CZERWIEC 2013/ NUMER 17 / www.standardypomocy.pl
S t r o n a |1
S t r o n a |2
II Ogólnopolskie Seminarium Partnerstw Lokalnych Za nami Drugie Ogólnopolskie Seminarium Partnerstw Lokalnych. Seminarium było platformą wymiany doświadczeń Partnerstw Lokalnych, będących w końcowym etapie realizacji pilotażowych wdrożeń Modelu GSWB. W dniach 5-6 czerwca 2013 roku odbyło się II Seminarium Ogólnopolskie Partnerstw Lokalnych. Seminarium zrealizowano w centrum Łodzi – w Hotelu Ambasador. W wydarzeniu, podobnie jak w minionym roku, uczestniczyli przedstawiciele wszystkich 19 Partnerstw Lokalnych realizujących pilotażowe wdrażanie, opiekunowie merytoryczni Partnerstw Lokalnych, przedstawiciele organizacji i instytucji partnerskich realizujących zadanie nr 4, przedstawiciele z ramienia lidera projektu – Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich – łącznie blisko 120 osób. Program seminarium obfitował w mnogość zagadnień. Pierwszy dzień seminarium to prezentacje Piotra Olecha i Rafała Stenki. Prezentacje miały na celu podsumowanie działań pilotażowych w Partnerstwach Lokalnych oraz omówienie zmian jakie zaistniały już w trakcie pilotażu w Modelu GSWB. Przedstawiły również wyzwania jakie stawiają przed sobą realizatorzy projektu przy dalszych pracach nad zrewidowaną wersją Modelu. Następnie po przerwie nastąpiły prezentacje Partnerstw Lokalnych. Tutaj mieliśmy możliwość zapoznać się z działaniami jakie miały miejsca ( i są ciągle realizowane) w
fazie pilotażu. Partnerstwa podzieliły się ze słuchaczami informacjami o swoich osiągnięciach, o mocnych i słabych stronach wdrażanych standardów oraz o własny rekomendacjach do zmian w Modelu. Początek drugiego dnia to dalsza część prezentacji Partnerstw Lokalnych, dyskusji pytań i odpowiedzi. Jako ostatni punkt seminarium zaplanowano konsultacje programu Krajowego Programu Rozwiązywania Problemu Bezdomności. Z jego założeniami i oczekiwaniami zapoznał zebranych Piotr Olech. Następnie Antoni Sobolewski poprowadził warsztaty połączone z pracami nad programem. Podczas warsztatów zebranych podzielono na zespoły i każdemu przydzielono po jednym z priorytetów KPRPB. Po burzliwych dyskusjach przedstawiciele każdej z grup zaprezentowali efekty pracy, przedstawili swoje uwagi. Opowiedziano o pojawiających się problemach, rezultatach, możliwych zagrożeniach wdrażania, rekomendowano rozwiązania. Obszerne sprawozdanie ze spotkania dostępne na stronach www.standardypomocy.pl i www.pfwb.org.pl Paweł Janowski
Newsletter 17. Czerwiec 2013 r.
S t r o n a |3
Newsletter 17. Czerwiec 2013 r.
S t r o n a |4
W Polsce nie istniała dotychczas stała platforma współpracy organizacji pozarządowych i instytucji sektora publicznego działających w obszarze problematyki bezdomności i wykluczenia mieszkaniowego. Taka możliwość współpracy już istnieje. Dnia 7 czerwca 2013 roku w Łodzi odbyło się spotkanie założycielskie Ogólnopolskiej Federacji Na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności. W skład federacji weszły następujące organizacje: Caritas Diecezji Kieleckiej Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Zarząd Główny Pomorskie Forum na Rzecz Wychodzenia z Bezdomności Stowarzyszenie Monar Fundacja Chrześcijańska Adullam Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Agape Stowarzyszenie Opiekuńczo Resocjalizacyjne Prometeusz Sieć Współpracy Barka Caritas Archidiecezji Białostockiej Caritas Diecezji Włocławskiej Stowarzyszenie Otwarte Drzwi Caritas Diecezji Szczecińskiej Akcja Humanitarna Życie W Polsce dotychczas nie powstała, żadna stała platforma współpracy organizacji pozarządowych i instytucji sektora publicznego działających w obszarze problematyki bezdomności i wykluczenia mieszkaniowego. Na szczeblu ogólnokrajowym czy europejskim ciągle brakuje reprezentacji organizacji i instytucji podejmujących trudy rozwiązywania problemu bezdomności. Celem Federacji jest kreowanie, opiniowanie i wdrażanie polityki społecznej w zakresie rozwiazywania problemu bezdomności oraz integracja środowisk pracujących w obszarze bezdomności poprzez wymianę informacji, doświadczeń i podejmowanie wspólnych inicjatyw. Swój cel Federacja realizuje poprzez: 1. stworzenie i prowadzenie platformy wymiany informacji, doświadczeń i nawiązywania współpracy pomiędzy członkami Federacji oraz innymi podmiotami pracującymi w obszarze bezdomności;
2. reprezentowanie interesów członków, jak i osób bezdomnych, oraz występowanie w ich imieniu wobec władzy ustawodawczej, administracji rządowej i samorządowej oraz ogółu społeczeństwa; 3. wpływanie na tworzenie skutecznych rozwiązań prawnych w zakresie rozwiazywania problemu bezdomności, w tym występowanie z projektami rozwiązań prawnych lub ich opiniowanie i monitorowanie prac nad nimi; 4. tworzenie, opiniowanie i wspieranie wdrażania polityk, strategii i programów: a. zapobiegania, przeciwdziałania i wychodzenia bezdomności, b. wspierania partycypacji osób bezdomnych w życiu społecznym, c. ustanawiających standardy usług kierowanych do osób bezdomnych na poziomach prewencji, interwencji i integracji; 5. promowanie współpracy międzysektorowej i funkcjonowania partnerstw lokalnych; 6. edukację (w tym działalność informacyjną, szkoleniową, konsultacyjną i wydawniczą) oraz aktywizację podmiotów zaangażowanych w działania mające na celu przeciwdziałanie zjawisku bezdomności; . powoływanie i koordynację prac zespołów badawczych i eksperckich, organizację debat i konferencji naukowych oraz wszelkie inne formy rozwoju wiedzy na temat zjawiska bezdomności, w tym inicjowanie i koordynację prac badawczych w zakresie bezdomności oraz monitorowanie zmian ilościowych i jakościowych w populacji osób bezdomnych; . komunikację społeczną, w tym organizację wydarzeń, kampanii i konferencji; . poszukiwanie, adaptację, wspieranie wdrażania i upowszechnianie rozwiązań innowacyjnych i dobrych praktyk w zakresie przeciwdziałania zjawisku bezdomności, zarówno krajowych jak i zagranicznych. W skład zarządu federacji weszły następujące osoby: Prezes: Teresa Sierawska (Stowarzyszenie Monar) Wiceprezes: Paweł Pawlak (Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta) Członek Zarządu: Kazimierz Słobodzian (Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej Agape) Członek Zarządu: Marcin Tylman (Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowem) Członek Zarządu: Jakub Wilczek (Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta)
S t r o n a |5
O mieszkaniu najpierw w Amsterdamie Od 12 do 14 czerwca w Amsterdamie toczyły się debaty o innowacyjnym modelu "najpierw mieszkanie" w ramach konferencji podsumowującej projekt "Housing First Europe", ewaluującej 5 europejskich doświadczeń (Glasgow, Amsterdam, Budapeszt, Lizbona, Kopenhaga). Dyskusje, rekomendacje i działania jakie miały miejsce podczas spotkania w Amsterdamie można nazwać zalożkiem do przyszłej polityki społecznej UE w zakresie bezdomności. Na konferencji obecny był Sam Tsemberis, jeden z twórców metody Housin First USA. Zaprezentowane badania jednoznacznie pokazują, że "najpierw mieszkanie" działa i w wielu miejscach jest efektywna kosztowo. Okazuje się, że spośród 5 testowanych programów w ramach projektu "Housing First Europe" amsterdamski ma
Kolejne informacje o ewaluowanych programach „Housing First Europe”. Kopenhaga – 2 uczestników. W Dani „najpierw mieszkanie” stanowi generalną i obowiązującą politykę wobec problemu bezdomności, zapisaną w narodowej strategii. W całej Dani w programach „housing first” funkcjonują już setki osób bezdomnych. 1% uczestników utrzymuje mieszkania. Zdecydowanie rekomendowanym rozwiązaniem są mieszkania rozproszone, a nie zespolone (ze względu na przeróżne konflikty, a przede wszystkim na wybór uczestników, którzy preferują mieszkania rozproszone). Kluczowym elementem jest wsparcie pielęgniarek i Sam Tsemberis z organizacji Patways to Housing (USA) podsumował wyniki projektu „Housing First Europe”. Wskaźniki utrzymania mieszkań w Europie są bardzo satysfakcjonujące. Metoda „najpierw mieszkanie” powinna być elastycznie dostosowana do realiów krajowych, regionalnych i lokalnych. Niemniej podejście sprawdza się w wielu miejscach. Wskazuje na kluczową zasadę „najpierw mieszkanie” – wybór uczestników (niemal 100% bezdomnych chcę mieć własny, dom czy mieszkanie) oraz oddzielenie mieszkania od leczenia i terapii. Zwraca uwagę, że zasada
najszerszy zakres. Od 2006 roku 165 uczestników (osoby długotrwale bezdomne, z podwójną diagnozą). Po latach % utrzymuje stałe, własne mieszkanie, reszta albo przeniosła się do innego rodzaju mieszkań, zmarła, tylko 4 uczestników usunięto z mieszkań. Uczestnicy programu bardzo zadowoleni, lepsza sytuacja zdrowotna i społeczna, ekonomicznie zasadne. Nic tylko korzystać z doświadczeń. (Polsce w ramach naszego projektu (Kielce, Nowe), są także pierwsze przykłady wdrożenia tej interesującej idi).
terapeutów. Mieszkania wynajmowane od agencji zarządzających mieszkaniami społecznymi. Znana uczestnikom i partnerstwom wdrażającym Model GSWB Lizbona. 4 uczestników, zdecydowanie najbardziej wymagająca grupa uczestników (choroby psychiczne, zaburzenia, długa historia bezdomności). 0% uczestników utrzymuje własne mieszkania. Mieszkania wynajmowane są na wolnym rynku. Duża część uczestników wróciła do rodziny lub przeprowadziła się do innych miast. zapewnienia mieszkania na stałe, wcale nie oznacza konieczności zawierania umów na czas nieokreślony, ale zobowiązanie do zapewnienia mieszkań, choć mogą się one zmieniać i mogą być czasowe. Czyli wsparcie mieszkaniowe na stałe, a nie konkretne mieszkanie. Także wsparcie w innych obszarach nie jest limitowane w czasie. Kadra – zatrudniana ze względu na wartości – umiejętności mogą zostać nabyte i wyuczone. Piotr Olech
Newsletter 17. Czerwiec 2013 r.
S t r o n a |6
FESTIWAL TWÓRCZEJ AKTYWNOŚCI OSÓB BEZDOMNYCH W dniu 22.05.2013r. przy budynku Domu dla Bezdomnych odbył się Festiwal twórczej aktywności osób bezdomnych pn. „Pokaż na co się stać”. Była to już III (po pikniku rekreacyjno – sportowym i wernisażu) inicjatywa własna uczestników projektu „Bliżej domu – model wychodzenia z bezdomności”. Celem Festiwalu było zaprezentowanie przez osoby bezdomne swoich umiejętności, nawiązanie i pogłębienie więzi rodzinnych oraz integracja ze środowiskiem lokalnym. Organizacją Festiwalu zajęli się uczestnicy projektu nad którymi czuwał partner projektu – Caritas Diecezji Sosnowieckiej. Wśród zaproszonych gości znaleźli się przedstawiciele Urzędu Miejskiego, radni, dyrekcja, kierownicy, koordynatorzy i pracownicy socjalni Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, placówek dla osób bezdomnych, straży miejskiej, policji oraz przedstawiciele społeczności lokalnej.Organizatorzy zapewnili gościom szereg atrakcji: występy artystyczne wychowanek Młodzieżowego Ośrodka Pracy Twórczej oraz Pana Janusza, który w chwili
obecnej przebywa w Noclegowni, pokaz gry w piłkę uliczną w wykonaniu Górnośląskiego Towarzystwa Charytatywnego z Katowic. Zorganizowano również konkurs „Bitwa na smaki” podczas którego dwie drużyny rywalizowały ze sobą o miano mistrza smaku. Na oczach widzów drużyny przygotowywały wylosowane potrawy, by poddać je ocenie jury wyłonionego spośród gości imprezy. Ostatnim punktem programu był występ teatru ulicznego Reduta Śląska z Chorzowa, który zaprezentował fragment sztuki pt. „Tragedia prześlicznej Ulijanki i dojrzałego Edmunda”. W czasie trwania Festiwalu można było podziwiać witraże wykonane przez osoby bezdomne w czasie warsztatów oraz zapoznać się z techniką wyrobu witraży, zagrać w piłkarzyki lub szachy. Zadbano też o podniebienia gości- podczas imprezy serwowano gorące napoje, ciasto oraz żurek, sałatkę i kiełbaski z ogniska. Fantastyczna atmosfera oraz liczne atrakcje o które postarali się organizatorzy złożyły się na sukces Festiwalu.
Newsletter 17. Czerwiec 2013 r.
S t r o n a |7
Biały czwartek w ogrzewalni W Nowem odbył się pierwszy z serii "białych czwartków". W wyniku spotkań koalicji na rzecz osób bezdomnych ustalono m.in okresowe sprawdzanie stanu zdrowia naszych podopiecznych. W pierwsze spotkanie z lekarzem na terenie ogrzewali stawiło się siedem osób. Sprawdzanie stanu zdrowia zaowocowało umówieniem wizyt w ośrodku zdrowia i skierowaniu na prześwietlenia czterech osób oraz
dokładniejszego zbadania jednej osoby i prawdopodobnie wystawieniu skierowania do szpitala. Potwierdza się teza o konieczności badań okresowych wśród osób bezdomnych. Panu doktorowi serdecznie dziękujemy. Partnerstwo ma już umówione kolejne terminy sprawdzania stanu zdrowia osób bezdomnych.
II Seminarium Regionalne w Kielcach
Jarosław i Kielce w Warszawie
Newsletter 17. Czerwiec 2013 r.
S t r o n a |8
Ab ovo usque ad mala Czy osiągnęliśmy to o czym mówiliśmy i jakie zakładaliśmy rezultaty ? Czy udało nam się dokonać rzetelnej analizy wypracowanego materiału ? Na ile wiemy jakie działania należy podjąć aby uczciwie móc zakończyć prace nad materiałem ? Zapewne wielu z was się zastanawia czy umiemy sobie odpowiedzieć na te pytania. Jedno jest pewne nie poddajemy się od początku do końca. W momencie kiedy staram się napisać podsumowanie newslettera w Warszawie odbywa się bardzo ciekawe i ważne wydarzenie, pierwszy zjazd roboczy grup eksperckich. Na tym właśnie spotkaniu zostanie przedstawiona wizja zmian jakie będą miały miejsce w ostatecznej wersji modelu, grupy eksperckie omówią i przedyskutują zebrane w czasie pilotażu materiały, ekspertyzy i uwagi. Zostanie podzielona praca pomiędzy członków grup eksperckich i zostaną naszkicowane wspólne wizje do dalszych prac. Jestem bardzo ciekaw z jakimi wnioskami i informacjami wrócą eksperci i pracownicy projektu do swoich organizacji macierzystych. Jeżeli chodzi o członków grup eksperckich, to trzeba przyznać, że udało się zebrać bardzo ciekawą, zróżnicowaną i mocną grupę ekspertów. Część tych osób to ci sami którzy pracowali nad Modelem w pierwszych fazach projektu, część została zrekrutowana z Partnerstw Lokalnych, a część to zupełnie zewnętrzni obserwatorzy/eksperci. Ta grupa
około 40 ekspertów zasilona tęgimi głowami z Grupy Zarządzającej będzie odpowiedzialna za nasz wspólny produkt końcowy. Jak będzie on wyglądał, co chcielibyśmy przedstawić środowisku pomagaczy, czym chcielibyśmy zrewolucjonizować system pomocy ludziom bezdomnym i zagrożonym bezdomnością. Na odpowiedzi na te pytania należy zapewne jeszcze chwilę poczekać. Ważną informacja dla Naszego środowiska jest fakt, że udało się powołać dożycia Ogólnopolską Federację na rzecz Rozwiązania Problemu Bezdomności, która będzie silnym głosem trzeciego sektora w sprawach osób bezdomnych. Ważne jest aby wypracowane w ramach projektu porozumienie i partnerstwo nie umarło w sposób naturalny zaraz po jego zakończeniu. Paweł Janowski
Zapraszamy do bieżącego śledzenia naszego profilu na FACEBOOKu !!
Newsletter 17. Czerwiec 2013 r.