Wdrożenie dyrektywy o odnawialnych źródłach energii w Polsce Sejm RP, 26 listopada 2012 r. Wysłuchanie obywatelskie pod patronatem Wandy Nowickiej – Wicemarszałkini Sejmu i Jerzego Wenderlicha – Wicemarszałka Sejmu
O zasadniczych problemach z wdrożeniem w Polsce dyrektywy o odnawialnych źródłach energii Grzegorz Wiśniewski
Instytut Energetyki Odnawialnej www.ieo.pl
Jak Polska wdrażała dyrektywę 2001/77/WE o promocji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii CEL 2010 ~11,6 TWh
12000 11000 10000 9000
Produkcja energii elektrycznej z OZE [TWh] w Polsce, 2005-2010 źródło: URE
8000 GW h
7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
www.ieo.pl
wodne
wiatrowe
biogazowe
biomasowe
współspalanie
2009
2010
Porównanie trendów w zakresie zużycia biomasy w energetyce i jej cen (korelacja 95%) Źródło: IEO
900 800 700 600
cena drewna odpadowego w imporcie [zł/t]
500 400
zużycie biomasy w energetyce [mln t *10]
300 200 100 0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
Roczne koszty importu biomasy przekraczają 1 mld zł
Dotychczasowa (2010) wysokość przychodów w Euro/1 MWh energii elektrycznej ze współspalania
120
Średnia wysokość przychodów dla współspalania biomasy w wybranych krajach w 2010 roku z rozróżnieniem na rodzaj mechanizmu wsparcia [EUR/MWh] Średnia cena energii na rynku energii za 2010 rok
100 80
Bonus cenowy
60 Zielone certyfikaty
40 20
Feed-in-tarrifs
0
www.ieo.pl
Roczny potencjał odnawialnych zasobów energii i jego wykorzystanie w 2010 roku Źródło: IEO oraz GUS (wykorzystanie zasobów w 2010 roku)
zasoby ogółem/ zasoby zasoby potencjał przemysłowe/r wykorzystanie/ teoretyczny ealny potencjał pozyskanie w techniczny 2010 r.
[PJ]
[PJ]
[PJ]
Stopień wykorzystania odnawialnych zasobów (przemysłowych) energii w Polsce %
RAZEM/ŚREDNIA
42 523
3 896
288
7,4%
Biomasa
2 709
602
269
44,7%
31 3 870 8 725 27 188
18
11
61,2%
313 2 582
1
0,2%
6
0,2%
381
1
0,3%
Woda Geotermia Wiatr Słońce
www.ieo.pl
Koszty systemu wsparcia OZE-E w 2011 r. wyniosły ok. 3 mld zł, w tym współspalanie ok.1,5 mld zł
KONCENTRACJA wytwórców na rynku OZE-E jako efekt systemu wsparcia 19 dużych wytwórców (należących do 4 korporacji) ma 70% rynku Na rynku (do 5 MW) jest ponad 1000 producentów zielonej energii
Rozwój niezależnych producentów energii– przykład Niemiec w sytuacji wsparcia OZE systemie stałych taryf
… 4 miliony producentów zielonej energii ! Najważniejsi inwestorzy:
•
osoby fizyczne,
•
rolnicy….. www.ieo.pl
Nowe elementy systemu wsparcia w projekcie ustawy o OZE • Zróżnicowanie technologiczne wysokości wsparcia i uzależnienie od wielkości instalacji (mocy) oraz typu inwestora (użytkownika) • Ograniczanie wsparcia dla dużych technologii OZE: współspalanie, duża (zamortyzowana energetyka wodna) • Wzmocnienie wsparcia dla mikroinstalacji i energetyki typu prosumenckiego • Ograniczenie barier administracyjnych • Instrumenty zapobiegania nadpodaży świadectw pochodzenia i ryzyka inwestycyjnego
www.ieo.pl
Najważniejsze elementy systemu wsparcia w projekcie ustawy o OZE w wersji MG z dn. 9/10/2012 Źródło: opracowanie IEO
Otwarcie nowego rynku dla prosumentów Odblokowanie rynku ŚP dla większych inwestorów
Liczba instalacji współspalających uprawnionych do otrzymywania świadectw pochodzenia wg projektu ustawy o OZE Źródło: opracowanie IEO
Organicznie okresu wsparcia dla współspalnia do 5 lat najsilniejszym instrumentem racjonalizacji systemu wsparcia i odblokowania rynku/konkurencji różnych technologii OZE
www.ieo.pl
Spadek wartości ŚP to nie wina projekt ustawy o OZE ale efekt systemu wsparcia w Prawie energetycznym - obrót świadectwami pochodzenia ŚP na TGE
Po zbliżeniu się do celu ilościowego na 2012 k (10,4%), przekroczeniu go w I kw. Notowania ŚP na TGE spadły o prawie 22 %; z 283-285 zł/MWh do 229-221 zł/MWh
Nadpodaż ŚP – głównym zagrożenie dla rynku OZE Nowa ustawa o OZE- najważniejszym remedium na nadpodaż ŚP
Wnioski 1.
2. 3.
4.
Ustawa o OZE w wersji przedstawionej przez Ministerstwo Gospdoarki jest najlepszym sposobem wdrożenia w Polsce dyrektywy 2009/28/WE z zachowaniem zasad zrównoważoności Jej uchwalenie umożliwiłoby prosumenckie przełom w rozwoju energetyki odnawialnej i odblokowanie rynku zielonej energii Za najważniejsze uznać należy pilne uchwalenie ustawy w kształcie zbliżonym do obecnego, łącznie z racjonalizującym koszty i prorozwojowym systemem wsparcia (nie zapewnia tego poselska nowelizacja Prawa energetycznego) Kluczowe elementy wymagające poprawienia lub doprecyzowania na dalszych etapach procesu legislacyjnego (bez konieczności jego wstrzymywania) – – – –
uregulowanie wsparcia taryfami typu FiT i zasadami uproszczonego przyłączania do sieci w jednym węźle układów hybrydowych oraz promocji magazynowania energii Powrót do ulg podatkowych w szczególności w podatku VAT na mikroinstalacje Wskazana jest weryfikacja i aktualizacja oceny skutków regulacji (OSR) i obliczeń wysokości wsparcia Wymogi w zakresie minimalnego udziału energii z OZE w nowych i remontowanych budynkach (od 2015 r.) powinny być znane w ustawie i jasno określone w OSR www.ieo.pl