HOREN, ZIEN EN ZWIJGEN? verpleegkundige observatie en communicatie
Wim Niewold Verpleegkundig afdelingshoofd MITE Zna Stuivenberg
“The lady with the lamp” Florence Nightingale 1854-1856 Crime oorlog Scutari Barracks = OBSERVEREN! = VPK opdracht
Observeren kan je leren Observations and Florence Nightingale •
But if you cannot get the habit of observation one way or other, you had better give up the [idea of] being a nurse 5 (1)
•
There are a great many observations, of much importance, both physiologically and practically, which might be made by nurses, if they were educated to observation, and, indeed, can only be made by nurses or those who are always with the sick. (1)
•
To make strict observations of the sick in the following particulars: The state of secretions, expectoration, pulse, skin, appetite, Intelligence, as delirium or stupor; breathing, sleep, state of wounds, eruptions, formation of matter, effect of diet, or of stimulants and of medications. (1) (1) Notes on Nursing What It Is, and What It Is Not. Florence Nightingale 1898.
Vaststellingen uit onderzoek Per observatie meer (neergeschreven in het verpleegdossier) verminderde de kans op een vermijdbaar voorval van shock of hartstilstand met 45%.(1) Er is geen standaardisatie gevonden over de interpretatie van afwijkende parameters. Er is geen standaardisatie over het moment van inroepen van een arts of MUG-team. Meer en beter leren observeren en rapporteren is nodig.
(1) “shock en hartstilstand op verpleegeenheden: de relatie met de verpleegkundige context� Masterproef master verpleeg- en vroedkunde Koen De Meester, Peter Van Bogaert, prof. Dr. Leo Bossaert 2008
Vaststellingen uit onderzoek Situatie komt overeen met internationaal erkende problematiek Werd de klinische achteruitgang op tijd opgemerkt door een zorgverlener? Werd dit juist ge誰nterpreteerd? Werd dit juist gecommuniceerd naar de arts? Kon de juiste respons georganiseerd worden?
Vaststellingen uit onderzoek > 50 % van de patiënten hebben afwijkende parameters de laatste 8h voor opname IZ! (1) Prognose en outcome dalen 1/5 patiënten ontwikkelen afwijkende parameters op basisafdelingen (2) Mortaliteit stijgt Bij ½ patiënten hebben vpk geen weet van abnormale parameters (2)
(1) Gardner Thorpe, J., Love, N., Wrightson, J., Walsch, S. & Keeling, N. (2006). The value of Modified Early Warning Score (MEWS) in surgical in patients: a prospective observational study. Annals of The Royal College of Surgeons of England (88), 571 75. DOI 10.1308/003588406X130615 (2) Franklin, C. & Mathew, J. (1994). Developing strategies to prevent inhospital cardiac arrest: analyzing responses of physicians and nurses in the hours before the event. Critical Care Medicine, 22(2), 244-247.
Vaststellingen uit onderzoek Ondermaatse communicatie met arts
(1)(2)
Probleem niet onderkend onzeker gevoel
(1) Schein, R. M., Hazday, N., Pena, M., Ruben, B. H. & Sprung, C. L. (1990). Clinical Antecedents to In Hospital Cardiopulmonary Arrest. Chest(98), 1388 1392. DOI 10.1378/chest.98.6.1388 (2) Franklin, C. & Mathew, J. (1994). Developing strategies to prevent inhospital cardiac arrest: analyzing responses f physicians and nurses in the hours before the event. Critical Care Medicine, 22(2), 244 247.
Vaststellingen uit onderzoek CONCLUSSIE
PatiĂŤntveiligheid komt in het gedrang!
Klinische blik op de patiĂŤnt Verhoogde ademfrequentie
Klinische blik op de patiënt Verhoogde ademfrequentie >20 = niet pluis
>24 = kritiek
Cretikos, M.A., Bellomo, R., Hillman, K., Chen, J., Finfer, S., & Flabouris, A. (2008). Respiratory rate: the neglected vital sign. The Medical journal of Australia, 188, 657-659.
Klinische blik op de patiënt Veranderd bewustzijn Verwardheid
Afvlakking
Agitatie
Lethargie
id e h a rd w r ®! Ve l o d Hal
≠
Stupor
Coma
Klinische blik op de patiënt Hypotensie Casus 1: Dame 64j •
•
•
Casus 2: Meisje 17j
Shock ≠ Hypotensie • Voorgeschiedenis:
Voorgeschiedenis: COPD, AHT, CNI Huidige klachten: angor pectoris op snelle vkf, sufjes Parameters: pols 116/’, BD 110/53, ademfrequentie 36/’, GCS 11/15
blanco • Huidige klachten: persisterende diarree sinds 3d • Parameters: helder, Temperatuur 37,8°C, pols 116/’, BD 85/50, droge tong, ademt 16/’
Hypotensie ≠ Shock
Hypotensie € Shock
Klinische blik op de patiënt Oligurie <400cc per dag
ie r u g oli ing! e k l ll e u t v e Ni d aan o = no
<0.5 ml/kg/u
Klinische blik op shock Veranderd bewustzijn Hypotens Hoge ademfrequentie
Oligurie
Early warning score set vitale parameters
cijferwaarde
score (â&#x20AC;&#x2DC;triggerâ&#x20AC;&#x2122;)
actie
Early warning score (Zna Stuivenberg)
Desaturatie? Geef zuurstof tot sat. >94% (90% bij COPD) – zo nodig 15L via non-rebreathing bag Zwakke pols of systole bloeddruk < 85mmHg? Breng benen in hoogstand (geen Trendelenburg-houding)
Bepaal de Stuivenberg Outreach Score “S.O.S.” Score Actie
Herobservatie
0-3
4-6
Meld aan Ass/Arts en bespreek beleid
Evaluatie door Ass/Arts/WD binnen 1u
Bij achteruitgang
Binnen 2-4u
7-9 of afwijking categorie 3
10+
Evaluatie door Ass/Arts/WD binnen 15min
BEL OUTREACH
Max. 1uur
Blijf bij patiënt!
Prik infuus
Prik infuus
77222
Verantwoordelijke Outreach: N. Van Regenmortel – Tel. 77036 – Outreachkaart v1.0.5
Comateus? Check ABC – zo nodig REA-knop en start Basic Life Support
Early warning score (Zna Middelheim)
Sleutelrol verpleegkundige