VAN Jaarverslag 2009

Postbus 1074 | 2280 CB Rijswijk | Handelskade 49 | Rijswijk | T (070) 340 81 06 | F (070) 340 81 09

JAARVERSLAG 2009

TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJ EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOO NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EE BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN |

003_VAN_Jaarverslag_Omslag_424x297_fc.indd 1

19-05-10 14:40

JAARVERSLAG 2009

TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN |

003_VAN_Jaarverslag_Omslag_424x297_fc.indd 2

19-05-10 14:40

Jaarverslag VAN 2009

3

Inhoudsopgave 1. Personalia

4

2. Bericht van de Raad van Commissarissen

5

3. Directieverslag

7

4. Jaarrekening

19

Balans per 31 december 2009

20

Winst- en verliesrekening over 2009

22

Kasstroomoverzicht 2009

24

Toelichting

25

5. Overige gegevens

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 3

49

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

4

1. Personalia Raad van Commissarissen Chr.S.A. Schonewille, voorzitter C.J. Harland G.H.M. ten Brincke

Directie Mr L.A.A. Bechtold, voorzitter N.J.M. Barendse RA

Gedachte achter het VAN logo VAN scant de maatschappij op verzekeringstechnische uitdagingen.

De missie van VAN is om altijd en overal op zoek te blijven naar verzekeringsoplossingen voor die gebieden waar die niet of niet in voldoende mate wordt geboden. VAN ziet het als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om ongewenste vormen

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 4

van onverzekerbaarheid uit te bannen. In het logo hebben we dat visueel vertaald naar een gestileerde radar, waarbij de meest uiteenlopende risico’s in kaart zijn gebracht; de witte, uitgespaarde vlakken staan symbool voor nog onverzekerbare risico´s.

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

5

2. Bericht van de Raad van Commissarissen Samenstelling van de Raad van Commissarissen De samenstelling van de Raad van Commissarissen is in het verslagjaar ongewijzigd gebleven.

Vergaderingen van de Raad van Commissarissen In het verslagjaar kwam de Raad van Commissarissen driemaal bijeen voor een gewone vergadering. De directie was bij deze vergaderingen aanwezig. In de vergaderingen werden onder ander behandeld het jaarverslag over 2008, het accountantsrapport over 2008, het jaarrapport van de complianceofficer, de tussentijdse cijfers, beleggingsbeleid, Solvency II en begroting 2010.

De Raad heeft in het verslagjaar bijzondere aandacht besteed aan de wijze waarop het bestuur van de vennootschap is ingericht en aan de herbevestiging van de strategische uitgangspunten, zoals die door de directie zijn geformuleerd.

Gezien de omvang van de organisatie kent de VAN geen afzonderlijke audit-commissie. De Raad van Commissarissen heet de taken van een audit commissie zelf uitgevoerd. De Raad van Commissarissen heeft gedurende het boekjaar de beloning van de directie vastgesteld alsmede de directie beoordeeld op hun taakuitoefening.

Jaarrekening De Raad van Commissarissen heeft de jaarrekening 2009 in de vergadering van 6 mei 2010 besproken. Op grond van eigen onderzoek en de verklaring van de accountant, het kantoor KPMG Accountants N.V. dat de jaarrekening heeft gecontroleerd, is de jaarrekening door ons goedgekeurd. Het voorstel van de directie met betrekking tot de resultaatbestemming wordt door de Raad overgenomen. Wij adviseren de Algemene Vergadering van Aandeelhouders de jaarrekening conform de opstelling van de directie vast te stellen.

De Raad is de directie en medewerkers erkentelijk voor de behaalde resultaten, waarbij benadrukt wordt dat de Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. (VAN) mede beoordeeld dient te worden naar de wijze waarop de vennootschap zich kwijt van haar maatschappelijke taken. De Raad constateert met tevredenheid dat de VAN in die zin steeds beter zichtbaar wordt, terwijl dat gebeurt met inachtneming van de eisen die aan een verzekeringsmaatschappij door wet en gebruik worden gesteld.

Rijswijk, 6 mei 2010

Chr.S.A. Schonewille, voorzitter C.J. Harland G.H.M. ten Brincke

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 5

19-05-10 14:46

Woordmerk en lettertype VAN Voor het woordmerk is gekozen voor een moderne, schreefloze letter. De geometrische vormen van het lettertype zorgen voor een stabiele en krachtige uitstraling.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 6

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

7

3. Directieverslag Algemeen Het kan u bij het ter hand nemen van dit jaarverslag niet ontgaan zijn dat de Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. (VAN) een nieuw logo introduceert. Wellicht is het niet zo gebruikelijk om hiervoor het jaarverslag als medium aan te wenden, maar wij achten de omstandigheden zo bijzonder dat daarin de rechtvaardiging te vinden moet zijn.

De verzekeringsmarkt gaat gebukt onder een crisis die zijn reputatie in ernstige mate geschaad heeft. Voor een deel in samenhang met de wereldwijde financiële crisis, voor een ander deel uitsluitend het gevolg van het eigen acteren.

De markt ontbeert de transparantie die noodzakelijk is om, als het om vertrouwen gaat, een stevig fundament bij klanten te leggen.

Het gaat in de publiciteit over woekerpolissen en woekerpensioenen, over de perverse prikkels die van het provisiestelsel zouden uitgaan en over producten, waar dienst en dienstverlening bedoeld zouden moeten worden.

De noodzaak en de behoefte om snel met oplossingen te komen om deze crisis te lijf te gaan is zo groot dat de meer principiële discussie over vraagstukken die het imago van de verzekeringsbranche beïnvloeden dreigt te worden ondergesneeuwd. Als we als markt niet oppassen, zijn we vooral bezig met symptoombestrijding.

‘Goed omgaan met risico’s in financiële instellingen vereist gigantische cultuuromslag’ kopt het Financieele Dagblad van 26 februari 2010 boven een bijdrage van Isabelle Maignan, hoogleraar Compliance aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en senior toezichthouder bij de AFM. De verzekeringssector zal grondig en diep in de organisatie moeten ingrijpen om zo’n cultuuromslag te realiseren.

De verzekeringsmarkt moet antwoorden vinden op fundamentele vraagstukken die van invloed zijn op de samenleving, zoals waar de grens getrokken wordt tussen acceptatievrijheid en discriminatie of welke informatie een klant moet hebben, opdat hij een afgewogen keuze kan maken.

De reputatieproblemen van de verzekeringsmarkt blijven echter niet beperkt tot de rol van verzekeraars in de kredietcrisis. De VAN heeft enige jaren geleden de keuze gemaakt zich op een ander aspect van het imago van de verzekeringsbedrijfstak te concentreren: haar maatschappelijke taak om voor verzekeringsoplossingen te zorgen, ook als dat niet eenvoudig is. Van tijd tot tijd blijkt sprake van een behoefte aan een verzekering die niet door verzekeraars wordt aangeboden, soms in het geheel niet, soms niet aangepast aan de specifieke situatie van een speciale doelgroep.

Als een dergelijke situatie van onverzekerbaarheid tot een maatschappelijk ongewenste situatie leidt, wil de VAN voorzien in het geconstateerde hiaat. Dat kan door voor extreem hoge risico’s dekkingscapaciteit te organiseren en het management te voeren over aldus gevormde ‘poolachtige’ constructies, zoals de Atoompool en de Nederlandse Herverzekeringmaatschappij voor Terrorismeschaden. Dat kan ook door het aanbieden van kennis, al dan niet in combinatie met een verzekering, op heel specifieke dekkingsvraagstukken, zoals de verzekering van milieurisico’s (Nederlandse Milieupool) of van de beroepsaansprakelijkheid van financieel dienstverleners en makelaars o.z. (Bavam), waaraan wij het voorgaande jaar in het jaarverslag aandacht besteedden.

En dat kan ten slotte ook door verzekeringsoplossingen te creëren, vaak afgestemd op de behoeften van speciale doelgroepen (Rialto). Voorbeelden hiervan zijn de autoverzekeringen voor particulieren met een hogere schadefrequentie en de verzekeringen voor woonwagenbewoners, waarop twee jaar geleden in het jaarverslag nog nader werd ingegaan.

De missie van de VAN, het actief op zoek zijn naar en tegengaan van situaties van maatschappelijk ongewenste onverzekerbaarheid, hebben wij geprobeerd tot uiting te brengen in het nieuwe logo. Daar wordt in de kaders meer over verteld.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 7

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

8

Resultaten In het verslagjaar nam de omzet met bijna 9% af in vergelijking tot 2008 (€ 21,0 miljoen t.o.v. € 22,9 miljoen). In belangrijke mate is dit een gevolg van de kredietcrisis, die bij klanten (op het gebied van beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen) van de VAN tot lagere omzetten heeft geleid. Ook ondervonden wij hinder van de felle concurrentie tussen nieuwe internetverzekeraars die zich vooral op de markt voor autoverzekeringen stortten. Hun strijd is er boven alles een om marktaandeel, waarbij de aandacht voor traditionele acceptatiecriteria vooralsnog naar het tweede plan lijkt te zijn verschoven.

Naast de lagere omzet werd het resultaat in hoge mate beïnvloed door de negatieve ontwikkeling van de schadelast.

De brutoschadelast steeg van € 5,2 miljoen over 2008 naar € 11,7 miljoen over 2009. Deze toename kwam voor € 1,1 miljoen door hogere schadeuitkeringen in 2009 ten opzichte van 2008. De resterende toename van de bruto schadelast ad € 5,4 miljoen lag in een toename van de bruto voorziening voor te betalen schade. Deze toename laat zich voornamelijk verklaren door enerzijds een aantal grote schaden op het gebied van beroepsaanspakelijkheid en anderzijds doordat in 2008 op het gebied van motorrijtuigverzekeringen een grote vrijval kon worden gerealiseerd.

De toename van de bruto schadelast werd slechts voor een deel opgevangen door een stijging van het aandeel herverzekeraars in de schadelast van € 0,7 miljoen naar € 2,2 miljoen. Per saldo steeg de netto schadelast met € 4,9 miljoen naar € 9,5 miljoen. De ontwikkelingen per branche zijn opgenomen in de jaarrekening.

De bedrijfskosten namen met bijna 15% toe tot € 7,2 miljoen. Binnen de bedrijfskosten stegen de personeelskosten met 13% als gevolg van incidentele kosten uit hoofde van ontslagvergoedingen en projectkosten voor een nieuw beloningssysteem. Daarnaast daalde de opbrengst uit provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars. Deze daling werd enerzijds veroorzaakt door lagere geboekte premie maar anderzijds door verlaging van het aandeel van herverzekeraars in met name het risico voor beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen.

De resultaten op beleggingen vertoonden na het moeilijke crisisjaar 2008 een onmiskenbare verbetering. Werd in dat jaar per saldo nog een verlies van € 1,8 miljoen getoond, in het verslagjaar is dat omgebogen in een positief resultaat van per saldo € 4,7 miljoen.

Het uiteindelijke resultaat voor belastingen nam af van € 4,0 miljoen in 2008 tot € 3,8 miljoen in het verslagjaar.

Solvabiliteit De VAN acht een solvabiliteit van 300% van de wettelijk vereiste marge gewenst. Ultimo 2009 bedroeg deze marge 373% (2008: 323%). Alhoewel het eigen vermogen hiermee de interne solvabiliteitsmarge ruim overstijgt is, in het kader van de naar verwachting onder Solvency II hogere solvabiliteitseisen, de nettowinst aan het eigen vermogen toegevoegd.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 8

19-05-10 14:46

Kleurkeuze VAN Na een zeer uitgebreid kleuronderzoek, waarvan enkele resultaten hiernaast te zien zijn, is uiteindelijk gekozen voor cyaan, donkerblauw en oranje. Hierbij benadrukken cyaan en donkerblauw de zakelijke kant, terwijl oranje de innovatieve eigenschap weergeeft.

VAN Cyaan

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 9

VAN Blauw

VAN Oranje

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

10

Diapositief logo VAN Naast een full color logo voor al het papieren drukwerk, en een pantone-variant voor alternatief drukwerk, is er ook een transparante, ‘diapositieve’ versie van het logo ontwikkeld.

Deze integreert probleemloos in de achtergrond waarop hij geplaatst wordt.

Organisatiestructuur De VAN biedt verzekeringsoplossingen die naar de aard of de omvang van het te verzekeren risico niet of nauwelijks door de reguliere Nederlandse verzekeringsmarkt worden aangeboden. Daarbij beperkt de VAN haar aanbod tot die schadeverzekeringsbehoeften waaraan een maatschappelijke noodzaak bestaat.

De structuur van de organisatie is weergegeven in het onderstaande schema

Algemene Vergadering van Aandeelhouders

Raad van Commissarissen

VAN

Rialto Verzekeringen

Bestuur

Raad van Commissarissen

Raad van Commissarissen

NMP

Atoompool

NHT

Managementcontracten

BAVAM

Door de VAN wordt haar rol ingevuld door de labels BAVAM (gericht op de beroepsaansprakelijkheid van assurantietussenpersonen en makelaars o.z.) en Rialto Verzekeringen (gericht op verzekeringsoplossingen voor met name particulieren op het gebied van motorrijtuigen, brand en aansprakelijkheid).

Daarnaast vervult de VAN ook de rol als manager van een aantal pools ten behoeve van de gehele verzekeringsmarkt.

De pools die door de VAN worden beheerd zijn: Nederlandse Milieupool (NMP), Atoompool en de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. (NHT).

VAN, Stichting Waarborgfonds Motorverkeer en Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars hebben hun facilitaire diensten ondergebracht in Coöperatieve Vereniging 3P Services u.a. (3P Services). Door 3P Services worden diensten verleend in het kader van huisvesting, ICT, Compliance, Fraudebestrijding, Financiën, P&O en Secretariaat. Het bestuur van 3P Services wordt gevormd door de directie van de leden.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 10

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

11

Bavam Bavam verzekert de beroepsaansprakelijkheid van financieel adviseurs en makelaars o.z. Beide doelgroepen verkeren al enige jaren in zwaar weer. De kredietcrisis veroorzaakte een forse terugloop in de markt voor onroerende zaken en daarmee ook in de bemiddeling bij hypotheken. Affaires als de woekerpolissen ondermijnden het vertrouwen in de financiële markten verder.

Voor Bavam betekende dit een verlies aan premie-inkomen, omdat het tarief voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen gerelateerd is aan de – lagere – omzet van de verzekerden. Daarnaast is Bavam als aansprakelijkheidsverzekeraar van leden van de beroepsgroep financieel adviseurs betrokken op de rol van haar klanten in affaires als de woekerpolisdossiers. Van tijd tot tijd wordt er onder andere in de pers immers op gewezen dat niet alleen verzekeraars, maar ook de financieel adviseurs een verwijt te maken zou zijn met betrekking tot een advies, dat tot teleurstellingen in de verwachtingen van klanten heeft geleid. In een incidenteel geval is het zeer wel mogelijk dat een adviseur zijn verplichtingen jegens zijn klant heeft veronachtzaamd en een onverantwoord advies heeft gegeven. In het algemeen echter is de discussie over de kosten van de verzekering en de gewekte verwachtingen er een tussen de aanbieder en de klant. De financieel adviseur moest het doen met dezelfde informatie waar ook zijn klant over kon beschikken, informatie die destijds niemand op het spoor gezet heeft dat er iets niet in orde zou kunnen zijn.

Wij volgen de ontwikkelingen in de woekerpolisdossiers op de voet, maar zien in de ontwikkelingen in deze dossiers geen aanleiding tot het nemen van maatregelen. Daarbij komt nog dat de VAN eerst sinds 2007 als risicodrager op de polissen betrokken is en eventuele claims voor het overgrote deel van oudere datum zijn.

Bavam heeft in het verslagjaar nog meer nadruk gelegd op haar adviesfunctie ten behoeve van haar klanten. Financiële dienstverleners en makelaars o.z. blijken, mede onder invloed van de economische omstandigheden en de toenemende regeldruk, meer en meer behoefte te hebben aan een sparring partner om ideeën te kunnen toetsen. Steeds vaker ook leidt dit tot maatwerkoplossingen.

Ter verdere verbetering van de communicatie met de klanten is de vertrouwde Bavam Balans, een papieren periodiek waarin aandacht gegeven werd aan de klant en zijn beroepsmatige risico’s, vervangen door een digitale Nieuwsbrief.

Daarmee wordt zowel de slagvaardigheid in de communicatie verbeterd, als een hogere mate van interactiviteit bereikt.

Als uitvloeisel van de adviesfunctie van Bavam is ook een actie op touw gezet om de verzekerde bedragen meer in lijn te brengen met de veranderde risico-inschatting. Voor kleine en middelgrote kantoren waar financiële adviesdiensten worden aangeboden achten wij een limiet van € 2,5 miljoen. meer gewenst, dan de door de wetgever voorgeschreven minimum van € 1,1 miljoen.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 11

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

12

Woordmerk VAN Naast de volledig uitgeschreven versie van het logo, is er ook een verkorte variant ontwikkeld.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 12

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

13

Rialto De missie van de VAN is het bieden van verzekeringsoplossingen waar dat voor de reguliere verzekeringsmarkt kennelijk een probleem vormt. In de sfeer van particuliere schaderisico’s wordt dit gedaan onder de merknaam Rialto Verzekeringen.

Van oudsher werden in de particuliere markt vooral motorrijtuigverzekeringen aangeboden – Rialto is een voortzetting van de verzekeringsmaatschappij Terminus die bij de introductie van de Wet Aansprakelijkheid Motorrijtuigen werd opgericht om problematische vraagstukken met betrekking tot de verzekering van motorrijtuigen op te lossen.

Inmiddels biedt Rialto een breder scala aan particuliere schadeverzekeringen aan, waaronder aansprakelijkheidsen brandverzekeringen. Meer en meer wordt op verzoek van klanten overgegaan tot het bieden van pakketachtige oplossingen, waarbij meerdere verzekeringen tezamen het volledige risico afdekken. Vaak betreft dat maatwerkoplossingen ten behoeve van de specifieke risico’s van kleine aantallen verzekerden. Dit stelt hoge eisen aan de risicokennis van onze medewerkers en aan de toepassing van – geautomatiseerde – systemen.

De VAN is – mede in het kader van algemene, door het Verbond van Verzekeraars gestimuleerde, verbeterprocessen – ook doende de relatie met de verzekerde verder te verbeteren. Zo werden in het verslagjaar alle particuliere verzekeringen aangepast, waarbij de contractsduur uit de voorwaarden is geschrapt. De verzekering is nu op ieder gewenst moment opzegbaar, met inachtneming van een opzegtermijn van een maand. Ook wordt nu de klant de mogelijkheid geboden om de premie in maandelijkse termijnen te betalen via een systeem van automatische incasso.

Op zich niet zo bijzonder, tenzij men zich realiseert dat verhoudingsgewijs een groot deel van de klanten van Rialto juist klant zijn als gevolg van een problematisch betalingsgedrag.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 13

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

14

Nederlandse Milieupool (NMP) De verzekering tegen de gevolgen van milieuschaden werd ruim 25 jaar geleden in de Nederlandse markt geĂŻntroduceerd.

Aanvankelijk als een verzekering ter dekking van de aansprakelijkheid, maar ruim tien jaar geleden toch vooral als een zogenaamde first party dekking. De verzekering biedt daarmee dekking voor de schade van bodemverontreiniging van het terrein van de verzekerde.

De markt voor milieuschadeverzekeringen ontwikkelt zich langzaam. Enerzijds is de regelgeving ter voorkoming van milieuschade in Nederland verstrekkend en professioneel, waardoor de kans op verontreiniging sterk is gereduceerd.

Anderzijds is de risicoperceptie bij de doelgroep, mogelijk mede als gevolg van de uitgebreide regelgeving, nog niet overal in voldoende mate aanwezig.

Binnen de Nederlandse Milieupool wordt een tweetal activiteiten uitgevoerd. Ten behoeve van een kleine groep verzekeraars wordt NMP II, een voortzetting van NMP I in afgeslankte vorm, uitgevoerd. NMP II is een herverzekeringspool op basis van een quota share constructie, waarin de VAN als risicodrager zelf een aandeel heeft. Het premievolume van de pool bedraagt ruim â‚Ź 500.000 met een jaarlijkse groei van ongeveer 10%.

De VAN exploiteert ook het Kenniscentrum Milieuverzekeringen, dat onder meer verzekeraars adviseert over verzekeringstechnische aspecten van de acceptatie van en schadebehandeling bij milieuschadeverzekeringen. In 2010 dienen oplossingen te komen voor de nieuwe aansprakelijkheden die voortvloeien uit de Europese Richtlijn Milieuaansprakelijkheid.

Het Kenniscentrum speelt daarin een prominente rol, onder meer in het overleg met andere Europese milieupools en met herverzekeraars.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 14

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

15

Atoompool De Atoompool is een samenwerkingsverband van een groot aantal Nederlandse verzekeringsmaatschappijen die dekkingscapaciteit voor de verzekering van nucleaire risico’s in de pool hebben samengebracht. In eerste instantie is dit bedoeld voor de verzekering van nucleaire risico’s in Nederland, zowel de objecten als de aansprakelijkheid, die geregeld is bij de Wet aansprakelijkheid bij kernongevallen (WAKO). Op basis van een zekere mate van reciprociteit worden in een internationaal pooling verband ook aandelen genomen in buitenlandse risico’s, waarmee de pools een werkbaar systeem van risicospreiding bereiken.

De markt voor de verzekering van kernrisico’s is groeiende. Zo is in het Verdrag van Parijs enige jaren geleden de limiet voor de aansprakelijkheid van ongelukken met kerncentrales fors opgetrokken (van € 340 miljoen nu naar € 700 miljoen straks). Het verdrag is nog niet door alle lidstaten geratificeerd, hetgeen een voorwaarde is voor inwerkingtreding.

Vooruitlopend op de wetswijziging is de capaciteit van de Atoompool al verruimd.

In Azië, maar ook in Rusland worden in hoog tempo nieuwe kerncentrales gebouwd om te kunnen blijven voorzien in de snel toenemende vraag naar energie. Mondiaal wordt kernenergie inmiddels meer en meer gezien als een van de middelen om aan de vraag naar energie te kunnen blijven voldoen, terwijl tegelijkertijd internationale afspraken over de reductie van de CO2 gehaald kunnen worden. In de Verenigde Staten en in Groot Brittannië is inmiddels besloten tot de bouw van nieuwe centrales en verwacht mag worden dat de discussie elders, waaronder in Nederland, tot nadere besluitvorming zal leiden.

In Nederland wordt de planvorming rond de bouw van een nieuwe onderzoeksreactor in Petten op afzienbare termijn afgerond. De Atoompool is actief betrokken bij de vraagstukken met betrekking tot de verzekering van dit grootschalige bouwproject en zal dit naar verwachting ook zijn tijdens de bouwfase.

In nauwe samenwerking met het Waarborgfonds Motorverkeer is een stelsel ontwikkeld dat massale schademeldingen bij grotere kernongevallen in goede banen kan leiden.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 15

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

16

Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden (NHT) In het verslagjaar is in opdracht van de NHT door het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement (COT) onderzoek gedaan naar de voor de Nederlandse situatie relevante ontwikkelingen van het terrorismerisico en de betekenis ervan voor de verzekering. Een van de belangrijkste conclusies van de rapportage van het COT was dat de herverzekeringscapaciteit die via de NHT aan de Nederlandse markt geboden wordt, in het licht van de waargenomen ontwikkelingen onverminderd als adequaat beschouwd kan worden.

Tegen de achtergrond van de kredietcrisis is besloten voor de retrocessie van de NHT te kiezen voor een verdergaande spreiding van het risico over meerdere herverzekeraars. De twee leidende herverzekeraars hebben nu nog een aandeel van 15%.

De infrastructuur die de VAN ontwikkeld heeft ten behoeve van de NHT is wellicht ook bruikbaar voor andere marktbrede samenwerkingsverbanden. In concreto wordt nu gestudeerd op de mogelijkheid het schademeldingsysteem ook toegankelijk te maken in geval van andere calamiteiten waar de verzekeringsmarkt mee kan worden geconfronteerd.

Defenitieve logo’s VAN De twee uiteindelijke varianten van het logo, zoals zij voortaan gebruikt zullen worden.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 16

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

17

Beheerste bedrijfsvoering De kredietcrisis en het geschonden vertrouwen in de financiële markten veroorzaken een stortvloed aan maatregelen om de continuïteit van ondernemingen en de kwaliteit van de financiële dienstverlening te verbeteren.

De VAN kadert de door haar te nemen maatregelen in vijf categorieën: integriteit, compliance, fraudebestrijding, risicomanagement en corporate governance. De directie heeft bij de invoering van maatregelen op deze terreinen twee doelstellingen: iedere maatregel in het kader van verbetering van de beheersing van de bedrijfsvoering dient in de organisatie geïntegreerd te worden. Iedereen draagt op zijn of haar niveau verantwoordelijkheid voor de beheersing van bedrijfsprocessen en procedures. Rapportage geschiedt in de lijn, centraal wordt dit proces gefaciliteerd, gecoördineerd en gecontroleerd; • iedere maatregel dient uitgevoerd te worden tegen de achtergrond van een evenwichtige verdeling van de belangen van alle stakeholders.

In het verslagjaar werd een audit uitgevoerd (onder regie van het Verbond van Verzekeraars) op de maatregelen die de VAN heeft genomen ter bestrijding van externe fraude. De VAN verkreeg een kwalificatie in de hoogste categorie.

•

Risicomanagement Onderdeel van de op de Wft gebaseerde regels ten aanzien van een integere bedrijfsvoering binnen het verzekeringsbedrijf is het bewaken van de risico’s die voortvloeien uit de activiteiten van de onderneming.

Risicomanagement is het met een vaste frequentie uitvoeren van een analyse van de risico’s van de onderneming, het daarop treffen van beheersmaatregelen en periodieke rapportage over de effectiviteit van de beheersingsmaatregelen.

In 2008 heeft VAN op grond van deze richtlijnen de ondernemingsrisico’s in kaart gebracht. Dat is gebeurd aan de hand van het door de Nederlandse Bank opgestelde FIRM (Financiële Instellingen Risicoanalyse Methode) protocol. Deze analyse is in het boekjaar besproken met de Raad van Commissarissen en in het boekjaar verder aangevuld. In de analyse wordt onderscheid gemaakt tussen financiële en niet-financiële risico’s. Bij de presentatie in dit jaarverslag van de jaarrekening wordt nader ingegaan op de financiële risico’s. De VAN onderkent ook de volgende niet-financiële risico’s die van wezenlijke invloed kunnen zijn op de bedrijfsresultaten, het vermogen en de reputatie van de onderneming: •

•

•

medewerkers De VAN kent een klein team van enthousiaste medewerkers. Van hen wordt verwacht dat zij in staat zijn adequaat in te spelen op ontwikkelingen in de risico’s van onze doelgroepen en kennis te vergaren indien zich nieuwe risico’s aandienen. Daartoe wordt veel aandacht aan training en opleiding gegeven. Gezien de omvang van het team blijft de onderneming echter kwetsbaar voor – tijdelijk – verlies van kennis als gevolg van het wegvallen van medewerkers die een sleutelpositie in de onderneming innemen. Dergelijk verlies kan gevolgen hebben voor de reputatie van de onderneming en de bedrijfsresultaten; informatietechnologie IT-systemen en –processen zijn bedoeld voor het verwerken van transacties en zo ontworpen dat de kans op storingen, fraude, beveiligingslekken en fouten zoveel mogelijk wordt beperkt. Beperkende maatregelen zijn ook getroffen in de vorm van een calamiteitenplan en uitwijkfaciliteiten. Indien zich toch een calamiteit voordoet kan dit invloed hebben op de resultaten en het imago van de VAN. Juridische procedures De VAN loopt risico´s als gevolg van juridische procedures in verband met haar activiteiten als verzekeraar, als manager van andere rechtspersonen, als werkgever en als belastingbetaler. De verzekeringsbranche krijgt de laatste jaren steeds vaker te maken met juridische procedures. Het is moeilijk om de gevolgen van een rechtszaak of een collectieve procedure in te schatten of te kwantificeren. Op dit moment lopen er geen juridische procedures tegen de VAN.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 17

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

18

Medewerkers De directie is de medewerkers erkentelijk voor de getoonde inzet en professionaliteit. Tegelijkertijd realiseren wij ons dat de komende jaren nog veel van onze medewerkers gevraagd zal worden. Op tal van terreinen vervult de VAN de functie van kenniscentrum, vaak wordt van ons ook verlangd om met een pioniersmentaliteit voor de verzekeringsmarkt onontgonnen gebied te ontwikkelen. Dat vergt van medewerkers een hoge mate van maatschappelijke betrokkenheid, naast specialistische kennis verkregen door opleiding en ervaring.

Om een grotere betrokkenheid en inzet van medewerkers te bevorderen is in het verslagjaar zowel een op de VAN toegesneden assessment procedure ontwikkeld, als een nieuw beoordelings- en beloningsysteem. In de assessments, die worden afgenomen bij externe kandidaten voor iedere functie en bij interne kandidaten voor zwaardere functies, wordt naast de kwaliteiten voor de specifieke functie ook getoetst op algemene, voor de VAN wezenlijke competenties en de ontwikkelbaarheid daarvan. In het systeem van beoordeling en beloning is veel ruimte om prestaties en competentieontwikkeling te stimuleren en te belonen. Individuele prestatiebeloningen zijn beperkt tot 4% van het salaris, waarmee een redelijke verhouding blijft bestaan ten opzichte van andere beloningscomponenten.

Vooruitzichten De gevolgen van de kredietcrisis zullen in de financiële markt nog lang te zien zijn, ook al lijkt het her en der al weer ‘business as usual’. Het vertrouwen van de consument is – te – zwaar op de proef gesteld en er zal fundamenteel vernieuwd en veranderd moeten worden. Het gevaar blijft dat de aanbodzijde, zoals dat voorheen al het geval was, blijft uitmaken wat goed is voor de klant. De discussie over de beloning van de financieel adviseur draagt daar bijvoorbeeld wel de kenmerken van. Als wij in het begin van dit verslag spraken van de ‘gigantische cultuuromslag’ die in deze markt nodig is, dan gaat het om dit soort zaken.

Wij verwachten dat de omzet van de VAN onder druk zal blijven staan. Deels als gevolg van de kredietcrisis, die, zoals eerder aangegeven, met name op de ontwikkeling van de portefeuille van de Bavam nog een na-ijlend negatief effect zal hebben.

Met betrekking tot de te verwachten resultaten blijft elke uitspraak er een die alleen in alle voorzichtigheid gedaan kan worden. Er zijn geen gronden om aan te nemen dat er majeure veranderingen in de resultaten zullen optreden.

Wel verwachten wij een herstel van de verzekeringstechnische resultaten, maar anderszins dient na dit hele mooie beleggingsjaar ook rekening gehouden te worden met wat mindere resultaten op beleggingen.

Rijswijk, 6 mei 2010

L.A.A. Bechtold, voorzitter N.J.M. Barendse

JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | ENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREK NING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKE JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING |

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 18

19-05-10 14:46

4. Jaarrekening

RREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAA G | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENI | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENIN RREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAA RREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING | JAARREKENING |

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 19

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

20

Balans per 31 december 2009 (x â‚Ź 1.000) Na voorstel tot resultaatbestemming 31 december 2009

31 december 2008

ACTIVA Beleggingen Andere deelnemingen Overige financiĂŤle beleggingen Depots bij verzekeraars

59

59

46.792

46.768

71

40 46.922

46.867

Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering

1.206

1.663

Vorderingen uit herverzekering

744

67

Vennootschapsbelasting

963

0

1.025

1.526

Overige vorderingen

3.938

3.256

Overige activa MateriĂŤle vaste activa Liquide middelen

304

263

2.122

742 2.426

1.005

Overlopende activa Lopende rente Overige overlopende activa

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 20

525

589

44

4 569

593

53.855

51.721

19-05-10 14:46

31 december 2009

Jaarverslag VAN 2009

21

31 december 2008

PASSIVA Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Herwaarderingsreserve Overige reserves Onverdeelde winst

3.019

3.019

529

555

15.130

15.070

2.972

60 21.650

18.704

Technische voorzieningen Voor niet-verdiende premies - bruto - herverzekeringsdeel

1.742

2.162

-320

-269 1.422

1.893

Voor te betalen schaden - bruto - herverzekeringsdeel

61.540

59.612

-39.312

-41.372 22.228

18.240

Voorzieningen Voor pensioenen

18

26

Voor belastingen

744

319

Depots van herverzekeraars

762

345

1.715

2.211

Schulden Schulden uit directe verzekering Schulden uit herverzekering Overige schulden

Overlopende passiva

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 21

47

88

715

1.315

2.367

6.439 3.129

7.842

2.949

2.486

53.855

51.721

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

22

Winst- en verliesrekening over 2009 (x € 1.000) 2009

2008

TECHNISCHE REKENING SCHADEVERZEKERING Verdiende premies eigen rekening Brutopremies

20.956

22.930

Uitgaande herverzekeringspremies

-7.061

-7.923

420

348

51

-2

Wijziging voorziening niet-verdiende premies eigen rekening - bruto - aandeel herverzekeraars

14.366

15.353

Toegerekende opbrengst uit beleggingen

1.934

-710

Overige technische baten eigen rekening

1.379

1.345

Schaden eigen rekening Bruto Aandeel herverzekeraars

-9.742

-8.587

4.252

4.323

Wijziging voorziening voor te betalen schaden - bruto

-1.928

3.376

- aandeel herverzekeraars

-2.060

-3.661 -9.478

-4.549

Bedrijfskosten Acquisitiekosten Wijziging overlopende acquisitiekosten Beheers- en personeelskosten Provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars

-1.673

-1.878

-89

-106

-6.646

-5.864

1.268

1.549 -7.140

-6.299

1.061

5.140

Resultaat technische rekening schadeverzekering

1.061

5.140

Opbrengsten uit beleggingen

2.334

2.318

Resultaat technische rekening schadeverzekering

Niet technische rekening

Gerealiseerd resultaat beleggingen

1.109

0

Niet-gerealiseerd resultaat uit beleggingen

1.279

-3.749

-71

-406

-1.934

710

3.778

4.013

-806

-953

2.972

3.060

Beleggingslasten Toegerekende opbrengsten uit beleggingen overgeboekt naar technische rekening schadeverzekering Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat na belastingen

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 22

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

23

Overzicht totaalresultaat (x â‚Ź 1.000)

Resultaat na belastingen Herwaardering beleggingen Resultaat technische rekening schadeverzekering

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 23

2009

2008

2.972

3.060

-26

-303

2.946

2.757

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

24

Kasstroomoverzicht 2009 (x â‚Ź 1.000) 2009

2008

Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat na belastingen

2.972

3.060

-2.374

4.264

-26

-303

Aanpassingen voor: Koersresultaat beleggingen Mutatie herwaarderingsreserve Mutatie technische voorzieningen eigen rekening Mutatie voorzieningen Mutatie depots van herverzekeraars Afschrijving bedrijfsmiddelen Mutatie kortlopende schulden Mutatie overlopende passiva Mutatie vorderingen Mutatie overlopende activa

3.517

-61

417

-308

-496

1.066

74

100

-1.713

-5.102

463

348

-682

283

24

26

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

2.176

3.373

Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en aankopen - Overige beleggingen - depots van verzekeraars - MateriĂŤle vaste activa

-20.401

-79.725

-31 -115

-196

22.751

75.625

Desinvesteringen, aflossingen en verkopen - Deelnemingen - Overige beleggingen - depots van verzekeraars

125

- MateriĂŤle vaste activa

23

Totaal kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten

2.204

-4.148

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Betaalde dividenden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

Mutatie liquide middelen Stand liquide middelen per 1 januari Stand liquide middelen per 31 december

-3.000

-3.000

-

1.380

-775

742

1.517

2.122

742

De mutatie in de kortlopende schulden zoals opgenomen in het kasstoomoverzicht sluit niet aan met de mutatie zoals zichtbaar vanuit de balans. De mutatie van de schuld als gevolg van de uitkering van dividend is afzonderlijk verantwoord onder kasstoom uit financieringsactiviteiten.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 24

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

25

Toelichting 1.

Algemene informatie

1.1.

Onderneming

Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. (hierna VAN) is een naamloze vennootschap met statutaire zetel te Rijswijk.

De VAN heeft een vergunning voor het uitoefenen van het schadeverzekeringsbedrijf in Nederland. Tevens treedt de VAN op als managementbedrijf voor B.V. Bureau van de Nederlandse Pool voor Verzekering van Atoomrisico´s (hierna Atoompool) en voor de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. (hierna NHT).

Ook levert de VAN facilitaire ondersteuning aan het run-off proces van DAP Holding N.V. (hierna DAP)

1.2.

Grondslagen van waardering en bepaling resultaat

De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten, tenzij in de toelichting anders aangegeven. De rapporteringsvaluta van de jaarrekening van de VAN is de euro (€). Alle gegevens luiden in duizenden euro´s.

1.3.

Stelsel- en presentatiewijziging

Met ingang van 2009 is een stelselwijziging doorgevoerd voor de waardering van de Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente en de waardering van de pensioenverplichtingen.

Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente Tot en met 2008 werden de beleggingen in de Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente gewaardeerd tegen amortisatiewaarde. Inspelend op de huidige rapportageverplichtingen aan DNB en vooruitlopend op Solvency II is besloten om deze beleggingen te waarderen op marktwaarde waarbij de herwaardering via het eigen vermogen wordt verantwoord. De vergelijkende cijfers zijn aangepast waarbij het effect op het eigen vermogen per 1 januari 2008 109 positief bedraagt. De wijziging heeft geen effect op het gepresenteerde resultaat over 2008.

Pensioenverplichtingen Tot en met 2008 werd de netto verplichting uit hoofde van de pensioenregeling bepaald door een schatting te maken van de pensioenaanspraken die werknemers hadden opgebouwd. Deze pensioenaanspraken werden verdisconteerd om de contante waarde te bepalen en de actuele waarde van de fondsbeleggingen werd hierop in mindering gebracht.

De berekening werd uitgevoerd volgens de “projected unit credit”-methode. In 2009 heeft de Raad voor de Jaarverslaggeving een nieuwe Richtlijn 271.3 over pensioenen gepubliceerd. Deze nieuwe richtlijn is van kracht vanaf boekjaren die aanvangen op of na 1 januari 2010 maar mag ook eerder worden toegepast. Omdat deze gewijzigde richtlijn beter aansluit bij de economische betekenis van het afgesloten contract met de pensioenverzekeraar is besloten om deze nieuwe Richtlijn al vanaf boekjaar 2009 toe te passen.

Uitgangspunt van de nieuwe Richtlijn is dat de te verwerken pensioenlast in principe gelijk is aan de verschuldigde pensioenpremie, tenzij sprake is van additionele verplichtingen op balansdatum.

De wijziging in de grondslagen heeft het vermogen per 1 januari 2008 positief beïnvloed voor een bedrag van 1.207.

Dit hangt samen met de vrijval van de voorziening voor pensioenverplichtingen die onder de oude grondslagen moest worden aangehouden. De ter vergelijking opgenomen winst- en verliesrekening over 2008 is in verband met voornoemde grondslagwijziging aangepast. Als gevolg daarvan is het gepresenteerde nettoresultaat over 2008 81 lager dan uit de jaarrekening 2008 blijkt.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 25

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

26

1.4.

Gebruik van schattingen en veronderstellingen bij de opstelling van de financiële overzichten

De opstelling van de jaarrekening vereist dat de VAN schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de gerapporteerde activa en verplichtingen en de gerapporteerde baten en lasten over de verslagperiode. Het betreft met name het vaststellen van de verzekeringstechnische voorzieningen en het vaststellen van de voorziening op debiteuren. Hierbij worden de situaties beoordeeld, gebaseerd op beschikbare financiële gegevens en informatie.

Hoewel deze schattingen met betrekking tot actuele gebeurtenissen en handelingen naar beste weten van het management worden gemaakt, kunnen de feitelijke uitkomsten afwijken van die schattingen.

De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.

Voor een nadere uiteenzetting van deze waarderingsgrondslagen wordt verwezen naar de betreffende toelichting op de jaarrekening en naar de onderstaande informatie.

1.5.

Verzekeringscontracten

Verzekeringscontracten zijn die verzekeringspolissen die een significant verzekeringsrisico dragen. Als een algemene richtlijn merkt de VAN een verzekeringsrisico aan als significant indien de mogelijkheid bestaat dat zij naar aanleiding van het zich voordoen van een verzekerde gebeurtenis uitkeringen moet doen die aanzienlijk hoger liggen dan de betaalde premie.

1.5.1. Schadeverzekeringen De schadeverzekeringen die de VAN afgeeft zijn die verzekeringscontracten die niet in verband met het leven of overlijden van verzekerden een dekking geven. Deze contracten kennen grotendeels een kortere periode waarin gebeurtenissen zijn verzekerd. De schadeverzekeringscontracten van de VAN zijn in de productgroepen motorrijtuigen (voornamelijk wettelijke aansprakelijkheid), brand, aansprakelijkheid en overige onder te verdelen.

Met aansprakelijkheidsverzekeringen voor motorrijtuigen, beroepsaansprakelijkheid en particulieren verzekeren klanten van de VAN zich tegen het risico dat zij als gevolg van hun onrechtmatig of nalatig handelen derden schade berokkenen. Met brand- en (casco)motorrijtuigverzekeringen verzekeren onze klanten zich voornamelijk tegen schade aan hun (on)roerende zaken of voor de waarde van (on)roerende zaken die verloren zijn gegaan.

1.5.2. Inkomende herverzekeringen In het kader van milieu aansprakelijkheidsrisico´s treedt de VAN ten behoeve van een aantal Nederlandse verzekeraars op als herverzekeraar voor de door deze verzekeraars afgesloten verzekeringen.

2.

Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen kasstromen uit operationele-, investerings- en beleggings- en financieringsactiviteiten.

Bij de kasstroom uit operationele activiteiten wordt het resultaat na belastingen gecorrigeerd voor baten en lasten die niet hebben geresulteerd in ontvangsten en uitgaven in hetzelfde boekjaar en voor mutatie´s in voorzieningen en overlopende posten. In het kader van het kasstroomoverzicht bestaan liquide middelen uit kasgelden en bij banken op rekening-courant beschikbare gelden.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 26

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

27

Bij uitkering van eerder als schuld opgenomen dividend, wordt het uitgekeerde dividend afzonderlijk verantwoord als kasstoom uit financieringsactiviteiten en niet in de mutatie kortlopende schulden zoals opgenomen onder kasstoom uit operationele activiteiten.

3.

Balans

3.1.

Andere deelnemingen

De VAN heeft in de deelneming slechts een gering belang en kan hierin geen invloed van betekenis uitoefenen.

De deelneming is gewaardeerd tegen aanschafwaarde.

3.2.

Overige financiĂŤle beleggingen

De aandelen bestaan uit participaties in beleggingsinstellingen. Voor de participaties in beleggingsinstellingen geldt dat de in deze beleggingsinstellingen opgenomen beleggingen worden gewaardeerd tegen de ultimo boekjaar laatst bekende koers indien deze beleggingen een beursnotering hebben. Indien de beleggingen geen beursnotering kennen vindt waardering plaats op de ultimo boekjaar berekende intrinsieke waarde. De intrinsieke waarde wordt ontleend aan de op lokale grondslagen gebaseerde opgaven van de desbetreffende fund managers.

Ongerealiseerde herwaarderingen worden opgenomen in de herwaarderingreserve, tenzij sprake is van een waardering onder de kostprijs. Bij verkoop wordt het gerealiseerde resultaat, zijnde het verschil tussen de opbrengstwaarde en de kostprijs, van de herwaarderingsreserve overgeboekt naar het resultaat.

Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Het verschil tussen de marktwaarde en de geamortiseerde kostprijs, de ongerealiseerde herwaardering wordt opgenomen in de herwaarderingreserve, tenzij sprake is van een waardering onder de geamortiseerde kostprijs. Bij verkoop wordt het gerealiseerde resultaat, zijnde het verschil tussen de opbrengstwaarde en de geamortiseerde kostprijs, van de herwaarderingsreserve overgeboekt naar het resultaat.

Vorderingen uit andere leningen worden gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van een, op individuele beoordeling gebaseerde, voorziening voor oninbaarheid.

De deposito´s bij kredietinstellingen betreffen alle in de vorm van op deposito uitgezette gelden, gewaardeerd op nominale waarde.

3.3.

Depots bij verzekeraars

Deze post betreft de niet ter vrije beschikking staande vorderingen in het kader van een herverzekeringsovereenkomst op de cedenten uit hoofde van door deze cedenten tot zekerheid van het nakomen van de verplichtingen van de herverzekeraar ingehouden bedragen.

3.4.

Vorderingen uit directe verzekering

De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.

Voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de inbaarheid van vorderingen.

3.5.

Herverzekeringscontracten

Door de VAN afgesloten contracten met herverzekeraars uit hoofde waarvan de VAN wordt gecompenseerd voor schadebetalingen op een of meer door de VAN uitgegeven verzekeringscontracten, worden aangemerkt als uitgaande herverzekeringscontracten (uitgaande herverzekering). Door de VAN afgesloten verzekeringscontracten waarbij de contracthouder een andere verzekeraar is, worden aangemerkt als ontvangen herverzekeringscontracten (inkomende herverzekering) en verantwoord als een verzekeringscontract.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 27

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

28

Herverzekeringspremies, provisies, uitkeringen en schaden zowel als technische voorzieningen voor herverzekeringscontracten worden op dezelfde wijze verantwoord als de directe verzekeringen waarvoor de herverzekeringen zijn afgesloten. Het aandeel van herverzekeraars in de technische voorzieningen vanwege herverzekeringscontracten en de uitkeringen waartoe de VAN uit hoofde van haar herverzekeringscontracten gerechtigd is, worden opgenomen als activa uit herverzekering (herverzekeringsdeel). Deze activa bestaan uit kortlopende vorderingen op herverzekeraars (gepresenteerd onder de vorderingen) en vorderingen op langere termijn (gepresenteerd onder herverzekeringsdeel in de technische voorzieningen). Deze vorderingen zijn afhankelijk van de verwachte claims en uitkeringen die voortvloeien uit de desbetreffende herverzekerde verzekeringscontracten. De waardering van door en aan herverzekeraars verschuldigde bedragen geschiedt in overeenstemming met de voorwaarden van ieder herverzekeringscontract.

Het aandeel van herverzekeraars in de technische voorziening wordt per individuele claim bepaald, gebaseerd op dezelfde waarderingsgrondslagen als gehanteerd worden voor de bruto voorziening voor nog te betalen schaden.

Met kredietrisico wordt geen rekening gehouden.

Verplichtingen uit herverzekering betreffen voornamelijk te betalen premies voor herverzekeringscontracten.

Deze premies worden als last opgenomen over de periode waarin zij verschuldigd zijn. De vorderingen uit hoofde van herverzekeringscontracten worden op balansdatum beoordeeld op eventuele bijzondere waardeverminderingen.

3.6.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de geschatte economische levensduur.

Periodiek wordt beoordeeld of de materiële vaste activa een bijzondere waardevermindering hebben ondergaan.

Indien de boekwaarde van een materieel vast actief duurzaam hoger is dan de opbrengstwaarde, wordt deze onmiddellijk afgeboekt tot de opbrengstwaarde.

3.7.

Liquide Middelen

Onder liquide middelen zijn begrepen de direct opeisbare tegoeden bij de banken.

3.8.

Eigen vermogen

Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als eigen vermogensinstrumenten worden gepresenteerd onder het eigen vermogen. Uitkeringen aan houders van deze instrumenten worden in mindering van het eigen vermogen gebracht als onderdeel van de bestemming van het resultaat.

Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als een financiële verplichting, worden gepresenteerd onder schulden. Rente, dividend, baten en lasten met betrekking tot deze financiële instrumenten worden in de winst- en verliesrekening verantwoord als kosten of opbrengsten.

3.9.

Technische voorzieningen

3.9.1. Voor niet verdiende premies Schadeverzekering De voorziening voor niet-verdiende premies is berekend naar evenredigheid van de nog niet verstreken risicotermijnen.

De voorziening is gelijk aan de niet-verdiende bruto premies onder aftrek van vooruitbetaalde herverzekeringspremies (herverzekeringsdeel). De acquisitiekosten worden naar rato op de bruto premie in mindering gebracht.

Inkomende herverzekering Voor de inkomende herverzekeringscontracten wordt geen rekening gehouden met de nog niet verstreken risicotermijnen.

De door cedenten opgegeven geboekte netto premie over het boekjaar wordt als opbrengst in het boekjaar verantwoord.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 28

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

29

3.9.2. Voor te betalen schaden Schadeverzekering Voorzieningen voor te betalen schaden betreffen de geaccumuleerde schattingen van de uiteindelijke schaden en omvatten een voorziening voor reeds voorgevallen, maar nog niet gemelde schaden. De voorzieningen geven de schatting weer van de toekomstige uitkeringen en schadebehandelingskosten voor gemelde en nog niet gemelde schadeclaims met betrekking tot verzekerde gebeurtenissen die zich hebben voorgedaan. Verwachte subrogatie wordt afzonderlijk op de balans onder de vorderingen uit directe verzekering opgenomen.

De voorziening voor te betalen schaden is bestemd voor de per balansdatum nog niet afgewikkelde schaden van het boekjaar en de voorgaande jaren. De vaststelling geschiedt stelselmatig post voor post, dan wel op basis van statistische gegevens, rekening houdende met nog niet gemelde schadegevallen. Bij de bepaling van de voorziening is tevens rekening gehouden met nog te maken schadebehandelingskosten.

De schadevoorziening voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen voor tussenpersonen en makelaars onroerende zaken wordt voor de schadelast binnen het eigen behoud actuarieel bepaald. Op basis van historische uitkeringspatronen wordt een verwachtingswaarde berekend, die wordt verhoogd met een zogenaamde volatiliteitsbuffer in verband met inherente onzekerheid rondom de schatting van toekomstige uitkeringen (risicomarge). Voor schaden die het eigen behoud te boven gaan, wordt op post voor postbasis een aanvullende voorziening getroffen. Bovenop deze voorzieningen is een voorziening voor schadebehandeling gevormd.

Het vaststellen van een voorziening gaat gepaard met onzekerheden, waarbij onderbouwde schattingen en beoordelingen moeten worden gemaakt. De schadevoorzieningen worden, conform hetgeen gebruikelijk is in de branche, niet contant gemaakt. Wijzigingen in schattingen worden in het resultaat opgenomen in de periode waarin de schattingen zijn aangepast.

Verplichtingen voor niet-betaalde schaden worden in het geval van individuele gevallen die zijn gemeld, geschat aan de hand van de schadevaststelling. In het geval van reeds voorgevallen maar nog niet gemelde schaden, worden de verplichtingen geschat op basis van statistische analyses. Statistische analyses worden ook gebruikt om de uiteindelijk verwachte kosten te schatten van complexere claims die door zowel in- als externe factoren (zoals schadebehandelingsprocedures, inflatie, veranderingen in wet- en regelgeving, gerechtelijke uitspraken, historie en trends) kunnen worden be誰nvloed. Uitkeringen worden als last opgenomen wanneer ze worden gedaan.

Inkomende herverzekering De aangehouden voorzieningen voor te betalen schaden voor milieuschadeverzekeringen worden vastgesteld aan de hand van opgaven van cedenten. De voorzieningen worden niet contant gemaakt. Een voorziening voor schadebehandelingskosten wordt niet getroffen omdat de schadebehandeling door en voor rekening van de cedenten plaats vindt.

3.10. Overige voorzieningen 3.10.1. Pensioenen De pensioentoezeggingen zijn gebaseerd op een ge誰ndexeerd middelloonregeling en toegezegd pensioen.

De pensioenregeling is een garantiecontract ondergebracht bij een verzekeraar. Toegekende pensioenaanspraken worden door middel van jaarlijkse premiebetaling aan de verzekeraar afgefinancieerd. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 29

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

30

Jaarlijks wordt door de verzekeraar de overrente over de premiereserve vastgesteld. De overrente wordt bepaald aan de hand van een rendement op een fictieve portefeuille van beleggingen in vastrentende waarden. Het contract met de verzekeraar biedt ook de mogelijkheid om voor ten hoogste 20% van de premiereserve en 15% van de geschatte prolongatiepremie te beleggen in beleggingsfondsen. Het rendement op de beleggingen in fondsen wordt toegevoegd c.q. onttrokken (indien negatief) aan de overrente.

Indien een negatief rendement op het in zakelijke waarden (beleggingsfondsen) belegde deel van de premiereserve tot gevolg heeft dat de overrente in enig jaar negatief is, wordt deze negatieve overrente, gedurende de contractsduur, in volgende jaren gecompenseerd met eventueel dan gerealiseerde positieve overrente.

De jaarlijks beschikbare overrente wordt toegevoegd aan een bij de verzekeraar aangehouden depot. Dit depot kan uitsluitend worden aangewend ter financiering van de herziening (waaronder indexering) van de verzekerde pensioenen. Jaarlijkse indexering van de pensioenen vindt slechts plaats voor zover hiervoor voldoende middelen in het depot aanwezig zijn. Indien het depot onvoldoende middelen bevat wordt jaarlijks door de directie een besluit genomen of en in welke mate indexatie van de opgebouwde rechten plaats vindt.

3.10.2.

Belastingen

Voor tijdelijke verschillen tussen de fiscale boekwaarde van activa en verplichtingen en de boekwaarde volgens deze jaarrekening worden latente belastingvorderingen en –verplichtingen gevormd. Hierbij wordt uitgegaan van de belastingtarieven die gelden per balansdatum. De latente belastingen worden gewaardeerd op nominale waarde.

De belangrijkste tijdelijke verschillen vloeien voort uit de herwaardering van beleggingen en fiscale faciliteiten (egalisatiereserve). De over de winst verschuldigde belasting wordt opgenomen in de periode waarin de winsten ontstaan, gebaseerd op de geldende fiscale wetgeving. Latente belastingen met betrekking tot de herwaardering van beleggingen, waarvan waardeveranderingen direct ten laste of ten gunste van het eigen vermogen worden gebracht, worden ook ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht en worden hierna samen met de uitgestelde waardeveranderingen opgenomen in de winst- en verliesrekening.

3.11. Depots van herverzekeraars Depots van herverzekeraars hebben betrekking op met poolmaatschappijen af te rekenen verplichtingen met een looptijd langer dan één jaar. Deze schulden zijn niet rentedragend.

3.12. Schulden uit directe verzekering Schulden uit directe verzekering hebben betrekking op nog aan tussenpersonen uit te keren provisies en premies.

3.13. Schulden uit herverzekering Schulden uit herverzekering hebben betrekking op nog aan herverzekeraars verschuldigde premies uit hoofde van de herverzekeringscontracten. Zie ook onderdeel 3.5 van deze toelichting.

3.14. Overige schulden en overlopende passiva De overige schulden en overlopende passiva betreffen voornamelijk het eigen risicodepot van polishouders alsmede door verzekerden vooruitbetaalde verzekeringspremies. Het eigen risicodepot van polishouders heeft betrekking op het door verzekerden reeds afgestorte eigen risicodepot bij motorrijtuigverzekeringen. Over de depotgelden wordt geen rente vergoed. De depotgelden worden gerestitueerd bij beëindiging van de polis.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 30

19-05-10 14:46

4.

Winst- en verliesrekening

4.1.

Verdiende premies eigen rekening

Jaarverslag VAN 2009

31

De brutopremie wordt als opbrengst geboekt op het moment dat deze in rekening wordt gebracht. De voorziening voor niet-verdiende premies geeft het deel van de geboekte premies weer dat betrekking heeft op de niet verstreken risicotermijnen. Deze voorziening voor niet-verdiende premies wordt separaat voor ieder verzekeringscontract bepaald op basis van een dagelijkse pro-rata methode.

Uitgaande herverzekeringspremies worden verantwoord als een last in overeenstemming met de vorm van herverzekeringsdekkingen die zijn ontvangen. Een gedeelte van de uitgaande herverzekeringspremies wordt opgenomen als een vooruitbetaling.

De aan verzekerden in rekening gebrachte polis- en administratiekosten worden als opbrengst geboekt op het moment dat deze in rekening worden gebracht.

De opbrengsten uit inkomende herverzekering met betrekking tot de milieuschadeverzekeringen worden verantwoord aan de hand van de opgaven door cedenten. Met een voorziening voor niet-verdiende premies wordt geen rekening gehouden.

4.2.

Toegerekende opbrengst uit beleggingen

De toegerekende opbrengst uit beleggingen heeft betrekking op het gedeelte van de opbrengsten uit beleggingen dat wordt toegerekend aan het resultaat technische rekening schadeverzekering in verband met de liquiditeiten en beleggingen die als dekking voor de technische voorzieningen worden aangehouden.

De toerekening vindt plaats op basis van de verhouding tussen het gemiddelde van de technische voorzieningen en het balanstotaal per primo en ultimo van het boekjaar.

4.3.

Overige technische baten eigen rekening

De overige technische baten eigen rekening hebben betrekking op ontvangen vergoedingen en commissies voor beheers- en personeelskosten in het kader van het beheren van de verzekeringspool voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen van assurantietussenpersonen en makelaars in onroerend goed (BAVAM), het managen van de Atoompool en de NHT en de run-off van de DAP. De opbrengsten worden verantwoord in dezelfde periode als ook de doorbelaste kosten als last worden verantwoord.

4.4.

Schaden eigen rekening

De schaden eigen rekening betreft de uitkeringen voor geleden schaden en de kosten van derden voor het vaststellen van de schaden, ontvangen herverzekeringsuitkeringen alsmede de mutatie in de technische voorziening voor te betalen schaden.

4.5.

Bedrijfskosten

4.5.1. Acquisitiekosten De acquisitiekosten zijn de vergoedingen die aan assurantietussenpersonen worden verstrekt voor het opnemen van posten in de portefeuille. De acquisitiekosten worden aan de kosten toegerekend naar evenredigheid van de verstreken termijn van de afgegeven dekking. In de voorziening voor niet-verdiende premies zijn op de niet verdiende bruto premie de acquisitiekosten in mindering gebracht. De mutatie op de in de voorziening niet-verdiende premie opgenomen acquisitiekosten wordt in de resultatenrekening verantwoord als “wijziging overlopende acquisitiekosten�.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 31

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

32

4.5.2. Beheers- en personeelskosten Hieronder worden de personeels-, kantoor-, huisvesting-, automatiserings- en andere bedrijfskosten verantwoord.

Onder de personeelskosten vallen onder andere salarissen, sociale lasten en pensioenlasten. De kosten voor de behandeling van schaden worden niet toegerekend aan de schadelast eigen rekening maar blijven onderdeel van de beheers- en personeelskosten.

4.5.3. Provisie en winstdeling ontvangen van herverzekeraars Betreft de van herverzekeraars ontvangen commissie in het kader van de afgesloten herverzekeringscontracten.

4.6.

Opbrengsten, lasten en niet gerealiseerde resultaten uit beleggingen

Het resultaat uit beleggingen bestaat uit rente, dividend, herwaarderingen en de kosten in verband met het aanhouden van de beleggingen en de uitgevoerde transacties.

4.7.

Belastingen

De belastingen worden berekend over het resultaat rekening houdend met fiscale voorschriften en faciliteiten.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 32

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

33

Risicobeheer 1

Risicoprofiel

VAN is door de verzekeringsbranche opgericht voor het verzekeren c.q. managen van bijzondere risico´s. Om de financiële risico´s voor de VAN beheersbaar te maken zijn deze risico´s voor een belangrijk deel door middel van herverzekeringscontracten afgedekt. Herverzekering vindt plaats bij zowel professionele herverzekeraars als bij pools van Nederlandse verzekeraars.

2

Verzekeringsrisico

2.1

Samenstelling verzekeringsportefeuille

Binnen de verzekeringsportefeuille ligt de nadruk op Motorrijtuigen en Aansprakelijkheid. Binnen de branche Motorrijtuig wordt dekking geboden aan verzekerden die naar aard van het risico veelal niet door andere verzekeraars worden geaccepteerd. Binnen de branche Aansprakelijkheid wordt specifiek dekking geboden aan assurantietussenpersonen en makelaars in onroerend goed ten aanzien van hun beroepsaansprakelijkheid.

Deze beroepsaansprakelijkheidsverzekering houdt een risico van concentratieschade in op het moment dat één of meer handelingen, die universeel binnen deze groep worden uitgevoerd, als onrechtmatig wordt beschouwd.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 33

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

34

2.2

Ontwikkeling schadeverloop 2007 tot en met 2009

(in duizenden euro’s)

Technische voorzieningen voor te betalen schaden per 1 januari

Betalingen

Technische Per saldo vrijval/ voorzieningen toe-voegingen voor te betalen schaden per 31 december

Na herverzekering 2009 Schadejaren: 2005 en eerder

5.187

489

3.800

2006

1.248

112

1.084

52

2007

3.802

566

3.333

-97

5.898

2.225

3.459

214

16.135

3.392

11.676

1.067

2008 Totaal t/m 2008 2009

2.098

6.868

Totaal Netto

5.490

18.544

Schadebehandelingskosten

898

3.684

Voorziening netto

22.228

2008 Schadejaren: 2004 en eerder

6.193

805

2005

2.628

2006

2.124

2007 Totaal t/m 2007

4.791

597

180

396

2.052

205

1.248

671

5.914

1.080

3.802

1.032

16.859

4.352

2.270

10.237

2008

1.994

5.898

Totaal Netto

4.264

16.135

Schadebehandelingskosten

2.105

Voorziening netto

18.240

2007 Schadejaren: 2003 en eerder

6.277

353

5.134

790

2004

2.122

464

1.059

599

2005

3.153

259

2.628

266

2006

4.058

787

2.124

1.147

15.610

2.802

Totaal t/m 2006

1.863

10.945

2007

1.937

5.914

Totaal Netto

3.800

16.859

Schadebehandelingskosten Voorziening netto

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 34

1.096 17.955

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

35

Toereikendheidstoets Technische voorziening voor niet-verdiende premies De voorziening voor niet-verdiende premies wordt berekend naar evenredigheid van de nog niet verstreken risicotermijnen. Alle polissen kennen een looptijd van maximaal één jaar. Voor de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen is de looptijd van de verzekering altijd gelijk aan het boekjaar. De overige polissen verlopen gespreid over het jaar.

De voorziening is kwalitatief getoetst door een beoordeling van de mate waarin de premies in de afgelopen 5 jaar kostendekkend zijn geweest. Wij hebben geconcludeerd dat de voorziening toereikend is.

Technische voorziening voor te betalen schaden De schadevoorzieningen voor de schadeclaims ten aanzien van de beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen en rechtsbijstand worden actuarieel berekend. De overige schadevoorzieningen worden op basis van statistische gegevens danwel post voor post berekend.

Wij hebben onze voorzieningen op kwalitatieve wijze op toereikendheid getoetst. Hierbij zijn wijzigingen in waarderingsmethodiek en de uitloop over de afgelopen 5 jaar geëvalueerd. In de afgelopen jaren kon in totaal op iedere branche een positieve uitloop worden vastgesteld waarbij de waarderingsmethodiek van de verplichtingen geen ingrijpende wijzigingen heeft ondergaan. In de branche brand moest in 2009 een negatieve uitloop worden geconstateerd veroorzaakt door enkele schaden. Na analyse hebben wij vastgesteld dat deze negatieve uitloop het gevolg is van incidenten en niet van structureel te lage reserveringen. Op basis van de historische uitloopresultaten zijn wij van mening dat de opgenomen voorzieningen toereikend zijn.

2.3

Frauderisico´s

Onrechtmatig claimgedrag van polishouders heeft betrekking op het risico dat polishouders onterecht een schade claimen, of de omvang van een schade overdrijven. Door de diverse afdelingen waaronder Acceptatie en Schadebehandeling wordt gelet op indicatoren in aanvraagformulieren c.q. schademeldingen die op mogelijke fraude kunnen duiden. De behandeling van deze dossiers wordt vervolgens overgedragen aan de afzonderlijke afdeling Speciale Zaken.

2.4

Herverzekering

Het eigen behoud is afgestemd op de omvang van het vermogen van de VAN en de gewenste risicotolerantie. (in duizenden euro’s) Dekking Motor WA en casco Beroepsaansprakelijkheid Milieuschadeverzekering Particuliere aansprakelijkheid Brand

per risico per risico per risico per risico per risico per jaar

2005

2006

2007

2008

2009

350 0 0 50 8 -

350 0 0 50 350

350 350 0 50 350

350 375 312 200 585

350 375 0 200 685

De risico´s uit de beroepsaansprakelijkheidsverzekering zijn tot en met 2006 voor 100% afgedekt door een pool van Nederlandse verzekeraars, waarbij door de pool de schaden boven 750 zijn herverzekerd bij een grote buitenlandse herverzekeraar. Ultimo 2006 is deze pool beëindigd. De VAN heeft de premies en risico´s in 2009 voor 40% (2008: 50%) gecedeerd aan een aantal Nederlandse verzekeraars. Voor individuele schaden boven het eigen aandeel van 375 zijn herverzekeringsovereenkomsten afgesloten met professionele herverzekeraars.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 35

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

36

De risico´s van milieuschadenverzekering zijn via inkomende herverzekeringscontracten overgenomen van een aantal Nederlandse verzekeraars. Deze risico´s worden vervolgens gecedeerd aan een pool van Nederlandse verzekeraars en professionele herverzekeraars. In 2009 waren de risico´s voor 100% gecedeerd. In 2008 waren de risico´s voor het eerste halfjaar voor 87,5% gecedeerd en voor het 2e halfjaar 100%.

De risico´s van de brandverzekeringen waren tot en met 2005 voor 97,5% gecedeerd aan een tweetal pools van Nederlandse verzekeraars. Deze pools zijn ultimo 2005 opgeheven waarna voor deze verzekeringen een stoploss herverzekeringscontract is afgesloten met professionele herverzekeraars.

De professionele herverzekeraars die meedraaien in het herverzekeringsprogramma voor de door de VAN afgegeven dekkingen worden geselecteerd op basis van financiële sterkte en continuïteit, gezien het lange termijnkarakter van de schadeafwikkeling.

Het risico van terrorisme is herverzekerd bij de NHT.

3

Marktrisico

Het marktrisico voor VAN ontstaat doordat bij veranderingen in de financiële markten de waardeveranderingen van de beleggingen (aandelen, vastrentend) niet gelijk loopt met die van de verplichtingen.

3.1

Renterisico

De renterisico´s voor de VAN zijn beperkt. De technische voorzieningen worden niet contant gemaakt en in de schuldenpositie´s zijn, uitgezonderd in depot gestorte gelden door NMP-poolmaatschappijen en herverzekeraars (876), geen schulden opgenomen waarvoor rentevergoedingen worden verstrekt. Het renterisico komt tot uiting in mutaties in de resultatenrekening indien door wijzigingen in de marktrente de marktwaarde van de vastrentende activa onder de aanschafwaarde komt te liggen.

Marktwaarde Aanschafwaarde

2009

2008

21.403 20.679

14.645 14.295

De rentegevoeligheid kan worden gemeten door middel van de duration. De duration in de beleggingen in vastrentende waarden ligt op 5,0 (2008: 5,9).

3.2

Prijsrisico

De aandelenbeleggingen van VAN hebben ultimo 2009 een waarde van € 9,8 miljoen (2008: € 13,1 miljoen).

De aandelenbeleggingen betreffen fondsen zowel inzake aandelen als vastrentende waarden.

Beleggingsfondsen in aandelen Beleggingsfondsen in vastrentende waarden

2009

2008

4.950 4.863 9.813

3.835 9.230 13.065

Deze beleggingsfondsen in aandelen zijn gespreid over een drietal fondsen, waarvan een mondiaal aandelenfonds met 60% (2008: 64%) het grootste deel van de totale portefeuille bevat. Daarnaast zijn gelden belegd in een hoog dividendfonds (25% (2008: 26%)) en een fonds dat belegd in emerging markets (15% (2008:10%)).

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 36

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

37

De beleggingsfondsen in vastrentende waarden bestaat ultimo 2009 nog uit één fonds t.w. een fonds dat zich richt zich op bedrijfsleningen met een minimale kredietwaardigheid van BBB. Ultimo 2008 waren een viertal fondsen opgenomen.

Naast het nog aanwezige fonds dat zich richt op bedrijfsleningen (belang 2009: 100% (2008: 47%)) waren dat twee fondsen die zich richten op emerging markets (2008: 36%) en één fonds gericht op high yield obligaties uitgegeven door overheden en bedrijven met een lagere kredietwaardigheid (BB of lager) met een couponrente die aanmerkelijk hoger ligt dan die van staatsobligaties (2008: 17%). In het kader van het verlagen van het risicoprofiel in de beleggingsportefeuille en verbetering van de transparantie van de risico´s zijn een aantal fondsen verkocht in ruil waarvoor staatsleningen met AAA-status zijn aangeschaft.

3.3

Liquiditeitsrisico

Door de VAN worden voor het opvangen van volatiliteit in schadeuitkeringen liquiditeiten in de vorm van korte termijn deposito´s aangehouden. Verder wordt de duratie van de beleggingen periodiek getoetst en afgestemd met de duratie van de verplichtingen uit hoofde van de verzekeringsverplichtingen.

4

Kredietrisico

VAN kent verschillende verschijningsvormen van kredietrisico. Het kredietrisico in de beleggingsportefeuille, vorderingen op herverzekeraars en de vorderingen op tussenpersonen zijn hiervan de belangrijkste.

4.1

Kredietrisico binnen de beleggingsportefeuille

Het kredietrisico binnen de vastrentende beleggingsportefeuille van VAN is het risico dat een emittent van een obligatie of een debiteur van een onderhandse lening niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen. De strategische omvang van de diverse kredietwaardigheidscategorieën binnen de vastrentende portefeuille is vastgelegd in mandaten voor de vermogensbeheerder. Periodiek wordt gecontroleerd en gerapporteerd of de vermogensbeheerder zich aan de mandaten heeft gehouden. De vastrentende beleggingsportefeuille geeft op balansdatum (tegen marktwaarde) de volgende verdeling: (in duizenden euro’s) Staatsobligaties Corporates Overig

2009

2008

18.123 3.028 252 21.403

11.642 1.960 1.043 14.645

De portefeuille is gespreid in stukken en fondsen waarbij geen enkele debiteur een belang van meer dan 2% in het totaal van beleggingen inneemt. Toegestane uitzonderingen op deze regel betreffen beleggingen in leningen aan, door de markt als top-kredietwaardig beschouwde, landen.

4.2

Kredietrisico vorderingen op herverzekeraars

De VAN maakt in ruime mate gebruik van herverzekeraars teneinde de financiële gevolgen van geaccepteerde verzekeringstechnische risico´s voor de VAN beheersbaar te houden. Bij herverzekering wordt gebruik gemaakt van pools van Nederlandse verzekeraars (BAVAM-pool en Milieupool) en van professionele herverzekeraars.

Ten aanzien van de professionele herverzekeraars maakt de VAN gebruik van een vaste groep gerenommeerde herverzekeraars met een minimale rating van A-.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 37

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

38

De Nederlandse verzekeraars die in de pools vertegenwoordigd zijn staan allen onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit FinanciĂŤle Markten. Door de directie is het kredietrisico van deze verzekeraars beoordeeld en geconcludeerd dat een voorziening voor oninbaarheid niet getroffen behoeft te worden.

De posities in vorderingen en schulden aan herverzekeraars kan als volgt over beide groepen worden verdeeld: 2009 Pools Vorderingen uit herverzekering

Depots van herverzekeraars Schulden uit herverzekering

5

2008 Professionele herverzekeraars

Totaal

Pools

459

744

3

64

67

320

320

-

269

269

26.866

12.446

39.312

36.125

5.247

41.372

-1.506 -157 25.488

-209 -558 12.458

-1.715 -715 37.946

-2.211 -1.034 32.883

-281 5.299

-2.211 -1.315 38.182

285

Technische voorziening voor niet verdiende premies en lopende risico´s Technische voorziening voor te betalen schaden

Professionele herverzekeraars

Totaal

Solvabiliteit

Wettelijke richtlijnen vereisen dat verzekeringsmaatschappijen een minimale solvabiliteitsmarge aanhouden. De VAN streeft, gezien de beperkte omvang van de onderneming, de kleine portefeuilles en de grote inherente risico´s naar een aanwezige solvabiliteit van ten minste 300% van de minimale solvabiliteitsmarge. Per 31 december 2009 bedraagt de aanwezige solvabiliteit 373% (2008: 323%).

Aanwezig Vereist

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 38

2009

2008

21.650 5.797 15.853

18.704 5.797 12.907

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

39

Toelichting op de balans Beleggingen Andere deelnemingen De andere deelnemingen bestaat uit een belang in Centrale Expertise Dienst Holding B.V. (2,3%).

Overige financiële beleggingen 31 december 2008

Aankopen

Verkopen

Herwaarderingen

31 december 2009

Aandelen

13.065

157

5.788

2.379

9.813

Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente

14.645

20.244

13.481

-5

21.403

Vorderingen uit andere leningen Deposito’s bij Kredietinstellingen Totaal

19.058 46.768

-

3.482 22.751

-

15.576 46.792

20.401

2.374

De aandelen bestaan uit beleggingsfondsen. Deze beleggingsfondsen beleggen enerzijds in aandelen en anderzijds in obligatie- en bedrijfsleningen. Zie hoofdstuk 3.2 voor een nadere toelichting. De aanschafwaarde bedraagt 11.474 (2008: 17.534).

De geamortiseerde aanschafwaarde van de waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente bedraagt 20.963 (2008: 13.901).

De bruto vorderingen uit andere leningen (ultimo 2009: 176 (2008: 203)) betreffen twee leningen aan tussenpersonen waarbij als zekerheid het pandrecht op de assurantieportefeuilles van deze tussenpersonen is verkregen.

De vorderingen zijn geheel voor oninbaarheid voorzien.

Vorderingen De resterende looptijd van de vorderingen bedraagt minder dan één jaar.

Vorderingen uit directe verzekering

Verzekeringnemers (incl. regres) Tussenpersonen

2009

2008

552 654 1.206

1.173 490 1.663

De voorziening voor mogelijke oninbaarheid bedraagt 1.599 (2008: 1.053).

Vennootschapsbelasting De vordering aan vennootschapsbelasting heeft betrekking op de over de boekjaren 2008 en 2009 meer betaalde vennootschapsbelasting op basis van voorlopige aanslagen dan de over die boekjaren berekende belastingverplichtingen.

Overige vorderingen In de overige vorderingen zit het rekening courantsaldo met het facilitair bedrijf 3P Service begrepen 712 (2008: 1.365).

Dit saldo heeft betrekking op gelden die door de VAN aan 3P Service beschikbaar zijn gesteld in het kader van de door 3P Service te verrichten diensten. Het saldo is in principe direct opvraagbaar en zal in de komende jaren worden verrekend met door 3P Service gemaakte kosten en worden ontvangen. Er zijn geen afspraken tussen de VAN en 3P Service over de periode waarin het saldo wordt verrekend en/of over rentevergoedingen.

De overige vorderingen betreffen daarnaast de nog af te rekenen doorbelaste kosten aan de ondernemingen waarvoor de VAN het management voert.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 39

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

40

Overige activa MateriĂŤle vaste activa Inventaris

Bedrijfsauto’s

Computers

Totaal

2009 1 -1 -

2008 35 -34 -

2009 133 58 -29

2008 68 116 -28 -23

2009 129 57 -44 -

2008 87 80 -38 -

2009 263 115 -74 -

2008 190 196 -100 -23

Stand per 31 december

0

1

162

133

142

129

304

263

Cumulatieve aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Stand per 31 december

0 0 0

26 -25 1

208 -46 162

150 -17 133

367 -225 142

310 -181 129

575 -271 304

486 -223 263

Afschrijvingstermijn in jaren (economische levensduur)

5

5

5

5

5

5

Stand per 1 januari Investeringen Afschrijvingen Desinvesteringen

Na de verhuizing per 1 mei 2008 zijn delen van de inventaris en computers buiten gebruik gesteld en derhalve gedesinvesteerd. De boekwaarde was nihil.

Liquide middelen Het saldo aan liquide middelen staat ter vrije beschikking van de VAN.

Overlopende activa Overige overlopende activa

Vooruitbetaalde kosten Overige

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 40

2009

2008

39 5 44

2 2 4

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

41

Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Stand per 31 december 2007 Stelselwijziging RJ 271 Stelselwijziging waardering overige financiële beleggingen Stand per 1 januari 2008

Herwaarderingsreserve

Overige reserves

Onverdeeld resultaat

Totaal

3.019 -

749 -

9.296 1.207

4.567 -

17.631 1.207

-

109

-

-

109

3.019

858

10.503

4.567

18.947

Ongerealiseerde herwaarderingen op beleggingen

-

-303

-

-

-303

Resultaatbestemming 2007 Resultaat na belastingen 2008 Dividenduitkering

-

-

4.567 -

-4.567 3.060 -3.000

0 3.060 -3.000

Stand per 31 december 2008

3.019

555

15.070

60

18.704

Stand per 31 december 2008

3.019

555

15.070

60

18.704

Ongerealiseerde herwaarderingen op beleggingen

-

-26

-

-

-26

Resultaatbestemming 2008 Resultaat na belastingen 2009 Dividenduitkering

-

-

60 -

-60 2.972 -

0 2.972 -

3.019

529

15.130

2.972

21.650

Stand per 31 december 2009

Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 5 miljoen waarbij de waarde per aandeel € 1 bedraagt. Hiervan zijn 3.018.522 aandelen geplaatst en volgestort. De aandelen staan op naam. Aandeelhouders kunnen slechts zijn verzekeringsondernemingen, toegelaten tot de uitoefening van het verzekeringsbedrijf in Nederland, of ondernemingen waarvan het vermogen grotendeels bestaat uit aandelen in bedoelde verzekeringsondernemingen. Er zijn geen aandelen waaraan bijzondere rechten zijn toegekend.

In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van juli 2009 is besloten uit het resultaat over 2008 € 3 miljoen aan dividend uit te keren, conform het voorstel zoals verwerkt in het jaarverslag 2008.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 41

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

42

Technische voorzieningen Voor niet-verdiende premies 2009 bruto 1.367 0

Motorrijtuigverzekering Zee, transport en luchtvaart Brand en andere schaden aan goederen Algemene aansprakelijkheid Overige branches

2008

herverzekering -126 0

netto 1.241 0

bruto 1.843 0

herverzekering -202 0

netto 1.641 0

217

-60

157

188

0

188

136 22 1.742

-133 -1 -320

3 21 1.422

104 27 2.162

-67 0 -269

37 27 1.893

De bruto niet-verdiende premie is opgenomen onder aftrek van de aan de niet verdiende premie toe te rekenen acquisitiekosten van 393 (2008: 482).

Bruto Saldo 1 januari Toevoegingen gedurende het jaar Toegevoegd aan het resultaat Saldo 31 december

Herverzekering

2009 2.162

2008 2.510

2009 -269

2008 -271

20.956

22.930

-7.148

-7.923

-21.376 1.742

-23.278 2.162

7.097 -320

7.925 -269

Voor te betalen schaden 2009 Motorrijtuigverzekering Zee, transport en luchtvaart Brand en andere schaden aan goederen Algemene aansprakelijkheid Overige branches

bruto 15.118 1.941

herverzekering -4.305 -1.313

1.674 42.723 84 61.540

2008 netto 10.813 628

bruto 16.146 1.966

herverzekering -5.028 -1.441

netto 11.118 525

-1.143

531

1.424

-1.329

95

-32.551 0 -39.312

10.172 84 22.228

40.058 18 59.612

-33.574 0 -41.372

6.484 18 18.240

In de bruto voorziening voor te betalen schaden is een opslag voor interne schadebehandelingskosten opgenomen van 10.142 (2008: 9.632). Een deel van de interne schadebehandelingskosten komen voor rekening van herverzekeraars. De netto voorziening voor interne schadebehandelingskosten bedraagt 3.684 (2008: 2.105).

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 42

19-05-10 14:46

Bruto Saldo 1 januari Uitgekeerde schaden, voorgaande periode Uitgekeerde schaden, huidige periode Gemelde schaden, huidige periode Toegevoegd aan het resultaat Saldo 31 december

2009 59.612 -7.479 -2.263 16.228 -4.558 61.540

Jaarverslag VAN 2009

43

Herverzekering 2008 62.988 -6.278 -2.309 13.484 -8.273 59.612

2009 -41.372 4.087 165 -5.543 3.351 -39.312

2008 -45.033 4.008 315 -4.236 3.574 -41.372

Voorzieningen Voor pensioenen Betreft de voorziening voor nog open staande verplichtingen uit een overgangsregeling voor vroegpensioen.

De resterende looptijd van de voorziening bedraagt minder dan 2 jaar.

Depots van herverzekeraars Dit betreft schulden aan poolmaatschappijen met een looptijd langer dan een jaar. De schuld aan NMP-poolmaatschappijen en herverzekeraars is rentedragend. De andere depots zijn niet rentedragend.

BAVAM-poolmaatschappijen NMP-poolmaatschappijen en herverzekeraars DAP-poolmaatschappijen

2009

2008

125 876 714 1.715

128 1.062 1.021 2.211

1.816 0 107 0 444 2.367

1.985 3.000 51 132 1.271 6.439

2.023 926 2.949

938 1.548 2.486

Schulden Dit betreft schulden met een looptijd korter dan 1 jaar.

Overige schulden Eigen risico depots polishouders Nog te betalen dividenden Belastingen en premies sociale verzekeringen Vennootschapsbelasting Overige schulden

Overlopende passiva Vooruitontvangen verzekeringspremies Overig

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 43

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

44

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Voorwaardelijke verplichtingen Deelname aan de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. Met ingang van 1 juli 2003 neemt de VAN deel in de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. (NHT). Door de NHT wordt het risico overgenomen voor terrorismeschaden van de deelnemende verzekeraars.

Binnen de NHT is het risico deels verdeeld onder alle deelnemende verzekeringsmaatschappij (1e layer van â‚Ź 400 miljoen) en het restant bij professionele herverzekeraars en de Nederlandse Staat. Het aandeel in de 1e layer waarvoor de VAN garant staat bedraagt 131.

Verstrekte garanties De VAN heeft per 31 december 2009, in het kader van de schadebehandeling van beroepsaansprakelijkheidsschaden, voor in totaal 613 (2008: 613) aan garanties afgegeven ten behoeve van derden.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 44

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

45

Toelichting op de winst- en verliesrekening (x â‚Ź 1.000) Geboekte brutopremies De brutopremies worden uitsluitend in Nederland gerealiseerd.

Brutoschaden De interne schadebehandelingskosten waaronder begrepen de personeelskosten van de schadebehandelaars alsmede de aan de schadebehandeling toe te rekenen beheerskosten worden verantwoord onder de Beheers- en personeelskosten zoals opgenomen onder de Bedrijfskosten. De behandeling van schaden behorende tot het label Rialto Verzekeringen is uitbesteed.

Technische rekening verdeeld naar schadeverzekering en inkomende herverzekering 2009 Schade Inkomende verzekering herverzekering

2008 Totaal

Schade Inkomende verzekering herverzekering

Totaal

Geboekte brutopremies

20.388

568

20.956

22.682

248

22.930

Bruto verdiende premie Bruto schaden Bruto bedrijfskosten

20.808 -11.632 -7.968

568 -38 -440

21.376 -11.670 -8.408

23.030 -5.302 -7.269

248 91 -579

23.278 -5.211 -7.848

-3.076

-474

-3.550

-5.375

-339

-5.714

1.934

-710

-

-710

1.379 1.061

766 5.140

579 -

1.345 5.140

Saldo herverzekeringsbaten en -lasten Toegerekende opbrengst beleggingen Overige technische baten

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 45

1.934 964 1.030

415 31

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

46

Brancheoverzicht Motorrijtuig Zee, Brand en Algemene verzekering transport en andere aansprakewettelijke luchtvaart schaden lijkheid aansprakelijkaan goederen heid

Totaal

Geboekte brutopremies

2009 8.030

2009 2

2009 1.123

2009 11.394

2009 407

2009 20.956

Bruto verdiende premie Bruto schaden Bruto bedrijfskosten

8.247 -2.955 -4.951

2 90 -106

1.094 -757 -695

11.362 -7.822 -2.408

671 -226 -248

21.376 -11.670 -8.408

-902

-137

-552

-1.960

1

-3.550

1.096

51

43

738

6

1.934

535

207 107

415 -452

757 667

204

1.379 1.061

Geboekte brutopremies

2008 9.562

2008 -2

2008 722

2008 12.219

2008 429

2008 22.930

Bruto verdiende premie Bruto schaden Bruto bedrijfskosten

9.650 -676 -5.097

-2 217 -46

706 -30 -653

12.211 -4.737 -1.870

713 15 -182

23.278 -5.211 -7.848

-1

-198

-443

-4931

-141

-5.714

-514

-21

-10

-163

-2

-710

3.362

-50 -100

369 -61

1.026 1.536

403

1.345 5.140

Saldo herverzekeringsbaten en -lasten Toegerekende opbrengst beleggingen Overige technische baten

Saldo herverzekeringsbaten en -lasten Toegerekende opbrengst beleggingen Overige technische baten

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 46

Overige branches

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

47

Bedrijfskosten Acquisitiekosten De betaalde provisie bedraagt 1.762 (2008: 1.984) Beheers- en personeelskosten

Salarissen (incl. kosten gedetacheerden) Sociale lasten Pensioenlast Doorbelaste personeelskosten 3P Service Overige personeelskosten Totaal personeelskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Automatiseringskosten Afschrijvingen Algemene kosten

2009

2008

1.459 159 775 1.305 683

1.500 180 860 956 475

4.381

3.971

321 599 853 68 424 6.646

375 634 671 93 120 5.864

Het aantal werknemers, uitgedrukt in volledige dienstverbanden, bedraagt ultimo 2009 30,9 (2008: 32,0).

De beheers- en personeelskosten nemen fors toe ten opzichte van 2008. De oorzaak ligt in een aantal incidentele posten. De kosten 2009 zijn incidenteel hoger als gevolg van gedwongen ontslag van enkele medewerkers en de ontwikkeling van een nieuw belonings- en beoordelingssysteem in het boekjaar. Daarnaast kwamen de kosten 2008 incidenteel lager uit door een vrijval van pensioenverplichtingen binnen 3P Service die tot lagere doorbelaste kosten heeft geleid.

De beloning (inclusief pensioenkosten en sociale lasten) van de directie bedraagt 306 (2008: 274). De gezamenlijke bezoldiging van de Raad van Commissarissen bedraagt nihil.

De VAN droeg in 2009 voor 43% (2008: 43%) bij in de kosten van het facilitair bedrijf Coรถperatieve Vereniging 3P Service u.a. Deze doorbelastingen betreffen naast personeelskosten ook de andere kosten. De doorbelastingen zijn hierbij meegenomen in de posten huisvestingskosten, kantoorkosten, automatiseringskosten en algemene kosten.

Onder de algemene kosten is 94 (2008: 89) opgenomen voor accountantskosten. Dit betreft uitsluitend de kosten voor de controle van de jaarrekening.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 47

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

48

Niet technische rekening 2009

2008

1.047 424 833 30 2.334

1.890 21 237 170 2.318

1.109

0

1.279

-3.749

0 -71 0 -71

-154 -7 -245 -406

4.651

-1.837

1.934 2.717 4.651

-710 -1.127 -1.837

Opbrengst uit beleggingen Interest beleggingen Opbrengst deelnemingen Dividend Interest overig

Gerealiseerd resultaat uit beleggingen Koersresultaat

Niet gerealiseerd resultaat uit beleggingen Koersresultaat

Beleggingslasten Intrest depots herverzekeraars Kosten effecten Gerealiseerd koersresultaat

Resultaat beleggingen Toegerekende opbrengsten uit beleggingen De opbrengsten zijn als volgt in de winst- en verliesrekening verwerkt: Toegerekende opbrengst technische rekening Toegerekende opbrengst aan eigen vermogen en overige voorzieningen

Belastingen De effectieve belastingdruk bedraagt 21,3% (2008: 23,7%). Het nominale tarief bedraagt 25,5% (2008: 25,5%).

De lagere effectieve belastingdruk wordt in 2009 en 2008 veroorzaakt door de van vennootschapsbelasting vrijgestelde beleggingsopbrengsten (dividend).

Rijswijk, 6 mei 2010 De directie L.A.A. Bechtold, voorzitter N.J.M. Barendse

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 48

De Raad van Commissarissen Chr.S.A. Schonewille, voorzitter C.J. Harland G.H.M. ten Brincke

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

49

5. Overige gegevens 5.1

Resultaatbestemming

Statutaire bepalingen inzake de resultaatbestemming Artikel 31 31.1 De directie is bevoegd, onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen, een deel van de winst te reserveren.

31.2 De winst, die na toepassing van lid 1 resteert, staat ter beschikking van de algemene vergadering.

31.3 Uitkeringen kunnen slechts plaats hebben tot ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen vermogen.

31.4 Uitkering van de winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is.

31.5 De algemene vergadering kan besluiten tot uitkering van interim-dividend mits aan het vereiste van het derde lid is voldaan blijkens een tussentijdse vermogensopstelling overeenkomstig het in de wet bepaalde.

31.6 De algemene vergadering kan met inachtneming van het dienaangaande in lid 3 bepaalde besluiten tot uitkeringen op de aandelen ten laste van een reserve die niet krachtens de wet moet worden aangehouden.

Voorstel tot resultaatbestemming De directie heeft met instemming van de Raad van Commissarissen besloten om het voorstel aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor te leggen om het resultaat over 2009 toe te voegen aan de overige reserves van de vennootschap. Vooruitlopend op het besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders is dit besluit verwerkt in de jaarrekening.

5.2

Accountantsverklaring

Aan: directie, commissarissen en aandeelhouders van Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag op pagina 19 tot en met pagina 48 opgenomen jaarrekening 2009 van Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. te Rijswijk bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de winst-en-verliesrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiĂŤle verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 49

19-05-10 14:46

Jaarverslag VAN 2009

50

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico´s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de vennootschap. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiÍle verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Amstelveen, 6 mei 2010 KPMG ACCOUNTANTS N.V.

F.J.J. Glorie RA

003_VAN_Jaarverslag_A4_fc.indd 50

19-05-10 14:46

JAARVERSLAG 2009

TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN |

003_VAN_Jaarverslag_Omslag_424x297_fc.indd 2

19-05-10 14:40

Postbus 1074 | 2280 CB Rijswijk | Handelskade 49 | Rijswijk | T (070) 340 81 06 | F (070) 340 81 09

JAARVERSLAG 2009

TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJ EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOO NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EE BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN | TIJD VOOR EEN NIEUW BEGIN |

003_VAN_Jaarverslag_Omslag_424x297_fc.indd 1

19-05-10 14:40