ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Page 1

ÃéÜííçò Êáæôáñßäçò, ÊÁÔÅÑÉÍÇ, áðü ôç ìéêñÞ êþìç óôçí ðïëýôñïðç ðüëç, åêäüóåéò «ìáôé.»

ÉÓÔÏÑÉÅÓ ÊÑÕÌÌÅÍÅÓ ÓÅ ÐÁËÉÅÓ ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

êåíôñéêüôáôç áõôÞ ïäüò öõóéêÜ äåí åß÷å ïýôå ðåæïäñüìéá, ïýôå êñÜóðåäá ìÝ÷ñé ôá ôÝëç, ôïõëÜ÷éóôïí, ôçò äåêáåôßáò ôïõ '20. Êé Ýôóé ôï Ê. Ó. öéëïôéìïýìåíïí, óôéò 15 Íïåìâñßïõ ôïõ 1925 áðïöáóßæåé ôçí øÞöéóç «ðïóïý ôéíüò äé' áðáéôçèçóïìÝíçò äáðÜíçò áíáèÝóåùò åéò ìç÷áíéêüí ôçí åêðüíçóéí ìåëÝôçò êáôáóêåõÞò êñáóðÝäùí ôçò åðéóêåõáæïìÝíçò êåíôñéêÞò ïäïý ôçò ðüëåùò ùò êáé ôùí ðåæïäñïìßùí ôçò ïäïý ôáýôçò êáé ôùí ñåßèñùí ôïõ åé äõíáôüí… äéá ôçí åîõãßáóéí ôçò ðüëåùò äéá ôçò ìç óõóóùñåýóåùò ëáóðþí êáé áêáèáñóéþí». ÌÝóá áðü ôá ðñáêôéêÜ ôùí óõíåäñéÜóåùí ôïõ Êïéíïôéêïý Óõìâïõëßïõ äå óõíÜãåôáé ðüôå êáôáóêåõÜóôçêáí ôá ðñþôá ðåæïäñüìéá, êñÜóðåäá êáé ñåßèñá ôçò êåíôñéêÞò ïäïý. Áðü ðñïöïñéêÝò ìáñôõñßåò ìÜèáìå üôé ôï Ýñãï ôçò êáôáóêåõÞò ôùí êñáóðåäïñåßèñùí Ýãéíå åðß äçìáñ÷ßáò ôïõ Áéì. Îáíèüðïõëïõ (ðåñßïäïò 1932 - 1936). Êé áõôü åßíáé ðïëý ðéèáíü, ãéáôß ôï 1935 Ýêëåéóå ôï áõëÜêé ðïõ äéÝôñå÷å ôçí êåíôñéêÞ ïäü, óôç äåîéÜ ôçò ðëåõñÜ (êáôåâáßíïíôáò ôç óçìåñéíÞ ÌåãÜëïõ ÁëåîÜíäñïõ áðü äõôéêÜ ðñïò áíáôïëéêÜ), êáé êáôáóêåõÜóôçêå ï õðüãåéïò áãùãüò ïìâñßùí êáé áêáèÜñôùí õäÜôùí. Êáé âÝâáéá ðïëëïß èá èõìïýíôáé ôá üìïñöá êñÜóðåäá, êáôáóêåõáóìÝíá áðü êáëÞò ðïéüôçôáò ëåõêü ìáóßö ìÜñìáñï, ôá ïðïßá åðÝæçóáí ìÝ÷ñé ôéò ìÝñåò ìáò.

Ç

ÉÓÔÏÑÉÅÓ ÊÑÕÌÌÅÍÅÓ ÓÅ ÐÁËÉÅÓ ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ ÏðôéêÝò áöçãÞóåéò ôùí ìáèçôþí êáé ìáèçôñéþí ôçò Å´2 ôÜîçò ôïõ 6ïõ Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ Êáôåñßíçò

Êáôåñßíç 2008




É ÓÔÏÑÉÅÓ Ê ÑÕÌÌÅÍÅÓ Ó Å Ð ÁËÉÅÓ Á ÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ Ö ÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ


Ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ôçò Å´2 ôÜîçò ôïõ 6ïõ Äçì. Ó÷. Êáôåñßíçò Éóôïñßåò êñõììÝíåò óå ðáëéÝò áóðñüìáõñåò öùôïãñáößåò

ÃÅÍÉÊÇ & ÔÅ×ÍÉÊÇ ÅÐÉÌÅËÅÉÁ ÅÍÔÕÐÏÕ: ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÁ ÅÎÙÖÕËËÏÕ: Ï ÄçìÞôñéïò ÄçìçôñéÜäçò, Ýìðïñïò îçñþí êáñðþí, ðÜíù óôï ðïäÞëáôü ôïõ óôçí Êáôåñßíç, óôçí ïäü ÌåãÜëïõ ÁëåîÜíäñïõ (óçìåñéíü ðåæüäñïìï). Äåêáåôßá ôïõ ’50. © 6ï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï Êáôåñßíçò Éïýíéïò 2008 6ï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï Êáôåñßíçò 28çò Ïêôùâñßïõ 15 Êáôåñßíç Ô. Ê. 60100 ôçë. 23510-29313 e.mail: mail@6dim-kater.pie.sch.gr


É ÓÔÏÑÉÅÓ Ê ÑÕÌÌÅÍÅÓ Ó Å Ð ÁËÉÅÓ Á ÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ Ö ÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

.

« «

ÏðôéêÝò áöçãÞóåéò áðü ôéò ìáèÞôñéåò êáé ôïõò ìáèçôÝò ôçò Å´2 ôÜîçò ôïõ 6ïõ Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ Êáôåñßíçò

ÊÁÔÅÑÉÍÇ ÉÏÕÍÉÏÓ 2008



ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁ

ÐÑÏËÏÃÏÓ.....9 ÅÉÓÁÃÙÃÇ.....11 ÏÐÔÉÊÅÓ ÁÖÇÃÇÓÅÉÓ.....19 ÁÕÔÏÂÉÏÃÑÁÖÉÅÓ.....57 ÐÏÉÇÓÇ.....99 ËÅÎÉËÏÃÉÏ.....107 [ÓÕËËÏÃÅÓ] ÅÉÊÏÍÅÓ ÔÇÓ ÐÏËÇÓ.....113 ÐÏÑÔÑÅÔÁ.....149 ÓÔÉÃÌÉÏÔÕÐÁ.....163 ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ.....171

7



ÐÑÏËÏÃÏÓ ìåãáëýôåñç ðñüêëçóç, ðïõ èÝôïõí ôá íÝá ðñïãñÜììáôá óðïõäþí óôï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï åßíáé ç äéá÷åßñéóç ôïõ ó÷ïëéêïý ÷ñüíïõ êáé ïé äõíáôüôçôåò ÷ñÞóçò åñåõíçôéêþí ðñáêôéêþí. Ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ìðïñïýí íá ãßíïõí «åñåõíÞôñéåò» êáé «åñåõíçôÝò», óå èÝìáôá êáèçìåñéíÞò åìðåéñßáò, áíôëþíôáò ãíþóåéò, éäÝåò, óôÜóåéò, íïïôñïðßåò, áðü ôïìåßò ôçò êïéíùíéêÞò ðñáãìáôéêüôçôáò, ïé ïðïßåò óõíÞèùò ìÝíïõí åêôüò ôçò ó÷ïëéêÞò äéáäéêáóßáò. Ôï ìåãáëýôåñï üìùò åêðáéäåõôéêü êÝñäïò áðü ôçí åíáó÷üëçóç ì´ áõôÝò ôéò ðñáêôéêÝò åßíáé ïé äõíáôüôçôåò ðïõ äçìéïõñãïýíôáé óôá ðáéäéÜ, ãéá ôçí áíÜðôõîç êñéôéêþí éêáíïôÞôùí óôç ÷ñÞóç ôùí ëüãùí ôçò êáèçìåñéíÞò åìðåéñßáò êáé óôç óõíáêüëïõèç åðéëåêôéêÞ õéïèÝôçóç Þ êáé áëëáãÞ ðáëáéüôåñùí íïïôñïðéþí. Ôßðïôá óôçí åêðáßäåõóç äå ÷áñßæåôáé ùò Ýôïéìç ãíþóç êáé ôßðïôá äåí ìðïñåß íá ìåôáäïèåß ÷ùñßò ôçí ðñïóùðéêÞ åìðëïêÞ ôïõ åêðáéäåõïìÝíïõ. Ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ôçò ðÝìðôçò ôÜîçò ôïõ 6ïõ Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ Êáôåñßíçò, ìå ôç âïÞèåéá ôïõ äáóêÜëïõ ôïõò êáé ðñþçí õðåýèõíïõ ðïëéôéóôéêþí èåìÜôùí Ðéåñßáò ÃéÜííç ÄçìçôñéÜäç åñãÜóôçêáí ôç ó÷ïëéêÞ ÷ñïíéÜ 2007 - ´08 óôçí êáôåýèõíóç áõôþí ôùí äõíáôïôÞôùí ðïõ ðñïáíáöÝñáìå. ÓõíÝëëåîáí ðáëéÝò ïéêïãåíåéáêÝò öùôïãñáößåò, ôéò åðåîåñãÜóôçêáí áôïìéêÜ êáé ïìáäéêÜ, ùò ðïëéôéóìéêÝò êáé éóôïñéêÝò ìáñôõñßåò ôçò æùÞò ðáëáéüôåñá êáé óõã-

Ç

9


÷ñüíùò ôéò ÷ñçóéìïðïßçóáí ùò áöåôçñßåò Ýêöñáóçò ôùí åíôõðþóåùí êáé ôùí áðüøåþí ôïõò, ãéá ðïéêßëá èÝìáôá ôçò êïéíùíéêÞò æùÞò. ×ñçóéìïðïßçóáí äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò ôçò åèíïãñáöéêÞò Ýñåõíáò, üðùò óõíåíôåýîåéò êáé ðñïöïñéêÝò ìáñôõñßåò áðü ôïõò ãåñïíôüôåñïõò, áíÜëõóç ðáëáéüôåñùí êáé íåüôåñùí åéêïíéóôéêþí ìáñôõñéþí êáé óôç óõíÝ÷åéá áöçãÞèçêáí ôéò äéêÝò ôïõò áõôïâéïãñáöéêÝò éóôïñßåò ìå âÜóç ôéò öùôïãñáößåò ôïõò. Ïé åèíïãñáöéêÝò ðñáêôéêÝò óôï ó÷ïëåßï áíïßãïõí íÝåò ðñïïðôéêÝò óôçí êáëëéÝñãåéá êñéôéêïý ãñáììáôéóìïý óôá ðáéäéÜ, äõíáôüôçôá ôüóï ðáñáìåëçìÝíç óÞìåñá. Áñêåß íá ôçñçèïýí êÜðïéåò ðñïûðïèÝóåéò. Ïé âáóéêüôåñåò åßíáé: ðñþôïí ç áíôáðüêñéóç óôéò ðñïóùðéêÝò åìðåéñßåò ôùí ðáéäéþí, äåýôåñïí ç äéåîáãùãÞ ôùí åñåõíçôéêþí ðñáêôéêþí êáé ç ðáñáãùãÞ åñãáóéþí áðü ôá ßäéá ôá ðáéäéÜ êáé ôñßôïí êáé óðïõäáéüôåñï, ç åðåîåñãáóßá ôïõ ðáñáãüìåíïõ ìáèçôéêïý õëéêïý ìå óõíåñãáôéêÝò äéáäéêáóßåò áð´ üëç ôçí ôÜîç. Ôï ãíùóôéêü êïììÜôé êáé ç óõìâïëÞ ôïõ åêðáéäåõôéêïý óôçí üëç äéáäéêáóßá ó÷åôßæåôáé ìå ôçí åêìÜèçóç ðñáêôéêþí ôå÷íéêþí, üðùò ôçò öùôïãñáöéêÞò ôÝ÷íçò, óõãêåêñéìÝíùí äéáäéêáóéþí ðåñéãñáöÞò êáé áíÜëõóçò åéêïíéóôéêþí ôåêìçñßùí êáé êõñßùò ç óõíå÷Þò áíáôñïöïäüôçóç ìå ôçí åðåîåñãáóßá ôùí ðáñáãüìåíùí åñãáóéþí êáé ôçí áíÜäõóç íÝùí åñåõíçôéêþí åñùôçìÜôùí. Èåùñïýìå üôé ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ôçò ôüóï åíäéáöÝñïõóáò åñãáóßáò, ðïõ êñáôÜìå óôá ÷Ýñéá ìáò, åñãÜóôçêáí ìå êÝöé êáé ãíþóç óôçí êáôåýèõíóç áõôÞ êáé ôïõò áîßæïõí åéëéêñéíÞ óõã÷áñçôÞñéá. Åý÷ïìáé êáé óôïí êáëü äÜóêáëü ôïõò ôï ÃéÜííç ÄçìçôñéÜäç íá óõíå÷ßóåé íá «ðõñïäïôåß» ôïõò ìáèçôÝò ôïõ ìå ðáñüìïéåò éäÝåò êáé íá ãåìßæåé ôéò øõ÷Ýò ôïõò ìå ôç ÷áñÜ ôçò Ýêöñáóçò êáé ôçò äçìéïõñãßáò.

Íéêüëáïò Ãñáßêïò Ó÷ïëéêüò Óýìâïõëïò 1çò Åêð/êÞò ÐåñéöÝñåéáò Ð.Å. Í. Ðéåñßáò

10


ÅÉÓÁÃÙÃÇ Á. ÔÏ ÐËÁÉÓÉÏ 1. ÃÅÍÉÊÁ

åñãáóßá áõôÞ áðïôåëåß ìéá äéôôÞ ðñïóðÜèåéá äáóêÜëïõ êáé ìáèçôþí íá ðñïóåããßóïõí êáé íá ãíùñßóïõí áðü ôç ìéá ðïëéôéóôéêÜ áãáèÜ ìå åèíïãñáöéêÝò ìåèüäïõò êáé áðü ôçí Üëëç íá ìÜèïõí ïé äåýôåñïé íá ëåéôïõñãïýí ùò åñåõíçôÝò êáé ðÝñáí ôïõ ó÷ïëåßïõ, Ýôóé þóôå íá áñèåß ï ðåñéïñéóìüò ôùí ôåóóÜñùí ôïß÷ùí ôçò ó÷ïëéêÞò áßèïõóáò. Óôï ðñüôæåêô áõôü ðñïïñéóìüò - ðïëéôéóôéêü áãáèü åßíáé ç öùôïãñáößá, ç ôÝ÷íç êáé ç ôå÷íéêÞ ôçò, êáé ü÷çìá ç ãëþóóá. ËÝãïíôáò åèíïãñáöéêÝò ìåèüäïõò åííïïýìå ôçí Üíôëçóç ðëçñïöïñéþí ðïõ áöïñïýí óôç æùÞ êáé ôïí ðïëéôéóìü êïéíùíéêþí ïìÜäùí ðïõ Ýæçóáí ðáëéüôåñá Þ æïõí óÞìåñá, áöïý «ç åèíïãñáößá ïñßæåôáé ùò ç åðéóôÞìç ðïõ åíäéáöÝñåôáé íá ðåñéãñÜøåé êáé íá åñìçíåýóåé ôçí ðïëéôéóìéêÞ æùÞ óõãêåêñéìÝíùí êïéíùíéêþí ïìÜäùí êáé íá óõìâÜëåé óôç ãåíéêüôåñç ãíþóç ìáò ãéá ôïõò êüóìïõò ðïõ äçìéïõñãïýí ïé Üíèñùðïé êáé íá âïçèÞóåé ôïõò áíèñþðïõò íá öáíôáóôïýí êáé íá äçìéïõñãÞóïõí Ýíáí êáëýôåñï êüóìï».* Ç áíÜèåóç åñãáóéþí åñåõíçôéêïý ôýðïõ óôïõò ìáèçôÝò óçìáßíåé üôé áõôïß äñáóôçñéïðïéïýíôáé ïëüðëåõñá êáé ïëüøõ÷á, áðïêôþíôáò Ýôóé óõãêåêñéìÝíåò äåîéüôçôåò. Ïñãáíþíïõí ôç óêÝøç êáé ôéò äñÜóåéò ôïõò, êáôáóôñþíïõí ó÷Ýäéá, êñáôïýí óçìåéþóåéò, ðáßñíïõí óõíåíôåýîåéò, áíáæçôïýí ðëçñïöïñßåò, ôéò äéáóôáõñþíïõí êáé êáôáãñÜöïõí ôåëéêÜ ôï ðñïúüí ôçò ÝñåõíÜò ôïõò. Ïé ìáèçôÝò äåí áíáðáñÜãïõí áðëþò ôç ãíþóç ðïõ ðáßñíïõí áðü ôï äÜóêáëï êáé áðü ôá åã÷åéñßäéá (ãíþóåéò ôçò áõèåíôßáò) áëëÜ ðáñÜãïõí íÝá ãíþóç, ç ïðïßá íïìéìïðïéåßôáé, ãéáôß ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï ïéêïãåíåéáêü êáé ôï åõñýôåñï êïéíùíéêü ðåñéâÜëëïí ôùí ìáèçôþí.

Ç

*Ann Egan-Robertson & David Bloome, Ãëþóóá êáé Ðïëéôéóìüò, åêäüóåéò Ìåôáß÷ìéï, 2001.

11


Ç óõóôçìáôéêÞ áíáæÞôçóç ðëçñïöïñéþí ðïõ áðáéôåß ç åðåîåñãáóßá ôïõ èÝìáôïò ïäçãåß óå íÝá ãíþóç, ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåß ôçí åìðåéñßá ôçò ðñïçãïýìåíçò, ðñïóöÝñïíôáò Ýôóé ìéá åíéáßá, ìç êáôáêåñìáôéóìÝíç ãíþóç. Ïé åñåõíçôÝò - ìáèçôÝò ÷ñçóéìïðïéïýí ôá äéêÜ ôïõò üðëá ãéá ôçí êáôÜêôçóç ôçò ãíþóçò áõôÞò, ðñÜãìá ðïõ óçìáßíåé üôé ìðïñïýìå íá ìéëÜìå ãéá ïõóéáóôéêÞ ãíþóç, áõèåíôéêÞ, åðßðïíá áðïêôçìÝíç êáé áõóôçñÜ äéçèçìÝíç óôï ößëôñï ôçò áõôïêñéôéêÞò. Ç Ýñåõíá äåí áñêåßôáé ìüíï óôç âéâëéïèÞêç ôïõ ó÷ïëåßïõ Þ ôïõ óðéôéïý áëëÜ ðñï÷ùñÜ óå âÜèïò ðÝñá áðü ôïõò ðáñáäïóéáêïýò ôñüðïõò, âÜæïíôáò óôï ðáé÷íßäé ôüóï ôïõò ïéêåßïõò üóï êáé Üëëá ìÝëç êáé öïñåßò ôçò åõñýôåñçò êïéíùíéêÞò ïìÜäáò. Ïé ìáèçôÝò - åñåõíçôÝò áíôéëáìâÜíïíôáé üôé ç ïéêïãÝíåéá äéáèÝôåé ãíþóç êáé üôé ç ãíþóç áõôÞ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôçí ðáñáãùãÞ áõèåíôéêïý ãñáðôïý ëüãïõ êáé ãéá ÷ñÞóç óôï ó÷ïëåßï. ÅîÜëëïõ äßíåôáé óôïõò ìáèçôÝò ç åõêáéñßá íá ëåéôïõñãïýí áõôïêñéôéêÜ, áöïý ðñÝðåé íá ãñÜøïõí ôçí áõôïâéïãñáößá ôïõò ãéá íá ðáñïõóéáóôåß äßðëá óå ìéá öùôïãñáößá áðü ôçí ðáéäéêÞ ôïõò çëéêßá. Ïé ãïíåßò, ëïéðüí, ïé ðáððïýäåò êáé ïé ãéáãéÜäåò áíáëáìâÜíïõí ôï ñüëï ôïõ ðëçñïöïñçôÞ. ¸ôóé ïé íÝïé Ýñ÷ïíôáé ðéï êïíôÜ óôïõò çëéêéùìÝíïõò áíáðñïóäéïñßæïíôáò ôç ó÷Ýóç ôïõò. Ôáõôü÷ñïíá, ç äñÜóç áõôÞ äåí áðïññßðôåé êáé äåí êáôáñãåß ôá êáôáêåñìáôéóìÝíá ãíùóôéêÜ áíôéêåßìåíá, áëëÜ áíôßèåôá ëåéôïõñãåß óõãêïëëçôéêÜ, áöïý ç ãíþóç áíôéìåôùðßæåôáé åíéáßá. Ðéï óõãêåêñéìÝíá, ç ôÝ÷íç ôçò öùôïãñáößáò áããßæåé ðïëëÜ ãíùóôéêÜ áíôéêåßìåíá: éóôïñßá ôçò ôÝ÷íçò, ãåíéêÞ éóôïñßá, ôïðéêÞ éóôïñßá, öõóéêÞ, ÷çìåßá, ãëþóóá, ìáèçìáôéêÜ, áéóèçôéêÞ áãùãÞ ê.Ü. ÏõóéáóôéêÜ ïé ìáèçôÝò ìáèáßíïõí íá óôçñßæïíôáé óôá ðüäéá ôïõò êáé ü÷é óå äåêáíßêéá. Ìáèáßíïõí íá óõíåñãÜæïíôáé, íá ðáñÜãïõí, íá êñßíïõí, íá áðïññßðôïõí, íá áðïäÝ÷ïíôáé, íá óõãêñßíïõí, íá ôáîéíïìïýí, íá ðåñéãñÜöïõí, íá åñìçíåýïõí, íá áìöéóâçôïýí, íá áíáëýïõí, íá óõíèÝôïõí. Ìáèáßíïõí íá åìðéóôåýïíôáé ôéò äéêÝò ôïõò äõíÜìåéò, Ýôóé þóôå íá ìðïñïýí êáé ôþñá áëëÜ êáé ìåãáëþíïíôáò íá áíôéìåôùðßóïõí ôéò ðñïêëÞóåéò ôçò åðï÷Þò, üðùò åßíáé ç êõñéáñ÷ßá ôçò åéêüíáò, ç ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóÞò ôçò, ç äéåèíïðïßçóç ôïõ ðïëéôéóìïý êáé 12


ç ñáãäáßá êáé óõíå÷Þò áýîçóç ôçò ãíþóçò êáé ôçò ðëçñïöïñßáò. Ç äñÜóç áõôÞ áðïäåéêíýåé üôé ïé ìáèçôÝò ìðïñïýí íá ëåéôïõñãïýí ùò åñåõíçôÝò ìå ôçí êáèïäÞãçóç ôïõ äáóêÜëïõ. Ç áíáêÜëõøç ôçò ãíþóçò áðü ôïõò ßäéïõò ÷áñïðïéåß ôá ðáéäéÜ êáé ðñïóöÝñåé ìéá êáëÞ åõêáéñßá ãéá ôç äçìéïõñãßá ìéáò êáéíïýñãéáò ó÷Ýóçò ìåôáîý ôïõ äáóêÜëïõ êáé ôùí ìáèçôþí ìÝóá óå ìéá áôìüóöáéñá åëåõèåñßáò êáé õðåõèõíüôçôáò. 2. ÉÓÔÏÑÉÅÓ ÊÑÕÌÌÅÍÅÓ ÓÅ ÐÁËÉÅÓ ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

ï ðñüãñáììá ìå ôéò êñõììÝíåò éóôïñßåò óå ðáëéÝò áóðñüìáõñåò öùôïãñáößåò áíáðôý÷èçêå óå äýï Üîïíåò. Ï ðñþôïò åßíáé ï ðïëéôéóìüò ìå ôéò äõï äéáóôÜóåéò ôïõ, ðïõ åßíáé ç ìåëÝôç êáé ðåñéãñáöÞ ôçò æùÞò ôùí áíèñþðùí ìéáò ðáëéüôåñçò åðï÷Þò êáé ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ìåôáâéâÜæïíôáé ôá ðïëéôéóôéêÜ áãáèÜ áðü ãåíéÜ óå ãåíéÜ. Ï äåýôåñïò Üîïíáò åßíáé ç ãëþóóá êáé ç ÷ñÞóç ôçò. Ç ãëþóóá ðïõ ùò êïéíùíéêÞ ðñáêôéêÞ ìáò åðéôñÝðåé íá åðéêïéíùíïýìå óôï ðáñüí êáé íá óõíïìéëïýìå ôüóï ìå ôï ðáñåëèüí üóï êáé ìå ôï ìÝëëïí. Ç ãëþóóá ðïõ ÷ôßæåé ôïí êüóìï êáé êáôáóêåõÜæåé ôçí ðñáãìáôéêüôçôá. Ïé ìáèçôÝò åñìçíåýïíôáò êáé áíáëýïíôáò ïðôéêÝò ðçãÝò ôïõ ðáñåëèüíôïò (öùôïãñáößåò) êáé åñåõíþíôáò ôï ïéêïãåíåéáêü ðåñéâÜëëïí ìå óõíåíôåýîåéò êáé áíáæçôÞóåéò ðëçñïöïñéþí ìÝóá áðü ðñïöïñéêÝò ìáñôõñßåò ìáèáßíïõí ìéá Üëëç ÷ñÞóç ôùí ëÝîåùí, ðïõ Þôáí Üãíùóôç ùò ôþñá. Ïé åéêïíéóôéêÝò ìáñôõñßåò åßíáé ôï Ýíáõóìá êáé ç áöïñìÞ íá óðÜóåé ôï åííïéïëïãéêü ðåñßâëçìá ôùí ëÝîåùí êáé íá îåðçäÞóïõí Ýííïéåò ðïõ áðåëåõèåñþíïõí ôç óêÝøç. ¸ôóé ç ãëþóóá áðïêôÜ äéá÷ñïíéêÞ áîßá êáé ãßíåôáé óôï ïðëïóôÜóéï ôùí ìáèçôþí üðëï ðïõ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáôÜëëçëá óå êÜèå ðåñßóôáóç. Ôï ðáéäß åìðëïõôßæåé ôç ëåîéëïãéêÞ ôïõ äåîáìåíÞ êáé ìáèáßíåé íá «ìéëÜåé óùóôÜ». Ç ãëþóóá ãßíåôáé ìï÷ëüò ðïëéôéóôéêÞò áíÜðôõîçò, áöïý ãßíåôáé ï êñßêïò ðïõ óõíäÝåé ôï ðáñåëèüí ìå ôï ðáñüí êáé ôï ìÝëëïí, áðïêôÜ ýøéóôç óçìáóßá êáé áîßá, ãéáôß ïîýíåé ôï íïõ, áõîÜíåé ôçí êñéôéêÞ éêáíüôçôá êáé áðåëåõèåñþíåé ôç óêÝøç

Ô

13


åðéôñÝðïíôÜò ôçí íá öôÜóåé óå õøçëüôåñá åðßðåäá. Áðüäåéîç áõôïý áðïôåëåß ôï ãåãïíüò üôé ðïëëïß ìáèçôÝò êáôïñèþíïõí íá åêöñáóôïýí ðïéçôéêÜ. Ç ðïßçóç äåí åßíáé ðéá ðñïíüìéï ôùí ëßãùí, êáèþò ôá ðáéäéÜ áíáêáëýðôïõí ìÝóù áõôÞò «ôéò Üðåéñåò äõíáôüôçôåò ôçò ãëþóóáò». Ðõëþíáò êáé êïìâéêü óçìåßï ôçò üëçò ðñïóðÜèåéáò åßíáé ç ðáñáãùãÞ êåéìÝíùí êáé ìÜëéóôá ðñùôïãåíþí. Ç Ýñåõíá êáé ìåëÝôç ôïõ ðïëéôéóìïý ðñïûðïèÝôåé óõããñáöÞ. ÓõããñáöÞ ôüóï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò Ýñåõíáò üóï êáé êáôÜ ôçí áíáêïßíùóç ôùí åõñçìÜôùí. Ïé ìáèçôÝò ìÝóá óå Ýíá äéáöïñåôéêü ðëáßóéï áð’ áõôü ðïõ Ý÷ïõí ìÜèåé ùò ôþñá åîáóêïýíôáé óå Ýíá åõñý öÜóìá äñáóôçñéïôÞôùí ðÜíù óôï ãñáðôü ëüãï. Áíáêáëýðôïõí ôç äýíáìç ðïõ Ý÷åé ôï êåßìåíï, äçëáäÞ ç ãëþóóá, íá ìåôáìïñöþíåé ôç ãíþóç. Ç ðñïóðÜèåéá áíÜãíùóçò, áíÜëõóçò êáé åñìçíåßáò ôùí åéêüíùí ôïýò ùèåß áõèüñìçôá íá áó÷ïëïýíôáé ìå ìéá ðïéêéëßá êåéìÝíùí. Ïé óçìåéþóåéò, ïé óõíåíôåýîåéò, ïé åðéóôïëÝò, ç áõôïâéïãñáößá, ïé öáíôáóôéêÝò áöçãÞóåéò êáé ç êñéôéêÞ ðÜíù ó’ áõôÝò, ïé ðåñéãñáöéêÝò áíáëýóåéò, ç ðïßçóç êáé ôá ëïãïôå÷íéêÜ êåßìåíá åßíáé åßäç ôïõ ãñáðôïý ëüãïõ ìå ôá ïðïßá Þñèáí óå åðáöÞ ïé ìáèçôÝò. Ç ðñïóðÜèåéá íá «áíáãíþóïõí» ìéá åéêüíá êáé íá îåðåñÜóïõí ôï õëéêü, ôï ÷áñôß ìéáò öùôïãñáößáò, ãéá íá ìåôáöåñèïýí óå ìéá Üëëç åðï÷Þ, ëßãá ÷ñüíéá ðßóù, þóôå íá êáôáíïÞóïõí ôéò óõíèÞêåò åêåßíçò ôçò óôéãìÞò ðïõ ï öùôïãñÜöïò, åðáããåëìáôßáò Þ åñáóéôÝ÷íçò, óõíÝëáâå ìå Ýíá êëéê, ãåííÜ åñùôÞìáôá ðïõ æçôïýí ìéá áðÜíôçóç. Ç ðñïóðÜèåéá ôùí ðáéäéþí íá óõìðëçñþóïõí ôá åóôáíôáíÝ ðïõ ëåßðïõí, áí èåùñÞóïõìå âÝâáéá üôé ìéá öùôïãñáößá áðïôåëåß Ýíá åóôáíôáíÝ ìéáò êéíçìáôïãñáöéêÞò ôáéíßáò, ôá ùèåß íá åíåñãïðïéÞóïõí ôç öáíôáóßá ôïõò ìå åöáëôÞñéï ôç ãëþóóá. Ç áíÜãêç íá áíáãíùñßóïõí ôá óôïé÷åßá ôçò ôáõôüôçôáò ìéáò öùôïãñáößáò, íá áíáãíùñßóïõí ðñüóùðá, ãåãïíüôá, áíôéêåßìåíá, íá ðñï÷ùñÞóïõí óå âáèýôåñåò åéêïíïëïãéêÝò åñìçíåßåò, íá êáôáíïÞóïõí íïïôñïðßåò, íá êÜíïõí êïéíùíéêÝò ðñïåêôÜóåéò, íá óõãêñßíïõí äéáöïñåôéêÝò åðï÷Ýò, ùèåß ôá ðáéäéÜ íá ÷åéñéóôïýí ôç ãëþóóá ìå Ýíáí Üëëï ôñüðï áð’ áõôüí ðïõ õðáãïñåýïõí Þ ðñïôåßíïõí ôá ó÷ïëéêÜ åã÷åéñßäéá. Ï ìáèçôÞò ì’ áõôüí ôïí ôñüðï ðñïóÝããéóçò ôùí öùôïãñáöéþí 14


ìáèáßíåé ôïí ôñüðï æùÞò ôùí ðñïãüíùí ôïõ ðïõ áðïôåëåß ðôõ÷Þ åíüò Üëëïõ ðïëéôéóìïý, ðïõ äåí õðÜñ÷åé ðéá. ÁõôÞí ôçí ðôõ÷Þ åðéäéþêåé íá ðåñéãñÜøåé êáé íá êáôáíïÞóåé ï ìáèçôÞò áíáëýïíôáò êáé åñìçíåýïíôáò áóðñüìáõñåò, öèáñìÝíåò êáé êéôñéíéóìÝíåò åéêïíéóôéêÝò ìáñôõñßåò êñõììÝíåò óôï ïéêïãåíåéáêü Üëìðïõì. Ç éóôïñßá ôçò ïéêïãÝíåéáò, åñ÷üìåíç óôçí áßèïõóá ôïõ ó÷ïëåßïõ, áðïêôÜ Üëëç áîßá, áöïý ãßíåôáé áíôéêåßìåíï åðåîåñãáóßáò êáé ìÜèçóçò. ÐáñÜëëçëá ôá ðáéäéÜ Ý÷ïõí áó÷ïëçèåß Þäç ìå ôçí ôÝ÷íç ôçò öùôïãñáößáò, ôçí éóôïñßá ôçò, ôç ó÷Ýóç ôçò ìå ôç æùãñáöéêÞ, ôïí êéíçìáôïãñÜöï êáé ôéò Üëëåò ôÝ÷íåò. Ðåñéóóüôåñï üìùò ôï åíäéáöÝñïí åðéêåíôñþèçêå óôá óõíáéóèÞìáôá ðïõ ãåííÜ ìéá öùôïãñáößá êáé óôç äõíáôüôçôá íá ëåéôïõñãÞóåé ùò ðçãÞ, ùò éóôïñéêü äçëáäÞ ôåêìÞñéï. Ôï üöåëïò üëçò áõôÞò ôçò ðñïóðÜèåéáò áóöáëþò êáé äåí ðåñéïñßæåôáé ìüíï óôá ðëáßóéá áõôïý ôïõ ðñüôæåêô. ÁöïñÜ óå üëá ôá åðéìÝñïõò ãíùóôéêÜ áíôéêåßìåíá ìå ôá ïðïßá áó÷ïëïýíôáé ïé ìáèçôÝò êáèçìåñéíÜ êáé ãßíåôáé áíáãíùñßóéìï áðü ôïí õðåýèõíï åêðáéäåõôéêü ðïõ åñãÜóôçêå äßðëá óôá ðáéäéÜ áðü ôçí áñ÷Þ ùò ôï ôÝëïò. Â. ÓÔÏ×ÏÉ ÔÏÕ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÏÓ

é ãåíéêïß óôü÷ïé ôçò üëçò äñÜóçò ðÜíù óôç öùôïãñáößá Þôáí ïé ðáñáêÜôù: 1. Íá êáôáíïÞóïõí ïé ìáèçôÝò üôé ðçãÝò ãíþóåùí õðÜñ÷ïõí êáé Ýîù áðü ôï ó÷ïëåßï, éäéáßôåñá óôï ïéêïãåíåéáêü ðåñéâÜëëïí. 2. Íá êáôáíïÞóïõí üôé ç ãíþóç áõôÞ ìÝóá óôç ó÷ïëéêÞ áßèïõóá íïìéìïðïéåßôáé êáé ãßíåôáé êôÞìá üëùí ôùí ðáéäéþí. 3. Íá ìÜèïõí íá ÷ñçóéìïðïéïýí åñåõíçôéêÝò ìåèüäïõò ãéá íá áíáêáëýðôïõí ôç ãíþóç ìåèïäéêÜ óôçñéæüìåíïé óôéò éêáíüôçôÝò ôïõò. 4. Íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôç ãëþóóá ùò åñãáëåßï ðïõ èá ôïõò âïçèÞóåé íá ãíùñßóïõí ôïí åáõôü ôïõò êáé ôïí êüóìï ðïõ ôïõò ðåñéâÜëëåé. 5. Íá ðáñÜãïõí ðñùôïãåíÞ êåßìåíá êáé ü÷é íá áíáðáñÜãïõí Þäç õðÜñ÷ïíôá. 6. Íá Ýñèïõí óå åðáöÞ êáé íá åðåîåñãáóôïýí ðïéêßëá êåéìåíéêÜ åßäç.

Ï

15


7. Íá áíôëïýí ðëçñïöïñßåò áðü åéêüíåò óå ìéá åðï÷Þ áäéáìöéóâÞôçôçò êõñéáñ÷ßáò ôçò. 8. Íá ãíùñßóïõí ôçí ôÝ÷íç ôçò öùôïãñáößáò. Åéäéêüôåñïé óôü÷ïé ôçò äñÜóçò Þôáí: 1. Íá óõíåñãáóôïýí ïé ìáèçôÝò õðïìïíåôéêÜ. 2. Íá ïñãáíþóïõí ôç óêÝøç ôïõò. 3. Íá áíáðôýîïõí êñéôéêÝò éêáíüôçôåò. 4. Íá åñãáóôïýí ìåèïäéêÜ. 5. Íá åîáóêçèïýí óå íÝïõò ôñüðïõò Üíôëçóçò ðëçñïöïñéþí. 6. Íá åìðëïõôßóïõí ôï ëåîéëüãéü ôïõò. Ã. ÄÏÌÇ ÔÏÕ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÏÓ

äñÜóç «Éóôïñßåò êñõììÝíåò óå ðáëéÝò áóðñüìáõñåò öùôïãñáößåò» îåêßíçóå ôï öèéíüðùñï ôïõ 2007. Óôï ðñüãñáììá óõììåôåß÷áí ïé ìáèçôÝò êáé ìáèÞôñéåò ôçò Å´ 2 ôÜîçò ôïõ Ó÷ïëåßïõ ìáò. Áñ÷éêÜ Ýãéíå äéåñåýíçóç ôùí åíäéáöåñüíôùí ôùí ðáéäéþí, ç ïðïßá Ýäåéîå üôé íïéÜæïíôáé ãéá ôÝôïéïõ åßäïõò èÝìáôá. ÊñéôÞñéï ãéá ôçí åðéëïãÞ ôïõ èÝìáôïò õðÞñîå ôï ðñïóùðéêü ìáò åíäéáöÝñïí êáé ç áãÜðç ìáò ãéá ôç öùôïãñáößá êáé ãåíéêÜ ãéá öõóéïäéöéêïý ôýðïõ åñãáóßåò. Åðßóçò, áöïñìÞ óôÜèçêå ôï ãåãïíüò üôé ôçí ðñïçãïýìåíç ó÷ïëéêÞ ÷ñïíéÜ ôá ðáéäéÜ áó÷ïëÞèçêáí ìå ðáñåìöåñÝò èÝìá, ôï ïðïßï áíÝðôõîå ç äáóêÜëá ôïõò ê. ÅëÝíç Áíôùíßïõ êáé äéåñåýíçóå ðáëéÜ åðáããÝëìáôá ðïõ åîáöáíßóôçêáí ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ Þ ôåßíïõí íá åîáöáíéóôïýí. Êáé ôüôå ðÜëé ôá ðáéäéÜ åñãÜóôçêáí ðÜíù óå ðáëéÝò öùôïãñáößåò. Îå÷ùñéóôÞ âáñýôçôá åß÷å ôï ãåãïíüò üôé ïé ìáèçôÝò åýêïëá èá ìðïñïýóáí íá âñïõí åéêïíéóôéêü õëéêü óôá ïéêïãåíåéáêÜ Üëìðïõì. Óôçí ðñþôç öÜóç ôçò äñÜóçò ôá ðáéäéÜ åñåýíçóáí óôï ðåñéâÜëëïí ôïõ óðéôéïý ôïõò åÜí õðÞñ÷áí ïéêïãåíåéáêÜ Üëìðïõì ìå ðáëéÝò öùôïãñáößåò. Êáôüðéí åðÝëåîáí ìéá ðáëéÜ öùôïãñáößá ðïõ ôá åíôõðùóßáóå. Ç ìïíáäéêÞ ïäçãßá ãéá ôçí åðéëïãÞ ôçò Þôáí ç ðáëáéüôçôÜ ôçò. Áðü åêåß êáé ðÝñá ìðïñïýóå íá åðéëåãåß ïðïéáäÞðïôå öùôïãñáößá áíåîÜñôçôá áðü ôï èÝìá ôçò. ÐñÜãìáôé, ôá ðáéäéÜ á-

Ç

16


íôáðïêñßèçêáí ìå ìåãÜëç ÷áñÜ óôï áíôéêåßìåíï ôçò ÝñåõíÜò ìáò îåèÜâïíôáò êéôñéíéóìÝíåò êáé öèáñìÝíåò öùôïãñáößåò, îåóÞêùóáí ìíÞìåò êáé ìå ìåãÜëç ÷áñÜ Ýöåñáí ôá íôïêïõìÝíôá óôï ó÷ïëåßï. Ç ðñþôç áõôÞ Ýñåõíá Ýöåñå óôï öùò áëçèéíü èçóáõñü: åíèýìéá ãÜìïõ, óôñáôéùôéêÜ åíèõìÞìáôá, ðïñôñÝôá, ïéêïãåíåéáêÝò öùôïãñáößåò êáé ôïðßá. Óôç äåýôåñç öÜóç ôçò äñÜóçò Ýãéíå áíÜëõóç ôùí öùôïãñáöéþí, ç ïðïßá áêïëïýèçóå ôçí ðáñáêÜôù óåéñÜ: á. Ôáõôüôçôá ôçò öùôïãñáößáò [Ï êÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò, ðïéïò åßíáé ï öùôïãñÜöïò, ðüôå ôñáâÞ÷ôçêå ç öùôïãñáößá, ðïý, ãéá ðïéï ëüãï, áíáãíþñéóç ôïõ èÝìáôïò ê.Ü.] â. Ôå÷íéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò öùôïãñáößáò [ÈÝìá, öùôéóìüò, ðëÜíï, ãùíßá ëÞøçò, êáäñÜñéóìá, öüíôï, ôá÷ýôçôá, èÝóç ôïõ öùôïãñÜöïõ ê.Ü.] ã. ÐåñéãñáöéêÞ áíÜëõóç [Ðñüóùðá, åíäõìáóßá ôùí ðñïóþðùí, áíôéêåßìåíá, ðåñéâÜëëïí, ãåãïíüôá] ä. Âáèýôåñç åéêïíïëïãéêÞ åñìçíåßá [Óýãêñéóç åðï÷þí, êïéíùíéêÝò ðñïåêôÜóåéò, êïéíùíéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ìéáò ïìÜäáò, íïïôñïðßåò, èñçóêåõôéêÝò ðåðïéèÞóåéò ê.Ü]. Ïé ìáèçôÝò ìå ôçí êáèïäÞãçóç êáé åìøý÷ùóç ôïõ äáóêÜëïõ ôïõò êáôüñèùóáí íá öôÜóïõí óå Ýíá óçìáíôéêü åðßðåäï åñìçíåßáò ôùí öùôïãñáöéþí. Ç üëç äéáäéêáóßá èýìéæå ðáé÷íßäé êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ïðïßïõ ïé ìáèçôÝò áãùíßæïíôáí íá áðáíôÞóïõí óôá åñùôÞìáôá ðïõ ãåííïýóå ç ðñïóðÜèåéá áíÜãíùóçò ôùí öùôïãñáöéþí. Óôç äéÜñêåéá ôçò öÜóçò áõôÞò ïé ìáèçôÝò Ýãñáøáí ôéò áõôïâéïãñáößåò ôïõò ìå äéÜèåóç áõôïêñéôéêÞò êáé ãíþñéóáí ôçí éóôïñßá ôçò öùôïãñáößáò, ôçí ôå÷íéêÞ êáé ôçí áéóèçôéêÞ ôçò. ÐñïóðÜèçóáí åðßóçò íá åêöñáóôïýí ðïéçôéêÜ ìå èÝìá ôç öùôïãñáößá. Óôçí ôñßôç êáé ôåëåõôáßá öÜóç ôçò äñÜóçò ïé ìáèçôÝò Ýãéíáí ïé ßäéïé öùôïãñÜöïé êáé óêçíïèÝôåò. ÐåñéçãÞèçêáí óôçí ðüëç ôïõò êáé áðïôýðùóáí ìå ôéò öùôïãñáöéêÝò ôïõò ìç÷áíÝò óôéãìÝò áðü ôçí êáèçìåñéíÞ æùÞ, áíèñþðïõò, êôÞñéá, âéôñßíåò, ðëáíüäéïõò ìéêñïðùëçôÝò êáé æçôéÜíïõò. ¸ôóé ãåííÞèçêå ç óõëëïãÞ «Åéêüíåò ôçò ðüëçò», ðïõ ðåñéÝ÷åé ôéò êáëýôåñåò öùôïãñáößåò ôïõò. ÓêçíïèÝôçóáí åðßóçò ðïñôñÝôá ôùí óõììáèçôþí ôïõò ìÝóá óôçí áßèïõóá äé17


äáóêáëßáò. ÔÝëïò åðéóêÝöôçêáí ëáïãñáöéêÜ ìïõóåßá, ðïõ åß÷áí óôéò óõëëïãÝò ôïõò ðáëéÝò öùôïãñáößåò. ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ç åñãáóßá áõôÞ áðÝäåéîå ìå ðüóï ðëïýôï ç ãëþóóá ôñïöïäïôåß ôç óêÝøç êáé ðüóï ìáêñéÜ åßíáé äõíáôüí íá öôÜóåé ç óêÝøç ôïõ ðáéäéïý, üôáí áõôü áðïêôÞóåé åêåßíåò ôéò ãëùóóéêÝò éêáíüôçôåò, þóôå íá ìðïñåß íá åêöñÜæåé, ðñïöïñéêÜ Þ ãñáðôÜ, áõôÜ ðïõ íéþèåé. Ä. ÄÏÌÇ ÔÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ

äïìÞ ôïõ âéâëßïõ áêïëïõèåß ðéóôÜ ôç äïìÞ ôïõ ðñïãñÜììáôïò. ÌåôÜ ôï åéóáãùãéêü ìÝñïò áêïëïõèåß ç áíÜëõóç ôùí öùôïãñáöéþí. Óôçí áñéóôåñÞ óåëßäá âñßóêåôáé ç öùôïãñáößá êáé óôç äåîéÜ ôï êåßìåíï ðïõ áíôéóôïé÷åß ó’ áõôÞí. Óôçí åðüìåíç åíüôçôá, ìå ôçí ßäéá áêñéâþò ôïðïèÝôçóç, ðáñïõóéÜæïíôáé ïé áõôïâéïãñáößåò ôùí ìáèçôþí. Êáôüðéí õðÜñ÷ïõí ôá ðïéÞìáôá ôùí ìáèçôþí, ðïõ Ý÷ïõí èÝìá ôç öùôïãñáößá, ôï ëåîéëüãéï ìå ôéò íÝåò êáé ðéï óõ÷íü÷ñçóôåò ëÝîåéò, ðïõ Ýìáèáí êáé ÷ñçóéìïðïßçóáí ïé ìáèçôÝò, êáé ôÝëïò ôï âéâëßï êëåßíåé ìå öùôïãñáößåò ôùí óõëëïãþí «Åéêüíåò ôçò ðüëçò» êáé «ðïñôñÝôá», êáèþò åðßóçò êáé ìå ìåñéêÜ óôéãìéüôõðá áðü åîïñìÞóåéò êáé åêðáéäåõôéêÝò åêäñïìÝò. Êëåßíïíôáò ôï åéóáãùãéêü êåöÜëáéï, åêöñÜæïõìå ôéò ðéï èåñìÝò åõ÷áñéóôßåò óôç óõíáäÝëöéóóá ÅëÝíç ËÝñá ü÷é ìüíï ãéáôß ðëçêôñïëüãçóå ôá êåßìåíá ôá÷ýôáôá áëëÜ êáé ãéá ôçí åîáéñåôéêÞ óõíåñãáóßá ôùí ôåëåõôáßùí ÷ñüíùí, ãéá ôç æùíôÜíéá, ôç öáíôáóßá êáé ôçí ðñùôïôõðßá ðïõ äåß÷íåé óôéò êáéíïôüìåò äñÜóåéò ðïõ áíáëáìâÜíåé. ÐïëëÝò åõ÷áñéóôßåò óôç Äéåõèýíôñéá ôïõ Ó÷ïëåßïõ, ê. ÅëÝíç Ðáðáêáëïýóç, ãéáôß ü÷é ìüíï äåí áñíåßôáé êÜèå õëéêÞ êáé çèéêÞ õðïóôÞñéîç áëëÜ ðáñïôñýíåé êáé åìðíÝåé üëïõò ôïõò óõíáäÝëöïõò íá áíáëáìâÜíïõí äñÜóåéò, ðïõ ðñïÜãïõí ôüóï ôçí ðñïóùðéêüôçôÜ ôïõò üóï êáé ôï Ýñãï ôïõ Ó÷ïëåßïõ.

Ç

ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò Ï äÜóêáëïò ôïõ ôìÞìáôïò

18


ÏÐÔÉÊÅÓ ÁÖÇÃÇÓÅÉÓ



öùôïãñáößá åßíáé ôïõ óõììáèçôÞ ìáò Âáóßëç Âáóéëåßïõ. Äå ãíùñßæïõìå ðüôå ôñáâÞ÷ôçêå. Ç öùôïãñáößá áðåéêïíßæåé Ýíá öáíôÜñï íá éððåýåé Ýíá Üëïãï. Ï éððÝáò åßíáé èåßïò ôïõ Âáóßëç. Ç öùôïãñáößá áð’ ü,ôé öáßíåôáé åßíáé óêçíïèåôçìÝíç ãéáôß ôï êåöÜëé åßíáé åëáöñþò ãõñéóìÝíï ðñïò ôç öùôïãñáöéêÞ ìç÷áíÞ. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ôï èÝìá åßíáé êåíôñáñéóìÝíï. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßï. Ï öùôéóìüò åßíáé öõóéêüò. Ôï êáôáëáâáßíïõìå áðü ôç óêéÜ. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå áñãÜ ôï ìåóçìÝñé. Ï öùôïãñÜöïò Þôáí üñèéïò. Ìáò äßíåé ôçí åíôýðùóç üôé Þôáí êáé ëßãï óêõììÝíïò, ãéáôß ôï Üëïãï åßíáé ìåãÜëï. Ç öùôïãñáößá Ý÷åé êßíçóç ãéáôß ôï Üëïãï åßíáé üñèéï óôá äõï ôïõ ðüäéá. Ï öùôïãñÜöïò åðÝëåîå ãñÞãïñç ôá÷ýôçôá. Áõôü åßíáé Ýíá áêüìá óôïé÷åßï üôé ï öùôïãñÜöïò Þôáí åðáããåëìáôßáò. Ï öùôïãñÜöïò åß÷å ôç öùôåéíÞ ðçãÞ, äçëáäÞ ôïí Þëéï, áðü ðßóù ôïõ ãéá íá öùôßæåôáé êáëýôåñá ôï èÝìá ôïõ. Ï éððÝáò Ý÷åé ðïëëÝò éêáíüôçôåò ãéáôß êáé áõôüò êáé ôï Üëïãï äåß÷íïõí íá åßíáé ÷áëáñïß. Öáßíåôáé äçëáäÞ üôé ôï Üëïãï õðáêïýåé óôïí éððÝá. Ìáò êÜíåé åíôýðùóç ðïõ ôï Üëïãï ðÜåé ðïëý øçëÜ êáé ï éððÝáò ôïý Ý÷åé åìðéóôïóýíç. Ðßóù áðü ôï Üëïãï äéáêñßíïíôáé ïé óôÜâëïé ôïõ óôñáôïý. Óôá ðáëéÜ ÷ñüíéá áíôß ãéá Üñìáôá åß÷áí Üëïãá. Ôï óþìá áõôü ôïõ óôñáôïý ëåãüôáí éððéêü.

Ç

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

21



öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1976 óôçí ¸ëáöï Ðéåñßáò. Áðåéêïíßæåé äýï ðáéäéÜ, ôïí ìðáìðÜ ìïõ êáé ôï èåßï ìïõ. Ðßóù öáßíåôáé ç áðïèÞêç ðïõ êñåìïýóáí ôá êáðíÜ. Ãýñù ãýñù Þôáí üìïñöá ëïõëïýäéá êáé äÝíôñá. Ï èåßïò ìïõ ï ÌÜêçò Þôáí 10-11 ÷ñïíþí êáé ï ìðáìðÜò ìïõ 5-6 ÷ñïíþí. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé óõãêåêñéìÝíï öùôéóìü ðáñÜ ìüíï óôá ðëÜãéá. Ç öùôïãñáößá äåí ôñáâÞ÷ôçêå ãéá óõãêåêñéìÝíï ãåãïíüò. Ôüôå ðïõ âãÞêáí öùôïãñáößá åß÷áí Ýñèåé áðü ôá êáðíÜ. ÊïéôÜíå ðñïò ôï öùôïãñÜöï êáé äåí Ý÷ïõí ïíåéñïðüëï âëÝììá. Ôï ðëÜíï åßíáé ìáêñéíü. Ï öùôïãñÜöïò ôïõò ðÞñå áðü ìðñïóôÜ.

Ç

Âáóéëåßá ÊáêÜíç

23



öùôïãñáößá åßíáé äéêÞ ìïõ êáé ôñáâÞ÷ôçêå óôï Áóâåóôï÷þñé Éùáííßíùí ôï 1974. Åßíáé ç ìáìÜ ìïõ, ïé äõï èåßåò ìïõ êáé ï ðñïðÜððïõò ìïõ. Åßíáé óôï óðßôé ôçò ðñïãéáãéÜò ìïõ êáé ôïõ ðñïðÜððïõ ìïõ. Ç öùôïãñáößá åßíáé áíáìíçóôéêÞ. Ôç öùôïãñáößá ôçí ôñÜâçîå ï èåßïò ôçò ìáìÜò ìïõ. Ï ðáððïýò åßíáé óïâáñüò êáé ôá ðáéäéÜ áìÞ÷áíá. Ï ðáððïýò öïñÜåé Ýíá êïóôïýìé, ïé èåßåò ìïõ óôïëÝò êáé ç ìáìÜ ìïõ áðëÜ ñïý÷á. Ï öùôïãñÜöïò Þôáí üñèéïò. Ç öùôïãñáößá äåí åßíáé ðïñôñÝôï. Åðßóçò ðéóôåýù üôé ôï ðëÜíï åßíáé ìáêñéíü.

Ç

ÅõñõóèÝíçò Êñïìýäáò

25



íåáñüò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ï ÃéÜííçò ÓáìáñÜò äçëáäÞ ï ìðáìðÜò ìïõ. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1967, ôï ÷åéìþíá, óå Ýíá êáöåíåßï ôçò ãåéôïíéÜò. ÖùôïãñÜöïò Þôáí ï èåßïò ôïõ, ðïõ ôïí åß÷å ðïëý ìåãÜëç áäõíáìßá. ÐÞñå ôçí ðüæá ôïõ, ÷áìïãÝëáóå êáé íÜôç ç öùôïãñáößá ðïõ åßíáé êåíôñáñéóìÝíç ìå ðëÜíï êïíôéíü êáé ìå öüíôï ôï ôæïõê ìðïî. Áðü ôï ðáñÜèõñï âëÝðïõìå üôé åßíáé âñÜäõ. ¢ñá ï öùôéóìüò äåí åßíáé öõóéêüò.

Ï

Ðáýëïò ÓáìáñÜò

27



öùôïãñáößá áõôÞ ôñáâÞ÷ôçêå óôç Óìýñíç ôçò Ì. Áóßáò ôï 1922. Ç öùôïãñáößá åßíáé ïéêïãåíåéáêÞ. Óôç öùôïãñáößá áðåéêïíßæåôáé äåîéÜ ç ãéáãéÜ ôçò ìçôÝñáò ìïõ ìå ôá áäÝñöéá ôçò êáé áñéóôåñÜ ï ðáôÝñáò ôçò. Óõãêåíôñþèçêáí Ýîù áðü ôï óðßôé ôïõò Ýôóé þóôå, üôáí ãõñíïýóáí óôçí ÅëëÜäá, íá ôçí Ý÷ïõí åíèýìéï. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ìÝñá êáé ï öùôïãñÜöïò Ýäùóå âÜóç óôá ðñüóùðá êáé ü÷é óôï óðßôé ôïõò. Ãé' áõôü êáé ôï ðëÜíï åßíáé êïíôéíü. Óôá ðñüóùðá ôïõò äéáêñßíåôáé ìéá ìåëáã÷ïëßá êáé ïé ãõíáßêåò Ý÷ïõí ôï ßäéï ÷ôÝíéóìá. Ôá ñïý÷á ôïõò, áí êáé öôù÷éêÜ, öáßíïíôáé íá åßíáé ðñïóåãìÝíá. Ôï ìéêñü êïñéôóÜêé êñáôÜåé óôï Ýíá ÷Ýñé Ýíá êýðåëëï êáé óôï Üëëï Ýíá êïììÜôé øùìß. Ç èÝóç ôïõ öùôïãñÜöïõ Þôáí êåíôñéêÞ.

Ç

ÔÜóïò Óéñáíßäçò

29



êÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç Êáôåñßíá Ôßãêá. Óôç öùôïãñáößá áðåéêïíßæåôáé ç ãéáãéÜ êáé ï ðáððïýò ìïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1965 óôç Ãåñìáíßá ëüãù ôïõ ãÜìïõ ôçò áäåëöÞò ôçò ãéáãéÜò. Ôï óôÞóéìï åßíáé åðáããåëìáôéêü áëëÜ äåí îÝñïõìå åÜí ç ëÞøç åßíáé åñáóéôå÷íéêÞ Þ åðáããåëìáôéêÞ. Êáôáëáâáßíïõìå üìùò üôé ç ëÞøç åßíáé óêçíïèåôçìÝíç. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßï êáé ç öùôïãñáößá áóðñüìáõñç. Ï öùôéóìüò åßíáé áðü ìðñïóôÜ ãéáôß áðü ðßóù âëÝðïõìå ìéá óêéÜ. Ï öùôïãñÜöïò êáôÜ ôç ëÞøç Þôáí óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý. Ï äçìéïõñãüò ðåñéëáìâÜíåé óôï ðëÜíï ôï æåõãÜñé. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç. Ëüãù ôïõ ãÜìïõ ç åíäõìáóßá ôïõ æåõãáñéïý åßíáé åðßóçìç. Ç ãõíáßêá êïéôÜæåé ôïí Üíôñá ìå áãÜðç êáé ï Üíôñáò, áí êáé ÷áìïãåëáóôüò, êïéôÜæåé ôçí êÜìåñá. Áð’ ü,ôé âëÝðù óôá ìÜôéá ôùí ðñïóþðùí õðÜñ÷åé êïýñáóç. Ç ãõíáßêá ÷áìïãåëÜ. ¼ìùò, áí ðñïóÝîù ôá ìÜôéá êáé ôï óôÞóéìï, õðÜñ÷åé êïýñáóç. Ôï áíôßèåôï ãßíåôáé ìå ôïí Üíôñá. Åßíáé óïâáñüò êáé ãåìÜôïò åíÝñãåéá. Åðßóçò âëÝðù ðùò õðÜñ÷åé Üíåóç êáé êáèüëïõ Üã÷ïò (ð.÷. âãÞêá êáëüò, äåí õðÜñ÷åé öùò êáé äå öáßíïìáé). ÔÝëïò ç öùôïãñáößá Ýâãáëå ðñïò ôá Ýîù áõôü ðïõ Þèåëå. Ðùò åßíáé ìéá ðáëéÜ, åõ÷Üñéóôç, áíáìíçóôéêÞ öùôïãñáößá, ðïõ èá êñáôÞóåé ãéá ðÜíôá ôçí áíÜìíçóç ôïõ ãÜìïõ êáé ôçò Ãåñìáíßáò.

Ç

Êáôåñßíá Ôßãêá

31



öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1957 óôï ËéâÜäé Ïëýìðïõ êáé åßíáé ôçò ìáèÞôñéáò ¢ííáò ÖùêáÀäïõ. Óôç öùôïãñáößá áðåéêïíßæåôáé ç ãéáãéÜ ìïõ. Ôá êïñßôóéá öïñÜíå ôéò ðáñáäïóéáêÝò óôïëÝò, ãéáôß ìüëéò åß÷áí ôåëåéþóåé ôçí ðáñÝëáóç. ¸íá áðü ôá êïñßôóéá åßíáé ç ãéáãéÜ ìïõ. Ç îáíèéÜ êïðÝëá äßðëá áðü ôç ãéáãéÜ ìïõ åßíáé ç áäåñöÞ ôçò, ç èåßá Äþñá. Ôçí Üëëç êïðÝëá äåí ôçí áíáãíùñßæù. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå áðü Ýíá ðåñáóôéêü öùôïãñÜöï. Áðü ü,ôé âëÝðù ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå ôç öùôïãñáößá íá åßíáé ïëüóùìç. Ôï ìüíï ðïõ ìðïñþ íá áíáãíùñßóù óôá ðñüóùðÜ ôïõò åßíáé üôé ôï âëÝììá ôïõò ôï Ý÷ïõí åðéêåíôñþóåé óôï öùôïãñÜöï. Áðü ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ ìïõ Ýäùóå ç ãéáãéÜ ìïõ êáôÜëáâá üôé ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå êïíôÜ óôçí ðëáôåßá. Ôá êïñßôóéá äåí öáßíïíôáé ïýôå ÷áñïýìåíá ïýôå ëõðçìÝíá, áðëÜ ðïëý óïâáñÜ. Ãéá åêåßíç ôçí åðï÷Þ Þôáí äýóêïëï íá âñåéò öùôïãñÜöï ãéáôß äåí Þôáí ðïëõæÞôçôç áõôÞ ç äïõëåéÜ êáé ï êüóìïò äåí åß÷å ëåöôÜ ïýôå êáëÜ êáëÜ íá öÜåé. Ç ãéáãéÜ ìïõ Þôáí ðïëý óïâáñÞ óôç öùôïãñáößá. Åêôüò üìùò áðü óïâáñÞ, öáßíåôáé êáé ðïëý êïõñáóìÝíç. ÁõôÞ ç öùôïãñáößá Ý÷åé óõíáéóèçìáôéêÞ áîßá ãéá ìÝíá êáé ãéá ôç ãéáãéÜ ìïõ, ãé' áõôü äå èá ôçí ðåôÜîïõìå ðïôÝ!

Ç

¢ííá ÖùêáÀäïõ

33



öùôïãñáößá åßíáé äéêÞ ìïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå óôï öùôïãñáöåßï ôïõ ÓÜôóé* óôçí Êáôåñßíç. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1953. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ìåôÜ ôï ãÜìï. Ï ãÜìïò Ýãéíå óôç Èåóóáëïíßêç áëëÜ ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôçí Êáôåñßíç. Åßíáé ï ðáððïýò êáé ç ãéáãéÜ ìïõ. Ç öùôïãñáößá åßíáé óêçíïèåôçìÝíç, ãéáôß, êïéôÜíå ôçí êÜìåñá. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ôï èÝìá åßíáé êåíôñáñéóìÝíï. Ôï öùò Ýñ÷åôáé áðü ôá ðëÜãéá. Ôï ðëÜíï åßíáé êïíôéíü. Ï öùôïãñÜöïò åßíáé óôï ýøïò ôïõ ìáôéïý. Ç öùôïãñáößá ðåñéëáìâÜíåé ôá ðñüóùðá êáé äõï êáëÜèéá áðü ôï ãÜìï. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç. Ôá ðñüóùðá åßíáé ÷áñïýìåíá êáé óïâáñÜ. ÖïñÜíå íõöéêü êáé ãáìðñéÜôéêï êïóôïýìé. Ï ÷þñïò åßíáé öùôïãñáöéêüò. Ç öùôïãñáößá åßíáé ìåôÜ ôï ãÜìï. ÕðÜñ÷ïõí êáé Üëëåò öùôïãñáößåò ôïõ ãÜìïõ. ÌåôÜ ôç öùôïãñáößá áõôÞ ìðïñåß íá áêïëïýèçóáí êáé Üëëåò. Ç öùôïãñáößá äéáóþèçêå áðü ôïí ðáððïý ìïõ. Ç öùôïãñáößá åßíáé ïéêïãåíåéáêü êåéìÞëéï. Ç ãéáãéÜ ìïõ äåí Ý÷åé ðåôÜîåé ôçí áíèïäÝóìç.

Ç

Ìáñßá Ëåõêïðïýëïõ

*Ðñüêåéôáé ãéá ôïí áåßìíçóôï óçìáíôéêü êáëëéôÝ÷íç öùôïãñÜöï ôçò ðüëçò ìáò ÓÜââá Ôóéëéãêéñßäç.

35



öùôïãñáößá åßíáé ôçò Êùíóôáíôßíáò Óõìåùíßäïõ. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1958 üôáí ç ãéáãéÜ ìïõ Þôáí åßêïóé ÷ñïíþí. ÔñáâÞ÷ôçêå óôï Áãñßíéï, óôï öùôïãñáöåßï ÆõèÜëç. ÔñáâÞ÷ôçêå ìåôÜ áðü Ýíá ãÜìï. Ôï âëÝììá ôçò åßíáé óêåðôéêü. Äåí êïéôÜåé óôï öáêü. ¹ôáí áíáìíçóôéêÞ ìåôÜ áðü Ýíá ãÜìï. Ç öùôïãñáößá åßíáé óôçìÝíç êáé ç ëÞøç åðáããåëìáôéêÞ. ¸÷ïõìå ÷áìçëü öùôéóìü ìüíï óôï ðñüóùðï. Ï öùôïãñÜöïò Þôáí êïíôÜ êáé óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý. Ðéóôåýù üôé äéÜëåîå ï öùôïãñÜöïò áõôÞ ôç èÝóç ãéáôß åßíáé êáëÞ ãéá ðïñôñÝôï. ÊÜèå öùôïãñÜöïò èÝëåé íá äåßîåé ôçí ðñïóùðéêüôçôá ôïõ ðñïóþðïõ ðïõ öùôïãñáößæåé. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç. Ôï öüíôï åßíáé óêïýñï ãéá íá öáíåß ôï ðñüóùðï. ÖïñÜåé ðáëôü êáé Ýíá Üóðñï öïõëÜñé. Åðßóçò ôá ìáëëéÜ ôçò åßíáé óãïõñÜ êáé öïñÜåé êáé óêïõëáñßêéá. Ôï ÷ôÝíéóìá ôçò åßíáé ðåñéðïéçìÝíï. Ï öùôéóìüò Ýñ÷åôáé áðü ìðñïóôÜ. Ôï âëÝììá åßíáé ïíåéñïðüëï. Åêåßíç ôçí åðï÷Þ ïé ãõíáßêåò äåí ðåñéðïéïýíôáí ôï ðñüóùðü ôïõò üóï óÞìåñá. Áõôü ôï âëÝðïõìå áðü ôá öñýäéá. Ôüôå Ýäéíáí ìåãáëýôåñç óçìáóßá óôá øõ÷éêÜ ÷áñßóìáôá ðáñÜ óôçí åîùôåñéêÞ åìöÜíéóç. Ðáñáôçñïýìå üôé åíþ åßíáé áðëÞ âãÜæåé ìéá ïìïñöéÜ êáé ìéá ëÜìøç. ÊÜèå åðï÷Þ ç åêôßìçóç ôçò ïìïñöéÜò áëëÜæåé.

Ç

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

37



öùôïãñáößá åßíáé äéêéÜ ìïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1947 óôçí ÊáëáìðÜêá. Ç öùôïãñáößá Ý÷åé ôñáâç÷ôåß óôï óôñáôü. Óôï áñéóôåñü ìÝñïò ôçò öùôïãñáößáò áðåéêïíßæåôáé ï ðáððïýò ìïõ. Óôç äåîéÜ ðëåõñÜ áðåéêïíßæåôáé Ýíáò ößëïò ôïõ, ðïõ ãíþñéóå óôï óôñáôü. Ôïí ðáððïý ìïõ ôïí ëÝíå ÃéÜííç. Ôï ößëï ôïõ äåí îÝñù. Ç öùôïãñáößá äåí åßíáé öõóéêÞ áëëÜ óôçìÝíç. Ôï óôÞóéìï êáé ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ôï öùôïãñÜöï äåí ôïí ãíùñßæù. Óôï öüíôï õðÜñ÷åé Ýíá ðáíß. ºóùò ãéá íá ìç öáßíåôáé êÜôé ðïõ åìðïäßæåé ôï ðïñôñÝôï. ºóùò íá åßíáé êáé óêçíÞ. Ôï ôïðßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ÷éïíéóìÝíï. Ôá ðñüóùðá ôçò öùôïãñáößáò åßíáé óïâáñÜ. Ôï ðñüóùðï ôïõ ðáððïý ìïõ åßíáé ÷áëáñü åíþ ôïõ ößëïõ ôïõ óöéãìÝíï. Ôá ðñüóùðá ôçò öùôïãñáößáò öïñÜíå óôñáôéùôéêÜ ñïý÷á êáé êáðÝëá. Ôá êáðÝëá ôüôå ôá öïñïýóáí óôá ðëÜãéá ôïõ êåöáëéïý ôïõò. ÖïñÜíå ãéá ìðëïýæåò êÜôé óáí óáêÜêéá, ðïõ ôá êïõìðþíïõí. ÁõôÜ Ý÷ïõí äåîéÜ êáé áñéóôåñÜ ôóÝðåò. Ôá ðáíôåëüíéá ðïõ öïñÜíå åßíáé ÷ïíôñÜ üðùò áõôÜ ðïõ öïñïýóáí óôï ðÜíù ìÝñïò ôïõ óþìáôïò. Ôá ìðáôæÜêéá ôïõ ðáíôåëïíéïý ôá Ýâáæáí ìÝóá óôéò ìðüôåò êáé ãéá íá ìçí ôïõò ðÝöôåé ôï ðáíôåëüíé öïñïýóáí öáñäéÝò, ìåãÜëåò æþíåò. ÔÝëïò öïñïýóáí ìðüôåò ãéá íá áíôÝ÷ïõí óôï ÷éüíé. Ìéá ëåðôïìÝñåéá óôç öùôïãñáößá åßíáé üôé êáôáëáâáßíïõìå üôé åßíáé ìÝñá áëëÜ áðü ðïý Ýñ÷åôáé ôï öùò; ÅìÝíá üìùò ç ãíþìç ìïõ åßíáé üôé ôï öùò Ýñ÷åôáé áðü áñéóôåñÜ ãéáôß õðÜñ÷åé óêßáóç óôá äåîéÜ êáé üôé ï öùôïãñÜöïò åßíáé åõèåßá ìå ôá ìÜôéá ôùí óôñáôéùôþí. Ôï áãáðçìÝíï ìïõ óçìåßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ôï ðþò åßíáé óôçìÝíïé ïé óôñáôéþôåò.

Ç

ÃéÜííçò ÂáñâáñÝæïò

39



öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôç Âåíåôßá ôçò Éôáëßáò ôï 1967. Ç öùôïãñáößá åßíáé ôïõ ÊõñéÜêïõ Ìïõñßêá. Ç ãéáãéÜ ôïõ ÊõñéÜêïõ ðÞãå Ýíá ôïõñéóôéêü ôáîßäé. Ç Âåíåôßá åßíáé áðü ôá ðéï ãíùóôÜ ìÝñç ôïõ êüóìïõ. Ç öùôïãñáößá Ý÷åé ôñáâç÷ôåß ôç ìÝñá êáé åßíáé Ýíá ÷áñáêôçñéóôéêü ôïðßï ôçò Âåíåôßáò. Ôï ôïðßï åßíáé óõììåôñéêü. Ôá óðßôéá, ç ãÝöõñá êáé ôï íåñü åßíáé óõììåôñéêÜ. Ôç óõììåôñßá ôç ÷áëÜåé ï ôïß÷ïò ðïõ âñßóêåôáé óôá áñéóôåñÜ. Ðéèáíüí ï öùôïãñÜöïò äåí õðïëüãéóå êáëÜ ôï êÜäñï ôïõ. Óå ðñþôï åðßðåäï âëÝðïõìå ôï êáíÜëé, üðïõ õðåñéó÷ýåé ç âÜñêá, ôï íåñü êáé ï ôïß÷ïò åíüò óðéôéïý. Óå äåýôåñï åðßðåäï âëÝðïõìå ôç ãÝöõñá, ç ïðïßá óõììåôñéêÜ êüâåé ôï êáíÜëé. Åðßóçò ç ãÝöõñá êüâåé ôçí ïðôéêÞ ðïñåßá ôïõ íåñïý ðïõ êáôåõèýíåôáé êáôáêüñõöá ðñïò ôïí ïõñáíü. Ôï íåñü áðïôåëåß ôïí Üîïíá óõììåôñßáò. Óôï ôñßôï åðßðåäï âëÝðïõìå óðßôéá ôá ïðïßá Ý÷ïõí ôçí ßäéá áñ÷éôåêôïíéêÞ. Ìáò åíôõðùóéÜæïõí ôá ñïý÷á ðïõ áéùñïýíôáé. Ç Ýëëåéøç ìðáëêïíéþí ôïõò áíáãêÜæåé íá êñåìïýí ôá ñïý÷á ìå ôÝôïéï ôñüðï. Óå Ýíá ôÝôáñôï åðßðåäï âëÝðïõìå ôïí ïõñáíü ðïõ êëåßíåé ôï ôïðßï. Ôï âÜèïò ðåäßïõ ôçò öùôïãñáößáò ìáò åßíáé ìåãÜëï. Ôá åðßðåäá óôç öùôïãñáößá ìáò áíáðôýóóïíôáé êáôáêüñõöá. Ìáò åíôõðùóéÜæåé üôé ëåßðåé ï Üíèñùðïò áðü ôï ôïðßï. ºóùò ãéáôß ï öùôïãñÜöïò Þèåëå íá äþóåé ìåãÜëç áîßá óôç öùôïãñáößá ôïõ.

Ç

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

41



öùôïãñáößá åßíáé äéêÞ ìïõ. Óôçí åéêüíá áðåéêïíßæåôáé ç ãéáãéÜ ìïõ êáé ï ðáððïýò ìïõ. Ï ðáððïýò ìïõ öùôïãñáöÞèçêå ìå ôç óôïëÞ ðïõ õðçñåôïýóå óôï ðåæéêü. Ç ãéáãéÜ ìïõ öïñÜåé Ýíá ùñáßï ôáãéåñÜêé ôçò åðï÷Þò. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï öèéíüðùñï ôïõ 1960 ãéá åíèýìéï. ÂãÞêå óôï öùôïãñáöåßï êáé ü÷é áðü ðëáíüäéï öùôïãñÜöï. Ôá ðñüóùðá åßíáé ÷áìïãåëáóôÜ êáé ÷áñïýìåíá. Ç öùôïãñáößá åßíáé êÜäñï. Ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå Ýíá áíïé÷ôü÷ñùìï öüíôï. Åðßóçò äéÜëåîå íá öùôßóåé áðü ðÜíù äåîéÜ. Ôï ðëÜíï ôçò åßíáé êïíôéíü êáé ï öùôïãñÜöïò ðéèáíüí íá óôåêüôáí óôá ãüíáôá. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ.

Ç

ÔñéáíôÜöõëëïò Ðáðáäüðïõëïò

43



öùôïãñáößá åßíáé ôçò Ãåùñãßáò Ëáìðïíßêïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1947-48. Ôç öùôïãñáößá ôçí ôñÜâçîå Ýíáò ðëáíüäéïò öùôïãñÜöïò óôï êÝíôñï ôçò Êáôåñßíçò. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå åðåéäÞ âñÝèçêáí áõôÜ ôá ôÝóóåñá îáäÝñöéá ìáæß. Ôá ðñüóùðá ðïõ âëÝðïõìå êáôÜãïíôáé üëá áðü ôï Äßïí Ðéåñßáò êáé åßíáé áðü áñéóôåñÜ ðñïò ôá äåîéÜ : Ãéþñãïò Ëáìðïíßêïò (ðáððïýò ìïõ), Èåüäùñïò Ëáìðïíßêïò, Ãéþñãïò ÌðáíéÜò, ÄçìÞôñçò Êïõôñïõëüò. Öïñïýí üëïé êáèçìåñéíÜ ñïý÷á åêôüò áðü Ýíáí ðïõ åßíáé óôñáôéþôçò. Ðßóù ôïõò âëÝðïõìå ðïëëÜ äÝíôñá êáé êÜôù õðÜñ÷åé ÷þìá, áí êáé, üðùò åßðáìå, ç öùôïãñáößá åßíáé ôñáâçãìÝíç óôïí êåíôñéêü äñüìï ôçò Êáôåñßíçò. Ï öùôïãñÜöïò óôÝêåôáé ìðñïóôÜ áðü ôçí ðáñÝá.¼ëïé ãíùñßæïõí üôé ôïõò öùôïãñáößæåé. Åßíáé óêçíïèåôçìÝíï üôé ï óôñáôéþôçò êïéôÜ óå Üëëç êáôåýèõíóç áð’ áõôÞ ðïõ âñßóêåôáé ç ìç÷áíÞ. Ôï öùò óôç öùôïãñáößá ðñÝðåé íá Ýñ÷åôáé áðü ðßóù êáé ç þñá ðñÝðåé íá åßíáé ìåóçìåñéáíÞ ãéáôß äå öáßíïíôáé ïé óêéÝò. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßï êáé ï öùôïãñÜöïò üñèéïò. ÖáíôÜæïìáé ðùò ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå áðü Ýíáí öùôïãñÜöï ðïõ, ìÝ÷ñé ðñéí ëßãá ÷ñüíéá, åß÷å óôçìÝíç ôç ìç÷áíÞ ôïõ óå ôñßðïäá óôï ÓéíôñéâÜíé*. ÁõôÞ ç öùôïãñáöéêÞ ìç÷áíÞ åß÷å Ýíá ìáýñï ýöáóìá ìå ôï ïðïßï óêåðáæüôáí ï öùôïãñÜöïò ãéá íá êüâåé ôï öùò êáé öùôïãñÜöéæå. ÔÝëïò èÝëù íá ðù ðùò ï ðáððïýò ìïý åßðå íá ðñïóÝ÷ù ðïëý ôç öùôïãñáößá, ãéáôß áðïôåëåß óçìáíôéêü åíèýìéï, áöïý ôá äýï ìåãáëýôåñá îáäÝñöéá ôïõ, ðïõ åéêïíßæïíôáé äåîéÜ, Ý÷ïõí äõóôõ÷þò ðåèÜíåé.

Ç

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ *Êåíôñéêü óçìåßï ôçò Êáôåñßíçò. 45



ñáâÞ÷ôçêå ôï 1968. Ç ðåñéï÷Þ åßíáé ç Äïëß÷ç Åëáóóüíáò. Ç öùôïãñáößá åßíáé ôïõ ÁíôñÝá ÂáóéëåéÜäç. Åßíáé ìéá ïéêïãåíåéáêÞ öùôïãñáößá óôï ÷þñï åñãáóßáò. Ôï ðëÜíï ôçò åßíáé ìåóáßï. Ôï êÜäñï ðåñéëáìâÜíåé ìéá ïéêïãÝíåéá êôçíïôñüöùí. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôï ýøïò ôïõ ìáôéïý. Ï öùôïãñÜöïò èá Þôáí üñèéïò. Ôï ðñþôï ðëÜíï åßíáé ç ïéêïãÝíåéá êáé ôá æþá êáé óôï äåýôåñï ðëÜíï õðÜñ÷ïõí óôÜâëïé êáé óðßôéá. Ç öùôïãñáößá ìáò äåß÷íåé óõããåíéêÜ ðñüóùðá ôïõ óõììáèçôÞ ìáò êáé óõãêåêñéìÝíá ôç ìçôÝñá ôïõ óå ìéêñÞ çëéêßá, ôïí ðáððïý êáé ôç ãéáãéÜ ôïõ. Åðßóçò âëÝðïõìå Ýíá ãÜéäáñï öïñôùìÝíï êáé ðñüâáôá. Ôï ãáúäïýñé ìðïñåß íá åßíáé öïñôùìÝíï ìå æùïôñïöÝò êáé ìå ãêéïýìéá ðïõ âÜæïõí ôï ãÜëá. ÖïñÜíå êÜðåò êáé Üëëá ñïý÷á ìÜëëéíá. Êáôáëáâáßíïõìå üôé åßíáé ÷åéìþíáò áðü ôï äÝíôñï ðßóù ôïõò, ôï íôýóéìï ôïõò êáé ôï ÷éüíé óôéò ëáìáñßíåò. Ïé óôÜâëïé êáé ïé áðïèÞêåò åßíáé ðÝôñéíåò êáé Ý÷ïõí ÷ôéóôåß ìå ôïí ðáñáäïóéáêü ôñüðï. Óýìöùíá ìå ôç ìáñôõñßá ôïõ óõììáèçôÞ ìáò (óçìåñéíÞ çìåñïìçíßá 29-2-2008) ôï ôïðßï óÞìåñá äåí Ý÷åé áëëÜîåé. Ïé Üíôñåò ôçò ïéêïãÝíåéáò êñáôÜíå ãêëßôóåò, ôéò ïðïßåò ÷ñçóéìïðïéïýí êáé óÞìåñá ïé ãåñïíôüôåñïé áðü ôá ÷ùñéÜ. Ìðïñåß íá öùôïãñáöÞèçêáí ãéá íá Ý÷ïõí Ýíá åíèýìéï. Åðßóçò ìðïñåß åêåßíç ç ìÝñá íá Þôáí óçìáíôéêÞ ãé' áõôïýò, ð.÷. íá ãåííïýóáí êÜðïéá ðñüâáôá Þ íá ãéüñôáæáí êÜôé óçìáíôéêü. Ôá ðñüóùðá ôïõò åßíáé ÷áñïýìåíá êáé ÷áìïãåëáóôÜ. Ôá ðñüóùðá Ý÷ïõí óôçèåß ãéá íá öùôïãñáöçèïýí. Ôï êïñéôóÜêé êñáôÜåé Ýíá ðñïâáôÜêé êáé ï Üíôñáò äßðëá ÷áúäåýåé Ýíá ðñüâáôï. Áðü áõôü êáôáëáâáßíïõìå üôé Ý÷ïõí óôåíÞ ó÷Ýóç ìå ôá æþá ôïõò. Ôá áãáðïýí ðïëý. Ôï ðéï äõíáôü óçìåßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç ãéáãéÜ ìå ôï åããïíÜêé êáé ôï êïñéôóÜêé ìå ôï æþï. Ðéèáíüí íá åßíáé ðñùß êáé ï Þëéïò åßíáé ÷áìçëÜ. Ôï êáôáëáâáßíïõìå áðü ôéò óêéÝò. Ðñïöáíþò ôåëåßùóáí ôéò äïõëåéÝò ôïõò ãéáôß âëÝðïõìå ôá ãêéïýìéá öïñôùìÝíá. Ôüôå üëïé âïçèïýóáí óôéò äïõëåéÝò ôïõ óðéôéïý. Ç ãõíáßêá ðñüóå÷å ôá ðáéäéÜ, äïýëåõå êáé Ýêáíå ôéò äïõëåéÝò ôïõ óðéôéïý.

Ô

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

47



êÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ï Ãéþñãïò Æáëßêáò. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå êáôÜ ôç äéÜñêåéá åêðáéäåõôéêÞò åêäñïìÞò ôïõ êáôç÷çôéêïý óôï ÷ùñéü ÊåñáôÝá ôçò ÁèÞíáò. Ï öùôïãñÜöïò åßíáé Ýíáò øÜëôçò ôçò åíïñßáò. Óôç öùôïãñáößá áðåéêïíßæåôáé ï ðáðá-ÓÜââáò êáé ôï êáôç÷çôéêü ôçò åíïñßáò ôïõ. Ç åíäõìáóßá åßíáé êïìøÞ êáé ôá ðåñéóóüôåñá êïñßôóéá öïñÜíå ìáíôßëéá. Áðåéêïíßæåôáé ôï åóùôåñéêü ôïõ íáïý ôçò Ðáíáãßáò ôçò ÊåñáôÝáò. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå êáôÜ ôç äéÜñêåéá ìéáò åêðáéäåõôéêÞò åêäñïìÞò. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßï êáé ï öùôïãñÜöïò üñèéïò. Óôç öùôïãñáößá áíÜìåóá óå üëá áõôÜ ôá ðáéäéÜ åßíáé êáé äýï áäÝñöéá ôçò ìçôÝñáò ìïõ. ¼ëá ôá êïñßôóéá åßíáé óå óôÜóç ðñïóï÷Þò êáé ôá ðåñéóóüôåñá ðáéäéÜ êïéôïýí ôï öáêü ôçò öùôïãñáöéêÞò ìç÷áíÞò. Ç ðçãÞ öùôüò åßíáé áðü ôçí ðÜíù áñéóôåñÞ ðëåõñÜ êáé åßíáé ðéèáíüí áðü êÜðïéï öùôéóôéêü áðü ôç èÝóç ôïõ øÜëôç. ÊáôÜ ôç ãíþìç ìïõ êáé ôç ãíþìç ìåñéêþí óõììáèçôþí ìïõ åíôýðùóç êÜíåé ôï üôé ôüôå óôï êáôç÷çôéêü ðÞãáéíáí ìüíï êïñßôóéá.

Ï

Ãéþñãïò Æáëßêáò

49



êÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç ÔÜíéá Óåúôáñßäïõ, ç ïðïßá Ý÷åé óõããåíéêÞ ó÷Ýóç ìå ôá ðñüóùðá ôçò öùôïãñáößáò. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôç ÄñÜìá ôï 1928. Ïé Üíèñùðïé ðïõ áðåéêïíßæïíôáé óôç öùôïãñáößá Ý÷ïõí ó÷Ýóç êïõíéÜäïõ êáé ãáìðñïý. Êáôáëáâáßíïõìå üôé ç öùôïãñáößá åßíáé ðáëéÜ áðü ôéò ãñáôóïõíéÝò ðïõ Ý÷åé ðÜíù ôçò êáé ãåíéêÜ áðü ôç öèïñÜ. Ç öùôïãñáößá åßíáé ðïñôñÝôï. Ï öùôïãñÜöïò ôñÜâçîå ôïõò åéêïíéæüìåíïõò áðü êïíôéíÞ áðüóôáóç êáé ôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý. Ï öùôïãñÜöïò óôï êÜäñï ôïõ ðåñéÝëáâå ôá ðñüóùðá áðü ôç ìÝóç êáé ðÜíù. Ï öùôïãñÜöïò öþôéóå ôï èÝìá ôïõ áðü ðÜíù äåîéÜ. Ðéèáíüí íá öþôéóå êáé áðü ìðñïóôÜ. Áõôü ôï êáôáëáâáßíïõìå áðü ôéò óêéÝò. Ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå öüíôï ìïíü÷ñùìï. Ôï äéÜëåîå ãéá íá êÜíåé áíôßèåóç ìå ôá óêïýñá ñïý÷á ôùí ðñïóþðùí. Ç öùôïãñáößá Þôáí óôçìÝíç. Ôá óþìáôá åßíáé ôïðïèåôçìÝíá ðëÜãéá êáé ôá êåöÜëéá åßíáé ãõñéóìÝíá ðñïò ôï öáêü. Êáôáëáâáßíïõìå ðùò ç öùôïãñáößá åßíáé áíáìíçóôéêÞ êáé, üðùò ìáò åßðå ç óõììáèÞôñéá ìáò, ôá äõï áõôÜ Üôïìá Þôáí ðÜíôá ìáæß. ¹ôáí á÷þñéóôá. Ç óôïëÞ åßíáé ìÜëëéíç êáé ìÜëëïí óôñáôéùôéêÞ. Ôï ðñüóùðï ôïõ åíüò åßíáé óïâáñü åíþ ôïõ Üëëïõ åßíáé åëáöñþò ÷áìïãåëáóôü. Ôï ðéï äõíáôü óçìåßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ôá ìÜôéá ôïõò, ôá ïðïßá äåß÷íïõí ôá óõíáéóèÞìáôá ôïõò. Äéáêñßíïõìå ìéá èëßøç. Åðßóçò ôï óôüìá ìðïñåß íá åßíáé ÷áìïãåëáóôü åíþ ôá ìÜôéá óôåíá÷ùñçìÝíá.

Ï

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

51



êÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç Ìáñßá ËáãïãÝñïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1960. Ï Üíôñáò ôñáâÞ÷ôçêå ôçí ðåñßïäï ôùí Áðïêñéþí åíþ ç ãõíáßêá ôï öèéíüðùñï. Ï ðáððïýò ôçò ôñáâÞ÷ôçêå åäþ óôçí Êáôåñßíç, åíþ ç ãéáãéÜ óôï Êéëêßò. Ïýôå ï Üíôñáò áëëÜ ïýôå êáé ç ãõíáßêá êïéôÜíå óôï öáêü. Ï öùôïãñÜöïò Ýíùóå ôéò öùôïãñáößåò, áí êáé Þôáí äéáöïñåôéêÝò, îå÷ùñéóôÝò. Ïé öùôïãñáößåò åðåéäÞ ôáßñéáæáí óôï âëÝììá êáé óôçí áðüóôáóç ôïðïèåôÞèçêáí ìáæß óå êïñíßæá. Ïé öùôïãñáößåò ôñáâÞ÷ôçêáí ëüãù ôïõ áññáâþíá ôïõò. Åßíáé óêçíïèåôçìÝíåò. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ç öùôïãñáößá åßíáé áóðñüìáõñç. ¸÷ïõìå óõíïëéêü öùôéóìü óå ïëüêëçñï ôï óþìá. Ï öùôïãñÜöïò åßíáé êïíôÜ êáé óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý. Ðéóôåýù üôé ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå áõôÞ ôç èÝóç ãéáôß åßíáé ç êáëýôåñç èÝóç ãéá ðïñôñÝôï. ÊÜèå öùôïãñÜöïò èÝëåé íá äåßîåé ôçí ðñïóùðéêüôçôá ôïõ áíèñþðïõ ðïõ öùôïãñáößæåé. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç. Ïé öùôïãñáößåò äåí Ý÷ïõí õðïóôåß ìïíôÜæ. Ôï öüíôï åßíáé ãêñßæï. Ç ãõíáßêá öïñÜåé Ýíá áðëü êáé åðßóçìï ðïõêÜìéóï êáé ôï ðñüóùðü ôçò åßíáé âáììÝíï. ÖïñÜåé óêïõëáñßêéá êáé ôï ìáëëß åßíáé ÷ôåíéóìÝíï. Ï Üíôñáò öïñÜåé óôïëÞ êáé ôá ìáëëéÜ ôïõ åßíáé áðëÜ. Ï öùôéóìüò Ýñ÷åôáé áðü ðÜíù, ìðñïóôÜ êáé ßóùò ëßãï áñéóôåñÜ. Ôï ðñüóùðï ôïõ Üíôñá åßíáé ãáëÞíéï, åíþ ôçò ãõíáßêáò åßíáé ëßãï ðéï Üãñéï. ºóùò, åðåéäÞ ç ãõíáßêá Ý÷åé Ýíôïíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ, íá Ý÷åé ðéï áãñéåìÝíï ðñüóùðï. Åêåßíç ôçí åðï÷Þ ïé ãõíáßêåò äåí ðåñéðïéïýíôáí ôï ðñüóùðü ôïõò üóï óÞìåñá. Áõôü ôï êáôáëáâáßíïõìå áðü ôá öñýäéá. Ïðüôå ìðïñåß íá Ýäéíáí ðåñéóóüôåñç óçìáóßá óôïí åóùôåñéêü êüóìï êáé óôá øõ÷éêÜ ÷áñßóìáôá ðáñÜ óôçí åîùôåñéêÞ åìöÜíéóç. Åðßóçò ðáñáôçñïýìå üôé ìðïñåß ïé ãõíáßêåò íá åßíáé áðëÝò, áëëÜ âãÜæïõí ìéá ëÜìøç, áãíüôçôá êáé ïìïñöéÜ. ÊÜèå åðï÷Þ ç åêôßìçóç ôçò ïìïñöéÜò áëëÜæåé, åßíáé äéáöïñåôéêÞ.

Ï

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

53



öùôïãñáößá åßíáé ôçò ÖáíÞò Ìüêá. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1929 (9 Äåêåìâñßïõ) óôç Backnang ôçò Ãåñìáíßáò ìåôÜ ôï ãÜìï ôïõò. Êáôáëáâáßíïõìå üôé ðÞãáí óå öùôïãñáöåßï ëüãù ôïõ óôçóßìáôïò ôïõ ðÝðëïõ ôçò íýöçò, ðïõ ôõëßãåôáé ãýñù áðü ôá ðüäéá ôçò. Ç öùôïãñáößá åßíáé óôçìÝíç êáé ï öùôïãñÜöïò ãéá íá äåßîåé ôï óôåíü äåóìü áíÜìåóá óôï æåõãÜñé Ýíùóå ôá ÷Ýñéá ôïõò. Ï öáêüò åßíáé êáíïíéêüò êáé ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý. Ç öùôïãñáößá Þôáí áóðñüìáõñç. ¼ìùò ï äÜóêáëüò ìáò ôçí åðåîåñãÜóôçêå óôï êïìðéïýôåñ êáé ôçò Üëëáîå ÷ñþìá*. Öùôéóìüò õðÜñ÷åé ðáíôïý áëëÜ ìÜëëïí ðéï Ýíôïíïò åßíáé óôá áñéóôåñÜ ëüãù ôçò Üôïíçò óêéÜò ôïõ Üíôñá ðñïò ôá äåîéÜ. Ï öùôïãñÜöïò âñéóêüôáí óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý ãéá íá ôïíßóåé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ðñïóþðïõ. ÁëëÜ ôáõôü÷ñïíá âñéóêüôáí óå êÜðïéá áðüóôáóç ãéá íá äåßîåé ôç óôÜóç ôùí óùìÜôùí. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç. Ôá ðñüóùðá åßíáé ÷áñïýìåíá, áëëÜ êáé ôá äõï ÷áìïãåëïýí åëáöñÜ êáé ü÷é õðåñâïëéêÜ. Ôá ìáëëéÜ ôçò íýöçò åßíáé ðåñéðïéçìÝíá ëüãù ôçò ðåñßóôáóçò êáé åßíáé åëáöñþò âáììÝíç. Åðßóçò ï Üíôñáò åßíáé ôï ßäéï ðåñéðïéçìÝíïò. ¹ôáí ÷åéìþíáò. Áõôü ôï êáôáëáâáßíïõìå áðü ôï íõöéêü, ôï ïðïßï åßíáé ìáêñõìÜíéêï.

Ç

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

*Ç ðñùôüôõðç öùôïãñáößá åßíáé áóðñüìáõñç. Äüèçêå óôïõò/óôéò ìáèçôÝò/ôñéåò ìå áðï÷ñþóåéò ôïõ óÜðéïõ ìÞëïõ (äéôïíéêÞ) ìåôÜ áðü åðåîåñãáóßá óôïí õðïëïãéóôÞ. Áõôü Ýãéíå ãéá íá êáôáëÜâïõí ïé ìáèçôÝò ôéò äõíáôüôçôåò ôçò ôå÷íïëïãßáò êáé ôï ðüóï åýêïëá ìðïñåß êáíåßò íá áëëïéþóåé ôçí ðñáãìáôéêüôçôá.

55



ÁÕÔÏÂÉÏÃÑÁÖÉÅÓ


åííÞèçêá óôç Èåóóáëïíßêç óôéò 28 Öåâñïõáñßïõ 1997 çìÝñá ÔóéêíïðÝìðôç. Ôï âÜñïò ìïõ Þôáí 3,5 êéëÜ êáé ôï ýøïò ìïõ 51 ðüíôïé. ¹ìïõí Ýíá Þñåìï ìùñü. Âáðôßóôçêá óôçí Áãßá ÐáñáóêåõÞ óå çëéêßá ðÝíôå ìçíþí. Ôá ðñþôá ëüãéá ðïõ åßðá Þôáí: ìðáìðÜ, ìáìÜ, Üíôé, íôéíôßô êáé ëïëü. Öïñïýóá öüñìåò, ðáíôåëüíéá êáé ðïõêÜìéóá. ¸ðáéæá ìå ôçí ìðÜëá êáé ìå ðáæë. ÐïëëÝò öïñÝò äåí Ýëåãá êáëÜ ôéò ëÝîåéò êáé äå ìå êáôáëÜâáéíáí. ¼ôáí ç ìáìÜ ìïõ ìå Ýâáæå ãéá ýðíï, ìïõ Ýëåãå ðïëëÜ ôñáãïýäéá êáé ðáñáìýèéá. Ôá áãáðçìÝíá ìïõ Þôáí: ç Ñçíïýëá, ï ãÜéäáñïò, ï êïíôïñåâõèïýëçò, ï ìïëõâÝíéïò óôñáôéþôçò. Ìå öþíáæáí áóðñïýëç, üìïñöå, Áíôñßêï, áãÜðç ìïõ êáé ëåâÝíôç ìïõ. Ðñþôç öïñÜ ðÞãá ó÷ïëåßï óôï 9ï Íçðéáãùãåßï, ðïõ Þôáí ðïëý ùñáßï. Ç êõñßá ÔÜíéá Þôáí ç äáóêÜëá ìïõ, ðïõ Þôáí ðïëý êáëÞ. Ôþñá ðçãáßíù óôï 6ï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï Êáôåñßíçò. Ï äÜóêáëüò ìïõ åßíáé ï êýñéïò ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò, ðïõ åðßóçò åßíáé ðÜñá ðïëý êáëüò.

Ã

ÁíäñÝáò ÂáóéëåéÜäçò

59


å ëÝíå ÃáñïõöáëéÜ Áóôåñßïõ êáé åßìáé 10 ÷ñïíþí. ÃåííÞèçêá óôçí Êáôåñßíç óôéò 10 Éïõëßïõ 1997. Ïé ãïíåßò ìïõ åßíáé ï ÓôÝëéïò êáé ç Ïëõìðßá. ¸÷ù äýï áäÝñöéá: ôïí Ðáíáãéþôç 18 åôþí êáé ôï ËåõôÝñç 15 åôþí. ¼ôáí ãåííÞèçêá, ôá áäÝñöéá ìïõ åß÷áí îåôñåëáèåß ðïõ åß÷áí áäåñöïýëá êáé ìÜëùíáí ãéá ôï ðïéïò èá ìå ðÜñåé áãêáëéÜ. Ïé ðñþôåò ìïõ ëÝîåéò Þôáí : ìðáìðÜ, ìáìÜ êáé èåßá. ÈõìÜìáé, üôáí Üñ÷éóá íá ìéëÜù, ìåñéêÝò ëÝîåéò ôéò Üëëáæá. Ôï ðáíôåëüíé ôï Ýëåãá ìðåìðÝï, ôï ðáóôßôóéï ðéðßôóéï, ôç Ãåñìáíßá Ãáìáíßá êáé ôïí áäåñöïýëç Ôïýëç. Ôïí áäåñöü ìïõ ôïí Ðáíáãéþôç, åðåéäÞ ç ìáìÜ ìïõ ôïí öþíáæå ÐáíáãéùôÜêï, ôïí Ýëåãá ÔÜêï. Ôá áäÝñöéá ìïý Ý÷ïõí ðïëý ìåãÜëç áäõíáìßá êáé áêüìç êáé ôþñá ìå öùíÜæïõí ìùñü ìïõ, æïõæïõíÜêé ìïõ êáé ãéáâñß ìïõ. ÅéäéêÜ ï Ðáíáãéþôçò åßíáé ï ðñïóôÜôçò ìïõ åíþ ìå ôï ËåõôÝñç ìáæß äåí êÜíïõìå êáé ÷þñéá äåí ìðïñïýìå. Ôçí ðñþôç ìÝñá ðïõ ðÞãá óôï ó÷ïëåßï èõìÜìáé üôé äå ìéëïýóá êáèüëïõ êáé êáèüìïõí ìüíç óå ìéá ãùíéÜ. Åßìáé ãåíéêÜ íôñïðáëÞ êáé äåí åêäçëþíïìáé. ¼ôáí üìùò ãíþñéóá ôá ðáéäéÜ, Üñ÷éóá íá ãßíïìáé ðéï êïéíùíéêÞ. ¼ôáí Þìïõí ìéêñÞ, ç ìáìÜ ìïý äéÜâáæå ðáñáìýèéá. Ôç ×éïíÜôç, ôç Óôá÷ôïðïýôá, ôá ôñßá ãïõñïõíÜêéá, ôá åöôÜ êáôóéêÜêéá êáé Üëëá ðïëëÜ. ÓÞìåñá ðçãáßíù óôçí ÐÝìðôç ôÜîç. ¸÷ù ðïëëïýò ößëïõò êáé ößëåò êáé ðåñíÜù ðïëý êáëÜ.

Ì

ÃáñïõöáëéÜ Áóôåñßïõ

61


æùÞ ìïõ Üñ÷éóå ôï 1997 óôéò 8 Áõãïýóôïõ óôçí Êáôåñßíç. Áðü ìùñü Þìïõí, üðùò äåß÷íïõí ïé öùôïãñáößåò, ðá÷ïõëüò êáé Üóðñïò. Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïýóá åßíáé áõôÜ ðïõ öïñïýí ôá ìùñÜ. ÓõíÞèùò öïñìÜêéá êáé ïëüóùìá óôçí áñ÷Þ. ÌåôÜ ðáíôåëïíÜêéá êáé ìðëïõæÜêéá êáé, áðü ü,ôé ìïõ ëÝíå, ìïõ Üñåæáí ðïëý ôá êáðÝëá êáé ôá ãõáëéÜ çëßïõ. Ïé ëÝîåéò ðïõ äåí ìðïñïýóá íá ðù Þôáí: êüêá êüëá êáé ôçí Ýëåãá ìðáíôáíôüëá êáé ôï íåñü ßëï. ÅðåéäÞ ìïõ Üñåæå ðïëý ç ìïõóéêÞ, ïé ãïíåßò ìïõ ç÷ïãñáöïýóáí ôç öùíÞ ìïõ íá ôñáãïõäÜù («ìÞëï ìïõ êüêêéíï», ðáéäéêÜ ôñáãïýäéá). Ôá ðáé÷íßäéá, ðïõ ìïõ Üñåæáí íá ðáßæù óôçí áñ÷Þ, åß÷áí ó÷Ýóç ìå Þ÷ïõò êáé öùíÝò. ÌåôÜ Üñ÷éóá íá ðáßæù ìå ôïõâëÜêéá óå çëéêßá ðåñßðïõ 2,5 åôþí. Áñãüôåñá Üñ÷éóá íá áó÷ïëïýìáé ìå ðáæë êáé áðü ü,ôé ëÝåé ç ìáìÜ, ðåñíïýóá þñåò öôéÜ÷íïíôáò ðáæë. Ç ìáìÜ ôï âñÜäõ ìå íáíïýñéæå ìå Ýíá ôñáãïýäé ðïõ ôçò åß÷å ìÜèåé ç ãéáãéÜ ìïõ!!! Ôá ðáñáìýèéá ðïõ ìïõ äéÜâáæå ç ìáìÜ Þôáí ïé ìýèïé ôïõ Áéóþðïõ. ÌÜëéóôá «ôïí Ôæßôæéêá êáé ôïí ÌÝñìõãêá» ôïí Ýìáèá áðÝîù. Ï ìðáìðÜò ìïõ ìå öþíáîå ãéá ðñþôç öïñÜ ðáóÜêá ìïõ, ïìïñöïýëç ìïõ êáé áãüñé ìïõ ãëõêü. ¼ôáí ðéá Þñèå ç þñá íá ðÜù ó÷ïëåßï, ôá ðñÜãìáôá äõóêüëåøáí êáé Þìïõí ëßãï ìïõôñùìÝíïò óôçí áñ÷Þ. ÔåëéêÜ Ýöôáóá óôçí çëéêßá ôùí 11 êáé üëá áõôÜ, ðïõ ìïõ Üñåóáí ìéêñüò, Ý÷ïõí ãßíåé äéáöïñåôéêÜ!!!

Ç

ÃéÜííçò ÂáñâáñÝæïò

63


é Ýôóé áñ÷ßæåé ç æùÞ ìïõ! ÃåííÞèçêá óôéò 17 Ïêôùâñßïõ ôïõ 1997, çìÝñá ÐáñáóêåõÞ, óôçí ÊëéíéêÞ Âåëßêç, óôï ìáéåõôÞñéï. ¼ôáí Ýãéíá åíüò Ýôïõò, åßðá ôéò ðñþôåò ìïõ ëÝîåéò. Ïé ëÝîåéò áõôÝò Þôáí: ìáì, Üôá êáé ìáìÜ. Ç ìáìÜ ìïý åß÷å ðåé üôé üëåò ôéò ëÝîåéò ôéò Ýëåãá ìå ðïëý êáëÞ ðñïöïñÜ åêôüò áðü ôï Üëïãï ðïõ ôï Ýëåãá Üãáëï. Ôá ðáé÷íßäéá ðïõ Ýðáéæá, üôáí Þìïõí ìùñü, Þôáí êÜôé ðïëý ÷íïõäùôÜ áñêïõäÜêéá, êïõäïõíßóôñåò, êïýêëåò êáé ìéá ðáíôüöëá ôçò ìáìÜò ìïõ. Ç ðáíôüöëá ìç óáò ðáñáîåíåýåé. ¸ðáéñíá ôçí ðáíôüöëá, Ýâáæá ìÝóá ôçí êïýêëá êáé ôçí Ýêáíá ðùò ìðÞêå óå áìÜîé. Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïýóá óõíÞèùò åß÷áí åðÜíù ôïõò áñêïõäÜêéá êáé Üëëá. Ôá ÷ñþìáôÜ ôïõò Þôáí ãëõêÜ êáé áðáëÜ. Ç ìáìÜ ìïõ, üôáí ðÞãáéíá ãéá ýðíï, åñ÷üôáí, Ýðáéñíå Ýíá ðáñáìýèé êáé ìïõ ôï äéÜâáæå þóðïõ åãþ áðïêïéìéüìïõí. Áí äåí åñ÷üôáí, ðÞãáéíá ìÝóá êëáßãïíôáò êáé ôçò ôï Ýëåãá. ¸ôóé áõôÞ áíáãêáæüôáí íá Ýñèåé. Ôï 2003 îåêßíçóá íá ðçãáßíù óôï äçìïôéêü, óôçí ðñþôç ôÜîç óôï Á´3. Ï äÜóêáëüò ìáò Þôáí ï ÈùìÜò ÔóéïõñÞò, ðïõ ôþñá Ý÷åé ðÜñåé óýíôáîç. ¹ôáí êáëüò äÜóêáëïò. ¼,ôé äåí êáôáëáâáßíáìå, åñ÷üôáí êáé ìáò ôï åîçãïýóå. Êé åìåßò ðñïóðáèïýóáìå üóï ìðïñïýóáìå. Äå ìáò Ýâáæå ðïëëÜ ìáèÞìáôá êáé, üðïôå ôïõ æçôïýóáìå íá êÜíïõìå åéêáóôéêÜ, åêåßíïò äå÷üôáíå.

Ê

Ãåùñãßá ÂïõëãÜñïãëïõ

65


íïìÜæïìáé ÖáíÞ Ìüêá êáé ãåííÞèçêá óôéò 2 Áõãïýóôïõ ôïõ 1997, çìÝñá ÓÜââáôï óôçí Êïëùíßá ôçò Ãåñìáíßáò. Áí êáé ãåííÞèçêá 2760 ãñáììÜñéá, üóï ìåãÜëùíá ãéíüìïõí üëï êáé ðéï óôñïõìðïõëÞ. Ôï ìáëëß ìïõ Þôáí áíïé÷ôü êáóôáíü ìå ìðïõêëßôóåò. ¸íá ðñÜãìá ðïõ ìïõ Üñåæå ðïëý íá êÜíù, áðü ü,ôé ìïõ ëÝåé ç ìáìÜ ìïõ Þôáí íá êïéìÜìáé ìå ôç óáëéÜñá óôï ðñüóùðï. Ç ðñþôç ëÝîç ðïõ åßðá, öõóéêÜ, Þôáí «ìáìÜ» áëëÜ ðïëý óýíôïìá - áðü ü,ôé ìïõ ëÝíå ïé ãïíåßò ìïõ ìßëçóá êáèáñÜ êáé åíÜìéóç ÷ñïíþí ìðïñïýóá íá ìéëÜù ìå ïëïêëçñùìÝíåò ðñïôÜóåéò. ÊÜðïéåò ëÝîåéò, ü÷é ðïëëÝò, ôéò Üëëáæá, ð.÷. ôï æùãñáößæù ôï Ýëåãá æïõæáößæù. Ìïõ Üñåæå ðïëý íá ÷ïñåýù åéäéêÜ Ýíá ôñáãïýäé ôçò Britney Spears, ðïõ äå èõìüìáóôå ïýôå ç ìáìÜ ìïõ ïýôå åãþ ôïí ôßôëï. Äåí Þìïõí ðïëý æùçñü ðáéäß áðü ü,ôé ìïõ ëÝíå, äåí Ýêáíá æçìéÝò. ÁðëÜ Þìïõí üëç ìÝñá óå êßíçóç êáé ôï óôïìáôÜêé äåí ôï Ýêëåéíá äåõôåñüëåðôï. Ïé ãïíåßò ìïõ ìå öþíáæáí Öáíßôóù êáé ïé ðáððïýäåò ìïõ Öáíïýëá. Ôá ðáñáìýèéá äå ìïõ Üñåæáí êáé Ýôóé ïé ãïíåßò ìïõ ìïõ ôñáãïõäïýóáí ôá ãíùóôÜ ðáéäéêÜ ôñáãïõäÜêéá, üðùò ôï «Á÷ êïõíåëÜêé», «×áñùðÜ ôá äõï ìïõ ÷Ýñéá» ê.Ü. Ç ðñþôç ìÝñá óôï ó÷ïëåßï Þôáí ùñáßá. Áðü áõôÞ ôç ìÝñá èõìÜìáé üôé ï äÜóêáëüò ìáò, ï êýñéïò ÈùìÜò, æçôïýóå áðü ôïõò óõììáèçôÝò ìïõ êáé åìÝíá íá ìåôñÞóïõìå áðü ôï Ýíá ùò ôï åßêïóé. ÃåíéêÜ æù Þñåìá êáé åßìáé åõôõ÷éóìÝíç ðïõ ìåãáëþíù óå ìéá ôÝôïéá ïéêïãÝíåéá.

Ï

ÖáíÞ Ìüêá

67


åííÞèçêá óôéò 3 Éïõíßïõ ôïõ 1997. Ïé ðñþôåò ëåîïýëåò ðïõ åßðá Þôáí: ìáì êáé Üôá. Ôá ñïý÷á ìïõ óõíÞèùò Þôáí öïñìïýëåò. Ôá ðáé÷íßäéá ìïõ Þôáí ðïëý ìáëáêÜ ãéá íá ìçí ôñáõìáôßæïìáé êáé Þôáí ôçò playschool. Ôá ãñÜììáôá ðïõ ìðÝñäåõá Þôáí ôï ó ìå ôï è êáé ôï ñ ìå ôï ë. Ð.÷. ôï íåñü ôï Ýëåãá íåëü êáé ôï óçêþèçêá èçêþèçêá. Ç ìáìÜ ìïõ óõíÞèùò ìïõ Ýëåãå êëáóéêÜ ðáñáìýèéá êáé ìå öþíáæå æïõæïýíé.

Ã

¢ííá ÖùêáÀäïõ

69


åííÞèçêá óôéò 19 Öåâñïõáñßïõ ôïõ 1997 çìÝñá ÐÝìðôç. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéá Þôáí: ìáìÜ, ìðáìðÜ, Üôá êáé ìáì. ¸ðáéæá ìüíï ìå áõôïêéíçôÜêéá êáé ÷íïõäùôÜ áñêïõäÜêéá. Öïñïýóá öïñìïýëåò êáé ìéêñÝò ðéôæÜìåò. ÐÞãá äõï ÷ñüíéá ðáéäéêü óôáèìü, Ýíá ÷ñüíï íÞðéá êáé ôþñá åßìáé óôïí 5ï ÷ñüíï óôï äçìïôéêü.

Ã

ÐÝôñïò ÉùÜííïõ

71


åííÞèçêá óôçí Êáôåñßíç êáé âáöôßóôçêá óå Ýíá ÷ùñéü ôçò Êáôåñßíçò, ôïí Ôñßëïöï. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéá Þôáí: ôáôÜêé ðïõ óçìáßíåé ðáðÜêé. Öïñïýóá ðÜíôá öïõóôáíÜêéá. Íôñåðüìïõí ðïëý üôáí ðÞãá ó÷ïëåßï ãéá ðñþôç öïñÜ. Íüìéæá üôé ïé äÜóêáëïé Þôáí êáêïß êáé Ýêáíá Ýíá ìåãÜëï ëÜèïò. ÓõíÞèùò Ýðáéæá ìå ìéá êïõêëßôóá êáé Ýíá ðáðÜêé, ðïõ ôï åß÷á ðïëý áäõíáìßá êáé õðÜñ÷ïõí áêüìá êáé óÞìåñá. Ïé ÷áúäåõôéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí Âáóéëßôóá êáé Âáóïýëá. Ìïõ áñÝóåé íá ãñÜöù ðïéÞìáôá êáé íá ôá áêïýí ïé Üëëïé ðïõ åßíáé ãýñù ìïõ. Åðßóçò ìïõ áñÝóåé ç æùãñáöéêÞ êáé ôá ôå÷íéêÜ. ¸÷ù êÜíåé ðïëëÜ ðñÜãìáôá, ð.÷. äéáêïóìçôéêÜ, ìéêñÜ âéâëéáñÜêéá áðü ëïõëïýäéá êáé ðïéÞìáôá. Ôá ÷ñþìáôá ðïõ ìïõ áñÝóïõí åßíáé ôï ãáëÜæéï ôïõ ïõñáíïý, ôï áðáëü ôõñêïõÜæ êáé ü,ôé Ý÷åé íá êÜíåé ìå áðáëü ÷ñþìá.

Ã

ÊáêÜíç Âáóéëåßá

73


åííÞèçêá óôç Èåóóáëïíßêç, óôï ÉððïêñÜôåéï íïóïêïìåßï. ÌÝ÷ñé 2 åôþí æïýóá óôïí Êïñéíü. ÌåôÜ ìåôáêïìßóáìå ìå ôçí ïéêïãÝíåéÜ ìïõ óôçí Êáôåñßíç. Êáèþò ìåãÜëùíá ïé ðñþôåò ëÝîåéò ðïõ Ýëåãá Þôáí ïé åîÞò: ìáìÜ, ìðáìðÜ, Üôá, ðáððïý, ãéáãéÜ, íåíü, ãåéá, íáé, ôóéæ, üðá êáé Üãéï. Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïýóá Þôáí ôá åîÞò: Ýíá êüêêéíï êïíôü öïñåìáôÜêé, öïñìÜêéá, öïõóôßôóåò, êïíôÝò ìðëïõæßôóåò êáé ðïëëÜ Üëëá. Ôï êáêü ìå åìÝíá, üôáí Þìïõí ìéêñÞ êáé áêüìá êáé ôþñá, èá Ýëåãá åßíáé üôé âãÜæù ôéò ðáíôüöëåò ìïõ. Áð’ ü,ôé ìïõ ëÝåé ç ìáìÜ ìïõ, óõíÝ÷åéá Þèåëá íá áêïýù ðáéäéêÜ ôñáãïõäÜêéá. Óéãïôñáãïõäïýóá ìáæß ìå ôçí êáóÝôá. ¼ôáí Üñ÷éóá íá ðåñðáôÜù êáëÜ, Þìïõí ðïëý áíáêáôïóïýñá. ÓõíÝ÷åéá áíáêÜôåõá ôá åóþñïõ÷á ôïõ ìðáìðÜ êáé ôçò ìáìÜò ìïõ. ¸êáíá íôá ôïõò ìåãÜëïõò êáé ç ìáìÜ Ýëåãå üôé äåí êÜíïõí Ýôóé ôá êáëÜ êïñéôóÜêéá. Ïé ëåîïýëåò Þ êáëýôåñá ïé ðñïôÜóåéò ðïõ Ýëåãá, üôáí Þìïõí 24 ìçíþí Þôáí : «Ôé êÜíåôå åóåßò; ÊáëÜ åßóôå;» ¹ «ÊáëçìÝñá, ôé êÜíåôå;» Þ «èá öáò îýëï ìáìÜ, èá óïõ ðù åãþ» Þ «êáêü êïñßôóé ìáìÜ». Äåí ìðïñïýóá íá ðù êáëÜ ôï ñ áëëÜ ôïõò ôåëåõôáßïõò ìÞíåò, ðñéí ãßíù 2 ÷ñïíþí, ôá êáôÜöåñá. ÅéäéêÜ üôáí Ýëåãá ôï üíïìÜ ìïõ «Ìáñßá». Ôï ðáé÷íßäé ðïõ ìïõ Üñåæå ðïëý Þôáí íá êñýâïìáé ìÝóá óôçí íôïõëÜðá. Ôá ðåñéóóüôåñá ìåóçìÝñéá ðÞãáéíá êáé êïéìüìïõí ìå ôç ìáìÜ. Ãéá íá áðïêïéìçèþ ìïõ Ýëåãå ðáñáìõèÜêéá üðùò: ôá ôñßá ãïõñïõíÜêéá, ç óôá÷ôïðïýôá, ï ëýêïò êáé ïé ÷ùñéÜôåò êáé ç êïêêéíïóêïõößôóá. Ïé ÷áúäåõôéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí: ðéôóßíá ìïõ, êïõêëßôóá ìïõ êáé ìùñü ìïõ. Ôçí ðñþôç ìÝñá ðïõ ðÞãá óôï äçìïôéêü ìå óõíüäåõóå ç ãéáãéÜ ìïõ. Óôï äñüìï, ìÝ÷ñé íá öôÜóïõìå, ìïõ Ýëåãå ðüóá êáëÜ ðñÜãìáôá èá ìÜèù óôï ó÷ïëåßï êáé üôé èá ãßíù êáëÞ ìáèÞôñéá. Ìáñßá ËáãïãÝñïõ

Ã

75


ï üíïìÜ ìïõ åßíáé Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ êáé ãåííÞèçêá óôç Èåóóáëïíßêç ôï 1997. Åßìáé ôï äåýôåñï ðáéäß ôçò ïéêïãÝíåéáò êáé Ý÷ù Ýíáí áäåñöü 1,5 ÷ñüíï ìåãáëýôåñï ìïõ. Ç æùÞ ìïõ ìÝ÷ñé ôþñá Þôáí Þñåìç êáé ìðïñþ íá ðù ðùò åßìáé ÷áñïýìåíç ãé' áõôü. Áðü ôá ðñþôá ÷ñüíéá ôçò æùÞò ìïõ èõìÜìáé åëÜ÷éóôá, üìùò ç ìçôÝñá ìïõ ìïõ ëÝåé üôé Þìïõí Ýíá ãêñéíéÜñéêï ìùñü, ðïõ Ýôñùãå ëßãï. ¼ôáí Þèåëá íá êïéìçèþ ìå Ýâáæáí ìüíç ìïõ óôçí êïýíéá êáé, áí ôïëìïýóå êáíåßò íá áíïßîåé ôï öùò íá ìðåé óôï äùìÜôéï ìïõ, ïé ôóéñßäåò ìïõ îåóÞêùíáí üëç ôçí ðïëõêáôïéêßá. ¼ôáí Þìïõí ï÷ôþ ìçíþí, åîáéôßáò ìéáò ßùóçò Ýìåéíá 15 ìÝñåò óôï íïóïêïìåßï. Ðñï÷þñçóá ôç ìÝñá ôùí ãåíåèëßùí ìïõ Ýíá ÷ñüíï ìåôÜ ôç ãÝííçóç ìïõ. ¹ôáí äýóêïëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, ãéáôß óáí üíåéñï èõìÜìáé ôï èüñõâï ðïõ áêïõãüôáí, üôáí Ýóðáãáí ôá ðñÜãìáôá. Ç ðñþôç ëÝîç ðïõ åßðá Þôáí «ìðáìðÜ» êáé áðü ôüôå öùíÜæù ìðáìðÜ êáé ìáìÜ ðåíÞíôá öïñÝò ôçí çìÝñá. ÕðÞñ÷áí ðïëëÝò ëÝîåéò ðïõ ìå ðáßäåõáí, åéäéêÜ ç ëÝîç «øÜñéá», üðùò êáé Üëëåò ëÝîåéò ðïõ åß÷áí ìÝóá ôï ãñÜììá ø. Ôçí îáäÝñöç ìïõ ôçí ÁèçíÜ ôç öþíáæá ÓçíÜ êáé ôïí áäåñöü ìïõ Ãþãï. Ìïõ Üñåóå íá öïñþ öïñåìáôÜêéá êáé óõ÷íÜ êáèüìïõí ìðñïóôÜ óôïí êáèñÝðôç ãéá íá äù ðþò öáßíïìáé. Ìïõ Üñåæå íá ðáßæù ìå ôéò êïýêëåò áëëÜ ç ìåãáëýôåñç ÷áñÜ ìïõ Þôáí ç ðáéäéêÞ ÷áñÜ. ÌåñéêÝò öïñÝò, üôáí Ýêáíá êïýíéá, ÷áéñüìïõí ôüóï ðïõ Üöçíá ôá ÷Ýñéá ãéá íá ÷åéñïêñïôÞóù êáé Ýðåöôá. Ôïí ðñþôï êáéñü ðïõ ðÞãá óôïí ðáéäéêü óôáèìü Ýêëáéãá õðåñâïëéêÜ, ìÝ÷ñé ðïõ âñÞêá ôïí Ôßôï (×ñÞóôï). ÌåôÜ Þìïõí åõ÷áñéóôçìÝíç, áöïý ðáßæáìå ìáæß. Ôçí åðï÷Þ ôïõ âñåöïíçðéáêïý Üñ÷éóá íá êïéìÜìáé äýóêïëá. Ìïõ Ýëåãáí ðïëëÜ íáíïõñßóìáôá áëëÜ ï ìüíïò ðïõ ìðïñïýóå íá ìå íáíïõñßóåé Þôáí ï ðáððïýò ìïõ, ðïõ ìïõ ôñáãïõäïýóå ôç «Âïóêïðïýëá». Ôá ÷áúäåõôéêÜ ìïõ åßíáé ðÜñá ðïëëÜ áëëÜ èá ðñïôéìïýóá íá ìçí óáò ôá ðù. Ðéóôåýù üôé ôþñá ìÜèáôå êÜðïéá ðñÜãìáôá ãéá ìÝíá.

Ô

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

77


ï üíïìÜ ìïõ åßíáé Ìáñßá Ëåõêïðïýëïõ. ÃåííÞèçêá óôéò 30 ÓåðôÝìâñç ôïõ 1997. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéá Þôáí «ìáì» êáé «Üôá». Öïñïýóá Ýíá êßôñéíï öïñìÜêé. ¸ðáéæá ìå ôçí êïõäïõíßóôñá. Ïé áíáãñáììáôéóìïß ðïõ Ýêáíá Þôáí øÜñéá- ðÜãéá. Ôçí ðñþôç ìïõ ìÝñá óôï ó÷ïëåßï åß÷á êëÜøåé ëßãï ãéáôß öïâüìïõí. Ìïõ Ýëåãáí ðáñáìýèéá, üðùò ôá «ôñßá ãïõñïõíÜêéá», ôç «Óôá÷ôïðïýôá» êáé ôçí «êïêêéíïóêïõößôóá». Ïé ÷áúäåõôéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãå ç ìáìÜ ìïõ ìéêñÞ Þôáí: «áãÜðç ìïõ» «ÌáñÜêé ìïõ», ê.Ü.

Ô

Ìáñßá Ëåõêïðïýëïõ

79


åííÞèçêá ôï 1997 óôçí Êáôåñßíç. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéá Þôáí: Üôá, ìðáìðÜ, ìáìÜ, íÜíé. Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïýóá Þôáí öïñìÜêéá óéåë, êßôñéíá, Üóðñá, âåñáìÜí. ¸ðáéæá ìå êïõäïõíßóôñåò, ôïõâëÜêéá, ìðáëßôóåò êáé áñêïõäÜêéá. ÌåñéêÝò ëÝîåéò äåí ìðïñïýóá íá ôéò ðù êáëÜ êáé áõôÝò Þôáí: êáñáìÝëá - ìÝëá, íåñü- íåéü, øùìß- ðùìß, ôõñïðéôÜêéáðõïñïðéôÜêéá. Óôï íçðéáãùãåßï ìå åíôõðùóßáóáí ôá ðïëëÜ ðáé÷íßäéá êáé ç äáóêÜëá ìïõ. Ôá ðáñáìýèéá ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí: «ï ëýêïò êáé ôá åöôÜ êáôóéêÜêéá», «íÜíé íÜíé ôï áñêïõäÜêé», «ÁóçìÜêçò, ôï ðïëý÷ñùìï øáñÜêé». Åðßóçò ÷ñéóôïõãåííéÜôéêá êáé ðáó÷áëéÜôéêá ðáñáìýèéá. ×áúäåõôéêÝò ìïõ ëÝîåéò Þôáí: ÌðáìðÜêá, ìáìÜêá, ìðáëßôóá.

Ã

ÔÜóïò Óéñáíßäçò

81


åííÞèçêá óôï Áãñßíéï çìÝñá ÓÜââáôï. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéá Þôáí «ìðáìðÜ». ¼ôáí Þìïõí ìùñü, öïñïýóá ìéêñïóêïðéêÜ êïñìÜêéá êáé öïñåìáôÜêéá. ¸ðáéæá ìå ôï ðáéäéêü êáñïôóÜêé, ìå ôçí ìðÜëá êáé ìå ôéò êïýêëåò. ¼ðùò êÜèå ðáéäß, Ýôóé êáé åãþ Üëëáæá ôéò ëÝîåéò. Ôï öáãçôü ôï Ýëåãá ìáì, ôçí ðáñáëßá ìðáñáëßá êáé ôçí áäåñöÞ ìïõ ôçí Áñôåìçóßá Ôéôéôßá. Åðßóçò ìïõ Ýëåãáí áñêåôÜ ðáñáìýèéá üðùò ôçí «Óôá÷ôïðïýôá», «ôá ôñßá ãïõñïõíÜêéá», ôçí «êïêêéíïóêïõößôóá». Ç ãéáãéÜ ìïõ ìå Ýëåãå æÜíôåíá êáé ôñåëÜñá. ¼ôáí ðÞãá ðñþôç öïñÜ óôï ó÷ïëåßï, ìå åß÷å ðÜåé ç áäåñöÞ ìïõ ç ìåãÜëç êáé èõìÜìáé ðùò åß÷áìå ìðåñäåõôåß êáé åß÷áìå ìðåé óå Üëëç ôÜîç.

Ã

Êùíóôáíôßíá Óõìåùíßäïõ

83


åííÞèçêá óôç Èåóóáëïíßêç, óôçí êëéíéêÞ ¢ãéïò ËïõêÜò, óôéò 27 ÌÜéïõ 1997. Ç þñá Þôáí ôñåéò ðáñÜ ôÝôáñôï ôï ìåóçìÝñé êáé çìÝñá Ôñßôç. Ç ìáìÜ ëÝåé üôé êëùôóïýóá ãéá íá âãù áðü ôéò 7 ç þñá ôï ðñùß. ¼ôáí ðÞãá óðßôé, åêôüò áðü ôçí áãÜðç ôùí ãïíéþí ìïõ, ìå ðåñßìåíáí ðïëëÜ ðáé÷íßäéá. Ôá áãáðçìÝíá ìïõ Þôáí ìéá ðïëý÷ñùìç êïõäïõíßóôñá êáé Ýíá ðåñéóôñåöüìåíï ðáé÷íßäé, ðïõ êñåìüôáí ðÜíù áðü ôï êñåâÜôé ìïõ. ¹ôáí Ýíáò éððïðüôáìïò ìå Üëëá æþá. ¼ôáí ôá Ýâëåðá, áðü ôç ÷áñÜ ìïõ ðñïóðáèïýóá íá ôá ðéÜóù. Åêôüò áðü ôéò öñïõôüêñåìåò êáé ôá áëåóìÝíá öáãçôÜ, æïýóá ìå ìéá íôïìÜôá óôï ÷Ýñé. ÐåñðÜôçóá äÝêá ìçíþí. Ôá ðñþôá âÞìáôá ôá Ýêáíá óôï äéÜäñïìï ôçò ðïëõêáôïéêßáò ÷ùñßò ôç âïÞèåéá ôçò íôáíôÜò ìïõ. ÂãÞêá íá õðïäå÷ôþ ôç ìáìÜ ìïõ. Ç ðñþôç ìïõ ëÝîç Þôáí «ìáìÜ» êáé ç äåýôåñç «ìðáìðÜò». ¢ëëåò ëÝîåéò ðïõ Üöçóáí åðï÷Þ Þôáí: ç êïõâÝñôá ìïõ ç êéíÝôá, ôï óïýðåñ ìáìÜêåô êáé ôá êïôïêïôïðïõëÜêéá. ÃåíéêÜ ìéëïýóá êáèáñÜ. Óôá ìéêñÜ íÞðéá Ýëåãá ãëùóóïäÝôåò. ÊÜðïéá áðü ôá ÷áúäåõôéêÜ ìïõ ïíüìáôá Þôáí ôáíßêé, æïõæïýíá, ìðïõìðïýêé êáé æïõæïõíÞèñá. Óáí ðñþôï ðáéäß êáé êõñßùò êïñßôóé, ç ìáìÜ äåí Üöçóå êïêáëÜêé, öïýóôåò êáé öïñÝìáôá óôçí áãïñÜ. ÌÝ÷ñé ôá ôÝóóåñá ëÜôñåõá ôç «×éïíÜôç», ôç «óôá÷ôïðïýôá» êáé ôá «óôñïõìöÜêéá». Óôá ðÝíôå üìùò ç ìáìÜ Üñ÷éóå íá ìïõ äéáâÜæåé ëïãïôå÷íßá. Ìïõ Üñåæå «ç Óïõìïõôïý êáé ôï ìáãéêü ôçò âéâëßï». ÁëëÜ ç ìáìÜ ìïõ äéÜâáæå ðÜíôá êáé «ôï öåããÜñé ðïõ æÞëåõå». Ç ðñþôç ìÝñá óôï ó÷ïëåßï äåí Þôáí êáé ôüóï Üó÷çìç, áöïý ôá ðñïçãïýìåíá ÷ñüíéá ðÞãáéíá óôïí ðáéäéêü óôáèìü êáé Ýêáíá åýêïëá ðáñÝåò. Åõôõ÷þò ï êýñéïò ÈùìÜò äåí ìáò Ýâáæå ðïëëÜ ìáèÞìáôá êáé Ýôóé åß÷á ÷ñüíï ãéá íá ðáßîù. Ç åðüìåíç äáóêÜëá ìïõ Þôáí ç êõñßá ÅëÝíç. Ìðïñåß íá ìáò Ýâáæå ðïëëÝò åñãáóßåò áëëÜ êÜèå ×ñéóôïýãåííá, ÐÜó÷á êáé óôï ôÝëïò ôçò ÷ñïíéÜò åôïéìÜæáìå üìïñöåò ãéïñôÝò. ¼óï ðåñíïýóáí ôá ÷ñüíéá åß÷á êáé äéÜöïñåò Üëëåò áó÷ïëßåò, ôéò ïðïßåò Üëëáæá óõíå÷þò. Ãéá ðáñÜäåéãìá ðÞãá åíüñãáíç, ÷ïñåõôéêü, êáãéÜê, âüëåú, êïëõìâçôÞñéï êáé óôßâï. ÓÞìåñá åßìáé óôçí ÐÝìðôç Äçìïôéêïý êáé Ý÷ù äÜóêáëï ôïí ê. ÃéÜííç. Ì’ áõôüí áó÷ïëïýìáóôå ìå äéÜöïñá ðñÜãìáôá, üðùò: óõíåíôåýîåéò, åñãáóßåò êáé öùôïãñáößåò. Åëðßæù óôç æùÞ ìïõ íá áðïêôÞóù ðïëëÝò ãíþóåéò êáé íá ãßíù êáëüò ðïëßôçò êáé êáëüò Üíèñùðïò. ÔÜíéá Óåúôáñßäïõ

Ã

85


íïìÜæïìáé Êáôåñßíá Ôßãêá. ÃåííÞèçêá óôçí Êáôåñßíç ôïí Éïýëéï ôïõ 1997. Ï ðáôÝñáò ìïõ ïíïìÜæåôáé ×ñÞóôïò Ôßãêáò êáé ç ìçôÝñá ìïõ Óïößá Êáêïýñç. ¼ôáí ãåííÞèçêá, Ýêáíá ôïõò ãïíåßò ìïõ ðïëý åõôõ÷éóìÝíïõò åðåéäÞ Þìïõí ôï ðñþôï ðáéäß ôçò ïéêïãÝíåéáò. ¼ôáí ìßëçóá ãéá ðñþôç öïñÜ, Þìïõí óôçí çëéêßá ôùí åííÝá ìçíþí. Ç ðñþôç ìïõ ëÝîç Þôáí «ðáððïýò» ãéáôß, ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò ðïõ åãþ êáé ïé ãïíåßò ìïõ ðçãáßíáìå âüëôá, ðçãáßíáìå óôï óðßôé ôçò ãéáãéÜò êáé ôïõ ðáððïý. Ï ðáððïýò ìïõ äåí Üöçíå ôç ãéáãéÜ ìïõ íá ìå ðëçóéÜóåé, ãéáôß Þèåëå íá ìå êñáôÜåé óõíÝ÷åéá óôçí áãêáëéÜ ôïõ, ãéá íá ìïõ õðåíèõìßæåé êáé íá ìïõ ëÝåé óõíÝ÷åéá üôé ìå áãáðÜåé êáé ðùò åßíáé ï ðáððïýò ìïõ. Ôá ðñïó÷ïëéêÜ ìïõ ÷ñüíéá Þôáí õðÝñï÷á. ÃåìÜôá ÷áñÜ, áãÜðç êáé öñïíôßäá áðü üëïõò ôïõò óõããåíåßò ìïõ ìá ðÜíù áðü üëá áðü ôïõò ãïíåßò ìïõ, ðïõ Þôáí, åßíáé êáé èá åßíáé ðÜíôá äßðëá ìïõ, üôáí ôïõò ÷ñåéÜæïìáé. ¼ôáí ðÞãá ãéá ðñþôç öïñÜ óôï ó÷ïëåßï, Þìïõí ðïëý áã÷ùìÝíç ãéá ôçí ðñþôç ìÝñá. Óôçí ðñþôç ôÜîç äçìïôéêïý ãíþñéóá ðïëëÜ ðáéäéÜ, ðïõ åßíáé ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá ößëïé ìïõ. Ôá ìáèÞìáôá åêåß ìïõ öáéíüôáí ðïëý åýêïëá, ìüíï üìùò ãéá ôçí ðñþôç ôÜîç. Áñãüôåñá óôç ÄåõôÝñá ôÜîç ãíþñéóá êáé êÜðïéá Üëëá ðáéäéÜ, ðïõ åßíáé ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá óôçí ôÜîç ðïõ åßìáé êáé åãþ. Áðü ôç ÄåõôÝñá ìÝ÷ñé ôçí ÐÝìðôç ôÜîç ôá ðñÜãìáôá Üñ÷éóáí íá áëëÜæïõí. Ïé êáéíïýñéïé ìïõ óõììáèçôÝò äõóôõ÷þò äå ìå äÝ÷ôçêáí üðùò Þìïõí. ÐÜíôá ìå êïñüéäåõáí áêüìá êáé ãéá ôï ðéï ìéêñü ëÜèïò ðïõ Ýêáíá. Åðßóçò ìïõ Ýëåãáí üôé äå èá ãßíù ðïôÝ ößëç ôïõò åðåéäÞ åßìáé äéáöïñåôéêÞ áðü áõôïýò. Áõôü ãßíåôáé ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá. ¼ìùò õðÜñ÷ïõí êáé ôÝóóåñá ðáéäéÜ ðïõ ìïõ öÝñèçêáí ìå ôïí êáëýôåñï ôñüðï êáé åßìáóôå ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá ößëïé.

Ï

Êáôåñßíá Ôßãêá

87


å ëÝíå ôñéáíôÜöõëëï Ðáðáäüðïõëï. ÃåííÞèçêá óôéò 2 Ïêôùâñßïõ ôïõ 1997 óôçí Êáôåñßíç. Ç ðñþôç ìïõ ëÝîç Þôáí «ãéáãéÜ». Áðü ü,ôé ìïõ åßðå ç ìçôÝñá ìïõ, ìßëçóá ðïëý ìéêñüò, üôáí Þìïõí 1,5 ÷ñïíþí. ¸÷ù ðåñÜóåé áðü ðïëëÝò äñáóôçñéüôçôåò, üðùò: ìðÜóêåô, ðïäüóöáéñü, êïëýìâçóç, êáñÜôå êáé æùãñáöéêÞ. Áðü äåõôÝñá ôÜîç Äçìïôéêïý Üñ÷éóá öñïíôéóôÞñéï Áããëéêþí ÷ùñßò íá ðçãáßíù ôá êáëïêáßñéá. Äåí áó÷ïëïýìáé ðïëý ìå ôï ðïäüóöáéñï êáé èá ðñïôéìïýóá íá äù Ýíá íôïêéìáíôÝñ ðáñÜ Ýíáí ðïäïóöáéñéêü áãþíá. Ìïõ áñÝóåé ôï ðåñéâÜëëïí, ïé êáôáóêåõÝò, ïé åöåõñÝóåéò, ïé ìç÷áíéóìïß, ç öõóéêÞ êáé ôá ìáèçìáôéêÜ. Åßìáé ÷áñáêôÞñáò ìå äéáöïñåôéêÜ åíäéáöÝñïíôá óå ó÷Ýóç ìå Üëëá ðáéäéÜ.

Ì

ÔñéáíôÜöõëëïò Ðáðáäüðïõëïò

89


íïìÜæïìáé ÊõñéÜêïò Ìïõñßêáò. ÃåííÞèçêá óôçí Êïëùíßá ôçò Ãåñìáíßáò êáé ç çìÝñá åêåßíç Ýäåé÷íå óôï çìåñïëüãéï 1ç Ìáñôßïõ ôïõ 1996. ¸÷ù ôñßá áäÝñöéá êáé åßìáé ï ìåãáëýôåñïò áð’ üëïõò. Ç ðáéäéêÞ ìïõ çëéêßá Þôáí õðÝñï÷ç. Åß÷á ü,ôé Þèåëá êáé ðÞãáéíá ðáéäéêü óôç Ãåñìáíßá. Åßìáé åãùéóôÞò êáé ðïëý ðåéóìáôÜñçò. ÈÝëù ðÜíôá íá ãßíåôáé ôï äéêü ìïõ. Äåí åßìáé üìïñöïò áëëÜ åßìáé Ýîõðíïò. Ç ðñþôç ìïõ åðáöÞ ìå ôï ãñÜøéìï Þôáí óôçí ðñþôç ôÜîç ôïõ äçìïôéêïý. Óôïí åëåýèåñï ÷ñüíï ìïõ ðçãáßíù óôï ãÞðåäï êáé êÜíù ðñïðüíçóç ìå ôçí ïìÜäá ìïõ, ðïõ åßíáé ç ÁÅ Ðïíôßùí. Áêüìç ðçãáßíù ÁããëéêÜ êáé åßìáé ðïëý êáëüò.

Ï

ÊõñéÜêïò Ìïõñßêáò

91


íïìÜæïìáé Êáñáãêéüæçò ÁíáóôÜóéïò. ÃåííÞèçêá óôç Ãåñìáíßá óôéò 20 Éïõíßïõ ôïõ 1997. Ðåñßðïõ Ýíá ÷ñïíþí åßðá ôéò ðñþôåò ìïõ ëÝîåéò: ìáìÜ, ìðáìðÜ, Üôá. Öïñïýóá öïñìïýëåò, Ýðáéæá ìå áõôïêéíçôÜêéá, öéãïýñåò êáé ðëáóôéêÜ ìðïõêÜëéá. ÌåñéêÝò ëÝîåéò ôéò Üëëáæá ð.÷. íôéíôß, Üôá, ÔÜôï, ìáì. Ôçí ðñþôç ìïõ ìÝñá óôï ó÷ïëåßï óôç Ãåñìáíßá èõìÜìáé åß÷á Ýíá ìåãÜëï ÷ùíß, ðïõ åß÷å ìÝóá üëï æá÷áñùôÜ. Ôá áíïßîáìå ìÝóá óôçí ôÜîç êáé ðÞñáìå ôá äþñá ðïõ åß÷å ìÝóá. ÈõìÜìáé ôçí êõñßá ìïõ. Ôçí Ýëåãáí êõñßá ÌÜéáñ êáé Þôáí ðïëý êáëÞ. Ðéï ðïëý ìïõ Üñåæå íá ìïõ äéáâÜæïõí Áóôåñßî êáé Ïâåëßî. Ïé ÷áúäåõôéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí: ôæïõôæïýêï, ìðïõìðïýêï, ìùñü ìïõ.

Ï

ÔÜóïò Êáñáãêéüæçò

93


åííÞèçêá óôéò 4 Ìáñôßïõ ôïõ 1997 óôá ÃéÜííåíá. ÌÝ÷ñé ôá ôñßá ìïõ ÷ñüíéá Þìïõí óôá ÃéÜííåíá êáé ìåôÜ Þñèá óôçí êáôåñßíç, óôçí ïðïßá êáé æù ôþñá. ¼ôáí ðçãáßíáìå óôá ÃéÜííåíá, ÷áéñüìïõí ðïëý åðåéäÞ èá Ýâëåðá ôá îáäÝñöéá ìïõ, ôïõò èåßïõò ìïõ, ôç ãéáãéÜ êáé ôïí ðáððïý ìïõ êáé Üëëïõò. ¼ôáí Ýêëáéãá, êñáôéüìïõí áðü ôïí ðáððïý ìïõ ãéá íá ìç öýãù. Êáé ôþñá êëáßù. Äåí ðåñíÜù ðïëý ùñáßá. ÐåñéìÝíù íá Ýñèïõí ïé äéáêïðÝò ôïõ ÐÜó÷á ãéá íá îáíáðÜù. ÌÝ÷ñé ôüôå üìùò ðñÝðåé íá êÜíù êÜðïéá ðñÜãìáôá, ðïõ åßìáé õðï÷ñåùìÝíïò íá ôá êÜíù. ¼ôáí Þìïõí ìéêñüò, Þèåëá ðïëý íá ðÜù ó÷ïëåßï. ¼ôáí ðÞãá íá ãñáöþ ãéá íá ðÜù óôá íÞðéá, ÷áéñüìïõí ðïëý. Åêåß ãíþñéóá ôïõò ðñþôïõò ößëïõò ìïõ ìå ôïõò ïðïßïõò åßìáé ôþñá. ÐåñíÜù êáëÜ ìå ôïõò ößëïõò ìïõ. Èá Þèåëá íá ìåßíù ãéá ðÜíôá ìáæß ôïõò. Ìå Ýíá ößëï ìïõ èÝëáìå íá ðÜìå êïëõìâçôÞñéï. Åêåß äå ìïõ Üñåóå ðïëý, ãé’ áõôü ðÞãá êáñÜôå. Åêåß Ýöôáóá ìÝ÷ñé ôç äåýôåñç ôÜîç áëëÜ ìåôÜ Þèåëá íá ðÜù ðïäüóöáéñï. ÕðÜñ÷ïõí ðïëý óçìáíôéêÜ ðñÜãìáôá íá ãñÜøù áëëÜ èá ÷ñåéáóôþ ðïëëÝò ìÝñåò. Ãéá ìÝíá ôï ðéï óçìáíôéêü ãåãïíüò åßíáé üôáí ãåííÞèçêå ç ìéêñÞ ìïõ áäåñöÞ, ç Êáôåñßíá, ðïõ ôçí áãáðþ ðÜñá ðïëý.

Ã

ÅõñõóèÝíçò Êñïìýäáò

95


Ì

å ëÝíå ÓÜââá Äåëéáíßäç. ÃåííÞèçêá óôçí ÅëëÜäá, óôï íïìü Ðéåñßáò, óôçí êëéíéêÞ «Êáëüò Óáìáñåß-

ôçò». ¼ôáí Þìïõí ìéêñüò, ç ðñþôç ëÝîç ðïõ åßðá Þôáí ãêÜëá äçëáäÞ ãÜëá. Ôï íåñü ôï Ýëåãá ãêüïë, ôïí áäåñöü ìïõ ôïí ðáýëï ôïí Ýëåãá ÐÜíï êáé ôï ü÷é ôï Ýëåãá ü÷÷é. Ìïõ Ýñåóå ðïëý ç èÜëáóóá áëëÜ ìéá öïñÜ êüíôåøá íá ðíéãþ. Ç ìáìÜ ìïõ Þôáí Ýîù êáé êáèüôáí ðÜíù óôïõò âñÜ÷ïõò. Åãþ Þìïõí ìå ôïí áäåñöü ìïõ êáé ôçí îáäÝëöç ìïõ óôçí ðáñáëßá êáé êÜíáìå âïõôéÝò. Ï áäåñöüò ìïõ ìå ôçí îáäÝñöç ìïõ ìïõ åßðáí íá êÜíïõí áãþíá êïëýìâçóçò êáé åãþ ôïõò áêïëïýèçóá. ¸öôáóá ðïëý âáèéÜ. Ïé Üêñåò ôùí ðïäéþí ìïõ äåí Ýöôáíáí óôçí Üììï êáé ðíéãüìïõí. Ç ìáìÜ ìïõ äå ìå åß÷å äåé. Áðü ðßóù ìïõ åñ÷üôáí Ýíáò ÷ïíôñüò Üíôñáò ìå Ýíá öïõóêùôü. Ìå ðÞñå áðü ôï ÷Ýñé êáé ìå ðÞãå ëßãï ðéï åêåß. ¸ìåíå êáé ç ãéáãéÜ ìáæß ìáò. Óõ÷íÜ ìå ðÞãáéíå óôï ðÜñêï êáé åêåß ðáßæáìå ìå ôá ðáéäéÜ. Ãõñíïýóáìå ëßãï ðñéí ðÝóåé ôï âñÜäõ. ¼ôáí Þìïõí ìéêñüò, åß÷á Ýíá ðïäÞëáôï êáé óêõëÜêéá. Óôçí áñ÷Þ Ýíá äýï áëëÜ ìåôÜ ãÝííçóáí. Åß÷áìå êáé ìéá ìåãÜëç ãõÜëá ìå ðïëëÜ óêõëüøáñá.

97



ÐÏÉÇÓÇ



Ìéá öùôïãñáößá ÷áñùðÞ, ìåò óôï êÜäñï åßíáé êëåéóôÞ. ÈÝëåé íá âãåé, ìá äåí ìðïñåß. ¼ëç ç öýóç åßíáé ó’ áõôÞ. Ôï ðïñôñÝôï ôçò êïðÝëáò ìå ÷Üñç ìáò êïéôïýóå, ôçí éóôïñßá ôçò íá ðåé ìáò èåñìïðáñáêáëïýóå. Ìáò ôçí åßðå ôåëéêÜ. Åßíáé áóðñüìáõñç, ðáëéÜ. Ìá Þôáí ùñáßá, ëáìðåñÞ, óáí ô’ áóôÝñé ðÜíù åêåß. Ç öùôïãñáößá ðþò ìðïñåß íá êïêáëþóåé ìéá óôéãìÞ; Ìáò èõìßæåé ôá ðáëéÜ, áíáìíÞóåéò êáé Üëëá ðïëëÜ. Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ Ìáñßá Ëåõêïðïýëïõ

101


Ìéá öùôïãñáößá ìáãéêÞ ôçí ðëÜóç üëç êñáôÜåé óôï ÷áñôß. Æþá, ðïõëéÜ, ôïðßá, áíáìíÞóåéò âãáßíïõí Ýîù áð’ áõôÞ. Ðëçñïöïñßåò êáé áéóèÞìáôá åßíáé êëåéóìÝíá êáé ìå ìéá ìáôéÜ âãáßíïõí Ýîù áð’ áõôÞ. ÔñéáíôÜöõëëïò Ðáðáäüðïõëïò

Ìéá öùôïãñáößá ëÝåé ðïëëÜ, ìá ôï ðïñôñÝôï ðåñéóóüôåñá. Ï öüíôïò, ç ëÜìøç êáé ç óôéãìÞ êáé ôïõ ìõáëïý áíþôåñá, ìá üôáí Ýñèåé ç óôéãìÞ ôï êëéê íá ðáôÞóù, ôüôå ç ÷áñÜ èá ìå êáëÝóåé íá ãõñßóù ðßóù. Ãéþñãïò Æáëßêáò ÔÜóïò Óéñáíßäçò

102


Ç öùôïãñáößá Üëëïôå åßíáé ðáëéÜ êáé Üëëïôå êáéíïýñéá. ¸÷ïõí êÜôé íá ìáò ðïõí, ßóùò êáìéÜ éóôïñßá Ý÷ïõí íá ìáò äéçãçèïýí. Ìáæß ìå ôï ìõáëü êáé ôçí áíÜëõóç èá ðÜìå ðßóù Þ ìðñïóôÜ, ãéá íá ìáò äéçãçèåß ç öùôïãñáößá ôá ðáëéÜ. Âáóßëçò Âáóéëåßïõ

Ìéá öùôïãñáößá, üôáí ôñáâç÷ôåß, ìÝíåé áãáðçìÝíç, áîÝ÷áóôç åêåß ìÝóá óôï ìõáëü ôïõ êÜèå áíèñþðïõ, ìÝ÷ñé íá öýãåé áðü ôç æùÞ. Âáóßëçò Âáóéëåßïõ

103


Ç öùôïãñáößá åßíáé ìéá áíÜìíçóç, åßíáé Ýíá ÷áñôß áëëÜ ôé; ×áñôß ç öùôïãñáößá åßíáé, Ýíá ÷áñôß ðïõ Ý÷åé ìéá áíÜìíçóç ðÜíôá ðÜíù åêåß, ìá ðïôÝ äå öåýãåé, óôá ðïëëÜ ôá ÷ñüíéá ìÝíåé Üöèáñôç. Âáóßëçò Âáóéëåßïõ

Ç ìçôÝñá ìïõ ç áãáðçôÞ åßíáé üìïñöç êáé æùãñáöéóôÞ, ìá üôáí åßíáé ÷áìïãåëáóôÞ, åßíáé áðü ðïñóåëÜíç. Ï ðáôÝñáò ìïõ ï ÷áìïãåëáóôüò, ðÜíôá ÷áôßñé äå ÷áëÜåé êáé åßíáé ëáìðåñüò üðùò ôï öùò. ÔÜóïò Êáñáãêéüæçò

104


Ìüíï ëßãïò ÷ñüíïò ìïõ Ýìåéíå íá æÞóù, ìüíï ëßãåò þñåò ìïõ Ýìåéíáí ãéá íá ðåèÜíù. ¼ëïé óôï ìÝëëïí ðÝèáíáí êáé ãé’ áõôü Ýöõãá, ðÞãá óôï ðáñåëèüí. ¼ëá ìïõ ôá ðñÜãìáôá æùíôÜíåøáí êáé áðü ôç ÷áñÜ ìïõ Ýöõãá óôï óðßôé ìïõ. ÊõñéÜêïò Ìïõñßêáò

105



ËÅÎÉËÏÃÉÏ



áéóèçôéêÞ áéùñïýìáé áíÜãíùóç öùôïãñáößáò áíÜëõóç öùôïãñáößáò áíÜìíçóç áíáìíçóôéêüò áíôáíÜêëáóç áðåéêïíßæù áðüóôáóç áðü÷ñùóç áñíçôéêü áóðñüìáõñïò áõôïâéïãñáößá áöÞãçóç âéïãñáößá âëÝììá ãñÞãïñïò ãùíßá ëÞøçò äçìéïõñãüò äéÜöñáãìá äñÜóç Ýã÷ñùìïò åßäùëï Ýêèåóç åêôýðùóç Ýêöñáóç åêöñáóôéêüôçôá åìöÜíéóç åíèýìéï åðÜããåëìá åðáããåëìáôéêüò åðåîåñãáóßá åðéëïãÞ åñáóéôÝ÷íçò

åñáóéôå÷íéêüò Ýñåõíá åñåõíçôÞò åñìçíåßá åóôßá åóôéáêÞ áðüóôáóç åõèýãñáììïò åõñõãþíéïò öáêüò èÝìá éìðñåóéïíéóìüò êáäñÜñéóìá êÜäñï êáëëéôå÷íéêü ñåýìá êÜìåñá êáíïíéêüò öáêüò êáñÝ êåéìÞëéï êåíôñÜñéóìá êßíçóç êëáóéêüò êëéê êëßóç êåöáëéïý êïßëïò êïéíùíéêÞ èÝóç êïíôéíü ðëÜíï êõñôüò ëåæÜíôá ëÞøç ìáêñéíü ðëÜíï ìåóáßï ðëÜíï ìç÷áíÞ ìïíôÜæ ïéêïãåíåéáêÞ öùôïãñáößá ïðôéêÞ 109


ïñßæïíôáò ðáãùìÝíç óêçíÞ ðáñïõóßáóç ðëçñïöïñçôÞò ðëçñïöïñßá ðüæá ðïñôñÝôï ðñüèåóç öùôïãñÜöïõ ðñïöïñéêÞ ìáñôõñßá ðñùôüôõðïò ñåôïõóÜñéóìá ñõèìüò óêçíÞ óêçíéêü óêçíïèåóßá óêçíïèåôçìÝíïò óêçíïèÝôçò óêéÜ óêïôåéíüò èÜëáìïò óôÜóç óôåñÝùóç óôéãìéüôõðï óýã÷ñïíïò óõëëïãÞ óõìâáôéêüò óõíÝíôåõîç óõíèÞêåò öùôéóìïý ó÷üëéï ôá÷ýôçôá ôÝ÷íç ôå÷íçôüò ôå÷íéêÞ ôå÷íïëïãßá ôçëåöáêüò

ôïðßï ôñßðïäï öáêüò öèïñÜ öéëì ößëôñï öüíôï öüñìá öõóéêüò öùò öùôåéíÞ ðçãÞ öùôåéíüôçôá öùôßæù öùôéóìüò öùôïãñáößá öùôïãñáöéêü ÷áñôß öùôïãñÜöïò ÷çìéêü øçöéáêüò

110


ÓÕËËÏÃÅÓ



ÅÉÊÏÍÅÓ ÔÇÓ ÐÏËÇÓ


Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ


Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ


Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

ÅëÝíç ËÝñá


Êùíóôáíôßíá Óõìåùíßäïõ


ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò

ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò


Ãåùñãéá ÂïõëãÜñïãëïõ

¢ííá ÖùêáÀäïõ


Êáôåñßíá Ôßãêá

Êáôåñßíá Ôßãêá


Êáôåñßíá Ôßãêá

Êáôåñßíá Ôßãêá


ÅëÝíç ËÝñá

ÅëÝíç ËÝñá


ÅëÝíç ËÝñá


ÅëÝíç ËÝñá


ÅëÝíç ËÝñá

ÅëÝíç ËÝñá


ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò

ÅëÝíç ËÝñá


¢ííá ÖùêáÀäïõ

¢ííá ÖùêáÀäïõ



ÓÔÉÃÌÉÏÔÕÐÁ



ÊÅÍÔÑÏ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍÔÉÊÇÓ ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇÓ ÁÍÁÔÏËÉÊÏÕ ÏËÕÌÐÏÕ


ÁÑ×ÁÉÏ ÄÉÏÍ


ÁÍÏÉ×ÔÏ ÈÅÁÔÑÏ ÄÇÌÏÔÉÊÏÕ ÊÇÐÏÕ ÊÁÔÅÑÉÍÇÓ

ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÅÍÙÓÇÓ ÐÏÍÔÉÙÍ ÐÉÅÑÉÁÓ


ÁÌÐÅËÁÊÉÁ ËÁÑÉÓÁÓ



ÃÅÍÉÊÇ ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ Baynham Ì., (2002), ÐñáêôéêÝò Ãñáììáôéóìïý, ìåôÜöñ. ÁñÜðïãëïõ Ì., ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï. Burke P., (2003), Áõôïøßá: Ç ÷ñÞóç ôùí åéêüíùí ùò éóôïñéêþí ìáñôõñéþí, [2001], ìåôáöñ. Á. Ð. ÁíäñÝïõ, ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï. Ãåùñãáêïðïýëïõ Áë.-Ãïýôóïò Ä., (1999) Êåßìåíï êáé åðéêïéíùíßá, ÁèÞíá: ÅëëçíéêÜ ãñÜììáôá. Ãñáßêïò Í., (2002), «Öùôïãñáößåò ðáéäéþí îå÷áóìÝíåò óå ðáëéÜ ïéêïãåíåéáêÜ Üëìðïõì. Ïé íïïôñïðßåò ôçò ðáéäéêÞò çëéêßáò êáé ôçò íåüôçôáò (1950 - 1980)», Ãéá ôçí ÐåñéâáëëïíôéêÞ Åêðáßäåõóç, 26 27: 13 - 16. Ãñáßêïò Í., (2002), «Ôï Ýñãï ôÝ÷íçò êáé ç åéêüíá, ùò ðçãÝò óôï ìÜèçìá ôçò Éóôïñßáò», Ôá ÅêðáéäåõôéêÜ, 63 - 64: 66 - 83. Ãñáßêïò Í., (2004), Ïé ìéêñïß áñ÷áéïëüãïé áíáêáëýðôïõí ôï áñ÷áßï Äßïí. Áãþíåò êáé ãéïñôÝò óôï áñ÷áßï Äßïí, Êïíôáñéþôéóóá: ÕÐ.Å.Ð.È. - Ðñüãñáììá «ÏëõìðéáêÞ Ðáéäåßá». Ãñáßêïò Í., (2004), Ï ëüöïò ìå ôçí ðáëéÜ åêêëçóßá óôç æùÞ ôïõ ÷ùñéïý ìïõ. Åñåõíþ ôï ðáñåëèüí êáé ôï ðáñüí. Ðñïôåßíù ëýóåéò ãéá ôï ìÝëëïí, Êïíôáñéþôéóóá: ÕÐ.Å.Ð.È. - ÅÐÅÁÊ 2 - ÐáíåðéóôÞìéï Áéãáßïõ. Ãñáßêïò Í., (2005), «Ôï åñþôçìá ôçò Äéåðéóôçìïíéêüôçôáò óôç ìåèïäïëïãßá ôùí ðñïáéñåôéêþí åêðáéäåõôéêþí ðñïãñáììÜôùí», Ôá ÅêðáéäåõôéêÜ, 75 - 76: 47 - 60. Ìáíôüãëïõ ¢ííá, (2005), ÌíÞìåò, ÁôïìéêÝò-ÓõëëïãéêÝò-ÉóôïñéêÝò, ÁèÞíá: ÅëëçíéêÜ ãñÜììáôá. Ìáôóáããïýñáò Ç., (2002), Ç Äéáèåìáôéêüôçôá óôç Ó÷ïëéêÞ Ãíþóç. ÅííïéïêåíôñéêÞ Áíáðëáéóßùóç êáé Ó÷Ýäéá Åñãáóßáò, ÁèÞíá: Ãñçãüñçò. Moniot, H., (2000), Ç äéäáêôéêÞ ôçò éóôïñßáò [Paris 1993], ìåôáöñ. ÊÜííåñ Å., ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï. ÍÜêïõ ÅéñÞíç, (2000), Ôá ðáéäéÜ êáé ç éóôïñßá, ÉóôïñéêÞ óêÝøç, ãíþóç êáé åñìçíåßá, ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï. ÎáíèÜêçò Î. ¢ëêçò, (1994-99), Éóôïñßá ôçò öùôïãñáöéêÞò áéóèçôéêÞò, 1839-1975, ÁèÞíá: Áéãüêåñùò ´ Ýêäïóç. 171


Ñåðïýóç Ì., (2000), «ÄéäáêôéêÝò ðñïóåããßóåéò ôçò ÔïðéêÞò Éóôïñßáò. Éóôïñéêü åñþôçìá êáé áíÜðôõîç ó÷åäßùí åñãáóßáò», Öéëüëïãïò, 102, ôüì, ÊÄ': 590 - 606. ÑéâÝëëçò ÐëÜôùí, (1993), Öùôïãñáößá, ÁèÞíá: Åêäüóåéò Öùôï÷þñïò-Öùôïãñáöéêüò Êýêëïò, ôÝôáñôç Ýêäïóç. Robertson - Egan, A. - Bloome, D., (2001), Ãëþóóá êáé Ðïëéôéóìüò. Ïé ìáèçôÝò/ôñéåò ùò åñåõíçôÝò/ôñéåò, ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï. ÓÜíôáò Êùí/íïò, (2007), Ðþò âëÝðù ìéá ôáéíßá, ÓðïõäÞ óôçí ôÝ÷íç ôïõ êéíçìáôïãñÜöïõ, ÁèÞíá: Åêäüóåéò Ãñçãüñç. Ôï Åëëçíéêü Ôïðßï, ÌåëÝôåò éóôïñéêÞò ãåùãñáößáò êáé ðñüóëçøçò ôïõ ôüðïõ, (2005) åðéì:, Ðáíáãéþôçò Í. ÄïõêÝëëçò, ÁèÞíá: Âéâëéïðùëåßïí ôçò «Åóôßáò». ÔóéôóéðÞò Ä. ËïõêÜò, (2004), ÅéóáãùãÞ óôç áíèñùðïëïãßá ôçò ãëþóóáò, Ãëþóóá, éäåïëïãßá, äéáëïãéêüôçôá êáé åðéôÝëåóç, ÁèÞíá: GUTENBERG

172




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.