Στερεά Ελλάδα

Page 1


Η Στερεά Ελλάδα βρίσκεται στο νότιο τμήμα του ηπειρωτικού κορμού της χώρας μας και αποτελεί την Κεντρική Ελλάδα ή Ρούμελη. Είναι η δεύτερη μετά τη Μακεδονία σε μέγεθος γεωγραφική περιφέρεια της Ελλάδας και αποτελεί αυτόνομη διοικητική περιφέρεια από την οποία εξαιρείται η Περιφέρεια περιοχής πρωτευούσης. Στην ίδια διοικητική περιφέρεια περιλαμβάνονται ακόμα τα νησιά του Αργοσαρωνικού, ένα τμήμα της Πελοποννήσου, τα Κύθηρα και η Σκύρος. Η Εύβοια αποτελούσε το ανατολικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας, όμως η καταβύθιση επιμήκους τμήματος διαμόρφωσε τη σημερινή μορφολογία. Η περιοχή της Στερεάς Ελλάδας συνορεύει βορειοδυτικά με την Ήπειρο, βορειοανατολικά με τη Θεσσαλία, ενώ νότια στο ύψος της Κορίνθου ενωνόταν με την Πελοπόννησο με μια στενή λωρίδα γης, τον Ισθμό της Κορίνθου, όπου από τον προηγούμενο αιώνα έχει διανοιχτεί η διώρυγα. Δυτικά βρέχεται από το Ιόνιο πέλαγος, νότια από τον Πατραϊκό και τον Κορινθιακό κόλπο και νοτιοανατολικά από το Σαρωνικό κόλπο. Ανάμεσα στη Στερεά και την Εύβοια είναι ο Βόρειος και ο Νότιος Ευβοϊκός, ενώ η Εύβοια βρέχεται από την ανατολική μεριά από το Αιγαίο Πέλαγος.

Ευάγγελος


Η οικονομία της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας στηρίζεται σε πολλούς τομείς παραγωγής. Η γεωργία είναι αρκετά ανεπτυγμένη στις περισσότερο περιοχές και τα κυριότερα προϊόντα της αγροτικής παραγωγής είναι τα σιτηρά, τα κηπευτικά, το ελαιόλαδο, τα σταφύλια και το κρασί. Ανεπτυγμένη είναι ακόμα η κτηνοτροφία, η πτηνοτροφία και η μελισσοκομία. Σημαντική ακόμη είναι η παραγωγή ορυκτών πετρωμάτων και μεταλλευμάτων μια και το υπέδαφος της Στερεάς είναι πολύ πλούσιο σε ορυκτά όπως ο βωξίτης, ο λευκόλιθος και άλλα ορυκτά. Αναπτυγμένος είναι ακόμα ο βιομηχανικός κλάδος, αλλά και ο τουρισμός. Πολλοί σημαντικά είναι τα μνημεία και τα αξιοθέατα που βρίσκονται στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας με πιο σημαντικό τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών, τους παραδοσιακούς οικισμούς, όπως αυτόν του Γαλαξιδίου, τις ιαματικές πηγές, όπως αυτές της Αιδηψού, τα χιονοδρομικά κέντρα στον Παρνασσό κ.α. Στην αναπτυγμένη περιοχή της πρωτεύουσας βρίσκεται ο πιο γνωστός αρχαιολογικός χώρος της Ελλάδας, η Ακρόπολη της Αθήνας με τον Παρθενώνα να δεσπόζει στον ιερό λόφο, πολλά μουσεία, διάφοροι χώροι καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, κ.α.

Ιωάννα Β. & Ιωάννα Χ.


Το όνομά της οφείλεται στο γεγονός ότι μετά την επανάσταση αποτελούσε το μόνο ηπειρωτικό μέρος της Ελλάδας. (Η Πελοπόννησος θεωρούνταν περισσότερο νησί). Ονομάζεται και Ρούμελη (χώρα των Ρωμιών, δηλ. των Ελλήνων) από τα χρόνια της φραγκοκρατίας. Συνδεδεμένη με μυθικές μορφές και κατοικημένη από τα πανάρχαια χρόνια, η Στερεά Ελλάδα, η Ρούμελη, είναι προικισμένη από τη φύση και την ανθρώπινη δημιουργία. Οι δασωμένοι ορεινοί όγκοι, τα εντυπωσιακά φαράγγια, οι εύφορες πεδινές εκτάσεις, οι δαντελωτές ακρογιαλιές, τα ποτάμια και οι λίμνες, η πλούσια χλωρίδα και πανίδα, συγκροτούν ένα περιβάλλον ιδανικό για τους φυσιολάτρες. Κατοικημένη από τα πανάρχαια χρόνια, η Στερεά Ελλάδα υπήρξε ένας χώρος με πλούσιο και αξιόλογο παρελθόν. Εδώ βρισκόταν η μυθική πόλη της Θήβας, που τα πάθη των ηρώων της ζωντανεύουν ακόμη και σήμερα, χάρη στους μεγάλους τραγικούς ποιητές μας Σοφοκλή, Αισχύλο και Ευριπίδη.

Χρήστος και Βασίλης


Εδώ βρίσκονται το όρος των μουσών Ελικώνας, καθώς και το μεγαλύτερο λατρευτικό κέντρο της αρχαιότητας και σήμερα πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών, οι Δελφοί. Ο χώρος αυτός είναι επίσης γνωστός για τις μεγάλες μάχες που διαδραματίστηκαν, άλλες πολύ σημαντικές για την εξέλιξη της ιστορίας Πλαταιές, Χαιρώνεια, άλλες με συμβολική σημασία Θερμοπύλες, αλλά και για τα μεγάλα ονόματα που ανέδειξε: Ησίοδος, Πίνδαρος, Επαμεινώνδας Πελοπίδας, Πλούταρχος. Περιοχή με πλούσια ιστορία δια μέσου των αιώνων, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, η Στερεά Ελλάδα ή Ρούμελη, όπως την αποκαλούν οι κάτοικοί της, διαθέτει πλούσιες ομορφιές με μαγευτικά τοπία, αλλά και ιστορικές αναφορές ανεξάντλητες. Ο επισκέπτης συναντά επιβλητικά βουνά, όμορφες παραλίες, απολαμβάνει χειμερινά σπορ ή ευχάριστο καλοκαιρινό κολύμπι, ενώ εντυπωσιάζεται από αξιοθέατα αρχαιολογικής γης. Πόλεις ωραίες και ζωντανές θα τον φιλοξενήσουν, στις οποίες θα φτάσει μέσω του πολύ καλού οδικού δικτύου. Η κοντινή απόσταση από την Αθήνα κάνει δελεαστική την εξόρμηση για ολιγοήμερες εκδρομές και περιηγήσεις. Κάθε νομός διατηρεί την ιδιαιτερότητα και την προσωπικότητα του, καλώντας τον επισκέπτη να τον γνωρίσει από κοντά.

Αθανασία και Ερμιόνη


Πρωτεύουσά της είναι η Αθήνα, που είναι και πρωτεύουσα της Ελλάδας.

ο Γιάννης Μακρυγιάννης, κ.ά.

Πολλά δημοτικά τραγούδια υμνούν τη Ρούμελη οι κάτοικοι της οποίας μαζί με τους Πελοποννήσιους πρωτοστάτησαν στην Εθνική Επανάσταση του 1821. Βεβαίως και οι άλλες γεωγραφικές εθνικές ενότητες (Θεσσαλία, Ήπειρος, Μακεδονία, Θράκη) συνέβαλαν στον Αγώνα, απλώς όμως οι συνθήκες στο Μοριά και τη Ρούμελη ήταν κατά πολύ ευνοϊκότερες. Επιφανείς πολεμιστές της Στερεάς ήταν ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Αθανάσιος Διάκος, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Δημήτριος Μακρής,

Αθάνατα θα μείνουν τα ονόματα της Αλαμάνας, της Γραβιά, της Αράχοβας. Εξάλλου η Αθήνα και η Θήβα (κυρίως η πρώτη) αναδείχτηκαν κατά την αρχαιότητα σε ηγέτιδες πόλεις, ενώ στην Αθήνα την εποχή του Περικλή θεμελιώθηκε η δημοκρατία.

Διοικητικά, η Στερεά Ελλάδα διαιρείται στους νομούς: 1. Αττικής, 2. Αιτωλοακαρνανίας, 3. Βοιωτίας, 4. Εύβοιας, 5. Ευρυτανίας, 6. Φθιώτιδας, 7.Φωκίδας.

Μαρία


Οροσειρές

Το έδαφος της είναι πολύ ορεινό με το μεγαλύτερο της τμήμα να καλύπτεται από συγκρότημα ψηλών και απόκρημνων βουνών, που είναι σκεπασμένα από έλατα, πεύκα και βελανιδιές. Τα πιο πολλά από αυτά είναι διακλαδώσεις της οροσειράς της Πίνδου. Στο βορρά της Στερεάς το όρος Όθρης [1.728 μ.] χωρίζει την Ανατολική Στερεά Ελλάδα από τη Θεσσαλία, ενώ νότια είναι η Οίτη [2.153 μ.] και το Καλλίδρομο [1.400 μ.]. Στα Δυτικά απλώνεται ο Τυμφρηστός ή Βελούχι [2.315 μ.] και τα Βαρδούσια [2.350μ.] με τα απέραντα λιβάδια που χωρίζουν την Ανατολική από τη Δυτική Στερεά Ελλάδα όπου υπάρχουν τα όρη Παναιτωλικό [1.924 μ.], τα Ακαρνανικά [1.589μ.], που είναι κατάφυτα από βελανιδιές και άλλη χλωρίδα. Στα Νότια υψώνονται μεγαλόπρεπα η Γκιόνα [2.150 μ.] και ο Παρνασσός [2.456 μ.], που είναι από τα ψηλότερα ελληνικά βουνά. Νοτιοανατολικά του Παρνασσού είναι τα μικρότερα βουνά Ελικώνας [1.748 μ.], Κιθαιρώνας [.408 μ.], Πάρνηθα [1.413 μ.], Πεντέλη [1.109 μ.], Υμηττός [1.025 μ.], Γεράνεια. Στην Εύβοια το μεγαλύτερο όρος είναι η Δίρφη [1.749 μ.]. Ιδιαίτερα τα βουνά της Αττικής είναι σχεδόν γυμνά από δέντρα.

Πεδιάδες Από τις σπουδαιότερες είναι η εύφορη κοιλάδα του Σπερχειού, ανάμεσα στις οροσειρές Όθρη Οίτη και Καλλίδρομο, η μικρή πεδιάδα της Άμφισσας στα Δυτικά του Παρνασσού με τους περίφημους ελαιώνες της και η μεγάλη βοιωτική πεδιάδα, βόρεια του Κιθαιρώνα και της Πάρνηθας. Ανάμεσα στα βουνά της Αττικής εκτείνονται οι πεδιάδες του Μαραθώνα, των Μεσογείων, το λεκανοπέδιο της Αττικής, της Ελευσίνας και των Μεγάρων. Στη Δυτική Στερεά, ανάμεσα στο Παναιτωλικό

Κυριακή και Χριστίνα


Ποταμοί Οι μεγαλύτεροι ποταμοί βρίσκονται κυρίως στη Δυτική Στερεά. Ανάμεσα τους ο Αχελώος [ή Ασπροπόταμος, 206 χλμ.] που πηγάζει από την Πίνδο, τα Άγραφα, το Παναιτωλικό και τον Τυμφρηστό, και υποδέχεται τα νερά των παραπόταμων του Ιχάνου, Αγραφιώτη και Μέγδοβα πριν εκβάλλει τα νερά του στο ‘’Δέλτα του Αχελώου’’, στο Ιόνιο Πέλαγος. Ο Εύηνος, όπου υπάρχει το ένα από τα δύο φράγματα στη Δυτική Στερεά που τροφοδοτούν με νερό την Αθήνα, μέσω της λίμνης του Μαραθώνα, εκβάλλει στον Πατραϊκό κόλπο, ενώ ο Μόρνος, όπου βρίσκεται το δεύτερο από τα φράγματα, εκβάλλει στον Κορινθιακό. Την Ανατολική Στερεά διασχίζουν ο Σπερχειός ή Αλαμάνα [ 83 χλμ.], που εκβάλλει στο Μαλιακό κόλπο, ο Βοιωτικός Κηφισός, τα νερά του οποίου διοχετεύονται στη λίμνη Υλίκη, ο Ασωπός, που καταλήγει στον Ευβοϊκό κόλπο. Οι χείμαρροι Κηφισός και Ιλισός διαρρέουν το λεκανοπέδιο Αττικής και χύνονται στο Φαληρικό όρμο.

Λίμνες & Λιμνοθάλασσες Στην Δυτική Στερεά Ελλάδα και ειδικότερα στο νομό Αιτωλοακαρνανίας υπάρχει η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδος η Τριχωνίδα [97 τ.χλμ.], καθώς και οι λίμνες Λυσιμαχία, Αμβρακία και Οζερός. Στην Ανατολική Στερεά υπάρχουν οι λίμνες Υλίκη, η Παραλίμνη και η τεχνητή λίμνη του Μαραθώνα, όπου καταλήγουν τα νερά των ποταμών Εύνου και Μόρνου από τα οποία υδρεύεται το λεκανοπέδιο Αττικής.


Λιμνοθάλασσες Υπάρχουν στην Αιτωλοακαρνανία, στο Αιτωλικό και στο Μεσολόγγι, οι οποίες φημίζονται για τα ιχθυοτροφεία με το φημισμένο και παγκόσμια γνωστό αβγοτάραχο, και στην Ανατολική Στερεά στο Σπερχειό.

Ακρωτήρια Νότια της Αττικής υπάρχει το Σούνιο [Κάβο Κολόνες], όπου βρίσκονται τα ερείπια του ναού του Ποσειδώνα, στην Αιτωλοακαρνανία το Άκτιο και το Αντίρριο και στην Εύβοια ο Καφηρέας, το Αρτεμίσιο και το ακρωτήριο της Κύμης.


Ιαματικές πηγές Θερμές πηγές με σπουδαίες Θεραπευτικές ιδιότητες είναι των Μεθάνων, της Υπάτης, των Καμένων Βούρλων, των Θερμοπυλών, του Πλατύστομου και της Αιδηψού στην Εύβοια.

Πάρης και Μαρία Ζωή


Την Στερεά Ελλάδα χωρίζει από την Εύβοια ο πορθμός του Ευρίπου, όπου παρουσιάζεται το φαινόμενο της παλίρροιας. Τα νερά στην περιοχή κινούνται έξι ώρες βόρεια και έξι ώρες νότια. Πάνω από τον πορθμό, μια μεγάλη κινητή γέφυρα, μήκους 40 μέτρων, ενώνει τη Στερεά με την Εύβοια.

Τα γύρω νησιά είναι η Σκύρος, η Σαλαμίνα, η Αίγινα, ο Πόρος, οι Σπέτσες, η Ύδρα, οι Εχινάδες [στα δυτικά].


Ν. Αττικής

Ο νομός αττικής καταλαμβάνει το νοτιοανατολικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 3.808 τετρ. χλμ. και πληθυσμός περίπου 4.574.330 κατοίκους. Πρωτεύουσα του νομού είναι η Αθήνα. Στο νομό ανήκουν επίσης τα Κύθηρα, τα Αντικύθηρα, τα νησιά του Αργοσαρωνικού και η Τροιζηνία της Αργολίδας. Συνορεύει: Βόρεια με το νομό Βοιωτίας και βρέχεται από το Νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Νότια βρέχεται από το Σαρωνικό κόλπο. Ανατολικά βρέχεται από τον κόλπο Πεταλιών Δυτικά με το νομό Βοιωτίας. Βουνά

Πάρνηθα, Υμηττός, Κιθαιρώνας, Όρος Πατέρας, Όρος Αιγάλεω, Πεντέλη, Όρος Πάστρα, Διονυσοβούνι, Μερέντα, Ποικίλο, Τουρκοβούνια, Γεράνεια όρη, κ.α.


Λίμνες

Κουμουνδούρου, Κιθάρα, Μαραθώνα (τεχνητή) Ποτάμια

Κηφισός, Ερασινός, Ασωπός, Ιλισσός, Ηριδανός, κ.α.

Νίκος και Χάρης


Ν. Αιτωλοακαρνανίας

Ο Νομός Αιτωλοακαρνανίας καταλαμβάνει το δυτικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 5.447 τετρ. χλμ. και πληθυσμό περίπου 224.500 κατοίκους. Πρωτεύουσα του νομού είναι το Μεσολόγγι. Συνορεύει: Βόρεια με τους νομούς Άρτας και Ευρυτανίας και βρέχεται από Αμβρακικό κόλπο. Νότια βρέχεται από τον Πατραϊκό κόλπο. Ανατολικά βρέχεται από το Ιόνιο Πέλαγος. Δυτικά με τους νομούς Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας. Βουνά:

Παναιτωλικό, Βαράσοβα, Κλόκοβα, Κοκκινιά, Ακαρνανικά Όρη, Όρη Ναυπακτίας, Όρη Βάλτου, Αράκυνθος.


Λίμνες:

Αμβρακία, Τριχωνίδα, Λυσιμαχία, Βουλκαρία, Σαλτίνη, Όζερος, Στράτου (τεχνητή), Καστρακίου (τεχνητή), Λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού, Λιμνοθάλασσα της Κλεισόβας, Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου. Ποτάμια:

Εύηνος, Αχελώος, Δίμηκος.

Νάνσυ και Μαρία


N.Bοιωτίας

Ο νομός Βοιωτίας καταλαμβάνει το νοτιοανατολικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 2.952 τετρ. χλμ. και πληθυσμό περίπου 131.000 κατοίκους. Πρωτεύουσα του νομού είναι η Λιβαδειά. Συνορεύει: Βόρεια με το νομό Φθιώτιδας Νότια με το νομό Αττικής και βρέχεται από τον Κορινθιακό κόλπο Ανατολικά με το νομό Εύβοιας και βρέχεται από το Βόρειο και Νότιο Ευβοϊκό κόλπο Δυτικά με το νομό Φωκίδας Βουνά: Παρνασσός, Κιθαιρώνας, Ελικώνας, Χλωμός, Τευμησσός, Υπάτιο, Πτώον, Μεσσάπιο, Κίρφη, Πάστρα, Ακόντιο.


Λίμνες:

Υλίκη, Παραλίμνη, Κωπαΐδα (αποξηραμένη) Ποτάμια:

Ασωπός, Πλείστος, Κηφισός.

Γεωργία


Ν. Ευβοίας

Ο νομός Εύβοιας καταλαμβάνει το ανατολικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 4.167 τετρ. χλμ. και πληθυσμό περίπου 215.000 κατοίκους. Πρωτεύουσα του νομού είναι η Χαλκίδα. Στο νομό επίσης ανήκει και το νοτιότερο νησί των Βόρειων Σποράδων, η Σκύρος. Συνορεύει : Βόρεια βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος Νότια βρέχεται από τον Κόλπο Πεταλιών και το Αιγαίο Πέλαγος Ανατολικά βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος Δυτικά με το νομό Βοιωτίας. Βρέχεται από το Βόρειο και Νότιο Ευβοϊκό κόλπο


Βουνά: Δίρφη, Όχη, Ζάρακας, Καντήλιο

Λίμνες: Υλίκη, Δύστος, Παραλίμνη.

Λυδία και Κατερίνα


Ν. Ευρυτανίας

Ο νομός Ευρυτανίας καταλαμβάνει το βορειοδυτικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 1.869 τετρ. χλμ. και πληθυσμό περίπου 32.000 κατοίκους. .Πρωτεύουσα του νομού είναι το Καρπενήσι. Συνορεύει: Βόρεια με το νομό Καρδίτσας Νότια με το νομό Αιτωλοακαρνανίας Ανατολικά με το νομό Φθιώτιδας Δυτικά με το νομό Αιτωλοακαρνανίας


Βουνά: Παναιτωλικός, Άγραφα, Καλιακούδα, Τυμφρηστός (ή Βελούχι), Χελιδώνα, Κοκινιά

Λίμνες: Κρεμαστών (τεχνητή )

Ποτάμια: Αχελώος, Αγραφιώτης, Ταυρωπός, Καρπενησιώτης, Κρικελοπόταμος, Τρικεριώτης.

Γιώργος και Κωνσταντίνος


Ν Φθιώτιδας Ο νομός Φθιώτιδας καταλαμβάνει το βόρειο τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 4.441 τετρ. Χλμ. και Πληθυσμό περίπου 178.500 κατοίκους. Πρωτεύουσα του νόμου είναι η Λαμία.

Συνορεύει: Βόρεια με τους νομούς Καρδίτσας, Λάρισας και Μαγνησίας Νότια με τους νομούς Βοιωτίας, Φωκίδας και Αιτωλοακαρνανίας Ανατολικά βρέχεται από το Μαλλιακό κόλπο και τον βόρειο Ευβοϊκό κόλπο Δυτικά με τους νομούς Ευρυτανίας και Καρδίτσας


Βουνά: Παρνασσός, Τυμφρηστός, Οίτη, Χλωμό, Καλλίδρομο, Όθρυς

Λίμνες: Ξινιάδα (αποξηραμένη), Λιμνοθάλασσα της Αταλάντης, Σμοκόβου (τεχνητή)

Ποτάμια: Σπερχειός, Γοργοπόταμος, Ρουστανίτσα, Βιστρίτσα

Θάνος και Άγης


Ν. Φωκίδας

Ο νόμος Φωκίδας καταλαμβάνει το νότιο τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει έκταση 2.120 τετρ. χλμ. και πληθυσμό περίπου 48.000 κατοίκους. Πρωτεύουσα του νομού είναι η Άμφισσα. Συνορεύει: Βόρεια με το νομό Φθιώτιδας Νότια βρέχετε από τον Κορινθιακό κόλπο Ανατολικά με το νομό Βοιωτίας Δυτικά με το νομό Αιτωλοακαρνανίας Βουνά: Παρνασσός, Γκιώνα, Οίτη, Βαρδούσια, Κίρφη


Λίμνες: Μόρνου (τεχνητή)

Ποτάμια: Μόρνος, Πλείστος, Πίνδος

Γιώργος και Ιωάννης


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.