methoden. Deze methoden helpen mensen in het voorzien in hun levensonderhoud, ondanks de veranderde omstandigheden door klimaatverandering. ZOA helpt mensen om te gaan met tekorten vanwege droogte. Dit gebeurt door Climate Smart Agriculture in te zetten, maar ook door mensen met elkaar in gesprek te brengen en afspraken te maken over de verdeling van land en water met behulp van vredescomités en andere vormen van conflictpreventie en -resolutie (Joint Natural Resource Management). Daarnaast zet ZOA Integrated Water Resource Management in om in regio's van waterschaarste zorgvuldig om te gaan met water. Met Green Jobs biedt ZOA mensen alternatieve manieren aan om buiten landbouw en veeteelt toch in hun levensonderhoud te kunnen voorzien en daarbij ook milieuvriendelijke innovatie in te zetten. Met het inzetten van deze methoden in de programma’s van ZOA zien we dat mensen weer hoop krijgen, omdat ze een nieuwe weg in kunnen slaan. Door nieuwe zaden te gebruiken worden boeren minder geraakt door onvoorspelbare regenval. Ze werken meer samen, waardoor waterschaarste niet langer tot conflicten leidt. Dit document is absoluut niet allesomvattend. In hun werkveld komen medewerkers van ZOA dagelijks voorbeelden tegen van schaarste, migratie en conflict. Vaak als gevolg van een cocktail van complexe factoren, waarvan klimaatverandering een van de aanwijsbare ingrediënten is. Er zijn ook talloze voorbeelden van hoop, omdat mensen geholpen worden zich aan te passen aan een veranderde omgeving. Het is van groot belang dat mensen veerkrachtig en oplossingsgericht zijn, om zich te kunnen aanpassen aan het veranderende klimaat. Dit kunnen zij alleen doen wanneer overheden hun verantwoordelijkheid nemen en klimaat adaptief beleid faciliteren, samen met lokale en internationale NGO’s als ZOA. Alleen zo kan worden voorkomen dat mensen vanwege gebrek aan levensonderhoud op de vlucht slaan of met elkaar in conflict raken.
Tot slot Iedere burger heeft een verantwoordelijkheid te nemen rond klimaatweerbaarheid. Klimaatverandering en de dramatische gevolgen ervan, dwingen iedereen om nú tot actie over te gaan. ZOA zal zich hier dan ook op richten in de toekomst. ZOA's programma’s worden de komende jaren gericht op en getoetst op het creëren van klimaatweerbaarheid. Zowel in het veld als ook als organisatie zal ZOA klimaatneutraal moeten gaan werken. Als er nu wereldwijd geen totale ommekeer in gang wordt gezet, zal de aarde voor massa’s mensen onbewoonbaar worden. Het is nu of nooit.
Klimaatverandering, van schaarste tot conflict
32
