GP Tapak Utiliti Infrastruktur by Nur Ayunie

DRAF MAC 2011

Infrastruktur dan Utiliti

Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia KEMENTERIAN PERUMAHAN DAN KERAJAAN TEMPATAN Mac 2011

Cetakan Pertama 2010 ÂŠ Hakcipta Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan

Hakcipta terpelihara Sebarang bahagian dalam laporan ini tidak boleh diterbitkan semula, disimpan dalam cara yang boleh dipergunakan lagi, ataupun dipindahkan dalam sebarang bentuk cara, samada dengan cara elektronik, gambar rakaman dan sebagainya tanpa kebenaran bertulis daripada Penerbit terlebih dahulu

ISBN 000-111-2222-33-4

Diterbitkan oleh: Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan Tel.: 03 â&#x20AC;&#x201C; 2698 9211

Fax: 03 â&#x20AC;&#x201C; 2963 3964 / 2694 1639

i ISI KANDUNGAN 1.

Tujuan

Mengapa Garis Panduan ini diperlukan

Skop

Prinsip Perancangan

Garis Panduan Perancangan Tapak Pencawang Elektrik

Garis Panduan Perancangan Tapak Takungan Perkhidmatan Air

Garis Panduan Perancangan Tapak Loji Pengolahan Kumbahan

Garis Panduan Perancangan Tapak Loji Rawatan Termal

Garis Panduan Perancangan Tapak Infrastruktur Komunikasi

1 1.

TUJUAN

Garis panduan ini bertujuan membantu Pihak Berkuasa Negeri (PBN), pihak berkuasa perancang tempatan (PBPT) dan pemaju dalam perancangan perletakan tapak pencawang elektrik, takungan perkhidmatan air, loji rawatan termal, loji pengolahan kumbahan dan tapak infrastruktur komunikasi.

Bagi mengelakkan isu dan masalah perletakan infrastruktur dan utiliti, garis panduan yang bersepadu perlu disediakan sebagai panduan kepada semua pihak yang berkepentingan ke arah mencapai pembangunan mampan.

Garis panduan ini merangkumi perancangan tapak bagi lima (5) sektor utama infrastruktur dan utiliti iaitu:

MENGAPA GARIS PANDUAN INI DIPERLUKAN?

Pada masa ini, negara sedang mengalami tekanan pembangunan terutama dalam sektor perumahan, perniagaan dan perindustrian. Fenomena ini telah meningkatkan keperluan terhadap penyediaan kemudahan infrastruktur dan utiliti terutamanya bekalan elektrik, komunikasi, bekalan air, pelupusan sisa pepejal dan perkhidmatan pembetungan. Isu perletakan pencawang elektrik, infrastruktur komunikasi, kemudahan pembetungan serta pelupusan sisa pepejal yang kurang terancang dan teratur telah memberi kesan negatif ke atas kualiti alam sekitar dan kesejahteraan penduduk. Selain itu, ketiadaan penyelarasan rangkaian utilitiutiliti tersebut telah mengakibatkan pembaziran kos dan masa terutama dalam kerja pembinaan dan penyelenggaraan.

i. ii. iii. iv. v.

SKOP

Pencawang Elektrik; Takungan Perkhidmatan Air; Loji Pengolahan Kumbahan; Loji Rawatan Termal; dan Infrastruktur Komunikasi.

Garis panduan ini memberi penekanan kepada aspek perletakan, , saiz, fungsi rizab dan reka bentuk. Syarat-syarat terperinci bagi setiap sektor hendaklah dirujuk kepada setiap agensi yang berkenaan. Sebagai contoh tapak pencawang elektrik hendaklah dirujuk kepada syarat-syarat yang dikenakan oleh Tenaga Nasional Berhad (TNB).

2 4.

PRINSIP PERANCANGAN

iv.

Perancangan tapak untuk kemudahan infrastruktur dan utiliti yang disediakan adalah berlandaskan beberapa prinsip perancangan utama, iaitu:

ii.

Keselamatan Perletakan dan reka bentuk infrastruktur dan utiliti perlu menekankan aspek keselamatan dari segi kestabilan struktur tanah, zon penampan yang mencukupi dan anjakan bangunan yang bersesuaian perlu disediakan bagi memastikan keselamatan dan kesihatan penduduk.

iii.

Penjimatan dan Ekonomik Perletakan tapak infrastruktur dan utiliti perlu disediakan secara bersepadu, mengambilkira penjimatan kos di samping ekonomik dari segi perlaksanaan dan penyelenggaraan.

dan

Perancangan tapak kemudahan perlulah di lokasi yang sesuai, mempunyai aksesibiliti yang baik dan mudah sampai untuk memberi perkhidmatan yang efisyen serta mudah diselenggara.

Teratur dan Sistematik Perancangan tapak kemudahan perlu dirancang secara bersepadu dan sistematik.

Kemudahsampaian Aksesibiliti

Keselesaan dan Keindahan Kawasan tapak kemudahan perlu dilandskap dengan elemen landskap yang bersesuaian, mempunyai reka bentuk bangunan yang menarik dan harmoni dengan bangunan sekitar. Perletakannya perlu sesuai dan tidak menyebabkan kacau ganggu kepada penduduk berhampiran.

3 5.

5.1

5.2

TAPAK PENCAWANG ELEKTRIK

5.2.1 Perancangan Tapak

DEFINISI

Pencawang elektrik merupakan stesen dalam sistem penjanaan, transmisi dan pengagihan elektrik di mana voltan tinggi disalurkan ke voltan lebih rendah atau sebaliknya dengan menggunakan â&#x20AC;&#x2DC;transformerâ&#x20AC;&#x2122;.

Tapak pencawang yang disediakan hendaklah bebas dari sekatan dan tuntutan undang-undang seperti gadaian, pajakan, atau syaratsyarat khas yang dikenakan.

ii.

Pihak TNB perlu mengenalpasti kawasan tadahan tenaga (sumber bekalan) untuk memudahkan perancangan masa hadapan. Pelan jaringan bekalan elektrik dan kawasan perkhidmatan perlu disediakan.

iii.

Pencawang elektrik perlu disediakan oleh Pemaju/Pengguna. Tapak serta bangunan pencawang elektrik perlu diserah kepada TNB dengan harga nominal saja.

Penyediaan bekalan elektrik hendaklah mengikut keperluan dan permintaan bagi kegunaan domestik, perdagangan dan industri. Pencawang elektrik terdiri dari 4 kategori berdasarkan fungsi serta jumlah kapasiti yang disalurkan iaitu: i.

Pencawang Masuk Utama (PMU)

ii.

Pencawang (PPU)

iii.

Stesyen Suis Utama (SSU)

iv.

Pencawang Elektrik (P/E)

Pembahagian

GARIS PANDUAN UMUM

Utama

Pencawang masuk utama 275/132/33/11 KV G.I.S serta 275 KV A.I.S Switchyard

4 5.2.2 Lokasi i.

Pembinaan Pencawang Masuk Utama (PMU) tidak sesuai berhampiran dengan kawasan perumahan, kawasan lapang dan kemudahan awam.

ii.

Perletakan tapak pencawang hendaklah di kawasan yang rata dan separas atau hampir dengan permukaan jalan raya.

iii.

Mestilah ditempatkan di atas paras banjir, jauh dari loji kumbahan atau tempat pembuangan sampah.

iv.

Tidak sesuai ditempatkan di kawasan lapang kerana ia menimbulkan masalah kacau ganggu dari segi keselamatan dan estatik.

Tapak pencawang elektrik perlu ditempatkan berdekatan dengan beban pengguna.

5.2.3 Rekabentuk Bangunan/Tapak i.

Reka bentuk bangunan hendaklah bersesuaian dengan bangunan bersebelahan serta kawasan persekitarannya.

ii.

Reka bentuk disesuaikan dengan saiz dan fungsi tapak pencawang.

iii.

Pemilihan pokok untuk tujuan landskap hendaklah sesuai dan menepati fungsi, lokasi dan kesesuaian tanah.

iv.

Hendaklah mengekalkan keadaan topografi asal tanah, pemotongan minimum hanya untuk tujuan penyediaan jalan dan penyediaan struktur terbabit sahaja.

Contoh sebuah pencawang elektrik di Presint 11, Putrajaya yang menyamai binaan sebuah rumah, lengkap berpagar dan berlanskap.

5 5.3

GARIS PANDUAN KHUSUS

Jadual 1:

5.3.1 Perancangan Tapak i.

ii.

iii.

iv.

Penyediaan pencawang elektrik adalah berasaskan kepada anggaran permintaan pengguna mengikut keperluan domestik, perniagaan dan industri, tertakluk kepada keperluan TNB. Jadual 1 menunjukkan anggaran jumlah permintaan bagi premis domestik dan perniagaan. Nilai anggaran permintaan berbeza yang ditunjukkan adalah berdasarkan lokasi pengguna di sekitar kawasan perkhidmatan TNB di Semenanjung Malaysia. Kawasan dengan kecerunan melebihi 300 adalah tidak dibenarkan. Bagi kawasan cerun antara 50â&#x20AC;&#x201C;300, pengawalan oleh pemaju diperlukan untuk melakukan kerja-kerja pemotongan, meningkatkan kestabilan cerun dan membina benteng atau tembok penahan di tepi cerun. Maklumat terperinci penyediaan tapak pencawang elektrik perlu merujuk kepada Electricity Supply Application Handbook (ESAH) TNB dan tertakluk kepada perubahan terkini.

Anggaran Permintaan Pengguna bagi premis domestik dan perniagaan

Jenis premis

Anggaran Permintaan Biasa (kW)

Maksima (kW)

1.5

Rumah Teres 2 tingkat / pangsapuri

Rumah berkembar 1 tingkat

Kedai 1 tingkat

Rumah kedai 2 tingkat

Rumah kedai 3 tingkat

Rumah kedai 4 tingkat

Rumah kedai 5 tingkat

(seunit)

Minima (kW)

Premis Domestik (seunit) Rumah pangsa kos rendah/ rumah teres satu tingkat

Rumah sesebuah 1 tingkat / kondominium 3 bilik Banglo 2 tingkat / kondominium mewah Premis perniagaan

Sumber: Electricity Supply (ESAH),2001 Nota:

Application

Handbook

Nilai permintaan yang muktamat adalah tertakluk kepada hasil kajian profil bebanan terkini.

6 5.3.2 i.

Reka Bentuk Bangunan/Tapak Kategori, jenis dan keluasan tapak pencawang elektrik mengikut jumlah beban pengguna adalah seperti di Jadual 2.

ii.

iii.

vi.

vii.

Keluasan tapak adalah bergantung kepada saiz bangunan dengan anjakan yang diperlukan oleh pihak berkuasa tempatan. Bagi perumahan atau kedai deret, tapak pencawang elektrik perlu dipisahkan dengan jalan, lorong tepi atau lorong belakang. Bangunan perlu dianjakkan sekurang-kurangnya 3 meter dari sempadan tapak. Bagi sempadan yang menghadap jalanraya anjakan bangunannya ialah 6 meter (Rujuk Rajah 1). Ketinggian bangunan tidak melebihi 9 meter atau tidak melebihi ketinggian bangunan berhampiran bertujuan untuk menyelaraskannya dengan pembangunan persekitaran. Bilik Perjangkaan perlu disediakan sebagai salah satu bilik pencawang elektrik untuk pengguna kuasa besar.

viii.

Laluan masuk untuk pengurusan dan penyelenggaraan perlu disediakan berasingan dan memenuhi syarat yang ditetapkan oleh Jabatan Kerja Raya.

Jadual 2: Kategori

Pencawang Masuk Utama (PMU) 132/33/11kV

Pencawang Pembahagian Utama (PPU) a. 33/11 kV b. 22/11 kV

Jenis dan Pencawang

Saiz

Tapak

Keluasan Tapak

Jenis Gas Insulated Switchgear (GIS) tanpa outdoor switchyard

60.0 m x 80.0 m

Air Insulated Switchgear (AIS) dengan outdoor switchyard

130 m x 130 m

Jenis Indoor

46.0 m x 46.0 m

Jenis Outdoor

130.0 m x 130.0 m

Conventional

31.0 m x 31.0 m

Single Chamber

14.63m x 14.63m

Double Chamber

17.68m x 14.63m

Compact Substation

5.0 m x 5.0 m

Stesyen Suis Utama (SSU) a. 33 Kv b. 22 kV c. 11 Kv

Pencawang Elektrik (P/E) a. 11/.415 kV b. 22/.415 kV

Sumber:

Electricity Supply (ESAH),2001

Application

Handbook

7 ix.

Saliran perparitan disambungkan dengan perparitan berhampiran.

perlu sistem

xi.

Kawasan sekitar hendaklah dilandskap supaya tidak terlalu menonjol daripada pembangunan di persekitarannya.

Bertutup dan berpagar untuk mengadang pandangan yang tidak elok serta menjamin keselamatan penduduk.

xii.

Rajah 1 menunjukkan contoh rekabentuk dan anjakan sebuah tapak pencawang elektrik bersaiz 50 kaki x 50 kaki.

Rajah 1: Contoh Pelan Tapak Pencawang Elektrik Jenis Single Chamber bersaiz 50 kaki x 50 kaki

Anjakan belakang dan tepi 3 meter

Bangunan pencawang

Anjakan hadapan 6 meter

Parit yang disambungkan ke sistem parit sedia ada

Sumber:

Electricity Supply Application Handbook (ESAH),2001

Laluan masuk

8 6 6.1

TAPAK TAKUNGAN PERKHIDMATAN AIR DEFINISI

Bahagian ini merangkumi perancangan bagi penyediaan rizab tanah yang mencukupi untuk menempatkan takungan perkhidmatan air (service reservoirs), stesen pengepam (pumping station) dan tangki sedutan (suction cisterns) bagi menampung keperluan bekalan air bagi sesuatu kawasan pembangunan.

6.2

6.2.1 Perancangan Tapak Perancangan tapak untuk kemudahan bekalan air perlu mengambilkira: i.

Anggaran harian.

ii.

Lokasi, kuantiti dan tekanan di dalam sistem bekalan air sedia ada.

iii.

Keperluan bagi takungan perkhidmatan atau takungan perkhidmatan terpusat (central service reservoir) di tapak seperti yang diarahkan oleh Pemegang Lesen Pengagihan Air (Water Distribution Licensee â&#x20AC;&#x201C; WDL)

iv.

Keperluan bagi penyediaan sistem pengepam untuk penyaluran air ke kawasan pembangunan serta pengagihan air ke seluruh rangkaian retikulasi luaran takungan perkhidmatan air di dalam kawasan pembangunan tersebut.

Langkah untuk mengoptimumkan kos jangka hayat (life cycle cost).

Perancangan terperinci berkaitan penyediaan bekalan air boleh dirujuk kepada: i.

ii.

Peruntukan-peruntukan dan piawaian yang digariskan di dalam Kaedah-kaedah Industri Perkhidmatan Air (Retikulasi Air dan Pemasangan Paip) 2010;

GARIS PANDUAN UMUM

Uniform Technical Guideline for Water Supply Distribution and Plumbing System 2010.

kadar

permintaan

air

Contoh takungan perkhidmatan air dan stesen pengepam kapasiti 4.5 ml (1.0 MG) di Presint 11 Putrajaya. Ia mempunyai tapak berbentuk segi empat, dilengkapi dengan jalan masuk, berpagar dan berlanskap.

9 vi.

vii.

Perlaksanaan langkah-langkah penjimatan dan kecekapan penggunaan tenaga. Pemantauan pengagihan mematuhi ditetapkan.

perlu berunding terlebih WDL untuk memastikan sesuai bagi takungan luar dalam kawasan

Bentuk Topografi

Cerun terekabentuk (engineered slope) hendaklah diletakkan di dalam lot yang dikhaskan bagi takungan perkhidmatan air, tangki sedutan dan stesen pengepam untuk kemudahan penyelenggaraan.

ii.

Jika wujud keadaan topografi yang ketara di dalam kawasan pembangunan tersebut dengan ketinggian melebihi 30 meter maka zon kawalan tekanan mengikut ketinggian perlu dilaksanakan.

dan pengawalan bekalan air yang piawaian yang

6.2.2 Lokasi Pihak pemaju dahulu dengan tapak yang perkhidmatan pembangunan.

6.2.3

Kawasan untuk takungan perkhidmatan, stesen pengepam dan tangki sedutan hendaklah: i.

Ditempatkan di aras yang optimum untuk memastikan bekalan air dapat disediakan kepada semua premis.

ii.

Di kawasan yang mendatar dan tidak bercerun.

iii.

Seboleh-bolehnya di berbentuk segi (rectangular).

iv.

Menyediakan jalan masuk berturap sekurang-kurangnya 6 meter lebar dan 1 meter bahu jalan di kiri dan kanan

kawasan empat

Kecerunan jalan hendaklah tidak melebihi 10%.

Contoh takungan perkhidmatan air jenis menara

10 6.2

GARIS PANDUAN KHUSUS

Sambungan.. Jenis Premis-Premis

6.3.1 Perancangan Tapak Keperluan bekalan air dalam sesuatu pembangunan ditentukan berdasarkan kepada anggaran jumlah permintaan air harian. Jumlah ini dikira berdasarkan kepada pelan susun atur yang dicadangkan bagi permohonan kebenaran merancang. Ianya mengikut kadar permintaan pelbagai jenis premis seperti di Jadual3. Jadual 3:

Anggaran Purata Permintaan Air mengikut Jenis Premis

Jenis Premis-Premis

Purata Permintaan Air Harian (Liter)

Industri sederhana

50,000/hektar

Industri ringan

33,000/hektar

Pejabat / kompleks / perdagangan (penggunaan domestik)

1000/100m²

Pusat atau Dewan Komuniti

1000/100m²

Hotel

1500/bilik

Institusi pendidikan (selain sekolah dan tadika) Sekolah/tadika Sekolah asrama penuh/ institusi pelajaran tinggi berasrama

100/pelajar 50/pelajar 250/pelajar

Hospital

1500/katil

Masjid atau tempat ibadat

50/orang

Penjara

250/orang

Kem Tentera

250/orang

Terminal bas

900/ruang perkhidmatan

Rumah teres kos rendah / rumah pangsa kos rendah

1100/unit

Rumah teres setingkat / Rumah Kos Rendah/ rumah pangsa kos rendah dan sederhana

1300/unit

Rumah teres dua tingkat / rumah pangsa kos tinggi / pangsapuri / rumah bandar

1500/unit

Kios petrol (dengan tempat mencuci kereta)

50,000/unit 10,000/unit

Rumah Berkembar/ kelompok

2000/unit

Kios petrol (tanpa tempat mencuci kereta)

Banglo / kondominium

2000/unit

Pasar basah

1500/gerai

Pasar kering

450/gerai

Rumah kedai (satu tingkat)/ kedai kos rendah

2000/unit

Rumah kedai (dua tingkat)

3000/unit

Rumah kedai (tiga tingkat)

4100/unit

Rumah kedai (empat tingkat)

4550/unit

Bengkel industri ringan

1500/unit

Bengkel berkembar/ banglo

1500/unit

Industri berat

65,000/hektar

Stadium

55/orang

Padang golf

1000/100m²

Gudang

1500/unit

Restoran

25/m²

Lapangan terbang Premis yang lain

Sumber:

25/penumpang Permintaan air seperti yang dianggarkan oleh pemaju atau pemilik

Jadual Keempat, Kaedah 11 Penjadualan Kadar Permintaan Air Untuk Perancangan Sistem Retikulasi Air Luaran.

11 6.3.2 i.

ii.

iii.

iv.

Rekabentuk Bangunan/Tapak

Rizab diperlukan bagi menampung takungan-takungan air perkhidmatan, stesen pam dan tangki-tangki sedutan selain untuk menyediakan akses kenderaan dan pemeriksaan serta penyelenggaraan. Jarak anjakan dari tepi struktur bangunan ke sempadan tapak adalah sekurang-kurangnya 6 meter untuk takungan perkhidmatan air atas tanah dan 9 meter untuk takungan perkhidmatan air jenis menara.

Jadual 4: Keluasan minimum tapak untuk kombinasi tangki sedutan, stesen pengepam dan takungan perkhidmatan air Keperluan Air (liter/hari)

Luas Kawasan (Minimum)

< 227,000

23 m x 54 m

227,001 – 454,000

27 m x 59 m

454,001 – 680,000

32 m x 63 m

680,001 – 900,000

32 m x 63 m

900,001 – 1,135,000

32 m x 68 m

1,135,001 – 2,270,000

36 m x 81 m

2,270,001 – 3,405,000

41 m x 90 m

3,405,001 – 6,810,000

45 m x 104 m

6,810,001 – 13,620,000

50 m x 130 m

> 13,620,000

Dikenalpasti oleh Certifying Agency (CA) dengan luas minimum 50m x 150m

Jarak minimum antara 2 struktur binaan adalah sekurang-kurangnnya 3 meter. Saiz minimum tapak ialah seperti yang ditunjukkan di Jadual 4 hingga Jadual 7.

Sumber:

Jadual B.2: Luas kawasan minima tapak tangki untuk kombinasi tangki sedutan, stesen pengepam dan takungan perkhidmatan air- Uniform Guidelines 2010

Nota:

Keluasan tidak termasuk ruang pejabat, stor, tandas dan kuaters

Contoh takungan perkhidmatan air jenis menara

12 Jadual 5: Keluasan Minimum Tapak Untuk Kombinasi Tangki Sedutan dan Stesen Pengepam Keperluan Air (liter/hari)

Jadual 6:

Luas Kawasan

Keluasan untuk takungan footprint)

Minimum Tapak perkhidmatan air (square Luas Kawasan

Kapasiti Takungan

Takungan Rendah

Takungan Tinggi

< 227,000

18 m x 23 m

227,001 – 454,000

23 m x 27 m

454,001 – 680,000

23 m x 27 m

< 227,000

19 x 19

25 x 25

680,001 – 900,000

27 m x 32 m

227,001 – 454,000

22 x 22

28 x 28

900,001 – 1,135,000

32 m x 36 m

454,001 – 680,000

24 x 24

30 x 30

1,135,001 – 2,270,000

36 m x 41 m

680,001 – 900,000

26 x 26

32 x 32

2,270,001 – 3,405,000

41 m x 50 m

900,001 – 1,135,000

28 x 28

34 x 34

3,405,001 – 6,810,000

54 m x 59 m

30 x 30

36 x 36

6,810,001 – 13,620,000

68 m x 72 m

1,135,001 – 2,270,000

34 x 34

44 x 44

> 13,620,000

Perlu kelulusan Certifying Agency (CA) dengan luas Minimum 81 m x 88 m

2,270,001 – 3,405,000 3,405,001 – 6,810,000

44 x 44

55 x 55

6,810,001 – 13,620,000

57 x 57

71 x 71

Sumber:

Jadual B.3 Keluasan Minimum Tapak Untuk Kombinasi Penyedut Tadah dan Stesen Pengepam

Nota:

Keluasan tidak termasuk pejabat, stor, tandas dan kuaters

> 13,620,000

Sumber:

Stesen pengepam digunakan dalam pelbagai sistem infrastruktur seperti sistem bekalan air, saliran tanah rendah dan penyingkiran kumbahan

Jarak anjakan dari tepi struktur adalah 6m (min) untuk perkhidmatan air atas tanah dan 9m untuk takungan perkhidmatan air jenis menara

Jadual B.4 Lokasi minimum dimensi untuk perkhidmatan takungan air (sqare footprint)- Uniform Technical Guidelines 2010

13 Jadual 7:

Lokasi minimum dimensi untuk perkhidmatan takungan air (circular footprint) Luas Kawasan

Kapasiti Takungan

Takungan Rendah

Takungan Tinggi

< 227,000

20 x 20

26 x 26

227,001 – 454,000

23 x 23

29 x 29

454,001 – 680,000

26 x 26

32 x 32

680,001 – 900,000

27 x 27

34 x 34

900,001 – 1,135,000

29 x 29

35 x 35

1,135,001 – 2,270,000

33 x 33

42 x 42

2,270,001 – 3,405,000

37 x 37

48 x 48

3,405,001 – 6,810,000

49 x 49

60 x 60

6,810,001 – 13,620,000

68 x 68

77 x 77

> 13,620,000

Sumber:

Tertakluk kepada setback 6.0 m daripada tepi asas struktur untuk sebuah takungan tanah dan 9.0 m untuk satu struktur takungan yang tinggi

Jadual B.5 Lokasi minimum dimensi untuk perkhidmatan takungan air (circular footprint)- Uniform Technical Guidelines 2010

14 7. 7.1

LOJI PENGOLAHAN KUMBAHAN (LPK) DEFINISI

Rekabentuk rangkaian paip, stesen pam dan loji rawatan kumbahan adalah berdasarkan kepada anggaran terhadap kadar aliran isipadu yang dijangka untuk dibawa, dipam dan dirawat. Ianya perlu mencukupi untuk menampung keperluan kawasan pembetungan semasa dan masa hadapan. LPK yang dikategorikan mengikut kapasiti adalah berdasarkan kesetaraan penduduk (population equivalent, PE) iaitu: i. ii. iii. iv.

Kelas Kelas Kelas Kelas

1 2 3 4

: : : :

< 1000 PE 1001 â&#x20AC;&#x201C; 5000 PE 5001 â&#x20AC;&#x201C; 20000 PE > 20000 PE

ii.

Kaedah rawatan penyingkiran atau penukaran bahan cemar dengan penambahan bahan kimia meliputi pemendakan, penjerapan dan penyahjangkitan. iii.

7.2

GARIS PANDUAN UMUM

7.2.1 Perancangan Tapak i.

Cadangan penyediaan LPK perlu mematuhi syarat yang ditetapkan oleh Malaysian Sewerage Industry Guidlines (MSIG), Volume IV: Sewerage treatment Plants.

ii.

Cadangan LPK ditentukan sebagai kerja sementara atau tetap, tertakluk kepada pengesahan kajian perancangan tadahan pembetungan.

iii.

Menyediakan Kajian Penilaian Kesan Alam Sekitar (EIA) tertakluk kepada keperluan Suruhanjaya Perkhidmatan Air Negara (SPAN).

Operasi Unit Fizikal

Kaedah rawatan, yang menggunakan aplikasi kekuatan fizikal untuk merawat kumbahan meliputi pemeriksaan, pencampuran, pemberbukuan, pemendapan, penurasan dan pengapungan.

Proses Unit Biologi

Kaedah menghilangkan bahan cemar melalui aktiviti biologi yang mana bahan organik terbiodegradasikan ditukar kepada gas-gas yang dilepaskan ke udara dan tisu sel disingkirkan secara pemendapan.

PE ialah anggaran penggunaan kemudahan pembetungan dan bukanlah satu ukuran penduduk. Kaedah-kaedah rawatan kumbahan boleh diklasifikasikan kepada:

Proses Unit Kimia

15 iv.

Semua pemajuan mematuhi dasar-dasar Alam Sekitar.

mestilah Jabatan

7.2.3 Rekabentuk tapak i.

Mengambilkira faktor reka bentuk, ruang landskap, ruang penyelenggaraan yang serasi dengan perancangan persekitaran.

ii.

Dilandskap dengan pokok yang bersesuaian sebagai adangan visual dan pengindahan kawasan.

iii.

Mempunyai sistem parit yang mencukupi dan jalan masuk dari jalan berhampiran.

iv.

Mempunyai bentuk tapak berfungsi dan ekonomik.

Diletakkan jauh dari bangunan yang didiami bagi mengurangkan gangguan terhadap penduduk.

vi.

Hendaklah menunjukkan cadangan lokasi takungan air untuk effluen buangan dan saliran air keluar.

7.2.2 Lokasi i.

Di kawasan yang paling rendah untuk memudahkan sistem saliran.

ii.

Berhampiran dengan sumber air yang boleh menerima air yang telah dibersihkan.

iii.

iv.

Kawasan rata serta tidak bertakung air atau kawasan yang mempunyai sedikit kecerunan untuk membantu pengaliran kumbahan secara semulajadi. Kawasan yang tidak mempunyai struktur tanah lembut, tanah liat, bekas lombong dan di kawasan mudah banjir.

Jauh dari tempat ibadat, perkuburan, padang permainan dan tempat makan.

vi.

Kawasan di mana paip kumbahan mudah untuk disambung ke tapak loji.

vii.

Bebas dari pencemaran, gangguan bunyi bising, bau, haba (heat), rasa, warna dan gegaran.

Loji pengolahan kumbahan yang disediakan perlu dipastikan mampu menampung keperluan semasa dan akan datang

yang

16 7.3

GARIS PANDUAN KHUSUS

7.3.1 Perancangan Tapak i.

ii.

iii.

iv.

Tangki septik individu boleh dipertimbangkan untuk pembangunan perumahan atau perniagaan yang mempunyai PE sehingga 150. Suatu pembangunan perlu disambungkan ke sistem pembentungan awam jika ianya berada dalam lingkungan jarak 30 meter. Untuk pembangunan yang melebihi 30 unit dengan purata kepadatan rumah lebih dari 25 orang per hektar, LPK perlu disediakan. Pengukuran jumlah kesetaraan penduduk boleh dibuat mengikut jenis premis seperti yang ditunjukkan di dalam Jadual 8.

Jadual 8: Cadangan Jumlah Kesetaraan Penduduk Mengikut Jenis Premis Jenis Premis Perumahan Komersial Termasuk pejabat, komplek membeli belah, hiburan, pusat rekreasi, restoran, cafeteria dan teater Sekolah/Institusi Pengajian:  Sekolah/ institusi harian  Asrama penuh  Sebahagian Asrama dan harian Hospital Hotel dengan kemudahan tempat makan dan dobi. Kilang, tidak termasuk air yang diproses Pasar basah Pasar kering Stesen minyak/servis Terminal bas Terminal teksi Masjid/gereja/kuil Stadium Kolam renang/kompleks sukan Tandas Awam Lapangan terbang Kedai Dobi Penjara Padang Golf

Cadangan kesetaraan penduduk (PE) 5 / unit rumah 3 / 100m2 dari luas lantai kasar

 0.2 /murid  1 /murid  0.2/ murid harian 1 /murid asrama 4 /katil 4 / bilik 0.3 /kakitangan 3 /gerai 1/ gerai 15 / tandas 4 /petak bas 4 / petak teksi 0.2 /orang 0.2/orang 0.5 / orang 15 /tandas 0.2 /penumpang 0.3 / kakitangan 10 /mesin 1 /orang 20 /lubang

Sumber: MSIG,Volume IV: Sewerage treatment Plants, 2009. LPK yang dilengkapi dengan peralatan mekanikal.

17 7.3.2 i.

ii.

Keluasan Tapak

Keluasan tapak LPK adalah berasaskan kepada proses rawatan yang digunakan serta mengambil kira berbagai kriteria reka bentuk yang lain. Jadual 9 menunjukkan jumlah keluasan LPK berdasarkan kepada jumlah kesetaraan penduduk (PE). Keluasan tapak LPK yang lebih terperinci perlu merujuk kepada Malaysian Sewerage Industry Guidlines (MSIG), Volume IV: Sewerage treatment Plants. Jadual 9:

Keluasan Tapak LPK Penduduk Setara (PE)

Jenis

100 - 1000

210 m2 (0.052 ekar) hingga 1070 m2 (0.264 ekar)

Kelas 2

1100 – 5000

1115 m2 (0.276 ekar) hingga 3076 m2 (0.76 ekar)

Kelas 3

5001- 20000

0.31 hektar (0.76 ekar) hingga 1.19 hektar (2.95 ekar)

20001 450000

1.19 hektar (2.95 ekar) hingga 9.36 hektar (23.14 ekar)

Kelas 4 (dengan sistem mekanikal)

Sumber:

Keluasan yang ditunjukkan tidak termasuk zon penampan di sekelilingnya tetapi telah merangkumi jarak anjakan bangunan dan laluan di dalam kawasan loji.

iv.

LPK Kelas 3 dan 4 dilengkapi dengan sistem mekanikal. Sistem ini digunakan dalam kawasan pembangunan biasa dan juga kawasan bandar.

Bagi LPK yang menggunakan sistem rawatan ‘aerated lagoon’ dan ‘stabilisation ponds’ keluasan kawasan yang diperlukan adalah lebih besar.

vi.

Keluasan yang ditetapkan adalah berdasarkan kepada anggaran bahawa bentuk tapak adalah segi empat dan rata. Bagi tapak yang tidak sempurna seperti bentuk yang tidak sekata atau tanah yang bercerun, kawasan tambahan mungkin diperlukan.

Keluasan

Kelas 1

(dengan sistem mekanikal)

iii.

MSIG, Volume IV: Sewerage treatment Plants, 2009.

7.3.3 Zon Penampan i.

Zon penampan LPK boleh digunakan untuk berbagai kegunaan seperti rizab longkang, jalan atau rizab utiliti. Walaupun begitu langkah keselamatan serta mengawal bau dan bunyi bising perlu diambil.

18 ii.

iii.

Bangunan kekal yang didiami tidak dibenarkan di kawasan zon penampan.

Jadual 10:Lebar Minimum Zon Penampan Jenis Pembangunan

Keperluan zon penampan adalah seperti yang ditunjukkan di Jadual 10 dan Rajah 2. Sumber: Malaysian Sewerage Industry Guidlines, Volume IV: Sewerage treatment Plants, 2009

Lebar Minimum Zon Penampan

Perumahan/ perniagaan

30m dari sempadan lot LPK

Industri

20m dari sempadan lot LPK

Sistem tertutup/ tertanam

10m dari sempadan lot LPK

Sistem tertutup/ tertanam bagi bangunan tinggi

30 meter dari sempadan lot LPK

Rajah 2: Keperluan Zon Penampan Mengikut Jenis Pembangunan

19 8. 8.1

TAPAK TERMAL

LOJI

RAWATAN

Definisi

Loji rawatan termal merupakan satu teknik merawat sisa pepejal dengan menggunakan haba untuk mengurai sisasisa organik (sisa makanan, plastik, kertas, kayu dan sebagainya) kepada abu yang lebih stabil dan isipadunya berkurangan sehingga 90 peratus dan beratnya berkurangan sehingga 80 peratus.

8.2

ii.

Gasification

Teknologi merawat sisa pepejal yang menggunakan haba di mana udara dan oksigen yang dibekalkan di dalam relau adalah tidak mencukupi untuk pembakaran berlaku. iii.

Pyrolysis

Teknologi merawat sisa pepejal yang menggunakan haba dengan tanpa bekalan oksigen.

Jenis–Jenis Proses Rawatan Termal

Proses rawatan termal terbahagi kepada 3 iaitu: i. ‘Incineration’ ii. ‘Gasification’ iii. ‘Pyrolysis’ i.

Incineration

Teknologi merawat sisa pepejal yang menggunakan haba di mana udara dan oksigen di dalam relau adalah mencukupi. Teknologi rawatan incineration terdiri daripada: ‘Barrel’  ‘Moving Grate/ Stroker’  ‘Fixed Grate’  Rotary Kiln’  ‘Fluidised Bed’  ‘Specialised Incenerator’

Rekabentuk loji rawatan termal yang unik di Vienna, Austria.

20 8.2

Garis Panduan Umum

8.2.1 Prinsip Perancangan i.

Tapak dan struktur loji rawatan termal disesuaikan dan disepadukan dengan persekitaran.

ii.

Tidak menjejaskan nilai estatika kawasan.

iii.

Tidak memberi kesan negatif ke atas pembangunan lain di kawasan sekitar.

iv.

Disediakan kemudahan infrastruktur yang mencukupi dan efisien.

Perlu Kajian Penilaian Kesan Alam Sekitar (EIA) dan Kajian Penilaian Kesan Sosial (SIA).

8.2.2

Pemilihan Tapak

Mengikut kesesuaian lokasi, jenis loji rawatan termal, kapasiti, bahan-bahan pembakaran serta saiz loji.

ii.

Tapak loji rawatan termal boleh disyorkan di tapak pelupusan sedia ada.

iii.

Terdapat tiga saiz tapak loji rawatan termal iaitu kecil, sederhana dan besar seperti dalam Jadual 11.

iv.

Perincian teknikal pembinaan loji rawatan termal hendaklah merujuk dan mematuhi garis panduan, syarat dan peraturan oleh jabatan/agensi berkaitan.

Jadual 11 : Keluasan Tapak Mengikut Kapasiti loji rawatan termal

Loji pembakaran yang tertutup dan efisyen dapat mengurangkan pencemaran udara dan alam sekitar

Kapasiti

Saiz loji rawatan termal

Keluasan Tapak

< 200 tan

Kecil

0.4 â&#x20AC;&#x201C; 2 hek (1 â&#x20AC;&#x201C; 5 ek)

200-400 tan

Sederhana

35 â&#x20AC;&#x201C; 40 hek (10 hek - loji)

> 400 tan

Besar

60 hek (10 hek -loji)

Sumber : Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2010

21 8.3

Garis Panduan Khusus

Garis panduan khusus loji rawatan termal mengikut saiz adalah seperti di Jadual 12.

Kapasiti muatan bagi setiap unit loji rawatan termal bergantung kepada saiz tapak incinerator tersebut

22 Jadual 12:

Garis Panduan Khusus Loji Rawatan Termal Mengikut Saiz

Saiz Loji Rawatan Termal Kecil Keluasan tapak: 0.4–2 hektar (1–5 ekar)

Lokasi

 Untuk

kawasan perumahan, sebaik mungkin di kawasan rata supaya salur utiliti seperti saluran paip dan penyedut sampah sarap dapat berfungsi sempurna.

Kapasiti

 Tidak

Bahan Buangan

tan Sisa-sisa domestik sahaja seperti sampah sarap, sisasisa makanan, plastik dan Mungkin dilengkapi dengan kertas yang tercemar ’garden sisa buangan ‘Heat Recovery System’ waste’, binatang dan pertanian. (HRS). melebihi

200

sehari.



Landskap dan Zon Penampan

Reka Bentuk Bangunan/Kawasan Jenis tertutup, ‘non-integrated’ dan mempunyai serombong bagi kawalan pencemaran sekurangkurangnya 30 meter tinggi atau mengikut ketinggian dan struktur yang diperakui oleh Jabatan Alam Sekitar.

semula haba melalui HRS memerlukan sekurang-kurangnya 100 tan sisa pepejal sehari.

 Penggunaan

tanah yang minimum dalam kawasan pembangunan untuk menjimatkan kos pengambilan tanah.

Keluasan tapak: 35–40 hektar bagi setiap 100,000 orang - 10 hektar dikhaskan untuk tapak loji dengan jangka hayat 20 tahun.

 Sesuai disediakan diperingkat daerah.

 Lokasi

perlulah sehampir mungkin dengan punca sisa pepejal tersebut bagi mengurangkan kos pengangkutan, kos penyambungan utiliti (air dan elektrik) dan kos penyediaan jalan masuk. Perjalanan jauh juga boleh meningkatkan risiko tumpahan leachate.

172]

berkaitan

perintah

 Zon penampan sekurang-kurangnya 10 meter lebar

di antara 12-15 meter (40-50 kaki) lebar

 Dilandskap 2.1-2.7 meter (7-9 kaki) di kiri dan kanan jalan.

 hendaklah diwartakan mengikut seksyen 62, Kanun Tanah Negara.

 Sebaik mungkin di kawasan  200 – 400 tan sehari. rata supaya salur utiliti seperti saluran paip dan penyedut sampah sarap dapat berfungsi sempurna.

dan Desa 1976 [Akta pemeliharaan pokok.

 10% hendaklah dihijaukan dan 90% dikekalkan untuk laluan ‘physical buffer’.

Sisa pepejal dibakar di dalam relau incinerator yang boleh mengendalikan 15 tan sampah setiap jam.

Sederhana

 Mengambilkira peruntukan Akta Perancangan Bandar  Disyorkan

atau jarak yang dibenarkan oleh Jabatan Alam Sekitar. Ianya boleh digunakan sebagai tempat meletak kenderaan dan kawasan lapang untuk tujuan rekreasi.

 Diletakkan berhampiran jalan  Penggunaan utama untuk mengurangkan masa dan kos pengangkutan.

Laluan Masuk



Terdiri daripada bahan-bahan buangan domestik dan sisaDilengkapi dengan ‘Heat sisa pepejal. Recovery System’ (HRS).

Kawasan sekitar tapak loji rawatan termal boleh digunakan sebagai ruang rekreasi dan juga tempat letak kereta untuk kegunaan awam.

 Sesuai

dengan persekitaran, cuaca perancangan kawasan pembangunan.

dan

 Mempunyai serombong bagi kawalan pencemaran sekurang-kurangnya 30 meter tinggi atau mengikut ketinggian dan struktur yang diperakui oleh Jabatan Alam Sekitar.

 Loji

pembakaran penimbusan.

disepadukan

dengan

tapak

 Mengambilkira peruntukan Akta Perancangan Bandar  Disyorkan dan Desa 1976 [Akta pemeliharaan pokok.

172]

berkaitan

perintah

 Jarak zon penampan sekurang-kuranya 500m dari

kawasan kediaman atau tertakluk kepada jarak yang dibenarkan oleh Jabatan Alam Sekitar. 10% dihijaukan dan 90% boleh dikekalkan untuk physical buffer.

 Zon penampan perlu ditutup kepada orang awam serta berpagar untuk keselamatan.

Tapak loji rawatan termal perlu mempunyai zon penampan yang sesuai dan 10% daripadanya dihijaukan.

Rajah menunjukkan jarak zon penampan yang perlu disediakan di antara tapak loji rawatan termal dengan jalanraya..

di antara 15–18 meter (50–60 kaki) lebar

 Dilandskap 2.1-2.7 meter (7-9 kaki) di kiri dan kanan jalan.

23 Sambungan.. Saiz Loji Rawatan Termal Besar Keluasan tapak: 60 hektar - 10 hektar dikhaskan untuk tapak loji dengan jangka hayat 20 tahun.

Lokasi

Kapasiti

 Sebaik mungkin di kawasan  Melebihi 400 tan sehari. rata supaya salur utiliti seperti saluran paip dan penyedut sampah sarap dapat berfungsi sempurna.

 Jauh dari orang ramai, kawasan

warisan, mempunyai nilai aestetik, kawasan sensitif alam sekitar dan kawasan penduduk berkepadatan tinggi serta memiliki laluan infrastruktur yang sempurna dan kos pengangkutan minimum.

Sumber : Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2010

 Dilengkapi

dengan ‘Heat Recovery System’ (HRS).

Bahan Buangan

Landskap dan Zon Penampan

Reka Bentuk Bangunan/Kawasan

Laluan Masuk

 Terdiri daripada bahan-  Sesuai dengan persekitaran, cuaca dan perancangan  Mengambilkira peruntukan Akta Perancangan Bandar  Disyorkan di antara 20 - 36 bahan buangan domestik dan sisa-sisa pepejal.

 Loji

rawatan ‘toxic Industrial Waste’ perlu dibina berasingan dengan loji rawatan termal. Ianya memerlukan tapak pelupusan khas (secured Landfill) yang diperakui oleh Jabatan Alam Sekitar.

kawasan pembangunan.

 Loji

pembakaran penimbusan.

disepadukan

dengan

tapak

 Mempunyai serombong bagi kawalan pencemaran

sekurang-kurangnya 30 meter tinggi atau mengikut ketinggian dan struktur yang diperakui oleh Jabatan Alam Sekitar.



dan Desa 1976 [Akta pemeliharaan pokok.

172]

berkaitan

perintah

 Zon penampan disyorkan 200–500 meter lebar atau jarak yang dibenarkan oleh Jabatan Alam Sekitar. 10 % wajib dihijaukan dan 90 % boleh dikekalkan untuk physical buffer.

 Ianya perlulah ditutup kepada orang awam serta berpagar untuk keselamatan.

meter (66 – 120 kaki) lebar

 Dilandskap minimum 2.7 meter (9 kaki) di kiri dan kanan jalan.

24 9.

INFRASTRUKTUR KOMUNIKASI

9.1

Definisi

Infrastruktur komunikasi bermaksud apa-apa unsur atau gabungan unsur infrastruktur fizikal yang digunakan terutamanya bagi, atau berkaitan dengan, pemberian perkhidmatan rangkaian komunikasi talian tetap atau tanpa wayar.

ii.

iii.

iv.

Perkhidmatan rangkaian komunikasi talian tetap seperti telefon dan jalur lebar memerlukan jaringan kabel di bawah atau atas tanah (overhead) dari ibusawat ke kabinet agihan dan seterusnya ke premis pelanggan. Perkhidmatan rangkaian komunikasi tanpa wayar seperti telefon selular dan jalur lebar bergerak (mobile) pula memerlukan struktur pemancar untuk memberi liputan perkhidmatan di sesuatu kawasan. Infrastruktur-infrastruktur utama komunikasi yang perlu disediakan di sesuatu kawasan pembangunan adalah seperti di Jadual 13.

Jadual 13: Infrastruktur – Infrastruktur Utama Komunikasi Jenis

Definisi

Ibusawat

Bangunan yang menempatkan pusat suis atau pengsuisan yang merangkaikan atau menghubungkan talian telefon/ komunikasi

Kabinet agihan

 Kabinet telefon Kabinet yang di tepi jalan menempatkan radas dan melindunginya daripada persekitaran untuk memudahkan pemasangan dan penyelenggaraaan rangkaian komunikasi

Pondok telefon

Pondok yang menempatkan kemudahan telefon awam

Menara pemancar atas tanah

 Menara berkaki Menara pemancar tiga/empat ialah struktur menara  Monopole konvensional yang  Monopole Tree dibina atas tanah  Guyed mast

Struktur pemancar atas bangunan

Struktur pemancar yang dipasang atas bumbung atau pada bahagian lain bangunan

 Minimast  Tripod  Unipole

Struktur Pemancar DwiFungsi

Struktur yang diintegrasikan dengan radas pemancar untuk gunasama yang berimpak rendah dalam persekitarannya

 Lampu limpah  Lampu estetik  Papan tanda  Minaret  Menara jam

Sumber:

Contoh Jenis Struktur  Bangunan ibusawat telefon

 Pondok telefon awam

Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia, 2011

25 9.2 Garis Panduan Umum

9.2.2 Perkongsian Infrastruktur

9.2.1 Perancangan Tapak

Persekitaran industri komunikasi yang kompetitif membolehkan pelbagai perkhidmatan yang berasaskan kepada teknologi berbeza disediakan oleh pelbagai pembekal perkhidmatan komunikasi.

Keperluan tapak infrastruktur komunikasi seperti ibusawat, kabinet dan struktur pemancar hendaklah dirancang dalam semua peringkat perancangan.

ii.

Perancangan tapak hendaklah merangkumi keperluan infrastruktur komunikasi talian tetap sebagai perkhidmatan utama (essential service) dan komunikasi tanpa wayar sebagai perkhidmatan pilihan kepada orang ramai.

ii.

Perkongsian infrastruktur oleh pembekal-pembekal perkhidmatan adalah perlu bagi memastikan pembangunan fizikal dijalankan secara lebih teratur dan terkawal dan seterusnya menghasilkan persekitaran yang selesa, selamat dan terpelihara.

iii.

Perancangan perlu mengambilkira aspek-aspek seperti topologi kawasan, saiz kependudukan, jangkaan permintaan, line-of-sight dan teknologi yang digunakan.

iii.

Bagi komunikasi tanpa wayar, perkongsian infrastruktur boleh dilaksanakan melalui pemasangan radas pemancar pada menara, bangunan dan struktur sedia ada yang bersesuaian.

iv.

Keperluan tapak infrastruktur komunikasi hendaklah dirizabkan bersesuaian dengan keperluan di sesuatu kawasan pembangunan.

iv.

Pembinaan infrastruktur baru boleh dibenarkan sekiranya infrastruktur sedia ada tidak boleh lagi menampung pemasangan radas tambahan atau terdapat halangan-halangan seperti teknikal dan sebagainya. Dalam hal ini, sesuatu cadangan pemajuan hendaklah disokong dengan alasan atau justifikasi yang munasabah untuk pertimbangan pihak berkuasa yang berkenaan.

26 9.2.3 Rekabentuk i.

Rekabentuk infrastruktur hendaklah mengambil kira keselamatan orang awam.

ii.

Mewujudkan persekitaran yang menarik dan memelihara ciri estetika atau keharmonian dengan tampak bangunan atau struktur sedia ada, dan latar langit (skyline) sesuatu pembangunan.

iii.

Rekabentuk hendaklah bersesuaian dengan kawasan pembangunan sama ada pusat bandar, kawasan perdagangan, taman, perumahan, perindustrian, institusi pendidikan atau utiliti. Teknik penyamaran dan hadangan pada menara muazzin (minaret) dengan menggunakan bahan yang bersesuaian

9.2.4 Penggunaan Lanskap/ Penyamaran(Camouflaging) /Hadangan (Screening) i.

ii.

Penggunaan lanskap seperti di kawasan menara pemancar adalah digalakkan bagi mengurangkan impak visual struktur. Penanaman pelbagai spesis pokok yang bersesuaian juga dapat mewujudkan suasana taman. Kaedah-kaedah seperti penyamaran (camouflaging) dan hadangan (screening) wajar digunakan bagi memelihara ciri estetika dan keharmonian dengan tampak struktur sedia ada atau kawasan persekitarannya.

9.2.5 Liputan Perkhidmatan Struktur Pemancar i.

Bagi membolehkan liputan perkhidmatan yang menyeluruh dan berkualiti diberikan kepada orang ramai, radas pemancar perlu dipasang pada lokasi dan ketinggian tertentu bergantung kepada teknologi, topologi dan kepadatan penduduk di sesuatu kawasan.

ii.

Jadual 16 menunjukkan anggaran liputan mengikut teknologi semasa dan kawasan perkhidmatan.

27 Jadual 16:

Kawasan

Anggaran Liputan Struktur Pemancar Teknologi dan Radius Liputan 2G/3G

Metro

500 m (struktur atas bangunan/dwifungsi/monopole)

Bandar

1 km (struktur atas bangunan/dwifungsi/monopole)

750 m (struktur atas bangunan/dwifungsi/monopole)

Pinggir Bandar

2.0 km (semua jenis struktur)

1.0 km (semua jenis struktur)

Luar Bandar/ Lebuhraya

3.0 km (semua jenis struktur)

1.5 km (semua jenis struktur)

Sumber:

Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia, 2011

9.2.6 Pembangunan di Kawasan/ Bangunan Warisan i.

Pembangunan infrastruktur di kawasan atau pada bangunan warisan hendaklah menarik dengan menggunakan rekabentuk dan teknik-teknik penyamaran atau hadangan yang bersesuaian bagi menyeragamkan pandangan dengan bangunan warisan dan kawasan persekitaran.

9.2.7 Pembangunan di Kawasan Lebuhraya i.

Tapak bagi penempatan menara pemancar hendaklah dirizabkan bagi memenuhi keperluan menyediakan liputan yang menyeluruh dan berkualiti di sepanjang kawasan lebuhraya.

ii.

Jarak minimum menara komunikasi dari sempadan Right of Way (R.O.W) lebuhraya hendaklah memenuhi keperluan pihak berkuasa yang berkenaan.

9.3

Garis Panduan Khusus

9.3.1 Ibusawat i.

Tapak bagi penempatan bangunan ibusawat hendaklah dirizabkan (flagship) bagi pembangunan baru.

ii.

Pemilihan tapak bagi bangunan ibusawat bergantung kepada saiz kependudukan dan permintaan serta hendaklah mempunyai akses kepada kemudahan asas seperti jalanraya, elektrik dan air.

iii.

Saiz tapak bergantung kepada saiz kependudukan dan permintaan untuk komunikasi dengan keluasan minimum satu (1) ekar.

28 iv.

Jarak anjakan bangunan ibusawat hendaklah mengikut syarat Jabatan Kerja Raya dan Pihak Berkuasa Tempatan dengan amalan biasa ialah sekurangkurangnya 20 meter (66 kaki) dari tepi bangunan ibusawat dengan sempadan tapak atau sempadan rizab jalan.

iii.

Saiz minimum tapak ialah 3m x 2m bergantung kepada teknologi yang digunakan dan saiz kependudukan atau permintaan.

iv.

Jarak anjakan dari bahu jalan ialah satu (1) meter.

Kabinet agihan di tepi jalanraya

Bangunan ibusawat telefon

9.3.2 Kabinet Agihan

9.3.3 Pondok Telefon

Penempatan kabinet agihan hendaklah dirancang dan boleh ditempatkan di sebelah bahu jalan dan tempat-tempat bersesuaian selaras dengan keperluan R.O.W.

ii.

Pemilihan lokasi tapak kabinet agihan bergantung kepada saiz kependudukan dan permintaan kepada perkhidmatan komunikasi.

Penempatan pondok-pondok telefon awam hendaklah dirancang dan boleh ditempatkan di bahu jalan dan tempat-tempat bersesuaian selaras dengan keperluan R.O.W.

29 9.3.4 Menara Pemancar i.

Tapak bagi penempatan menara pemancar hendaklah dirizabkan.

ii.

Lokasi tapak boleh dipertimbangkan atas mana-mana tapak tanah dan jenis status penggunaan tanah.

iii.

Saiz tapak bergantung pada ketinggian menara di mana saiz minimum ialah 15 meter x 15 meter dan tambahan 3 meter untuk tujuan landskap.

iv.

Saiz kabin normal ialah 1m x 2m (bergantung pada keperluan pemasangan radas).

Dilanskapkan dengan pokok-pokok renek dan hedges di sekeliling pagar, sekiranya perlu.

vi.

Menyediakan zon penampan di antara menara komunikasi dan gunatanah yang berdekatan.

vii.

Tapak menara hendaklah berpagar sepenuhnya.

viii.

Laluan masuk bagi penyelenggaraan perlu disediakan berasingan dan memenuhi syarat yang ditetapkan oleh Jabatan Kerja Raya.

Menara komunikasi atas tanah yang dibina di dalam kawasan tanaman kelapa sawit.

Menara komunikasi jenis monopole berpagar untuk tujuan keselamatan.

iv.

Ketinggian struktur tidak boleh melebihi separuh ketinggian permukaan tampak bangunan atau 12 meter, yang mana lebih rendah.

Struktur disusun teratur.

pemancar hendaklah dengan kemas dan

yang

9.3.5 Struktur Pemancar Atas Bangunan i.

Struktur pemancar boleh dibina atas bumbung bangunan atau pada bahagian-bahagian bangunan yang bersesuaian.

ii.

Tidak mengancam keselamatan dan kestabilan struktur sedia ada dan orang awam.

iii.

Hendaklah memelihara ciri estetika bangunan atau keharmonian dengan tampak serta fasad bangunan. Struktur pemancar komunikasi atas bangunan menggunakan teknik hadangan

31 vi.

vii.

Warna peralatan sistem antena dan struktur tiang hendaklah seragam atau selaras dengan skim warna keseluruhan tampak bangunan. Pembinaan kabin atau pemasangan radas hendaklah diselaraskan dengan reka bentuk keseluruhan bangunan atau ditempatkan di lokasi yang terselindung dari pandangan umum sekiranya melibatkan pembinaan tambahan di luar bangunan.

Menara Kuala Lumpur menempatkan struktur pemancar bagi bandaraya Kuala Lumpur.

9.3.6 Struktur Pemancar DwiFungsi i.

Perkongsian dengan struktur sedia ada adalah digalakkan kerana ia dapat dimanfaatkan untuk dwifungsi atau pelbagai fungsi.

ii.

Merangkumi struktur sedia ada yang ditumpang/diubahsuai/diganti untuk tujuan pemasangan radas pemancar atau struktur binaan baru yang dibina untuk dwi-fungsi atau pelbagai fungsi.

iii.

Hendaklah mempunyai rekabentuk yang berimpak rendah dan memelihara ciri keharmonian dengan persekitarannya sama ada dari segi saiz, ketinggian, pewarnaan atau sebagainya.

iv.

Mempunyai ketinggian melebihi 30 meter.

Tidak menjejaskan atau menganggu fungsi struktur sedia ada.

vi.

Struktur jenis ini biasanya sesuai di kawasan kediaman.

tidak

32 dari dedahan EMF (rujuk Perkara 9.4). iii.

Ukuran jarak hendaklah dikira dari kaki struktur pemancar ke dinding bangunan terdekat yang sedia ada, kecuali bangunan seperti kabin yang merupakan sebahagian daripada infrastruktur pemancar. Jadual 14:

Jenis Bangunan

Struktur pemancar dwi fungsi yang disatukan dengan lampu limpah dan mempunyai rekabentuk yang harmoni dengan lanskap sekeliling

9.3.7 Jarak Anjakan i.

ii.

Sekiranya struktur pemancar atas tanah seperti menara perlu didirikan, ianya hendaklah mematuhi jarak anjakan dengan bangunan berhampiran seperti di Jadual 14. Jarak anjakan dalam jadual ini adalah bagi memenuhi keperluan estetika dan bukan bertujuan memenuhi jarak bagi keselamatan

Jarak Anjakan Menara Pemancar Jarak Minimum (meter) Ketinggian Kurang Dari 45m (148â&#x20AC;&#x2122;)

Ketinggian 45m (148â&#x20AC;&#x2122;) dan Ke Atas

Kediaman

20 meter (66 kaki)

30 meter (98 kaki)

Perniagaan (Pusat Bandar)

10 meter (33 kaki)

15 meter (49 kaki)

Industri

5 meter (16 kaki)

10 meter (33 kaki)

20 meter (66 kaki)

30 meter (98 kaki)

Rumah ibadat, hospital, sekolah, universiti dan lain-lain, bangunan kegunaan awam / institusi Sumber:

Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia, 2011

33 9.3.8 Kawasan Berbukit Dan Bercerun i.

Penempatan infrastruktur komunikasi seperti menara pemancar di kawasan berbukit dan bercerun adalah dibenarkan dengan syarat kerja-kerja pembinaan mematuhi keperluan dan piawaian yang ditetapkan oleh Jabatan Kerja Raya.

9.4

Lain-lain

Perancangan bagi pembangunan infrastruktur komunikasi adalah tidak tertakluk kepada isu-isu dedahan kepada medan elektromagnet (EMF).

ii.

SKMM ialah agensi yang bertanggungjawab bagi mengawalselia dan memastikan pematuhan kepada tahap dedahan EMF oleh pembekal perkhidmatan komunikasi.

iii.

Semua pemasangan radas pemancar mesti mematuhi had dedahan seperti dalam Commission Determination on the Mandatory Standard for Electromagnetic Field Emission from Radiocommunications Infrastructure (Determination No. 1 of 2010).

iv.

Had dedahan yang diwajibkan oleh penetapan tersebut adalah selaras dengan garispanduan oleh International Commission on NonIonizing Radiation Protection (ICNIRP) yang diiktiraf oleh World Health Organisation (WHO).

KETERANGAN LANJUT Untuk sebarang pertanyaan atau maklumat lanjut berkaitan garis panduan ini, anda boleh menghubungi: Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia Jalan Cenderasari 50646 Kuala Lumpur.

35 GARIS PANDUAN BERKAITAN i.

Garis Panduan Perancangan Pembangunan Di Kawasan Bukit Dan Tanah Tinggi [GP007-A(11), 2009]; Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia, KPKT. ii. Garis Panduan Pembangunan Di Kawasan Tanah Tinggi [GP NRE, 2005]; Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar. iii. Manual Saliran Mesra Alam, Jabatan Pengairan dan Saliran.

oleh

iv. Malaysian Standard MS IEC 60364 Electrical Installation of Buildings v. Garis Panduan Utiliti, JPBD

Laluan

Kemudahan

vi. Commission Determination on the Mandatory Standard for Electromagnetic Field Emission from Radiocommunications Infrastructure (Determination No. 1 of 2010).

AKTA/STATUT PERUNDANGAN BERKAITAN i. Akta Perancangan Bandar dan Desa, 1976 [Akta 172]; ii. Akta Jalan, Parit dan Bangunan, 1974 [Akta 133]; iii. Akta Kualiti Alam Sekeliling, 1974 [Akta 127]; iv. Akta Bekalan Elektrik [Akta 447 dan Akta 448]; v. Akta Industri Perkhidmatan Air [Akta 655]; vi. Akta Kerja-Kerja (1988);

Saliran,

1954

vii. Akta Air, 1920 (Cap 146) (1989); viii. Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Umum, 2007 [Akta 672]; ix. Peraturan-peraturan Elektrik, 1994; x. Akta Bekalan Elektrik 1990 [Akta 447] xi. Enakmen Bekalan Air (N.M.B. Bab 203); xii. Akta Komunikasi 1998 (Akta 588). xiii. Syarat-syarat Berhad

dan

Tenaga

Multimedia, Nasional

36 AGENSI BERKAITAN Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan Paras 3 - 7, Blok K, Pusat Bandar Damansara, Peti Surat 12579, 50782 Kuala Lumpur. Tel : 603 - 2094 7033 Faks : 603 - 2094 9720 Web : www.kpkt.gov.my Jabatan Kerajaan Tempatan Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan Aras 4, Blok K, Pusat Bandar Damansara, Peti Surat 12579, 50782 Kuala Lumpur. Tel : 603 - 2094 7033 Faks : 603 - 2095 4066 E-mail : jkt@kpkt.gov.my Web : www.kpkt.gov.my Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air Block E4/5 Parcel E Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan 62668 Putrajaya Malaysia Tel: 03-8883 6000 Fax: 03-8889 3712 E-mail : webmaster@ktkm.gov.my Web : www.ktkm.gov.my

Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia 63000 Cyberjaya, Selangor. Tel: 03 8688 8000 Faks : 03 8688 1000 E-mail : webmaster@cmc.gov.my Web : www.mcmc.gov.my Jabatan Alam Sekitar Aras 1-4, Lot 4G3 Podium Blok 2 & 3 Putrajaya Tel : 03 8871 2000 Faks : 03 8888 9987 Jabatan Perkhidmatan Pembetungan Tingkat 5-7 Blok B (Utara), Pusat Bandar Damansara, 50490 Kuala Lumpur Tel : 03-20809400 Faks: 03-20962609/ 20953741 Web : http://www.jpp.gov.my/ Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan, Paras 2 dan 4, Blok B (Utara), Pusat Bandar Damansara, Peti Surat 12579, 50782 Kuala Lumpur Tel: 03-20998461 Faks: 03-20942942

37 Suruhanjaya Perkhidmatan Air Negara (SPAN) Ground and 1st Floor , Prima Avenue 7, Block 3510, Jalan Teknokrat 6, 63000 Cyberjaya, Malaysia. Tel: 03 - 8317 9333 / 334 / 335 Fax: 03 - 8317 9336 / 03 - 8317 9339 Perbadanan Putrajaya Kompleks Perbadanan Putrajaya, 24, Persiaran Perdana, Presint 3, 62675 PUTRAJAYA, Malaysia. Tel : 03 8887 7000 Faks : 03 8887 5000 Tenaga Nasional Berhad No. 129, Jalan Bangsar, 59200 Kuala Lumpur Tel: 03-2296 5566 Faks: 03-2283 3686 / 603-2288 1419 Web : http://www.tnb.com.my

ISBN 000-000-0000-00-0

Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan Jalan Cenderasari, 50646 Kuala Lumpur

ISBN 000-111-2222-33-4