Σχόλια στὸ βιβλίο τοῦ Ζ. Κίερκεγκωρ «Εκγύμναση στὸν Χριστιανισμό»
Η σπουδαιότητα του βιβλίου αυτού βρίσκεται στο εξής: οι περισσότεροι, από εκείνους που ήρθαν σε επαφή με τον Κίερκεγκωρ, τον θεωρούν φιλόσοφο. Λιγότεροι αναγνωρίζουν ότι ο Κίερκεγκωρ "ανέπτυξε" τη "φιλοσοφία" ως εργαλείο
στην υπηρεσία της
Θεολογίας· εργαλείο όχι για να "αποδείξει!" κάτι υπέρ του Χριστιανισμού, αλλά για να αποδείξει ότι η λογική της διαφώτισης, ο Διαφωτισμός, κατήργησε το Χριστιανισμό. Ελάχιστοι, όμως, είναι εκείνοι οι οποίοι γνωρίζουν τον Κίερκεγκωρ ως ερμηνευτή της Αγίας Γραφής. Καθώς είναι γνωστό, από την προσέγγιση την οποία κάνει ένας ερμηνευτής στην Αγία Γραφή γίνεται φανερή και η θεολογία του.1 Έτσι, θα έχουμε την ευκαιρία, στο έργο του αυτό, το τελευταίο, που είναι ερμηνευτικό, να δούμε τον Κίερκεγκωρ να μας γνωστοποιεί τις αποκρυσταλλωμένες2 απόψεις του για τον Χριστό. 'Ένας ακόμα λόγος που κάνει απαραίτητη την μελέτη του έργου του είναι το ότι ο Κίερκεγκωρ είναι ο πρώτος βορειοευρωπαίος που καταδεικνύει το αδιέξοδο του Διαφωτισμού στη σχέση του με το Χριστιανισμό. Ο Διαφωτισμός τον κατήργησε καταντώντας τον έναν γεωγραφικό όρο: τη Χριστιανοσύνη. Έτσι, και εμείς οι Ορθόδοξοι, στο βαθμό που επιτρέψαμε να επηρεασθούμε από τον "Ευσεβισμό" της Δύσης, συμβάλαμε στην αλλοίωση του Χριστιανισμού και γίναμε κατ' όνομα Χριστιανοί, και δίκαια μας ρωτούν κατά πόσο η