JBL WAT - HOE - WAAROM?
Vijververzorging De juiste
JBL Inhoud
Blz.
1. Voorwoord .........................................................................................3 1.1 Het ‚NAtUre CoNCePt PoNd‘ VAN JBL ..............................4 2. de ViJVer – tegeLiJk AttrACtie eN eeN stUkJe oNgerePte NAtUUr iN Uw tUiN ............................................................................................5 3. DE VIJVER IN DE LOOP VAN DE .................................................................6 4. HET VOEREN VAN VIJVERVISSEN ............................................................12 5. HET JUISTE VIJVERWATER .......................................................................19 5.1 REGENWATER VOOR DE VIJVER ............................................................23 6. ALGEN IN DE VIJVER ............................................................................24 7. ZIEKE VISSEN IN DE VIJVER ...................................................................28 8. JBL VIJVERPRODUCTEN NATURE CONCEPT POND .....................30
Uitgegeven door JBL GmbH & Co. KG D-67141 Neuhofen www.JBL.de
e uitgave 2007 Tekst: Dr. Rainer Keppler, Bioloog in dienst van JBL
JBL
1. Voorwoord: Een tuin met een mooi aangelegde vijver is een prachtig gezicht. De mens voelt zich van oudsher aangetrokken door water. Een oponthoud aan water is voor de meeste mensen een van de prettigste manieren hun vrije tijd door te brengen, omdat water altijd weer anders is en vol verrassingen. Water en het daaraan aangrenzende land bieden bovendien ongetelde mogelijkheden de natuur te beleven. Dat was voor u ook vast een van de redenen om een vijver aan te leggen.
Om er zeker van te zijn dat u nog lang en veel plezier zult hebben van uw kleine biotoop hebben wij een paar regels opgesteld die u, vergeleken met de beleveniswaarde van de biotoop, zeker als een aangename plicht zult ondervinden. In deze brochure leest u hoe u met de onderhoudsproducten en het voerassortiment van JBL uw vijver en zijn bewoners met succes het hele jaar kunt onderhouden.
JBL
4
1.1 Het nature concept pond Van jBl In de gematigde breedtegraden worden alle levensprocessen bepaald door de temperatuur en het aantal daglichturen van de vier jaargetijden. In vijvers is dit net zo. Ieder jaargetijde heeft zijn eigen bijzonderheden en het leven in en om de vijver verandert met het wisselen van de seizoenen. Een vijver verantwoord onderhouden betekent daarom dat met de bijzondere behoeften van zijn bewoners in ieder jaargetijde rekening moet worden gehouden. De belangrijkste maar zeker ook mooiste taak met de hoogste beleveniswaarde van iedere vijverliefhebber is het voeren van zijn voornaamste bewoners, de vissen. Het NATURE CONCEPT POND van JBL bestaat uit een speciaal op de behoef-
ten van de vissen in de vier jaargetijden afgestemd voerassortiment. Ieder voer bevat precies die hoeveelheden bouwstoffen (proteïne) en energie die in een bepaald jaargetijde nodig hebben. Hierdoor is gegarandeerd dat de vissen in ieder seizoen goed groeien en gezond blijven en dat het vijverwater niet onnodig worden vervuild (meer over dit onderwerp in het hoofdstuk over het voeren van vijvervissen). Als aanvulling op het voerprogramma voor ieder jaargetijde heeft JBL een breed assortiment producten voor het onderhouden van de vijver.
JBL
Nature CoNCept poNd Winter Benodigde voedingsstoffen
Voorjaar Benodigde energie
Zomer
Najaar
Temperatuur
15°C
15°C
2. de VijVer, tegelijk attractie en een stukje ongerepte natuur in uw tuin Met het aanleggen van een vijver hebt u niet alleen een bijzonder designelement toegevoegd aan uw tuin maar ook het fundament gelegd voor een veelzijdige en steeds weer verrassende manier om op een minimale afstand van uw woonkamer de natuur te beleven. Met uw vijver geeft u bovendien een groot aantal bedreigde diersoorten een overlevingskans, omdat de kleine wateroppervlakken die vroeger ons landschap tekenden steeds minder worden. Het zijn vooral de plassen en vennen met de aangrenzende moeras- en landgebieden die een groot aantal dieren nodig hebben voor hun bestaan. Afhankelijk van de ligging van uw vijver, in het centrum of meer aan de rand van een stad, zal een min of meer gevarieerde dierenwereld vanzelf uw vijver komen bewonen. Hiertoe behoren verschillende soorten amfibieĂŤn, bijvoorbeeld kikkers, padden en salamanders. In het voorjaar komen ze naar de vijver om er hun kikkerdril en eitjes af te leggen. Als uw vispopulatie niet te groot is, kunt u de boeiende verandering van een kikkervisje in een kikker van dichtbij meemaken. Vogels gebruiken de vijver om in het ondiepe gedeelte te drinken of een bad te nemen. Ook uit het rijk van de insecten zullen zeer interessante gasten een bezoek brengen aan uw vijver. De opvallendste insecten zijn natuurlijk de zeer kleurrijke libellen. Zij zetten hun eitjes af op de stengels van de waterplanten. Met een beetje geduld kan men de vraatzuchtige larven in het water observeren. En als u geluk hebt, kunt u zien hoe een libel met moeite uit de aan een plantenstengel hangende pop kruipt. Het insectenrijk heeft de geduldige toeschouwer echter nog veel
meer te bieden. Bijvoorbeeld de larven van eendagsvliegen, waterkevers en nog veel meer. Als toeschouwer op uw eigen natuurtoneel hoeft u zich nooit te vervelen. Nu willen we het echter hebben over de hoofdacteurs in de vijver, de vissen. Uit het veelzijdige aanbod aan vijvervissen dat de vakhandel voor u gereed houdt, zult u ongetwijfeld enkele soorten vinden die het in uw vijver naar hun zin hebben. Informeer in de dierenspeciaalzaak. Veel inheemse kleine vissoorten, bijvoorbeeld vetjes, ellerlingen, bittervoorns e.a. zijn zeer geschikt als vijvervissen. Dit is een goede keuze voor vijverhouders die de voorkeur geven aan een zo natuurlijk mogelijke vijver. Deze vissoorten hebben echter alles behalve spectaculaire kleuren en zijn daarom nauwelijks te zien. Gemakkelijker te observeren en zeer opvallend van kleur zijn daarentegen goudvissen, koi-karpers en de rode kweekvormen van inheemse vissen, bijvoorbeeld de goudwinden. Afgezien van de ontelbare interessante waarnemingen in en om uw eigen ecosysteem behoren de vredige uurtjes die u in de buurt van uw vijver toebrengt zonder twijfel tot de favoriete vrijetijdsbestedingen. De opwekkende en tegelijk rustgevende werking van water maakt de aan het water doorgebrachte tijd tot een van de aangenaamste manieren de tijd door te brengen. Maar nu terug naar het geringe aantal onderhoudsregels die u moet behartigen als u vele jaren plezier wilt hebben van uw biotoop.
JBL
JBL
6
3. de VijVer in de loop Van de jaargetijden Zoals gezegd, wordt het leven in en om de vijver voornamelijk bepaald door de jaargetijden. Daaruit volgt dat het onderhoud van de vijver eveneens per seizoen wisselt.
Voorjaar Vissen: Wanneer de temperatuur van de lucht en het water in het vroege voorjaar begint te stijgen, wordt de vijver wakker uit de periode van rust in de winter. Met name de vissen hebben meer aandacht nodig zodra de temperatuur buiten geleidelijk oploopt. Vissen hebben nu vooral veel energie nodig om bestand te zijn tegen de toenemende ziektekiemen. Het voer JBL PondEnergil voorziet exact in de voedingsvereisten van deze periode. Het bevat tegelijk een hoog gehalte aan energie en een verlaagd proteĂŻnegehalte en is licht verteerbaar. Uw vissen krijgen zo de essentiĂŤle energie, maar het water wordt niet onnodig verontreinigd met schadelijke stoffen als ammonium en nitriet, de afvalproducten van de vertering van eiwitten. In het vroege voorjaar zijn de micro-organismen, die de schadelijke stoffen afbreken, namelijk nog niet zeer actief. Meer over het voeren van vissen leest u in
het volgende hoofdstuk. Nu is eveneens het juiste tijdstip voor een kuur met JBL AccliPond. De vitale stoffen waaruit JBL AccliPond bestaat verhogen de weerstand van de vissen tegen ziekten. Dit is met name belangrijk in de lente wanneer de temperatuur van het water stijgt. Doe gedurende 4 weken 1 x per week de voorgeschreven dosis JBL AccliPond in de vijver.
Vijveronderhoud Als de dagen in het voorjaar langer worden en het geleidelijk warmer begint te worden, is de kans op ongeremd groeiende algen bijzonder groot. Door de juiste maatregelen te nemen kunt u dit voorkomen en zo blijvend plezier hebben van uw vijver. Zie hoofdstuk 8 voor meer informatie over het onderwerp algen. Daar het gehalte aan schadelijke stoffen in het vijverwater in de loop van de winter vaak toeneemt, is nu het juiste moment om ongeveer een
derde van het vijverwater te verversen. Schep eerst de bladeren die in de herfst in het water zijn gevallen met een schepnet uit de vijver. Vul het vijverwater bij met water uit de kraan. Door toevoeging van een dosis JBL CondiPond® kunt u het leidingwater vervolgens in aangepast viswater veranderen. Harde plantenstengels die hebben overwinterd kunt u nu inkorten. Vanaf april kunt u nieuwe planten in de vijver zetten. Als u de planten niet in de reeds aanwezige ondiepe oeverzones maar in manden wilt plaatsen, of als u van plan bent nieuwe plantenzones aan te leggen, is het beter om daarvoor geen gewone plantengrond te gebruiken. Speciale vijvergrond uit de vakhandel bevat minder voedingsstoffen en is daarom ideaal als plantensubstraat, omdat hiermee niet ongewild algenvoedsel in de vijver komt. Wij adviseren om met het uitdunnen van de planten tot de nazomer te wachten, omdat de planten in de nu beginnende groeiperiode voedingsstoffen verbruiken die anders een ongewenste toename van de algen in de hand zouden werken. De biologische zelfreinigende kracht van uw vijver kunt u nu op ideale wijze ondersteunen door gedurende 4 à 6 weken 1 x per week een voorgeschreven dosis JBL BactoPond® aan het water toe te voegen. JBL BactoPond® voorziet de vijver van nuttige micro-organismen, die in dit jaargetijde bijzonder belangrijk zijn, omdat ze de schadelijke stoffen vernietigen die tijdens de winter in het water hebben toegenomen. JBL BactoPond® helpt de vijver zich zelf te helpen en zorgt zo binnen korte tijd voor helder en gezond vijverwater. In de loop van de winter ontstaat ook
vaak een dikke laag verrottende plantenresten en andere afvalstoffen op minder toegankelijke plekken van de vijver. Dit soort slib kunt u gericht verwijderen met JBL OrganoPond®. Het middel bevat geconcentreerde bacteriestammen die gespecialiseerd zijn in het verder afbreken van gedeeltelijk verrot organisch afval. Als draagmateriaal voor de bacteriën dient een mineraal granulaat dat snel op de bodem van de vijver zinkt en de vijvereigenaar daardoor in staat stelt de bacteriën snel en efficiënt precies op die plek in de vijver in te zetten waar dit gewenst is. Maar een ding moet u natuurlijk wel beseffen: de bacteriën in JBL OrganoPond® zijn weliswaar in staat tot opmerkelijke prestaties, maar ze kunnen geen wonderen verrichten. Na verloop van tijd (enkele jaren) zal ondanks de afbraakactiviteiten van de bacteriën een laag afval ontstaan die niet meer verder afgebroken kan worden. Deze laag is meestal diep zwart van kleur en kan alleen met mechanische hulpmiddelen, bv. een vijver”stof”zuiger, worden verwijderd. Veel goed gesorteerde speciaalzaken bieden dit soort apparatuur in het voorjaar te huur aan.
JBL
7
JBL
8
Technische voorzieningen
Zodra er geen kans meer is op vorst kunt u de ijsvrijhouder(s) verwijderen en opbergen. Dit is een goed moment om de eventueel voor de winter uitgebouwde filter na te kijken en weer in te bouwen. Als u nog geen filter bezit, is dit het ogenblik om eens over de aanschaffing na te denken. Een vijverfilter heeft twee taken te vervullen: ten eerste de troebel makende stoffen mechanisch aan het water te onttrekken en ten tweede met behulp van nuttige bacteriën de schadelijke stoffen die gevaarlijk kunnen zijn voor de vijverbewoners biologisch af te breken. Bij aankoop is een nieuwe filter natuurlijk nog niet van nuttige bacteriën voorzien. Het product JBL ActivoPond® bevat de bedoelde nuttige bacteriën in geconcentreerde vorm. De bacterieculturen zijn speciaal uitgezocht en gekweekt voor het biologisch activeren van nieuwe vijverfilters. Door JBL ActivoPond® aan nieuwe of gereinigde vijverfilters toe te voegen, worden deze onmiddellijk biologisch geactiveerd en kunnen hun reinigingstaak vervullen. Grote voordelen biedt de JBL AquaCristal UV-C, een vijverfilter en een UVC algenverdelger in één. Deze apparaten werken op de basis van UV-C straling en dus fysisch. Het licht maakt een einde aan zweefalgen en algensporen en is in staat ziektekiemen aanzienlijk te verminderen. Hierdoor worden algen met succes bestreden of hun ontstaan verhinderd en wordt het vijverwater glashelder. Dankzij het gereduceerde aantal ziektekiemen hebben uw vijvervissen een grotere kans gezond te blijven. Het water wordt bovendien niet verontreinigd met chemische stoffen, bijvoorbeeld een algenbestrijdingsmiddel. Nadat een filter met JBL ActivoPond® of andere reinigende bacteriën is geac-
tiveerd, mag een UV-C waterzuiveringsapparaat de eerste à 4 weken niet in werking worden gesteld, omdat de kans bestaat dat de nuttige micro-organismen door de UV-C straling worden gedood. Na een acclimatisatieperiode van ca. – 4 weken hebben de bacteriën vaste voet gekregen in de filter en mag de UV-C apparatuur opnieuw worden ingeschakeld. Hetzelfde geldt voor bacteriepreparaten voor het vijverwater, bijvoorbeeld JBL BactoPond®. In dit geval kunt u het UV-C apparaat echter reeds 2 weken na toediening van het middel weer in werking stellen. Afhankelijk van de gewenste werking, d.w.z. bestrijding van algen of vermindering van het aantal ziektekiemen, moet de UV-C bestraling in de sterkte worden aangepast. Informatie over het juiste UVC apparaat voor uw doeleinden vindt u in hoofdstuk 6.
JBL Abbildung Teichansicht Sommer File: I00 .tif
Zomer
Vissen:
Als de watertemperatuur tegen het einde van de lente in de buurt van 1 °C ligt, hebben uw vissen voer nodig dat rijk is aan afwisseling en veel voedingsstoffen bevat met een evenwichtig gehalte aan bouwstoffen (proteïnen), energiebronnen (koolhydraten en vetten) en ballaststoffen (plantenvezels en andere moeilijk verteerbare bestanddelen). Dit is het juiste moment om het visvoer JBL PondEnergil te vervangen door het omvangrijke assortiment JBL vijvervoer. Met JBL PondVario, JBL PondSticks, JBL Koi mini, JBL Koi maxi of een van de andere voersoorten die speciaal zijn afgestemd op de bijzondere wensen van de diverse visgroepen kunt u zeker zijn uw vissen afwisseling te bieden en tegelijk voor kwalitatief hoogwaardig voer te zorgen. Meer over het onderwerp visvoer in het volgende hoofdstuk.
Vijveronderhoud: In de zomer komen genieten van uw vijver en ontspanning in de natuur natuurlijk in de eerste plaats en wilt u niet uw kostbare vrije tijd besteden met het onderhouden van de vijver. Het enige wat nu eventueel uw aandacht vraagt, is het uitdunnen van de planten als die elkaar overwoekeren. Daarnaast moet u de belangrijkste waterwaarden controleren. Zorg dat dit een gewoonte wordt door het regelmatig te doen. Meer hierover leest u in het hoofdstuk „Het juiste vijverwater“. Na een lange droogteperiode moet eventueel water worden bijgevuld. Behandel de bijgevulde hoeveelheid water dan eveneens met JBL CondiPond®.
Technische voorzieningen: Met het toenemen van de water-temperatuur neemt het vermogen van het water zuurstof op te nemen af. Daarom is het met name in de zomer zinvol om zuurstof toe te voeren met een betrouwbaar werkende filter of beluchtingapparaat. Controleer regelmatig of de filter en andere beluchtingapparatuur (bijv. JBL PondOxi vijverbeluchtingset) goed functioneren.
JBL
10
Najaar Vissen: Zodra de watertemperatuur in de herfst beneden 1 °C daalt, hebben uw vijvervissen weer meer voer nodig dat rijk is aan energie maar tegelijk licht verteerbaar is, zodat ze een reserve voor de winter kunnen „opslaan“. Net als in het voorjaar moet u uw vissen nu JBL PondEnergil geven. De behoefte aan voedsel neemt af naar mate de temperatuur van het water daalt. Net als in de lente is een kuur met JBL AccliPond nu aan te bevelen om de weerstand van de vissen te verhogen, zodat ze goed aangesterkt de winter ingaan.
Vijveronderhoud: In het najaar vraagt de vijver weer meer aandacht, opdat de vissen en andere vijverbewoners de winter zonder gevaren kunnen overleven. Ten eerste moet de vijver goed worden schoongemaakt. Verwijder alle overtollige plantenresten en een deel van het bodemslib die in de loop van de zomer op de bodem van de vijver is ontstaan. Ververs een deel van het water. Het oude water kunt u voor de tuin gebruiken. Behandel het verse water met JBL CondiPond®, zodat het de eigenschappen van natuurlijk viswater krijgt. Voordat de bladeren beginnen te vallen moet u uw vijver met een net afdekken, zodat de bladeren niet in het water kunnen vallen en in de vij-
ver verrotten. Dit zou het water onnodig met de producten van het verrottingsproces verontreinigen. Bovendien voorkomt u zo het lastige verwijderen van
de bladeren met een schepnet. Planten met zachte stengels kunt u nu inkorten. Wacht tot het voorjaar met het inkorten van planten met harde stengels, omdat de stengels in de winter als de vijver dicht gevroren is goede diensten doen bij de gasuitwisseling.
Technische voorzieningen: Zo lang het in de herfst en aan het begin van de winter niet vriest, mogen de filter en de algenverdelger in bedrijf blijven en hun belangrijke bijdrage leveren in de instandhouding van een goede waterkwaliteit. Controleer echter wel, net als in de zomer, of de apparaten goed werken. Als er vorst op komst is, moet u de apparaten verwijderen, leeg maken en op een vorstvrije plek opbergen, omdat ze niet tegen bevriezen bestand zijn.
JBL
11
Winter
Vissen:
Im In de winter is het rustig in de vijver. De vissen hebben zich teruggetrokken op de diepste plek in de vijver waar het water 4째C is. Hun stofwisseling werkt op de laagste stand. Desondanks hebben de dieren nog een geringe hoeveelheid energie nodig om hun stofwisseling op gang te houden. Ook nu voorziet JBL PondEnergil precies in de voedselbehoeften van de vissen. Als de vijver bevroren is, voert u uw vissen behoedzaam via de ijsvrije zone in het midden van de ijsvrijhouder of een andere inrichting, die voorkomt dat de vijver geheel bevriest.
Vijveronderhoud, technische voorzieningen
Installeer de inrichtingen die voorkomen dat de vijver geheel bevriest voordat het hard begint te vriezen. Dit garandeert de voor de vissen belangrijke gasuitwisseling met de lucht. Een zogenoemde ijsvrij-houder of de JBL
PondOxi vijverbeluchtingset voor-komt dat de vijver geheel bevriest. Als u in een streek woont met strenge winters is een gecombineerde ijsvrijhouder met een beluchtingset aan te bevelen. De beluchtingset houdt het water in het midden van de ijsvrijhouder in beweging en voorkomt dat het water eronder dichtvriest als de laag ijs dikker wordt. Voor het overleven van de vissen in de winter is het uitermate belangrijk de zuurstofsteen van de JBL PondOxi Set in geen geval dieper dan 0 cm onder het wateroppervlak te plaatsen, omdat het warmere water uit het diepe gedeelte van de vijver anders naar boven zou stromen en zou afkoelen, wat de dood van de vissen tot gevolg zou hebben. De JBL PondOxi Set wordt geleverd met een drijfelement met behulp waarvan u de juiste diepte van de luchtsteen eenvoudig en traploos kunt instellen. Sneeuw op het ijs blokkeert de luchttoevoer en verhindert de assimilatie van de onderwaterplanten die nodig is voor het overleven. Houd het ijs daarom zo mogelijk vrij van sneeuw.
JBL
12
4. Het Voeren Van de VijVerVissen Een van de hoofdelementen van JBL’s NATURE CONCEPT POND is het voeren van de vijvervissen met evenwichtig voer dat is samengesteld volgens de bijzondere behoeften in ieder seizoen. De afzonderlijke voersoorten zijn samengevoegd tot een systeem dat de omstandigheden in de natuur weerspiegelt en
Winter
Voorjaar
Zomer
zo tegemoetkomt aan de bijzondere fysiologische eisen die in een bepaalde tijd van het jaar aan het voedsel worden gesteld. De onderstaande tabel bevat een grafisch overzicht van de afzonderlijke voersoorten en het jaargetijde waarvoor ze zijn bestemd.
Najaar
JBL Pond Natur JBL Pond Vario JBL Pond Sticks JBL Pond Flakes JBL Pond Coloron JBL Pond Energil JBL Koi mini JBL Koi midi JBL Koi maxi JBL Koi FunSnack JBL Koi Delikat JBL Pond Sterlet
Koud jaargetijde (temperatuur van het water < 15°C):
15°
JBL PondEnergil is een speciaal product voor het koude jaargetijde. Onderzoek heeft aangetoond dat vissen ook bij lage temperaturen voer nodig hebben dat de energie levert voor hun stofwisseling. Daaruit volgt dat ze het hele jaar gevoerd moeten worden met voer dat, wat de hoeveelheid en de samenstelling betreft, met de wisseling van de jaargetijden verandert. Vooral in het voorjaar, wanneer de water-temperatuur langzaam boven 4°C begint te stijgen, hebben vissen weliswaar weinig voer nodig, maar voer dat veel energie en weinig proteïne bevat om de geleidelijk actiever wordende stofwisseling van de nodige energie te voorzien. Vissen die niet worden gevoerd, hebben een veel grotere kans op ziek worden. Samenstelling PondEnergil: Onbehandelde proteïnen Natuurlijke vetten
19%
Ruwe vezels
1,5%
As
14%
Als de watertemperatuur in het najaar weer beneden 1 °C begint te dalen, hebben de vijvervissen weer meer voer nodig met een hoog energiegehalte en licht verteerbare bestanddelen, zodat ze krachtreserves kunnen opslaan voor de winter. JBL PondEnergil bevat veel energie in de vorm van koolhydraten en vet. De hoeveelheden zijn precies afgestemd op de behoeften van de vissen in deze tijd van het jaar. Omdat de dieren nu nauwelijks proteïne nodig hebben voor de groei, bevat JBL PondEnergil maar weinig eiwitten om de uitscheiding van ammonium uit de vertering van eiwitten te verlagen. Dit afvalproduct zou de vijver anders sterk verontreinigen, omdat de nuttige bacteriën in deze tijd van het jaar nauwelijks actief zijn. Aangezien vissen zich bij een temperatuur van minder dan 10-1 °C voornamelijk in het diepste gedeelte van de vijver terugtrekken, bestaat JBL PondEnergil uit kleine zorgvuldig samengestelde sticks die goed zinken. Hoeveel JBL PondEnergil nodig is, moet iedere vijverliefhebber zelf in praktijk brengen, maar bedenk dat hoe lager de watertemperatuur, hoe minder honger de vissen hebben.
6%
Winter Benodigde voedingsstoffen
Voorjahr Benodigde energie
Zomer
Najaar
Temperatuur
15°C
15°C
JBL
1
JBL
14
Warm jaargetijde (temperatuur < 15째 C):
15째
In de warmere tijd van het jaar, wanneer de temperatuur van het water meer dan 1 째C bedraagt, hebben vijvervissen zeer gevarieerd voer nodig met meer voedingsstoffen dan in het koude jaargetijde om goed te groeien en zich voort te planten. Nu hoort een evenwichtig mengsel van bouwstoffen (eiwitten), energie (koolhydraten en vet) en ballaststoffen (plantenvezels) op het menu te staan. Afgerond met een multivitaminecomplex met gestabiliseerde vitamine C krijgen de vissen alles wat ze nodig hebben om fit te blijven en hun weerstand op peil te houden. Met een JBL Pond-Thermometer weet u op ieder moment hoe koud of warm het in uw vijver is. JBL PondSticks zijn bij wijze van spreken het dagelijks brood van uw vissen in deze tijd van het jaar. Voor de verandering kunt u uw vissen ook eens JBL PondVario, JBL PondNatur of JBL PondFlakes geven.
JBL PondVario bestaat uit een uitgekiend mengsel van verscheidene vlokken, onbehandelde garnaaltjes en sticks. Met dit voer vinden zowel grote als kleine vissen ongetwijfeld iets van hun gading.
JBL PondNatur is een lekker hapje voor tussendoor en bovendien zeer gezond: het bestaat uit enkele soorten natuurlijke gedroogde gar-naaltjes.
JBL PondFlakes is een voer dat uitsluitend uit vlokken bestaat en daarom bijzonder geschikt is voor de kleine vissoorten. Bij goudvissen en de gekweekte vormen daarvan, evenals bij alle andere rode of goud gekleurde vissen, komen de kleuren prachtig tot hun recht wanneer u deze vissen JBL PondColoron geeft.
JBL
1
Speciaal voer voor koi’s Voor de koningen onder de vijvervissen, de koi’s, heeft JBL een eigen volwaardig voer ontwikkeld, dat de vijverliefhebbers die het vooral op kwaliteit aankomt natuurlijk ook aan andere vissen mogen geven. JBL Koi mini, JBL Koi midi en JBL Koi maxi voldoen precies aan de bijzondere voederwensen van koi’s en zijn afgestemd op de ontwikkelingsfasen van deze visgroep. Alle drie voersoorten bevatten hoogwaardige,
uit vis, garnalen en tarwekiemen gewonnen proteïnen, de bouwstoffen voor een gezonde groei, spirulina-algen en carotenoïden voor intensieve en scherp afgebakende kleuren. Visolie en andere bronnen van energie met een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren bevorderen de vruchtbaarheid, leveren een optimale hoeveelheid energie en ondersteunen de typerende kleurentekening van deze visgroep. Om een zo optimale en gezond mogelijke groei van de koi’s te garanderen en de vijver tegelijk zo min mogelijk met stikstofhoudende afbraakproducten uit de proteïne stofwisseling te verontreinigen, is de verhouding proteïne tot vet bij alle genoemde soorten koivoer 4 : 1. Dit stelt de koi’s in staat een zo hoog mo-
JBL
16
gelijk gehalte aan proteïne voor de groei te verbruiken en deze stoffen niet onnodig in de vorm van energie te verbranden en dus te voor-komen dat de uitgescheden afvalstoffen, stikstofverbindingen, de vijver onnodig verontreinigen. Daarvoor zorgt het aangepaste vetgehalte. Koi’s zijn vissen die zich in de loop van hun leven in de vijver tot een bepaalde persoonlijkheid ontwikkelen, hun baasje of vrouwtje leren kennen en eens op een dag zo tam zijn dat ze zich laten aaien en uit de hand eten. Dit gedrag kunt u stimuleren met de speciaal voor dit doel ontworpen JBL KoiFunSnack. Het is zo lekker, dat u er zelfs de sloomste koi mee uit de achterste hoek van de vijver kunt lokken. Omdat we dit voer bewust licht en goed verteerbaar hebben gemaakt, kunt u er gerust af en toe een beetje meer van geven. Het voer ligt “goed in de hand”, zodat u het comfortabel vast kunt houden terwijl uw favoriete koi er met genot aan zuigt. JBL Koi Delikat is een andere lekkernij die JBL als speciaal tussendoortje voor koi’s heeft ontwikkeld. Gedroogde zijderupsen zijn vooral in het land van de opgaande zon, waar koi’s oorspronkelijk vandaan komen, bijzonder geliefd als kleine verwennerij. Maar het voeren van zijderupsen moet natuurlijk wel een uitzondering blijven. Wegens de onevenwichtige aminozuurbalans veroorzaken zijderup-
sen ernstige deficiëntieverschijnselen, indien u ze uw koi’s als hoofdvoer zou geven. De lange overgang van de herfst naar de winter en van de winter naar het voorjaar betekent in ons Midden-Europees klimaat voor koi’s een periode van veel stress. Een tekort aan energie in deze tijd van 15° het jaar betekent bijna altijd dat de vissen in de lente ziek worden. Vanzelfsprekend zijn koi’s aan de strenge Japanse winters gewend. Maar de winters daar zijn veel korter dan bij ons en de overgangsperioden met een watertemperatuur van minder dan het optimum zijn zo kort dat ze nauwelijks een rol spelen. Als uw koivijver niet verwarmd is en u ook geen andere maatregelen neemt om te voorkomen dat het water te sterk afkoelt, kunt uw koi’s toch gezond houden door ze in deze tijd energierijk voer te geven. Het eerder genoemde JBL PondEnergil is zodanig samengesteld dat het de vissen gedurende de “overgang” op ideale wijze van energie voorziet. Om de weerstand van de vissen tegen stress gedurende de overgang van de seizoenen te verhogen en ze tegen ziekten te beschermen kunt u ze extra vitaminen geven met ons product JBL KoiVitol.
JBL KoiVitol bestaat uit een uitgebalanceerd multivitaminecomplex dat met behulp van een bijzonder procédé met lecithine is vervaardigd, zodat de in vet oplosbare vitaminen ook geheel beschikbaar zijn. Door toevoeging van 10% zuivere bijenhoning is voer dat u met behulp van JBL KoiVitol hebt gevitaminiseerd voor iedere koi een onweerstaanbare lekkernij.
Het product JBL KoiVitol wordt verkocht in een handige sproeifles. Deze is de ideale aanvulling op de nieuwe doseerbeker voor vijvervoer van JBL. Eenvoudig de gewenste hoeveelheid voedsel in de doseerbeker doen, met de benodigde hoeveelheid JBL KoiVitol besproeien, goed mengen en ca. 10 à 1 minuten laten intrekken. Daarna is het voer klaar om onder uw koi’s of andere vijvervissen te worden verdeeld.
De doseerbeker doet ook goede diensten bij het dagelijkse afmeten van de juiste portie voer voor uw lievelingen. De beker is voorzien van een schaalverdeling voor de meeste JBL voersoorten voor koi’s, zodat u de zekerheid hebt ze de optimale hoeveelheid voer te geven. De afgebeelde lichaamslengten geven aan hoeveel voer uw vissen nodig hebben.
JBL
17
JBL
18
Voer voor steuren Deze al zeer oude visgroep wordt tegenwoordig steeds meer als vijvervissen gehouden. Vooral als medebewoners in koivijvers zijn ze zeer geliefd. De bek van een steur herinnert aan het uiteinde van een slurf. Daarmee zuigen ze kleine dieren op die zich in de bodem hebben verstopt. De steur gebruikt zijn zeer gevoelige baardsprieten om de bodemgrond naar iets eetbaars af te zoeken. Wat de samenstelling en de vormgeving betreft, is JBL PondSterlet precies afgestemd op de manier waarop steuren naar voedsel zoeken. Net als het voedsel in hun natuurlijke leefomgeving bevat het veel uitgelezen componenten met een hoog proteinegehalte, bijv. vis en andere waterdieren, en een hoog gehalte aan uit visolie
gewonnen onverzadigde vetzuren. Het heeft de vorm van kleine parels die naar de bodem zinken, omdat dit met de anatomische kenmerken en het eetgedrag van de steuren overeenkomt. De parels zinken relatief snel en behouden hun vorm wanneer ze de bodem hebben bereikt. Dit betekent dat de steuren ze moeten zoeken, zoals ze in de natuur gewend zijn, voordat ze de lekker smakende parels één voor één.
5. Het juiste VijVerwater
Helaas kunnen we het niet helemaal zonder waterchemie doen, hoe natuurlijk we de vijver ook willen onderhouden. Maar u hoeft geen scheikunde te hebben gestudeerd om dit onderwerp binnen korte tijd onder de knie te krijgen. De begrippen die iedere vijverliefhebber moet kennen, zijn waterhardheid, pH waarde en stikstofkringloop. Met de vijf praktische teststrips JBL EasyTest 5 in 1 heeft u binnen 2 minuten een goed overzicht van waterwaarden. Afhankelijk van de situatie ter plekke en eventueel aanwezige problemen, bijv. ongewenste algen of een te lage carbonaathardheid, kunt u veel nauwkeurigere metingen doen met de JBL Test Sets op druppelbasis. Deze worden in het volgende hoofdstuk nader toegelicht.
Hardheid van water: De hardheid van water en als onderdeel daarvan de carbonaathardheid speelt een belangrijke rol als pH stabilisator en is daarom een van de voornaamste waterchemische factoren
in de vijver. De carbonaathard zorgt dat de pH, die zo meteen aan de orde komt, geen al te grote „sprongen“ maakt, omdat de vissen en planten daar absoluut niet ten kunnen. Als gevolg van de assimilatie van de planten en vooral ook van de in grote hoeveelheden aanwezige algen kan de carbonaathardheid zo ver dalen of zelfs geheel worden verbruikt dat de pH aan levens-gevaarlijke schomme-lingen onderhevig is. Het ontstaan van zuren (nitraat) als gevolg van te overdadig voeren heeft eveneens tot gevolg dat de carbonaathardheid daalt. Zorg daarom dat de carbonaathardheid van uw vijverwater altijd °d KH bedraagt. U kunt de waarde nameten met de JBL Testset KH. Een te sterk gedaalde KH kunt u opvoeren door een deel van het water door hard kraanwater te vervangen of door toevoeging van JBL Alkalon Combi.
JBL
1
JBL
20
pH – waarde: De pH wordt uitgedrukt met een waarde tussen 0 (extreem zuur) en 14 (extreem alkalisch). Een vloeistof wordt neutraal genoemd (noch zuur, noch alkalisch), wanneer de pH ongeveer 7 bedraagt. Met het fenomeen pH worden we voortdurend geconfronteerd: Cola heeft bijvoorbeeld een pH van ca. . De soorten voedsel die we het liefst eten, zijn min of meer zuur. Voor vijverbewoners is een pH tussen 7, en 8, ideaal. De waarde zal in de loop van een dag iets schommelen en is ’s avonds iets hoger dan in de ochtend. Wat u moeten weten, is dat het gehalte aan die stoffen, die de pH waarde veroorzaken, bij een verandering van één eenheid met het 10-voudige, en bij een verandering met twee eenheden met het 100voudige verandert. Dit verklaart waarom iedere
ZUUR
schommeling grote gevolgen heeft voor vissen en planten. En dit is de reden dat de carbonaathardheid als pH stabilisator van groot belang is voor de vijver. Voor een oppervlakkige eerste indruk kunt u de pH meten met de JBL pH Testset 3,0 – 10 of, als u het precies wilt weten, met de pH Testset 7,4-9. Omdat de pH, zoals gezegd, niet op ieder moment van de dag hetzelfde is, adviseren wij om vergelijkende metingen altijd op dezelfde tijd te doen.
NEUTRAAL
ALKALISCH
3 tot 4
5 tot 6
7 tot 8
10 tot 14
ExtrEEm
lEvEnsgEvaarlijk pH-bErEik voor
optimaal pH-bErEik
ExtrEEm lEvEnsgEvaarlijk pH-bErEik
lEvEnsgEvaarlijk pH-bErEik
vEEl vissoortEn
voor vijvErvissEn
plantenmest òf wordt door nuttige micro-organismen via het tussenstadium nitriet tot nitraat (afb.) omgebouwd. Nitraat is zelfs in relatief hoge concentraties ongevaarlijk voor vissen, maar het stimuleert de groei van ongewenste algen. Het heeft daarnaast de werking van plantenmest. Nitriet is daarentegen zeer gevaarlijk voor vissen en mag daarom niet in een meetbare hoeveelheid in vijverwater aanwezig zijn. Als u een meetbare hoeveelheid vaststelt, is dat in ieder geval een teken van een ernstig gestoord biologisch evenwicht. Hoewel ammonium zelf ongiftig is, wordt het in afhankelijkheid van de pH in zeer giftig ammoniak veranderd. Hoe verder de pH boven 7 ligt, hoe meer giftige ammoniak ontstaat. Ammonium mag
Stikstofkringloop Stikstofhoudende verbindingen komen via de spijsvertering van vissen en andere dieren in het vijverwater terecht. De uitscheidingen zijn met name het gevolg van de vertering van eiwitten die niet voor de groei worden verbruikt. Daarom is het de taak van de verantwoordingsvolle fabrikant voer voor vijvervissen zodanig te vervaardigen dat een zo hoog mogelijk percentage van de daarin verwerkte eiwitten in groei wordt omgezet. Onder bijzondere omstandigheden, als de vissen maar heel weinig proteïne voor hun groei kunnen verbruiken, bijvoorbeeld in het koude jaargetijde, mag het voer dus vooral niet te veel eiwitten bevatten om de
Stikstofkringloop
Voedselketen
Vissen
Licht
Planten
Algen
NO3 NO2 NH4 Nitraat
vijver niet onnodig te verontreinigen. De voersoorten uit het JBL NATURE CONCEPT POND houden rekening met deze feiten. Desondanks is niet helemaal te voorkomen dat vijverwater een zekere hoeveelheid stikstof de vorm van ammonium bevat. Ammonium dient òf direct als
Nitriet
Afvalstoffen
uitwerpselen, urine, restjes voer en afgestorven planten
Ammonium
daarom onder normale omstandigheden ook niet in het vijverwater meetbaar aanwezig zijn. Is dit toch het geval, dan kunt u er eveneens van uitgaan dat het biologisch evenwicht ernstig gestoord is. In een zorgvuldig aangelegde vijver met een moeraszone, bewust voedselarme bodemgrond (bijvoorbeeld vijvergrond uit de speciaalzaak) in de plantenzone,
JBL
21
JBL
22
een voldoende dik grindbed als bodemgrond en eventueel een vijverfilter of een beekje komen dit soort storingen eigenlijk nooit voor mits u geen hele grove fouten maakt bij het vijveronder-houd. Met behulp van JBL Testsets NH4, NO2 en NO3 kunt u alle stikstofverbindingen in de vijver controleren. De mogelijke oorzaken van nitriet of ammonium in het vijverwater zijn; n te overdadig voeren van de vissen, zodat het voer onvolledig verteerd wordt uitgescheden of niet wordt gegeten. Hierdoor kan het ammoniumgehalte van het water zo sterk stijgen dat de nuttige micro-organismen het niet meer kunnen verwerken. Tegenmaatregelen: Minder voeren en nuttige bacteriën toevoegen met behulp van JBL BactoPond®. Wanneer een vijverfilter aanwezig is, kunt u deze eveneens biologisch activeren met JBL ActivoPond®. De nuttige bacteriën kunnen hun werk alleen optimaal doen als ze voldoende zuurstof krijgen. Ook zonder vijverfilter kunt u met de JBL Pond-Oxi vijverbeluchtingsset voor voldoende zuurstoftoevoer zorgen. Zorg daarnaast voor een duurzaam evenwichtige voeding volgens het JBL NATURE CONCEPT POND. n Gebruik van geneesmiddelen die de bacterieflora of de micro-organismen in de vijver vernietigen. Als de reinigingsbacterien dood gaan, stijgt het nitriet- of ammoniakgehalte van het water. Tegenmaatregelen: Indien mogelijk zieke vissen overbrengen naar een aparte quarantainebak en daar behandelen. Als dit niet mogelijk is en de dieren in de vijver worden behandeld, moet ongeveer de helft van het vijverwater na afloop
van de behandeling worden ververst. Vervolgens het verse water met JBL CondiPond® behandelen en een uur later met de volgende producten nuttige bacteriën toevoegen: JBL BactoPond® in het water en JBL ActivoPond® in de filter. n In het koude jaargetijde heeft u uw vissen gevoerd met voer met een te hoog gehalte aan voedingsstoffen. Als vissen in de winter te veel eiwitten krijgen, neemt de ammoniakuitscheiding toe. Daar de nuttige micro-organismen echter bij lage temperaturen minder actief zijn, wordt de ammonium niet voldoende afgebroken. Tegenmaatregelen: Geef uw vissen JBL PondEnergil en houd rekening met de van het jaargetijde afhankelijke voedselbehoeften. Gedurende enkele weken reinigingsbacteriën (3 x de voorgeschreven dosis) aan het water toevoegen. n Meststoffen in de vijver. Kunstmest en andere meststoffen kunnen het nitraat-, ammoniak- en fos-faatgehalte van uw vijverwater sterk doen stijgen. Tegenmaatregelen: Zorg ervoor dat de rand van de vijver ongeveer 5 – 10 cm boven het aangrenzende bodemoppervlak uitsteekt. In de buurt van de vijver geen plantenof gazonmest strooien. Ververs ongeveer de helft van het vijverwater. Daarna het verse water met JBL CondiPond® behandelen en een uur later met de volgende producten nuttige bacteriën toevoegen: JBL BactoPond ® in het water en JBL ActivoPond® in de filter.
JBL
5.1 regenwater Voor de VijVer? Als gevolg van het toenemende milieubewustzijn en de stijgende waterprijzen neemt de belangstelling voor de toepassing van regenwater, dat per slot van rekening geheel gratis uit de hemel valt, steeds meer toe. In principe is er niets op tegen regenwater te gebruiken, maar er zijn enkele punten waar u rekening mee moet houden: Zoals in het vorige hoofdstuk gezegd, speelt de carbonaathardheid in de functie van pH buffer een belangrijke rol in de vijver. De KH is bij wijze van spreken de levensverzekering van uw vissen. Zoals bekend is regen zacht water en derhalve van nature volkomen ongeschikt. Afgezien van het vuil op de daken kan regenwater als gevolg van onze ge誰ndustrialiseerde wereld ook zuren en/of zware metalen bevatten. Regen die met onweer gepaard gaat, kan wegens de elektrische ontlading in de lucht daarnaast ook een aanzienlijke hoeveelheid nitraat bevatten. Als u dus van plan bent om regenwater voor de vijver te gebruiken, moet dit in de eerste plaats mechanisch worden gefiltreerd. Bij de meeste regenopvangsystemen is een dergelijke filter al ingebouwd. Na het zuiveren moet het water kunstmatig worden verhard tot een KH van minstens 属d. Bovendien moeten de zware metalen onschadelijk worden gemaakt en moeten beschermende collo誰den worden toegevoegd om het water
voor vissen geschikt te maken. JBL AlkalonCombi verhoogt de carbonaat-hardheid, bindt giftige zware metalen en voegt vitale stoffen en beschermende collo誰den toe, zodat regen in ideaal vijverwater verandert. Na een periode met veel regen kunt u eveneens JBL AlkalonCombi toevoegen aan vijverwater om de kwaliteit te verhogen.
2
JBL
24
6. algen in de VijVer Zonder twijfel zijn algen de minst populaire organismen in de vijver, hoewel zij zeker ook recht op leven hebben en ook een positieve invloed op de waterkwaliteit en het ecosysteem in zijn geheel kunnen hebben. Om het maar meteen te zeggen: in iedere biologisch intacte vijver moeten algen voorkomen. Een volkomen algenvrije vijver bestaat niet. Wie een vijver wil die er dag in dag uit zo uitziet als op de eerste dag en het liefst ieder weekend met een stoomreiniger zijn vijver een grote beurt zou geven, zou eens moeten nadenken of een zwembad als waterpartij in de tuin niet het betere alternatief zou kunnen zijn. Algen doen goed werk om het kleine ecologische systeem vijver te laten functioneren. Ze leveren hun bijdrage in de zuurstoftoevoer, ze bieden een schuilplaats voor de kleinste vijverbewoners, geven zogenoemde chelerende stoffen af aan het water, die de voedingsstoffen door planten verwerkbaar maken en nog veel meer. Maar u hoeft uw vijver daarom natuurlijk niet dicht te laten groeien of
met het uitzicht op een onaanzienlijke groene soep te leven. Als uw vijver er zo uitziet, is er trouwens bijna zeker iets mis met uw onderhoudsmaatregelen. Door u aan de volgende adviezen te houden, krijgt u geen last van te uitbundig groeiende algen, maar heeft u wel de voordelen van algen die gewoon bij een vijver horen: Een algenplaag of groen water is altijd een teken dat het water te veel voedingsstoffen bevat. De beste tegenmaatregel is dus voorkomen, dat voedingsstoffen onnodig in het water terechtkomen. Dit begint al bij het aanleggen van de vijver. Hopelijk heeft u niet de fout gemaakt de bodem met voedingrijke plantengrond te bedekken, bijvoorbeeld met tuinaarde, maar heeft u speciale vijvergrond uit de speciaalzaak genomen. De rand van de vijver moet bovendien ongeveer à 10 cm boven de omgeving uitsteken, zodat kunstmest niet in de vijver spoelt. Door uw vissen doelmatig met op de wisselende seizoenen afgestemd voer uit het NATURE CONCEPT POND van JBL te voeren (zie hoofdstuk 4) voorkomt u eveneens dat te veel algenmest in het water terechtkomt. En u moet er natuurlijk gevoel voor krijgen hoeveel voer uw vissen nodig hebben en het niet “te goed bedoelen”. De regel is: geef ze per keer niet meer voer dan de vissen in ca. -10 minuten geheel hebben opgegeten. Zorg dat de algen concurrentie krijgen door zo veel mogelijk onderwaterplanten in de vijver te zetten, bijvoorbeeld hoorn-
blad en andere. Planten met veel wortels, bijvoorbeeld waterlelies, snoekenblad en andere, verbruiken na enige tijd die voedingsstoffen die ze bij het planten in de vijvergrond hebben gekregen. Als in het voorjaar de groeiperiode begint, kan een gebrek aan bepaalde voedingsstoffen ontstaan die verhindert dat de planten zich zoals gewenst ontwikkelen. Door de planten dichtbij de wortels van JBL FloraPond® mestballetjes te voorzien, kunt u ze gericht met een uitgebalanceerde hoeveelheid van de belangrijkste voedingsstof-
fen verzorgen. De balletjes bestaan uit een bijzondere soort klei die op grond van zijn uitwisseleigenschap –vergelijkbaar met een batterij- in staat is om overtollige voedingsstoffen op te slaan en pas weer af te geven wanneer een gebrek is ontstaan dat aangevuld moet worden. Op deze manier is voor een evenwichtige verzorging met de benodigde voedingsstoffen gezorgd en kunnen overtollige voedingsstoffen de verspreiding van algen niet onnodig in de hand werken. De JBL producten AlgoPond® spectral en HumoPond activ helpen u de groei van ongewenste algen in te perken voordat ze zich te sterk verspreiden. De uit turf gewonnen werkzame stoffen geven het water een iets gelige kleur. Hierdoor worden die delen van het spectrum van zonlicht, die belangrijk zijn voor algen, uitgefilterd, waardoor de opbouw van chemische stoffen in het organisme van de algen wordt voorkomen en deze zich minder goed kunnen ontwikkelen.
Groen gekleurd vijverwater (waterbloei) als gevolg van de massale vermenigvuldiging van zweefalgen kunt u weer helder krijgen met JBL CleroPond®. Dit middel klontert de algen tot grote groepen samen die u óf naar de bodem laat zinken óf in de vijverfilter opvangt (filter vaker schoonmaken!). Natuurlijk moet u daarnaast de oorzaak van de snelle vermeerdering van waterbloei bestrijden. Dit kunt u doen met JBL PondClear, een speciaal filtermateriaal dat alle overtollige voedingsstoffen , d.w.z. nitraat, nitriet en fosfaat, bindt. Plaats een of meer zakjes JBL PondClear in de filter of op een plek waar het water in beweging is (bijv. een beekloop). JBL PondClear werkt ongeveer maanden en moet dan worden vervangen. Een bijzonder elegante manier om van groen water af te komen of van begin af aan te voorkomen, is met behulp van een UV-C algenverdelger JBL AquaCristal UV-C. De apparaten werken fysisch, met b e h u l p v a n U VC lichtstraling, en hebben dus absoluut geen invloed op de kwaliteit van het water, omdat daaraan niets wordt toegevoegd. U kunt het vermogen (apparaat type) en de doorstroom-capaciteit instellen overeenkomstig de gewenste werking. In het algemeen is het zo dat veel minder UVC straling nodig is om troebelheid (bijvoorbeeld groen water als gevolg van algenbloei) te verwijderen dan om het aantal ziektekiemen duidelijk terug te brengen (gedeeltelijk kiemvrij maken) of om
JBL
2
JBL
26
AquaCristal
Vijver
Volume (l)
aanbevolen doorstromingssnelheid (l/h)
60 00 00 Troebelheid Gedeeltelijke verwijdering van kiemen
000- 000 00- 00
00-1000 100-200
60 01 00 Troebelheid Gedeeltelijke verwijdering van kiemen
000- 000 00-800
00-1000 100-200
8000-11000 800-1000
1000-1 00 200- 00
12000-18000 1000-1800
1 00- 000 00- 00
2 000- 000 2000- 00
2000-4000 00-1000
UV-C 5W
UV-C 9W
UV-C 11W
60 02 00 Troebelheid Gedeeltelijke verwijdering van kiemen
UV-C 18W
60 0 00 Troebelheid Gedeeltelijke verwijdering van kiemen
UV-C 36W
60 04 00 Troebelheid Gedeeltelijke verwijdering van kiemen
de vermenigvuldiging van ziekteverwekkers te reduceren. De volgende tabel is als richtsnoer bedoeld. Om het apparaat in werking te stellen heeft u een standaard pomp nodig of een vijverfilter met een slangaansluiting. Indien het debiet van de vijverfilter of pomp de in de tabel aangegeven doorstroomcapaciteit overschrijdt, verdient het aanbeveling een bypass aan te leggen en slechts een gedeelte van het water door het UVC waterzuiveringsapparaat te geleiden. Installeer het UV-C waterzuiveringsapparaat altijd aan de perszijde van de filter of pomp, nooit aan de zuigzijde. Bij gebruik in de vijver leidt dit er in de meeste gevallen toe dat de doorstroming plaatsvindt vóór de filter. Om deze reden moeten nieuwe
vijvers de eerste 4 à 8 weken zonder UV-C zuiveringsapparaat worden „bedreven“ om nuttige bacteriën de kans te geven zich in de filter te „huisvesten“. Tussen twee haakjes: UV-C waterzuiveringsapparatuur is weliswaar in staat de sporen van vastzittende algen te beschadigen en de voort-
planting op die wijze af te remmen, maar de vegetatieve vermeerdering, d.w.z. door middel van deling, gaat onverminderd door. Daarom helpt dit soort apparatuur nauwelijks tegen vastzittende algen. Met een simpel schepnet (JBL vijvernet) kunt u overtollige draadalgenkussens echter eenvoudig verwijderen. Als laatste reddingsmiddel willen we het nu nog hebben over algenbestrijdingsmiddelen, bijvoorbeeld JBL AlgoPond® rapid 1) . Gebruik dit soort middelen echter alleen in noodgevallen, omdat u daarmee niet de oorzaak bestrijdt en de afgestorven algen de kwaliteit van het water nadelig beïnvloeden.
Ga bijzonder voorzichtig om met biologische bestrijdingsmiddelen. Voor gebruik in ieder geval de opschriften in acht nemen en de productinformatie aandachtig lezen.
1)
JBL
JBL
Algen checklist voor tuinvijvers
KH
KH-Test vereiste waarde: 4-8° dKH
gemeten waarde
pH
pH-Test vereiste waarde: 7 - 8
gemeten waarde
NO3
Nitraat is één van de voornaamste voedingsstoffen van algen. De hoofdoorzaken van een te veel aan vereiste waarde: < 10 - 20 mg/l nitraat zijn een te geringe hoeveelheid planten en een te grote vispolulatie. Nitraat vernietigen: Eerste-hulp maatregel: JBL PondClear in de filter plaatsen.
De pH-waarde geeft de zuurgraad van het water aan en moet in de meeste gevallen in de buurt van de neutrale waarde 7 liggen. Een te hoge pH stimuleert de verspreiding van algen, een te lage pH heeft een nadelige invloed op de biologische afbraak van schadelijke stoffen en op de slijmviezen van vissen. Ter verhoging van de waarde is het in de meeste gevallen voldoende om de pH te stabiliseren met JBL Alkalon Combi.
Samen met nitraat is fosfaat de belangrijkste voedingsstof van algen. Fosfaat onstaat voornamelijk uit visvoer vereiste waarde: < 0,5 mg/l (JBL visvoer heeft een gereduceerd fosfaatgehalte), afstervende plantenresten en algen in het aquarium terecht of als gevolg van een verkeerde plantenmest (bijv. gazonmest). Eerste-hulp maatregel: gemeten waarde JBL PondClear in de filter plaatsen. Op langere termijn: zo klein mogelijke porties JBL Vijvervoer toedienen. Daarnaast plantenresten en algen mechanisch verwijderen (schepnet).
Algen professioneel bestrijden: 1. Oorzaken opsporen (zie boven) 2. Algensoort bepalen: • Zweefalgen ("groene soep") • Draadalgen (draadachtige groene algen op stenen en planten) • Overige algen (bruine verkleuring, groene verkleuring enz.)
3. Algen actief bestrijden: • • • •
27
De carbonaathardheid stabiliseert de pHwaarde. Vaak bedraagt de carbonaathardheid minder dan 4° dKH en moet worden verhoogd.Methode: JBL Alkalon Combi verhoogt de carbonaat-hardheid (KH) en stabiliseert tegelijkertijd de pH-waarde. Wanneer de KH meer dan 8° dKH bedraagt, kunt u gefilterd regenwater aan de vijver toevoegen. Water uit de kraan moet altijd eerst met JBL CondiPond worden behandeld om zware metalen en andere schadelijke stoffen te binden.
JBL CleroPond tegen zweefalgen JBL AquaCristal UV-C buisverlichting tegen zweefalgen JBL AlgoPond rapid1) tegen draad- en andere algen JBL AquaCristal UV-C buisverlichting voorkomt dat draadalgen zich opnieuw verspreiden.
4.Oorzaken bestrijden:
• Waterwaarden verbeteren KH & pH (zie boven) • Waterverontreiniging reduceren (zie boven) • Voedingstoffen, die de algenverspreiding stimuleren, verwijderen (zie boven)
Nitrat -Test
gemeten waarde
PO4
Phosphat -Test
5. Filter optimaliseren: • Filtermateriaal regelmatig schoonmaken • Biologische activiteit van het filtermateriaal intensiveren (JBL BactoPond)
6. Plantengroei stimuleren, omdat planten de voedingstoffen aan de algen onttrekken!
• JBL FloraPond is vloeibare mest voor waterplanten zónder fosfaat en zónder nitraat
7. Algengroei voorkomen:
• JBL HumoPond torfgranulaat voor toepassing in vijvers voorkomt op natuurlijke wijze het toenemen van de pH-waarde. • JBL AlgoPond spectral torfextract geeft vijverwater een lichte barnsteenkleur, • waardoor de algenstimulerende delen van het licht worden uitgefilterd. • JBL AquaCristal UV-C algenverdelger voorkomt de verspreiding van algensporen door bestraling met UV-C licht. 1) Ga bijzonder voorzichtig om met biologische bestrijdingsmiddelen. Voor gebruik in ieder geval de opschriften in acht nemen en de productinformatie aandachtig lezen
www.JBL.de
JBL
28
7. Zieke Vissen in de VijVer Als u uw vissen volgens de behoeften van het jaargetijde met de producten uit het JBL PRO NATUR CONCEPT voert geeft en uw vijver zo onderhoudt als we hierboven hebben beschreven, hoeft u zich nauwelijks zorgen te maken over zieke vissen. Je weet het echter nooit en voor het geval er toch eens een vis ziek wordt, willen we dit onderwerp ook even in het kort aan de orde stellen. We kunnen in het bestek van deze brochure natuurlijk niet alle visziekten behandelen die in een vijver kunnen voorkomen. Maar in principe kunnen vijvervissen dezelfde aandoeningen krijgen als de vissen die in onze breedtegraden in de natuur voorkomen. Als vissen ziek worden, betekent dat meestal dat de omstandigheden waarin ze leven niet ideaal zijn, dat het voer te eenzijdig is, ze aan vitaminegebrek of stress lijden door het verkeerde gezelschap enz. Ga dus altijd eerst na hoe uw vissen worden gehouden en of ze het goede voer krijgen als er met de gezondheid iets mis is. En bekijk eveneens of u de toestand kunt verbeteren door de adviezen in deze brochure te behartigen. Gemakkelijk te herkennen en over het algemeen eenvoudig te behandelen is de zogenoemde stipziekte, die door de eencellige parasiet Ichthyophthirius multifiliis wordt veroorzaakt. Deze tast zoetwatervissen over de hele wereld aan en is onder aquariumhouders bekend onder de afkorting “Ichthyo”. De aandoening is gemakkelijk te herkennen aan de kleine witte puntjes met de grootte van een speldenkop op de huid en vinnen van de vissen. Ook aan het gedrag van uw vissen is de ziekte te herkennen: ze schuren zich opvallend aan stenen, planten enz. In de meeste gevallen helpt JBL MedoPond®. Vaak is na twee dagen al een verbetering te zien. Zo niet, kunt u de behandeling overeenkomstig de in de bijsluiter vermelde dosering herhalen. Na beëindiging van de behandeling kunt u de vissen helpen de
stress van de behandeling te boven te komen door JBL AccliPond aan het vijverwater toe te voegen. Eventueel door de behandeling vernietigde nuttige micro-organismen kunt u met JBL BactoPond® weer toevoegen. Belangrijk: Gedurende de paartijd in het voorjaar krijgen goudvissen vaak last van “paaruitslag”, een
huidaandoening die vooral aan de kop zichtbaar is en sterk op Ichthyophthirius lijkt maar volkomen onschadelijk is en niets met de ziekte te maken heeft. Helaas komen in de laatste tijd steeds meer zeer lastige ziekten voor die door bacteriën worden veroorzaakt. Met name de karperachtigen (goudvissen, koi’s en andere) heb-
ben er last van. Deze ziekten steken vooral in het voorjaar de kop op als de vissen na het overwinteren verzwakt zijn. Daarom is het zo belangrijk om de vissen ook in de winter volgens het NATURE CONCEPT POND van JBL te voeren om te voorkomen dat ze ziek worden. Open, zweerachtige, bloederige plekken in de huid zijn vaak een teken van een dergelijke bacteriĂŤle infectie. Af en toe hebben de dieren een gezwollen buik. Zodra de eerste symptomen zichtbaar zijn, kunt u de aangetaste vissen het beste voorzichtig vangen en overdoen in een aparte quarantainebak en ze daar met JBL FuraPond behandelen. FuraPond werkt zeer snel en zelfs in het inwendige van de vis, wat bijzonder belangrijk is voor een succesvolle genezing. Een behandeling in de vijver is slechts in uitzonderingen aan te bevelen, omdat JBL FuraPond nuttige micro-organismen eveneens vernietigt. Na afloop van de behandeling helpt AccliPond de gevolgen van de door de behandeling veroorzaakte stress te overkomen. Indien de behandeling in de vijver heeft plaatsgevonden, moet de kolonie nuttige microorganismen in ieder geval weer worden aangevuld met JBL BactoPondÂŽ.
JBL
2
JBL
0
8. jBl VijVerproducten nature concept pond Voer: JBL PondEnergil is rijk aan energie, licht verteerbaar voer speciaal voor temperaturen beden 1 °C voor koi’s en alle andere vijvervissen. In het koude jaargetijde hebben de vissen veel energie en onverzadigde vetzuren nodig en de visolie die in JBL PondEnergil is verwerkt voorziet op ideale wijze in deze behoefte. Het gereduceerde proteïnegehalte en de bijzonder lichte verteerbaarheid voorkomen dat onno- Samenstelling: dig afvalstoffen het gevoelige Onbehandelde 19% ecosysteem vijver onnodig ver- proteinen Natuurlijke 14% vetten ontreinigen. 1,5% Essentiële vitaminen verhogen de weer- Ruwe vezels stand tegen ziekten Daar de vissen bij een As 6% temperatuur van minder dan 1 °C zelden aan het wateroppervlak verschijnen, heeft JBL PondEnergil de vorm van kleine zinkende sticks, zodat het voer ook bewust in kleine porties kan worden gegeven. JBL PondVario is een mengsel van hoge kwaliteit vlokkenvoer en natuurlijke, gedroogde zoetwatergar- Samenstelling: naaltjes. Het bevat alles wat Onbehandelde 23% vijvervissen in het warme jaar- proteinen 3,5% getijde nodig hebben: proteïne, Natuurlijke vetten koolhydraten, vezels en vet in Ruwe vezels 4% een evenwichtige verhouding. As 11% Essentiële vitaminen verhogen de weerstand tegen ziekten. JBL JBL PondSticks bestaan uit een evenwichtig mengsel van volwaardige dierlijke en plantaardige bestanddelen die in de voedselbehoeften van alle vijvervissen in het warme Samenstelling: jaargetijde voorzien. Waarde- Onbehandelde 25% volle plantenvezels en essenti- proteinen 4,5% ele vitaminen zorgen voor een Natuurlijke vetten goed functionerende spijsver- Ruwe vezels 4% tering en maken de vissen min- As 9% der vatbaar voor ziekten. JBL PondSticks maken het water niet troebel en stellen u in staat precies de plek te kiezen waar u wilt voeren omdat ze lang blijven drijven.
JBL PondNatur is een mengsel van natuurlijke, gedroogde zoetwatergarnaaltjes en andere kreeftachtigen, die als lekker hapje en voor de afwisseling bij alle vijvervissen zeer in trek zijn.
JBL
Samenstelling: Onbehandelde proteinen Natuurlijke vetten
36% 4,5%
Ruwe vezels
8%
As
28%
JBL PondColoron bestaat uit een mengsel Samenstelling: van verschillende soorten sticks Onbehandelde 36% die precies zijn afgestemd op de proteinen Natuurlijke 4,5% behoeften van koi’s en andere vetten 3% vijvervissen. De daarin verwerkte Ruwe vezels volwaardige natuurlijke grondstof- As 9% fen en de uitgekiende combinatie van plantenextracten verhogen de intensiteit van de natuurlijke kleuren van alle vijvervissen. Essentiële vitaminen verhogen de weerstand tegen ziekten. JBL PondFlakes. Een mengsel van een aantal hoogwaardige en licht verteerbare vlokken die precies voorzien in de voedselbehoeften van de meeste vijvervissen in het warme jaargetijde. De vlokken bevatten een evenwichtige combi- Samenstelling: 18% natie van proteïnen, koolhydraten, Onbehandelde proteinen vezels en vet. De vlokken blijven Natuurlijke 4% vetten drijven en worden door kleine en Ruwe vezels 3% grote vissen even graag gegeten. As 10% Essentiële vitaminen verhogen de weerstand tegen ziekten. JBL Koimini. De vorm en de bestanddelen van Koimini zijn afgestemd op de bijzondere behoeften van kleine, hard groeiende Samenstelling: koi’s in vijvers. Het voer is rijk aan Onbehandelde 40,5% uitgelezen eiwitten en vet, zodat proteinen Natuurlijke 10,5% met name jonge koi’s die bouw- vetten 2% stoffen en energie krijgen die hun Ruwe vezels actieve stofwisseling nodig heeft. As 10% Hoge kwaliteit plantaardige proteinen uit tarwekiemen (20%), evenals uit vis en visolie (6%) gewonnen dierlijke proteïnen zorgen dat de vissen goed groeien en gezond blijven. Spirulina-algen en natuurlijke carotenoïden verhogen de kleurintensiteit op natuurlijke wijze. Gestabiliseerde vitamine C en andere essentiële vitaminen verhogen de weerstand tegen ziekten.
1
JBL
2
JBL Koimidi. De vorm en de bestanddelen Samenstelling: van Koimidi voorzien in de bijzondere be- Onbehandelde 38% proteinen hoeften van middelgrote, hard groeiende Natuurlijke 9,5% koi’s in vijvers. Het voer is rijk aan uitgelezen vetten 2% eiwitten en vet, zodat met name middelgrote Ruwe vezels koi’s die bouwstoffen en energie krijgen die As 10% hun actieve stofwisseling nodig heeft. Hoge kwaliteit plantaardige proteïnen uit tarwekiemen (1 %), evenals uit vis gewonnen dierlijk eiwit en een aangepaste hoeveelheid visolie (4%) zorgen dat de vissen goed groeien en gezond blijven. Spirulina-algen en natuurlijke carotenoïden verhogen de kleurintensiteit op natuurlijke wijze. Gestabiliseerde vitamine C en andere essentiële vitaminen verhogen de weerstand tegen ziekten. JBL Koimaxi. De vorm en de bestanddelen van Koimaxi voorzien in de bijzondere behoeften van grote koi’s in vijvers. Omdat Samenstelling: grote koi’s steeds minder groeien en hun Onbehandelde 33% stofwisseling overeenkomstig langzamer proteinen Natuurlijke 8% werkt, hebben grote koi’s minder eiwit- vetten Ruwe vezels 3% ten nodig. Waardevolle tarwekiemen (1 %) en andere plantaardige grond- As 10% stoffen, plantaardige eiwitten, uit vis gewonnen eiwit en plantenvezels zorgen voor een gezonde, aan de leeftijd van de dieren aangepaste groei. Spirulina-algen en natuurlijke carotenoïden verhogen de kleurintensiteit op natuurlijke wijze. Essentiële vitaminen verhogen de weerstand tegen ziekten..
JBL KoiFunSnack Dit voer brengt variatie in het voer van de „koningen van de vijver“ en geeft de koiliefhebber de unieke kans de dieren uit de Samenstelling: hand te zien eten. Na korte tijd hebben uw Onbehandelde 24,5% dieren geleerd de smaakvolle FunSnacks proteinen Natuurlijke 5% direct uit de hand te eten. De schuwere vetten Ruwe vezels 2,3% dieren kunt u verwennen door de FunSnacks in het vijverwater doen. Met dit voer heeft As 9% u niet alleen het genoegen uw dieren met de hand te kunnen voeren, maar het voer bevat bovendien veel waardevolle vitaminen en vitale stoffen, zodat ze de gezondheid van de dieren dienen en ze minder vatbaar maken voor ziekten. JBL KoiDelikat. Bestaat voor 100% uit gedroogde zijderupsen, waarvan in het verre Oosten al zeer lang bekend is hoe dol de Samenstelling: koningen onder de vijvervissen daar op zijn. Onbehandelde 53% Het hoge gehalte aan proteïnen, de bouw- proteinen Natuurlijke 28% stoffen voor het lichaam, en volwaardig vet vetten 3% met meervoudig onverzadigde vetzuren, de Ruwe vezels energiebronnen, zorgen dat de koi’s uitste- As 4% kend groeien en gezond blijven.
JBL PondSterlet. Heeft de vorm van parels Samenstelling: waarvan de inhoudsstoffen en de vormge- Onbehandelde 44% proteinen ving precies zijn afgestemd op de Natuurlijke 12% natuurlijke behoeften van steuren vetten 1,5% die in vijvers worden gehouden. Het Ruwe vezels voer bevat bijvoorbeeld uitsluitend As 8% hoogwaardige, uit waterdieren gewonnen proteïnen en vet. Dit komt overeen met de kleine dieren waar steuren in de natuur de voorkeur aan geven. De parels zinken bijzonder snel, zodat de steuren ze daar moeten zoeken, waar ze leven: op de bodem van de vijver. De stabiliteit van JBL Pond Sterlet in water geeft de langzaam etende steuren de tijd om hun voedsel rustig te zoeken en op te eten zoals ze in de natuur gewend zijn en voorkomt dat het vijverwater onnodig wordt verontreinig. KoiVitol, – multivitaminen met honing voor koi’s en andere vijvervissen. n Extra vitaminen voor een periode met meer stress, bijvoorbeeld in het voor- en najaar. n Extra lekker door toevoeging van honing (10%). n Als preventie tegen deficiëntieverschijnselen en voor een stabiele gezondheid. n De alleen in vet oplosbare vitaminen zijn volledig beschikbaar dankzij een speciaal emulgatieprocédé met lecithine
JBL
JBL
Onderhoudsproducten en meststoffen:
4
JBL CondiPond® voor biologisch vijverwater dat de slijmvliezen beschermt. Aqualon verandert kraan- of regenwater onmiddellijk in vijverwater met de eigenschappen van een natuurlijke biotoop JBL AccliPond bevat waardevolle vitaminen en plantenextracten en versterkt het immuunsysteem van vijvervissen. Het voorkomt met name in kritieke perioden, bijv. in de lente en herfst, dat de vissen ziek worden en maakt ze minder vatbaar voor stress. JBL CleroPond® maakt vijverwater helder doordat het de microscopische deeltjes die troebelheid veroorzaken, bijv. waterbloei, bacteriële troebelheid enz. vernietigt. JBL BactoPond® reguleert bodemslib en schadelijke stoffen. Het bevat grote hoeveelheden nuttige micro-organismen die bodemslib en schadelijke stoffen afbreken en zo het vijverwater schoonhouden en voor een ideaal leefklimaat voor vissen en planten zorgen. JBL ActivoPond® de filterstarter met levende bacterien voor een snelle “start” van filter en vijver. Voor het biologisch activeren van iedere vijverfilter en vijver. Stelt u in staat om onmiddellijk met het overbrengen van de vissen te beginnen. JBL OrganoPond® voor de biologische afbraak van bodemslib. Breekt organisch afval (slib) effectief af op de plaats waar het is ontstaan. Mineraal granulaat dat op de bodem zinkt voorzien van hoogactieve bacterien die het afval biologisch afbreken. JBL AlgoPond® rapid1) bevat een algenverdelgingsmiddel en is daarom bijzonder werkzaam tegen algen. Bevat geen koper. JBL AlgoPond® spectral – Turfextract met actieve jodium en andere biologisch werkzame stoffen. Voorkomt dat algen de overhand krijgen en versterkt de weerstand van vissen in vijvers. JBL Humolon – Turftabletten die op natuurlijke wijze de verspreiding van algen in de vijver afremmen. De algenremmende werking van de waardvolle turfextracten is volkomen onschadelijk voor hogere planten en wordt versterkt door de lichtbruine kleur van het water die het middel veroorzaakt. JBL HumoPond activ Granulaat van actieve turf voor 6000 liter water met de werking van een biologisch algenremmend middel. JBL AlkalonCombi verhoogt de carbonaathardheid en stabiliseert de pH. Verandert regenwater in vijverwater met de eigenschappen van een natuurlijke biotoop. Is in staat zware metalen te binden en beschermt de huid van vissen dankzij het gehalte aan beschermende colloïden en andere biologisch werkzame stoffen. Zorgt voor een optimaal leefklimaat voor vissen en planten in vijvers. JBL Oxylon Zuurstoftabletten – voorkomen dat uw vijvervissen het benauwd krijgen. Vijverwater dat voldoende zuurstof bevat, maakt het ademhalen gemakkelijker voor de vissen, houdt de afbraakprocessen van de nuttige bacteriën op gang en zorgt zo
voor een gezond milieu. Met name op hete zomerdagen of in de winter komt het vaak voor dat het water niet genoeg zuurstof bevat. Met JBL Oxylon zuurstoftabletten is het probleem snel en eenvoudig op te lossen. JBL FloraPond®, mestballetjes voor vijverplanten, geeft alle waterlelies en moerasplanten in vijvers nieuwe groeikracht. JBL FloraPond is een depotpreparaat dat alle waterlelies en moerasplanten van de nodige hoofdvoedingsstoffen, ijzer en spoorelementen voorziet. Dit product bestaat uit een bijzondere soort klei met een hoog ijzergehalte dat volgens een speciaal procédé met hoofdvoedingsstoffen en spoorelementen is verrijkt. 1) Ga bijzonder voorzichtig om met biologische bestrijdingsmiddelen. Voor gebruik in ieder geval de opschriften in acht nemen en de productinformatie aandachtig lezen.
Geneesmiddelen: JBL Medolon zeer werkzaam tegen schimmelinfecties en huidparasieten, bijv. Ichthyophthirius, Costia en Trichodina. Huidwonden en vinrot genezen eveneens binnen korte tijd. In de meeste gevallen is een verbetering van het huidbeeld reeds na 24 uur zichtbaar. Het middel is ongevaarlijk voor waterplanten en de lichte verkleuring van het water verdwijnt vanzelf na korte tijd. JBL FuraPond tegen inwendige en uitwendige bacteriële infecties bij koi’s en andere vijvervissen.
Technische voorzieningen JBL AquaCristal UV-C 5-36 W JBL PondOxi vijverbeluchtingset JBL vijverthermometer
JBL
JBL Uw gespecialiseerde JBL leverancier geeft u graag advies en kan u titels noemen van boeken die dieper ingaan op dit onderwerp.. Daar zijn eveneens de overige delen uit de reeks
JBL-WWW-HEFTE
NL 622 84 V 02
verkrijgbaar over onderwerpen op het gebied van de aquaristiek en de terraristiek.
Uw dierenspeciaalzaak: