AQUARIUM GIDS Handleiding voor een fascinerende hobby
Zoetwater-aquarium
Inhoudsopgave
2
Een aquarium zorgt elke dag voor ontspanning
4
Spiekblad – Het belangrijkste in een oogopslag
6
Welk aquarium?
8
Welke plaats? Welke verlichting?
9
Zo richt u uw aquarium in – stap voor stap
10
Planten in het aquarium
14
Dit bepaalt de kwaliteit van het aquariumwater
16
Zo regelt u de temperatuur
18
Het hart van het aquarium – het filter
19
EHEIM binnenfilter, EHEIM buitenfilter
20
Zo functioneert de filtratie
23
Eindelijk kunnen de vissen in de bak
24
De goede manier om vissen te voeren
26
Aquariumonderhoud
27
Dit hebt u verder nog nodig
28
Trefwoordenregister
30
Raad en hulp, impressum
31
Beste lezer, Met deze gids willen wij u helpen vanaf het begin de juiste keuzes te maken, zodat uw aquarium een gezond biotoop voor vissen en planten wordt. Een hobby, die u niet teleurstelt. Een fascinerende onderwaterwereld, waarvan u erg lang plezier hebt. Er zijn vele handleidingen, honderden experts, duizenden meningen en veel vakliteratuur. Wij hebben hier de essentie voor u samengevat – en wel zo, dat u geen lange verhandelingen hoeft te lezen, maar de belangrijke punten direct op u kan laten inwerken. Als u een aquarium wilt aanschaffen, bedenk dan wel, dat u niet zomaar een meubelstuk koopt, maar een complexe installatie – en dat u een kleine onderwaterwereld creëert; een biotoop, waarin levende wezens zich thuis en goed moeten voelen.
Wij wensen u veel succes en plezier met uw aquarium. Het EHEIM aquaristiek-team
Een aquarium zorgt elke dag voor ontspanning
De aquaristiek krijgt steeds meer vrienden. Alleen al in Duitsland zwemmen ongeveer 85 miljoen siervissen in 3 miljoen aquaria. Veel mensen houden van de ontspannende, rustgevende atmosfeer, de bonte fascinatie van de onderwaterwereld en de bijzondere uitstraling in de woning. Voor kinderen is een aquarium een waardevolle ontmoeting met de natuur. En wie van spanning houdt, moet eens wat aandachtiger in het aquarium kijken. Daar gebeurt veel.
4
mp scubabay
Een aquarium heeft minder onderhoud nodig dan u denkt Een aquarium kopen, water erin doen, vissen uitzetten – klaar. Zo gemakkelijk is het natuurlijk niet. Maar dat een aquarium veel werk vergt is een vooroordeel. Vissen hebben minder verzorging nodig dan de meeste andere dieren. Dankzij goede filtersystemen, regelbare verwarmers, schakelklokken voor de verlichting, bemesting- en voederautomaten hoeft u maar weinig in de gaten te houden. Zelfs als u op vakantie bent, dan bent u niet afhankelijk van een buurman of kennel.
Waar gaat het in deze handleiding over? We behandelen hier het “zoetwater gezelschapsaquarium” Men onderscheidt zeewater-, koudwater- en zoetwateraquaria. Dit kunnen ook “speciaalaquaria” zijn, waarin slechts één speciale vissoort gehouden wordt. Of het zijn “gezelschapsaquaria”, waar verschillende soorten onder gelijke condities leven. Het typische siervis-aquarium is een zoetwater-gezelschapsaquarium. Alles wordt u snel duidelijk We hebben deze handleiding bewust overzichtelijk gehouden en de belangrijkste punten bondig samengevat. Zo hoeft u niet eerst een lange tekst te lezen voordat u vindt wat u wil weten. Ook het “spiekblaadje” aan het begin en het trefwoordenregister aan het eind helpen u snel verder.
Hebt u uitgebreidere vragen dan kunt u uw vragen stellen bij uw vakhandelaar, een aquariumvereniging of zoekt u op het Internet. Onder www.eheim.de vindt u ook veel informatie. Maak gebruik van de ervaring en know-how van de EHEIM aquaristiekgroep Ingenieur Gunther Eheim vond een halve eeuw geleden de aquariumfilter uit, ingenieur Euger Jäger de aquarium-verwarming. Beide uitvindingen hebben in de hele wereld de aquaristiek gemaakt tot dat wat het vandaag is. Wij zijn pionier en marktleider. De merken EHEIM, mp en JÄGER behoren tot de EHEIM aquaristiekgroep en garanderen u de hoogste kwaliteit. Daar kunt u op vertrouwen. 5
Spiekblaadje – Het belangrijkste in een notendop
Dit spiekblaadje kan u helpen, als u snel wat wilt weten, na te kijken wat en wanneer u iets moet doen en waar u op moet letten. Het gaat hier echter alleen om de belangrijkste basisprincipes. Leest u daarom (eerst) de volgende bladzijden om de verschillende stappen, samenhang en details in u op te nemen. Aquarium kiezen Inhoud zo mogelijk vanaf 100 l; op DINspecificate letten; het beste is een mpaquarium met meubel te kiezen; eventueel met een complete aquariumset starten. Plaats bepalen Geen zon in de bak, weinig daglicht, niet bij warmtebron, stopcontact in de buurt, horizontaal, stabiele ondergrond, trillingsvrij.
Reinigen Aquarium voor het inrichten grondig schoonmaken; alleen met warm water en zachte spons; geen schoonmaakmiddelen. Bodemgrond opbouwen 3 lagen; 1. voedingsbodem, 2. kiezelbodemgrondbemesting-mengsel (2 cm) 3. grindlaag (3-4 cm); grind middelgrootte korrel (2-3 mm), niet te licht van kleur; bodem naar achteren licht stijgend (totale hoogte 5-8 cm). Techniek installeren (niet inschakelen!) Filter (met filtermedia), verwarmer en – voor zover niet aanwezig – verlichting plaatsen. Decoratie Alleen materialen (stenen, versteend hout), die geen stoffen aan het water afgeven (kalk, metaal enz.) Met lauw water vullen Ca. 20-30 cm, handwarm leidingwater (ca. 24°C); bodem daarbij niet omwoelen. Planten plaatsen Alle bandjes, plastic potjes enz. verwijderen; wortels indien nodig inkorten; met een platte pincet in de bodem drukken; grote planten achterin; genoeg ruimte voor de vissen overhouden.
mp scubaline 100
6
mp scubacube 40
Met water vullen Handwarm leidingwater tot ca. 3 cm onder de bakrand. Apparaten inschakelen Filter continu laten lopen; verwarming op 25ºC instellen; verlichting 8 tot 10 uur per dag inschakelen (tijdklok). Aquarium laten rijpen (zonder vissen) ca. 2 - 3 weken wachten; water eventueel met bacterieculturen “enten”, 1 maal per week een mespuntje visvoer toevoegen; waterverbeteringsmiddel en eventueel vloeibare meststof toevoegen; temperatuur en waterkwaliteit controleren. Visbezetting Vissoorten kiezen die dezelfde waterkwaliteit verlangen; vuistregel: 1 cm vis op 2 l. water; met een paar bij elkaar passende soorten beginnen; vervolgens een paar algeneters uitzetten, later ook andere soorten; erop letten dat alle waterlagen bevolkt worden.
maanden bodembemesting toedienen; op een goede verlichting letten (lampen na ca. 1 jaar vervangen). Wateronderhoud Algen en afval regelmatig verwijderen; alle 3 tot 4 weken gedeeltelijke waterwisseling (1/3); filter nooit gelijktijdig, maar 1 tot 2 weken later schoonmaken; regelmatig waterkwaliteit controleren. Filtersysteem Passend filtersysteem gebruiken; dag en nacht laten lopen; filtermassa’s zoals voorgeschreven verwisselen en schoonmaken, zodat de bacterieculturen niet geheel verstoord worden. EHEIM voederautomaat JÄGER verwarmer EHEIM filter 2080
Vissen uitzetten Verlichting enkele uren uitschakelen, vissen in gesloten transportzak in het aquarium op temperatuur laten komen, daarna met aquariumwater vullen; vissen voorzichtig overzetten; geen water uit de zak in het aquarium! Voeren 1 tot 2 maal per dag zoveel als in 2 tot 3 min. opgegeten wordt (voederautomaat); na het uitzetten 1 dag niet voeren, daarna met een beetje beginnen; voer van goede kwaliteit; 1 dag per week niet voeren! Onderhoud van planten Oude en zieke delen direct verwijderen; wekelijks vloeibare voeding; na 6-10
Reiniging Chemische (ook biologische) schoonmaakmiddelen zijn streng verboden; toebehoren zoals emmer, spons, slang enz. alleen voor het aquarium gebruiken. Overig onderhoud Af en toe bodem afzuigen; glas binnen en buiten schoonmaken; visziekten direct behandelen. Overige accessoires Visnet, thermometer, tijdklok, voederautomaat, bemestingsautomaat, bodemreinigingsset, vuilzuiger, plantentang, algenmagneet, watertestsets.
7
Welk aquarium?
Voordat u een aquarium uitkiest moet u beslissen hoe u het vorm wilt geven, welke vissen u kiest en hoe u het uit wilt bouwen – maar bovenal, waar het komt te staan (zie volgende bladzijde). • Een zinvolle aquariumgrootte begint bij ca. 100 liter. Vanaf dit volume hebben de meeste vissoorten relatief stabiele levensomstandigheden. De ecologische kringloop in het aquarium functioneert en het onderhoud blijft binnen de perken. Kleinere aquaria eisen daarentegen meer oplettendheid. Vooral de waterkwaliteit moet dan altijd in de gaten gehouden worden. • Bij de vakhandel is een ruime sortering mp-aquaria van 54 tot 740 liter verkrijgbaar. Afhankelijk van het model zijn ze voorzien van handige extra’s. Aquariummeubel combinaties in verschillende designs zijn fraaie meubelstukken. • Voor de beginner zijn de complete mpaquariumsets een goed en voordelig alternatief. De sets bestaan uit een bak met afdekkap en verlichting alsmede een EHEIM-binnenfilter en Jäger regelbare verwarmer; gedeeltelijk worden nog extra accessoires meegeleverd. Ook zijn hiervoor speciale meubelbouwpakketten verkrijgbaar.
8
1 2 3 4
– – – –
mp mp mp mp
scubacube scubaline 130 classic 100 aquapro 60
Welke plaats?
Welke verlichting?
Uw aquarium verdient een mooie plaats in uw woning. Daar waar u het leven in de onderwaterwereld goed kunt bekijken, waar u zich ontspant en kunt wegdromen. Belangrijk zijn ook de volgende criteria:
De verlichting van het aquarium is niet alleen voor u als toeschouwer bedoeld. Ook vissen hebben in het algemeen wat licht nodig. Heel belangrijk is het juiste licht voor de fotosynthese en groei van de planten.
• Vermijdt een plaats met veel daglicht of directe zon. Anders wordt de vorming van algen bevorderd en het water onnodig opgewarmd. • Houdt afstand van de verwarming. • In de buurt moet een stopcontact aanwezig zijn. • Boven het aquarium hebt u, voor onderhoud en waterwisseling, ruimte nodig. • Let erop dat het aquarium waterpas staat. • Kies een trillingsvrije plaats.
• Alleen bij licht “werken” planten. Door de fotosynthese breken ze schadelijk stoffen in het water af en produceren de voor vissen noodzakelijke zuurstof. • Alle mp-aquarium-sets en –combinaties zijn met goed op het aquarium afgestemde verlichting in de afdekkap uitgerust. • Als u een aquarium zonder afdekkap wilt dan zijn er bij de vakhandel speciale hang- en opzetlampen te koop. • De verlichtingsduur moet overeenkomen met de cyclus in de tropische natuur. Het licht moet daarom constant 8-10 uur branden. • Het moet altijd op dezelfde tijd in- en uitgeschakeld worden. Wij adviseren het gebruik van een tijdschakelklok. • Elke tijdverschuiving irriteert de planten en dieren. Maak veranderingen zo mogelijk in kleine stappen (ca. 30 minuten). • Vervang de TL-buizen na ca. 1 jaar, omdat de intensiteit dan duidelijk vermindert.
En als u niet voor een mp-aquariumcombinatie kiest: • Denk eraan: De onderbouw moet het totaalgewicht dragen (water, bak, aquariuminrichting, techniek enz. zijn zwaar). Vuistregel: aquariumvolume x 1,8 = totaalgewicht in kg.) • Zorg voor een onderlegger, eventueel een plaat styropor (speciale matten zijn bij de vakhandel verkrijgbaar) voor het egaliseren van oneffenheden en puntbelasting alsmede tegen warmteverlies. Dit is bij enkele mp-aquaria niet noodzakelijk. Opgele t ! Als het aquarium eenmaal gevuld en ingericht is kunt u het nauwelijks meer verplaatsen; nooit gevuld vervoeren – breukgevaar!
9
Zo richt u uw aquarium in – Stap voor stap
Schoonheid, praktisch onderhoud, maar voor alles een gezond biotoop voor planten en vissen, dat zijn de gezichtspunten van waaruit u de architectuur van het aquarium vorm geeft. Als aan deze 3 voorwaarden wordt voldaan, zult u er zeer lang plezier aan beleven. Stap 1: Aquarium reinigen
Stap 2
Maak het glas met warm water en een schone, zachte spons grondig schoon. Chemische(ook biologische) schoonmaakmiddelen zijn streng verboden! Stap 2: Bodem opbouwen Planten hebben een goede bodem nodig voor de wortelvorming en de opname van voedingsstoffen. Ook verschillende vissoorten “grondelen” graag en zoeken op de bodem naar voedsel en algen. • Meestal is een gemiddelde kiezel van 2-3 mm het meest geschikt. Alleen bepaalde dieren hebben een fijnere korrel of zand nodig. Bij een grotere korrel verdwijnen voederresten vaak tussen de stenen, waar vissen ze niet kunnen bereiken en verrotten. • Let erop dat de kiezel rond geslepen is, zodat vissen zich niet kunnen verwonden. • Kies voor een natuurlijke, niet te lichte kleur. (Veel vissen voelen zich niet op hun gemak bij een te lichte bodem en reflecterend licht.) • Spoel de kiezel grondig met warm water. • Leg eerst een laag voedingsbodem (granulaat of als plaat) in het aquarium. • Meng een eerste laag kiezel – ca. 2 cm- met bodembemesting . • Als derde laag volgt schone kiezel – ca. 3 tot 6 cm.
10
Stap 2
Stap 3
TIP De bodem moet naar achteren licht stijgend oplopen, zodat vuil zich aan de voorzijde verzamelt en gemakkelijk verwijderd kan worden. Stap 3: Techniek installeren Welke techniek u gebruikt, hangt van de grootte van het aquarium, de inrichting, visbestand en uw eisen af. U hebt in ieder geval nodig: • goede verlichting (zie pag. 9), • een aquarium-verwarmer bijv. een EHEIM JÄGER regelbare verwarmer (zie pag. 18), • een thermometer (zie pag. 28/29) alsmede • een effectieve binnen- of buitenfilter, voorzien van de juiste filtermedia (zie pag. 19-23).
Stap 3
Stap 4
Stap 4: Decoratie Stenen (rotsen) of versteend hout maken het onderwaterlandschap interessant en bieden de vissen schuilmogelijkheden of afbakening van een territorium. Gebruik er echter niet teveel van, zodat er voldoende ruimte voor planten en vissen overblijft. • Reinig met een borstel het decoratiemateriaal grondig onder stromend water (eventueel uitkoken). • Gebruik alleen stenen, die geen stoffen aan het water afgeven, geen kalk en geen ingesloten metalen bevatten. Vermijdt ook koralen, marmer of zeemosselen. Zeer geschikt zijn bijv. lava- en leisteen. • Ook kunt u versteend hout gebruiken. Voordat u ander hout bijv. wortels (kienhout) ter decoratie gebruikt laat u dan door uw aquarium-vakhandelaar adviseren. 1 2 3 4 5
– – – – –
EHEIM-filter 2211 EHEIM JÄGER verwarmer EHEIM-filter 2034 EHEIM-filter 2076 Filtermediaset
11
Zo richt u uw aquarium in – Stap voor stap Stap 5
Stap 5: Met wat water vullen Zodat de bodem verzwaard en doorweekt wordt, laat u ca. 20 – 30 cm handwarm water (leidingwater, ca. 24ºC)in de bak lopen. Voorzichtig – het liefst over de rand van een bord of schaal, zodat de bodemgrond niet omgewoeld wordt. Stap 6: Planten plaatsen Welke planten geschikt zijn, waar ze voor zorgen en hoe ze te bemesten, leest u op de volgende pagina’s.
Stap 6
• Denk eraan, dat de meeste planten nog groeien. • Grote planten achter en kleine planten voor neerzetten • Verwijder voorzichtig alle (lood-) bandjes, plasticpotten, steenwol enz. • Snij afgestorven bladeren en stengels af. • Bij rozetvormende planten kunt u te lange wortels ca. 1/3 inkorten. • Druk de stengel en wortels bijv. met een platte pincet loodrecht in de bodem en trek ze vervolgens weer tot de wortelhals naar boven. Stap 7: Water bijvullen en apparatuur starten Als de apparatuur geïnstalleerd is, vult u het aquarium: • handwarm kraanwater (ca. 24-25°C), • tot ca. 2-3 cm onder de bovenste bakrand, • waterverbeteringsmiddel toedienen, om een optimale waterkwaliteit voor de vissen te bereiken.
12
1 2 3 4
– – – –
EHEIM EHEIM EHEIM EHEIM
luchtpomp aquaball 60 2401 installatieset filtermedia SUBSTRATpro; BioMech
Stap 6
Stap 7
Om de planten actief te laten worden en zodat bacterieculturen zich kunnen vermeerderen stelt u het aquarium nu in bedrijf, d.w.z.: • Licht inschakelen en tijdklok op 8 tot 10 uur verlichting programmeren, • Filter continu (dag en nacht) laten lopen. • Verwarmer op ca. 25°C instellen. Stap 8: Wachten en het ecosysteem verbeteren Voordat de eerste vissen de bak in kunnen, moet het ecologische evenwicht op orde komen. De “inloopfase” duurt ongeveer 3 weken. Stap 7
• Als u niet zo lang wilt wachten kunt u met bepaalde preparaten helpen en het water met bacteriën enten”. • Om schadelijke stoffen te binden, kunt u eventueel een laag actieve kool (in de buitenfilter) plaatsen (zie pag. 23). • Na de eerste 2 tot 3 dagen hebben de planten in de regel extra plantenvoeding nodig (AQUA FLUID 7). • Controleer ook af en toe de watertemperatuur; die moet voor de meeste siervissen tussen 24 en 25°C zijn. • Wat betreft bemesting, preparaten, dosering en watertests vraag om advies bij uw aquariumspecialist en informeert u zich op de volgende bladzijden.
Stap 8
Let op! in de inloopfase Het aquarium moet de gehele tijd in bedrijf blijven (Licht 8 tot 10 uur per dag, verwarmer en filtersysteem continu – zie stap 7). 13
Dit doen de planten in het aquarium
Planten zien er niet alleen mooi uit, ze hebben ook een belangrijke taak in het aquarium. Ze zorgen voor zuurstof, breken schadelijke stoffen af, begrenzen territoria en de vissen kunnen er zich verstoppen en uitrusten. Samen met bacteriĂŤn ontgiften planten het water. Ze nemen ammonium, nitraat en fosfaat op, dat o.a. door de uitscheidingen van vissen ontstaat. Daarbij ontnemen ze ook algen hun voedingsbasis. Bij licht (alleen bij licht) produceren ze door fotosynthese koolhydraten (suiker) voor hun groei. Daarbij absorberen ze kooldioxide (CO2), dat door vissen uitgeademd wordt. Tegelijkertijd geven ze zuurstof af, die vissen vervolgens inademen.
14
In tegenstelling tot landplanten nemen waterplanten voedingsstoffen niet alleen via de wortels op maar ook via hun bladeren. Naast een voedingsbodem hebben ze voor bepaalde voedingsstoffen uit het water ook regelmatig een vloeibare bemesting nodig (bijv. AQUA FLUID 7 – dosering via de EHEIM-bemestingsautomaat). In het begin kiest u het beste voor robuuste plantensoorten, die goed groeien en niet te hoge eisen stellen (er worden naar schatting 100 tot 150 plantensoorten aangeboden. Daarvan zijn er echter maar ca. 30 echte waterplanten).
Lichtbehoefte
pH
Zuurgraad van het water
Groeihoogte
KH
waterhardheid (carbonaathardheid)
Empfehlenswerte Wasserpflanzen für Anfänger Amazone zwaardplant Cryptocoryne lucens
Echinodorus amazonicus
Cryptocoryne lucens
Solitaire plant, zeer geschikt voor Discus-bakken Voedselbehoefte: groot
Robuuste waterkelksoort Voedselbehoefte: gemiddeld
gemiddeld
50cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
5 tot 15°d
gemiddeld
40cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
2 tot 12°d
Argentijnse waterpest Egeria densa
Belgisch groen
Gemakkelijke stengelplant, zorgt voor veel zuurstof Voedselbehoefte: groot
gemiddeld
50cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
8 tot 18°d
Hygrophila polysperma Zeer geliefde stengelplant Gemakkelijke plant Voedselbehoefte: groot
gemiddeld
60cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
2 tot 15°d
Ludwigia mullertii Ludwigia mullertii
Javavaren
Gemakkelijke stengelplant, bij veel licht is de onderzijde van het blad rood Voedselbehoefte: gemiddeld
gemiddeld
50cm
pH
KH
ph 6,0 tot 7,5
4 tot 15°d
Microsorum pteropus Robuuste varen, groeit langzaam Voedselbehoefte: gering
gemiddeld
40cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
2 tot 12°d
Gewoon Speerblad Anubias barteri var. nana Zeer robuust, groeit langzaam Gemakkelijke plant Voedselbehoefte: gemiddeld
weinig
60cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
2 tot 15°d
Sagittaria platyphylla Sagittaria platyphylla Robuuste rozetplant, vormt uitlopers Voedselbehoefte: gemiddeld
gemiddeld
Vaantjesplant
25cm
pH
KH
ph 6,0 tot 7,2
4 tot 15°d
Hygrophila difformormis Heldergroene plant met gevederde bladeren Voedselbehoefte: groot
gemiddeld
50cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
2 tot 15°d
Rechte Vallisneria Valisneria spiralis Met spiraalvormige bloeiwijze Gemakkelijke plant Voedselbehoefte: gemiddeld
gemiddeld
60cm
pH
KH
ph 6,5 tot 7,5
5 tot 12°d
15
Dit bepaalt de waterkwaliteit in uw aquarium
Vissen en planten, die meestal uit tropische natuurlijke wateren komen, hebben een bijzondere waterkwaliteit nodig. Ons water in Europa, vooral het leidingwater, voldoet niet aan hun eisen. Daarom moeten we de waterkwaliteit aanpassen. Zo moet de watergesteldheid zijn: Let op de volgende basisvoorwaarden: • Denk bij het uitkiezen van vissen aan de waarden van het leidingwater. Vooral de hardheid kan van plaats tot plaats erg verschillen. • Belasting van het water met zware metalen (bijv. koper, zink) alsmede chloor moeten met een waterverbeteringsmiddel gebonden worden en andere chemicaliën moeten eruit gefiltreerd worden (zie EHEIM filters en filtermedia/actieve kool pag. 23). • De waterhardheid (carbonaathardheid) moet minimaal 3 tot 5°d KH bedragen.
1 – EHEIM vuilzuiger 2 – EHEIM voederautomaat
Zo zorgt U voor goed aquariumwater: • Passend filtersysteem gebruiken (zie pag. 19 – 23). Niet op de kwaliteit besparen. Het filter is het hart van het aquarium. • Aantal vissen aan de bakgrootte aanpassen. Vuistregel: 2 liter water per 1 cm lengte van de volwassen vis. • Vissen niet teveel voeren. 1 tot 2 maal per dag zoveel voer geven als in 2 tot 3 minuten opgegeten wordt. 1 dag per week niet voeren! Het beste is het om een EHEIM voederautomaat te gebruiken (zie pag. 28/29). • Snel groeiende en voldoende planten in de bak. • Algen, afgestorven plantdelen en ander organisch afval regelmatig verwijderen. Af en toe met de bodemreinigingsset (zie pag. 28/29) de bodem afzuigen. • Elke 3 tot 4 weken een gedeeltelijke waterwisseling uitvoeren, d.w.z. ca. 1/3 van het water vervangen voor net zo veel op temperatuur gebracht leidingwater. • Filter reinigen, zodra de waterdoorloop aanmerkelijk vermindert. Maar – nooit gelijk met de gedeeltelijke waterwisseling, maar 1 tot 2 weken later, wanneer het vervangen water geassimileerd is. Lees ook de tips voor reiniging en onderhoud op pagina 27.
16
Watertests zijn bij uw aquariumspeciaalzaak verkrijgbaar. Daar kan men u ook vertellen welke vissoorten in uw regio het beste geschikt zijn.
Wat u verder nog moet weten: Leidingwater
KH KH
Chloor en zware metalen in het water zijn in grotere concentraties voor vissen gevaarlijk. Met een goed waterverbeteringsmiddel worden deze stoffen gebonden en geneutraliseerd.
In tegenstelling tot de Totale hardheid wordt de Carbonaat hardheid door opgeloste carbonaten bepaald. Belangrijk is vooral, dat de KH niet onder 3-5째 d KH zakt. Regelmatige waterwisseling behoudt de carbonaat hardheid.
pH
pH-waarde
De pH-waarde geeft aan of het water zuur (onder 7) of alkalisch (boven 7) is. Siervissen komen afhankelijk van herkomst uit zure of alkalische wateren. Ons leidingwater is licht alkalisch. Hou de pH-waarde altijd in de gaten. (Ook als een neutrale pH-waarde 7 als richtwaarde voor de meeste vissen wordt aangegeven, dan is dat slechts betrekkelijk. Het is beter om uw aquarium-vakhandelaar ernaar te vragen). GH
Totale hardheid
De totale hardheid wordt door de opgeloste calcium- en magnesium-ionen bepaald. Vele siervissen hebben zacht water nodig. Als uw leidingwater zeer hard is (boven 15째 d GH) zou u of voor geschikte vissoorten moeten kiezen (bijv. OostAfrikaanse cichlides) of het water moeten ontharden. Laat u zich hierover door uw aquarium-vakhandelaar adviseren.
C02
Carbonaathardheid
Kooldioxyde
Zoals alle planten hebben ook waterplanten CO2 nodig. Ze nemen het uit het water op, nadat de vissen, die zuurstof inademen het afgegeven hebben. De optimale waarde ligt bij 10 tot 20 mg per liter. Vanaf 40 mg is het voor vissen gevaarlijk! O2
Zuurstof
Zoals voor de mens is zuurstof ook voor vissen van levensbelang. Het kan door oppervlaktebeweging en de stofwisseling van planten in het water komen. Koud water bindt meer zuurstof dan warm water. N
Stikstof
Stikstof komt voornamelijk door uitscheidingen van vissen en voederresten in het water. Daardoor concentreren zich stikstofverbindingen (ammonium, nitriet en nitraat) in het water. Deze zijn bij grotere concentraties schadelijk. Een gematigd visbestand, spaarzame voedering, een goed filtersysteem en regelmatige gedeeltelijke waterwisseling voorkomen een concentratie van schadelijke stoffen. 17
Zo regelt u de temperatuur
Bij een bij de soort passende, gelijkmatige watertemperatuur leven vissen in een aquarium vaak langer dan in de natuur. Afhankelijk van de soort kunnen ze 10 tot 20 jaar oud worden. Grote temperatuurschommelingen stelt ze echter bloot aan gevaarlijke stress. Let daarom op het volgende: • Afhankelijk van de herkomst hebben uw vissen 22 tot 28°C nodig. (daarom: geen direct zonlicht en afstand van verwarming! • De ideale waarde ligt voor de meeste siervissen tussen 24 en 25°C. Hoe minder schommelingen, hoe beter het met ze gaat. • Gebruik in ieder geval een regelbare verwarmer met thermostaat, die schommelingen opvangt (bijv. een EHEIM JÄGER verwarmer of EHEIM Thermofilter). • Plaats in het aquarium, goed zichtbaar, een thermometer (mp thermometer, pag. 28/29) en werp er zo nu en dan een blik op. 1 – EHEIM JÄGER regelbare verwarmer 75, 150 en 250 Watt 2 – EHEIM Thermofilter 2128
EHEIM JÄGER regelbare verwarmer Staafverwarmer in verschillende grootten voor aquaria van 20 tot 1000 liter; instelscala van 18 tot 34°C. Regelnauwkeurigheid +/- 0,5°C , gemakkelijk en nauwkeurig na te regelen. Hij houdt de ingestelde temperatuur steeds constant, is geheel onder te dompelen en wordt eenvoudig met zuignappen in het aquarium bevestigd. EHEIM Thermofilter De enige filter (buitenfilter), die het water tegelijkertijd filtreert en verwarmt. De temperatuur wordt op het apparaat ( soms extern) ingesteld en door een thermostaat exact geregeld. Verkrijgbaar in verschillende grootten en uitvoeringen voor
18
Het hart van het aquarium – het filter
Waar in de natuur wind en golven, miljarden organismen en biochemische processen voor zorgen, daar zorgt in Uw aquarium het filter voor. Hij houdt het ecosysteem in evenwicht, reinigt het water, circuleert het, verrijkt het met zuurstof, zorgt voor stroming en veel meer. Voor u voor een filter kiest, moet u zich een paar dingen bedenken. Algemene tips: • Gebruik een passend filtersysteem. Beslissend is de waterhoeveelheid van het aquarium. (let op aangegeven literinhoud!). • Bespaar niet op de kwaliteit. De filter is een aankoop voor vele jaren. Hij moet dag en nacht werken. Alleen een betrouwbaar en stil werkend apparaat geeft op den duur plezier. (EHEIM filters zijn meestal wat duurder maar ze doen ook wat ze beloven). • Gun uzelf wat gemak. Want nuttige extra functies maken u het leven gemakkelijker en het voor uw vissen behaaglijker.
8
Watt
5
Watt
5 Watt bij ecco pro 130/200 en 8 Watt bij ecco pro 300
19
Binnen- of buitenfilter?
Binnenfilters worden in het aquarium – dus in de bak onder water – geplaatst. Ze doen ter plekke hun werk en nemen buiten de bak geen plaats in. Ze zijn er al voor zeer kleine aquaria, maar ook voor bakken van 200 liter en meer. U kiest voor een binnenfilter, • als u een klein aquarium (tot ca. 150 l) hebt, • als u buiten het aquarium geen goed toegankelijke plaats hebt (bijv. een aquariummeubel), • als u het apparaat bij een grotere bak als extra mechanische filter en/of stromingspomp wilt gebruiken.
20
Buitenfilters staan buiten de bak (bijv. onzichtbaar in het aquariummeubel) en verzorgt uw onderwaterwereld via slangen. Voordeel is, dat u met verschillende filtermassa’s in meerdere lagen kunt werken, grotere volumen en een langere gebruiksduur hebt. Er zijn verschillende modellen voor aquaria van minder dan 100 tot 1500 liter. U kiest voor een buitenfilter, • als u buiten het aquarium een goed bereikbare plek (bijv. in een aquariummeubel) hebt. • als u, om een optimale waterkwaliteit te bereiken, door verschillende filterlagen wilt filtreren. • als u een grote capaciteit en een lange gebruiksduur wenst. • als u het bij het schoonmaken en het verwisselen van de filtermedia liever droog houdt. • als u waarde hecht aan een groot technisch, praktisch en economisch gemak (EHEIM modellen zijn o.a. verkrijgbaar met een elektronische besturing, aanzuighulp, geïntegreerde verwarming, ze zijn extreem stil, energiebesparend en nog veel meer).
EHEIM Binnenfilters
EHEIM Buitenfilters
aquaball: Binnenfilter met draaibare kogelkop alsmede power-diffusor met te doseren luchttoevoer; modulair opgebouwd en met extra modulen uit te breiden. Voor aquaria tot 45, 60, 130 en 180 liter. biopower: Binnenfilter met grote capaciteit en buitenfilter-techniek. Incl. sproeierbuis en hoogwaardige keramische filtermedia voor een uitstekende biologische filtratie; modulair opgebouwd met “Easy Click” systeem. Voor aquaria tot 160, 200 en 240 liter.
classic: De betrouwbare buitenfilter in 5 modellen met verschillende capaciteit en afmeting voor aquaria tot 150, 250, 350, 600 en 1500 liter.
Powerline: Binnenfilters met grote capaciteit voor krachtige stroming en sterke zuurstofverrijking. Variabel volume door extra modulen. Voor aquaria vanaf 100 liter.
ecco pro: Energiezuinige buitenfilter met laag stroomverbruik en een grote effectiviteit – de verder ontwikkelde ecco nu met voorfilter – voor aquaria tot 130, 200 en 300 liter.
8
Watt
5
Watt
5 Watt bij ecco pro 130/200 en 8 Watt bij ecco pro 300
pickup: De kleine binnenfilter voor aquaria tot max. 45 liter. Met draaibare uitloop. Goedkoop en compleet met filterpatroon. EHEIM binnenfilter: 1 – EHEIM aquaball 130 2402 2 – EHEIM biopower 200 2412 3 – EHEIM Powerline 2048 4 – EHEIM pickup 2006 EHEIM buitenfilters: 5 – EHEIM classic 2211 6 – EHEIM ecco pro 300
21
EHEIM Buitenfilters
De professionel-serie: Een grote familie buitenfilters in een vierkante, plaatsbesparende basisvorm. Drie generaties met verschillende accenten: van het solide standaardmodel tot het complexe, elektronisch gestuurde apparaat. Alle modellen zijn zeer gebruiksvriendelijk en zijn, door het gebruik van high-tech keramische componenten, verbazingwekkend stil.
professionel: Het solide standaardapparaat met uitneembare filterkorven en slangadapter met geïntegreerde kranen (ook als Thermofilter) – voor aquaria tot 150 en 250 liter.
professionel 3: Topklasse met grote voorfilter, speciaal aanzuigsysteem, 3-voudige adapter enz. (ook als Thermofilter) – voor aquaria tot 250, 350, 600 en 1200 liter.
professionel 3e: Het genie met elektronische besturing voor doorstroomhoeveelheid, 4 capaciteitsaanpassing, wisselende stroming, zelfcheck en veel meer, zoals mogelijkheid voor USB-aansluiting voor programmeren en update van de software via de pc – voor aquaria tot 350, 450 en 700 liter. EHEIM Buitenfilters 1 – EHEIM professionel 2222 3 – EHEIM professionel 3 2080
professionel II: Met veelzijdige, geraffineerde extra’s, zoals aanzuighulp, doorstroomindicator, regelbare doorstroomhoeveelheid en veel meer (ook als Thermofilter) – voor aquaria tot 300 en 600 liter.
22
2 – EHEIM professionel II 2026 4 – EHEIM professionel 3e 2076
Zo functioneert de filtratie EHEIM professionel 3e, 2076 met opbouw in lagen
In principe zuigt de filter het water aan, pompt het door de verschillende filterlagen en pompt het gereinigd en van zuurstof voorzien weer terug. De filterlagen bestaan uit in het laboratorium geteste filtermedia en worden naar behoefte gebruikt. Daarbij onderscheidt men de volgende filtreersoorten:
• Gebruik actieve kool max. 1 tot 2 weken, omdat de opgenomen stoffen na enige tijd weer loslaten en teruggevoerd worden. • Normaal gesproken is een adsorptieve filtratie alleen nodig in de inloopfase van het aquarium (pag. 13) of na de behandeling van zieke vissen met medicamenten. Chemisch:
Mechanisch: Voordat het water het verdere reinigingsproces doorloopt worden zwevende stoffen en grove vervuilingen verwijderd. Biologisch: Door de aanhechting van bacterie-culturen worden schadelijke stoffen op natuurlijke wijze omgezet. Adsorptief: Actieve kool neemt schadelijke stoffen op en houdt resten van chloor, reinigingsmiddelen, medicamenten, kleurstoffen enz. vast.
Door speciaal behandelt turf wordt de pH-waarde verlaagd (aangezuurd) en zo de waterhardheid gereduceerd. • Filtratie over turf kunt u eventueel gebruiken als de pH-waarde van het water te hoog is. Dit werkt alleen bij een carbonaathardheid tot ca. 8° d KH. Anders moet er water gewisseld worden. Hou bij filtratie over turf altijd de pH-waarde in de gaten! • Alleen voor enkele zachtwatervissen (bijv. Zalmen of Discus) kunt u het water wat aanzuren. Laat u vooraf adviseren. Filtermedium bioMech
EHEIM filtermedia
23
Eindelijk kunnen de vissen in de bak
Als de planten aangeslagen zijn, de bacterie-culturen zich gevestigd en nuttig gemaakt hebben, als het biotoop op orde is en het water de juiste kwaliteit heeft...dan kunnen de vissen de bak in. Deze regels zou u daarbij in acht moeten nemen: • Als het aquarium 2-3 weken inlooptijd achter de rug heeft, zou alles moeten kloppen (zie pag. 13). Nog een keer het water testen schaadt niet (nitriet-test!). • Denk aan de vuistregel: 2 liter water per 1 cm volwassen vislengte. • Zet eerst een paar algeneters in de bak. • Eerst na 2 weken komen daar de overige siervissen bij. • Start als beginner met maar enkele soorten. • Kies alleen vissen , die wat karakter betreft bij elkaar passen (zie pag. 25/26) en ongeveer dezelfde eisen stellen aan waterkwaliteit, temperatuur, omgeving, licht en voeding. • Het is ook goed om soorten te kiezen, die een verschillend zwemniveau gebruiken, zodat de vissen zich goed over bak verdelen (zie pag. 25/26).
24
Zo zet u de vissen voorzichtig uit: • Zet de verlichting enige uren uit; dat brengt de dieren tot rust. • Laat de transportzak ca. 15 minuten gesloten in het aquariumwater hangen; zo zorgt u ervoor dat de temperatuur gelijk wordt. • Daarna neemt u de zak uit het water, open de zak en vul hem in porties met water uit het aquarium, tot de hoeveelheid is verdubbeld. De vissen moeten langzaam aan de nieuwe waterwaarden wennen. • Zet de vissen met een schepnet voorzichtig in het aquarium. • Let op: Water uit de zak mag niet in het aquarium komen! • Schakel de verlichting na ca. 3 uur weer in. • Voer de vissen de eerste dag niet; daarna geeft u ze 2 dagen lang wat minder dan de normale hoeveelheid. (Normaal is: 1 tot 2 maal per dag zo veel als in ca. 2-3 min. opgegeten wordt; 1 vastendag per week).
Wat u verder nog moet weten:
Vissen zijn gevoelig Hoewel meestal alleen ervaren aquarianen de signalen herkennen: Het transport in de zak en de verwisseling van omgeving zorgen voor grote stress bij de vissen. Voorzichtigheid is daarom geboden. Uw vissen komen uit warme landen Er zijn meer dan 500 siervissoorten in de winkel verkrijgbaar. Ze stammen bijna alle uit tropische resp. subtropische wateren: uit Afrika (bijv. Kongo), Midden- en ZuidAmerika (bijv. het Amazone gebied) en Zuidoost Azië (bijv. Thailand, Indonesië) enz. De meeste zijn echter niet geïmporteerd, maar hier gekweekt. Vissen hebben een verschillend karakter Naast een verschillend individueel temperament. Hebben de verschillende soorten bepaalde karaktereigenschappen. Sommige vertonen een uitgesproken territoriumgedrag en zorgen door hun verdedigingsstrategie vaak voor veel beroering in het aquarium. Andere voelen zich alleen in een schooltje op hun gemak. En sommigen zijn alleen als paartje gelukkig. (Laat u zich hierover bij uw vakhandel informeren).
Vissen zwemmen op verschillende hoogte in de bak Of er in een gezelschapsbak gedrang en twist of rust heerst hangt er ook vanaf in welke zwemregionen de verschillende soorten zich ophouden. Bijlzalmen zwemmen bijv. het meest bovenin, Neons veelal in het midden en Corydoras onderin. Vissen eten verschillend Vaak is aan de bek van de vis te zien wie waar eet (en ook daar het meest te vinden is). Vissen met een aan de bovenkant geplaatste bek eten in de regel aan de oppervlakte; bij bodemvissen zit de bek meestal aan de onderkant.
Aquarium -grootte
pH
Visgrootte
Totale hardheid
GH van het
Geliefde aquariumvissen Zwaarddrager
Plaatje
lat. Xiphophorus helleri
lat. Xiphophorus maculatus lat. Paracheirodon innesi
vanaf 60cm
12cm
pH
GH
ph 7,0 tot 8,3
12 tot 30°d
vanaf 40cm
Neon Tetra
6cm
pH
GH
ph 7,0 tot 8,2
10 tot 25°d
vanaf 40cm
4cm
Zuurgraad van het water
Black Molly
pH
GH
ph 6,0 tot 7,5
10°d
lat. Poecilia sphenops
vanaf 80cm
6cm
pH
GH
ph 7,5 tot 8,5
10 tot 30°d
25
Zo voert u de vissen goed
Vissen hebben vitaminen, mineralen, proteïne, koolhydraten, vezels en vetten nodig. Dat alles zit in goed visvoer zoals droog- diepvries- of levend voer – in de vorm van vlokken, granulaat, crisps, sticks, pellets, tabletten enz. net zoals levende larven, vlooien en kreeftachtigen. Elke vissoort heeft bepaalde eisen en voorkeuren. Vraag er gelijk naar als u de vissen koopt. (enkele soorten eten bijv. geen droogvoer, sommige zijn zelfs op levend voer aangewezen). Normaal gesproken kunt u vlokkenvoer als hoofdvoedsel gebruiken. Het wordt zowel aan de wateroppervlakte als bij het zinken naar de bodem gegeten. Ter completering zou u het menu regelmatig met andere lekkere hapjes kunnen verrijken.
Let op goede kwaliteit. Want voer, dat niet optimaal gebruikt wordt, verhoogt door meer uitwerpselen van de vissen of versmade, rottende resten de nitraatwaarden in het water. En nogmaals: Voer slechts 1-2 maal dagelijks zoveel als in 2-3 minuten wordt opgegeten. Stel per week een vastendag in. Gebruik een EHEIM-voederautomaat. U kunt hem voor de dagelijkse voeding individueel programmeren. Hij verzorgt de vissen betrouwbaar – ook in de vakantie (zie pag. 28/29).
Geliefde aquariumvissen Dwerggoerami
lat. Colisa lalia
vanaf 60cm
6cm
lat. Barbus tetrazona
pH
GH
ph 6,0 tot 7,5
4 tot 10°d
Zwarte Paradijsvis
lat. Macropodus concolor
26
vanaf 80cm
12cm
Zebrabarbeel
Sumatraantje
pH
GH
ph 6,5 tot 7,8
4 tot 20°d
vanaf 80cm
7cm
pH
GH
ph 6,0 tot 8,0
10 tot 15°d
Prachtbarbeel
15cm
vanaf 80cm
6cm
pH
GH
ph 7,0 tot 8,0
5 tot 20°d
Kegelvlekbarbeel
lat. Barbus conchonius
vanaf 80cm
lat. Brachydanio rerio
pH
GH
ph 6,5 tot 8,0
5 tot 310°d
Diamantgoerami
lat. Rasbora heteromorpha lat. Tricogaster leeri
vanaf 60cm
4,5cm
pH
GH
ph 6,0 tot 7,0
5 tot 10°d
vanaf 60cm
12cm
pH
GH
ph 6,5 tot 8,0
5 tot 20°d
Onderhoud van het aquarium
In principe moet u het aquarium met rust laten. Als het technisch goed uitgerust is, de biologische kringloop intact is en u regelmatig wat onderhoud pleegt, dan hoeft u jarenlang geen grote ingrepen te doen. Het volgende zou u wel moeten doen: • Altijd afgestorven plantdelen (EHEIM plantentang zie pag. 29) en ander zichtbaar afval verwijderen; ziekten direct behandelen. • Wekelijks wat vloeibare plantenvoeding toedienen; hoeveelheid afhankelijk van het ijzergehalte in het water (Fe-test), deze zou tussen 0,05 – 0,1 mg/l moeten zijn. • Maandelijks (resp. elke 3-4 weken) een gedeeltelijke waterwisseling uitvoeren: ca. 1/3 van het water vervangen door op temperatuur gebracht leidingwater (zie pag. 16); gelijk de bodem schoonmaken (met bodemreinigingsset zie pag. 28/29); na het waterwisselen een waterverbeteringsmiddel toedienen. • Af en toe (indien nodig) - Ruiten schoonmaken, algen en kalkresten verwijderen (met spons of wisser), - Bodem met EHEIM-vuilzuiger schoonmaken (zie pag. 28/29), - Waterkwaliteit controleren. • Filter alleen schoonmaken als de waterdoorvoer aanmerkelijk vermindert (nooit gelijk met de gedeeltelijk waterwisseling, maar 1 of 2 weken eerder of later: - Onderdelen alleen met lauwwarm water schoonmaken; filterpatronen/filtermatten uitspoelen en uitknijpen; filtermassa’s vernieuwen, maar altijd mengen met ca. 1/3 van het gebruikte substraat, i.v.m. de aangehechte bacteriën. • Na 6 tot 10 maanden bodembemesting geven. • Na ca. 1 jaar de TL-balken vernieuwen.
Wat te doen indien…….? Als zich te veel algen vormen, klopt het ecologische evenwicht in het aquarium niet. Controleer waterkwaliteit, lichtverhoudingen, juiste bemesting, voederhoeveelheid en voederkwaliteit – maar ook de visbezetting (te veel en/of te grote vissen?). Hoe meer voedingsstoffen door goed groeiende planten gebruikt worden, hoe moeilijker algen het hebben. Als vissen ziek worden, is dat meestal geen ramp. Ziekten kunnen weliswaar de bak ingebracht zijn maar meestal zijn ze het gevolg van stress door slechte waterkwaliteit, overbevolkte bakken, eenzijdige en verkeerde voeding, temperatuurschommelingen, samenleven van soorten, die elkaar niet verdragen, te veel onrust door nieuwe decoraties, vangen, transport enz..
TIP Als u een zieke vis ontdekt, behandel deze dan direct. Er zijn goede geneesmiddelen. Uw aquariumhandelaar weet raad. 27
Dit hebt u verder nog nodig
Voor het onderhoud van uw onderwaterwereld en om uzelf en het leven van de vissen aangenamer te maken hebt u enkele hulpmiddelen nodig. Gedeeltelijk kunt u deze ook later aanschaffen.
TIP Uw aquariumspecialist heeft nog meer nuttige en praktische EHEIM accessoires voor u. Vraag ernaar.
28
Dit moet u in ieder geval hebben: • een schone emmer – alleen voor het aquarium, taboe voor al het andere huishoudelijke schoonmaakwerk • spons en ruitenwisser (eveneens alleen voor het aquarium) • slang (min. 1,5 – 2 m lang, 15 – 20 mm doorsnee) voor de gedeeltelijke waterwisseling – of beter: de EHEIM bodemreinigingsset – ook gemakkelijk bij de gedeeltelijke waterwisseling (zie gebruiksaanwijzing) • visnet (van mp) voor het inzetten en vangen van vissen • thermometer (van mp), met zuignappen in het aquarium aanbrengen • zo mogelijk ook de belangrijkste watertests De volgende accessoires zijn ook handig: • een EHEIM voederautomaat, zodat u niet dagelijks thuis moet zijn maar ook op vakantie kan, • een EHEIM bemestingsautomaat, zodat de planten op de juiste tijd zo veel vloeibare mest toegediend krijgen als ze nodig hebben. • een EHEIM plantentang, zodat u afgestorven delen overal kunt bereiken en afknippen, zonder de vissen onnodig te storen, • een EHEIM bodemreinigingsset, waarmee u rottende delen kunt verwijderen en de gedeeltelijke waterwisseling makkelijker gaat, • een EHEIM vuilzuiger, zodat u vuil kunt verwijderen, zonder de bodem om te woelen.
EHEIM-voederautomaten 3581, 3582
EHEIM-voederautomaten De EHEIM voederautomaat (er zijn twee modellen) voorziet uw vissen van verschillende soorten voer – precies in de juiste hoeveelheid en op verschillende tijden. U kunt hem individueel programmeren – ook voor betrouwbaar voeren tijdens uw vakantie. EHEIM luchtpomp
EHEIM luchtpomp 3701
De stille luchtpomp om het water met extra zuurstof te verrijken. U kunt de luchthoeveelheid en het uitstroombeeld individueel reguleren. In drie verschillende grootten. EHEIM bodemreinigingsset (ook voor gedeeltelijke waterwisseling) Hiermee kunt u de gedeeltelijke waterwisseling en bodemreiniging ideaal combineren. De geïntegreerde aanzuighulp bespaart u het aanzuigen met de mond, de quick-stop onderbreekt direct de waterstroom; door de afgeronde driehoekvorm komt u ook in de hoeken.
EHEIM plantentang e EHEIM bodemreinigingsset
EHEIM plantentang om oude en zieke bladeren af te knippen, ook op moeilijk bereikbare plaatsen, zonder de vissen onnodig te storen. EHEIM vuilzuiger (op batterij) voor een intensieve, maar voorzichtige reiniging van de bodem. Hij kan volledig ondergedompeld worden en u komt met z’n lengte van 60 cm ook goed in diepere aquaria. Een gemakkelijk te verwijderen filterelement verzamelt het vuil en voert het water direct terug het aquarium in. mp visnet in 4 verschillende maten mp thermometer met speciale zuignappen
mp visnet mp Thermometer
EHEIM vuilzuiger
29
Trefwoordenregister
Pagina Accessoires ………………….. Algen ………………………..... Ammonium …………………... Aquarium …………………….. Aquariumgrootte ……………. Aquariumvakhandel ………... Aquariumverenigingen ……... Aquariummeubel (combinaties) ……………….... Bacteriën ……………………..
30
7, 8, 28/29 9, 14, 16, 27 14, 17 4, 5, 6, 8 6, 8 5 5, 31
6, 8, 20 7, 13, 14, 23 24, 27 Bak …………………………..... 8, 9 Bemesting/plantenvoeding ... 6, 7, 10,13,14 27 Binnenfilters ………………..... 20/21 Bodembemesting ………….... 6, 7, 10, 14, 27 Bodemgrond ……………….... 6, 10, 28/29 Bodemreinigingsset ………… 27 Buitenfilters ………………….. 20/21 18, 22 CO2 kooldioxide ……………. 14, 17 Daglicht …………………….... 6, 9 Decoratie …………………….. 6, 11 Filters ……………………….... 7,11,13,17, 19-22, 27 Filtermedia ………………….... 23 Fosfaat PO4 …………………. 14 Fotosynthese ………………… 9, 14 Gedeeltelijke ...……………..... 7,16/17,23, waterwisseling 27,29 Geneesmiddelen …………….. 27 Gewicht ………………………. 9 Gezelschapsbak …………….. 5, 25 GH Totale hardheid …………. 17 Handelaar ……………………. 5, 31 KH Carbonaathardheid …….. 16, 17, 23 Kooldioxide CO2 ……………. 14, 17 koudwateraquarium ………… 5 Leidingwater …………………. 6/7, 12, 16/17 Licht …………………………... 6, 9, 13, 14 Luchtpomp …………………… 29 Luchttoevoer ………………… 21, 29 Meubel (combinaties) ………. 6, 8, 20 Nitraat/Nitriet ………………… 17, 24
Pagina pH-waarde …………….......... Plaats …………………........... Planten …………………........ Plantentang ……………........ Regelbare verwarmer …........ Reiniging ………………......... Schadelijke stoffen ……........ Schoonmaakmiddelen …...... Siervisaquarium ………......... Siervissen ………………....... Speciaalaquarium ………...... Stikstof (N) …………….......... Thermofilter ……………........ Thermometer ………….......... Tijdklok …………………........ Vakhandel ………………........ Verlichting ………………....... Verwarmers …………….........
17, 23 6, 9 6,7,9,12,14/15 29 6/7,8,11,13,18 6,7,10,16, 27, 8 9,13,14,17,23 6,7,16, 23 5 5,18,24/25,26 5 17 18, 22 7,11,18, 28/29 7, 9,13 5 6, 9, 13, 14 6/7, 8, 11, 13, 18, 22 7, 24, 29 24, 25, 26 7,13,14,27 5,7,16, 26, 29 7, 26 29 16/17 16, 17, 23 16, 20, 23, 24, 27 7, 16 6,7,9,12,14/15 7, 13, 24, 27, 28 7, 12, 16, 17, 27
Visnet …………………........... Vissen ………………….......... Vloeibare plantenvoeding...... Voederautomaat ………........ Voer …………………….......... Vuilzuiger ……………............ Water …………………........... Waterhardheid …………........ Waterkwaliteit …………......... Wateronderhoud ………........ Waterplanten ………….......... Watertests …………….......... Waterverbeteringsmiddel ..... Zeewater/ zeewateraquarium ……….... 5 Zoetwater/ Koudwater/ zoetwateraquarium ……........ 5 Zuurstof (O2) ………….......... 9, 14, 17, 19, 23, 29
Hebt u raad en hulp nodig? Als u vragen hebt dan kunt u zich het beste direct tot uw aquarium-vakhandelaar wenden. Ook aquariumverenigingen helpen u verder. En natuurlijk ook wij: Uw EHEIM aquaristiek team.
..................................................................
Heel veel over aquaria, techniek, vissen, planten en over nog veel meer vindt u onder:
Plochinger Str. 54 73779 Deizisau Tel.: +49 (0)7153 / 70 02 -01 Fax: +49 (0)7153 / 70 02 -174 E-mail: info@eheim.de
www.eheim.de
Impressum EHEIM GmbH & Co. KG
KvK Stuttgart HRA 211766 Omzetbelasting: DE 1453 394 92 Bedrijfsleiding: Erich Kauer Robert Moll Projectleiding: Ibrahim Mefire Kouotou Tekst: Kaspar H. Noeren CMC Vormgeving: Bettina M端ller.Design .................................................................. 31
www.eheim.de
EHEIM GmbH & Co. KG Plochinger Str. 54 73779 Deizisau, Germany Tel. +49 (0)7153 / 70 02 -01 Fax +49 (0)7153 / 70 02 -174
Deze EHEIM aquariumbrochure voor zoetwateraquaria vat het belangrijkste zo samen, dat zowel de beginner als ook de meer gevorderde aquariaan er z’n voordeel mee kan doen. Het is meer een handleiding dan achtergrondinformatie, waarbij ook het “waarom” beslist niet vergeten wordt. Het wezenlijke is snel te begrijpen, u vindt direct wat u zoekt en de verschillende stappen zijn zo aangegeven, dat u direct zin krijgt ze in praktijk te brengen.
Uw aquariumspecialist:
EHEIM 7991240 BM/12.08