Alter Nature: We Can - minicatalog by Z33

AlteR : NatuRe We CAN

Wat is natuur? Wat is menselijk? Wat is het lichaam?

What is nature? What is human? What is the body?

Hoe zullen nieuwe technologieën en applicaties ons dagelijks leven beïnvloeden? Welke nieuwe waarden en normen zal dit genereren? Welke vormen van interactie zullen standaard worden?

How will new technologies and applications affect our everyday life? Which new values and standards will it generate? Which forms of interaction will become standard?

Recente evoluties in biowetenschap en –technologie (o.a. synthetische biologie1) doen deze en andere vragen opnieuw op de voorgrond treden. Ook deze keer kijkt Z33 hoe kunstenaars en ontwerpers op evoluties in de wetenschap en diens impact op de maatschappij reageren. De natuur is uiteraard al eeuwenlang een onderwerp voor kunstenaars en ontwerpers. Sinds de jaren ‘90 wordt onder de noemer bio-kunst verwezen naar kunstwerken die gemaakt zijn uit biologisch materiaal; bio is het middel, maar daarom niet noodzakelijk de referent (hetgeen naar waar verwezen wordt). Echter, ook als referent zien we natuur meer en meer op de voorgrond treden in het werk van kunstenaars die opnieuw naar het fysieke, of de analoge wereld, teruggrijpen. Na de impact van de digitale revolutie, lijkt nu ook de biologische revolutie2 haar weerklank, of beter, haar aankondiging, vraagstelling en zelfs transformatie te vinden in kunst en design. Dit is de voedingsbodem voor Alter Nature, een tentoonstel

These and other questions are once more raised by recent evolutions in biosciences and technology (such as synthetic biology1). Once again, Z33 looks at how artists and designers respond to these evolutions in science and their impact on society. Of course, nature has been a preferred subject of artists and designers for centuries. Since the nineties, works of art made from biological matter are referred to as bio art; bio being the medium, but not necessarily the reference (what is referred to). However, nature is increasingly coming to the foreground in the works of artists who are returning to the physical, or the analogue world. After the impact of the digital revolution, it seems that the biological revolution2 is finding resonance in art and design. It is being announced, questioned and even transformed. This is the breeding ground for Alter Nature, an exhibition project which focuses on the practice of changing nature. This changing of nature (fauna, flora, but also man) has a long history and comes in all shapes and sizes. It ranges from the displacement and demarcation

lingsproject waar het veranderen van natuur centraal staat. Dit veranderen van natuur (fauna, flora, maar ook de mens) heeft een lange geschiedenis en kent vele vormen; Dit gaat van het verplaatsen en afbakenen van natuur en het opzetten van selectieve kweekprogramma’s over genetische manipulatie tot recent: het ontwerpen van DNA. Ook het waarom is niet onbelangrijk: de mens heeft de natuur veranderd om te voldoen aan een veelheid aan behoeften; voeding, gezondheid, bescherming, maar ook esthetiek, experiment, succes, mythe of gewoon uit nieuwsgierigheid. Wat reden of vorm ook zij, het veranderen van de natuur heeft niet alleen het uitzicht en functioneren van onze samenleving grondig veranderd, ook het concept ‘natuur’ wordt hierdoor voortdurend uitgedaagd. In Alter Nature spelen meer dan vijftig kunstenaars en ontwerpers met de materie en het concept natuur in vier tentoonstellingen. Tussen 21.11.2010 en 13.03.2011 presenteert Z33 Alter Nature: We Can, en CIAP Alter Nature: Harder, Better, Faster, Stronger. Vanaf 28.01.2011 komen daar nog twee locaties bij: Modemuseum Hasselt opent Alter Nature: The Future That Never Was, en in de Hoge Ruimtes van Z33 vindt u het werk van Tuur Van Balen en Revital Cohen in Alter Nature: The Unnatural Animal. Er is meer. De thematieken die aan de basis liggen van de vier tentoonstellingen vormen vanaf september 2010 ook de uitgangspunten voor enkele modules en ateliers in de Media en Design Academie in Genk en de Provinciale Hogeschool in

of nature, selective breeding programmes and genetic manipulation to the recent design of DNA. And the why is not unimportant either: Humankind has changed nature to satisfy a multitude of needs; food, health, protection, but also aesthetics, experiment, success, myth or just out of curiosity. Whatever the reason or form, changing nature has not only thoroughly changed what society looks like and how it functions; it is also constantly challenging our understanding of the concept of ‘nature’. In Alter Nature more than fifty artists and designers play with the materials and the concept of nature in four exhibitions. From 21 November 2010 to 13 March 2011 Z33 presents Alter Nature: We Can, and CIAP Alter Nature: Harder, Better, Faster, Stronger. From 28 January 2011 on two locations will be added: the Fashion Museum Hasselt opens Alter Nature: The Future That Never Was, and in the High Spaces of Z33 you will find works of Tuur Van Balen and Revital Cohen in Alter Nature: The Unnatural Animal. And there is more. The core themes of the four exhibitions will be the springboard for several (course) modules and workshops at the Media and Design Academy Genk and the Provinciale Hogeschool Limburg. On initiative of Social Spaces, students of the MADFaculty will be working on these themes for an entire semester. The results of this initiative – which has been coined Alter Nature: My biological (r)evolution – will be showcased in Z33 from 28 to 30 January 2011. On 18 February 2011 scientists, artists, policy advisors and businesspeople will discuss a

Hasselt. De studenten van de MAD-faculty werken op initiatief van Social Spaces een semester lang rond deze thema’s onder de noemer Alter Nature: My biological (r)evolution en tonen het resultaat in Z33 tussen 28 en 30 januari 2011. Op 18 februari 2011 buigen wetenschappers, kunstenaars, beleids- en bedrijfsmensen zich over enkele topics in een Alter Nature symposium, georganiseerd door Z33 i.s.m VIB en UHasselt. Tot slot kan u zowel in Zebra Deluxe en de A-Z lezingen Alter Nature programma’s terugvinden. De volledige Alter Nature kalender vindt u achteraan deze minicatalogus.

number of topics during an Alter Nature symposium organised by Z33, in co-operation with VIB and UHasselt. And finally, both Zebra Deluxe and the A-Z lectures will have Alter Nature programmes. The complete Alter Nature calendar is available at the back of this mini catalogue.

Karen Verschooren, curator Z33

Synthetische biologie kan begrepen worden als een synthese van biologie en engineering. Het is gericht op het ontwerp en de constructie van nieuwe biologische componenten, machines en systemen, en het herontwerpen van bestaande biologische systemen (Royal Academy of Engineering, London). De term biologische revolutie beslaat een gedachte die zeer goed omschreven werd in het boek Information Arts – Stephen Wilson (2002): “Some analysts predict that the twentyfirst century will be ‘biology’s century.’ It’s forecasted that the breakthroughs about to come in understanding and potentially controlling the organic world – including our own bodies – will make the electronic and computer revolution look like child’s play. These understandings will lead to significant cultural questions about the nature of being human and the implications of biological manipulation.” In zijn 2010 publicatie Science + Technology herhaalt hij: “Biology promises to be a major locus of discovery in the twenty-first century. Some analysts believe that the biological revolution will make the enormous impact of the digital revolution seem like child’s play.”

Synthetic biology can be described as a synthesis of biology and engineering. “Synthetic biology aims to design and engineer biologically based parts, novel devices and systems as well as redesigning existing, natural biological systems.” (Royal Academy of Engineering, London) The term biological revolution entails a notion that was well described in Information Arts - Stephen Wilson (2002) “Some analysts predict that the twenty-first century will be ‘biology’s century.’ It’s forecasted that the breakthroughs about to come in understanding and potentially controlling the organic world – including our own bodies – will make the electronic and computer revolution look like child’s play. These understandings will lead to significant cultural questions about the nature of being human and the implications of biological manipulation.” In his 2010 publication Science + Technology he reiterates: “Biology promises to be a major locus of discovery in the twenty-first century. Some analysts believe that the biological revolution will make the enormous impact of the digital revolution seem like child’s play.”

Z33

AlteR : NatuRe We CAN

In de tentoonstelling Alter Nature: We Can kijkt Z33 naar het deelaspect fauna en flora binnen de natuur. Doorheen de werken van een twintigtal internationale kunstenaars wordt geëxploreerd hoe de mens de natuur naar zijn hand zet en hoe het concept ‘natuur’ hierdoor voortdurend verandert. De werken in Z33 gaan niet over het inspelen op natuur om te voldoen aan basisbehoeften (zoals gezondheid, voeding, bescherming, etc.). Interessante projecten binnen deze context zijn legio maar in groep leiden ze quasi onvermijdelijk tot vereenvoudigde tegenstellingen. Enerzijds zijn er de projecten die ‘positief’ staan t.o.v. het veranderen van de natuur: ze zoeken naar wat technologie kan betekenen of tonen oplossingen. Deze projecten worden vaak bekritiseerd omdat ze zich schijnbaar kritiekloos inschrijven

Vleugel ‘58 21.11.2010 — 13.03.2011

In Alter Nature: We Can, Z33 looks at the sub-aspect of fauna and flora in nature. Through the works of some twenty international artists we explore how humankind manipulates nature and how the concept of ‘nature’ constantly changes as a result of this. The works are not about using nature to meet basic needs (such as health, food, protection, etc.). Interesting projects in this context are plenty, but grouped together they almost inevitably lead to simplified contradictions. On the one hand, one has projects that look ‘positively’ upon transforming nature: they find out what technology can do or they show solutions. These projects are often criticised because they seem to subscribe seamlessly to the scientific belief in progress. On the other hand, some projects show the negative side; they look at interventions in nature that have gone wrong. These projects are criticised to be the

in het wetenschappelijke vooruitgangsgeloof. Anderzijds zijn er projecten die het negatieve tonen; die kijken waar ingrepen in de natuur fout zijn gelopen. Deze projecten krijgen de kritiek dat ze het belerend vingertje uit de autonome kunsthoek zijn. Ze leveren wel kritiek maar reiken geen oplossingen aan. Met Alter Nature: We Can willen we aan deze vereenvoudigde voor-tegen stelling voorbijgaan. De getoonde werken worden daarom uit het strikt utilitaire weggehouden en de klemtoon ligt op de historische context van ingrijpen, het veelvoud aan manipulaties en het verglijdend begrip van het concept natuur. In Alter Nature: We Can neemt Z33 je mee langs een verwonderend parcours van tuintjes en privé-eilanden, wortels en bonsai bomen, akoestische planten en oranje fazanten.

autonomous art corner’s wagging finger. They criticise but do not offer any solutions. Alter Nature: We Can wants to go beyond this simplified procontra positioning. The works on display are therefore devoid of strict utilitarianism and the emphasis is on the historic context of intervention, the multiplicity of manipulations and our fluctuating understanding of the concept of nature. In Alter Nature: We Can, Z33 takes you on an amazing tour of gardens and private islands, carrots and bonsai trees, acoustic plants and orange pheasants.

In every walk with nature one receives far more than he seeks – John Muir

07 — 17

Natuur (ver)plaatsen Het Alter Nature: We Can parcours start met een groep werken die iets vertellen over het verplaatsen en afbakenen van natuur. De werken presenteren steeds een ander begrip van wat natuur kan betekenen; een stukje paradijs, natuur als ongerepte natuur – het wilde, natuur als het exotische/vreemde, natuur als onvermijdelijke cultuur. Slechts twee van de werken op deze benedenverdieping maken gebruik van natuurlijke materialen. Natuur is de referent, niet het middel. (dis)placing nature The Alter Nature: We Can tour starts with a group of works that say something about the displacement and demarcation of nature. Every piece shows a different understanding of what nature can mean; paradise, unspoilt nature – wilderness, exotic/strange nature, nature as inevitable culture. Only two of the pieces on the ground floor use natural materials. Nature is the reference, not the means.

Hans Op de Beeck Secret Garden 2003 (afgewerkt in 2010/finished in 2010) Secret garden is een stil en poĂŤtisch, maar ook een licht absurde representatie van een stadstuintje. Op de Beeck verwijst in dit werk naar de drang tot vermenselijking en het temmen van de natuur; de drang tot creatie van een persoonlijk paradijs(je). Merk op dat tuinen daarnaast ook kunnen beschouwd worden als een van de vroegste grootschalige manipulaties van natuur om esthetische redenen.

Secret Garden is a silent and poetic, but also rather absurd representation of a city garden. In this piece, Op de Beeck refers to the humanisation and domestication of nature; the urge to create a (little) paradise for ourselves. Note that the gardens can also be thought of as one of the earliest large-scale manipulations of nature for aesthetic reasons.

Hans Op de Beeck, Secret Garden 2003 (finalized in 2010) Courtesy Hans Op de Beeck

Mark Dion Mobile Wilderness Unit – Wolf In deze installatie toont Mark Dion een wolf in zijn natuurlijke habitat. Dion verwijst niet alleen naar het begrip van natuur als wildernis - natuur als ongerepte fysieke materie - maar duidt meteen ook de quasi onmogelijkheid van het ervaren van deze ‘wilde vorm’ van natuur aan. Hoewel zijn installaties lijken op de diorama’s (kijkkasten) uit natuurhistorische musea zijn ze veeleer bedoeld om vragen te stellen bij hoe wij als mens onze notie van natuur ontwikkelen. De keuze voor een wolf in Mobile Wilderness Unit is niet zonder reden:

2006

In this installation Mark Dion shows a wolf in its natural habitat. Dion not only refers to the concept of nature as wilderness - nature as unspoilt physical matter - but he also demonstrates the near impossibility of experiencing this notion of nature. Although his installations are like dioramas of natural history museums their main aim is to question how we as human beings develop our notion of nature. The choice for a Wolf in Mobile Wilderness Unit is not without reason:

“Until the development of agriculture and grazing, the wolf was the most widespread predator on the planet, with a natural habit that stretched from all of Europe and Asia to North America. In wide parts of this huge expanse, especially in Western Europe and North America, the species was driven to near extinction by man.”3

Source: http://www.georgkargl.com/en/fine-arts/ press/mark-dion-the-tar-museum - press release pdf

Mark Dion, Mobile Wilderness Unit - Wolf, 2006 Courtesy Georg Kargl Fine Arts, Vienna

Antti Laitinen It’s my Island 2007 In It’s my Island, bouwt Laitinen zijn eigen eiland in de Baltische zee. Drie maanden lang vulde hij zakken met zand en sleepte ze de zee in tot zijn eiland een feit was. Zijn hard labeur wordt weergegeven in de video’s terwijl de foto’s het eindresultaat, zijn eigen paradijs, tonen. Zijn werk verwijst niet alleen naar de absurditeit van menselijk verlangen en de onmogelijkheid van het doel, maar ook naar een sleutelcomponent van de Finse identiteit:

In It’s my Island Laitinen builds his own island in the Baltic sea by filling sand bags and dragging them into the sea over a period of three months until his island appears. Videos show his hard labour and photographs depict the end result, his own paradise. His work refers to the absurdity of human longing and the impossibility of the goal, but also to a key component of the Finnish identity:

“The concept – escape from culture into the arms of wilderness – is one of the basic motifs of Finnish identity: the first Finnish novel, Aleksis Kivi’s The Seven Brothers, is a story of seven men who escape into the forest [from] the demand of civilisation. Laitinen’s work is a documented lifestyle experiment, which explores the idea of return to nature in an age of ecological problematics.”4

Source: http://www.nettiehorn.com/AnttiLaitinen_ Texts.htm, – Irmeli Kokko

Antti Laitinen, It’s My Island 2007 Courtesy Antti Laitinen

Tue Greenfort Wardian Case (Alustar-Sonatural) Deze installatie bestaat uit een uitvergrote “Wardian Case”, waarin orchideeën gepresenteerd worden. Wardian Cases waren kleine serretjes ontwikkeld begin 19de eeuw door Dr. Nathaniel Bagshaw Ward om plantjes te beschermen tegen de vervuilde Londense buitenlucht. Het kweken van varens en orchideeën werd een hype in de Victoriaanse steden. Maar belangrijker, Wardian Cases veroorzaakten daarnaast de vercommercialisering van geïmporteerde planten, waarvan de kwetsbare kleine exemplaren de overtocht per boot, beschermd door de Wardian Cases, nu wel overleefden. Ze waren dus een middel om – letterlijk – natuur te verplaatsen.

2007 - 2011

This installation consists of a blown up “Wardian Case”, in which orchids are presented. Wardian Cases were small 19th century greenhouses developed by Dr. Nathaniel Bagshaw Ward to protect plants from the polluted London air. Growing ferns and orchids was a hype in Victorian cities. But more importantly, Wardian Cases also prompted the commercialisation of imported plants: vulnerable small plants could now survive the boat journey because they were protected by Wardian Cases. As such, they were a means to – literally – displace nature.

Tue Greenfort, Wardian Case (Alustar-Sonatural), 2007-2011 - Photo Philip Zach Courtesy Johann König

Michael Sailstorfer Raketenbaum 2008 Raketenbaum geeft twee beelden van een performance weer, waarin een fruitboom de lucht in wordt gekatapulteerd. Een foto toont de boom in zijn ‘normale’ positie, de andere foto geeft de ‘vliegende’ boom weer. Het is een hilarisch beeld – een absurd en fantastisch beeld ook. Natuur wordt letterlijk verplaatst, uit zijn context gehaald en als een object de lucht in geschoten; ontworteld en losgerukt uit een perfect aangelegd en vormgegeven ‘natuur’ landschap.

Raketenbaum shows two photographs of a performance in which a fruit tree is catapulted into the air. One photograph shows the tree in its ‘normal’ position, the other photograph shows the ‘flying’ tree. It is a hilarious picture – an absurd and fantastic picture too. Nature is displaced literally, it is taken out of its context and shot into the air as an object; uprooted and wrenched away from a perfectly laid out and designed ‘nature’ landscape.

Michael Sailstorfer, Raketenbaum, 2008, ©VG Bild-Kunst, Bonn Courtesy Johann König, Berlin

Nature,to be commanded, must be obeyed â&#x20AC;&#x201C; Francis Bacon

19 â&#x20AC;&#x201D; 37

Natuur manipuleren De werken in deel twee gaan een stap verder en kijken hoe natuur gemanipuleerd werd door selectieve kweekprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s, het constant houden van omgevingsfactoren en genetische manipulatie. Natuur wordt hier gemanipuleerd om esthetische redenen, om te voldoen aan regelgeving, om te voldoen aan een wens; maar natuur onttrekt zich soms ook aan de drang naar gelijkvormigheid, regelgeving, manipulatie. Natuur als veranderlijke en steeds verrassende materie. manipulating nature The works in part two take things a step further and look into how nature is manipulated by selective breeding programmes, control of environmental factors and genetic manipulation. In this case nature is manipulated for aesthetic reasons, to meet regulations, to meet a desire. However, nature also likes to withdraw from the urge of uniformity, regulations and manipulation at times. Nature as a variable and ever surprising matter.

Makoto Azuma Shiki 1 2010 Shiki 1 toont een bonsai dennenboom in een metalen frame. Het kweken van bonsai is een oervorm van doelbewuste manipulatie van natuur om esthetische redenen. Via low-tech technieken zoals taksnoei, wortelsnoei, en begeleide groei van stengels en stammen wordt een boom tot sierlijke plant herleid. Het metalen frame waarin Azuma de bonsai dennenboom plaatst, refereert aan de (wettelijke) kaders waarbinnen manipulaties van natuur gebeuren en/of waarbinnen natuur geplaatst wordt.

Frozen Pine

Shiki 1 shows a bonsai pine tree in a metal frame. Bonsai cultivation is the archetype of the deliberate manipulation of nature for aesthetic reasons. Low-tech techniques such as branch pruning, root pruning, and guided growth of stems and trunks reduce a tree to an elegant plant. The metal frame in which Azuma places the bonsai pine refers to the (legal) context within which manipulations of nature occur and/or nature is placed.

2010 (productieopdracht/commission)

Frozen Pine, een productieopdracht van Z33, is het resultaat van een combinatie van twee van Azuma’s vroegere werken; Shiki 2 (een bonsai denneboom in een ijskast) en Frozen Flowers (bevroren bloemen). In Frozen Pine, werd een bonsai boom met vriesmakend middel bespoten en gepresenteerd in een speciaal ontworpen koelkast. De ijspegels onttrekken langzaam de kleur van de bonsai boom – de bonsai sterft, maar zijn schoonheid wordt in optimale condities bewaard.

Frozen Pine, commissioned by Z33, combines two of Azuma’s earlier pieces; Shiki 2 (a bonsai pine tree in a refrigerator) and Frozen Flowers. In Frozen Pine, a bonsai tree is ‘freeze-sprayed” and presented in an especially designed refrigerator. The icicles slowly extract the colour from the bonsai tree – the bonsai dies, but its beauty is preserved in optimum conditions.

Makoto Azuma, Shiki 1, 2010 Photo Shunsuke Shiinoki

Natalie Jeremijenko Tree Balance 2005 (reproductie/reproduction 2010) Tree Balance presenteert twee genetisch identieke bomen in een grote balans. De fluctuaties en kleine aanpassingen van deze schijnbaar onbeweeglijke organismen worden uitvergroot; zo worden de bomen getoond als dynamische en steeds veranderende systemen i.p.v als statische iconen in een straatbeeld. Tree Balance illustreert en toont de interactie tussen genetische informatie en omgevingsfactoren; wat ook wel de derde helix genoemd wordt. Deze interactie staat in voor de trage, vaak onzichtbare, maar spectaculaire veranderingen van het milieu waarin we ons bevinden. Over Tree Balance zegt Jeremijenko:

Balancing two genetically identical trees Tree Balance amplifies the fluctuations and micro adjustments of these seemingly still organisms and reveals the trees as dynamic adaptive systems rather than static icons that decorate urban streets. Tree Balance illustrates/demonstrates the constant interaction between genetic and environmental information, sometimes called the third helix, which produces the slow, often imperceptible, yet spectacular environmental changes in which we are immersed. Jeremijenko says about Tree Balance:

â&#x20AC;&#x153;the people seeing the clones in the gallery can resolve the small dynamic differences that the clones are accruing â&#x20AC;Ś rendering something that would otherwise not be visible to a non-scientific audience.â&#x20AC;?5

Source: http://www.medienkunstnetz.de/works/ one-trees/ - Jeremijenko

Natalie Jeremijenko, Tree Balance, 2005 Courtesy Natalie Jeremijenko

Natalie Jeremijenko Tree Logic 1999 (video, 2010) Tree Logic toont video- en audio-materiaal van een installatie die reeds 11 jaar in MassMoca (North Adams, Massachusetts, USA) staat opgesteld. In deze installatie draaide Jeremijenko zes esdorens omgekeerd op. Binnen enkele minuten keerden de bladeren hun groeirichting mee om. De onvermijdelijke groeiaanpassing van de bomen, o.i.v zon en zwaartekracht, dwong de takken van de bomen in nieuwe vormen, die op die manier de interne logica van de bomen weergeven.

Tree Logic presents video and audio footage of an installation at MassMoca (North Adams, MA, USA) for 11 years. In this installation, Jeremijenko hang six maple trees upside down. Although the leaves turned within minutes of being suspended, the inexorable growth adaptation of the trees as they trade between gravity and solar resources drew the familiar branches into novel forms showing the internal logic of trees.

“This project frames the trees as a dynamic adaptive system and as visual forms that display their histories. It emulates the neat regular spacing of urban street trees, often used to “beautify” urban environments. However, the slow gymnastics of these trees invites interpretation and speculation on what they will do, could do, how much they have grown or changed, and what birds think of them. Trees are icons of the natural, however, uprooted, they display a logic that redefines our own.”6 Zowel Tree Balance als Tree Logic, beide duidelijke manipulaties, nuanceren de invloed die de mens kan hebben op de natuur en de capaciteit tot aanpassen van natuurlijke systemen. Ze wijzen voornamelijk op de factoren waarover men geen controle heeft. Ze roepen vragen op over de natuur van het natuurlijke; ‘the nature of the natural’

Source: http://www.environmentalhealthclinic.net/ projects/tree-logic/ - Natalie Jeremijenko

Both Tree Balance and Tree Logic, aside from being obvious manipulations, put in perspective the influence humans can have on nature, and the adaptive capacity of natural systems. They point towards that which we cannot control. They ask questions about the nature of the natural.

Natalie Jeremijenko, Tree Logic, 1999 Courtesy Natalie Jeremijenko

Driessens & Verstappen Morphotheque #9 1997 In het werk, Morphoteque #9 tonen Driessens & Verstappen een verzameling van 32 artificiële wortels, waarvan de vormen gebaseerd zijn op wortels die afgekeurd zijn in distributiecentra. Hun werk refereert aan de selectieve kweekmethodes die noodzakelijk waren om de wortels oranje te maken en te houden. Wortels waren vroeger immers niet oranje, maar rood, paars of wit. Daarnaast is er de gewoonte om zoveel mogelijk de kweekomstandigheden eenvormig te houden zodat er vooral rechte wortels geproduceerd worden. En voor wat afwijkt zijn er tot slot de wettelijke kaders die de vormvarianten in distributiecentra richting vuilbak sturen. Ondanks al dit streven naar uniformiteit, toont de natuur zich toch in verschillende vormen en formaten.

In Morphoteque #9 Driessens & Verstappen show a collection of 32 artificial carrots, the shapes of which are based on carrots that were rejected in distribution centres. Their work refers to the selective cultivation methods required to give and preserve carrots’ presentday typical orange colour. (Carrots didn’t use to be orange, but red, purple or white.) In addition, cultivation conditions are kept as uniform as possible in the attempt to produce mainly straight carrots. And lastly, a legal framework ensures that morphological ‘deviants’ that do not meet the criteria are rejected and disposed of. In spite of all these aspirations to achieve uniformity, nature manifests itself in many different shapes and sizes.

Morphotheque #9, 1997, collection Anne Marie and Sören Mygind Galerie für Landschaftskunst, Hamburg, Germany

BCL (Georg Tremmel & Shiho Fukuhara) Common Flowers, Flower Commons 2009 Het Common Flowers project is gebaseerd op en maakt gebruik van de eerste commercieel beschikbare genetisch gemanipuleerde bloem, de anjer. De bos bloemen staat omringd door een reeks kweekbedjes.Daarin worden stukjes van het boeket in voedingsstoffen opgekweekt. Common Flowers, Flower Commons snijdt het vraagstuk rond eigendom aan: kan men eigenaar worden van natuur? Mag van deze bloem een versie gemaakt worden die je in de natuur kan verspreiden? En wat met het patentrecht als iemand dat toch doet?

The Common Flowers project is based on and uses the first commercially available genetically altered flower, the carnation. The bouquet of flowers is surrounded by a series of cultivation beds, in which pieces of the flower are bred in nutritious tissue culture fluids. Common Flowers, Flower commons addresses the question of property: can one become an owner of nature? Can one create a version of this flower that can be distributed in nature? And what with the patent if someone does this?

BCL (Georg Tremmel & Shiho Fukuhara) Common Flowers - Flower Commons, 2009 Photo BCL

Merijn Bolink Nature Sucks 2006 Zonder titel/Untitled (Mondriaan in Como) Nature Sucks bestaat uit een wilgentak die zodanig bewerkt is dat er in de zijtakken een aantal geometrische patronen zichtbaar zijn, evenals de woorden “Nature Sucks”. Zonder titel (Mondriaan in Como) toont gelijkaardige bewerkingen; al blijven ze hier beperkt tot het opleggen van geometrische patronen en geen woorden. Bolink wil met deze werken de mogelijkheden aftasten van rebellie of revolte ten aanzien van de natuur. Hij gaat in één beweging voorbij aan de verbijsterende en obligate schoonheid van de natuur om een controversieel statement te maken: Weg met de natuur! Natuur maakt ons kapot! Nature Sucks!

2007

Nature Sucks is a willow branch, the side branches of which have been processed to show a number of geometric patterns, as well as the words “Nature Sucks”. Untitled (Mondriaan in Como) shows a similar process; which is restricted to a display of geometric patterns (without words). Through his work, Bolink wants to test the possibilities of rebellion or revolt vis-à-vis nature. At one fell swoop he passes over (ignores) the amazing and obligatory beauty of nature to make a controversial statement: Down with nature! Nature is killing us! Nature Sucks!

Merijn Bolink, ‘Nature Sucks’, 2006 Courtesy Merijn Bolink

Reinier Lagendijk Zonder titel/Untitled

2009

In Alter Nature: We Can toont Reinier Lagendijk een van zijn zittende Yuca’s. Met begrip van reeds lang bestaande technieken van plantmanipulaties en de groeiprocessen en groeicapaciteiten van zijn organische materialen creëert Lagendijk poëtische beelden, die bovendien vaak ook humoristisch overkomen in de quasi menselijke dimensies die hen worden aangemeten.

In Alter Nature: We Can, Reinier Lagendijk shows one of his sitting Yuccas. With an understanding of long existing techniques of plant manipulations, growth processes and growing capacities of his organic materials, Lagendijk creates poetic images which often come across as humoristic in the almost human dimensions they have been given.

Reinier Lagendijk, zonder titel, 2009 Courtesy Reinier Lagendijk

Allison Kudla Growth Pattern

2009

De installatie Growth Pattern van Allison Kudla bestaat uit een grid van 2,5 x 2,5 meter, waarin 64 petrischaaltjes tabaksplantjes bevatten die in een bepaalde vorm gesneden zijn. Het geheel geeft een patroon weer en vertoont een directe link met design en de geschiedenis van natuur als motief en decoratie-element.

Growth Pattern is an installation of Allison Kudla that comprises a 2.5 x 2.5 metre grid, with 64 tobacco plants in Petri dishes cut into specific shapes. It takes on the form of a pattern and shows a direct link with design and the history of nature as a motif and interior design element.

“In this piece, a living natural system takes on the form of a manufactured pattern. Leaves are intricately cut into a bilaterally symmetrical pattern and suspended in tiling square Petri dishes that contain the nutrients necessary to promote new leaf growth. (…). Here the cultured leaves are provided with the hormones that cause the cells to produce new leaf tissue. The newly growing leaves are extending the form of the traditionally inspired botanical motif. Due to the repetition of the pattern, the occupants to the space witness morphological changes in the tiles over the duration of the exhibit.”7

Source: http://www.washington.edu/dxarts/ profile_research.php?who=kudla – Allison Kudla

Allison Kudla, Growth Pattern, 2009 Courtesy Allison Kudla

Julien Berthier Le Paradoxe de Robinson Na het werk van Allison Kudla leidt het parcours ons naar een groep werken die dieper ingaan op het ontwerpen van natuur. Voor we bij het eerste werk in dit deel terechtkomen, worden we nog even herinnerd aan waar we begonnen; bij het verplaatsen van natuur en de idee van natuur als paradijs. Door de vensters links zien we le Paradoxe de Robinson, 2007 van Julien Berthier verschijnen – alsof we ook op de eerste verdieping van Z33 ons even op een strand vlak naast of onder een palmboom zouden kunnen wanen.

2007

After Allison Kudla’s piece, the route leads us to a group of works that look at designing nature in more detail. Before we get to the first piece in this section, we are briefly reminded of where we started; the displacement of nature and the idea of nature as paradise. Through the windows on the left we see le Paradoxe de Robinson, 2007 by Julien Berthier appear – as if on the first floor of Z33 we can for a split second imagine ourselves on a beach right next to or under a palm tree.

Julien Berthier, Le Paradoxe de Robinson, 2007 Courtesy Galerie Georges-Philippe & Nathalie Vallois, Paris

What I cannot build, I cannot understand â&#x20AC;&#x201C; Richard Feynman

39 â&#x20AC;&#x201D; 47

Natuur ontwerpen In deel drie ligt de nadruk niet langer op manipulatie maar op het ontwerpen van natuur. Deze overgang houdt een belangrijke paradigmatische wending in, ook voor de wetenschappers. Het ontwerpen en bouwen van natuur veronderstelt immers dat men natuur noodzakelijkerwijze gaat vereenvoudigen. Een complex systeem moet ontdaan worden van de factoren die als niet cruciaal gedacht worden. Elementen worden uit hun context gehaald om ze te kunnen recreĂŤren. Van ingrijpen en manipuleren naar ontwerpen en bouwen. Van bioloog naar ingenieur en designer. designing nature In part three the emphasis is no longer on manipulation but on designing nature. This transition implies an important paradigm shift, also for scientists. After all, the design and construction of nature presupposes an inevitable simplification of nature. A complex system needs to be divested of the factors that are not deemed crucial. Elements are taken out of their context in order to be recreated. From intervention and manipulation to design and construction. From biologist to engineer and designer.

Eduardo Kac Cypher 2009 Voor Cypher, 2009 schreef Kac een gedicht dat hij vervolgens via een bepaalde code omzette in de vier letters waarmee de elementen van DNA aangegeven worden: ATGC (Adenine, Thymine, Guanine, Cytosine). Hij synthetiseerde zijn gedicht - hij produceerde m.b.v een DNA synthesizer een synthetische DNA string - en prepareerde de kit zodat de gebruiker het synthetisch gedicht kan inbrengen bij een bacterie, die zich vervolgens kan vermenigvuldigen. Het gedicht leest: “A tagged cat will attack Gattaca” Kac legt uit:

For Cypher, 2009, Kac wrote a poem, which – by means of a specific code - he subsequently converted into the four letters to indicate DNA elements: ATGC (Adenine, Thymine, Guanine, Cytosine). He synthesized his poem - with a DNA synthesizer he produced a synthetic DNA string - and prepared the kit so that the user can insert the synthetic poem into a bacteria which will then multiply. The poem reads: “A tagged cat will attack Gattaca” Kac explains:

The word “Gattaca” in the poem refers to the movie, but most importantly, it refers to the emblematic oppressive genocratic state portrayed in the movie. Genocratic (my coinage in intro to my MIT book) = “genocracy, that is, a government that conducts social policy (privacy legislation, public health, labor regulations, law enforcement) based on the false belief that genes alone determine matters of life and death.”8 De kit verwijst naar de DIY methode die ervoor zorgt dat de ontwikkeling van synthetische biologie zeer snel vordert. Tegelijkertijd verwijst deze vormgeving naar een statement van ‘empowerment’; de mens moet deze nieuwe technologie niet hulpeloos ondergaan, maar kan ze ook leren ‘kennen’ door gebruik.

Source: email conversation, September 24, 2010

The kit refers to the DIY method, which ensures that the development of synthetic biology evolves very quickly. At the same time this design refers to a statement of ‘empowerment’; man should not just helplessly subject to this new technology, but should ‘get to know it’ by using it.

Eduardo Kac, Cypher, 2009 Courtesy Eduardo Kac

Natalie Jeremijenko Edible Cocktails 2010 In Edible Cocktails worden twee à drie cocktails aangeboden. Drink je een cocktail dan plaats je je als mens binnen een ecosysteem, naast, eerder dan boven andere levensvormen. Daarnaast doet Edible Cocktails ons nadenken over een breder vraagstuk: waarvoor moet wetenschap en technologie ingezet worden? Wat zijn de grote problemen van onze tijd: een zeldzame genetische ziekte of het behoud van biodiversiteit? Edible Cocktails is één van de projecten van de Cross(X)Species Adventure Club. Avontuurlijke eters krijgen voedsel en voedselsystemen voorgeschoteld die de gezondheid van het milieu kunnen verbeteren, biodiversiteit kunnen promoten en een smaakvolle en biodiverse toekomst vertegenwoordigen.

In Edible Cocktails, two or three cocktails are offered to the public. If you eat the drink you will position yourself as human as part of the ecosystem, alongside, rather than above other life forms. Edible Cocktails also points us towards the broader issue: whereto must science and technology be deployed? What are the major issues of our time: a rare genetic disease or maintaining biodiversity? Edible cocktails is one of the projects of the Cross(X)Species Adventure Club. Adventurous eaters are invited to food and food systems that can improve environmental health, augment biodiversity and deliver a tasty and biodiverse future.

Natalie Jeremijenko, Edible Cocktails, 2010 Courtesy Natalie Jeremijenko

Adam Zaretsky The Transgenic Orange Pheasant project In the Transgenic Orange Pheasant project stelt Adam Zaretsky in een brief aan Zijne Hoogheid Prins Willem-Alexander voor om een “Royal Dutch Transgenic Breeding Facility” te creëren in het Gorleaus Laboratorium in de Universiteit van Leiden. Deze oranje fazanten zouden dan dienen als doelwitten tijdens de koninklijke jacht. De manipulaties vereist bij dit project gaan een stap verder dan bij het creëren van oranje wortels. Hoewel bepaalde praktijken eerder ‘common practice’ kunnen zijn binnen de vier muren van het laboratorium, zijn ze dat zeker nog niet daarbuiten. Hoe ver kan men gaan ter creatie van een ‘royal aesthetic’?

2008

In the Transgenic Orange Pheasant project, Adam Zaretsky proposes in a letter to HRH Prince Willem-Alexander to create a “Royal Dutch Transgenic Breeding Facility” in the Gorleaus Laboratory at the Leiden University. These orange pheasants could then be used as targets during the royal hunt. The manipulations required in this project go a step further than the creation of orange carrots. Although certain practices might be ‘common practice’ within the four walls of the laboratory, they certainly are not outside those walls. How far can one go to create a ‘royal aesthetic’?

Adam Zaretsky – the Transgenic Orange Pheasant project, 2008 Courtesy Adam Zaretsky

David Benqué Acoustic Botany

2010

In dit speculatief project, onderzoekt Benqué de mogelijkheden van manipulatie van bloemen en planten zodat ze geluid zouden produceren, en dit via een combinatie van traditionele technieken; enten en selectieve kweekmethodes, genetische manipulatie en synthetische biologie. Wat als je inderdaad naar een tuin zou gaan luisteren in plaats van er enkel naar te kijken? Wat zouden mogelijke soundscapes zijn? Wat zou je beleving zijn? Maar ook, hoe zouden serres moeten aangepast worden? Met welke regelgevingen zou men rekening moeten houden? Benqué’s onderzoek plaatst, net zoals Alter Nature in zijn geheel, het manipuleren van natuur in een historisch parcours en uitdrukkelijk buiten een zuiver utilitair discours.

In this speculative project, Benqué investigates the possibilities of manipulating flowers and plants to produce sound. He uses a combination of traditional techniques; grafting and selective cultivation methods, genetic manipulation and synthetic biology. What if you could indeed listen to a garden instead of merely marvel at it? What could possible soundscapes be? How would you perceive it? But also, how would greenhouses need to be adapted? What rules and regulations would need to be taken into account? Like Alter Nature does in its entirety, Benqué’s study positions the manipulation of nature in a historic setting and explicitly outside a pure utilitarian discourse.

David Benqué, Acoustic Botany, 2010 Courtesy David Benqué

reconstructing organisms, redesigning biology or recreating life. (…) One way or another, our understanding of life itself will be changed by the things we make. — James King

De werken in de gang en hal reiken verdere denksporen aan. Als de middelen waarmee we natuur kunnen veranderen zo vergevorderd zijn, wat kan dan nog als natuur beschouwd worden, welke categorieën zijn relevant en hoe moet of kan een hedendaags natuurhistorisch museum er dan uitzien? The Center for PostNatural History Als we natuur en levende materie gaan ontwerpen en nabouwen – kunnen we leven en dood dan nog als zwart/wit categorieën bekijken, of wanneer is iets dood en wanneer is het levend? Hoeveel functies moet een systeem kunnen uitvoeren voor we het als ‘levend’ of ‘natuur’ beschouwen? Cellularity, 2010, James King Vraagt de toenemende kennis van biowetenschappen en technologie niet om een herbekijken van de gangbare classificaties van levende wezens? The Synthetic Kingdom: A Proposal for a New Branch of the Tree of Life, 2009, Daisy Ginsberg

The works in the corridor and hall provide new avenues for exploration. If the means with which we can change nature are so well advanced, what then can still be considered as nature? What categories are relevant and what should or can (could) a contemporary natural history museum look like? The Center for PostNatural History If we start designing and copying nature and living matter – can we still look at life and death in terms of black/white categories, or – in other words - when is something dead and when is it alive? How many functions should a system be able to perform before we consider it to be ‘alive’ or ‘nature’? Cellularity, 2010, James King Does not the increasing knowledge of biosciences and technology require a review of the current classifications of living beings? The Synthetic Kingdom: A Proposal for a New Branch of the Tree of Life, 2009, Daisy Ginsberg.

De hal mondt uit in de lounge, waar een verder aanbod aan kunstenaarsboeken, en artistieke, theoretische en wetenschappelijke onderzoeken en publicaties terug te vinden zijn. Maarten Vanden Eynde presenteert hier Zoology of Genetology en Andrian Woods pakt uit met zijn Ornamism project Bovenaan de trap, in de gaanderij zijn jong en oud welkom in het zaplab. In deze ruimte kan je zelf aan de slag met enkele ideeën uit Alter Nature: We Can. Zo kan je er o.m. zelf een stukje natuur ‘klonen’ en mee naar huis nemen. Kinderen van 10 tot 14 jaar kunnen de tentoonstelling op een speelse wijze ontdekken met de zapflap, een kijkwijzer. Groepen kunnen een rondleiding reserveren via info@ z33.be (30 euro/rondleiding), individuele bezoekers kunnen op zaterdag en zondag een gratis minirondleiding volgen om 14u, 15u en 16u. Ook online kan je op de hoogte blijven van Alter Nature: We Can via regelmatige blogposts, Q&A-sessies en fotoupdates. Wie Z33 op de voet wil volgen en kans wil maken op een aantal leuke hebbedingetjes, kan altijd fan worden via facebook.

The hall runs into the lounge, where you will find a range of artist books, as well as artistic, theoretical and scientific studies and publications. Maarten Vanden Eynde’s Zoologoy of Genetology as well as Adrian Woods Ornamism project are presented here. On top of the stairs, in the gallery, young and old are welcome in the zaplab. In this area you can get to work with some ideas from Alter Nature: We Can. For example, you can ‘clone’ a piece of nature and take it home. Children from 10 to 14 years old can explore the exhibition in a playful way with the zapflap, a viewing guide.    Groups can book a guided tour through info@z33.be (30 euros/ tour), individuals can get a free mini guided tour on Saturdays and Sundays at 14h, 15h and 16h.   Stay informed online about Alter Nature: We Can via regular blog posts, Q&A sessions and photo updates. If you want to follow Z33 more closely (and win some goodies), you can become a fan on facebook.com/Z33be

James King, Cellularity, (reproduction), 2010 © James King 2010

CIAP

AlteR : NatuRe Harder, Better, Faster, Stronger

21.11.2010 — 13.03.2011

CIAP zoomt met Alter Nature: Harder, Better, Faster, Stronger in op de mens als natuur.

Through Alter Nature: Harder, Better, Faster, Stronger CIAP zooms in on man as nature.

CIAP toont het werk van een tiental internationale kunstenaars dat de verschillende manieren waarop de mens kan inspelen op zichzelf als natuur weerspiegelt. Hierbij focust CIAP niet zozeer op de eeuwenlange manipulaties die de mens uitoefent op het lichaam om te voldoen aan basisbehoeften (i.e. geneeskunde, voeding, etc.). In de tentoonstelling vind je daarentegen kunstwerken waarin het lichaam als voorwerp tot manipulatie en ontwerp gepercipieerd en gebruikt wordt. Eerder dan het lichaam te begrijpen als een complex gegeven, suggereren de gepresenteerde werken een begrip van het lichaam als een te kennen machine, als een mechanisme dat te manipuleren, te exploiteren en te verbeteren valt.

CIAP shows work of about ten international artists that reflects the different ways in which man can focus on himself as nature. CIAP does not really focus on man’s centuries-old manipulations of the body to satisfy basic needs (i.e. medicine, food, etc.). Instead, the exhibition contains pieces in which the body is perceived and used as a subject for manipulation. Rather than understanding the body as a complex whole, the presented works suggest an understanding of the body as a familiar machine, a mechanism that can be manipulated, used and improved.

: Curator Peter Pollers CIAP Karen Verschooren

Z33

: Kunstenaars ARTISTS Art Orienté Objet FR Michael Burton UK Revital Cohen IL Gina Czarnecki UK Gair Dunlop UK Paddy Hartley UK Charlotte Jarvis UK Yann Marussich CH Marcia Nolte NL Stelarc AU

MODEMUSEUM AlteR : NatuRe The Future That Never Was Van 29 januari 2011 tot en met 05 juni 2011 toont het Modemuseum Hasselt (MMH) toekomstvisies uit het verleden en de mogelijke toekomst van morgen. The Future That Never Was neemt de bezoeker mee naar de ‘futuristische’ kijk op het magische jaar 2000 van ontwerpers uit de jaren ’60 en toont een glimp van de nieuwe mogelijkheden van morgen. Doorheen de modegeschiedenis was er steeds een nauw verwantschap tussen mode en wetenschappelijke en industriële innovaties. Modeontwerpers hebben altijd nieuwe technologieën geadopteerd in hun ontwerpen, maar ook het mogelijke toekomstbeeld vloeit voort uit die innovaties. Moderne uitvindingen en vooruitgang worden vaak meteen weerspiegeld in hun ontwerpen en collecties.

29.01.2011 — 05.06.2011

From 29 January 2011 to 5 June 2011, the Fashion Museum Hasselt (MMH) will be showing future visions from the past and tomorrow’s possible future. The Future That Never Was guides visitors through the ‘futuristic’ vision of the magical year 2000, as seen by designers in the sixties, and gives a glimpse of tomorrow’s new possibilities. Throughout the history of fashion there has always been a close relationship between fashion and scientific and industrial innovations. Fashion designers have always adopted new technologies in their design, but the possible image of the future also ensues from these innovations. Modern inventions and progress are often immediately reflected in their designs and collections. The sixties produced a new generation of ‘modern’ fashion designers. Pierre Cardin, Andre

In de jaren 1960 staat een nieuwe generatie op van dergelijke ‘moderne’ modeontwerpers. Pierre Cardin, Andre Courrèges, Rudi Gernreich, Paco Rabanne en anderen experimenteerden met nieuwe vormen en (synthetische) materialen. Deze ontwerpers vertegenwoordigen een tijdperk waarin mode zich niet baseerde op het verleden maar reikhalzend uitkeek naar de toekomst. ‘The clothes that I prefer are those I invent for a life that doesn’t exist yet - the world of tomorrow’, dixit Pierre Cardin. Zo ontstonden dynamische nieuwe ontwerpen en stijlen die vandaag nog steeds een grote inspiratiebron zijn voor vele (jonge) ontwerpers. Nieuwe technologische ontwikkelingen en uitvindingen beloven de modewereld in de toekomst opnieuw op zijn kop te zetten. De evoluties in bioweten-

Courrèges, Rudi Gernreich, Paco Rabanne and others experimented with new shapes and (synthetic) fabrics. These designers represent an era in which fashion did not take the past as a starting point, but instead eagerly looked forward to the future. ‘The clothes that I prefer are those I invent for a life that doesn’t exist yet - the world of tomorrow’, dixit Pierre Cardin. This led to the development of dynamic new designs and styles that are still a huge source of inspiration for many (young) designers. New technological developments and inventions promise to turn the world of fashion on its head again in the future. The evolutions in bioscience and technology create new types of textile, clothing and functions, without losing sight of the aesthetics. One of the main characteristics of this ‘ecofashion’ is that it anticipates future possibilities and applications in fashion.

schap en technologie zorgen voor het creëren van nieuwe soorten textiel, kleding en functies, zonder daarbij de esthetiek uit het oog te verliezen. Eén van de belangrijkste kenmerken van deze ‘ecofashion’ is dat ze vooruitblikt op toekomstige mogelijkheden en toepassingen binnen de mode. Daarnaast worden sociale, culturele en milieuoverwegingen - zoals bijvoorbeeld duurzaamheid en een eerlijk productieproces - steeds belangrijker. De modewereld moet zich op lange termijn hieraan aanpassen. De high-end mode heeft steeds meer moeite om zich te onderscheiden op een altijd zwaarder concurrerende wereldmarkt. De eisen van de consument stijgen terwijl er steeds minder budget besteed wordt aan mode. The Future That Never Was plaatst deze nieuwe mogelijkheden naast de toekomstvisie van vooraanstaande ontwerpers uit de ‘Space Age’ periode. Een periode die het uitzicht van de mode voorgoed veranderd heeft.

Social, cultural and environmental considerations - such as sustainability and a fair production process - are also becoming increasingly important. In the long run, the world of fashion needs to adapt to this. High-end fashion is finding it increasingly harder to set itself apart in an ever more competitive world market. Consumers’ requirements are increasing while at the same time less of their budget is spent on fashion. The Future That Never Was places these new possibilities alongside the vision of the future of leading designers in the ‘Space Age’ era, an era that changed fashion forever.

: Curator Kenneth Ramaekers Modemuseum : Assistent curator AssistAnt curator Eve Demoen Modemuseum : Research Lise Braekers & Romy Cockx : Scenografie ScenograPHY Lien Wauters : Deelnemers PARTICIPANTS a.d.o clothing US BioJewellery UK Anita Evenepoel BE Gemeentemuseum Den Haag NL Anna Heylen BE Knowear US LANVIN FR Anke Loh BE LucyandBart NL Thierry Mugler FR Museo del Traje ES NatureVSFuture US Olivia Ong US Wieteke Opmeer NL Alyce Santoro US Lisa Shahno DE Marloes ten Bhömer UK Marina Toeters NL Alexandra Verschueren BE Victoria & Albert Museum London Suzi Webster CA Atalanta Weller UK ...

Z33

AlteR : NatuRe The Unnatural Animal In de Hoge Ruimtes presenteert Z33 tussen 28 januari 2011 en 1 mei 2011 met Alter Nature: The Unnatural Animal, het werk van twee kritisch ontwerpers; Tuur Van Balen en Revital Cohen. Tegen een achtergrond van vooruitgang in biowetenschap en -technologie creëren Van Balen en Cohen kritische design objecten en installaties die inspelen op en speculeren over de veranderende gewoontes, normen en waarden die mogelijk onze (sociale) levens zullen leiden in een biologisch revolutionair tijdperk. Binnen het Alter Nature project kan dit onderzoeksproject en hun praktijk begrepen worden als een uitgebreide casestudy van het ontwerpen van natuur; menselijke of andere. Van Balen en Cohen presenteren een andere

Hoge ruimtes 28.01.2011 — 01.05.2011

From 28 January 2011 to 1 May 2011, Z33’s Alter Nature: The Unnatural Animal presents the work of two critical designers, Tuur Van Balen and Revital Cohen, in the High Spaces. Against a backdrop of progress in biosciences and technology, Van Balen and Cohen create critical design objects and installations that meet with and speculate on changing customs, standards and values which could possibly influence our (social) lives in a biological revolutionary era. Within the Alter Nature project Van Balen and Cohen’s research project and their (general) practice can be thought of as an extensive case study of the design of nature; human or other. Tuur and Revital present a different world, an Alter World. By blowing up and interpreting specific social situations, habits, customs and the manner in

: Curator Karen Verschooren

Z33

: Kunstenaars ARTISTS Revital Cohen IL Tuur Van Balen B

wereld, een Alter World. Door het uitvergroten en interpreteren van specifieke sociale situaties, gewoontes, gebruiken en de wijze waarop wetenschap en technologie erop (kunnen) inspelen, getuigt hun werk van een grondige en onderzochte reflectie over de huidige samenleving. Naast de tentoonstelling kan u op 17 februari 2011 naar Zebra Deluxe voor een speciale avond met nieuw werk van het Londense kunstcollectief Somewhere: Nina Pope en Karen Guthrie. Op 22 maart 2011 geven Van Balen en Cohen meer uitleg over hun tentoonstelling en ontwerppraktijk in de A-Z lezingenreeks.

which science and technology (can) respond, their work is testimony of a thorough and studied reflection on current society. On 17 February 2011 you can go to Zebra Deluxe for a special evening with new work of the London art collective Somewhere: Nina Pope and Karen Guthrie. On 22 March 2011 Van Balen and Cohen will provide more information on their exhibition and design practice in the A-Z lectures.

AlteR : NatuRe AGENDA

21.11.2010 — expo Alter Nature : We Can Z33 – Vleugel ‘58 (tot 13.03.2011)

21.11.2010 — expo Alter Nature : Harder,Better, Faster,Stronger CIAP (tot 13.03.2011)

21.11.2010 — gezinsactiviteit Gezinsactiviteit in het kader van Alter Nature: We Can o.l.v. Rosanne van Klaveren — 14u-16u Meer info: www.z33.be, inschrijven op info@z33.be

23.11.2010 — lezing A-Z lezing in het kader van Alter Nature: We Can - Center for PostNatural History (Richard Pell), BCL (Shiho Fukuhara & Georg Tremmel) en Driessens & Verstappen 20.01.2011 — film + extra’s Zebra Deluxe in het kader van Alter Nature: We Can 28.01.2011 — expo Alter Nature : The Future That Never Was Modemuseum Hasselt (tot 05.06.2011)

28.01.2011 — expo Alter Nature : The Unnatural Animal Z33 – Hoge Ruimtes Tuur Van Balen en Revital Cohen (tot 01.05.2011)

28.01.2011 — expo Alter Nature : My Biological (R)Evolution Z33, MAD-Faculty (op initiatief van Social Spaces) (tot 30.01.2011)

08.02.2011 — lezing A-Z lezing in het kader van Alter Nature: The Future That Never Was: Marina Toeters 17.02.2011 — film + extra’s Zebra Deluxe in het kader van Alter Nature: The Unnatural Animal: Somewhere art collective: Nina Pope en Karen Guthrie 18.02.2011 — symposium Alter Nature symposium i.s.m VIB en UHasselt 13.03.2011 — finissage Alter Nature : We Can en Alter Nature : Harder,Better, Faster,Stronger 22.03.2011 — lezing A-Z lezing in het kader van Alter Nature: The Unnatural Animal: Tuur Van Balen en Revital Cohen 30.04.2011 — finissage Alter Nature : The Unnatural Animal

21 NOV 2010 — exhibition Alter Nature : We Can Z33 – Vleugel ‘58 (until 13 MAR 2011)

21 NOV 2010 — exhibition Alter Nature : Harder,Better, Faster,Stronger CIAP (until 13 MAR 2011)

21 NOV 2010 — family workshop Family workshop Alter Nature: We Can by Rosanne van Klaveren — 2-4pm. More info: www.z33.be, registration via info@z33.be

23 NOV 2010 — lecture A-Z lecture in the context of Alter Nature: We Can - Centre for PostNatural History (Richard Pell), BCL (Shiho Fukuhara & Georg Tremmel) and Driessens & Verstappen 20 JAN 2011 — film + extras Zebra Deluxe in the context of Alter Nature: We Can 28 JAN 2011 — exhibition Alter Nature : The Future That Never Was Fashion Museum of Hasselt (until 05 JUN 2011)

28 JAN 2011 — exhibition Alter Nature : The Unnatural Animal Z33 – High Spaces Tuur Van Balen and Revital Cohen, (until 01 MAY 2011)

28 JAN 2011 — exhibition Alter Nature : My Biological (R)Evolution Z33, MAD faculty (on the initiative of Social Spaces) (until 30 JAN 2011)

08 FEB 2011 — lecture A-Z lecture in the context of Alter Nature: The Future That Never Was: Marina Toeters 17 FEB 2011 — film + extras Zebra Deluxe in the context of Alter Nature: The Unnatural Animal: Somewhere art collective: Nina Pope and Karen Guthrie 18 FEB 2011 — symposium Alter Nature symposium in collaboration with VIB and UHasselt 13 MAR 2011 — finissage Alter Nature : We Can and Alter Nature : Harder,Better, Faster,Stronger 22 MAR 2011 — lecture A-Z lecture in the context of Alter Nature: The Unnatural Animal: Tuur Van Balen and Revital Cohen 30 APR 2011 — finissage Alter Nature : The Unnatural Animal

Deze minicatalogus werd gemaakt voor de tentoonstelling Alter Nature: We Can van 21 november tot 13 maart 2010 in Z33 – Huis voor actuele kunst Z33 is een initiatief van de Provincie Limburg Z33 is partner van Design Platform Limburg en Kunstinlimburg.be Tekst Karen Verschooren, Z33 Ontwerp Brusatto V.U. Jan Boelen, Z33 Wettelijk depot D/2010/5857/89

Alter Nature is een project van: Z33, Modemuseum Hasselt, CIAP Met medewerking van: MAD-Faculty, UHasselt, VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie), KULeuven, bioSCENTer

Z33 Huis voor actuele kunst Zuivelmarkt 33 B-3500 Hasselt +32 (0)11 29 59 60 www.z33.be

Foto: ‘wortel’ (foto: Kristof Vrancken / Z33) naar Morphoteque #9, Driessens & Verstappen, 1997

Alter Nature, Z33, Modemuseum Hasselt en CIAP worden gesteund door: Provincie Limburg, Stad Hasselt, Vlaamse Overheid De tentoonstellingen in Z33, Alter Nature: We Can en Alter Nature: The Unnatural Animal, worden gesteund door Mondriaan Stichting, Groep C, Levis, Oostenrijks Cultuurforum De CIAP tentoonstelling Alter Nature: Harder, Better, Faster, Stronger, wordt gesteund door Drukkerij Leen, Artist Screen zeefdrukkerij, Levis, Duvel, Vedett De tentoonstelling Alter Nature: The Future That Never Was in Modemuseum Hasselt wordt gesteund door Levis, Jet import, Vedett Alter Nature: My biological (r)evolution wordt gesteund door Canon Cultuurcel

Z33

: Kunstenaars ARTISTS Makoto Azuma JP BCL/Shiho Fukuhara JP & Georg Tremmel AT David Benqué UK Julien Berthier FR Merijn Bolink NL Center for PostNatural History Mark Dion US Driessens & Verstappen Daisy Ginsberg UK Tue Greenfort DK Natalie Jeremijenko US Eduardo Kac us James King UK Allison Kudla US Reinier Lagendijk NL Antti Laitinen FIN Hans op de Beeck B Michael Sailstorfer D Maarten Vanden Eynde B Adrian Woods NL Adam Zaretsky US

Z33 Huis voor actuele kunst Zuivelmarkt 33 B-3500 Hasselt +32 (0)11 29 59 60 www.z33.be

Foto: ‘wortel’ (foto: Kristof Vrancken / Z33) naar Morphoteque #9, Driessens & Verstappen, 1997

: Curator Karen Verschooren