Przechwycenie: duże cząstki zanieczyszczeń z powodu swojej

Alergie alerg eny

Podkreśla się bardzo duży (stale rosnący) udział czynników środowiskowych w rozwoju alergii. Obserwowany jest wzrost zapadalności na różne alergie mieszkańców Europy Środ kowo-Wschodniej, którzy w ostatnim dziesięcioleciu szybko przyjęli zachod ni styl życia. Ogromną rolę odgrywają współczesne zanieczyszczenia, szcze gólnie zanieczyszczenia atmosfery. Niebagatelną rolę w nasilaniu się alergii odgrywają zanieczyszczenia domowe: kurz, preparaty czyszczące, rozpusz czalniki, aerozole, kosmetyki, wyziewy z kuchni, palenie papierosów. Najpospolitszymi alergenami są: ■ odchody roztoczy kurzu domowego – astma, katar sienny, ■ pyłki traw i drzew – katar sienny, astma, ■ zarodniki grzybów pleśniowych – katar sienny, astma, ■ sierść zwierząt domowych – katar sienny, astma, zmiany skórne, ■ produkty mleczne, jaja, ryby, orzeszki ziemne, owoce (np. truskawki) ■ leki (np. penicylina) – objawy żołądkowo- -jelitowe, pokrzywka, obrzęk naczyniowy, anafilaksja, ■ jad os i pszczół – pokrzywka, anafilaksja. Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddecho wych. Główny objaw astmy to nawracające epizody świszczącego oddechu, duszności, ucisku w klatce piersiowej i kaszlu, występujące zwłaszcza w nocy lub we wczesnych godzinach rannych. Objawom tym towarzyszy uogólnione, ale zmienne ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe.

Już ponad 100 000 000 ludzi na świecie choruje na astmę. Ta liczba zwiększa się co 10 lat nawet o 50 pro cent. Oznacza to, że w 2010 roku, co dziesiątą osobę dotknie ta choroba. W krajach zachodnich na astmę może chorować nawet 15% populacji i jest szczególnie częsta u dzieci. W wielu krajach liczba osób cierpiących na ast mę rośnie, zwłaszcza wśród ludzi młodych.

Alergie są jedną z głównych przyczyn astmy: ponad 90% dzieci astmatycz nych i około 50% dorosłych z astmą ma alergię. Substancje podrażniające i aler geny znajdujące się w pomieszczeniach mogą wywoływać atak astmy. Nieżyt alergiczny

Nieżyt charakteryzuje się uporczywym kichaniem, katarem i zapchanym nosem. W większości przypadków nie żyt jest wywołany przez alergię, choć mogą go powodować także chemicz ne zanieczyszczenia powietrza.

Nieżyt sezonowy (katar sienny) wy stępuje najczęściej w miesiącach letnich. Jest to najpowszechniejsza ze wszystkich alergii. Cierpi na nią nawet co piąty człowiek na świecie. Inne obja wy to pieczenie oczu i gardła. Do 20 % cierpiących na tę przypadłość miewa również sezonowe ataki astmy. Typo we alergeny to pyłki drzew i traw oraz zarodniki pleśni.

Całoroczny nieżyt alergiczny utrzymuje się przez większą część roku. Osoby cierpiące na tę dolegli wość są zwykle uczulone na roztocza w kurzu i drobiny pochodzenia zwie rzęcego. Roztocza znajdujące się w kurzu to drobnoustroje (mniejsze niż 0,5 mm), które żywią się drobinami ludzkiej skóry. Cząsteczki odzwierzęce to drobiny skóry, sierść, pióra, a także zanieczyszczenia pozostawiane przez koty, psy, gryzonie, ptaki itp.

Ze względu na duże obecnie i stale zwiększające się występowanie obtu racyjnych chorób układu oddechowego, międzynarodowa grupa ekspertów opracowała wytyczne dotyczące dia gnozowania i leczenia astmy oskrzelowej (GINA). GINA – Global Initiative for Asthma jest projektem amerykańskie go Narodowego Instytutu Serca, Płuc i Krwi (National Heart, Lung and Blood Institute) oraz Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization).

Alarmujący wzrost zachorowań w ciągu ostatnich 10 lat Roztocza kurzu domowego ich odchody unoszą się w powietrzu razem z kurzem i są najczęstszą przyczyną alergii i uczuleń w naszym domu Roztocza kurzu domowego ich odchody unoszą się w powietrzu razem z kurzem i są najczęstszą przyczyną alergii i uczuleń w naszym domu

NH3 CH3CHO CH3COOH zapachy Alergia Astma Alergia to „nadreakcja” układu odpornościowego organizmu na oddziaływanie różnych obcych substancji (czyli alergenów).

Alergię nietrudno rozpoznać, jeśli objawy występują szybko po zadziałaniu poznanego alergenu. Napad kichania, wycieku z nosa, łzawienia i swędzenia spojówek w słoneczny dzień to bez wątpienia katar sienny. Nocny napad kaszlu, duszności, świszczącego oddechu u młodej osoby to niemal pewna astma. Zaczerwienienie skóry, świąd i bąble po zjedzeniu truskawek czy orzeszków to nic innego jak tylko alergia pokarmowa.

Zanieczyszczenia wewnątrz pomieszczeń

TLENEK WĘGLA (CO) – bezwonny i niewidoczny gaz. Jego nadmiar może spowodować uczucie duszności, zawroty głowy, znaczne opóźnienie reakcji organizmu na bodźce zewnętrzne, a następnie omdlenia i w bardzo krótkim czasie śmierć. Często następstwem ekspozycji na niskie, ale ciągłe stężenie tlenku węgla jest osłabienie kondycji organizmu, osłabienie spostrzegawczości oraz zwolnienie reakcji psychofizycznych.

TLENKI AZOTU – Uważa się, że tlenki azotu mają duży wpływ na osłabienie zdolności samooczyszczania się dróg oddechowych, ponadto mają wpływ na osłabienie odporności organizmu na choroby zakaźne. Ich ilość jest największa w pobliżu korzystających z różnych paliw zakładów przemysłowych oraz elektrociepłowni.

LOTNE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE (Volatile Organic Compound – VOC) powodują częste bóle i zawroty głowy (formaldehyd, tetrachloroetylen, polichlorowane bifenyle), nikotyna i jej pochodne powodują uczucie permanentnego zmęczenia i senność (tetrachloroetylen, chlorek winylu), podrażnienie błon śluzowych oczu, gardła i dróg oddechowych (formaldehyd, chlorek winylu, akroleina, aldehyd octowy, benzen), nadmierne pocenie się (tetrachloroetylen), uszkodzenie wątroby, nerek (tetrachloroetylen, polichlorowane bifenyle), uszkodzenie układu nerwowego (benzen, toluen, czterochlorek węgla), układu krwionośnego i limfatycznego (benzen, styren). W większych stężeniach mogą powodować obrzęk płuc czy astmę, a także zmiany skórne. Niektóre z lotnych związków organicznych (benzen, czterochlorek węgla, styren, tetrachloroetylen, p-dichlorobenzen, chlorek winylu, polichlorowane bifenyle, chloroform, naftaleny, fenol) mają udowodnione właściwości kancerogenne, teratogenne i genotoksyczne lub są podejrzewane o takie działanie na organizm człowieka w przypadku długotrwałej ekspozycji.

RADON – radioaktywny, bezwonny gaz. W przyrodzie występuje najczęściej w skałach, glebie i wodach gruntowych. Jego stężenie w powietrzu wewnątrz pomieszczeń może wzrastać w wyniku przenikania jego cząsteczek z gleby do ścian budynku, a następnie do powietrza wewnątrz. Szczególnie wysokie stężenie – nawet kilkadziesiąt razy więcej niż w innych pomieszczeniach – radon może osiągnąć w łazienkach. W Polsce największe stężenia radonu występują w paśmie Sudetów oraz na Śląsku. Gaz ten zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc.

OZON – powoduje uszkodzenie błony komórkowej wskutek tworzenia nadtlenku wodoru i krótkołańcuchowych aldehydów. Blokuje aktywność niektórych enzymów i zmniejsza efektywność oddychania komórkowego. W niewielkim stężeniu wywołuje kaszel, uczucie zmęczenia, bóle głowy, nadpobudliwość, podrażnienia oczu i zmniejszenie pojemności płuc. Przy długotrwałym narażeniu dochodzić może do zwłóknienia tkanki płucnej oraz zmniejszenia zdolności obronnych organizmu.

Literatura • EPA (Environmental Protection Agency), Indoor Air

Pollution: An Introduction for Health Professionals [EPA 402-R-94-007, 1994] • WHO Publications, Air Quality Guideline s for Europe,

European Seriess No 91, WHO, Kopenhaga 2000