25 Nısan 2018
Albert PERSONS Adolph FISCHER George ENGEL August SPIES 1880′li yıllar ağırlıklı olarak kol emeğinin kullanıldığı ve çalışma şartlarının çok kötü olduğu yıllardı. Küçük çocukların karın tokluğuna çalıştırılması ve 14-15 saate kadar varan iş günleri söz konusuydu.
Şirketler eşi görülmemiş bir hızla büyürken işçiler işyeri güvenliği sağlık koşulları örgütlenme ve grev gibi en temel haklarını dahi tanımayan bir siyasi ve hukuki sistem ile karşı karşıyaydılar. 1881 yılında yarım milyon işçiyi temsilen kurulan Örgütlü Meslek ve Emek Birlikleri Federasyonu “8 saatlik iş günü” mücadelesini ülke geneline yaymak ve işçilerin kararlılıklarını göstermek amacıyla mücadeleyi yükseltti. ABD’nin Şikago kentinde 40 bin tekstil işçisinin gerçekleştirdiği eylem kanla bastırıldı. Aynı kentte bir fabrikada 8 saatlik işgünü için greve çıkan 1400 işçi işten atıldı. Aynı tarihlerde greve çıkanlara ateş açıldı ve 4 işçi yaşamını yitirdi. Saldırılar mücadele ateşini söndürmedi aksine körükledi. ABD ve Kanada’da sendikalar ve diğer örgütlerin yükselttiği mücadele sonucu 1 Mayıs 1886′da yaklaşık 350 bin işçi greve çıktı. Tarih işçi sınıfının böylesine örgütlü ve kararlı tepkisine ilk kez tanık oluyordu. Tüm ülkede yaşam durdu. İşçiler üretimden gelen güçlerini kullanıyordu. İşçilerin bu topyekun isyanı işverenlerin tepkisini çekti. Chicago’da greve çıkan 40 bin işçinin eylemini bastırmak için saldırılar düzenlendi. İşverenler grev kırmak için sokak çeteleriyle anlaştı. Sokak çeteleri bir taraftan işçilere saldırıyor bir taraftan da grev kırıcılığı yapıyordu. Grevci işçilerle sokak çeteleri arasında çıkan kavga sırasında polisin işçilerin üzerine ateş açması sonucu 4 işçi yaşamını yitirdi. Hükümet ve işverenler işçi eylemini kolay kolay içlerine sindiremiyordu. 1 Mayıs sonrası işten atmalar baskılar yoğunlaştı. Olaylara neden oldukları gerekçesiyle 8 işçi hakkında idam istemiyle dava açıldı. İşçiler idam cezasına çarptırıldı. Dört yiğit işçi önderi Albert PERSONS Adolph FISCHER George ENGEL August SPIES 1 Mayıs 1886 yılında 8 saatlik iş günü mücadelesinde önderlik yaptıkları için idam edildi. İşçi önderlerinin cenaze törenine yüz binlerce insan katıldı. ABD’de yaşanan bu olaylar uluslararası işçi örgütlerini harekete geçirdi. II. Enternasyonal 1889′da Paris’te düzenlediği kongrede Amerikan işçilerinin mücadelesini desteklemek amacıyla dünya çapında gösteriler düzenledi. 1890′dan başlamak üzere 1 Mayıs’ı da “Uluslararası Birlik Mücadele ve Dayanışma Günü” olarak kabul etti. RESA
14
1 Mayıs’ı kutluyoruz Çalışanlar bu yıl da Birlik ve Dayanışma günü olan Kızıl 1 Mayıs’ı şanına yaraşır bir parlaklıkta kutlayacak. Kıbrıs’ın tüm bölgelerinde 1 Mayıs kutlamaları düzenleyecekler. PEO 1 Mayıs için “Çözüm, Yeniden Birleşme ve Sosyal Adalette Israr Ediyoruz” ana sloganı altında büyük bir kampanya başlatmış durumda. PEO tüm iş ve yerleşim yerlerinde bu çerçevede toplantılar düzenliyor. PEO bu yıl da İşçi sınıfının Kıbrıslırum ve Kıbrıslıtürk önderlerinin vahşi sınıfsal koşullarda ve sömürgeci baskısı altında hiçbir şeyin çalışanlara bağışlanmayacağı ve her şeyin örgüt ve mücadele ile kazanılacağını göstererek açtıkları yoldan yürüyerek 1 Mayıs’ı bu yıl da şanına uygun bir biçimde kutlayacak. Uluslararası düzeyde sınıf dayanışması günü, Kıbrıslı
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟ
çalışanlar için ülkelerinin ve halkın yeniden birleşmesi mücadelesine bağlılıklarını bir kez daha teyit edecekleri gündür. Sosyal adalet için mücadelelerini yükseltecekleri gündür. PEO bir kez daha Dünya Sendikalar Federasyonu’na üye Kıbrıslıtürk sendikal örgütler DEVİŞ, KTAMS, KTÖS, KTÖES, BES, KOOP-SEN ve DAÜ-SEN ile birlikte Lefkoşa’da Lidra-Palas’ta ölü bölgede ortak 1 Mayıs etkinliği
düzenleyecek. PEO bu etkinlik öncesi 1 Mayıs Salı günü saat 18:’de Maliye Bakanlığı önünde toplanacak. Genel Sekreter Pambis Kiritsis burada bir konuşma yapacak. AKEL Genel Sekreteri Andros Kipriyanu da etkinliği selamlayacak. Daha sonra da Lefkoşa’nın ana caddelerinden geçilerek Lidra-Palas’a gidilecek. Burada 1 Mayıs Kıbrıslıtürk sendikal örgütlerle birlikte kutlanacak.
Öncelik Turizm İşkolunda toplu sözleşmelerin uygulanmasındadır Turizm İşkolunda örgütlü PEO’ya bağlı SİSKA Genel Yönetim Kurulu 2 Nisan tarihinde gerçekleştirdiği toplantısında 2017 yılı örgütsel ve ekonomik planının yaşama geçirilme düzeyini değerlendirdi ve 2018 yılı hedeflerini belirledi. Sendika Yönetim Kurulu’nun değerlendirmesine göre 2017 yılı çalışma sonuçları çok iyi ve ortaya konan hedeflerin tümü aşılarak başarıldı. Sendika 2017 yılı içerisinde yoğun bir faaliyet gösterdi, örgütsel olarak gelişti ve gerek yerel düzeyde gerekse genelde Toplu Sözleşmeleri ilgilendiren birçok sorunun çözümüne yardımcı oldu. SİSKA Yönetim Kurulu toplantısında sendikanın 2018 yılı bütçesi de onaylandı. Yönetim Kurulu’nun tartışmaları çerçevesinde de 2018 yılı eylem programı belirlendi. 2018 yılında öncelik toplu sözleşmelerin otellerin tümünde uygulanmasına, 31 Aralık’ta sona erecek toplu sözleşmelerin yenilenmesi hazırlıklarına, yasal düzenlemelerin ileri götürülmesine ve otellerde çalışanların çalışma koşullarını belirleyen yasalarda değişikliğe gidilmesine verilecek. Sendika Yönetim Kuruluna göre toplu sözleşmelerin uygulanmasında 2017 yılında olumlu adımlar atıldı ancak toplu sözleşmelerin otellerin tümünde uygulanması için
2018 yılında daha da fazla çaba göstermeye gerek var. Bu çerçevede SİSKA-PEO, iş kolunda örgütlü SEK’e bağlı sendika ile de işbirliği içinde. İki sendika bu konuyu acil olarak yaşama geçirmek için ortak hedefler belirledi. Toplu Sözleşmelerin yenilenmesi konusunda ise Yönetim Kurulu ilçeler düzeyinde üyelerin katılımıyla toplantılar düzenlenmesi, üyelerin süreçle ilgili bilgilendirilmesi ve işverenlere sunulacak taleplerin belirlenmesi için görüş alış verişinde bulunulması kararı aldı. Bu sürecin kısa süre içerisinde tamamlanması ve Sendika Yönetim Kurulunda kesinleştirilmesi de istendi. Aynı zamanda otellerde toplu maaş baremlerinin sözleşmelerde öngörülen şekliyle düzenlenmesi hedefiyle çalışma koşulları ile ilgili var olan yasaların yenilenmesi, 13. maaşın yasallaşması, haftada beş günlük çalışma ile ilgili yasal düzenleme ve bunun daha iyi uygulanmasının güvence altına alınması ve ihtiyat sandığına işveren katkısını zorunlu kılacak ilgili maddenin düzenlenmesi yönünde mücadele edilmesi kararı alındı. SİSKA Yönetim Kurulu toplantısında Çalışma Bürosu’nda yapılan toplantıyla ile ilgili de bilgi verildi.
Ekonomik büyümenin sonuçları eşit paylaşılmıyor İstatistik Dairesi verilerine göre ekonomik büyümenin paylaşımında ciddi bir eşitsizlik var. 2017 yılında Gayri Safi Yurt İçi Hasıla %3,9 oranında büyürken çalışanların maaş artışları %1 ile sınırlı. Verilere göre 2017 yılının dördüncü çeyreğinde memurların aylık maaşları ortalama 2,169 Euro’ydu. Bir yıl önce aynı dönemde bu rakam 2.149 Euro’ydu. Memurların bu maaşları içerisinde temel maaşlar, hayat pahalılığı ödeneği, ek mesai ücretleri, izin fonu paraları da var. Bu hesaplamada asgari ücret altında maaşla çalışan memurların maaşları dikkate alınmıyor. Bu arada verilere göre erkekler ve kadınlar arasında eşitsizlik %13,6 oranında. 2017 yılının dördüncü çeyreğinde erkek memurlar ortalama 2.313 Euro maaş alırken kadınlar 1.998 Euro’da kaldı. Avrupa İstatistik Dairesi verileri Kıbrıs’ta çalışanlar açısından bir başka sorunu ortaya koydu. Kıbrıslı genç çalışanların %36,1’i yaşamak için hafta sonları da çalışıyor. Söz konusu veriler 2016 yılına ait. Gençleri hafta sonu çalışan ülkeler sıralamasında Kıbrıs dördüncü sırada. Birinci sırada %47,2 ile Yunanistan, %40,3 ile İtalya ve %37,9 ile de İrlanda var. Gençler arasında hafta sonu en az çalışan kesim %20 ile yüksek öğrenimliler. Yüksek öğrenim sahibi olmayanlar bu arada haftada 49 saate kadar varan bir süre çalışıyor.