ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ Το 1814 στην Οδησσό Έλληνες (Εμμανουήλ Ξάνθος, Νικόλαος Σκουφάς, Αθανάσιος Τσακάλωφ, Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος) αποφασίζουν τη σύσταση μιας αυστηρά συνωμοτικής οργάνωσης, η οποία θα προετοίμαζε τον ξεσηκωμό όλων των Ελλήνων.
«… Ορκίζομαι εις σε, ω ιερά (πλήν τρισαθλία) πατρίς μου. Ορκίζομαι εις τας πολυχρονίους βασάνους σου. Ορκίζομαι εις τα πικρά δάκρυα τα οποία έχυσαν και χύνουν τα ταλαίπωρα τέκνα σου, εις τα ίδιά μου δάκρυα, τα οποία εις ταύτην την στιγμήν, και εις την μέλλουσαν ελευθερία των ομογενών μου, ότι αφιερώνομαι όλος εις σε, ότι εις το εξής θέλει είσαι η αιτία και ο σκοπός των διαλογισμών. Το όνομά σου ο οδηγός των πράξεών μου, η ανταμοιβή των κόπων μου. Η Θεία δικαιοσύνη ας εξαντλήσει επάνω εις την κεφαλήν μου όλους τους κεραυνούς της δικαιοκρισίας της. Το όνομά μου ας είναι εις αποστροφήν και το υποκείμενόν μου το αντικείμενον της κατάρας και του αναθέματος των ομογενών μου, κι ο θάνατος ας είναι η άφευκτος τιμωρία του αμαρτήματός μου, δια να μη μολύνω την αγιότητα της Εταιρίας με την συμμετοχήν μου.»
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα
Τρίτη
Τετάρτη
Πέμπτη
“Ο κόσμος είναι η Ελλάδα που διαστέλλεται. Η Ελλάδα είναι ο κόσμος που συστέλλεται.” Βίκτωρ Ουγκώ
Παρασκευή Σάββατο 1 2 ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ Βασίλειος Σεραφείμ Τηλέμαχος Σιλβέστρος
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30 ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ
3 Γενοβέφα
Αντώνιος Θεοδόσιος
Ζωσιμάς Ξένη Φίλων
31
Ευδοξία Κύρος
Θεοδόσιος
Αθανάσιος Θεόδουλος Κύριλλος
Γρηγόριος Μαργαρίτα
Θεόπεμπτος Θεώνη Συγκλητική (ΝΗΣΤΕΙΑ)
Μέρτιος Τατιανή
Ευφρασία Μακάριος
Ξενοφών
ΘΕΟΦΑΝΙΑ Θεοπούλα Θεοφάνης Ιορδάνης Ουρανία, Φώτιος
Ερμύλλος
Ευθύμιος Θύρσος Φαβιανός
Ανακομιδή λειψ. Ιωάννου Χρυσοστόμου
Ιωάννης Πρόδρομος
Νίνα
Αγάθων Ευστράτιος Βασίλισσα Δομινίκη Κέλσιος,Παρθένα
Αγνή, Ευγένιος Αναστάσιος Μάξιμος Τιμόθεος Πάτροκλος
Παλλάδιος Χάρις
Βαρσαμία
Αγαθάγγελος Διονύσιος
Αύρα
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ «Μάχου υπέρ πίστεως και Πατρίδος…Είναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον ζυγόν, να ελευθερώσωμεν την Πατρίδα, να κρημνίσωμεν από τα νέφη την ημισέληνον, δια να υψώσωμεν το σημείον, δι’ ου πάντοτε νικώμεν, λέγω τον Σταυρόν… Εις τα όπλα λοιπόν φίλοι, η Πατρίς μας Προσκαλεί!...».
22 Φεβρουαρίου 1821, ξεκίνησε στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες η Ελληνική Επανάσταση, με επικεφαλή τον Αρχηγό της Φιλικής Εταιρίας Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο οποίος διέρχεται τον ποταμό Προύθο και εισέρχεται στο Ιάσιο. «Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης στρατολόγησεν εθελοντάς καί υπέρ τάς δύο χιλιάδας ευρισκομένους εν Ιασίω Έλληνας, εκ τών οποίων εσχημάτισεν εν μέρος, ονομάσαν αυτό Ιερόν Λόχον …» (Ηλία Φωτεινού, Οι Άθλοι της εν Βλαχία Ελληνικής Επαναστάσεως, Λειψία 1846).
«…Ως Χριστιανός ορθόδοξος
και υιός της ημετέρας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, ορκίζομαι …να διαμείνω πιστός εις την Θρησκείαν μου και εις την Πατρίδα μου. Ορκίζομαι να χύσω και αυτήν την υστέρα ρανίδα του αίματός μου υπέρ της Θρησκείας και της Πατρίδος μου. Να χύσω το αίμα μου, ίνα νικήσω τους εχθρούς της Θρησκείας μου ή να αποθάνω ως Μάρτυς δια τον Ιησούν Χριστόν…». (Ο όρκος των Ιερολοχιτών)
(Αλέξανδρος Υψηλάντης, 24 Φεβρουαρίου 1821, προκήρυξη - ιδεολογικό μανιφέστο Επανάστασης) Πέτερ φον Ες, Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέρχεται τον Προύθο
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021 Κυριακή
1
Δευτέρα
Τρύφων
2
Τρίτη
Υπαπαντή
3
Τετάρτη
Σταμάτιος Συμεών
4
Πέμπτη
Ιάσιμος Ισίδωρος
Παρασκευή Σάββατο 5 6 Αγαθή
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
23
24
25
26
27
Παρθένιος
Βαλεντίνη
Ζαχαρίας
Ευσέβιος
21 Αρχή 22 Ανθούσα Τριωδίου, Θαλάσσιος Τελώνου και Φαρισαίου 28 Του Ασώτου Κύρα Μαριάννα
Μάρκελος Νικηφόρος Παγκράτιος
Πάμφιλος Σέλευκος Χλόη Πολύκαρπος Πολυχρόνιος
Χαράλαμπος Χαρίκλεια Χαρίλαος
Θεόδωρος Θεοδώρα
Αυγή Βλάσιος Θεοδώρα
Αγαπητός Λέων
Ρηγίνος Ταράσιος Ορθοδοξία
Μελέτιος Πλωτίνος
Φιλοθέη
Ανατολή Πορφύριος Σεβαστιανός Φωτεινή
“Ο Θεός είναι μετά της Ελλάδος και υπέρ της Ελλάδος και αύτη σωθήσεται. Επί ταύτης της πεποιθήσεως αντλώ πάσας μου τας δυνάμεις και πάντας τους πόρους.” Ι. Καποδίστριας
Πρίσκιλλα Πρισίλλα
Ασκληπιός Νήσιος
ΜΑΡΤΙΟΣ
Η αμερικανική Southern Recorder της 24ης Ιουλίου 1821, σε είδηση που ήρθε από το Παρίσι την 25η Μαΐου (νέο ημερολόγιο) αναφέρει τον Γερμανό ως «Αρχιεπίσκοπο Gerveaux», ο οποίος τη νύχτα της 6ης Απριλίου (25 Μαρτίου παλαιό ημ/γιο), σαν προστάτης του ελληνικού πληθυσμού διεκήρυξε στην Πάτρα «Σεβασμός στους Πρέσβεις Βοήθεια στους Χριστιανούς Θάνατος στους Τούρκους». Επίσης αναφέρει ότι ο Σταυρός υψώθηκε σαν σημείο εξέγερσης.
Σύμφωνα με τον θρύλο της Αγίας Λαύρας, η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου 1821, όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε το λάβαρο της επανάστασης στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα., που χρησιμοποιούνταν ως σημείο συγκέντρωσης προεστών, οπλαρχηγών και κληρικών την περίοδο αυτή. «... με ήλθαν γράμματα από τον Υψηλάντη δια να ήμαι έτοιμος, καθώς και όλοι οι εδικοί μας. 25 Μαρτίου ήτον η ημέρα της γενικής επαναστάσεως. ...» (Θ. Κολοκοτρώνης, Απομνημονεύματα)
Θεόδωρος Βρυζάκης, Ο θρύλος της Αγίας Λαύρας
«6 Απριλίου (25/3 με το παλαιό ημερολόγιο).... Όντως ο Γερμανός ... κατήλθεν εκ του Παναχαϊκού επί κεφαλής δέκα χιλιάδων χωρικών ... ο πρωθιεράρχης περιβληθείς την ιερατικήν αυτού στολήν μετέβη εις παρακειμένην εκκλησίαν ... Εκεί γονυπετής ... δίδει την γενική άφεσιν εις τον στρατόν γονυκλινεί προ του μεγαλείου του Λαυάρου ... Ανάπτουσιν ακολούθως πυρά, ορίζουσι τους φρουρούς, και το Τρισάγιον, όπερ οι ιεροί της μονής του Μεγάλου Σπηλαίου θεωροί τονίζουσιν, επαναλαμβανόμενον υπό του πλήθους και φερόμενον δια της ηχούς μέχρι της ακροπόλεως των Πατρών ...» (Πουκεβίλ, τ. 1, σελ. 42)
ΜΑΡΤΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα 1
Ευδοκία Παράσχος Χαρίσιος
Τρίτη 2
Ευθαλία Τρωάδιος
Τετάρτη 3
Κλεόνικος
Πέμπτη
Παρασκευή
Σάββατο
4
5
6
Γεράσιμος
Ευλόγιος Κόνων
Ησύχιος
Τσικνοπέμπτη Αρχέλαος
Ψυχοσάββατο
7 Της Απόκρεω
8
10
11
12
13
Ευγένιος
Ερμής Θεοφύλακτος
9
14 Τυροφάγου
15 Καθαρά
16
17
18
19
Α΄ Χαιρετισμοί
20
Δαρεία Χρύσανθος
Θεόδωρος Θεοδώρα Κλαύδια Ροδία, Ροδιανός
26
27
Βενέδικτος Ευφράσιος Ματθίλδη
Δευτέρα Αγάπιος
21 Κυριακή της 22 Ορθοδοξίας
Ορθοδοξία, Δόξα Λωξάντρα Ρωξάνη
28
Δρόσος Δροσούλα
Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων εν Σεβαστία
Ιουλιανός Χριστόδουλος
23
Αλέξιος Γερτρούδη
24
Θαλής Θεοδώρα Σαβίνα Σωφρόνιος
Εδουάρδος
25 -
1821
ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑ
Θεοφάνης
Β’ Χαιρετισμοί
Ευάγγελος Ευαγγελία
29
30
31
Υπάτιος
“Η δύναμή σου πέλαγο κι η θέλησή μου βράχος.” Διονύσιος Σολωμός
Λέανδρος Μάριος
Λήδα, Λυδία Μακεδών Ματρώνα, Φίλητος
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
10 Απριλίου 1826 - Έξοδος Μεσολογγίου Ανήμερα των Βαΐων (κατά την τρίτη πολιορκία και μετά από σθεναρή αντίσταση) το Μεσολόγγι είχε πέσει με 2.500 υπερασπιστές του να κείτονται νεκροί στα ερείπιά του, ενώ γύρω στα 6.000 γυναικόπαιδα πωλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Κωνσταντινούπολης και της Αλεξάνδρειας. Μόνο 1.500 από τους πολιορκημένους κατάφεραν να διασωθούν.
Εμίλ ντε Λανσάκ, Η αυτοθυσία της μάνας
Ευγένιος Ντελακρουά, Η Ελλάς στα ερείπια του Μεσολογγίου
ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα
Τρίτη
Τετάρτη
Πέμπτη 1
“Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω.” Αθανάσιος Διάκος 4 Της
Σταυροπροσκυνήσεως
11
Αντύπας
18
5
Αργυρώ
12
Ακάκιος
19
25 Των Βαΐων 26 Μεγάλη Βάγια Δάφνη
Δευτέρα Γλαφύρα
6
Ευτύχιος Ευτυχία
13
Γερόντιος Μαρτίνα Πάγκαλος
20
Ζακχαίος Ζάχος
27 Μεγάλη Τρίτη
7
Παρασκευή Σάββατο 2 Γ’ 3 Χαιρετισμοί
Ιλλύριος
9
10
Τίτος
8
Δ΄ Χαιρετισμοί Ευψύχιος
14
Αρίσταρχος
21
Αλεξάνδρα Ιανός Ιανουάριος
28 Μεγάλη Τετάρτη
15
Λεωνίδας
22
Ναθαναήλ Νέαρχος Θεοχάρης
16 Ακάθιστος 17 Ύμνος
Γαλήνη Καλλίς, Χιονία
23
24 Του
Λαζάρου
Αχιλλέας Δούκας,Ελισάβετ Λάζαρος
29 Μεγάλη
30 Μεγάλη
Ιάσων Κέρκυρα Σωσίπατρος
Αργυρώ Ασημάκης Δονάτος Μαλαματή
Πέμπτη
Δημοσθένης, Ζήνων Ηρακλής, Ηφαιστίων Θεμιστοκλής, Ισοκράτης Μιλτιάδης, Μάξιμος Όμηρος, Περικλής Πελοπίδας, Πίνδαρος Φωκίων, Πολύβιος
Παρασκευή
ΜΑΪΟΣ
Μάχη του Βραχωρίου - τέλη Μαΐου 1821. Η απελευθέρωση του Αγρινίου από τους Τούρκους ( 11 Ιουνίου 1821).
Περί τα τέλη Μαΐου 1821 συναθροίστηκαν στρατιωτικά σώματα Ελλήνων γύρω από το Βραχώρι, πολιορκώντας το στενά. Αρχηγοί ήταν ο Δ. Μακρής από την επαρχία Ζυγού, έχοντας περίπου 700 πολεμιστές, ο Σιαδήμας από το Απόκουρο με 500, ο Θεόδωρος Γρίβας με 200 από την Ακαρνανία, ο Αλέξανδρος Βλαχόπουλος, ο Τζιόγκας με 500 Ακαρνάνες και Βλάχους, ο Ν. Κακαρής Σουλιώτης με 150 Ηπειρώτες και άλλοι διάφοροι. Οι Τούρκοι της πόλης με δύο Δερβεναγάδες Αλβανούς, τον Ταχήρ Παπούλια και Νούρκα Ζέβρανη ήταν περίπου χίλιοι…Η μάχη διήρκεσε δέκα ημέρες… Οι Οθωμανοί , τέλος, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη… (Λάμπρος Κουτσονίκας, Γενική ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως)
Σ' όλον τον κόσμο ξαστεριά, σ' όλον τον κόσμο ήλιος, και στο ΖαπαντοΒράχωρο όλο καπνός κι αντάρα. Καπιταναίοι το ΄καψαν Καπιταναίοι το καίνε. (Δημοτικό τραγούδι, από τη συλλογή του Πετρώφ)
ΜΑΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα
Τρίτη
Τετάρτη
Πέμπτη
Παρασκευή
Σάββατο
1 Μεγάλο Σάββατο
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ
«Πάντα ψηλότερα να ανεβαίνω! Πάντα μακρύτερα να κοιτάζω!» Γ. Β. Γκαίτε
Ιερεμίας Ισιδώρα,Ταμάρα
2 Άγιο Πάσχα 3 Αυγερινός Αναστάσιος Λάμπρος
Γεώργιος Γεωργία Ροδόπη
4
5
6
7
9 Του Θωμά
10
11
12
13
14
Γλυκερία Σέργιος
Αριστοτέλης Ισίδωρος
15
Θωμάς Ησαΐας Χριστόφορος
Μέλια Πελαγία Ραφαήλ
Ειρηναίος Ειρήνη Ευφραίμ
Ζήσης Ζωή Πηγή
Θεολόγος Μήλιος
Σίμων
Αργύριος Αρμόδιος Μεθόδιος Ολυμπία
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Εμμέλεια
Ανδρόνικος Ιουνία, Σόλων Νεφέλη
Μαρκιανή Παλλαδία
Ερμείας Μάγος
Γαλάτεια Ιουλία Φαεινή
Επιφάνειος Θεόδωρος
Ιώβ Σεραφείμ
8
Μαγδαληνή Μαριλένα Πατρίκιος
Αλφαίος Καρπός
Λήδα Λυδία Θαλής
Αλύπιος
Ελένη Κωνσταντίνος
Διοσκουρίδης Νεφέλη
Αχίλλειος Κάλη Παχώμιος
Αιμίλιος Κόδρος
Θεοδοσία Ολιβιανός Υπομονή
ΙΟΥΝΙΟΣ
Καταστροφή των Ψαρών αποκαλείται η άλωση των Ψαρών και η σφαγή των κατοίκων τους από τον Οθωμανικό Στρατό τον Ιούνιο του 1824.
Ως αντίποινα για τη Σφαγή της Χίου (Απρίλιος 1822), ο Κωνσταντίνος Κανάρης από τα Ψαρά και ο Ανδρέας Πιπίνος από την Ύδρα κατόρθωσαν με τα πυρπολικά τους να μπουν μέσα στο λιμάνι της Χίου, τη νύχτα της 6ης Ιουνίου 1822, όταν οι Τούρκοι γιόρταζαν το Μπαϊράμι και συμποσίαζαν στα πλοία τους. Το πυρπολικό του Κανάρη μετέδωσε τη φωτιά στη ναυαρχίδα και γρήγορα πήρε φωτιά η μπαρουταποθήκη της, τινάζοντάς την στον αέρα.
Νικόλαος Γύζης, Μετά την καταστροφή των Ψαρών
Η καταστροφή των Ψαρών Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη Περπατώντας η Δόξα μονάχη Μελετά τα λαμπρά παλικάρια Και στην κόμη στεφάνι φορεί Γεναμένο από λίγα χορτάρια Που είχαν μείνει στην έρημη γη. Νικηφόρος Λύτρας, Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη
Δ. Σολωμός
ΙΟΥΝΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα
Τρίτη 1
2
3
Παρασκευή Σάββατο 4 5 Μάρθα
Απόλλων Δωρόθεος Σελήνη Πλούταρχος
8
9
10
11
12
ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Βαρθολομαίος Βαρνάβας Λουκάς
Γερακίνα Ευέλπιστος Θεσπέσιος Ιέραξ, Πύρρος Ιουστίνος
6
Ιλαρίων
13
7
Ζηναΐς Παναγής Σεβαστιανή
Μαρίνος Νικηφόρος
Ροδάνθη
Πέμπτη Ιερία Υπατία
Ονούφριος
15
16
17
18
19
20 21 ΑΓΙΟΥ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
22
23
24
25
26
Μεθόδιος
Αφροδίσιος Τριάδα
27 ΤΩΝ
28
29
30
Τριφύλλιος
ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
14
Καλλιόπη Ναυκράτιος
Τετάρτη
Ελισσαίος Νήφων
Ανάργυρος Γερμανός
Αυγουστίνος Ιερώνυμος Λιβύη, Μόνικα Ορτανσία
Ευσέβιος Ζήνωνας
Παύλος Πέτρος
Τίχων Μνημόνιος
Αγριππίνα Αριστοκλής
Απόστολος Μελίτων
Ισμαήλ Φίληξ
Έρασμος Λεόντιος
ΤΟ ΓΕΝΕΘΛΙΟ Έρωτας ΤΟΥ Φεβρωνία ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
Ζώσιμος Παΐσιος
Μακάριος
Η Μάχη των Δερβενακίων, γνωστή και ως Σφαγή του Δράμαλη στις 26 Ιουλίου 1822.
ΙΟΥΛΙΟΣ Την προηγουμένη της μάχης, ο Κολοκοτρώνης ανέβηκε στη στέγη ενός σπιτιού και εμψύχωσε τους μαχητές με μια ομιλία που διασώζει ο Φωτάκος. Άρχισε λέγοντας: «Έλληνες, σήμερα
εγεννήθημεν και σήμερα θα πεθάνωμεν δια την σωτηρίαν της πατρίδος μας και δια την εδικήν μας» Θ. Βρυζάκης, Μάχη στα στενά των Δερβενακίων
Σύντομα η καταστροφή του Δράμαλη έγινε τραγούδι και θρύλος σε πολλά δημώδη ελληνικά τραγούδια:
Της Ρούμελης οι Μπέηδες και του Μωριά οι λεβέντες Στο Ντερβενάκι κείτονται κορμιά δίχως κεφάλια...
ΙΟΥΛΙΟΣ 2021 Κυριακή
1
“Ποτέ δεν αποτυχαίνουν αυτοί που πεθαίνουν για έναν μεγάλο σκοπό.” Λόρδος Βύρων
Ανάργυρος Δαμιανός Κοσμάς Μαυρίκιος
Παρασκευή Σάββατο 2 3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Ευφημία Όλγα
Αιμιλιανός Αιμιλία
Άννα Ευπραξία Ολυμπιάς
Δευτέρα
Λαμπαδός
Βερενίκη Βερονίκη
Γαρυφαλλιά Δίος Μακρίνα
Παρασκευή Ερμόλαος Έρση
Τρίτη
Λυκίας Σάτυρος
Ηλιόφωτος Σάρα
Ηλίας
Παντελεήμων
Τετάρτη
Κυριακή Οδυσσέας
Ακύλας Νικόδημος
Ακάκιος Αυξέντιος Δρόσος, Τίμων Χρυσοβαλάντης
Πέμπτη
Θεόφιλος Προκόπιος
Βλαδίμηρος Ιουλίττα Κήρυκος
Μαγδαληνή Μαριλένα Μαρκέλλα Μενέλαος
Θεόδοτος Καλλίνικος
Ανατόλιος Ζουμπουλία Υάκινθος
Παγκράτιος
Ανδρόνικος Σιλουανός
Αμαλία
Αλίκη Μαρίνα
Αθηναγόρας Χριστίνα
Φρειδερίκη Ιωσήφ
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
8 Αυγούστου 1823 - Ο Μπότσαρης επιτίθεται αιφνιδιαστικά (γιουρούσι) , το βράδυ, εναντίον των Τούρκων. Είναι η μάχη στο Κεφαλόβρυσο ή μάχη του Καρπενησίου. Οι Σουλιώτες εξοντώνουν εκατοντάδες Οθωμανούς, παίρνοντας πολλά λάφυρα. Ο Μπότσαρης όμως σκοτώνεται από εχθρικό βόλι.. Τάφηκε στο Μεσολόγγι με μεγάλες τιμές.
«Απόψε σκοπεύω κάτι να επιχειρήσω εναντίον ενός σώματος Αλβανών εξ έξ έως επτά χιλιάδων, στρατοπεδευμένων σιμά εις το αυτό μέρος ...» (Επιστολή του Μάρκου Μπότσαρη προς τον Λόρδο Βύρωνα, 8-8-1823)
Σύμφωνα με παράδοση της οικογένειας Μπότσαρη:
Το πτώμα του Μάρκου Μπότσαρη μετεφέρθη υπό των συντρόφων του εις την Μονή της Παναγίας εις Προυσόν και εναπετέθη εις το «κελί της Παναγίας». Εκεί ήλθεν ο Γ. Καραϊσκάκης, νοσηλευόμενος κατ’ εκείνην την εποχήν εις την Μονήν, και ασπασθείς τον νεκρόν ένδακρυς ηυχήθη: «Άμποτε να πάω κι εγώ από τέτοιο θάνατο αδελφέ Μάρκο».
Λουδοβίκος Λιπαρίνι, Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη
Η τελευταία νυξ της ζωής του Μάρκου του Μπότσαρη Αχ! άπιστοι Οθωμανοί, θέλω σας δείξει τώρα, αν τα πιστότατ’ όπλα μου εξεύρουν να φονεύσουν κι ακέραιον στρατόπεδον ήδη να φυγαδεύσουν. Ορκίζομαι εις τον Θεόν και την Ελευθερίαν, να πνίξω εις το αίμα σας σκληράν την τυραννίαν. Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 Κυριακή 1
2 Ιουστινιανός
3
4
5
Παρασκευή Σάββατο 6 7 Ευμορφία Σωτήριος
Αστέριος Αστρινή Νικάνωρ
8
9
10
11
12
13
14
15 ΚΟΙΜΗΣΗ 16
17
18
19
20
21
22
24
25
26
27
28
Τριανταφυλλιά
Δευτέρα
ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Αλκιβιάδης Δέσποινα, Μαρία Γεράσιμος Μάριος, Συμέλα Διομήδης Σεραφείμ Παναγιώτης
Αγαθόνικος Θεοπρέπιος
23
Τρίτη Ολύμπιος Σαλώμη
Ευλαμπία, Ηρώ Λωραίνη Ιππόλυτος Λαυρέντιος
Λευκοθέα Μύρων Στράτων
Απόδοσις της Αιτωλία Κοιμήσεως της Ευτύχιος
Τετάρτη
Πέμπτη
Εξακουστωδιανός Νόννα Μαξιμιλιανός
Εύπλους
Αρσένιος Λαύρος Φλώρος
Βαρθολομαίος Τίτος
Φώτιος
Αδριανή Ναταλία
Θεοτόκου
29
Αρκάδιος
30
Αλέξανδρος Αλεξάνδρα Ευλάλιος
31
Ηλιόδωρος Θεοχάρης Σαμουήλ
Αρκαδία Λιβέριος Φανούριος
“... Ελλάδα, Ελλάδα! Πότε θα πάψουν κάποτε οι συμφορές σου; Η δύναμη σου, η αρχαία σου δύναμη πότε θα εγερθεί;” Oliver Bell Bunce (Από το θεατρικό έργο “Marco Bozzaris, the Grecian Hero”)
Δάμων
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
23 Σεπτεμβρίου 1821 - Άλωση Τριπολιτσάς ή σφαγή της Τριπολιτσάς ή απελευθέρωση της Τριπολιτσάς. Αποτέλεσε καθοριστικό σταθμό στην πορεία της Ελληνικής Επανάστασης, γιατί είχε ως αποτέλεσμα τη σταθεροποίησή της και την επικράτηση των Ελλήνων σε όλη την Πελοπόννησο.
Κολοκοτρώνης: «Το άλογό μου από τα τείχη έως τα σαράγια δεν επάτησε γη...Το ασκέρι όπου ήτον μέσα, το ελληνικό, έκοβε και εσκότωνε, από Παρασκευή έως Κυριακή, γυναίκες, παιδιά και άντρες, τριάνταδύο χιλιάδες... Ένας Υδραίος έσφαξε ενενήντα... Όταν εμβήκα εις την Τριπολιτσά με έδειξαν εις το παζάρι τον πλάτανο οπού εκρέμαγαν τους Έλληνας, αναστέναξα και είπα: «Άϊντε, πόσοι από το σόγι μου και από το έθνος μου εκρεμάστηκαν εκεί». Και εδιέταξα και τον έκοψαν• επαρηγορήθηκα και δια τον σκοτομόν των Τούρκων.»
Παναγιώτης Ζωγράφου, Πόλεμος της Τριπολιτζάς και των πέριξ αυτής χωρίων
Διονύσιος Σολωμός,Ύμνος εις την Ελευθερίαν Κατεβαίνουνε και αστράφτει του πολέµου η αναλαµπή το τουφέκι ανάβει αστράφτει λάµπει κόφτει το σπαθί.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα
Τρίτη
“Γι’ αυτά τα μάρμαρα επολεμήσαμε.”
Γιάννης Μακρυγιάννης
Τετάρτη 1
2
Παρασκευή Σάββατο 3 4 Άνθιμος Αρχοντούλα Πολύδωρας Φοίβος
Ερμιόνη Μωυσής Ροζαλία Ωκεανός
Αγίων Σαράντα Παρθένων και ασκητριών
Πέμπτη Μάμας
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
24
25
Ζαχαρίας
Ευδόξιος
Αριστείδης Κλημεντίνη
Κασσιανή Σώζων
Γέννηση της Θεοτόκου
Ύψωσις Τιμίου Βησσαρίων Νικήτας Σταυρού
Ιωακείμ
Ευφημία Μελιτίνη
Σταύρος Σταυρούλα
19
20
21
22
23
26
27
28
29
30
Σαββάτιος
Ευστάθιος Αγάπιος Θεοπίστη
Ακυλίνα Ζήνωνας
Ιωνάς
Χαρίτωνας
Ζωγραφιά Λουΐζα Φωκάς
Κυριάκος
Ξανθίππη Πολυξένη
Στράτος
Κλήμης Πουλχερία
Σοφία Πίστη Ελπίδα Αγάπη
Μυρτώ Θέκλα Περσεφόνη
Ευανθία
Αριάδνη Κάστωρ Ρωμύλος
Ευφροσύνη
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ
Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου - 20 Οκτωβρίου 1827 Η καταβύθιση του οθωμανικού μεσογειακού στόλου έσωσε την Ελληνική Επανάσταση από την κατάρρευση προς την οποία έβαινε μετά από 6 και πλέον χρόνια άνισου αγώνα του ελληνικού λαού εναντίον δυνάμεων που επιστράτευε η Οθωμανική Αυτοκρατορία από τα Βαλκάνια, την Μικρά Ασία, τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική, ακόμα και τη Δυτική Ευρώπη. Η “ψυχή” της μεγάλης νίκης των συμμάχων ήταν ο Βρετανός ναύαρχος Εδουάρδος Κόδριγκτον.
Βρισκόταν ήδη λίγα χρόνια στη σχολή, όταν έμαθε για την καταστροφή του λαμπρού αιγυπτιακού στόλου από τις Ευρωπαϊκές Δυνάμεις στο Ναυαρίνο και την οριστική επιβολή του Πρωτόκολλου του Λονδίνου, που όριζε ανακωχή ανάμεσα στους εμπόλεμους Έλληνες και Τουρκοαιγύπτιους. Συμμετείχε στο πένθος των Αιγυπτίων. Συμμετείχε στη βαρυθυμία των συμμαθητών του, που σαν μέλλοντες στρατιώτες θρήνησαν χωρίς δάκρυα την καταστροφή. [Τα γεγονότα της ναυμαχίας όπως καταγράφονται στη συνείδηση του κεντρικού ήρωα του μυθιστορήματος της Ρέας Γαλανάκη , απόσπασμα από τον Βίο του Ισμαήλ Φερίκ Πασά]
Λουίς Λκαρνερέ, Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου
Ο Γάλλος ακαδημαϊκός Πιέρ Αντουάν Λεμπρίν(1785-1873) έγραψε:
«Η μάχη του Ναυαρίνου ήταν κατόρθωμα των λαών...Τα πυροβόλα του Ναυαρίνου έγιναν η αρχή νέας περιόδου και ανήγγειλαν θριαμβευτικά την άνοδο της κοινής γνώμης και την ύψωσή της πάνω από τους θρόνους ...»
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα
Τρίτη
Τετάρτη
Πέμπτη
“Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά” Ρήγας Φεραίος
Παρασκευή Σάββατο 1 2 Ανανίας Θηρεσία Ρωμανός
Κυπριανός Ιουστίνη
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
29
30
Διονύσιος
Ευλάμπιος Ευλαμπία
Αντίγονος Ευπρέπιος
Σεβαστιανή
31
Σέλευκος Στρατονίκη
Ιερόθεος Καλλισθένης
Λουκάς Μαρίνος
Ταβιθά Χρυσάνθη Χρυσάφιος
Χαριτίνη Μεθοδία Ερμογένης
Ανδρομάχη Βαλάντιος
Κλεοπάτρα Φίλωνας
Δημήτριος Δήμητρα
Ερωτηίδα
Κάρπος Αγαθονίκη Χρυσή Φλωρέντιος
Γεράσιμος Αρτέμιος
Νέστορας
Σέργιος Βάκχος Πολυχρόνης
Ιγνάτιος Γερβάσιος Ναζάριος
Σωκράτης Ούρσουλα Χριστόδουλος
28
-1940
ΕΘΝΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ
Πελαγία
Λουκιανός
Αβραάμ Μελιτίνη
Αβραάμ Λωτ
Ιάκωβος
Απολλωνία Ζηνοβία Αστέριος
Στην περίοδο της οθωμανικής κατοχής λειτουργούσαν επίσημα ελληνικά σχολεία ιδρυθέντα από ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ την ιδιωτική πρωτοβουλία Ελλήνων και την Εκκλησία και η παροχή παιδείας δεν αντιμετώπιζε την αντίδραση της κεντρικής εξουσίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με τον Κακριδή, το Kρυφό Σχολειό δεν ήταν ένα συστηματικό διδακτήριο όπως τα φανερά ελληνικά σχολεία που λειτουργούσαν ανεμπόδιστα. Πρόκειται για ένα συνοπτικό όνομα που σημαίνει κάθε διδασκαλία Ο ομώνυμος πίνακας του Γύζη σχετική με την προγονική ιστορία, τη μοίρα και τις ελπίδες για απελευθέρωση. Αυτές οι ιδέες δεν μπορούσαν να διδαχθούν στα αναγνωρισμένα σχολεία. Το Κρυφό Σχολειό είναι όχι μύθος αλλά παριστά ένα κρυφό σχολείο, θρύλος με ιστορικό πυρήνα. Ως μαρτυρία για την ύπαρξη κρυφών σχολείων προβάλλεται επίσης η όπως το φαντάστηκε ο ύπαρξη σχετικών τοπωνυμίων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Σημαντικότερη λαογραφική καλλιτέχνης, και αναφορά θεωρείται το παιδικό τραγούδι «Φεγγαράκι μου λαμπρό». φιλοτεχνήθηκε το 1886. Το έργο ανήκει στις συνθέσεις ηθογραφικού χαρακτήρα του Γύζη, του οποίου ο συμβολισμός δίνεται από τον ίδιο, σε επιστολή του, όπου σημειώνει χαρακτηριστικά: «Δια του υπογείου, της κλειστής θύρας και παραθύρου και δια του ωπλισμένου νέου, εσκέφθην να παραστήσω την εποχήν εκείνην της Ελλάδος, ότε επί Τουρκοκρατίας ήσαν αυστηρώς απηγορευμένα τα σχολεία και μόνον εν κρυπτώ ελειτούργουν». Είναι άγνωστη η πηγή έμπνευσης του Γύζη αλλά εικάζεται πως συνδέεται με τη γενέτειρά του την Τήνο, όπου ένα μικρό μοναστήρι της Αγίας Τριάδας ήταν γνωστό, προεπαναστατικά ακόμα, ως «Το Κρυφό Σχολειό».
Φεγγαράκι μου λαμπρό/ φέγγε μου να περπατώ/ να πηγαίνω στο σκολειό/ να μαθαίνω γράμματα/ του Θεού τα πράματα»
(όπως παρατίθεται από τον Βλαχογιάννη)
Νικόλαος Γύζης, Κρυφό σχολειό
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα 1
2
3
4
Παρασκευή Σάββατο 5 6 Γαλακτίωνας Γαλάτεια Λίνος
Λεονάρδος
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Κοσμάς Δαμιανός Ανάργυρος
Αθηνόδωρος Ερνέστος Θεαγένης
Φίλιππος
Ελπιδοφόρος Πήγασος
Άγγελος Νεκτάριος Αγγελική Θεοκτίστη Σταμάτης Μαύρα Μιχαήλ, Γαβριήλ Ταξιάρχης
Μαρία Βαλέριος Δέσποινα Φιλήμονας Σουλτάνα Λεμονιά, Βιργινία
Ειρήναρχος
Τρίτη
Φαίδρα Φιλομίλα
Ματθαίος Ιφιγένεια
Αμφιλόχιος Έλενος
Ανδρέας Ανδριάνα
Τετάρτη
Αρσένιος Ορέστης
Πέμπτη Ερμαίος Ιωανίκιος
Μηνάς Βικέντιος Βίκτωρας Δράκοντας
Πλάτωνας
Αικατερίνη Μερκούριος
Στυλιανός Νίκων
Δαμασκηνός Χρυσόστομος
Δεναχίδα
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
«Εις τον θάνατον του Λόρδου Μπάιρον» 101
Τὲς ἐμάζωξε εἰς τὸ μέρος τοῦ Τσαλόγγου τὸ ἀκρινὸ τῆς ἐλευθεριᾶς ὁ ἔρως καὶ τὲς ἔμπνευσε χορό.
Ζάλογγο, 16 Δεκεμβρίου 1803 (προεπαναστατικά) Στα τέλη του 1803 ο Αλή Πασάς θέλησε να τελειώσει μία και καλή με τους Σουλιώτες, τους ανυπότακτους ορεσίβιους Θεσπρωτούς, που τόσα προβλήματα δημιουργούσαν στο Σουλτάνο και στη δική του εξουσία στην Ήπειρο. Τους πολιόρκησε στενά και τους εξανάγκασε να συνθηκολογήσουν στις 12 Δεκεμβρίου 1803. Ο βασικός όρος της συμφωνίας, που δεν τηρήθηκε, ήταν να εκκενώσουν τα χωριά τους συν γυναιξί και τέκνοις. Στις 16 Δεκεμβρίου οι Σουλιώτες χωρίστηκαν σε τρεις φάλαγγες και άφησαν πίσω τους την πατρογονική γη. Δύο ημέρες αργότερα, η τρίτη φάλαγγα, που κατευθυνόταν νότια, δέχθηκε επίθεση στο Ζάλογγο από πολυάριθμο σώμα Τουρκαλβανών. Το Ζάλογγο με τα χρόνια μεταβλήθηκε σε σύμβολο ηρωισμού και αυτοθυσίας…
102
Τέτοιο πήδημα δὲν τὸ εἶδαν οὔτε γάμοι, οὔτε χαρές, καὶ ἄλλες μέσα τους ἐπήδαν ἀθωότερες ζωές. 103
Τὰ φορέματα ἐσφυρίζαν καὶ τὰ ξέπλεκα μαλλιά, κάθε γύρο ποὺ ἐγυρίζαν ἀπὸ πάνου ἔλειπε μιά. 104
Χωρὶς γόγγυσμα κι ἀντάρα πάρα ἐκείνη μοναχά, ὁποῦ ἔκαναν μὲ τὴν κάρα, μὲ τὰ στήθια, στὰ γκρεμά. 105
Στὰ ἴδια ὄρη ἐγεννηθῆκαν καὶ τὰ ἀδάμαστα παιδιά, ποὺ τὴν σήμερο ἐχυθῆκαν πάντα οἱ πρῶτοι στὴ φωτιά. Διονύσιος Σολωμός (Απρίλιος 1824)
Άρι Σέφερ, Οι Σουλιώτισσες
Ο Άγγλος στρατιωτικός, περιηγητής και αρχαιολόγος, Γουλιέλμος Μαρτίνος Ληκ, από πληροφορίες που συνέλεξε το 1805, ως αντιπρόσωπος της Αγγλίας στα Ιωάννινα γράφει: «…22 γυναίκες ρίχτηκαν από τα βράχια από το ψηλότερο σημείο του γκρεμνού, προτιμώντας έτσι παρά να πέσουν ζωντανοί στα χέρια των εχθρών τους. Πολλές γυναίκες που είχαν παιδιά, τις είδαν να τα ρίχνουν με δύναμη προτού εκείνες κάνουν το μοιραίο πήδημα.»
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021 Κυριακή
Δευτέρα
Τρίτη
Είμαστε εις το «εμείς» κι’ όχι εις το «εγώ». Και εις το εξής να μάθωμεν γνώση, αν θέλωμεν να φκειάσωμεν χωριόν, να ζήσωμεν όλοι μαζί….» Στρατηγός Μακρυγιάννης
5
Σάββας Διογένης
6
Νικόλαος Νικολέτα
7
Αμβρόσιος
Τετάρτη 1
2
Παρασκευή Σάββατο 3 4 Γλυκέριος
Βαρβάρα Σεραφείμ
8
9
10
11
Θεόκλητος Φιλαρέτη Ναούμ
Πατάπιος
Πέμπτη Μερόπη Σολομώντας Πορφύριος
Άννα
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Σπυρίδων Σπυριδούλα
Αγλαΐα
Ευστράτιος Λουκία
Ιγνάτιος
Αρριανός Λεύκιος Λευκή
Θεμιστοκλής Ιουλία
Ελευθέριος Ανθή Σωσάννα
Αναστασία
Θεωφανώ Ραχήλ Σάρα Ισαάκ
Ιακώβ Ιωσήφ
Διονύσιος Δανιήλ Ανανίας
Ευγενία
Σεβαστιανός
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
Χρήστος Χρυσούλα
26
Εμμανουήλ
27
Στέφανος Μαυρίκιος
28
Δόμνα Θεόφιλος
29
Βενιαμίν
30
Γεδεών
31
Μελανία
Αργίες 2021 • • • • • • • • • • • • • • •
1/1 6/1 30/1 15/3 25/3 30/4 1/5 2/5 3/5 21/6 15/8 28/10 17/11 25/12 26/12
Πρωτοχρονιά Θεοφάνεια Τριών Ιεραρχών Καθαρά Δευτέρα Επέτειος Επανάστασης 1821 Μεγάλη Παρασκευή Εργατική Πρωτομαγιά Κυριακή του Πάσχα Δευτέρα του Πάσχα Αγίου Πνεύματος Κοίμηση της Θεοτόκου Επέτειος του Όχι Επέτειος Πολυτεχνείου Χριστούγεννα Σύναξη της Θεοτόκου
Δημιουργία – Επιμέλεια Παππά Αγγελική – Φιλόλογος Ζέικου Αικατερίνη – Αγγλικής Φιλολογίας Καθηγήτριες του 2ου ΕΠΑ.Λ Αγρινίου
Θεόδωρος Βρυζάκης, Η Ελλάς ευγνωμονούσα