OD REDAKCJI
REDAKCJA WSZEHWIEDNIKA HUFCOWEGO
Drodzy Czytelnicy! Oddajemy w Wasze ręce kolejny numer “Wszechwiednika Hufcowego”. W tym numerze wszyscy redaktorzy zastanawiają się nad życiem zgodnym z naturą. Wiosenny numer WH to m.in. okazja do poznania slow movement, czyli ruchu promującego spowolnienie, a także minimalizmu życiowego, czy ekologicznej mody. Dzięki wiosennemu wydaniu naszego kwartalnika przypomnicie sobie, w jaki sposób można zaoszczędzić energię elektryczną w domu, poznacie 10 najbardziej ekologicznych miast świata, dowiecie się także, czym są e-dokumenty, parki jadalne oraz ogrody na dachach domów.
Redaktor Naczelna: phm. Marlena Piotrowska HR [MP] Członkowie Redakcji: pwd. Anna Gadomska HO [AG] sam. Patrycja Frączyk [PF] hm. Hanna Musur HR [HM] phm. Paulina Wawszczyk HR [PW] sam. Aleksandra Czapla [AC] sam. Anita Żarecka [AŻ] sam. Dominika Olejnik [DO] sam. Natalia Łuczak [NŁ] dh Kacper Falentin [KF] dh. Jakub Steblecki [JS] Okładka: phm. Marlena Piotrowska Korekta: hm. Hanna Musur Kontakt z Redakcją: marlena.piotrowska@zhp.net.pl Hufiec ZHP im. Bohaterskich Lotników Polskich w Oleśnicy, 56-400 Oleśnica, ul. Lwowska 3, tel. 71 733 95 45 www.olesnica.zhp.pl Urząd Miasta Oleśnica finansuje śródroczną działalność programową naszego hufca.
Wiosna to czas, kiedy budzimy się ze snu zimowego” i zaczynamy aktywnie żyć. Mamy nadzieję, że zapakujecie to wydanie WH do plecaków i w chwili wytchnienia sięgniecie to niego, aby przeczytać wszystkie artykuły, które dla Was przygotowaliśmy. Do zobaczenia na szlaku! Redakcja 2
10 SPOSOBÓW NA ZAOSZCZĘDZENIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ W DOMU "Harcerz jest oszczędny i ofiarny" - tak brzmi punkt 9. Prawa Harcerskiego, ale czy na pewno każdy z nas przestrzega tego punktu? W tym artykule przedstawię Wam 10 prostych sposobów na to, jak zaoszczędzić energię elektryczną w swoim domu.
1. Stand-by - to nic innego, jak stan czuwania w naszych urządzeniach elektrycznych. Urządzenia pozostawione w tym trybie zużywają średnio 8 W energii, dlatego z tej opcji powinniśmy zrezygnować. Żeby jednak nie wyciągać za każdym razem wtyczki z kontaktu, można zastosować albo listwy odcinające zasilanie, albo programator czasowy. Listwa - wiadomo, włączamy ją i wyłączamy, gdy tylko mamy na to ochotę. Programator z kolei umożliwi nam odcinanie i załączanie prądu w wybranych przez nas godzinach. Dzięki tym dwóm banalnym w działaniu urządzeniom, możemy komfortowo pozbyć się trybu czuwania. 2. Każdy z nas uważa, że jeśli odchodzi się od komputera na pół godziny, żeby na przykład zjeść obiad, to nie opłaca się go wyłączać. Ale jeśli co pół godziny będzie powtarzać choćby trzy razy w tygodniu, to w skali roku uzbiera się tego aż 78
godzin. Dlatego właśnie najlepiej urządzenie wprowadzić w stan hibernacji bądź wstrzymania. Korzystając z takiej opcji, oszczędza się ok. 49% energii. 3.Jeśli już mówimy o komputerze… Często mamy także podłączony do niego skaner czy drukarkę. Powinniśmy podłączać je dopiero wtedy, gdy chcemy z nich korzystać, to także pozwoli zaoszczędzić trochę energii. 4.Kolejnym dobrym sposobem na zaoszczędzenie energii to skrócenie czasu działania urządzeń elektrycznych. Np. chcąc zrobić jedną filiżankę herbaty nie potrzebujemy nagrzewać pełnego czajnika, czas gotowania i zużycie energii są proporcjonalne do ilości gotowanej wody. Tak samo ze zmywarką - nie będziemy włączać jej z jedną łyżeczką, albo pralki z jedną parą spodni. 5. Żeby zaoszczędzić energię nie musimy koniecznie minimalizować czas działania, możemy całkowicie go ograniczyć do zera. Weźmy taką suszarkę do bielizny – zamiast w niej ubrania można suszyć na sznurku, szczególnie w lecie. Zegarki „na wtyczkę”, które niepotrzebnie używają kilka watów. Jak już musimy mieć coś takiego, niech będzie na baterie – akumulatory do ładowania. A może wystarczy budzik w komórce? 6. W swoich domach możemy także oszczędzać łatwymi sposobami światło. Zacznijmy więc od tego, żeby nie zasłaniać okien dużymi kwiatami czy ciężkimi zasłonami i firankami, w końcu światło słoneczne mamy za darmo. Ściany w pokoju powinny być możliwie jasne, co pozwala na odbijanie energii słonecznej "głębiej" do wnętrza pokoju. A w pokojach, gdzie światło świeci się długo, zamontujmy żarówki energooszczędne. 3
od źródeł ciepła kuchenki bądź grzejnika, wtedy utrzymanie w nich chłodu będzie tańsze. Tak samo jak przy pieczeniu, nie otwierajmy drzwiczek bez potrzeby. Warstwa szronu na ściankach zamrażarki czy lodówki utrudnia przepływ ciepła. Zmusza to sprężarkę urządzenia do dłuższej pracy. No i najważniejsze, i zarazem najprostsze - wkładajmy do środka tylko produkty w temperaturze pokojowej. Podsumowując wszystkie te sposoby, można wysunąć trzy podstawowe zasady oszczędzania prądu: 1. Należy kupować energooszczędne urządzenia! 2. Urządzenia niepotrzebne trzeba wyłączać. 3. Z wszystkich urządzeń należy korzystać racjonalnie. Mam nadzieję, że te sposoby zostaną powoli wcielane w życie, bo nie są wcale takie najtrudniejsze do wykonania, 8. Jeśli już jesteśmy w "kuchni", to a pozwolą zmniejszyć rachunek, ale poruszmy temat gotowania. Wystarczy także zadbać o naszą planetę - Ziemię. pamiętać o tym, żeby płyta grzewcza w kuchence elektrycznej była utrzymana w czystości, ponieważ brud utrudnia przepływ energii między płytą grzewczą, a garnkiem. 9. Kiedy już jesteśmy przy garnkach... Oprócz tego, że także powinny być utrzymane w czystości to jeszcze dobrze by było, żebyśmy je przykrywali podczas gotowania. To zmniejszy ilość ciepła uciekającego z garnka pod postacią pary wodnej. Oczywiście trzeba uważać, żeby gotowana woda nie źródła: wykipiała, bo zmarnuje się mnóstwo www.se.pl/porady/edukacja/jakenergii - woda mocno schłodzi płytę skutecznie-oszczedzac-energiegrzejną kuchenki odparowując z niej. elektryczna_182360.html 10. Nadal zostańmy w tym samym www.ziemianarozdrozu.pl/artykul/2351/ pomieszczeniu jakim jest kuchnia, lecz jak-zaoszczedzic-na-rachunkach-za-prad tym razem zajmijmy się lodówką www.ekoenergia.blogspot.co.uk/2008/01/ i zamrażarką. Obydwa urządzenia sposoby-oszczedzania-pradu.html powinny być ustawione jak najdalej [NŁ] 7. Kiedy coś pieczemy, za każdym razem kiedy otwieramy drzwiczki do piekarnika ucieka nam nasze cenne ciepło do atmosfery, więc otwieranie musimy ograniczyć do minimum. Nowoczesne piekarniki są bardzo dobrze izolowane, więc Można je wyłączyć przed zakończeniem procesu pieczenia. Dzięki temu grzałki zużyją trochę mniej prądu, ale dokończenie pieczenia potrwa troszkę dłużej.
4
EKOMINIMALIZM Ekominimializm, czyli po prostu minimalizm życiowy - zdaniem jego zwolenników to odpowiedź na bezmyślną, masową konsumpcję, chęć przywrócenia kontroli nad swoim życiem. To kroczenie wbrew trendom, reklamom, które próbują przekonać nas, że zakup kolejnych rzeczy przybliży nas do szczęścia. W internecie jest dużo stron poświęconych minimalizmowi życiowemu, na których możemy dowiedzieć się, jakie są podstawy tego nurtu. Specjalnie dla Was spróbuję je przybliżyć oraz krótko omówić: minimalizm - filozofia, która zachęca do gromadzenia doświadczeń i przemyśleń a nie kolejnych przedmiotów. Droga do minimalizmu życiowego zaczyna się od pytania o to, co w życiu jest najważniejsze, jakie mamy priorytety, co jest nam tak naprawdę niezbędne do życia, a bez czego możemy się obyć (np. czy potrzebujemy 120 par butów?); racjonalna ekologia - styl życia, który przejawia się w trosce o środowisko naturalne. Z kolei troska o środowisko naturalne nie przejawia się przywiązywaniem się do drzew czy kominów fabryk, lecz mądrym, zrównoważonym podejściem do natury kierowaniem się świadomością ekologiczną (np. umiejętnością segregowania śmieci, rezygnowaniem
z foliowych toreb na zakupy na rzecz toreb materiałowych wielorazowego użytku); rozwój osobisty - to rozwój zarówno na płaszczyźnie emocjonalnej jak i intelektualnej, którego celem jest próba zrozumienia samego siebie, zachowanie jasności umysłu i ciężka praca nad samym sobą;
zdrowa żywność - ekologiczna, zdrowe odżywianie, które nie szkodzi naszym organizmom (mocny związek z ideą slow food), rezygnacja z używek; Minimalizm życiowy to ciekawy sposób na odmianę swojego życia. Najlepiej zacząć od dzisiaj! :) A Wy, drodzy Czytelnicy, co o tym myślicie? Skontaktujcie się z nami i wyraźcie swoją opinię: Czy ekominimalizm ma szansę zaistnieć we współczesnym świecie? Najciekawsze odpowiedzi umieścimy w kolejnym wydaniu WH.
źrodło: www.ekominimalizm.pl [MP]
5
NAJBARDZIEJ EKOLOGICZNE MIASTO ŚWIATA Masdar City jest miastem powstającym z inicjatywy emira Abu Zabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
Masdar to w dosłownym tłumaczeniu źródło. Czego źródłem ma być najbardziej ekologiczne miasto świata? Przede wszystkim źródłem energii. Masdar City bowiem ma być pierwszym miastem o ujemnym śladzie węglowym, co oznacza, że w tym miejscu wytworzy się więcej energii niż zużyje. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć o tym miejscu? Masdar City powstaje od 2006 roku. Początkowo zakładano, że jego budowa zakończy się w 2016 roku, ale ze względu na światowy kryzys finansowy data zakończenia budowy została przesunięta między 2020 a 2025 rok. Miasto budowane jest na pustyni - jego docelowa powierzchnia ma wynosić 6km². Na tym obszarze będzie pracowało 50 000 osób. Początkowo zakładano, że koszty budowy tego miasta wyniosą 22 mld dolarów. Obecnie szacuje się, że będzie to od 18,7 do 19,8 mld USD, a zatem koszty budowy spadły od 10% do 15% w stosunku do pierwotnych założeń. Masdar City obniży zapotrzebowanie na energię elektryczną o 75% - miasto
będzie potrzebowało około 200 MW czystej energii (Porównanie: miasto podobnej wielkości, które opiera się o tradycyjne źródła energii potrzebuje 800 MW). Masdar City ograniczy zapotrzebowanie na wodę o ponad połowę - będzie potrzebowało około 8000 m3 odsolonej wody dziennie (inne miasta o podobnej powierzchni potrzebują 20000 m3 wody dziennie). Miasto ma być samowystarczalne energetycznie - odnawialne źródła energii zapewnią energię potrzebną do funkcjonowania Masdar City. Dzięki wąskim uliczkom i wysokim budynkom miasto wykreuje dużo zacienionej przestrzeni, która w tych warunkach geograficznych doprowadzi do zmniejszenia zapotrzebowania na klimatyzację. Nieorganiczne odpadki mają być poddawane recyklingowi, natomiast organiczne będą trafiały jako paliwo do elektrowni. To tylko cześć rozwiązań, jakie znajdą zastosowanie w tym mieście, o wszystkich możecie przeczytać na oficjalnej stronie projektu: www.masdar.ae.
źródła: www.pl.wikipedia.org/wiki/Masdar www.masdarcity.ae www.en.wikipedia.org/wiki/Masdar_City www.archirama.pl/architektura/miastaekologiczne-i-energooszczednearchitektura-przyszlosci,67_2205.html# fotografia: www.en.wikipedia.org/wiki/ File:Masdar_City.jpg [MP] 6
SLOW MOVEMENT Ciemny pokój, cisza, zamknięte oczy, czyli po prostu „nic nierobienie”. Jak często zdarza ci się w ten sposób spędzać wolny czas? Kiedy ostatni raz zrobiłeś coś takiego? Czy pamiętasz dzień, w którym czułeś się całkowicie odprężony, który przeżyłeś bez pośpiechu czy stresu? Większość z nas nieustannie za czymś goni, nie dostrzega tego co już ma, a dni uciekają nam jak piasek przez palce. STOP! DOŚĆ! Czas na SLOW MOVEMENT!
Co to takiego? To sposób na życie, w którym jest miejsce na mnóstwo przyjemności, a zdecydowanie go nie ma na pośpiech- a wszystko dla zdrowia! Jest to ruch promujący spowolnienie, mimo że powstał we Włoszech jako sprzeciw dla jedzenia typu fast food, to jego popularność przekroczyła granice tego państwa i jest znany niemal na całym świecie. Obejmuje wiele sfer życia: m.in. mieszkania, podróżowania, zdrowego jedzenia, kontaktów międzyludzkich, ekologii, ubrań. Z ekologią łączy się w szczególny sposób. Promuje ograniczenie zanieczyszczeń, dbałość o naturę, zdrowy dla człowieka i Ziemi tryb życia.
Oto kilka głównych zasad dla zainteresowanych zmianą swojego dotychczasowego życia: Zatrzymaj się. Idąc do szkoły czy pracy nie myśl o tym, z czym będziesz musiał się za chwilę zmagać. Zauważ otaczające Cię piękno. To jak miło uśmiecha się do ciebie pani na ulicy i doceń fakt, że drogę umila Ci świecące Słońce. Odłącz się. Spróbuj przez kilka dni być offline. Bez portali społecznościowych, bądź wolny od forów internetowych i wszystkich tego typu zakątków internetu. Uwierz, świat się nie zawali, a Ty z pewnością poczujesz się lepiej. Dzięki nowym, urządzeniom z dostępem do internetu dzielimy się każdą napotkaną rzeczą ze światem. Tym samym śledzimy co nowego u znajomych każdego dnia. Nie ma w tym nic złego, lecz jak we wszystkim trzeba znać umiar, którego niestety coraz bardziej nam brakuje. Nie będziesz doskonały. Wszędzie pełno jest trenerów i doradców, którzy mówią nam co robić i jak "dobrze" postępować. Co z indywidualnością i byciem sobą? Nie musisz być perfekcyjny, po prostu bądź dobry w tym co robisz, czerp z tego satysfakcję, a przez to bądź szczęśliwy! Każdy z nas ma wady, ale da się z nimi żyć. Mam czas wolny. Wolny. Czy wiesz, że 70% z nas na spędzanie swojego wolnego czasu wybiera oglądanie telewizji? A co z nic nie robieniem? Czy zawsze musimy zajmować czymś swoją uwagę? Książką, filmem, spotkaniem ze znajomymi? Oczywiście nie jest to złe i każdy z nas spędza swój wolny czas jak tylko chce, ale może po prostu przeznaczmy go na zwykle leżenie lub krótką drzemkę? Dobrze nam to zrobi! 7
Slow food. Nieważne co, ważne jak szybko! W dzisiejszych czasach, gdzie pośpiech i nieustanny ruch dopada niemal każdego, nie zwracamy tak dużej uwagi na to co, gdzie i z kim jemy. Fast food opanował cały świat i nie możemy się temu dziwić. Swoją olbrzymią popularność zawdzięcza ludziom, którzy zmuszeni są do takiego jedzenia przez swoją pracę czy natłok obowiązków. Jednak nie jest to wystarczająca wymówka! Slow food to niespieszny, wspólny posiłek, odkrywanie smaków i zapachów- docenią to nie tylko nasze kubki smakowe, ale i cały organizm, bo to po prostu zdrowe! Zatrzymaj się na chwilę i zjedz porządny, pełnowartościowy posiłek, na pewno tego nie pożałujesz. Doceniaj małe i duże sukcesy. Wytyczaj sobie nowe cele i dąż do ich realizacji, ale zamiast widzieć tylko to ile jeszcze musisz zrobić, zobacz co już udało Ci się osiągnąć. To naprawdę pomaga w dalszym działaniu! Miej marzenia i je spełniaj. Kieruj się w życiu pasją. Pamiętaj, że kiedy podążasz ścieżką marzeń wszystko jest możliwe. Nie daj sobie wmówić, że się nie spełniają! Kiedy bardzo czegoś chcesz, wierzysz, że Ci się uda i przede wszystkim starasz się ze wszystkich sił to osiągnąć, wszystko jest możliwe. (Jedno spełnione marzenie daje motywację na realizację trzech następnych!) Mniej, ale lepiej. Kupować mniej, ale lepszej jakości tak, by starczyło na dłużej. Tym samym nie staniemy się wyznawcami konsumpcjonizmu. Zawsze wybieraj najlepszą jakość. Wszystkiego. Nie odmawiaj sobie, bądź wybredny. To kryterium zdecydowanie ułatwia wybory. Wyluzuj. Nie kumuluj stresu, radź sobie z nim na swój własny, kreatywny sposób. Adrenalina i napięcie jest ważne, ale w odpowiednich ilościach. Pamiętaj, żeby nie tłumić niczego w sobie!
Bądź asertywny. Nie daj sobie wchodzić na głowę i nie rób tego innym. Zarządzaj sobą w czasie. Strata czasu to poczucie po zrobieniu czegoś, że mogliśmy lepiej spożytkować ten czas. Nie pozwalaj sobie na to. Kreatywnie zaplanuj swój dzień (ale nie co do minuty!) Nic nie muszę, wszystko mogę! Pielęgnuj swoją wolność, uwierz w siebie. Niech nikt cię nie ogranicza. Przecież sam możesz decydować o swoim życiu. MOŻESZ. Miej własne zdanie, bo ono definiuje ciebie. Ważne jest, żeby mieć własny pogląd, ale uzasadniony. Lepiej nie mieć określonego stanowiska w jakiejś sprawie, niż powtarzać bezmyślnie czyjąś opinie. Nie musisz znać się na wszystkim i w każdym temacie przyjmować określone stanowisko. Naucz się kontrolować emocje. Wykorzystuj je i fakt, że je przeżywasz. Większość ludzi traktuje wiele spraw beznamiętnie, bo tak jest prościej. Żyj pełnią życia, nie zamieniaj się w bezuczuciową maszynę. Dzięki emocjom doświadczamy życie wszystkimi zmysłami. Optymistycznie patrz w przyszłość. Takim ludziom prościej się żyje. Nie martw się na zapas, myśl pozytywnie, to nic złego! Po przeglądnięciu kilku ciekawych stron internetowych i bliższym zapoznaniu się z tym wspaniałym stylem życia stworzyłam kilkanaście przydatnych porad i obiecałam sobie, że czasem z nich s k o r z ys t a m . Z wo l n i e n i e tempa, wyłączenie się od świata wydaje się ciekawą propozycją, z której mam zamiar skorzystać. Ty też spróbuj! [AŻ]
8
PARKI JADALNE “Jesteś głodny? Masz ochotę na świeże owoce i warzywa, w dodatku za darmo? Bierz kosz i idź do parku, a właściwie do „lasu jadalnego.” Tak na stronie www.ulicaekologiczna.pl twórcy opisują możliwość, jaką już niedługo będą mięli mieszkańcy Seattle. W mieście tym powstał innowacyjny pomysł stworzenia prawie 3 hektarowego „parku jadalnego”, którego pierwsza część ma być otwarta już tej wiosny. Na czym ma to polegać? Las żywnościowy Beacon Food Forest ma być miejscem, gdzie każdy bez względu na stan majątkowy, bo bezpłatnie, będzie mógł spędzać czas na świeżym powietrzu, jednocześnie korzystając z darów natury, w postaci jabłek, orzechów, jagód, świeżych warzyw i ziół, pośród wielu ścieżek spacerowych i miejsc do zabaw dla dzieci. W projekt prócz fachowców zaangażowała się także ludność Seattle. Mieszkańcy chętnie pomagają w sadzeniu roślin i w uprawie ich. Zamiarem projektantów jest to, aby w przyszłości miejsce to stało się „naturalnym, darmowym, owocowo-warzywnym marketem”. [AC]
10 NAJBARDZIEJ EKOLOGICZNYCH MIAST 1. Rejkiawik (Islandia) – autobusy w tym islandzkim mieście są zasilane wodorem, przez co Rejkiawik ma najmniejszą emisję dwutlenku węgla do atmosfery. Energia w tym mieście pochodzi z odnawialnych źródeł geotermalnych.
2. Portland (USA) – miasto to ma pr z yj ętą p ol it yk ę ek ologic zną. Wprowadzono wiele ścieżek rowerowych, aby zachęcić swoich mieszkańców do poruszania się na rowerach i co za tym idzie, zmniejszyć emisję spalin. 3. Kurtyba (Brazylia) – miasto o podobnej polityce co Portland. 4. Malmo (Szwecja) – to miasto zielone. Słynie ono z licznych parków i skwerów. 5. Vancouver (Kanada) – 90% energii jest dostarczanych z odnawialnych źródeł, takich jak wiatr, woda i Słońce. 6. Kopenhaga (Dania) – jest
najczęstszym gospodarzem światowych konferencji klimatycznych. 7. Londyn (Anglia) – stolica Wielkiej Brytanii przechodzi wiele zmian na rzecz ekologii. Wprowadza w życie odnawialne źródła energii, tworzy nowe parki i skwery. 8. San Francisco (USA) – prawie 1/5 powierzchni miasta stanowią parki i tereny zielone. Wiele nowych budynków jest też wyposażonych w odnawialne źródła energii. 9. Sydney (Australia) – miasto kładzie ogromny nacisk na edukację ekologiczną społeczeństwa. Obniża emisję dwutlenku węgla do atmosfery. 10. Barcelona (Hiszpania) – na terenie miasta jest wiele parków i ogrodów. Ze względu na swoją lokalizację miasto czerpie energię ze słońca. Źródło: www.antynews.pl [PF] 9
CZYTAJ, UCZ SIĘ, POSZERZAJ pomysły zastosowania rozwiązań w życiu codziennym. Znajdziecie tutaj przepisy na HORYZONTY
naturalne kosmetyki oraz propozycje miejsc, w które warto wybrać się w www.blog-ekologiczny.blogspot.com wolnym czasie! na tym blogu możecie znaleźć porady, wiadomości oraz ciekawostki, jak żyć "Ekologiczne dzieciaki. 100 rzeczy, ekologicznie. które możesz zrobić, by ocalić planetę" Autorzy książki: Kim McKay i Jenny www.ekocodziennie.wordpress.comNa blogu znajdziemy pomysły ekologiczne Bonnin proponują nam 100 zabawnych, i oszczędności z t y m a za razem ciekawych i praktycznych związane. Możemy tu znaleźć tematy wskazówek i sposobów na zmniejszenie z działów o urodzie, rekreacji oraz naszego niekorzystnego wpływu na klimat. Ta książka pozwala nam zastanowić się zdrowiu. nad swoim wpływem na środowisko. Książka ma też walory edukacyjne – www.ekologia.plmożemy pokazać dzieciakom, że ekologia Jest to portal ekologiczny dotyczący nie jest trudna, ani nudna. ochrony środowiska i przyrody. Znaj dziec ie na nim inf orm acj e o ekologicznym stylu życia, najświeższe wiadomości ze świata ekologii, ochrony środowiska, jak i również oferty pracy! www.ekoquchnia.pl- nie wiecie co zrobić na obiad? Jak się zdrowo odżywiać? Ten blog jest właśnie dla Was! Prowadzi go podyplomowa dietetyczka, obecnie nauczycielka biologii. Jej życiową misją jest "pokazanie wszystkim niedowiarkom, że nieprzetworzone roślinne jedzenie może być naprawdę pyszne." "Dlaczego my mamy oszczędzać wodę?" P u b l i k ac j a s k i e r o wan a za r ó wn o do dorosłych jak i dzieci zaskakuje ciekawym i, bogato ilustrowanymi przykładami dotyczącymi użycia wody. Z książki można dowiedzieć się skąd się bierze woda w kranie, jak długą drogę przebyła do naszych domów oraz jak woda krąży w przyrodzie? Książeczka zachęca nas także do oszczędzania wody pokazując, że to, ile w przyszłości będzie www.vivateco.pl- na tej stronie wody pitnej na świecie zależy właśnie znajdziecie sprawdzone sposoby i od nas. 10
na takie rolnictwo prężnie rozwija się w USA. Jedna z największych metropolii na świecie ma też największy „dachowy ogród”. Na dachu sześciopiętrowego budynku mieści się Brooklyn Grange – jest farma o powierzchni około 3716 metrów kwadratowych. Hoduje się na niej ponad 40 odmian warzyw, w tym pomidory, paprykę, jarmuż, koper włoski, sałatę, praktycznie wszystkie rośliny " Ak ad emi a Eko logii Seg reg uj ę korzeniowe i wiele odmian ziół. odpady." Jest to kontynuacja wcześniej opisanej książki, zawiera szczegółową instrukcję, w jaki sposób segregować odpady. Można się z niej dowiedzieć co należy zrobić z zakrętkami butelek plastikowych i szklanych. W książce zostały wprowadzone i wyjaśnione hasła związane z ekologią takie jak: recykling, utylizacja. Na końcu znajdziecie również quiz sprawdzający zdobytą wiedzę oraz dyplom Superekologa! [AG] "Akademia Ekologii Dbam o środowisko" - gdzie wyrzucić butelkę po mleku oraz skąd się biorą zanieczyszczenia powietrza? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań poznacie, bawiąc się i rozwiązując ćwiczenia z Eko-Skrzatem- głównym bohaterem tej książki. W środku znajdziecie też plansze do eko-gry :)
OGRODY NA DACHACH DOMÓW Domowy ogród to rzecz normalna na wsiach przy domkach jednorodzinnych. Ale czy możliwe jest posiadanie takiego domowego ogrodu w mieście? Bez namysłu nasuwa mam się odpowiedź nie – a jednak to jest możliwe. Wielu ludzi posiadających balkony prowadzi swój mały ogródek z ziołami przydatnymi do potraw, często doniczki z bazylią czy rozmarynem stoją na parapetach w kuchni. Istnieją jednak na świecie ogrody na dachach, na wolnych przestrzeniach, gdzie jest miejsce na uprawę. Jest to coraz szybciej rozprzestrzeniające się zjawisko na świecie – swoisty trend. Takie miejskie uprawy znajdują się już w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Chinach, Niemczech czy Holandii. Moda
Jedną z największych zalet takich rozwiązań jest zaoszczędzenie ziemi. Koszt transportu warzyw i owoców z takich farm zbliża się do zera, a co za tym idzie miej dwutlenku węgla przedostaje się do atmosfery. Takie rozwiązania stosują też wielkie firmy – pracownik na przerwie idzie do ogrodu i przegryza marchewką prosto z grządki. Proste, tanie i i przyjemne. Czy dojdzie do tego, że za jakiś czas, każde miasto będzie miało swoje plantacje warzyw i owoców? Jestem tego bardzo ciekawa. źródło: www.ekologia.pl/srodowisko/ s pec j alne/f arm a- w-m ies c ie- s wie zewarzywa-i-owoce-prosto-zdachu,16666.html [PF] 11
5 POMYSŁÓW NA EKOZBIÓRKĘ to dobry pomysł na zbiórkę: po pierwsze W tym artykule zdradzimy Wam kilka sposobów na to, jak zorganizować zbiórkę dotyczącą ekologii. Zawsze należy pamiętać, że harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać.
dajemy naszym harcerzom możliwość zdobycia wiedzy i zobaczenia nowych rzeczy, a po drugie prezentujemy harcerzom kolejne zawody, które będą mogli wykonywać w swojej przyszłości.
1. Pokaz mody ekologicznej – zbiórka wymaga małego przygotowania. Na wcześniejszym spotkaniu, koniecznie powiedzcie swoim podopiecznym, aby przez cały tydzień zbierali makulaturę i inne materiały nadające się do recyklingu (ponownego użycia po wcześniejszym przetworzeniu). Mogą to być stare gazety, puste plastikowe butelki, tekturowe opakowania i inne tego typu rzeczy. Podczas zbiórki, podzieleni na mniejsze grupy, przygotowują z zebranych materiałów ekologiczne przebrania na pokaz mody. Przydatne będą różnego rodzaju kleje, taśmy, nożyczki i inne przybory przydatne do prac manualnych. Nakład finansowy potrzebny do przygotowania zbiórki jest bardzo mały, a sama zabawa w projektowanie ubrań przynosi wiele radości. Pamiętajcie o tym, żeby po zbiórce posegregować pozostałe odpadki i wyrzucić do odpowiednich pojemników. Propozycja skierowana do: zuchów, harcerzy, harcerzy starszych.
Propozycja skierowana do: harcerzy, harcerzy starszych.
2. Wyjazd do rezerwatu przyrody/ nadleśnictwa – najlepiej zorganizować go podczas weekendu, np. jako kilkugodzinną sobotnią zbiórkę. Przed wszystkim należy dowiedzieć się, gdzie w pobliżu miejsca naszego zamieszkania znajduje się ciekawe pod względem przyrodniczym miejsce takie jak: rezerwat przyrody, park krajobrazowy czy po prostu zwyczajna siedziba nadleśnictwa, nawiązać kontakt z obiektem oraz umówić datę i termin spotkania. W większości przypadków lekcje ekologiczne w takich miejscach są darmowe, czasami wymagana jest symboliczna opłata. Jest
zuchów,
3. Akcja – segregacja – idealnie nadaje się na zadanie zespołowe lub projekt starszoharcerski. Wymaga on kilku spotkań, przygotowania materiałów, a następnie nagłaśniania akcji. Podczas pierwszych zbiórek należy przygotować kilka pojemników, do których składowane będą odpady, takie jak: zużyte baterie, zużyte żarówki, sprzęt elektroniczny itp. Następnym krokiem jest rozmowa z władzami miasta w celu zatwierdzenia akcji i rozlokowania pojemników na terenie miasta. Kolejnym elementem projektu jest promocja – należy w jasny sposób przekazać mieszkańcom miasta wieść o tym, że w danym dniu w danym miejscu odbywać się będzie zbiórka odpadów. Dalej pozostaje tylko koordynacja nad właściwym przebiegiem segregacji, a następnie przekazanie zebranych przedmiotów do miejsc ich utylizacji. Na bazie tego zadania można realizować część wymagań ze sprawności ekologicznych. Propozycja skierowana do: harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników, zuchów, harcerzy. 12
4. Dzień Ziemi – Sprzątanie Świata – Ziemia daje nam tak wiele, więc zróbmy też coś dla niej. Wiadomo, że jednego dnia nie uda nam się wysprzątać całego miasta, ale na początek warto zacząć od jakiegoś małego obszaru. Może to być park miejski, w którym odbywają się nasze zbiórki czy też dziedziniec szkoły, w której działa nasza drużyna. Wszystko, co będzie nam potrzebne to paczka worków na śmieci i lateksowe rękawiczki. Wystarczy podzielić harcerzy na małe grupy i przydzielić im dane rejony sprzątania, przypominając o segregacji śmieci. Jeśli wprowadzimy do tego element współzawodnictwa (wygrywa grupa, której rejon pozostał najczystszy wygrywa) stanie się to dobrą zabawą dla harcerzy. Można do tego dodać jeszcze jakiś ciekawy element – nagrodę, dla tych, którzy zbiorą najwięcej lub znajdą najciekawszy śmieć. Fajnym pomysłem na zakończenie takiej zbiórki jest sadzenie drzewek – wcześniej załatwione sadzonki można wkopać w miejsce wyznaczone przez władze i wbicie pamiątkowej tabliczki „Aleja drzew …(nazwa drużyny)” napawa dumą każdego z harcerzy. To coś, co po nich pozostanie na trwałe. Propozycja skierowana do: zuchów, harcerzy.
5. Dzień z WWF (Światowa Organizacja na rzecz Przyrody). Celem takiej zbiórki
byłob y poznanie wym ierając ych gatunków zwierząt, zaznajomienie się ze współczesnymi problemami przyrody i działaniami WWF na rzecz ochrony środowisk a naturalnego (strona organizacji: www.wwf.pl). Zbiórka mogłaby mieć charakter filmowyorganizacja dysponuje całym zapleczem filmowym obrazującym zagrożenia dla przyrody, zwierząt i ludzi. Podsumowanie zbiórki mogłoby stanowić stworzenie „alertu dla przyrody”- wypisanie zagrożeń oraz sposobów na ich rozwiązanie zebrane w konkretne działania. Propozycja skierowana do: harcerzy starszych i wędrowników. [PW]
E-DOKUMENTY Stos kartek, wieża Eiflle z segregatorów i książek na biurku...Zdarza Wam się to? Nie? Mi też nie! Dlaczego? Era komputera i internetu pociągnęła za sobą wiele zmian i uproszczeń dla ludzi. Pojawiły się tzw E-dokumenty. Czym są e-dokumenty i dlaczego warto je stosować? E-dokument to dokument w postaci pliku tekstowego, graficznego, muzycznego, filmowego lub mieszanego będącego wynikiem pracy z danym programem komputerowym, dający się zapisać, a następnie odczytać. Zalety e-dokumentów: - ograniczenie kosztów i zużycia papieru, wydruku, wysyłki, archiwizowania ton papierowych dokumentów - podniesienie komfortu pracy i oszczędność czasu dzięki automatycznemu podpisaniu e-faktury i wysłaniu jej na adres e-mailowy odbiorcy - możliwość wystawiania dokumentów od razu w formie elektronicznej i automatyczne ich rejestrowanie - edytowanie dokumentów on-line przez kilka osób jednocześnie [DO] 13
EKOMODA Ekomoda-trend czy nowy sposób myślenia? Statystyki pokazują, że przemysł odzieżowy jest jedną z najbardziej szkodliwych dla środowiska gałęzi handlu na świecie. Produkcja materiałów, takich jak bawełna, wełna i tworzywa sztuczne niesie ze sobą ogromne zanieczyszczenie środowiska. Udało się oszacować, że 1 kg bawełny potrzebnej do wyprodukowania jednego t-shirtu i jednej pary jeansów zużywa się ponad 20 tys. litrów wody, a więc uprawa bawełny odpowiada za 1 – 6% ogólnoświatowego zużycia słodkiej wody. Wiąże się ona również ze stosowaniem dużej ilości pestycydów, co może prowadzić do wyjałowienia gleby z okolic upraw. Obliczono, że w krajach rozwijających się ok. 50% wszystkich substancji do zwalczania szkodników stosowanych jest właśnie przy uprawach bawełny, a jak podaje WHO – co roku na całym świecie dochodzi nawet do 20 tys. zgonów w wyniku przypadkowego zatrucia tymi syntetycznymi substancjami. Czym właściwie jest ekologiczna moda? Nazwa ta przyszła do Polski z Zachodu, gdzie ekologiczny ruch istnieje już od kilkudziesięciu lat. Pod hasłem ekomoda kryją się dwa zagadnienia: ekologia oraz etyka procesu produkcji. Ekomoda jest odpowiedzią na ogromną eksploatację środowiska naturalnego w procesie produkcji odzieży oraz nieetyczne warunki pracy w fabrykach odzieżowych w krajach trzeciego świata. Niektórzy producenci wykorzystują materiały ekologiczne, czyli materiały pochodzenia naturalnego, jak bambus lub bawełna organiczna, przy uprawie których nie stosuje się środków chemicznych. Inni korzystają z materiałów pochodzenia wtórnego np. pozyskiwane z recyklingu. W wiosennym wydaniu Wszechwiednika c hc em y W am pr zes tawić k ilk a
ekologicznych strojów. Kto wie, może ekomoda zagości także w naszym hufcu?
Mater iały poc hodzą www.ulicaekologiczna.pl [AG] 14
ze
s tr ony:
PET KREATYWNIE Pusta plastikowa butelka - i co dalej? Można ją wykorzystać na różne s p o s o b y . J e d n a k o d początku poznajmy materiał, czyli czym jest PET? To skrót nazwy tworzywa sztucznego znanego od roku 1941, którego pełna nazwa brzmi politereftalan etylenu. Od połowy lat siedemdziesiątych coraz więcej PETa zużywa się do wytwarzania opakowań, głównie butelek do napojów. Butelka z plastiku o popularnej nazwie PET stała się kłopotliwym odpadem XXI wieku i to nie tylko w Polsce. Trudno się dziwić skoro tyle artykułów jest w nie pakowanych. Problem ten dotyczy wszystkich krajów wysoko uprzemysłowionych. Produkcja opakowań plastikowych jest masowa i przewyższa możliwość selektywnej zbiórki odpadów. Statystyki podają, iż Polacy opróżniają rocznie 110 tyś. ton butelek, a jedna tona to 25 tyś sztuk, z czego roczny odzysk to ok. 50 tys. ton w skali kraju (dane za 2009 rok). Miesięcznie na wysypisko trafia tysiące ton śmieci, co prawda nie są one szkodliwe, ponieważ nie emitują szkodliwych substancji, ale w szybkim tempie zaśmiecają otoczenie. Butelka PET stała się jednym z najbardziej kłopotliwych śmieci naszego wieku i nie tylko w Polsce, bo PET jest międzynarodowy. W zagadnienie PET wlicza sie: folia opakowaniowa, opakowania po chemii gospodarczej, kubki po lodach, margarynach i tp., a także skrzynki PP i wiele innych opakowań, które wymyślił na własny użytek człowiek. Wtórne zastosowanie PETa: - włókna i przędze ( np. przędza dywanowa, przędza dla przemysłu tekstylnego), - płyty i folie (np. do termoformowania opakowań nie spożywczych typu tacki,
pudełka oraz opakowań spożywczych, w których tworzywo wtórne stanowi warstwę środkową - wyroby formowane przez wtrysk (np. dodatek do tworzywa pierwotnego do 20%, produkcja elementów k ons tr uk c yj n yc h mebli, części wyposażenia wnętrz samochodowych, pojemniki itp. ), - żywica poliestrowa (wiadomości o PET: www.recykling.pl) Jednak opakowania tego typu mogą mieć drugie życie. Kilka przykładów:
lampa wykonana z plastikowych łyżek i 5 l butelki po wodzie
coś dla “Wodnych Stworków” ryba z butelki PET 15
SZTUKA PRZETWARZANIA
pojemniki na kredki
PETogród - butelki jako doniczki
Panuje moda na ręcznie robione rzeczy, można w tym nurcie wyodrębnić pewien bardzo proekologiczny trend, określany upcycling (czyli przeróbką czegoś zbędnego na rzecz o jakiejś wartości), trashion (połączenie słów „trash” i „fashion”, czyli „moda na śmieci”) lub recyklingart Upcycling może dotyczyć wszystkiego, od przedmiotów służących wyłącznie ozdobie, przez przeróbki niemodnych ubrań na nowe stroje budzące okrzyki zachwytu (przerabianie starej koszuli na sukienkę) lub zazdrości, aż po tworzenie całkiem praktycznych sprzętów. Jedynym ograniczeniem jest wyobraźnia twórców. To właśnie bardzo popularne ostatnio meble czy ogrody z palet transportowych i skrzynek, mozaiki ścienne z połamanych płyt CD, kocie drapaki ze starych kartonów - to właśnie jest sztuka przetwarzania. Warto czasami nadać drugie życie przedmiotom, które pozornie są do wyrzucenia. Może odkryjemy w sobie artystę?
PETart butelki jako kwiaty doniczkowe [HM] [HM] 16
SZTUKA HARCERSKIEGO KAMUFLAŻU Kamuflaż czyli działanie mające na celu ukrycie osoby lub przedmiotu. Rozpatrując sprawę kamuflażu, należy zadać sobie pytanie po co w ogóle harcerzom kamuflaż ? Odpowiedzi na to pytanie zawierają się w sztuce przetrwania. Zwierzęta wykorzystują sztukę kamuflażu, aby uchronić się przed drapieżnikami lub gdy same są drapieżnikami i polują na swoją ofiarę. Przekładając to na człowieka-harcerza kamuflaż ma na celu ukrycie go przed przeciwnikiem podczas gry w podchody, czy umożliwienie podejścia do zwierząt w trakcie, tzw. "bezkrwawych łowów", czyli polowań z aparatem fotograficznym. Takie umiejętności są też przydatne, gdy próbujemy zdobyć pożywienie. Samo słowo kamuflaż kojarzy nam się z charakterystycznymi plamami na tkaninie z której wykonane są mundury wojskowe. Wbrew pozorom zielony odcień munduru harcerskiego też jest kamuflażem. Oliv Drab, bo tak brzmi poprawna nazwa tego koloru próbuje zakamuflować mundur wśród zieleni lasu. Popularnym wśród harcerzy jest polski kamuflaż wz.93 Pantera bardzo często błędnie nazywanym Moro. Kamuflaż ten bardzo dobrze kamufluje się w polskich lasach w okresie jesiennym i wczesnowiosennym.
Na okres wakacyjny idealnym wręcz kamuflażem jest amerykański M81 Woodland. W okresie wysokich temperatur i małej ilości opadów, kiedy trawy są suche, dobrym wzorem maskującym jest Camogrom będący polską kopia amerykańskiego kamuflażu Multicam.
M81 WOODLAND
CAMOGROM
Wśród tylu rodzajów kamuflaży przez znaczną większość harcerzy wszystkie nazywane są "moro", przyjrzyjmy się więc czym tak naprawdę jest moro. Poprawna nazwa tego kamuflażu to wz.68 Moro. Był to kamuflaż używany przez wszystkie formacje mundurowe w latach 1969-1989. Obecnie zastąpiony kamuflażem Pantera, lecz nazwa pozostała.
WZ. 68 MORO
WZ. 93 PANTERA
Kamuflaż to bardzo szeroka dziedzina która przydaje się harcerzom podczas ich harcerskiego życia, a wzory maskujące kojarzone wyłącznie z wojskiem nie zawsze służą celom militarnym. [JS] 17
sałatkach owocowych, napojach, czy konfiturach. W Chinach nieobrana karambola używana jest jak warzywo, bez Moje zainteresowanie nietypowymi skórki natomiast – jak owoc. roślinami zaczęło się od próby ukorzenienia pestki awokado i śledzenia z zapartym tchem jak najpierw powoli wychodził z niej korzeń, potem łodyżka, następnie zaczęły pojawiać się pierwsze liście. Teraz drzewko ma już 70 cm wysokości. W kolejce do zasadzenia czeka kawa arabska i kiwano… stąd pomysł, aby pokazać Wam 10 najdziwniejszych, jadalnych roślin świata. KIWANO - roślina z rodziny dyniowatych, smak i zapach rośliny przypomina połączenie kiwi i banana, z połączenia PITAJA - smoczy owoc. Pochodzi nazw tych owoców powstała właśnie z Meksyku i Ameryki Środkowej. Pitaja nazwa kiwano. Kiwano jest nazywane jest kaktusem, którego pnącza wspierają także kolczastym ogórkiem, rogatym się o drzewa i skały, a jego wielkie kwiaty ogórkiem lub rogatym afrykańskim kwitną tylko jedną noc (kilka razy do melonem, gdyż jest spokrewnione ze roku). Miesiąc później pojawiają się zwyczajnym ogórkiem działkowym, różowe lub intensywnie żółte owoce, które jednakże ma bardziej oryginalny wygląd mają słodki, lekko kwaskowaty smak i są i smak. Można go spotkać w jednym bardzo orzeźwiające. Wykorzystuje się je jako składnik m.in. lodów, chłodzonych z napojów FRUGO. tortów, kremów czy musów.
10 NAJDZIWNIEJSZYCH, JADALNYCH ROŚLIN ŚWIATA
KARAMBOLA - czyli owoc z drzewa zwanego oskomian pospolity. Karambola jest ceniona nie tylko ze względu na słodko-kwaśny smak, lecz także ze względu na wygląd - pokrojony na plasterki owoc przypomina gwiazdę. Karambola jest wykorzystywana m.in. w
DURIAN - najbardziej śmierdzący owoc świata - ma owalny kształt, osiąga do 40 cm długości i 5 kg wagi. Owoc wydziela charakterystyczny wyjątkowo silny zapach, który opisywany jest jako woń padliny lub zgniłej cebuli, mimo to dla
18
Azjatów jest on najsmaczniejszym owocem, gdyż pod zieloną, kolczastą skórką skrywa słodki miąższ o smaku porównywanym do mieszanki lodów truskawkowych i bananów. Jest nazywany również królem owoców, ponieważ jedną sztuką można wykarmić kilka osób.
KAKI - zwana inaczej m.in. persymoną przywędrowała do nas z Chin. Swoim wyglądem przypomina spłaszczonego pomidora o intensywnie pomarańczowym lub złotobrunatnym kolorze. Dojrzały owoc kaki ma słodki smak i jest doskonałym źródłem witaminy A, zawiera też witaminę C i błonnik. Musicie wiedzieć, że warto jeść kaki, ponieważ ten owoc obniża cholesterol i zabija komórki rakowe.
RAMBUTAN inaczej nazywany jagodzianem to owoc pochodzący z Indonezji. Jest słodki i soczysty - z wyglądu i smaku przypomina liczi, ale jest bardziej orzeźwiający. Stosuje się go jako dodatek do owocowej sałatki, soków, sosów czy też potraw mięsnych. Zawiera dużą ilość witaminy B12 oraz witaminy C.
YANGMEI - owoc chińskiego drzewa truskawkowego, które rośnie głównie w Chinach. Owoce są jadalne, bardzo soczyste i słodkie w smaku, a połowę ich wnętrza zajmuje pestka. Musicie jednak pamiętać, że owoce przed zjedzeniem należy sparzyć, aby je zdezynfekować.
19
DULSE - zwany również m.in. czerwonym wodorostem dulse. Dla mieszkańców Islandii dulse to znana przekąska, a także jedno z głównych źródeł błonnika. Wodorosty dulse zawierają m.in wapń, potas, magnez, żelazo, jod oraz witaminy A, B1, B2, B3, B6, B12, C i E. Stosuje się je jako np. jako posypkę do sałatek oraz dodatek do sosów sałatkowych, dodatek do zup, gulaszu, gęstych zup rybnych oraz zapiekanek.
źródła: www.poradnikogrodniczy.pl/kiwano-ogorekkolczasty.php www.opdycha.pl/najdziwniejsze-i-najciekawsze -owoce www.delima.pl www.tesco.pl/kulinarni-lowcy-smakow/t/pitajauprawa wiadomosci.onet.pl/nauka/rozwiazanosmierdzaca-zagadke-duriana/16zqh kuchnia.wp.pl/kat,1037879,title,Duriannajbardziej-smierdzacy-owocswiata,wid,16106241,wiadomosc.html www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/zasadyzywienia/owoc-kaki-czyli-persymony-zabijakomorki-rakowe_38540.html wwww.polki.pl/we-dwoje/ nietypowe;owoce;tropikalne,artykul,26381.html www.urodaizdrowie.pl/najdziwniejsze-owocena-swiecie www.bogutynmlyn.pl/html/4023.html www.pro-test.pl/article_article/163816,0/Ma% C5%82o+znany+owoc_Chlebowiec.html zdjęcia: commons.wikimedia.org
[MP] OWOC CHLEBOWCA - pochodzi z Azji i ma owalny kształt. Może osiągać nawet metr długości i ważyć 10-40 kg. Pod twardą, żółtą lub zieloną skórką możemy znaleźć liczne owoce wielkości winogron, a w nich z kolei mniejsze pestki. Miąższ owocu chlebowca przypomina smak fig oraz chleba z lekko wyczuwalną, delikatną nutą miodu. Jadalne są jedynie: miąższ chlebowca oraz nasiona, które jednak najpierw trzeba ugotować, usmażyć lub upiec. Owoc zawiera dużo potasu, wapnia i fosforu, jego miąższ jest wykorzystywany między innymi do wyrobu mąki.
Ogólnopolski Tydzień Wegetarianizmu: zamów bezpłatne materiały i przyłącz się do akcji! Więcej informacji na stronie: www.tydzienwege.pl 20
XXII FINAŁ WOŚP 12. stycznia 2014 roku Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy grała na zakup specjalistycznego sprzętu dla dziecięcej medycyny ratunkowej i godnej opieki medycznej seniorów.
czemu pobiliśmy ubiegłoroczny rekord. Jeśli masz pomysł na atrakcje, które mogą zostać zorganizowane w trakcie XXIII Finału WOŚP w Oleśnicy w styczniu 2015 roku, albo chciałbyś nam pomóc w inny sposób, skontaktuj się z nami: jesteśmy otwarci na współpracę, nowe pomysły, inwencje – wystarczy napisać do nas maila na adres wosp@olesnica.zhp.pl lub osobiście odwiedzić biuro Komendy Hufca ZHP Oleśnica. Dziękujemy wszystkim, którzy przyłączyli się do wspólnego grania z WOŚP To dzięki Wam uzbieraliśmy prawie 2000 zł więcej niż w roku ubiegłym! Do zobaczenia za rok! [MP]
My również przyłączyliśmy się do grania na ratunek razem z WOŚP. Oleśnicki sztab tworzyli jak zwykle instruktorzy i harcerze z naszego hufca, a na czele sztabu w tym roku stanęła pwd. Katarzyna Suchińska. XXII Finał w Oleśnicy w skrócie: W trakcie XXII Finału na oleśnickie ulice wyruszyło 155 wolontariuszy.
WARSZTATY PROMOCJI PR LAB W KRAKOWIE
Dwie druhny z naszego hufca, dwa weekendy ciężkiej pracy i ponad 300 kilometrów - to nic innego jak warsztaty PR LAB. Dh. Dominika Olejnik oraz dh. Natalia Łuczak oczywiście je ukończyły. Przez dwa weekendy (1719.01 oraz 24-26.01) dziewczyny uczestniczyły w warsztatach dotyczących promocji i wizerunku harcerstwa przygotowanych przez kadrę Chorągwi Krakowskiej. Obie druhny poszerzyły swoje umiejętności w takich dziedzinach, jak projektowanie stron WWW, radzenie sobie z sytuacjami kryzysowymi czy grafika użytkowa. Do Oleśnicy wróciły zadowolone i pełne zapału do działania w Tego dnia sztab mieścił się w Korelacie, Hufcowym Zespole czyli w budynku Spółdzielni Mieszkaniowej Promocji i Informacji. ZACISZE Wszyscy członkowie naszego sztabu pracowali nieodpłatnie i nie czerpali żadnych korzyści majątkowych z tytułu uczestnictwa w Sztabie WOŚP. [DO] & [NŁ] Nasz sztab zebrał 54.161,92zł, dzięki 21
OKULARY DLA SYBERII Hufiec ZHP Oleśnica im. Bohaterskich Lotników Polskich, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Mikołaja Reja w Oleśnicy oraz Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Łuczyna włączyły się do akcji „Okulary dla Syberii”, mającej na celu pomoc Polakom mieszkającym na Syberii. Jej inicjatorem jest polski podróżnik, Romuald Koperski.
wysłać do organizatorów akcji. W lutym czeka je podróż wraz z grupą okulistów i optometrystów do odległej Chakasji, gdzie mieszka duża syberyjska Polonia. Tam specjaliści będą dobierali okulary potrzebującym odpowiednio do wady wzroku. Szczegóły dotyczące zbiórki: Okulary przynosili młodsi i starsi mieszkańcy naszego Powiatu. Do biura Komendy Hufca ZHP Oleśnica wpłynęły 52 pary okularów. Do Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Oleśnicy przyniesiono 97 par okularów. Do siedziby Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Wsi Łuczyna wpłynęło 45 par okularów. Akcja zaskoczyła nas, jako organizatorów, bardzo pozytywnym przebiegiem. Nie spodziewaliśmy się aż tak ogromnego odzewu ze strony mieszkańców. Zwłaszcza wzruszające historie, które kryją się za poszczególnymi parami okularów: wspominanie wywózek Polaków na Sybir i chęć niesienia pomocy, tym którzy tam mieszkają czy oddanie okularów po zmarłych rodzicach. Chciałabym serdecznie podziękować wszystkim osobom, które przygotowały okulary i przyniosły je w wyznaczone miejsca. Jesteśmy pełni wdzięczności, że znaleźli się ludzie, którzy w tak krótkim czasie zmobilizowali się i przekazali okulary, które przyczynią się do polepszenia jakości życia syberyjskiej Polonii. Dziękuję również Panu Rafałowi Wojtczakowi z Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Mikołaja Reja w Oleśnicy oraz Panu Mirosławowi Nodze ze Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Wsi Łuczyna za pomoc w koordynowaniu akcji „Okulary dla Syberii”.
Przedsięwzięcie polegało na zbieraniu niezniszczonych okularów korekcyjnych dla naszych rodaków, które w tamtym rejonie świata są dla nich praktycznie nieosiągalne. Mieszkańcy muszą jechać wiele kilometrów, aby dostać się do lekarza jednego, potem do drugiego, a później latami czekać na okulary na receptę. Przez tydzień zbiórki na terenie Oleśnicy i Łuczyny (w Gminie Dobroszyce) udało nam się zebrać 194 pary okularów, następnie spakowaliśmy je i zamierzamy [MP] 22
DWA SPOJRZENIA NA ZIMÓWKĘ Tegoroczna II trasa rajdu Zimówka organizowana przez hufiec ZHP Nysa odbyła się w dniach 13-16.02. Kto się na nią wybrał? Oczywiście nasi wędrownicy z 59. DW Lascar z ich drużynowym! Patrol składał się z 8 osób, które wspaniale poradziły sobie z wiosenną pogodą na Zimowym rajdzie. Cztery dni wspaniałej zabawy z nowo poznanymi harcerzami z innych chorągwi. Jak chwalili się organizatorzy “Na tegorocznej II Trasie zagoszczą patrole, aż z 5 województw(...)” i tak też się stało! Łącznie w rajdzie brało udział 14 patroli. Tegoroczną tematyką była Starożytna Grecja… co za tym szło? Przebrania za bogów greckich i inne postacie mitologiczne, multum ciekawych zadań, zdobywanie ognia od Prometeusza na głuchołaskim Olipmie i wiele innych atrakcji! Kto był zapewne do dziś jeszcze jest rozemocjonowany przeżyciami na rajdzie, a kto nie był temu polecamy jechać z nami za rok.
[DO] W dniach 13-16.02.2014 odbyła się kontynuacja zimowego rajdu 'Głuchołazy' pod nazwą 'II Trasa', organizowanego przez Nyską Drużynę „Pomian”. Nasz hufiec reprezentował
patrol składający się z członków 59. DW 'Lascar'. W czwartek (13.02) wyruszyliśmy Harcobusem z Oleśnicy, aby po kilku godzinach bezpiecznie zameldować się w Głuchołazach. Następnie ruszyliśmy na grę terenową po mieście. Koniec dnia zwieńczyliśmy kominkiem otwierającym rajd, podczas którego każdy patrol prezentował krótkie scenki o tematyce rajdu 'Bogowie Olimpijscy'. Po (Za)krótkiej nocy przywitaliśmy dzień drugi, czekała nas wędrówka z Głuchołazów przez pobliskie miejscowości. Przyjemna trasa, piękne, malownicze widoki oraz ciekawe punkty - to jednak nie wszystko. Nasz patrol postanowił przedłużyć sobie drogę, co okazało się ciekawym pomysłem, ponieważ dzięki temu zmierzyliśmy się z rwącą, niebezpieczną rzeką (kilka cm głębokości ;), przez którą musieliśmy się przeprawić. Odświeżeni i pełni energii ruszyliśmy dalej, niestety wizja ciepłego, wygodnego autobusu, który mógł zawieźć nas do Nysy wydała nam się ciekawsza, więc 'ostatnią prostą' pokonaliśmy wraz z innymi drużynami i miłym panem kierowcą. Wieczorem odbył się kulinarny konkurs walentynkowy, gdzie znaleźć można było wiele pyszności i ciekawych pomysłów na 'kolację dla zakochanych'. Następnie kolejny kominek, podczas którego oglądaliśmy krótkie filmiki prezentujące patrole. Trzeci dzień powitaliśmy śpiewająco, zaczynając od rajdowego festiwalu. Uczestnicy zaprezentowali się wspaniale, ale nieskromnie powiem, że to wykonanie naszego patrolu cieszyło się uznaniem innych ;) Po południu odbyła się gra terenowa, tym razem po Nysie, w której organizatorzy zapewnili nam wspaniałą zabawę! Pod wieczór zorganizowano warsztaty o przeróżnej tematyce, więc każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Następnie wzięliśmy udział w ostatnim, rajdowym kominku. Oprócz 23
wszechogarniającego śmiechu dało się zauważyć zadumę, zatroskanie, a może smutek, z powodu zbliżającego się rozstania? Do późnych godzin w całej szkole słychać było struny gitar, radosne śpiewy oraz nieustające rozmowy. W niedzielę rajd oficjalnie zakończył się apelem, podczas którego każdy z patroli został nagrodzony, pod wieloma względami. Walka była wyrównana, więc siódme miejsce (na 14 patroli), które zajęliśmy w ogólnej punktacji, to dla nas powód do dumy. Zwycięstwo wywalczył: "Stop! Teraz węgorz' z Nysy. Uściskom i miłym słowom nie było końca, ale nadszedł czas pożegnania. Tak więc ze wspaniałymi wspomnieniami zakończyliśmy ‘II Trasę'. Za rok wracamy! Przyłączcie się do nas! [Martyna Żarecka]
DMB 2014 Dnia 28.02.2014r kadra naszego hufca spotkała się na obchodach ważnego święta dla harcerzy, jakim jest Dzień Myśli Braterskiej. Spotkanie rozpoczęło się odprawą funkcyjnych, a następnie przeszliśmy do milszej części wieczoru.
Na ten czas zespół programowy przygotował dla nas hufcowy plebiscyt były to wyróżnienia przyznane w 5 kategoriach. Do każdej z nich nominowano 3 osoby, z których każdy obecny wybierał jedną, na którą oddawał
swój głos. Na szczególne uznanie w kategorii „Pomocna dłoń” zdaniem naszych instruktorów, zasłużyła dh. Katarzyna Suchińska. Dh. Marlenę Piotrowską odznaczono zasłużonym tytułem „Wzoru wychowawców”. Jako „Świeżo upieczony funkcyjny” zadebiutowała dh. Dominika Olejnik, a w kolejnej zaszczytnej kategorii „Duszy towarzystwa” zwyciężyła dh. Lajla Cencner. Za „Promień słońca” naszego hufca uznano dh. Aleksandrę Czaplę. Każda z tych osób dostała pamiątkową, drewnianą tabliczkę, a wszyscy z obecnych na spotkaniu opuścili siedzibę hufca z nową granatową chustą naszej jednostki. Wieczór upłynął w bardzo przyjaznej atmosferze, a uśmiech nie schodził nam z twarzy. Gratulujemy wyróżnionym osobom i dziękujemy za świetną zabawę. Jednocześnie wszystkim członkom oraz przyjaciołom naszego hufca składamy najserdeczniejsze życzenia z okazji Dnia Myśli Braterskiej. Dobrze, że jesteście!
24
[AC]
PROGRAMOWY TELEGRAM Propozycja programowa BEREK W tym roku Chorągiew Dolnośląska obchodzi 10 rocznicę nadania imienia hm. Stefana Mirowskiego. Z tej okazji zespół programowy chorągwi przygotował dla nas niezwykłą Propozycję Programową BEREK- Bohater Chorągwi hm. Stefan Mirowski. „Podczas realizacji zadań przygotowanych przez Referaty będziecie mogli poznać niesamowitą postać Druha hm. Stefana Mirowskiego, nawiązać i wzmocnić przyjaźnie w Waszych gromadach i drużynach, rozpalić w sobie nowe pasje, podjąć nowe wyzwania oraz promować harcerskie działania!”- tak Zespół Programowy zachęca nas do uczestnictwa w tej propozycji. Działania te pozwolą poznać lepiej hm. Stefana Mirowskiego oraz idee płynące z jego słów i c z yn ó w. Propozycja s t a n o wi jednocześnie przygotowania do święta Chorągwi, które odbędzie się podczas Zlotu Chorągwi w czerwcu. Propozycja w formacie PDF do pobrania na stronie chorągwi: www.dolnoslaska.zhp.pl/ download/berek.pdf [PW] Operacja Reagowania Kryzysowego Operacja Reagowania Kryzysowego to gra taktyczna o charakterze survivalowym. Podczas niej będzie można sprawdzić s woj e m ożl i woś c i, pr zetes to wać umiejętności przetrwania w środowisku miejskim, jak i naturalnym, wypróbować zgranie i umiejętność współdziałania zespołu w sytuacjach ekstremalnych. Propozycja programowa jest skierowana do wędrowników i instruktorów. Organizatorem jest Hufiec ZHP Chorzów. Rajd odbędzie się w dniach 3 i 4 maja 2014. Formularz zgłoszenia i więcej informacji znajdziecie pod adresem: www.rajdork.pl [PW]
Propozycja programowa Kierunek Przyszłość W im ieni u t wór c ó w pr o po z yc j i programowej ZHP „Kierunek Przyszłość” zachęcam wszystkich wędrowników oraz instruktorów do zapoznania się z dokumentem, który pozwoli Wam odpowiedzieć sobie na kilka następujących pytań: Kim jest wędrownik na rynku pracy? Jakich przydatnych umiejętności uczy harcerstwo? Czy doświadczenie, które młody człowiek nabywa w ZHP może być konkurencyjne dla jego rówieśników? Jak napisać profesjonalne CV? Propozycję znajdziecie w wersji online na stronie www.propozycje.zhp.pl/kierunekprzyszlosc.html [MP] Cała Polska czyta „Kamienie na szaniec” Najnowszy film "Kamienie na szaniec" wywołał wiele kontrowersji. Obok licznych inicjatyw dotyczących samego filmu, powstała niezwykła akcja społeczna "Cała Polska czyta "Kamienie na szaniec"". W ciągu zaledwie kilku dni akcja dotarła za pośrednictwem serwisu społecznościowego Facebook do ponad 25 tysięcy internautów, zachęcając ich do przeczytania książki Aleksandra Kamińskiego, "Kamienie na szaniec". Początkowo inicjatywa miała mieć zasięg lokalny, jednak błyskawicznie spotkała się z dużym zainteresowaniem i odzewem ze strony członków ZHP, innych organizacji harcerskich oraz osób w ogóle z harcerstwem nie związanych. Akcja została objęta patronatem honorowym Naczelnika ZHP, hm.Małgorzaty Sinicy oraz Przewodniczącej ZHR, hm. Ewy Borkowskiej - Pastwy. Informacje na temat akcji można znaleźć pod adresem: www.facebook.com/ events/487286601393917/?fref=ts 25
pomocy, zebrania wywiadu, prawidłowego ud zi e l a n i a p om oc y w na g ł yc h zachorowaniach czy wykonywania resuscytacji krążeniowo-oddechowej i automatycznej defibrylacji zewnętrznej. Wędrowniczy Kurs Pierwszej Pomocy to trwające dwa weekendy szkolenie z Pierwszej pomocy. Kurs składa się z Wykładów, pokazów oraz wielu godzin ćwiczeń praktycznych i udzielania pomocy w specjalnie przygotowanych symulacjach (instruktorzy pomocniczy inscenizują konkretne sytuacje, które mogą zdarzyć się w codziennym życiu a zadaniem kursantów jest prawidłowo udzielić pierwszej pomocy w tym konkretnym przypadku). W Wędrowniczym Kursie Pierwszej Pomocy mogą wziąć udział W dniach 7-9. oraz 14-16.03 w Oleśnicy wędrownicy, czyli osoby, które skończyły odbył się Wędrowniczy Kurs Pierwszej 16 rok życia. Pom oc y HSR, k tór y uk ończyło 18 wędrowników i instruktorów z Oleśnicy i Wrocławia. Podczas tych dwóch weekendów harcerze mogli nauczyć się wielu przydatnych umiejętności z zakresu pierwszej pomocy.
WKPP W OLEŚNICY
Pierwsza pomoc jest prosta! Oleśnica, dwa marcowe weekendy, 18 uczestników, 6 instruktorów Harcerskiej Szkoły Ratownictwa, czyli Wędrowniczy Kurs Pierwszej Pomocy.
Kurs obfitował zarówno w naukę teorii oraz ćwiczenia praktyczne. Wszyscy uczestnicy wrócili do domów z wiedzą teor et yc zną i um iejętnościami pr ak t yc zn ym i dot yc ząc ym i m .in. prawidłowego zabezpieczenia miejsca zdarzenia, sprawdzenia przytomności, udrażniania dróg oddechowych, wzywania
Dziękujemy Starostwu Powiatowemu w Oleśnicy oraz dyrekcji Specjalnego Ośrodka Szkolno-W ychowawczego w Oleśnicy za wsparcie podczas organizacji kursu. [MP] 26
nie możemy doczekać się kolejnej edycji KONKURS KULINARNY Na początku lutego w Centrum Spotkań konkursu. Organizacji Pozarządowych przy ul. Brzozowej odbyła się jedna ze zbiórek 1.DDW „Kamień Milowy”, podczas której pwd. Dominik Szulc we współpracy z phm. Marleną Piotrowską zorganizował konkurs kulinarny dla wędrowników z całego hufca. Wyzwania podjęły się cztery zespoły: trzy reprezentujące „Kamień Milowy” oraz jeden złożony z instruktorek Zespołu Programowego. [MP]
KURCZAK W MASCARPONE PRZEPIS
Konkurs na przygotowaniu potrawy ze składników zakupionych za odpowiednią cenę. W przypadku pr zek r oc zen i a bu d że tu dr u ż yn a otrzymywała ujemne punkty, a my możemy zdradzić Wam, że tylko jeden zespół (Karolina, Ola i Daria) zmieścił się w wyznaczonym limicie pieniężnym. W konkursie zwyciężyła drużyna zaproszonych gości, czyli druhny przewodniczki: Lajla Cencner, Dagmara Słowiakowska oraz Katarzyna Suchińska. Zwyciężczynie otrzymały nagrodę, pamiątkowy różowy beret przysługujący najlepszym kucharzom oraz obietnicę udostępnienia przepisu na zwycięską potrawę w najbliższym numerze Wszechwiednika. Wszystkim uczestnikom konkursowej zbiórk i dzięk ujem y za odwagę i k uc h ar s k i e ws p ó ł za wo d n i c t wo na wysokim poziomie, a zwyciężczyniom gratulujemy i już dzisiaj informujemy, że
Składniki: pierś z kurczaka, suszone pomidory w oleju, czosnek, przyprawy (ostra i słodka papryka, kurkuma, gałka muszkatołowa, sól, pieprz), koper, ser mascarpone, pieczarki, sałata (mix sałat), kapary Przygotowanie: Mięso: Pierś z kurczaka, bądź z indyka moczymy przez około 30 minut w oleju z suszonych pomidorów (ewentualnie może być zwykły olej) z pokrojonym w plastry czosnkiem. Następnie układamy nasz pokrojony czosnek na grillu, a na nim piersi posypane ostrą i słodką papryką. Sos: Kroimy cebulę i pieczarki w kostkę, następnie podsmażamy je na patelni (cały czas można używać oleju z suszonych pomidorów). Po podsmażeniu przekładamy składniki do rondelka i dodajem y serek mascarpone. Doprawiamy wszystko gałką muszkatołową, kurkumą, solą i pieprzem. Można zrobić tez wersję z koperkiem, który dodajemy na sam koniec do sosu. Sałatka: Mix salat podany z suszonymi pomidorami, kaparami polany olejem (ze słoika z suszonymi pomidorami). Smacznego! [Lajla, Kasia i Dagmara]
27
WYKREŚLANKA EKOLOGICZNA
SŁOWA DO WYKREŚLENIA: Ekologia Biologia Geografia Środowisko Ekosystem Biocenoza Biosfera Drzewa
Kwiaty Człowiek Przyroda Nauka Zwierzęta Świat Ochrona Organizmy
SPRZĄTAJ PO SWOIM PSIE! Sprzątanie po naszych pupilach to poważny problem, z którym stykamy się na co dzień w każdym mieście. Przykre niespodzianki, które czekają na nas na miejskich chodnikach i trawnikach nie tylko godzą w nasze poczucie estetyki, ale mogą być, przede wszystkim, siedliskiem chorób, które zagrażają zdrowiu ludzi i zwierząt. Chcesz być eko? Sprzątaj po swoim psie! Weź się do kupy to humorystyczny plakat stworzony w 2011 roku przez studenta ASP, Jana Bajtlika, który postanowił walczyć z psimi odchodami leżącymi na warszawskich trawnikach. 28
źródło: www.bajtlik.blogspot.com