar niet weet te bereiken en kent Koos Werkeloos uit het voorbeeld kleine succesjes, omdat zijn doelen bescheiden zijn.
Je kunt afgunstig gaan zitten foeteren op diegenen die wel succes hebben, maar
bedenk wel dat zo’n houding weinig productief is. Neem liever een voorbeeld aan mensen wier doelen je nastrevenswaardig acht. Laat je inspireren door successtory’s.
14
B EC OM ING G R EAT
n e l b o Ik cesv c u s BE CO MING GRE AT
15
7. Wat als succes uitblijft?
Als elke vorm van succes uitblijft, als geen enkel doel te verwezenlijken is, is het
misschien de moeite waard je doelen bij te stellen. Misschien zijn de doelen die je hebt gesteld niet haalbaar en onrealistisch. Mogelijk overschat je je eigen capaciteiten. Als je een mislukkeling bent, ligt dan nooit alleen aan jezelf of alleen aan de omstandigheden. Dat biedt in het eerste geval troost en in het tweede geval mogelijkheden. Wees flexibel. De reden waarom de mens een evolutionair succes is, is te danken aan aanpassing. En onthoud: streven naar succes heeft altijd consequenties. Als je niet bereid bent de consequenties te aanvaarden, kun je beter meteen opgeven.
8. Wanneer kan ik zeggen: ik heb succes?
Daarvoor laten we Bob Dylan aan het woord: ‘A man is a success if he gets up in the
morning and gets to bed at night, and in between he does what he wants to do.’
Succes betekent niet dat je beter bent dan een ander, maar dat je slaagt in het bereiken van je doel.
16
B EC OM ING G R EAT
#01.
Aanvaard de consequenties van ambitie: zonder inspanning geen succes.
#02.
Als succes uitblijft: vraag je af of je doelen wel haalbaar zijn.
#03.
Zorg dat je de kost verdient met werk dat je leuk vindt: passie is een katalysator voor succes.
TIPS
BE CO MING GRE AT
17
E - S U RVE Y
Mijn maatstaf voor succes Niet geld, maar vrijheid en onafhankelijkheid zijn de belangrijkste criteria voor succes. Een kwart van de respondenten hecht daar de meeste waarde aan. Ook voldoening uit dagelijks dingen (16%) en verantwoordelijkheid (14%) scoren hoger dan geld (11%). Maar hoe voelt dat dan, die vrijheid en onafhankelijkheid? Hoe voelt het om succes te hebben? R e s u ltaten v an een e - s u r v e y on d er 1 0 0 s u cce s v o l l e z a k enmen s en
Ik lever kwaliteit. ‘Ik ben succesvol als ik kwalitatief goed werk aflever: intelligent, goed doordacht en inspirerend.
Ik maak het verschil. ‘Als ik merkbaar en significant meerwaarde lever, die anderen niet of minder kunnen brengen.’
18
B E C O M IN G G R EAT
Ik doe ertoe. ‘Ik ben succesvol als ik mijn belangrijkste klanten vol enthousiasme zie reageren op mijn ideeën en plannen over communicatie. Dat communicatie een belangrijk deel uitmaakt van de totale strategie.’
Ik scoor. ‘Als de vooropgestelde targets op een positieve en constructieve manier worden behaald.’
Ik voel. ‘Volop energie stromen en dat levert de perfecte balans op tussen genieten van werk en genieten van degenen die ik lief heb.’
Ik word beloond. ‘Iemand zei tegen mij, dat ik hem had leren denken.’
Ik vind het haakje. ‘En krijg het team enthousiast en zie de opdrachtgever uit zijn dak gaan door het plezier in de samenwerking en het succes dat de aanpak heeft.’
Ik leef. ‘Het leven dat ik wil leven. Dat is mensen inspireren tot ander gedrag om uiteindelijk gelukkiger te worden.’
Ik scoor. ‘Als ik merkbaar en significant meerwaarde oplever, die anderen niet of minder kunnen brengen.’
Ik ben trots. ‘Als anderen mijn afdeling als voorbeeld aanhalen.’
Ik doe mijn werk goed. ‘Als er een echte dialoog met klanten is.’
BE CO MING GRE AT
19
14
B E C O M IN G G R EAT
I N T ERV I E W
Talent kun je leren. En headhunter Ralf Knegtmans weet wat daarvoor nodig is.
BE CO MING GRE AT
21
Succes en toptalent betekent dat je je kunt meten met de beste in jouw ‘league’ en als zodanig ook wordt erkend.
16
B E C O M IN G G R EAT
Headhunter Ralf Knegtmans is partner/ mede eigenaar bij het gerenommeerde executive search bureau De Vroedt & Thierry. Hij weet het toptalent te vinden en weet wat er voor nodig is om daarbij te horen. Daar schreef hij zelfs een boek: Toptalent, de 9 universele criteria van toptalent. Kan iedereen succesvol zijn? “Als je bereid bent om
tijkervaring in het topsegment van executive search
10.000 uur of langer zeer gericht te trainen, waarbij
te combineren met literatuurstudie en door het
je bij voorkeur wordt omringd met de beste mensen
interviewen van 80 commissarissen en CEO’s. Het is
en coaches, dan kan iedereen die geen lichamelijke
overigens niet zo dat er niets anders is dan deze negen
of geestelijke beperkingen heeft op termijn erg goed
criteria om talent aan te herkennen, maar deze negen
worden in zijn of haar discipline. Talent is dus voor
criteria kwamen heel vaak voor.”
een behoorlijk deel maakbaar. Maar de intrinsieke motivatie en de drive om ervoor te gaan, is naar mijn
U itsl overs
overtuiging ten minste voor een deel aangeboren.
Is succesvol worden in Nederland anders dan in andere
Het blijft echter een feit dat talent grotendeels valt
landen? “In Nederland wordt men toch altijd een
aan te leren.”
beetje geacht zich te conformeren aan het niveau van
Waaraan is een potentieel succesvol persoon te herkennen?
de grijze middelmaat, want van opvallen houden wij
“Je zou daar de negen universele criteria van topta-
Nederlanders niet echt. Toptalenten werden dan ook
lent uit mijn gelijknamige boek bij kunnen pakken.”
lang gezien als strebers, uitslovers en te ambitieuze
We citeren: authenticiteit en creativiteit, passie en
types. Eigenlijk is dat raar, omdat onderzoek heeft
zelf-motivatie, pieken op het juiste moment, over
bewezen dat echt getalenteerde mensen een enorm
voldoende leervermogen beschikken, het kunnen
verschil kunnen maken in de performance van
reduceren van complexiteit, behoefte hebben aan
bedrijven en organisaties. Een Nederlands misver-
uitdaging, het bezitten van moed en zelfvertrouwen.
stand is ook dat toptalent ‘elitair’ is.Volgens mijn
“Tot die criteria ben ik gekomen door mijn prak-
stelling is toptalent maakbaar en theoretisch haalbaar
BE CO MING GRE AT
23
voor veel mensen. Daar is weinig elitairs aan.”
identificeren van al dan niet latente behoeftes van
Wat is eigenlijk de definitie van ‘succes’? “Wat succes
klanten, is sowieso cruciaal. De beste commerciële
betekent, hangt van de context en omstandigheden af;
mensen zijn in staat om hun eigen business model
de definitie is relatief.Voor mij gaat het er bij succes
voortdurend kritisch tegen het licht te houden en er
en toptalent om dat je je kunt meten met de beste in
dingen aan toe te voegen. Tenslotte zie je dat het zich
jouw ‘league’ en als zodanig ook wordt erkend. Dit
in de commercie steeds meer ontwikkelt richting
hoeft zich niet perse te vertalen in hoge salarissen.
‘consultative selling’. Dat betekent dat je je als
Toptalenten werden hier lang gezien als strebers, uitslovers en te ambitieuze types.” Er zijn topwetenschappers die toch een relatief laag
adviseur opstelt, waardoor je vertrouwen moet
salaris hebben, als je het afzet tegen de besten uit het
kunnen opwekken en lange termijn effecten moet
bedrijfsleven. Salarissen worden grotendeels bepaald
kunnen inschatten. Conceptuele vaardigheden
door de keuze van de branche waarin je actief bent,
worden dus steeds belangrijker. De tijd van de platte,
niet door succes alleen.”
transactie gedreven verkoper is hoe dan ook voorbij.”
Hoe lang duurt succes? “Dat is sterk afhankelijk van de
Hoe ziet het carrièrepad er uit van iemand die een
gekozen discipline. In het bedrijfsleven ben je na je
commerciële topfunctie ambieert? “Je moet jezelf voort-
50ste minder interessant voor werkgevers en bij een
durend kunnen stretchen, dingen doen die je nog net
topchirurg neemt de hand-oog coördinatie na het
aankunt.Verder is het handig bewust nieuwe
45ste levensjaar af. In mijn eigen vakgebied is het ech-
onbekende dingen te doen of te leren. Een omgeving
ter zo dat je voor het topsegment van executive search
waar erg veel goede mensen werken, in een niet al te
wel een jaar of 45 moet zijn om geloofwaardig te kun-
hierarchische context, zodat je ook echt kunt wer-
nen optreden als adviseur van Raden van Bestuur en
ken met the best and the brightest, is heel belangrijk.
Raden van Commissarissen.Voor commissarissen geldt
Tenslotte is tegenwind een enorm krachtig ontwik-
nu zelfs nog dat ze overwegend ouder dan 60 zijn.
kelingsinstrument. Je ziet dat in de huidige recessie
De lengte van succes varieert dus heel sterk.”
pijnlijk duidelijk worden: verkopers die in de hoogconjunctuur zijn opgegroeid, zijn nu vaak totaal de
24
C on ceptuele va ardigh eden
weg kwijt, omdat zij nooit gedwongen werden om
Welke eigenschappen zijn voor commerciële mensen
hun creativiteit aan te wenden en hun toegevoegde
succesindicatoren? “Het vermogen tot luisteren en
waarde inzichtelijk te maken aan hun klanten.”
B EC OM ING G R EAT
#04.
Z org voor een goed beeld van jezelf en laat je niet leiden door wat anderen voor je bedacht hebben.
#05.
ik op het verbeteren van je sterkste M punten, niet op het ietsjes beter maken van je zwakke kanten.
#06.
ls je echt iets wilt bereiken, leg de lat A dan steeds hoger. Probeer je bijvoorbeeld ook eens te ontwikkelen in een andere richting.
#07.
Omring je met de besten.
#08.
Durf te dromen.
TIPS
BE CO MING GRE AT
25
I N T ERV I E W
Stijladviseur Laura Dufour haalt eruit wat er al in zit.
Stijl als middel. Laura Dufour (32) is eigenaresse en oprichtster van Het Stijlbureau: een bedrijf waar ondernemingen en particulieren terecht kunnen voor stijladvies. Niet om zich te kleden naar de laatste trends, maar om zich bewust te worden van de mogelijkheden van stijl en het effect daarvan op anderen, vooral op de werkvloer, want: “De allermooiste Armani-jurk staat niet als je je er niet lekker in voelt.� BE CO MING GRE AT
27
“ Een imago wordt vaak van buiten bedacht, terwijl ik juist andersom werk.”
Ze ondervond de gevolgen van stijl op het
Van schijnvertoningen houdt ze niet. En het
eigen welbevinden aan den lijve. Na een burn-out
is ook niet de bedoeling dat ze van haar klanten iets
zat Laura Dufour in joggingpak op de bank. Ze
maakt wat ze niet zijn. “In de VS noemen ze onder-
merkte dat ze, naarmate haar aandacht voor kleding
nemers als ik image consultants. Maar van het woord
en verzorging toenam, veel beter in haar vel ging
imago ben ik geen fan; een imago creëren is iets
zitten. “Het had effect op mijn gevoel van eigen-
opleggen aan een persoon, terwijl ik juist andersom
waarde, zelfvertrouwen en ook op de reacties van
wil werken. Ik wil eruit halen wat er al in zit, maar
andere mensen,” vertelt ze. “Ik dacht: hier wil ik wat
niet tot z’n recht komt, omdat veel mensen zich niet
mee gaan doen, maar dan zonder in de modewereld
bewust zijn van wat ze met kleding teweeg kunnen
te verzeilen, want mode is vluchtig en stelt het
brengen. Als ik met iemand voor de spiegel sta, stel
kledingstuk centraal.”
ik de confronterende vraag: wat vind je mooi aan
jezelf? Die dingen wil ik naar voren halen. Ik kijk per
Dufour wilde juist duurzame veranderin-
gen teweegbrengen en de aandacht richten op de
lichaamsonderdeel: wat werkt wel en wat niet? Het
persoon zelf. “Stijl is daarbij het middel, niet het
doel daarbij is de aandacht verleggen naar het gezicht,
doel.” Wat bleek, dat soort stijladviesbureaus waren
als spiegel van de persoonlijkheid. Als mensen zich
er nauwelijks in Nederland, in tegenstelling tot de
kleden en verzorgen in overeenstemming met wie ze
Verenigde Staten, waar iedereen die wat voorstelt een
zijn, zullen ze zich veel beter voelen - en dat stralen
persoonlijke stijlcoach heeft. Ze verdiepte zich in die
ze ook weer uit.”
markt en richtte in de zomer van 2004 haar eigen
28
bedrijf op: Het Stijlbureau. Ze ontwikkelde een heel
E erste i n d ru k
eigen methode, waarvan een weerslag te vinden is
in De Stijlgids, haar boek dat eind 2009 verscheen.
moeten me maar nemen zoals ik ben, dus mijn uiterlijk is
“Er komen veel particulieren bij mij met een zakelijk
niet belangrijk, is complete onzin. Ik strijd tegen dat
doel. Ze stellen vragen als: met welke kleding word
soort calvinistische ideeën. Stijl is een heel belangrijk
ik serieus genomen in de zakenwereld, zonder mijn
onderdeel van hoe je jezelf ziet, en ook hoe anderen
vrouwelijkheid te verliezen? Hoe komt het dat ik
je zien.Vooral in het bedrijfsleven is dat natuurlijk
telkens die promotie misloop? Wat moet ik doen om
erg belangrijk.Veel mensen gaan daar onverschil-
serieuzer genomen te worden? Hoe maak ik de beste
lig mee om. Het is een wetenschappelijk feit dat je
indruk tijdens een sollicitatiegesprek?”
binnen enkele milliseconden al een eerste indruk bij
B EC OM ING G R EAT
“De typisch Nederlandse opvatting mensen
“ Stijl is een belangrijk onderdeel van hoe je jezelf ziet, en ook hoe anderen je zien.” iemand maakt. Daar ontkom je niet aan.Velen zijn
effect op je uitstraling. Ben je klein? Dan liever geen
zelfs geneigd het belang daarvan te ontkennen.”
te lange mouwen. Een beetje rond hier en daar? Let
Als stijl en kleding iets doet, is het communi- op verhoudingen. En een stijl brengt een persoon-
ceren. “Een CEO die in een slobbertrui rondloopt, of
lijkheid tot uitdrukking.”
met vieze schoenen, geeft hiermee een signaal af aan zijn medewerkers. Dat kan bewust, maar net zo goed
Du re smaak
onbewust worden opgepikt. En dat kan gevolgen
hebben voor hoe er tegen hem wordt aangekeken en
een dikke portemonnee moet hebben om je goed te
hoe zijn personeel hem benadert en behandelt.” Met
kleden. “Met mijn kennis en persoonlijk stijladvies
haar methode legt ze geen keurslijf aan haar klanten
op zak, kunnen mijn klanten prima slagen bij H&M.
op. “Mijn centrale vraag is, wat zijn je doelen? Een
Als je maar weet welke kleuren, vormen en welk
directeur zal meestal gezag en betrouwbaarheid wil-
soort kleding goed bij je past, dan behoed je jezelf
len uitstralen, als hij dan met een “grappige” stropdas
voor miskopen.Veel mensen hebben voor honder-
gaat rondlopen, schiet hij z’n doel natuurlijk voorbij.
den euro’s aan ongedragen kleding in hun kasten
Voor mij is het belangrijkste criterium: gaat iemand
hangen. Eeuwig zonde. Stijladvies is een investering
stralen als hij in de spiegel kijkt?”
die je daar voor behoedt en die je ook zo weer hebt
terugverdiend.” Zelf is Dufour extreem kritisch in
Dufour werkt samen met een aantal free-
Het is een wijdverbreid misverstand dat je
lancers. Afhankelijk van de klant geeft ze complete
prijs-kwaliteitverhoudingen. “Ik heb een dure smaak
bedrijfstrainingen voor bijvoorbeeld verkopers, of
en koop niet veel, en meestal niet in Nederland.”
heel persoonlijk advies waarbij ze iemands garderobe
Het liefst gaat ze naar een modestad als New York,
uitmest. De rode draad van haar methode is stijladvies waar het aanbod gigantisch is. gebaseerd op kleur, vorm en stijl. “Kleuren moeten matchen met de ondertoon van je huid, met het
Is het niet moeilijk om van zoveel verschil-
type pigmentatie dat iemand heeft. Sommige mensen
lende typen mensen stijlbewuste individuen te
hebben meer baat bij warmere kleuren, anderen bij
maken, die er ook nog eens goed uitzien? Nee.
koele. Een klein verschil in kleurnuance kan al leiden
Hopeloze gevallen komt ze niet tegen. Onzekere
tot een ander effect. Het ene rood kan de aandacht
mensen wel. “Mijn klanten zijn vaak onzeker.
verleggen naar het pak of de stropdas, het andere juist
Iedereen heeft wel iets moois. Het gaat erom dat je
naar het gezicht. Ook de vorm van je kleding heeft
het naar buiten weet te brengen.” BE CO MING GRE AT
29
“ Het is een wetenschappelijk feit dat je binnen enkele milliseconden al een eerste indruk bij iemand maakt. Het belang daarvan wordt ontkend.�
28
B EC OM ING G R EAT
BE CO MING GRE AT
29
24
B EC OM ING G R EAT
I N T ERV I E W
Rijker leven in drie stappen. Personal branding is noodzakelijk en niet moeilijk, zegt droombaangoeroe Huub van Zwieten.
BE CO MING GRE AT
33
Fluitend je werk doen.Van je hobby je werk maken. Geld verdienen met wat écht leuk is. Het lijkt een droom die nooit zal uitkomen. Wakker worden, zegt Huub van Zwieten. Iedereen kan het, als je maar aan personal branding doet. En het maakt niet uit wie je bent of wie je kent.
Het is bijna kinderspel: je werk zo inrichten dat het
je hebt veel interesse voor Formule 1, dan wil
een verrijking van je leven is. Dat doe je door middel
je natuurlijk graag schrijfopdrachten die daar over
van personal branding, zegt Huub van Zwieten (42).
gaan. Hoe meer mensen weten dat je dat wilt, hoe
Er is weinig meer voor nodig dan een simpele drie-
logischer het is dat zoiets ook op je pad komt.”
stappen aanpak: Inzicht, Vertaling, Actie. “Het begint
34
bij zelf ontdekken wat je wilt en wat je kunt,” legt
Op k l opp e n
zelfbenoemd droombaangoeroe Van Zwieten uit.
Welbeschouwd klinkt personal branding haast alsof
Hij geeft trainingen en is schrijver van boeken als
het niets meer is dan het zo gelikt en opgeklopt
‘Het merk IK’ en ‘Personal brand.nl’.
mogelijk in de etalage zetten van jezelf. Alsof
“Inzicht in je eigen talenten, dat is de basis waar
plezier in je werk afhankelijk is van de kop boven
alles om draait. Als je dat eenmaal weet, en dat kan
het maaiveld uitsteken en krampachtig proberen een
alles zijn zolang het maar aansluit bij je beleving en
showpersonality te worden.Van Zwieten rekent graag
je persoonlijkheid, kun je dat gaan vertalen naar je
af met het vooroordeel van opvallen en de gelikte
omgeving. Breng over wat je kunt, laat het iedereen
lege hulzen. “Jezelf verkopen heeft niets met on-
zien. Hoe meer mensen dat weten, hoe beter. Het
oprechtheid te maken, maar alles met het laten zien
trekt gelijkgestemde mensen aan en zal uiteindelijk
van de mens achter een persoonlijkheid. Het gaat
tot actie leiden. Als je bijvoorbeeld journalist bent en
om authenticiteit: wat maakt iemand werkelijk tot
B EC OM ING G R EAT
wat hij is? Die oprechtheid, dat “jezelf zijn”, is wat
kanten liever niet zien. Zo zijn veel mensen als de
een enorme aantrekkingskracht heeft op mensen.
dood om op internet gevonden te worden door een
Als mensen kunnen zien waar je kracht zit, zullen ze
baas bij wie ze solliciteren. Want stel je voor dat hij
daar graag gebruik van willen maken. Daarvoor hoef
foto’s ziet van een dronken sollicitant aan de bar op
je niet perse op te vallen, maar zul je toch sneller
een vakantieadres. Maar die baas is zelf ook wel eens
worden gevonden.
dronken geweest, dat hoort er nou eenmaal bij.
Als iedereen zich werkelijk zou storten op personal
Natuurlijk moet je voorkomen dat een Google-
branding, zouden we heus geen land vol showmodel-
opdracht op je naam uitsluitend foto’s achter een
len en lege hulzen krijgen, maar juist een prettiger
glas bier oplevert, maar gevonden kunnen worden
land. Stel je voor dat mensen zich in het dagelijks
op internet is echt van cruciaal belang. De nadelen
leven prettiger voelen, makkelijk zichzelf zijn en
van online personal branden wegen dan ook niet op
vooral doen waar ze goed in zijn en wat voldoening
tegen de voordelen. Online zijn de mogelijkheden
geeft. Eigenlijk is dat wat personal branding werkelijk
enorm en als het gaat om bekender worden maak
is: een middel tot een aangenaam doel.”
dan vooral gebruik van die mogelijkheden. Maar: zorg er altijd voor dat je gevonden wordt op de
J ez el f pr of il eren
manier waarop je zelf wilt dat mensen je vinden.”
Om dat middel personal branding te gebruiken, zijn
En voor wie écht niet gevonden wil worden: perso-
internet en de online omgeving ideaal. Er is niets
nal branding is niet alleen een middel tot zakelijke
makkelijker dan jezelf profileren via social media,
doelen, het zorgt doorgaans voor een leuker leven.
netwerksites of weblogs. Toch is de internetangst voor “Geen mens houdt het vol om een of ander leven te veel mensen nog groot. Terwijl dat nergens voor no-
faken.Vroeg of laat val je daarmee toch door de mand.
dig is. “Het is niet alleen de angst voor bijvoorbeeld
Bij personal branding draait het er om dat je leeft zoals
identity theft, die mensen er van weerhoudt zich
je wilt. En dat voelt wel zo lekker, ook als dat niet
online personal te branden. We laten onze zwakke
direct grote zakelijke successen oplevert.”
Als mensen zien waar je kracht zit, willen ze daar graag gebruik van maken. BE CO MING GRE AT
35
Gevonden kunnen worden op internet is echt van cruciaal belang.
28
B EC OM ING G R EAT
#09.
De drie stappen van inzicht-vertalingactie zijn heel belangrijk. Personal branding werkt niet als je niet eerst nadenkt over wie je bent, wat je wilt en wat je talenten zijn.
#10.
Maak online keuzes: beperk het gebruik van social media tot twee of drie dingen. Je hoeft niet alles te gebruiken. Doe de dingen die echt leuk zijn en laat de rest achterwege. Dat kan bloggen zijn, of Linkedin of Hyves. Het is maar net wat er bij je past.
TIPS
BE CO MING GRE AT
37
38
B E C O M IN G G R EAT
S u c c e sst o r y
150 bestellingen per minuut Ondernemer Jitse Groen is de bedenker van thuisbezorgd.nl
Om studenten te motiveren, worden ze in de gelegenheid gesteld om een bedrijfje op te richten. Praktijkervaring opdoen terwijl je studeert, met behoud van studiefinanciering. Jitse Groen (31) greep die kans tien jaar geleden al en bouwde een online imperium op, dat restaurants in 8 landen in verbinding stelt met hongerige klanten die hun eten thuisbezorgd willen krijgen. En eigenlijk wilde hij helemaal geen bedrijf. BE CO MING GRE AT
39
Jitse Groen studeerde bedrijfsinformatie-
Groen zag een gouden mogelijkheid en ging
technologie aan de Universiteit Twente en had
aan de slag. “Ik benaderde restauranthouders met mijn
helemaal geen zin om naast die studie ook nog een
verkoopverhaal, maar het ging heel moeizaam. In de
bedrijfje te beginnen. Totdat hij op het journaal een
meeste gevallen moest ik ze eerst uitleggen wat inter-
filmpje zag over de onderneming die een paar mede-
net was.” Maar hij zette door. “Binnen twee maanden
studenten waren begonnen. “Dat was een best leuk
wilde ik 200 bestellingen per dag krijgen. Dat was
onderneminkje, hoor. Maar geen nieuwsitem waardig.
veel te optimistisch. Het heeft uiteindelijk twee jaar
Toen dacht ik: dat kan ik ook.” Groen begon GRIB,
geduurd.” Een belangrijk voordeel: hij studeerde nog
een bedrijfje dat websites bouwde. Een van zijn eerste
en kreeg studiefinanciering die hij kon aanwenden
klanten was de campusslijter: een site om studenten
voor zijn prille bedrijf. “Zonder dat geld was het
van bier te voorzien. “Ik had meteen een probleem.
waarschijnlijk niet gelukt.”
Ik kon eigenlijk helemaal geen websites maken.” Maar de markt lag open.Veel, vooral lokale bedrijven
T rage verbi n d i n g
hadden nog geen websites. De grote bedrijven had-
den ze wel, maar die waren allesbehalve interactief.
nog lang niet optimaal. Sterker nog: het was zelfs
“Ik kocht een boek over het bouwen van websites en
onhandig. “Wij hadden op de campus het snelle
ben gaan bouwen. Maar ik kwam er al snel achter dat
breedbandinternet, maar veel mensen thuis nog niet.
het eigenlijk niets voor mij was. Het duurde te lang.
Voordat ze op mijn site konden kijken wat ze wilden
En ik ben van mening: doe de dingen groot en goed
eten, hadden ze al vijftien keer kunnen bellen.”
of vindt een nichemarkt.”
Een ander heikel punt was het consumentenvertrou-
Groen volhardde, ook al was zijn dienst
wen. “Klanten hadden in het begin argwaan: komt
40
Maar het internet bleef hem fascineren en
het wel goed met zo’n internetbestelling?” Maar die
Groen ging verder met een andere bezigheid:
snelle internetverbinding werd betaalbaar voor
domeinnamen registreren. “Beroerde namen, want de
iedereen en klanten raakten steeds meer vertrouwd
beste adressen waren al weg.” Hij bezat OVreisinfo.nl,
met het plaatsen van bestellingen online. En toen
Eetsmakelijk.nl, Goedkopevluchten.nl. Die verkocht
ging het hard.
hij, wat weer een aardige zakcent opleverde om te
investeren in een nieuwe onderneming. Maar wat
had aangesloten, kwam zijn ondernemerszin in
voor bedrijf? Een familiefeest op het platteland
opstand: “Het werd steeds hetzelfde verhaal. En naar
veranderde alles. “We hadden honger en keken of we
verloop van tijd waren de restaurants bijna op;
iets online konden bestellen. Alleen in Amsterdam
allemaal aangesloten bij ‘thuisbezorgd.nl’.”
had je die mogelijkheid. Het was bovendien een
Het buitenland leek een logische stap. In 2002 al
omslachtige methode. Je moest nog inbellen, het
nam Groen dat initiatief, maar het bleek iets te vroeg.
duurde erg lang.”
Hij kocht ‘thuisbezorgd.be’ en kwam erachter dat
B E C O M IN G G R EAT
Nadat Groen het zevenhonderdste restaurant
“ Takeaway.com hebben we voor een gigantisch bedrag gekocht. Dat doet pijn, maar als je de kans niet grijpt, ben je hem kwijt.” de term ‘thuisbezorgd’ de Vlamingen niet zoveel zei.
Toch moet je dat doen. Als we naar bepaalde adviezen
Groen richtte zijn aandacht weer op Nederland, tot
hadden geluisterd, waren we allang kapot geweest.”
zich in 2007 een nieuwe kans voordeed: hij kocht het
Risico nemen speelt evengoed een grote rol.
Duitse domein ‘lieferservice.de’. En in België koos hij
“Natuurlijk, maar wel altijd een gecalculeerd risico.”
voor het beter passende ‘pizza.be’. “Het is belangrijk om namen te kiezen in de moedertaal van het land
Een geboren ondernemer vindt hij zichzelf
waarin je opereert, maar we hadden ook een inter-
niet. “Ik was niet iemand die vroeger op de rom-
nationale, overkoepelende naam nodig.” Ze kwamen
melmarkt stond. Maar nu vind ik het fantastisch om
uit bij ‘takeaway.com’. “Dat adres hebben we voor
te doen. Ik wil het bedrijf steeds groter en mooier
een gigantisch bedrag moeten kopen. Zo’n investe-
maken.” Financieel gewin is daarbij geen motivatie.
ring doet best pijn. Je koopt een naam, maar hebt nog
“Ik heb een mooi huis en een mooie auto en ben
helemaal niets.” En toch beschouwt hij het zakelijk
op dat gebied tevreden. Ik hoef mezelf niet per se te
gezien als een slimme zet: “Een domeinnaam is uniek.
verrijken. Andere dingen vind ik veel belangrijker,
Als je de kans niet grijpt, ben je hem kwijt.”
bijvoorbeeld dat we in het bedrijf twee talen spreken. Op zondag hebben we in Nederland alleen al
150 bestellingen per minuut
150 bestellingen per minuut. Al die mensen die op
internet via ons bestellen, dat vind ik prachtig. Laatst
Nu staat Groen aan het hoofd van een
megabedrijf dat alsmaar groeit. En dat maakt hem
sprak ik met een kleine concurrent van ons in België.
trots: “We zijn pioniers geweest.” Momenteel werkt
Die jongen vertelde dat hij het bedrijf had opgericht,
hij zo’n twaalf uur per dag en dat is minder dan
nadat hij een interview met mij had gelezen. Leuk
voorheen. Wat heeft hem zoveel succes opgeleverd?
toch?”
“Ik ben heel koppig, dat is een vereiste eigenschap voor een ondernemer. Je krijgt namelijk zoveel
Acht landen, duizenden restaurants, zoveel
aandacht en goedbedoeld advies van mensen, dat het
bestellingen. Waar eindigt het? “Ik zeg altijd: nog
heel lastig is om op je eigen koers te blijven varen.
200 landen te gaan.”
BE CO MING GRE AT
41
“ Ik kocht een boek over het bouwen van websites en ben gaan bouwen.”
42
B E C O M IN G G R EAT
#11.
Wees koppig en vaar je eigen koers.
#12.
Zoek naar een nichemarkt.
#13.
Internet biedt veel ondernemingskansen.
#14.
Heb geduld en wees volhardend.
#15.
Neem risico’s, gecalculeerde risico’s.
#16.
Houd bij internationaal zakendoen rekening met nationale sentimenten.
#17.
Richt je op consumentenvertrouwen.
TIPS
BE CO MING GRE AT
43
E - S U RVE Y
Mijn belangrijkste carrièremoment Hoe goed er ook voor je wordt gezorgd, je belangrijkste carrièremoment heb je helemaal zelf in de hand. Lees welke keuze respondenten maakten. En welk succes zij daarmee behaalden. R e s u ltaten v an een e - s u r v e y on d er 1 0 0 s u cce s v o l l e z a k enmen s en
Voor jezelf beginnen. ‘Het haalt de beste, sluwste en charmantste eigenschappen naar boven. Je werkt met zoveel inzet, dat je veel meer kan, durft en doet dan je vooraf wist.’
Het spel leren spelen. ‘Het kostte me voorheen veel energie om communicatie hoger in de organisatie te krijgen. Nu ik het interne, politieke spel meer speel en dit combineer met mijn passie voor het vak, gaat alles in een versnelling. Ik houd zelfs energie over om nog meer hooi op m’n vork te nemen.’
44
B EC OM ING G R EAT
Weer gaan studeren. ‘Het biedt me verrijking van kennis, meer zelfvertrouwen en de ruimte om te kunnen doen wat ik wil doen.’
Minder gaan werken. ‘Toen ik na de geboorte van mijn kinderen van full time werken naar vier dagen ging, ben ik efficiënter en effectiever geworden, juist omdat ik minder tijd had. Het maakte me zakelijker en meer zichtbaar binnen de organisatie. En daardoor heb ik promotie gemaakt en mijn droombaan gekregen.’
Initiatief nemen. ‘Ik heb een product uit de researchfase getrokken, uitontwikkeld en uiteindelijk bij een partner in Azië in productie gebracht. Op dat moment werd ik zichtbaar in de organisatie.’
Lef tonen. ‘Ik ging werken bij een klein, jong bedrijf en groeide mee tot MT-niveau en aandeelhouder. Door in de toekomst van het bedrijf te vertrouwen en genoegen te nemen met minder, kon ik uiteindelijk in korte tijd sterk groeien, zowel op persoonlijk gebied als financieel.’
Een eigen onderneming beginnen. ‘Helpers weg! Niemand zorgt voor me, behalve ikzelf.’
Een cursus volgen. ‘Effectiever communiceren, in mijn geval. Het opende mijn ogen, dat ik zelf en niemand anders sturing kan geven aan mijn geluk.’
Afstand nemen. ‘Ik besloot mijn vaste baan op te zeggen en tijd te nemen om na te denken en ideeën te ontwikkelen om voor mijzelf te starten. Ik creëerde daarmee ruimte in mijn hoofd. Werk en privé komen nu meer samen: op beide vlakken leef ik bewuster en echter.’
BE CO MING GRE AT
45
“ Bij de publieke omroep is het één groot kartel van extreem gemiddelde mensen die elkaar vooral heel erg lief vinden, zodat ze er lekker lang kunnen zitten en hun salaris behouden.” 42
B E C O M IN G G R EAT
Lefgozers Ze zijn ambitieus en ze hebben lef. Hard op weg naar (internationaal) succes. Wat vinden zij van lef? Hoeveel hebben ze werkelijk? Of hebben ze misschien toch niet genoeg? En wat is dat eigenlijk, lef?
Dominique WEESIE
Oprichter van GeenStijl en voorzitter van de nieuwe publieke omroep Powned Dominique Weesie (40) is oprichter van GeenStijl en voorzitter van Powned, de publieke omroep van dat weblog. In enkele jaren tijd groeide GeenStijl uit van een hobby-weblog tot een klein media-imperium. Het doel: de “gevestigde orde� wakker schudden.
BE CO MING GRE AT
47
Pain is temporary Quitting lasts forever Lance Armstrong
44
B E C O M IN G G R EAT
Ben jij een lefgozer? “Ik ben ooit een weblog begonnen, maar is dat lef? Als je wat raars of nieuws doet in dit land, word je al gauw in een hokje geduwd. Misschien ben ik in de ogen van anderen een lefgozer, ik zou het nooit van mezelf zeggen.”
Ben je roekeloos? “Als er iemand is die veel over dingen nadenkt, dan ben ik het wel. Ik ben heel berekenend, achter alles wat ik doe zit een gedachte. Ik vergelijk het altijd met de sport: de lefgozers staan altijd voorin om te scoren; ik stond bij voetballen altijd in de verdediging.”
Wie is voor jou een lefgozer? “Lance Armstrong. Hij begint als groot sporter, vervolgens overwint hij kanker om daarna zeven keer de Tour te winnen. Dat alles dankzij hard werken en de juiste visie. Zo iemand is voor mij dus een voorbeeld van een inspirerende lefgozer.”
Waar wordt lef node gemist? “Bij de publieke omroep. Dat is echt één grote, ingeslapen, duffe bende. Laatst was ik er nog. Zit je daar tussen twintig grijze muizen zonder enige visie. Er komt werkelijk niks inspirerends uit die mensen. Ik keek naar al die suffe types en dacht bij mezelf: flikker al die lui eruit en zet er vernieuwende jonge mensen neer. Maar het is daar één groot kartel van extreem gemiddelde mensen die elkaar vooral heel erg lief vinden, zodat ze er lekker lang kunnen zitten en hun salaris behouden. De stoffigheid en inspiratieloosheid daar is bizar. Terwijl je zonder inspiratie natuurlijk nooit van lef kunt spreken.”
Heeft Nederland lef? “Waar ik de laatste jaren vooral achter ben gekomen is dit: als je in Nederland ook maar een béétje je nek uitsteekt, volgt er meteen kritiek. Die mentaliteit is zo verschrikkelijk Nederlands. “Wie niet waagt, die niet wint”, hoor je mensen vaak zeggen, maar dat spreekwoord is beslist niet typisch Nederlands, want in Nederland is het duidelijk niet de bedoeling dat je waagt. Laat ik het zo zeggen: het is niet voor niets dat er in Nederland zoveel joden op de trein zijn gezet in de Tweede Wereldoorlog. Nederland is gewoon een bekrompen kutland.”
Lef wordt in Nederland afgestraft? “Ja, zeker. Het blijft eeuwig “doe maar normaal, dan doe je gek genoeg”. De Opel Astra, de Opel Zafira en de Toyota Prius zijn de best verkochte auto’s in Nederland. Dat zegt toch wel iets over de Nederlandse volksaard.”
Wat heeft lef je opgeleverd? “Wat het me vooral heeft opgeleverd, is dat we iets in gang hebben gezet. Een grote groep wordt nu serieuzer genomen. We hebben de elite wakker geschud, misschien zelfs wel wanhopig gemaakt. En ik werk niet meer voor een baas, het heeft me dus heel veel vrijheid opgeleverd.”
Hoe ziet je agenda eruit? “Geen idee, maar vroeger werkte ik nooit met een agenda, terwijl ik er nu echt eentje nodig heb, dus hij staat vast vol afspraken. Ik werk nu namelijk fulltime als voorzitter van Powned. Onbezoldigd. Misschien is dat ook lef? Ik doe het in elk geval in de vaste overtuiging dat het gaat lukken.”
BE CO MING GRE AT
49
“ Roekeloosheid is geen slechte eigenschap in de huidige decadente maatschappij.”
46
B E C O M IN G G R EAT
Lefgozers Ze zijn ambitieus en ze hebben lef. Hard op weg naar (internationaal) succes. Wat vinden zij van lef? Hoeveel hebben ze werkelijk? Of hebben ze misschien toch niet genoeg? En wat is dat eigenlijk, lef?
Arno kantelberg
Eigenaar en uitgever van magazines Esquire en FHM Hij is niet de eerste, maar wel de hoofdredacteur met de meeste lef. Arno Kantelberg (37) kocht vier jaar geleden het tijdschrift dat hij leidde en ging het zelf uitgeven. Later kwam daar een tweede titel bij, FHM. Alweer een mannenblad. En dat is een moeilijke markt, die mannenbaden.
BE CO MING GRE AT
51
Money makes money Derk Sauer
52
B E C O M IN G G R EAT
Ben jij een lefgozer?
“Ik ben, denk ik, geen lefgozer, maar een zekere roekeloosheid heb ik wel in me.”
Dan moet je zeker vaak worden afgeremd? “Nee, eigenlijk nooit. Hoeft wat mij betreft ook niet, want ik vind roekeloosheid geen slechte eigenschap in de huidige decadente maatschappij. Ja, natuurlijk, er gaat wel eens wat fout, maar er gebeurt tenminste iets. De enige keer dat iemand mij probeerde af te remmen, was toen ik besloot tot de management buy out van Esquire. De directeur van de Telegraaf (dat de Amerikaanse titel in bezit had) zei: “Dat moet je niet doen”. Uiteraard heb ik dat genegeerd en heb het wel gedaan. Ik ben behalve roekeloos ook stronteigenwijs.”
Is jouw lef aangeboren? “Dat denk ik wel, maar ik ben mij er nooit zo bewust van geweest. Ik ben 15 jaar hoofdredacteur geweest en was dus gewoon een loonslaaf. Dan slaap je wat lef betreft gewoon in. Toen de Telegraaf aankondigde dat ze de stekker uit Esquire wilden trekken, werd ik wakker en moest ik noodgedwongen mijn aangeboren eigenschappen aanspreken. “
Wat heeft lef je tot nu toe opgeleverd? “Geld in ieder geval niet, wel schulden. Maar voor het geld heb ik het natuurlijk nooit gedaan, dus daar slaap ik geen nacht minder om. Wat mijn lef me de afgelopen vier jaar dat ik uitgever ben me vooral heeft opgeleverd, is wijsheid. Als hoofdredacteur denk je dat je alles weet, nu weet ik dat ik nog helemaal niets wist. Ik doe nu alles zelf: sales, marketing, hoofdredacteurschap. Daardoor heb ik veel extra expertise opgedaan, waaraan ik anders nooit zou hebben gedacht.”
Ontbreekt het je wel eens aan lef? “Ja, ik zou vooral meer lef willen hebben om productiever te zijn. Meer bladen starten, meer licenties overnemen, websites starten, dat soort dingen. Daar ben ik het tenslotte om gaan doen. Het is nu ook wel erg makkelijk om stil te zitten. De crisis is de bladenmarkt is natuurlijk een mooi excuus. “
Wie is een echte lefgozer? “Derk Sauer. Een man die ik bewonder. Wat hij in Rusland heeft gedaan, is echt heel knap; een mooi voorbeeld van lef hebben.”
Ken je ook lefvrouwen? “De hoofdredacteur van het blad JAN, Marie-Nanette Schaepman, is een inspirerende lefvrouw. Heeft in haar eentje dat blad voor de poorten van de hel weggesleept. “
Waar wordt lef node gemist? “Bij elke grote uitgeverij. Zodra je strategieën hebt voor de langere termijn, ebt de lef weg. Ik weet als zelfstandige uitgever nooit wat ik morgen ga doen. Daardoor kan ik veel leuke dingen doen: eenmalige blaadjes maken, bijvoorbeeld. Natuurlijk sla ik de plank ook wel eens mis, maar dat hoort erbij.”
Heb je vanmorgen lang voor de spiegel gestaan om te bedenken wat je aan moest? “Nee joh. Een man met zo’n goede smaak en stijlgevoel als ik, weet natuurlijk in een split second wat hij aan moet: Adidas-sneakers, Burlington-sokken, grijze Scapa-broek (onderdeel van pak) en een Hugo Boss-overhemd.”
BE CO MING GRE AT
53
“ Bij grote bedrijven is weinig ruimte voor vrijheid. Alles moet worden gerapporteerd en daarna weer geëvalueerd. Dat neemt een hoop lef weg bij mensen.” 2
B E C O M IN G G R EAT
Lefgozers Ze zijn ambitieus en ze hebben lef. Hard op weg naar (internationaal) succes. Wat vinden zij van lef? Hoeveel hebben ze werkelijk? Of hebben ze misschien toch niet genoeg? En wat is dat eigenlijk, lef?
Joris Toonders eigenaar van Yonego.nl
Joris Toonders (21) is oprichter en eigenaar van internetmarketingbureau Yonego. Dat zorgt ervoor dat organisaties zo goed mogelijk via zoekmachines op internet worden gevonden. Een nieuw Yonego-kantoor in BelgiĂŤ heeft onlangs haar deuren geopend.
BE CO MING GRE AT
55
I believe in benevolent dictatorship Provided I am the dictator Richard Branson
2
B E C O M IN G G R EAT
Hoe ziet je agenda voor vandaag er uit? Ik heb brainstormsessies met klanten, om 12:00 uur een lunch met een klant en verder veel mailtjes en telefoontjes om te beantwoorden. Meestal staan er zo´n 20 afspraken in een week, maar ik opereer meer en meer vanuit een vrije, ondernemende rol. Precies wat ik wil.
Heb je je voor vandaag bewust gekleed? Ja, maar wel: een spijkerbroek en een vest. Daar heb ik bewust voor gekozen omdat ik mij daar het lekkerst in voel. Ik zal niet snel voor een bepaalde klant een pak aantrekken. Het gaat er om dat ik mij goed voel bij wat ik aanheb.
Ben jij een lefgozer? Die beschrijving zou ik mezelf niet direct geven. Ik volg mijn passie. Op mijn 15e ben ik met mijn onderneming gestart. Je hebt er natuurlijk lef voor nodig om dat op zo’n leeftijd te doen, maar het was wel gelijk mijn passie. Wel ben ik iemand die graag zijn grenzen verlegt, en voor het verleggen van grenzen heb je wel de nodige hoeveelheid lef nodig. Regelmatig spring ik in het diepe en problemen zie ik niet zo snel. Ach, misschien is dat inderdaad wel een beschrijving van lef.
Wat zijn voor jou echte lefgozers? Grote ondernemers die steeds weer de grens opzoeken, dat zijn toch wel de echte lefgozers. Een man als Richard Branson bijvoorbeeld. Dat is iemand die voortudrend op zoek is naar een nieuwe uitdaging.
Ken je ook een vrouw met lef? Annemarie van Gaal vind ik een prachtig voorbeeld van een vrouw met veel lef. Als je naar Rusland verhuist om daar binnen tien jaar één van de grootste uitgeverijen neer te zetten dan heb je toch een enorme hoeveelheid lef?
Waar zouden ze wel wat extra lef kunnen gebruiken? Met name in grote organisaties ontbreekt het bij het middenkader nogal eens aan lef. Dat heeft met bedrijfscultuur te maken. Eigenlijk is dat heel raar want in de top van het bedrijfsleven is juist weer lef in overvloed.
Misschien is dat gebrek aan lef juist wel heel Nederlands? Nee, dat heeft niets met Nederland te maken maar veel meer met de structuur van grote bedrijven. Alles moet eerst worden gerapporteerd en daarna weer geëvalueerd. Er is dus weinig ruimte voor vrijheid en dat neemt een hoop lef weg bij mensen. Dat is jammer want lef zou juist heel goed vanuit een organisatie gestimuleerd kunnen worden. Grote bedrijven zouden een sfeer moeten creëren waarin lef juist wordt beloond. Maak mensen verantwoordelijk voor het doel, en leg niet te veel regels op.
Wat is voor jou lef: een Porsche Cayenne of een Fiat 500? Ik vind dat lef zich uit in het kiezen voor de dingen waar je je zelf lekker bij voelt. Als jij in een Porsche Cayenne wilt rijden moet je dat doen. Gewoon doen wat het beste voelt, dat is namelijk ook lef hebben. De vraag is natuurlijk wel of in een Fiat 500 rijden wel zo verstandig is. Maargoed, ik rijd zelf Alfa Romeo, daarvan zou je je natuurlijk ook af kunnen vragen of dat verstandig is.
BE CO MING GRE AT
57
How to dress to impress Het pleit voor je, als je het belangrijk vindt dat je er goed uitziet. Het geeft ook het signaal dat je rekening houdt met anderen. Op deze pagina’s meer algemene tips voor hem en haar, om stijl in je voordeel te laten werken. Van stijladviseur Laura Dufour van Het Stijlbureau.
58
B E C O M IN G G R EAT
Stijladvies #1 Volg niet zomaar blind de mode zonder je af te vragen: dient dit mijn doel wel? En: komt de laatste trend wel overeen met mijn persoonlijke stijl?
Stijladvies #3 Het is verschrikkelijk dit nog te moeten zeggen, maar helaas zijn er nog steeds veel mannen die de stijlblunder maken: witte (sport) sokken kunnen echt niet!
Stijladvies #2 Ben je onzeker over bepaalde delen van je lichaam? Benadruk dan liever de mooie delen, in plaats van de delen waar je minder tevreden over bent te verbergen.
Stijladvies #4 Benoem het als je ergens een vlek hebt, of per ongeluk te overdressed of underdressed bent. Maak er een grap van, dan is het meteen uit de lucht.
Stijladvies #5
Stijladvies #6
Als je een prachtig pak hebt, investeer dan ook in een mooie jas en trek er geen windjack overheen.
Strijk altijd. Let op vlekken, kreukels, kapotte hakken, ongepoetste schoenen. En: de allerbeste accessoire is de glimlach.
BE CO MING GRE AT
59
I N T ERV I E W
Het egogerichte ondernemen van Kenneth Smit Als iemand van een verkoper een topverkoper kan maken dan is het Kenneth Smit wel. Hij is radicaal in zijn standpunten, schrikt niet terug voor controverses en demaskeert de mens die volgens Smit louter egogerichte drijfveren kent. Controversieel of niet, met zijn benadering boekt hij al jaren groot succes en zorgt hij ervoor dat verkopers en verkoopmanagers meetbare resultaten boeken. Wie is de man achter de grootse reputatie en het miljoenensucces? Kortom: wie is Kenneth Smit en waarom?
BE CO MING GRE AT
61
In zijn handboeken Goed Verkopen, Winst
zijn hooguit zes of zeven opties. Een goede verkoper
voor Twee en het meer recente Je Ego de Baas, legt
anticipeert daar weer op en heeft zijn volgende zet al
Smit de basis voor zijn zakelijk handelen. Overtuigd
klaar. Zolang een product of dienst terug te leiden is
van zijn eigen gelijk durft hij trainees zelfs succes te
naar het ego, en dus waardevol kan zijn voor dat ego,
garanderen op een no cure no pay-basis. Smit heeft
is het een piece of cake.’
naar eigen zeggen de wijsheid in pacht.Van wie kreeg
deze man, die beweert nog een koelkast aan een
aankoop, kan Smit je alles verkopen, zo beweert hij.
Eskimo te kunnen verkopen, zijn kennis geschonken?
Hij werpt zich op als een poppenspeler, die de touw-
Tenzij je je echt actief verzet tegen een
tjes van de klant als marionet in handen heeft, en is zo G epok t en g ema zeld
zelfverzekerd dat falen wel een illusie lijkt. Roept dat
niet veel weerstand op?
‘Die kennis is met name gestoeld op ervaring,
met als ruggengraat een studie in de psychologie en sociologie. Ik zag gedragspatronen in verkoopsituaties
‘Mensen willen het idee hebben dat ze uniek
en om die verder te onderzoeken ben ik weer gaan
en volledig vrij zijn. Onzin. Het ego bindt ons allen.
studeren. Het inzicht kwam dus niet vanzelf aanwaaien.
Dus als ik mijn boodschap niet netjes verpak is er veel
Sterker nog, toen ik net was afgestudeerd en mijn
verzet tegen. Maar het is vaak pas in de trainingen, en
eerste baan als vertegenwoordiger had, ben ik plat op
later natuurlijk in de praktijk, dat trainees inzien dat
mijn bek gegaan. Ik begreep er niets van. Ik was 22,
ik gelijk heb.’
goed opgeleid en gemotiveerd. Ik had toch echt iets te bieden? Na een aantal jaren werd ik gelukkig wel
J ezel f i n d e spiegel k u n n e n aan k ij k en
succesvol, zonder dat ik goed begreep waarom. Ik ben
dus gaan kijken naar wat ík anders deed. Het is
dan geen willoos slachtoffer? Een marionet die danst
makkelijk om de ander de schuld te geven, maar
op zijn commando?
Is iedereen in de handen van Kenneth Smit
slagen heeft alles te maken met je eigen opstelling en handelen waardoor de potentiële klant op een
bepaalde manieren gaat acteren.Verander je dat eigen
zomaar uitschakelen, zelfs niet in de privésfeer. Als je
gedrag, dan verandert de ander mee.’
dingen eenmaal doorziet, is het te laat. Maar ik beperk
me zoveel mogelijk tot het één-op-één-gesprek
Dat leidde tot Smits idee dat je natuurlijke
‘Nu ik de technieken ken, kan ik ze ook niet
gedrag flink op de schop moet, wil je in de verkoop
tussen koper en verkoper.Van menselijke waardigheid
en het management slagen.
blijf ik af, altijd. Ik maak mensen liever blij dan dat ik ze een poot uitdraai. Ik moet mezelf de volgende
62
‘Menselijk gedrag is volledig voorspelbaar.
morgen ook weer in de spiegel kunnen aankijken.’
Het is net een schaakspel. Als ik iets zeg of vraag, zijn
de mogelijkheden om te reageren niet onbeperkt. Er
hij nooit een werving-en selectiebureau zal opzetten,
B E C O M IN G G R EAT
Dat geweten is een van de redenen waarom
terwijl dat wel veel geld zou kunnen opleveren.
De oorzaak van die drive blijft volgens Smit ‘even
Bij het geven van zijn trainingen krijgt hij volledige
mysterieus als het verlangen naar seks’. Het verwon-
inzage in personeelsgegevens en bedrijfsvoering van
dert dan ook niet dat hij het maken van een deal net
de deelnemende bedrijven. Hij weet dus waar het
wat lekkerder vindt dan seks. Strijdbaarheid is het
goede personeel zit. Daarvan zou hij makkelijk
hoofdbestanddeel van zijn streven. ‘Als iets niet lukt
misbruik kunnen maken.
kun je je daar bij neerleggen. Sommigen doen dat, ik niet. Het lukt me niet? Ik zal verdomme eens laten
L e d ig heid is des duivels oorkussen
zien dat het wel lukt!’
Een wonderkind dat met een groot talent en
enkel doel geboren wordt was Smit niet. Als puber
Zi e k e n huisb e d al s bu reau
was hij zelfs gruwelijk opstandig en lui, geeft hij
Dat succes niet oneindig is, leerde Smit vijf jaar
lachend toe. Mogelijk een reactie op het calvinistische
geleden. Het bedrijf was net verkocht aan zijn
arbeidsethos dat in huize Smit heerste. Aan de Bentley
opvolgers. In Amerika, waar zijn zoon deelnam aan
gingen dan ook vele andere auto’s vooraf, waaronder
de Olympische Spelen, vond hij op een ochtend wat
een Volkswagen van 250 gulden.
bloed in zijn ontlasting. Wat bleek: Smit had een kankergezwel in zijn darm, vlak bij zijn lever.
‘Ik wist bij God niet wat ik moest gaan doen.
Het was kantje boord.
Ik was mislukt binnen de studie, zat in militaire dienst en was vervolgens een slechte verkoper. Die verkoop-
‘Ik heb geen moment aan opgeven gedacht,
branche ben ik ingerold via een vriend.’ Het omslag-
maar sterven was een reële mogelijkheid. Toen wist ik:
punt bereikte Smit op zijn tweeëntwintigste. Plots
nu is het tijd voor fun.’ Het plezier moest echter even
begreep hij het ethos van zijn ouders. Het vervolg is
wachten. Zelfs in het ziekenhuisbed werkte hij stug
bekend.
door en wist artsen over te halen een training bij hem te volgen. Het voornemen blijft staan: ‘Ik heb nu nog
‘Vanaf mijn tweeëntwintigste heb ik altijd hard
een jaar of vier te gaan bij mijn eigen bedrijf, dan hou
gewerkt. Charisma of geld voor reclamecampagnes
ik ermee op. Ik ben al aan het afbouwen,’ zegt hij,
was er niet, dus alles is met hard werken opgebouwd.
‘maar niks doen zal ik nooit kunnen.’
Harder werken dan een ander vooral.’ Trots vertelt hij over een interview met zijn zoon Zodoende werd hij op zijn dertigste al directeur van
die vertelde dat hij veel heeft geleerd van zijn vader,
een grote onderneming. Aanvankelijk was het belang-
behalve opgeven. Het is de leidraad door Smits
rijk om geld te verdienen, maar Smit raakte verslaafd
carrière: ‘Opgeven? Dat nooit!’
aan de kick van het dealsluiten. Hij zou er alles voor
Smit mag dan uitzonderlijk fanatiek zijn, aan relative-
opzij zetten. Waarom? Dat kan hij niet vertellen.
ringsvermogen ontbreekt het hem niet.
BE CO MING GRE AT
63
‘ Opgeven? Dat nooit!’
#18.
Ieder mens is uit op persoonlijk gewin, daar zorgt het ego wel voor. Bespeel het ego als je iets van iemand wil.
#19.
Als je als ondernemer wilt slagen, moet je bereid zijn harder te werken dan anderen.
#20.
ees strijdbaar. Opgeven behoort niet W tot de mogelijkheden.
#21.
Blijf van menselijke waardigheid af.
TIPS
BE CO MING GRE AT
65
64
B E C O M IN G G R EAT
S u c c e sst o r y
3x per week Bossche bollen Succesvol personeelsbeleid volgens topondernemer George Banken van Detron
Hij noemt zichzelf een reizende ridder die dicht op zijn klanten zit. Golf vindt hij pure tijdverspilling. Zijn bedrijf heeft 28 aandeelhouders en de meeste van hen zijn werkzaam binnen de organisatie. Lekker kostenbewust. En wat ook lekker is: drie keer per week Bossche bollen, als een account manager weer een opdracht heeft binnengehaald. BE CO MING GRE AT
67
George Banken (46) richtte bijna twintig
meer, daarvoor is de markt te gedifferentieerd. We
jaar geleden de Detron Group op, gespecialiseerd in
moeten de service doelgroepspecifiek inrichten en
ontwerp, bouw en onderhoud van tele- en data-
daarbij speelt mobiel werken een belangrijke rol.
communicatienetwerken. Een beursgang maakte
Thuiswerken wordt steeds populairder. Als je dat
hem eind jaren ’90 multimiljonair. Het bezorgde
makkelijker maakt, is het voor bedrijven veel een-
Banken een positie in de Quote 500 en een stoel in
voudiger om personeel aan te trekken dat niet acht
het KRO-programma Dragons’ Den. Hij verkocht
uur per dag op kantoor kan zijn, zoals moeders met
zijn bedrijf, kocht het weer terug uit een failliete
kinderen.”
boedel, verkocht het opnieuw en ging er toch weer werken. Als aanvoerder van zijn troepen, zijn perso-
Ni e t voor d e p oen
neel. Met Banken weer aan het roer volgden een
aantal overnames. Inmiddels werken er 600 mensen
Aan de sociale academie. Dat heeft natuurlijk geen
en zet Detron ongeveer 120 miljoen euro per jaar om.
donder met ICT te maken. Ik wil dat mensen voor
De huidige ICT-wereld volgens Banken:
me werken omdat ze mij en mijn visie vertrouwen en
“In onze tak van handel sluit je dikke contracten
niet dat ze hier zijn voor de poen. Daarom betalen we
af, zogeheten service level agreements. Bedrijven
nieuw personeel principieel nooit meer dan wat ze
denken dat de klant gelukkig is, zolang alles maar
bij hun vorige werkgever kregen.
Hij grinnikt. “Weet je waar ik ben opgeleid?
volgens die overeenkomsten loopt. Dat is vaak niet het geval. Sterker nog, uit een recent onderzoek blijkt
Hoe is het om te werken voor George Banken?
dat de klanttevredenheid in de branche nog heel wat
“De Nederlandse werknemer is, in tegenstelling tot
te wensen overlaat. Er kan bijvoorbeeld afgesproken
de Duitse, niet op zijn mondje gevallen. Ik geef mijn
zijn dat de responsetijd bij een storing zo’n vier of
personeel alle ruimte om mee te denken. Op de
vijf uur is.Voor onze relaties in bepaalde sectoren is
werkvloer zitten de mensen die rechtstreeks bij de
dat onwerkbaar. Die willen zo’n probleem meteen
klant in de keuken kijken. Als je daar niets mee doet,
opgelost hebben. En terecht! Wat wij doen, is kijken
ben je gewoon dom.”
naar wat de klant wil en we zullen ons niet snel
verschuilen achter wat er op papier is afgesproken.”
iemand tegen zijn eigen beperkingen laat aanlopen,
Ook belangrijk: “We verkopen geen eenheidsworst
krijgt diegene daar alleen maar koppijn van en gaat
De insteek is ook altijd positief. “Als je
“ Ik zou niet weten wat ik de hele dag moet doen als ik dit niet deed.” 68
B E C O M IN G G R EAT
“ Ik wil dat mensen voor me werken omdat ze mij en mijn visie vertrouwen en niet dat ze hier zijn voor de poen.” hij of zij met lood in de schoenen naar het werk.
tiveren. “Daarom zitten we nog steeds drie keer per
Laat mensen gewoon doen waar ze goed in zijn,
week Bossche bollen te eten. We hebben 28 aandeel-
dan worden ze blij.”
houders, veelal mensen die functies binnen het bedrijf
hebben. Mijn visie is: maak ze verantwoordelijk voor
Forceren is niet de bedoeling. ”Van een
accountmanager wordt in het algemeen verwacht dat
de tent. Dat directe aandeelhouderschap zorgt voor
hij met iedereen kan opschieten. Dat is toch onmo-
een grote kostenbewustheid. Ik kan het elke onder-
gelijk? Sommige mensen vind je leuk en gezellig,
nemer aanraden.”
andere saaie oetlullen, zo werkt het nou eenmaal.
Dus als het contact niet goed verloopt, zetten we er
ik puur voor de lol. Ik zou niet weten wat ik de hele
iemand anders op.”
dag moet doen als ik dit niet deed. Sommige zakenlui
gaan golfen. Pure tijdverspilling, als je het mij vraagt.
Beoordeel het collectief, niet het individu.
Geniet van wat je doet. “Ondernemen doe
“Personeel wil elkaar niet afvallen. Dus gaan we bij
Ondernemen is nog steeds hard werken. Als je net
tegenvallers na wat we als team verkeerd hebben
een bedrijf opzet, moet je bereid zijn om minimaal
gedaan. Dan zijn de mensen bereid om te praten,
zestig uur in de week te werken. En nieuwsgierigheid
analyseren en verbeteren. Ik zal ze in eerste instantie
is heel belangrijk. Je moet alles willen weten over je
altijd steunen en rugdekking geven. Dat leidt er ook
vakgebied: onderzoek tendensen en mogelijkheden.
toe dat personeel eerlijk zal zijn over fouten en geen dingen voor me zal verzwijgen. Als wij loyale klanten
hebben, zijn we bereid om heel ver te gaan. Wij
ik ook, door het hele land. Ik ben de reizende ridder.
zullen de klant nooit afvallen, maar we willen wel
En, dit zeg ik ook vaak op lezingen: een product of
als gelijkwaardige partner worden behandeld. Dat
dienst hoeft niet uniek te zijn. De Kamer van Koop-
betekent dat we niet eindeloos kruipen om de
handel wist me te vertellen dat er 55 schoonmaak-
opdrachtgever te behagen. Als ik dat wel zou doen,
bedrijven per week worden opgezet. Toch is er eentje
neem ik het personeel niet serieus.”
dat over vijf jaar honderden mensen in dienst heeft.
Hoe dat dan kan? De juiste insteek vinden en knok-
Ook kleine, nieuwe opdrachten worden ge-
vierd, al was het maar om de accountmanager te mo-
Blijf ook dicht op de klanten zitten, dat doe
ken voor je bedrijf.”
BE CO MING GRE AT
69
“ Wij zullen de klant nooit afvallen, maar we willen wel als gelijkwaardige partner worden behandeld.� 58
B E C O M IN G G R EAT
#22.
Zorg dat je personeel het leuk vindt om te werken.
#23.
Zorg dat het personeel in je gelooft.
#24.
Geef je personeel de kans om mee te denken.
#25.
Maak je personeel verantwoordelijk voor de zaak.
#26.
Probeer zo dicht mogelijk bij je klant te komen en conformeer je aan zijn wensen.
#27.
Je product of dienst hoeft niet uniek te zijn.
TIPS
BE CO MING GRE AT
71
68
B E C O M IN G G R EAT
I N T ERV I E W
Waarom dames niet altijd voor gaan. Etiquettespecialist Reinildis van Ditzhuyzen
BE CO MING GRE AT
73
Over haar eigen zakelijke succes kan Reinildis van Ditzhuyzen kort zijn: de uitgave van haar boek Hoe hoort het eigenlijk, in nieuwe editie beter bekend als De Dikke Ditz, was een schoolvoorbeeld van een succesverhaal. En dat terwijl ze dat hele boek eigenlijk niet had willen schrijven. Toen haar uitgever in eerste instantie met het idee van een etiquetteboek op de proppen kwam, had ze er niet de minste belangstelling voor.
“Na lang aandringen heb ik me er toch maar
heb ik ook De KinderDitz geschreven, want hoe
aan gezet. Uiteindelijk was het vrij makkelijk, al die
eerder je beleefdheids- en omgangsvormen aanleert
regels en omgangsvormen zijn mij namelijk met de
hoe beter”. En ja, ook de KinderDitz gaat als warme
paplepel ingegoten. Ik kon het zo opschrijven,” zegt
broodjes over de toonbank. Nederland is kennelijk
Van Ditzhuyzen. Gelukkig voor de schrijfster, en de
toe aan een herwaardering van nette omgangsvormen,
uitgever, kennen heel veel mensen die etiquettere-
eettafel-etiquette en zelfs elementaire beleefdheids-
gels en omgangsvormen nauwelijks. Of beter gezegd:
vormen.
helemaal niet. Hoe hoort het eigenlijk vloog dan ook de
74
winkel uit en prijkte een half jaar lang in de boeken
top tien. “Ik wist niet wat ik meemaakte,” zegt Van
Nederland qua etiquette nog wel wat te investeren.
Ditzhuyzen, “maar ik besefte meteen: mensen wordt
Wie zich correct weet te gedragen heeft een streepje
dus helemaal geen etiquette meer aangeleerd. Daarom
voor, en het zou zomaar kunnen dat zakelijk succes
B E C O M IN G G R EAT
Zeker in het zakelijk verkeer valt er in
mede afhangt van de juiste omgangsvormen.
Waar het eigenlijk altijd fout loopt bij
Volgens Van Ditzhuyzen verkijken veel mensen zich
zakelijke afspraken met buitenlandse gasten?
op het belang van etiquette tijdens afspraken met
De kleding natuurlijk. Qua lompheid onderscheiden
vooral buitenlandse gasten.
wij Nederlanders ons vooral door onze beroerde kledingstijl. En dan gaat het echt niet alleen om die
“Nederland is het land van de extreme
schoenen met spekzolen of die eeuwige korte broek
gelijkheid, daarmee zijn we echt uniek in Europa.
tijdens het zomervakantiebezoek aan dat middel-
In alle andere landen om ons heen is alles veel
eeuwse stadje in Zuid-Frankrijk. Nee, het
hiërarchischer en formeler geregeld, zelfs in met
onvermogen, of de onwil, ons te onderscheiden
Nederland vergelijkbare landen als Zweden of
van de middelmaat speelt ons wat mode betreft
België. Je ziet dat het daarmee vaak mis gaat:
altijd weer parten.Volgens Van Ditzhuyzen kun je
Nederlanders onderkennen het belang van gezags-
met een slechte kledingsmaak buitenlandse gasten
verhoudingen niet en vergeten dat onze manier van
gruwelijk beledigen:
gelijkheid, het ‘doe maar zo normaal en amicaal mogelijk onder elkaar’-syndroom, voor buiten-
“Illustratief is het verhaal over drie managers
landers respectloos of zelfs agressief kan overkomen.
van een groot Nederlands bedrijf die op zakenreis
De bankier die tijdens de fusiebesprekingen tussen
gingen naar Rusland. Omdat het koud zou zijn in
een grote Nederlandse bank en een Belgische bank
Rusland hadden de heren in het vliegtuig vast de
zijn aktetas bij een Belgische bankier op het bureau
wollen trui en het winddichte jack aangetrokken.
zette, is een mooi voorbeeld. Dat was voor die Belg
Maar de Russische delegatie stond die Hollanders
haast een symbool van een agressieve, vijandige
natuurlijk op te wachten in piekfijne kledij.
overname. Als je daar niet bewust mee bezig bent,
Zij voelden zich diep beledigd toen ze werden
kan dat je deal verpesten.”
geconfronteerd met die wandelende sjofele truien en …
“ Ik besefte meteen: mensen wordt dus helemaal geen etiquette meer aangeleerd.” BE CO MING GRE AT
75
Met dank aan Bakkerij Verhoogd, Den Haag
“ Nederland is het land van de extreme gelijkheid, daarmee zijn we uniek in Europa.”
72
B E C O M IN G G R EAT
BE CO MING GRE AT
73
… windjacks.Voor een Rus is kleding erg belangrijk, het is iets waarmee je je onderscheidt. In sjofele kledij verschijnen geeft een Rus het idee dat je geen respect voor hem hebt. Het is dan ook ontzettend belangrijk om ter voorbereiding op een buitenlandse zakenreis je te verdiepen in de gewoontes van een land. Niet correct gekleed in het buitenland verschijnen kan je uiteindelijk een order of klant kosten.”
“
We hebben het door onze directe en soms nogal lompe houding
natuurlijk ook ver geschopt. De Gouden Eeuw is daar maar één voorbeeld van. Laten we eerlijk zijn en bekennen dat Nederland
Volgens Van Ditzhuyzen is een zakenlunch,
-diner of -afspraak succesvol af te ronden als er twee simpele regels in acht worden genomen: houd rekening met een ander en wees duidelijk. Alle andere regels
bracht. Zo slecht staan we er dus niet voor. Bovendien vinden veel buitenlanders onze
zijn eigenlijk afgeleiden van deze basis. En wat kleding
unieke manier van doen, en het zakelijke
betreft is het helemaal simpel: “Beter overdressed dan
succes dat we ondanks onze lompheid
underdressed. Overdressed is altijd veilig. Het gaat er bij
kennen, ook weer erg sympathiek. Hooguit
zakelijke bijeenkomsten of onderhandelingen niet alleen
zijn we wat doorgeschoten in gelijkheid,
om dat je de ander, de gast, op zijn gemak laat voelen maar ook dat je jezelf niet in verlegenheid brengt. Doe
zoals dat terug te zien is in ons onderwijs.
je dat wel dan ontstaat er een ongemakkelijke situatie
Als we dat nou eens bijschaven en wat meer
waardoor je het zelfvertrouwen kunt kwijtraken. Het al
bewustwording van onze omgangsvormen
dan niet succesvol afronden van een deal kan hier uitein-
creëren, komt Nederlander ongetwijfeld weer
delijk van afhangen.”
aan de zakelijke top te staan.”
Wie na lezing van bovenstaande een wel
erg negatief beeld van (zakelijk) Nederland heeft gekregen, mag zich wat Van Ditzhuyzen betreft ook best verblijden met die unieke status van ons land.
78
de grootste multinationals heeft voortge-
B E C O M IN G G R EAT
#28.
Denk nooit: hoe langer en duurder een diner of lunch, des te beter. De meeste zakenpartners zitten niet te wachten op iets overdadigs met veel gangen. Hou het zakelijk en laat een diner of lunch zo lang duren als nodig is.
TIPS #29.
Bereid je grondig voor op een bezoek aan het buitenland. Doe vooraf wat onderzoek naar de cultuur en de gewoonten van een land. Verdiep je in de ander.
#30.
Ga in je eigen kantoor altijd de bezoeker voor, ook al lijkt het hoffelijk anderen (zeker vrouwen) voor te laten gaan. Vreemden kennen doorgaans de weg niet in het kantoor.
BE CO MING GRE AT
79
Wie ben ik eigenlijk?
80
B E C O M IN G G R EAT
vragen over ...
De come back van het visitekaartje 8 vragen over het nut van netwerken
BE CO MING GRE AT
81
SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan was in 2009 volgens de Volkskrant opnieuw de invloedrijkste Nederlander. Daar ging geen verkiezing aan vooraf, de samenstellers keken gewoon naar het netwerk van de winnaar: wie kent hij, met wie staat hij in verbinding? Heeft iemand nog meer motivatie nodig om dit artikel over het nut van netwerken te lezen?
Netwerken heeft alleen zin als je het onderscheid tussen zin en onzin kunt maken. 1. Is lef erfelijk?
Het bestaat natuurlijk al veel langer, maar het kwam goed op gang in de tijd van type-
machines, toen kranten nog nieuws maakten en telefonie en telegrafie door iedereen konden worden gebruikt. Al was het niet bepaald makkelijk om effectief te netwerken en kostte het de nodige moeite en energie. In die tijd ging de journalist nog naar het cafĂŠ om een kopstootje te drinken met de plaatselijke winkeliers en bewoners, om zo aan zijn informatie te komen.Voor ondernemers waren goede contacten met de plaatselijke notaris of het gemeenteraadslid toen al waren goud waard. En de netwerker moest heel wat in huis hebben: hij moest charmant zijn, gasten kunnen entertainen, een goede verkoper zijn, mensenkennis hebben en kunnen doorzetten. Want ook in die tijd gold: effectief netwerken is vooral doorzetten.Voordeel van het tijdperk van typemachines en telegrammen was dat de wereld vrij klein was en netwerken zich op een bereisbare afstand bevonden. De wereld was nog overzichtelijk en ongecompliceerd.
82
B E C O M IN G G R EAT
(-:
2. Welke middelen gebruikt de netwerker?
Moeten we die nog benoemen? Internet? Mobiele telefoons? Email? Social media als Twitter,
Hyves, Linkedin, Facebook? Webcams? Wat hier vooral belangrijk is om vast te stellen: netwerken vindt in dit digitale tijdperk 24 uur per dag plaats, 7 dagen per week. Wat dat betreft kun je spreken van een netwerkrevolutie.
3. Al die moderne snufjes, helpen die de netwerker werkelijk?
Dat hangt van de netwerker af. Ja, netwerken gaat veel sneller. Het lijkt bijna automatisch te
gebeuren en het is goedkoop geworden. Zaken als outsourcen, flexwerken en teleconferenties vereenvoudigen het zakendoen en drukken de kosten, ook van netwerken. Maar in de praktijk blijkt dat al die online faciliteiten slechts een gedeelte van het traditionele netwerken hebben overgenomen. Het persoonlijke contact blijft van levensbelang om een netwerk op te bouwen en in stand te houden.
4. Heeft netwerken eigenlijk zin?
Misschien is dat een goede vraag voor Kenneth Smit, de naamgever van het bedrijf dat dit
boek uitgeeft.Volgens hem is netwerken namelijk zinloos, althans als dat netwerken neerkomt op het aflopen van feestjes in de hoop de juiste persoon te treffen. Op zo’n feestje, of een netwerkborrel, draait het uiteindelijk toch vooral om die borrel. “Het is vaker net werken dan netwerken”, zegt Smit. Of online netwerken zin heeft, daarover heeft Smit ook nog wel een mening. Social media als Twitter en Hyves vindt Smit niet bepaald nuttig. Het kost vooral veel tijd en het is misschien leuk als je veel van ouwehoeren houdt, maar met echt netwerken heeft het niet zoveel te maken.
5. Wat levert al dat netwerken eigenlijk op?
Dat hangt er vanaf hoe je het bekijkt. Een goede netwerker, eentje die wel degelijk baat heeft
bij netwerkborrels, feestjes en passende online voorzieningen, haalt veel extra opdrachten en dus winst uit het netwerken. En de jonge netwerkgeneratie heeft tegenwoordig veel aan Twitter, zeker als het gaat om startende ondernemers of journalisten op zoek naar bronnen.
Maar het meeste levert het netwerken op voor degene die anderen ervan kan overtuigen dat
netwerken veel oplevert. Kijk naar de goeroes en deskundigen, de schrijvers van instructieboeken en white papers en degenen die workshops en lezingen verzorgen over ‘effectief netwerken’, ‘winst maken dankzij Linkedin’ of ‘uw bedrijf in de social media’. Zij zijn misschien wel het beste voorbeeld dat netwerken veel kan opleveren. Zij boren dankzij al dat netwerken nieuwe klanten en doelgroepen aan. Of die klanten en doelgroepen vervolgens ook de vruchten plukken van het netwerken, is natuurlijk ...
BE CO MING GRE AT
83
... de vraag. De schrijver van het boek ‘zo wordt u miljonair’ is vooral rijk geworden met het verkopen van een boek waarin weinig meer staat dan ‘doe hetzelfde als wat ik doe’.
6. Is er een ultieme vorm van netwerken?
Ja, die ultieme vorm bestaat. Het is de combinatie van optimaal gebruik van netwerkmiddelen
(borrels, social media, communicatieve vaardigheden) en personal branding. Wie opvalt, of ten minste bekend is binnen een doelgroep of potentiële klantenkring, is al behoorlijk op weg. En dan: verkoop jezelf, word je eigen product en maak op de juiste wijze gebruik van alle (online) mogelijkheden. Het vereist een misschien wel aangeboren talent om dit te doen (en vol te houden), maar dan ben je wel de ultieme netwerker. En heb er lol in. Alexander Rinnoy Kan gaf na zijn verkiezing tot invloedrijkste Nederlander enigszins verlegen toe dat hij het ook gewoon leuk vindt om een netwerk op te bouwen en te onderhouden.
Het is goed om in dit verband meteen even stil te staan bij een van de meest traditionele
en wellicht ultieme onderdelen van netwerken: het visitekaartje. Dat stukje papier is nog altijd van doorslaggevend belang voor het bouwen van een netwerk. Zonder visitekaartje geen gegevens, zonder gegevens geen deugdelijk netwerk. Lees voor de gein eens het boek American Psycho van Bret Easton Ellis. Hierin komt een scène voor waarin het belang, maar tegelijk ook de mythe van het visitekaartje trefzeker wordt omschreven. De lege huls van het zeslaags geschepte, marmerpapieren visitekaartje met opschrift in goudreliëf wordt op fabuleuze wijze gereduceerd tot de ware essentie: een stukje papier met contactgegevens en een hiërarchie van egomane kaartjesbezitters. Ziet u het woord ‘contactgegevens’ staan? Als de essentie van netwerken in één woord moet worden samengevat, dan is dat woord het juiste.
7. En als ik nou helemaal niet meedoe, met al dat netwerken?
Niet handig. Wie helemaal niets te verkopen heeft, of geen enkel contact of succes nastreeft,
kan zich natuurlijk gewoon onttrekken aan elke netwerkactiviteit. Maar wij gaan ervan uit dat iedereen die dit leest wel iets te verkopen heeft, of wel op zoek is naar contacten en succes. Niet netwerken komt neer op zo goed als onzichtbaar zijn. En zo goed als onzichtbaar zijn, komt dicht in de buurt van niet bestaan. Daar voelt vrijwel niemand zich prettig bij. Een persoonlijke en vooral zakelijke identiteit is verbonden met netwerken. Efficiënt zakendoen en succesvol zijn, hangt mede af van netwerken, op welke manier je dat ook doet. Dat is altijd al zo geweest, ook in de tijd van de telegrafie en de typemachines. Wie helemaal niet wil meedoen aan al dat netwerken, stelt zichzelf het beste de vraag: wie ben ik eigenlijk?
84
B E C O M IN G G R EAT
Tweet!
BE CO MING GRE AT
85
8. Netwerken of net werken?
Er zijn voldoende middelen om effectief te netwerken. De ultieme vorm van netwerken is
haalbaar. En helemaal niet netwerken is doorgaans geen optie. Dat betekent dat er dus genetwerkt kan en moet worden. Met de nadruk op ‘werken’, want aan ‘net werken’ heeft niemand wat, ook al levert het wat gratis drank op.
Netwerken blijft een serieuze klus, waarvoor inzet en toewijding zijn vereist. Het is lang niet
altijd zo gemakkelijk als via het toetsenbord wat personen aan Linkedin toevoegen. Wie echt aan de slag gaat met personal branding, krijgt onherroepelijk te maken met de typisch Hollandse weerzin tegen alles wat niet middelmatig en bescheiden genoeg is. En echt, persoonlijk contact maken is niet een trucje dat iedereen kan leren.
Netwerken zal vaak een proces van vallen en opstaan blijken te zijn, van fouten maken om
te leren en van groeien in een proces. Maar het levert altijd wat op. Al was het maar de illusie van vrienden op Hyves of Facebook. Of een borrel.
Online faciliteiten hebben slechts een gedeelte van het traditionele netwerken overgenomen. Persoonlijke contact blijft van levensbelang om een netwerk op te bouwen en in stand te houden. 86
B E C O M IN G G R EAT
#31.
nderscheid bij online netwerken altijd O zin van onzin. Juist online is de hoeveelheid onzin behoorlijk groot.
#32.
aak volop gebruik van personal branding. M Social media zijn de ideale manier om jezelf te verkopen. Wie zijn eigen product wordt, heeft de helft van het netwerken al gedaan.
#33.
TIPS
elemaal niet netwerken is geen optie. H Netwerken is van cruciaal belang voor succes en het voorkomt dat je volledig onzichtbaar bent.
BE CO MING GRE AT
87
How to dress for success Kleed je naar de baan die je hebt. Als je superverzorgd en overdressed in een bepaalde functie zit, kun je verwachtingen scheppen die je moet waarmaken. En hier nog meer zakelijke stijltips voor hem en haar, van stijladviseur Laura Dufour van Het Stijlbureau.
88
B E C O M IN G G R EAT
Stijladvies #7
Stijladvies #8
Breng in een professionele setting altijd het oog naar je gezicht, want daar komt je boodschap vandaan. Een diep decolletĂŠ leidt af.
Leren schoenen met leren zolen stralen professionaliteit uit. En trek als vrouw altijd een panty aan, ook in de zomer. Dat schept net voldoende afstand.
Stijladvies #9
Stijladvies #10
Mannen: zorg voor een extra das op kantoor en scheer je altijd. Vrouwen: zorg voor een extra panty in je la. En check je tanden na de lunch.
Schone handen en nagels! Voorkom dat men zich afvraagt: als hij zichzelf niet goed verzorgd, hoe kan die goed voor anderen zorgen?
Stijladvies #11
Stijladvies #12
Ook voor geur moet je evenwicht vinden. Een te sterke parfumwalm kan bij klant of collega nare associaties oproepen aan oma’s of schoonmoeders.
Casual Friday is leuk, maar dient het je doel wel om in een slobbertrui te gaan zitten telefoneren? Voelt het wel goed? Welk effect heeft dat op je prestaties?
BE CO MING GRE AT
89
86
B E C O M IN G G R EAT
S u c c e sst o r y
Gij zult niet stelen Waarom Kalo Bagijn de wereld van banken en pensionverzekeraars op z’n kop zet
Kalo Bagijn (38) is zonder twijfel een van de meest eigenzinnige ondernemers van Nederland. Uitblinker in visie en bescheidenheid. De oprichter van BinckBank en, recentelijk, pensioenverzekeraar Brand New Day over zijn succes, een klantgerichte benadering en moreel ondernemerschap: “Ik zie het als mijn verantwoordelijkheid.” BE CO MING GRE AT
91
BinckBank adverteerde vanaf het begin in
onderschatten, vooral nu zij de beschikking hebben
2000 met de bewering ‘anders’ te zijn. Nu is dat
over internet en social media. Een negatief bericht
misschien een uitgekauwde claim die marketing-
kan je hele doelgroep bereiken, maar positieve
technisch goed klinkt, de jonge internetbroker loste
berichten net zo goed.”
de belofte daadwerkelijk in. Kalo Bagijn was een van
de oprichters: “De markt werd gedomineerd door de
Alex Beleggersbank, de grootste concurrent, had
grote banken die enorm hoge transactiekosten
overgenomen, was Bagijn er klaar mee. “De missie
rekenden. BinckBank bood vanaf de start niet de
was geslaagd. We waren marktleider geworden en
gebruikelijke 1,5% voor kosten, maar 0,1%.”
hadden de markt op z’n kop gezet. Het gevolg was
Het was het begin van een revolutie. De bank
dat ik meer moest gaan besturen dan ondernemen.
groeide in razend tempo en werd online marktleider
En dat ligt mij niet.”
in Nederland. In België en Frankrijk werd eveneens
succes geboekt. Een beursnotering volgde.
bieder Brand New Day: wederom een aanval op de
“De hele markt stond op z’n kop en andere banken
gevestigde orde, gebaseerd op de strategie die ook
werden gedwongen hun tarief te verlagen om de
zijn vorige bedrijf tot een succes maakte. Dit keer
concurrentie aan te kunnen.”
werden de pijlen gericht op de door semi-monopo-
listen gedomineerde pensioenmarkt. “Op die grote,
Met BinckBank was de klant dus extreem
Nadat BinckBank de eveneens succesvolle
Zijn nieuwe avontuur werd pensioenaan-
goedkoper uit. Het exorbitante lage tarief voor
onrustige pensioenmarkt konden wij het verschil
transactiekosten bleek echter geen gimmick of een
maken. Klanten werden uitgebuit. De woeker-
bedrijfskundig foefje. Wie Bagijn spreekt, komt er
polisaffaire had velen de ogen geopend.” En dus
al snel achter dat die beslissing voortkomt uit een
gingen wederom de tarieven omlaag.
bedrijfsfilosofie die volledig overeenstemt met zijn
92
opvattingen over ondernemen.
G raai e n
“De kern van onze businessfilosofie is
De klant is koning? Bagijn ziet dat
klantgerichtheid. Dat geld zowel voor BinckBank als
genuanceerder.Voor alles is de klant een mens die
voor Brand New Day; we zetten het belang van de
je niet moet belazeren. Natuurlijk had hij een online
klant altijd centraal. Dat betekent dus ook dat we hem
broker of pensioenverzekeraar kunnen opzetten die
niet uitkleden. Dit resulteert weliswaar in een lagere
veel meer winst zou genereren. Op de vraag waarom
opbrengst, maar op de lange termijn betaalt het
hij dat niet heeft gedaan, reageert hij bijna beledigd.
zichzelf uit. Onze klanten worden namelijk onze
“Waarom zou ik zoiets doen? Ik moet er niet aan
ambassadeurs. We zorgen dat ze zo tevreden zijn,
denken dat ik voor bijvoorbeeld woekerpolis-
dat ze via mond-op-mond reclame nieuwe klanten
praktijken verantwoordelijk zou zijn. Ik wil het
aanbrengen. Het resultaat is exponentiele groei.
verschil maken en het establishment aanvallen; voor
De macht die consumenten hebben, moet je niet
mij is dat de bankwereld van de laatste twintig jaar.
B E C O M IN G G R EAT
“ De klant is misschien koning, maar bovenal iemand die je niet moet belazeren.”
Het Angelsaksische model waarvoor een hard en
hij aan stom toeval, 80 procent ervan zelfs.
egocentrisch type manager wordt gezocht, die zoveel
“Het is natuurlijk een groot verschil of je in Sierra
mogelijk aandeelhouderswaarde wil creëren. Deze
Leone wordt geboren, of in Doorn, zoals ik.
geldzucht leidt tot keiharde uitbuiting van de klant.
Dat maakt voor de kansen in je leven nogal uit.
Dat zie je bij de banken en in andere graaiculturen,
Iemand die het geluk heeft van een goede afkomst,
zoals bijvoorbeeld de vastgoedwereld. Ik begrijp niet
moet er wel een enorme puinhoop van maken wil
hoe dat soort mensen zichzelf in de spiegel kunnen
hij niet iets van zijn leven maken.”
aankijken en vervolgens hun kinderen leren dat ze
niet mogen stelen.”
voor Bagijn is dat geen reden om hoog van de toren
te blazen. ”Succes hebben, of het gebrek daaraan,
Moraliteit is Bagijn bij het ondernemerschap
Natuurlijk heeft hij hard gewerkt, maar
dus niet vreemd. Het zorgde er ook voor dat hij
moet je kunnen relativeren en niet alleen ophangen
betrokken is bij Child at Venture, een goede doelen
aan je eigen kennis, kunde en kwaliteit. Ik heb er
stichting gericht op het aanleren van ondernemers-
moeite mee als mensen heel erg prat gaan op hun
vaardigheden bij kansarme jongeren. Ze worden niet
verantwoordelijkheid voor succes.”
gepamperd met geld, maar gecoacht. Met de oprich-
ters ging hij mee naar Cambodja, waar de stichting
iets gaat doen en je inkomen hangt ervan af, dan is er
werkt en zag daar de praktijk. “Een mooi voorbeeld is
ook geen weg terug meer. Dat helpt. En bovendien
hoe een aantal verstandelijke gehandicapte meisjes die
had mijn vrouw een inkomen en we hadden nog geen
daar worden beschouwd als het allerlaagste, met een
kinderen. Dus het risico was niet zo groot.”
Ook lef weet hij te relativeren. “Als je eenmaal
weverij nu honderd dollar per maand verdienen en zo hun hele familie onderhouden.”
Bagijn blijft bescheiden, ook al is zijn jeugd-
droom uitgekomen: een eigen bank. “Mensen noemen Toeval
ons vaak lefgozers, ik zie dat niet zo. Wat je moet doen Bagijn is niet iemand die zichzelf snel op de
borst zal kloppen. Een groot deel van zijn succes wijt
is optimaal gebruik maken van de kansen die je hebt. Ik zie dat als mijn verantwoordelijkheid.”
BE CO MING GRE AT
93
“ 80 Procent van mijn succes is stom toeval.”
90
B E C O M IN G G R EAT
#34.
ees klantgericht en draai hem W geen poot uit.
#35.
Maak van je klanten ambassadeurs.
#36.
Onderschat de macht van de consument niet.
#37.
Val je concurrenten aan op hun tarieven.
#38.
Maak optimaal gebruik van de kansen die je hebt.
TIPS
BE CO MING GRE AT
95
Kees Verschoor
92
B E C O M IN G G R EAT
Jean-Paul Boerekamps
I N T ERV I E W
Hoe Jean-Paul Boerekamps en Kees Verschoor een soft onderwerp als relaties aanpakken
Geen getrut. Dit verhaal bevat veel Engelse woorden. We zetten ze vast even op een rijtje: mutual sustainability, stakeholders, balance, empowerment, ambition, modesty, mission statement, copyright, innovators. En nu niet afhaken, want de gebruikers zijn Nederlanders. En hun concept, mutual sustainability, is baanbrekend. Het draait allemaal om relaties. BE CO MING GRE AT
97
“ Het blijkt simpelweg veel effectiever te zijn om een organisatie op relaties te sturen in plaats van op geld.”
Hoe vertaal je mutual sustainability?
tiveerd personeel. Op het moment dat een bedrijf
Wederzijdse duurzaamheid? En wat is het? Een
de omzet ziet afnemen, is er op relationeel gebied al
filosofie, een besturingsmodel, een instrumentarium?
veel eerder iets misgegaan. Wij willen dat vóór zijn,
“Dat is het allemaal,” vertellen Jean-Paul Boerekamps
of zo nodig herstellen. We vragen de partijen waar-
en Kees Verschoor, de bedenkers van het concept.
voor we werken wie hun stakeholders zijn, en hoe ze
Hun vertrekpunt is de manier waarop bedrijven
die waarderen. Daarbij zijn vier vragen cruciaal: Hoe
en organisaties omgaan met hun stakeholders, de
belangrijk is de relatie? Hoe wordt die gewaardeerd?
belanghebbende partijen waarmee men een goede
Wat is er goed aan? En: wat kan beter?”
relatie zou moeten hebben. Daar wordt vaak niet
98
doelgericht mee omgegaan. En door middel van
B EA M
mutual sustainability implementeren Boerekamps
en Verschoor een nieuwe manier van denken, die
hebben Boerekamps en Verschoor een antwoord.
duurzaamheid, in de meest brede zin van het woord,
“Het target is BEAM. Een acroniem dat staat voor
voorop stelt.
de belangrijkste componenten van een goede relatie:
Balance, Empowerment, Ambition en Modesty.
Een organisatie heeft toegevoegde waarde
Maar wat is een goede relatie? Ook daarop
wanneer zij de stakeholders iets kan bieden dat meer
Modesty wil zeggen dat je nooit te veel ruimte in
oplevert dan wanneer die belanghebbenden recht-
moet willen nemen, dan word je weggeduwd. Je bent
streeks met elkaar zaken zouden doen. Een paar voor
immers maar een van de vele relaties die een andere
de hand liggende stakeholders zijn klanten, mede-
partij heeft. Empowerment legt de nadruk op het
werkers en aandeelhouders, maar denk ook aan het
zelfstandig maken van een organisatie: als zij groeien,
milieu of de pers. Boerekamps: “In veel organisaties
groei jij mee. Je moet ze niet afhankelijk maken.
zijn die relaties niet in balans, wat een negatief effect
Ambition is de ambitie om aan een relatie te willen
heeft op het succes. Een bedrijf dat bijvoorbeeld veel
werken. En natuurlijk moet er in elk contact Balance
energie en geld steekt in de relatie met de aandeel-
zijn. Als de organisatie aan de relaties gaat werken,
houders, kan de relatie met de klant of het personeel
stellen wij meetpunten vast om het verloop te peilen.
verwaarlozen. Dit zorgt dan al snel voor problemen
De resultaten zijn hard. Onze klanten kunnen er niet
zoals teruglopende inkomsten of boos en gedemo-
omheen.”
B E C O M IN G G R EAT
Als Boerekamps en Verschoor worden
ingehuurd, gaan ze aan het werk met trainingen
vaak met gebruik van onze Tool. Zo maken we transparant wat in de praktijk echt gebeurt.“
en implementatie van het besturingsmodel. Ze zijn lange tijd hands-on beschikbaar.Verschoor:
B l ij ven ve rn i euw e n
”We willen impact hebben en verandering teweeg-
brengen, daarom schrijven we ook geen uurtjes.”
gemaakt. Negen maanden geleden lanceerden
Reclame voor het concept wordt niet
Boerekamps en Verschoor een site waar ze verder G arf iel d
nauwelijks meer naar hebben gekeken. Sindsdien
stromen via bestaande relaties en mond-op-mond-
Het klinkt allemaal hartstikke logisch en je
zou verwachten dat elke organisatie zijn relaties goed
reclame de opdrachten binnen, en dat terwijl ze
op orde heeft. Niets is minder waar, vertelt Verschoor.
formeel nog geen jaar bezig zijn.
“We maken vaak mee dat een bedrijf bepaalde stake-
holders gewoonweg vergeet te definiëren. Dat geeft
zeven jaar. We houden allebei van zowel de natuur
al aan dat een groep belanghebbenden waarschijnlijk
als van mensen, maar hebben een hekel aan truttig,
totaal wordt verwaarloosd. Een mooi voorbeeld
soft gedoe. Al snel bleek dat we dezelfde ideeën had-
daarvan is een NGO die vergat de donateurs als
den over besturingsmodellen van organisaties. Ook
belanghebbende groep te erkennen. Absurd, natuur-
hebben we beiden nationaal en internationaal veel
lijk! Het geeft duidelijk aan hoe hard het nodig is op
ervaring in het bedrijfsleven en binnen NGO’s. Daar
het belang van relaties te hameren.”
waren we vooral bezig met duurzaamheid in situaties
Boerekamps: “Kees en ik kennen elkaar bijna
met het milieu als stakeholder, maar duurzaamheid
Boerekamps: “Als een organisatie zijn
relaties gaat waarderen, maken we vaak mee dat de
is toepasbaar op allerlei situaties. Het is een andere manier van denken die we willen verspreiden.”
punten die ze aan bepaalde relaties toekennen, totaal niet overeenkomen met hun mission statement.
Op het moment komt hun innovatiebedrijf
Wat dat betreft kunnen ze net zo goed de Garfield
Turacien mensen tekort. En hoe gedreven ze dan
Mission Statement Generator gebruiken, een grap-
ook mogen zijn, ze ambiëren het niet om een
pig programma op het internet dat lukraak mooie
grote organisatie te besturen. Sterker nog: “Iedereen
statements genereert. Een mission statement zegt dus
mag aan de haal gaan met mutual sustainability. We
niets, als er op relationeel gebied niet naar wordt
hebben er geen copyright op. Wij willen organisaties
gehandeld. We dwingen organisaties tot het maken
versterken en innoveren. Als het model in onze
van keuzes: bepaal je stakeholders en hun waarde en
optiek voldoende impact heeft gehad, gaan we
ga er vervolgens concreet op acteren en sturen. We
verder. Je moet immers blijven vernieuwen om je
meten de relaties en maken de resultaten expliciet,
stakeholders geïnteresseerd te houden.”
BE CO MING GRE AT
99
“ We willen impact hebben en verandering teweegbrengen, daarom schrijven we ook geen uurtjes.”
96
B E C O M IN G G R EAT
#39.
Investeer in relaties met je stakeholders.
#40.
Maak je mission statement ook waar.
#41.
Duurzaamheid is een manier van denken die je organisatie alleen maar ten goede komt.
#42.
Zorg dat de verdeling van aandacht in balans is. Waardeer je een relatie, geef die dan ook de aandacht die de relatie verdient.
#43.
Innoveer om interessant te blijven.
TIPS
BE CO MING GRE AT
101
E - S U RVE Y
Mijn grote voorbeeld Lang niet iedereen komt met een bekende naam aanzetten, wanneer men wordt gevraagd naar dat ene grote voorbeeld, de persoon die je stiekem misschien wel een beetje zou willen zijn. Dit zijn de helden van wie onze respondenten een poster aan de muur willen hangen. R e s u ltaten v an een e - s u r v e y on d er 1 0 0 s u cce s v o l l e z a k enmen s en
Eckart Wintzen. ‘Hij leerde je genieten van een resultaat. Iets dat mede dankzij mij - als lid van een team - tot stand kon komen. Iets dat er anders niet was geweest.’
Madonna. ‘Overtreft zichzelf en anderen continue. Vernieuwend.’
102
B E C O M IN G G R EAT
Mijn voormalig commercieel directeur. ’Een leider die door zijn aanwezigheid respect afdwong. Stuurde mensen zo, dat ze successen konden boeken en genoot daarvan.’
Mezelf! ‘Ik ken hem goed en hij past bij mijn wensen ten aanzien van werkbevrediging.’
Een directeur van een reclamebureau. ‘Waar ik ooit werkte. Mijn voorbeeld, mijn model bij reflectie. Wat zou hij doen? Waarschijnlijk iets anders dan ik kies. Naar mezelf kijken met afstand helpt.’
Mijn vader. ‘Wat hij verkeerd deed, wil ik goed doen.’ Richard Brandson. ‘Hij heeft bewezen dat een menselijke manier van zaken doen enorm effectief kan zijn.’
Ex-zwager Henk. ‘Een man met visie en zonder vrees. Hij stapt recht op dingen af en draagt tonnen positieve energie met zich mee, die hij met het grootste gemak van de wereld aan je overdraagt.’
Kees. ‘Heeft samen met zijn vrouw een B&B in Frankrijk. Hij vult zijn dagen met de dingen die hij leuk vindt: koken, wijn maken en praten met gasten. Hij is soms nog steeds de manager die hij was en heeft nu nog meer plezier in het leven.’
Remco Claassen. ‘Hij gaf mij de inspiratie om ooit trainer te worden, omdat hij zelf op een fantastische manier trainingen geeft.’
Mensen om mij heen. ‘Die keuzes maken vanuit eigen geloof en kracht, zonder zich te laten remmen door angst en onzekerheid.’
BE CO MING GRE AT
103
vragen over ...
Balanceren op het scherpst van de snede 7 vragen over lef en het belang ervan voor een succesvol en bevredigend leven.
BE CO MING GRE AT
101
M
annen hebben meer lef dan vrouwen. Amerikanen hebben meer lef dan Duitsers. En lange mensen meer dan
kleine mensen. Leg je er maar bij neer, het is onderzocht. Lef tonen en dus het aanvaarden van risico’s, is zelfs de belangrijkste eigenschap van een ondernemer. Want het gevaarlijkste risico dat je kunt nemen, is dat je besluit nooit risico te nemen. Voldoende aanleiding voor 7 vragen over lef.
106
B E C O M IN G G R EAT
1. Is lef erfelijk?
Uit onderzoek uitgevoerd in 2006, door het Duitse Institut zur Zukunft der Arbeit
(IZA), in samenwerking met de universiteit van Bonn, blijkt dat de bereidheid om risico’s te nemen genetisch is bepaald. Het onderzoek werd uitgevoerd om de trend te verklaren dat kinderen van geslaagde ouders vaak ook slagen in het leven. Het gaat dan vooral om overgeërfde karaktereigenschappen. 3600 Ouders werden met hun kinderen geïnterviewd. Vervolgens werd er ook gekeken naar hun financieel economische situatie. Een ander onderzoek wees uit dat mannen meer lef hebben dan vrouwen, Amerikanen meer dan Duitsers en lange mensen meer dan kleine mensen.
2. Is er verschil tussen lef en moed?
Het is nog vroeg in de morgen op dinsdag 6 juni 1944. Het is de eerste dag van
Operation Overlord: D-day. De Westerse geallieerden komen aan bij de kust van Normandië. De soldaten van de Amerikaanse eerste infanteriedivisie zit ingeblikt in landingsvaartuigen. De jonge mannen bidden, trillen en kotsen. Ze weten: zodra de kleppen opengaan, is er geen enkele beschutting tegen de Duitse machinegeweren die vanuit de bunkers op de kliffen onophoudelijk over de aanstormende mariniers ratelen. Dat strand heet nu Omaha Beach. Vierduizend jonge soldaten kwamen om op een tiental vierkante meters. Een enorm offer, maar uiteindelijk slaagden de geallieerden erin steeds meer bezet gebied terug te winnen. D-day markeerde het begin van het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Als het over moed gaat, spreken militaire voorbeelden nogal tot de verbeelding.
Het is niet voor niets dat Steven Spielberg bovenstaande strandscène verfilmde in Saving Private Ryan. De generaals die deze jongens naar het front stuurden - en natuurlijk de militairen zelf, hadden de moed een zware beslissing te nemen: het gaat mensenlevens kosten, het risico is enorm, maar er is kans van slagen. Eén voor één werden de bezette gebieden bevrijd. Hun actie, ingegeven door moed en vertrouwen op een goede afloop, heeft de loop van de geschiedenis veranderd.
Moed en lef zijn synoniemen. De term lef wordt echter meer gebruikt voor
het tonen van moed in alledaagse situaties. De enige manier om het fenomeen te begrijpen, is te kijken naar degene die lef toont en waarom. We betreden dan het domein van de psyche.
BE CO MING GRE AT
107
3. Kan iemand zonder angst lef tonen?
Onmogelijk. Degene die geen angst voelt bij het ondernemen van actie, is niet
moedig. Hij hoeft nergens tegenin te gaan. Hij hoeft niets te overwinnen. Iemand die niet bang is bij het nemen van een moeilijke beslissing, neemt die beslissing net zo makkelijk als de beslissing om een wandeling met de hond te gaan maken of even de afwas te gaan doen. Waar lef is, is angst. Andersom geldt dat niet, waar angst is hoeft niet perse lef te zijn. De mens heeft namelijk de mogelijkheid te reageren op angst, en die zoveel mogelijk te beperken.
4. Wat gebeurt er met me bij het ontstaan van lef?
De mens is door duizenden jaren van evolutie uitgerust met de zeer efficiĂŤnte
emotie angst. Wanneer er snel moet worden gereageerd op naderend onheil, heeft de mens niets aan zijn vermogen tot logisch redeneren. Sterker nog, het logische redeneren vertraagt een snelle reactie. Als er angst in het spel is, zal die reactie veel sneller optreden. Het lichaam maakt zich klaar om te vechten of te vluchten: het hart gaat sneller kloppen, zodat er meer zuurstof wordt getransporteerd naar gebieden die dit nodig hebben, zoals de armen en benen. De ademhaling wordt dieper en het lichaam gaat zweten om te zorgen voor afkoeling. Het zijn nogal primitieve reacties die nog steeds optreden, ook al is de dreiging allang geen mammoet, tijger of vijandige stam meer.
Sommige mensen zijn geneigd de moderne gevaren te overschatten, anderen
onderschatten ze, maar iedereen is het er over eens dat ze wel degelijk aanwezig zijn.
5. Maar lef brengt toch veel risico met zich mee?
Terug naar het heden. De angstreactie bestaat nog steeds. De mens heeft bovendien
de beschikking over een voorstellingsvermogen. Hij kan anticiperen op dreigingen die nu andere vormen hebben aangenomen. De risico’s in het leven zijn legio. In het geval van de ondernemer die op het punt staat een grote investering te doen is er ook dreiging. Er staan veel dingen op het spel: zijn onderneming, zijn kapitaal, zijn geloofwaardigheid en reputatie, mogelijk zelfs de basisbehoeften van zijn gezin. Tenzij de ondernemer van het zeer zorgelijke type is, zal hij niet direct in paniek raken. De angstreactie beperkt zich dan tot het cognitieve niveau, mogelijk resulterend in wat gespannen schouders en een lichte geïrriteerdheid naar zijn directe omgeving.
De vecht- of vluchtreactie is al in werking getreden. De ondernemer uit het
voorbeeld heeft een investering gedaan. Hij is uit de comfortzone gestapt van het veilige ondernemen en heeft iets op het spel gezet. Plat gezegd heeft hij ervoor gekozen om te ...
108
B E C O M IN G G R EAT
‘ It is not the critic who counts, [it’s] the man who is actually in the arena, whose face is marred by dust and sweat and blood,
who strives valiantly,
who errs and comes short again and again, who knows the great enthusiasms, the great devotions, and spends himself in a worthy cause, who at best knows achievement and who at the worst if he fails - at least fails while daring greatly so that his place shall never be with those cold and timid souls who know neither victory nor defeat.’
Theodore Roosevelt.
Uit een toespraak gehouden in Parijs aan de Sorbonne-universiteit (1910)
BE CO MING GRE AT
105
... vechten, in tegenstelling tot vluchten of veilig niets doen. Er is sprake van een situatie waarin een beslissing genomen is op basis van onvoldoende informatie. Immers, als men zeker weet dat iets misgaat, neemt niemand een risico. En als men zeker weet dat iets goed gaat, is er van risico geen sprake.
Lef tonen en dus het aanvaarden van risico’s, is de belangrijkste eigenschap van
een ondernemer. Forbes Magazine hield ooit een enquête onder verschillende succesvolle ondernemers, acteurs, muzikanten en atleten. Over één ding waren ze het unaniem eens: het gevaarlijkste risico dat je kunt nemen, is dat je besluit nooit risico te nemen.
6. Is er veel over lef geschreven?
No pain, no gain. No guts, no glory. Niet geschoten is altijd mis. Leven is het meervoud
van lef. De taal staat bol van de uitdrukkingen en spreekwoorden die met lef en moed te maken hebben. En dat is niet voor niets. Niet alleen filosofen uit de oudheid besteedden veel aandacht aan het nut van lef, ook hedendaagse spirituele, evenals wat meer nuchtere handboeken onderschrijven het belang ervan. Althans, een belang als men vooruit wil komen in de vaart der volkeren. Een zoekopdracht bij een online boekenwinkel levert een honderdtal zelfhulpboeken op, die allemaal handelen over lef en durf. Er is consensus. Wie iets wil bereiken, zal lef moeten tonen.
7. En als ik voor de keuze sta?
Dat blijft allemaal mooi gezegd, maar de praktijk is weerbarstiger. Wie zijn hoofd
onder het maaiveld wil houden en kabbelend wil voortgaan, doet er goed aan zo min mogelijk risico’s te nemen. Er zijn talloze argumenten te bedenken om iets niet te doen. Het enige nadeel is een immense marginaliteit, die altijd zal blijven knagen. Falen duurt maar kort, spijt blijft een leven lang. Grote ondernemers en belangrijke historische figuren, van Bill Gates tot Nelson Mandela, voeren lef tot in de uiterste consequentie door. Zij balanceren op het scherpst van de snede.
110
B E C O M IN G G R EAT
#44.
et tonen van lef vermeerdert de kans op H succes: zij die actie ondernemen, lopen niet alleen het risico om te mislukken, maar ook het risico om te slagen.
#45.
Het tonen van lef leidt tot groei: het kind dat weigert te lopen of te zwemmen, zal nooit TIPS leren zwemmen of lopen. Pas wanneer hij in een risicovolle situatie wordt geplaatst, moet het een aanspraak maken op zijn latente vermogens.
#46.
Het tonen van lef voorkomt spijt achteraf: zij die lef tonen, kunnen zichzelf achteraf nooit verwijten dat ze het niet hebben geprobeerd.
#47.
Het tonen van lef leidt tot vrijheid: ‘nee’ heb je, ‘ja’ kun je krijgen. Een comfortzone waarin alle risico’s worden vermeden, is uiteindelijk een kooi van beperkingen. De gevangene kent geen nieuwe ervaringen, louter stagnatie.
BE CO MING GRE AT
107
“Als het schort aan de intrinsieke motivatie
112
B E C O M IN G G R EAT
of de teamgeest van medewerkers, is een week
“ Weldoeners zijn er genoeg. Ik ben op zoek naar helden!” Maak kennis met William Bos, een bijzonder mens. In de jaren ’90 was hij als militair actief in Bosnië en Herzegovina. Nu leidt hij de stichting Out of Area die zich het lot van Bosnische kinderen en mensen met een beperking aantrekt. Nederlandse bedrijven en scholen helpen hem ter plekke, bij wijze van teamdevelopment of managementtraining.
BE CO MING GRE AT
113
Bosnië een uitstekende optie: je haalt het
De wonden van de Balkanoorlog zijn in Bosnië nog
kinderen in een massagraf zag liggen, brak er iets.”
lang niet genezen. Overal staan vervallen, uitgebrande
Thuis, in Nuenen, wist Bos waar zijn toekomst lag.
huizen. Grote delen van het land zijn onbegaanbaar.
Hij richtte de Stichting Bosnische kinderen op,
Bijna dagelijks vallen er slachtoffers door landmijnen.
inmiddels omgedoopt tot Stichting Out of Area. En dat
Corruptie, gebrek aan geld en een werkloosheid van
is nu een van de grootste buitenlandse organisaties die
65 procent bemoeilijken de wederopbouw van een
zich het lot van Bosnische kinderen en mensen met
failliet land dat ook nog eens worstelt met de over-
een beperking aantrekt. Bos: “En zonder Anita Cossé,
gang van een communistische naar een kapitalistische
één van de belangrijkste mensen uit mijn leven, was
samenleving.
dat zeker niet gelukt. Dan was ik waarschijnlijk als
Als officier van de Koninklijke Luchtmacht voerde
getraumatiseerd militair voort blijven worstelen.
William Bos tijdens de oorlog verschillende missies
Dankzij haar is Out of Area zo’n succes geworden!”
uit in Bosnië en Herzegovina. Eind jaren ‘90 werd hij
114
geconfronteerd met een beeld dat hem tot een
N e d e rl an d s e vrijwi l l i ge rs
ingrijpend besluit bracht. “Dat mensen idiote dingen
In tien jaar tijd pakte Bos zo’n 400 projecten aan:
doen, dat wist ik. Maar toen ik drie geëxecuteerde
scholen werden opgeknapt, Rode Kruis-posten
B E C O M IN G G R EAT
beste uit een team naar boven en als bedrijf
“ Dat mensen idiote dingen doen, dat wist ik. Maar toen ik drie geëxecuteerde kinderen in een massagraf zag liggen, brak er iets.”
ingericht en fietsenkelders werden omgebouwd tot
naamde maatregelgroep jongeren die we op het rechte
jeugdhonken waar twee keer per week les wordt ge-
pad brengen.”
geven. In 2009 alleen al verzorgde Out of Area meer dan
Daarnaast richt Out of Area zich steeds meer op
5000 overnachtingen voor Nederlandse vrijwilligers die
bedrijven. “Weldoeners die geld geven aan een goed
bereid waren om een of twee weken hun handen flink
doel zijn er genoeg. Ik wil mensen laten ervaren hoe
uit de mouwen te steken.
het is om een held te zijn; hoe het voelt om mensen
De stichting telt inmiddels 20 betaalde en onbetaalde
belangeloos overeind te helpen! Op basis van het
krachten. De meeste van hen zijn actief in Bosnië. Bos
teamrolmodel van Belbin hebben we een scan ont-
zelf zit zo’n vier maanden per jaar in dat gebied.
wikkeld, waarmee we heel snel verbeterpunten kunnen
De overige tijd is hij veel bezig met werving in
blootleggen. Als het schort aan de teamgeest of de
Nederland. “We werken samen met scholen die hun
intrinsieke motivatie van medewerkers, is een week
leerlingen wat anders willen bieden dan een reisje
Bosnië een uitstekende optie. Het mes snijdt aan twee
naar Barcelona. Een weekje Bosnië doet wonderen als
kanten: je haalt het beste uit een team naar boven en
het gaat om persoonlijke ontwikkeling. We hebben
als bedrijf laat je zien dat je maatschappelijke betrokken-
bovendien een programma ontwikkeld voor zoge-
heid serieus neemt.”
BE CO MING GRE AT
115
laat je ook zien dat je je maatschappelijke
Zavod Zavo d Paz a ric
Van de ruim 400 projecten waarbij Out of Area op het netvlies. Het was een gesloten inrichting waar,
betrokken is, springen er twee in het oog: het Kidsfesti- vooral door gebrek aan personeel, kinderen vastgebonval op de Olympische schaatsbaan trekt elk jaar 50.000 den zaten aan de verwarmingsbuizen. Dwangbuizen, kinderen uit de verre omtrek van Sarajevo. Daarnaast fysiek geweld, kinderen die volledig plat werden gespeelt Out of Area een belangrijke rol bij de hervorming
spoten, verkrachtingen; het was een onmenselijk oord.
van de voormalige staatsinrichting Zavod Pazaric.
Zwaar gehandicapte volwassenen leefden er
De inrichting, zo’n 30 km buiten Sarajevo, biedt naast mensen wier enige handicap is dat ze stotteren.
onderdak aan 360 bewoners met een lichamelijke of Dat was de keerzijde van het communistische beleid: geestelijke beperking. Bos: “Zo’n 10 jaar geleden kwam iedereen die niet in de maatschappij functioneerde ik er voor het eerst. Die beelden staan me nog vers werd weggestopt.
116
B E C O M IN G G R EAT
betrokkenheid serieus neemt.” William Bos
De toenmalige directeur had een droom. Hij Area en biedt plaats aan onze Nederlandse stagiaires.
wilde van de gesloten inrichting een open instelling In het tweede gebouw wonen inmiddels 12 licht gemaken. Out of Area probeert nu die droom werkelijk- handicapten en hun begeleider. Het derde gebouw, het heid te maken. De afgelopen jaren hebben we heel Theo de Bruin paviljoen dat met hulp van Kenneth Smit veel gedaan om de zorg in Zavod te verbeteren en het Training is gebouwd, biedt plaats aan nog eens zes beleven er draaglijker te maken. Een paar kilometer van woners. We hebben ervoor gezorgd dat ze ’s ochtends het hoofdgebouw in het dorpje Ramici werken we aan worden opgehaald om op verschillende locaties in de een zelfstandig woonproject. Met hulp van Nederland- omgeving, vaak bij een van onze projecten, te gaan se bedrijven staan er inmiddels drie gebouwen. Een werken. Voor hen heeft het leven weer zin!” gebouw fungeert als het Bosnische kantoor van Out of
BE CO MING GRE AT
117
Verder lezen. Geïnspireerd geraakt door de verhalen in dit boek? Dan hebben we nog een paar boeken voor je op een rijtje gezet. Sommige namen zul je herkennen; het zijn de mensen die in dit boek hun verhaal vertellen. Talentontwikkeling en carrière Top talent - Ralf Knegtmans (X Boom) Het Element - Sir Ken Robinson (Spectrum) Ontdek je sterke punten - Marcus Buckingham & Donald O. Clifton (Spectrum) PersonalBrand.nl - Huub van Zwieten, Bas van de Haterd, Tom Scholte (Spectrum) Je EGO de baas - Kenneth Smit (Kenneth Smit Training) De carrièrebijbel - Jochen Mai (AWBruna) Goed verkopen, winst voor twee - Kenneth Smit (Kenneth Smit Training)
Appearance De Stijlgids - Laura Dufour (AWBruna) De Dikke Ditz - Reinildis van Ditzhuyzen (Becht’s Uitgevers-Maatschappij, H.J.W.)
Management en organisatie Good to great - Jim Collins (Business bibliotheek) De 7 eigenschappen van effectief leiderschap - Stephen R. Covey (Business Contact) The employer brand - Simon Barrow & Richard Mosley (Wiley) Leidinggeven aan professionals? Niet doen! - Mathieu Weggeman (Scriptum)
Succes Tegen de onverschilligheid, pleidooi voor een moderne levenskunst - Joep Dohmen (Ambo) Succes voor morgen, topondernemers aan het woord - Willemijn van Benthem (Inmerc) 50 succesklassiekers, alles wat je altijd al hebt willen weten over persoonlijk en professioneel succes - Tom Butler-Bowdon (Thema) 8 to be great, The 8-Traits That Lead to Great Success - Richard St John (Train of thought arts)
Lef The mystery of courage - William Ian Miller (Harvard university Press 2000) Heb lef, durf te veranderen - Tica Peeman (Nelissen 2005) Leef met lef - Erno Mijland (Ten Have 2005)
Netwerken Hoe Linkedin nu echt gebruiken - Jan Vermeiren (B for Books) Netwerken: zo eenvoudig is het (niet) - Rob van Eeden (Spectrum) Handboek Communities - Erwin Blom (AWBruna) Contacten maken contracten - Phil H. Kleingeld (Bosch & Keuning)
118
B E C O M IN G G R EAT
Colofon Concept Hoofd-/eindredactie Art direction Co-art direction Vormgeving en opmaak Teksten Fotografie en illustraties Beeldbewerking Projectmanagement
Maarten Neeskens Thomas Hendriks Maarten Neeskens Reinier Poelhekke Patrick van Dam Yowza! Bert Brussen Joep Smaling Frank van den Nieuwenhof MartePhotography (alle portretten) Frank van den Nieuwenhof (reportage Bosnië) Roger Dohmen (portret Ralf Knegtmans) iStock Reinier Poelhekke Frank van Biemen Unit55 Mariëtte van der Meulen
Wij zijn bijzonder dankbaar voor de medewerking van: Kalo Bagijn (BinckBank, Brand New Day), George Banken (Detron), William Bos (Out of Area), Reinildus van Ditzhuyzen, Laura Dufour (Het Stijlbureau), Jean-Paul Boerekamps en Cees Verschoor (Turacien), Jitse Groen (Thuisbezorgd.nl), Arno Kantelberg (SIM), Ralf Knegtmans (De Vroedt & Thierry), Kenneth Smit (Kenneth Smit Training), Joris Toonders (Yonego), Dominique Weesie (Powned), Huub van Zwieten (TalentFirst)
Uitgever Directie Druk en afwerking Realisatie
Kenneth Smit Training Rob Boerekamps, Sven van Hulst, Kenneth Smit BEK | Grafische Producties | Crossmedia Solutions Brandson Branding Agency
Becoming great ISBN/EAN 978-94-90734-01-5 1e druk 2010 Becoming great is een uitgave van Kenneth Smit Training. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Kenneth Smit Training is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Kenneth Smit Training is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. © 2010 Kenneth Smit Training
Kenneth Smit Training - Welschapsedijk 20a, 5652 XM Eindhoven - www.kennethsmit.com
BE CO MING GRE AT
119