(un) balanced Frederic Geurts
Z33 geeft elk jaar een kunstenaar de kans om een eerste grote solotentoonstelling te maken. Telkens wordt gekozen voor een kunstenaar die klaar is om de sprong naar de grote podia te maken. Dit jaar is de beurt aan kunstenaar Frederic Geurts. Frederic maakt steeds werk op maat van de plaats waar hij tentoonstelt. Tijdens Super! in 2006 maakte hij al een indrukwekkende sculptuur in de tuin van Z33. Nu krijgt hij met (un)balanced voor de eerste keer de kans om meerdere monumentale werken te realiseren die met elkaar en met de ruimte in dialoog kunnen gaan. Het resultaat van een zes weken durend intens werkproces in Z33 ligt nu voor u: drie nieuwe grote installaties en een nieuw videowerk, aangevuld met kleiner werk vertellen samen een groot en gelaagd verhaal.
Every year, Z33 gives one artist the opportunity to produce a first large solo exhibition. Each time we choose an artist who is ready to make the leap to the big stage. This year, the artist Frederic Geurts has been selected. One of his works was exhibited earlier at Z33. For Super! in 2006, he created an impressive sculpture in the art centre’s garden. (un)balanced gives Geurts the opportunity to create several monumental works which enter into dialogue both with each other and with the space. What lies before you is the result of an intense working process that took six weeks to realise: three new major installations and a new video, complemented by smaller work that tell us a great and multi-layered story.
1
(un)balanced: een interview met Frederic Geurts Hoe zou je jezelf en je werk omschrijven? Mijn werk bestaat voor een groot deel uit monumentale, maar toch zeer fragiele structuren op maat van de plek waar ze terechtkomen. Daarbij ga ik telkens opnieuw tot het uiterste in het aftasten van de grenzen van de zwaartekracht en de materialiteit van de constructies. Maak je je sculpturen in situ omdat je de afbakening van die ruimte nodig hebt om je werk te creëren?
Het aluminium vlak is 18 meter lang, drie meter hoog, maar slechts 3mm dik. Hoewel het een flinterdunne constructie is weegt het vlak 500 kilo. Het vlak rust enkel op zijn 3 mm dunne zijkant. The aluminium surface is eighteen meters long, three meters high, but only three mm thick. Although it is a very thin structure it weighs 500 kilos. The plane rests on its thin side, which is only three mm.
2
Ik denk het wel. Ik kan niet in een vacuüm iets maken. Ik heb context nodig. Ik speel graag in op de omgeving. Zowel de ruimtelijke aspecten als de betekenis van de plek zijn daarin belangrijk. In die zin ben ik meer een ontwerper. Zoals een architect een eisenbundel krijgt om vanuit te vertrekken, zo creëer ik voor mezelf een programma. Voor Z33 wou ik rond het thema van het wankele werken. Misschien omdat de architectuur hier zo statig is? Ik ben op zoek gegaan naar het moment van de kanteling, het bijna vallen. Op de één of andere manier vind je het terug in alle werken in de tentoonstelling: prominent zoals bijv. bij het aluminium vlak of de structuur met verzinkte staaldraden. Minder in het oog springend misschien bij de dansvideo, maar het is er wel. Vandaar ook de titel van de tentoonstelling: (un)balanced.
(un)balanced: an interview with Frederic Geurts How would you describe yourself and your work? My work mainly consists of monumental, yet very fragile structures made to fit the space in which they ultimately are set. Time and again I push the limits in exploring the boundaries of gravity and the materialness of the constructions. Do you make your sculptures on site because you need the delimitation of the space in order to create your work? I do think so. I can’t make it in the void of something. I need a context. I like to interact with the surroundings. Both the spatial aspects and the significance of the space are important in this respect. In this sense I am more a designer. The way an architect is given a tender to work from is how I create a programme for myself. For Z33 I wanted to work on the subject of the unstable. Perhaps because the architecture is so stately here? I went in search of the tipping moment, the moment of almost falling over. In one or the other way you can find it in all of the works in the exhibition: explicitly so in the aluminium plane or the structure with galvanised steel wires. Perhaps less obvious in the dance video, but it’s still there. Hence the title for the exhibition: (un)balanced. 3
Wat maakt je werk tot kunst en waarom wil je kunst maken? Wat ís kunst natuurlijk? Ik ga ervan uit dat de drijfveer om met kunst bezig te zijn sinds het begin der tijden niet veranderd is. We willen een antwoord bieden tegenover de absurditeit van het gegeven dat wij hier zijn en dat we sterfelijk zijn. In mijn kindertijd vond ik het een afschuwelijke gedachte dat het heelal oneindig is. Oneindigheid en zinloosheid waren voor mij hetzelfde. Nu kan ik ermee leven, meer zelfs, ik vind het oneindige en onvatbare vreemd genoeg ook geruststellend. Het te benoemen of ermee bezig te zijn werkt al troostend op zich. Misschien ben ik er daarom nog steeds mee bezig. Maar op de vraag waarom ik kunst maak, is er geen pasklaar antwoord. Je werk straalt een zekere schoonheid uit. Wat denk je over schoonheid in de hedendaagse kunst? Schoonheid is moeilijk te definiëren omdat iedereen dit anders invult. Jan Hoet zegt: “Schoonheid is geen criterium binnen de hedendaagse kunst.” Misschien heeft hij wel gelijk, maar daarom hoef je het nog niet uit te sluiten. Schoonheid fascineert ook, of je dit nu wilt of niet. Om het kantelpunt te zoeken tast je de technische grenzen af. 4
What makes your work art and why do you want to make art? Of course, what is art? I believe that the motivation for making art has not changed since the beginning of time. We want to respond to the absurdity of the fact that we are here and that we are mortal. During childhood, I found the concept of the infinite universe truly horrible. Infinity and senselessness meant the same to me. Now I can live with it, more so, I find the infinite and the intangible to be strangely comforting. To name it or work with it is already a comfort in itself. Maybe that is why I am still preoccupied with it. But as to why I make art, there is no ready-made answer. Your work exudes a sense of beauty. What do you think about beauty in contemporary art?
Boven de inkomsthal maakt een mobiel eindeloos hetzelfde rondje. Door de eigen luchtverplaatsing kantelt het steeds als het langs de museumwand scheert. Above the entrance hall a mobile is circling incessantly. Through its own displacement of air it keels over whenever it reaches the museum wall.
Beauty is hard to define because it means something different for everyone. Jan Hoet says: “Beauty is not a criterion in contemporary art.” Maybe he’s right, but that doesn’t mean it should be excluded. Beauty is fascinating, whether you want to or not. You explore the technical limitations to find the tipping point? Yes, the search for the technical boundary makes it tip over in a content-related way also. Suddenly it seems to be about something. It becomes an exis5
Ja, door die technische grens te zoeken kantelt het ook inhoudelijk. Ineens lijkt het ergens over te gaan. Het wordt een existentieel kantelpunt. Ik kan bijvoorbeeld maanden zoeken hoe ik een sculptuur kan maken die bij de minste zucht wind reageert. Waarom gebruik ik daarbij voile? Niet omdat ik dat een mooie sensuele stof vind, maar omdat ze de lichtste stof is die een oppervlakte kan overspannen. Je werk lijkt te ontstaan vanuit zware berekeningen. Je kan niet anders dan rekening houden met de zwaartekracht en de natuurwetten. Ik las echter dat je vertrekt vanuit je intuïtie en het experiment. Deze fragiele vleugel reageert op elk zuchtje wind, elke luchtverplaatsing. Je kan het haast niet bekijken zonder dat het beweegt. This fragile wing reacts to the slightest breath of wind, to every displacement of air. You can hardly look at this work of art without causing it to move.
Er zit inderdaad een suggestie in mijn werk dat het allemaal enorm berekend zou zijn en dat ik ingenieurskunst maak, maar dat is niet zo. Ik werk zuiver op intuïtie. In feite zou de kijker alleen de lichtheid van je werk mogen zien, en alle vakmanschap dat erachter zit moeten vergeten. Eigenlijk wel, zodat de kijker van mijn sculpturen niet denkt: “Amai, die gast kan goed solderen” (lacht). In mijn oudere werken heb ik bijvoorbeeld overspanningen gemaakt die vanzelf bleven staan, waardoor de virtuositeit nadrukkelijker aanwezig was. Met mijn expo ‘(un) balanced’ en het thema van de
6
tential tipping point. For instance, I can work for months on how to make a sculpture that responds to the slightest wind breeze. Why do I utilize voile here? Not because I think it’s a beautiful, sensual fabric, but because it’s the lightest fabric that can stretch across a surface. Your work seems to originate from complicated calculations. It is impossible not to take gravity and natural laws into account. However, I read that your starting points are intuition and experimentation. My work indeed suggests that everything is very calculated and that I in fact create engineer-art, but that is not the case. I work solely through intuition. The viewer should in fact only see the lightness of your work, and forget about all the technical skill that underlies it. In a way, yes, so that the viewer looking at my sculptures won’t think: “Wow, that guy can solder well” (laughs). In my older works for instance, I have made spans that stood on their own, making the virtuosity all the more apparent. But through my exhibition (un)balanced and the subject of tipping, I take virtuosity out of it in a way. My works seem to be collapsing, almost literally. My aluminium plane or my structure with galvanised steel 7
kanteling haal ik diezelfde virtuositeit er voor een deel onderuit. Mijn werken staan bijna letterlijk in te zakken. Mijn aluminium vlak of mijn structuur met verzinkte staaldraden zien er bijna uit alsof ze mislukt zijn. Ze zijn minder expliciet virtuoos, maar de zoektocht is er niet makkelijker of kleiner door. Bij mijn balans speel ik letterlijk met de kijker. Ze zien iets wat eigenlijk niet kan. Ik wil daarmee ongemakkelijkheid en onzekerheid bij de kijker teweegbrengen. Het is mijn betrachting hen letterlijk en figuurlijk aan het wankelen te brengen. Welke boodschap wil je graag meegeven? De balans gaat letterlijk over het wankele. In een breekbaar evenwicht balanceert de sculptuur op het randje van net niet omvallen. The balance is - literally - “shaky�. In a fragile equilibrium the sculpture balances on the brink of tipping over.
Ik wil helemaal geen boodschap meegeven. Bij boodschappen denk ik aan preken en aan slechte films waarin het goede het kwade zal overwinnen. Welke boodschap zit er in een goede film van bijvoorbeeld John Cassavetes? Geen! Maar je hebt wel een gevoel van herkenning. In zijn films zie je ook mensen die niet de hele tijd zelfverzekerd rondlopen, of mensen die mislukken. Dat werkt op een bepaalde manier louterend. Je hebt het gevoel dat je niet alleen bent met je gedachten, gevoelens en kwetsbaarheid. Wil je dat de kijker je sculpturen met een onbevangen blik aanschouwt of is er een begeleidende tekst nodig als extra sleutel bij je werk?
8
wires almost look like complete failures. Their virtuosity is less explicit, but that doesn’t make the exploration any less extensive or complicated. With balance I really manipulate the viewer. They see something impossible. I want to provoke unease and uncertainty in the viewer. It is my aim to topple them over, both literally and figuratively. What is the message you would like to convey? I don’t want to convey any message at all. Messages remind me of sermons and bad movies in which good conquers bad. What message is there for instance in a good John Cassavetes movie? None! But there is a feeling of recognition. In his movies you don’t always see people run about self-assuredly, or people who fail. This works cathartic in a way. You feel as if you are not alone with your thoughts, feelings, and vulnerability. Do you want the viewer to look at your sculptures with an open mind or is there need for accompanying texts as a key to your work? My sculptures should in the first place speak for themselves. Sometimes I’m surprised at how even a non-art connoisseur, when looking at a certain artwork, can be so close to the core of my work. With my Ellips there was 9
Mijn sculpturen moeten in de eerste plaats voor zichzelf spreken. Soms verbaas ik me erover hoe ook de niet-kunstkenner bij het aanschouwen van een bepaald kunstwerk soms heel dicht bij de kern van mijn werk zit. Zo was er een jongetje met het Syndroom van Down die me bij mijn Ellips vroeg: “Wat is dit? Dat is de wereld, hé?” Met één woord had hij alles gezegd. Ik kan me wel voorstellen dat een begeleidende tekst mensen kan helpen doordat het dingen aanreikt en in een bredere context plaatst. Is er een reden waarom je sculpturen geen titels hebben? De enige reden is dat het me niet lukt in taal iets te verzinnen bij mijn beeldend werk. Ofwel is het te eenzijdig, of net te sturend. Is er een verband tussen je innerlijke leefwereld en wat je naar buiten brengt in je kunst? Waarschijnlijk wel. Ik denk dat elke kunstenaar vanuit zijn eigen verhaal vertrekt. Ellips, Voorkamer Lier, 2003
Sommige kunstenaars spreken dat nochtans tegen. Dan vraag ik me af of dat echt waar is. Ik betwijfel dat toch. Waarom maak je bepaalde dingen? Je gaat toch niet iets maken dat ver van jezelf ligt? Daar heb je toch geen zin in?
10
this little boy with Down syndrome who asked me: “What is this? That’s the world, right?” With one word he had said it all. I can imagine though how an accompanying text can be helpful because it suggests meanings and places them in a broader context. Is there a reason why none of your sculptures have titles? The only reason is that languagewise I can’t seem to think of something to put next to my visual work. Either it’s too one-sided, or too suggestive. Is there a connection between your inner world and what you express through your art? Probably. I think every artist works from his own story. Some artists deny this. Then I wonder whether that’s really true. I doubt it, though. Why do you make certain things? You’re not going to make something that is completely disconnected from yourself? You’re not going to feel like doing that at all? In what way are your sculptures different from those of other contemporary artists? I don’t think I follow the flow. I find it a reassuring thought. I’m convinced that this is where I’ve 11
In welke zin verschillen jouw sculpturen van die van andere hedendaagse kunstenaars? Ik denk niet dat ik met de stroom meega. Ik vind dat een geruststellende gedachte. Ik ben ervan overtuigd dat ik daarin mijn eigen hedendaags verhaal gevonden heb. Je werk kan ook wel tijdloos genoemd worden. Daar ga ik niet mee akkoord. Vijftig jaar geleden zou ik mijn werk niet gemaakt kunnen hebben. Installatiekunst werd toen sowieso nog niet gemaakt. Ik zit mee in een traditie. Natuurlijk was er eerst Rodin die de sculptuur van zijn sokkel haalde en nadien bijvoorbeeld Serra, die de omliggende ruimte mee in het werk betrekt en de kijker daardoor fysiek deel laat uitmaken van dat werk. Dat heb ik niet uitgevonden. Ik ben ook maar een kind van mijn tijd. Welk werk was voor jou echt een ‘sleutelwerk’? Ik heb de kunstwereld altijd van heel dichtbij gevolgd. Ik was voor het eerst echt ontroerd door een kunstwerk bij het zien van een foto van Richard Long, een kunstenaar die in het landschap tekens achterlaat en ze daarna fotografeert. Op de foto stond een keienstrand afgebeeld. De kunstenaar had de grootste keien uitgezocht en die in een cirkel op de andere keien gelegd. Het is tegelijkertijd alles 12
found my own contemporary narrative. You could say your work is timeless. I don’t agree. I couldn’t have made my work fifty years ago. Installation art was not at all being made at that time anyway. I’m part of that tradition. Of course there first was Rodin who took the sculpture of its pedestal and then there was for instance Serra who pulled the surrounding space into the work and in doing so made the viewer a physical part of the work. I didn’t invent that. I’m just a child of my time. Which work of art was a true key work for you? I’ve always closely followed developments in the art world. The first time I was really touched by an artwork was when I saw a photo by Richard Long, an artist who leaves marks in the landscape and then photographs them. There was a pebble beach in the picture. The artist had selected the biggest stones and put them in a circle on the other stones. It’s everything and at the same time it’s nothing. Everything because the circle draws in the ebb and flow cycle and by extension the whole planet, and also nothing because still it’s just stones on stones.
13
De dagelijkse en evidente beweging van de aarde rond haar eigen as en rond de zon gaat quasi onopgemerkt aan ons voorbij. Door in zijn werk expliciet naar fysische wetmatigheden te verwijzen fungeert Geurts’ werk als een constante bewustmakingsmachine.
en niets. Alles omdat de cirkel de eb en vloed cyclus mee betrekt en dus bij uitbreiding de hele planeet en ook niets omdat het maar keien op keien zijn.
We are hardly aware of the Earth’s daily and manifest orbit around its own axis and around the Sun. Through his work Geurts refers explicitly to the physical laws and acts as a constant awareness machine.
Francis Smets beschrijft je werk in jouw boek (Frederic Geurts, MER, 2009) als een eigentijdse commentaar op De droom van Scipio. Kan je jezelf en je werk daarin terugvinden? In het verhaal van Cicero (50j vr Chr.) wordt Scipio in zijn droom door zijn grootvader meegenomen tot aan het hemelgewelf. Als Scipio hem vraagt welke muziek hij hoort, zegt zijn grootvader dat dit de muziek van de sferen is, waardoor alle planeten in muzikale verhoudingen ronddraaien en in samenklank zijn. Ik geloof inderdaad ook dat de kosmos een groter geheel is met complexe bewegingen, waar alle krachten met elkaar in evenwicht zijn. Als alles één groot geheel is dan zijn wij daar een onlosmakelijk deel van. Het maakt dat alles wat we doen invloed heeft op het geheel en het geheel op ons. Is kunst een veilige plek op deze wereld? Ik weet niet of kunst zo veilig is. Soms kan het geborgenheid bieden, zoals een moeder dat ook kan doen. Maar evenzeer kan die moeder ook uit haar krammen schieten, zodat ze je ook kan doen ontwrichten.
14
15
Dansfilm - Frederic Geurts, 2008-2009 Dans/Dance: Marie-Louise Wilderijckx & Michel Rahn Ondersteuning choreografie/Support choreography: Eric Raeves Muziek/Music: Peter Revalk
Camera: Leopold Horrix Klank/Sound: Danny Bierset Montage/Editing: Eddy Fontaine & Danny Bierset Realisatie/Realisation: Audiovisuele Studio/Provincie Limburg 2009
De structuur met verzinkte staaldraad is gemaakt op maat van de benedenruimte van Z33. Het raamwerk van de structuur volgt het ritme van de ramen van Z33. Hoewel het een uitermate lichte constructie is (70 kilo) is het een monumentaal werk dat de Z33 ruimte herdefinieert, ze wankeler maakt. The structure with galvanized steel wire was made-to-measure for the Z33 floor. The framework of the structure follows the rhythm of the windows. Although it is extremely lightweight (70 kilos), it is a monumental work that redefines the Z33 space, makes it wonky.
opbouw Spiraal, Z33 construction Spiral, Z33
22
Francis Smets describes your work in your book (Frederic Geurts, MER, 2009) as a commentary on Scipio’s Dream. Can you relate this to your work and yourself? In Cicero’s story (50 B.C.), Scipio is carried up to the heavenly expanse by his grandfather. When Scipio asks him what music he is hearing, his grandfather tells him it is the music of the spheres, making the planets orbit along proportions of musical geometry in harmony. I do believe that the universe is a larger whole with complex movements, in which all forces are in balance. If everything is one large whole, then we are an inseparable part of it. Therefore everything we do has an influence on the whole and vice versa.
De ellips is een thema dat Frederic Geurts vaker inspireert (zie p. 10-11). In Z33 is een getekende ellips bovenaan de trap een subtiele verwijzing naar deze intrigerende geometrische figuur. In tegenstelling tot de cirkel suggereert de ellips beweging door haar twee brandpunten. The ellipse is a subject that has often inspired Frederic Geurts (see p. 10-11). In Z33 an ellipse has been drawn at the top of the stairs as a subtle reference to this intriguing geometric figure. Unlike a circle, an ellipse suggests motion through its two foci.
Is art a safe place in this world? I don’t know if art is really all that safe. Sometimes it can give comfort, the way a mother can. But that mother can just as well blow and make you feel unbalanced. Which is why you want to express both the equilibrium and the imbalance through your sculptures? Indeed. I want to express that contradiction. Back to your childhood and youth. I have always made drawings, done projects, modelled in clay. 23
Daarom wil je met je sculpturen zowel dat evenwicht als dat onevenwicht aantonen. Inderdaad. Ik wil die contradictie weergeven. Terug naar je kindertijd en je jeugd. Ik heb altijd getekend, geknutseld en geboetseerd. Ik dééd dat gewoon, ik heb daar nooit over nagedacht. Ik heb altijd al dingen gemaakt. Dankzij een tekenleraar heb ik kunsthumaniora gevolgd. Nadien koos ik voor een opleiding productontwikkeling. Die richting was heel experimenteel en die ervaring is mij goed van pas gekomen. Heb je tijdens het experimenteren en creëren een publiek voor ogen?
opbouw Structuur met verzinkte staaldraad, Z33 construction Structure with galvanized steel wire, Z33
Niet echt. Ik probeer zelf mijn publiek te zijn. Ik denk dat dát net kunst maken is: iets creëren zonder echt goed te weten waarom en dan als een vreemde naar je eigen werk terugkijken. Hoe komt het werk over? Die heen en weer beweging is wat ons doet verschillen van mensen die outsider art maken. Zij zitten volledig in hun eigen wereld en vragen zich niet af of hun werk relevant is om mee naar buiten te komen. Zijn er schrijvers, muzikanten of filosofen die je inspireren tijdens het creatieproces?
24
I just did it, I’ve never thought about it. I’ve always made things. Thanks to an art teacher I did art training in high school. After that I opted for a course in product design. That was a very experimental programme and the experiences I’ve had there have served me well. When you are experimenting and creating, do you have an audience in mind? Not really. I try to be my own audience. I believe that this is really what making art is about: to create something without really knowing why and then look back at your own work the way a stranger would. What does the work say? This back and fro motion is what differentiates us from people who make outsider art. They are fully absorbed in their own world and don’t wonder whether their work is relevant enough to be taken outside. Are there writers, musicians, or philosophers who inspire your creative process? Definitely! I find the philosopher Heidegger very interesting for instance. What I’ve learned from him is that art is an event, a meeting of the immaterial and the material, the eternal and the temporary. An artwork made today carries the whole history of what has come before. It is material and tangible yet there is also an intangible side to it. 25
Zeker! De filosoof Heidegger vind ik bijvoorbeeld heel interessant. Van hem heb ik onthouden dat kunst een gebeurtenis is, een ontmoeting tussen het immateriële en het materiële, tussen het eeuwige en het tijdelijke. Een kunstwerk dat nu gemaakt wordt, draagt de geschiedenis die eraan is vooraf gegaan. Het is materieel en tastbaar en toch heeft het ook een onvatbare kant. Ook muzikant Nick Cave inspireert me. Hij is met zijn muziek en teksten ook bezig met het kwetsbare en de donkere kant van het leven. Daarbij schuwt hij het spirituele niet. De dansvideo op de bovenverdieping is opgenomen in de grote zaal op het gelijkvloers van Vleugel ‘58. Twee dansers maken een eeuwigdurende beweging waarbij ze wanneer ze elkaar ontmoeten soms aan het wankelen gaan. De muziek die de soundtrack vormt bij deze video is een uiteengerafeld en bijna onherkenbaar walsje waarin de noten steeds onzeker hun juiste plek zoeken. The dance video that is on view on the second floor was recorded in the large hall on the ground floor of Wing ‘58. Two dancers make a perpetual motion, at times reeling as they meet. The soundtrack to this video is a dissected and an almost unrecognizable walz, in which the musical notes constantly seem to be looking for their proper place.
26
In Z33 krijgen we een video te zien van een dansend paar. Hoe ben je tot dat idee gekomen? Ik wou al heel lang iets doen met dans. Ik vind het mooi om naar te kijken en ook heerlijk om zelf te doen. Dans gaat ook over evenwicht en balans, in essentie over twee mensen die in een cirkel ronddraaien. Dans is ook het uitdagen van de zwaartekracht. In die zin denk ik dat mijn werk er heel dicht bij aanleunt. Die video was ideaal om mijn verhaal - het verhaal dat deze tentoonstelling onvermijdelijk is - complexer te maken. Dit project was het experiment waard, al was het wel risicovol om te werken met een medium dat ik niet zo goed beheers. De spiraal die we daarna op de expo zien, is een andere manier om hetzelfde verhaal te vertellen.
The musician Nick Cave also inspires me. Through his music and lyrics he addresses the more vulnerable and darker side of life. And he doesn’t shy away from spirituality. At Z33, we get to see a video of a dancing couple. How did you come to that idea? I’ve wanted to do something with dance for a long time. It’s beautiful to watch and wonderful to do. Dance is also about equilibrium and balance; essentially it’s about two people swirling in a circle. To dance is also to defy gravity. In this way I believe my work to be very close to it. This video was necessary to make the story – the inevitable story that is this exhibition – more complex. In this project, experimentation was justified; even though it was a risk to work in a medium which I don’t control very well. The spiral we then see in the exhibition is another way of telling the same story. It is definitely a trend in contemporary art that medium-wise everything goes. It is the merit of today that one doesn’t have to express one’s visual narrative in only one medium. Aside from your dancing film, you also built some kind of laboratory at Z33. Can you tell us a little bit about that? 27
Het is sowieso een trend in de hedendaagse beeldende kunst dat qua medium alles kan en alles mag. Het is een verdienste van deze tijd dat je je beeldend verhaal niet met één medium hoeft uit te drukken. Naast je dansfilm, heb je in Z33 ook een soort laboratorium uitgebouwd. Kan je daar iets meer over vertellen?
De kleine ruimtes op de eerste verdieping van Z33 vatte Frederic Geurts op als een laboratorium. Hij plaatste er een aantal kleinere werken die ons gevoelig maken voor de fysieke realiteit rondom ons. De staaf, bijvoorbeeld, volgt de aardas. Hij confronteert ons met het relatieve van de verticaliteit. Frederic Geurts conceived of the small rooms on the first floor of Z33 as a laboratory. He placed a number of smaller works that make us sensitive to the physical reality around us. The bar, for instance, follows the Earth’s axis. He confronts us with the relativity of verticality.
De tentoonstelling is één groot verhaal. Naast mijn sculpturen plaats ik in de zijruimten wat je meetinstrumenten zou kunnen noemen. Ik wil daarmee de tentoonstelling uit zijn isolement halen en in een groter kader plaatsen. Ik toon bijvoorbeeld een zonnewijzer om ons eraan te herinneren dat wij rond de zon draaien. Zo plaats ik ook een as die evenwijdig is met de aarde, om er ons op te wijzen dat wij ten opzichte van die as scheef staan. Daardoor wordt verticaliteit opeens iets heel relatiefs. Verder toon ik nog andere kleine instrumenten, zoals een trillingsmeter die reageert op de minste luchtverplaatsing, om ons ervan bewust te maken dat wij ook lucht verplaatsen. Je hebt twee gasten uitgenodigd: Peter Morrens en Rik De Boe, bekend van Voorkamer in Lier. Zij doen in de twee kleinere ruimten beneden in zekere zin wat ik in de zijruimten boven doe. Hun
28
The whole exhibition is one big story. Next to my sculptures I place what you could call measuring instruments in the side areas. In this way, I want to pull the exhibit out of its isolation and place it within a larger perspective. I present a sundial to remind us of the fact that we are orbiting the sun. I also show an axle placed parallel to the earth to point out that we are standing at an angle to that axle. This makes verticality something very relative. Then I also show some smaller instruments, like a vibration meter that reacts to the slightest air movement, to make us aware of the fact that we also move the air. You have invited two guests: Peter Morrens and Rik De Boe, wellknown from Voorkamer in Lier. In a way they do in the two smaller downstairs spaces what I do in those side spaces upstairs. Their contribution is entitled ‘Associations’. They present a free association of both artistic and scientific work that links up with my work. For more than ten years now Peter and Rik have been making very interesting exhibitions at Voorkamer in Lier. I had complete confidence in their choices. There will be works presented from, among others, Bas Jan Ader, Johannes Kepler, Roman Signer, Piranesi, Dirk Braeckman, Gerrit Van Bakel and Vladimir Shukhov.
29
bijdrage heet ‘Verwantschappen’. Zij tonen in een vrije associatie zowel artistiek als wetenschappelijk werk dat een link legt met mijn werk. Peter en Rik maken met Voorkamer in Lier ondertussen al meer dan tien jaar heel interessante tentoonstellingen. Ik had dus het volste vertrouwen in hun keuzes. Er zal werk te zien zijn van onder andere Bas Jan Ader, Johannes Kepler, Roman Signer, Piranesi, Dirk Braeckman, Gerrit Van Bakel en Vladimir Sjoechov. Kan de interactie met andere kunstenaars een meerwaarde geven aan je werk? Zeker! Daardoor voel je ook dat je niet losstaat van de rest. Ik ben niet de enige mens die nadenkt over zwaartekracht en balans. Ik wil mijn werk in een breder kader plaatsen, zonder dat ik de intentie heb me zomaar eventjes in de kunstgeschiedenis te plaatsen. Ben je kunstenaar geworden om op een podium te staan? Misschien wel. Kunstenaars zijn tamelijk ijdel. Wat is kunst uiteindelijk voor jou? (denkt na) De meest nutteloze activiteit? (lacht)
30
Does the interaction you have with other artists add to your work? Certainly! It makes you feel you are not disconnected from the rest. I am not the only person to think about gravity and balance. I wish to present my work in a wider framework, without pretending to want to casually position myself within the whole of art history. Did you become an artist so you could be on stage? Maybe. Artists tend to be rather vain. In the end, what is art to you? (thinks) The most pointless activity? (laughs)
In het laboratorium zijn ook een foto en een tekening te zien van een zonnewijzer. Deze zonnewijzer maakte Frederic Geurts op maat van Voorkamer in Lier. Er zit een zekere fluctuatie op de baan die de aarde maakt. Hierdoor is er een constante verandering van de tijd wanneer de zon haar hoogste stand bereikt. Frederic Geurts ontwikkelde een zonnewijzer die deze verandering compenseert. Het resultaat is een driedimensionale analemma. Een analemma lijkt op een neerliggende acht en dat is dan weer het wiskundige symbool voor oneindig. Also on display in the laboratory are a photo and a drawing of a sundial which Frederic Geurts tailored for Voorkamer in Lier. The path of our planet is characterised by a certain fluctuation, generating a steadily change of time as the Sun reaches its highest position. Frederic Geurts developed a sundial that compensates these changes. The result is a three-dimensional analemma. An analemma looks like a number eight on its side: the mathematical symbol for infinity.
31
Verwantschappen, een kabinet
Axel Antas Bas Jan Ader Gerard Van Lankveld Galilei Galileo Johannes Kepler Gerrit Van Bakel Markus Raetz Hendrick Golzius Osvaldo Cavandoli Giovanni Battista Piranesi Roman Signer Erwin Wurm Dirk Braeckman Ann Veronica Janssens Paul Gees Rik De Boe Michael Ballou Hiroshi Sugimoto Vladimir Shukov Peter Morrens Werner Cuvelier Joachim Bandau Dries Van Tieghem Marc Nagtzaam Guy Van De Plassche Lieve D’hondt Johan De Wilde Leen Degezelle Ruben Bellinkx René Heyvaert Christoph Fink ...
32
‘Verwantschappen’ is een onderdeel van de solotentoonstelling (un)balanced van Frederic Geurts waarin Rik De Boe en Peter Morrens (Voorkamer, Lier) een kabinet samenstellen met historische en actuele kunstwerken en omzwervende artefacten. Door een subjectieve en associatieve bevraging van de kunstenaar en zijn werk proberen zij het visuele denken en handelen van de kunstenaar te contextualiseren. Het werk wordt op een niet-theoretische manier in een ruimer kader van kunst en wetenschap geplaatst. Het kabinet wil geen verklarende handleiding of voetnoot zijn bij het werk maar eerder een parallel spoor aanbieden. Het onverklaarbare blijft immers een wezenlijke essentie van kunst.
Associations, a cabinet
‘Associations’ is a part of the solo exhibition (un)balanced by Frederic Geurts. Rik De Boe and Peter Morrens (Voorkamer, Lier) put a cabinet together with historical and contemporary artworks and surrounding artefacts. They try to contextualize the artist’s visual thinking and acting by means of a subjective and associative inquiry into the artist and his work. Through a nontheoretical approach the work is placed in a broader context of art and science. The cabinet does not want to be an explanatory guide, nor is it to be understood as a footnote to the work. It aims to propose a parallel track. The inexplicable and unspeakable remain a fundamental essence of art.
33
In ‘structure for birds’ creëert Axel Antas fragiele bouwsels voor vogels, het is een menselijke ingreep temidden eindeloze landschappen. Eenzaam op de top van rotsen, absurd verloren in het landschap stralen ze ondanks hun kwetsbaarheid een zekere grootsheid uit. In ‘Structure for Birds’ Axel Antas constructs fragile structures for birds, a human intervention in an endless landscape. Solitary upon the rocks they are lost in the absurd landscape. Despite their vulnerability they exhibit a certain grandeur.
Hiroshi Sugimoto maakte foto‘s tijdens filmvoorstellingen in theaters en openluchtcinema ‘s. Door de uiterst lange sluitertijd vatte hij het tijdsverloop van één langspeelfilm in één foto. Hiroshi Sugimoto took photographs in movie theaters and outdoor cinemas. The extremely long shutter time of his camera folds the time course of a feature film in one photo.
Met zijn ‘One minute sculptures’ begeeft de kunstenaar Erwin Wurm zich met ironie op de grens van slagen of mislukken. Het tijdelijke en vergankelijke van deze handelingen, het tarten van de zwaartekracht en het tonen van het kwetsbare ontroert en vervreemdt tegelijkertijd. With his “One minute sculptures’ the artist Erwin Wurm wanders with irony on the border of success or failure. The temporary and ephemeral of these acts, the defiance of gravity and the display of the vulnerable, move and alienate simultaneously.
34
Bas Jan Ader maakte meerdere korte films waarin hij zichzelf tot vallen bracht. Het werk roept vaak een verwachting op en het onvermijdelijke wordt zichtbaar. Het verlies van controle als doel. Bas Jan Ader made several short films in which he causes himself to fall. His work often evokes an expectation, the inevitable is made visible. The loss of control as a goal.
Johannes Kepler schreef met Harmonices Mundi uit 1619 een traktaat over de harmonie der sferen. Na doorgedreven empirisch-mathematisch onderzoek concludeerde Kepler dat het heelal in harmonie is en zich verhoudt volgens dezelfde wetmatigheden als muziek. Johannes Kepler’s Harmonices Mundi (1619) is a treatise on the harmony of the spheres. After extensive empirical mathematical research Kepler concluded that the universe is harmonious and follows the same laws as does music.
De Russische ingenieur Vladimir Sjoechov is de uitvinder van de hyperboloïde structuur. Hij bouwde in 1919 een toren die de ambitie had om groter te zijn dan de Eiffeltoren met driemaal minder materiaal. Door gebruik te maken van de hyperbool kon hij een uiterst ranke én tegelijkertijd sterke toren bouwen. The Russian engineer Vladimir Shukov is the inventor of the hyperboloid structure. In 1919 he built a tower which had the ambition to be greater than the Eiffel Tower but which was to be made up out of three times less building material. Using the hyperbole he could make an extremely slender but extremely strong structure.
35
De eerste tentoonstelling die Frederic Geurts ooit zag in Vleugel ’58 (toen nog het Provinciaal Museum) was een tentoonstelling van Paul Gees in 1984. De kunstenaar maakte een tentoonstelling waarbij hij stukken hout opspande in de tentoonstellingsvleugel en zo de ruimte herdefinieerde. The first exhibition Frederic Geurts ever saw in Wing ‘58 (at the time part of the Provincial Museum) was the 1984 exhibition of Paul Gees. The artist had made an exhibition in which he stretched pieces of wood in the exhibition wing, thus redefining the space.
Galileo Galilei onderzocht als eerste het fenomeen van de zonnevlekken. Dagelijks maakte hij wetenschappelijke observatietekeningen die een grote esthetiek bezitten. Wetenschap die ontroert. Galileo Galilei was the first to study the phenomenon of sunspots. He made daily scientific drawings of his observations which are aesthetically very appealing. Science that moves.
Ann Veronica Janssens maakte een film over de Pijl van de Burgerlijke Bouwkunde: een monument van expo ‘58 én symbool van het vooruitgangsoptimisme van de jaren 50. Amper 12 jaar later lag dit geloof aan diggelen en werd de pijl letterlijk gedynamiteerd. Ann Veronica Janssens made a movie about the “Arrow of Civil Engineering”: a monument of the Brussels world fair Expo ‘58. It was the symbol of the fifties’ proliferant optimistism. Barely 12 years later these feelings of optimism were shattered and the arrow was literally blown up.
36
Hendrick Goltzius maakte in 1588 een serie gravures van vier mythologische figuren met als thema ‘de val‘. Ze proberen allen het rijk der goden te betreden en worden gestraft voor hun hoogmoed. De beheersing van de anatomie, het weergeven van het verkort perspectief en het spel van licht en schaduw speelden een grote rol om zijn bekwaamheid als kunstenaar te etaleren. In 1588 Hendrick Goltzius made a series of engravings of four mythological figures themed ‘the fall’. All of the figures attempt to enter the realm of the gods and are punished for their pride. Mastering the anatomy, showing the shortened perspective and playing with light and shadow are key elements in showcasing his ability as an artist.
Als een reactie op een verpeste jeugd bouwde Gerard Van Lankveld in Gemert het keizerrijk Monera Carkos Vlado. Hij kroont zich tot keizer in een zelfbedacht rijk en construeerde met een zeer grote liefde voor detail allerlei apparaten zoals klokken, telefoons, vliegtuigen en tal van natuurkundige instrumenten. ‘Ex nihil omnia creata’. Uit het niets is alles ontstaan. In answer to a ruined childhood Gerard Van Lankveld built the Empire Monera Carkos Vlado in Gemert. He crowned himself emperor of his self-invented empire and with great care constructed a variety of devices such as clocks, telephones, airplanes and many other physical tools. ‘Ex nihil omnia Creata.’ Everything is created out of nothing.
37
Deze expogids werd gemaakt voor de tentoonstelling (un)balanced van 8 november 2009 tot 7 februari 2010 in kunstencentrum Z33. Zuivelmarkt 33 B-3500 HASSELT +32(0)11 29 59 60 www.z33.be
Z33 is een initiatief van de provincie Limburg. Partners van Z33 en dit project zijn: het Platform Limburg Beeldende Kunsten, het Design Platform Limburg, DOC’Z, Knack, de Vlaamse Gemeenschap en GroepC. Interview: Hilde Van Canneyt Vertaling: Michael Meert V.U.: Jan Boelen, Z33 Ontwerp: Vika Varhanava