biblioteka opis by Karolina Wlodarczyk

POLITECHNIKA ŁÓDZKA WYDZIAŁ BUDOWNICTWA, ARCHITEKTURY I INŻYNIERII ŚRODOWISKA INSTYTUT ARCHITEKTURY I URBANISTYKI

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI PROJEKT DYPLOMOWY MAGISTERSKI

AUTOR: PROMOTOR:

KAROLINA WŁODARCZYK DR INŻ. ARCH. ELŻBIETA BĘDKOWSKA

ROK AKADEMICKI 2010/2011

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

SPIS TREŚCI

CZĘŚĆ PIERWSZA – ANALITYCZNO-KONCEPCYJNA I.

Omówienie tematu projektu

1. Uzasadnienie wyboru tematu

2. Inspiracje

II.

Obszar opracowania w kontekście otoczenia

1. Lokalizacja działki

2. Zarys historyczny obszaru opracowania

3. Aspekt socjologiczny miejsca

4. Analiza działek objętych opracowaniem projektowym

5. Analiza komunikacji w obrębie obszaru opracowania

6. Analiza wysokości zabudowy sąsiadującej z obszarem opracowania

7. Analiza zieleni

8. Waloryzacja otoczenia

III.

Wnioski wynikające z analiz stanu istniejącego

IV.

Założenia koncepcyjne biblioteki

1. Orientacja projektu na działce

2. Podziały wewnętrzne bryły

3. Schemat funkcjonalny – przestrzeń zintegrowana

4. Ustalenie programu

5. Atrium jako serce budynku

6. Otwarty taras

7. Koncepcja elewacji

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

CZĘŚĆ DRUGA – OPISOWA

Podstawa opracowania i materiały projektowe

VI.

Przedmiot opracowania

VII.

Opis istniejącego stanu zagospodarowania terenu

VIII. Opis projektowanego zagospodarowania terenu

IX.

Projekt koncepcyjny obiektu

1. Program użytkowy i zestawienie powierzchni

2. Rozwiązania konstrukcyjno – materiałowe

3. Rozwiązanie klimatyzacji i instalacji elektrycznej

4. Wykończenie materiałowe

5. Oświetlenie

6. Dostępność dla osób niepełnosprawnych

7. Ochrona przeciwpożarowa

8. Zaopatrzenie

CZĘŚĆ TRZECIA - RYSUNKOWA

1. Plan zagospodarowania terenu

1:500

2. Rzut parteru

1:200

3. Rzut poziomu 1.

1:200

4. Rzut poziomu 2.

1:200

5. Rzut poziomu 3.

1:200

6. Rzut poziomu 4.

1:200

60 3

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

7. Rzut poziomu 5.

1:200

8. Rzut kondygnacji podziemnej

1:200

9. Przekroje: A-A, B-B i C-C

1:200

10. Elewacje: południowa, zachodnia i wschodnia

1:200

11. Detal fasady

1:20

12. Detal wiszącej budki – czytelni

1:20

13. Wizualizacja 1

14. Wizualizacja 2

15. Wizualizacja 3

16. Wizualizacja 4

17. Wizualizacja 5

18. Wizualizacja 6

CZĘŚĆ CZWARTA – MINIATURY PLANSZ

1. Jedenaście plansz

(12,5% wielkości)

CZĘŚĆ PIĄTA – BIBLIOGRAFIA

1. Bibliografia

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

CZĘŚĆ PIERWSZA – ANALITYCZNO-KONCEPCYJNA

Omówienie tematu projektu

1. Uzasadnienie wyboru tematu

Aby trafnie dokonać wyboru tematu, należy najpierw zastanowić się nad obecną ofertą kulturalną Łodzi. Należy zadać sobie pytanie, czy miasto zapewnia mieszkańcom dostęp do wszystkich form przekaźników kultury oraz na jakim poziomie są one udostępnione. Następnie należy porównać, w jaki sposób ośrodki kultury Łodzi wypadają na tle innych polskich miast. Pomocne przy odpowiedzi na te pytania może okazać się obserwacja nowych inwestycji, jakie powstają na terenie Polski. Po zebraniu wszystkich czynników okazuje się, że Łodzi brakuje jednej z najstarszych znanych człowiekowi wizytówek charakteryzujących rozwinięte kulturowo miasto – reprezentacyjnej biblioteki. Szacunkowo w Łodzi funkcjonuje 60 bibliotek, w tym 42 publiczne i 7 uniwersyteckich. Dla porównania w Warszawie znajduje się 191 placówek bibliotecznych. Przeważnie łódzkie biblioteki publiczne to małe filie osiedlowe, dysponujące skromnym zasobem. Biblioteki uniwersyteckie są co prawda znacznie większe i mają bogatszą ofertę, ale odpowiadają potrzebom stosunkowo niewielkiej liczbie mieszkańców – skierowane są do studentów, wykładowców i pracowników naukowych. Według źródeł historycznych, biblioteki istniały już 3000 lat p. n. e. w Starożytnym Egipcie i Chinach. W średniowieczu rozpowszechniły się biblioteki klasztorne i kościelne, a później również dworskie, dostępne tylko dla ludzi o wysokim statusie społecznym. Stąd instytucja ta kojarzy się z pewnego rodzaju prestiżem miejsca. Dzisiaj mimo, że biblioteki mają charakter bardziej powszechny i są z reguły ogólnodostępne, wciąż świadczą o poziomie kultury miasta i jej mieszkańców. Jednym z najlepszych przykładów jest tak zwany The Black Diamond – biblioteka w Kopenhadze, która poprzez doskonałe wpisanie w urbanistykę i krajobraz nabrzeża oraz oczywiście ciekawą bryłę architektoniczną, stała się jednym z głównych punktów turystycznych i miejscem

spotkań.

Polskim

przykładem,

stającym

się

ikoną,

jest

Biblioteka

Uniwersytecka w Warszawie. Mimo swojej nazwy, ma ona charakter publiczny i jej zbiory są udostępnione dla wszystkich. Dzięki zaprojektowanemu ogrodowi na dachu 5

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

wraz z punktem widokowym na rzekę Wisłę, bibliotekę odwiedzają rzesze czytelników, turystów i spacerowiczów. W Łodzi niestety nie ma takiej biblioteki, która mogłaby pochwalić się mianem ikony, punktu na turystycznej mapie czy być miejscem chętnie odwiedzanym nie tylko przez czytelników. Po dokonaniu wyboru tematu związanego z zaprojektowaniem biblioteki publicznej, postanowiłam również zająć się zagadnieniem mediateki jako odpowiedzi na współczesne potrzeby społeczeństwa. Uważam, że obecnie te dwie funkcje powinny iść ze sobą w parze, zastępując biblioteki mające w ofercie jedynie zbiory książkowe. Dodatkowo, aby spotęgować zamierzony efekt utworzenia obiektu rozpoznawalnego i chętnie odwiedzanego, zdecydowałam się zaprojektować przestrzenie sprzyjające organizacji wydarzeń artystycznych i rozmaitych wystaw. Zatem w programie funkcjonalnym uwzględniony został hol wystawowy, sala kinowa (będąca również miejscem do prowadzenia wykładów, prezentacji lub spotkań z artystami), kawiarnia artystyczna oraz specjalny sklep, oferujący wyroby stworzone przez artystów i znanych projektantów.

Royal Library - Kopenhaga

Biblioteka Uniwersytecka – Warszawa

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

2. Inspiracje

Oprócz wspomnianych już dwóch przykładów bibliotek – kopenhaskiej i warszawskiej – moją uwagę zwróciła Seattle Public Library, zaprojektowana przez Rem’a Koolhaasa. Ta amerykańska biblioteka, mimo swojej znacznie większej kubatury, posiada rozwiązania funkcjonalno – przestrzenne odpowiadające moim założeniom. Jej wnętrze to osiem kondygnacji, które zostały zespolone za pomocą wielu pochylni. Dzięki temu, granice między działami stają się bardziej płynne, a wrażenie otwartych przestrzeni publicznych jest spotęgowane. Wszystkie kondygnacje i pochylnie zostały przykryte płaszczem szkła i stali – to ujednolica zróżnicowane zespoły pomieszczeń i działów oraz nadaje jednoznaczną formę w kontekście budynków sąsiadujących. Poza architektonicznymi aspektami, moją uwagę zwróciła również duża liczba wydarzeń organizowanych w bibliotece, również niezwiązanych z literaturą. Kalendarz imprez jest niemalże w całości wypełniony przez rozmaite kursy obsługi programów komputerowych, wykłady o dzikich zwierzętach, spotkania „piżamowe”, zajęcia dla dzieci i ich rodziców czy malowanie dłoni henną. Według mnie, takie wydarzenia organizowane w łódzkiej bibliotece na pewno przyciągałyby wielu ludzi, a może nawet przełamałyby stereotyp o nudnej bibliotece, pachnącej kurzem z książek.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Kolejną inspiracją, pomocną przy tworzeniu koncepcji rozplanowania poszczególnych działów i zbiorów, była publiczna biblioteka w Amsterdamie, będąca największą tego typu w Europie. Budynek autorstwa duńskiego architekta Jo Coenen’a, został zlokalizowany w pobliżu głównego dworca kolejowego, w sąsiedztwie nowoczesnej architektury. Dziesięć pięter o łącznej powierzchni 28 tysięcy metrów kwadratowych pozwala

kilkugodzinny

spacer

między

wybranymi

działami.

Oprócz

udostępnionych zbiorów, są tam również zaciszne kąty do czytania oraz miejsca do pracy własnej i relaksu, więc z biblioteki można korzystać, kiedy na przykład w domu nie ma na to sprzyjających warunków. Opisu wymaga również sposób pionowego oddzielenia działów – każde piętro to osobny zbiór tematyczny, na przykład piętro literatury historycznej i podróżniczej, piętro muzyki i sztuki czy piętro z nowelami. Biblioteka posiada restaurację oraz kawiarnię, będącą jednocześnie czytelnią. Dzięki tak zróżnicowanej ofercie, biblioteka stała się najczęściej odwiedzanym ośrodkiem kultury w Amsterdamie.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Następna inspiracja to nowa część biblioteki należącej do Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie, zaprojektowana przez studio King Roselli Architects. Jej wnętrze składa się ze skrzydła z regałami książek oraz ramp, zaprojektowanych na rzucie litery „U”, otaczających centralne atrium. Rampy, będące czytelniami, przeplatają się między

poziomami z książkami. Przestrzeń wewnętrzna jest bardzo

uporządkowana – regały z książkami tworzą wewnętrzną fasadę, która jest przełamana harmonijną formą falujących ramp, nadając tym swoistą równowagę kompozycyjną.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Wśród moich inspiracji znalazł się również znany szwajcarski budynek projektu studia SANAA, Rolex Learning Center w Lausanne. W budynku tym praktycznie nie ma ścian (z wyjątkiem dziesięciu „bąbli” – miejsc do pracy i prowadzonych zajęć), dzięki czemu wszystkie podziały funkcjonalne zostały scalone w jedną „panoramę”. Dodatkowo, cały budynek zdaje się zwijać na powierzchni ziemi, unosząc się fragmentami do góry. Efekt tego falowania oczywiście jest silnie odczuwalny wewnątrz – tylko niewielki fragment stanowi horyzontalna podłoga. Pomimo tak innowacyjnego rozwiązania, architekci doskonale wykorzystali nachylenie posadzki – na przykład jako miejsce dla widowni w „sali” konferencyjnej. Posadzka wyłożona jest szarą wykładziną, na której można usiąść (lub wybrać jedno z wielu rozstawionych foteli) i podłączyć swój komputer do jednej z wtyczek umieszczonych w wielu miejscach podłogi. Właśnie ta dowolność wyboru miejsca powoduje, że odwiedzający czują się bardziej swobodnie.

Wszystkie wymienione powyżej inspiracje dały pewne pomysły, które zebrane razem stanowiły punkt początkowy procesu powstawania koncepcji. W każdym z tych obiektów odnajdywałam kolejny klucz do realizacji moich pierwszych, wstępnych wyobrażeń na temat przestrzeni, funkcji, a także bardzo ważnej atmosfery w budynku. 10

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

II.

Obszar opracowania w kontekście otoczenia

1. Lokalizacja działki

Wybrana przeze mnie lokalizacja znajduje się bardzo blisko serca Łodzi – Placu Wolności. Decyzja o opracowaniu miejsca położonego w sąsiedztwie tak ważnego punktu nie jest przypadkowa. Przy założeniu stworzenia projektu rozpoznawalnego, podnoszącego prestiż Łodzi i biorącego czynny udział w życiu kulturalnym miasta, należy brać pod uwagę lokalizację skupioną przede wszystkim wokół newralgicznych miejsc i obiektów, które współtworzą wizytówkę miasta. Plac Wolności wraz z ulicą Piotrkowską

początku

tworzyły

ikonę

Łodzi,

która

nieustannie

przyciąga

mieszkańców i turystów.

Od urbanistycznej strony, teren opracowania znajduje się na skraju zabudowy zwartej, towarzyszącej

osi

ulicy

Piotrkowskiej

oraz

zabudowy

bardziej

nieregularnej,

rozproszonej, kierując się na wschód ulicą Pomorską i na północ w stronę Parku Staromiejskiego. Za skrzyżowaniem z ulicą Wschodnią, linia zabudowy Pomorskiej zaczyna lekko drgać, co spowodowane jest występowaniem pustych działek, na wpół wyburzonych kamienic czy nowo powstałych budynków, które zostały wycofane w głąb działek. 11

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Natomiast między ulicą Wschodnią a Placem Wolności na północnej pierzei cztery kamienice tworzą jednolitą kompozycję, która otwiera się na przestrzeń placu. Puste działki, znajdujące się między kamienicami, wprowadzają nieporządek i wpływają na ogólny zły odbiór miejsca. W przypadku tak trudnej do zdefiniowania przestrzeni urbanistycznej, należy zastanowić się jaki zabieg wprowadziłby porządek i poprawiłby krzywą wrażeń.

Struktura miasta

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Teren objęty opracowaniem znajduje się na skrzyżowaniu ulic Pomorskiej i Wschodniej. Są to cztery działki, należące do gminy, na których obecnie znajduje się parking oraz dwa przylegające do granic działek budynki mieszkalne, wyglądające jak pozostałe oficyny wyburzonych wcześniej kamienic. W bezpośrednim sąsiedztwie wybranego terenu, na ul. Pomorskiej 16, znajduje się IV Liceum Ogólnokształcące, pierwotnie będące pierwszym łódzkim Państwowym Gimnazjum Żeńskim. Szkoła została otwarta w 1920 roku i od razu stała się rozpoznawalna, ponieważ na uroczystości nadawania imienia Emilii Sczanieckiej przemawiał marszałek Józef Piłsudski. Budynek ten znajduje się w rejestrze zabytków. Nie jest to jedyny ważny kulturowo obiekt znajdujący się w pobliżu wybranych działek – nieco dalej na ul. Pomorskiej 21 znajduje się kolejny budynek wpisany w rejestr zabytków – dawne Towarzystwo Kredytowe Miejskie, którego zadaniem było udzielanie pożyczek na cele inwestycyjne i budowlane – tego typu placówka była drugą w Królestwie Polskim. Gmach wybudowany został w latach 1878 – 1881 z inicjatywy łódzkich fabrykantów. Po okresie zaniedbań, które doprowadziły obiekt do ruiny, od 2008 roku trwają prace modernizacyjne, aby przywrócić jego dawną świetność. Oprócz tego, na ul. Pomorskiej 16 założone zostało Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne im. Arego Sternfelda, a zaraz obok mieści się synagoga i siedziba Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi. Na ulicy Wschodniej 19 (naprzeciwko opracowywanego terenu) znajduje się kamienica, w której krótko mieszkał i potajemnie drukował pismo „Robotnik” Józef Piłsudski. Jego mała drukarnia mieściła się na pierwszym piętrze, w lokalu numer 4. Tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej w kamienicy otwarte zostało Muzeum Pamiątek po Pierwszym Marszałku Polski i Wodzu Narodu Józefie Piłsudskim. Od 1993 roku trwają działania mające na celu odtworzenie dawnego muzeum, a kamienica została wpisana do ewidencji zabytków.

2. Zarys historyczny obszaru opracowania

Kariera wybranej przeze mnie lokalizacji rozpoczęła się w roku 1821, kiedy postanowiono utworzyć strefę mieszkalno – przemysłową Nowego Miasta na przeciwległym brzegu rzeki Łódka, czyli na południe od istniejącego już Starego Miasta. Wtedy to symetrycznie względem Rynku (utworzonego przez prostopadłe przecięcie traktu piotrkowskiego i ulicy Średniej), wyznaczono 184 place budowlane. Działki te otaczały ośmioboczny plac oraz występowały po obu stronach czterech 13

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

ulic, prostokątnie zamykających centralny rynek: Północnej, Wschodniej, Południowej i Zachodniej. Działki o numerach 155 i 156 odpowiadały wybranemu przeze mnie terenowi pod wykonanie projektu. Na Wschód od tego urbanistycznego założenia urządzono ogrody i grunty folwarczne. Przed wybuchem drugiej wojny światowej, obszar zamieszkany był w większości przez ludność żydowską. Na ulicy Wschodniej mieściło się wiele zakładów rzemieślniczych i okazałych kamienic czynszowych. W czasie drugiej wojny światowej większość mieszkańców została przesiedlona do założonego w pobliżu getta, a do kamienic zaczęli wprowadzać się przypadkowi lokatorzy, którzy swoje domy utracili w wyniku wyburzeń północnej części miasta lub przesiedleń związanych z utworzeniem getta. Ta migracja spowodowała znaczną dewastację kamienic, upadek zakładów rzemieślniczych i wzrost przestępczości. Po wojnie nie udało się naprawić powstałych zniszczeń, ponieważ dawni właściciele swego czasu wspaniałych kamienic zostali w większości zamordowani, a obecni mieszkańcy pochodzili często z niższych warstw społecznych. Niegdyś zamykane i pilnowane podwórka zaczęły popadać w ruinę, a władze miasta zapomniały lub nie potrafiły w kontrolowany sposób zająć się narastającym problemem.

Nowe Miasto, rok 1821

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Po lewej: rozwój przestrzenny w latach 1810, 1830, 1890 i 1910; po prawej u góry: mapa obszaru objetego opracowaniem według Starzyńskiego 1894 – 96; po prawej u dołu: mapa obszaru opracowania z 1917 roku

3. Aspekt socjologiczny miejsca

Spustoszenie powojenne odcisnęło swoje piętno na opisywanym obszarze. Widoczne luki po zburzonych kamienicach i liczne zniszczenia to wizualna strona powstałego problemu. Często pomijany lub przemilczany jest aspekt socjologiczny. Niestety obecnie rejon ulicy Wschodniej uważany jest za jeden z najbardziej niebezpiecznych w mieście. Taka opinia utrzymuje się niezmiennie od ponad pięćdziesięciu lat i w tym momencie nie widać żadnych działań ze strony władz miasta mających na celu pomoc i naprawę. Lokalizacja w pobliżu tak wartościowego miejsca, jakim jest ulica Piotrkowska, powinna być argumentem mobilizującym do działań naprawiających zarówno architekturę, jak i relacje społeczne. Pozytywną iskrą nadziei

jest fakt, że rozgoryczeni tą ignorancją mieszkańcy

postanowili sami zatroszczyć się o poprawę wizerunku. Niestety nierealnym jest, aby z własnych, prywatnych funduszy mogli fizycznie odbudować zdegradowaną tkankę miejską. Tym niemniej, mają oni kilka pomysłów na poprawę wizerunku ulicy. W tym celu założyli fundację Białe Gawrony, która przede wszystkim namawia ludzi do wspólnych działań mających na celu pokazanie, że Wschodnia nie musi być „gorszą 15

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

siostrą” Piotrkowskiej. Założyciele tej fundacji marzą o zmianie niechlubnej opinii poprzez aktywację mieszkańców, wprowadzenie imprez kulturalnych i zajęć dla dzieci mieszkających w okolicy. Moim zdaniem, stworzenie biblioteki w takim miejscu spowodowałoby reakcję łańcuchową,

ratującą

obecny

wizerunek

tej

części

Śródmieścia:

bogata

zróżnicowana oferta oraz dobre połączenie z reprezentacyjną częścią Łodzi, przyciągałyby rzesze ludzi, którzy przychodząc na pewno napędziliby finansowo to miejsce. Poza tym nastąpiłoby „wymieszanie” społeczne – oprócz mieszkańców, których niestety znaczną część stanowią ludzie niewykształceni, bezrobotni i z problemami alkoholowymi, na ulicach pojawiłoby się więcej ludzi wykształconych i reprezentujących wysoki poziom kultury osobistej. Takie rozwiązanie wprowadzenia reprezentacyjnego budynku użyteczności publicznej zostało już wcześniej stosowane na całym świecie. Jednym z przykładów jest centrum tańca Laban Centre w Londynie projektu pracowni Herzog & de Meuron – zbudowane w jednej z niecieszących się dobrą opinią dzielnic miasta, szybko naprawiło negatywny wizerunek, a okolica stała się bardziej bezpieczna.

4. Analiza działek objętych opracowaniem projektowym

Obecnie na terenie czterech działek znajdują się dwa budynki mieszkalne oraz parking i kiosk zlokalizowany w narożniku przy skrzyżowaniu. Do tego od ulicy Wschodniej zainstalowany został wielkoformatowy nośnik reklam. Po północnej stronie znajdują się drzewa, które nie zostały w żaden sposób skomponowane czy nawet planowane. Przez tę działkę został zaprojektowany dojazd na podwórko budynku szkoły, jednakże potencjalna brama została zastąpiona płotem, ponieważ była w tym miejscu zbędna – wjazd w podwórko znajduje się od strony frontowej szkoły. Cała przestrzeń sprawia wrażenie bardzo nieuporządkowanej i zaśmieconej, a kamienice są w znacznym stopniu zdegradowane. Uważam, że to miejsce, mimo sporego zaniedbania,

posiada

potencjał,

który

należałoby

wydobyć

poprzez

przeprojektowanie i zmianę obecnej funkcji.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Zdjęcia działek objętych opracowaniem

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

5. Analiza komunikacji w obrębie obszaru opracowania

Wybrany przeze mnie teren ma bardzo dobrze rozwinięte połączenie komunikacyjne. Mimo, że ulica Wschodnia jest na całej swej długości jednokierunkowa i nie ma żadnej linii komunikacji miejskiej, dostęp bezpośredni jest możliwy ulicą Pomorską. Samochodem praktycznie można dostać się ze wszystkich stron (z wyjątkiem ulicy Wschodniej, gdzie samochodem można jechać tylko w kierunku północnym). Komunikacja miejska ma do dyspozycji sześć linii autobusowych i aż czternaście tramwajowych, które umożliwiają dostęp do wybranej działki. Ulicą Pomorską jeżdżą tramwaje linii 7, 43 i 43bis oraz linia autobusowa Z1. Na działkę można też dostać się od Placu Wolności, gdzie dodatkowo do dyspozycji są: tramwaj linii 46 i autobusy 46bus, 59, 78, 78A oraz Z3, a od ulicy Północnej dostępne są tramwaje 6 i 15. Najbardziej oddalone przystanki, z których można pokonać pozostały dystans pieszo w ciągu około 5 – 8 minut, znajdują się na ulicy Zachodniej (tramwaje linii 2, 3, 6, 11, 16, 16A) oraz na ulicy Kilińskiego (tramwaje linii 1, 4 i 5). W całej okolicy nie ma problemu z brakiem miejsc do zaparkowania samochodu – na północnej stronie Placu Wolności dostępny jest parking przy ulicy, wzdłuż Wschodniej wydzielona jest przestrzeń parkingowa, a na jej skrzyżowaniu z Północną istnieje parking w miejscu wyburzonej kamienicy. Dodatkowo, przy skrzyżowaniu Pomorskiej z Kilińskiego znajduje się płatny parking strzeżony.

Mapa przystanków tramwajowych i autobusowych

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

6. Analiza wysokości zabudowy sąsiadującej z obszarem opracowania

Działka położona jest w sąsiedztwie budynków o w miarę ujednoliconej wysokości. Zabudowa powstała mniej więcej w tym samym czasie, w oparciu o jedno założenie urbanistyczne. Kamienice zlokalizowane na ulicy Pomorskiej tuż przy Placu Wolności, przylegająca do nich na Wschodniej 19 oraz kamienica na Pomorskiej 13 są najwyższe – posiadają parter (przeznaczony na sklepy i zakłady) i trzy kondygnacje mieszkalne, a ich wysokość to w przybliżeniu 17 metrów. Dodatkowo budynki przy Pomorskiej 8 i 13 mają poddasze z oknami w fasadzie głównej – ich wysokość to około 18 - 19 metrów. Podobną wysokość i taką samą liczbę kondygnacji posiadają również oficyny, znajdujące się bezpośrednio na wybranych działkach. Kamienice na Wschodniej w stronę Północnej są o jedną kondygnację niższe – oprócz parteru są dwa piętra mieszkalne (wyjątkiem jest okazała kamienica przy Wschodniej 18, która również należy do najwyższych), mają około 13 metrów wysokości. Gmach liceum, mimo trzech kondygnacji (włącznie z parterem), ma taką wysokość, jak oficyny na przylegającej działce – około 15 – 16 metrów. Obiekt ten zdecydowanie wyróżnia się formą od otaczających kamienic, stanowiąc dominantę architektoniczną. Najniższy budynek znajduje się na narożnej działce przy Pomorskiej 11 – posiada jedną kondygnację oraz poddasze, znajdujące się pod dwuspadowym dachem (ma około 7 metrów). Dom ten, podobnie jak gmach szkoły, również kontrastuje z otoczeniem, jednakże nie wzbudza już tak pozytywnych emocji jak reprezentacyjna bryła liceum.

7. Analiza zieleni

Na działce objętej opracowaniem znajdują się 4 zróżnicowane gatunkowo i wysokościowo drzewa, które nie stanowią wcześniej zaprojektowanej kompozycji. Na narożnej działce przy Pomorskiej 11 znajduje się jedno drzewo, natomiast teren liceum zawiera bogatą kompozycję zieleni. Cztery większe drzewa liściaste we fragmencie zasłaniają fasadę frontową budynku i są rozłożone nierównomiernie, co również sprawiają wrażenie przypadkowości. Znajdujące się tu również mniejsze drzewa iglaste i żywopłot odgradzający trawę od chodnika, zdają się już podlegać pewnemu porządkowi kompozycyjnemu. Na sąsiedniej działce (Pomorska 18) występuje jeszcze więcej zieleni – budynek został wycofany, zostawiając spore przedpole dla zadrzewienia. Natomiast na północ od wybranej lokalizacji znajduje się Park Staromiejski, który w pełni odpowiada na zapotrzebowanie mieszkańców dotyczące 19

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

terenu zieleni w pobliżu miejsca ich zamieszkania. Sąsiedztwo parku jest odczuwalne na ulicy Pomorskiej, ponieważ perspektywy ulic prostopadłych, skierowanych na północ, zakończone są widoczną ścianą zieleni.

8. Waloryzacja otoczenia

Poniższy graf przedstawia dokonaną przeze mnie analizę subiektywnych odczuć, ocenę wartości historycznej, znaczeniowej lub kulturowej oraz ocenę stanu degradacji. Dzięki temu łatwiej wyłonić te obiekty, które powinny zostać szczególnie potraktowane w procesie koncepcyjnym i później projektowym. Ta analiza również pomogła mi w decyzji o podjęciu działań związanych z pozostałościami kamienic na wybranych działkach. Po wyróżnieniu poszczególnych obiektów kolorami od zielonego do czerwonego, jeszcze bardziej uwidocznił się problem niekompletnej tkanki miejskiej (miejsca wybrakowane i zniszczone oznaczone są kolorem czerwonym i pomarańczowym). Jednocześnie na tle zdegradowanej zabudowy wybiły się dwa bardzo wartościowe i zabytkowe budynki – wspominane wcześniej dawne gimnazjum żeńskie oraz placówka Towarzystwa Kredytowego Miejskiego. 20

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Kolorem jasnozielonym zostały oznaczone obiekty, które mimo wysokiej wartości historycznej i architektonicznej, wymagają odnowienia.

III.

Wnioski wynikające z analiz stanu istniejącego

Dobra lokalizacja w krajobrazie miejskim daje wiele pozytywów, ale stanowi również wyzwanie, narzucające zaprojektowanie obiektu, który z upływem czasu wpisałby się zarówno w otoczenie, jak i świadomość łodzian. Pewnym jest, że projekt nie stałby się tak samo ważny i tak często odwiedzany jak ulica Piotrkowska, ale celem jest dążenie do zmniejszenia tego dystansu znaczeniowego. Stworzenie budynku użyteczności publicznej w miejscu, które straciło dawną świetność, jest niesieniem pomocy i szansą na poprawę jego wizerunku. Co więcej, Łodzi brakuje biblioteki, która oprócz podstawowej funkcji mogłaby stać się miejscem do pracy i spędzania wolnego czasu, spotkań z przyjaciółmi czy być świetlicą dla dzieci, których rodzice chcieliby w spokoju załatwić swoje sprawy z poczuciem, że zostawili pociechy w dobrych rękach.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Według mnie powinniśmy brać przykład z państw Europy Zachodniej, gdzie inwestuje się w duże, reprezentacyjne biblioteki. W przypadku wspomnianych wcześniej obiektów w Kopenhadze, Lausanne czy Amsterdamie, biblioteki są wabikiem dla turystów, którzy czasem specjalnie przyjeżdżają do miasta, żeby móc je zobaczyć i z nich skorzystać. Położenie działek w bliskim sąsiedztwie budynków zabytkowych zmusza do dokładnej analizy miejsca usytuowania projektu, jego kubatury oraz fasady. Nie należy bowiem starać się zdominować ani konkurować z tymi obiektami, a jedynie stworzyć im właściwe zaplecze – oprawę, która podkreśli ich znaczenie. W tym celu trzeba najpierw przemyśleć aspekt urbanistyczny i to, co byłoby widoczne dla odbiorcy z różnych perspektyw. Należy przeanalizować ustawienie projektu, aby przede wszystkim nie przesłaniał zabytku. Zakładając, że większość odwiedzających przychodziłaby od strony Placu Wolności, należałoby projektowaną bibliotekę odsunąć od linii zabudowy widocznej na odcinku Pomorskiej między Placem Wolności a ulicą Wschodnią. Takie przedpole dałoby efekt otwarcia ulicy na znaczący budynek użyteczności publicznej, podkreślający oficjalny charakter miejsca. Od strony ulicy Wschodniej nie ma potrzeby stosowania podobnego odsunięcia, a przeciwnie - wskazanym byłoby uzupełnienie wybrakowanej pierzei. Aby przystąpić do etapu tworzenia koncepcji projektu, najpierw należy podjąć szereg decyzji związanych z elementami istniejącymi na działce. Z uwagi na znaczny stopień degradacji istniejącej zabudowy oraz jego niskiej wartości estetycznej uważam, że należałoby przesiedlić obecnych lokatorów, a budynki wyburzyć. Zieleń występująca na projektowanym terenie również nie jest elementem o wysokim walorze, ponieważ prawdopodobnie znalazła się tam bardziej przypadkowo niż w wyniku przemyślanej kompozycji. Co więcej, na działkach sąsiednich występuje duży obszar zieleni oraz założenie parkowe na północ od opisywanego terenu. Podjęłam decyzję o usunięciu istniejących elementów zieleni i zastąpienie jej uporządkowaną i przemyślaną kompozycją, która współgrałaby zarówno z projektowaną biblioteką, jak i z zielenią występującą przed gmachem szkoły. Wspomniany wcześniej dojazd do podwórka szkoły okazał się zbędny, ponieważ droga pożarowa została zaprojektowana od frontu liceum. Kwestia dużego nośnika reklamy wydaje się z natury oczywista – należy starać się ograniczać tego typu zaśmiecanie miasta, zwłaszcza części śródmiejskiej, która zazwyczaj pełni reprezentacyjny charakter.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Pozostaje zagadnienie związane z oceną wysokości kubatury projektu względem zabudowy istniejącej. Przy styczności z obiektami widniejącymi na liście zabytków, należy zwrócić szczególną uwagę na dobór odpowiedniej wysokości, która nie przytłoczyłaby swoją skalą obiektów wartościowych. Najlepiej projektować obiekt, który swoją wysokością jest zbliżony lub nieco wyższy niż istniejący. Moim zdaniem, najlepszym rozwiązaniem byłoby zastosować wysokość około 16 metrów w miejscu bezpośredniego styku z budynkiem liceum, natomiast w części znajdującej się tuż przy skrzyżowaniu ulicy Wschodniej i Pomorskiej można tę wysokość zwiększyć do 17 – 18 metrów, z uwagi na wysokie kamienice na odcinku łączącym skrzyżowanie z Placem Wolności. Na granicy wybranej działki i Wschodniej 22 należy wypracować kompromis między wysokimi kamienicami po drugiej stronie ulicy (do których postanowiłam dostosować wysokość projektu) a niższą, trójkondygnacyjną kamienicą. Z uwagi na mniejsze znaczenie kulturowe i historyczne tej kamienicy, uważam, że nie trzeba do niej dostosowywać wysokości biblioteki, a jedynie zastosować zabieg, który optycznie będzie współgrał z jej wysokością.

IV.

Założenia koncepcyjne biblioteki

1. Orientacja projektu na działce

Wnioski wywodzące się z analiz stanu obecnego sugerują odsunięcie linii zabudowy względem kamienic stojących na początku ulicy Pomorskiej po to, aby stworzyć reprezentacyjne

przedpole

pełniące

dwie

podstawowe

funkcje:

odsłonięcie

zabytkowego gmachu szkoły oraz nadanie przestrzeni bardziej publicznego i oficjalnego charakteru. Moim zdaniem, najlepiej odsunąć tę linię aż do budynku szkoły, aby stworzyć uporządkowaną pierzeję. Z uwagi na fakt, że im dalej na wschód, ulica Pomorska ma coraz bardziej rozedrganą zwartość zabudowy, owe odsunięcie projektowanej biblioteki nie stanowiłoby kontrastu.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

2. Podziały wewnętrzne bryły

Dalsze wytyczanie formy budynku opiera się przede wszystkim na głębokościach kamienic położonych w bezpośrednim sąsiedztwie. Mając już podstawowy kształt kostki prostopadłościennej, wypełniającej pozostałą część działki, można wprowadzić podziały już mniej widoczne z perspektywy człowieka, ale również odgrywające ważną rolę w kompozycji. Polegają one na kontynuacji szerokości budynków przylegających do kostki – od strony ulicy Wschodniej kamienica ma głębokość około 13 metrów, więc kostka zyskuje pierwszy wewnętrzny podział prowadzony w kierunku 24

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

„północ – południe”. Część frontowa szkoły ma głębokość 14 metrów, a zatem wprowadzony zostaje drugi podział, prostopadły do pierwszego. W rzucie otrzymany został kształt litery „L”. Następny podział zostaje wyznaczony po przedłużeniu linii ściany szkoły, która znajduje się w podwórku – mierząc od północnej granicy mojej działki do krawędzi tej ściany, otrzymujemy 12 metrów – tyle ma trzeci pas podziału. Jeśli teraz powielimy podział pierwszy (kierunku północ – południe) symetrycznie, otrzymamy zamkniętą bryłę o prostej kompozycji. Na tym etapie wiedziałam, że w mojej bibliotece będzie się znajdowało centralne atrium, natomiast brałam pod uwagę dwa warianty rozwiązania fragmentu skrzydła wschodniego. Wersja

pierwsza

zakładała

utworzenie

podwórka,

które

przylegałoby

wewnętrznego dziedzińca szkoły, tworząc pewnego rodzaju jednolitą przestrzeń. Korzyściami takiego rozwiązania było przede wszystkim uniknięcie tworzenia ślepej ściany dla szkoły. Minusami tego rozwiązania była znacznie zmniejszona powierzchnia biblioteki, co z kolei uniemożliwiłoby włączenie wszystkich przewidzianych przeze mnie funkcji oraz utrata pomysłu na przestrzeń w pełni zintegrowaną, na wzór bibliotek, które mnie zainspirowały. Wersja

druga

polega

pełnym

zabudowaniu

dostępnej

przestrzeni

oraz

przeniesieniu planowanego podwórka na ostatnią kondygnację. Dzięki temu bryła spełniałaby w pełni założenia koncepcji, a taras stałby się strefą bardziej intymną i sprzyjającą czytaniu niż podwórko na poziomie ulicy. Do tego oczywiście zwiększona by była powierzchnia dostępna pod projekt. Minusem tego rozwiązania byłoby bezpośrednie przyleganie do sąsiedniego podwórka. Według mnie lepszą opcją jest wariant drugi, z uwagi na bardziej interesujące rozwiązania przestrzenne wnętrza i lepsze wykorzystanie działki. Według warunków technicznych dotyczących usytuowania budynków, odległość części budynku, która graniczy bezpośrednio z podwórkiem szkoły nie powinna być mniejsza niż wysokość przesłaniania, która tu wynosi w przybliżeniu 9,5 – 10 metrów (zakładając, że w tym miejscu biblioteka będzie miała dwie kondygnacje po około 5 metrów), ewentualnie zwiększona o metr z uwagi na wyłączenie możliwości zaglądania z tarasu na działkę sąsiednią). Odległość od ściany szkoły do projektowanej ściany biblioteki wynosi 12,85 metra.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

3. Schemat funkcjonalny – przestrzeń zintegrowana

Po wyznaczeniu podziału bryły biblioteki, należy opracować jej schemat funkcjonalny. Zależało mi na osiągnięciu wspomnianego efektu wzajemnego przenikania się działów, przy jednoczesnym zachowaniu porządku, aby odwiedzający nie tracili orientacji w przestrzeni wewnętrznej. Rozwiązaniem tak zintegrowanej przestrzeni jest rozmieszczenie głównych części: biblioteki i mediateki, w dwóch pionach, które są połączone między sobą wieloma rampami. Pochylnie te zlokalizowane są w dwóch pionach,

północnej

południowej

części

atrium.

Dzięki

temu

mimo

uporządkowania działów w dwóch osobnych skrzydłach, ich funkcje przenikają się nawzajem, połączone „mostami”. Można łatwo wyobrazić sobie, że odwiedzający, który nie przyszedł w określonym celu, mógłby zacząć wycieczkę z holu głównego, wspinając się rampami w górę, przechodząc naprzemiennie z jednego działu do drugiego. W tym celu mógłby obrać drogę pionowym „zygzakiem” lub spiralą, okrążając centralne atrium. Żeby koncepcja ramp była możliwa do zrealizowania, budynek powinien mieć kondygnacje zaprojektowane z przesunięciem o pół piętra względem siebie. Na szczęście

założenia

związane

wysokością

budynku

zakładają

możliwość

podwyższenia części zachodniej do poziomu wysokości kamienic. Zatem skrzydło zachodnie, w którym przewidziałam część biblioteczną, zostaje podniesione o pół kondygnacji, dając tym samym większą objętość dla strefy wejściowej w parterze. Dzięki temu zabiegowi, w części parteru udało się wygospodarować fragment na piętro administracyjne, które z uwagi na funkcję nie potrzebuje tak dużej wysokości w świetle jak na przykład sala biblioteczna.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

4. Ustalenie programu

Kiedy dwie podstawowe części są już w określonym miejscu, należy skupić się bardziej szczegółowo na działach, jakie obiekt miałby do zaoferowania. Tutaj nie chciałam kierować się tylko własnym zdaniem, co chętnie bym widziała w tego typu instytucji. Dlatego postanowiłam przygotować ankietę, która miała dać obraz tego, czy obecnie ludzie korzystają z zasobów bibliotek, w jakim celu przychodzą i co chcieliby, żeby w takim miejscu się znalazło – aby ułatwić im korzystanie i zachęcić do częstszego przychodzenia. W ankiecie znalazły się pytania dotyczące wieku, wykształcenia, częstotliwości korzystania z biblioteki oraz sposobie. Ostatnie pytanie dotyczyło proponowanych przeze mnie funkcji, które należało ocenić w skali 1 – 5. Poniżej zamieszczone są zestawienia wyników tej ankiety:

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Wyniki dotyczące proponowanych funkcji okazały się dla mnie niezwykle zaskakujące – okazało się, że to co według mnie powinno odgrywać znaczącą rolę w programie mediateki, w rzeczywistości nie jest aż tak istotne dla potencjalnych użytkowników. Według danych, znaczna część użytkowników młodych (do 30 roku życia), wolałaby skorzystać z miejsc do pracy własnej niż przeglądać płyty muzyczne i filmowe, natomiast wieczorne spotkania dyskusyjne są dla użytkowników starszych bardziej interesujące niż dla osób młodych. Wszystkie grupy wiekowe prawie jednoznacznie uznały za bardziej atrakcyjne zorganizowanie wolnych przestrzeni do pracy i relaksu oraz urządzenie kawiarni z czytelnią od sali kinowej, nawet jeśli byłaby możliwość jej wypożyczenia na prywatne spotkania. 33

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Odpowiedzi w ankiecie pozwoliły mi na ułożenie takiego programu, który optymalnie odpowiada potrzebom ludzi. Postanowiłam przede wszystkim skupić się bardziej na czytelniach oraz miejscach do pracy własnej, a mniej na dziale filmów i muzyki. Dodatkowo uwzględniłam osobną salę do ewentualnej pracy grupowej oraz propozycję podaną przez kilka osób, które wypełniły ankietę – miejsce na czasowe wystawy grafik, plakatów lub komiksów, które jednocześnie sprawdziłoby się podczas rozmaitych imprez artystycznych, jak na przykład Łódź Design Festival. Ostatecznie w program funkcjonalny włączone są: działy filmu i muzyki, które zostały zmniejszone i połączone w jedną przestrzeń, wraz z małą salą kinową – łączna powierzchnia tej części będzie odpowiadać jednemu działowi bibliotecznemu dział audiobooków i e – booków, który znajdowałby się w części mediatecznej, nad filmami i muzyką dział dla dzieci, z uwzględnieniem zorganizowania świetlicy, działającej również w godzinach wieczornych działy biblioteczne, zlokalizowane w skrzydle zachodnim kawiarnia z czytelnią czasopism i gazet osobne pomieszczenie do pracy własnej i grupowej „design shop” – sklep z wyrobami artystycznymi od znanych projektantów czytelnie, które byłyby jednocześnie łącznikiem między biblioteką a mediateką

5. Atrium jako serce budynku

Centralnie umieszczone atrium pełni kluczową rolę w koncepcji mojego projektu. Dzięki niemu możliwe jest wyraźne odróżnienie dwóch skrzydeł budynku oraz płynne przechodzenie z jednej części do drugiej, pokonując rampy będące czytelniami. Dodatkowo, przestrzeń parteru wydaje się być bardzo dobrym miejscem na wystawy lub inne spotkanie, wymagające skupienia większej liczby ludzi. Jednakże nie są to jedyne założenia przemawiające za projektowaniem centralnego atrium. Chciałabym teraz skupić się na opisie koncepcji przewodniej, która zdaje się być charakterystycznym punktem całego projektu. W dzieciństwie na pewno każdy marzył o własnym, sekretnym domku na drzewie. Domku, który jest ucieczką od problemów czy przykrych wspomnień wydarzeń. To miejsce kojarzy się przede wszystkim z poczuciem intymności, ponieważ dzięki niemu można schować się przed całym światem, stać się chwilowo niedostępnym dla 34

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

innych. Według mnie, każdy czasem ma w życiu takie chwile, kiedy chętnie zamknąłby się w takim miejscu, by pobyć sam – by przemyśleć swoje problemy, podjąć ważne decyzje czy po prostu spędzić trochę czasu w spokoju. Uważam, że taki mały domek jest najlepszym miejscem również dla osoby, która chciałaby w spokoju oddać się lekturze. Standardowa czytelnia jest otwarta dla wielu ludzi, w związku z czym każdy może zostać rozproszony przez drugą osobę, gdy ta na przykład będzie się przemieszczać lub przypadkowo upuści książkę. Moja koncepcja polega na zastosowaniu pewnej metafory, odnoszącej się do prawdziwych domków na drzewie. Chciałabym uzyskać przede wszystkim taką samą prywatną atmosferę, przy zastosowaniu możliwie jak największego uproszczenia. Idea opiera się na zainstalowaniu małych sześcianów w przestrzeni atrium w taki sposób, aby z każdego piętra był do nich dostęp za pomocą kładek. Na każdy poziom przypadałoby po kilka takich kostek, które różniłyby się między sobą kolorami, w zależności od kondygnacji, do której należą. Aby dodatkowo podkreślić ich znaczenie, zdecydowałam zaprojektować całe wnętrze budynku w stonowanych kolorach bieli, czerni, szarości oraz drewna, a kolorem nasycić powierzchnie wiszących budek.

6. Otwarty taras

W punkcie drugim, opisującym podziały budynku, wyjaśniłam wstępnie ideę wyniesienia tarasu powyżej poziomu ulicy. Niezaprzeczalnym plusem jest fakt, iż dzięki tarasowi budynek spełnia warunki techniczne dotyczące przesłaniania – występuje w miejscu, gdzie biblioteka graniczy z podwórkiem liceum. Taras jest oddzielony od hałasu ulicy, co stwarza dobre miejsce do czytania lub pracy. Dodatkowo, w okresie letnim można wystawić stoliki i powiększyć powierzchnię kawiarni. Na tarasie przewidziałam także zieleń – krzewy w donicy, które byłyby żywopłotem oddzielającym czytelników od sąsiedniej działki. 35

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

7. Koncepcja elewacji

Moim założeniem głównym jest oddzielenie strefy wejściowej i oficjalnej budynku od wyższych kondygnacji, w których zlokalizowane są najważniejsze funkcje, zgodne z przeznaczeniem obiektu. Taki zabieg jest widoczny na wszystkich kamienicach – parter jako część najbardziej dostępna i skupiająca najwięcej ludzi, jest wyraźnie wyróżniony i oddzielony od kondygnacji wyższych. Zdecydowałam najpierw cofnąć parter do wnętrza budynku, potem dodatkowo wprowadzić zróżnicowanie materiałów na elewacji tak, by jeszcze bardziej oddzielić strefę wejściową od funkcji właściwej. Biblioteka ma całą fasadę ze szkła, a w miejscu, gdzie nie jest cofnięta do wewnątrz, zaprojektowałam dodatkową warstwę zewnętrzną z płyt poliwęglanowych. Dzięki nim do wnętrza wpada rozproszone światło słoneczne, które sprawia, że czytanie książek jest bardziej komfortowe niż w przypadku bezpośrednich promieni. Co więcej, kolor mleczny poliwęglanu uniemożliwia osobom przebywającym w bibliotece zaglądanie do mieszkań, które znajdują się po przeciwnej stronie ulicy Wschodniej, a mieszkańcom kamienicy do wnętrza biblioteki, co też wpływa na komfort osób czytających. Aby

zewnątrz

jednoznacznie

pokazać

funkcję

budynku,

postanowiłam

zaprojektować półki z książkami, które „owijają” całą fasadę po obwodzie. Tym samym przypominają kształtem strony książki, w której w dodatku ktoś zostawił zakładkę. Warstwa poliwęglanu i warstwa szkła przeciwsłonecznego są skuteczną ochroną

książek

przed

niszczącym

działaniem

promieni

słonecznych.

Dzięki

półprzezroczystej formie poliwęglanu z zewnątrz widać kontury i kolory książek, postawionych na „elewacyjnych” półkach. Dodatkową zaletą jest to, że książki pełnią funkcję zacieniającą – w przypadku, gdy czytelnikowi przeszkadzałoby światło słoneczne, mógłby dowolnie przesuwać książki po półce stwarzając sobie cień.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

CZĘŚĆ DRUGA - OPISOWA

Podstawa opracowania i materiały projektowe

Projekt został sporządzony w oparciu o: Wizję lokalną w terenie Podkład architektoniczny do celów projektowych w skali 1:1000 Uzgodnienia z Panią Promotor dr inż. arch. Elżbietą Będkowską Obowiązujące przepisy prawne i zasady wiedzy technicznej

VI.

Przedmiot opracowania

Przedmiotem opracowania jest projekt koncepcyjny budynku biblioteki z mediateką. Jest to projekt zagospodarowania terenu działek nr: 190/1 (0,0910 ha), 190/2 (0,0020 ha) oraz 189 (0,0942 ha) z obrębu numer S–1 w Łodzi. Wszystkie te działki należą do gminy miasta Łodzi.

VII.

Opis istniejącego stanu zagospodarowania terenu

Objęte projektem zagospodarowania działki znajdują się po północno – wschodniej stronie skrzyżowania ulic Pomorskiej i Wschodniej w Łodzi. W obszarze lokalizacji znajduje się zabudowa dziewiętnastowieczna o funkcji mieszanej, w przewadze mieszkalnej. W bezpośrednim sąsiedztwie działki przeznaczonej na projekt znajduje się IV Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Sczanieckiej. Na wybranym obszarze występują elementy kubaturowe. Są to dwa budynki mieszkalne czterokondygnacyjne oraz kiosk położony w południowo – zachodnim narożniku. Dodatkowo na terenie dwóch działek znajduje się parking. Dojazdy do budynków mieszkalnych znajdują się z dwóch stron – od ulicy Pomorskiej i Wschodniej. Teren jest stosunkowo płaski, z występującymi elementami zieleni wysokiej.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

VIII. Opis projektowanego zagospodarowania terenu

Projektowany budynek biblioteki zlokalizowany jest na obszarze trzech działek, w całości na nr 191, natomiast na nr 190/1 i 189 od strony ulicy Pomorskiej jego linia elewacji pokrywa się z linią gmachu szkoły. Na powstałym przedpolu (pozostała część działek 190/1 i 189 oraz narożna 190/2) zaprojektowano elementy rekreacyjne – ławki – oraz zieleń. Taka kompozycja stanowi zewnętrzną strefę wejściową do biblioteki i jest powieleniem idei zaprojektowanej na działce sąsiedniej, gdzie znajduje się liceum. Od strony ulicy Wschodniej, tuż przy granicy z sąsiednią kamienicą, zaprojektowany został wjazd do parkingu podziemnego.

IX.

Projekt koncepcyjny obiektu

1. Program użytkowy i zestawienie powierzchni

Podstawowe dane techniczne: Obiekt ma pięć kondygnacji nadziemnych, rozmieszczonych względem siebie z pionowym przesunięciem, oraz jedną kondygnację podziemną Powierzchnia zabudowy:

2234,60 m²

Powierzchnia użytkowa:

8547,00 m²

Kubatura budynku:

nadziemna:

38539,80 m²

całość:

45243,50 m²

Ilość klatek schodowych ewakuacyjnych:

Ilość dźwigów osobowych:

Ilość dźwigów towarowych – technicznych:

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

ZESTAWIENIE POWIERZCHNI: POZIOM -1.

2234,60 m² *

- 1.01 serwerownia

34,60 m²

- 1.02 pom. techniczne - klimatyzatornia, wentylatornia itp.

95,20 m²

- 1.03 pomieszczenie pomocnicze

49,00 m²

- 1.04 pomieszczenie na sprzęt sprzątający

19,00 m²

- 1.05 pomieszczenie techniczne - elektryka

3,90 m²

- 1.06 przedsionek

7,70 m²

- 1.07 przedsionek

10,90 m²

- 1.08 przestrzeń parkingu

1619,00 m²

- 1.09 magazyn sklepu i kawiarni

31,90 m²

- 1.10 przedsionek

14,30 m²

-1.11 pomieszczenie na odpady

11,80 m²

POZIOM 0. 0.01 hol główny - strefa wejściowa 0.01a hol główny - strefa szatni

2093,20 m² * 185,30 m² 86,90 m²

0.02 strefa informacji i obsługi czytelnika

57,70 m²

0.03 "Design shop"

58,00 m²

0.03a zaplecze sklepu

11,00 m²

0.04 szatnia

50,20 m²

0.05 szafki depozytowe

39,90 m²

0.06 mediateka - dział filmów i muzyki 0.07 hol przed wejściem na salę kinową 0.08 sala kinowa na 97 osób 0.08a pom. techn. - obsługa sali kinowej

197,00 m² 53,40 m² 111,00 m² 14,70 m²

0.09 hol główny - strefa wystawowa

399,70 m²

0.10 pokój opracowania zbiorów + segregacja zwrotów

103,60 m²

0.11 zwroty książek i multimediów - zewnętrzne

19,30 m²

0.12 zwroty książek i multimediów - wewnętrzne

19,50 m²

0.13 pomieszczenie dla personelu 0.14 toaleta damska 0.15 toaleta dla niepełnosprawnych 0.16 toaleta męska

8,00 m² 19,90 m² 5,20 m² 19,50 m² 40

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

POZIOM 1. - ADMINISTRACJA

336,20 m² *

1.01 sala konferencyjna

36,30 m²

1.02 pokój dla osoby zarządzającej

27,00 m²

1.03 sekretariat

23,00 m²

1.04 poczekalnia

69,80 m²

1.05 biuro administracji

48,00 m²

1.06 pomieszczenie dla pracowników

21,00 m²

1.07 kuchnia dla pracowników

14,60 m²

1.08 szatnia dla pracowników

2,90 m²

1.09 toaleta męska

2,50 m²

1.10 toaleta damska i dla niepełnosprawnych

4,60 m²

POZIOM 2. - MEDIATEKA

802,60 m² *

2.01 dział e - booków

167,80 m²

2.02 dział audiobooków

323,60 m²

2.03 dział dla dzieci

125,00 m²

2.04 toaleta + pokój matki z dzieckiem

6,60 m²

2.05 pomieszczenie techniczne - magazyn

6,30 m²

2.06 toaleta damska

10,30 m²

2.07 toaleta męska

13,00 m²

2.08 toaleta dla niepełnosprawnych + 3 budki – czytelnie o wym. 2,30 x 2,30 m, pow. 5,30 m²

POZIOM 3. - BIBLIOTEKA 3.01 dział 1 3.02 czytelnia 3.03 dział 2

4,00 m² 32,80 m²

825,30 m² * 261,70 m² 53,70 m² 250,00 m²

3.04 czytelnia

85,50 m²

3.05 toaleta damska

10,30 m²

3.06 toaleta męska

13,00 m²

3.07 toaleta dla niepełnosprawnych + 5 budek – czytelni o wym. 2,30 x 2,30 m, pow. 5,30 m²

4,00 m² 54,70 m² 41

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

POZIOM 4. 4.01 kawiarnia z czytelnią czasopism 4.01a zaplecze kawiarni

137,80 m² 28,00 m²

4.02 taras

266,40 m²

4.03 pokój do pracy

125,40 m²

4.04 pomieszczenie techniczne - magazyn

13,20 m²

4.05 toaleta damska

10,30 m²

4.06 toaleta męska

13,00 m²

4.07 toaleta dla niepełnosprawnych + 4 budki – czytelnie wym. 2,30 x 2,30 m, pow. 5,30 m²

POZIOM 5. - BIBLIOTEKA 5.01 dział 3 5.02 czytelnia 5.03 dział 4

4,00 m² 35,20 m²

819,70 m² * 261,70 m² 53,70 m² 250,00 m²

5.04 czytelnia

85,50 m²

5.05 toaleta damska

10,30 m²

5.06 toaleta męska

13,00 m²

5.07 toaleta dla niepełnosprawnych + 5 budek – czytelni o wym. 2,30 x 2,30 m, pow. 5,30 m²

4,00 m² 49,10 m²

I klatka schodowa

12,90 m²

II klatka schodowa

12,90 m²

III klatka schodowa

12,90 m²

IV winda osobowa 150 x 260

3,90 m²

V winda osobowa 150 x 260

3,90 m²

VI winda towarowa do transportu książek 62 x 177

1,10 m²

VII winda osobowa 150 x 260

3,90 m²

A, E rampy - stoiska komputerowe, praca/relaks, czytelnia

116,60 m²

C, G rampy - stoiska komputerowe, praca/relaks, czytelnia

115,80 m²

B, D, F, H rampy - schody/siedziska *

805,00 m² *

41,40 m²

wartości powierzchni całkowitych kondygnacji podane bez ramp, natomiast z uwzględnieniem zawieszonych

budek – czytelni wraz z dojściami oraz klatek schodowych i dźwigów, dostępnych z danej kondygnacji

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

STREFA WEJŚCIOWA Wejście główne do biblioteki zlokalizowane jest od ulicy Pomorskiej, w zachodniej części budynku. Na tej elewacji jest również wejście do sklepu „Design shop”, znajdujące

się

skrzydle

wschodnim. Na

małym placu

przed

budynkiem

zaprojektowane są trzy rzędy ławek, które podkreślają oba wejścia. Oprócz nich, na środku posadzonych jest 12 drzew, między którymi znajdują się betonowe kostki, będące miejscem do siedzenia. Trzy drzewa zlokalizowane są również tuż przy granicy z działką szkoły. Obok nich zostały zaprojektowane stojaki na rowery. Do budynku prowadzi jeszcze jedno wejście, które przede wszystkim prowadzi do punktu zwrotów. W czasie, gdy biblioteka jest zamknięta, czytelnik korzysta z tego wejścia, by w przedsionku oddać wypożyczone materiały. Po wejściu do biblioteki od frontowej strony, znajdujemy się naprzeciw punktu informacyjnego i obsługi czytelnika. Po prawej stronie znajduje się szatnia oraz szafki depozytowe. W tej części mieści się również sklep, którego szklane ściany są otwierane w godzinach funkcjonowania biblioteki – dzięki temu uzyskany jest efekt większej przestrzeni.

PARTER Po zostawieniu rzeczy w szatni, można skierować się do najbliższego działu, czyli części mediateki. Dział muzyki i filmów mieści w sobie regały z płytami CD, DVD i Blu – ray oraz zlokalizowane przy ścianie boksy, w których można odtwarzać wybrane pliki. W każdym boksie znajduje się kanapa i duży telewizor LCD wraz ze sprzętem umożliwiającym uruchomienie płyt dostępnych na półkach. Do zestawu są również dołączone komplety słuchawek, aby użytkownicy nie tworzyli hałasu ani nie przeszkadzali sobie nawzajem. W północno – wschodnim narożniku znajduje się sala kinowa na 97 osób, która należy do działu filmowego, ale może być również wykorzystywana przy konferencjach, wykładach i innych spotkaniach. Istnieje

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

możliwość zamknięcia części zawierającej regały i boksy w przypadku wieczornych seansów w sali kinowej. W północnej części znajdują się toalety oraz klatka schodowa i winda. Zamknięte dla odwiedzających

pomieszczenie

zachodniej

stronie

punkt

segregacji

zwróconych materiałów oraz miejsce opracowania zbiorów. Są tam miejsca pracy dla pięciu pracowników: dwóch obsługujących zwroty i trzech zajmujących się opracowaniem nowych zbiorów. W pomieszczeniu znajdują się tak zwane regały archiwizacyjne, które dzięki temu, że są przesuwne, dają możliwość składowania większej ilości książek. Z tego pomieszczenia zapewniony jest dostęp do windy technicznej, którą można transportować materiały zarówno z poziomu parkingu, gdzie następuje rozładunek, jak i przesyłać posegregowane książki na piętra biblioteczne. Aby uniemożliwić przechodniom zaglądanie do tego technicznego pomieszczenia, ale jednocześnie zapewnić pracownikom odpowiedni komfort pracy, postanowiłam zamiast zwykłego szkła, zastosować szkło trawione. Z parteru dwie rampy prowadzą od razu na drugi poziom – kolejny dział mediateki oraz dział dla dzieci.

PIERWSZY POZIOM Jest to poziom administracyjny, który z uwagi na funkcję nie jest dostępny z ramp głównych. Do części biurowej można się dostać z północnej klatki schodowej i windy. Poziom ten został w pewien sposób zamaskowany, aby odwiedzający zwracał uwagę przede wszystkim na część oficjalną, ogólnodostępną. Obok klatki schodowej i windy zaprojektowane są dwie toalety oraz szatnia. Następnym pomieszczeniem jest aneks kuchenny z jadalnią, w której jest duży stół na osiem osób. Z częścią jadalną połączony jest pokój integracyjny dla pracowników. Obok niego znajduje się biuro administracji. Sekretariat, pokój dla osoby zarządzającej oraz sala konferencyjna znajdują się nad pomieszczeniem opracowania zbiorów. W tym miejscu na fasadzie również zostało zastosowane szkło trawione.

DRUGI POZIOM Można się na niego dostać korzystając z ramp lub z dwóch wind i klatek schodowych. Część znajdująca się nad salą kinową zorganizowana jest z myślą o najmłodszych użytkownikach. Po zostawieniu obuwia w specjalnych szafkach, młodsze dzieci mogą 44

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

wskoczyć do basenu z gąbkami, natomiast starsze znaleźć na regałach interesujące bajki. Na sali są również małe stoły do zajęć prowadzonych przez animatorów. Bezpośrednio z sali dostępna jest toaleta przystosowana dla dzieci oraz miejsce dla matki z dzieckiem. Oprócz pokoju dla dzieci, nad działem z filmami i muzyką znajduje się część poświęcona audiobookom i e – bookom. Regały z audiobookami i boksy do odsłuchiwania są zaprojektowane tak, jak dział na parterze. W południowej części kondygnacji są stanowiska komputerowe z bazą e – booków. Po znalezieniu interesującego tytułu, plik można zgrać na nośnik i zabrać go do czytelni. Na tym piętrze znajdują się pierwsze trzy wiszące czytelnie w kolorach żółtym i pomarańczowym, przyjętych jako kolor przewodni tej kondygnacji.

TRZECI POZIOM Jest to pierwszy poziom biblioteki. Położona centralnie klatka schodowa i winda dzielą przestrzeń na dwa działy oraz małą czytelnię między nimi. Przy pionie komunikacyjnym znajdują się dwa punkty informacyjne, a obok nich są dostępne dla czytelników skanero – kopiarki. W każdym z działów koło regałów zaprojektowane są po cztery stanowiska komputerowe „stojące”, służące do szybkiego sprawdzenia bazy danych w poszukiwaniu określonej pozycji. Dla osób niepełnosprawnych przewidziane są cztery stanowiska po północnej stronie skrzydła. Na tej kondygnacji znajduje się pięć wiszących budek w odcieniach zieleni.

CZWARTY POZIOM Jest to poziom z funkcją mieszaną. Główną funkcją jest tu kawiarnia z czytelnią czasopism, znajdująca się po południowej stronie. Kawiarnia obejmuje również fragment rampy, idącej w stronę górnego pietra, oraz taras zewnętrzny, który otwierany jest w okresie letnim. Od północnej strony zaprojektowany jest oddzielny pokój, będący bardziej prywatnym miejscem do pracy własnej i grupowej, z którego również można wyjść na taras, by móc pracować na świeżym powietrzu. Kolorem przewodnim tej kondygnacji jest niebieski, zatem zainstalowane cztery budki są właśnie w takich odcieniach.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

PIĄTY POZIOM Kondygnacja ta jest powieleniem poziomu trzeciego z jedną tylko różnicą – pięć wiszących czytelni ma tu kolory różowy i fioletowy.

Każdy poziom, z wyjątkiem piętra administracyjnego, jest obsługiwany przez minimum dwie klatki schodowe i windy osobowe. Pion komunikacyjny północny jest rozwiązany tak, aby klatka schodowa wychodziła naprzemiennie na lewe i prawe skrzydło. Ponieważ różnica między kolejnymi kondygnacjami wynosi 2,50 metra, odwiedzający musi pokonać przykładowo dwa biegi schodów, aby dostać się z piętra drugiego na trzecie. Winda osobowa posiada drzwi po obu stronach, więc w zależności od wybranego piętra otwiera się w lewo lub prawo. Na każdej kondygnacji nadziemnej toalety znajdują się w jednym pionie po północnej stronie, przy klatce schodowej.

KONDYGNACJA PODZIEMNA W części parkingowej znajduje się łącznie 39 miejsc parkingowych, w tym 3 przystosowane są dla osób niepełnosprawnych, 3 dla rodzin z małymi dziećmi oraz 3 nieco krótsze miejsca parkingowe ze specjalnym oznaczeniem dla motocykli lub mniejszych samochodów. Dodatkowo przewidziane są dwa większe miejsca dla dostaw – jedno przy windzie technicznej i jedno pod sklepem i kawiarnią. Obok miejsca dostaw dla sklepu i kawiarni znajduje się magazyn towaru. Po północnej stronie znajdują się: serwerownia (umieszczona pod salą kinową), pomieszczenie techniczne na przyłącza techniczne (klimatyzatornia, wentylatornia) i inne pomieszczenia pomocnicze.

2. Rozwiązania konstrukcyjno – materiałowe

Biblioteka ma konstrukcję żelbetową, szkieletową, zwieńczoną dachem płaskim. Kondygnacje wsparte są na systemie słupów, które w zależności od położenia mają różny rozstaw. W części zachodniej (bibliotecznej) oś słupów jest odsunięta o 1,80 m względem zewnętrznej krawędzi obrysu budynku. Rozstaw osi równoległych do ulicy Wschodniej 46

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

wynosi 8,70 m, zaś prostopadle 6,15 m. Od strony ulicy wschodniej oś również odsunięta jest o 1,80 m względem krawędzi ściany. W części północnej dane te się zmieniają, ponieważ występują tam zarówno słupy, jak i ściany konstrukcyjne – obszar ten traktowany jest zatem osobno. We wschodnim skrzydle stropy oparte są na słupach oraz ścianie bezpośrednio graniczącej z budynkiem liceum. Odległość osi słupów i ściany wynosi 10,50 m. Bardziej szczegółowe dane dotyczące odległości osi konstrukcyjnych znajdują się na rzucie kondygnacji podziemnej. Słupy w obu skrzydłach podpierają również konstrukcję dachu atrium. Jest to kratownica o wysokości 1,80 m, na której spoczywa szklany dach. Do konstrukcji tej kratownicy zainstalowane są stalowe liny, które utrzymują wiszące czytelnie. W obu częściach budynku ściany klatek schodowych również pełnią ważną rolę – usztywniają konstrukcję. Takie rozwiązanie zostało zastosowane w projekcie Biblioteki Technicznej w Pradze.

Biblioteka Techniczna w Pradze

Ściany zewnętrzne elewacyjne (z wyjątkiem części parteru „wsuniętego” do wnętrza) składają się z dwóch warstw, między którymi znajduje się pustka powietrzna szerokości 100 mm. Zewnętrzna strona to płyty poliwęglanowe – opalizujące panele komorowe o grubości 30 mm, w kolorze mlecznym. Dodatkowo ich powierzchnia pokryta jest warstwą akrylu, aby uchronić je przed działaniem promieniowania UV. Panele osadzone są w profilach aluminiowych. Strona wewnętrzna to podwójna szyba przeciwsłoneczna. Takie szkło jest pokryte warstwą redukującą ciepło. Szkło o takich właściwościach oferuje firma Saint Gobain Glass, a jego nazwa katalogowa brzmi: SGG COOL – LITE XTREME 60/28. 47

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Dzięki takiemu zestawieniu, książki nie są narażone na szkodliwe działanie promieni słonecznych. Fasada od strony szkoły została zaprojektowana jako ogród wertykalny. Z uwagi na wymogi techniczne nie można we wschodniej elewacji umieszczać okien, dlatego też zdecydowałam, że ściana zieleni jest lepszą alternatywą dla uczniów i nauczycieli niż sam monolityczny mur.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

3. Rozwiązanie klimatyzacji i instalacji elektrycznej

W projekcie została przewidziana instalacja klimatyzacji podpodłogowej. Takie rozwiązanie polega na montażu części nawiewowej w podniesionej na ruszcie podłodze, natomiast ciepłe powietrze wędruje do części instalacji ukrytej w podwieszonym suficie. Ta metoda zajmuje mniej miejsca niż w przypadku tradycyjnej klimatyzacji. Kolejnym plusem jest możliwość poprowadzenia instalacji elektrycznej pod podłogą. Przewidziana wysokość podniesionej podłogi to 200 mm, natomiast podwieszonego sufitu 300 mm. Klimatyzacja jest również połączona z pustką powietrzną znajdującą się w elewacji między panelami poliwęglanu a warstwą szkła – zapewnia to stałą wymianę nagrzanego powietrza.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

4. Wykończenie materiałowe

POSADZKI Parter biblioteki, poziom administracyjny oraz kawiarnia na czwartej kondygnacji są wyłożone parkietem przemysłowym w kolorze jasnego dębu. Na posadzkach pozostałych kondygnacji nadziemnych położona jest wykładzina dywanowa w kolorze jasnoszarym. W sali dla dzieci wybrana została wykładzina dywanowa pętelkowa, w takim samym kolorze. Na taras zdecydowałam wybrać płyty tarasowe płukane z kolekcji La Linia firmy Semmelrock Stein+Design w kolorze antracytowego bazaltu. Zostały one również użyte w elementach posadzki placu zewnętrznego, wraz z płytami z tej samej kolekcji w kolorze jasnego granitu. Na podłogach pomieszczeń technicznych i pomocniczych, parkingu oraz toalet została zaprojektowana posadzka żywiczna w kolorze jasnoszarym.

ŚCIANY i SUFITY Wszystkie ściany wewnętrzne i sufity pokryte są tynkiem cementowo – wapiennym i pomalowane na kolor biały. W toaletach na ścianach położone są płytki ceramiczne w kolorze białym.

UMEBLOWANIE Wszystkie stoły, biurka, lady i stoliki komputerowe są wykonane z płyt MDF białych, natomiast regały na książki oraz płyty CD, DVD i Blu – ray wykonane są z płyt MDF czarnych. Półki „przyelewacyjne”, które widoczne są z zewnątrz jako element fasady, wykonane są z takiego samego materiału jak stoły. Boksy wiszące oraz te znajdujące się w części mediatecznej wykonane są ze stali lakierowanej proszkowo na kolor zależny od kondygnacji.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

5. Oświetlenie

W budynku zostało przewidziane oświetlenie sufitowe złożone z lamp ledowych, które zostały umieszczone za perforowanymi panelami sufitowymi. Takie rozwiązanie daje rozproszone światło, które jest lepsze dla czytelników niż światła kierunkowe. Dodatkowo na stołach oraz w budkach przewidziano lampy stojące i ścienne z możliwością dowolnej regulacji.

6. Dostępność dla osób niepełnosprawnych

Osoby niepełnosprawne mają do dyspozycji trzy windy dostosowane rozmiarem do przepisów określających wielkość kabiny przy założeniu jednoczesnego korzystania osoby na wózku inwalidzkim oraz osoby pomagającej. We wnętrzu po obu stronach zainstalowane są poręcze na wysokości 90 cm. Szerokość drzwi wynosi 90 cm. Na kondygnacjach bibliotecznych oraz w dziale z e – bookami znajdują się stoiska komputerowe przystosowane są do korzystania przez osoby siedzące na wózkach inwalidzkich.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

7. Ochrona przeciwpożarowa

W budynku znajdują się dwa wyjścia, służące jako ewakuacyjne – wejście główne oraz zlokalizowane przy wjeździe do garażu, od strony ulicy Wschodniej. Trzy zamknięte klatki schodowe pełnią funkcję ewakuacyjnych – na każdej kondygnacji, z wyjątkiem administracyjnej, znajdują się minimum dwie. Klatki te wyposażone są w instalację oddymiającą. W podwieszonych sufitach zainstalowane są czujniki dymu, które uruchamiają alarm oraz kurtyny przeciwpożarowe. Dzięki temu systemowi w razie pożaru otwarta przestrzeń biblioteki dzieli się na mniejsze strefy bezpieczeństwa, a dym i ogień nie mogą się dalej rozprzestrzeniać. Dodatkową zaletą jest to, że przy użyciu kurtyn można oddzielić miejsca o zwiększonym zagrożeniu pożarowym, czyli przede wszystkim część biblioteczną. Dodatkową opcją wspomagającą walkę z pożarem jest system automatycznego gaszenia pożarów. System ten działa w taki sposób, że przed rozpoczęciem gaszenia uruchamia alarm dźwiękowy i sygnalizację świetlną, aby ostrzec osoby przebywające wewnątrz i dać im odpowiednio dużo czasu na ewakuację. Potem uwalnia substancję zwaną Chladon 125, która nie jest szkodliwa dla zbiorów bibliotecznych (w przeciwieństwie do wody). Ten system gaszenia mógłby być zastosowany w miejscach o dużym zagrożeniu pożarowym.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

8. Zaopatrzenie

Dostawy do biblioteki i mediateki, sklepu oraz kawiarni odbywają się na parkingu podziemnym. Są tam zorganizowane specjalne miejsca , gdzie samochód dostawczy może stanąć i wypakować towar do magazynu lub do windy – w przypadku zaopatrzenia obiektu w zasoby biblio- i mediateczne.

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

CZĘŚĆ TRZECIA – RYSUNKOWA

1. Plan zagospodarowania terenu

1:500

2. Rzut parteru

1:200

3. Rzut poziomu 1.

1:200

4. Rzut poziomu 2.

1:200

5. Rzut poziomu 3.

1:200

6. Rzut poziomu 4.

1:200

7. Rzut poziomu 5.

1:200

8. Rzut kondygnacji podziemnej

1:200

9. Przekroje: A-A, B-B i C-C

1:200

10. Elewacje: południowa, zachodnia i wschodnia

1:200

11. Detal fasady

1:20

12. Detal wiszącej budki – czytelni

1:20

13. Wizualizacja 1 14. Wizualizacja 2 15. Wizualizacja 3 16. Wizualizacja 4 17. Wizualizacja 5 18. Wizualizacja 6

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

CZĘŚĆ CZWARTA – MINIATURY PLANSZ

1. Plansza reprezentacyjna 2. Plansza analiz 3. Plansza planu zagospodarowania terenu 4. Plansza rzutów: parter i 1. poziom 5. Plansza rzutów: 2. i 3. poziom 6. Plansza rzutów: 4. i 5. poziom 7. Plansza rzutów i detali: rzut kondygnacji podziemnej i detale fasady oraz wiszącej czytelni 8. Przekroje i elewacje 9. Wizualizacje wnętrz 10. Wizualizacja z zewnątrz oraz opis rozwiązań konstrukcyjno – materiałowych 11. Wizualizacja z zewnątrz

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

CZĘŚĆ PIĄTA - BIBLIOGRAFIA

Książki

1. Jodidio Philip Architecture in Netherlands, wydawnictwo Taschen, 2006, ISBN 3-8228-3971-X 2. Roth Manuela Masterpieces: Library Architecture + Design, wydanie pierwsze, wydawnictwo Braun Publishing AG, 2011, ISBN 978-3-03768-065-0

II.

Artykuły w czasopismach i prasie

1. Facades, Enveloppes, Detail, artykuł z wydania 7+8/2003, strony 791 – 797 2. NaszeMiasto, artykuł pt „Czy słońce wzejdzie nad Wschodnią?”, Dziennik Łódzki z dn. 30.06.2007

III.

z gazety Polska

Publikacje internetowe

Dotyczące informacji na temat zagadnienia i projektowania biblioteki:

1. Designing Libraries www.designinglibraries.org.uk/gallery/main.php 2. WBDG: Whole Building Design Guide – a program of the National Institute of Building Sciences www.wbdg.org/design/public_library.php

Dotyczące informacji na temat zagadnienia mediateki

1. Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu www.mediateka.biblioteka.wroc.pl/?go=o_mediatece

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

2. NaszeMiasto, artykuł pt „Mediateka ma przyciągać młodzież z Bielan” warszawa.naszemiasto.pl/artykul/264711,mediateka-ma-przyciagac-mlodziez-zbielan,id,t.html 3. NGO.PL, artykuł pt „Mediateka wystartuje na Bielanach” wiadomosci.ngo.pl/wiadomosci/476495.html

Dotyczące inspiracji i innych przykładów bibliotek:

1. Amsterdam Public Library www.oba.nl/index.cfm/t/Homepage/vid/B9F76268-50FC-2BA0-8681A4BDC709A29C 2. Amsterdam Tips – artykuł o publicznej bibliotece w Amsterdamie, projektu Jo Coenen’a amsterdamtips.com/oba-amsterdams-new-central-public-library.php 3. ARCHITIZER www.architizer.com/en_us/blog/dyn/10844/top-ten-libraries-2/ 4. Arc Space, artykuł dotyczący biblioteki w Seattle, zaprojektowanej przez Rem’a Koolhaas’a www.arcspace.com/architects/koolhaas/Seattle/ 5. King Roselli Architects – biblioteka Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie www.kingroselli.com/projects/pul/pul-txt.html 6. The Seattle Public Library www.spl.org/

Dotyczące zagadnień historycznych i współczesnych związanych z Łodzią, w tym mapy i plany:

1. Firmy.net www.firmy.net/biblioteki-i-czytelnie,lodz.html 2. lodz.site11.com/index.php?articles=categories&id=11 3. Wirtualna Łódź historycznie.uni.lodz.pl/przestrzenny.htm

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

4. Wydział Geodezji, Katastru i Inwentaryzacji Urzędu Miasta Łodzi – Atlas Miasta Łodzi, plansza XXI. Szkolnictwo wyższe, nauka i kultura www.modgik.lodz.pl/atlas/temat.php?p=67

Dotyczące zagadnienia związanego z klimatyzacją podpodłogową:

1. AET Flexible Space www.flexiblespace.com/bs2.htm 2. AFS: Access Floor Specialists www.accessfloorllc.com/ 3. CBE: The Center for the Built Environment www.cbe.berkeley.edu/underfloorair/techoverview.htm 4. FEMP: Federal Energy Management Program, artykuł dotyczący klimatyzacji podłogowej smartenergy.arch.uiuc.edu/pdf/clearinghouse/UnderfloorAirDistribution.pdf 5. Fieldmans Access Floors ltd www.fieldmansaccessfloorsltd.com/underfloor-air-conditioning-a2.aspx 6. Hitachi Metals Techno, Ltd. www.hitachi-metals-techno.com/products/floor/oa/fsb500caz.html 7. HVAC: Underfloor Air Systems www.reliant.com/en_US/Platts/PDF/P_PA_49.pdf 8. IBM publib.boulder.ibm.com/infocenter/powersys/v3r1m5/index.jsp?topic=/arebe/sysairdis tribution.htm 9. Multipipe www.multipipe.eu/index.php?id=26 10. The Fifth Estate www.thefifthestate.com.au/archives/385

BIBLIOTEKA / MEDIATEKA PUBLICZNA W ŁODZI KAROLINA WŁODARCZYK

Dotyczące innych rozwiązań projektowych, konstrukcyjnych i materiałowych:

1. Eskade – System www.poliweglan.com/index.php?id=poliweglan 2. P.P.H.U. AITIX – rolety, bramy, kurtyny przeciwpożarowe http://www.rolety-aitix.pl/kurtyny-przeciwpozarowe.htm 3. Semmelrock Stein + Design http://www.rolety-aitix.pl/kurtyny-przeciwpozarowe.htm