Harcerska Książka Kucharska by Hufiec ZHP Zabrze

Jak m

ać? ow

y Cię zains m pi e r oż pn.-pt.: 8:00-16:00

Porozmawiajmy! Bezpłatna infolinia: 800 66 11 11 (pn.-pt.: 8:00-16:00)

pn.-pt.: 16:00-8:00

Zostaw wiadomość – oddzwonimy! Bezpłatna infolinia: 800 66 11 11 (pn.-pt.: 16:00-8:00)

REGION ZACHODNI Regionalny Kierownik Sprzedaży Dariusz Linowski

% 601 672 492 ) dariusz.linowski@unilever.com GDAŃSK

REGION POŁUDNIOWO – ZACHODNI

REGION PÓŁNOCNO - WSCHODNI

Regionalny Kierownik Sprzedaży Ewa Nowak

% 601 810 773 ) ewa.m.nowak@unilever.com

OLSZTYN SZCZECIN BYDGOSZCZ

REGION ZACHODNI

BIAŁYSTOK

REGION POŁUDNIOWO – CENTRALNY GORZÓW WLKP.

Regionalny Kierownik Sprzedaży Maciej Król

% 601 810 771 ) maciej.krol@unilever.com

WARSZAWA

POZNAŃ

REGION CENTRALNO WSCHODNI

ŁÓDŹ

REGION PÓŁNOCNO – WSCHODNI Regionalny Kierownik Sprzedaży Mirosław Bazyluk REGION POŁUDNIOWO ZACHODNI

% 607 688 623 ) miroslaw.bazyluk@unilever.com

WROCŁAW

REGION POŁUDNIOWO - CENTRALNY

LUBLIN KIELCE

OPOLE

REGION CENTRALNO – WSCHODNI Regionalny Kierownik Sprzedaży Artur Smykowski

KATOWICE

REGION POŁUDNIOWO WSCHODNI RZESZÓW

Harcerska Książka Kucharska

KRAKÓW

% 695 191 103 ) artur.smykowski@unilever.com REGION POŁUDNIOWO – WSCHODNI Regionalny Kierownik Sprzedaży Tomasz Kowalski

% 607 688 604 ) tomasz.kowalski@unilever.com

Unilever Polska Sp. z o.o., Unilever Food Solutions ul. Bałtycka 43, 61-017 Poznań tel. 61/ 876 45 16, 876 43 63, fax 876 44 63 www.unileverfoodsolutions.pl

twoi

GOŚCIE

twoje twoja MENU

KUCHNIA

Inspiracja każdego dnia

Otyłość to bomba zegarowa – zobacz, jak możesz ją rozbroić Częstość występowania nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży – zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się – rośnie w podobnym tempie, jak w populacji dorosłej. Szacuje się, że w 25 krajach Unii Europejskiej u 74 milionów dzieci w wieku 4-18 lat występuje nadwaga lub otyłość. Częstość występowania nadwagi u dzieci szacuje się w krajach UE na 16-20%, w tym otyłość 4-6%. W Stanach Zjednoczonych nadwaga występuje u 10% dzieci w wieku 2-5 lat, u 15% dzieci w wieku 6-11 lat i 15% nastolatków w wieku 12-19 lat. Natomiast otyłość stwierdzono u 11% dzieci w wieku 0-23 miesiące, 10% w wieku 2-5 lat, 15% w wieku 6-11 lat i 16% nastolatków (12-19 lat).

Dane europejskie pokazują, że nadwaga częściej wstępuje wśród dzieci z Europy Południowej niż Północnej (20-35% vs. 10-20%). U polskich 7-9–latków nadwagę stwierdzono u 15,4%, a otyłość u 3,6%. Polskie badania epidemiologiczne wykazały również, że nadwaga występuje u 13,3% 13-15–latków, w tym otyłość u 4,5%. Ostatnio opublikowana analiza wyników 39 badań, które objęły ponad milion dzieci, wykazała związek między występowaniem otyłości w okresie dzieciństwa a rozwojem cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego i choroby wieńcowej u osób dorosłych. W związku z coraz wcześniejszym wiekiem, w którym dochodzi do rozwoju otyłości, jej powikłania, takie jak niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, cukrzyca typu 2, nadciśnienie, dyslipidemia występują również już u nastolatków. Otyłość w dzieciństwie powoduje także obciążenie układu kostnego, skutkujące płaskostopiem, koślawością kolan, młodzieńczym złuszczeniem głowy kości udowej. U dziewcząt otyłość jest związana

* O nadwadze mówimy, gdy indeks masy ciała (BMI) przekracza 25, a o otyłości powyżej 30 (BMI = masa ciała w kilogramach : wzrost w metrach do kwadratu)

z przedwczesnym dojrzewaniem i zaburzeniami miesiączkowania. Nie można nie wspomnieć o psychologicznych skutkach otyłości u dzieci, takich jak obniżona samoocena, izolacja społeczna, etykietowanie, które często są powodem rozwoju objawów depresyjnych. Jednym z ważnych czynników prewencji rozwoju nadwagi i otyłości u dzieci jest kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych. Wyniki ostatnio opublikowanych badań wykazały, że dzieci, które jedzą więcej niż trzy posiłki dziennie, w tym codziennie śniadanie, mają mniejsze ryzyko rozwoju nadwagi i otyłości. Czas pobytu uczniów w szkole wynosi od 5 do nawet 10 godzin dziennie, dlatego każdy uczeń powinien spożywać drugie śniadanie i/lub obiad w szkole. Zbyt długie przerwy między posiłkami wpływają niekorzystnie na młody organizm, m.in. na obniżenie zdolności koncentracji, zmniejszenie odporności na stresy, gorsze samopoczucie, co w konsekwencji może prowadzić do osiągania gorszych wyników w nauce. Sprzyjają ponadto kształtowaniu się nieprawidłowych nawyków żywieniowych, ze spożywaniem głównych posiłków w godzinach późnopopołudniowych i wieczornych, co z kolei jest jednym z czynników sprzyjających przyrostowi masy ciała. Istnieją również naukowo potwierdzone dowody na to, że środowisko szkolne poprzez edukację oraz ułatwienie dostępu do właściwie zbilansowanej diety odgrywa ważną rolę w kształtowaniu nawyków żywieniowych, a co za tym idzie zapobieganiu rozwojowi nadwagi i otyłości. Analiza danych zgromadzonych w ramach europejskiego projektu badawczego EATWELL wykazała, że wprowadzenie zdrowego menu w szkołach powodowało zwiększenie spożycia przez uczniów zbilansowanej diety z 39% do 74%. Należy podkreślić, że wprowadzenie zdrowego menu w szkołach ma duże znaczenie społeczne. Niestety ograniczenia ekonomiczne wpływają na jakość oferowanych dań. Konieczna jest też edukacja skierowana do personelu odpowiedzialnego za żywienie dzieci w szkołach. Dlatego inicjatywy mające na celu zmiany w tym zakresie są ważnym elementem szerszego kontekstu działań zapobiegania rozwojowi nadwagi i otyłości wśród dzieci.

Druhny i Druhowie! Istotnym elementem zdrowego trybu życia jest odpowiednia dieta. Mając to na uwadze podjęliśmy współpracę z firmą Unilever Food Solutions. Jej owocem jest „Harcerska Książka Kucharska”, którą przekazujemy do Waszych rąk. Książka jest zbiorem przepisów na kreatywne, zdrowe, ale też proste i niedrogie potrawy, które możecie wykorzystywać w działaniu Waszych drużyn. „Harcerska Książka Kucharska” to kompleksowy przewodnik po żywieniu zuchów i harcerzy podczas biwaków, obozów, rajdów i zbiórek. Dzięki tej książce, nauczycie się komponować zbilansowane posiłki dla swoich podopiecznych oraz wzbogacicie harcerskie menu o nowe potrawy. Zapraszam Was do przeżycia kulinarnej przygody ze swoją gromadą lub drużyną. Przekonacie się, że wspólne przygotowywanie posiłków to dobra lekcja zdrowego stylu życia, ale też ciekawa przygoda, która może przynieść dużą satysfakcję.

Czuwaj!

dr hab. n. med. prof. SUM Magdalena Olszanecka-Glinianowicz Kierownik Zakładu Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedry Patofizjologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Prezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością

Rozwiązanie jest proste Serwowanie prawidłowo skomponowanych w zakresie energii i wszystkich składników odżywczych posiłków może mieć istotny długofalowy wpływ na ogólny stan zdrowia dzieci i młodzieży. Przygotowanie smacznych i urozmaiconych dań o odpowiednim profilu żywieniowym może niekiedy nastręczać trudności. Rozwiązanie tego problemu nie musi być jednak trudne.

Jak „uzdrowić” menu? Badania wykazują, że zarówno dorośli, jak i dzieci coraz częściej spożywają zbyt dużą ilość: nasyconych kwasów tłuszczowych, kwasów tłuszczowych typu trans, cukru, sodu (soli), kalorii.

Tymczasem bezsporne dowody naukowe potwierdzają korzystny wpływ na zdrowie ograniczenia ich spożycia. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia 30% dziennej energii powinno pochodzić z tłuszczów (20% z „dobrych” tłuszczów – jednonienasyconych i wielo-

Wystarczy dokonać małych zmian w ulubionych daniach dzieci.

nienasyconych, a nie więcej niż 10% ze „złych” – tłuszczów nasyconych i trans), 15% z białka, a 55% z węglowodanów.

Można to osiągnąć poprzez zastosowanie innych składników, mniejszych porcji lub innych metod przygotowania potraw. Równie ważny jest kuszący opis dań w jadłospisie, aby skłonić dzieci do sięgnięcia po nie. DOBRE TŁUSZCZE 20%

WĘGLOWODANY 55% TŁUSZCZE 30%

Osoby odpowiedzialne za przygotowanie posiłków mają możliwość wywarcia pozytywnego wpływu na zdrowie młodego pokolenia.

ZŁE TŁUSZCZE 10%

BIAŁKA 15%

Drobne zmiany w menu to szansa wielkich korzyści dla małych konsumentów, a jednocześnie krok w kierunku zwalczania narastającego wciąż problemu otyłości. W dłuższej perspektywie obniżenie kaloryczności potrawy

Zapotrzebowanie dzieci i młodzieży na składniki odżywcze

o choćby 25-50 kalorii w wielu przypadkach może pomóc

różni się w zależności od wieku, płci, masy ciała i poziomu aktywności fizycznej. Zalecane w Polsce normy przedstawia poniższa tabela.

zapobiec ich nadmiernemu spożyciu i w konsekwencji nadwadze.

Grupy wiekowe Składniki

Poradnik „Harcerska Książka Kucharska” zawiera szereg prostych porad i wskazówek, jak zmodyfikować cieszące się największą popularnością dania, tak by stały się korzystniejsze dla zdrowia, a jednocześnie pod względem smaku, pożywności, atrakcyjności i kosztu przygotowania nie ustępowały swoim tradycyjnym odpowiednikom.

Jednostki

4-6 lat

7-9 lat

10-12 lat

13-15 lat

16-18 lat

chłopcy

dziewczynki

chłopcy

dziewczynki

chłopcy

dziewczynki

3400

2500 53

Wartość energetyczna

kcal

1400

1800

2400

2100

3000

2400

Białko ogółem

1 3

100

113

Tłuszcze nasycone

% energii

< 10

Omega 6

% energii

4-8

200

130

Tłuszcze ogółem

Omega 3 (a-linolenowego) LCPUFA Węglowodany przyswajalne

1 – przyjęto wartości dla umiarkowanej aktywności fizycznej,

2 – przyjęto wartości RDA,

3 – przyjęto wartości dla 30% energii

Źródło: M. Jarosz, B. Bułhak-Jachymczyk, Normy żywienia człowieka, PZWL, Warszawa 2008

Średnia dzienna racja pokarmowa dla grupy mieszanej

Racjonalne żywienie

Przykład:

Grupa

Liczba osób

% grupy

Najnowszym prostym sposobem prezentowania zasad

zalecany udział poszczególnych grup produktów

prawidłowego żywienia jest Talerz Zdrowia, opracowany

żywnościowych w codziennej diecie dzieci i młodzieży

zróżnicowanej pod względem wieku i płci należy ustalić

Dziewczęta 10-12 lat

30%

przez Radę ds. Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia przy

w wieku szkolnym.

średnioważoną normę żywienia, uwzględniającą

Dziewczęta 13-15 lat

25%

Ministrze Zdrowia. Wielkość wycinków koła pokazuje

procentowy udział poszczególnych grup w ogólnej liczbie

Chłopcy 10-12 lat

10%

Chłopcy 13-15 lat

i składniki pokarmowe.

Ogółem

Energia, składniki odżywcze

35% 100%

Dziewczęta 10-12 lat

Dziewczęta 13-15 lat

Chłopcy 13-15 lat

Norma

30% (1)

Norma

25% (2)

Norma

10% (3)

Norma

35% (4)

Średnia dla grupy mieszanej (1+2+3+4)

2075

623

2300

575

2250

225

2675

936

2359

Węglowodany (g)

286

317

310

368

129

325

Y KT

M a r g a r y n a

Rekomendowany rozkład energii na poszczególne posiłki Zalecane jest, by dzieci i młodzież spożywały 4-5 posiłków dziennie, niezbędne minimum to 3 posiłki. Rzadsze dostarczanie składników pokarmowych prowadzi do

E ŻOW ZBO

Białko (g) Tłuszcz (g)

FIZYCZNA TO P Ć Ś OD NO ST E Z C Z W TŁUS AW Y T WE A K O A BIAŁK TY UK OD PR

Energia (kcal)

Chłopcy 10-12 lat

70 200

PR OD U

żywionych oraz zapotrzebowanie każdej z grup na energię

PRODUKTY MLEC KO I ZNE E L M

W przypadku planowania jadłospisów dla grupy dzieci

WODA

minimum 1,5 litra dziennie

spadku poziomu cukru we krwi, co objawia się głodem, zmęczeniem i pogorszeniem koncentracji. Spożywanie tej samej ilości pożywienia w ramach 1-2 posiłków (zamiast 4-5) wywołuje też szybsze odkładanie się tkanki tłuszczowej, co przyczynia się do otyłości – organizm nastawiając się na dłuższe okresy głodu nadmiernie gromadzi zapasy. Prawidłowo zbilansowany i zaplanowany obiad, podawany w stołówce szkolnej, powinien dostarczać co najmniej 30% energii.

Procentowy rozdkład całodziennego zapotrzebowania

Opracowano na podstawie: www.gis.gov.pl/dep/?lang=pl&dep=11&id=20.

energetycznego na poszczególne posiłki. Przykład:

Posiłek Śniadanie II śniadanie Obiad Podwieczorek Kolacja

Liczba posiłków w ciągu dnia 3

30-35% 600-700 kcal

35-40% 700-800 kcal

25-30% 500-600 kcal 5-10% 100-200 kcal 35-40% 700-800 kcal

–

25-30% 500-600 kcal

25-30% 500-600 kcal 5-10% 100-200 kcal 30-35% 600-700 kcal 5-10% 100-200 kcal 15-20% 300-400 kcal

–

5 prostych zasad, jak „uzdrowić” menu: 1. 2. 3. 4. 5.

Mniej tłuszczu + dobre tłuszcze. Mniej cukru + produkty z pełnego ziarna zbóż. Mniej soli. Więcej warzyw i owoców. Mniej kalorii. 7

Czy wiesz, że…

1. Mniej tłuszczu + dobre tłuszcze

1 g tłuszczu to 9 kcal, a 1 g białka i węglowodanów to 4 kcal. Zalecane ilości (dla diety 2000 kcal): l tłuszcze ogółem < 30% energii dostarczanej organizmowi = 70 g l tłuszcze nasycone < 10% = 20 g

Prozdrowotne składniki – co wybierać? l Ograniczaj spożywanie tłuszczów zwierzęcych

(ze względu na wysoką zawartość niekorzystnych dla zdrowia nasyconych kwasów tłuszczowych) na rzecz tłuszczów roślinnych. l Stosuj produkty mleczne z niższą zawartością tłuszczu

np. chudy biały ser lub mniejsze jego porcje i ilości, mleko i jogurty o obniżonej zawartości tłuszczu lub odtłuszczone, maślankę. l Zastępuj śmietanę produktami z udziałem olejów

roślinnych, jogurtem, mlekiem, twarożkiem.

Tłuszcze nasycone

Ograniczaj je, ponieważ podnoszą poziom cholesterolu we krwi, co jest poważnym czynnikiem ryzyka chorób serca. Źródła: tłuszcze zwierzęce (masło, smalec, śmietana, żółte sery, tłuste czerwone mięso i przetwory, wędliny), olej kokosowy i palmowy.

l Zmniejszaj ilości „złych” tłuszczów (utwardzonych)

w menu poprzez stosowanie zdrowszych metod przyrządzania potraw (parowanie, gotowanie, pieczenie). l Przygotowując dania, wybieraj chude kawałki mięsa,

a przy obróbce składników odcinaj nadmiar tłuszczu, drób podawaj bez skóry. l Wykorzystuj zarówno chude, jak i tłuste ryby – sięgaj

po „białe” ryby, takie jak dorsz oraz tłuste np. łosoś, makrela, śledź. l Jako alternatywne źródła białka w korzystnej cenie

Kwasy tłuszczowe trans

To szczególny rodzaj kwasów tłuszczowych o bardziej niekorzystnym działaniu niż tłuszcze nasycone – eliminuj je. Źródła: nabiał i czerwone mięso zwierząt kopytnych oraz żywność przetworzona. Stosowanie przestarzałego procesu technologicznego utwardzania olejów roślinnych powoduje, że zmieniają się ich właściwości i to właśnie w tym procesie powstają tłuszcze trans. Częściowo utwardzone tłuszcze roślinne trans znajdują się np. w twardych margarynach, wyrobach cukierniczych (ciastach, ciastkach), batonach, frytkach oraz w potrawach smażonych.

Czy wiesz, że… Unilever od 1996 r. stosuje nowoczesną metodę interestryfikacji, dzięki której wszystkie nasze margaryny i tłuszcze do smarowania nie zawierają tłuszczów trans.

wykorzystaj nasiona i rośliny strączkowe. Przy sporządzaniu z nich potraw ważnym etapem jest moczenie mające na celu skrócenie obróbki termicznej. Nasiona moczy się w wodzie o temperaturze pokojowej – groch i fasolę 6 godzin, a soję 9 godzin. Czasu moczenia nie należy niepotrzebnie wydłużać, ponieważ wypłukiwane są wtedy zarówno niepożądane substancje, jak i te cenne dla organizmu. Nasiona roślin strączkowych (z wyjątkiem soi) gotujemy w wodzie, w której były moczone. Wywar można wykorzystać do przygotowania zup i sosów. Natomiast soję gotujemy w świeżej zimnej wodzie, a wywar otrzymany po jej ugotowaniu wylewamy. Soja wymaga też dłuższego gotowania niż pozostałe nasiona (3 godziny).

Czy wiesz, że… Korzystne dla zdrowia (korzystnie wpływają m.in. na poziom cholesterolu), ale ich spożycie również należy kontrolować ze względu na wysoką kaloryczność.

Tłuszcze nienasycone

Źródła: oleje roślinne (słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, rzepakowy, sezamowy), oliwa z oliwek, dobrej jakości margaryny (miękkie lub płynne), tłuste ryby morskie (makrela, sardynka, łosoś, śledź, tuńczyk), majonez.

100 g chudej wędliny - polędwicy z indyka to 4,6 g tłuszczu, a 100 g szynki wiejskiej wieprzowej aż 19,5 g.

Użycie tłuszczów NA CIEPŁO – smażenie, duszenie, pieczenie (krótkotrwała obróbka)

l olej rzepakowy

l masło

l płynna

margaryna np. Rama Culinesse, Rama Combi Profi l olej słonecznikowy l olej kukurydziany Przy smażeniu używaj niewielkich ilości oleju, następnie dodaj wodę, żeby danie ugotować na parze. Tłuszczu nie lej bezpośrednio z butelki, ale użyj sprayu.

NA SUROWO – do sałatek

+ l olej kukurydziany l oliwa z oliwek

+ l miękka

DO PIECZYWA

margaryna np. Rama, Flora

l olej słonecznikowy

l masło

2. Mniej cukru

Prozdrowotne składniki – co wybierać?

+ produkty z pełnego ziarna zbóż

l Serwując sery, szynkę, bekon, wędzone ryby,

konserwy, musztardę czy ketchup, nie używaj dodatkowo soli, ponieważ te produkty już ją zawierają.

l Podczas gotowania zredukuj ilość soli przez dodanie

ziół i przypraw nadających potrawie zdecydowany smak: tymianek, majeranek, bazylia, oregano, rozmaryn, świeżo mielony pieprz, czosnek, koperek,

Prozdrowotne składniki – co wybierać? l Z umiarem stosuj cukier i produkty zawierające dużo

cukru np. syropy, cukierki, czekolady, ciastka i inne słodycze, dżemy, lody. l Serwuj więcej wody mineralnej, herbaty, herbatek

owocowych i ziołowych, kawy zbożowej, napojów mlecznych, niesłodzonych soków warzywnych i owocowych.

pietruszka, cebula, estragon, gałka muszkatołowa,

l Unikaj udostępniania dzieciom solniczek do

samodzielnego dosalania. l Jeżeli korzystasz z półproduktów lub produktów

gotowych np. bulionu pamiętaj, że są one już

słodka papryka, imbir, cynamon, Primerby KNORR,

odpowiednio doprawione, co znacznie ułatwia

mieszanki przyprawowe (Delikaty KNORR, Marynaty

kontrolowanie ilości soli zawartej w potrawie – na

Premium KNORR), chrzan, koncentrat pomidorowy,

przykład zupa przyrządzona na bazie gotowego

kilka kropli soku z cytryny. l Warzywa gotuj z niewielkim dodatkiem lub bez soli.

bulionu nie wymaga już dosalania i dokładnie wiadomo, ile soli użyto.

l Solenie gotowanych ziemniaków, ryżu, kasz

i makaronów ogranicz do akceptowalnego minimum.

l Zamiast cukru i syropów korzystaj z soków

owocowych lub musów z owoców. l Dodaj więcej owoców do ulubionych deserów, takich

jak np. galaretka, naleśniki, panna cotta czy mus jogurtowy. l Dla zapewnienia smaku ciastom oraz ciastkom użyj

słodkich owoców lub rodzynek. węglowodany złożone – produkty zbożowe jak najmniej przetworzone, pełnoziarniste np. pieczywo razowe i graham, grube kasze (gryczana, pęczak, jęczmienna), płatki zbożowe (owsiane, jęczmienne, żytnie), ryż niełuskany. Białe pieczywo i biały ryż powinny być spożywane rzadziej.

Poniższa tabela przedstawia ilość soli, jaką dodajemy zwyczajowo do potraw podczas gotowania. Aby obliczyć rzeczywistą ilość sodu w potrawie, do podanych w tabeli wartości należy jeszcze dodać ilość sodu naturalnie występującą w produktach. Należy przyjąć, że 1 g soli to 390 mg sodu.

Rodzaj potrawy

Dodatek soli w gramach na 100 g gotowego produktu

l 5 g soli (1 płaska łyżeczka) na dzień (ze wszystkich źródeł)

Zupy

0,9-1,2

l ok. 1,6-2,8 g soli dla posiłku 400-700 kcal / porcję

Ziemniaki

ok. 1,0

Rzeczywiste spożycie: 15 g = 3 x więcej niż zalecane!

l przetwory warzywne i owocowe 0,08-6 g / 100 g l płatki żytnie, pszenne, kukurydziane 1,6-3 g / 100 g l pieczywo 0,3-1,8 g / 100 g l chipsy 1,7-2,2 g / 100 g

Przykłady ograniczania ilości soli poprzez użycie ziół i przypraw:

l ziemniaki pieczone – rozmaryn, Primerba czosnkowa KNORR, Delikat przyprawa do mięs KNORR, Delikat przyprawa do grilla KNORR,

Dodatek soli do potraw:

Zalecane spożycie

l ryby wędzone 1,3-3,7 g / 100 g

l twarożek – szczypiorek, koperek, natka pietruszki, pieprz, Primerba ogrodowa lub włoska KNORR,

3. Mniej soli Ograniczenie ilości soli o zaledwie 1 g dziennie może zmniejszyć ryzyko zawału serca o 3%.

l sery dojrzewające, topione – 1,5-5 g / 100 g

l wędliny 2-3 g / 100 g

l Podstawę naszej diety powinny stanowić

Sód (główny składnik soli) jest niezbędny (reguluje gospodarkę wodną organizmu oraz odpowiada za prawidłową pracę mięśni i nerwów), ale spożywamy go za dużo! Zwiększa to ryzyko nadciśnienia.

Przykłady produktów zawierających znaczne ilości soli*:

Makaron, ryż, kluski

0,9-1,4

Potrawy mięsne

1,5-2,0

Źródło: H. Kunachowicz, I. Nadolna, B. Przygoda, K. Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL, Warszawa 2005

l potrawy z ryżem – czosnek, zioła prowansalskie, słodka papryka, Primerba prowansalska KNORR, Primerba grzybowa KNORR, l schab pieczony – majeranek, tymianek, oregano, pieprz ziołowy, Primerba prowansalska KNORR, Delikat przyprawa do mięs KNORR, Marynata Premium KNORR do wieprzowiny, l kurczak – curry, słodka papryka, Primerba pesto KNORR, Delikat przyprawa do drobiu KNORR, Marynata Premium KNORR do drobiu, l dorsz – czosnek, natka pietruszki, bazylia, Primerba bazyliowa KNORR, Delikat przyprawa do ryb KNORR, Marynata Premium KNORR do ryb i owoców morza. * Źródło: Ograniczenie spożycia soli, online: http://www.izz.waw.pl/images/stories/zasady%20przedszkole-pdf.pdf, s.4, dostęp dn. 6.04.2012.

4. Więcej warzyw i owoców l Pamiętaj,

że warzywa mogą być składnikiem wielu potraw: zapiekanek, pizzy, lasagne, krokietów, pierogów, leczo, kanapek czy past do smarowania pieczywa.

5. Mniej kalorii Obniż wartość energetyczną potraw, stosując techniki kulinarne, które nie wnoszą dodatkowych kalorii.

l Do zagęszczania

zup i potraw wykorzystuj puree z warzyw np. Puree ziemniaczane KNORR. dodawaj dobre tłuszcze roślinne, co pozwoli na przyswajanie prowitaminy A.

Prozdrowotne sposoby przygotowania posiłków

l Do surówek

l Dodanie

do surówek ziół nie tylko nada im smak, ale także może złagodzić wzdęcia np. kminek dodany do kapusty.

l Owoce

takie jak np. jabłko, brzoskwinie czy mandarynki mogą urozmaicić sałatki warzywne.

l Do dań

mięsnych również można dodawać owoce np. śliwki do schabu czy ananas do piersi z kurczaka.

l Przygotowując

owocowy deser, podaj duszone owoce z beztłuszczowym jogurtem - dla nadania słodkiego smaku dodaj brzoskwiń, truskawek lub winogron.

l Serwując

desery oprósz je okruszkami z razowego chleba lub otrębami – to zdrowsza wersja toppingu.

+ l szybkie smażenie w płytkim tłuszczu

l duszenie

l smażenie w głębokim tłuszczu

l pieczenie l parowanie l grillowanie

u Gotowanie na parze pozwala uniknąć dodawania tłuszczu (co znacznie zmniejsza kaloryczność potraw) i nadmiaru soli.

Przykładowo ważący 150 g filet z piersi kurczaka ugotowany na parze to 150 kcal - ten sam filet usmażony w panierce na tłuszczu to aż 350 kcal! Przy gotowaniu na parze nie zmniejsza się także zasadniczo masa produktów. Mięsa w czasie gotowania na parze tracą 10-20% swojej masy początkowej, podczas gdy tradycyjne gotowanie to ubytek rzędu 30-40%. Warzywa i ziemniaki w czasie gotowania na parze niemal nie tracą na wadze, a podczas tradycyjnego gotowania ubywa im 15%. u W trakcie smażenia blisko 60% tłuszczu z patelni przechodzi do smażonego produktu. Ogranicz tą metodę obróbki,

a jeśli smażysz, użyj dobrego tłuszczu roślinnego z nienasyconymi kwasami tłuszczowymi.

Obróbka warzyw i owoców

Prozdrowotne składniki – co wybierać? l Każdy

posiłek powinien zawierać warzywa – najlepiej surowe lub gotowane na parze, ewentualnie przetwory owocowo-warzywne w zalewie naturalnej.

l Mniej

korzystne są przetwory owocowo-warzywne w syropie, kandyzowane, w occie czy solone.

l Serwuj

przynajmniej 150 g warzyw na porcję obiadową.

l Spożycie

warzyw powinno być większe niż owoców, ponieważ owoce zawierają więcej cukrów prostych niż warzywa i są bardziej kaloryczne.

l Używaj

warzyw i owoców sezonowych.

l Zaoferuj

szeroką gamę dań z ziemniaków – spróbuj pieczonych ćwiartek ziemniaków, ziemniaków gotowanych w skórkach, a potem lekko miażdżonych, pieczonych w piecu lub purée z ziemniaków z mlekiem półtłustym, ziołami i przyprawami lub chrzanem dla zaostrzenia smaku.

l gotowanie i gotowanie na parze

Czy wiesz, ile to kalorii?*

l Gotując ziemniaki i inne warzywa wrzucaj je do

wrzącej wody, a następnie prowadź proces pod przykryciem – wytworzy się para, która przyspieszy gotowanie. l Warzywa gotuj jak najkrócej, aby zachować jak

najwięcej składników odżywczych. Gotuj w niewielkiej ilości wody, a powstały wywar wykorzystuj do przygotowania zup i sosów. l Warzywa na sałatki gotuj nieobrane

(w mundurkach).

Chipsy 600 kcal

Czekolada mleczna 550 kcal

Cukier 399 kcal 1 łyżeczka czubata (10 g) 40 kcal

Parówki lub frankfurterki 342 kcal

Frytki 300 kcal

Filet z ryby smażonej 272 kcal Ryba z rusztu 172 kcal

Pierś lub udko z kurczaka bez skóry 138 kcal

Kotlet schabowy z ziemniakami i surówką 800-1000 kcal**

l Warzywa i owoce na surówki obieraj cienko

Ser ementaler tłusty 330 kcal Ser twarogowy tłusty 160 kcal Ser twarogowy chudy 104 kcal

(tuż pod skórką znajdują się znaczne ilości składników mineralnych i witamin), a krojenie uzależnij od ich rodzaju i potrawy (np. warzywa do gulaszu krój w większą kostkę, aby były widoczne i nie rozpadały się). l Potrawy z warzyw i owoców przygotowuj

możliwie krótko przed podaniem, a także unikaj przetrzymywania oczyszczonych surowców w wodzie, mycia po rozdrobnieniu i kontaktu ze światłem po obraniu, ponieważ prowadzi to do utraty cennych składników odżywczych.

* Żródło: Podstawy teoretyczne programu „Trzymaj Formę!” – Poradnik dla nauczycieli, wydanie IV, Warszawa 2010. ** Kalorie w 1 porcji dania; w pozostałych przykładach kalorie podano dla 100 g produktu.

Rosół lub zupa pomidorowa z dodatkami 400-500 kcal**

Obiad nr 1 1 PORCJA

1,39 zł (400 g)

Zupa marchewkowa z kurczakiem

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Pierś z kurczaka 0,400 kg Marchew 1,300 kg Seler 0,190 kg Pietruszka 0,130 kg Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,050 kg Woda 3,200 l Pietruszka zielona 0,040 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 l Pieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg Ryż długoziarnisty KNORR 0,130 kg Cynamon 0,002 kg

Ryż ugotuj.

1 PORCJA

2,37 zł (200 g)

Wartość odżywcza 1 porcji:

Warzywa zetrzyj na tarce jarzynowej i ugotuj razem z piersią z kurczaka w wodzie z dodatkiem Delikatu. Powstały wywar (bez mięsa) zmiksuj blenderem na jednolitą masę, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

138 kcal 10,9 g 23 g 2,6 g

Zupę podawaj z kawałkami kurczaka, natką pietruszki i ugotowanym ryżem.

Gałąbki rybne z ryżem i warzywami w sosie śródziemnomorskim

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Kapusta biała 0,400 kg Cebula 0,080 kg Olej 0,020 l Ryż długoziarnisty KNORR 0,150 kg Mintaj filet 0,900 kg Marchew 0,080 kg Seler 0,040 kg Cukinia 0,080 kg Jajka 2 szt. Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,015 kg Pieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg Sos śródziemnomorski KNORR 0,080 kg Woda 0,500 l Por 0,150 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 l RAMA Culinesse Profi 0,030 l Curry 0,005 kg

Kapustę sparz i wytnij twarde końcówki.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Ugotuj ryż i pozostaw do przestudzenia. Rybę zmiel. Cebulę pokrój w kostkę, a warzywa zetrzyj na tarce i zasmaż na oleju.

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Wszystkie składniki połącz z ryżem i jajkami i dopraw do smaku. Następnie farsz nałóż na środek liścia i zawiń. Gołąbki paruj około 20 minut.

1 PORCJA

(150 g)

Pomidor Cebula czerwona Ogórek zielony Papryka czerwona Koperek Olej Sos sałatkowy grecki KNORR Miód Oregano suszone Pieprz czarny mielony KNORR

Następnie dodaj do sosu razem z Ramą 15% i dopraw do smaku. Gołąbki podawaj z przygotowanym sosem.

1 PORCJA

0,67 zł

Ziemniaki

Banan

(150 g)

1 PORCJA

0,34 zł (200 g)

Składniki na 10 porcji: Ziemniaki

Banany

1,500 kg

Wykonanie:

Ziemniaki umyj, obierz i ugotuj w wodzie.

Banany podaj jako deser.

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

139 kcal 3,4 g 32,9 g 0,2 g

Wykonanie: 0,800 0,100 0,400 0,200 0,020 0,040 0,020 0,010 0,001 0,002

kg kg kg kg kg l kg l kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

143 kcal 1,5 g 32,7 g 0,5 g

Herbata LIPTON Forest Fruits Woda Jabłko Napój malinowy z wit. C ASLA

1 PORCJA

0,62 zł (200 g)

Wykonanie: 3 szt. 2,000 l 0,300 kg 0,080 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

65 kcal 1,4 g 7,3 g 4g

Całość wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku.

Owocowa herbatka z kawałkami jabłek

Składniki na 10 porcji:

Wartość odżywcza 1 porcji:

Pomidora pokrój w cząstki, cebulę w piórka, a ogórka i paprykę w kostkę.

Składniki na 10 porcji: 2,000 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Surówka z pomidora i ogórka

Składniki na 10 porcji:

Por pokrój w półplasterki i delikatnie zasmaż z curry na Ramie Culinesse.

1 PORCJA

229 kcal 17,1 g 18,9 g 10,1 g

1,04 zł

Sos śródziemnomorski rozprowadź w wodzie i zagotuj.

0,25 zł (150 g)

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

41 kcal 0,1 g 10,3 g 0,1 g

Herbatkę Forest Fruits zaparz w 2 litrach wody. Usuń saszetki, dodaj napój malinowy i oczyszczone jabłka pokrojone w kostkę. Herbatkę z kawałkami jabłek podawaj na zimno.

Kefir

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 19, strona 51

Obiad nr 2 1 PORCJA

0,88 zł (400 g)

Barszcz czerwony zabielany z makaronem

Składniki na 10 porcji: Barszcz czerwony baza KNORR 1-2-3 Woda Marchew Seler Pietruszka Buraki surowe Liść laurowy Majeranek Ziele angielskie Mąka pszenna Cukier Pieprz czarny mielony RAMA Cremefine Fraiche 24% Makaron świderki KNORR Sok z cytryny

1 PORCJA

1,49 zł (190 g)

Wykonanie: 0,080 3,300 0,130 0,060 0,060 0,500 0,002 0,002 0,002 0,050 0,020 0,002 0,160 0,320 0,020

kg l kg kg kg kg kg kg kg kg kg kg l kg l

Warzywa oczyść i zetrzyj na tarce jarzynowej, zalej wodą, dodaj liść laurowy i ziele angielskie, gotuj przez kilkanaście minut. Makaron ugotuj. Buraki zetrzyj na tarce jarzynowej i wymieszaj z cukrem i sokiem z cytryny, odstaw na 2 godziny.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

221 kcal 5,3 g 40,2 g 5,6 g

Następnie do wywaru dodaj buraki i gotuj na bardzo małym ogniu przez 1 godzinę. Dodaj majeranek, odstaw na 30 minut i przecedź. Mąkę wymieszaj z RAMĄ i dodaj do barszczu, zagotuj i odstaw. Na koniec dodaj bazę barszczu czerwonego i dopraw do smaku. Podawaj z ugotowanym makaronem.

Podudzia z kurczaka w sosie pieczeniowym

Składniki na 10 porcji: Podudzia z kurczaka Delikat przyprawa do drobiu KNORR Majeranek Sos pieczeniowy o smaku drobiowym baza KNORR 1-2-3 Woda Olej Pieczarki Ogórek kwaszony

Wykonanie: 1,400 kg 0,010 kg 0,001 kg

Podudzia natrzyj olejem i posyp przyprawą do drobiu i majerankiem, wstaw do piekarnika. Piecz w temperaturze 170-180°C.

0,060 0,800 0,020 0,100 0,100

kg l l kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

237 kcal 22 g 4,4 g 14,8 g

(150 g)

Sos pieczeniowy drobiowy połącz z wodą i zagotuj.

Kapusta biała Marchew Jabłko Majonez do sałatek HELLMANN’S Cukier Pieprz czarny mielony

1 PORCJA

(150 g)

0,27 zł

Ziemniaki

(200 g)

Składniki na 10 porcji: Ziemniaki

Wykonanie: 2,000 kg

Ziemniaki umyj, obierz i ugotuj w wodzie.

Wykonanie: 1,100 0,250 0,150 0,100 0,010 0,001

kg kg kg kg kg kg

139 kcal 3,4 g 32,9 g 0,2 g

Woda Jabłko Napój jabłkowy z wit. C ALSA

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

68 kcal 2,1 g 13 g 2,4 g

Dodaj majonez i przyprawy. Całość dokładnie wymieszaj.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wykonanie: 2,000 l 0,200 kg 0,130 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kapustę poszatkuj, marchew i jabłko zetrzyj na tarce jarzynowej.

Kompot jabłkowy

Składniki na 10 porcji: Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

55 kcal 0,1 g 13,5 g 0,1 g

Jabłka umyj, usuń gniazda nasienne i pokrój w kostkę. Wodę zagotuj z jabłkami i odstaw. Dodaj napój jabłkowy i wymieszaj.

1 PORCJA

0,56 zł (180 g)

Surówka z kapusty białej i marchwi

Składniki na 10 porcji:

Pieczarki przesmaż na rozgrzanym oleju razem z ogórkami kwaszonymi i połącz z sosem. Upieczone podudzia podawaj z sosem i ziemniakami.

0,25 zł

1 PORCJA

0,44 zł

Kefir

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 19, strona 51

Obiad nr 3 1 PORCJA

1,12 zł (250 g)

Krem warzywny z lanymi kluskami

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Marchew 0,250 kg Cukinia 0,220 kg Brokuły 0,220 kg Seler 0,080 kg Cebula 0,090 kg Pietruszka 0,080 kg Olej 0,030 l Zupa szparagowa KNORR 0,120 kg Woda 2,000 l RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 l Koperek 0,020 kg Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,010 kg Jajko 1 szt. Woda 0,100 l Mąka pszenna 0,150 kg Pietruszka 0,025 kg Sól 0,001 kg

Cebulę pokrój w kostkę, marchew, cukinię i seler zetrzyj na tarce jarzynowej, a brokuły podziel na małe różyczki.

1 PORCJA

3,26 zł (200 g)

Zupę rozpuść w wodzie i zagotuj. Wszystkie składniki delikatnie przesmaż na oleju, następnie dodaj do zupy i wszystko gotuj aż warzywa będą miękkie. Następnie zblenderuj, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

Rolada z indyka ze szpinakiem i sosem serowym Wykonanie: Pierś z indyka cienko rozbij i dopraw Delikatem.

(100 g)

150 kcal 4,7 g 22,1 g 5,8 g

Zupę podawaj z lanymi kluskami i koperkiem.

Mięso z piersi indyka 1,000 kg Mięso mielone drobiowe 0,200 kg Delikat przyprawa do drobiu KNORR 0,015 kg Szpinak mrożony 0,300 kg Cebula 0,100 kg Olej 0,030 l Jajka 2 szt. Czosnek 0,007 kg Bazylia suszona 0,003 kg Pieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg Sól 0,002 kg Sos cztery sery z brokułami KNORR 0,080 kg Woda 0,500 l Cebula 0,060 kg Brokuły 0,250 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 l RAMA Culinesse Profi 0,030 l Papryka czerwona 0,130 kg

1 PORCJA

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na kluski wymieszaj i formując z tuby ugotuj w wodzie.

Składniki na 10 porcji:

0,38 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż razem ze szpinakiem i przyprawami na oleju. Gdy przestygnie wymieszaj z mięsem mielonym, jajkami i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

226 kcal 24,4 g 8,2 g 11,1 g

Tak przygotowany farsz zawiń w pierś indyka, następnie całość zawiń w folię aluminiowa i piecz w piecu w temp. 150°C.

1 PORCJA

0,49 zł

Sos rozpuść w wodzie i zagotuj.

(150 g)

Cebulę i paprykę pokrój w kostkę, a brokuły podziel na mniejsze różyczki. Całość delikatnie przesmaż na Ramie Culinesse, dodaj do sosu razem z Ramą 15% i dopraw do smaku.

Składniki na 10 porcji: Buraki Cebula Gruszki Rodzynki Napój malinowy z wit. C ALSA Olej Pieprz czarny mielony KNORR

Przygotowane mięso podawaj z sosem i makaronem.

Makaron spaghetti

Składniki na 10 porcji: Makaron spaghetti KNORR

Wykonanie: 0,400 kg

Makaron ugotuj w wodzie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

132 kcal 3,9 g 28,6 g 0,5 g

Wykonanie: 1,700 0,120 0,200 0,060 0,040 0,050 0,001

kg kg kg kg kg l kg

(120 g)

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

191 kcal 2,9 g 26 g 9,9 g

Buraki ugotuj, obierz i razem z obranymi gruszkami zetrzyj na tarce jarzynowej. Cebulę pokrój w kostkę. Całość wymieszaj razem z rodzynkami i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

1 PORCJA

0,48 zł

Gruszka

Składniki na 10 porcji: Gruszki

Sałatka z buraków i rodzynek

Wykonanie: 1,200 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

58 kcal 0,7 g 15,6 g 0,2 g

Gruszki umyj i podawaj jako deser.

Obiad nr 4 1 PORCJA

1,42 zł (250 g)

Zupa pomidorowo–paprykowa

Składniki na 10 porcji: Zupa toskańska KNORR Woda Papryka czerwona Cebula Marchew Seler RAMA Culinesse Profi Papryka słodka mielona KNORR Pieprz czarny mielony KNORR

1 PORCJA

2,71 zł (250 g)

Wykonanie: 0,150 2,000 0,450 0,100 0,200 0,090 0,025 0,005 0,001

kg l kg kg kg kg l kg kg

Sos węgierski KNORR Woda Karkówka Delikat przyprawa do mięs KNORR Koncentrat pomidorowy 30% KNORR Musztarda delikatesowa HELLMANN'S Olej Cebula Papryka czerwona Marchew Seler Śliwki suszone Papryka słodka mielona KNORR Kminek Czosnek Pieprz czarny mielony KNORR

1 PORCJA

(100 g)

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

85 kcal 2,5 g 12,3 g 3,6 g

Całość zmiksuj i dopraw do smaku. Zupę podawaj z makaronem i natką pietruszki.

Wykonanie: 0,150 kg 1,500 l 0,900 kg 0,010 0,040 0,010 0,030 0,150 0,250 0,250 0,060 0,050 0,002 0,001 0,005 0,002

kg kg kg l kg kg kg kg kg kg kg kg kg

Sos rozpuść w wodzie i zagotuj. Warzywa pokrój w większą kostkę i zasmaż na oleju. Mięso pokrój w kostkę i dopraw Delikatem, następnie zasmaż na oleju razem z koncentratem i musztardą. Przesmażone mięso zalej sosem i duś do miękkości.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

333 kcal 15,7 g 13,3 g 22,7 g

Na koniec dodaj warzywa i śliwki pokrojone w paski. Całość dopraw do smaku. Przysmak podawaj z pyzami drożdżowymi. 1 PORCJA

1,46 zł (150 g)

Fasolka szparagowa zielona Fasolka szparagowa żółta Rzodkiewka Cebula Pietruszka zielona Sos sałatkowy ogrodowy KNORR Olej Pieprz czarny mielony KNORR

Wykonanie: 1,000 kg

Pyzy podgrzej na parze.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

238 kcal 7,1 g 48,1 g 2,1 g

1 PORCJA

0,25 zł (100 g)

Wykonanie: 0,600 0,600 0,200 0,050 0,025 0,020 0,020 0,002

kg kg kg kg kg kg l kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

52 kcal 2,9 g 9,5 g 2,1 g

Fasolkę sparz. Rzodkiewkę pokrój w cząstki, cebulę w piórka, a natkę pietruszki posiekaj. Warzywa wymieszaj z przyprawami i olejem i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Jabłko

Składniki na 10 porcji: Jabłka

Surówka z duetu fasolki szparagowej i rzodkiewki

Składniki na 10 porcji:

Pyzy drożdżowe

Składniki na 10 porcji: Pyzy drożdżowe

Paprykę, cebulę i marchew pokrój w cząstki i zasmaż na Ramie Culinesse razem z przyprawami. Następnie dodaj do zupy i gotuj aż warzywa będą miękkie.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Przysmak mięsny z warzywami i sosem węgierskim

Składniki na 10 porcji:

0,70 zł

Zupę toskańską rozprowadź w wodzie i zagotuj. Makaron ugotuj.

Wykonanie: 1,000 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

41 kcal 0,4 g 10,9 g 0,4 g

Jabłka umyj i podaj jako deser.

Obiad nr 5 1 PORCJA

1,17 zł (400 g)

Zupa kukurydziano–dyniowa

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Kukurydza mrożona 0,500 kg Dynia 0,400 kg Marchew 0,200 kg Cebula 0,130 kg Ziemniaki 0,140 kg Boczek wędzony 0,160 kg RAMA Culinesse Profi 0,030 l RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 l Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,020 kg Woda 3,200 l Pietruszka zielona 0,040 kg Mąka kukurydziana 0,080 kg

Delikat rozpuść w wodzie i zagotuj.

1 PORCJA

2,71 zł (210 g)

Marchew, dynię i ziemniaki pokrój w cząstki i zasmaż na Ramie Culinesse. Następnie dodaj wywar i duś do miękkości.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

214 kcal 5,4 g 23,4 g 12,8 g

Cebulę pokrój w kostkę, a boczek w paski i zasmaż na Ramie Culinesse. Dodaj do zupy razem z kukurydzą oraz zawiesiną z mąki kukurydzianej. Całość zagotuj, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku. Zupę podawaj posypaną natką pietruszki.

Rybna babka z warzywami i sosem grzybowym

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Mintaj filet 0,600 kg Tilapia 0,500 kg Cebula (kostka) 0,080 kg Bułki (czerstwe) 1 szt. Jajka 2 szt. Marchew 0,120 kg Seler 0,070 kg Por 0,060 kg Cukinia 0,090 kg Pieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,010 kg Olej 0,020 l Puree ziemniaczane KNORR 0,050 kg Pietruszka zielona 0,025 kg Sos pieczarkowo-borowikowy KNORR 0,090 kg Woda 0,500 l Pieczarki 0,150 kg Cebula 0,050 kg Olej 0,020 l Mąka pszenna 0,020 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,080 l Pietruszka zielona 0,025 kg Pieprz czarny mielony KNORR 0,001 kg

Rybę zmiel. Cebulę pokrój w drobną kostkę, por w półtalarki, a marchew, seler i cukinię zetrzyj na tarce jarzynowej i zasmaż na oleju.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

214 kcal 20,3 g 15,1 g 9,1 g

Całość dodaj do masy rybnej razem z jajkami, puree ziemniaczanym, przyprawami i posiekaną natką pietruszki i wyrób na jednolitą masę.

1 PORCJA

0,96 zł (150 g)

Masę przełóż do foremki i piecz w piecu w temp. 150°C ok. 40 min.

Składniki na 10 porcji:

Sos rozpuść w wodzie i zagotuj.

Ogórek zielony Rzodkiewka Koperek RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów Sos sałatkowy koperkow KNORR Cukier

Cebulę pokrój w drobną kostkę, a pieczarki w półplasterki. Zasmaż na oleju i podsyp delikatnie mąką. Całość dodaj do sosu, zagotuj razem z Ramą 15% i dopraw do smaku. Na koniec dodaj posiekaną natkę pietruszki. Babkę podawaj z przygotowanym sosem i ziemniakami.

1 PORCJA

0,49 zł (75 g)

(150 g)

Ziemniaki

Składniki na 10 porcji: Ziemniaki

1 PORCJA

0,25 zł (100 g)

Wykonanie: 1,300 kg 0,300 kg 0,025 kg

Wykonanie: 2,000 kg

Jabłko

Ziemniaki umyj, obierz i ugotuj w wodzie.

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 4, strona 21

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

139 kcal 3,4 g 32,9 g 0,2 g

1 PORCJA

(200 g)

49 kcal 1,5 g 6,4 g 2,4 g

0,100 l 0,020 kg 0,005 kg

Składniki na 10 porcji:

0,34 zł

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Ramę 24% wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku.

Ryż na mleku z owocami

Płatki ryżowe błyskawiczne Mleko 0,5% tłuszczu Napój jabłkowy z wit. C ALSA Jabłko Cynamon

Wartość odżywcza 1 porcji:

Ogórki obierz i zetrzyj na tarce, a koperek posiekaj.

Wartość odżywcza 1 porcji:

1 PORCJA

0,25 zł

Mizeria z koperkiem

Wykonanie: 0,200 0,700 0,050 0,100 0,002

kg l kg kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

109 kcal 3,5 g 22,4 g 0,5 g

Ryż ugotuj w mleku z dodatkiem napoju jabłkowego Alsa. Jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej i dodaj pod koniec gotowania razem z cynamonem. Deser podawaj na ciepło lub zimno.

Miętowa herbatka z kawałkami jabłek

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 20, strona 53

Obiad nr 6 1 PORCJA

1,20 zł (400 g)

Zupa kukurydziana

Składniki na 10 porcji: Kukurydza konserwowa Marchew Seler Woda Rosół z kury KNORR Ziemniaki Cebula Boczek wędzony Olej Rama Cremefine Profi do zup i sosów 15% Pietruszka zielona Pieprz czarny mielony

1 PORCJA

2,49 zł (280 g)

Wykonanie: 0,600 0,160 0,130 3,200 0,030 0,300 0,130 0,160 0,030

kg kg kg l kg kg kg kg l

0,160 l 0,040 kg 0,002 kg

Warzywa, ziemniaki i boczek wędzony pokrój w kostkę. Marchew i seler ugotuj w wodzie z dodatkiem rosołu. Następnie dodaj ziemniaki, kukurydzę i razem gotuj przez chwilę.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

195 kcal 4,3 g 23,5 g 10,1 g

Cebulę i boczek zasmaż na oleju. Wszystkie składniki połącz z zupą i zagotuj. Na koniec dodaj Ramę 15%, natkę pietruszki i dopraw do smaku.

Przysmak z drobiu w sosie słodko-kwaśnym

Składniki na 10 porcji: Sos słodko-kwaśny KNORR Woda Udziec z indyka Olej Delikat przyprawa do mięs KNORR Mieszanka warzywna Kapusta pekińska Mąka ziemniaczana

Wykonanie: 0,170 1,000 0,700 0,020 0,010 1,000 0,150 0,010

kg l kg l kg kg kg kg

Sos słodko-kwaśny rozprowadź w wodzie i zagotuj. Mięso z indyka pokrój w paski, dopraw delikatem i zasmaż na oleju. Następnie dodaj warzywa i krótko podduś.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

204 kcal 12,6 g 20,8 g 6,8 g

Całość dodaj do sosu, zagotuj. W razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki ziemniaczanej.

1 PORCJA

1,20 zł (130 g)

Na koniec dodaj pokrojoną w większe kawałki kapustę pekińską.

Składniki na 10 porcji:

Całość podawaj z ryżem.

1 PORCJA

0,47 zł (160 g)

Ser twarogowy półtłusty Galaretka o smaku truskawkowym ALSA Mleko 1,5 % Truskawki mrożone

Wykonanie: 0,400 kg

Zagotuj mleko, wsyp galaretkę, dokładnie wymieszaj i pozostaw do wystudzenia.

0,170 kg 0,600 l 0,200 kg

Zimną galaretkę połącz z twarogiem, przelej do pucharków, a następnie dodaj rozmrożone truskawki i pozostaw do schłodzenia.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

87 kcal 8,9 g 7,2 g 2,7 g

Ryż na sypko 1 PORCJA

0,48 zł Składniki na 10 porcji: Ryż długoziarnisty KNORR Kurkuma

Wykonanie: 0,600 kg 0,002 kg

Ryż ugotuj w wodzie z dodatkiem kurkumy.

(120 g)

Gruszka

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 3, strona 19

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

215 kcal 4g 46,7 g 0,8 g

1 PORCJA

0,29 zł (180 g)

Sernik truskawkowy

Napój wiśniowy

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 9, strona 31

Obiad nr 7 1 PORCJA

1,66 zł (400 g)

Zupa z cukinii i indyka

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Cukinia 0,960 kg Cebula 0,160 kg Ziemniaki 0,240 kg Mięso z podudzia indyka (bez skóry) 0,400 kg Rosół z kury KNORR 0,050 kg Woda 3,200 l RAMA Culinesse Profi 0,050 l RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 l Pieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg Czosnek 0,008 kg Ryż długoziarnisty KNORR 0,130 kg

Rosół rozpuść w wodzie i ugotuj w nim udo z indyka razem z ziemniakami.

1 PORCJA

1,98 zł (230 g)

Mięso mielone drobiowe Cebula (kostka) Bułki (czerstwe) Baza do mięsa mielonego KNORR 1-2-3 Woda Marchew Seler Por Pieprz czarny mielony KNORR Olej Oregano suszone Sos biały baza KNORR 1-2-3 Woda Cebula Olej Brokuły Szpinak mrożony Pieprz czarny mielony KNORR Czosnek mielony RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15%

1 PORCJA

(150 g)

Z wywaru wyjmij udo i pokrój w cząstki. Do powstałego wywaru dodaj cukinię, a następnie zmiksuj.

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

174 kcal 9,1 g 18,4 g 7,7 g

Na koniec dodaj mięso z indyka, Ramę 15% i dopraw do smaku. Podawaj z ugotowanym ryżem.

Pulpety drobiowo-warzywne z sosem brokułowym

Składniki na 10 porcji:

0,81 zł

Cebulę i cukinię pokrój w kostkę i zasmaż na Ramie Culinesse.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wykonanie: 0,750 0,080 0,050 0,130 0,300 0,100 0,070 0,040 0,001 0,020 0,001 0,150 0,800 0,100 0,020 0,250 0,080 0,002 0,002 0,070

kg kg kg kg l kg kg kg kg l kg kg l kg l kg kg kg kg l

Do zmielonego mięsa dodaj zasmażoną cebulę, por, startą na tarce marchew i seler, wodę, bazę do mięsa mielonego oraz przyprawy. Całość wymieszaj na jednolitą masę, uformuj małe pulpety i upiecz w piecu.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

279 kcal 17,3 g 22 g 14,2 g

Sos rozpuść w wodzie i zagotuj. Cebulę pokrój w drobną kostkę i zasmaż na oleju, następnie dodaj szpinak, przyprawy i chwilę zasmażaj. Całość dodaj do sosu i zblenderuj. Następnie dodaj pokrojone na mniejsze części brokuły i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,04 zł (150 g)

Pulpeciki podawaj z przygotowanym sosem i makaronem.

Składniki na 10 porcji: Seler Kukurydza konserwowa Papryka czerwona Cebula czerwona Pietruszka zielona Sos sałatkowy włoski KNORR Olej Miód Musztarda delikatesowa HELLMANN'S

Makaron tagliatelle

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Makaron tagliatelle (Gniazda wstążki) KNORR

Makaron ugotuj w wodzie.

0,600 kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

198 kcal 5,9 g 42,9 g 0,8 g

1 PORCJA

0,65 zł (130 g)

Wykonanie: 0,500 0,400 0,450 0,100 0,025 0,015 0,040 0,010 0,010

kg kg kg kg kg kg l l kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

100 kcal 2,7 g 16,7 g 4,4 g

Seler zetrzyj na tarce jarzynowej, cebulę pokrój w drobną kostkę, paprykę w większą kostkę, a natkę pietruszki posiekaj. Całość wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Nektarynka

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Nektarynka

Surówka z selera, kukurydzy i papryki

56 kcal 1g 13,8 g 0,2 g

1,300 kg

Obiad nr 8 1 PORCJA

0,68 zł (250 g)

Kremowa zupa selerowo–ziemniaczana

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Seler 0,500 kg Ziemniaki 0,200 kg Por 0,100 kg Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,020 kg Woda 2,000 l Cebula 0,090 kg Boczek wędzony 0,100 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 l RAMA Culinesse Profi 0,030 l Pieprz czarny mielony KNORR 0,001 kg Pietruszka zielona 0,025 kg Czosnek 0,005 kg

Ziemniaki pokrój w kostkę i ugotuj.

1 PORCJA

2,19 zł (200 g)

Mięso mielone wieprzowe Delikat przyprawa do mięs KNORR Olej Kukurydza konserwowa Cebula (kostka) Fasola czerwona konserwowa Papryka czerwona Fix do potraw meksykańskich KNORR Woda Koncentrat pomidorowy 30% KNORR Mąka pszenna Czosnek

1 PORCJA

(150 g)

Seler i por pokrój w cząstki, zalej wywarem i duś do miękkości.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

110 kcal 2,9 g 8,8 g 8,4 g

Następnie zblenderuj, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku. Zupę podawaj z ugotowanymi ziemniakami, boczkiem i natką pietruszki.

Danie mięsne w stylu meksykańskim

Składniki na 10 porcji:

0,43 zł

Boczek i cebulę pokrój w kostkę i delikatnie zasmaż na Ramie Culinesse. Delikat rozpuść w wodzie i zagotuj.

Wykonanie: 0,900 0,010 0,030 0,150 0,120 0,200 0,200 0,130 0,800 0,050 0,020 0,005

kg kg l kg kg kg kg kg l kg kg kg

Ryż ugotuj w wodzie z dodatkiem kurkumy. Fix do potraw meksykańskich rozprowadź w wodzie i zagotuj. Cebulę zasmaż na oleju razem z mięsem, przyprawami i koncentratem.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

350 kcal 16,5 g 15,1 g 21,9 g

Następnie podlej sosem i duś do miękkości. 1 PORCJA

Na koniec dodaj warzywa i dopraw do smaku.

0,42 zł (150 g)

Powstały sos podawaj z ryżem lub pyzami.

Składniki na 10 porcji: Buraki Cebula Jabłko Olej Napój wiśniowy z wit. C ALSA Rama Cremefine Profi do zup i sosów 15% Pieprz czarny mielony KNORR Ocet

Ryż na sypko

Składniki na 10 porcji: Ryż długoziarnisty KNORR Kurkuma

Wykonanie: 0,550 kg 0,002 kg

Ryż ugotuj w wodzie z dodatkiem kurkumy.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

175 kcal 3,8 g 38,5 g 0,6 g

Wykonanie: 1,700 0,120 0,300 0,020 0,040

kg kg kg l kg

(130 g)

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

165 kcal 2,9 g 23,1 g 8,3 g

Buraki ugotuj, obierz i razem z jabłkami zetrzyj na tarce jarzynowej. Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż na oleju. Następnie dodaj resztę składników, zagotuj i dopraw do smaku.

0,070 l 0,001 kg 0,010 l

Wartość odżywcza 1 porcji:

1 PORCJA

0,65 zł

Brzoskwinia

Składniki na 10 porcji: Brzoskwinia

Buraki z jabłkami i chrzanem na ciepło

Wykonanie: 1,300 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

65 kcal 1,3 g 15,5 g 0,3 g

Brzoskwinie umyj i podawaj jako deser.

Obiad nr 9 1 PORCJA

1,73 zł (400 g)

Zupa kalafiorowa z ryżem, curry i koperkiem

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Zupa kalafiorowa KNORR 0,240 kg Woda 3,200 l Kalafior 0,960 kg Cebula 0,130 kg Marchew 0,400 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 l RAMA Culinesse Profi 0,050 l Koperek 0,030 kg Curry 0,003 kg Ryż długoziarnisty KNORR 0,110 kg

Ryż ugotuj. Kalafiora podziel na mniejsze różyczki, marchew pokrój w cząstki i ugotuj w 3/4 proporcji wody. Gotuj aż warzywa będą miękkie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

203 kcal 5,6 g 29,9 g 8,2 g

Zupę rozpuść w pozostałej zimnej wodzie, dodaj do ugotowanych warzyw i jeszcze przez chwilę gotuj. Cebulę pokrój w kostkę i przesmaż na Ramie Culinesse z dodatkiem curry. Na koniec dodaj ryż, Ramę 15%, cebulę z curry i posiekany koperek i dopraw do smaku.

1 PORCJA

2,18 zł (220 g)

Naleśniki z indykiem, warzywami i zimnym sosem ogórkowym

Składniki na 10 porcji: Mleko Woda gazowana Mąka pszenna Jajka Olej Rosół jarzynowy KNORR Pierś z indyka Delikat przyprawa do potraw Gyros KNORR Marchew Papryka czerwona Cebula Cukinia Kapusta biała Seler RAMA Culinesse Profi Czosnek Pieprz czarny mielony KNORR Tymianek suszony RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów Jogurt naturalny Ogórek zielony Koperek Sos sałatkowy koperkowy KNORR

Wykonanie: 0,600 l 0,150 l 0,350 kg 4 szt. 0,050 l 0,010 kg 0,600 kg 0,010 0,120 0,080 0,090 0,130 0,100 0,060 0,030 0,005 0,002 0,001

kg kg kg kg kg kg kg l kg kg kg

0,120 0,100 0,100 0,025 0,010

l l kg kg kg

Składniki ciasta wymieszaj z połową oleju do uzyskania odpowiedniej konsystencji. Następnie usmaż na oleju 10 szt. naleśników. Pierś pokrój w paski, marchew i seler zetrzyj na tarce, kapustę, paprykę i cukinię pokrój w paski, a cebulę w piórka i całość zasmaż na Ramie Culinesse. Następnie dopraw do smaku. Tak przygotowany farsz zawiń w naleśnika. Ogórka zetrzyj na tarce jarzynowej, wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku. Przygotowane naleśniki podawaj z sosem.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

318 kcal 18,9 g 32 g 13,2 g 1 PORCJA

0,90 zł (150 g)

Surówka z selera, jabłek i kiwi

Składniki na 10 porcji: Seler Kiwi Jabłko RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów Napój jabłkowy z wit. C ALSA Rodzynki

1 PORCJA

0,29 zł (180 g)

1 PORCJA

(130 g)

Brzoskwinia

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 8, strona 29

0,100 l 0,035 kg 0,030 kg

Składniki na 10 porcji:

1 PORCJA

0,80 zł (135 g)

85 kcal 2,2 g 18,7 g 2,7 g

Seler i jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej, a kiwi pokrój w kostkę. Wszystkie składniki połącz i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wykonanie: 0,170 kg 1,800 l

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Ramę 24% wymieszaj z napojem i rodzynkami.

Napój wiśniowy

Napój wiśniowy z wit. C ALSA Woda

0,65 zł

Wykonanie: 1,100 kg 0,200 kg 0,300 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

61 kcal 0,1 g 14,7 g 0g

Napój wiśniowy rozpuść w zimnej wodzie.

Jogurt owocowy

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 14, strona 41

Obiad nr 10 1 PORCJA

0,90 zł (400 g)

Delikatna zupa cebulowa z kluskami ziołowymi

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Rosół jarzynowy KNORR 0,060 kg Woda 3,200 l Cebula 1,300 kg Marchew 0,160 kg Kurkuma 0,002 kg Tymianek suszony 0,003 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 l RAMA Culinesse Profi 0,050 l Cukier 0,008 kg Pieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg Jajko 2 szt. Woda 0,160 l Mąka pszenna 0,240 kg Pietruszka zielona 0,040 kg Koperek 0,020 kg Sól 0,003 kg

Składniki na kluski wymieszaj i formując z tuby ugotuj w wodzie.

1 PORCJA

2,57 zł (200 g)

Pierś z kurczaka Delikat przyprawa do drobiu KNORR Marchew Cebula Papryka czerwona Kapusta biała Seler RAMA Culinesse Profi Czosnek Pieprz czarny mielony KNORR Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR Pietruszka zielona Koperek Sos pieczeniowy KNORR Woda Pieczarki Cebula Majeranek KNORR Olej Kasza gryczana

0,66 zł (120 g)

Wykonanie: 1,000 0,010 0,200 0,090 0,130 0,100 0,060 0,030 0,030 0,002 0,010 0,025 0,020 0,070 0,800 0,200 0,080 0,002 0,020 0,500

kg kg kg kg kg kg kg l kg kg kg kg kg kg l kg kg kg l kg

Kasza gryczana

1 PORCJA

(120 g)

Pierś z kurczaka rozbij jak na zrazy i dopraw Delikatem. Marchew i seler zetrzyj na tarce jarzynowej, cebulę pokrój w piórka, a paprykę i kapustę w paski i zasmaż razem z przyprawami na Ramie Culinesse. Na koniec dodaj posiekaną natkę pietruszki i koperek i dopraw do smaku.

189 kcal 5,6 g 28,5 g 7,2 g

Gruszka

178 kcal 21,8 g 9,7 g 6,7 g 1 PORCJA

0,65 zł (150 g)

Modra kapusta zasmażana ze śliwkami

Składniki na 10 porcji: Kapusta czerwona Cebula Olej Jabłko Śliwki bez pestek (mrożone) Cukier Ocet Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR Pieprz czarny mielony KNORR

Sos rozpuść w wodzie i zagotuj. Cebulę pokrój w kostkę, a pieczarki w półplasterki i całość zasmaż na oleju. Następnie dodaj do sosu razem z przyprawami. Powstałym sosem zalej zrazy i duś do miękkości.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wykonanie: 0,600 kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Przygotowanym farszem nadziej mięso i zawiń w kształt zraza. Piecz w piecu w temp. 150°C.

Kasza gryczana

Składniki na 10 porcji:

0,48 zł

Cebulę i marchew pokrój w cząstki i przesmaż na Ramie Culinesse z dodatkiem kurkumy. Następnie zalej przygotowanym wywarem i gotuj aż warzywa będą miękkie. Całość zblenderuj na jednolitą masę, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Zrazy drobiowe

Składniki na 10 porcji:

1 PORCJA

Rosół rozpuść w wodzie i zagotuj.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

209 kcal 7,6 g 41,6 g 1,9 g

1 PORCJA

0,64 zł (80 g)

kg kg l kg kg kg l

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

71 kcal 2,6 g 13,8 g 2,2 g

Kapustę poszatkuj, cebulę pokrój w kostkę, jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej, a śliwki pokrój w cząstki. Cebulę zasmaż na oleju, dodaj kapustę, przyprawy (ocet na koniec) i duś do miękkości. Na koniec dodaj jabłka i śliwki i dopraw do smaku.

0,015 kg 0,002 kg

Jogurt owocowy

Składniki na 10 porcji: Jogurt owocowy

Wykonanie: 1,300 0,100 0,020 0,150 0,200 0,015 0,015

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

50 kcal 2,7 g 7,5 g 1,1 g

0,800 l

Kaszę gryczaną ugotuj w wodzie.

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 3, strona 19

1 PORCJA

0,29 zł (180 g)

Napój wiśniowy

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 9, strona 31

Obiad nr 11 1 PORCJA

1,06 zł (400 g)

Krupnik z kaszą gryczaną

Składniki na 10 porcji: Kasza gryczana Woda Marchew Seler Por Cebula Boczek wędzony Olej Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg Pietruszka zielona Ziemniaki Pieprz czarny mielony

1 PORCJA

2,28 zł (200 g)

Wykonanie: 0,200 3,200 0,300 0,130 0,060 0,050 0,240 0,030

kg l kg kg kg kg kg l

0,030 0,040 0,300 0,002

kg kg kg kg

Marchew, seler pokrój w kostkę i ugotuj w wodzie z dodatkiem delikatu. Następnie dodaj pokrojone ziemniaki i kaszę. Gotuj do 3/4 miękkości. Por pokrój w półksiężyce, a cebulę i boczek w kostkę. Całość zasmaż na oleju.

Mięso mielone drobiowe Cebula (kostka) Bułka czerstwa Jaja Marchew Seler Pieprz czarny mielony Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1 kg Sos śródziemnomorski KNORR Woda RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% Por Cukinia

221 kcal 6,6 g 23 g 12,2 g

Następnie dodaj do zupy razem z natką pietruszki i dopraw do smaku.

Wykonanie: 0,750 kg 0,080 kg 1 szt. 0,100 kg 0,100 kg 0,070 kg 0,001 kg 0,010 kg 0,170 kg 0,800 l

Do zmielonego mięsa dodaj zasmażoną cebulę i por, starte na tarce marchew i seler, jajka, zmieloną bułkę i przyprawy. Całość wymieszaj na jednolitą masę, uformuj pulpety i ugotuj w wodzie z dodatkiem delikatu.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

238 kcal 15,4 g 11,2 g 14,8 g

Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj. Por pokrój w talarki, cukinię zetrzyj na tarce. Całość połącz z sosem i dodaj Ramę Cremefine 15%, dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,56 zł

Pulpety podawaj z sosem i ziemniakami.

(150 g)

0,050 l 0,080 kg 0,100 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Ziemniaki

Składniki na 10 porcji: Ziemniaki

Wykonanie: 2,700 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

181 kcal 4,4 g 42,8 g 0,3 g

Kapusta biała Marchew Cebula Olej Rosół z kury KNORR Cukier Pietruszka zielona Ocet

1 PORCJA

0,30 zł (50 g)

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śliwki

Składniki na 10 porcji: Śliwki

Wykonanie: 0,500 kg

Wykonanie: 1,200 0,300 0,075 0,040 0,015 0,010 0,050 0,004

kg kg kg l kg kg kg l

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

81 kcal 2,5 g 12,4 g 4,1 g

Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż na oleju. Dodaj poszatkowaną kapustę, rosół, przyprawy i duś do miękkości. Pod koniec dodaj startą na tarce jarzynowej marchew i razem przesmaż. Na koniec dodaj posiekaną natkę pietruszki i dopraw do smaku.

Ziemniaki umyj, obierz i ugotuj w wodzie.

0,29 zł 1 PORCJA

Kapusta biała zasmażana z marchwią

Składniki na 10 porcji:

1 PORCJA

(200 g)

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Pulpety z warzywami w sosie śródziemnomorskim

Składniki na 10 porcji:

0,33 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

22 kcal 0,3 g 5,9 g 0,1 g

(180 g)

Napój brzoskwiniowy z witaminą C

Składniki na 10 porcji: Napój brzoskwiniowy z wit. C ALSA Woda

Wykonanie: 0,170 kg 1,800 l

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

61 kcal 0,1 g 14,8 g 0g

Napój brzoskwniowy rozpuść w zimnej wodzie.

Śliwki umyj i podaj jako deser.

Obiad nr 12 1 PORCJA

2,61 zł (400 g)

Zupa sojowa

Składniki na 10 porcji: Soja nasiona suche Liść laurowy Ziele angielskie Zupa ogonowa KNORR Woda Ziemniaki (kostka) Cebula Boczek parzony Olej Koncentrat pomidorowy 30% KNORR Mieszanka warzywna Czosnek Pietruszka zielona

1 PORCJA

1,95 zł (200 g)

Wykonanie: 0,200 0,002 0,002 0,320 3,200 0,160 0,080 0,160 0,030 0,060 0,560 0,008 0,040

kg kg kg kg l kg kg kg l kg kg kg kg

Soję namocz w wodzie na 24 godziny. Następnie ugotuj ją w wodzie z dodatkiem liścia laurowego oraz ziela angielskiego. Zupę ogonową rozprowadź w wodzie i zagotuj. Dodaj ziemniaki i ponownie ugotuj.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

293 kcal 13,1 g 29,3 g 14,1 g

Cebulę i boczek pokrój w kostkę i zasmaż na oleju, następnie dodaj koncentrat i chwilę podsmaż. Do ugotowanej zupy dodaj warzywa, soję, podsmażone składniki i zagotuj. Zupę dopraw do smaku i posyp natką pietruszki.

Kotlety rybne z sosem pomidorowo-warzywnym

Składniki na 10 porcji: Filet z mintaja Cebula Olej Bułka czerstwa Mąka ziemniaczana Jaja Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg Pieprz czarny mielony Rosół jarzynowy KNORR Woda Cebula (kostka) Włoszczyzna mrożona krojona w paski Olej Koncentrat pomidorowy 30% KNORR Mąka pszenna Rama Cremefine Profi do zup i sosów 15% Pieprz czarny mielony

Wykonanie: 1,000 kg 0,080 kg 0,030 l 1 szt. 0,025 kg 2 szt. 0,020 kg 0,001 kg 0,010 kg 0,500 l 0,040 kg 0,150 kg 0,020 l 0,050 kg 0,030 kg 0,080 l 0,001 kg

Cebulę pokrój w kostkę i przesmaż na oleju. Rybę zmiel razem z cebulą i bułką, dodaj mąkę ziemniaczaną, jaja i dopraw do smaku. Następnie uformuj kotlety i upiecz w piecu.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

171 kcal 17,4 g 10,1 g 7,1 g

Rosół rozprowadź w wodzie i zagotuj. Cebulę i warzywa zasmaż na oleju, następnie dodaj koncentrat, mąkę i chwilę zasmaż. Do całości dodaj wywar i zagotuj.

1 PORCJA

0,72 zł (150 g)

Następnie dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

Składniki na 10 porcji: Kapusta kwaszona Marchew Jabłko Por Napój jabłkowy z wit. C ALSA Sos sałatkowy koperkowy KNORR Olej Pieprz czarny mielony 1 PORCJA

1 PORCJA

0,81 zł (180 g)

0,78 zł

Puree ziemniaczane

Składniki na 10 porcji: Puree ziemniaczane KNORR Woda Mleko 1,5 % Masło Sól

Wykonanie: 0,280 1,000 0,500 0,020 0,005

kg l l kg kg

Wodę zagotuj, odstaw, dodaj masło, sól oraz zimne mleko, tak, aby temperatura nie przekraczała 70°C. Dodaj puree ziemniaczane KNORR, intensywnie wymieszaj, nie gotuj.

(50 g)

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

115 kcal 3,4 g 21,7 g 2,3 g

Wykonanie: 1,000 0,200 0,150 0,075 0,040 0,015 0,050 0,001

kg kg kg kg kg kg l kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

88 kcal 1,5 g 10,8 g 4,8 g

Kapustę pokrój na mniejsze kawałki, marchew i jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej, por pokrój w talarki. Całość wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

Pomarańczowa Panna Cotta

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Deser Panna Cotta CARTE D'OR 0,080 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,250 l Mleko 1,5 % 0,250 l Syrop pomarańczowy 0,040 l

Zagotuj mleko, wsyp deser Panna Cotta i wymieszaj do całkowitego rozpuszczenia.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

87 kcal 1,8 g 10,6 g 3,9 g

Dodaj Ramę 15%, syrop i dokładnie wymieszaj. Płynny deser przelej do salaterek i pozostaw w lodówce do zastygnięcia.

1 PORCJA

0,25 zł (100 g)

Surówka z kwaszonej kapusty

Jabłko

– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 4, strona 21

Obiad nr 13 1 PORCJA

1,17 zł (250 g)

Zupa kalafiorowa z marchewką i ryżem

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Zupa kalafiorowa KNORR 0,140 kg Woda 2,000 l Udka z kurczaka 0,250 kg Marchew 0,250 kg Olej 0,020 l RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 l Pietruszka zielona 0,050 kg Rosół z kury KNORR 0,015 kg Ryż długoziarnisty KNORR 0,150 kg

Udka z kurczaka ugotuj w wodzie z dodatkiem rosołu z kury. Zupę połącz z wodą i wywarem od gotowania udek i zagotuj. Marchewkę zeszklij na oleju, następnie podduś dodając odrobinę wody.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

177 kcal 6,6 g 21,4 g 7,1 g

Zupę połącz z Ramą 15%, dodaj posiekaną natkę pietruszki, obrane mięso z udek, marchew i dopraw do smaku. Zupę podawaj z ryżem.

1 PORCJA

1,53 zł (200 g)

Pieczeń rzymska z sosem pieczeniowym

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Mięso mielone wieprzowe 0,750 kg Cebula (kostka) 0,080 kg Por (półtalarki) 0,040 kg Pieczarki (półtalarki) 0,200 kg Marchew 0,100 kg Seler (kostka) 0,070 kg Jaja 2 szt. Bułka czerstwa 1 szt. Pieprz czarny mielony KNORR 0,001 kg Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,015 kg Sos pieczeniowy KNORR 0,040 kg Woda 0,500 l Cebula 0,060 kg Marchew 0,100 kg Olej 0,020 l RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,080 l Majeranek 0,001 kg

Do mięsa dodaj zasmażoną cebulę, por i pieczarki, starte na tarce marchew i seler, jajka, zmieloną bułkę i przyprawy. Całość wymieszaj na jednolitą masę i przełóż do foremki lub zawiń w folię i upiecz w piecu w temperaturze 150ºC.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

265 kcal 13,6 g 8,2 g 19 g

Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj. Cebulę i marchew zasmaż na oleju, następnie dodaj do sosu, zmiksuj. Na koniec dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,59 zł

Mięso podawaj z sosem i kopytkami.

(150 g)

Składniki na 10 porcji: Kapusta czerwona Cebula Jabłko Koperek Napój z czarnej porzeczki z wit. C ALSA Olej Ocet Pieprz czarny mielony

1 PORCJA

0,45 zł (150 g)

Kopytka

Składniki na 10 porcji: Ziemniaki Mąka pszenna Mąka ziemniaczana Jaja Sól

Wykonanie: 1,500 kg 0,400 kg 0,050 kg 2 szt. 0,002 kg

Ziemniaki ugotuj, wystudź i zmiel. Masę połącz z pozostałymi składnikami. Wyrób ciasto uformuj kopytka i ugotuj w lekko osolonej wodzie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

258 kcal 7,1 g 55,2 g 1,3 g

1 PORCJA

0,25 zł (100 g)

Wykonanie: 1,000 0,200 0,300 0,050 0,040 0,075 0,015 0,001

kg kg kg kg kg l l kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

116 kcal 2,2 g 14,3 g 7,1 g

Kapustę poszatkuj, cebulę i jabłka pokrój w kostkę. Całość wymieszaj i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Jabłko

Składniki na 10 porcji: Jabłko

Surówka z modrej kapusty

Wykonanie: 1,000 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

41 kcal 0,4 g 10,9 g 0,4 g

Jabłka umyj i podaj jako deser.

Obiad nr 14 1 PORCJA

2,32 zł (400 g)

Zupa brokułowo-szpinakowa z jajkiem

Składniki na 10 porcji: Zupa brokułowa KNORR Woda Ziemniaki Szpinak mrożony Olej Cebula Włoszczyzna mrożona krojona w paski RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% Jaja gotowane

1 PORCJA

2,44 zł (170 g)

Wykonanie: 0,220 kg 3,200 l 0,300 kg 0,160 kg 0,050 l 0,100 kg 0,500 kg 0,160 l 8 szt.

Ziemniaki pokrój w kostkę i ugotuj w wodzie. Zupę brokułową rozpuść w wodzie i gotuj przez kilka minut, następnie dodaj szpinak, chwilę podgotuj i zmiksuj.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

224 kcal 7,5 g 22,7 g 11,4 g

Na oleju zasmaż cebulę, warzywa i chwilę podduś. Całość dodaj do zupy razem z ziemniakami. Następnie połącz z Ramą 15%, ugotowanym i startym na tarce jajkiem i dopraw do smaku.

Schab gotowany z sosem ogórkowym

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Schab wieprzowy b/kości 1,100 Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,010 Woda 1,000 Liść laurowy 0,001 Ziele angielskie 0,001 Wywar z gotowania 0,500 Cebula 0,060 Ogórek zielony 0,120 Ogórki konserwowe (kostka) 0,120 Olej 0,020 RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,090 Mąka pszenna 0,020

kg kg l kg kg l kg kg kg l l kg

Przyprawę szefa rozpuść w wodzie z dodatkiem liścia laurowego, ziela angielskiego. W powstałym wywarze ugotuj mięso. Cebulę pokrój w kostkę, ogórki zetrzyj na tarce jarzynowej i delikatnie przesmaż na oleju.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

217 kcal 21,9 g 3,2 g 13 g

Powstały wywar z gotowania zagęść zawiesiną z mąki i wody, następnie dodaj podsmażone składniki oraz Ramę 15%. Zagotuj i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,84 zł (150 g)

Składniki na 10 porcji: Marchew Kukurydza konserwowa Por Fasola czerwona konserwowa Kapusta włoska Sos sałatkowy grecki KNORR Olej Musztarda Pieprz czarny mielony

1 PORCJA

0,33 zł (200 g)

Ziemniaki

Składniki na 10 porcji: Ziemniaki

Wykonanie: 2,700 kg

Surówka wielowarzywna

Ziemniaki umyj, obierz i ugotuj w wodzie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

181 kcal 4,4 g 42,8 g 0,3 g

1 PORCJA

0,80 zł (135 g)

kg kg kg kg kg kg l kg kg

Jogurt owocowy

Składniki na 10 porcji: Jogurt owocowy z niską zawartością cukru

Wykonanie: 0,450 0,450 0,200 0,150 0,150 0,020 0,045 0,030 0,001

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

118 kcal 3,5 g 18,4 g 5g

Marchew zetrzyj na tarce jarzynowej, por pokrój w talarki. Wszystkie warzywa wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

85 kcal 4,6 g 12,8 g 1,9 g

1,000 l

Obiad nr 15 1 PORCJA

0,66 zł (250 g)

Zupa pomidorowa z lanymi kluskami

Składniki na 10 porcji: Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg Woda Cebula Marchew Seler Olej Koncentrat pomidorowy 30% KNORR Ciasto na kluski: Jaja Woda Sól RAMA Cremefine Fraiche 24% Pietruszka zielona

1 PORCJA

2,67 zł (250 g)

Wykonanie: Delikat rozpuść w wodzie i zagotuj. 0,030 2,000 0,100 0,400 0,150 0,040 0,200

kg l kg kg kg l kg

2 szt. 0,100 l 0,001 kg 0,070 l 0,015 kg

Warzywa potnij na średnie kawałki i zasmaż na oleju, następnie dodaj koncentrat pomidorowy i jeszcze chwilę zasmażaj. Całość podlej wywarem i gotuj aż warzywa będą miękkie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

99 kcal 2,7 g 9g 6g

Z podanych składników przygotuj ciasto, a następnie ugotuj kluski. Gdy warzywa będą miękkie całość zmiksuj na jednolitą masę. Na koniec dodaj Ramę 24% i dopraw do smaku. Zupę podawaj z kluskami posypaną natką pietruszki.

Potrawka z kurczaka z warzywami

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Filet z kurczaka 0,700 kg Delikat do drobiu KNORR 0,010 kg Sos cytrynowo-maślany KNORR 0,170 kg Woda 1,000 l Marchew (plasterki) 0,200 kg Seler (plasterki) 0,200 kg Cukinia (plasterki) 0,200 kg Cebula (kostka) 0,100 kg Rama Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 l Olej 0,030 l Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,005 kg Rodzynki 0,030 kg

Sos rozporawadź w wodzie i zagotuj. Kurczaka pokrój w kostkę, dopraw delikatem i obsmaż na oleju, razem z warzywami. Całość dodaj do sosu i chwilę podduś, często mieszając.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

235 kcal 13,7 g 15,8 g 13,3 g 1 PORCJA

Na koniec dodaj Ramę 15%, rodzynki i dopraw do smaku.

1,30 zł (150 g)

Gulasz podawaj z ryżem.

Składniki na 10 porcji: Fasolka szparagowa zielona Fasolka szparagowa żółta Marchewka z groszkiem mrożona Cebula Olej Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg

1 PORCJA

0,45 zł (160 g)

Ryż na sypko

Składniki na 10 porcji: Ryż długoziarnisty KNORR

Wykonanie: 0,600 kg

Fasolka z marchwią na ciepło

Ryż ugotuj w wodzie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

215 kcal 3,9 g 46,7 g 0,8 g

1 PORCJA

0,27 zł (200 g)

kg kg kg kg l

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

112 kcal 3,3 g 11,3 g 7,1 g

Fasolkę ugotuj w wodzie z dodatkiem delikatu. Marchew zetrzyj na tarce, cebulę pokrój w kostkę. Wszystkie składniki delikatnie zasmaż na oleju, następnie dopraw delikatem.

0,015 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kompot owocowy

Składniki na 10 porcji: Woda Jabłko Napój malinowy z wit. C ALSA

Wykonanie: 0,500 0,500 0,450 0,120 0,075

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wykonanie: 2,000 l 0,200 kg 0,130 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

56 kcal 0,1 g 13,5 g 0,1 g

Jabłka umyj, usuń gniazda nasienne i pokrój w kostkę. Napój malinowy wymieszaj z wodą, dodaj jabłka.

Obiad nr 16 1 PORCJA

0,86 zł (250 g)

Zupa jarzynowa z kaszą kuskus

Składniki na 10 porcji: Rosół jarzynowy KNORR Woda Włoszczyzna mrożona krojona w paski Groszek zielony mrożony Kalafior Brukselka Kukurydza konserwowa Kasza kuskus Koperek Pietruszka zielona Pieprz czarny mielony

1 PORCJA

2,57 zł (300 g)

Wykonanie: 0,035 2,000 0,300 0,120 0,150 0,150 0,100 0,100 0,025 0,025 0,001

kg l kg kg kg kg kg kg kg kg kg

Rosół rozprowadź w wodzie i zagotuj. Następnie dodaj włoszczyznę, groszek, kalafior, brukselkę, kukurydzę i jeszcze chwilę gotuj. Pod koniec dodaj kaszę kuskus.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

83 kcal 3,9 g 15,7 g 0,7 g

Do całości dodaj koperek, natkę pietruszki i dopraw do smaku.

Pyzy drożdżowe z sosem myśliwskim

Składniki na 10 porcji: Pyzy drożdżowe Sos myśliwski KNORR Woda Kiełbasa zwyczajna (paski) Ogórki konserwowe (kostka) Cebula (kostka) Pieczarka (ósemki) Marchew (paski) Koncentrat pomidorowy 30% KNORR Olej Majeranek Mąka pszenna

Wykonanie: 1,000 0,140 1,300 0,450 0,150 0,120 0,250 0,200 0,050 0,030 0,001 0,040

kg kg l kg kg kg kg kg kg l kg kg

Sos wymieszaj w wodzie i zagotuj. Cebulę i kiełbasę zasmaż na oleju, po chwili dodaj marchew, pieczarki. Na koniec dodaj koncentrat i jeszcze chwilę zasmażaj.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

463 kcal 17 g 56,4 g 19,1 g

Całość połącz z sosem, zagotuj, w razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki i wody, na koniec dodaj ogórki i dopraw do smaku. 1 PORCJA

Przygotowany sos podawaj z pyzami.

0,45 zł (130 g)

Galaretka ananasowa z jabłkami

Składniki na 10 porcji: Galaretka o smaku ananasowym ALSA Woda Jabłko

1 PORCJA

0,46 zł (150 g)

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

69 kcal 1,9 g 14,4 g 0,4 g

Zagotuj wodę, następnie wsyp galaretkę i dokładnie wymieszaj. Jabłka zetrzyj na tarce i wsyp do pucharków, następnie zalej galaretką i pozostaw do przestudzenia.

Sałatka z buraków

Składniki na 10 porcji: Buraki surowe Cebula Jabłko Napój wiśniowy z wit. C ALSA Olej Pieprz czarny mielony

Wykonanie: 0,170 kg 1,000 l 0,200 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wykonanie: 1,700 0,120 0,200 0,040 0,050 0,001

kg kg kg kg l kg

Buraki ugotuj, obierz i razem z jabłkami zetrzyj na tarce jarzynowej, cebulę pokrój w kostkę. Całość wymieszaj i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

131 kcal 3g 21 g 4,8 g

Obiad nr 17 1 PORCJA

1,58 zł (400 g)

Zupa pieczarkowa z ziemniakami i szpinakiem

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Zupa pieczarkowa KNORR 0,190 kg Woda 3,200 l Ziemniaki 0,300 kg Cebula 0,130 kg Pieczarki 0,300 kg Marchew 0,240 kg Olej 0,050 l RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,160 l Szpinak 0,130 kg Pieprz czarny mielony 0,002 kg Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,020 kg Pietruszka zielona 0,040 kg

Ugotuj ziemniaki.

1 PORCJA

2,96 zł (260 g)

Cebulę pokrój w kostkę, pieczarki w plastry, marchew zetrzyj na tarce jarzynowej i zasmaż na oleju. Całość połącz z zupą. Dodaj Ramę Cremefine 15%, posiekany szpinak i dopraw do smaku.

Wykonanie: Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj.

(150 g)

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

181 kcal 4,6 g 19,8 g 9,1 g

Makaron z sosem Carbonara i kawałkami indyka

Makron Cresti di Gallo (kolanka z falbanką) KNORR 0,500 kg Sos do spaghetti Carbonara KNORR 0,170 kg Woda 1,000 l Mięso z piersi indyka 0,600 kg Delikat do drobiu KNORR 0,010 kg Olej 0,030 l Cebula (piórka) 0,100 kg Marchew (paski) 0,150 kg Cukinia (plasterki) 0,150 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 l Mąka pszenna 0,030 kg Pietruszka zielona 0,050 kg

1 PORCJA

Wartość odżywcza 1 porcji:

Zupę przed podaniem posyp natką pietruszki.

Składniki na 10 porcji:

0,92 zł

Indyka pokrój w kostkę i dopraw delikatem. Mięso zasmaż na oleju razem z warzywami. Całość wymieszaj z sosem, Ramą 15% oraz zagęść zawiesiną z mąki. Zagotuj i dopraw do smaku. Na koniec dodaj natkę pietruszki.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

354 kcal 18,8 g 42,8 g 11,3 g

Przygotowany sos podawaj z makaronem.

1 PORCJA

0,65 zł (130 g)

Wartość odżywcza 1 porcji:

Brzoskwinia

Składniki na 10 porcji: Brzoskwinia

Wykonanie: 1,300 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

65 kcal 1,3 g 15,5 g 0,3 g

Brzoskwinie umyj i podawaj jako deser.

Surówka z pora, kukurydzy i jabłek

Składniki na 10 porcji: Por Kukurydza konserwowa Jabłko RAMA Cremefine Fraiche 24% Sól Cukier

Zupę pieczarkową rozprowadź w wodzie i zagotuj.

Wykonanie: 0,500 0,600 0,300 0,150 0,001 0,001

kg kg kg l kg kg

Por pokrój w plasterki przecięte na pół, jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej. Składniki surówki wymieszaj z Ramą 24% i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

120 kcal 3g 19,3 g 4,1 g

1 PORCJA

0,80 zł (135 g)

Jogurt owocowy

Składniki na 10 porcji: Jogurt owocowy z niską zawartością cukru

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

85 kcal 4,6 g 12,8 g 1,9 g

1,000 l

Obiad nr 18 1 PORCJA

0,88 zł (250 g)

Zupa selerowa z makaronem

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Udka z kurczaka 0,200 Woda 2,000 Rosół z kury KNORR 0,045 Seler 0,500 Marchew 0,150 Pietruszka 0,100 Cebula 0,090 Olej 0,040 RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,090 Makaron Gnocchetti Sardi (muszelki) KNORR 0,100

1 PORCJA

1,93 zł (250 g)

kg l kg kg kg kg kg l l kg

Udka ugotuj w wodzie z dodatkiem rosołu z kury. Warzywa potnij w cząstki, zasmaż na oleju i podlej wodą. Duś do miękkości. Do całości dodaj wywar z gotowania udek, następnie wszystko zmiksuj na jednolitą masę.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

134 kcal 5,9 g 13,9 g 7,5 g

Na koniec dodaj Ramę 15%, pokrojone mięso z ugotowanego kurczaka i dopraw do smaku. Zupę podawaj z wcześniej ugotowanym makaronem.

Gołąbki z kaszą gryczaną i sosem grzybowym

Składniki na 10 porcji: Kapusta włoska Kasza gryczana Mięso mielone wieprzowe Jaja Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg Pieprz czarny mielony KNORR Sos grzybowy KNORR Woda Olej Pieczarki (plasterki) Cebula Pietruszka zielona Mąka pszenna

Wykonanie: 0,500 kg 0,350 kg 0,600 kg 2 szt. 0,015 0,001 0,060 0,500 0,030 0,150 0,090 0,025 0,010

kg kg kg l l kg kg kg kg

Kapustę sparz, wytnij twarde końcówki. Ugotuj kaszę i pozostaw do przestudzenia. Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż razem z pieczarkami na oleju.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

348 kcal 16,2 g 29,9 g 17,9 g

Wszystkie składniki połącz z kaszą i dopraw do smaku. Następnie nałóż farsz na środek liścia i zawiń. Gołąbki piecz w temperaturze 150°C, około 20 minut. Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj. Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż razem z pieczarkami na oleju, następnie dodaj Ramę 15%, natkę pietruszki i jeszcze chwilę gotuj.

1 PORCJA

0,87 zł (150 g)

Całość dodaj do sosu, zagęść zawiesiną z mąki i wody, chwilę gotuj i dopraw do smaku.

Składniki na 10 porcji: Marchew Kukurydza konserwowa Papryka czerwona Cebula Sos sałatkowy grecki KNORR Olej Pieprz czarny mielony

Gołąbki podawaj z przygotowanym sosem.

1 PORCJA

0,25 zł (150 g)

Ziemniaki

Składniki na 10 porcji: Ziemniaki

Wykonanie: 2,000 kg

Ziemniaki umyj, obierz i ugotuj w wodzie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

139 kcal 3,4 g 32,9 g 0,2 g

1 PORCJA

0,28 zł (60 g)

Wykonanie: 0,450 0,450 0,450 0,120 0,022 0,030 0,001

kg kg kg kg kg l kg

Składniki na 10 porcji:

105 kcal 2,3 g 17,7 g 3,6 g

Warzywa wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

Wykonanie: kg l l kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Marchew zetrzyj na tarce jarzynowej, paprykę i cebulę pokrój w kostkę.

Budyń z pianką waniliową

Budyń 0,050 Mleko 0,5 % tłuszczu 0,500 RAMA Cremefine Profi Wielofunkcyjna 31% 0,050 Cukier waniliniowy 0,010

Wartość odżywcza 1 porcji:

Surówka grecka

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

53 kcal 1,7 g 7,5 g 1,7 g

Przygotuj budyń według przepisu na opakowaniu. Ramę ubij z dodatkiem cukru. Na zastygnięty budyń wyporcjuj ubitą Ramę.

Obiad nr 19 1 PORCJA

0,85 zł (250 g)

Zupa z ciecierzycą i lanymi kluskami

Składniki na 10 porcji: Ciecierzyca Kapusta kwaszona Ziele angielskie Liść laurowy Olej Kiełbasa zwyczajna Cebula Marchew Seler Por Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg Rosół wołowy KNORR Woda Majeranek Pieprz czarny mielony KNORR Czosnek

1 PORCJA

1,79 zł (200 g)

Wykonanie: 0,200 0,150 0,001 0,001 0,010 0,150 0,050 0,200 0,070 0,050

kg kg kg kg l kg kg kg kg kg

0,010 0,040 2,000 0,001 0,001 0,005

kg kg l kg kg kg

Ugotuj kapustę z dodatkiem liścia laurowego, ziela angielskiego i delikatu. Ciecierzycę wypłucz i namocz dzień wcześniej w letniej, przegotowanej wodzie, a następnie gotuj na małym ogniu pod przykryciem z dodatkiem ziela angielskiego i liścia laurowego.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

126 kcal 7g 15,4 g 4,8 g

Na oleju przesmaż kiełbasę z cebulą. Do ugotowanej ciecierzycy dodaj warzywa pokrojone w kostkę, rosół wołowy oraz przesmażoną kiełbasę z cebulą. Uzupełniaj odparowaną wodę podczas gotowania i gotuj aż warzywa będą miękkie. Do całości dodaj kapustę i dopraw do smaku.

Gulasz z mięsa i warzyw

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Karkówka 0,350 Łopatka wieprzowa 0,350 Olej 0,040 Cebula 0,100 Fix do gulaszu KNORR 0,120 Woda 1,000 Marchew 0,200 Seler 0,100 Papryka czerwona 0,150 Por 0,050 RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,090 Majeranek 0,001

kg kg l kg kg l kg kg kg kg l kg

Karkówkę i łopatkę pokrój w dużą kostkę. Cebulę pokrój w piórka, por w księżyce, paprykę w kostkę i delikatnie zasmaż. Marchew i seler pokrój w większą kostkę.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

279 kcal 11,9 g 9,1 g 20,9 g

Fix do gulaszu rozprowadź w wodzie, dodaj pokrojone mięso i duś do miękkości, pod koniec dodaj marchew i seler. Dodaj podsmażone składniki i Ramę 15%.

(150 g)

(100 g)

Ogórek zielony Brokuły (sparzone) Groszek zielony mrożony (sparzony) Papryka Cebula Sos sałatkowy ogrodowy KNORR Olej Miód pszczeli Musztarda Koperek

Kasza gryczana

Składniki na 10 porcji: Kasza gryczana

Wykonanie: 0,500 kg

Kaszę gryczaną ugotuj w wodzie.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

174 kcal 6,3 g 34,7 g 1,6 g

1 PORCJA

0,62 zł (200 g)

Wykonanie: 0,450 0,350 0,200 0,200 0,075 0,025 0,050 0,010 0,005 0,050

kg kg kg kg kg kg l l kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

92 kcal 3,3 g 9,7 g 4,9 g

Ogórki pokrój w paski, brokuły na mniejsze kawałki, paprykę w paski, cebule w piórka. Wszystkie warzywa wymieszaj z olejem i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kefir

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Kefir

Sałatka zielony ogród

Składniki na 10 porcji:

W razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,55 zł

1 PORCJA

1,15 zł

102 kcal 6,8 g 9,4 g 4g

2,000 l

Obiad nr 20 1 PORCJA

0,93 zł (250 g)

Barszcz czerwony z ziemniakami i boczkiem

Składniki na 10 porcji: Buraki Ziemniaki Cebula Boczek parzony Olej Fasola czerwona konserwowa Barszcz czerwony KNORR Woda Mąka pszenna RAMA Cremefine Fraiche 24% Czosnek Majeranek

1 PORCJA

1,71 zł (230 g)

Wykonanie: 0,100 0,400 0,060 0,100 0,020 0,150 0,100 2,000 0,030 0,080 0,005 0,001

kg kg kg kg l kg kg l kg l kg kg

Buraki ugotuj w łupinach. Ziemniaki pokrój w kostkę i ugotuj. Cebulę i boczek pokrój w kostkę i zasmaż na oleju. Barszcz rozprowadź w wodzie. Następnie dodaj: ziemniaki, fasolę, pokrojone w kostkę buraki i przesmażony boczek z cebulą.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

155 kcal 3,6 g 17,1 g 7,9 g

Całość zagęść zawiesiną z mąki i wody — krótko gotuj, następnie dodaj Ramę 24% i dopraw do smaku.

Udka z kurczaka z sosem węgierskim

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Udka z kurczaka 1,500 kg Delikat do drobiu KNORR 0,020 kg Olej 0,030 l Sos węgierski KNORR 0,050 kg Woda 0,500 l Cebula 0,050 kg Papryka czerwona 0,080 kg Marchew 0,050 kg Seler 0,050 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 l Majeranek 0,001 kg Czosnek 0,001 kg Mąka pszenna 0,020 kg

Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj. Udka skrop olejem, posyp delikatem i upiecz w piecu. Cebulę pokrój w kostkę, paprykę w paski, marchew i seler zetrzyj na tarce jarzynowej.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

286 kcal 24 g 6g 18,4 g

Całość połącz z sosem i zagotuj, na koniec dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku. W razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki i wody.

1 PORCJA

1,19 zł (150 g)

Upieczone udka podawaj z przygotowanym sosem.

Składniki na 10 porcji: Sałata lodowa Ogórek zielony Groszek zielony mrożony Koperek RAMA Cremefine Fraiche 24% Miód pszczeli Sos sałatkowy koperkowy KNORR Cytryna

1 PORCJA

0,95 zł (150 g)

Placki ziemniaczane

Składniki na 10 porcji: Placki ziemniaczane KNORR Woda Jaja Olej

Wykonanie: 0,450 kg 1,200 l 1 szt. 0,050 l

Do wody wbij jajko, dodaj placki ziemniaczane i wymieszaj. Odstaw na 15 minut w celu napęcznienia, a następnie usmaż okrągłe placki.

Sałata z zielonym ogórkiem i groszkiem

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

180 kcal 2,7 g 27,8 g 5,3 g

1 PORCJA

0,34 zł (200 g)

kg kg kg kg l l kg kg

Składniki na 10 porcji:

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

85 kcal 3,1 g 10,6 g 3,5 g

Sałatę poszarp, ogórka pokrój w cząstki. Składniki sosu wymieszaj i dopraw do smaku. Wszystkie warzywa wymieszaj delikatnie z sosem.

Miętowa herbatka z kawałkami jabłek

Lipton Peppermint (Mięta) Woda Jabłko Napój jabłkowy z wit. C ALSA

Wykonanie: 0,200 0,900 0,300 0,050 0,150 0,020 0,020 0,030

Wartość odżywcza 1 porcji:

Wykonanie:

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

42 kcal 0,1 g 10,3 g 0,1 g

3 saszetki Herbatkę miętową zaparz w 2 l wody, usuń saszetki, dodaj napój jabłkowy i oczyszczone 2,000 l jabłka pokrojone w kostkę. 0,300 kg 0,080 kg Miętową herbatę podawaj schłodzoną z kawałkami jabłek.

Obiad nr 21 1 PORCJA

1,30 zł (400 g)

Barszcz biały z warzywami i kiełbasą

Składniki na 10 porcji: Barszcz biały KNORR Woda Ziemniaki Włoszczyzna mrożona krojona w paski Cebula Kiełbasa zwyczajna Olej RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% Chrzan Pieprz biały mielony

1 PORCJA

0,90 zł (150 g)

Wykonanie: 0,140 3,200 0,500 0,500 0,060 0,240 0,050 0,160 0,050 0,002

kg l kg kg kg kg l l kg kg

Ziemniaki pokrój w kostkę i ugotuj w części wody, następnie dodaj włoszczyznę i jeszcze chwilę gotuj. Barszcz rozprowadź w pozostałej ilości wody i dodaj do warzyw, całość gotuj przez chwilę.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

211 kcal 7g 20,6 g 11,4 g

Cebulę i kiełbasę przesmaż i dodaj do zupy. Na koniec dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

Racuchy drożdżowe z jabłkami i malinową bitą śmietaną

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Mąka pszenna 0,500 kg Drożdże 0,060 kg Mleko 0,5 % tłuszczu 0,300 l Cukier 0,050 kg Jaja 2 szt. Jabłko 0,500 kg Cukier wanilinowy 0,010 kg Rama Culinesse Profi 0,060 l Olej 0,100 l RAMA Cremefine Profi Wielofunkcyjna 31% 0,060 l Napój malinowy z wit. C ALSA 0,010 kg Musli z owocami suszonymi 0,060 kg Wiórki kokosowe 0,020 kg

Z drożdży, ciepłego mleka, cukru i mąki przygotuj rozczyn i pozostaw do wyrośnięcia. Jaja połącz z resztą mleka, cukrem wanilinowym, rozczynem, mąką i wyrób na jednolitą masę. Na koniec dodaj Ramę Culinesse.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

401 kcal 8,2 g 50,5 g 18,8 g

Tak przygotowane ciasto pozostaw do wyrośnięcia. Gdy ciasto wyrośnie, dodaj starte na tarce jarzynowej jabłka i wiórki kokosowe, delikatnie wymieszaj i pozostaw jeszcze na chwilę do wyrośnięcia.

1 PORCJA

0,48 zł

Ramę 31% ubij na jednolitą masę z dodatkiem napoju malinowego.

(120 g)

Rozgrzej tłuszcz i za pomocą łyżki formuj racuchy. Smaż na tłuszczu do uzyskania złotego koloru.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Gruszka

Składniki na 10 porcji: Gruszka

Wykonanie: 1,200 kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

58 kcal 0,7 g 15,6 g 0,2 g

Gruszki umyj i podawaj jako deser.

Racuchy podawaj z ubitą śmietaną i posypane musli.

1 PORCJA

0,52 zł (150 g)

Surówka z marchwi z nutą pomarańczową

Składniki na 10 porcji:

Wykonanie:

Marchew 1,500 kg Napój pomarańczowy z wit. C ALSA 0,030 kg RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 l

Marchew zetrzyj na tarce jarzynowej, następnie dodaj Ramę 15% oraz napój pomrańczowy. Całość dokładnie wymieszaj.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

80 kcal 1,7 g 16,5 g 1,8 g

1 PORCJA

0,80 zł (135 g)

Jogurt owocowy

Składniki na 10 porcji: Jogurt owocowy z niską zawartością cukru

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

85 kcal 4,6 g 12,8 g 1,9 g

1,000 l

Zaproponowane zestawy zostały skalkulowane dla diety 2700 kcal i zawierają trzy główne posiłki: śniadanie, obiad i kolację. Nie zamieszczaliśmy propozycji drugiego śniadania i podwieczorku, jednak kaloryczność zaproponowanych zestawów pozwala na włączenie dwóch dodatkowych niewielkich przekąsek po około 270 kcal bez obawy

Dzień 2

przekroczenia zalecanej kaloryczności w ciągu dnia. W naszych kalkulacjach uwzględniliśmy też dodatek cukru do herbaty, jednak zachęcamy do pozostawienia wyboru czy dodać cukier do napoju, czy nie harcerzom. Procentowy rozkład całodziennego zapotrzebowania energetycznego na poszczególne posiłki dla diety 2700 kcal Liczba posiłków Śniadanie

5 2700

II śniadanie Obiad Podwieczorek Kolacja Ogólnie

1 PORCJA

4,71 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

25%

30%

25%

30%

Składniki na 10 porcji:

675

810

675

810

10%

135

270

135

270

30%

35%

40%

810

945

1080

10%

Herbata LIPTON Strawberry z cukrem Jogurt owocowy Kanapki: Chleb biały Bułka grahamka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Ser żółty Szynka wieprzowa Papryka świeża

135

270

15%

20%

25%

30%

405

540

675

810

2160

2835

2430

2970

Dzień 1

1 PORCJA

3,89 zł

1 PORCJA

3,39 zł

2,500 l 1,000 l 20 kromek 10 szt. 20 szt. 0,400 kg 0,500 kg 0,800 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

– składniki, wykonanie – patrz strona 16-17

1 PORCJA

5,41 zł

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem Gruszka Kanapki: Bułka grahamka Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Szynka drobiowa Pomidor Ogórek 1 PORCJA

6,68 zł

1 PORCJA

3,33 zł

2,500 l 1,000 kg 10 szt. 10 szt. 20 szt. 0,600 kg 1,000 kg 0,500 kg

Twaróg – Twaróg chudy – Szczypiorek – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów – Pieprz czarny – Sól

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

0,300 l 0,002 kg 0,002 kg

857 kcal 41,2 g 134,5 g 21,5 g

Herbata SAGA z cukrem Gruszka Makaron Carbonara z kurczakiem: Makaron Farfalle KNORR Sos do spaghetti Carbonara KNORR Woda Delikat przyprawa do drobiu KNORR Piersi z kurczaka Pieczarki Por RAMA Culinesse Profi Cebula

2,500 l 1,000 kg 0,400 0,170 1,000 0,010 0,700 0,300 0,100 0,030 0,100

kg kg l kg kg kg kg kg kg

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

444 kcal 16,3 g 54,1 g 18,3 g

2,500 l 10 szt. 0,400 0,600 0,150 0,015 0,005 0,030

kg kg kg kg kg l

0,090 0,080 1,000 0,400 0,050

kg kg l kg kg

Makaron z sosem – wykonanie: Cebulę zasmaż na oleju. Następnie dodaj mięso i przyprawy i chwilę zasmażaj. Całość podlej wodą i gotuj aż mięso będzie miękkie. Makaron ugotuj al'dente. Sosy wymieszaj w wodzie i zagotuj. Warzywa przesmaż na oleju. Całość dodaj do sosów razem z mięsem i dopraw do smaku. Makaron wymieszaj z sosem i posyp startym serem.

822 kcal 39,7 g 113,4 g 27,1 g

376 kcal 21,4 g 50,6 g 10,4 g

Makaron Carbonara – wykonanie: Makaron ugotuj al' dente. Sos Carbonara wymieszaj w wodzie i ciągle mieszając zagotuj. Piersi z kurczaka pokrój w kostkę, posyp Delikatem i zasmaż na Ramie Culinesse. Cebulę pokrój w piórka, por w półplasterki, a pieczarki w cząstki. Całość zasmaż razem z kurczakiem. Dodaj do wcześniej ugotowanego sosu, wymieszaj z makaronem i dopraw do smaku.

Dzień 3 1 PORCJA

4,64 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Składniki na 10 porcji:

1,000 kg 0,020 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

– składniki, wykonanie – patrz strona 14-15

Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem Jabłko Makaron z sosem bolońsko–neapolitańskim: Makaron Penne KNORR Mięso mielone Cebula (kostka) Delikat przyprawa do mięs KNORR Czosnek świeży Olej Sos: Sos do spaghetti Bolognese KNORR Sos do spaghetti Napoli KNORR Woda Włoszczyzna mrożona Ser żółty

730 kcal 42,3 g 87,3 g 26,2 g

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Składniki na 10 porcji: Wartość odżywcza 1 porcji:

834 kcal 30,1 g 104,7 g 36,2 g

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem Jabłko Jogurt owocowy Parówki Ketchup HELLMANN'S Kanapki: Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Szynka drobiowa Pomidor Ogórek zielony

1 PORCJA

5,73 zł

Obiad

809 kcal 27,4 g 92 g 37,6 g

2,500 l 10 szt. 1,000 l 10 szt. 0,100 kg 20 szt. 20 szt. 0,500 kg 0,500 kg 0,400 kg

– składniki, wykonanie – patrz strona 18-19

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

757 kcal 36,6 g 100,5 g 27,5 g

1 PORCJA

2,43 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Green Tea z cukrem Chleb żytni razowy Sałatka kalafiorowo–brokułowa z makaronem: Makaron Penette KNORR Kalafior Brokuły Kukurydza konserwowa Jaja Szynka wiejska Por RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% Sos sałatkowy czosnkowy KNORR Majonez do dekoracji HELLMANN'S Sok z cytryny Pieprz czarny

448 kcal 14,7 g 61,5 g 18 g

2,500 l 10 kromek 0,400 kg 0,350 kg 0,350 kg 0,150 kg 5 szt. 0,200 kg 0,050 kg 0,100 l 0,015 kg 0,150 kg 0,005 l 0,001 kg

Dzień 5 1 PORCJA

3,70 zł Makaron ugotuj al'dente w osolonej wodzie.

Składniki na 10 porcji:

Kalafior i brokuły podziel na małe różyczki i ugotuj na półtwardo.

Herbata LIPTON Lemon Płatki owsiane na mleku z cukrem Kanapki: Chleb żytni razowy Chleb biały RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania

Jaja ugotuj na twardo i pokrój w ósemki. Por pokrój w półksiężyce, a szynkę w paski. Majonez wymieszaj z Ramą, sosem i przyprawami. Następnie dodaj wszystkie składniki i wymieszaj.

1 PORCJA

Dzień 4

1 PORCJA

2,47 zł 4,46 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem Jabłko Kanapki: Chleb biały RAMA jednoporcjowy tłuszcz do samrowania Kiełbasa delikatesowa drobiowa Pomidor Jajecznica: Jajka Masło Szczypiorek

1 PORCJA

6,54 zł

1 PORCJA

3,20 zł

30 kromek 20 szt. 0,500 kg 1,000 kg 20 szt. 0,050 kg 0,200 kg

2,500 l 2,500 l 10 kromek 20 kromek 20 szt.

Kiełbasa sucha Sałata lodowa Rzodkiewka Ogórek zielony

0,500 0,100 0,300 0,400

kg kg kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 22-23

808 kcal 34,6 g 117,4 g 29,5 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Green Tea with Mint z cukrem Kanapki: Chleb biały Ser żółty Sałatka warzywna: Marchew Seler Pietruszka korzeń Ziemniaki Ogórek konserwowy Jajka Por Groszek zielony Natka pietruszki Majonez do sałatek HELLMANN'S Musztarda HELLMANN'S Pieprz czarny

892 kcal 34,7 g 125,1 g 32,3 g

506 kcal 16,1 g 77,1 g 18,1 g

2,500 l 20 kromek 0,300 kg

Sałatka – wykonanie: Ziemniaki ugotuj w mundurkach, wystudź i pokrój w drobną

kostkę. 0,500 kg 0,200 kg 0,080 kg 0,600 kg 0,200 kg 6 szt. 0,100 kg 0,200 kg 1 pęczek 0,300 kg 0,020 kg 0,001 kg

Marchew, seler i pietruszkę ugotuj, wystudź i pokrój w drobną

kostkę. Por pokrój w półplasterki, a ogórka w drobną kostkę. Jajka zetrzyj

na tarce jarzynowej, a natkę pietruszki posiekaj. Wszystkie składniki wymieszaj z majonezem, przyprawami

i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 20-21

749 kcal 28,6 g 94,1 g 30,9 g

Dzień 6

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

783 kcal 32,5 g 105 g 28 g

2,500 l 10 szt.

Obiad

Kefir Chleb żytni razowy RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka ziemniaczana z szynką: Ziemniaki (ugotowane w mundurkach) Por Pieczarka marynowana Ogórek zielony Szynka konserwowa Majonez do sałatek HELLMANN'S Sos sałatkowy ogrodowy KNORR Pieprz czarny Sok z cytryny Cukier Szczypiorek

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Sałatka – wykonanie:

6,17 zł

1 PORCJA

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

505 kcal 18 g 75,5 g 17,5 g

kg kg kg kg kg kg kg kg l kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

2,500 l 10 kromek 10 szt. 2,200 0,100 0,200 0,350 0,200 0,200 0,030 0,001 0,005 0,001 0,010

1 PORCJA

4,34 zł

Sałatka – wykonanie: Ziemniaki obierz i pokrój w dużą kostkę. Por oczyść i pokrój w paseczki, pieczarki w ćwiartki, ogórka (obranego) w większą kostkę, a szynkę w paski.

Herbata LIPTON Strawberry z cukrem Śliwka Drożdżówka Kanapki: Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Szynka drobiowa Pomidor

2,500 l 0,500 kg 10 szt. 20 szt. 10 szt. 0,500 kg 1,000 kg

Składniki połącz z majonezem, sosem ogrodowym i sokiem z cytryny. Sałatkę dopraw do smaku i delikatnie wymieszaj.

1 PORCJA

6,13 zł

Obiad

– składniki, wykonanie – patrz strona 24-25

Twaróg: – Twaróg chudy – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów – Szczypiorek – Ogórek zielony – Sól – Pieprz czarny

743 kcal 39 g 106 g 20 g

0,800 kg 0,100 0,020 0,200 0,002 0,002

l kg kg kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

820 kcal 30,6 g 128,5 g 20,6 g

1 PORCJA

3,36 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata SAGA z cukrem Jogurt owocowy Chleb żytni razowy RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka ryżowa z kurczakiem: Ryż długoziarnisty KNORR Pierś z kurczaka Delikat przyprawa do drobiu KNORR Curry Olej Cebula czerwona Kukurydza konserwowa Papryka kolorowa Ogórek zielony Sos sałatkowy ogrodowy KNORR Czosnek świeży Tymianek Natka pietruszki Pieprz czarny

2,500 l 1,000 l 10 kromek 10 szt. 0,200 kg 0,500 kg 0,010 kg 0,002 kg 0,050 l 0,150 kg 0,300 kg 0,500 kg 0,350 kg 0,025 kg 0,010 kg 0,001 kg 1 pęczek 0,001 kg

409 kcal 18,6 g 58,3 g 13,5 g

Dzień 8 1 PORCJA

3,41 zł Ryż ugotuj w osolonej wodzie.

Składniki na 10 porcji:

Kurczaka pokrój w mniejszą kostkę, dopraw Delikatem i curry, a następnie zasmaż na połowie oleju.

Herbata SAGA z cukrem Gruszka Kanapki: Chleb żytni razowy Chleb biały Szynka wieprzowa Sałata lodowa

Cebulę pokrój w piórka, a paprykę i ogórka w kostkę. Składniki sałatki wymieszaj i dopraw do smaku.

1 PORCJA

4,37 zł

1 PORCJA

4,32 zł

3,34 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Green Tea z cukrem Jabłko Kaszka manna na mleku Kanapki: Chleb żytni razowy Chleb biały Pasta z sera i ryby wędzonej: – Ser twarogowy

1 PORCJA

6,14 zł

1 PORCJA

4,30 zł

2,500 l 10 szt. 2,500 l 20 kromek 10 kromek 0,800 kg

– Makrela wędzona – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów – Cebula – Sól – Pieprz czarny

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 26-27

0,300 kg 0,100 0,050 0,002 0,002

l kg kg kg

807 kcal 36 g 114 g 27 g

2,500 l 1,000 kg 10 kromek 20 kromek 0,500 kg 0,100 kg

Pasta jajeczna z majonezem: – Jajka gotowane – Majonez do dekoracji HELLMANN'S – Ogórek zielony – Szczypiorek – Rzodkiewka – Pieprz czarny

20 szt. 0,100 kg 0,400 kg 0,020 kg 0,100 kg 0,002 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 28-29

865 kcal 27,4 g 101 g 39,5 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Lemon Jogurt owocowy Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka makaronowa z kurczakiem: Makaron Fusilli Tricolore KNORR Pierś z kurczaka Delikat przyprawa do drobiu KNORR Fasola czerwona Papryka zielona Fasolka szparagowa żółta Cebula czerwona Natka pietruszki Sos sałatkowy włoski KNORR Olej Pieprz czarny Oregano

681 kcal 30,3 g 103 g 20,5 g

2,500 l 1,000 l 10 szt. 10 szt. 0,300 kg 0,500 kg 0,010 kg 0,250 kg 0,350 kg 0,300 kg 0,150 kg 1 pęczek 0,030 kg 0,050 l 0,001 kg 0,001 kg

477 kcal 22,4 g 67,9 g 14,2 g

Sałatka – wykonanie: Makaron ugotuj w osolonej wodzie. Kurczaka pokrój w paski, dopraw Delikatem i zasmaż na oleju. Cebulę pokrój w piórka, paprykę w paski, natkę posiekaj, fasolkę

szparagową ugotuj. Składniki sałatki wymieszaj z sosem sałatkowym i olejem

i dopraw do smaku.

Dzień 9

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

825 kcal 42,4 g 143,7 g 14 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem Jogurt owocowy Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Przysmak z indyka z ogórkiem: Pierś z indyka Delikat przyprawa do drobiu KNORR Olej Pieczarki Cebula Ogórek kwaszony Koncentrat pomidorowy 30% KNORR RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% Musztarda HELLMANN'S Natka pietruszki Pieprz czarny Mąka (do zagęszczenia) Woda Bulion grzybowy KNORR

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Sałatka – wykonanie:

Dzień 7 1 PORCJA

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

2,500 l 1,000 l 10 szt. 10 szt. 0,900 kg 0,010 kg 0,040 l 0,800 kg 0,150 kg 0,250 kg 0,100 kg 0,150 l 0,020 kg 1 pęczek 0,001 kg 0,050 kg 0,900 l 0,030 kg

438 kcal 26,9 g 50,5 g 15,4 g

1 PORCJA

4,39 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Przysmak z indyka – wykonanie: Wodę zagotuj, dodaj rosół i pozostaw do dalszego wykorzystania. Indyka pokrój w paseczki i zamarynuj w Delikacie. Cebulę pokrój w drobną kostkę, a pieczarki w ząbki i zasmaż na

oleju. Następnie dodaj koncentrat pomidorowy, musztardę i zasmaż.

Herbata LIPTON Green Tea z cukrem Jogurt owocowy Kanapki: Chleb biały RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałata lodowa Pieczeń rzymska Pomidor Ser żółty

784 kcal 31,1 g 113,1 g 25,6 g

2,500 l 1,000 l 30 kromek 10 szt. 0,100 kg 0,900 kg 1,000 kg 0,200 kg

Całość zalej wcześniej przygotowanym wywarem i zagotuj. Powstały wywar zagęść zawiesiną z mąki i wody, dodaj Ramę

15%, zagotuj i dopraw do smaku. Ogórka pokrój w paski, a następnie dodaj do sosu. Mięso krótko przesmaż na rozgrzanym oleju i dodaj do całości

razem z posiekaną natką pietruszki.

1 PORCJA

6,55 zł

Obiad

– składniki, wykonanie – patrz strona 30-31

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

817 kcal 33 g 124 g 26 g

1 PORCJA

2,78 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata SAGA z cukrem Bułka grahamka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka ryżowa z szynką i serem: Ryż długoziarnisty KNORR Ser żółty Szynka konserwowa Kukurydza Ananas konserwowy Papryka czerwona Majonez do sałatek HELLMANN'S Curry Szczypiorek Pieprz czarny

457 kcal 14,2 g 56,6 g 21,4 g

2,500 l 10 szt. 10 szt. 0,200 kg 0,250 kg 0,350 kg 0,400 kg 0,250 kg 0,400 kg 0,250 kg 0,005 kg 1 pęczek 0,001 kg

Dzień 11 1 PORCJA

4,64 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Sałatka – wykonanie: Ryż ugotuj w osolonej wodzie.

Składniki na 10 porcji:

Ser i szynkę potnij w paski, ananasa w mniejsze cząstki, a szczypiorek posiekaj.

Herbata SAGA z cukrem Gruszka Jogurt owocowy Kanapki: Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Dżem truskawkowy Szynka drobiowa

Składniki sałatki wymieszaj i dopraw do smaku.

1 PORCJA

4,82 zł

2,500 l 1,000 kg 1,000 l 20 szt. 20 szt. 0,200 kg 0,500 kg

Twaróg: – Twaróg chudy – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów – Szczypiorek – Rzodkiewka – Sól – Pieprz czarny

1 PORCJA

4,42 zł

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Blue Fruit z cukrem Jabłko Płatki owsiane na mleku z cukrem Kanapki: Chleb biały RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Kiełbasa sucha Sałata lodowa Ser żółty Pomidor Rzodkiewka

1 PORCJA

6,19 zł

1 PORCJA

3,61 zł

2,500 l 10 szt. 2,500 l 20 kromek 10 szt. 0,400 kg 0,100 kg 0,400 kg 1,000 kg 0,300 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 32-33

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

816 kcal 41 g 131 g 19 g

2,46 zł

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 34-35

l kg kg kg kg

804 kcal 29 g 110 g 31 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata SAGA z cukrem Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka grecka z kurczakiem: Udka z kurczaka Delikat przyprawa do potraw Gyros KNORR Olej Ryż długoziarnisty KNORR Papryka czerwona Cebula czerwona Ogórek zielony Cieciorka (ugotowana z puszki) Natka pietruszki Sos sałatkowy ogrodowy KNORR Oregano Pieprz czarny

0,200 0,020 0,150 0,002 0,002

2,500 l 10 szt. 10 szt.

455 kcal 20,2 g 19,7 g 50,1 g

Sałatka – wykonanie: Udka z kurczaka pokrój w paski, dopraw Delikatem i zasmaż na

0,800 kg 0,015 kg 0,050 l 0,100 kg 0,400 kg 0,150 kg 0,500 kg 0,400 kg 1 pęczek 0,030 kg 0,001 kg 0,001 kg

połowie oleju. Ryż ugotuj w osolonej wodzie. Paprykę, cebulę i ogórka pokrój w kostkę, natkę pietruszki

posiekaj. Wszystkie składniki sałatki wymieszaj i dopraw do smaku.

Dzień 12

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem Jabłko Kefir Makaron szpinakowy z czosnkiem: Makaron Cresti di gallo KNORR Zupa szpinakowa KNORR Woda RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% RAMA Culinesse Profi Cebula Szpinak w liściach Włoszczyzna (starta na tarce jarzynowej) Czosnek świeży Gałka muszkatołowa Pieprz czarny

873 kcal 35,5 g 114,5 g 34,4 g

1 PORCJA

0,700 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Dzień 10 Wartość odżywcza 1 porcji:

767 kcal 36,8 g 100,7 g 25,4 g

398 kcal 12,8 g 59,4 g 13,9 g

2,500 l 10 szt. 1,500 l kg kg l l l kg kg kg kg kg kg

3,58 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Makaron szpinakowy – wykonanie:

0,400 0,180 1,000 0,100 0,030 0,100 0,450 0,500 0,005 0,001 0,001

1 PORCJA

Ugotuj makaron al' dente. Cebulę pokrój w kostkę, szpinak przesiekaj i zasmaż na Ramie

Culinesse, osobno zasmaż włoszczyznę. Zupę szpinakową wymieszaj z wodą i zagotuj.

Herbata LIPTON Green Tea with Mint z cukrem Jabłko Jogurt owocowy Kanapki: Chleb żytni razowy Chleb biały Sałata lodowa

2,500 l 10 szt. 1,000 l 10 kromek 20 kromek 0,100 kg

Podsmażone składniki oraz Ramę 15% wymieszaj z zupą

szpinakową i dopraw do smaku. Makaron wymieszaj z sosem.

1 PORCJA

7,12 zł

Obiad

– składniki, wykonanie – patrz strona 36-37

Pasta boczkowa-warzywna: – Boczek wędzony (mielony) – Cebula – Ogórek konserwowy – Koncentrat pomidorowy 30% KNORR – Pieprz czarny

816 kcal 22,4 g 111,9 g 36,2 g

0,600 0,100 0,300 0,050 0,002

kg kg kg kg kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

795 kcal 38 g 93 g 33 g

1 PORCJA

2,81 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem Jabłko Orientalny przysmak: Indyk filet Delikat przyprawa do drobiu KNORR Olej Makaron Spaghetti KNORR Marchew Seler Cukinia Curry Cynamon Szczypiorek

263 kcal 18,3 g 42,7 g 4,2 g

2,500 l 10 szt. 0,800 kg 0,010 kg 0,030 l 0,300 kg 0,400 kg 0,200 kg 0,400 kg 0,015 kg 0,003 kg 1 pęczek

Dzień 14 1 PORCJA

4,43 zł

Orientalny przysmak – wykonanie: Makaron ugotuj w osolonej wodzie. Indyka pokrój w paski, dopraw Delikatem i zasmaż na oleju

razem z przyprawami, następnie dodaj warzywa i chwilę zasmażaj. Na koniec dodaj makaron, posiekany szczypiorek i dopraw do

smaku.

Herbata LIPTON Rosehip z cukrem Jogurt owocowy Musli Kanapki: Bułka grahamka Pasztet drobiowy Ogórek konserwowy Sałata lodowa Pomidor

6,73 zł

Dzień 13 3,55 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata SAGA z cukrem Jabłko Kiełbasa zwyczajna z wody Musztarda HELLMANN'S Kanapki: Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Dżem wiśniowy

1 PORCJA

3,99 zł

1 PORCJA

3,18 zł

2,500 l 10 szt. 1,000 kg 0,100 kg 20 szt. 10 szt. 0,200 kg

Twaróg: – Twaróg mielony – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów – Szczypiorek – Kukurydza – Sól – Pieprz czarny

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

0,700 kg 0,020 0,020 0,150 0,002 0,002

kg kg kg kg kg

857 kcal 29,9 g 110 g 34,9 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Herbata LIPTON Strawberry z cukrem Jogurt owocowy Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Letnia sałatka z kuskusem i warzywami: Kaszka kuskus Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR Szynka konserwowa Cebula czerwona Papryka czerwona Ogórek zielony Pomidor Szczypiorek Sos sałatkowy koperkowy KNORR Olej Natka pietruszki Sok z cytryny Miód Pieprz czarny

841 kcal 42,2 g 100,5 g 31,7 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

– składniki, wykonanie – patrz strona 38-39

2,500 l 1,000 l 10 szt. 10 szt. 0,200 kg 0,010 kg 0,400 kg 0,150 kg 0,450 kg 0,400 kg 0,400 kg 1 pęczek 0,030 kg 0,040 l 1 pęczek 0,010 l 0,020 kg 0,001 kg

425 kcal 15,8 g 60,2 g 17,5 g

1 PORCJA

3,19 zł

825 kcal 41,9 g 99,9 g 31,5 g

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

2,500 l 10 szt. 10 szt. 0,600 0,010 0,030 0,300 0,700 0,200 0,200 0,100 0,030 0,040 0,005

kg kg l kg kg kg kg kg kg l kg

526 kcal 22,8 g 69,8 g 17,4 g

Sałatka – wykonanie: Filet pokrój w paski, wymieszaj z olejem i Delikatem, następnie

usmaż na silnym ogniu i odstaw do wystygnięcia. Makaron ugotuj al'dente. Paprykę pokrój w kostkę. Fasolę i kukurydzę odsącz, a cebulę pokrój w piórka. Warzywa wymieszaj z mięsem, makaronem, przyprawami

i dopraw do smaku.

Dzień 15 1 PORCJA

Herbata LIPTON Strawberry z cukrem Jabłko Jogurt owocowy Kanapki: Bułka grahamka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Jajka gotowane

1 PORCJA

5,35 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Składniki na 10 porcji:

w kwadraty, pomidora w cząstki, a szczypiorek posiekaj.

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Kolacja

Wodę wymieszaj z Przyprawą Szefa i zagotuj. Następnie dodaj kuskus, zagotuj i odstaw do napęcznienia.

Wszystkie składniki wymieszaj z przyprawami i dopraw do

Wartość odżywcza 1 porcji:

– składniki, wykonanie – patrz strona 40-41

Letnia sałatka – wykonanie:

Szynkę pokrój w paski, cebulę w piórka, paprykę i ogórka

20 szt. 1,000 kg 0,500 kg 0,100 kg 1,000 kg

Obiad

Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka meksykańska z makaronem: Filet z indyka Delikat przyprawa do drobiu KNORR Olej Makaron Gnocchetti Sardi KNORR Papryka (trzy kolory) Fasola czerwona konserwowa Kukurydza konserwowa Cebula czerwona Sos sałatkowy włoski KNORR Olej Cukier

682 kcal 30,8 g 107 g 18,8 g

2,500 l 1,000 l 0,300 kg

Składniki na 10 porcji:

5,99 zł

smaku.

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

Warzywa potnij w paski.

1 PORCJA

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

2,500 l 10 szt. 1,000 l 20 szt. 20 szt. 10 szt.

– składniki, wykonanie – patrz strona 42-43

Szynka drobiowa Pomidor Papryka świeża

704 kcal 38 g 90,9 g 25,5 g

1,000 kg 1,000 kg 0,500 kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

717 kcal 23,7 g 93,8 g 29,8 g

1 PORCJA

3,34 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem Jabłko Chleb biały Sałatka z wędzonym kurczakiem: Ryż długoziarnisty KNORR Kurczak wędzony Papryka kolorowa Por Brzoskwinie z puszki Ananas z puszki Kukurydza konserwowa Majonez do dekoracji HELLMANN'S RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów Sos sałatkowy ogrodowy KNORR Pieprz czarny

588 kcal 18,1 g 89,6 g 20,4 g

2,500 l 10 szt. 20 kromek 0,100 0,600 0,400 0,150 0,200 0,300 0,350 0,150

kg kg kg kg kg kg kg kg

Dzień 17 1 PORCJA

4,49 zł

Sałatka – wykonanie: Ryż ugotuj w osolonej wodzie. Kurczaka, paprykę, por, ananasa i brzoskwinię pokrój w mniejszą

kostkę. Następnie dodaj kukurydzę. Majonez wymieszaj z sosem i Ramą i dodaj do sałatki. Całość wymieszaj i dopraw do smaku.

0,050 kg 0,010 kg do smaku

Herbata LIPTON Strawberry z cukrem Płatki owsiane na mleku z cukrem Kanapki: Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania

6,91 zł

1 PORCJA

2,97 zł 1 PORCJA

4,59 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem Śliwka Kanapki: Chleb żytni razowy Chleb biały RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Ser żółty Szynka wieprzowa Ogórek zielony Pomidor

1 PORCJA

4,34 zł

1 PORCJA

3,91 zł

2,500 l 0,500 kg 10 kromek 20 kromek 20 szt. 0,400 kg 0,600 kg 0,400 kg 1,000 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 44-45

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

746 kcal 25,8 g 107,5 g 25 g

2,500 l 2,500 l 20 szt. 20 szt.

Kiełbasa szynkowa Sałata lodowa Papryka świeża

1,000 kg 0,100 kg 0,700 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 46-47

805 kcal 32 g 110 g 27 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Lemon Jogurt owocowy Bułka kajzerka RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka ziemniaczana z brokułami: Ziemniaki ugotowane Brokuły Cebula czerwona Rzodkiewka Ogórek zielony Ser żółty Jajko Szczypiorek Sos sałatkowy włoski KNORR Olej Tymianek Pieprz czarny

790 kcal 36,9 g 105,5 g 26,4 g

2,500 l 1,000 l 10 szt. 10 szt. 0,900 kg 0,600 kg 0,100 kg 0,150 kg 0,400 kg 0,150 kg 5 szt. 1 pęczek 0,015 kg 0,040 l 0,001 kg 0,001 kg

451 kcal 15,1 g 61,1 g 17,8 g

Sałatka – wykonanie: Ziemniaki pokrój w kostkę, brokuły ugotuj w wodzie, cebulę

pokrój w piórka, rzodkiewkę w cząstki, ogórka w większą kostkę, ser zetrzyj na tarce jarzynowej, szczypiorek posiekaj. Jajka ugotuj w wodzie, a następnie pokrój w cząstki. Składniki sałatki wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

Dzień 18

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Herbata LIPTON Green Tea z cukrem Gruszka Chleb żytni razowy RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka z cieciorką i pieczoną kiełbasą: Cieciorka (ugotowana z puszki) Pomidor Cebula czerwona Papryka Fasolka szparagowa zielona Kiełbasa drobiowa Natka pietruszki Sos sałatkowy koperkowy KNORR Olej Pieprz czarny

788 kcal 26,9 g 97,3 g 36,5 g

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

1 PORCJA

Dzień 16

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

2,500 l 1,000 kg 10 kromek 10 szt. 0,400 kg 0,500 kg 0,100 kg 0,500 kg 0,400 kg 0,600 kg 1 pęczek 0,015 kg 0,050 l 0,001 kg

398 kcal 18,5 g 57,6 g 13,4 g

1 PORCJA

3,61 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Sałatka – wykonanie: Pomidora pokrój w cząstki, cebulę w piórka, paprykę w paski, fasolkę ugotuj w wodzie, kiełbasę pokrój w paski i delikatnie przesmaż na małej ilości oleju, natkę pietruszki posiekaj. Składniki sałatki wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem Jabłko Parówki Ketchup HELLMANN'S Kanapki: Chleb biały

1 PORCJA

4,21 zł

Obiad

2,500 l 10 szt. 10 szt. 0,300 kg 20 kromek

– składniki, wykonanie – patrz strona 48-49

RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Ser żółty Ogórek zielony Pomidor

716 kcal 19,1 g 84,8 g 36,1 g

10 szt. 0,400 kg 0,400 kg 1,000 kg

Wartość odżywcza 1 porcji: Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

779 kcal 29,5 g 101,9 g 30,9 g

1 PORCJA

3,52 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Jabłko Kefir Chleb żytni razowy RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Sałatka z kaszy gryczanej, szynki i pieczarek: Kasza gryczana Szynka konserwowa Pieczarki RAMA Culinesse Cebula czerwona Ogórek konserwowy Fasola konserwowa biała Natka pietruszki Sos sałatkowy ogrodowy KNORR Olej Pieprz czarny

10 szt. 1,500 l 10 kromek 10 szt. 0,300 kg 0,500 kg 0,600 kg 0,030 l 0,150 kg 0,200 kg 0,200 kg 1 pęczek 0,020 kg 0,040 l 0,001 kg

482 kcal 20,5 g 66,1 g 18,6 g

Dzień 20 1 PORCJA

3,76 zł

Sałatka – wykonanie: Kaszę ugotuj w wodzie. Pieczarki pokrój w półplasterki i zasmaż na Ramie Culinesse. Cebulę pokrój w piórka, ogórka w kostkę, szynkę w paski,

a natkę posiekaj. Składniki sałatki wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem Jabłko Kiełbasa zwyczajna z wody Musztarda HELLMANN'S Kanapki: Bułka grahamka

1 PORCJA

5,12 zł

2,500 l 10 szt. 0,800 kg 0,100 kg 20 szt.

RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Ogórek zielony Pomidor Ser żółty

3,73 zł 1 PORCJA

3,93 zł

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 52-53

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata SAGA z cukrem Gruszka Kanapki: Chleb żytni razowy Chleb biały RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Pieczeń rzymska Pomidor

1 PORCJA

4,96 zł

1 PORCJA

3,90 zł

2,500 l 1,000 kg 10 kromek 20 kromek 10 szt. 0,500 kg 1,000 kg

Twaróg: – Twaróg mielony – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów – Szczypiorek – Papryka świeża – Sól – Pieprz czarny

0,200 0,020 0,150 0,002 0,002

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 50-51

l kg kg kg kg

773 kcal 35,3 g 78,3 g 36,2 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji:

0,700 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Herbata SAGA z cukrem Gruszka Bułka kajzerka Zupa zbójnicka z wieprzowiną: Baza do zup mięsnych KNORR Woda Marchew Seler Ziemniaki Boczek Wieprzowina Cebula Olej Koncentrat pomidorowy 30% KNORR Peperonata KNORR Natka pietruszki Liść laurowy Ziele angielskie KNORR Majeranek KNORR Czosnek świeży Pieprz czarny

731 kcal 33,7 g 114,7 g 19,7 g

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

559 kcal 20 g 64,3 g 25,1 g

2,500 l 1,000 kg 10 szt.

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Green Tea z cukrem Jogurt owocowy Chleb żytni razowy Sałatka z indyka z żółtym sosem: Piersi z indyka Rosół z kury KNORR Jabłka czerwone Winogrona czarne Ogórek zielony Papryka czerwona Ser żółty Majonez do dekoracji HELLMANN'S Sos sałatkowy ogrodowy KNORR RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% Chrzan Mus jabłkowy Curry Sok z cytryny

2,500 l 1,000 l 10 kromek 0,700 0,020 0,500 0,400 0,100 0,300 0,150 0,150 0,015 0,100 0,010 0,080 0,005 0,030

kg kg kg kg kg kg kg kg kg l kg kg kg l

1 PORCJA

4,19 zł

Składniki na 10 porcji:

Bazę do zup rozpuść w wodzie, zagotuj i gotuj razem z

Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem Jogurt owocowy Jabłko Jajecznica: Jajka Masło Szczypiorek Kanapki: Chleb żytni razowy Chleb biały RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Szynka drobiowa Ogórek zielony Sałata lodowa

Marchew, seler i ziemniaki pokrój w kostkę, dodaj pod koniec

gotowania mięsa i jeszcze chwilę podgotuj. Cebulę pokrój w piórka, a boczek pokrój w paski i zasmaż na

oleju. Następnie dodaj koncentrat pomidorowy i jeszcze chwilę zasmażaj. Podsmażone składniki dodaj do zupy, zagotuj. Na koniec dodaj

Peperonatę i dopraw do smaku. Do całości dodaj posiekaną natkę pietruszki.

Sałatka – wykonanie: Filet z indyka ugotuj na rosole z kury i odstaw do wystygnięcia,

a następnie pokrój w kostkę. Winogrona poprzekrawaj na połówki, jabłek nie obieraj, ale

przekrój je na cztery części, usuń gniazda nasienne i pokrój w kostkę. Ser, paprykę i ogórka pokrój również w kostkę. Wszystkie składniki sosu wymieszaj i dopraw do smaku. Pokrojone składniki wymieszaj z sosem i dopraw do smaku.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

Wieprzowinę pokrój w kostkę. wieprzowiną, liściem i zielem angielskim aż będzie miękka (pamiętaj o uzupełnianiu odparowanej wody).

453 kcal 21,5 g 55,6 g 18,2 g

Dzień 21 Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Zupa – wykonanie: 0,240 kg 2,500 l 0,200 kg 0,080 kg 0,200 kg 0,150 kg 0,650 kg 0,150 kg 0,020 l 0,060 kg 0,400 kg 1 pęczek 3 szt. 4 szt. 0,001 kg 3 ząbki 0,001 kg

748 kcal 33,5 g 71,8 g 35,2 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Wartość odżywcza 1 porcji:

Śniadanie

10 szt. 0,400 kg 1,000 kg 0,400 kg

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Dzień 19 1 PORCJA

705 kcal 30,3 g 80,7 g 32,3 g

765 kcal 33,6 g 110,1 g 24,9 g

2,500 l 1,000 l 10 szt. 20 szt. 0,050 kg 0,020 kg 10 kromek 20 kromek 10 szt. 0,500 kg 0,400 kg 0,100 kg

1 PORCJA

4,00 zł

1 PORCJA

2,49 zł

Wartość odżywcza 1 porcji:

Obiad

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

– składniki, wykonanie – patrz strona 54-55

Sprawności zuchowe i harcerskie o tematyce kulinarnej, skierowane do zuchów, harcerzy, harcerzy starszych oraz wędrowników.

Wartość odżywcza 1 porcji:

Kolacja

Energia Białko Węglowodany Tłuszcz

Składniki na 10 porcji: Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem Jabłko Chleb biały Sałatka ryżowa z brokułami: Ryż długoziarnisty KNORR Brokuły Kalafior Groszek zielony Cebula czerwona Jajka Boczek wędzony Natka pietruszki RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% Sos sałatkowy czosnkowy KNORR Majonez do sałatek HELLMANN'S Sok z cytryny Pieprz czarny

835 kcal 22 g 116 g 34 g

526 kcal 15,9 g 84,2 g 17,4 g

2,500 l 10 szt. 20 kromek 0,250 kg 0,500 kg 0,300 kg 0,200 kg 0,080 kg 4 szt. 0,250 kg 1 pęczek 0,100 l 0,015 kg 0,150 kg 0,005 l 0,001 kg

Sprawność dla zuchów KUCHCIK 1. Byliśmy z wizytą w szkolnej kuchni lub restauracji. 2. Zbudowaliśmy kuchnię i wyposażyliśmy ją w odpowiedni sprzęt, rozpaliliśmy ogień w palenisku, podtrzymaliśmy go.

Sałatka – wykonanie:

3. Zorganizowaliśmy konkurs na temat zastosowania w polskiej kuchni rzadziej spotykanych warzyw i owoców.

Ryż ugotuj w wodzie. Jajka ugotuj w wodzie i pokrój w cząstki.

4. Urządziliśmy ucztę potraw przygotowanych przez siebie (gotowanych lub smażonych) i zaprosiliśmy na nią rodziców, przyjaciół, inną gromadę.

Brokuły i kalafior podziel na mniejsze kawałki i ugotuj w wodzie.

Cebulę pokrój w piórka. Boczek pokrój w paski i zasmaż na patelni, następnie wysyp na

papier aby pozbyć się nadmiaru tłuszczu. Natkę pietruszki posiekaj.

5. Zorganizowaliśmy konkurs na najładniej udekorowany i nakryty stół. 6. Przeszliśmy szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy przy oparzeniach i skaleczeniach. 7. Wydaliśmy książkę kucharską z ulubionymi potrawami.

Składniki sosu wymieszaj. Całość wymieszaj z sosem i dopraw do smaku.

Uwagi: W trakcie zdobywania sprawności „kuchcika” zuchy zapoznają się ze sprzętem potrzebnym do gotowania czy smażenia, mają możność obsługiwania go, dbania oraz przechowywania w odpowiedni sposób. Na pewno chętnie same wykonają przydatne w kuchni stojaki pod garnki, wieszaki na przykrywki, a nawet fartuchy, rękawice czy czapki. Będą mogły poznać wartości odżywcze poszczególnych warzyw i owoców, należy przy tym zwrócić uwagę na sposoby ich przechowywania (mrożenia, peklowania, gotowania, marynowania) w różnych warunkach (w zimie, w lecie, bez lodówki). Warto podczas zdobywania sprawności pokusić się o pokazanie wykorzystania ziół i przypraw do różnego rodzaju potraw. Jest to również okazja do tego, aby zuchy nauczyły się pięknie nakrywać i dekorować stół, co może być przydatne przy różnego rodzaju domowych uroczystościach. Sprawność ta przeznaczona jest raczej dla zuchów starszych, które potrafią już sprawnie posługiwać się nożem czy innymi przyborami. Wspaniale nadaje się do realizacji na koloni zuchowej. Po dostosowaniu wymagań może być zdobywana indywidualnie przez zuchy.

Legenda: Piktogramy sugerują menu dnia odpowiednie dla formy wypoczynku.

Sprawności harcerskie KUCHCIK *( harcerze) 1. Przygotował/a w terenie posiłek dla zastępu, korzystając z kuchni polowej lub kuchenki turystycznej. 2. Zadbał/a o estetyczny wygląd polowego “stołu”. 3. Przestrzegał/a zasad higieny przy sporządzaniu posiłków i zapoznał/a z nimi zastęp. 4. Przygotował/a śniadanie lub kolację dla domowników. 5. Przygotował/a podwieczorek według własnego pomysłu.

Obóz stacjonarny

Kolonia zuchowa

KUCHARZ * *(harcerze, harcerze starsi) 1. Prawidłowo posługiwał/a się sprzętem kuchennym (nożami, tłuczkami, maszynką do mielenia, garnkami i patelniami różnej wielkości, cedzakiem). 2. Ułożył/a urozmaicony jadłospis na kilkudniowy biwak lub na tydzień obozu dla całej drużyny. 3. Przygotował/a obiad dwudaniowy dla rodziny, estetycznie go podając. 4. Wybrał/a miejsce na kuchnię na biwaku drużyny urządził/a ją funkcjonalnie.

KUCHMISTRZ–KUCHMISTRZYNI * * *(wędrownicy) 1. Rozplanował/a i urządził/a blok kuchenny na obozie drużyny lub kilkudniowym biwaku.

Obóz wędrowny

Obóz żeglarski

2. Kierował/a co najmniej przez trzy dni służbą kuchenną na obozie drużyny lub na biwaku: układając jadłospisy, gotując każdego dnia inną zupę, przygotowując dania mięsne i jarskie. 3. Poznał/a zasady racjonalnego żywienia dzieci i dorosłych. 4. Ułożył/a wybraną dietę: (np.: niskokaloryczną, dla cukrzyków, dla diabetyków) oraz wyliczył/a podstawowe wartości odżywcze w stosunku do tej diety. 5. Przygotował/a młodszych do próby na sprawność “kuchcika”.

Menu obozowe

Dzień 7 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 1 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 8 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 2 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 9 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 3 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 10 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 4 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 11 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 5 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 12 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 6 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 13 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 14 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 21 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 15 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 22 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 16 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 23 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 17 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 24 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 18 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 25 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 19 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 26 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 20 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Dzień 27 – Zestaw nr:

Moje pomysły:

Działania i na rzecz poprawy wartości odżywczej produktów 160 milionów razy dziennie w 150 krajach świata konsumenci wybierają któryś z naszych produktów spożywczych lub chemicznych. W Polsce wśród produktów spożywczych są to:

Program „Wiem, co wybieram” Unilever jest również inicjatorem programu „Wiem co

z międzynarodowymi zaleceniami żywieniowymi.

wybieram”, mającego na celu ułatwianie konsumentom

Badania przeprowadzone w Holandii pokazały

wyboru produktów o lepszym profilu żywieniowym.

potencjalny pozytywny wpływ programu (diety "Wiem co

Program stymuluje przemysł spożywczy do zmian receptur, a tym samym do poprawy wartości żywieniowej produktów. Jest on zarządzany przez międzynarodową fundację Choices International. Należy do niego obecnie ponad 130 partnerów i 4500 produktów na świecie,

wybieram") na wartość odżywczą diety – zastąpienie

a w Polsce 5 partnerów i 90 produktów. Logo „Wiem, co wybieram” umieszczone na opakowaniu produktu oznacza, że zawartość tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans, soli (sodu) oraz cukru w tym produkcie jest zgodna

niektórych spożywanych standardowo produktów takimi, które spełniają kryteria programu „Wiem, co wybieram” spowodowało ograniczenie tłuszczów trans o 63%, tłuszczów nasyconych o 40%, cukru o 36%, sodu o 23%. Jednocześnie zaobserwowano zwiększone spożycie składników odżywczych, które są zwykle w naszej diecie deficytowe. Podobną tendencję odnotowano w badaniu przeprowadzonym w Polsce.

Jesteśmy świadomi, że globalny wymiar naszej działalności wymaga odpowiedzialności społecznej. Jednym z 3 głównych celów Unilever do 2020 r. jest pomóc 1 miliardowi osób poprawiać zdrowie i samopoczucie.

Nasze zobowiązania to: l redukcja soli, l redukcja tłuszczów nasyconych, l eliminacja tłuszczów typu trans,

Redukcja tłuszczów nasyconych Gdzie to tylko możliwe, redukujemy tłuszcze nasycone i zwiększamy poziom tłuszczów nienasyconych. Nasze tłuszcze, takie jak Rama i Flora, zawierają mniej niż 33% tłuszczów nasyconych w stosunku do całości tłuszczu – odpowiadają więc zaleceniom, według których tłuszcze nasycone powinny stanowić nie więcej niż 1/3 wszystkich tłuszczów. Dzienna porcja dostarcza przynajmniej 15% tłuszczów nienasyconych zgodnie z międzynarodowymi zaleceniami żywieniowymi.

Ograniczenie spożycia tłuszcze trans 63% tłuszcze nasycone 40% cukier 36% sód 23%

Wzrost spożycia błonnik 28% wapń 17% żelazo 13% kwas foliowy 5%

Źródło: Potential impact of the Choices Programme on nutrient intakes of the Dutch population, British Nutrition Foundation Nutrition Bulletin, 34, 318-323, 2009

l redukcja cukru, l obniżenie kaloryczności,

Eliminacja tłuszczów trans

l promocja Zdrowia Serca.

Ponieważ tłuszcze trans są niekorzystne dla zdrowia, w 1996 r. Unilever w Polsce wyeliminował je ze wszystkich swoich produktów tłuszczowych.

Przykłady, jak realizujemy nasze zobowiązania Redukcja soli Dotychczas już w znaczący sposób obniżyliśmy zawartość soli w naszych produktach na całym świecie – do 2010 r. nawet do 25%, tak aby umożliwić konsumentom osiągnięcie spożycia 6 g soli dziennie przy zachowaniu dobrego smaku produktów. Naszym celem jest dalsze stopniowe obniżanie poziomu soli w produktach o 15-20%, tak aby do 2015 r. umożliwić konsumentom osiągnięcie spożycia na poziomie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), czyli 5 g soli dziennie.

Redukcja cukru Obniżyliśmy poziom cukru w naszych napojach herbacianych Lipton Ice tea. Do 2020 r. usuniemy dodatkowe 25%.

Redukcja kalorii W Polsce 100% naszych lodów dla dzieci zawiera 110 kcal lub mniej na porcję.

to integralna część biznesu Unilever realizująca misję Witalności firmy. Program Poprawy Wartości Odżywczej i Program Redukcji Soli dotyczą także produktów UFS. Opracowujemy produkty o lepszym profilu żywieniowym, w tym o obniżonej kaloryczności, niskotłuszczowe, o obniżonej zawartości cukru i soli. Oferowane przez nas produkty łączą w sobie wyśmienity smak i dobrą jakość z prozdrowotnym profilem żywieniowym. Dostarczamy porad w zakresie żywienia i menu, propagujemy

Unilever będzie w dalszym ciągu prowadził prace mające na celu poprawę smaku i jakości żywieniowej swoich produktów. Do 2020 r. podwoimy w naszym portfolio liczbę produktów, które spełniają najwyższe normy żywieniowe opracowane na podstawie światowych zaleceń żywieniowych. Wierzymy, że umożliwi to poprawę sposobu żywienia milionom ludzi.

korzystniejsze sposoby przygotowywania potraw, a także opracowujemy prozdrowotne receptury dań, które mogą być atrakcyjną i wygodną alternatywą dla mniej zdrowych posiłków.

Przykłady, jak realizuje misję witalności

RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% W odpowiedzi na trendy rynkowe zmierzające w kierunku zmniejszenia spożycia tłuszczów zwierzęcych (ze względu na ryzyko choroby serca i otyłość) Rama 15% to połączenie maślanki i tłuszczów roślinnych. Zawiera mniej tłuszczu zwierzęcego niż śmietanki tradycyjne, a ze względu na zawartość oleju roślinnego cechuje się lepszą funkcjonalnością – nie warzy się, jest stabilna w potrawach gorących i z kwaśnymi składnikami oraz z alkoholem.

RAMA Cremefine Profi wielofunkcyjna 31% Marynaty Premium KNORR Zawartość soli w naszych Marynatach została obniżona o średnio 25%. Największa zmiana dotyczy Marynaty Premium do ryb i owoców morza (-39%). Wszystkie nasze Marynaty zawierają sól morską i oliwę z oliwek. Cechują się również bogactwem ziół i przypraw. Dzięki temu używając Marynat Premium KNORR do przyprawienia dania zamiast soli można ograniczyć ilość soli w potrawie bez utraty smaku. Przykładowo 150 g porcja mięsa przyprawiona Marynatą Premium KNORR to 360 mg sodu (głównego składnika soli), podczas gdy ta sama porcja przyprawiona solą to 900 mg sodu*.

Sosy KNORR W linii sosów w ofercie standardowej obniżyliśmy zawartość soli o średnio 13%, a w linii ekonomicznej o 18%. Największe zmiany w tym zakresie objęły Sos do spaghetti Bolognese (-60%), Sos pieczeniowy o smaku drobiowym baza (-35%), Sos biały baza (-26%), Sos pieczeniowy w paście (-26%).

To produkt, w którym tłuszcze zwierzęce zostały w większości zastąpione tłuszczami roślinnymi. Rama 31% może być używana w dokładnie taki sam sposób, jak śmietanki tradycyjne, ale dzięki zastosowaniu olejów roślinnych jest bardziej stabilna w gorących i kwaśnych aplikacjach (po zahartowaniu). Nie „zapada się” też jak inne śmietanki podczas ubijania.

RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów to odpowiednik kwaśnej śmietany (na bazie maślanki (74%) i tłuszczów roślinnych). Część tłuszczów zwierzęcych została podmieniona w tym produkcie na roślinne, dzięki czemu Rama 24% ma nie tylko lepszy profil żywieniowy (zawiera mniej nasyconych kwasów tłuszczowych), ale także lepszą funkcjonalność w porównaniu do zwykłej śmietany zwierzęcej – nie warzy się w gorących i kwaśnych aplikacjach oraz po dodaniu alkoholu.

RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Rosoły KNORR W linii rosołów w ofercie standardowej obniżyliśmy zawartość soli o średnio 7%.

Nowa receptura pozbawiona jest soli. Ponadto produkt zawiera witaminę E oraz dodatek witamin A i D3. W porównaniu do masła Ramę Mini cechuje mniejsza kaloryczność, mniejsza zawartość tłuszczów ogółem i tłuszczów nasyconych oraz większa zawartość tłuszczów nienasyconych, w tym Omega-3 i Omega-6.

RAMA Culinesse Profi Delikaty KNORR i Primerby KNORR Użycie tych produktów do przyprawienia dania zamiast soli pozwala również ograniczyć ilość soli w potrawie bez utraty smaku. Przykładowo 100 g potrawy przyprawione Delikatem KNORR to średnio 0,5 g soli, podczas gdy ta sama porcja przyprawiona solą to 1,5 g soli*. Podobnie 100 g potrawy przyprawione Primerbą KNORR to średnio 0,7 g soli, a ta sama porcja przyprawiona solą to 1,5 g soli*.

to doskonały tłuszcz roślinny do smażenia o smaku i aromacie sklarowanego masła. Masło, w przeciwieństwie do Ramy Culinesse, zawiera znaczne ilości nasyconych kwasów tłuszczowych (55%). Ponadto w wyższych temperaturach zaczyna się palić i powstają w nim niekorzystne dla zdrowia związki chemiczne. Może więc być stosowane tylko do smażenia w niższych temperaturach i w krótkim czasie, np. jajecznicy. Natomiast Rama Culinesse ulega rozkładowi wolniej od innych tradycyjnych tłuszczów (olej, smalec), dzięki czemu umożliwia smażenie w wysokiej temperaturze (ponad 200°C). Ponieważ nie zawiera wody, nie rozpryskuje się również podczas smażenia. Po zniknięciu pęcherzyków powietrza wiemy, że można zacząć smażyć – podczas smażenia na oleju bardzo łatwo ten moment przeoczyć, co może skutkować jego spaleniem i wytworzeniem związków niekorzystnych dla zdrowia. Natomiast smażenie na zbyt mało rozgrzanym tłuszczu powoduje wnikanie większej jego ilości do potrawy, podnosząc jej kaloryczności. Rama Culinesse to także prosty sposób zwiększenia spożycia niezbędnych tłuszczów Omega-3 i Omega-6.

Majonez do dekoracji HELLMANN'S

RAMA Combi Profi

Nową recepturę naszego Majonezu do dekoracji cechuje mniejsza zawartość soli (-42%). Produkt w 78% składa się z oleju roślinnego, a więc jest bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe, m.in. w kwasy tłuszczowe Omega-3. Majonez jest również źródłem witaminy E (w nowej recepturze jej zwartość wzrosła o 35%). Ponadto cechuje się niższą ilością cholesterolu – w porównaniu do masła jest ona 2 razy mniejsza (przy 2-krotnie większej ilości kwasów nienasyconych).

to roślinny tłuszcz do pieców konwekcyjno-parowych. Dzięki jej zastosowaniu ilość zużytego tłuszczu jest mniejsza w porównaniu do tradycyjnego smażenia (propocje 1:3), ubytki surowców podczas pieczenia są minimalne (mięso / ryby pozostają bardziej soczyste), a po zakończeniu obróbki nie pozostają odpady zużytego produktu tłuszczowego. Można ją także użyć do tradycyjnych piekarników.

* Źródło: H. Kunachowicz, I. Nadolna, B. Przygoda, K. Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL, Warszawa 2005