Grumman Bombcat F-14 (1)

Początkowo głównym zadaniem F-14 Tomcat była obrona powietrzna amerykań skich lotniskowców i towarzyszących im okrętów oraz wywal czenie powietrznej przewagi w rejonie operowania lotnictwa pokładowego.

Paweł Henski

Historię samolotu myśliwskiego bazowania pokładowego Grumman F-14 Tomcat można podzielić na dwa okresy. Przez pierwsze kilkanaście lat F-14A służył w roli „obrońcy floty” – myśliwca przechwytującego, którego najważniejszym zadaniem było zwalczanie sowieckich bombowców dalekiego zasięgu – nosicieli skrzydlatych pocisków przeciwokrętowych oraz innych samolotów, mogących zagrozić amerykańskim grupom lotniskowcowym. F-14A sprawdziły się zestrzeliwując dwa libijskie samoloty myśliwsko-bombowe Su-22 oraz dwa myśliwce MiG-23 podczas dwóch konfrontacji, które miały miejsce w 1981 i 1989 r. nad zatoką Wielka Syrta.

W latach 80. „romantyczny” wizerunek F-14A Tomcat został uwieczniony w dwóch filmach fabularnych – „The Last Countdown” z 1980 r. oraz przede wszystkim w „Top Gun” – słynnym obrazie Tony’ego Scotta z 1986 r. Jednakże pierwszy okres służby F-14A to również borykanie się z zawodnymi i zbyt słabymi jednostkami napędowymi, które były przyczyną wielu katastrof. Dopiero wejście do służby zmo dernizowanych modeli F-14B oraz F-14D z nowymi silnikami zakończyło te problemy. Na początku lat 90., gdy F-14 Tomcat wreszcie stał się w pełni dojrzałą konstruk cją, Pentagon podjął decyzję o zakończeniu jego produkcji. Wydawało się, że los samo lotu jest przesądzony. Wówczas rozpoczął się drugi etap w historii myśliwca. Dzięki kilku modyfikacjom i wdrożeniu systemu nawigacyjno-celowniczego typu LANTIRN, F-14 Tomcat z platformy „jednej misji” stał się prawdziwie wielozadaniowym myśliw cem bombardującym. Przez kolejną dekadę załogi F-14 Tomcat wykonywały precyzyjne ataki na cele naziemne za pomocą bomb kierowanych laserem oraz sygnałem GPS, prowadziły misje bezpośredniego wspar cia na rzecz własnych oddziałów, a nawet ostrzeliwały cele naziemne z działek pokła dowych. Gdyby pod koniec lat 70. lotnicy marynarki usłyszeli w jakiej roli F-14 zakoń czyły swoją służbę, to z pewnością nikt by w to nie uwierzył. Pod koniec lat 50 XX w. marynarka wo jenna Stanów Zjednoczonych (US Navy) opracowała koncepcję budowy pokłado wego myśliwca dalekiego zasięgu – tzw. obrońcy floty. Miał to być ciężki myśliwiec uzbrojony w pociski „powietrze-powietrze”,

Podstawowe uzbro jenie samolotów myśliwskich F-14 Tomcat do zwalczania celów powietrznych stanowiło sześć kie rowanych pocisków rakietowych „powie trze-powietrze” dalekiego zasięgu AIM-54 Phoenix.

Na początku lat 90., gdy F-14 Tomcat wreszcie stał się w pełni dojrzałą konstrukcją, Pentagon podjął decyzję o zakończeniu jego produkcji. Wydawało się, że los samolotu jest przesądzony. Wówczas rozpoczął się drugi etap w historii myśliwca. Dzięki kilku modyfikacjom i wdrożeniu systemu nawigacyjno-celowniczego typu LANTIRN, F-14 Tomcat z platformy „jednej misji” stał się prawdziwie wielozadaniowym myśliwcem bombardującym. Przez kolejną dekadę załogi F-14 Tomcat wykonywały precyzyjne ataki na cele naziemne za pomocą bomb kierowanych laserem oraz sygnałem GPS, prowadziły misje bezpośredniego wsparcia na rzecz własnych oddziałów, a nawet ostrzeliwały cele naziemne z działek pokładowych. Gdyby pod koniec lat 70. lotnicy marynarki usłyszeli w jakiej roli F-14 zakończyły swoją służbę, to z pewnością nikt by w to nie uwierzył.

Pod koniec lat 50 XX w. marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych (US Navy) opracowała koncepcję budowy pokładowego myśliwca dalekiego zasięgu – tzw. obrońcy floty.