ΣΕΒΕΤΤΥΚ Εκλογή Επαρχιακών Γραμματέων Λευκωσίας και Πάφου Σελ. 3
ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ CYTA Συζήτησε τα προβλήματα των εργαζομένων στον Οργανισμό Σελ. 6
Συνέντευξη
Rapid test
Ο Πάμπης Κυρίτσης μιλά στο «Ε.Β.» για την 23χρονη πορεία του ως Γ.Γ. της ΠΕΟ Σελ. 10-11
3,50 ευρώ το Rapid test στα Φαρμακεία της ΠΕΟ σε όλες τις πόλεις
ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022 | #3216 | €0,70
Επιβεβαίωση ΠΕΟ: Οι κρίσεις ευνοούν το κεφάλαιο σε βάρος των εργαζομένων Η Έκθεση για την Οικονομία και την Απασχόληση του ΙΝΕΚ ΠΕΟ για το 2021 αποδεικνύει πως η έξοδος από τη μεγάλη ύφεση του 2020 γίνεται δυστυχώς με την υποτίμηση της εργασίας Παρουσιάστηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2022 η ετήσια Έκθεση για την Οικονομία και Απασχόληση 2021 του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου (ΙΝΕΚ ΠΕΟ). Τα βασικά συμπεράσματα της Έκθεσης παρουσίασε ο Ηλίας Ιωακείμογλου, επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου και υπεύθυνος της ομάδας εκπόνησης της Έκθεσης, ενώ για τη συνδικαλιστική διάσταση των συμπερασμάτων της Έκθεσης μίλησε η Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ και νέα πρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους. Χαιρετισμό απηύθυνε ο διευθυντής του ΙΝΕΚ ΠΕΟ, Παύλος Καλοσυνάτος. Η παρουσίαση της Έκθεσης έγινε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά διαδικτυακά, μέσω της εφαρμογής ZOOM, λόγω των συνθηκών της πανδημίας.
ΓΓ ΠΕΟ: Προσπάθεια να φορτώσουν πάλι το λογαριασμό της κρίσης στους εργαζόμενους
Στο χαιρετισμό της η ΓΓ της ΠΕΟ και
πρόεδρος του ΙΝΕΚ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, είπε ότι η Έκθεση του ΙΝΕΚ ΠΕΟ για την Οικονομία και την Απασχόληση είναι διαφορετική από αυτή που έχουμε συνηθίσει, αφού γίνεται από τη σκοπιά των δυνάμεων της εργασίας και με στόχο να δώσει στο Κίνημα των εργαζομένων επιχειρήματα και δεδομένα που μπορούν να αξιοποιηθούν στους καθημερινούς συνδικαλιστικούς αγώνες. Αποτελεί, πρόσθεσε, ένα πολύτιμο εργαλείο για τις δυνάμεις της εργασίας αλλά και ένα σημαντικό επιστημονικό οικονομικό σύγγραμμα για όσους αναζητούν μια άλλη θεώρηση της οικονομίας και των αριθμών από αυτές που επιβάλλουν οι κυρίαρχες πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις. Τόνισε παράλληλα πως η έκθεση για το 2021 έρχεται να επιβεβαιώσει μια ανησυχία που εξέφρασε η ΠΕΟ και στην παρουσίαση της περσινής έκθεσης: ότι για ακόμα μια φορά θα κατα-
ΣΥΞΚΑ ΠΕΟ: Οι προθέσεις των ξενοδόχων δεν είναι ειλικρινείς Ζητά σεβασμό των Συμβάσεων και καταγγέλλει ξενοδόχους που επιδιώκουν την εργοδότηση εργαζομένων από τρίτες χώρες για περαιτέρω απορρύθμιση και συρρίκνωση μισθών και ωφελημάτων Για πρόθεση περαιτέρω απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και συρρίκνωση μισθών και ωφελημάτων επικρίνει τους ξενοδόχους η ΣΥΞΚΑ ΠΕΟ, ζητώντας από τους Συνδέσμους Ξενοδόχων να σεβαστούν τις Συλλογικές Συμβάσεις. Σε συνεδρία της η Γραμματεία της ΣΥΞΚΑ-ΠΕΟ, αφού συζήτησε την εντεινόμενη απαίτηση των ξενοδόχων για εξασφάλιση αδειών εργασίας εργατικού δυναμικού από τρίτες χώρες, σημειώνει σε ανακοίνωσή της πως διαφαίνεται από τις δηλώσεις τόσο του
Υφυπουργείου Τουρισμού όσο και από τουριστικούς πράκτορες ότι οι προοπτικές του τουρισμού για το 2022 είναι θετικές και ευοίωνες. Οι Σύνδεσμοι Ξενοδόχων έχουν ξεκινήσει συστηματικά και συντονισμένα να προβάλλουν ως κύριο θέμα την έλλειψη εργατικού δυναμικού και προβάλλουν υπέρογκους αριθμούς, προσπαθώντας να αποπροσανατολίσουν από τα πραγματικά και σοβαρά ζητήματα που απασχολούν την Ξενοδοχειακή Βιομηχανία. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛ. 3
βληθεί προσπάθεια τον λογαριασμό και της υγειονομικής κρίσης να τον φορτώσουν στους εργαζόμενους και τους αδύνατους. Σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι με βάση τα στοιχεία που παρατίθενται, τα εισοδήματα του κεφαλαίου αυξήθηκαν μεταξύ 2008-2012 και το τρίτο τρίμηνο του 2021 κατά 41%, χωρίς η άνοδος των κερδών να ανακοπεί από την κρίση του 2020, ενώ αντίθετα τα εισοδήματα της εργασίας στην ίδια περίοδο αυξήθηκαν μόνο κατά 6%.
Το μερίδιο του προϊόντος που ιδιοποιούνται οι εργαζόμενοι είναι στο χαμηλότερο σημείο του από το 1995! Η ετήσια έκθεση του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ για την Οικονομία και την Απασχόληση πραγματοποιήθηκε φέτος σε μια συγκυρία κατά την οποία η επιδημία έχει λάβει μια πιο ήπια μορφή, παρόλο που δεν λείπουν οι
αβεβαιότητες για τη μελλοντική εξέλιξη της πανδημίας και για την επικινδυνότητα των μεταλλάξεων του ιού, τόνισε από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής του ΙΝΕΚ ΠΕΟ, Παύλος Καλοσυνάτος, προσθέτοντας ότι σε κάθε περίπτωση, πάντως, η οικονομία έχει επανέλθει κοντά στους κανονικούς της ρυθμούς και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν στο μέλλον οι κυβερνήσεις θα θελήσουν να περιορίσουν και πάλι την παραγωγή όπως το έκαναν το 2020. Αποτελεί βασικό συμπέρασμα της φετινής έκθεσης, υπογράμμισε μεταξύ άλλων, ότι η επαναφορά των εισοδημάτων της εργασίας στα προηγούμενα επίπεδά τους, του 2019, δεν έχει ολοκληρωθεί, και ότι το μερίδιο του προϊόντος που ιδιοποιείται ο κόσμος της εργασίας είναι σε σημείο χαμηλότερο από όσο ήταν πριν την πανδημία και ταυτοχρόνως στο χαμηλότερο σημείο του από το 1995. Εκτενές ρεπορτάζ στις σελ. 8-9
Κοινή η μοίρα Ε/κ και Τ/κ εργαζομένων. Μόνη επιλογή η ταξική συνεργασία, η ενότητα και η αλληλεγγύη Με την επανένωση της χώρας μας, οι εργαζόμενοι, Ε/κ και Τ/κ, θα μπορούν να εργαστούν σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας στα πλαίσια μιας ενωμένης οικονομίας, με ένα ενιαίο σύστημα εργασιακών σχέσεων και ενιαίων συνθηκών εργασίας για όλους Τα προβλήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους στις δύο κοινότητες, το Κυπριακό και η διεύρυνση της συνεργασίας ΠΕΟ και DEV-IS, συζητήθηκαν σε συνάντηση που είχε στα Γραφεία της ΠΕΟ το Εκτελεστικό Γραφείο της Ομοσπονδίας με την Εκτελεστική Γραμματεία της Τ/κ Συνδικαλιστικής Οργάνωσης στις 15 Φεβρουαρίου. Η συνάντηση έγινε στα πλαίσια των επαφών και της κοινής δράσης μεταξύ των δύο
Οργανώσεων. Στη διάρκεια της συνάντησης συναποφασίστηκε το πλαίσιο του κοινού προγράμματος δραστηριοτήτων για το 2022 με στόχο την ενίσχυση της συμβολής του Συνδικαλιστικού Κινήματος της χώρας μας στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος και του διαλόγου και της κοινής δράσης μεταξύ Ε/κ και Τ/κ εργαζομένων. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛ. 3
2
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
ΤΕΛΕΤΗ ΕΠΙΣΗΜΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΕΠΕΤΕΙΑΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟΥ ΘΟΚ Σε μια λιτή τελετή, που έλαβε χώρα την Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2022 στα Κεντρικά Γραφεία των Κυπριακών Ταχυδρομείων, παρουσία της προέδρου του Δ.Σ. του ΘΟΚ Αντιγόνης Παπαφιλίππου και του αν. διευθυντή του Τμήματος Ταχυδρομικών Υπηρεσιών Σωφρόνη Τσιάρτα, παραδόθηκε επίσημα το επετειακό γραμματόσημο που φιλοτεχνήθηκε ειδικά για τους εορτασμούς των 50 χρόνων του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου. Ο καρπός, που προέκυψε από τη συνεργασία του ΘΟΚ με τα Κυπριακά Ταχυδρομεία, ήταν ένα καλαίσθητο αναμνηστικό γραμματόσημο, που φιλοτεχνήθηκε από τον σχεδιαστή Νίκο Ιεροδιακόνου, στο οποίο συνδυάζεται το λογότυπο των 50 χρόνων και η αφίσα του Αγαμέμνονα του Αισχύλου, μίας εκ των δύο εναρκτήριων παραγωγών του ΘΟΚ. Τα 55.000 γραμματόσημα και οι 4.500 φάκελοι πρώτης κυκλοφορίας ταξιδεύουν ήδη εντός και εκτός συνόρων, μεταφέροντας το επετειακό μήνυμα του ΘΟΚ. Στο χαιρετισμό του ο αν. διευθυντής του Τμήματος Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, κ. Τσιάρτας, αναφέρθηκε στην ανεκτίμητη προσφορά του ΘΟΚ, «ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των πολιτιστικών δρωμένων και του γίγνεσθαι της Κύπρου, δίνοντας μέσα από τις παραστάσεις του την ευκαιρία τόσο στον Κύπριο όσο και στον ξένο θεατή να παρακολουθήσει έργα άριστης θεατρικής ποιότητας, αναδεικνύοντας παράλληλα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ικανότητες των Κύπριων ηθοποιών στη χώρα μας αλλά και στο εξωτερικό». Ο κ. Τσιάρτας αναφέρθηκε επίσης και στην αναπτυξιακή πολιτική του ΘΟΚ, που συνέβαλε τα μέγιστα στην πλούσια θεατρική δραστηριότητα του τόπου, ανε-
Όποτε οι άλλοι συμφωνούν μαζί μου, αισθάνομαι ότι δεν πρέπει να έχω δίκιο. Όσκαρ Ουάιλντ, Ιρλανδός συγγραφέας Όταν έχεις να κάνεις με ανθρώπους, να θυμάσαι ότι δεν έχει να κάνεις με πλάσματα που κινούνται με βάση τη λογική, αλλά με πλάσματα που παρασύρονται από τα αισθήματά τους. Dale Carnegie, Αμερικανός συγγραφέας αυτοβοήθειας Δεν μπορεί όλοι να είναι ήρωες, επειδή κάποιος πρέπει να κάθεται στο πεζοδρόμιο και να χειροκροτεί όταν εκείνοι περνούν. Will Rogers, Αμερικανός ηθοποιός
ΠΟΙΗΣΗ Τρανταφυλλένη Δημήτρη Λιπέρτη
βάζοντας τον πήχη του θεατρικού πολιτισμού στη χώρα μας ακόμη ψηλότερα. Κλείνοντας το χαιρετισμό του, ευχήθηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΘΟΚ κάθε επιτυχία στο δύσκολο και απαιτητικό του έργο σε ό,τι αφορά την προβολή και τη στήριξη αυτού του πολύπτυχου και πολύπλευρου πολιτιστικού αγαθού. Η πρόεδρος του Δ.Σ. του ΘΟΚ, Αντιγόνη Παπαφιλίππου, ευχαρίστησε θερμά τις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της για τη σημαντική αυτή συνέργεια, η οποία μεταφέρει και παγκόσμια τους
εορτασμούς του ΘΟΚ, αποδίδοντας τις οφειλόμενες τιμές στους ανθρώπους που επί σκηνής και εκτός σκηνής δουλεύουν άοκνα για το θέατρο. Στην τελετή παρευρέθηκαν επίσης η αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του ΘΟΚ Φλωρεντία Σάββα, o πρώτος ταχυδρομικός επιθεωρητής Παύλος Παυλίδης, ο προϊστάμενος Υπηρεσίας Γραμματοσήμων και Φιλοτελισμού Δημήτρης Σιαμμάς, η λειτουργός του Τμήματος Εκδόσεων και Δημοσίων Σχέσεων του ΘΟΚ Μαρία Ευσταθίου και η ταχυδρομική επιθεωρήτρια Μαρία Ηρακλέους.
Στον Σπύρο Σταυρινίδη το Μεγάλο Βραβείο ΘΟΚ για το 2021 Ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος επιβράβευσε τους δημιουργούς που διακρίθηκαν για την πολύτιμη προσφορά τους, την υψηλή ποιότητα της εργασίας τους και το αδιαμφισβήτητο ταλέντο τους. Μεγάλο Βραβείο ΘΟΚ: Απονέμεται στον ηθοποιό Σπύρο Σταυρινίδη για την ενεργή και δραστήρια, εδώ και πάνω από πενήντα χρόνια, πορεία του στο θέατρο της Κύπρου, την οποία υπηρετεί έως σήμερα με ζήλο, τόλμη και αφοσίωση, επανεφευρίσκοντας διαρκώς τον εαυτό του και τη θέση του πάνω στη σκηνή. Κατά την υπό κρίση περίοδο ξεχώρισε για την ερμηνεία του στην παράσταση «Θαμμένο παιδί» του Σαμ Σέπαρντ, σε σκηνοθεσία Αθηνάς Κάσιου (παραγωγή Open Arts). Με το διακριτικό του παίξιμο, άσκηση μέτρου και φυσικότητας, και μια ιδιαίτερη ενέργεια, πυκνή, συμπαγή και εύγλωττη, με την οποία ανατροφοδοτούσε τους επί σκηνής συναδέλφους του, κατάφερε να συμπυκνώσει τη ναυαγισμένη ζωή ενός δυσλειτουργικού αλκοολικού πατέρα. Μια ερμηνεία-άθλος, που πρόσφερε μια καθαρή, καθηλωτική και απόλυτη
ΕΙΠΑΝ
παρουσία στο χώρο. Βραβείο Δημιουργού της Χρονιάς: Απονέμεται στον θεατρικό συγγραφέα Αντώνη Γεωργίου για το έργο του «Σε κρίσιμη κατάσταση», το οποίο παρουσιάστηκε στη Νέα Σκηνή ΘΟΚ, σε σκηνοθεσία Αιμίλιου Χαραλαμπίδη. Το πολυπρισματικό, πολυεπίπεδο έργο του Γεωργίου, καρπός συγγραφικής ωριμότητας, ανατέμνει τη σύγχρονη κυπριακή κοινωνία χωρίς ωραιοποιήσεις, θέτοντας με τόλμη τον δάκτυλο στον τύπο των
ήλων, χάρη και στην οργανική χρήση της κυπριακής. Βαθιά πολιτικό στον πυρήνα του, προχωράει ένα βήμα παραπέρα τον σχετικό προβληματισμό, διεισδύοντας ταυτόχρονα στα άδυτα των ερωτικών σχέσεων των ηρώων του, καθώς αναμετριούνται εκ του σύνεγγυς με την αναστολή της ζωής. Βραβείο Νέου Δημιουργού της Χρονιάς: Απονέμεται στην ηθοποιό Χριστίνα Παπαδοπούλου. Για το υπό κρίση έτος, η Χριστίνα Παπαδοπούλου διακρίθηκε για τις ερμηνείες της στις παραγωγές «Εσμέ» του Σπύρου Περεσιάδη, σε σκηνοθεσία Μαρίνας Βρόντη (παραγωγή ΘΟΚ)» και «STILL! Ένα άγαλμα που γύρισε τον κόσμο» του Σταύρου Σταύρου, σε σκηνοθεσία Κώστα Σιλβέστρου (ανεξάρτητη παραγωγή). Μια πολλά υποσχόμενη ηθοποιός, που άφησε το δικό της αποτύπωμα κατά την περσινή θεατρική χρονιά. Διακρίθηκε για την ερμηνευτική της ορμή, την πλούσια υποκριτική της γκάμα και την εργατικότητά της, εντυπωσίασε με τις φωνητικές της δυνατότητες και τη σωματική της έκφραση, ενώ ανταποκρίθηκε με θαυμαστή ευελιξία σε ποικίλες προκλήσεις.
Αν αρρωστήσω μάνα μου, θέλω να σου μηνύσω, να ’ρτεις, Τρανταφυλλένη, μου να σε ποσαιρετήσω. Μεν φοηθείς τον τζύρην σου, μήτε τον αδερφό σου, έλα, Τρανταφυλλένη μου, στον αγαπητικό σου. Μεν φοηθείς τη μάνα σου, μήτε κανέναν άλλον, μόνον, Τρανταφυλλένη μου, πρόφτασε δίχως άλλον. Άνταν να μπεις της πόρτας μου μεν κρύψεις τον καμόν σου, αρώτα τζαι τη μάνα μου τζαι πε της «πού εν ο γιος σου;» Άνταν σε δει η μάνα μου που λόγια ’ννα σε πάρει τζ’ αν είσαι αγάπη σπλαχνιτζή στον νουν σου μεν τα βάλεις. Έμπα ζαβρά στην κάμαρην τζ’ έλα δεξιά στο στρώμαν, σσύψε Τραντάφυλλένη μου τζαι φίλα με στο στόμαν. Με τα γρουσά σερούθκια σου βάστα την τζεφαλήν μου, στάθου στο προχχεφάλι μου ώσπου να φκει η ψυχή μου. Άνταν να δεις τζαι βάλουν με στης εκκλησσιάς την πόρταν, βάλε ζτ’ εσούνι μια φωνή να μαραθθούν τα χόρτα. Άνταν να δεις τζαι βάλουν με στης εκκλησσιάς τη μέσην, βάλε ζτ’ εσούνι μια φωνήν, η εκκλησσιά να ππέσει. Άνταν να δεις τζαι ποσπαστούν τζαι πάσιν να με θάψουν, τες πέτρες τες ασύντυσσιες, κάμε τες να με κλάψουν. Άνταν να περάσουσιν απού τη γειτονιά σου, έφκα κρυφά της μάνας σου τζαι τράβα τα μαλλιά σου. Άνταν να δεις τζαι πκιάσουσιν την τσάππαν τζαι το φκυάριν, ρίξε, Τρανταφυλλένη μου, τζ’ εσού χαμέ ψυχάριν. Άνταν να δεις να γείρουσιν το λάδιν λλίον λλίον, ξέρε, Τρανταφυλλένη μου, πκιον εν μπορώ να φύω. Άνταν να πας στην εκκλησσιάν για ν’ άψεις τα τζερκά σου, βκάρ’ με Τρανταφυλλένη μου, εμέν που την καρκιάν σου.
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ Εβδομαδιαίο εκφραστικό όργανο της ΠΕΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ - ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΟΜΠΑΖΟΣ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ - ΑΝΤΡΙΑΝΑ ΜΙΧΑΗΛ ΝΙΚΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΡ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΕΟ: ΣΠΥΡΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ - Αρχέρμου 29, Τ.Τ. 1045 Λευκωσία ΤΗΛ. 22866400, FAX: 22866481 ΕΚΤΥΠΩΣΗ ASTRAFTI PRESS LTD http://www.peo.org.cy Email: andri.michael@peo.org.cy Email: ergatiko-vima@peo.org.cy
ΒΗΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
3
Κοινή η μοίρα Ε/κ και Τ/κ εργαζομένων. Μόνη επιλογή η ταξική συνεργασία, η ενότητα και η αλληλεγγύη Από την 1η σελίδα
Εργαζόμενοι Οι δυο Οργανώσεις σημειώνουν ότι οι εργαζόμενοι σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκονται αντιμέτωποι με τις συνέπειες της κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος και της πανδημίας που οδηγούν σε όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, στην επιδείνωση της φτώχειας και στην ανεργία. Τα εργασιακά, κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα με το πρόσχημα της πανδημίας περιορίζονται, ενώ η διαδικασία απορρύθμισης της εργασίας και των εργασιακών σχέσεων επιταχύνεται. Παρά την πανδημία και την οικονομική κρίση, εντείνονται οι εξοπλιστικοί ανταγωνισμοί και τα κράτη συνεχίζουν να δαπανούν δισεκατομμύρια ευρώ στην πολεμική βιομηχανία αντί στην υγεία και την κοινωνική πρόνοια. Την ίδια ώρα, οι εντάσεις κλιμακώνονται επικίνδυνα και οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις συνεχίζουν τις επεμβάσεις με στόχο την επιβολή των σχεδιασμών τους και τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πόρων. Οι πόλεμοι προκαλούν τεράστιες υλικές καταστροφές, την απώλεια χιλιάδων ανθρώπινων ζωών, καθώς και τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Η ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του περιβάλλοντος στο βωμό του κέρδους οδηγεί στις κλιματικές αλλαγές και θέτει σε κίνδυνο το βιώσιμο μέλλον του πλανήτη. Οι συνθήκες που έχει δημιουργήσει η εξάπλωση της πανδημίας και στον τόπο μας αναδεικνύουν τα κοινά ταξικά συμφέροντα Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων εργαζομένων, αλλά και την ανάγκη για εντατικοποίηση των αγώνων για να μη φορτωθούν στις πλάτες των εργαζομένων και των φτωχών οι επιπτώσεις και αυτής της κρίσης και της αλληλεγγύης μεταξύ των εργαζομένων. Η μοίρα των Κυπρίων εργαζομένων είναι κοινή και η μόνη επιλογή είναι η ταξική συνεργασία, η ενότητα και η αλληλεγγύη.
Κυπριακό
Η ΠΕΟ και η DEV-IS εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για τη στασιμότητα στην οποία βρίσκεται το κυπριακό πρόβλημα, αφού η απουσία διαλόγου και η δημιουργία νέων τετελεσμένων οδηγούν στην οριστική διχοτόμηση της πατρίδας μας. Επαναλαμβάνουν τη σταθερή δέσμευσή τους στην προσπάθεια για λύση δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα των δυο κοινοτήτων, όπως αυτή διαλαμβάνεται στις σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Η συζήτηση για άλλες μορφές λύσης του Κυπριακού είναι άκρως επικίνδυνη, αφού το πραγματικό δίλημμα είναι ανάμεσα στην ομοσπονδία και τη διχοτόμηση. Η επανέναρξη της διαδικασίας του διαλόγου από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά είναι ο μόνος δρόμος για ανακοπή των αρνητικών εξελίξεων και για την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στις δύο κοινότητες και για μια λύση που θα επανενώνει την Κύπρο. Με την επανένωση της χώρας μας οι εργαζόμενοι, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, θα μπορούν να εργαστούν σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας στα πλαίσια μιας ενωμένης οικονομίας, με ένα ενιαίο σύστημα εργασιακών σχέσε-
ων και ενιαίων συνθηκών εργασίας για όλους.
Πρόγραμμα κοινών δραστηριοτήτων 2022
- Κοινές δράσεις με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Μέρας της Γυναίκας. - Συμμετοχή στις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στη μνήμη των Καβάζογλου και Μισιαούλη. - Διοργάνωση εκδηλώσεων και κοινός εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς. - Γιορτασμός της 1ης Σεπτεμβρίου, Παγκόσμιας Ημέρας Δράσης των Συνδικάτων για την ειρήνη, σε συνεργασία με άλλες προοδευτικές δυνάμεις που αγωνίζονται για την ειρήνη. - Κοινή υποστήριξη στη διεθνή εκδήλωση για την 3η Οκτωβρίου που προκηρύσσει η ΠΣΟ ως Παγκόσμια Μέρα Δράσης των Εργαζομένων. - Διοργάνωση ενημερωτικών συσκέψεων σε επαρχιακό και κλαδικό επίπεδο. - Διοργάνωση επισκέψεων σε μνημεία (Λεύκα-Πελέντρι) και ανέγερση μνημείου στην Πάφο για τον Αχμέτ Γιάγυα. Τέλος οι δύο Οργανώσεις συμφώνησαν όπως ενδυναμώσουν την κοινή δράση και κινητοποίηση των εργαζομένων
στη βάση των αξιών της εργατικής τάξης με στόχο την υλοποίηση του κοινού οράματος, για μια Κύπρο ειρηνική και επανενωμένη, πατρίδα όλων των παιδιών της, για ένα καλύτερο μέλλον και μια κοινωνία της ισότητας και της δικαιοσύνης.
Γ.Γ. ΠΕΟ για εργοδότηση Τ/κ: Δεν προσφέρονται οι συμφωνημένοι μισθοί και συμβάσεις
Το ζήτημα που αφορά εργοδότηση Τουρκοκυπρίων στις ελεύθερες περιοχές εξέτασαν, μεταξύ άλλων, στη συνάντηση που είχαν οι ηγεσίες της ΠΕΟ και της DEV-IS. Όπως ανέφερε σε δηλώσεις της η Γ.Γ. της ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, το πιο καθοριστικό ζήτημα σε σχέση με την απασχόληση Τουρκοκυπρίων στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές είναι να προσφέρονται θέσεις εργασίας με βάση τους συμφωνημένους μισθούς και τις συμφωνημένες Συλλογικές Συμβάσεις, κάτι που, όπως ανέφερε, με βάση την πληροφόρηση της ΠΕΟ δεν γίνεται. Η Σ. Χαραλάμπους ανέφερε χαρακτηριστικά ότι με αφορμή τα αιτήματα Τ/κ για απασχόληση στις ελεύθερες περιοχές, δεν θα πρέπει να δημιουργηθεί από κάποιους άλλη μια πηγή φτηνής και αρρύθμιστης εργασίας.
ΣΥΞΚΑ ΠΕΟ: Οι προθέσεις των ξενοδόχων δεν είναι ειλικρινείς Από την 1η σελίδα Η ΣΥΞΚΑ ΠΕΟ τονίζει ότι με την επιστροφή στην κανονικότητα οι συζητήσεις και οι προσπάθειες πρέπει να εστιάσουν στα σοβαρά ζητήματα που ταλανίζουν το επάγγελμα του ξενοδοχοϋπάλληλου για να γίνει ελκυστικό και να αποκτήσει ποιότητα και χαρακτήρα. Πέραν από τη θάλασσα, τον ήλιο και τις υποδομές, το νησί μας είναι γνωστό και
για την κυπριακή του φιλοξενία, αλλά και τη μεσογειακή φυσιογνωσία. «Οι προθέσεις δυστυχώς των ξενοδόχων δεν είναι ειλικρινείς. Πρόθεσή τους είναι η χρησιμοποίηση των εργαζομένων από τρίτες χώρες για περαιτέρω απορρύθμιση, για συρρίκνωση μισθών και ωφελημάτων. Λίγοι είναι οι ξενοδόχοι που έκαναν προσπάθεια βελτίωσης των συνθηκών εργασίας, έτσι που να
προσελκύσουν σταθερό μόνιμο προσωπικό», τονίζει η Συντεχνία στην ανακοίνωσή της. Καλεί τους Συνδέσμους Ξενοδόχων όπως: α) Να σεβαστούν τις Συλλογικές Συμβάσεις που οι ίδιοι μόλις υπέγραψαν και στις προσλήψεις που κάνουν να τις εφαρμόζουν. β) Να καλέσουν τους εργαζόμενους,
είτε Κύπριους είτε κοινοτικούς, που εργάζονταν μέχρι το 2019 να επιστρέψουν στις εργασίες τους. Η προσφορά εργασίας με βάση τους όρους των Συλλογικών Συμβάσεων εργασίας, ο σεβασμός στους εργαζόμενους και η προσφορά ευκαιριών συνεχούς επιμόρφωσης και αναβάθμισης των εργαζομένων είναι η βάση για την εξεύρεση σταθερού ανθρώπινου δυναμικού.
Συνεδρίασαν οι Επαρχιακές Επιτροπές της ΣΕΒΕΤΤΥΚ Πάφου και Λευκωσίας Πραγματοποιήθηκαν στις 15 Φεβρουαρίου οι πρώτες συνεδρίες των νέων Επαρχιακών Επιτροπών των Τμημάτων Λευκωσίας και Πάφου της ΣΕΒΕΤΤΥΚ ΠΕΟ, στις οποίες έγινε ενημέρωση για τους στόχους του κάθε Τμήματος και καταρτίστηκαν σε Σώμα. Στη συνεδρία της Ε.Ε. της ΣΕΒΕΤΤΥΚ ΠΕΟ Πάφου παρών ήταν ο Γ.Γ. της Συντεχνίας, Χαράλαμπος Πρατσής και
στη συνεδρία του Τμήματος Λευκωσίας παρών ήταν ο Κεντρικός Οργανωτικός, Πάνος Παναγιώτου. Υπενθυμίζουμε ότι το Επαρχιακό Συνέδριο ΣΕΒΕΤΤΥΚ Πάφου πραγματοποιήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου και το Επαρχιακό Συνέδριο Λευκωσίας στις 9 του μήνα. Σε ό,τι αφορά το Τμήμα Πάφου, επανεκλέγηκε Επαρχιακός Γραμματέας ο Νίκος Κανάρης, στη θέση του Επαρχιακού Ταμία εκλέγηκε ο Σωτήρης Δημητρίου και εισπράκτορας η Έλενα Χατζηάντωνα.
Σε ό,τι αφορά τη ΣΕΒΕΤΤΥΚ ΠΕΟ Λευκωσίας, Επαρχιακός Γραμματέας εκλέγηκε ο Πάμπος Κυλίλης, ο οποίος εργοδοτείται στον έμμισθο μηχανισμό της ΣΕΒΕΤΤΥΚ από το 2007, είναι μέλος του Γενικού Συμβουλίου της ΠΕΟ, της Γραμματείας του Τμηματικού Συμβουλίου ΠΕΟ Λευκωσίας και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΣΕΒΕΤΤΥΚ. Στη θέση του Επαρχιακού Ταμία εκλέγηκε ο Μιχάλης Μιχαήλ.
4
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙ ΚΩΝΣΤΑΝΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ
Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΩΝ ΤΥΠΟΓΡΑΦΩΝ-23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1938... Η ίδρυση της συντεχνίας των τυπογράφων έγινε μια αναγκαιότητα πριν από το 1940, όταν άρχισαν να εκδίδονται εφημερίδες καθημερινές στην Κύπρο και αυξήθηκε ο αριθμός των τυπογράφων. Πρωτεργάτες στάθηκαν οι Ευστάθιος Ξυναρής, Χαρίλαος Πορφυρόπουλος και Κώστας Παναγίδης. Τον Φεβρουάριο του 1938 εγγράφεται και αναγνωρίζεται η πρώτη Συντεχνία Τυπογράφων Λευκωσίας, η έβδομη στη σειρά συντεχνία που αναγνωρίστηκε σε όλη τη Κύπρο. Το 1945 η συντεχνία μετανομάστηκε σε Παγκύπρια Συντεχνία Εργατών Τύπου και Τυπογραφείων. Σε αυτή μετέχουν οι τυπογράφοι, οι συντάκτες, οι εφημεριδοπώλες και οι υπάλληλοι πρακτορείων Τύπου. Αργότερα οι συντάκτες θα αποχωρήσουν και θα δημιουργήσουν την Ένωση Συντακτών Κύπρου. Ήταν η πρώτη συντεχνία της Κύπρου που κέρδισε αποζημιώσεις σε περίπτωση απόλυσης ή και τραυματισμού κατά τη δουλειά των τυπεργατών, πληρωμή υπερωρίας, πληρωμή αργίας και εφαρμογή του οκταώρου. Η πρώτη μεγάλη απεργία των τυπεργατών έγινε το 1942 και κράτησε επτά μέρες. Ανάμεσα στα άλλα κερδήθηκε τότε και η πληρωμένη αργία. Η δεύτερη μεγάλη απεργία έγινε το 1972 και κράτησε 15 μέρες με αίτημα τη διεκδίκηση εργατικών δικαιωμάτων. Η συντεχνία των τυπεργατών είναι και η πρώτη συντεχνία που κατήλθε σε απεργία για υποστήριξη αιτημάτων εργατών άλλων επαγγελμάτων. Η απεργία αλληλεγγύης έγινε το 1940 κατά τη διάρκεια απεργίας των βαρελοποιών της Λεμεσού. Η απεργία των τυπεργατών ήταν πολύ σημαντική, καθώς για πρώτη φορά δεν κυ-
κλοφόρησαν εφημερίδες λόγω απεργίας και μάλιστα σε ένδειξη αλληλεγγύης προς άλλους εργαζόμενους. Απεργίες αλληλεγγύης έγιναν και το 1945, όταν η Αστυνομία πυροβόλησε και σκότωσε τρεις αριστερούς διαδηλωτές στην παρέλαση στις 25 του Μάρτη στο Λευκόνοικο και στη μεγάλη απεργία των μεταλλωρύχων της ΚΜΕ στο Μαυροβούνι το 1948. Με την εισαγωγή της τεχνολογίας στο επάγγελμα του τυπογράφου μπήκε και η γυναίκα, γεγονός που στα παλιά χρόνια λόγω συνθηκών εργασίας ήταν αδιανόητο.
οσα δεν παιρνει ο ανεμοσ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | TEΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
5
ΕΠΕΑ ΠΤΕΡΟΕΝΤΑ
ΣΩΤΗΡΟΥΛΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ «Για ακόμα μια φορά θα καταβληθεί προσπάθεια το λογαριασμό και της υγειονομικής κρίσης να τον φορτώσουν στους εργαζόμενους και τους αδύνατους». Η οργάνωση και ο συλλογικός αγώνας είναι η μόνη ασπίδα για τους εργαζόμενους.
ΗΛΙΑΣ ΙΩΑΚΕΙΜΟΓΛΟΥ «Φαίνεται ότι στο τέλος της πρώτης φάσης της υγειονομικής κρίσης το εισοδηματικό μερίδιο του κεφαλαίου αυξάνεται με γρήγορη και έντονη τάση…» Αποδεικνύεται πλέον περίτρανα ότι όλες οι κρίσεις του συστήματος ευνοούν πάντοτε το κεφάλαιο.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΚΟΥΜΑΣ «Έρχονται νέες αυξήσεις στον ηλεκτρισμό, αλλά η κυβέρνηση ούτε συγκινείται ούτε κάνει το παραμικρό για να προστατεύσει τους καταναλωτές». Η κυβέρνηση συγκινείται μόνο όταν κινδυνεύουν τα κέρδη των επιχειρήσεων
ΝΙΚΟΣ ΝΟΥΡΗΣ «Η πανδημία του κορονοϊού ανέστειλε τους σχεδιασμούς προς τον πλήρη εκσυγχρονισμό του κράτους». Όποτε μιλάτε εσείς για εκσυγχρονισμό ο λαός ανησυχεί, γιατί ο δικός σας εκσυγχρονισμός συμβαδίζει με τα συμφέροντα των λίγων και όχι των πολλών.
ΥΠΕΡΚΕΡΔΗ ΜΕ ΤΟΝ ΙΔΡΩΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Βασικό συμπέρασμα της έκθεσης της ετήσιας Έκθεσης για την Οικονομία και Απασχόληση 2021 του Ινστιτούτου εργασίας Κύπρου – ΠΕΟ (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ) είναι ότι η επαναφορά των εισοδημάτων της εργασίας στα προηγούμενα επίπεδά τους, του 2019, δεν έχει ολοκληρωθεί, και ότι το μερίδιο του προϊόντος που ιδιοποιείται ο κόσμος της εργασίας είναι σε σημείο χαμηλότερο από όσο ήταν πριν την πανδημία και ταυτοχρόνως στο χαμηλότερο σημείο του από το 1995. Επομένως, η έξοδος από τη μεγάλη ύφεση του 2020 πραγματοποιείται, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, με υποτίμηση της εργασίας, η οποία προστίθεται στην υποτίμηση της εργασίας των ετών 2013-2015. Με απλά λόγια οι κρίσεις του καπιταλιστικού συστήματος νομοτελειακά ευνοούν πάντοτε τα κέρδη εις βάρος των εργαζομένων. Παρόλα αυτά, τονίζεται στην Έκθεση, η διαδικασία προσαρμογής της οικονομίας μετά την κρίση του 2020 δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και η ολική επαναφορά των μισθών στο προηγούμενο επίπεδό τους και ίσως σε υψηλότερο παραμένει διαδικασία ανοιχτή στις διεκδικήσεις του κόσμου της εργασίας και στον ταξικό συσχετισμό δυνάμεων. Εν ολίγοις, λοιπόν, το πεδίο της διεκδίκησης είναι ανοικτό για τους εργαζόμενους. Με οργάνωση, μαζικότητα και διεκδικητικότητα, οι εργαζόμενοι πρέπει να αγωνιστούν για να πάρουν πίσω αυτό που δικαιούνται από την εργασία τους. Γιατί είναι με τον ιδρώτα των εργαζομένων που παράγονται τα υπερκέρδη των επιχειρήσεων. ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΟΣ
ΘΕΜΑ ΑΡΧΗΣ Ο ΚΟΙΝΟΣ ΤΑΞΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ Κόντρα στους χαλεπούς καιρούς, ΠΕΟ και Dev-Is εξακολουθούν να συνεργάζονται και να αγωνίζονται για ειρήνη στην Κύπρο, διαμηνύοντας ότι κοινός στόχος των εργαζομένων είναι η επανένωση του νησιού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Αντιπροσωπείες των δύο συντεχνιών συναντήθηκαν την περασμένη βδομάδα και συζήτησαν τα προβλήματα που οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν τόσο στην ε/κ όσο και στην τ/κ πλευρά. Επαναβεβαίωσαν τη βούληση για συνέχιση της κοινής δράσης που έχουν αναπτύξει εδώ και χρόνια και αποφάσισαν ένα πρόγραμμα κοινών δράσεων για τη φετινή χρονιά. Για την ΠΕΟ είναι θέμα αρχής ο κοινός ταξικός αγώνας όλων των εργαζομένων της Κύπρου, γι’ αυτό και η κοινή δράση με τις τ/κ συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν σταματά.
ΑΛΛΑΞΕ Ο ΜΑΝΩΛΙΟΣ…
ΕΧΘΡΟΙ ΤΗΣ ΑΤΑ
Τι Μπους, τι Κλίντον, τι Μπους Τζ, τι Ομπάμα, τι Τραμπ, τι Μπάιντεν. Όσοι έτρεφαν ή ακόμα τρέφουν ψευδαισθήσεις ότι η εναλλαγή Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων στον Λευκό Οίκο ή η διαφορά προσωπικότητας των Προέδρων των ΗΠΑ παίζει ρόλο στην επεκτατική εξωτερική πολιτική της υπερδύναμης, διαψεύδονται για ακόμα μια φορά πανηγυρικά. Δεν ξέρω αν μέχρι την ώρα που θα τυπωθεί η εφημερίδα θα έχει ξεσπάσει πόλεμος στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, αλλά αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι μια προσπάθεια των ΗΠΑ να εξωθήσει την κατάσταση στα άκρα. Αφού επί προηγούμενων κυβερνήσεων οι ΗΠΑ καλλιέργησαν και αναπαρήγαγαν την ένταση στην περιοχή, εφάρμοσαν το σχέδιό τους να περικυκλώσουν τη Ρωσία με στρατεύματα του ΝΑΤΟ σε γειτονικές χώρες. Σήμερα, ο δήθεν μετριοπαθής Μπάιντεν κρούει ο ίδιος τα τύμπανα του πολέμου και χορεύουν σαν μαριονέτες οι συμμαχικές χώρες, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ.
Υπέρ της κατάργησης της ΑΤΑ τοποθετήθηκε ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης. Αυτό βέβαια δεν μας ξενίζει, αφού στο παρελθόν η κυβέρνηση Κληρίδη είχε κουτσουρέψει το θεσμό της ΑΤΑ, ενώ κατά καιρούς ο ΔΗΣΥ επανέρχεται με θέση για κατάργησή της. Από την άλλη εμείς ζητάμε πλήρη αποκατάσταση της ΑΤΑ για όλους τους εργαζόμενους. Είναι σε αυτά τα ζητήματα που φαίνεται ξεκάθαρα και το ιδεολογικό χάσμα, η ταξική αντιπαράθεση. Η ΑΤΑ είναι ένας θεσμός που προστατεύει τους εργαζόμενους απέναντι στις αυξήσεις των τιμών. Στην αντίπερα όχθη οι εχθροί της ΑΤΑ είναι αυτοί που προασπίζονται αποκλειστικά τα κέρδη των επιχειρήσεων, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους πολλούς, τους εργαζόμενους. Ο καθένας λοιπόν υπερασπίζεται τα συμφέροντα αυτών που εκπροσωπεί.
ΤΡΑΜΠ
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ
6
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 20222
ΒΗΜΑΤΑ
ΕΠΩΝΥΜΑ
Σε οικονομική ανέχεια το προσωπικό της τουριστικής βιομηχανίας Η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία, όπως και οι περισσότεροι τομείς της οικονομίας, έχουν δεχθεί ισχυρό πλήγμα από τη συνεχιζόμενη επέλαση της πανδημίας, η οποία έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα. Τα προβλήματα επηρεάζουν τα κράτη τα οποία καλούνται να στηρίξουν τους εργαζομένους που έχουν απωλέσει τις εργασίες και τα εισοδήματά τους για τεράστιο χρονικό διάστημα. Αυτό έχει επιφέρει σοβαρά προβλήματα στα δημοσιονομικά, αφού, πέραν από τα αποθεματικά τα οποία έχουν ουσιαστικά εξαφανιστεί, τα κράτη έχουν προχωρήσει σε μαζικούς δανεισμούς, κάτι το οποίο επιβαρύνει τις επόμενες γενιές. Επίσης, τα κράτη αναγκάζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα να στηρίξουν τις επιχειρήσεις, οι οποίες βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, ειδικά αυτές που θεωρούνται ως μικρομεσαίες και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντέξουν το μακροχρόνιο αναγκαστικό κλείσιμο. Όλα αυτά δημιουργούν ένα σύνθετο πρόβλημα, το οποίο χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, αφού στις περισσότερες χώρες περίπου το 20% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην τουριστική βιομηχανία κινδυνεύουν να μην επαναλειτουργήσουν, με τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν να είναι κάτι περισσότερο από προφανή. Πέραν των πιο πάνω οικονομικών προβλημάτων, η πανδημία και το συνεχές καταστροφικό κλείσιμο των επιχειρήσεων έχουν επιφέρει τεράστιο πλήγμα στο σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο των επιχειρήσεων και ολόκληρης της βιομηχανίας. Αυτό δεν είναι άλλο από το Ανθρώπινο Δυναμικό (ΑΔ), το οποίο από τη μια μέρα στη άλλη έχει δει τους κόπους
και τις θυσίες πολλών σμού, το 2020 έχουν απολεετών να χάνονται και κασθεί 62 εκ. θέσεις εργασίας ριέρες να καταστρέφονται. σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό Παράλληλα, η συνεχής αντιπροσωπεύει το 18,5% των οικονομική αβεβαιότητα συνολικών θέσεων εργασίας έχει οδηγήσει το ΑΔ της που πριν από την πανδημία τουριστικής βιομηχανίας ήταν 334 εκ. και έχουν τώρα σε οικονομική ανέχεια και μειωθεί στα 272. Τα στοιχεία κοινωνική απομόνωση. αυτά είναι σοκαριστικά και Ειδικά στις περιπτώσεις κατά πολύ μεγαλύτερα από όπου το εισόδημα ήταν χατα αρχικά στοιχεία του ΠαγκόΤου Δρος Αμβρόσιου μηλό και ως εκ τούτου δεν σμιου Οργανισμού Τουρισμού Προδρόμου, υπήρχε η δυνατότητα για που λειτουργεί υπό την αιγίΑκαδημαϊκού εξοικονόμηση πόρων, το δα του ΟΗΕ (UNWTO) και έκα– Σύμβουλου πρόβλημα έχει διογκωθεί ναν λόγο για απώλεια 13 εκ. Εκπαίδευσης και σε τεράστιο βαθμό. θέσεων εργασίας. Επιχειρήσεων Θα πρέπει επίσης να Τα πραγματικά προβλήμαpress@premiercbc.com επισημανθεί ότι η τουριτα από το αναγκαστικό και σε στική βιομηχανία ήταν η πρώτη η πολλές περιπτώσεις άδικο και εξευοποία έχει επηρεαστεί από την εξέλι- τελιστικό κλείσιμο των επιχειρήξη της πανδημίας, αφού οι επιχειρή- σεων από τα κράτη θα αρχίσουν να σεις θεωρήθηκαν από τα κράτη ο εύ- φαίνονται την τρέχουσα τουριστική κολος στόχος, με τις αποφάσεις που περίοδο, αλλά και κατά τις επόμενες, παίρνονταν να μη λαμβάνουν υπό- όπου υπάρχει η ελπίδα να επανέλψη τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. θουμε στην κανονικότητα. Η αβεβαιΠέραν τούτου, η εξέλιξη έχει δείξει ότητα που έχει κυριεύσει το ΑΔ στην ότι η τουριστική βιομηχανία θα είναι τουριστική βιομηχανία, το οποίο δεν η τελευταία η οποία θα ανοίξει, δη- αφορά μόνο τα 62 εκ. άτομα που έχαμιουργώντας έτσι ένα τεράστιο κενό σαν την εργασία τους, αλλά και όλους εργασιών, το οποίο για τις επιχειρή- τους υπόλοιπους που βλέπουν με σεις θα είναι δύσκολο να καλυφθεί. αγωνία τον κίνδυνο απώλειας της Οι αποφάσεις αυτές έχουν οδηγήσει εργασίας, έχει δημιουργήσει σε ένα το ΑΔ της τουριστικής βιομηχανίας φαύλο κύκλο. Ενώ η τουριστική βιοσε μια τεράστια αβεβαιότητα σχετικά μηχανία θα επανέλθει στην κανονιμε το μέλλον τους, με συνέπεια τερά- κότητα, οι επιχειρήσεις δεν θα βρίστιος αριθμός αυτών των ατόμων να σκουν αρκετό, και το πιο σημαντικό, έχουν αποφασίσει τελεσίδικα να απο- εξειδικευμένο ΑΔ για να στελεχωχωρήσουν από τη βιομηχανία και να θούν επαρκώς, τόσο ποσοτικά όσο κυκοιτάξουν το μέλλον τους σε άλλους ρίως και ποιοτικά. Πρόσφατη έρευνα τομείς. Θα πρέπει επίσης να σημειω- του WTTC και του έγκυρου οργανιθεί ότι βάσει των επίσημων στοιχείων σμού Oxford Economics σε έξι μεγάτου World Travel & Tourism Council λες τουριστικές χώρες (ΗΠΑ, Ισπανία, (WTTC), ενός από τους ισχυρότερους Ιταλία, Γαλλία Ηνωμένο Βασίλειο, οργανισμούς στον τομέα του τουρι- και Πορτογαλία), έδειξε ότι οι επιχει-
Τα προβλήματα των εργαζομένων στη CYTA συζήτησε η Κλαδική της ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ Συνεδρίασε την Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου η Γραμματεία της Κλαδικής Επιτροπής της ΣΗΔΗΚΕΚ στη CYTA, στην παρουσία της Γ.Γ. της ΠΕΟ, Σωτηρούλας Χαραλάμπους. Η συνεδρία ήταν η πρώτη που πραγματοποιήθηκε μετά το Παγκύπριο Συνέδριο της ΠΕΟ και την εκλογή της νέας Γ.Γ. Η Σ. Χαραλάμπους ανέλυσε τις προκλήσεις που τίθενται ενώπιον του Συνδικαλιστικού Κινήματος και καλείται να επιλύσει η νέα ηγεσία. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στον κατώτατο μισθό, στην αγορά υπηρεσιών, στην ακρίβεια, το ΓεΣΥ, το φορολογικό κ.τ.λ. Στην τοποθέτησή της εξήρε το ρόλο που διαδραματίζει η Κλαδική της ΠΕΟ σε ένα μεγάλο οργανισμό στρατηγικής σημασίας όπως είναι η CYTA, η οποία μπήκε μπροστά και έπαιξε καθοριστικό ρόλο ενάντια στην ιδιωτικοποίησή της. Για την ίδια τη CYTA ανέφερε ότι παρά το ότι λειτουργεί σε ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον, εντούτοις καταφέρνει να πραγματοποιεί κέρδη και την ίδια ώρα να διατηρεί ένα υψηλό επίπεδο εργασιακών σχέσεων στον οργανισμό που αποδεικνύει ότι μπορούν να διαδραματίσουν το ρόλο τους οι Ημικρατικοί Οργα-
νισμοί και σε συνθήκες ανταγωνισμού. Τέλος, ανέφερε ότι γνωρίζει για τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο οργανισμός και διαβεβαίωσε ότι η ΠΕΟ θα είναι πάντα στο πλευρό της ΣΗΔΗΚΕΚ και θα στηρίζει τον αγώνα που διεξάγει. Ο Γ.Γ. της ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ, Νίκος Γρηγορίου και η ηγεσία της Κλαδικής της CYTA ευχαρίστησαν τη νέα Γ.Γ. της ΠΕΟ και της ευχήθηκαν δύναμη και επιτυχίες σε κάθε αγώνα που διεξάγει η Ομοσπονδία, διαβεβαιώνοντας από την πλευρά τους ότι ως κομμάτι της ΠΕΟ θα συνεχίσουν μαζί τον αγώνα για τα δίκαια των εργαζομένων. Της ανέφεραν τα ζητήματα που τίθενται ενώπιον του οργανισμού αυτό το διάστημα, την ανάγκη ανανέωσης της Συλλογικής Σύμβασης των μηνιαίων και ωρομίσθιων εργαζομένων της CYTA, τα ζητήματα που αφορούν την αποτροπή του φαινομένου της αγοράς υπηρεσιών για εργασίες που αφορούν μόνιμες θέσεις εργασίας, τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει το ωρομίσθιο προσωπικό, καθώς και την κατάσταση που επικρατεί στη CYTACOM και τους εργαζομένους της.
ρήσεις θα αντιμετωπίσουν τεράστιο πρόβλημα εξεύρεσης ΑΔ, τόσο κατά την τρέχουσα τουριστική περίοδο όσο και για τις επόμενες. Η αβεβαιότητα του ΑΔ έχει τώρα μεταφερθεί και στις επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν πλέον μπει σε ένα φαύλο κύκλο, που ενώ αναμένουν αύξηση του κύκλου εργασιών τους, αδυνατούν να στελεχώσουν επαρκώς τις επιχειρήσεις τους. Για την Κύπρο τα πράγματα δεν διαφέρουν καθόλου από αυτά των πιο πάνω χωρών, όπως και των πλείστων χωρών σε όλο τον πλανήτη. Ήδη υπάρχει ανησυχία από τους επιχειρηματίες σε διάφορους τομείς του τουρισμού, όπως ξενοδοχεία, κέντρα αναψυχής, καταστήματα σουβενίρ κ.λπ., ότι δεν θα μπορέσουν να ανοίξουν τις επιχειρήσεις τους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα ξενοδοχεία και τα κέντρα αναψυχής που εργοδοτούσαν κατά βάση κοινοτικούς, οι οποίοι λόγω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας έχουν φύγει από την Κύπρο και οι ενδείξεις είναι ότι η πλειονότητά τους δεν θα επανέλθει. Υπολογίζεται ότι κατά την τρέχουσα περίοδο θα υπάρχει έλλειψη περίπου 6-7 χιλιάδων ατόμων, κάτι το οποίο θα έχει άμεση επίπτωση τόσο στο υφιστάμενο προσωπικό, το οποίο θα καλεστεί να εργαστεί υπερωρίες, όσο κυρίως στην ποιότητα των παρεχόμενών υπηρεσιών. Το γιατί φτάσαμε σε αυτό το σημείο αποτελεί ένα τεράστιο θέμα, το οποίο δεν μπορεί να καλυφθεί σε λίγες γραμμές, το σίγουρο όμως είναι ότι η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, αλλά κυρίως η έλλειψη συγκροτημένης στρατηγικής, έφεραν και την Κυπριακή Δημοκρατία σε αυτό το σημείο.
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡOYAΡΙΟΥ 2022
7
Η ΠΕΟ ενημερώνει τα κόμματα για βασικά ζητήματα που απασχολούν τους εργαζομένους Στα πλαίσια των επαφών της ΠΕΟ με τα πολιτικά κόμματα για ενημέρωσή τους για τα βασικά ζητήματα που απασχολούν τους εργαζομένους, το Εκτελεστικό Γραφείο της Ομοσπονδίας με επικεφαλής τη
Γ.Γ. Σωτηρούλα Χαραλάμπους, είχε συνάντηση με τον πρόεδρο της ΕΔΕΚ και αντιπροσωπεία του κόμματος τη Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου. Η αντιπροσωπεία έθεσε ενώπιον του κ. Σιζόπουλου τα κυριότερα
ζητήματα που απασχολούν τους εργαζομένους και μετέφερε τις βασικές προτεραιότητες της ΠΕΟ για το επόμενο διάστημα. Οι επαφές της ΠΕΟ θα συνεχιστούν το επόμενο διάστημα και με άλλα κόμματα.
Χαλαρώσεις για ανεμβολίαστους, rapid test σε παιδιά 4 ετών και άνω και διεύρυνση του ‘‘test to stay’’ Χαλαρώσεις των μέτρων κατά του κορονοϊού αποφασίστηκαν στη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου την περασμένη εβδομάδα, οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ από τη Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου. Συγκεκριμένα: - Αίρεται η απαγόρευση εισόδου σε άτομα που δεν έχουν ολοκληρώσει το εμβολιαστικό τους σχήμα σε χώρους εστίασης, κέντρα διασκέδασης, μουσικοχορευτικά κέντρα, γήπεδα, θέατρα, κινηματογράφους, αίθουσες θεαμάτων, γάμους, βαπτίσεις και διαμονή σε ξενοδοχεία ή τουριστικά καταλύματα. Η είσοδος επιτρέπεται με την προσκόμιση SafePass (τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου rapid test ισχύος 24 ωρών). - Αύξηση του μέγι-
στου αριθμού προσώπων σε χώρους εστίασης, κέντρα διασκέδασης, μουσικοχορευτικά κέντρα, γάμους και βαπτίσεις, από 200 σε 250 άτομα, τηρουμένων των υγειονο-
μικών πρωτοκόλλων και του μέγιστου αριθμού ατόμων ανά τετραγωνικό μέτρο που είναι σε ισχύ. - Αύξηση του αριθμού προσώπων ανά τραπέζι σε χώρους εστίασης, κέ-
ντρα διασκέδασης, μουσικοχορευτικά κέντρα, γάμους και βαπτίσεις, από 8 σε 12 άτομα. - Αύξηση του αριθμού των συναθροίσεων σε οικίες από 10 σε 20 άτομα, μη συμπεριλαμβανομένων παιδιών μέχρι 12 ετών. - Άρση της απαγόρευσης του χορού και αύξηση του ανώτατου ορίου ατόμων σε χώρους εστίασης και αναψυχής, μετά από την κατάρτιση ειδικού πρωτοκόλλου. Εξουσιοδότηση Υπουργού Υγείας για διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς και εφαρμογή του πρωτοκόλλου μετά από έγκριση της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής. - Τα παιδιά ηλικίας 4 ετών και άνω που φοιτούν σε νηπιαγωγεία και προδημοτική, υποχρεούνται να διενεργούν
τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου (rapid test) μία φορά την εβδομάδα. - Εισαγωγή του μέτρου “test to stay” σε νηπιαγωγεία και προδημοτική (εξαιρούνται τα βρεφοκομικά τμήματα και σταθμοί). Η ημερομηνία έναρξης και ο τρόπος εφαρμογής του μέτρου θα ανακοινωθούν μετά από διαβούλευση που θα πραγματοποιηθεί με τις αρμόδιες υπηρεσίες, τις συντεχνίες των εργαζομένων και τους Συνδέσμους Γονέων. - Εισαγωγή του μέτρου “test to stay” στη Δημόσια και Εκπαιδευτική Υπηρεσία. Η ημερομηνία έναρξης και οι λεπτομέρειες εφαρμογής του μέτρου θα ανακοινωθούν μετά από διαβούλευση που θα πραγματοποιηθεί με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τις συντεχνίες των εργαζομένων.
- Παράταση του μέτρου “test to stay” στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση. - Μείωση του ποσοστού τηλεργασίας από 50% σε 25% του προσωπικού κάθε εταιρείας ή οργανισμού στον τομέα παροχής υπηρεσιών, εξαιρουμένων των ουσιωδών υπηρεσιών. Υπενθυμίζεται ότι στο ποσοστό συμπεριλαμβάνονται άτομα τα οποία λόγω νόσησης ή δήλωσης ως στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα τίθενται σε αυτοπεριορισμό και εργάζονται από το σπίτι, καθώς και άτομα που κάνουν χρήση της άδειας ανάπαυσής τους. - Οι εργαζόμενοι σε δομές ημερήσιας φροντίδας ευπαθών ομάδων, ξενώνες μεταβατικής φιλοξενίας αστέγων, κέντρα ημέρας και δομές παιδικής προστασίας απαιτείται να επιδεικνύουν είτε αρνητική εργαστηριακή εξέταση (PCR) ισχύος 72 ωρών, είτε αρνητική εξέταση ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου (rapid test) ισχύος 24 ωρών, είτε εν ισχύ πιστοποιητικό ολοκληρωμένου εμβολιασμού, είτε εν ισχύ πιστοποιητικό ανάρρωσης από την ασθένεια της COVID-19. - Αυξάνεται η πληρότητα σε γήπεδα στο 70% της χωρητικότητας. - Αυξάνεται η πληρότητα σε θέατρα, κινηματογράφους και αίθουσες θεαμάτων στο 75% της χωρητικότητας. - Τα μέτρα αυτά θα ισχύουν μέχρι τις 14 Μαρτίου 2022.
Επανέναρξη χειρουργείων ψυχρών περιστατικών
Αποφασίστηκε επίσης ότι από τις 28 Φεβρουαρίου θα επαναρχίσουν όλα τα χειρουργεία που αφορούν ψυχρά περιστατικά και τονίζεται πως θα συνεχιστεί η παραπομπή ασθενών σε Τμήματα Ατυχημάτων Επειγόντων Περιστατικών ιδιωτικών νοσηλευτηρίων με σκοπό την αποσυμφόρηση των ΤΑΕΠ Νοσηλευτηρίων εντός ΓεΣΥ.
8
ΒΗΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
Έκθεση ΙΝΕΚ ΠΕΟ: Επιβεβαιώνεται η ΠΕΟ, οι κρίσεις ε Παρουσιάστηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2022, σε διαδικτυακό περιβάλλον, η ετήσια Έκθεση για την Οικονομία και Απασχόληση 2021 του Ινστιτούτου εργασίας Κύπρου – ΠΕΟ (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ). Τα βασικά συμπεράσματα της Έκθεσης παρουσίασε ο Ηλίας Ιωακείμογλου, επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου και υπεύθυνος της ομάδας εκπόνησης της έκθεσης, ενώ ομιλία για τη συνδικαλιστική διάσταση των συμπερασμάτων της Έκθεσης έκανε η νέα Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ και ως εκ τούτου και νέα πρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους. Καλωσόρισμα έκανε ο διευθυντής του ΙΝΕΚ ΠΕΟ, Παύλος Καλοσυνάτος Η ετήσια έκθεση του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ για την οικονομία και την απασχόληση εκπονήθηκε φέτος σε μια συγκυρία κατά την οποία η επιδημία έχει λάβει μια πιο ήπια μορφή, παρόλο που δεν λείπουν οι αβεβαιότητες για τη μελλοντική εξέλιξη της πανδημίας και για την επικινδυνότητα των μεταλλάξεων του ιού. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η οικονομία έχει επανέλθει κοντά στους κανονικούς της ρυθμούς και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν στο μέλλον οι κυβερνήσεις θα θελήσουν να περιορίσουν και πάλι την παραγωγή όπως το έκαναν το 2020. Η ανάλυση που παρουσιάζεται στη φετινή έκθεση για την οικονομία και την απασχόληση εξετάζει με μεγαλύτερη έμφαση τα μεγέθη που ενδιαφέρουν τους μισθωτούς: Όχι μόνο τους μισθούς αλλά και την απασχόληση και την ανεργία, την υποαπασχόληση, την ανεργία μακράς διαρκείας, την προσωρινή απασχόληση, τις εισοδηματικές ανισότητες, την υλική στέρηση και τους δείκτες φτώχειας. Στα δύο τελευταία κεφάλαια εξετάζουμε την πορεία της κυπριακής οικονομίας κατά το 2020-2021, αλλά και σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ποιες είναι οι κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας. Αποτελεί βασικό συμπέρασμα της φετινής μας έκθεσης ότι η επαναφορά των εισοδημάτων της εργασίας στα προηγούμενα επίπεδά τους, του 2019, δεν έχει ολοκληρωθεί και ότι το μερίδιο του προϊόντος που ιδιοποιείται ο κόσμος της εργασίας είναι σε σημείο χαμηλότερο απ’ όσο ήταν πριν την πανδημία και ταυτοχρόνως στο χαμηλότερο σημείο του από το 1995.
Η έξοδος από τη μεγάλη ύφεση του 2020 πραγματοποιείται με υποτίμηση της εργασίας, η οποία προστίθεται σε αυτήν των ετών 2013-2015
Επομένως, η έξοδος από τη μεγάλη ύφεση του 2020 πραγματοποιείται, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, με υποτίμηση της εργασίας, η οποία προστίθεται στην υποτίμηση της εργασίας των ετών 2013-2015. Παρόλα αυτά, η διαδικασία προσαρμογής της οικονομίας μετά την κρίση του 2020 δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και η ολική επαναφορά των μισθών στο προηγούμενο επίπεδό τους και ίσως σε υψηλότερο παραμένει διαδικασία ανοιχτή στις διεκδικήσεις του
κόσμου της εργασίας και στον ταξικό συσχετισμό δυνάμεων. Με αφετηρία το γεγονός της επιδείνωσης των αποδοχών από εργασία που η Έκθεση μάς τεκμηριώνει επαρκώς και της ανάγκης να αποτρέψουμε τη διολίσθηση σε μία νέα υποτίμηση της εργασίας, παραμένει στο τραπέζι για συζήτηση η πρόταση που επεξεργαστήκαμε πέρσι για μία νέα στρατηγική βιώσιμης μεγέθυνσης του ΑΕΠ, που προϋποθέτει η δημοσία αντι-υφεσιακή οικονομική και εργασιακή παρέμβαση να στραφεί προς μία κατεύθυνση όπου η οικονομική μεγέθυνση θα έχει ως κινητήρια δύναμη τις αυξήσεις των εισοδημάτων των μισθωτών, η οποία είναι γνωστή στη διεθνή βιβλιογραφία ως wage-led growth. Μεγέθυνση, δηλαδή, της οικονομίας ωθούμενη από τους μισθούς. Στην Έκθεση επιβεβαιώνεται ότι η πιο σημαντική με διαφορά κινητήρια δύναμη της μεγέθυνσης ΑΕΠ κατά την πενταετία 20152019 και κατά το 2021 ήταν η μεγέθυνση της ζήτησης που κατευθύνεται προς τα ντόπια προϊόντα, η οποία με τη σειρά της βρίσκεται σε σχέση εξάρτησης από τη βελτίωση των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων, των εισοδημάτων, δηλαδή, των εργαζομένων. Αυτή είναι μία στρατηγική που δεν αφορά μόνο τη βιώσιμη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών, αλλά έχει και έναν κοινωνικά δίκαιο χαρακτήρα. Η προηγούμενη οικονομική κρίση και η εφαρμογή του μνημονιακού προγράμματος οδήγησαν σε δραματική αναδιανομή του εισοδήματος σε βάρος της εργασίας, ενώ προδιαγράφεται μία πρόσθετη αναδιανομή σε βάρος της εργασίας, ως αποτέλεσμα της κρίσης του 2020. Αποτελεί, λοιπόν, ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης η αποκατάσταση αυτής της αναδιανομής εισοδήματος σε βάρος του κόσμου της εργασίας.
Η ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ
Η συνολική αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας για τα έντεκα έτη 2008-2019 ανήλθε αθροιστικά σε περίπου 5% (ή 0,4% ετησίως).
Είναι αμφίβολο εάν στο άμεσο μέλλον ή στη μεσοπρόθεσμη διάρκεια θα υπάρξει επιτάχυνση της παραγωγικότητας της εργασίας, διότι οι ίδιοι δυσμενείς περιοριστικοί παράγοντες (επιβράδυνση της σύγκλισης με τις πιο αναπτυγμένες χώρες της ΕΕ, χαμηλοί ρυθμοί συσσώρευσης παγίου κεφαλαίου, μεγάλη συμμετοχή των κατοικιών και των μεταφορικών μέσων στις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου) που υπήρχαν πριν την υγειονομική κρίση εξακολουθούν να υπάρχουν. Η στασιμότητα της παραγωγικότητας της εργασίας έχει κεντρική σημασία για την εξέλιξη της σχέσης της μισθωτής εργασίας με το κεφάλαιο, διότι οι αυξήσεις της παραγωγικότητας παραδοσιακά επιτρέπουν, εφόσον υπάρχει πρόσφορος ταξικός συσχετισμός δυνάμεων, την παράλληλη αύξηση της κερδοφορίας και της αγοραστικής δύναμης των μισθών (πρόκειται για την διαδικασία παραγωγής σχετικής υπεραξίας). Γνωρίζουμε τώρα, από τη διεθνή εμπειρία, ότι μετά από ήδη αρκετά χρόνια στασιμότητας ή βραδείας αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας, οι επιχειρήσεις στρέφονται σε συγκρουσιακές μεθόδους, προκειμένου να αυξήσουν την κερδοφορία τους με μειώσεις του μεριδίου της εργασίας στο προϊόν ή ακόμη και με μειώσεις των πραγματικών μισθών.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Από το 2020 μέχρι το 2021 το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε και υπερέβη το επίπεδο της ανεργίας ισορροπίας, που σημαίνει ότι οι πιέσεις στην αγορά εργασίας για αυξήσεις των μισθών εκτονώθηκαν σε σημαντικό βαθμό, με αποτέλεσμα τη μείωση του μέσου πραγματικού μισθού και του μεριδίου της εργασίας στο προϊόν. Έχει επομένως μεγάλη σημασία για την εξέλιξη των αμοιβών εργασίας το ποσοστό ανεργίας να μειωθεί πάλι στα προ της πανδημίας χαμηλά επίπεδα. Κατά το 2021 το ποσοστό ανεργίας παρουσίασε μείωση και επανήλθε στο επίπεδο του δευτέρου εξαμήνου του 2019, πλην όμως αυτό μετατράπηκε σε σχετικά μικρή μόνο αύξηση των μισθών. Αποτελεί επομένως ερώτημα, που θα απαντηθεί κατά τα επόμενα τρίμηνα, εάν οι μισθοί θα ανακάμψουν και θα υπερβούν το επίπεδο του 2019 (υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουμε νέα αύξηση της ανεργίας). Παρά το χαμηλό ποσοστό ανεργίας, που έχει σημασία για τη διαμόρφωση των μισθών, παρατηρείται επιδείνωση άλλων δεικτών, που έχουν σημασία για τις συνθήκες ζωής των εργαζόμε-
νων τάξεων. Είναι αξιοσημείωτο ότι το ποσοστό ανεργίας, επαυξημένο με την επίπτωση της αποθάρρυνσης και της υποαπασχόλησης, το οποίο ενδιαφέρει τους εργαζόμενους από την άποψη της οικονομικής δυσπραγίας και των κοινωνικών προβλημάτων που υφίστανται λόγω της κρίσης, ήταν κατά το 2021 σχεδόν διπλάσιο από το ποσοστό ανεργίας. Επομένως, σε κάθε άνεργο αντιστοιχεί ένας αποθαρρημένος ή ένας υποαπασχολούμενος. Η αναλογία των αποθαρρημένων και των υποαπασχολούμενων προς τους ανέργους αυξήθηκε από την έναρξη της οικονομικής ανάκαμψης, κατά το 2015 και μετά, και χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2018 για να παρατηρηθεί μείωση της αποθάρρυνσης. Στη διάρκεια όμως της υγειονομικής κρίσης, η αποθάρρυνση και η υποαπασχόληση αυξήθηκαν και πάλι. Η υποαπασχόληση βρίσκεται σε ανοδική πορεία μετά το 2020 και αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η υποαπασχόληση έχει παγιωθεί και επεκτείνεται σύροντας έναν αυξανόμενο αριθμό μισθωτών σε συνθήκες μερικής απασχόλησης ανεπιθύμητης από τους ίδιους τους εργαζόμενους, αλλά επιθυμητής από πολλούς εργοδότες. Εκτός από την υποαπασχόληση (δηλαδή την ακούσια, μη επιθυμητή, μερική απασχόληση), έχει αποκτήσει διαρθρωτικό χαρακτήρα και η μακροχρόνια ανεργία, η οποία μετά τη ραγδαία άνοδό της, που άρχισε το 2011, και τη σταθεροποίησή της από το καλοκαίρι του 2014 στο 45% περίπου της συνολικής ανεργίας, παρουσίασε μεν υποχώρηση, χωρίς όμως να επανέλθει στο χαμηλό επίπεδο των ετών 2008-2010, και αυτό μάλιστα συνέβη παρά το γεγονός ότι η ανάκαμψη της οικονομίας ήταν μακρά (διήρκεσε πέντε ολόκληρα έτη, 2015-2019). Έτσι, το 2021 ένας στους τρεις ανέργους παρέμενε μακροχρονίως άνεργος. Ακόμη και κατά το 2019, όταν η οικονομία είχε φτάσει στο υψηλότερο σημείο της, το ποσοστό των μακροχρονίως ανέργων παρέμενε περίπου τριπλάσιο από το αντίστοιχο ποσοστό του 2010. Αυτό το συμπέρασμα έρχεται τώρα να ενισχύσει το γεγονός ότι από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης, το 2020:2, στη διάρκεια του πρώτου κύματος της επιδημίας, μέχρι σήμερα, η μακροχρόνια ανεργία αυξήθηκε από το 29% της συνολικής ανεργίας στο 35%. Η προσωρινή απασχόληση και η αποθάρρυνση των ανέργων, αντιθέτως, φαίνεται ότι διατηρούν τα χαρακτηριστικά και την ένταση που είχαν πριν από την επιδημία.
ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ
Ο δείκτης φτώχειας στην Κύπρο, διορθωμένος ώστε η σύγκριση να γίνεται με το όριο φτώχειας του έτους 2008, παρέμενε το 2020 σε επίπεδο το οποίο ήταν κατά 4% του πληθυσμού υψηλότερο έναντι του 2008-2012, παρά την υποχώρησή του κατά την πενταετία 2016-2020. Κατά το 2020 περίπου ένας στους πέντε κατοίκους της Κύπρου παρέμενε σε κίνδυνο φτώχειας έναντι ενός στους έξι κατά το 2008-2012. Πρόκειται για μετατόπιση που έχει διαρθρωτικό χαρακτήρα, διότι παραμένει ακόμη και μετά το τέλος της περιόδου οικονομικής μεγέθυνσης 2015-2019. Περίπου ένας στους δέκα μισθωτούς επαπειλείται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αυτό αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι στην Κύπρο, όπως και στις άλλες χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού, υπάρχει εκτεταμένη ιδιαίτερη κατηγορία μισθωτών, οι εργαζόμενοι φτωχοί, οι οποίοι, παρά το γεγονός ότι έχουν εισόδημα ως εργαζόμενοι, βρίσκονται σε κατάσταση σχετι-
ΒΗΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
9
ευνοούν το κεφάλαιο σε βάρος των εργαζομένων
κής φτώχειας και κινδυνεύουν με κοινωνικό αποκλεισμό, επειδή οι μισθοί τους είναι χαμηλοί ή επειδή η απασχόλησή τους είναι πρόσκαιρη ή περιορισμένου ωραρίου. Προκύπτει από τις αναλύσεις μας ότι μόνο οι μισθωτοί με πλήρες ωράριο και συμβάσεις αορίστου χρόνου είναι στην πλειονότητά τους προστατευμένοι από τον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Όσον αφορά τις ανισότητες, το 1/10 των κατοίκων στην Κύπρο ιδιοποιείται το 1/4 περίπου του εισοδήματος της χώρας. Η εισοδηματική κατανομή υπέρ των πλουσιότερων είναι αυξημένη έναντι του αντίστοιχου μεγέθους κατά το 2005. Αυτή η μεταβολή πιθανότατα υποδηλώνει μια διπλή μετατόπιση: αφενός μεν τη σχετική εισοδηματική επιδείνωση των μικροαστικών στρωμάτων με μετατόπιση μερίδας τους προς κατώτερα εισοδήματα, αφετέρου δε τη μετατόπιση μιας μερίδας κατόχων κεφαλαίου προς τα πολύ υψηλά εισοδήματα του 1/10 των πιο πλουσίων. Το εισόδημα των 10% πιο εύπορων κατοίκων έχει μέγεθος ίσο με το 42% περίπου των λιγότερο εύπορων κατοίκων. Επίσης, το εισόδημα των 20% πλουσιότερων κατοίκων έχει μέγεθος (38,4%) που είναι περίπου ίσο με το εισόδημα του 60% των λιγότερο εύπορων κατοίκων. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ο ίδιος βαθμός ανισότητας με το 20122014 επιτυγχάνεται σήμερα με 7% περισσότερη εργασία και αντίστοιχα χαμηλότερους μισθούς, ενώ πριν το μνημονιακό πρόγραμμα επιτυγχανόταν με λιγότερη εργασία και υψηλότερους μισθούς: ο ίδιος βαθμός εισοδηματικής ανισότητας υποκρύπτει επομένως την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης της εργασίας που επήλθε κατά την τελευταία δεκαετία.
ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ
Η ανάκαμψη της οικονομίας μετά την υγειονομική κρίση έχει κληρονομήσει τις αδυναμίες της ταχύρρυθμης οικονομικής μεγέθυνσης της κυπριακής οικονομίας κατά τα έτη 2015-2019. Μία από αυτές είναι η πολύ γρήγορη εξάντληση του παραγωγικού δυναμικού. Ήδη προβλέπεται ότι από το 2022 η τρέχουσα παραγωγή θα έχει υπερβεί το δυνητικό προϊόν, δηλαδή εκείνο το ύψος παραγωγής πέραν του οποίου αναπτύσσονται πληθωριστικές τάσεις και διευρύνεται το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο είναι το υψηλότερο μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πολύ μεγάλη διαφορά από
τις άλλες χώρες που παρουσιάζουν ελλείμματα. Η επιπλέον αναμενόμενη αύξηση της παραγωγής κατά το 2022 (+3,0%, πρόβλεψη ΕΕ) θα οδηγήσει αμέσως σε υπέρβαση του δυνητικού ΑΕΠ κατά 0,3%, καθιστώντας την οικονομία περισσότερο ευάλωτη στις ανοδικές πληθωριστικές πιέσεις αλλά και στη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Αυτό θα έχει συμβεί σε πλήρη αναντιστοιχία με 24 από τις υπόλοιπες 26 χώρες της ΕΕ27, οι οποίες ακόμα διαθέτουν αρκετά μεγάλο αχρησιμοποίητο παραγωγικό δυναμικό. Η εξάντληση του παραγωγικού δυναμικού στην Κύπρο σχετίζεται ευθέως με τη βραδεία συσσώρευση παραγωγικού κεφαλαίου: οι καθαρές επενδύσεις το 2021:3 υπολείπονταν κατά 38% των αντίστοιχων επενδύσεων της περιόδου 2006-2010. Το υπέρογκο έλλειμμα στις εξωτερικές ανταλλαγές. Η ύπαρξη ενός τόσο μεγάλου ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών στην Κύπρο αποτελεί εμπόδιο στη μεγέθυνση της οικονομίας και θα έπρεπε η αντιμετώπισή του να αποτελεί αντικείμενο ανησυχίας και μελέτης. Λύση του προβλήματος αυτού θα μπορούσε να υπάρξει μόνον εάν υπήρχε πολύ έντονη αναζωπύρωση του τουριστικού ενδιαφέροντος για την Κύπρο. Εάν αυτό δεν συμβεί, οι εξαγωγές δεν θα μπορέσουν να αποτελέσουν την ατμομηχανή της οικονομίας και το πρόβλημα του εξωτερικού ελλείμματος θα καταστεί απειλητικό όταν οι έκτακτες νομισματικές συνθήκες που επικράτησαν στη διάρκεια της κρίσης θα πάψουν να ισχύουν. Στη διαμόρφωση του υπέρογκου ελλείμματος στις εξωτερικές ανταλλαγές της χώρας συμβάλλουν και οι εισαγωγές, η μείωση των οποίων θα έπρεπε να είναι επιθυμητή, διότι βρίσκεται σε στενή σχέση με την εσωτερική ζήτηση, με την έννοια ότι η αύξηση της ζήτησης οδηγεί και σε αύξηση των εισαγωγών. Αυτή, δε, η αύξηση είναι τόσο μεγαλύτερη όσο πιο άνιση είναι η διανομή του εισοδήματος, διότι τα υψηλότερα εισοδήματα είναι αυτά που χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη ροπή προς κατανάλωση εισαγομένων προϊόντων. Σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει κατά την τελευταία δεκαετία, για να συγκρατηθούν οι εισαγωγές θα έπρεπε να υπάρχει η αντίστροφη διανομή από τα υψηλότερα εισοδήματα προς τα χαμηλότερα (και ο πιο πρόσφορος τρόπος για να συμβεί αυτό είναι η αύξηση των μισθών).
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Τα δημόσια οικονομικά θα αποτελέσουν ένα πρόσθετο βάρος για την οικονομία κατά τα επόμενα έτη, επειδή το
παγκόσμιο δημόσιο χρέος έχει φθάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα εξαιτίας της διαχείρισης της επιδημίας. Τα επιτόκια είναι πολύ πιθανό να αυξηθούν εξαιτίας της νομισματικής πολιτικής και της επιδίωξης των νομισματικών αρχών και των κυβερνήσεων να μειωθούν οι απώλειες των κατόχων χρηματικού κεφαλαίου (που υφίστανται ζημίες εξαιτίας του συνδυασμού χαμηλών επιτοκίων και πληθωρισμού). Τα υψηλότερα επιτόκια, εάν τελικά επικρατήσουν, θα καταστήσουν ακριβότερο το δανεισμό, με αποτέλεσμα τα δημοσιονομικά ελλείμματα να πρέπει να συρρικνωθούν κατά τα επόμενα χρόνια. Εάν αυτό συμβεί, θα έχει υφεσιακά αποτελέσματα και επομένως θα επιβραδύνει το ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ. Αυτές οι παρατηρήσεις σχετικά με τα δημόσια οικονομικά αφορούν ιδιαίτερα την κυπριακή οικονομία, επειδή έχει πολύ υψηλό δημόσιο χρέος και πολύ μεγάλες ανάγκες δανεισμού που προκύπτουν από το υπέρογκο έλλειμμα που παρουσιάζει. Εάν αυξηθούν τα επιτόκια, το δημόσιο χρέος θα αποκτήσει μεγαλύτερη εσωτερική δυναμική (snow ball effect) και για τη διατήρησή του, πολύ δε περισσότερο για τη μείωσή του, θα απαιτούνται υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα (δηλαδή μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ δημοσίων εσόδων και δημοσίων εξόδων μη συμπεριλαμβανομένων των τόκων που καταβάλλονται από το κυπριακό δημόσιο στους δανειστές). Επίσης, τα υψηλότερα επιτόκια θα οδηγούσαν σε επιβάρυνση του εξωτερικού δανεισμού, ο οποίος είναι υψηλός καθώς το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Κύπρου είναι εξαιρετικά επιβαρυμένο. Ως «λύση» στο πρόβλημα αυτό θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι αυθορμήτως θα τείνει να προκριθεί από την κυβέρνηση και τους διεθνείς οργανισμούς η δημοσιονομική λιτότητα, η οποία θα επιτύγχανε μείωση του δημοσίου χρέους αυξάνοντας τα πρωτογενή πλεονάσματα δια της φορολογίας (και επομένως τα κρατικά έσοδα) και μειώνοντας τις δημόσιες δαπάνες. Μια τέτοια αύξηση της δημοσιονομικής προσπάθειας θα οδηγούσε το ΑΕΠ σε χαμηλότερα επίπεδα και σε μείωση των εισαγωγών, επομένως και σε βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Ωστόσο μια τέτοια υφεσιακή πολιτική, δημοφιλής στους κύκλους των διεθνών οργανισμών, θα είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο της ανεργίας και τη συγκράτηση των μισθών στα χαμηλά επίπεδα, στα οποία ούτως ή άλλως σήμερα βρίσκονται, ή ακόμα και τη μείωσή τους. Η ετερόδοξη πρόταση. Μια ετερόδο-
ξη πρόταση σε αυτήν την πολιτική λιτότητας είναι η αναδιανομή του εισοδήματος σε όφελος της εργασίας και σε βάρος του κεφαλαίου, διότι η ροπή προς κατανάλωση εισαγομένων προϊόντων των υψηλών εισοδημάτων είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη κατανάλωση των χαμηλών εισοδημάτων. Μια τέτοια πολιτική θα αύξανε τη ζήτηση για εγχώρια προϊόντα και θα ενίσχυε έτσι την αύξηση του ΑΕΠ. Επίσης, μια πιθανή άνοδος των επιτοκίων θα είχε δυσμενή επίπτωση στις ιδιωτικές επενδύσεις, οπότε είναι εύλογο να υποθέσουμε ότι μια πρόσφορη λύση στο πρόβλημα θα ήταν να υπάρξει αύξηση των δημοσίων επενδυτικών δαπανών (που θα μπορούσαν να έχουν μικρή ροπή προς εισαγωγές) κάνοντας χρήση ευρωπαϊκών πόρων.
Πρόταση πολιτικής έκθεσης του ΙΝΕΚ για την οικονομία και την απασχόληση
Ο ενάρετος κύκλος οικονομικής μεγέθυνσης, ωθούμενης από τις αυξήσεις των μισθών, συντίθεται από τις εξής διαπιστωμένες σχέσεις: Οι μεταβολές της ιδιωτικής κατανάλωσης εξαρτώνται έντονα από τις μεταβολές του συνόλου των πραγματικών μισθών. Ο ρυθμός αύξησης του όγκου του ΑΕΠ εμφανίζει ισχυρή στατιστική συσχέτιση με τις μεταβολές του όγκου της ιδιωτικής κατανάλωσης (άρα και των μισθών). Η παραγωγικότητα της εργασίας παρουσιάζει ισχυρή στατιστική συσχέτιση με δύο μεταβλητές: (α) με το ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ και (β) με τη διαφορά του μισθού από τον «δίκαιο μισθό» (fair wages), δηλαδή από εκείνο το επίπεδο μισθού που αντιστοιχεί στο επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας και το οποίο οι μισθωτοί θεωρούν ότι είναι δίκαιο να απολαμβάνουν. Επομένως, όταν αυξάνεται το ΑΕΠ γενικά αυξάνεται και η παραγωγικότητα της εργασίας, την οποία με τη σειρά τους τείνουν να ακολουθήσουν οι πραγματικοί μισθοί (θεωρώντας τους άλλους παράγοντες σταθερούς). Ο μέσος πραγματικός μισθός εξαρτάται από το ποσοστό ανεργίας και την παραγωγικότητα της εργασίας. Θεωρώντας όλους τους άλλους παράγοντες ως αμετάβλητους (φορολογική πολιτική, ροπή των μισθωτών προς κατανάλωση, διαρθρωτικές αλλαγές κ.λπ.), οι ανωτέρω συσχετίσεις θεωρούμενες ταυτοχρόνως συγκροτούν έναν ενάρετο κύκλο οικονομικής μεγέθυνσης ωθούμενης από τους μισθούς (για την αναλυτική παρουσίαση της πρότασης βλ. στην περσινή έκθεση).
10 ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ
ΒΗΜΑΤΑ
| ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
Πάμπης Κυρίτσης: «Ικανοποιημένος που πάλε η ΠΕΟ είναι ενωμένη με ξεκάθαρους ταξικούς Συνέντευξη στην Άντρη Μιχαήλ Ο Πάμπης Κυρίτσης διετέλεσε για 23 χρόνια Γενικός Γραμματέας της ΠΕΟ. Ανέλαβε καθήκοντα σε μια περίοδο που η ΠΕΟ είχε ανάγκη επιβεβαίωσης του χαρακτήρα και του στίγματός της ως η πρωτοπόρα ταξικά προσανατολισμένη συνδικαλιστική οργάνωση του τόπου. Στις σχεδόν 2,5 δεκαετίες που ήταν στην ηγεσία της Οργάνωσης, οι εργαζόμενοι και το Κίνημα βρέθηκαν μπροστά σε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Μάχη για την ΑΤΑ επί διακυβέρνησης Κληρίδη, ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του αεροδρομίου Λάρνακας, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις Ημικρατικών Οργανισμών, οικονομική κρίση του 2013, μνημόνιο, μέτρα λιτότητας, μεταρρύθμιση του συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η πανδημία, είναι μόνο μερικά από τα ζητήματα τα οποία κλήθηκε η ΠΕΟ κάτω από τη δική του καθοδήγηση να χειριστεί. Πιο δυνατή και όμορφη στιγμή για εκείνον, όπως λέει, ήταν η πρώτη Πρωτομαγιά που γιορτάστηκε από κοινού από τους Τ/κ και Ε/κ εργαζομένους το 2014 και πιο δύσκολη ήταν η ανακοίνωση της συμφωνίας του Νίκου Αναστασιάδη με το EuroGroup για το μνημόνιο και το κούρεμα των καταθέσεων και όλα τα συνεπακόλουθα για το λαό μας. Το «Ε.Β.» τιμώντας τον Πάμπη Κυρίτση για την εξαιρετική συνεργασία και ορθή καθοδήγηση όλα τα χρόνια που ήταν στο πηδάλιο της ΠΕΟ, μίλησε μαζί του για την πορεία του και τους νέους του στόχους σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη. 23 χρόνια στο τιμόνι της ΠΕΟ. Ποια ήταν η πιο δυνατή στιγμή που θα θυμάστε για πάντα; Η πιο δύσκολη και η πιο όμορφη… Μέσα σε 23 ολόκληρα χρόνια υπήρξαν ασφαλώς πολλές δυνατές στιγμές, συγκλονιστικές θα έλεγα, όμορφες αλλά και δύσκολες. Το μεγαλείο αυτών των στιγμών -και των δύσκολων και των όμορφωνείναι ότι αποτελούν συλλογικές στιγμές, ότι τις μοιράζονται χιλιάδες άνθρωποι που τους ενώνει ένα κοινό όραμα για την κοινωνία που διεκδικούν. Παρ’ όλο που είναι δύσκολο αυτό που μου ζητάτε, αν είναι να ξεχωρίσω μια τέτοια στιγμή που με έχει συγκλονίσει ως αγωνιστή και ως άνθρωπο, είναι η στιγμή που συναντιόνται οι δύο τεράστιες πορείες στη νεκρή ζώνη, στο γήπεδο της Τσεντίν Καγιά, στον πρώτο μαζικό, κοινό γιορτασμό, την Πρωτομαγιά του 2014. Κάτω από την αιγίδα της ΠΕΟ, της Ντεβ-ις και άλλων 7 τουρκοκυπριακών συνδικαλιστικών οργανώσεων μελών της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας. Σε εκείνο το μεγαλειώδες και υπέροχο συναπάντημα, η 1η του Μάη, η κορυφαία παγκόσμια γιορτή των εργαζομένων με τον διεθνιστικό και ταξικό χαρακτήρα, ενσάρκωσε με τον καλύτερο τρόπο τη λαϊκή διεκδίκηση για ειρήνη και επανένωση της χώρας και του λαού μας. Τη θέληση και την αποφασιστικότητα των απλών ανθρώπων της κοινής μας πατρίδας για ειρήνη και επανένωση μπορούσε κανείς να την διακρίνει όχι μόνο στα συνθήματα και στις υψωμένες γροθιές, αλλά κυρίως στα πρόσωπα. Στα μάτια και τις εκφράσεις, σ’ αυτό που έλεγε ο ένας στον άλλο τόσο δυνατά και καθαρά, έστω και αν δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα. Νιώθω ευλογημένος που είχα την ευκαιρία να συμμετέχω σε εκείνο το συναπάντημα με την ιδιότητα του Γενικού Γραμματέα της ΠΕΟ και να απευθυνθώ από το βήμα της, μαζί με τον Τουρκοκύπριο σύντροφό μου, τον Μεχμέτ Σεΐς, στην ερ-
«Μέσα σε 23 ολόκληρα χρόνια υπήρξαν ασφαλώς πολλές δυνατές στιγμές, συγκλονιστικές θα έλεγα, όμορφες αλλά και δύσκολες. Το μεγαλείο αυτών των στιγμών -και των δύσκολων και των όμορφων- είναι ότι αποτελούν συλλογικές στιγμές, ότι τις μοιράζονται χιλιάδες άνθρωποι που τους ενώνει ένα κοινό όραμα για την κοινωνία που διεκδικούν» γατική τάξη της χώρας μας που ήταν εκεί ενωμένη χωρίς να διαχωρίζεται από καταγωγή, θρησκεία ή χρώμα. Ως την πιο δύσκολη στιγμή θα ξεχώριζα τη στιγμή που ανακοινώθηκε η συμφωνία του Νίκου Αναστασιάδη με το EuroGroup για το μνημόνιο και το κούρεμα των καταθέσεων. Ήταν εμφανές ότι το πιο εφιαλτικό για τους πολλούς και τους αδύνατους σενάριο, σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης της τραπεζικής κρίσης, έμπαινε σε εφαρμογή. Και η επίγνωση για το τι θα επακολουθήσει, μόνο τρόμο μπορούσε να προκαλέσει. Και πράγματι. Το τι ακολούθησε ήταν κόλαση για χιλιάδες εργαζομένους. Ιδιαίτερα τους πιο αδύνατους, οι οποίοι είτε βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς δουλειά, είτε βρέθηκαν μπροστά σε απαίσια διλήμματα για να υποχρεωθούν να εργάζονται σε συνθήκες που μέχρι εκείνη τη στιγμή θεωρούσαμε ότι είχαν παρέλθει. Όμως και σε αυτή την περίπτωση αισθάνομαι ότι η ΠΕΟ στάθηκε στο ύψος της. Υπερασπίστηκε τους εργαζομένους και παρ’ όλες τις φοβερά δύσκολες συνθήκες, παρ’ όλη την επίθεση στα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, παρ’ όλη την τεράστια ανατροπή στους συσχετισμούς δύναμης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων και την εκτεταμένη εργασιακή απορρύθμιση, αντιμετώπισε τις εξελίξεις σε διάταξη οργανωμένης άμυνας και όχι άτακτης υποχώρησης. Διατηρήσαμε τις συλλογικές μας συμβάσεις, προστατεύσαμε τη συλλογική διαπραγμάτευση, εμποδίσαμε τις ιδιωτικοποιήσεις, διατηρήσαμε ζωντανή την ΑΤΑ και δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις για να επανέλθουμε σύντομα σε αντεπίθεση. Όταν εκλεγήκατε Γ.Γ. ποιους στόχους προσωπικούς θέσατε και ποιοι υλοποιήθηκαν σε ό,τι αφορά την ΠΕΟ; Αντιλαμβάνομαι ότι οι στόχοι του Κινήματος αναθεωρούνται κάθε χρονιά και κάθε θητεία, ανάλογα με τις πραγματικότητες κάθε εποχής και ανάλογα με τις αποφάσεις του εκάστοτε Συνεδρίου. Ποιο ήταν το προσωπικό σας όραμα όμως; Προσωπικά είστε ικανοποιημένος από την υλοποίησή του; Εκλέγηκα Γενικός Γραμματέας της ΠΕΟ μια δεκαετία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και του σοσιαλιστικού στρατοπέδου στην Ευρώπη. Εξελίξεις που συγκλόνισαν το αριστερό κίνημα παγκόσμια, που όχι απλά δημιούργησαν απογοήτευση σε εκατομμύρια αγωνιστές σε όλο τον κόσμο, αλλά που ενίσχυσαν και επιτάχυναν αφάνταστα μέσα στο ίδιο το κίνημα της Αριστεράς τάσεις απίστευτης εσωστρέφειας, απελπισίας και παράδοσης. Μια πε-
ρίοδο, που ο παγκόσμιος καπιταλισμός με την υπεροψία του «νικητή», επιτάχυνε δραματικά τη νεοφιλελεύθερη επέλασή του. Μέσα σε εκείνες λοιπόν τις συνθήκες, που αναπόφευκτα επηρέασαν και το δικό μας Κίνημα και ιδιαίτερα την ΠΕΟ που όπως είναι γνωστό πέρασε εκείνη την περίοδο και αρκετές αναταράξεις, αναλαμβάνοντας το πόστο του Γενικού Γραμματέα, θεωρούσα ως πολύ σημαντική προτεραιότητα την εμπέδωση κλίματος ενότητας και συντροφικότητας στη βάση ενός ξεκάθαρου ταξικού προσανατολισμού και ιδεολογικής και πολιτικής συνοχής που να στηρίζεται σε αρχές και να ευθυγραμμίζεται με τη θέληση και τα αισθήματα της συντριπτικής πλειοψηφίας των μελών της. Παρ’ όλο ότι ποτέ δεν αμφισβήτησα την ανάγκη ενότητας δράσης με τη ΣΕΚ για το καλό των εργαζομένων, θεωρούσα ιδιαίτερα σημαντικό η ΠΕΟ να ξεχωρίζει με τη συνέπειά της, την αποφασιστικότητα και τη μαχητικότητά της και να μην ισοπεδώνεται στη συνείδηση των εργαζομένων. Να ξεχωρίζει για τον ταξικό της προσανατολισμό, για τις καθαρές και ευδιάκριτες γραμμές που θέτει σε σχέση με το ποια συμφέροντα υπηρετεί και σε ποιους λογοδοτεί. Και ασφαλώς σ’ αυτό το θέμα η συμπεριφορά των ηγετικών στελεχών και ιδιαίτερα του Γ.Γ. της ΠΕΟ με το παράδειγμα που δίνει, παίζει καθοριστικό ρόλο. Μια δεύτερη σημαντική προτεραιότητα ήταν ασφαλώς η ενότητα της Εργατικής Τάξης της πατρίδας μας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, γύρω από το στόχο της ειρήνης και της επανένωσης. Η εργατική τάξη από τη φύση και τη θέση της εκπροσωπεί και εκφράζει διεθνιστικές αξίες, γι’ αυτό και ήταν και παραμένει υποχρέωσή μας να συνεχίζουμε και να αναβαθμίζουμε τον ιστορικό ρόλο που αναλογεί στη ΠΕΟ στη σύγκρουση με τον εθνικισμό και το σοβινισμό. Μια τρίτη προτεραιότητα ήταν για μένα ο εκσυγχρονισμός της ΠΕΟ, όχι μόνο όσον αφορά τους τρόπους λειτουργίας και τις μεθόδους επικοινωνίας, αλλά και όσον αφορά το βάθος και την επιστημονικότητα της επιχειρηματολογίας και της τεκμηρίωσης των θέσεων και των προτάσεών της, σε έναν κόσμο που με την ανατολή του 21ου αιώνα βρισκόταν μπροστά σε έναν καταιγισμό εξελίξεων και ανατροπών σε όλους τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Μπορεί εγώ ως χαρακτήρας να μην είμαι και ιδιαίτερα επικοινωνιακός τύπος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υποτιμούσα
«Αναλαμβάνοντας το πόστο του Γενικού Γραμματέα θεωρούσα ως πολύ σημαντική προτεραιότητα την εμπέδωση κλίματος ενότητας και συντροφικότητας στη βάση ενός ξεκάθαρου ταξικού προσανατολισμού και ιδεολογικής και πολιτικής συνοχής που να στηρίζεται σε αρχές και να ευθυγραμμίζεται με τη θέληση και τα αισθήματα της συντριπτικής πλειοψηφίας των μελών της ΠΕΟ» έστω και κατ’ ελάχιστον την ανάγκη η ΠΕΟ να επιβεβαιώνει καθημερινά την εγκυρότητα, τη σοβαρότητα και το κοινωνικό της βάρος, όχι μόνο μέσα από την ικανότητα κινητοποίησης των εργαζομένων γύρω από τις διεκδικήσεις τους, αλλά και μέσα από τις κοινωνικές της παρεμβάσεις και τον τεκμηριωμένο και πειστικό λόγο της γύρω από τα ευρύτερα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ποιότητα ζωής τους. Μια τέταρτη προτεραιότητα αφορούσε τη διεθνή υπόσταση και ρόλο της ΠΕΟ. Σε μια εποχή σύγχυσης και αποπροσανατολισμού στο παγκόσμιο συνδικαλιστικό στερέωμα, θεωρούσα ότι η ΠΕΟ παρά το μικρό ποσοτικά μέγεθός της, ποιοτικά ήταν σε θέση να παίξει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση των εξελίξεων στο παγκόσμιο συνδικαλιστικό κίνημα της Αριστεράς. Κάνοντας σήμερα έναν απολογισμό και αξιολογώντας αυτά τα 23 χρόνια με κριτήριο αυτές τις προτεραιότητες που είχα θέσει στον εαυτό μου αναλαμβάνοντας το ρόλο του Γενικού Γραμματέα, νιώθω ικανοποιημένος για το γεγονός ότι τους πάλεψα αυτούς τους στόχους με προσήλωση και συνέπεια και ότι παρά τις κατά τα άλλα εξαιρετικά δύσκολες για το συνδικαλισμό συγκυρίες της εποχής, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στην Ευρώπη και στον κόσμο όλο, η ΠΕΟ είναι ενωμένη, έχει ξεκάθαρους ταξικούς ιδεολογικούς προσανατολισμούς, αναγνωρίζεται ως ένας μελετημένος, έγκυρος, αξιόπιστος
ΒΗΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
11
εψα τους στόχους μου και παρά τις δυσκολίες ιδεολογικούς προσανατολισμούς» «Οι ξεκάθαροι στόχοι που έθεσε το πρόσφατο συνέδριο της ΠΕΟ για την ανάγκη η Πολιτεία να στηρίξει την αναρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και να καταστήσει τη συλλογική διαπραγμάτευση ξανά βασική μέθοδο διαμόρφωσης των όρων εργοδότησης, θα συσπειρώσουν τους εργαζομένους και θα ανοίξουν δρόμο για μια πιο αισιόδοξη πορεία για τους εργαζομένους και το συνδικαλισμό» και καθοριστικός συνομιλητής στον κοινωνικό διάλογο και το κυριότερο, συνεχίζει να είναι σε θέση να εμπνέει και να κινητοποιεί όχι μόνο τα μέλη της, αλλά και ευρύτερα τους εργαζομένους σε αγώνες για να υπερασπιστούν τα συνδικαλιστικά, αλλά και τα ευρύτερα κοινωνικά τους δικαιώματα. Ικανοποιημένος αισθάνομαι επίσης και για το γεγονός ότι η ΠΕΟ αποτελεί σημαντικό παράγοντα συνεννόησης και συνεργασίας Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων εργαζομένων και έχει κατακτήσει έναν ηγετικό ρόλο στη διαδικασία της επαναπροσέγγισης και της κοινής δράσης για την επανένωση της πατρίδας μας. Ρόλο ο οποίος αναγνωρίζεται όχι μόνο στην Κύπρο αλλά παντού, σε όλους τους κύκλους που έχουν σχέση με τις διαδικασίες επίλυσης του Κυπριακού. Ικανοποίηση νιώθω και για το γεγονός ότι σε παγκόσμιο επίπεδο η ΠΕΟ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση, την αναδιοργάνωση και την αναγέννηση της ΠΣΟ, η οποία συνεχίζει να λειτουργεί και να αναπτύσσεται ως ο ταξικός πόλος στην παγκόσμια συνδικαλιστική παρουσία. Πόσο άλλαξε ο συνδικαλισμός τα 23 αυτά χρόνια; Πώς ήταν και πώς εξελίχθηκε; Πώς βλέπετε το μέλλον του Συνδικαλιστικού Κινήματος (κρίση, πανδημία, τηλεργασία κ.τ.λ.); Η κοινωνία έχει αλλάξει σημαντικά αυτά τα 23 χρόνια και όπως είναι φυσιολογικό έχει αλλάξει και ο συνδικαλισμός. Πρώτα και κύρια έχει αλλάξει η δομή της οικονομικής δραστηριότητας και κατά συνέπεια και η σύνθεση και δομή της ίδιας της εργατικής τάξης. Μεγάλοι βιομηχανικοί κλάδοι όπως η ένδυση-υπόδηση έχουν εξαφανιστεί, η γεωργία έχει συρρικνωθεί, οι υπηρεσίες έχουν κυριαρχήσει και ο τουρισμός έχει γίνει η κυρίαρχη οικονομική δραστηριότητα στο νησί. Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έφερε μόνο πλεονεκτήματα. Έφερε και την ελεύθερη διακίνηση, την απορρύθμιση στις εργασιακές σχέσεις, τις «ευέλικτες» μορφές εργασίας, τα προσωπικά συμβόλαια κ.λπ. Οι απανωτές κρίσεις έχουν επιταχύνει ακόμα περισσότερο αυτά τα φαινόμενα. Παρά τις τεράστιες αλλαγές όμως, κάποιες παράμετροι που γέννησαν, στήριξαν και κρατούν ζωντανό το συνδικαλισμό, παραμένουν εκεί αναλλοίωτες. Η συλλογική διαπραγμάτευση των όρων εργοδότησης παραμένει για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων ο μόνος
πραγματικά αποτελεσματικός τρόπος διατήρησης και βελτίωσης των συνθηκών ζωής και εργασίας τους. Η αλληλεγγύη και η συλλογικότητα παραμένουν τα μόνα όπλα των εργαζομένων και πιστεύω ακράδαντα ότι είναι αυτά τα οποία δεν πρόκειται να παραδοθούν. Το συνδικαλιστικό κίνημα βρίσκεται σήμερα σε ένα κομβικό σημείο, διεκδικώντας από την Πολιτεία παρέμβαση για να στηριχτεί η συλλογική διαπραγμάτευση και να αποκρουστούν τα φαινόμενα εργοδοτικής ασυδοσίας. Θεωρώ ότι οι ξεκάθαροι στόχοι που έθεσε το πρόσφατο συνέδριο της ΠΕΟ για την ανάγκη η Πολιτεία να στηρίξει την αναρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και να καταστήσει τη συλλογική διαπραγμάτευση ξανά βασική μέθοδο διαμόρφωσης των όρων εργοδότησης, θα συσπειρώσουν τους εργαζομένους και θα ανοίξουν δρόμο για μια πιο αισιόδοξη πορεία για τους εργαζομένους και το συνδικαλισμό. Με την πολιτική στήριξη της Αριστεράς και την απομόνωση των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων που δυστυχώς σήμερα κυβερνούν, ο στόχος αυτός είναι εφικτός και υλοποιήσιμος. Στο διάστημα που ήσασταν Γ.Γ. της ΠΕΟ ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου (ΙΝΕΚ), του οποίου Γ.Δ. είναι ο εκάστοτε Γ.Γ. Ποια ανάγκη οδήγησε στην ίδρυσή του; Όπως έχω αναφέρει σε άλλη ερώτηση, ήταν για μένα σημαντική προτεραιότητα η έρευνα και η επιστημονικά επεξεργασμένη ανάλυση ώστε οι παρεμβάσεις μας να είναι αξιόπιστες και τεκμηριωμένες. Το ΙΝΕΚ έχει συμβάλει με τις έρευνες και αναλύσεις του στη διαμόρφωση των πολιτικών του κινήματός μας, ώστε αυτές να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες οικονομικές και κοινωνικές πραγματικότητες. Ταυτόχρονα έχει αναβαθμίσει και το κύρος και την αξιοπιστία του δημοσίου λόγου της ΠΕΟ. Ιδιαίτερα η ετήσια έκθεση για την οικονομία και την απασχόληση, έχει καθιερωθεί ως μια σημαντική επιστημονική παρέμβαση και ίσως η μοναδική ολοκληρωμένη ανάλυση της οικονομίας που γίνεται κάτω από την οπτική των εργαζομένων. Βέβαια και το ΙΝΕΚ χρειάζεται ένα φρεσκάρισμα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη διάχυση των ερευνών του και την καλύτερη αξιοποίηση των υλικών με τα οποία τροφοδοτεί το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για βελτίωση των συνθηκών ζωής και δουλειάς
(Eurofound), του οποίου στην Κύπρο είναι ο αποκλειστικός ανταποκριτής. Δημιουργήθηκε επίσης το Εργατικό Μουσείο, το Ιστορικό Αρχείο και η ψηφιοποίηση του Αρχείου της ΠΕΟ, ένα μεγαλεπήβολο έργο. Μιλήστε μας για την απόφαση που λήφθηκε για τη δημιουργία τους. Το Εργατικό Μουσείο δημιουργήθηκε με τη στήριξη της ΠΕΟ και την πρωτοβουλία του αείμνηστου ιστορικού στελέχους της Παντελή Βαρνάβα και κάποιων άλλων βετεράνων, οι οποίοι θεωρούσαν καθήκον τους να διασφαλίσουν τη μνήμη και την ιστορική συνέχεια των αγώνων των εργαζομένων σε μια κοινωνία που άλλαζε ραγδαία. Η έγνοια τους ήταν να μη θεωρήσουν οι νέες γενιές ότι οι κατακτήσεις είναι αυθύπαρκτες ή έρχονται από τον ουρανό, αλλά να συνειδητοποιούν ότι κερδήθηκαν με σκληρούς αγώνες και να κατανοούν ότι χωρίς οργάνωση και αλληλεγγύη μπορεί και να χαθούν ξανά. Αυτό το όραμα εμείς το αγκαλιάσαμε και φροντίσαμε να το αναπτύξουμε. Το θεωρήσαμε ιερή υποχρέωσή μας. Μετακινήσαμε το χώρο του μουσείου κάτω στο ισόγειο ώστε να είναι πιο ανεξάρτητος και προσβάσιμος και το εμπλουτίσαμε με οπτικοακουστικό υλικό. Μετατρέψαμε το μουσείο σε ίδρυμα ώστε να μπορεί να λειτουργεί πιο σωστά και συλλογικά. Το κυριότερο όμως, εντάξαμε μέσα στους στόχους του μουσείου την αξιοποίηση του τεράστιου αρχειακού υλικού της ΠΕΟ, το οποίο αποτελεί και σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας. Ύστερα από πολύχρονες προσπάθειες καταφέραμε να ψηφιοποιηθεί όλο το αρχειακό υλικό και να καταστεί προσβάσιμο, είτε διαδικτυακά είτε επιτόπου, σε ερευνητές, φοιτητές και γενικά σε όποιον θα ήθελε να το αξιοποιήσει. Νιώθω ιδιαίτερα περήφανος για αυτή τη δουλειά και είμαι σίγουρος ότι και η νέα ηγεσία της ΠΕΟ θα συνεχίσει να δείχνει την αναγκαία προσοχή και ευαισθησία, ώστε η Ιστορία του κινήματός μας να καταγράφεται και να αναδεικνύεται ως οφειλή στο χθες, αλλά και ως δημιουργικό εργαλείο στους αγώνες για το αύριο. Ένα άλλο κεφάλαιο που αναπτύχθηκε σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια είναι οι Διεθνείς Σχέσεις και η δράση στην Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία (ΠΣΟ), της οποίας η ΠΕΟ είναι ιδρυτικό μέλος και συντονιστής του Ευρωπαϊκού Γραφείου και εσείς ένας εκ των αντιπροέδρων της. Πώς κρίνετε την πορεία της ΠΣΟ αυτά τα χρόνια; Ποιος είναι ο ρόλος της, κατά τη γνώμη σας, στα νέα δεδομένα που δημιουργούνται; Έχω πει και προηγούμενα ότι η ΠΕΟ έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στη διατήρηση και την ανασυγκρότηση της ΠΣΟ μέσα στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Όχι βέβαια τυχαία. Ήταν και παραμένει βαθιά πεποίθησή μας ότι η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης ήταν βέβαια για όλους τους αγωνιστές ένα σοκ και μια απίστευτα απογοητευτική εξέλιξη, δεν ήταν όμως σε καμία περίπτωση και το τέλος της ιστορίας. Οι αγώνες για έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, χωρίς διακρίσεις και ιμπεριαλιστικούς πολέμους θα συνεχιστούν, γιατί η ανθρωπότητα πρέπει να πηγαίνει μπροστά και όχι πίσω. Η διατήρηση λοιπόν και η ενίσχυση και ανασυγκρότηση ενός ταξικού πόλου μέσα στο παγκόσμιο συνδικαλιστικό κί-
νημα ήταν ιδεολογική, πολιτική, αλλά και πρακτική ανάγκη. Παρά την αριθμητική της δύναμη η ΠΕΟ στη διεθνή της δράση έχει ένα σημαντικό εκτόπισμα, γιατί είναι μια συγκροτημένη, συμπαγής, ιδεολογικά και πολιτικά προσανατολισμένη οργάνωση, η οποία στη χώρα της παίζει καθοριστικό ρόλο στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον κοινωνικό διάλογο. Είναι οργάνωση με τεράστιες εμπειρίες σε όλους τους τομείς που αφορούν τη συνδικαλιστική και ευρύτερα την κοινωνική δράση. Η παρέμβαση και η στήριξη που δώσαμε για τη διατήρηση και ανασυγκρότηση της ΠΣΟ, μαζί βέβαια με άλλες οργανώσεις του αριστερού χώρου, έχει δικαιωθεί πλήρως από τη ζωή. Η ΠΣΟ, μετά τις ουσιαστικές αλλαγές που έγιναν στον τρόπο και το περιεχόμενο της λειτουργίας της στο Παγκόσμιο Συνέδριο της Αβάνα το 2005 και την ανάληψη της Γενικής Γραμματείας από τον ηγέτη του ΠΑΜΕ, συναγωνιστή Γιώργο Μαυρίκο, έχει θεαματικά αναπτυχθεί και καταγράφει παρουσία σε όλες τις γωνιές της Γης, με οργανώσεις που συνολικά ξεπερνούν σήμερα τα 110 εκατομμύρια μέλη. Τον επόμενο Μάιο θα πραγματοποιηθεί το 18ο Παγκόσμιο Συνδικαλιστικό Συνέδριο στη Ρώμη και εκεί είμαι βέβαιος ότι το πνεύμα θα είναι μαχητικό και αισιόδοξο και η συζήτηση θα στραφεί κυρίως στο μέλλον και στον τρόπο που η ΠΣΟ θα ενισχύσει την παρέμβασή της, τόσο στα κινήματα και στις κατευθύνσεις δράσεις, όσο και στα παγκόσμια κέντρα λήψης αποφάσεων, προβάλλοντας τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων και τις ταξικές τους διεκδικήσεις. Πόσο άλλαξε η καθημερινότητά σας μετά την αφυπηρέτησή σας και την αποχώρησή σας από τη θέση του Γ.Γ. της ΠΕΟ από τον Δεκέμβριο του 2021; Ομολογώ ότι η καθημερινότητά μου μετά την αποχώρησή μου από τη θέση του Γ.Γ. της ΠΕΟ έχει αλλάξει αρκετά. Δεν είναι πλέον τόσο μεγάλη η ανάγκη να κοιτάζω συνεχώς το ρολόι και το ημερολόγιό μου. Μπορώ να δώσω σημασία σε πράγματα που δεν ήταν δυνατό να το κάνω προηγούμενα και που τα έχω παραμελήσει. Μπορώ επίσης να κάνω και κριτική με την άνεσή μου από τον καναπέ. Δεν είμαι όμως αργόσχολος. Εκπροσωπώ την ΠΕΟ στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και ως εκ τούτου έχω συχνά ταξίδια στις Βρυξέλλες και αρκετή δουλειά στο σπίτι για να προετοιμάζομαι και να παρακολουθώ τις εξελίξεις. Προσπαθώ να οργανωθώ καλύτερα και να προσαρμοστώ γρήγορα στα νέα δεδομένα, ώστε να αξιοποιήσω παραγωγικά το χρόνο που έχει «απελευθερωθεί» μετά την αποχώρησή μου. Ποιοι είναι οι στόχοι του Πάμπη Κυρίτση για το μέλλον; Για μένα είναι ξεκάθαρο από κάθε άποψη ότι θα είμαι ενεργός. Νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι να βοηθώ και να συμβάλλω στη δουλειά και τους αγώνες του Κινήματος που υπηρετώ από τα γεννοφάσκια μου και από τη δεύτερη και από την τρίτη γραμμή. Έχω αποκτήσει μέσα από μια μεγάλη διαδρομή, γνώσεις και εμπειρίες που μπορούν να αξιοποιηθούν. Όπως είπα, σήμερα είμαι στην ΕΟΚΕ και αξιοποιώ αυτή την έπαλξη. Αν θα προκύψει κάτι άλλο, ενόψει και του Παγκόσμιου Συνδικαλιστικού Συνεδρίου της ΠΣΟ τον Μάη στη Ρώμη, αυτό θα φανεί στην πορεία.
12
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
Πανέτοιμη μετά την άρση των μέτρων να ξαναριχτεί πιο δυναμικά στη μάχη η ΕΚΥΣΥ Η πανδημία του κορονοϊού, πέραν του ότι έχει δημιουργήσει αρκετά σοβαρά προβλήματα στους ηλικιωμένους, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων, κάτι που έχει σοβαρές επιπτώσεις και στον τομέα της υγείας τους, ταυτόχρονα συνέβαλε και στο να παραμένουν άλυτα σοβαρά προβλήματα που αφορούν χιλιάδες συνταξιούχους. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί η οργανωμένη αντίδραση των συνταξιούχων μέσα από συνεδριάσεις και συνελεύσεις που ήταν καθιερωμένες από την ΕΚΥΣΥ όλα τα προηγούμενα χρόνια, πριν από την πανδημία. Προτεραιότητα της ΕΚΥΣΥ αυτή την περίοδο είναι η επίλυση του προβλήματος που προέκυψε στο τέλος Ιανουαρίου από το γεγονός ότι η κυβέρνηση μείωσε την ειδική χορηγία των χαμηλοσυνταξιούχων (μικρή επιταγή). Όπως είναι γνωστό, η ΠΕΟ και η ΕΚΥΣΥ σε συνάντηση που είχαν με την Υφυπουργό Πρόνοιας στις 10 Φεβρουαρίου τόνισαν πως πρέπει άμεσα να βρεθεί λύση έτσι
που σε καμιά περίπτωση να μη μειώνονται τα εισοδήματα των χαμηλοσυνταξιούχων λόγω αυξήσεων που δόθηκαν στις συντάξεις του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ζήτησαν από την Υφυπουργό να μεριμνήσει όπως βρεθεί λύση το συντομότερο και η διόρθωση στην ειδική χορηγία να γίνει πριν από το τέλος του μήνα. Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες η ΕΚΥΣΥ διοργάνωνε Συνελεύσεις συνταξιού-
Οι χορωδίες της ΕΚΥΣΥ ελπίζουν σε άρση των μέτρων ώστε να συνεχίσουν τη δράση τους Τη δράση και των χορωδιών της ΕΚΥΣΥ έχει επηρεάσει η πανδημία του κορονοϊού και συγκεκριμένα της χορωδίας της ΕΚΥΣΥ Καϊμακλίου, της «Παλιάς Παρέας» της ΕΚΥΣΥ Λάρνακας-Αμμοχώστου και της ΕΚΥΣΥ Δερύνειας, οι οποίες ήταν εξαιρετικά δραστήριες. Μιλώντας με τα στελέχη των χορωδιών της ΕΚΥΣΥ, εξέφρασαν την ελπίδα ότι σύντομα θα
αρθούν τα περιοριστικά μέτρα για να τους δοθεί η ευκαιρία να επαναρχίσουν τις πρόβες, αλλά και τις εμφανίσεις τους,
όπως έκαναν και τα προηγούμενα χρόνια είτε στα φεστιβάλ της ΕΚΥΣΥ είτε και σε άλλες εκδηλώσεις.
Τα κέρδη των τραπεζών ζημιώνουν τις ανάγκες των δημοτών Εκδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Ελληνικής Τράπεζας στον Άγιο Αθανάσιο Μαζική ήταν η παρουσία του κόσμου και ιδιαίτερα του Λαϊκού Κινήματος και της ΕΚΥΣΥ σε εκδήλωση διαμαρτυρίας που πραγματοποιήθηκε στον Άγιο Αθανάσιο στις 16 Φεβρουαρίου, ενάντια στο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Ελληνικής Τράπεζας. Οι διαμαρτυρόμενοι απαίτησαν από την κυβέρνηση να αναλάβει τις ευθύνες της και να ασκήσει την επιρροή της προς τις διευθύνσεις των τραπεζών για να τερματιστεί το συνεχές κλείσιμο υποκαταστημάτων. Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με στοιχεία, έχουν κλείσει γύρω στα 300 υποκαταστήματα. Το γεγονός αυτό δημιουργεί αλυσιδωτά
προβλήματα αφού 2.500 εργαζόμενοι απολύθηκαν, ενώ η ταλαιπωρία που υφίστανται οι πελάτες της τράπεζας και κυρίως οι ηλικιωμένοι είναι απίστευτη. Σύμφωνα με καταγγελίες που έγιναν από δημαρχεία και εκπροσώπους κοινοτήτων, πρόσφατα έκλεισαν τα υποκαταστήματα της Ελληνικής στο Στρουμπί που εξυπηρετούσε περίπου 20 μικρές κοινότητες, στην Παλλουριώτισσα, στη Λακατάμεια, στο Τσέρι, στο Δάλι και αλλού,
χων σε 200 περίπου Τοπικές της Οργανώσεις σε όλη την Κύπρο. Αυτή την περίοδο όμως λόγω των περιοριστικών μέτρων δεν μπορούν να γίνουν δυστυχώς, ωστόσο μόλις αρθούν οι περιορισμοί η ΕΚΥΣΥ θα οργανώσει τις ετήσιες συνελεύσεις των τοπικών οργανώσεων και θα εντείνει τις προσπάθειές της για επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι συνταξιούχοι, όπως είναι η απαίτηση
για κατάργηση του πέναλτι 12% στις συντάξεις όσων διεκδίκησαν ή θα διεκδικήσουν να λάβουν σύνταξη στο 63ο έτος της ηλικίας τους, η τροποποίηση της νομοθεσίας για να δικαιούνται σύνταξη χηρείας όλοι οι άντρες χήροι, η βελτίωση της νομοθεσίας για τη λειτουργία των στεγών ηλικιωμένων, καθώς και η λειτουργία κέντρων αποκατάστασης ατόμων που έχουν ανάγκη, μετά από σοβαρό πρόβλημα υγείας.
Οι συνταξιούχοι ενημερώνονται από το «Ε.Β.»
Παρ’ όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι, ιδιαίτερα σε περίοδο με την πανδημία, εντούτοις τα στελέχη και μέλη της ΕΚΥΣΥ αναμένουν κάθε εβδομάδα ενημέρωση από την Οργάνωσή τους μέσω της σελίδας της ΕΚΥΣΥ στο «Εργατικό
Βήμα». Στις φωτογραφίες το πρωί της περασμένης Τετάρτης τόσο στο Καϊμακλί όσο και στην Ξυλοτύμπου στελέχη και μέλη της ΕΚΥΣΥ παρέλαβαν και διαβάζουν την εφημερίδα μας. Η ΕΚΥΣΥ μέσω των τοπικών της επιτροπών διανέμει κάθε βδομάδα σχε-
δόν σε όλες τις τοπικές της οργανώσεις το Ε.Β. Με την ευκαιρία αυτή η ΕΚΥΣΥ ευχαριστεί θερμά όλα τα στελέχη της που φροντίζουν να κυκλοφορούν ανελλιπώς κάθε βδομάδα την εφημερίδα.
Επίδομα ύψους €200 μηνιαίως θα λαμβάνουν οι αιχμάλωτοι πολέμου του 1974 Επίδομα ύψους 200 ευρώ μηνιαίως θα λαμβάνουν οι αιχμάλωτοι πολέμου του 1974. Η απόφαση λήφθηκε έπειτα από πολλά διαβήματα του Συνδέσμου Αιχμαλώτων και τις έντονες παραστάσεις της Επιτροπής Προσφύγων της Βουλής προς την κυβέρνηση. Το επίδομα θα δίνεται από την 1η Ιανουαρίου 2022 στα 716 μέλη του Συνδέσμου, χωρίς κριτήρια ή άλλες διαδικασίες. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Αιχμαλώτων, Βάσος Χρίστου, εξέφρασε ικανοποίηση για την απόφαση, υποδεικνύοντας ότι οι αιχμάλωτοι πολέμου έδιναν αυτόν τον αγώνα για τρία χρόνια: «Μετά από αγώνα που κράτησε τρία χρόνια για ένα αξιοπρεπές τιμητικό επίδομα προς όλους ανεξαιρέτως τους αιχμαλώτους πολέμου του 1974, έχουμε καταφέρει να εξασφαλιστεί το ποσό των 200 ευρώ μηνιαίως για όλους ανεξαιρέτως», είπε και εξέφρασε ευχαριστίες προς όλους τους βουλευτές της Επιτροπής Προσφύγων για τη στήριξή τους στο δίκαιο αίτημά μας. Πρόκειται για ένα αντισταθμιστικό επίδομα, καθώς οι αιχμάλωτοι πολέμου είχαν μείνει εκτός ΓεΣΥ και οι δικαιούχοι θα μπορούν να καλύψουν το ποσό που τους αποκόπτεται από τις συντάξεις, αλλά και το κόστος των φαρμάκων. Σε γραπτή του δήλωση ο Νίκος Κέττηρος, βουλευτής του ΑΚΕΛ, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων, Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων για την από-
δοση επιδόματος στους αιχμαλώτους πολέμου ανέφερε πως η απόφαση αυτή αποτελεί την ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς των αιχμαλώτων της εισβολής του 1974 και συνάμα το επιστέγασμα μιας πολύμηνης προσπάθειας αρκετών κοινοβουλευτικών κομμάτων. Το ΑΚΕΛ είχε απευθυνθεί από τον περασμένο Απρίλη προς τον Υπουργό Οικονομικών επισημαίνοντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αιχμάλωτοι του πολέμου, καθώς και τη θέση μας για την παροχή του συγκεκριμένου επιδόματος. Το θέμα απασχόλησε και την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων σε σειρά συνεδριάσεων. Η άρνηση από πλευράς της κυβέρνησης οδήγησε να απευθυνθεί η Επιτροπή τον περασμένο Σεπτέμβρη στον Υπουργό Οικονομικών, αιτιολογώντας το δίκαιο αίτημα των αιχμαλώτων του πολέμου. Σε επόμενη συνεδρία και συζήτηση του θέματος τονίστηκε ότι αποτελεί μονόδρομο πλέον για την κυβέρνηση η απόδοση του συγκεκριμένου αιτήματος. «Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη απόφαση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, εκκρεμεί ακόμη η ανταπόκριση της κυβέρνησης σε μια σειρά από άλλα δίκαια και λογικά αιτήματα των αναπήρων του 1974 και των αγωνιστών της αντίστασης κατά του πραξικοπήματος. Τα ζητήματα των παθόντων του 1974 θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ολιστικά πλέον και όχι αποσπασματικά», αναφέρει ο Ν. Κέττηρος.
ΚΟΣΜΟΣ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
13
Νέα εκτόξευση για το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας Οι τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη εκτινάχθηκαν περισσότερο από 10%, αφού οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι η Ρωσία θα μπορούσε σύντομα να εισβάλει στην Ουκρανία ή να προσπαθήσει να πυροδοτήσει σύγκρουση εντός των συνόρων της. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Τζέικ Σάλιβαν, δήλωσε ότι οι πληροφορίες δείχνουν ότι η Ρωσία μπορεί να επιτεθεί στον γείτονά της πριν τελειώσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Πεκίνου σε μια εβδομάδα. Η Ρωσία έχει επανειλημμένα αρνηθεί ότι σχεδιάζει να εισβάλει, ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας υποβάθμισε τις εντάσεις το Σαββατοκύριακο, λέγοντας ότι δεν υπήρξε «κομβική αλλαγή». Μια κλιμάκωση κινδυνεύει να επιδεινώσει την ενεργειακή κρίση της Ευρώπης, δυνητικά να πλήξει τις προμήθειες φυσικού αερίου και πετρελαίου και να αυξήσει τον κίνδυνο μπλακ άουτ, επισημαίνει το Bloomberg. Η Ρωσία είναι η κορυφαία πηγή φυσικού αερίου της Ευρώπης, με περίπου το ένα τρίτο των εξαγωγών της να ρέει μέσω ουκρανικών αγωγών. Και οι αποθηκευτικές εγκαταστάσεις της Ευρώπης εξαντλούνται ήδη, με τιμές τέσσερις
φορές υψηλότερες από τις κανονικές για αυτήν την εποχή. «Η άμεση εστίαση είναι στην πιθανότητα διακοπής του ρωσικού ενεργειακού εφοδιασμού στην Ευρώπη, η οποία θα ήταν πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί και θα μπορούσε να δημιουργήσει πραγματική έλλειψη ενέργειας, χειρότερη από αυτή που βλέπουμε σήμερα», δήλωσε ο Jason Bordoff, διευθυντής του Κέντρου Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. «Άλλωστε και πριν από αυτές τις εξελίξεις, η Ευρώπη βρισκόταν
ήδη σε ενεργειακή κρίση». Οι τιμές αναφοράς στην Ευρώπη εκτινάχθηκαν έως και 14% στα 88 ευρώ τη μεγαβατώρα. Στη Γερμανία η ηλεκτρική ενέργεια για συμβόλαια Μαρτίου αυξήθηκε κατά 11%, στα 177 ευρώ την μεγαβατώρα. Το πετρέλαιο Brent αυξήθηκε έως και 1,8%, στα 96,16 δολάρια το βαρέλι, τη Δευτέρα, μετά από άλμα 4,7% την Παρασκευή μετά την προειδοποίησή των ΗΠΑ. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης άνθρακα στην Ευρώπη κέρδισαν 1,4% στα 115,50 δολάρια ο μετρικός τόνος.
Οι καταναλωτές στρέφονται κατά της ακρίβειας και χαρίζουν τα προϊόντα τους Την ώρα που ο πλανήτης μαστίζεται από μία από τις χειρότερες ίσως ενεργειακές κρίσεις, εκατομμύρια καταναλωτές που βλέπουν τις τιμές των προϊόντων να αυξάνονται δραματικά, προσπαθούν να βρουν τρόπους, προκειμένου να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές υποχρεώσεις τους. Ο πληθωρισμός αυτή τη στιγμή πλήττει όλη τη Δύση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Μόνο στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, τον προηγούμενο μήνα οι αυξήσεις τιμών έφθασαν το 7%, με τους ειδικούς να μιλούν για τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων 40 ετών. Εν μέσω λοιπόν αυτής της παγκόσμιας κρίσης, εκατομμύρια Αμερικανοί καταναλωτές, πιεσμένοι από το κύμα ακρίβειας, έχουν δημιουργήσει ένα νέο κίνημα. Αυτό του «Buy Nothing» (αγόρασε… τίποτα), σύμφωνα με το BBC. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ιστορία του 34χρονου ηθοποιού Sevan Tavoukdjian. Ήταν πριν
Εν μέσω της παγκόσμιας κρίσης, εκατομμύρια Αμερικανοί καταναλωτές, πιεσμένοι από το κύμα ακρίβειας, έχουν δημιουργήσει το νέο Κίνημα «Buy Nothing»
από ένα μήνα όταν ο ηθοποιός αποφάσισε να νοικιάσει ένα διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη. Ωστόσο, όταν διαπίστωσε πόσα χρήματα έπρεπε να ξοδέψει για την επίπλωση του σπιτιού, έπαθε σοκ, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το BBC. «Θα καταστραφώ αγοράζοντας τα βασικά είδη πρώτης ανάγκης», λέει. «Θα μου άρεσε πολύ να αγοράσω έναν καινούργιο καναπέ, αλλά οι τιμές είναι ιδιαίτερα υψηλές», συμπληρώνει. Έτσι, αποφάσισε να ακυρώσει τα
όποια σχέδια είχε για την αγορά επίπλων και να επικοινωνήσει με την ομάδα «Buy Nothing» (αγόρασε… τίποτα) του Facebook, μέσω της οποίας εκατομμύρια καταναλωτές χαρίζουν όσα προϊόντα δεν χρειάζονται. Το παράδειγμά του φαίνεται πως έχουν ακολουθήσει 5,3 εκατ. άτομα από όλο τον κόσμο που συμμετέχουν στη συγκεκριμένη ομάδα. Τα μέλη της ομάδας προσφέρουν καθημερινά έως και 20.000 διαφορετικά αγαθά και προϊόντα. Ο αριθμός, δε, των ημερήσιων αναρτήσεων αυξάνεται κατά περίπου 15% το τελευταίο τρίμηνο, δείγμα της ολοένα και μεγαλύτερης απήχησης της πρωτοβουλίας.
ΠΟΥ: Η «οξεία φάση» της πανδημίας μπορεί να τερματιστεί φέτος Η «οξεία φάση» της πανδημίας της Covid-19 θα τερματιστεί φέτος, εφόσον επιτευχθεί ο στόχος, δηλαδή να εμβολιαστεί το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού, δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. «Υπολογίζουμε ότι η οξεία φάση θα τερματιστεί φέτος, υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα εμβολιαστεί μέχρι τα μέσα του έτους, γύρω στον Ιούνιο ή τον Ιούλιο», είπε στους δημοσιογράφους ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, ο οποίος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Νότια Αφρική. Ο Τέντρος επισκέφθηκε τα εργαστήρια της εταιρείας βιοτεχνολογίας Afrigen που εδρεύει στο Κέιπ
Αν εμβολιαστεί το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού Τάουν. Εκεί παρασκευάστηκε το πρώτο εμβόλιο τεχνολογίας mRNA για την Covid-19 στην Αφρική. Το εμβόλιο αυτό, που βασίστηκε στον γενετικό κώδικα του νέου κορονοϊού, τον οποίο παραχώρησε η εταιρεία Moderna, θα είναι έτοιμο για κλινικές δοκιμές τον Νοέμβριο και εκτιμάται ότι θα πάρει άδεια χρήσης το 2024. Ο Τέντρος εξέφρασε την πεποίθηση ότι το εμβόλιο αυτό θα είναι φτηνότερο και προσαρμοσμένο στις συνθήκες της αφρικανικής ηπείρου. Το σχέδιο της Afrigen στηρίζεται από
τον ΠΟΥ και τον διεθνή μηχανισμό Covax για την ίση πρόσβαση στα εμβόλια. Μόνο το 11% των Αφρικανών έχει εμβολιαστεί μέχρι σήμερα. Η ήπειρος θα πρέπει να εξαπλασιάσει το ποσοστό αυτό, ώστε να φτάσει το στόχο του 70% μέχρι τα τέλη του πρώτου εξαμήνου του 2022.
Ισραηλινή μελέτη αναφέρει ότι το εμβόλιο μειώνει τον κίνδυνο μακράς Covid Ενισχύονται οι ενδείξεις ότι οι εμβολιασμένοι κινδυνεύουν λιγότερο από επίμονα συμπτώματα σε περίπτωση που προσβληθούν τελικά από κορονοϊό. Ισραηλινή μελέτη που πραγματοποιήθηκε νωρίς στη διάρκεια της πανδημίας διαπιστώνει πως το εμβόλιο της Pfizer μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο της λεγόμενης long Covid. Η συχνότητα της μυστηριώδους πάθησης δεν είναι ακόμα σαφής, ωστόσο, σύμφωνες με ορισμένες εκτιμήσεις, έως και το 30% των ασθενών του κορονοϊού θα συνεχίσουν να υποφέρουν από συμπτώματα για εβδομάδες, μήνες ή χρόνια. Κόπωση, δύσπνοια, πόνοι και δυσκολία συγκέντρωσης είναι μερικά από τα επίμονα συμπτώματα, τα οποία εκδηλώνονται ακόμα και σε πρώην ασθενείς που είχαν περάσει την Covid-19 σχετικά ήπια. Η νέα μελέτη, η οποία δεν ακόμα υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο και παρουσιάζεται ως προδημοσίευση, αφορά 3.000 εμβολιασμένα και ανεμβολίαστα άτομα στο Ισραήλ που κλήθηκαν να αναφέρουν αν εμφάνισαν τα συνήθη συμπτώματα της μακράς Covid μεταξύ Ιουλίου και Νοεμβρίου 2021. Όλοι οι εθελοντές είχαν υποβληθεί σε εξέταση για κορονοϊό. Η ανάλυση έδειξε ότι οι πλήρως εμβολιασμένοι εθελοντές που νόσησαν από Covid-19 ήταν 54% λιγότερο πιθανό να αναφέρουν πονοκεφάλους, 64% λιγότερο πιθανό να αναφέρουν κόπωση και 68% λιγότερο πιθανό να αναφέρουν μυαλγίες. Μάλιστα οι πλήρως εμβολιασμένοι ήταν εξίσου πιθανό να αναφέρουν συμπτώματα με εθελοντές που ουδέποτε διαγνώστηκαν με κορονοϊό (ένα μικρό ποσοστό από κάθε ομάδα ήταν στατιστικά αναμενόμενο να αναφέρει συμπτώματα που δεν συνδέονται με την Covid-19, αλλά με ψυχικούς ή άλλους παράγοντες). Τα ευρήματα «προσφέρουν ακόμα ένα λόγο να εμβολιαστείτε», σχολίασε στον δικτυακό τόπο του Nature ο Μάικλ Έντελσταϊν του Πανεπιστημίου Μπαρ Ιλάν στο Ισραήλ, μέλος της ερευνητικής ομάδας, σύμφωνα με τον οποίο η μελέτη είναι η πιο «ολοκληρωμένη και ακριβής» που έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα για τη μακρά Covid. Ο ερευνητής επεσήμανε ακόμα ότι τα ευρήματα βρίσκονται σε συμφωνία με άλλες μελέτες, όπως μια περσινή βρετανική δημοσίευση που διαπίστωνε ότι ο εμβολιασμός μειώνει τον κίνδυνο μακράς Covid-19 στο μισό. Παραμένει ωστόσο ασαφές ποιος είναι ο μηχανισμός που προστατεύει τους εμβολιασμένους. Μια πιθανότητα είναι ότι το εμβόλιο μειώνει τη διάρκεια της λοίμωξης και συνεπώς τις επιπτώσεις της.
14
ΒΗΜΑΤΑ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
ΣΥΝΤΑΓΕΣ
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ
ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΑΛΛΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ! -Το κέτσαπ το χρησιμοποιούσαν κάποτε ως φάρμακο. Το 1834 το πουλούσαν σε χάπια για τη θεραπεία της διάρροιας και του ίκτερου. -Ο Αμερικανός Τζον Κέλογκ, διευθυντής ιατρικού κέντρου στο Μίτσιγκαν, επινόησε τα κορν-φλέικς για έναν ασθενή με χαλασμένα δόντια. -Το 1853 στη Σαρατόνγκα της Νέας Υόρκης ένας πελάτης επέπληξε τον μάγειρα ενός εστιατορίου, ονόματι Τζορτζ Κραμ, ότι είχε κόψει πολύ χοντρές τις τηγανητές πατάτες. Τότε αυτός από αντίδραση τις ψιλοέκοψε, φτιάχνοντας τα πρώτα τσιπς. -Το 1756 ο μάγειρας του Ρισελιέ ετοίμαζε το γεύμα στο λιμάνι του Μαχόν για να γιορτάσουν οι Γάλλοι τη νίκη κατά των Βρετανών στη ναυμαχία της Μινόρκας (1756). Το γεύμα περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, σάλτσα από κρέμα και αβγά. Όταν ο σεφ συνειδητοποίησε ότι του τελείωσε η κρέμα, έβαλε αντί αυτής
λάδι και την ονόμασε Μαχονέζ. Ήταν η πρώτη μαγιονέζα. -Το γκούλας ξεκίνησε από την Ουγγαρία τον 9ο αιώνα και είναι σούπα από μοσχάρι. -Το σάντουιτς δεν ήταν εφεύρεση του λόρδου Σάντουιτς. Επινοήθηκε, όμως, για χάρη του, για να μη λερώνει τα χέρια του όταν έπαιζε χαρτιά και για να μπορεί να τρώει χωρίς να διακόπτει το παιχνίδι. -Γροιλανδία σημαίνει Πράσινη Χώρα. -Παραγουάη σημαίνει «Γεννημένος απ’ το νερό». -Μπανγκόκ σημαίνει «Χωριό που βρίσκεται δίπλα σε ρυάκι». -Ουρουγουάη σημαίνει Ποτάμι των Ζωγραφιστών Πουλιών. -Χονγκ Κονγκ σημαίνει Ευωδιαστός Πορθμός. -Ισλανδία σημαίνει Χώρα των Πάγων. -Κορέα σημαίνει Χώρα της Πρωινής Ηρεμίας. -Βιετνάμ σημαίνει Κράτος του Νότου.
Cheeseburger
ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ Κριός Οι δραστηριότητες αποδίδουν καρπούς και δέχεστε από το περιβάλλον ευεργετικές επιδράσεις. Υπερέχετε με την αξία σας και κάθε αρνητική επίδραση απομακρύνεται.
Λέων Προχωρήστε σε συμφωνίες, αργά και μεθοδικά για να δεχθείτε ευνοϊκές επιδράσεις. Οι αλλαγές απαιτούν προσοχή και η επιτυχία καθυστερεί.
Τοξότης Η χάραξη μιας νέας και ελπιδοφόρας πορείας αναπτερώνει την ψυχική σας ατμόσφαιρα. Νέα μηνύματα, ευχάριστες επισκέψεις και ειδήσεις.
Ταύρος Ο λαβύρινθος των αμφιβολιών σάς εκνευρίζει σε νομικές ή άλλες εκκρεμότητες. Αντιμετωπίστε με ψυχραιμία τις διαμάχες και διαπραγματευθείτε σοβαρές υποθέσεις.
Παρθένος Έλλειψη κατανόησης από το περιβάλλον, άδικες θυσίες και προδομένες ιδέες δημιουργούν ατμόσφαιρα μελαγχολίας και εκνευρισμού.
Αιγόκερος Εβδομάδα εκκρεμοτήτων, εκνευρισμού αλλά και λαθών. Προσέξτε μην ξεγελαστείτε από τα νέφη της παραπλάνησης, γιατί οι κίνδυνοι εγκυμονούν.
Δίδυμος Σύνεση, μεθοδικότητα και επιφυλακτικότητα απαιτούνται προκειμένου να κερδίσετε σημαντικό στόχο.
Ζυγός Προκαλέστε την τύχη σας ακολουθώντας τολμηρές κατευθύνσεις και μην υποχωρείτε σε καμία δυσκολία. Ξεφεύγοντας από τα καθιερωμένα επιβάλλεστε.
Υδροχόος Ξαφνικές αλλαγές και αποκαλύψεις σάς ανανεώνουν. Διαλύονται όλα τα αρνητικά στοιχεία και οδηγείστε σε νέες κατευθύνσεις.
Καρκίνος Προχωρώντας και επεκτείνοντας τις γνωριμίες σας, δέχεστε την εύνοιά τους. Η εβδομάδα ευνοεί μετακινήσεις, μετακομίσεις και επαγγελματικές συνεργασίες και αλλαγές.
SUDOKU
Σκορπιός Ανεκπλήρωτοι στόχοι, άδικες κατηγορίες και γενικά αποτυχίες χαρακτηρίζουν την τρέχουσα εβδομάδα αν δεν προσέξετε.
Ιχθύες Αποφασιστικές παρεμβάσεις φέρνουν ισορροπία και απελευθερώνεστε από κάθε εμπόδιο. Πνευματικά χαρίσματα θριαμβεύουν και δέχεστε ηθικές και υλικές περγαμηνές.
Συστατικά: 900 γρ. κιμά, 2 φέτες σλάις χωρίς κόρα, λίγο γάλα, 3 κουταλιές ψιλοκομμένο κρεμμύδι, 2 κουταλάκια γούστερ σος, 1 κουταλάκι ρίγανη, 2 πρέζες τσίλι, 1 κουταλάκι σος τσίλι, 2 αβγά, 4 ψωμάκια για χάμπουργκερ, 8 φέτες τυρί τσένταρ, αλάτι, ελάχιστο λάδι Εκτέλεση: Προθερμαίνετε το γκριλ του φούρνου. Αναμειγνύετε σε μια λεκάνη τον κιμά, το ψωμί μουλιασμένο στο γάλα και στραγγισμένο, το κρεμμύδι, τη γούστερ σος, τη ρίγανη, τις νιφάδες τσίλι, τη σος τσίλι, τα αβγά και το αλάτι. Ζυμώνετε το μείγμα και το πλάθετε σε 8 μπέργκερ, είτε με τις παλάμες σας είτε βάζοντας το μείγμα σε κουπ-πατ «βραχιόλια» διαμέτρου 10 εκ. περίπου, για να τους δώσετε ομοιόμορφο σχήμα. Βάζετε τα μπέργκερ σε ελαφρά λαδωμένη σχάρα (πάνω από ένα ταψί ντυμένο με αλουμινόχαρτο για να μαζεύει τα υγρά) και τα ψήνετε σε απόσταση 10 εκατοστών από την εστία της φωτιάς για 6 λεπτά. Τα γυρίζετε και συνεχίζετε το ψήσιμο για 4-6 ακόμη λεπτά. Τα βγάζετε και τοποθετείτε αμέσως πάνω τις φέτες του τυριού (θα λιώσουν γιατί είναι πολύ ζεστά). Κόβετε τα ψωμάκια σε τρεις φέτες κατά πλάτος και τα ζεσταίνετε στο φούρνο. Τα βγάζετε, τοποθετείτε ένα μπέργκερ με τυρί στη βάση, από πάνω το μεσαίο κομμάτι του ψωμιού και ύστερα ένα δεύτερο μπέργκερ με τυρί. Βάζετε τα cheeseburger σε 4 πιάτα, τα περνάτε για μερικά δευτερόλεπτα κάτω από το γκριλ για να ροδίσει το τυρί, τα σκεπάζετε με την πάνω φέτα ψωμιού και τα σερβίρετε αμέσως.
Κυπριακή ελιόπιτα Τι χρειαζόμαστε: 1/2 κιλό μαύρες ελιές, 1 ματσάκι φρέσκο δυόσμο, 1 ματσάκι φρέσκο μαϊντανό, 3 φρέσκα κρεμμυδάκια, 3 κουταλάκια γλυκού μπέικιν πάουντερ, 2 ποτήρια νερού πορτοκαλάδα (αν θέλετε στύψτε φρέσκα πορτοκάλια), 1 κιλό αλεύρι, 1 ποτήρι νερού καλαμποκέλαιο. Πώς το κάνουμε: 1. Κόβετε τις ελιές στα 4 και αφαιρείτε το κουκούτσι. 2. Ψιλοκόβετε το μαϊντανό, το δυόσμο και τα κρεμμυδάκια και τα ανακατεύετε με τις ελιές. Αφήνετε το μείγμα στην άκρη να περιμένει. 3. Βάζετε το αλεύρι σε μια λεκάνη και το ανακατεύετε με το μπέικιν πάουντερ. Κάνετε μια λακουβίτσα στο κέντρο, ρίχνετε την πορτοκαλάδα και το καλαμποκέλαιο και ζυμώνετε καλά μέχρι να έχετε μια λεία ζύμη. 4. Αφήνετε τη ζύμη να «ξεκουραστεί» για 20 λεπτά και μετά την ανοίγετε σε τετράγωνο φύλλο. 5. Προθερμαίνετε το φούρνο σας στους 180 βαθμούς. 6. Τοποθετείτε τη γέμιση με τις ελιές κατά μήκος του φύλλου, το τυλίγετε σε ρολό και ενώνετε τις δύο άκρες του ρολού, έτσι ώστε να σχηματιστεί μια κουλούρα. 7. Βάζετε την ελιόπιτα σε λαδωμένο ταψί και την χαράζετε σε φετούλες, φροντίζοντας να τραβήξετε και να γυρίσετε προς τα έξω τις χαρακιές της ζύμης ανά κάθε 3 φέτες (με αυτόν τον τρόπο θα φαίνεται η γέμιση και θα έχει η πίτα σας μια υπέροχη εικόνα λουλουδιού (βλέπε φωτο). 8.Ψήνετε την ελιόπιτα στους 180 βαθμούς για περίπου 1 ώρα.
ΑΘΛΗΤΙΚΑ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
15
Ο ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗΣ ΠΟΥ ΕΚΛΕΨΕ ΤΗΝ «ΚΡΑΥΓΗ» ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ Μερικές φορές το όνομά μας βαραίνει πάνω μας σαν κατάρα, επηρεάζει τον τρόπο που μας κοιτούν οι άλλοι, γίνεται αιτία κοροϊδίας ή πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε θέλοντας και μη. Έχουμε ήδη αναφερθεί στη δύσκολη μοίρα να είσαι Βραζιλιάνος (νυν Ισπανός) και να σε βαφτίζουν Ντιέγκο και όλοι γνωρίζουμε τι ακριβώς χαρακτήρα πρέπει να έχεις ώστε από Κριστιάνο να περάσεις στο σκέτο Ρονάλντο -και σε μια σπαρτιάτικη διατροφή- για να εξορίσεις τον άλλον, τον αυθεντικό, στον προσδιορισμό «ο Χοντρός». Τι γίνεται όταν είσαι νεαρός, ταλαντούχος παίκτης, σε μια χώρα και σε μια εποχή όπου ένας επαγγελματίας ποδοσφαιριστής κερδίζει ελάχιστα, και το ονοματεπώνυμό σου σημαίνει «Λεφτά»; Είμαστε στη Νορβηγία, στη γλώσσα της οποίας, το χρήμα λέγεται penger, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Ο P. (Πολ) Enger παίζει μέσος στη Βαλερένια ή, εξελληνισμένα, Βαλερένγκα. Η ομάδα της ομώνυμης συνοικίας του Όσλο διήνυε τότε μια περίοδο πλούσια σε τίτλους -πρωτάθλημα Νορβηγίας το 1981, το 1983 και το 1984. Τέτοια μεγαλεία δεν θα ξαναγνωρίσει, αν και θα ξαναπάρει το πρωτάθλημα το 2005 και θα αποκτήσει, σχετικά πρόσφατα, δικό της γήπεδο μετά από περισσότερο από έναν αιώνα ύπαρξης. Είναι μια ομάδα με ξεχωριστή φυσιογνωμία, χάρη ακριβώς στη σύνδεσή της με τη λαϊκή, εργατική γειτονιά στην οποία ιδρύθηκε. Έγινε πολύ δημοφιλής γύρω στα μέσα του περασμένου αιώνα, λόγω του θεαματικού ποδοσφαίρου που έπαιζε· θεαματικού ίσως, τεχνικού δεν παίρνουμε όρκο, καθώς ένας από τους ισχυρότερους παίκτες εκείνης της εποχής ήταν ο Έιναρ Μπρούνο Λάρσεν, διεθνής και στο χόκεϊ επί πάγου. Όπως και να έχει, η ομάδα απέκτησε τότε, λόγω και του ανέμελου τρόπου ζωής των παικτών της, το παρατσούκλι «οι Μποέμ». Ο Πολ Ένγκερ, ο οποίος οπωσδήποτε υπήρξε πολύ μποέμ τύπος, ανεβαίνει από τα εφηβικά στην πρώτη ομάδα και μάλιστα το 1986, μόλις 19 ετών, είναι βασικός και σε ένα ματς στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ κόντρα στην Μπέβερεν, δίνοντας πολλές υποσχέσεις τις οποίες θα τις ξεπεράσει με έναν απροσδόκητο τρόπο, πολύ γρήγορα. Διότι καλή η Ευρώπη και το ΟΥΕΦΑ και τα (περασμένα) μεγαλεία του, αλλά η σκληρή πραγματικότητα είναι πως πολλοί συνάδελφοί του αναγκάζονται να κάνουν μια δεύτερη δουλειά για να ζήσουν: άλλος πάστορας, άλλος αστυνομικός κ.λπ. Ο Πολ (φαίνεται ότι) ασχολείται αποκλειστικά με την μπάλα. Με τόση προσήλωση που δεν έχει χρόνο ούτε να πλύνει τα ρούχα του: μετά την προπόνηση, απλώς τα πετάει και αγοράζει καινούρια. Ένας από τους θρύλους που δημιουργήθηκαν γύρω από το όνομά του, λέει πως το δαιμόνιο του αστυνομικού συμπαίκτη του κεντρίστηκε από την τόση σπατάλη. Στην πραγματικότητα, δεν χρειαζόταν να είσαι Σέρλοκ Χολμς. Ο Ένγκερ κυκλοφορούσε με Πόρσε, η οποία, σαν να μην έφτανε που ήταν Πόρσε, έφερε σε εμφανές σημείο την επιγραφή P. Enger -σαν να λέμε Λ.Εφτά, λογοπαίγνιο για το οποίο μιλήσαμε. Κάθε Κυριακή έπλενε σχολαστικά με τα χεράκια του το ακριβό αυτοκίνητό του, αντίθετα με ό,τι έκανε με τις ταπεινές αθλητικές του κάλτσες. Χρόνια μετά, ο ίδιος θυμόταν ότι θαυμαστές του και ρέκτες των ακριβών αυτοκινήτων έρχονταν ακόμη κι από μακρινές συνοικίες στην κακόφημη Τβέιτα, μία από τις φτωχότερες γειτονιές της πόλης, για να παρευρεθούν στην τελετουργία:
«Ήμουν κάτι σαν τον Μπέκαμ». Πιο μικρός, στα 15, ήδη ταλεντάκι και δεδηλωμένος θαυμαστής του Μαραντόνα, αλλά και της οικογένειας Κορλεόνε του κινηματογραφικού Νονού, ταξίδεψε μαζί με έναν φίλο του στη Νέα Υόρκη για να περιπλανηθεί στα ίδια μέρη με τον Μάρλον Μπράντο και τον Αλ Πατσίνο. Πού βρήκε τα λεφτά; Έλα ντε. Ίσως η πληροφορία ότι η γειτονιά του εκείνη ακριβώς την περίοδο, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, γίνεται η έδρα μιας εγκληματικής οργάνωσης, της Συμμορίας της Τβέιτα, που ασχολείτο αρχικά με διαρρήξεις αλλά που γρήγορα εμπλούτισε τις δραστηριότητές της -ναρκωτικά, λαθρεμπόριο αλκοόλ, μαστροπεία- προσφέρει κάποιες ενδείξεις για να λυθεί το μυστήριο της δεύτερης δουλειάς που τελικά έκανε και ο Πολ και που τον οδήγησε στα 16 να εκτίσει μια μικρή ποινή φυλάκισης. Αυτό, βέβαια, δεν τον εμπόδισε να συνεχίσει τη φιλόδοξη ποδοσφαιρική του καριέρα, αλλά και να βραβευτεί, το 1985, στο πλαίσιο του Έτους Νεότητας και με το σλόγκαν «Η Νεότητα θέλει και μπορεί» για τη φιλανθρωπική του δράση -προσέφερε ένα τραπέζι πινγκ-πονγκ σε μια παιδιατρική κλινική. Από τη Βαλερένγκα του το είχαν ξεκαθαρίσει σε στιλ πάνω-κάτω: «Κάνε ό,τι θες, αρκεί να μη γνωρίζουμε τίποτα». Οι συμπαίκτες του θυμούνται ότι ήταν άψογος και πολύ συνεργάσιμος στις προπονήσεις ενώ, όταν κάποιος από αυτούς ξεχνούσε τα κλειδιά του αυτοκινήτου του, του ζητούσαν να βάλει ένα χεράκι και εκείνος πρόθυμα το άνοιγε με εναλλακτικούς τρόπους. Διότι ο Πολ έκλεβε και αυτοκίνητα, αλλά, όπως διατεινόταν, μόνο από λεφτάδες, και για τα οικονομικά των Νορβηγών ποδοσφαιριστών μιλήσαμε ήδη. Ο αστυνομικός συμπαίκτης του, Κνουτ Έρλιντ Λέμπεργκ, που είχε αξιοπρεπή καριέρα και στην μπάλα, αλλά
και στην τήρηση του νόμου -έφτασε στο βαθμό του επιθεωρητή- θυμάται ότι έκαναν κανονικά προπόνηση το πρωί μαζί με τον Ένγκερ, αλλά καμιά φορά το βράδυ περνούσε να ψάξει το σπίτι του για κλοπιμαία. Δεν γνωρίζουμε αν το κλίμα στα αποδυτήρια ήταν τέτοιο ώστε να ακολουθούσε και εξομολόγηση του κλεφτρονιού σε έναν άλλο παίκτη της Βαλερένγκα, τον πάστορα-ακτιβιστήσεντερ φορ Έιβιντ Άρνεβογκ (πρόσωπο υπαρκτό). Πάντως, μια νύχτα του 1988, μετά από μια σημαντική διάρρηξη ενός πασίγνωστου κοσμηματοπωλείου του κέντρου του Όσλο, ο Ένγκερ συλλαμβάνεται. Στο σπίτι του, εκτός από μεγάλο μέρος της λείας, βρίσκεται κρεμασμένος ένας πίνακας του γνωστότερου Νορβηγού ζωγράφου, του Έντβαρντ Μουνκ, το Βαμπίρ. Ο δαιμόνιος χαφ, λίγες εβδομάδες πριν, απλώς μπούκαρε από το παράθυρο του Μουσείου Μουνκ και το έκλεψε. Καταδικάζεται σε 3 χρόνια φυλακή. Θα βγει το 1992, θα προσπαθήσει να γυρίσει στο ποδόσφαιρο, σε χαμηλότερη κατηγορία, αλλά, όπως λέει κι ο ίδιος και θα συμφωνήσουμε: «Ήξερα πως δεν ήμουν ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του κόσμου· ως εγκληματίας, όμως, είχα μοναδικό ταλέντο. Είναι ο λόγος που αποφάσισα να αφοσιωθώ σε αυτή την καριέρα». 12 Φεβρουαρίου 1994. Ο φίλαθλος κόσμος, ειδικά στις σκανδιναβικές χώρες, παρακολουθεί μαγεμένος την τελετή έναρξης των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Λίλεχαμερ, στη Νορβηγία. Δύο μαυροφορεμένοι τύποι επωφελούνται από την εορταστική ανεμελιά, στήνουν μια σκάλα έξω από τον εξωτερικό τοίχο της Εθνικής Πινακοθήκης και μπουκάρουν από το παράθυρο -σας θυμίζει κάτι; Σε 60 δευτερόλεπτα και με φοβερή ευκολία καταφέρνουν να κλέψουν την Κραυγή, τον πασίγνωστο πίνακα του Μουνκ -για να είμαστε ακριβείς,
την πρώτη εκδοχή από τις πέντε που θα ζωγραφίσει καλλιτέχνης. Ο πίνακας, που σε μερικούς από μας θυμίζει το γνωστό meme με τον Καραγκούνη να θρηνεί για μια διαιτητική απόφαση, απεικονίζει μια ανθρώπινη φιγούρα πάνω σε μια γέφυρα, με την απελπισία να παραμορφώνει τα χαρακτηριστικά της. Η άνεση των διαρρηκτών είναι τόση που αφήνουν και ένα ευγενικό σημείωμα: «Ευχαριστούμε για τα χαλαρά μέτρα ασφαλείας». Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τους Ολυμπιακούς, η Κραυγή είχε μεταφερθεί στο ισόγειο, κάνοντας το έργο τους πιο εύκολο. Η κλοπή προκαλεί παγκόσμιο σκάνδαλο. Στη Νορβηγία κινητοποιείται όλος ο κρατικός μηχανισμός για να βρεθούν οι ένοχοι, ζητείται η συνεργασία της Σκότλαντ Γιαρντ, ενώ καλούνται και Βρετανοί ερευνητές με ειδίκευση στα έργα τέχνης. Μέσα στο χαμό, μια ανακοίνωση εμφανίζεται στη στήλη των κοινωνικών της εφημερίδας Dagbladet· ο παιχνιδιάρης Πολ Ένγκερ μοιράζεται το χαρμόσυνο νέο της γέννησης του παιδιού του: «Γεννήθηκε βγάζοντας μια Κραυγή!» Τρεις μήνες μετά συλλαμβάνεται, αυτός και οι συνεργοί του που αποπειράθηκαν να πουλήσουν τον πίνακα σε δύο δήθεν αγοραστές. Στην πραγματικότητα η αγοραπωλησία στήθηκε ακριβώς για να τους παγιδέψουν. Η Κραυγή είναι από τα έργα τέχνης που δύσκολα θα μπορούσαν να βρουν αγοραστή, ακριβώς επειδή είναι πασίγνωστα -στις λίστες με τους πιο φημισμένους πίνακες φιγουράρει συχνά στην πρώτη τριάδα. Φαίνεται ότι η εντολή για την κλοπή είχε δοθεί στον Ένγκερ από τους ηγέτες της Συμμορίας της Τβέιτα με μοναδικό σκοπό να δημιουργηθεί αντιπερισπασμός για μια σειρά διαρρήξεων σε τράπεζες και κοσμηματοπωλεία που ακολούθησαν. Παρόμοια πρακτική ακολουθήθηκε και σε μια άλλη κλοπή της Κραυγής, το 2005, με εμπλοκή πάλι μιας μεγάλης εγκληματικής οργάνωσης. Ο Ένγκερ ξαναπάει φυλακή. Εκεί θα ασχοληθεί και πάλι με την τέχνη, αλλά από άλλο μετερίζι: θα αρχίσει να ζωγραφίζει. Σε στιλ που θυμίζει τον Μουνκ και με τη γνωστή, υλιστική υπογραφή. Θα αποδράσει και θα αποπειραθεί να φύγει για τη Δανία, αλλά θα τον βρουν τη στιγμή που ετοιμαζόταν να μπει στο πλοίο. Τελικά θα αποφυλακιστεί κερδίζοντας την έφεση που υπέβαλε -οι ερευνητές που τον παγίδεψαν είχαν μπει στη Νορβηγία με ψεύτικα χαρτιά. Μετά την αποφυλάκισή του θα αποκτήσει σε δημοπρασία ένα έργο του Μουνκ, μια ανυπόγραφη λιθογραφία: «Είμαι πανευτυχής που έκανα δικό μου ένα έργο του μεγάλου μας ζωγράφου!» Θα συνεχίσει τη ζωή στην παρανομία και θα καταδικαστεί για πολύ ταπεινότερα αδικήματα, μεταξύ των οποίων η κλοπή μερικών ζευγαριών κάλτσες -τι ειρωνεία! Τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως πήρε κάπως τα πάνω του σε ό,τι αφορά τουλάχιστον την αξία της λείας του, γιατί η τεχνική του κάπως χειροτέρεψε (άφησε πίσω του το πορτοφόλι με την ταυτότητά του): τον βαραίνει μια κατηγορία για κλοπή 17 πινάκων από μια γκαλερί του Όσλο. Ανάμεσά τους πολλά έργα του διεθνώς γνωστού ποπ αρτ καλλιτέχνη Χαρίτον Πουσβάνγκερ. Η αγάπη της τέχνης είναι ακατανίκητη. Λέγεται ότι το Netflix ετοιμάζει μια σειρά για τη ζωή αυτού του φαντεζί ποδοσφαιριστή. Ανυπομονούμε να την παρακολουθήσουμε. Πηγή: sombrero.gr
16
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΒΗΜΑ | ΤΕΤΑΡΤΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
Η ΠΕΟ τίμησε τον Πάμπη Κυρίτση Μια όμορφη και συγκινητική εκδήλωση πραγματοποίησε το Γενικό Συμβούλιο της ΠΕΟ για να τιμήσει τον τέως Γενικό Γραμματέα της Ομοσπονδίας, Πάμπη Κυρίτση. Η εκδήλωση έγινε στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΠΕΟ στη Λευκωσία την περασμένη Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου. Ομιλήτρια ήταν η Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ Σωτηρούλα Χαραλάμπους, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτα Αιμιλιανίδου, ο Γενικός Γραμματέας της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας Γιώργος Μαυρίκος, ο πρόεδρος της DEV-IS Κοράλ Ασάμ, o Γενικός Γραμματέας ΣΕΚ Αντρέας Μάτσας, o Γενικός Γραμματέας της ΔΕΟΚ Ιωσήφ Αναστασίου, ο πρόεδρος της ΟΕΒ Αντώνης Αντωνίου και ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ Χριστόδουλος Αγκαστινιώτης. Ο τιμώμενος Πάμπης Κυρίτσης έκανε την αντιφώνηση. Η εκδήλωση διανθίστηκε με σύντομο μουσικό πρόγραμμα. Λεπτομέρειες από την εκδήλωση στην επόμενη έκδοση του Ε.Β.
Μόνο ηλεκτρονικά οι αιτήσεις για επίδομα ασθενείας Ξεκίνησε από τις 28 Φεβρουαρίου η ηλεκτρονική διαδικασία υποβολής αιτήσεων για επίδομα ασθενείας από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΤΚΑ) μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Cy-Login (Αριάδνη), γνωστής σαν κυβερνητική πύλη διαδικτύου. Για πρόσβαση στη πύλη αυτή χρειάζεται η δημιουργία προφίλ από τον κάθε εργαζόμενο, είτε μέσω του I banking της κάθε τράπεζας και δεν χρειάζεται ταυτοποίηση, είτε μέσω της Αριάδνης, αλλά χρειάζεται ταυτοποίηση στα Γραφεία Εξυπηρέτησης του Πολίτη με ραντεβού. Είναι κατανοητό ότι κάποιοι εργαζόμενοι ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην όλη διαδικασία, όμως δεν μπορεί να αλλάξει κάτι, παρά τα διαβήματα της ΠΕΟ, αφού η ηλεκτρονική διαδικασία είναι μέρος της προσπάθειας εκσυγχρονισμού της Δημόσιας Υπηρεσίας και της ταχύτερης εξυπηρέτησης των εργαζομένων. Υπολογίζεται ότι η πληρωμή των επιδομάτων με την ηλεκτρονική αίτηση θα ολοκληρώνεται το αργότερο εντός 30 ημερών από την αίτηση. Γι’ αυτό προτρέπονται οι εργαζόμενοι έγκαιρα να μεριμνήσουν για τη δημιουργία του σχετικού προφίλ, προκειμένου να αποφευχθεί αχρείαστη ταλαιπωρία σε τυχόν άδεια ασθενείας μετά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής αίτησης.
Χρονιά δυναμικών διεκδικήσεων για το Γραφείο Γυναικών της ΠΕΟ το 2022 Tο πρόγραμμα του Κεντρικού Γραφείου Γυναικών Εργατοϋπαλλήλων της ΠΕΟ για το 2022, στο οποίο περιλαμβάνεται η παγκύπρια εκστρατεία για την 8η του Μάρτη, το 10ο Παγκύπριο Συνέδριο του Γραφείου και ο εορτασμός των 70 χρόνων από την ίδρυσή του, συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, σε συνεδρία που πραγματοποιήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου. Στη συνεδρία παρευρέθηκε η Γ.Γ. της ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, η οποία τόνισε τη σημασία της λειτουργίας του Γραφείου Γυναικών και επαναβεβαίωσε τη στήριξη της ΠΕΟ σε όλα τα θέματα που αφορούν τις εργαζόμενες. Ενημέρωσε επίσης τα μέλη του Γραφείου για τα σοβαρά ζητήματα που βρίσκονται ενώπιον του Συνδικαλιστικού Κινήματος αυτή την περίοδο, όπως είναι ο κατώτατος μισθός, η τηλεργασία, η ακρίβεια κτλ. Από την πλευρά της η γραμματέας του Κεντρικού Γραφείου Γυναικών Εργατοϋπαλλήλων ΠΕΟ, Μαρίνα Κούκου, παρουσίασε το πρόγραμμα δράσης του το 2022, καθώς επίσης και τις προτεραιότητες που τίθενται. Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τα εργασιακά τόνισε τη σημασία των ρυθμισμένων όρων απασχόλησης μέσα από συλλογικές συμβάσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις και πώς συμβάλλουν θετικά στην επίτευξη της ισότητας και της βελτίωσης της θέσης της γυναίκας σε όλους τους τομείς. Αναφέρθηκε επίσης στις ευέλικτες μορφές απασχόλησης και τόνισε πως η τηλεργασία δεν πρέπει να γίνει ένας άλλος τρόπος εκμετάλλευσης της εργασίας και ιδιαίτερα της γυναίκας, εφόσον προτείνεται από διάφορα κέντρα ως
Στις 7 Ιουνίου το 10ο Παγκύπριο Συνέδριο του Γραφείου Γυναικών Εργατοϋπαλλήλων της ΠΕΟ η λύση στη συμφιλίωση επαγγελματικής με οικογενειακή ζωή. Σε ό,τι αφορά τη μείωση του χάσματος αμοιβών, επεσήμανε ότι αυτό έγινε εξαιτίας του ότι μειώθηκαν οι μισθοί των ανδρών κατά 7% από το 2012 και μετά και όχι επειδή αυξήθηκαν οι μισθοί των γυναικών και θα πρέπει να εργαστούμε για ποιοτική βελτίωση των αριθμών. Ενημέρωσε τα μέλη του Γραφείου για τις αλλαγές που έγιναν στον Νόμο περί προστασίας της Μητρότητας και ταυτόχρονα για τις διεκδικήσεις της ΠΕΟ, και σε ό,τι αφορά τον εν λόγω Νόμο αλλά και την πατρότητα και τη γονική άδεια. Η Μ. Κούκου αναφέρθηκε και στα κοινωνικά ζητήματα που μαστίζουν κυρίως τις γυναίκες και τις οικογένειες, όπως είναι η βία, η φτώχεια και η ακρίβεια και ενημέρωσε για τις θέσεις και τα διαβήματα της ΠΕΟ προς αυτή την κατεύθυνση. Σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες του Γραφείου Γυναικών, η γραμματέας ανέφερε πως η μεγάλη παγκύπρια εκστρατεία για την 8η του Μάρτη θα ξεκινήσει στις 2 του μήνα, ενώ προκηρύχθηκε ταυτόχρονα το 10ο Παγκύπριο Συνέδριο του Κεντρικού Γραφείου Γυναικών της ΠΕΟ, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 7 Ιουνίου 2022. Τέλος, η συνεδρία αποφάσισε όπως το δεύτερο εξάμηνο του 2022
πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις για εορτασμό των 70χρονων από την ίδρυσή του.
Παγκύπρια εκστρατεία για την 8η του Μάρτη
«H εκστρατεία της 8ης του Μάρτη θα πραγματοποιηθεί και φέτος υπό συνθήκες πανδημίας και αυστηρών υγειονομικών μέτρων, τα οποία θα πρέπει να λάβουμε υπόψη στον προγραμματισμό των δράσεών μας. Θα πρέπει να σημειώσουμε όμως ότι είναι σαφώς καλύτερη η κατάσταση από πέρσι και θα πρέπει να επιδιώξουμε μια ολοκληρωμένη και πετυχημένη εκστρατεία, μέσα από την οποία θα αναδείξουμε τα σημαντικά ζητήματα που έχουμε μπροστά μας», ανέφερε η γραμματέας του Κεντρικού Γραφείου Γυναικών της ΠΕΟ. Οι συνελεύσεις και οι επαφές στους χώρους εργασίας για την 8η του Μάρτη θα ξεκινήσουν στις 2 Μαρτίου και θα ολοκληρωθούν στις 9 Μαρτίου. Στις εργαζόμενες θα δοθεί ειδική έκδοση με τις νομοθεσίες που αφορούν την ισότητα και τις διάφορες κοινωνικές παροχές και παροχές από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Στις 8 Μαρτίου, στις 11 π.μ.-12 μ., προγραμματίζονται κοινές κινητοποιήσεις από όλες τις γυναικείες οργανώσεις με θέμα τη βία κατά των γυναικών και σε αυτές θα συμμετέχει το Γραφείο Γυναικών της ΠΕΟ. Σε ό,τι αφορά τις επαρχιακές εκδηλώσεις, θα πραγματοποιηθούν στην Πάφο στις 9 Μαρτίου, στη Λεμεσό στις 12 Μαρτίου, στη Λευκωσία στις 13 Μαρτίου και στη Λάρνακα στις 20 Μαρτίου.
Mε αισιοδοξία, καλή οργάνωση και ενότητα συνεχίζουμε τον αγώνα Δυναμικά στην πρώτη γραμμή του αγώνα για προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων θα συνεχίσουν να βρίσκονται τα στελέχη της ενοποιημένης Συντεχνίας Οικοδόμων, Μεταλλοτεχνιτών, Ηλεκτροτεχνιτών, Ξυλουργών, Μεταλλωρύχων και Γενικών Εργατών Κύπρου ΠΕΟ, τα οποία πραγματοποίησαν συνεδρία την Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου και εξέτασαν τα καθήκοντα που προκύπτουν από την καθημερινή τους δράση. Όπως τονίστηκε στη συνεδρία, τα στελέχη της Συντεχνίας θα δώσουν το επόμενο διάστημα ιδιαίτερο βάρος στην αξιοποίηση του Νόμου Περί εργοδοτουμένων στην Οικο-
Συνεδρία Συντεχνίας Οικοδόμων, Μεταλλοτεχνιτών, Ηλεκτροτεχνιτών, Ξυλουργών, Μεταλλωρύχων και Γενικών Εργατών Κύπρου ΠΕΟ δομική Βιομηχανία, Βασικοί Όροι Υπηρεσίας. Την ίδια στιγμή, αποφασίστηκε η συνέχιση και εντατικοποίηση της προσπάθειας για την απόκτηση επαγγελματικών προ-
σόντων για όλες τις ειδικότητες των εργαζομένων στον κλάδο των κατασκευών και η καλύτερη οργάνωση δουλειάς, ώστε να τεθεί φραγμός στις παραβιάσεις από μέρους των εργοδοτών, ιδιαίτερα σε έργα του Δημοσίου. Ο επαγγελματικός μηχανισμός της συντεχνίας εξέφρασε, επίσης, την αντίδρασή του στην προσπάθεια των εργοδοτών να εισαγάγουν εργατικό δυναμικό από τρίτες χώρες χωρίς να υπάρχει τέτοια ανάγκη και ιδιαίτερα όταν η απαίτηση αυτή πηγάζει από εργοδότες οι οποίοι παραβιάζουν κατάφωρα τις Συλλογικές Συμβάσεις και τις Εργατικές Νομοθεσίες.