het een soort vaag en onbestemd gevoel
zondheidsboodschappen en toenemende
toonstelling brengt een variëteit aan ac-
– eerder dan een uitgesproken emotie.
veiligheidsmaatregelen. Risico-eliminatie
tuele kunst rond de maatschappij van de
Soms blijven we ook onverschillig omdat
is de boodschap. De virtuele catastrofe
angst. Enerzijds zijn er de projecten die de
Volgens de Franse filosoof Jean Baudril-
de zaken waar we angst voor moeten
creëert een permanente uitzonderings-
visuele en narratieve codes van onze po-
lard leven wij vandaag in het tijdperk van
hebben te complex zijn om er een duide-
toestand waarin beperkende maatrege-
pulaire cultuur ontleden waarin angst ook
de virtuele catastrofe. Virtueel betekent
lijk oordeel over te vellen. Vaak circuleert
len een verhoogde staat van alertheid en
een bron van entertainment en fascinatie
hier niet dat de catastrofe niet reëel is of
er een wirwar aan meningen en opinies
waakzaamheid moeten garanderen. De
is. Anderzijds zijn er projecten over hoe
reëel kan worden, alleen dat zij nog niet
over een bepaald onderwerp, denk maar
vraag is ook hier natuurlijk in welke mate
angst onze wereld vormgeeft en welke
heeft plaatsgevonden en dus als een per-
aan gsm-straling of de opwarming van de
en op welke manier een individu hier-
ruimtelijke mechanismen ze hanteert.
manente dreiging boven ons hoofd hangt.
aarde.
door beïnvloed wordt. Boezemen die tal-
Dit kan gaan over de banale realiteit van
loze waarschuwingen ons niet alleen nog
een shopping-center tot een dystopische
NL
Architecture of Fear
De angsten van de hedendaagse maatschappij zijn ook virtueel in de zin dat zij
Veel cultuurfilosofen omschrijven onze
meer angst in? Doet die camera boven de
toekomstvisie waarin alleen in een afge-
veel minder eenduidig zijn, ongrijpbaar
huidige westerse cultuur als een maat-
stationstunnel niet juist vermoeden dat er
sloten biosfeer de natuur kan overleven.
en alomtegenwoordig. Het gaat niet meer
schappij van de angst (Lars Svend-
daar iets niet pluis is? Of maken ze ons
Een weerkerend element in dit ruimtelijke
om de grote big-bang catastrofe, maar om
sen, Frank Furedi, Ulrich Beck, Noam
in hun overvloed alleen maar nog meer
verhaal is de rol van de blik, de relatie
vele verspreide en sluimerende gevaren
Chomsky). Hiermee bedoelen zij niet zo-
onverschillig?
tussen zien, kennis, macht en controle.
die vaak ook minder zichtbaar en direct
zeer dat er meer angst is, maar wel dat
zijn. Fijn stof, elektromagnetische stra-
angst een soort bril is waardoor we de we-
ling, financiële crisis, virale ziektes... De
reld bekijken. Dit klimaat van de angst is
virtuele catastrofe is tegelijkertijd reëel
niet onschuldig gezien angst ook een heel
In Architecture of Fear bekijken we angst
die samengebracht zijn in de hal boven
en onvoorstelbaar. Wie kan zich werkelijk
sterke emotie is die het rationeel denken
niet als primitieve emotie of persoonlijke
analyseren op een meer pragmatische en
inbeelden hoe de aarde er zou uitzien na
overstijgt. Angst is dan ook een belang-
fobie, maar onderzoeken we hoe angst als
kritische manier hoe de media ons wereld-
een nucleaire ramp? Wat zou er gebeurd
rijk machtsmiddel waar heel wat belan-
een mentale constructie kan opgebouwd
beeld beïnvloeden en onze perceptie van
zijn als er toch een dodelijke griep de we-
gen mee gemoeid zijn. Niet voor niks is
worden door middel van taal en beeld.
de verhoudingen tussen reële risico’s en
reld was rondgegaan? Wat als er morgen
de veiligheidsindustrie een van de meest
Doorheen de tentoonstelling komen kun-
populaire angstscenario’s kunnen scheef-
geen water meer is?
boomende sectoren van vandaag en zijn
stenaars en ontwerpers aan bod die angst
trekken. Een laatste groep kiest juist voor
heel veel nieuwe ontwikkelingen binnen
op heel veel verschillende manieren als
een meer verstilde, poëtische benadering.
Natuurlijk worden we met veel meer po-
die sector commerciële afgeleiden van
onderwerp van hun werk maken. Met
Angst geeft daar aanleiding tot werken die
tentiële gevaren geconfronteerd, al was
militaire toepassingen. Natuurlijk is er niks
ruimtelijke, visuele of poëtische middelen
spelen met de limieten van het zichtbare,
het maar om de simpele reden dat we
mis met meer veiligheid, maar het brengt
proberen ze gevoelens van paranoia, drei-
die het vertrouwde uit balans brengen,
steeds meer kennis vergaard hebben,
ook excessen met zich mee. Ethische vra-
ging, verwarring of pure instinctieve angst
waarin eeuwenoude mysteries, of het
maar ook door de ontwikkeling van tech-
gen of dieperliggende sociale problemen
op te wekken. Tegelijkertijd onderzoeken
metafysische zich vermengen met het he-
nologie en de gevaren die dit met zich
worden al te snel terzijde geschoven. Wie
zij hoe die lichamelijke mechanismen van
dendaagse.
meebrengt. In de media worden we da-
niks te verbergen heeft, heeft toch niks te
angst zich vermengen met sociale ang-
gelijks gebombardeerd met een constante
vrezen?
sten of hoe ze zich verhouden tot verschil-
Dat angst gebruikt wordt als life style
lende vormen van macht.
keuze, als verkoopsargument of politiek
informatiestroom waarin paniek, crisis
Andere kunstenaars gaan ook op zoek De Tentoonstelling
naar de verborgen infrastructuren achter de retoriek van de angst. De ontwerpers
lokmiddel maakt haar niet minder reëel.
en catastrofe de toon voeren. Het is een
De maatschappij van de angst is dan ook
mallemolen van heftige emoties en tege-
meer dan enkel een gevoel. Zo worden we
Met Architecture of Fear verkent Z33
De vraag is alleen hoe wij met haar om-
lijkertijd voelen we vaak helemaal niets.
steeds vaker en grondiger gecontroleerd,
opnieuw een erg relevant actueel thema
gaan, welke wereld we voor onszelf willen
Doordat de angst voortdurend van de ene
gewaarschuwd, ingedekt. Denk maar aan
doorheen de kritische blik van internatio-
creëren.
dreiging naar de andere verschuift, wordt
de vele overheidswaarschuwingen, ge-
nale kunstenaars en designers. De ten-
becomes a sort of vague, undefined
sures. Risk elimination is the word.
the visual and narrative codes of our
feeling - rather than a strong emotion.
The virtual catastrophe creates a per-
popular culture, in which fear exists
Sometimes we remain indifferent, be-
manent state of exception in which
as a source of entertainment and
According to the French philosopher
cause the things we fear are too com-
restrictive measures are to ensure a
fascination. On the other hand, there
Jean Baudrillard, we are currently
plex to comprehend and assess cor-
heightened state of alertness and vigi-
are projects on how fear shapes our
living in the era of the virtual catas-
rectly. Often we are faced with a jumble
lance. The question is of course how
world and what its spatial mechanis-
trophe. Virtual, not in the sense that
of views and opinions on a particular
and to what extent this affects an in-
ms are. These might include the mun-
the catastrophe is not real or cannot
topic, like for instance mobile phone
dividual. Do these countless warnings
dane reality of a shopping centre or a
become real, only that it has not yet
radiation or global warming.
not only inspire more fear? Does that
dystopian vision of the future in which
camera above the station tunnel not
nature can only survive in an enclosed
EN
Architecture of Fear
occurred and is therefore hanging over our heads as a permanent threat. The
Many cultural philosophers describe
suggest that something is wrong? Or
biosphere. A recurring element in this
fears of contemporary society are also
our current Western culture as a so-
does their abundance make us more
spatial narrative is the role of the gaze,
virtual in the sense that they are much
ciety of fear (Lars Svendsen, Frank
indifferent?
the relationship between seeing, know-
more ambiguous, elusive and ubiqui-
Furedi, Ulrich Beck, Noam Chomsky).
tous. They no longer concern the great
This does not imply that there actu-
big bang catastrophe, but rather the
ally is more fear, but that fear has
many scattered and latent, often less
become a kind of filter through which
In Architecture of Fear, we look at fear
ners assembled in the hall on the up-
visible and pressing dangers. Fine
we see the world. This climate of fear
not as a primitive emotion or perso-
per floor make a more pragmatic and
particles, electromagnetic radiation,
is not harmless, since fear is a very
nal phobia, but investigate how fear
critical analysis of how the media in-
financial crises, viral diseases... The
strong emotion that transcends rati-
as a mental construction can be built
fluence our worldview and distort our
virtual disaster is both real and uni-
onal thought. Fear in this sense is an
up through language and image. The
perception of the relationship between-
maginable. Who can really imagine
important instrument of power where a
exhibition presents artists and desig-
genuine risk and popular scenarios of
what the world will look like after a nu-
myriad of interests are involved. This
ners who have explored this fear as
fear. A final group of artists chooses a
clear disaster? What would happen if
explains why the security industry has
the subject of their work in many dif-
more tranquil, poetic approach. Here,
a deadly flu swept across the globe?
become one of the most booming in-
ferent ways. They set out to arouse
fear inspires works that play with the
What if tomorrow our fresh water sup-
dustries of today, and why a lot of new
feelings of paranoia, threat, confusion,
boundaries of what is visible, subvert
plies are depleted?
developments in the commercial sec-
or sheer instinctive fear using a variety
the familiar, works in which ancient
tor find their origin in military applica-
of spatial, visual and poetic means. At
mysteries or the metaphysical mix with
Of course, we face many more po-
tions. Of course there is nothing wrong
the same time, they explore how the
the present-day.
tential dangers, if only for the simple
with more security, but it does lead to
physical mechanisms of fear mix with
reason that we have acquired more
excesses. Ethical questions or deeper
social anxieties and how they relate to
The fact that fear is used as a life style
knowledge, but also because of the
social issues are all too easily brushed
different forms of power.
choice, as a sales pitch or as political
development of technology and the
aside. If you have nothing to hide, then
dangers it entails. Through the media
you have nothing to fear, right?
we are bombarded every day with a
ledge, power and control. Other artists THE EXHIBITION
investigate the hidden infrastructures behind the rhetoric of fear. The desig-
bait makes it no less real. The question With Architecture of Fear, Z33 again
is how we deal with fear, what kind of
explores a very relevant topic as seen
world we want to create for ourselves.
constant flow of information in which
The society of fear is more than just
from the critical perspective of interna-
panic, crisis and catastrophe set the
a feeling. It is true that we are more
tional artists and designers. The exhi-
tone. It is a whirlwind of intense emo-
frequently and thoroughly controlled,
bition brings together a variety of con-
tions, while at the same time, we of-
warned, safeguarded. Think of the
temporary artworks centred around
ten feel nothing. As the constant fear
many government warnings, health
the society of fear. On the one hand
shifts from one threat to the next, it
messages and increased safety mea-
there are the projects that investigate
10
NL
J e n n i f er & K e vin M cCoy S of t R a i ns #6: Su b u rb a n H or r or
2004
Suburban Horror maakt deel uit van
Lynch. Daarin worden de idyllische sub-
de serie Soft Rains, waarin Jennifer
urbs met hun groene tuintjes en witte hek-
en Kevin McCoy bekende cult- en
ken de setting voor een verhaal over de
genrefilms als vertrekpunt nemen.
meest obsessieve en duistere uitspattin-
Boven deze miniatuur diorama’s
gen van de mens. Net als in de film groeit
torenen kleine camera’s uit die live
er een ongemakkelijke spanning, het ver-
filmbeelden projecteren in een on-
trouwde krijgt een dreigende ondertoon.
eindige lus.
Zelfs binnen die geïdealiseerde wereld is
Voor dit werk lieten de kunstenaars zich
het unheimliche, de angst voor het vreem-
inspireren door Blue Velvet van David
de, sluimerend en dreigend aanwezig.
EN
Suburban Horror is part of the
Lynch, which uses an idyllic subur-
Soft Rains series, in which Jen-
ban village with its green gardens and
nifer and Kevin McCoy use fa-
white picket fences as a setting for a
mous cult and genre movies as
story about man’s most obsessive and
a starting point. Small cameras
dark excesses. Like in the film, the
tower above miniature dioramas
uneasy tension grows; the familiar ac-
showing live footage projected in
quires a threatening undertone. Even
an endless loop.
within this idealized world, the uncan-
The artists’ inspiration for this work
ny, the fear of the unknown, is secretly
was the film Blue Velvet by David
and threateningly present.
J e n n i f er & K e vin M cCoy B i g B ox ¤ – Big Bo x ‹
12
NL
2008 – 2009
In Big Box creëren Jennifer en Kevin McCoy miniatuur diorama’s van een gigantisch winkelcentrum dat in een soort post-apocalyptische ruïne veranderd is. Het ene is overwoekerd door planten, het andere is een wasteland vol afval bewoond door zombies. Het model staat op een traag ronddraaiende tafel en wordt als een drive-by view gefilmd en vertoond. De big boxes refereren onder andere aan het werk van schrijver J.G. Ballard en de films van George Romero (Dawn of the Dead).
EN
In Big Box, Jennifer and Kevin McCoy create miniature dioramas of a giant shopping mall that has turned into a kind of post-apocalyptic ruin. One is overgrown with plants, another is a garbage-infested wasteland inhabited by zombies. The model is placed on a slowly rotating table and is filmed and shown as a drive-by view. The big boxes refer to the work of writer J.G. Ballard and the films of George Romero (Dawn of the Dead), among others.
J i l l M a gid A R e a s on a b l e M a n in a B ox
14
2010
A Reasonable Man in a Box neemt
verdachte samen met een insect opsluiten
de omstreden Bybee memo als uit-
in een kleine afgesloten ruimte is bijvoor-
gangspunt. Dit document, geschre-
beeld geen foltering zolang het insect niet
ven door Jay Bybee in 2002 voor
dodelijk is en zolang de man “redelijk”
defensie en de geheime diensten,
genoeg is om zijn situatie niet als levens-
beschrijft “aanvaardbare” methodes
bedreigend in te schatten. A Reasonable
van “enhanced interrogation”. De
Man in a Box verkent de perversie van
memo werd intussen alweer afge-
de rede en de verwevenheid van taal met
voerd onder president Obama.
macht. Angst als politieke constructie en
Op zuiver rationele wijze wordt erin aan-
angst in zijn meest primitieve vorm ont-
getoond waarom bepaalde technieken zo-
moeten elkaar in een intense fysieke er-
als waterboarding geen foltering zijn. Een
varing.
NL
EN
A Reasonable Man in a Box takes
a suspect in a small confined space
the controversial Bybee memo
with an insect, for example, is not tor-
as its starting point. This docu-
ture as long as the insect is not lethal
ment, written by Jay Bybee in
and as long as the man is “reason-
2002 for defence and intelligence
able” enough to view his situation as
agencies, describes “acceptable”
non-life-threatening.
methods
inter-
Man in a Box explores the perversion
rogation”. The memo has since
of reason and the interrelationship of
been withdrawn under President
language and power. Fear as a politi-
Obama.
cal structure and fear in its most primi-
of
“enhanced
A
Reasonable
It explains, in a purely rational way,
tive form come together in an intense
why certain techniques such as wa-
physical experience.
terboarding are not torture. Locking
K i n -Wa h Tsa ng The S e c o nd Se a l – Eve ry B e i n g That Op p o se s P r og r ess Sho u l d Be Fo o d F or You
16
NL
2009
The Second Seal is het tweede deel
De geanimeerde teksten werden geschre-
in een reeks van zeven video-instal-
ven door de kunstenaar zelf. Ze bevatten
laties waarin Kin-Wah Tsang digitale
naast bijbelse ook filosofische referenties
technologie en tekstmateriaal com-
waarmee de kunstenaar de complexe si-
bineert.
tuatie van onze hedendaagse maatschap-
The Seven Seals refereert aan de Zeven
pij en zijn vele doemscenario’s en angsten
Zegels van de Apocalyps. In het Tweede
probeert te articuleren. Hij ziet deze ang-
Zegel verschijnt een moordend rood
sten tegelijkertijd als deel van een einde-
paard, de tweede ruiter van de Apocalyps
loze cyclus van rust, onrust en chaos.
die symbool staat voor bloederige oorlog.
EN
The Second Seal is the second
The animated texts were written by
in a series of seven video instal-
the artist himself. They also contain
lations in which Tsang Kin-Wah
both biblical and philosophical refer-
combines digital technology and
ences through which the artist tries to
textual material.
articulate the complexities of our con-
The Seven Seals refers to the Seven
temporary society with its many doom
Seals of the Apocalypse. In the Sec-
scenarios and anxieties. He simultane-
ond Seal, a murderous red horse ap-
ously sees these fears as elements in
pears, the second horseman of the
an endless cycle of rest, unrest and
Apocalypse symbolizing bloody war.
chaos.
18
NL
T r a c e y M o f fatt D o om e d
2007
Aardbevingen, tsunami’s, ontplof-
Het resultaat is een confronterende af-
fingen, overstromingen, geweld, ter-
spiegeling van onze eigen fascinatie voor
reur! In een hallucinant tempo rijgen
angst en geweld en onze hang naar sen-
Tracey Moffatt en Gary Hillberg een
sationele beelden. Elke scène draagt een
lange opeenvolging van spectacu-
resem aan verwijzingen. Het geheel legt
laire beelden van rampen uit aller-
niet alleen de codes van het rampengenre
lei Hollywoodfilms aan elkaar. De
en het verlangen van de toeschouwer
beelden worden begeleid door een
naar de climax bloot, maar toont tegelijk
entertainende technosoundtrack die
hoe bepaalde maatschappelijke angsten
de pieken en dalen van onze emo-
verweven zitten in onze populaire cultuur.
ties dirigeert.
EN
explo-
The result is a confronting reflection of
sions, floods, violence, terror!
our own fascination with fear and vio-
Tracey Moffatt and Gary Hillberg
lence and our appetite for sensational
string together a long succession
images. Each scene is laden with a
of spectacular disaster images
host of references. The whole not only
from all kinds of Hollywood mov-
explains the codes of the disaster gen-
ies at a hallucinatory pace. The
re and reveals the audience’s desire
images are accompanied by an
for the climax, but also shows simul-
entertaining techno soundtrack
taneously how certain social anxie-
that directs the ups and downs of
ties are interwoven into our popular
our emotions.
culture.
Earthquakes,
tsunamis,
20
I l kka H a l so M u s eu m o f Natu re
2004
I visualize shelters, massive buildings where big ecosystems could be stored as they are found today, in the present. These massive buildings protect forests, lakes and rivers from pollution and, more importantly, they protect nature from the actions of man himself. At the same time, I study different aspects of man’s relation to nature as though a rare, unique and endangered place.
NL
De angst voor de opwarming van het klimaat is misschien wel het grootste doemscenario dat boven ons hoofd zweeft. Met zijn reeks Museum of Nature brengt de Fin Ilkka Halso ons een dystopische visie op de toekomst van onze natuur. Ingekapseld in een afgesloten biosfeer wordt de wilde natuur getemd tot een hapklare pretpark- of museumattractie die de bezoeker op een gecontroleerde en entertainende manier kan beleven. Een voorgekauwde avontuurlijke ervaring waar je inkom voor betaalt.
EN
The fear of global warming is perhaps the greatest doom scenario that looms over our heads. With his series Museum of Nature, the Finn Ilkka Halso presents a dystopian vision of the future of our natural environment. Encapsulated in a sealed biosphere, the wilderness is tamed to a bite-sized amusement park or museum attraction that visitors can experience in a controlled and entertaining way. A ready-made adventurous experience for the price of an entry ticket.
Foto: Ilkka Halso
T r ev or Pa gl e n L i m i t T e l e p ho to gra p hy
22
NL
2007 – ...
In deze reeks fotografeerde Paglen
high tech wapens of voor biologische oor-
geheime militaire basissen op de
logsvoering. De sites zijn vaak zo afgele-
meest
diep
gen dat ze met gewone optische middelen
verborgen in de woestijn of afge-
niet zichtbaar zijn. Paglen maakte dan ook
schermd door kilometerslange stro-
gebruik van gespecialiseerde astronomi-
ken land verboden toegang.
sche lenzen om deze onzichtbare structu-
afgelegen
plaatsen,
De sites worden gebruikt voor militaire
ren op de kaart te zetten en de gewone
trainingen, maar het zijn ook locaties waar
burger bewust te maken van hun bestaan.
geheime militaire testen gebeuren met
EN
In this series, Paglen photo-
military tests with high tech weapons
graphed secret military bases in
or biological warfare are performed.
the most remote locations; deep
Most sites are so remote that they can-
in the desert or shielded by mile-
not be spotted with conventional opti-
long strips of land where access
cal means. Paglen uses specialized
is prohibited.
astronomical lenses to put these invis-
The sites are used for military training,
ible structures on the map and make
but they are also places where secret
the public aware of their existence.
Foto: Open Hangar, Cactus Flats, NV Distance ~ 18 miles, 10:04 a.m. – 2007 – © Trevor Paglen Courtesy Galerie Thomas Zander, Cologne and Altman Siegel Gallery, San Francisco
24
NL
T r ev or Pa gl e n The O t h e r Night Sky
2007 – ...
The Other Night Sky zoomt in op
De foto’s werden genomen met gespe-
geheime infrastructuren die zich
cialiseerde camera’s en telescooplenzen.
boven ons hoofd bevinden, zoals
Door de lange belichtingstijden zien we de
surveillance satellieten of geheime
bewegende objecten als strepen verschij-
ruimteveren.
nen tegen een achtergrond van sterren
Met behulp van informatie van amateur-
en wolken. Geostationaire satellieten, die
astronomen en met gespecialiseerde
meedraaien met de rotatie van de aarde,
software, maakte Paglen foto’s van deze
verschijnen op de beelden als een punt.
onbekende objecten hoog in de hemel.
EN
The Other Night Sky zooms in on
taken with specialized cameras and
the secret infrastructures that
telescopic lenses. Because of the long
hover above our heads, such as
exposure times, the moving objects of-
surveillance satellites or secret
ten appear as streaks against a back-
space shuttles.
drop of stars and clouds. Geostation-
Using information from amateur as-
ary satellites, which follow the rotation
tronomers and specialized software,
of the earth, appear in the images as
Paglen took pictures of these unknown
dots.
objects in the sky. The photos were
Foto: LACROSSE/ONYX II Radar Imaging Reconnaissance Satellite Passing Through Draco (USA 69) – 2007 © Trevor Paglen – Courtesy Galerie Thomas Zander, Cologne and Altman Siegel Gallery, San Francisco
L au r e n t Gra sso
26
NL
Laurent Grasso is gefascineerd door
oude angsten en fascinaties hun weerga
mysterieuze en onzichtbare feno-
vinden in onze hedendaagse maatschap-
menen. De onderwerpen van zijn
pij. Daarbij creëert hij een imaginaire en
werken kunnen zowel hedendaagse
poëtische wereld waarin fictie en realiteit,
wetenschappelijke fenomenen zijn
heden en verleden, het bovennatuurlijke
zoals elektromagnetische straling,
en het wetenschappelijke op een surrea-
radio- of energiegolven, geheime
listische en vaak bevreemdende manier
militaire basissen en surveillance
met elkaar in aanraking komen. Het op-
netwerken, als natuurverschijnselen
wekken van een zekere atmosfeer waarin
of het bovennatuurlijke.
mysterie, bevreemding en verwondering
Hij laat zich inspireren door de klassieke
centraal staan, is essentieel voor Grasso’s
kunstgeschiedenis en de hedendaagse
werk.
beeldcultuur en onderzoekt hoe eeuwen-
EN
Laurent Grasso is fascinated by
tory and contemporary visual culture
mysterious and invisible phenom-
and examines how age-old fears and
ena. The subjects of his works
fascinations are expressed in our
can
contemporary
modern society. In addition, he creates
scientific phenomena such as
an imaginary and poetic world where
electromagnetic radiation, radio
fiction and reality, past and present,
or energy waves, secret military
the supernatural and science come to-
bases and surveillance networks,
gether in a surreal and often surprising
and natural phenomena or the su-
way. Central to Grasso’s work is the
pernatural.
creation of an atmosphere of mystery,
be
either
He is inspired by classical art his-
surprise and wonder.
L au r e n t Gra sso ⁄ §⁄ ·
28
2007
Productie: Institut d’Art Contemporain, Villeurbanne & Rhône-Alpes FCDR Collection, Paris
NL
In 1619 gebruikte Galileo de term
reflecteren een belangrijke bron voor high
aurora borealis voor het eerst. Dit
tech onderzoek naar het militaire gebruik
vreemde lichtverschijnsel werd eeu-
van elektromagnetische golven. Deze
wenlang aanzien als een mysterieus
video reproduceert dit lichtfenomeen op
en angstaanjagend fenomeen. Ook
artificiële wijze in een omgeving met een
nu is het nog een bron van specu-
geodetische sfeer. Het werk bevat ver-
latie.
schillende verwijzingen naar andere wer-
Zo is onderzoek van Nikola Tesla over
ken van Grasso, bv. de sculptuur Echelon,
elektromagnetische straling en de capaci-
de sculptuur 525 en de installatie Haarp.
teit van aurora borealis om deze straling te EN
In 1619, Galileo used the term
was an important basis for high tech
aurora borealis for the first time.
research on the military use of electro-
This strange light phenomenon
magnetic waves. This video artificially
was once considered a mysteri-
reproduces this light phenomenon
ous and frightening occurrence.
in an environment with a geodesic
Even now, it remains object of
sphere. The work contains several
speculation.
references to other works by Grasso,
The research of Nikola Tesla on elec-
such as the Echelon and 525 sculp-
tromagnetic waves and the ability of
tures, as well as the Haarp installation.
aurora borealis to reflect this radiation
L au r e n t Gra sso ∞¤∞
2007
Productie: Institut d’Art Contemporain, Villeurbanne & Rhône-Alpes
NL
Deze sculptuur, een geodetische sfeer gebaseerd op het model van Buckminster Fuller, refereert aan de vorm van de ontvangststations van de Echelon netwerk, een wereldwijd surveillance systeem.
EN
This sculpture, a geodesic sphere based on the model of Buckminster Fuller, refers to the shape of the receiving stations of the Echelon network, a global surveillance system. Courtesy: Galerie Chez Valentin, Paris
L au r e n t Gra sso E c l i ps e
30
NL
2007
De sfeer verschijnt hier in constellatie met een cirkelvormig neonwerk. Grasso maakt vaak gebruik van neons omwille van de speciale lichtatmosfeer die ze opwekken.
EN
Here, the geodesic sphere appears in a constellation with a circular neon work. Grasso often uses neons because of the special atmospheric light they generate.
L au r e n t Gra sso S t u d i es into the Pa st
2011
Productieopdracht Z33 / Z33 production assignment
NL
Met Studies into the past concentreert Grasso zich op de klassieke schilderkunst. Hij herneemt een aantal van zijn centrale thema’s (telekinese, eclips, aurora borealis) in een reeks schilderijen. In een klassiek uitziend landschap wordt een vreemd object ingebracht met een erg bevreemdend en mysterieus effect tot gevolg.
EN
In Studies into the past, Grasso focuses on classical painting. He reworks some of his central themes (telekinesis, eclipse, aurora borealis) in a series of paintings. A foreign object is introduced in a classic-looking landscape, creating a very alienating and mysterious effect.
Cha r lot te Lyb e e r The V i l la ge s
32
2011
Productieopdracht Z33 / Z33 production assignment
NL
Van 2003 tot en met 2008 verbleef
herkenbare Belgisch/Nederlandse archi-
en fotografeerde Charlotte Lybeer in
tectuur, van luxueus shoppingdorp tot
gated communities en hedendaagse
vakantieresort of residentiële wijk. Deze
themaparken over de hele wereld.
“paradijselijke” enclaves zijn door project-
Ook in haar nieuwste project The
ontwikkelaars in de vergaderzaal bedacht
Villages focust ze op afgesloten
en hebben meestal niets te maken met
plaatsen waar de illusie van veilig-
authenticiteit of lokale context. De artifici-
heid en gedroomd geluk centraal
ële decors vormen lege capsules met als
staat.
doel een zo aangenaam mogelijke omge-
Ze bezocht enkele totaal verschillende
ving creëren voor massaconsumptie en
plaatsen in de wereld met een gelijkaar-
-toerisme.
dige architectuur, geïnspireerd op een
EN
From 2003 to 2008, Charlotte
gian/Dutch-inspired architecture, from
Lybeer photographed and lived in
luxury shopping villages to holiday
gated communities and contem-
resorts and residential districts. These
porary theme parks around the
“paradise” enclaves were created by
world. In her latest project, The
developers from behind a desk and
Villages, she focuses on confined
usually have nothing to do with au-
places typified by a central theme
thenticity or local context. The artificial
that combines an illusion of safe-
settings are empty capsules aimed at
ty with dreamed happiness.
creating a pleasant environment for
She visited a variety of places in the world with a similar, recognizable Bel-
mass consumption and tourism.
34
S u sa n n a He rtrich R e a li t y Che cking De vice RIS K
2008
2010 – 2011
What should we fear – terrorist attacks or bird flu? Are we more likely to die a slow death of cancer or a quick death on the motorway?
NL
Deze interactieve informatiemachine confronteert mensen met hun persoonlijke angsten. In geanimeerde grafische tabellen onderzoekt de toepassing de relatie tussen publieke perceptie en het eigenlijke risico van een aantal hedendaagse angstscenario’s. Volgens Hertrich is het object gemaakt voor een maatschappij waarin angst bijna een life style keuze is geworden. De educatieve tabellen zijn afgeleiden van het werk.
EN
This interactive information machine confronts people with their personal fears. In the animated graphical charts, the application examines the relationship between public perception and actual risk in a number of contemporary scenarios of fear. According to Hertrich, the object is created for a society in which fear has almost become a life style choice. The educational wall charts are derived from this work.
Foto: Ha-Yeon Yoo
36
NL
S u sa n n a He rtrich P r os t h ese s f o r Instincts
2008 – 2010
Prostheses for Instincts is een on-
prostheses kunnen ons via elektronische
derdeel van Hertrichs onderzoek dat
simulatie gelijkaardige lichamelijke en
vertrekt van wetenschappelijke theo-
mentale sensaties (kippenvel, koude ril-
rie over emoties.
lingen, verhoogde staat van alertheid) be-
Via ideeën en prototypes wordt er gespe-
zorgen als degene die we ervaren bij een
culeerd hoe angst als primitieve basisemo-
instinctieve angstreactie. Het onderzoek
tie gekoppeld kan worden aan abstracte
bestaat uit verschillende onderdelen zoals
data over hedendaagse rampscenario’s,
Alertness Enhancing Device, Fear Tuners
zoals financiële risico’s, gezondheid, ter-
en Prostheses for Instincts.
reurdreiging of natuurrampen. Bepaalde
Prostheses for Instincts is part of
Through electronic simulation, some
Hertrich’s research based on the
prostheses are able to create physical
scientific theory of emotions.
and mental sensations (goose bumps,
Ideas and prototypes try to establish
chills, increased state of alertness)
how fear as a primitive emotion can
similar to the ones we experience in
be linked to abstract data on contem-
instinctive fear responses. The study
porary disaster scenarios, such as
consists of several parts, including
financial risks, health issues, natu-
Alertness Enhancing Device, Fear Tun-
ral disasters or the menace of terror.
ers and Prostheses for Instincts.
EN
Foto: Susanna Hertrich
38
NL
S u sa n n a He rtrich The r a py M a chine s: Au to m at ed A ncho ring Armo u r
2010
Automated Anchoring Armour maakt van de menselijke huid een interface voor emotioneel welzijn. Het prototype refereert aan cultuurcriticus Frank Furedi’s boek Therapy Culture. Daarin omschrijft hij onze maatschappij als een gemeenschap waarin de belofte van voortdurende psychologische bijstand centraal staat. Automated Anchoring Armour fungeert als een emotionele pacemaker. Het illustreert Furedi’s kritische positie tegenover onze zogenaamde therapiecultuur doordat het ook de kwetsbaarheid van zijn drager manifest maakt.
EN
Automated Anchoring Armour turns human skin into an interface for emotional well-being. The prototype refers to cultural critic Frank Furedi’s book Therapy Culture, in which he describes our society as a community in which the promise of on-going psychological support is of crucial importance. Automated Anchoring Armour serves as an emotional pacemaker. It illustrates Furedi’s critical position towards our so-called therapy culture by revealing the vulnerability of its carrier.
“The therapeutic imperative is not so much towards the realisation of selffulfillment as the promotion of self-limitation. It posits the self in distinctly fragile and feeble form and insists that the management of life requires the continuous intervention of psychological exercise.” (Frank Furedi, Therapy Culture. Cultivating vulnerability in an uncertain age, Routledge 2003)
40
NL
D e G eu z e n G lob a l Anx ie ty M o nito r
2007 – ...
Global Anxiety Monitor van media-
komen dezelfde beelden terug, maar even
collectief De Geuzen is gebaseerd
goed kunnen totaal verschillende beelden
op gemediatiseerde beelden en de
opduiken. De continu herhaalde zoekop-
manier waarop hun context en bete-
drachten maken niet alleen de invloed van
kenis fluctueren op het internet.
plaats en taal zichtbaar, maar ook ver-
In de databank van Google images wordt
schuivingen in de tijd.
een lijst van sleutelwoorden als oorlog, financiĂŤle crisis of klimaatverandering in
Het project is ook online te bekijken via
verschillende talen opgezocht. Elke taal
www.geuzen.org/anxiety
levert unieke beeldresultaten op. Soms
EN
Global Anxiety Monitor by media
results. Sometimes the same images
collective De Geuzen is based on
reappear, but very different pictures
mediatized images and the way
emerge as well. The continuously re-
their context and meaning fluctu-
peated queries not only reveal the in-
ate on the Internet.
fluence of place and language, but of
A search is performed in the Google
shifts in time as well.
image database of a list of keywords that include war, financial crisis or cli-
The project is also available online
mate change in different languages.
through www.geuzen.org/anxiety
Each language turns out unique image
42
F lor i s Do u ma The N ews Va l u e Fo rmu l a
2011
Productieopdracht Z33 / Z33 production assignment
NL
Onze perceptie van angst is een pro-
honderden doden. In de installatie wordt
duct van de media. Maar achter de
deze formule geanalyseerd en worden
selectiecriteria waarover wel of niet
verschillende variabelen (aantal slachtof-
geschreven wordt, staat een wrange
fers, locatie) automatisch uit binnenko-
formule: aantal slachtoffers gedeeld
mende nieuwsberichten gefilterd. Elk be-
door (mentale) afstand.
richt krijgt zo een impactscore toegekend
Dit verklaart waarom een schietpartij in
die weergeeft hoeveel mediawaarde een
de VS met enkele doden meer aandacht
bericht heeft vanuit onze West-Europese
krijgt dan een aardbeving in Peru met
perceptie.
EN
Our perception of fear is a prod-
with hundreds of casualties. In the
uct of the media. But the selection
installation, this formula is analysed
criteria that determine what is
and different variables (number of
written about and what is not, are
casualties, location) are automatically
based on a cold equation: num-
filtered from incoming news. Every
ber of victims divided by (mental)
message is given an impact score
distance.
that shows what the media value of a
This explains why a shooting in the
message is as seen from our Western
U.S. with a few deaths is given more
European perspective.
attention than an earthquake in Peru
44
NL
B u r e au d ’É tu d e s A d m i n i s t ratio n o f Te rro r
2009
Bureau d’Études houdt zich con-
onzichtbaar netwerk van globale machts-
sequent bezig met het maken van
verhoudingen tussen individuen, politieke
kritische kaarten. Daarop brengen
instituten en bedrijven. Deze worden hier
ze politieke, sociale en economische
op heldere grafische wijze blootgelegd.
systemen met elkaar in verband die
In Administration of Terror wordt een
op het eerste gezicht weinig met el-
analyse gemaakt van verbanden tussen
kaar te maken hebben.
economische en politieke instellingen en
Achter de schermen vormen transnationa-
terroristische groeperingen.
le allianties tussen belangengroepen een
EN
Bureau d’Etudes is consistently
invisible network of global power rela-
involved in making critical maps.
tions that involve individuals, political
On these maps, political, social
institutions and businesses. Here, they
and economic systems that, at
are graphically exposed. Administra-
first sight, seem to have little in
tion of Terror makes an analysis of
common are connected.
linkages between economic and politi-
Behind the scenes, transnational alli-
cal institutions and terrorist groups.
ances between interest groups form an
Foto: Filipe Braga Exhibition view ‘To The Arts, Citizens!’ Fundação de Serralves - Museu de Arte Contemporânea, Porto
46
NL
M A R I E S E STE R ACCESS
2004
Access is een anoniem trackingsysteem dat onwetende voorbijgangers achtervolgt met een spotlight en een geluidsstraal. Het combineert de sociale controle van hedendaagse surveillance technologieÍn met onze drang naar entertainment en manipulatie. Access reist de wereld rond van de ene publieke plek naar de andere. En zijn volgende bestemming is Hasselt‌ Van 8 tot 25 november staat Access in de publieke hal in gebouw D van de PHL (Elfde-Liniestraat). De bediening en activatie van het trackingsysteem gebeurt door de bezoekers van de Access website. www.accessproject.net Op dinsdag 8 november wordt Access om 20u geopend met een A-Z Lezing van Marie Sester over haar werk, gevolgd door een openingsreceptie.
EN
Access is an anonymous tracking system that follows ignorant passers-by with a spotlight and a sound beam. It combines the social control of contemporary surveillance technologies with our desire for entertainment and manipulation. Access travels around the world from one public place to another. And its next destination is Hasselt... From November 8 to 25, Access will be on view at PHL, in the public hall in Building D (Elfde-Liniestraat). The tracking system is activated and controlled by the visitors of the Access website. www.accessproject.net On Tuesday November 8, Access will be opened at 8pm with an A-Z Lecture of Marie Sester about her work, followed by an opening reception.
Foto: Marie Sester - Exhibition view Ars Electronica
48
E ls Va n de n M e e rsch U n i t s of Inf inity
2011
Productieopdracht Z33 / Z33 production assignment
NL
Units of Infinity neemt de stad achter
dunne grenzen tussen intimiteit, interieur,
de gevels als uitgangspunt.
identiteit en politiek weer te geven in een
Alle levensbeschouwelijke interieurs van
kluwen van beeld- en geluidsfragmenten
eenzelfde stad (Antwerpen) worden in
die elkaar overlappen, neutraliseren en
foto’s en geluidsopnames vastgelegd.
versterken. Ze worden samengebracht in
De ruimtes zijn dikwijls ingebed in strikte
een afgesloten panoptische ruimte die de
sociale systemen, vrijwillig geĂŻsoleerd
driehoek van het alziende metafysische
met strakke rites en allesomvattende
oog probeert te overklassen.
overtuigingen. Units of Infinity tracht de
EN
The starting point for Units of In-
beliefs. Units of Infinity seeks to
finity is the city that lies behind
represent the thin boundaries between
the facades.
intimacy, interior, identity and poli-
All the religious interiors of one par-
tics through a jumble of images and
ticular city (Antwerp) are recorded in
sounds that overlap, neutralize and en-
pictures and sound recordings. The
hance. They are brought together in a
spaces are often set within strict social
confined panoptic space that seeks to
systems, voluntarily isolated through
outclass the triangle of the all-seeing
rigid rituals and all-encompassing
metaphysical eye.
Courtesy Els Vanden Meersch / Annie Gentils Gallery
50
NL
L au r e n t Gra sso The S i l ent M o vie
2010
The Silent Movie toont beelden van
structuur. The Silent Movie is bovendien
militaire constructies langs de kust
een werk over film en over de blik van de
van Cartagena, een eeuwenoud
camera. Deze vereenzelvigt zich met de
strategisch punt.
blik van de toeschouwer en brengt hem
De vestigingen vormen een opeenstape-
in een bevreemdende emotionele staat.
ling van verschillende historische lagen
Gevoelens van paranoia en dreiging
en stijlen. De oude forten en baterĂas
vermengen zich met de rustgevende
vermengen zich met hoogtechnologische
traagheid van de montage en het repeti-
apparatuur en traceren zo de ontwikkeling
tieve geluid van de golvende zee.
van de verdedigings- en surveillance infra-
EN
The Silent Movie presents images
and surveillance infrastructure. The
of military structures along the
Silent Movie is also a work about film
coast of Cartagena, an ancient
and the gaze of the camera. It identi-
strategic point.
fies with the gaze of the viewer and
The fortresses form a collection of
brings him into a strange emotional
various historical layers and styles.
state. Feelings of paranoia and men-
The ancient forts and baterĂas mix
ace mingle with the soothing inertia of
with high tech equipment, in this way
the montage and the repetitive sound
tracing the development of the defence
of the rolling sea.
Courtesy: Galerie Chez Valentin, Paris
RANDPROGRAMMA ARCHITECTURE OF FEAR
ARC H ITECTURE OF FEAR EXTRA PROGRAMME
Debat: veiligheid vs. vrijheid
Debate: safety vs. freedom
di 25.10.2011 – 20u
Tue 25 October 2011 – 8pm
Hoeveel vrijheid willen we opgeven in
How much freedom are we willing to give
naam van veiligheid? Over fundamen-
up in the name of safety? Debate on fun-
tele rechten en vrijheden versus meer
damental rights and freedoms versus
veiligheid en controle. Met o.a. Mark
more safety and control. With a.o. Mark
Elchardus, Philip Pirard & Jos Vander
Elchardus, Philip Pirard & Jos Vander
Velpen.
Velpen.
i.s.m. Liga voor Mensenrechten
in collaboration with Liga voor Mensenrechten
Rednote Festival Hasselt
Rednote Festival Hasselt
za 05.11.2011 – 15u
Sat 5 November 2011 – 3pm
Muzikantencollectief Champ d’Action gaat
Musicians collective Champ d’Action in
in dialoog met Architecture of Fear met
dialogue with Architecture of Fear, includ-
o.m. de stroboscopische muzikale perfor-
ing the stroboscopic musical performance
mance P-Trains van Ann Eysermans.
P-Trains by Ann Eysermans.
Met Ann Eysermans (contrabas), Serge
With Ann Eysermans (double bass),
Verstockt (gitaar), Arne Deforce (cello) &
Serge Verstockt (guitar), Arne Deforce
Kris Delacourt (gitaar).
(cello) & Kris Delacourt (guitar).
Foto: Ann Eysermans – P-Trains
53
54
55
Uitgelezen
Uitgelezen
do 01.12.2011 – 19u30
Thu 1 December 2011 – 7.30pm
Uitgelezen is een levend boekenprogram-
Uitgelezen is a live reading programme
ma voor en door lezers waarin de vaste
for and by readers in which Anna Luyten
gasten Anna Luyten (journaliste) en Jos
(journalist) and Jos Geysels (Minister of
Geysels (Minister van Staat) samen met
State) together with hostess Fien Sabbe
gastvrouw Fien Sabbe en twee gastpanel-
and two guests discuss three recent
leden drie recente boeken bespreken. Met
books. With music, tips and a tombola!
muziek, boekentips en een tombola!
Foto: Marie Sester – Access
Zebra Deluxe: Threads (1984)
Zebra Deluxe: Threads (1984)
wo 14.12.2011 – 20u15
Wed 14 December 2011 – 8.15pm
Access in PHL
Access in PHL
Zebra Deluxe is cinema en meer. Ils
Zebra Deluxe is cinema and more. Ils
08.11 – 25.11.2011
8 November – 25 November 2011
Huygens, curator van Architecture of
Huygens, curator of Architecture of Fear,
Fear, geeft uitleg over de tentoonstelling
throws a light on the exhibition and, as
Access is een anoniem trackingsysteem
Access is a covert tracking system that
en schotelt als toemaatje Threads voor.
a bonus, presents a viewing of Threads.
dat onwetende voorbijgangers achter-
follows ignorant passers-by with a spotlight
Deze hallucinante film was bedoeld om
This hallucinatory film was meant to warn
volgt met een spotlight en een geluids-
and a sound beam. It combines the social
de bevolking op een realistische wijze te
people of the consequences of a nuclear
straal. Het combineert de sociale controle
control of contemporary surveillance with
waarschuwen voor de gevolgen van een
disaster in a realistic way.
van hedendaagse surveillance met onze
our desire for entertainment. The work by
nucleaire ramp.
drang naar entertainment. Van 8 tot 25
Marie Sester is on view in the hallway of
november staat het werk van Marie Ses-
Building D of PHL from November 8 to 25,
ter in de hal van Gebouw D van de PHL,
Elfde-Liniestraat 25, Hasselt.
Elfde-Liniestraat 25, Hasselt.
MAD about Fear: expo
MAD about Fear: expo
16.12 – 23.12.2011
16 December – 23 December 2011
Z33 presenteert de resultaten van de
Z33
workshops rond Architecture of Fear met
workshops
Masterstudenten CMD en fotografie.
Architecture of Fear by Master students
in collaboration with Z-OUT - art in public space & PHL i.s.m. Z-OUT – kunst in de open ruimte & PHL
with the support of fonds voor culturele infrastructuur van
met steun van het fonds voor culturele infrastructuur van de
de Vlaamse Gemeenschap
Vlaamse Gemeenschap
presents
the
within
results
the
of
framework
the of
communication & multimedia design and A-Z Lezing Marie Sester
A-Z Lecture Marie Sester
Openingsreceptie: vr 16.12.2011 – 18u
+ openingsreceptie Access
+ opening reception Access
i.s.m. met MAD-faculty
di 08.11.2011 – 20u
Tue 8 November 2011 – 8pm
In het kader van de presentatie van haar
Marie Sester gives a lecture on her work
werk Access in de PHL, geeft Marie
as part of the presentation of the work
Sester een lezing over haar oeuvre.
Access in PHL.
photography. Opening reception: Fri 16 December 2011 – 6pm in collaboration with MAD-faculty
EDUCATIEF AANBOD ARCHITECTURE OF FEAR
EDUCATIONAL PROGRA M M E ARCHITECTURE OF FEAR
RONDLEIDINGEN
GUIDED TOUR S
Groepen kunnen een rondleiding reser-
Groups can reserve a guided tour, please
veren via info@z33.be (€ 30 per rondlei-
contact info@z33.be (€ 30 per tour).
ding).
On Saturdays and Sundays, individual
Individuele bezoekers kunnen op zater-
visitors can get a free guided mini tour at 3
dag en zondag een gratis minirondleiding
and 4pm in which one of our guides gives
volgen om 15u en 16u. Daarin geeft een
a brief introduction to the exhibition.
57
gids je een korte introductie in de tentoonstelling.
Beeld: collectiefJANNY
Voor kinderen en gezinnen
For children and families
Met de kijkwijzer kunnen kinderen van
The viewing guide allows children aged 10
10 tot 14 jaar de tentoonstelling bekijken,
to 14 years to view the exhibition, make
verbanden leggen, nadenken & creatief
connections, reflect upon and creatively
verwerken. Voor de jongsten is er een
process its content. For the youngest
kleur- en zoekplaat.
there is a “colour and discover” plate.
In het Z-lab, de educatieve ruimte, word je
At Z-lab, Z33’s educational space, there
zelf aan het werk gezet.
are plenty of hands-on activities.
AGENDA
25.10
20u
Debat: veiligheid vs. vrijheid Debate: safety vs. freedom
Kunstenaar voor 1 Dag (9-12 jaar)
Artist for a Day (9-12 years)
02-04.11.2011
2-4 November 2011
dagelijks van 10u tot 16u
daily from 10am to 4pm
Neem een kunstbad in Z33!
Immerse yourself in art at Z33!
Prijs: € 8 per dag
Price: € 8 per day
02 – 04.11
10u – 16u
Artist for a Day 02 – 04.11
13u – 17u30
Kunztlab
05.11
15u
Rednote Festival Hasselt
08.11 – 25.11 Kunztlab (13-15 jaar)
Kunztlab (13-15 years)
02-04.11.2011
2-4 November 2011
dagelijks van 13u tot 17u30
daily from 1pm to 5.30pm
Leer fotograferen en bewerken, geïnspi-
Learn how to take pictures and edit pho-
reerd op de tentoonstelling Architecture
tos, inspired by the exhibition Architecture
of Fear.
of Fear.
Beperkt aantal plaatsen.
Limited seats.
Prijs: € 30 voor de drie dagen
Price: € 30 for three days
Kunstenaar voor 1 Dag
08.11
Access in PHL 20u
A-Z Lezing Marie Sester + openingsreceptie Access A-Z Lecture Marie Sester + opening reception Access
01.12
19u30
Uitgelezen
14.12
20u15
Zebra Deluxe: Threads
16.12
18u
Opening MAD about Fear
Kunstenaars / Artists
Deze minicatalogus werd gemaakt voor
Bureau D’Etudes FR
de tentoonstelling Architecture of Fear van
De Geuzen NL/BE
2 oktober tot 31 december in Z33 – huis
Floris Douma NL
voor actuele kunst.
Laurent Grasso FR
This mini catalogue was created for
Ilkka Halso FI
the exhibition Architecture of Fear that
Susanna Hertrich D
runs from October 2 to December 31 at
Charlotte Lybeer BE
Z33 – house for contemporary art.
Jill Magid US Jennifer and Kevin McCoy US
Partners & sponsors
Tracey Moffatt AU
Randprogramma in samenwerking met /
Trevor Paglen US
Extra programme in collaboration with:
Marie Sester FR/US
Liga voor Mensenrechten, MAD-faculty,
Kin-Wah Tsang CN/HK
Red Note Festival Hasselt, Zebracinema,
Els Vanden Meersch BE
A-Z Lezingen & Z-OUT.
Curator
Met dank aan alle kunstenaars en
Ils Huygens
bruikleengevers / Thanks to all the artists and lenders Postmasters gallery (New York), Yvon Lambert (New York / Paris), Thomas Zander Galerie (Cologne), Galerie Chez Valentin (Paris), Roslyn Oxley9 Gallery (Sydney), NIMK (Netherlands Media Arts Institute, Amsterdam) & Serralves Foundation (Porto).
Z33 is een initiatief van de Provincie Limburg Z33 is partner van Design Platform Limburg en Kunstinlimburg.be Z33 is an initiative of the Province of Limburg Z33 is a partner of Design Platform Limburg and Kunstinlimburg.be Tekst / Text: Ils Huygens
Wettelijk depot / Legal Deposit: D/2011/5857/52
Vertaling / Translation: Michael Meert
Foto cover / Cover photo:
Vormgeving / Design: Niek Kosten
Jill Magid – A Reasonable Man in a Box (bewerkt)
V.U. / Publisher: Jan Boelen