Lymfocytose Casus
Lymfocytose: Bloedonderzoek toont een lymfocytose: toename van WBC en % lymfocyten . Hoe onderzoeken we deze bevinding verder?
Casus: ♀ 75j : WBC = 19.10ex9/L met 68% lymfocyten Voelt zich goed, soms nachtelijk zweten Ant.:astma,multinodulairegoiter,endometriumCa,hysterecto mie+Raθ 2000 Regelmatige follow-up HA en specialisten. Regelmatig bloedonderzoek 2000-2010: Jaartal: WBC10ex9/L: LY%:
06 08 08 09 09 10 10,8 12,1 10,6 10,8 14,8 10,0 22 63 58 47 52 50
LN axilla li ø 1,5 cm Miltpunt voelbaar
09/10 19 68
Wanneer is er lymfocytose? Lymfocyten > 35% Lymfocyten 60% en WBC= 5.10ex9/L Lymfocyten 90% en WBC= 3,5.10ex9/L Lymfocyten ≼ 4.5.10ex9/L
Welk bijkomend onderzoek? Lymfklierbiopt Echografie milt CT scan Morfologie WBC Virusserologie Ontstekingsparameters Immunophenotypering
Hoe onderscheidt men een lymfocyt van een T lymfocyt ? Morfologisch Door hun aantal Immunofenotypisch Door cytochemie Door genherschikkingen voor Ig enTcR
B
Normale waarden: WBC:
4,5 – 10 x10ex9/L differentiatie: 10exp9/l
Neutrofielen: Lymfocyten: Monocyten: Eosinofielen: Basofielen:
4,3 2,7 0,5 0.23 0.4
55,3 35,0 6,2 3 0.5
%
10exp9/l
1,8 - 6,7 1,4 - 4 0,14 - 0,8 0 - 0,6 0 - 0,12
Begrip “lymfocytose”: Relatieve lymfocytose: toename > 35% zonder toename van de WBC
Absolute lymfocytose: > 4,5.10ex9/L . !
Toename % lymfocyten met WBC < 3.10exp9/L = neutropenie.
Lymfopoiese:
Lymfocytendifferentiatie:
B- en T Cel ontwikkeling : Beenmerg
bursa van Fabricius
en Thymus
Tcel ontwikkeling:
B cel ontwikkeling:
B
T
Immuunglobuline:
B cel
T cel receptor:
T cel
Aantonen clonaliteit: DNA hybridizatie technieken : B cel populatie: Immunoglobuline gen herschikkingen 2. T cel populatie: T cel receptor gen herschikkingen
Onderzoek van lymfocytose: Morfologie: normale lymfocyt: 1. Klein,diameter = 10 – 16 μm (=+/- RBC) weinig cytoplasma gecondenseerd chromatine in ronde kern. 2. Groter: 12 – 16 μm met breder bleek basofiel cytoplasma en onregelmatiger vorm. (10%) 3. Azurofiele korrels in het cytoplasma = Large Granular Lymphocyte 4. Kinderen: grotere pleomorfe lymfocyten.
Normale lymfocyten: 1.
2.
10 - 12μ
12 - 16μ
3.
LGL
ΔΔ Lymfocytose 1: Morfologisch “normale” lymfocyten, + monomorf beeld + Gumprechtse schaduwen : = meestal CLL. Maar: ! te bevestigen met immunophenotypering. Monoclonale populatie met specifiek phenotype. ΔΔ met leukemische fase van andere B cel proliferaties MCL MZL…..
ΔΔ Lymfocytose 2: Morfologisch abnormale lymfocyten: Polymorf,grote en kleine lymfocyten: Reactieve lymfocytose: grotere cellen,atypische lymfocyten, LGLs: reactief op een immunologische stimulus: infectie,viraal,bacterieel: EBV,CMV,HIV,Toxoplasma,Varicella, Hepatitis, Bordetella Pertussis… Maar ook STRESS: Trauma,M.I.,Post splenectomie, zware infectie… Immunophenotypering: Polyclonale populatie B en T cellen. Meestal klinische aanknopingspunten.
Reactieve lymfocytose:
of
LGL lymfocytose:
Normale en reactieve lymfocyten:
Normale lymfocyt
Lymfoplasma cytoiede Lymfocyt bij virale pneumonie
Atypisce Lymfocyten bij virale infectie
“Virocyt”, azurofiele korrels
ΔΔ Lymfocytose 3: Morfologisch abnormale lymfocyten monoclonaal:
Neoplastische lymfocytosen:
Leukemie,Lymfoom met leukemisch beeld: ALL, HCL,SMZL…slechts 10% van de lymfocytosen. PTCL, Sézary, Mycosis Fungoides. Ook hier meestal klinische aanknopingspunten.
Ook: ATCL,
Mature B- en Tcel lymfoproliferatieve aandoeningen
Haarcelleukemie:
CLL:
NHL folliculair
MCL:mantelcel lymfoom
Casus: ♀ 75j : WBC = 19.10ex9/L met 68% lymfocyten Voelt zich goed, soms nachtelijk zweten Ant.:astma,multinodulairegoiter,endometriumCa,hysterecto mie+Raθ 2000 Regelmatige follow-up HA en specialisten. Regelmatig bloedonderzoek 2000-2010: Jaartal: WBC10ex9/L: LY%:
06 08 08 09 09 10 10,8 12,1 10,6 10,8 14,8 10,0 22 63 58 47 52 50
LN axilla li ø 1,5 cm Miltpunt voelbaar
09/10 19 68
MZSL