Źródła ilustracji: Zdjęcia: archiwum Hufca Bydgoszcz-Miasto fot. Damian Pietruszyński Freepik Propozycja zawiera materiały zebrane przez Namiestnictwo Zuchowe, Namiestnictwo Harcerskie i phm. Pawła Kolczyńskiego. Powstała w wyniku pracy Namiestników i Zespołu Programowego Hufca ZHP Bydgoszcz-Miasto. Opracowanie: hm. Marta Borkowska, pwd. Mikołaj Delik. Oprawa graficzna: hm. Katarzyna Rożek.
Wyjdź w świat Kiedy tak naprawdę narodził się skauting? Być może wszystko zaczęło się wtedy, gdy Bi-Pi jako chłopiec biegał po Hyde Parku i uczył kolegów tego, co sam zaobserwował. Być może sporą część inspiracji zawdzięczamy regatom żeglarskim, w których Bi-Pi wziął udział razem ze swoimi braćmi. Istnieje też duży związek między ideą skautową, a afrykańskimi działaniami w terenie, w których dorosły już Baden-Powell brał udział jako żołnierz. Nigdzie nie ma mowy o grupce siedzących dzieci, śpiewających smętne piosenki przy świeczkach. Druhno Drużynowa, Druhu Drużynowy, przypomnij sobie, jakie przygody sprawiały, że ciarki przechodziły ci po plecach? Jakie spotkanie z ludźmi było dla waszego zastępu niezwykłe? Gdzie, w jakich warunkach mogłaś lub mogłeś sprawdzić swoją odwagę i po raz pierwszy zdecydować, w którym kierunku iść, trzymając mapę i kompas? Ile było śmiechu, gdy wszyscy się zgubiliście? Jeśli zamkniesz na chwilę oczy i wyobrazisz sobie te niezwykłe miejsca: sosnowe bory szumiące nocą, góry podczas zachodu słońca, miasta pełne zabytków i tajemnic, przeprawę kajakiem przez jeziora czy nie chcesz od razu wskoczyć w ten krajobraz? Kształtowanie charakteru przez stawianie wyzwań następuje tylko, jeśli opuszczamy strefę komfortu i przede wszystkim, gdy jesteśmy wobec siebie szczerzy. Wychodzenie w teren kojarzy nam się najbardziej z biwakami czy obozami. Wtedy najłatwiej jest zaplanować dla drużyn wyprawę, noc w lesie lub gotowanie na ognisku. W tygodniu - obiecaliśmy sobie być szczerzy, prawda? - często idziemy na łatwiznę i w ramach 1,5-godzinnej zbiórki przeprowadzamy dwie gry, trzy piosenki, krąg, koniec. Możemy przed sobą udawać, że trenujemy umiejętności potrzebne do bytowania w lesie, bo przecież nic nie stoi na przeszkodzie, by przećwiczyć wyznaczanie azymutu w harcówce, a umiejętność negocjowania w ramach śmiesznej scenki dwóch zastępów. Na nowy rok nie trzeba wyznaczać żadnego nowego celu. Cel, o którym chcę przypomnieć, jest wpisany w Prawo Zucha, Prawo Harcerskie, w Kodeks Wędrowniczy wystarczy go wytropić. Jednym z elementów metody harcerskiej jest uczenie w działaniu. Dewiza wędrownicza zaczyna się od słów “Wyjdź w świat”. Nie da się prościej i bardziej dosadnie wyznaczyć kierunku. Sposobem, aby zrealizować to założenie naszego systemu wychowania, jest wspólne przeżycie przygody z drużyną. Nie wyobrażam sobie milszego obowiązku, niż zabranie swoich ludzi w piękne miejsca, a jednocześnie szukanie dziur w świecie, żeby załatać je swoją pomocną dłonią i uśmiechem. Służba jako spotkanie z człowiekiem, który nas potrzebuje, to doświadczenie zmieniające zwykłe dzieci w odpowiedzialnych obywateli. Czy chcesz, żeby właśnie tacy byli twoi harcerze? Mapa już jest, kilka wskazówek też. Odwagi, świat za drzwiami harcówki jest najpiękniejszym, co może się wam przydarzyć na tej wędrówce. Hm. Katarzyna Rożek (tekst opublikowany w „Złotej Lilijce” 1/2019)
Zobacz, pomyśl
Pomóż, czyli działaj!
Dlaczego warto zrealizować z gromadą lub drużyną zadania ujęte w niniejszej propozycji programowej? Po pierwsze dlatego, że stanowią one gotowy zbiór podpowiedzi, w jaki sposób i w jakim celu wyprowadzić zuchy i harcerzy z harcówek i sal szkolnych w teren. Wszyscy wiemy, że harcerskie życie powinno toczyć się z dala od zamkniętych pomieszczeń, ale czasem brakuje nam inspiracji, pomysłów czy czasu na to, żeby rzeczywiście w taki sposób planować nasz program. Zebrane w tym zbiorze zadania mają nam to ułatwić, a forma współzawodnictwa – motywować do tego, żeby każda gromada czy drużyna wychodziła na zewnątrz przynajmniej raz w miesiącu. Po drugie, współzawodnictwo jednostek ma skłaniać drużynowych do tego, aby wraz z drużynami realizowali służbę i podejmowali wyzwania. Wychowanie harcerskie powinno odbywać się przez stawianie wyzwań i mamy nadzieję, że właśnie taki charakter będą mieć przynajmniej niektóre z zaproponowanych zadań. Inne zadania z kolei pozwolą gromadom i drużynom wywołać pozytywną zmianę w swoich lokalnych społecznościach. Chcemy, aby suma mniejszych lub większych działań harcerskich na rzecz najbliższego otoczenia złożyła się na wspólny obraz harcerskiego zaangażowania w życie Bydgoszczy i okolic. Dlatego też nasze działania będziemy dokumentować na interaktywnej Harcerskiej Mapie Obecności. Każde zrealizowane działanie będzie oznaczane na mapie barwami drużyny, która je wykonała, a po kliknięciu w to miejsce będzie można zobaczyć krótki opis wykonanego zadania. Dzięki temu nie tylko dostrzeżemy, jak wiele pozytywnych zmian wywołujemy jako społeczność hufca, ale także będziemy mogli dzielić się inspiracjami do służby. Po trzecie, współzawodnictwo ma skłaniać drużynowych do lepszej pracy metodą harcerską. Zadania zaproponowane do realizacji stawiają bowiem na uczenie w działaniu, są naturalne i pozytywne, a przy tym na tyle szerokie, że zostawiają pole na indywidualność poszczególnych jednostek. Propozycja programowa wykorzystuje także istniejące instrumenty metodyczne. Po czwarte, chcemy popularyzować wartościowe działania i ciekawe pomysły programowe. Właśnie dlatego część zadań wymaga dokumentacji fotograficznej – dzielmy się tym, co robimy dobrze i inspirujmy się nawzajem. Inne zadania wymagają z kolei przesłania opisów pomysłów – na koniec roku złożymy je wszystkie we wspólne wydawnictwo, żeby dorobek współzawodnictwa mógł służyć jako trwała inspiracja także w kolejnych latach. Po piąte, szóste i siódme chcielibyśmy premiować udział drużyn w istniejących już przedsięwzięciach programowych i kształceniowych hufca oraz poszczególnych namiestnictw, które odbywają się w formach rajdów, biwaków, wędrówek itp., pobudzić harcerską turystykę i promować rozwijanie harcerskich umiejętności technicznych. Reasumując – podjęcie wyzwania uczestnictwa we współzawodnictwie jednostek pomoże Twojej gromadzie czy drużynie jeszcze lepiej, niż dotychczas, działać „po harcersku” oraz dołożyć swoją cegiełkę do zmieniania na lepsze świata wokół nas. Ponadto za zrealizowanie każdego etapu współzawodnictwa zuchy i harcerze otrzymają specjalną plakietkę, będącą jednocześnie częścią większej całości, która powstanie ze wszystkich etapowych plakietek. Te jednostki, które przejdą wszystkie etapy, otrzymają dodatkowo wyjątkowe miano i emblemat na proporzec/totem. Najlepsze zaś nagrodzimy wartościowymi nagrodami, które pomogą realizować przyszłe wyjścia w teren.
Żeby zrozumieć Przebudzenie trzeba się zatrzymać. Spojrzeć na to, co nas otacza. Przejść od szczegółu do ogółu, bo trzepot motyla może wywołać tornado. Na lekcjach chemii wpajano nam do głów, że wszystkie związki chemiczne chcą tworzyć pary elektronowe. Związki chemiczne są wtedy stabilne, mniej reaktywne i świat nie wybucha. Rodnik jest indywiduum, które posiada niesparowany elektron.
Podejmiesz wyzwanie? Hm. Marta Borkowska
Ta cecha pozwala rodnikowi atakować niczego nieświadome, z pozoru stabilne, cząsteczki. Rodnik przyłącza się do takiego związku i tworzy wiązanie chemiczne. Wprawne oko zauważy, że coś jednak jest nie tak. Skoro rodnik ma nieparzystą liczbę elektronów, a atakowany związek – parzystą, to po przyłączeniu liczba nadal będzie nieparzysta!
Reakcja staje się łańcuchowa, bo niesparowany elektron się przemieścił inowy związek chemiczny będzie szukał okazji do stworzenia wiązania chemicznego oraz nowego rodnika! Z pozoru trudny proces chemiczny z mikroskali przenieśmy na działania w makroskali! Zastanawiałeś się kiedyś dla kogo jest harcerstwo? Jestem przekonany, że niejednokrotnie. Ile razy znajomi cywile pytali nas: a co wy tam właściwie robicie? Biegacie z dzieciakami po lesie i palicie ogniska? Nie sposób zaprzeczyć, bo często właśnie to robimy. Czy po to jest harcerstwo? To jego cel? Instynktownie czujemy, że kryje się za tym coś więcej. Gonitwa w lesie wraz z członkami zastępu to bardzo naturalna i dobra forma dla harcerzy. Harcerz starszy i wędrownik potrzebuje czegoś więcej, poszukiwania i wyzwania poza strukturami organizacji. Jeśli ognisko ma płonąć bez celu to lepiej je zagasić, bo może stanowić niebezpieczeństwo. Tak samo jest z harcerstwem. Jeśli ma działać samo dla siebie – lepiej, żeby nie istniało. Dla kogo ma więc działać, jeśli nie dla naszych wychowanków? Odpowiedź znajduje się w słowach, które pieczętują ścieżkę każdego harcerza:
„Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym Prawu Harcerskiemu.”
Współzawodnictwo krok po kroku Kto uczestniczy i jak się zgłosić? Wypowiadając rotę Przyrzeczenia Harcerskiego, każdy z nas deklarował służbę innym. Bliźnim jest każdy inny harcerz i łatwo nam przychodzi pomoc koledze z drużyny, drużynowemu ze szczepu albo organizatorowi hufcowej imprezy. Trudniej nam zobaczyć bliźniego w ludziach, którzy nas otaczają. Tutaj z pomocą przychodzi Przebudzenie. Zadania w propozycji skonstruowane są w taki sposób, by podkreślić walor płynący z wyjścia z harcówki i rozpoczęcia działań na rzecz społeczności lokalnej – małej ojczyzny. Realizacja tych zadań ma na celu wykształcenie w harcerzach postaw otwartości i wrażliwości na potrzeby innych. Regularnie odbywające się akcje wykształcą w młodych ludziach nawyk sumienności i systematyczności. Niosąc pomoc członkowie drużyn będą się realizować na różnych polach aktywności społecznej. Harcerstwo działa dla ludzi. Tak długo jak pozostajemy zamknięci w harcówkach, spotykamy się tylko we własnym kręgu, nie korzystamy z pełni możliwości wychowawczych, które daje metoda harcerska. Często umyka nam, że powinniśmy być dla starszej osoby mieszkającej dwa bloki dalej albo opuszczonego i trochę już zarośniętego miejsca pamięci. Rozwiązanie jest tylko jedno: trzeba działać. Działania wrócą do nas jak niewidzialna ręka. Pozytywne wzorce niesienia pomocy będą kiełkowały. Dzięki Mapie Obecności zobaczymy, w jak wielu miejscach rozkwitną owoce naszej aktywności. Każde z nich, analizowane pojedynczo, nie zmieni znacząco krajobrazu. Zmieni go siła synergii połączonych wysiłków. Zdobyta wiedza i umiejętności spowodują, że członkowie drużyn będą chcieli pozostawić świat lepszym niż go zastali, zgodnie z myślą twórcy skautingu Roberta Baden-Powella. Każdy z nas może zostać rodnikiem zmiany. Wystarczy rozejrzeć się dookoła. Znaleźć miejsce, w którym należy pomóc. Wyjść w świat, zrobić coś dobrego. Czy to coś zmieni? Od razu pewnie nie zauważymy różnicy. Dajmy sobie więcej czasu, pozwólmy reakcji łańcuchowej działać. Zainicjujmy łańcuchy zmian. Uda się nam to tylko, jeśli wyjdziemy z harcówek! Pwd. Mikołaj Delik
Do współzawodnictwa nie trzeba się zgłaszać! Będziemy przyznawać punkty wszystkim jednostkom hufca, które zrealizują zadania i udokumentują je w przewidziany sposób. Na bieżąco aktualizowany ranking jednostek będzie widoczny na stronie hufca. Punktacja prowadzona będzie osobno dla gromad zuchowych, drużyn harcerskich, starszoharcerskich i wędrowniczych. Drużyny wielopoziomowe będą klasyfikowane w kategorii metodycznej, do której należy najwięcej członków tej drużyny.
Co, gdzie, kiedy? Współzawodnictwo obejmuje trzy etapy: Wiosenne ścieżki – od 9 lutego do 19 czerwca 2019 r. Obozowe wyzwania – od 20 czerwca do 31 sierpnia 2019 r. Jesienne poruszenie – od 1 września do 15 grudnia 2019 r.
Zadania... W każdym etapie przewidziane są dwa zadania obowiązkowe – ich wykonanie jest niezbędne do tego, żeby zaliczyć dany etap i otrzymać związaną z tym plakietkę. Ponadto dla każdego etapu jest lista zadań dodatkowych – trzeba zrobić co najmniej jedno, żeby zaliczyć etap. Można zrobić dwa, trzy lub wszystkie – za każde gromada i drużyna otrzyma punkty. Dodatkowo w każdym miesiącu etapów: wiosennego i jesiennego będziemy publikować zadania niespodzianki, które również dadzą jednostce dodatkowe punkty. Ponadto dodatkowe punkty dostanie każda jednostka, która wystawi Poczet Sztandarowy Hufca.
Drużynowy też się bawi! Wiemy, jak ważny jest osobisty przykład instruktora, dlatego każdy drużynowy ma szanse zrealizować wyzwania instruktorskie, za które drużyna otrzyma punkty do naszego współzawodnictwa. Ponadto kadra drużyn i gromad zdobędzie punkty również za uczestnictwo w Warsztatach Rad Drużyn oraz w Tajemniczym Biwaku!
Plakietki i nagrody Materiały metodyczne stworzone w toku współzawodnictwa zostaną zebrane w formie propozycji programowej. W przypadku uzyskania dofinansowania druku tego wydawnictwa, zostanie ono przekazane bezpłatnie wszystkim gromadom i drużynom hufca. Każda gromada i drużyna, która ukończy współzawodnictwo (wykona zadania obowiązkowe ze wszystkich etapów) otrzyma miano Shung Manitu Tanka, którego potwierdzeniem będzie emblemat nabijany na proporzec lub totem. Dodatkowo za zaliczenie każdego etapu członkowie jednostek dostaną plakietki, które złożą się w jedną, wyjątkową plakietkę. Najlepsze jednostki w poszczególnych kategoriach nagrodzimy m. in. voucherami finansowymi do wykorzystania na hufcowych bazach oraz sprzętem outdoorowym.
Formalności
Wiosenne ścieżki – zadania dodatkowe
Podstawą wszystkich klasyfikacji i wyliczeń we współzawodnictwie będą dane z systemu Ewidencja ZHP w dniu rozpoczęcia danego etapu. Współzawodnictwo koordynuje pwd. Mikołaj Delik (mikolaj.delik@zhp.net.pl), którego decyzje i rozstrzygnięcia są ostateczne.
Zadania Wiosenne ścieżki – zadania obowiązkowe Dla gromad zuchowych • Terenowe harcowanie - przeprowadźcie terenową formę programową gromady (zbiórka, biwak, zwiad, zabawa w terenie itp.), opracujcie z niej materiał metodyczny (konspekt zbiórki, opis zabawy itp.) i prześlijcie go do dnia zakończenia etapu. Wszystkim jest z zuchem dobrze – wykonajcie zadanie, dzięki któremu coś w środowisku działania gromady zmieni się na lepsze i w ciągu dwóch dni opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca (promocjabydgoszcz@ gmail.com). Dla drużyn harcerskich • Leśna przygoda - przeprowadźcie terenową formę programową drużyny (zbiórka, biwak, zwiad, gra terenowa, bieg harcerski itp.), opracujcie z niej materiał metodyczny (konspekt zbiórki, opis gry itp.) i prześlijcie go do dnia zakończenia etapu. • Harcerz jest pożyteczny – wykonajcie zadanie zespołowe na rzecz społeczności lokalnej i w ciągu dwóch dni opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca (promocjabydgoszcz@gmail.com). Dla drużyn starszoharcerskich • Na poszukiwanie! - przeprowadźcie terenową formę programową drużyny (zbiórka, biwak, zwiad, gra terenowa, bieg harcerski itp.), opracujcie z niej materiał metodyczny (konspekt zbiórki, opis gry itp.) i prześlijcie go do dnia zakończenia etapu. • Nieść chętną pomoc – wykonajcie projekt starszoharcerski na rzecz społeczności lokalnej i w ciągu dwóch dni opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca (promocjabydgoszcz@gmail.com). Dla drużyn wędrowniczych • Wyjdź w świat - przeprowadźcie terenową formę programową drużyny (zbiórka, biwak, wędrówka, ogniobranie itp.), opracujcie z niej materiał metodyczny (konspekt zbiórki, plan wędrówki, scenariusz ogniobrania itp.) i prześlijcie go do dnia zakończenia etapu. Pomóż, czyli działaj – wykonajcie służbę na rzecz społeczności lokalnej i w ciągu dwóch dni opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca (promocjabydgoszcz@gmail.com).
Dla gromad zuchowych • Zabawa w naszym parku - przeprowadźcie zbiórkę gromady w Parku Bydgoskiego Harcerstwa, zróbcie zdjęcie gromady pod tabliczką z nazwą i wyślijcie je wraz z krótkim opisem zbiórki najpóźniej do zakończenia etapu. • Dzielni turyści – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. • Tropiciele przyrody – odwiedźcie pomnik przyrody, zróbcie przy nim zdjęcie gromady i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. • Sprawne zuchy – zdobądźcie sprawność, która wymaga przynajmniej jednego wyjścia w teren i wyślijcie do Namiestniczki Zuchowej informację, jaką sprawność zdobyliście. Odkrywcy nocnych tajemnic – weźcie udział w Zuchowym Biegu Nocnym. • Zuchowym szlakiem – weźcie udział w Rajdzie Zuchowym. • Do lasu! – weźcie udział w Hufcowym Biwaku Zuchowym. • Leśni harcownicy – weźcie udział w Zlocie Hufca. • Śladami Alka, Zośki i Rudego - weźcie udział w hufcowej grze miejskiej, upamiętniającej Akcję pod Arsenałem 23 marca 2019 r. Dla drużyn harcerskich • Nasz własny Hyde Park - przeprowadźcie zbiórkę drużyny w Parku Bydgoskiego Harcerstwa lub służbę na rzecz tego miejsca, zróbcie zdjęcie drużyny pod tabliczką z nazwą i wyślijcie je wraz z krótkim opisem waszych działań najpóźniej do zakończenia etapu. • Na rajd! – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. • Nasze wędrowanie – przejdźcie dowolny etap trasy „100 na 100”, zróbcie na trasie zdjęcie drużyny i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. • Zdobywcy sprawności – zdobądźcie sprawność * lub **, która wymaga przynajmniej jednego wyjścia w teren i wyślijcie do Namiestniczki Harcerskiej informację, jaką sprawność zdobyliście. • Na spotkanie przygody – weźcie udział w Zlocie Hufca. • Śladami Alka, Zośki i Rudego - weźcie udział w hufcowej grze miejskiej, upamiętniającej Akcję pod Arsenałem 23 marca 2019 r. Dla drużyn starszoharcerskich • Nasz własny Hyde Park - przeprowadźcie zbiórkę drużyny w Parku Bydgoskiego Harcerstwa lub służbę na rzecz tego miejsca, zróbcie zdjęcie drużyny pod tabliczką z nazwą i wyślijcie je wraz z krótkim opisem waszych działań najpóźniej do zakończenia etapu. • Na rajd! – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. • Nasze wędrowanie – przejdźcie dowolny etap trasy „100 na 100”, zróbcie na trasie zdjęcie drużyny i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu.
Przykładowe zadania, które można zrealizować na rzecz Parku Bydgoskiego Harcerstwa » sprzątanie śmieci; » udział w festynie Osiedla Leśnego i przygotowanie podczas niego gier i zabaw harcerskich; » animacje po harcersku – przygotowanie i przeprowadzenie w wybraną sobotę lub niedzielę zabaw dla dzieci, gier, prostych zajęć dla dzieci z osiedla przy placu zabaw oraz promocja tego wydarzenia na stronach Rady Osiedla; » nawiązanie kontaktu z Radą Osiedla i pomoc w parku w zakresie przez nią wskazanym; » przygotowanie propozycji gier, biegów, gotowych propozycji programowych do przeprowadzenia w parku; » nawiązanie kontaktu z zarządcą parku i wykonanie uzgodnionych z nim prac porządkowych (np. malowanie ławek, koszy itp.); » przygotowanie szczegółowych szkiców, planów parku jako materiału do gier terenowych. • Umieć więcej, niż umiem – niech członkowie drużyny zrealizują po jednej wybranej sprawności ** lub ***, która realizowana jest w terenie i wyślijcie do Namiestnika Starszoharcerskiego informację, jakie sprawności zdobyliście. • Między nami HSami – weźcie udział w Nocy Harcerzy Starszych. Na spotkanie przygody – weźcie udział w Zlocie Hufca. • Broń bazy! – przeprowadźcie wspólnie z inną drużyną grę terenową (rywalizacja), zróbcie wspólne zdjęcie i prześlijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. • Śladami Alka, Zośki i Rudego - weźcie udział w hufcowej grze miejskiej, upamiętniającej Akcję pod Arsenałem 23 marca 2019 r. Dla drużyn wędrowniczych • Dbamy o nasze - przeprowadźcie służbę na rzecz Parku Bydgoskiego Harcerstwa, zróbcie zdjęcie efektu waszych działań i wyślijcie je wraz z krótkim opisem działań najpóźniej do zakończenia etapu. • Dbamy o nasze 2 – weźcie udział w Pimp My Pólko. • Dbamy o nasze 3 – przeprowadźcie działanie na rzecz ośrodka w Pólku lub w Foluszu. Na rajd! – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. • Na wędrówkę – przejdźcie dowolny etap trasy „100 na 100”, zróbcie na trasie zdjęcie drużyny i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. • Sięgać gwiazd – niech członkowie drużyny zrealizują w ramach swoich prób wędrowniczych lub prób na stopnie wędrownicze jedno zadanie terenowe. • Biała służba – weźcie udział w Harcerskiej Służbie Lednickiej. • We wspólnocie – weźcie udział w Zlocie Hufca. • Między nami wędrownikami – weźcie udział w imprezie wędrowniczej w innym hufcu, • na poziomie chorągwi lub centralnym, zróbcie zdjęcie z wydarzenia i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. • W służbie - zdobądźcie Znak Służby. • Wyjdźmy w świat razem – zorganizujcie terenowe wydarzenie dla wędrowników. • Nieść chętną pomoc - zorganizujcie akcję charytatywną na wybrany cel, zróbcie zdjęcie z wydarzenia i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. • Śladami Alka, Zośki i Rudego - weźcie udział w hufcowej grze miejskiej, upamiętniającej Akcję pod Arsenałem 23 marca 2019 r.
Przykładowe zadania, które można zrealizować na rzecz HOO „Pólko” » sprzątanie lasu ze śmieci, drewna pozostałego po starych obozach itp.; » wykonanie estetycznych i trwałych drewnianych ławek z belek do kręgu ogniskowego; » wykonanie elementów harcerskiego zdobnictwa (po uzgodnieniu projektu z Komendantem Ośrodka); » stworzenie przyjaznego i czytelnego planu ośrodka do celów informacyjnych i promocyjnych; » wykonanie harcerskiego muralu na ścianę górnych domków (po uzgodnieniu projektu z Komendantem Ośrodka).
Przykładowe zadania, które można zrealizować na rzecz HOW Folusz » szczotka, pasta, kubeł, ciepła woda – tak się zaczyna w Foluszu przygoda - czyli sprzątanie, przygotowanie Ośrodka na sezon; » sprzątanie lasu - przygotowanie miejsca pod leśne obozy; » czyszczenie brzegu jeziora; » konserwacja sprzętu obozowego; » promocja ośrodka - kampania promocyjna w mediach społecznościowych wśród znajomych harcerzy, hufców itp.; » budowa urządzeń z palet - wyposażenie ośrodka.
Obozowe wyzwania – zadania dodatkowe
Obozowe wyzwania – zadania obowiązkowe Dla gromad zuchowych • Leśne gotowanie – przygotujcie potrawę na leśnej kuchni i prześlijcie przepis na nią do dnia zakończenia etapu. • Zuch jest dzielny – wykonajcie podczas obozu lub kolonii zuchowej zadanie, które ma dla was charakter wyzwania i w ciągu tygodnia od zakończenia obozu opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. Dla drużyn harcerskich • Leśne gotowanie – przygotujcie potrawę na leśnej kuchni i prześlijcie przepis na nią do dnia zakończenia etapu. • Na tropie przygód – wykonajcie podczas obozu zadanie, które ma dla was charakter wyzwania i w ciągu tygodnia od zakończenia obozu opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. Dla drużyn starszoharcerskich • Leśne gotowanie – przygotujcie potrawę na leśnej kuchni i prześlijcie przepis na nią do dnia zakończenia etapu. • W poszukiwaniu wyzwania – wykonajcie podczas obozu zadanie, które ma dla was • charakter wyzwania i w ciągu tygodnia od zakończenia obozu opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. Dla drużyn wędrowniczych • Leśne gotowanie – przygotujcie potrawę na leśnej kuchni i prześlijcie przepis na nią do dnia zakończenia etapu. • Pokonam siebie – wykonajcie podczas obozu zadanie, które ma dla was charakter • wyczynu i w ciągu tygodnia od zakończenia obozu opublikujcie relację z tego działania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca.
Dla gromad zuchowych » Zuchowa kronika - przygotujcie kronikę obozową, w której będzie zamieszczona notatka oraz co najmniej jedno zdjęcie lub rysunek z każdego dnia obozu, kronikę przekażcie Namiestniczce Zuchowej do zakończenia etapu. » Pozdrowienia z kolonii - Przygotujcie i wyślijcie pocztówkę obozową do innej jednostki z hufca. Dla drużyn harcerskich » Turniej konstruktorów – wybudujcie ciekawe urządzenie obozowe i prześlijcie jego zdjęcie najpóźniej do zakończenia etapu. » Obozowe gry – przeprowadźcie podczas obozu grę terenową i prześlijcie jej opis najpóźniej do zakończenia etapu. » Leśne plemiona – zrealizujcie podczas obozu zajęcia inspirowane propozycją programową ZHP „Leśne Plemiona” i prześlijcie zdjęcie z zajęć najpóźniej do zakończenia etapu. Dla drużyn starszoharcerskich » Pionierskie wyzwania – wybudujcie ciekawe urządzenie obozowe i prześlijcie jego zdjęcie najpóźniej do zakończenia etapu. » Obozowe gry – przeprowadźcie podczas obozu grę terenową i prześlijcie jej opis najpóźniej do zakończenia etapu. » Numer wyzwania – wybierzcie się na wędrówkę lub wycieczkę na odległość minimum taką, jak numer drużyny i prześlijcie jego zdjęcie najpóźniej do zakończenia etapu. » Na ryby – samodzielnie złówcie rybę i prześlijcie jej zdjęcie najpóźniej do zakończenia etapu. Nie zapomnijcie jej następnie wypuścić! » Nocne czuwanie – przetrwajcie survivalową nockę w szałasach na czuwaniu od zachodu do wschodu słońca, opiszcie wrażenia i prześlijcie je do zakończenia etapu. » W poszukiwaniu emocji – odważcie się na próbę ze sportem ekstremalnym, np. wypad na ściankę wspinaczkową, spotkanie z nurkowaniem czy paralotniarstwem, opiszcie wrażenia i prześlijcie je do zakończenia etapu. » Geocaching - znajdźcie 7 i załóżcie 2 skrzynki, » Bez zapałek - opanujcie 3 sposoby rozpalania ogniska i uwiecznijcie je na zdjęciach, które prześlecie najpóźniej do zakończenia etapu. » Humanitarne polowanie - uwiecznijcie na zdjęciach 4 zwierzęta i 4 tropy zwierząt na zdjęciach, które prześlecie najpóźniej do zakończenia etapu. Dla drużyn wędrowniczych » Pionierscy mistrzowie – wybudujcie ciekawe urządzenie obozowe i prześlijcie jego zdjęcie najpóźniej do zakończenia etapu. » W drogę! – przeprowadźcie podczas obozu wędrówkę i prześlijcie opis trasy i programu najpóźniej do zakończenia etapu. » W kręgu watry - weźcie udział w Wędrowniczej Watrze. Jubileuszowo – zdobądźcie Jubileuszową Odznakę Wędrownictwa.
Jesienne poruszenie – zadania obowiązkowe Dla gromad zuchowych • Zuch kocha Polskę – przeprowadźcie działanie terenowe o tematyce patriotycznej lub obywatelskiej, zróbcie zdjęcie i w ciągu dwóch dni od zrealizowania zadania opublikujcie je w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. • Poznajemy okolicę – przeprowadźcie zbiórkę gromady w ciekawym miejscu w waszej miejscowości, zróbcie zdjęcie gromady w tym miejscu i prześlijcie je do zakończenia etapu.
Jesienne poruszenie – zadania dodatkowe
Dla drużyn harcerskich
Dla gromad zuchowych
• Pełnić służbę Polsce – przeprowadźcie działanie terenowe o tematyce patriotycznej lub obywatelskiej, zróbcie zdjęcie i w ciągu dwóch dni od zrealizowania zadania opublikujcie je w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. • Znawcy miejscowości – przeprowadźcie zbiórkę drużyny w ciekawym miejscu w waszej miejscowości, zróbcie zdjęcie drużyny w tym miejscu i prześlijcie je do zakończenia etapu.
» Zabawa w naszym parku - przeprowadźcie zbiórkę gromady w Parku Bydgoskiego Harcerstwa, zróbcie zdjęcie gromady pod tabliczką z nazwą i wyślijcie je wraz z krótkim opisem zbiórki najpóźniej do zakończenia etapu. » Dzielni turyści – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. » Tropiciele przyrody – odwiedźcie pomnik przyrody, zróbcie przy nim zdjęcie gromady i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. » Sprawne zuchy – zdobądźcie sprawność, która wymaga przynajmniej jednego wyjścia w teren i wyślijcie do Namiestniczki Zuchowej informację, jaką sprawność zdobyliście. » Na start! – weźcie udział w Harcerskim Starcie. » Na tropie tajemnic – weźcie udział w wybranej bydgoskiej grze miejskiej.
Dla drużyn starszoharcerskich • Pełnić służbę Polsce – przeprowadźcie działanie terenowe o tematyce patriotycznej lub obywatelskiej, zróbcie zdjęcie i w ciągu dwóch dni od zrealizowania zadania opublikujcie je w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. • W poszukiwaniu ciekawostek – przeprowadźcie zbiórkę drużyny w ciekawym miejscu w Bydgoszczy lub w powiecie bydgoskim, zróbcie zdjęcie drużyny w tym miejscu i prześlijcie je do zakończenia etapu. Dla drużyn wędrowniczych • Pełnić służbę Polsce – podejmijcie służbę o charakterze patriotycznym lub obywatelskim, zróbcie zdjęcie i w ciągu dwóch dni od zrealizowania zadania opublikujcie je w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. • Wędrówka do wiedzy – przeprowadźcie wędrówkę do ciekawego miejsca w powiecie bydgoskim, zróbcie zdjęcie drużyny w tym miejscu i prześlijcie je do zakończenia etapu.łania w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca.
Dla drużyn harcerskich » Nasz własny Hyde Park - przeprowadźcie zbiórkę drużyny w Parku Bydgoskiego Harcerstwa lub służbę na rzecz tego miejsca, zróbcie zdjęcie drużyny pod tabliczką z nazwą i wyślijcie je wraz z krótkim opisem waszych działań najpóźniej do zakończenia etapu. » Na rajd! – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. » Nasze wędrowanie – przejdźcie dowolny etap trasy „100 na 100”, zróbcie na trasie zdjęcie drużyny i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. » Zdobywcy sprawności – zdobądźcie sprawność * lub **, która wymaga przynajmniej jednego wyjścia w teren i wyślijcie do Namiestniczki Harcerskiej informację, jaką sprawność zdobyliście. » Na start! – weźcie udział w Harcerskim Starcie. » Bydgoskie tajemnice – weźcie udział w wybranej bydgoskiej grze miejskiej. » Ile wiemy o Bydgoszczy? – zdobądźcie dowolną bydgoską odznakę. » Młodzi obywatele – weźcie udział w obchodach patriotycznych, zróbcie zdjęcie drużyny » podczas uroczystości i w ciągu dwóch dni od zrealizowania zadania opublikujcie je w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca.
Dla drużyn starszoharcerskich » Nasz własny Hyde Park - przeprowadźcie zbiórkę drużyny w Parku Bydgoskiego Harcerstwa lub służbę na rzecz tego miejsca, zróbcie zdjęcie drużyny pod tabliczką z nazwą i wyślijcie je wraz z krótkim opisem waszych działań najpóźniej do zakończenia etapu. » Na rajd! – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. » Nasze wędrowanie – przejdźcie dowolny etap trasy „100 na 100”, zróbcie na trasie zdjęcie drużyny i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. » Umieć więcej, niż umiem – niech członkowie drużyny zrealizują po jednej wybranej sprawności ** lub ***, która realizowana jest w terenie i wyślijcie do Namiestnika Starszoharcerskiego informację, jakie sprawności zdobyliście. » Na start! – weźcie udział w Harcerskim Starcie. » Bydgoskie tajemnice – weźcie udział w wybranej bydgoskiej grze miejskiej. » Ile wiemy o Bydgoszczy? – zdobądźcie dowolną bydgoską odznakę. » Młodzi obywatele – weźcie udział w obchodach patriotycznych, zróbcie zdjęcie drużyny » podczas uroczystości i w ciągu dwóch dni od zrealizowania zadania opublikujcie je w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. Dla drużyn wędrowniczych » Dbamy o nasze - przeprowadźcie służbę na rzecz Parku Bydgoskiego Harcerstwa, zróbcie zdjęcie efektu waszych działań i wyślijcie je wraz z krótkim opisem działań najpóźniej do zakończenia etapu. » Dbamy o nasze 3 – przeprowadźcie działanie na rzecz ośrodka w Pólku lub w Foluszu. Na rajd! – weźcie udział w wydarzeniu organizowanym przez HKTP „Kiwaczki”. » Na wędrówkę – przejdźcie dowolny etap trasy „100 na 100”, zróbcie na trasie zdjęcie drużyny i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. » Sięgać gwiazd – niech członkowie drużyny zrealizują w ramach swoich prób wędrowniczych lub prób na stopnie wędrownicze jedno zadanie terenowe. » Na start! – weźcie udział w Harcerskim Starcie. » Bydgoskie tajemnice – weźcie udział w wybranej bydgoskiej grze miejskiej. » Ile wiemy o Bydgoszczy? – zdobądźcie dowolną bydgoską odznakę. » Służba pamięci – weźcie udział w obchodach patriotycznych, zróbcie zdjęcie drużyny » podczas uroczystości i w ciągu dwóch dni od zrealizowania zadania opublikujcie je w mediach społecznościowych jednostki, szczepu lub wyślijcie do Zespołu Promocji Hufca. Czym nas więcej - wykonajcie akcję naborową, zróbcie zdjęcie i wyślijcie je wraz z krótkim opisem działań najpóźniej do zakończenia etapu. » Między nami wędrownikami – weźcie udział w imprezie wędrowniczej w innym hufcu, na poziomie chorągwi lub centralnym, zróbcie zdjęcie z wydarzenia i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu. » W służbie - zdobądźcie Znak Służby. » Wyjdźmy w świat razem – zorganizujcie terenowe wydarzenie dla wędrowników. » Nieść chętną pomoc - zorganizujcie akcję charytatywną na wybrany cel, zróbcie zdjęcie z wydarzenia i wyślijcie je najpóźniej do zakończenia etapu.
Bydgoskie odznaki: Odznaka Mariana Rejewskiego. http://www.okk.bydgoszcz.pttk.pl/.../OK%20M%20Rejewskiego-%20... Odznaka PTTK "Przyjaciel Bydgoszczy" i jednocześnie Odznaka krajoznawcza. http://www.okk.bydgoszcz.pttk.pl/odznaki/pb_reg.htm Gry miejskie przygotowane przez nasze miasto i Muzeum Okręgowe: Bydgoszcz Brda i wszystko gra http://www.visitbydgoszcz.pl/.../Bydgoszcz%20Brda%20i%20wszys... Miasto nad Brdą (o postaciach związanych z Bydgoszczą) http://www.visitbydgoszcz.pl/.../3514/BYDGOSZCZ_MIASTO_NAD.pdf Tajne Spotkanie (O Marianie Rejewskim) http://www.visitbydgoszcz.pl/.../art.../3240/tajne_spotkanie.pdf O Kanale Bydgoskim http://www.visitbydgoszcz.pl/.../do_pobr.../kanalowe_zagadki.pdf Bydgoskie Kobiety, Przemysłowa Bydgoszcz, Fabrykon, Tajemnica Rejewskiego, Wodna Podróż, Terror w Bydgoszczy pod linkiem tutaj: http://muzeum.bydgoszcz.pl/gry_turystyczne
Tabela punktacji
Instruktorskie wyzwania Osobisty przykład instruktora jest kluczowy dla właściwego stosowania metody harcerskiej. Mając to na uwadze proponujemy drużynowym podjęcia się wyzwań, aby własnym przykładem inspirowali wychowanków i zdobywali punkty dla swoich drużyn. Za realizację każdego z zadań drużynowy zarabia dla drużyny 5 punktów. Wykonanie zadań innych, niż udział w hufcowych imprezach, potwierdzamy zdjęciem. Punkty za udział w Tajemniczym Biwaku i Warsztatach Rad Drużyn mogą zdobyć także inni członkowie kadry drużyny. Każde instruktorskie zadanie można wykonać „na punkty” tylko raz. • Leśne Wampum – wykonaj trzy dowolne zadania z programu białego Leśnego Wampum. • Tworzymy swoje – weź udział w urządzaniu Instruktorskiej Harcówki w HOO „Pólko”. • Przez pola, lasy i łąki – weź udział w biegu terenowym lub miejskim, ekstremalnym InO lub marszu na dystansie, który jest dla ciebie wyzwaniem. • Kropla braterstwa – oddaj krew. • Wyjdź na miasto – reprezentuj hufiec lub harcerstwo podczas miejskiej akcji plenerowej lub imprezy charytatywnej odbywającej się w Bydgoszczy. • Wyczyn techniczny – użyj technik harcerskich w sposób mistrzowski, stanowiący dla ciebie wyzwanie. • Wyczyn puszczański – wykonaj mistrzowskie wyzwanie, związane z przeżyciem i biwakowaniem na łonie natury. • Wymiana doświadczeń – nawiąż kontakt z drużynowym spoza hufca i uzyskaj od niego sprawdzony w jej/jego drużynie materiał metodyczny na zajęcia terenowe. • Na Zlot – weź udział w Zlocie Kadry ZHP. • Bramy Tajemnicy – weź udział w Tajemniczym Biwaku. Warsztat radzi – weź udział w Warsztatach Rad Drużyn.
Zadanie
Liczba punktów
Terenowe Harcowanie Wszystkim jest z zuchem dobrze Zabawa w naszym parku
10 Terminowa p
10 10 10 10
Tropiciele przyrody Sprawne zuchy Odkrywcy nocnych tajemnic Zuchowym szlakiem Do lasu!
10 10 10 10 10 Obozowe Wyzwania
Zuch jest dzielny Zuchowa kronika Pozdrowienia z kolonii
Terminowa p ublikacja Terminowe przekazanie kroniki
10 10 10 10
Jesienne poruszenie Terminowa p ublikacja
10 10 10 10 10
Poznajemy Zabawa w naszym parku Tropiciele przyrody Sprawne zuchy Na start! Na tropie tajemnic
10 10
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10
Terminowa p ublikacja Na rajd!
Na spotkanie przygody
Na tropie przygód Turniej konstruktorów Obozowe gry
0-10 0-10 Obozowe Wyzwania terminie przepisu Terminowa p ublikacja
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10
Jesienne poruszenie Terminowa p ublikacja
Na rajd!
Na start! Bydgoskie tajemnice Ile wiemy o Bydgoszczy? Terminowa p ublikacja
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 1 odznaka = 1 punkt 0-10
Na poszukiwanie!
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10
Terminowa publikacja Na rajd!
0-10 0-10 0-10 0-10
Na spotkanie przygody
Dbamy o nasze Dbamy o nasze 3 Na rajd!
Na start! Bydgoskie tajemnice Ile wiemy o Bydgoszczy?
etapu
Obozowe Wyzwania W poszukiwaniu wyzwania Pionierskie wyzwania Obozowe gry Numer wyzwania Na ryby Nocne czuwanie W poszukiwaniu emocji Geocaching
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10
Terminowa p ublikacja
Humanitarne polowanie Jesienne poruszenie Terminowa p ublikacja
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 1 0-10 0-10 1 odznaka = 1 punkt 0-10
W poszukiwaniu ciekawostek Na rajd!
Na start! Bydgoskie tajemnice Ile wiemy o Bydgoszczy? obywatele
Terminowa p
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 1 zadanie= 1 punkt 0-10 0-10 0-10 1 znak = 1 punkt 0-10 0-10 0-10
Terminowa p ublikacja Dbamy o nasze Dbamy o nasze 2 Dbamy o nasze 3 Na Rajd
We wspólnocie W
Rudego Obozowe Wyzwania Pokonam siebie Pionierscy mistrzowie
Terminowa p ublikacja trasy
Jubileuszowo
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 1 odznaka = 1 punkt
Jesienne poruszenie Terminowa p ublikacja
0-10
W przypadku drużyn harcerskich, starszoharcerskich, wędrowniczych i wielopoziomowych zadania są merytorycznie weryfikowane przez właściwego namiestnika przy pomocy Zespołu Programowego Hufca. Wynikiem tej weryfikacji jest przyznanie punktów od 0 do 10. W przypadku zadań weryfikowanych na podstawie listy obecności wyliczony zostanie procent uczestniczących w wydarzeniu członków drużyny w stosunku do stanu liczebnego ujętego w Ewidencji ZHP. 10% = 1 punkt. W przypadku zadań, w których zdobycie jednego „elementu” (sprawności, odznaki, zadania itp.) daje jeden punkt, drużyna otrzymuje punkt za każdą osobę, która zdobywa lub wykonuje dany element. Ponadto każda osoba, wystawiająca Poczet Sztandarowy Hufca zarabia dla swojej jednostki 5 punktów.
0-10 0-10 0-10 0-10 0-10 1 zadanie = 1 punkt 0-10 0-10 1 odznaka = 1 punkt 0-10 0-10 0-10 1 znak = 1 punkt 0-10 0-10
Inspiracje z Namiestnictwa Zuchowego
Gra „sardynki” Odwrotna zabawa w chowanego. Jedna osoba się chowa, a pozostałe jej szukają. Przed rozpoczęciem ustalamy teren gry. Gdy ktoś znajdzie schowaną osobę, nic nikomu nie mówiąc chowa się za jej plecami. Zgromadzone w ten sposób osoby stoją bardzo blisko siebie - jak sardynki w puszce. Zabawa kończy się, gdy ostatni uczestnik znajdzie sardynki. Następnym razem chowa się ten, kto pierwszy znalazł schowaną sardynkę. Podchody Gry terenowa, w której dzielimy się na dwie grupy. Jedna ekipa ucieka, zostawiając po drodze strzałki, ślady i listy z zadaniami, a druga grupa musi ją złapać. Robienie podpłomyków Z wody, mąki i soli wyrabiamy w menażce ciasto, które następnie nakładamy na kij. Podpłomyki pieczemy nad ogniskiem, gdy będą upieczone ściągamy je z kija. Możemy zjeść je bez dodatków lub np. z nutellą czy dżemem. Poszukiwanie skarbów Gra terenowa, w której trzeba odnaleźć skarb lub coś tajemniczego, rozwiązując po drodze zagadki np. krzyżówki, szyfry itp. Gra „gwizdek” Gra terenowa, podczas której jedna osoba jest schowana i ma gwizdek, a reszta jej słucha. Osoba z gwizdkiem przemieszcza się, od czasu do czasu dając sygnał gwizdkiem, a szukający muszą ją odnaleźć idąc za dźwiękiem. Na początku trzeba ustalić teren zabawy. Musztra na dworze Zabawa, podczas której uczymy się prawidłowo wykonywać zwroty i meldować. Można wykorzystać też przyśpiewki do marszu. Zwiad po okolicy (tematyczny) Wycieczka, podczas której obserwujemy, zbieramy informacje, poznajemy nowe miejsca, następnie opisujemy wrażenia, rysujemy mapki, podsumowujemy zdobytą wiedzę. Baba Jaga patrzy Jedna osoba jest Babą Jagą, pozostałe osoby stoją w wyznaczonym przez linię miejscu. Baba Jaga stoi tyłem, zakrywa rękoma oczy i powtarza słowa: „raz ,dwa, trzy, Baba Jaga patrzy”. W tym czasie dzieci biegną w jej stronę. Gdy Baba Jaga skończy mówić odwraca się, a dzieci muszą od razu zatrzymać się w miejscu, do którego dobiegły i nie ruszać się. Baba Jaga chodzi i patrzy czy nikt się nie rusza. Osoba, która poruszy się, wraca na początek. Baba Jaga wraca na swoje początkowe miejsce i znów odwraca się oraz wypowiada słowa „raz, dwa, trzy, Baba Jaga patrzy”. Ten, kto pierwszy dobiegnie do Baby Jagi wygrywa i staje się Babą Jagą.
Olimpiada sportowa Zabawa w olimpiadę - wybieramy konkurencje sportowe, które można przeprowadzić na dworze np. wyścigi, skakanie na skakance, rzut piłką do celu, tor przeszkód, skok w dal, itp. Zabawy z chustą animacyjną Np. kolory, rekin, kogo brakuje?, sztorm, itp. Gra francuska Gra w terenie, podczas której trzeba szukać ukrytych numerków (zapisanych na kartkach) na ustalonym obszarze. Jedna osoba jest prowadzącym, ona schowała wcześniej numerki. Pozostałe osoby dzielimy na grupki, w których będą grać. Każda ekipa podchodzi po kolei do osoby prowadzącej i losuje numerek, który musi odnaleźć. Gdy numerek zostanie odnaleziony, zabieramy go i biegniemy do prowadzącego, a on czyta nam pytanie przypisane do tego numerka. Gdy odpowiemy dobrze, dostajemy 1 punkt, a jeśli źle, to nie otrzymujemy żadnego punktu. I tak gramy, aż skończą się numerki lub któraś z ekip zdobędzie określoną liczbę punktów. Tańce integracyjne Np. belgijka, swing w uliczce, polonez, makarena, samba, walczyk, tunaka, lambada, dawne tańce dworskie. Gra z kostką i płytą chodnikową – wyścig Dzielimy dzieci na dwie grupy i ustalamy metę (ostatnią płytę chodnikową, do której muszą dotrzeć). Każda osoba z grupy po kolei rzuca kostką i cała ekipa przechodzi do przodu o tyle płyt chodnikowych ile oczek wypadło na kostce (każda osoba z grupy zajmuje jedną płytę chodnikową). Następnie osoba, która rzucała kostką przechodzi na koniec i kolejna osoba wykonuje rzut. Gra kończy się, gdy cała ekipa przejdzie linię mety.
W poszukiwaniu szarego plecaka – gra terenowa (propozycja phm. Mai Kwieciszewskiej)
Inspiracje z Namiestnictwa Harcerskiego Nocowanie na sianie (propozycja phm. Mai Kwieciszewskiej) Ciekawym pomysłem na przygodę podczas obozu lub biwaku jest nocowanie na sianie. My skorzystaliśmy z tego luksusu podczas obozu w Czernicy w 2009 r. Naturalnie wymaga to umówienia się wcześniej z gospodarzem, który dysponuje stodołą pełną siana. Nasze nocowanie było zwieńczeniem całodziennej, ok. 20-kilometrowej wędrówki. Harcerze (w drużynie były wtedy osoby w wieku harcerskim i starszoharcerskim) brali ze sobą śpiwory, suchy prowiant, jak również bieliznę na zmianę i szczoteczki do zębów. Wędrowaliśmy według mapy, oczywiście dając się wykazać harcerzom. Gdy dotarliśmy na miejsce pani gospodyni ugościła nas ciepłym mlekiem i świeżym chlebem z powidłami, co smakowało jak nigdy. Nocleg na sianie jest najwygodniejszym z możliwych, a wyczerpani wędrówką harcerze nawet nie wariowali za bardzo i szybko zasnęli. Rano zjedliśmy śniadanie u gospodyni, a w drodze powrotnej skorzystaliśmy z częściowej podwózki wozem drabiniastym.
Cele: • zaproponowanie harcerzom, którzy przyszli na pierwszą zbiórkę po naborze, atrakcyjnej formy spędzania wolnego czasu • nauka współpracy w małych grupach (przyszłych zastępach) • Formy pracy: • gra terenowa • gry, ćwiczenia manewry • piosenka • zwiad • zwyczaje i obrzędy
Przebieg: Dzień indiański (propozycja phm. Mai Kwieciszewskiej) Jest to kolejna propozycja do wykorzystania na obozie lub biwaku, no chyba, że zrobimy sobie całodzienne wyjście do lasu w ramach zbiórek. Organizowałam Dzień indiański na obozie w Ostrowie Wielkopolskim w 2008 r. Na jeden dzień zamieniliśmy się w dwa plemiona indiańskie (nasze obozy to zawsze ok. 20 osób). Wyruszyliśmy do lasu w miejsce, w którym sąsiadowały ze sobą dwie polany. Plemiona zajęły po jednej. Miały za zadanie wymyślić swoją nazwę, obrzędowość, wybrać wodza, a także „łącznika/mediatora”. Plemiona otrzymały różne materiały do budowy wioski (plastyczne, liny, sznurki itp.) - ale każde inne. Aby sobie poradzić musiały się powymieniać, ale negocjacje mogli prowadzić tylko „łącznicy”. Wykorzystując materiały, plemiona budowały w swoich wioskach szałasy i inne urządzenia, które uczestnicy sami wymyślili. Wykonywaliśmy również łuki i strzały (na łuk najlepszy jesion). Później robiliśmy zawody między plemionami. Indianie również sami przyrządzali sobie posiłek (tu zależy od możliwości: jeśli jest możliwość rozpalenia ogniska, to fajnie, jeśli nie – to coś na zimno, wykorzystując prowiant lub ze znalezionych darów lasu). Całość miała nawiązywać tematycznie do zagadnienia różnorodności, tolerancji, aspektów swój – obcy. Zależy od prowadzącego jak poprowadzi tą zabawę. My kończyliśmy dzień indiański gawędą i „wypaleniem fajki pokoju” przy wspólnym ogniu nawet symbolicznym (oczywiście nie zachęcam do palenia czegokolwiek, drużynowy na pewno wymyśli jakiś obrzęd zastępczy).
1. Podział na 3 zespoły 2. Wytłumaczenie zasad gry – zadaniem harcerzy jest zdobyć trzy cyfry, będące szyfrem do kłódki. Każdą z cyfr harcerze, podzieleni na grupy (przyszłe zastępy), muszą zdobyć poprzez wykonanie trzech zadań, z których każde opisane zostało w jednej z trzech kopert, które na początku gry otrzymują zastępy. Koperty są ponumerowane (dla każdego zastępu inaczej, tak, by te nie spotykały się podczas realizacji poszczególnych zadań). Zastęp może otworzyć kopertę nr 2 dopiero po wykonaniu zadania z koperty nr 1 itd. 3. Wykonanie zadań: a) W kopercie znajduję się imię osoby nieznanej harcerzom. Ich zadaniem jest odnalezienie jej na terenie szkoły. Gdy już to uczynią muszą rozwiązać krzyżówkę. b) W kopercie znajduje się mapa osiedla z zaznaczonym punktem ukrycia wiadomości - sklepem. Harcerze muszą spytać paniąw sklepie o kolejną cyfrę. c) W kopercie opisane zostaje dobrze znane harcerzom miejsce, w którym czeka na nich kolejny łącznik z zadaniem. Otóż w ciągu np. 10 minut każdy z nich będzie musiał wykonać jedno, wylosowane zadanie fizyczne. Zaczyna pierwszy wybrany przez prowadzącego harcerz. Otwiera on kopertę otrzymaną od łącznika, czyta swoje zadanie i jak najszybciej wykonuje. Gdy skończy, wyznacza kolejną osobę, która również otwiera swoją kopertę i wykonuje zadanie. Zastęp musi wykonać wszystkie zadania w ciągu wspomnianych 10 minut (na każdego harcerza przypada 1 zadanie). Dopiero wówczas dowie się kolejnej cyfry. U nas odbywało się to na placu zabaw przy szkole i w zadaniach wykorzystane były sprzęty. 4. Odbicie szarego plecaka – manewry - Kiedy zastępy uzyskają już wszystkie trzy cyfry udają się do harcówki, gdzie dowiadują się, gdzie neseser jest ukryty.
Oprócz tego otrzymują informacje, że plecak jest chroniony przez dwóch agentów. Aby zdobyć plecak zastępy muszą odbić go, nie tracąc przy tym wstążki zawieszonej na ramieniu. 5. Otwarcie plecaka (zamkniętego na kłódeczkę) – po skutecznym odbiciu plecaka harcerze otwierają go przy pomocy zdobytego kodu i znajdują w środku słodycze, tekst piosenki „Jaki był ten dzień” oraz obrzędową świecę
Znam swoje osiedle
6. Nauka piosenki – „Jaki był ten dzień”
(propozycja hm. Marty Borkowskiej)
7. Podsumowanie zbiórki – odśpiewanie nowopoznanej piosenki i podsumowanie przy obrzędowej świecy – mówi tylko ten harcerz, który ową świecę trzyma. Czas trwania: ok. 2 h
Cele: 1. Nauka czytania planu miasta i posługiwania się nim 2. Zainteresowanie się harcerzy sprawami lokalnymi 3. Kształtowanie zaradności życiowej i ćwiczenie spostrzegawczości 4. Zdobycie sprawności Wskazidrogi*
Materiały: Wytłumaczenie zasad gry – 3 zestawy kopert z zadaniami Wykonanie zadań: a) informacja z cyfrą szyfru, zdjęcie szpiega b) mapa osiedla, informacja z numerem telefonu c) opis zadania fizycznego (po jednym dla każdego członka zastępu), materiały do zadań. Treść przykładowych poleceń do zadania c): 1. Twoim zadaniem jest uzyskanie 50 punktów podczas rzutu do celu. 2. Twoim zadaniem jest zjedzenie zawieszonego na gałęzi jabłka bez użycia dłoni i bez niczyjej pomocy. 3. Twoim zadaniem jest podbicie piłeczki pingpongowej 25 razy. Jeśli piłka upadnie, zaczynasz od początku. 4. Twoim zadaniem jest podniesienie 10 przygotowanych kamieni w czasie podrzucania kluczy w górę. Podniesione kamienie odkładasz na bok i ponownie rzucasz kluczami. Jeśli nie uda Ci się złapać kluczy, wszystkie kamienie ponownie wracają do gry. 5. Twoim zadaniem jest pokonanie rowerowego toru przeszkód. Więcej instrukcji u prowadzącego. 6. Twoim zadaniem jest przebicie 5 balonów bez użycia ostrych narzędzi, zębów, paznokci, itd. 7. Twoim zadaniem jest przejść przez pajęczynę ze sznurka rozwieszoną między drzewami. Za każdym razem, gdy dotkniesz sznurka, cofasz się do początku. 8. Twoim zadaniem jest przeniesienie jajka na łyżce (trzymanej w zębach) przez slalom wyznaczony przez prowadzącego. Będziesz miał przy tym zamknięte oczy, zaś instrukcję, jak iść, przekazywać będzie słownie reszta grupy. Jeśli jajko spadnie, zaczynasz od początku. 9. Twoim zadaniem jest zebranie wszystkich 15 kawałków bibuły porozwieszanych wokół placówki.
WSKAZIDROGA* 1. W czasie gry lub zwiadu terenowego poprowadziła / poprowadził zastęp do określonego miejsca odległego o 2−3 km, odszukała / odszukał wyznaczony obiekt. 2. Na planie zaznaczyła / zaznaczył nazwy ulic i placów oraz ważne obiekty − ośrodek zdrowia, aptekę, pocztę, straż pożarną, posterunek policji itp. 3. Poznała / poznał najbliższy obiekt godny zwiedzenia (zabytek, muzeum, osobliwość przyrodniczą itp.) i opowiedziała / opowiedział o nim na zbiórce zastępu. 4. Wyszukała / wyszukał interesujące informacje o swojej miejscowości w przewodniku, encyklopedii, Internecie oraz przedstawiła / przedstawił je zastępowi. Czas: 90 minut Przebieg zbiórki: 1. Rozpoczęcie zbiórki, wyjaśnienie jej celów i przydział zadań (10 min.) 2. Wyjście w teren – zastępy otrzymują plan osiedla i wykaz zadań do wykonania. Zastępy współzawodniczą ze sobą. W ciągu godziny mają: dotrzeć we wskazane na planie miejsce i zrobić sobie tam zdjęcie, po drodze poznać lokalizację wybranych instytucji użyteczności publicznej, przeprowadzić sondę o lokalnych ciekawych miejscach, wykonać szkic przebytej drogi, zwracać baczną uwagę na otoczenie. (60 min.) 3. Podsumowanie zadań, test spostrzegawczości i wyjaśnienie, jak zdobyć sprawność (13 min.) 4. Sprawy organizacyjne drużyny (5 min.) 5. Zakończenie zbiórki kręgiem (2 min.)
Gra terenowa „Bądź Bezpieczny” (propozycja wypracowana na zbiórce namiestnictwa)
Karta próby na sprawność Wskazidrogi* Imię i nazwisko........................................................... Zastęp ..................................................................
Lp. 1.
Zadanie
Potwierdzenie
wyznaczony obiekt . 2.
miasta . 3. . 4.
Zadania do wykonania przez zastęp: 1. Dotrzyjcie na miejsce, oznaczone na planie osiedla i zróbcie sobie tam zdjęcie w taki sposób, żeby było widać dokąd dotarliście. 2. Po drodze dowiedzcie się, gdzie znajduje się najbliższa apteka, przychodnia, poczta, straż pożarna, posterunek Policji, sklep z żywnością, urząd miasta, dom kultury i kościół. Jeśli te miejsca znajdują się na planie, zaznaczcie je. Jeśli nie – zanotujcie adresy. 3. Po drodze przeprowadźcie sondę wśród mieszkańców i dowiedzcie się, jakie są na Waszym osiedlu interesujące miejsca. Spróbujcie poznać jakieś ciekawostki z nimi związane. 4. Wykonajcie szkic drogi, którą przebyliście. Szkic ma być starannie wykonany. 5. Zwracajcie baczną uwagę na otoczenie.
1) Gawęda wprowadzająca w grę 2) Podział na grupy (1) Przejście dla pieszych (2) Poszkodowany w niebezpiecznym miejscu (3) Pożar śmietnika (4) Spotkanie z obcym (5) Poruszanie się po terenie niezabudowanym (6) Spotkanie z agresywnym psem (7) Gdy zgubię się w obcym miejscu 3) Powrót Jako podsumowanie każda osoba opisuje swoje przemyślenia i wnioski jakie wyniosła z każdego punktu. Ad. A) Masz jedną minutę aby zdążyć do szkoły. Wiesz że woźny cię nie wpuści jeśli się spóźnisz. Na przejściu dla pieszych jest czerwone światło. Co zrobisz? Ad. B) W słabo oświetlonym miejscu leży poszkodowany. Nie wiadomo, czy jest nieprzytomny. Obok leży rozbita butelka, z piętra budynku słychać awanturę. Jak zareagujesz? Ad. C) Zauważyłeś dym z pojemnika podczas wynoszenia śmieci. Co w tej sytuacji zrobisz? Ad. D) Podczas powrotu ze spaceru z psem zauważyłeś obcą osobę, która podąża w Twoim kierunku, próbuje Ciebie zaczepić. Co zrobisz? Ad. E) Wracasz ze zbiórki harcerskiej w terenie niezabudowanym. Masz do wyboru: latarkę, telefon z końcówką baterii, kamizelkę odblaskową, odblaski, czapkę, chorągiewkę. Co weźmiesz i jak będziesz poruszał się drogą? Ad. F) Jesteś niedaleko swojego domu, nagle wybiega groźny pies, warczy i szczeka na ciebie. Jak się w tej sytuacji zachowasz? Ad. G) Jesteś na wycieczce szkolnej w obcym mieście, nagle cała grupa zniknęła, a ty zgubiłeś się. Co zrobisz?
Wyjdźmy na zewnątrz? (propozycja pwd. Anny Filipczak-Krugły) Opowiem krótko, w jaki sposób połączyliśmy aktywność fizyczną, służbę i nabywanie umiejętności społecznych na naszym ostatnim biwaku. Biwak odbył się w Borach Tucholskich. Stacjonowaliśmy we wsi Ludwichowo oraz Trzebciny. W biwaku udział wzięli harcerze i harcerze starsi, w tym nowicjusze. Dokonaliśmy podziału patroli tak, aby w każdym znalazły się zarówno osoby doświadczone, odpowiedzialne i takie zupełnie „zielone”. Dnia pierwszego zaraz po zakwaterowaniu patrole pięcioosobowe otrzymały zadanie: Macie 30 minut na realizację zadania. Wychodzicie patrolami do okolicznych mieszkańców. Waszym zadaniem jest zaoferować drobną pomoc w zamian za zapalenie świecy w lampionie. Po 30 minutach patrole powróciły, ale jedynie dwóm udało się pozyskać ogień. Po kolacji usiedliśmy i przepracowaliśmy zebrane przez nich doświadczenia. Harcerze mówili o tym, co czuli. O tym, jakie było ich nastawienie, co robili, jak reagowali mieszkańcy. Opowiadanie było o tyle ciekawe, że patrole miały przed wystąpieniem wybrać sobie nazwę i przetworzyć ją w formie plastycznej, ruchowej, tanecznej – dowolnie, wg uznania i chęci. Kiedy patrol prezentował swoje zmagania robił to np. trzymając duży arkusz papieru z rysunkami i snując konkretne opowiadanie, używając przybranej nazwy. Dla przykładu: „Dzisiejszego popołudnia „Dziurawe Orły” sprawdzały, czy okoliczni mieszkańcy potrzebują pomocy. Najpierw udali się do domu, w którym mieszkała rodzina z dzieckiem. Zapukali zastanawiając się, kto im otworzy i czy nie zostaną zaraz przegnani...” Wszystkie patrole musiały opowiedzieć swoją historię. Słuchacze mogli dopytywać o ich uczucia, o reakcje mieszkańców itd. Kiedy już wszyscy podzielili się doświadczeniami wspólnie stworzyliśmy wzór „człowieka sukcesu” – spisaliśmy, jak należy się zachowywać, jakie mieć nastawienie, co powiedzieć wdanej sytuacji, aby odnieść sukces (korzystając z wcześniejszych wypowiedzi i doświadczeń). Następnego dnia po śniadaniu harcerze otrzymali tajemniczy list. W liście była informacja, że oto zaczyna się ich prawdziwa misja, gdyż opiekunowie mieli poważny wypadek i nie są zdolni do samodzielnego funkcjonowania. Zadaniem harcerzy jest zadbać o utrzymanie przy życiu siebie oraz wszystkich instruktorów. Dodam, że my, wszyscy dorośli, leżeliśmy w tym czasie na dworze z milionem bandaży i śladami czerwonej farby (krwi). Niektórym udało się zgubić zęby. W liście zawarta była wskazówka, że - aby odnieść sukces - muszą postępować zgodnie z tym, czego wczoraj się dowiedzieli i jakie wnioski dla siebie wyciągnęli. Otrzymali informację, że aby zacząć działać, muszą rozszyfrować treść zadania ukrytego w kopercie dla każdego patrolu. Patrole musiały wpierw rozszyfrować swoje teksty z koperty. Każda koperta prowadziła ich na inny punkt. W kopertach były także mapy topograficzne z zaznaczonymi punktami patrolowymi.
Na poszczególnych punktach były przygotowane zadania do wykonania: 1) Z dostępnych materiałów zrób filtr wodny. 2) Z dostępnych materiałów wykonaj wędkę. 3) Rozpoznaj zioła nadające się do jedzenia. 4) Ułóż różne stosy ogniskowe. 5) Idź do mieszkańców wsi, zaoferuj swoją pomoc w zamian za produkty do jedzenia np. jabłka, jajka lub cokolwiek. 6) Zrób zakupy w sklepie za 2 zł. Kup jak najwięcej żywności, aby nakarmić jak najwięcej osób. 7) Dostań się do Rogu Obfitości i wybierz worek. (Worki nieprzezroczyste. W nich ukryte naczynia do gotowania). 8) Zbierz w lesie drewno i chrust do rozpalenia ognia. 9) Z pozyskanych produktów ugotuj posiłek dla jak największej ilości osób. Sam zdecyduj, co chcesz przyrządzić. Rozpal ogień, użyj naczyń i ugotuj potrawę. Jeśli Twoje naczynie jest zbyt małe lub zbyt duże, możesz za coś je wymienić z innym patrolem (jeśli oni się zgodzą). Możecie także sami wykonać brakujące narzędzia z tego, co znajdziecie w swoim otoczeniu. Ostatnią częścią dnia było nakarmienie siebie i głodnej kadry, która jedyne co mogła powiedzieć, to „AM”. I tak mieliśmy prawdziwą ucztę w postaci ziemniaków z ogniska (razem z piaskiem), ciastka „Delicje” zagryzane cebulą, ROSÓŁ z kurczaka !, ryż z musem jabłkowym, grzanki z serem, makaron z sosem pomidorowym, jajecznicę z wiejskich jajek, orzechy do przegryzienia i worek jabłek. WSZYSCY BYLI MEGA ZADOWOLENI... a kadra musiała zużyć więcej papieru toaletowego tego dnia... Ot i tak każdy miał sukces. Niektórzy nauczyli się, że pozytywne nastawienie, uśmiech, pomysłowość i chęć do pracy wystarczą, aby zdobyć pożywienie i zadbać nie tylko o siebie (BEZ KASY)! Gdzie jeszcze można znaleźć inspiracje do zajęć terenowych? Propozycja programowa „Mam szczerą wolę” – str. 154-155 Propozycja programowa „Światozmieniacze”, str. 29, zbiórka 2 i str. 23, zbiórka 5, Propozycja programowa „Każdy inny, wszyscy równi” str. 88, zadanie „Reguły gry" Poradnik organizowania zajęć w terenie znaleziony w czeluściach Internetu przez Namiestnictwo Harcerskie.