jaargang 1, nummer 1
ter gelegenheid van gevel2012, rotterdam 25 - 27 januari 2012
TO N T I N E T I M E S
onafhankelijke, onregelmatig
5 bouwkeramiek
verschijnende
uitgave
over
de
kracht
van
architectuur
•
samen sta je sterker: jonge architecten organiseren zich
nieuw geluid: ja, daar hoort ook een concertagenda bij
collectief
toekomstmuziek
10
aluminium
nieuwe koepel voor gebakken bouwproducten
8
reynaers project prijs 2011 is ode aan daglicht
14
een
creatie
16
van
dax
dax dolittle
nieuwe publicatieformule leergierige architecten
voor
geef architectuur ruimte om te groeien Bucky Lab), inzending voor Bold&Beautiful Student Award GEVEL2012
PARTICLE SHADING, een concept van Christopher Koster & Marius Otte ( TU Delft,
Studentenwerk krijgt prominente plaats op architectenevenement: Bold&Beautiful Student Award GEVEL2012. Pagina 12
gevel2012: in tijden van crisis blijven communiceren. pagina 6 dit kan nu écht niet meer. @gerben_vandijk op pagina 7
COLOFON
De Tontine Times is een unieke, volledig onafhankelijke uitgave in het
Zonder specifieke volgorde: Timon de Vries, Piet Vollaard, Allard de Goeij,
MEDEWERKERS
UITGEVER
kader van het evenement GEVEL2012 in Ahoy Rotterdam en wordt ook
Barbara Heijl, Lotte Dijkstra, Anneke van Eijk, Jurrian Knijtijzer, Ludo
company (onderdeel van Scamp International bv in Den Haag).
uitsluitend daar verspreid. Deze uitgave maakt deel uit van het communi-
Grooteman en Gianni Cito, Paddy Tomesen en Theo Rooijakkers, alle dames
Uitgever/hoofdredacteur is ir. Caroline Kruit.
catie-concept Tontine Lounge. Deze krant is niet advertentie-gedreven en
bij VNU, Björn van Rheenen, Denis de Haan, Jurren Zomer, Regien Kroeze,
Koninginnegracht 47, 2514 AE Den Haag
heeft een redactionele basis.
Joyce Vink, Michiel van Deursen, Arie Mooiman, Tanja Bongers
caroline@dax-magazine.nl • 06-50 28 78 00
De Tontine Lounge en Tontine Times zijn een initiatief van dax creative
2
jaargang 1, nummer 1
WOENSDAG 25 JANUARI 2012
25-27 januari 2012
11:00
11:00
12:30
12:00
14:00
14:00
16:00
Welkom! Open House in Tontine Lounge geen programma, gewoon lekker zitten, lezen, kijken
16:00
18:00
17:00
BouwkeramieQuiz Een proeve van de kennis van architecten met een tweede sessie waarbij het publiek uitdager is
TONTINE TAPAS: Young Graduates Meeting met vertoning films Archiprix International 2011 i.s.m. archiprix en archiprix international gesponsord door hunter douglas europe
VRIJDAG 27 JANUARI 2012
DONDERDAG 26 JANUARI 2012
Jurering Studentenprijs ‘Bold & Beautiful’ VNU Exhibitions Europe - BESLOTEN -
Uitreiking Reynaers Project Prijs 2011 inleiding door Tom Frantzen (Frantzen et al.) opening foto-expositie
TONTINE TIMES
Ontmoet dax dolittle dax presenteert een nieuwe publicatieformule
11:00
The Great Architectural Bake Off taartenwedstrijd ‘SWEET NEW YORK’ vanaf 11:30 proeverij voor iedereen
Welkom! Open House in Tontine Lounge geen programma, gewoon lekker zitten, lezen, kijken
Invlieg-Café BIO&W?F doorpraten met Jip Louwe Kooijmans en Felix Madraza (TheWhyFactory, TU Delft) over biodiversiteit en bouwkeramiek
De adviescommissie GEVEL2012 komt even op adem - BESLOTEN VNU Exhibitions Europe
Welkom! Open House in Tontine Lounge geen programma, gewoon lekker zitten, lezen, kijken
14:00
Workshop ‘Tektoniek met Bouwkeramiek 1 : 50’ competitie mini-metselen onder leiding van Jan Peter Wingender
16:00
Na Beurs Borrelen Open House in Tontine Lounge geen programma, gewoon lekker zitten, lezen en kijken
18:00
TONTINE TAPAS: for Students & other Special Guests i.s.m. Wienerberger en met vertoning films
De plattegrond van GEVEL2012 is bedacht door Marco Romano (ONB Architecten, Utrecht) en Caroline Kruit (dax creative company) in samenwerking met het GEVEL2012-team van VNU Exhibitions Europe. Het plan is gebaseerd op de plattegrond van het eiland Manhattan. De Hudson rivier omlijst een rechtlijnig grid, dat iets is gedraaid ten opzichte van de wanden van de hal. In het centrum van de hal - natuurlijk het Central Park. De vormgeving van de inrichtingselementen is van Horizon Creative in Rotterdam. Zij maakten ook het ontwerp van het GEVELtheater - dat direct refereert aan het Guggenheim Museum in New York - en de Skyline Expo met hal-hoge banieren van wolkenkrabbers.
dax creative company
© 2012
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
jaargang 1, nummer 1
3
GEVEL2012 is ingeïnspireerd op Manhattan
De compacte stad op de vloer
Van 25 tot en met 27 januari bent u van harte welkom op GEVEL in Ahoy Rotterdam. GEVEL is met haar kwalitatief hoogstaande exposanten de belangrijkste vakbeurs op het gebied van gevels. Het aanbod van GEVEL bestaat uit de nieuwste geveltechniek, vormgeving, systemen, oplossingen, referentieprojecten, inspirerende mock-ups, lezingen en netwerkbijeenkomsten. Gelijktijdig vindt het evenement Material Xperience plaats.
D
e indeling van de beursvloer van GEVEL 2012 is meer dan verrassend. Het stratenplan is gebaseerd op Manhattan. Met een rechtlijnig grid, een omringende ‘rivier’ en de aanmoediging aan beursdeelnemers om bij het ontwerp van hun stands ook vooral aan de hoogte te denken. De compacte, verticale stad New York en de ‘drive’ die ze uitstraalt is herkenbaar aan de aangename spanning tussen het stedelijk weefsel en het groene hart van Central Park. Het geeft genoeg elementen voor een spectaculaire beursplattegrond met dezelfde energie die deze wereldstad zo bijzonder maakt. Ook de activiteiten spelen in op wat Manhattan te bieden heeft en het thema van de beurs ‘Echte schoonheid zit van buiten’.
lezingen gehouden in het GEVEL Theater. Het GEVEL Theater ligt centraal op de beursvloer in het midden van Central Park. Het complete programma vindt u op gevel-online.nl.
Central Park
Geïnspireerd op het stadspark op het eiland Manhattan is er op GEVEL ook een centraal, groen middelpunt gecreëerd. In Central Park kunt u even rustig zitten en uw route over de beurs verder bepalen.
Het Cement&BetonCentrum koppelt de wens van architecten aan betonleveranciers en daagt hiermee leveranciers uit om een betonoplossing te vinden voor de ideeën van de architect. De resultaten worden tijdens GEVEL tentoongesteld.
GEVEL Theater
Skyline Expo
Dagelijks worden er interessante
Archiprix International
Archiprix International is een tentoonstelling van genomineerde en winnende projecten van de hoogwaardige competitie onder studenten van bouwkundige opleidingen wereldwijd. Studenten hebben hun creatieve afstudeerwerk ingezonden: van nauwkeurige bouwtekeningen, tot stedenbouwkundige ontwerpen. Geniet van de creativiteit van deze jonge talenten en bekijk de genomineerde en winnende inzendingen op posterpresentaties tijdens GEVEL.
Experimenteren met Beton
Manhattan is wereldberoemd
om zijn fenomenale skyline. Om dat gevoel te ervaren, bekijkt u de realistische Skyline Expo. Iconische bouwwerken zoals het Flatiron building, het Vrijheidsbeeld en de Chrysler Building schitteren hoog boven de beurs uit. Voor de Skyline Expo staat een aantal inspirerende referentieprojecten tentoongesteld.
Bold & Beautiful Competition
In deze competitie voor studenten bouwkunde draait het om gedurfde en fraaie oplossingen voor de gevel, vandaar de benaming ‘Bold & Beautiful’. De winnaars ontvangen een stipendium dat ze kunnen besteden aan studiedoeleinden.
openingstijden beurs woensdag 25 januari 2012 11:00 - 20:00 donderdag 26 januari 2012 11:00 - 20:00
TO N T I N E Het oude Tontine Coffee House bevond zich op de noordwestelijke hoek van Wall Street en Water Street. In dit koffiehuis vond de New York Stock Exchange zijn oorsprong. In de jaren 1790 bevond het Tontine Coffee House zich slechts één blok vanaf de East River. In 1820 waren dit al twee blokken, omdat het eiland Manhattan door inpoldering gestaag groeide.
E
igenlijk leek het Tontine Coffee House veel op de Starbucks winkels van vandaag. Het fenomeen ‘koffiehuis’ waaide van Turkije via Europa over naar het nieuwe continent. De koffiehuizen serveerden koffie en boden ruimte voor ontmoetingen en overleg. Sommigen hadden zelfs plaatsen om te overnachten. De Tontine had een belsysteem, een voor de gasten vrij toegankelijke badkamer en een verrekijker om te
zien welke koopvaardijschepen in de haven arriveerden. De voorloper van de NY Stock Exchange, de Merchants’ Exchange, werd tot 1825 in dit gebouw gehouden in een ruimte van ongeveer 10 bij 10 meter. Op het balkon van Tontine Coffee House, dat uitzicht had over Wall Street en richting de haven, was er voor de handelaren een moment van discussie en ontspanning. Het is op dit beeld dat de Tontine Lounge tijdens GEVEL2012 is geïnspireerd.
vrijdag 27 januari 2012 11:00 - 17:00
Architecten: laat je van je zoete kant zien!
sweet new york
The Great Architectural Bake Off SWEET NEW YORK is een open invitatie aan architecten en architectuurstudenten om hun kooken baktalent om te zetten in dubbele winst: exposure tijdens het evenement GEVEL2012 en de kans om een van de drie prachtige prijzen te winnen. kom vrijdag om 11:00 uur naar ahoy rotterdam met jouw creatie. een deskundige jury toetst, het publiek proeft! Er is een fotograaf aanwezig om jou en je creatie te vereeuwigen Wij zorgen ervoor dat je bouwtalent langer in de belangstelling staat dan dat het tijd nodig heeft om je taart te verorberen.
Nescafe dax Dolce Gusto Circolo KP5000 Charcoal Grey
EERSTE PRIJS > Nescafe Dolce Gusto Circolo KP5000 Charcoal Grey TWEEDE PRIJS (lekkerste taart) > espresso-apparaat Nescafe Dolce Gusto Creativa DERDE PRIJS (publieksprijs) > espresso-apparaat Nescafe Dolce Gusto Piccolo
dax creative company
© 2012
op het balkon boven de horeca (en het bouwwereld terras) bevindt zich de tontine lounge. opvallend door de prachtige lamp THE ROCK van hala dijkstra lampen > zie ook pagina 6
TIP NY
New York Inspiration!
Tijdens de research naar New York, Manhattan en alles wat ter inspiratie zou kunnen dienen voor GEVEL2012, zijn we een aantal interessante sites en instanties tegengekomen. Dit is een toppertje. www.centralpark.com > de wekelijkse digitale nieuwsbrief vertelt over activiteiten in het park (van wandelingen, sport- en yogasessies of de geboorte van een nieuwe bewoner van de dierentuin). Je kunt hier fiets- en wandelroutes downloaden. De webshop is fantastisch. En dan niet alleen vanwege de kaarten, maar ook bijvoorbeeld de picknickcollectie.
4
jaargang 1, nummer 1
25-27 januari 2012
nieu w re cept
het begint met de juiste ingrediënten
H
et eerste recept dat ik ooit ‘officieel’ publiceerde was dat voor scones in dax magazine nr. 29 met de gasthoofdredacteuren van Heren 5 architecten. Niet alleen was die editie een feestje om te maken, de sessies aan de keukentafel bij het Amsterdamse bureau konden niet lang genoeg duren. In het blad kwam dan ook - onvermijdelijk - een artikel over de overeenkomsten tussen koken en innoveren. En zo schrijf je jarenlang over architectuur en dan krijg je de meeste reacties op een artikel over... koken. Tja, architecten en koken.. Dat, of muziek. n Caroline Kruit
Gebouwd met pruttelende tomatensaus
KOKEN BRENGT BIJ ELKAAR KOKENKOKENKOKENKOKEN Eten is hip. Er is aandacht voor alles wat met eten te maken heeft. Voor voedingsstoffen, E-stoffen, biologisch eten en slow food producten. Zelfs groentes die volledig in onbruik zijn geraakt komen weer in zwang. Pastinaak en oerwortel? Het zijn de opnieuw uitgevonden populaire retrogroenten. Ontzettend vies overigens. Geen wonder dat ze waren verdwenen.
T
n door Gianni Cito, Moke Architecten, www.mokearchitecten.nl
egenwoordig voeden vooral de feitelijkheden achter het eten onze geest. En in de architectuur gaat het al net zo. Bij hedendaagse gebouwen is er veel aandacht voor de duurzaamheid van de grondstoffen en allerhande oppoppende keurmerken voor producten. Bij het gunnen van een opdracht wordt de architect getoetst op zijn iso-kwaliteitskeurmerk en het is de bril van energiezuinigheid die zijn gebouwen beoordeelt. Het verleden regeert bij het bepalen van de gewenste uitstraling, de ware schoonheid van het gebouw doet er niet meer toe. Heb ik iets gemist of zijn we de hele eros kwijtgeraakt? Vroeger golden er bij ons thuis hele andere normen. Het eten was lekker en dat was het enige dat telde. Goed Italiaans eten met veel olijfolie, parmigiano kaas, een fijne wijn en grote hompen
vlees die urenlang in de tomatensaus lagen te pruttelen. De lasagne van mijn moeder was de beste. Niemand had het over gezond. En tijdens het eten werd er gelachen, geschreeuwd en gehuild. Eten was niet alleen voeden. Het was communicatie en het bracht mensen bij elkaar. Op basis van eenvoud en mooie ingrediënten.
TONTINE TIMES
appelscones
Doe het deeg op een bebloemde deegplank, kneed het kort en spreid het uit tot een dikke plak van circa 2,5 cm dik. Snij er rondjes uit met een uitsteker, leg de rondjes op de bakplaat, bestrijk ze met een beetje melk en bestrooi ze met een beetje suiker. Bak ze ongeveer 30 minuten in de oven of tot dat ze mooi goudbruin zijn. Serveer warm met boter en jam.
Recept van Wendy voor Heren 5 Architecten - eerder gepubliceerd in dax magazine nr. 29 www.heren5.nl Voor minimaal 12 dikke scones: 450 gr zelfrijzend bakmeel • 50 gr suiker • 1 theelepel zout • 450 gr appels • 110 gr boter • melk
V
erwarm de oven voor op 200°C. Vet een bakplaat in met boter en bestuif het met bloem of leg een vel bakpapier op de bakplaat. Zeef de bloem met het zout in een kom. Snij de boter in kleine stukjes en wrijf met de vingers door de bloem totdat het mengsel lijkt op grof broodkruim. Meng de suiker door de bloem. Schil de appels, verwijder het klokhuis, rasp de helft van de appels en hak de andere helft grof. Meng de appels door het deegmengsel, voeg dan voldoende melk toe om een zacht deeg te maken.
roomstruif Roomstruif is een oud-Hollands recept dat vraagt om tijd, zorg en geduld. Neem zeker een uur voor de bereiding. Benodigde instrumenten: twee beslagkommen, koekenpan, steelpan, schuimspaan, garde en platte schaal (met grotere ø dan de pan).
> essentials of classic italian cooking > marcella hazan > eerste druk new york, 1992, uitgever alfred a. knopp > isbn 039 458 40 54x <
De recensie van dit boek kan niet ontbreken op een pagina waar Gianni Cito zulke prachtige parallellen maakt met de Italiaanse keuken en architectuur. Met architect Tom Frantzen maakten wij dax magazine nr. 28 en hij recenseerde het boek als volgt: ‘Een sober maar prachtig vormgegeven Italiaans kookboek waaruit ik recepten durf te koken voor bezoek, zonder het recept eerst
Ik niet. Ik kook lekkere gebouwen, die mensen bij elkaar brengen, waar je om moet lachen, huilen en schreeuwen. n
oe de eierdooiers en eiwitten in aparte schalen. Laat helft van de boter op laag vuur smelten. Roer de eierdooiers glad met de suiker en iets zout. Voeg de gesmolten boter toe, het zelfrijzend bakmeel en de vanillesuiker. Voeg langzaam roerend de melk toe. Klop vervolgens de eiwitten zeer stijf en giet hier, steeds voorzichtig roerend met de schuimspaan, het beslag bij. Laat in de koekenpan wat boter smelten en giet er een vierde deel van het beslag in. Bak de koek op een zacht vuur aan één kant gaar en bruin en leg deze op de schaal met de gebakken zijde onder. Maak van de rest van het beslag nog drie gelijke koeken. Twee gaan wederom met de gebakken zijde aan de onderkant op de eerdere koek, de bovenste komt met de gebakken kant naar boven te liggen. Bestrooi de warm gehouden roomstruif met wat (poeder-)suiker en serveer in punten.
TIP
Toetje voor BBQ of grill: rijpe bananen • slagroom • vers gemalen zwarte peper • (eventueel) scheutje rum of amaretto Rooster de bananen aan beide zijden tot warm en zwart. Snijd schil aan een zijde in lengte door. Bedien de banaan achtereenvolgens van zwarte peper (evt. drank) en slagroom. Uitlepelen terwijl nog warm.
Nodig voor acht porties: 4 eieren • 100 g zelfrijzend bakmeel • 80 g boter • 40 g suiker • 1/4 l melk • iets zout • 1 zakje vanillesuiker • (poeder-)suiker
kookboekrecensie
We zijn het blijkbaar vergeten, om het over schoonheid te hebben. Schoonheid in de architectuur. De wereld is druk, druk met duurzaamheid, kwaliteitsnormen en certificaten.
D
een keer geprobeerd te hebben. Dan kun je echt spreken van perfecte recepten.’ Tom Frantzen komt op woensdag 25 januari naar Ahoy om de jurering van de Reynaers Project Prijs 2011 toe te lichten. Wellicht dat hij dan nog het perfecte recept voor bolognesesaus kan meegeven. Of een aantal richtlijnen voor het architectonisch componeren met verschillende ingrediënten: Frantzen et al wonnen eind vorig jaar de VKG Architectuurprijs én de Zuiderkerkprijs 2011. www.frantzen.nl
BuN IN THE OVEN GEZOND EN PUUR Uit eten onder architectuur
Over een half jaar wordt het horeca-paviljoen Heidezicht opgeleverd. Het ontwerp van Rooijakkers + Tomesen architecten is afgestemd op het eten dat er geserveerd wordt: ‘gezond en puur’.
Heidezicht is een paviljoen op de grens van cultuur (Bussum) en natuur (Bussumerhei). Aan de cultuurzijde wordt een natuurspeeltuin gerealiseerd, aan de natuurzijde is ruimte om van de hei te genieten en de plek waar verschillende wandelroutes samenkomen. De opzet van het gebouw is eenvoudig. Tussen twee dichte volumes is het open zitgedeelte met daarboven een uitbundige kap. Zo ontstaat een beschutte binnenruimte die het gevoel geeft buitenruimte te zijn. In het interieur zijn verdeelmodules dax creative company
© 2012
aangebracht, zodat er een zomeren wintersituatie kan worden gecreëerd. In de zomer is alles open en vloeien de binnenterrassen over in de buitenterrassen, in de winter vormt een tuinkamer de overgang tussen binnen en buiten. Het dak is van volle houten liggers bedekt met riet. De gevel is van leembeton en laat silhouetten zien van de dieren op de hei en de mensen die de bosrijke omgeving bezoeken. n www.rooijakkers-tomesen.com
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
jaargang 1, nummer 1
5
Per 1 januari jongstleden is de bouwkeramische industrie verenigd in een nieuwe brancheorganisatie: de vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek (KNB). Met een serie aansprekende lezingen en een onderhoudend “backstage”-programma benut de nieuwe vereniging deze vakbeurs om het begrip bouwkeramiek te presenteren en het bouwkeramisch gehalte van de beurs te supplementeren. De lezingen vinden plaats in het centrale GEVEL Theater. De Tontine Lounge biedt gastvrijheid aan de aansluitende bijeenkomsten.
Nieuwe, gefuseerde branchevereniging KNB actief op GEVEL2012
D
e nieuwe koepelorganisatie met de vertrouwde afkorting KNB behartigt de belangen van de industriële ondernemers die in Nederland - op procesmatige wijze - uit klei producten voor de bouw maken. Lid zijn zowel nationale als internationale - deels beursgenoteerde - ondernemingen. Zij produceren metsel-, straat- en binnenmuurbaksteen, keramische dakpannen, -tegels, -rioleringen en -raamdorpels. De fabrikanten bieden gezamenlijk werkgelegenheid aan ongeveer drieduizend personen en realiseerden in 2010 een omzet van ruim vijfhonderd miljoen euro. De vorming van de nieuwe brancheorganisatie is de laatste stap in een integratieproces van drie afzonderlijke verenigingen met ieder een rijke historie: de Algemene Vereniging voor de Nederlandse Aardewerkindustrie (AVA, sinds 1920), het Koninklijk Verbond van Nederlandse Baksteenfabrikanten (KNB, sinds 1884) en de Nederlandse
Keramische Dakpannenfabrikanten Corporatie (NEDACO, sinds 1939). Eind 2007 startte dit integratieproces met een gemeenschappelijke deelname in de toen nieuwe Stichting Verenigde Keramische Organisaties (VKO). Deze samenwerking bleek zo succesvol dat de leden van de drie verenigingen nu hebben aangegeven te willen komen tot geïntegreerde samenwerking. Met de nieuwe structuur wil de sector eenduidige en slagvaardige belangenbehartiging bevorderen en optimalisatie van de synergie in activiteiten.
Bouwkeramiek
De start van de nieuwe brancheorganisatie markeert een moment in de geschiedenis van de georganiseerde keramische industrie als geheel, maar ook in de ontwikkeling van de sector. Steeds meer verschuift de nadruk van afzonderlijke producten - zoals baksteen, keramische dakpan en aardewerk - naar de materiaalsoort
Op woensdag 25 januari (12:00 13:00 uur), de openingsdag, plaatsen architecten Jos van Eldonk (Soeters Van Eldonk Architecten, Amsterdam) en Robert Mulder (Mulder Blauw architecten, Zoeterwoude) beschouwingen bij het beursthema “Echte schoonheid zit van buiten?”. Aansluitend kan van 14:00 - 16:00 uur in de Tontine Lounge met de sprekers van gedachten worden gewisseld. Voorts zullen Van Eldonk en Mulder, onder luide aanmoediging van het publiek, hun kennis van bouwkeramiek testen in een originele “BouwkeramieQuiz”.
woensdag
en de toepassingsfunctie daarvan. Dit materiaal heet keramiek en wordt zelfstandig, in onderlinge samenhang of in systemen, toegepast op, aan, in, onder of naast bouwwerken. De aanduiding van dit geheel als ‘bouwkeramiek’ onderstreept het toekomstgerichte karakter van de sector en werd daarmee leidend voor de nieuwe naamgeving: vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek.
Keramisch huis
De nieuwe vereniging staat onder voorzitterschap van dr. D.K.J. Tommel, voormalig staatssecretaris van VROM en huidig VKO-voorzitter. Directeur en secretaris van de nieuwe koepel wordt mr. Ewald L.J. van Hal, op dit moment directeur van VKO en secretaris van zowel (het oude) KNB, AVA als NEDACO. De nieuwe KNB-organisatie is gehuisvest in het ‘Keramisch Huis’ in Velp (Gelderland) en telt zeven personeelsleden n.
Donderdag 26 januari (12:00 – 13:00 uur) staat biodiversiteit centraal onder de verklarende titel “BIO&W?f”. Publicist Jip Louwe Kooijmans zal het accommoderend vermogen van
Op vrijdag 27 januari (12:00 - 13:00 uur) verzorgt architect Jan Peter Wingender, lector Material & Design van de Academie van Bouwkunst van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, een lezing onder de titel ‘Baksteen: een disciplinerend bouwmateriaal’.
vrijdag
bouwkeramiek voor vogels behandelen, een onderwerp waarover zijn eerder verschenen boek ‘Vogels in de Stad’ handelt. Aansluitend zal onderzoeker Felix Madraza ingaan op de (eerste) resultaten uit het masterprogramma BiodiverCity van de TU Delft. Aansluitend is er een ‘Invlieg-Cafe’ (14:00 – 16:00 uur) waar beide sprekers stil staan bij de (on)mogelijkheden van bouwkeramiek voor biodiversiteit in het stedelijk gebied.
Gelijktijdig houden studenten van de TU-Delft een brainstorm over dit
onderwerp. Iedere input zal in vruchtbare bodem vallen.
donderdag dax creative company
© 2012
Aansluitend wordt in de Tontine Lounge (14:00 - 16:00 uur) in een informele sfeer doorgepraat over het thema ‘Tectoniek met keramiek’. Verder worden aanwezigen uitgedaagd om met minibakstenen een unieke gevelcompositie te stapelen en daarmee een ‘statement’ te maken.
6
jaargang 1, nummer 1
the rock schittert boven tontine lounge >
Boven stand 01.LOUN hangt een primeur op GEVEL2012: de enorme, kunststof hanglamp The Rock van Hala Dijkstra. Eerder maakten ze de aansprekende lamp Monday (de aan elkaar versmolten kappen
in de grote foto), maar met The Rock zijn de dimensies nog iets extremer. De lamp met een doorsnede van bijna drie meter weegt nog geen 70 kilo en kan een scala aan kleuren en lichteffecten in de ruimte brengen. www.halanederland.nl www.dijkstra.com
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES GEVEL2012 laat vooral zien hoe communicatie
RUIMTE VOOR preview: The Rock
Het woord ‘beurs’ doet het evenement GEVEL2012 tekort. Juist omdat de organisator VNU Exhibitions Europe een breed omlijstend programma presenteert krijgt de bezoeker een goed beeld van de ontwikkelingen in de markt. Er zijn niet alleen ‘mooi weer’ verhalen, de deelnemende bedrijven beseffen dat ze ook echt nieuwe dingen moeten laten zien. Bijzonder is ook de aandacht die is getroffen om de jongere generatie architecten naar Ahoy Rotterdam te trekken. Zo geeft GEVEL2012 niet alleen een tijdsbeeld, maar ook een toekomstbeeld.
A
strekmetaal: koper >
Met een groot vlak van koperen strekmetaal is expressieve gevel voor het Cultureel Centrum in Ieper (B) gerealiseerd naar ontwerp van Buro II & ARCHI+I uit Brussel. Over een constructie van beton en grote raamopeningen is een huid van open strekmetaal geplaatst. Onder invloed van lucht en neerslag vormt zich een ondoordringbare, beschermende oxidelaag op het koper waardoor de gevel na verloop van jaren een karakteristiek patinagroen zal laten zien. MetaDecor toont deze gevel in stand 01.A011. www.metadecor.nl
slanke, slimme oplossingen >
Op GEVEL2012 presenteert Wienerberger diverse slanke en slimme keramische producten en toepassingen die bouw- en renovatieprojecten vernieuwen. Het zijn nieuwe SlimBrick en SlimBrickXL bakstenen die dertig procent minder volume
innemen, het prefab gevelconcept Terca Wall Systems, verticale gevelbekleding met Koramic dakpannen, Terca baksteenstrippen in combinatie met slimme oplossingen voor geïsoleerde gevelrenovatie en nieuwbouw. Daarnaast introduceert Wienerberger een aantal
bijzondere gevelbakstenen. Stuk voor stuk duurzame toepassingen en producten die elke gevel een eigen signatuur en tijdloze uitstraling geven. Wienerberger is te vinden op stand 01.C002. Get inspired! www.wienerberger.nl
rchitecten zijn over het algemeen geen beursbezoekers. Het commerciële bombardement dat veel (bouw-)beurzen op hun publiek loslaten is weinig aantrekkelijk. GEVEL is al een aantal edities een goede uitzondering op deze regel en niet in de laatste plaats door alle activiteiten rondom de commerciële vierkante meters. Zonder de standhouders tekort te willen doen (want ook zij bieden architecten en bouwkundigen boeiende noviteiten en projectvoorbeelden), zijn het juist de lezingen, tentoonstellingen en bijeenkomsten tijdens GEVEL2012 die een goed beeld geven van de staat en
ambitie van de Nederlandse architectuur en architecten.
geometrie in composiet >
gaat. Hierdoor is er een Rc-waarde van 6,0 mogelijk. De geveldelen, in samenwerking met Holland Composites ontwikkeld, zijn extreem licht en bieden een hoogwaardige isolatie. Binnen een zeer korte tijd is een zeer duurzame wind en waterdichte gebouwschil te creëren. Holland Composites staat op GEVEL2012: 01.D050 www.atelierpro.nl www.hollandcomposites.nl
Atelier PRO ontwikkelde een nieuw gevelconcept voor de energieneutrale regiokantoren van Enexis, geïnspireerd op de geometrische kunstwerken van Jan Schoonhoven. Het reliëf en de noordelijke hoekverdraaiingen in de oost- en westgevel keren zich tegen de zon. Het resultaat is een zelfbeschaduwend gevelensemble dat interne opwarming van het gebouw tegen-
dax creative company
© 2012
toekomstbeeld
Zoals de artikelen in deze uitgave laten zien, zijn er nieuwe geluiden te horen in de Nederlandse bouw. Belangenorganisatie fuseren, nieuwe samenwerkingsverbanden worden gesmeed, producenten zoeken directer contact met architecten om tot innovatie te komen en iedereen kijkt uit naar het vernuft van de nieuwe generaties architecten en bouwkundigen. Met een dubbele tentoonstelling Archiprix (Nederland 2011 en de laatste editie van de internationale Archiprix) en de ideeënprijsvraag
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
ARCHITECTUUR
samenwerken
De komende jaren zal de architectuurpraktijk nog dagelijks worden geconfronteerd met de moeilijke economische omstandigheden en veranderende wetgeving en normen ten aanzien van milieu, energie en maatschappelijke ontwikkelingen. Dat de samenwerkingsverbanden over de hele linie van het ontwerp- en bouwproces zullen gaan veranderen, is duidelijk. Deze veranderende verhoudingen zullen niet alleen een zakelijke grondslag hebben of betrekking hebben op verantwoordelijkheden, ze zullen
ook invloed hebben op het gezicht en de rol van architectuur.
hergebruik
Tussen nu en de volgende editie van GEVEL in 2014 zal er veel gaan veranderen. Is de koers van die verandering al tijdens deze beurs waar te nemen? Als we afgaan op het aanbod van de deelnemende bedrijven is er een duidelijke tendens richting renovatie en herbestemming op gebouwniveau. Opvallend is dat verbetering of vervanging van componenten danwel recycling op productniveau niet expliciet aan de orde komt. Terwijl dit voor architecten (en opdrachtgevers en beheerders van gebouwen) wel relevante informatie is.
internet & social media
Deze editie van GEVEL is niet alleen interessant omdat de ontwerp- en bouwpraktijk zich in een overgangsfase naar een nieuwe werkelijkheid bevindt. Het evenement laat zien dat communicatie en commercie (en de gevoelige combinatie van die
expert aanpak leegstaand #vastgoed - kantoren - winkels - kerken - monumenten - #herbestemming #leegstand programmamanager SBR-bestaande bouw
twee) nog niet eenvoudig zijn te bepalen in een tijd waarin verschillende generaties van professionals met elkaar moeten samenwerken. De meeste architectenbureaus beginnen nu pas te ontdekken wat de kracht van social media kan zijn. Architectuurstudenten groeien niet meer op met ‘de vakbladen’ of de architectuurcritici van de dagbladen, maar met google en een hele reeks van online architectuurdatabases en -blogs. Dus voor alle partijen in de bouw (en met name de vakmedia) ligt er de grote uitdaging om de jonge doelgroepen te bereiken en de kennis en ervaring van de ‘gevestigde orde’ op een zo breed mogelijke manier uit te dragen. Dat kan bijvoorbeeld door deze jonge mensen te trekken naar evenementen als GEVEL. Want de meest waardevolle en duurzame communicatie en kennisoverdracht is die van het gesprek. Van mens tot mens. n Caroline Kruit,
hoofdredacteur @cc_dax
kijken hoe het zit
Uit de bezoekersenquêtes van vorige edities van GEVEL is gebleken dat 1 : 1 voorbeelden van gevels in grote belangstelling staan. In 2010 was er de expositie van dax magazine. In 2012 is er de Skyline Expo, ditmaal door VNU Exhibitions georganiseerd. In een prachtige setting laten twee bedrijven hier recent werk zien. En bezoekers kunnen op ware grootte gevels beleven.
Bladeren in een oud fotoalbum kan hilarische momenten opleveren. ‘Ben jij dat, dat meen je niet! Moet je zien, dat haar en die broek. Niet te geloven. Zou nu echt niet meer kunnen.’ En toch zitten we op dat moment zelf in dat album te kijken. Niet meer zoals we waren op de foto’s, maar anders anders van buiten èn anders van binnen. Met gebouwen gaat het soms ook zo, maar steeds vaker gooien we ze weg, zoals dat ook gebeurt met bankstellen van Zweedse of Nederlandse woonwarenhuizen. Na 5 of 10 jaar zijn we toe aan een nieuwe bank. De oude gaat naar de stort of vindt via Marktplaats een nieuwe bezitter. Voor kantoren zetten we een groot bord ‘te huur’ als we bedoelen ‘overbodig geworden’, terwijl er in essentie nog veel kwaliteit en schoonheid in het gebouw aanwezig is. Elders, niet zelden in het groen, gaan we in een mooi nieuw pand werken. We bouwen graag nieuw en we weten niet goed wat we met een leeg kantoor of een lege winkel moeten. Bovendien werken de regels niet altijd mee aan een soepele metamorfose. Nieuwbouw lijkt vaak goedkoop, maar als we de maatschappelijke kosten in rekening zouden brengen dan is herbestemming of revitalisering meer dan een goed alternatief. Als alternatieven zoals herbestemming en revitalisering niet van de grond komen dan is er geen mooi album van het oude gebouw. Niemand wil die oude jas. Slechts 3 beelden blijven over: korter of langer geleden de start van de bouw, het gebouw in gebruik en als laatste foto: de troosteloze leegstand met het lege parkeerterrein.
Gelukkig lukt het ons nu al om gebouwen een nieuw leven te geven; met een nieuwe look, een andere functie en een gewijzigde indeling. Onze uitdaging voor 2012 is om hier écht werk van te maken. Misschien moet uw gebouw wel naar de kapper, wordt het tijd voor een nieuw pak, of moet het gebouw iets anders gaan “doen”.
ODS en Jansen presenteren een model van de nieuwe kozijnen van het Hilton in Rotterdam. PBV architecten koos voor slanke Janisol Arte kozijnen voor dit nieuwe monument. ODS is ook te bezoeken in stand 01.A020 www.ods-geveltechniek.nl www.jansen.com
Kijk eens goed naar de foto’s. ‘Moet je zien, dit kan echt meer’. Werk aan de winkel.
Sapa Building System laat een voorbeeld van een gevel met monokristallijne zonnecellen en presenteert elke beursdag om 13:00 integrale gevelconcepten in het GEVELtheater. www.sapabuildingsystem.nl
leden schreef koperproducent Aurubis in samenwerking met Architectenweb een ontwerpprijsvraag uit met als opdracht, ontwerp een gebouw, blob of sculptuur in koper, waarin de enorme vorm vrijheid van koper maximaal tot uitdrukking komt. Eind december koos de jury unaniem voor het ontwerp van Jurrian Knijtijzer (Bureau Knijtijzer, Studio by Bali) uit Amsterdam. Op de MaterialXperience - gelijktijdig met GEVEL2012 in Ahoy - zullen zowel het ontwerp als het materiaal dat de aanleiding ervoor was, worden
Dit kan nu écht niet meer
Helaas is de wereld van gebouwen de afgelopen jaren overbevolkt geraakt. Iedereen heeft eraan verdiend – daarom ook ‘we-’, maar nu zijn er te veel gebouwen. We zijn in Nederland met te weinig mensen om elk gebouw een passend nieuw leven te geven. Daarom moeten we niet bang zijn te slopen. De vraag is nog wel wie de kapitaalvernietiging moet betalen en welke gebouwen er gesloopt moeten worden. We hopen allemaal dat dat het pand van de buurman is.
Skyline Expo met levensgrote mock-ups
ontwerpen met een visie op koper > In november jongst-
7
@gerben_vandijk
integraal onderdeel van architectuur moet zijn
Bold & Beautiful Student Award zijn de studerende en pas afgestudeerde architecten van de toekomst ruim vertegenwoordigd. Zonder de ballast van crises, regelgeving of praktische randvoorwaarden van een architectuurpraktijk laten de studenten zien hoe ze plannen maken voor een groenere, vriende-lijke en technologisch hoogwaardige wereld.
jaargang 1, nummer 1
tentoongesteld. Jurrian maakte een ontwerp voor een moskee aan de Amsterdamse grachten. In de plaats van de bibliotheek aan de Prinsenen Keizersgracht plaatste hij een enorme sculptuur waarin een moskee, hammam, expositiecentrum en café-restaurant zijn geplaatst. Dit ontwerp is met nadruk bedoeld voor islamitische en niet-islamitische Amsterdammers, maar zou ongetwijfeld ook een toeristische kunnen worden. Het materiaal koper leent zich goed om deze krachtige vormentaal een tactiele en blijvende waarde te geven. www.aurubis.nl www.bybali.nl dax creative company
© 2012
n Gerben van Dijk
Bio: Deskundige op terrein van leegstand en herbestemming van vastgoed. Werkt als programmamanager bestaande bouw bij SBR. Actief op sociale media als Twitter en Linkedin, waaronder de groep Herbestemmen van leegstaand vastgoed.
P.S.: Soms blijft de nieuwe look achterwege. Ook gordijnen uit de jaren zestig zijn weer ‘in’. Dus wellicht is grindbeton straks ook weer mooi. Echte schoonheid zit toch van binnen?
Het ontwerp van Jurrian Knijtijzer voor de moskee aan de Amsterdamse grachten is te zien op de stand van Aurubis bij Material Xperience in Hal 2.
8
jaargang 1, nummer 1
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
De Reynaers Project Prijs 2011 toont breed scala aan projecten met aluminium gevelelementen
ode aan da alweer voor de dertiende keer zijn in het kader van de reynaers project prijs mooie projecten verzameld waarin de toepassing van aluminium kozijnen een belangrijke rol speelt in het gevelbeeld. de selectie genomineerden voor reynaers project prijs 2011 werd gemaakt door een deskundige jury. het publiek koos vervolgens via het internet voor de uiteindelijke winnaar die tijdens gevel2012 op woensdag 25 januari 2012 bekend is gemaakt: villa rotonda in goirle van bedaux de brouwer architecten.
dax creative company
Š 2012
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
jaargang 1, nummer 1
9
aluminium
1
Bij de editie 2011 van de Reynaers Project Prijs zijn door de jury vijftig projecten met aluminium kozijnen en geveldelen beoordeeld in vier categorieën. Uit deze jurering zijn tien projecten naar voren gekomen, die als genomineerden zijn gepubliceerd. In het vervolgtraject van de Reynaers Project Prijs is via het internet door het publiek gestemd en in december 2011 de uiteindelijke winnaar bepaald. trends > Zonder kleur is nog niet
2
3
4
5
kleurloos. De jury zag veel zwart, antraciet, zilver en messing: onafhankelijk van de functie van gebouwen waren dit de meest toegepaste kozijnkleuren. Met wit als volgende in het rijtje. Daar waar in vorige edities nog felle kleuren werden ingezet om gevels karakter te geven, is het bij de editie van dit jaar vooral ton sur ton en neutrale kleurstellingen. Het bedrijfsgebouw IGM (x) is daar een voorbeeld van met een geraffineerde abstractie in de kozijnkeuze en detaillering. Een ander voorbeeld is de International School (9): een breed en relatief laag volume dat qua kleurstelling in de omgeving lijkt op te gaan. Hier is juist gekozen voor een heel naturel palet.
utilitair programma > In voor-
6
7
aglicht 8
9
de genomineerden: grote foto > villa rotonda, goirle Bedaux de Brouwer Architecten, Goirle • opdrachtgever particulier • Aluminiumbouw D’n Boeij, Schaijk • 1 > bloemsingel, groningen Architectenbureau Marlies Rohmer, Amsterdam • Proper-Stok Groep, Rotterdam • De Haan Westerhoff Geveltechniek, Drachten • 2 > neumannterrein, zwolle EVE Architecten, Nijverdal • Reggestede Invest, Hengelo • Schipper Kozijnen, Opmeer • 3> de gruyterfabriek, den bosch Tarra Architectuur & Stedenbouw, Den Bosch • BIM Vastgoed, ‘s-Hertogenbosch • Prokual, Weert • 4 > international school, almere Architectuurbureau Sluijmer en van Leeuwen, Utrecht • Verenigde Scholen J. A. Alberdingk Thijm, Hilversum • Balink Glas & Aluminium, Heerenveen • 5 > nieuwbouw de pijp, amsterdam HP Architecten, Rotterdam • Ymere, Amsterdam • Kolf & Molijn, Emmeloord • 6 > regionaal commando centrum, drachten BCT architecten, Enschede • Politie Fryslân, Leeuwarden • De Haan Westerhoff Geveltechniek, Drachten • 7 > flat dillenburgh, leidschendam Heren 5 architecten, Amsterdam • Vidomes, LeidschendamVoorburg en Delft • Geveltechniek Beers, Beers • 8 > lsg-rentray, vught Archivolt Architecten, Amsterdam • LSG-Rentray, Eefde • Beho Aluminium, Ede • 9 > igm, waalwijk Bedaux de Brouwer Architecten, Goirle • IGM, Waalwijk • Aluminiumbouw D’n Boeij, Schaijk
dax creative company
© 2012
gaande edities van de Reynaers Project Prijs waren transformaties te zien waarbij (industriële) monumentale panden werden verbouwd tot woningen, dit jaar ontbreekt die categorie geheel. Het transformeren of aanpassen van panden om ruimte te bieden aan utilitaire programma’s laat zich wel zien in twee boeiende projecten: LSG-Rentray (8)en De Gruyterfabriek (3). Bij de Gruyterfabriek is voor een vrij klassieke materiaaltransformatie (staal naar aluminium) voor de raampartijen, maar kregen logistieke knooppunten (entree, loopbrug) juist een zeer moderne vorm en detaillering. Door dezelfde kleur te kiezen voor de kozijnen is er eenheid.
contextuele architectuur >
Vooral de categorie seriematige woningbouw laat prachtige voorbeelden zien van projecten die een eigen smoel hebben maar toch prachtig inpassen in een historische locatie. Uitschieters zijn Bloemsingel (1) en de nieuwbouw De Pijp (5).
daglichttoetreding > Het aantal
ingezonden villa’s was beperkt, maar er zaten wel pareltjes tussen. De villa Rotonda (grote foto) volgt de grenzen van het kavel, bestemmingsplan en welstand om er heel sterk uit te komen met een bijzondere lay-out en zeer krachtige vormen, zichtlijnen en detaillering. Een knappe exercitie met als resultaat een pand dat jaloersmakende kwaliteiten heeft in de zin van wooncomfort, bijzondere ruimten en daglichttoetreding. n www.reynaers.nl
10
jaargang 1, nummer 1
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
Communicatie staat centraal bij Architectennetwerk Anet
werkthema: opdrachtgever! Elk jaar kiest het Architectennetwerk Anet een werkthema waarop alle activiteiten worden gericht. De activiteiten lopen uiteen van workshops en tentoonstellingen tot publicaties en publieksacties. Dit jaar staat Anet geheel in het teken van opdrachtgevers in de bouw.
Het doel van Anet is om het ruimtelijk debat te verrijken met nieuwe concrete kennis, ideeën en oplossingen in dialoog met alle partijen die in de ruimtelijke ordening actief zijn. Anet ambieert hierin professioneel, toonaangevend en initiërend te zijn in de kritische dialoog omtrent actuele thema’s voor de Nederlandse vakwereld in de ruimtelijke ordening. Architectennetwerk Anet gelooft in synergie omdat uitwisseling en debat nieuwe inzichten opleveren en biedt een nieuw innovatief en ondernemend geluid voor actuele maatschappelijk en ruimtelijke vraagstukken.
gemeente
Anet is op het moment met spoed op zoek naar een kleine tot middelgrote gemeente die mee wil werken aan een onderzoek naar een andere kijk op grondexploitatie. Grondexploitatie maakt over het algemeen een groot deel uit van de gemeentelijke begrotingen. Nu in de huidige tijd de grondbehoefte sterk is gedaald blijven gemeenten langer dan gewenst zitten met onbebouwde grond op de balans. Welke gevolgen heeft dit voor de financiële situatie van gemeenten? Wat als we de factor tijd en het bijbehorende verdienmodel anders invullen? Is een andere benadering
Anet is een netwerk van architecten uit de regio Noord West Centrum en bestaat uit de volgende leden: Victor Schölvinck • Cell Studio
van grondexploitatie mogelijk? Anet wil in dialoog met een doorsnee gemeente onderzoeken hoe het zit.
Architecten • www.cellstudio.nl Corinne Bouwers • Corinne Bouwers, architectuur & design •www.cbad.nl Ioana Iliescu • IAIA Design • www.iaia-design.nl
meer samen
Nico Zimmermann • ITZ-architecten •
Het architectennetwerk Anet staat open voor een beperkt aantal nieuwe leden. Nieuwe leden moeten energieke samenwerkers zijn die het nut van netwerken en de noodzaak voor het besteden van voldoende tijd hiervoor inzien. Geven, geven, geven en ook nemen. Ben je architect en (mede-) eigenaar van een groot of klein architectenbureau in de regio Noord West Centrum en wil je als kandidaat deelnemen in de selectie voor nieuwe Anet-leden? Stuur dan een mail naar lidworden@anet.nu.
www.itz-a.nl Kees van Hoek • KEESVANHOEK.architect bna • www.keesvanhoek architect.nl Karin Penning • Penning Architectuur en Stedenbouw • www.kpas.nl Peter Rutten • PR Architectenbureau • www.prarchitectenburo.nl Sjoerd Schaapveld • Schaapveld Architectuur • www.schaapveld.com Bjorn van Rheenen • SPONGE, ARCHITECTS • www.sponge.nl Tatjana Trzin • T R Z I N • www.trzin.nl Jan Wijnand Groenendaal • WKG Architecten • www.wkgarchitecten.nl John Zondag • Zondag CS Architecten • www.zondagcs.nl
www. Anet.nu - info@anet.nu - Linkedin-groep: Anet
CO OLLLLEECCTTIIEEFF CCOLLECTIEF
Anet heeft in het verleden de volgende activiteiten ontplooid: n Tentoonstelling ‘Anet Werkt!’ over netwerken in Architectuurcentrum ABC Haarlem n Debattenreeks ‘Anet Werkt!’ over 6 vraagstukken in vastgoedland n Publicatie ‘Anet Werkt!’ met documentatie van de bijeenkomsten n Interviews met 25 belangrijke marktpartijen over de nieuwe rolverdeling binnen de bouwkolom n Openbaar debat ‘De Nieuwe Bouwopgave” met marktpartijen, politiek en critici in Arcam Amsterdam n Publicatie ‘De Nieuwe Bouwopgave’ met interviews, verslagen, citaten en aanbevelingen n Rondetafelgesprek over de nodige veranderingen sinds de crisis op Radio Amsterdam FM n Lezing over de rol van social media voor architecten in Arcam Amsterdam n Radio-interviews over actuele onderwerpen n Feedbacksessies voor diverse ondernemers en adviseurs in de ruimtelijke ordening en de bouwkolom n
Leids collectief daagt uit
spontane interventies eLAN is een regionaal kennisnetwerk en samenwerkingsverband van tien jonge architectenbureaus gevestigd in Leiden. De architecten willen niet achterover leunen in deze roerige tijd, maar actief bezig zijn om de stad Leiden en omgeving te verbeteren.
Plan van eLAN voor de PT Verhulststraat - onderdeel van de expositie ‘103 interventies voor de stad’ dax creative company
© 2012
Op 12 januari 2012 is de tentoonstelling ‘103 interventies voor de stad’ geopend. De tentoonstelling laat zien hoe de stad met plaatselij-
ke ingrepen verbeterd kan worden. Aan de hand van voor- en nabeelden worden concrete oplossingen voor specifieke plekken getoond en
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
jaargang 1, nummer 1
11
Five heads are better than one
groots denken, samen doen
‘Spelen op het IJ’ rendering en maquette • Jolijn Valk
www.bybali.nl - info@bybali.nl
Geurt Holdijk Philomene van der Vliet Jurrian Knijtijzer Jolijn Valk David Kloet
Met tegenwind kan je het best in formatie rijden. Dat er nieuwe architectencollectieven ontstaan in deze tijd is niet verwonderlijk. Het zijn vooral de jongere architecten die elkaar zoeken en vinden in de wens om betekenisvolle architectuur te maken. Beter nog: ze
creëren hun eigen opgaven en slepen (potentiële) opdrachtgevers er met de haren bij. In het afgelopen jaar liet bijvoorbeeld het Amsterdamse collectief Anet letterlijk van zich horen met radio-uitzendingen met debat. Op 12 januari van dit jaar opende in
Barbara Heijl • wijs architectuur • www.wijsarchitectuur.nl Hans Klanker • Hans Klanker architect • www.hansklanker.nl Jelle Verheijen • architectenburo boter|verheijen • www.boterverheijen.nl Machiel Wagenaar • MW architectuur • www.MWarchitectuur.nl Patrick Colly • flinterdiep architectuur • www.flinterdiep.nl
leesbaar verhaal
Stephen Hoornweg • SRHDesign • Vincent Muller • ontwerpburo Muller • www.ontwerpburomuller.nl
Jan Willem ter Steege • Popma & ter Esther Stevelink • Gaaga studio for architecture • www.gaaga.nl
hammam • Jurrian Knijtijzer > brug • Arjen Jan Stada
>
onvermoede potenties blootgelegd. Zo komt een reeks van lokale en landelijke thema’s aan bod. eLAN wil hiermee de aandacht richten op de invloed van architectuur op onze dagelijkse omgeving. De tentoonstelling is tot 25 maart 2012 te zien in het architectuurcentrum RAP, Nieuwstraat 33 Leiden.
Steege • www.popmaentersteege.nl
filtergevel en filterhuis • Geurt Holdijk
>
www.popmaentersteege.nl
www. leidselan.nl
Omdat ieder vanuit zijn of haar eigen discipline en kwaliteiten de opgaven benadert zijn we in
www.srhdesign.nl
Arie Bergsma • Gaaga studio for architecture • www.gaaga.nl Wytse de Winter • Raak Architecten • www.raakarchitecten.nl Wiebe van Houten • Raak Architecten • www.raakarchitecten.nl
dax creative company
© 2012
Balistraat in Amsterdam Oost. Het is daarmee stevig verankerd in het Amsterdamse leven. De culturele mix van de Indische buurt past bij het maatschappelijk engagement van de ontwerpers. De energie van een buurt in opkomst, een omgeving met veel creatieve jonge ondernemingen, prikkelt ons tot het initiëren van eigen opgaven.
inhoud koerst met de publicatie van zelf-geïnitieerde maatschappelijk relevante ontwerpen. Ooit was de slogan ‘Je bent jong en je wilt wat’. Voor deze collectieven geldt: je bent jong en je doet het gewoon op jouw manier. En met gelijkgestemden sta je sterk!
We werken aan concepten op grote schaal maar willen ook betrokken blijven bij de details. Zo kunnen we de precisie van onze ontwerpen waarborgen. Dat maakt onze ontwerpen gedegen maar daarmee zeker niet traditioneel. We bevragen die traditie juist door optimistische en poëtische plannen te ontwerpen. We omarmen de discipline van het ambacht en gevoel voor context, sfeer en esthetiek. Maar ook de discussie tussen de disciplines is van essentieel belang om grip te krijgen op het groeiende en veranderende spanningsveld tussen stad en landschap en tussen openbare en private ruimte. We (onder-)zoeken daarbij het continuüm tussen landschap en architectuur.
bestaat uit de volgende leden:
Josse Popma • Popma & ter Steege •
By Bali is opgericht in 2009 door Geurt Holdijk, Philomene van der Vliet, Jurrian Knijtijzer, Jolijn Valk en David Kloet. Samen studeerden we in dezelfde periode aan de Academie van Bouwkunst in Amsterdam. Na te hebben gewerkt voor diverse gerenommeerde bureaus openden we in 2009 ons atelier dat zich bevindt in een oud winkelpand aan de
Leiden de expositie van het lokale architectuurcollectief eLAN. Op de openingsavond werd ook de opdrachtgeversprijs uitgereikt, met een vette knipoog naar architectenselecties maar met zeer serieuze inhoud. By Bali is ook een collectief dat op
eLAN is een collectief in Leiden en
Plan van eLAN voor de PT Verhulststraat - onderdeel van de expositie ‘103 interventies voor de stad’
Ruimtelijke vraagstukken worden steeds complexer en daarmee wordt ook integraal ontwerpen in interdisciplinaire teams steeds vanzelfsprekender. Vanuit die gedachte is ook Atelier By Bali ontstaan. Hier werken jonge en gedreven ontwerpers (drie architecten en twee landschapsarchitecten) aan opgaven, studies, competities en onderzoek in binnen- en buitenland. Onze opdrachtgevers variëren van particulieren tot overheden en van ontwikkelaars tot woningbouwverenigingen. Daarbij geven we met veel plezier les aan verschillende onderwijsinstellingen in Nederland en daarbuiten.
staat een heel rijk antwoord op de gestelde en niet-gestelde vragen te formuleren. Onze rol in een proces zien wij als de partij die belangen kwalitatief, financieel en esthetisch goed en onafhankelijk kan afwegen en bij elkaar kan brengen. De ontwerpen van By Bali vertellen een verhaal; afleesbaar en ervaarbaar met een gelaagdheid die recht doet aan de complexiteit van de opgave. Dat zorgt ervoor dat onze ontwerpen blijven boeien na een eerste kennismaking.
ontmoeting
Atelier by Bali is ook een ontmoetingsplek voor collega’s en vrienden in het vakgebied, die langskomen voor samenwerking, discussie of zomaar voor een borrel. In ons atelier aan de Balistraat brandt het licht dus eigenlijk altijd. n
12
jaargang 1, nummer 1
Academie van Bouwkunst Amsterdam HET IDEE: PUZZLE BRICK Ana Oosting Egle Suminskaite
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
BOLD
>
Ze is 21 jaar en studeert Building Technology aan de Technische Universiteit Delft. Annebeth Muntinga werkt samen met haar projectpartner aan een lichtgewicht prefab gevelelement waarmee snel een lichte, transparante gevel gebouwd kan worden. Hiermee hoopt ze uitgekozen te worden om voor haar universiteit deel te nemen aan de Bold&Beautiful Student Facade Design Competition 2012. Een nieuwe competitie voor studenten om een innovatieve en gedurfde geveloplossing te bedenken. De prijsuitreiking vindt plaats op de eerste dag van GEVEL 2012.
Academie van Bouwkunst Amsterdam >
HET IDEE: DANSEN MET BAKSTEEN Jesse Howard Narda Beunders
Academie van Bouwkunst Amsterdam >
HET IDEE: TWO IN ONE Ninja Zurheide Kim Waver
Universiteit Twente
< HET IDEE: BETONNEN KOZIJN Chiel de Wit Ruben Langeveld Thijd Teunissen Koen Hermsen
O
ok Daniël Smidt, 23 jaar en student Architectural Engineering aan dezelfde universiteit, is met zijn projectpartner druk in de weer om de ultieme geveloplossing te maken. “De samenwerking tussen de virtuele en fysieke wereld, dat is pas interessant”, aldus Smidt. De technische universiteiten van Delft, Eindhoven, Twente en Gent en de Academie van Bouwkunst Amsterdam leverden twee of drie kandidaten voor de Bold & Beautiful
Student Facade Design Competition 2012. Muntinga en Smidt maken ieder kans op 1 van de 3 plekken die TU Delft heeft. Behalve de eer en eeuwige roem, krijgen de drie winnaars een geldbedrag, te besteden aan de verdere ontwikkeling van hun carrière.
Zuignappen en een printer
Smidt wil ook wel een tipje van de sluier oplichten over zijn innovatie. “De geheime ingrediënten voor ons ontwerp zijn zuignappen en
Universiteit Twente
>
HET IDEE: GESCHUIMD BETON Koen Hermsen
TU Delft
TU Delft
>
TU Delft
HET IDEE: PARTICLE SHADING Christopher Koster Marius Otte
>
HET IDEE: THERMAL EXPANSION Ka Shun Cheung Katerina Doulkari
>
HET IDEE: STRETCHING SUNSCREEN Jos Noordzij Arash Khoshnevis
TU Eindhoven
>
HET IDEE: TENSEGRITY FACADE Floris van Rooijen Stan van Dijck Marieke Steenbeeke
TU Eindhoven
TU Eindhoven
< HET IDEE: TRANSFORMATIEGEVEL Rémy Houben Wesley van Diejen Inigo Cleton
dax creative company
© 2012
>
HET IDEE: 2 FAC(AD)ES Frank Janssen Niek Sijbers Marcel Willems
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES
jaargang 1, nummer 1
13
Studenten strijden met hun ideeën om de Student Award GEVEL2012
& BEAUTIFUL een printer. Met deze gevel kunnen we zuignappen als pixels inzetten. Het patroon dat zo op de gevel ontstaat, dient ook als zonwering en kan zoals een lichtkrant constant veranderen. De mogelijkheid om straks ons resultaat te laten zien aan een groter publiek is een extra stimulans om er helemaal voor te gaan. Dit is voor het eerst dat we een gevelontwerp realiseren op werkelijke grootte.” Ook Muntinga ziet deze competitie als een kans : “Mijn interesse gaat uit naar de technische kant van het ontwerpen en de uitdaging om niet alleen iets te ontwerpen wat er goed uit ziet, maar waarbij ook aandacht is besteed aan de technische haalbaarheid. Deze competitie geeft ons een hele leuke kans om dit in het echt te laten zien.”
hadden deze opdracht minder. We moeten echter nog steeds de gebouwde omgeving leefbaar en inspirerend houden, en daarmee duurzaam. Ook Muntinga merkt dat duurzaamheid leeft onder de jonge garde: “Je merkt op de TU wel dat duurzaamheid meer aandacht krijgt, ik denk dat jongere ontwerpers daar meer mee bezig zijn. Renovatie en herbestemming zijn nu eveneens belangrijke ontwerpopgaven geworden.” Verder vindt ze het van belang dat een gebouw flexibel is: “Het moet voor meerdere doeleinden gebruikt kunnen worden. Ik denk dat architecten van eerdere generaties te veel ‘wegwerpgebouwen’ hebben ontworpen die na twintig jaar alweer moeten worden afgebroken omdat ze niet meer aan de gebruikseisen voldoen.”
Architect toen en nu
Inspiratiebron
Smidt denkt dat digitale technieken kunnen helpen om mensen bewust te maken van groen bouwen. “Duurzaamheid is een erg belangrijk thema wat echter vooral ‘van bovenaf’ wordt opgelegd. Ik denk dat het nog steeds een uitdaging is om consumenten of gebruikers bewust te maken van de impact van hun doen en laten. Bewustzijn is echter slechts het begin, aanzetten tot actie is nog veel belangrijker. Door architectuur en nieuwe digitale technieken te integreren kan hier echt een slag in gemaakt worden. Architecten van eerdere generaties
bucky lab
Dertien duo’s maakten ontwerpen en prototypes in het ‘Bucky Lab’ van Marcel Billow en Peter van Swieten aan de TU Delft. Drie daarvan mochten meedingen met de Bold&Beautiful Student Award van GEVEL2012. Het Bucky Lab is een onderdeel van het eerste semester van de masteropleiding Building Technology waar verschillende vakken met elkaar worden gecombineerd: ontwerp, constructieve mechanica, materiaaltechnologie, computer aided design en productietechnologie. De studenten krijgen de opdracht om een innovatieve
De natuur, dat is waar Muntinga haar inspiratie voor haar ontwerpen vandaan haalt. “Veel problemen waar we nu mee worstelen zijn al eerder opgelost in de natuur. Zo bevatten termietenheuvels ingenieuze ventilatiesystemen en hebben schelpen een sterke draagstructuur. Als ik een probleem moet oplossen, probeer ik een voorbeeld in de natuur te vinden. Daardoor laat ik me inspireren om vervolgens tot een ontwerpoplossing te komen.” Samenwerking is de belangrijkste inspiratiebron van Smidt: “De ener-
gie die ik krijg van de samenwerking met anderen, daar krijg ik weer meer inspiratie van. Vaak probeer ik met het uitwisselen van technieken een brug te slaan tussen het architectonische of bouwtechnische vraagstuk en mijn digitale werkveld. Zo kom ik op nieuwe ideeën.”
Vakkundige jury
foldable flowers sunshading
thermal expansion facade
De vier juryleden zijn: architect Nanne de Ru van Powerhouse Company Rotterdam en winnaar van de Rotterdam-Maaskantprijs voor Jonge Architecten 2011, bouwkundig ingenieur en gevelspecialist Esther Hebly van Oskomera Research & Development, ontwerper Guido Marsille van Buromarsille en Merel Pit, redacteur bij vakblad De Architect. De jurering en prijsuitreiking vindt plaats tijdens GEVEL op woensdag 25 januari in Ahoy in Rotterdam. De mock-ups zijn gedurende de hele beursperiode te bezichtigen op de beursvloer.
n interviews door VNU Exhibitions Europe www.gevel-online.nl
the PV sun flower
the stackable honeycomp ptfe pneu
Bij het ter perse gaan van deze Tontine Times waren de inzendingen van de universiteit van Gent voor de BOLD&BEAUTIFUL Student Award GEVEL2012 nog niet bekend <
sand pattern facade
the gelly window geveloplossing te bedenken waarbij alle disciplines aan bod komen. UIteindelijk moeten ze een 1 : 1 mock-up maken in de werkplaats. www.imagineblog.tumblr.com
facade pixel printer
foldable textile roof
particle water sunshade
electricity generating wind facade
particle shading facade PV panel add on dax creative company
© 2012
the stretching sun shade
14
jaargang 1, nummer 1
25-27 januari 2012
nieu w ge l u id
Architectuur is ook multi-instrumentalisme
A
rchitecten houden van muziek of van koken. Niet veel architecten zullen boos worden als ik dit zo stel. Daarom hier: een rubriek over muziek. Over parallellen en verschillen. Over beleving. Muzikale gebouwen. Het is waar: met een muziekje op de oren is het goed creatief bezig zijn. Hoeveel architecten muzikant zijn en andersom? Geen idee. Voor mijn (architectuur-)studenten heb ik altijd wel een paar quizvragen op dit gebied voorhanden. Terug naar deze rubriek en pagina. Ook bladenmakers vinden het leuk om hun muzieksmaak eens te laten horen.
n Caroline Kruit
muziekboekrecensie
In Flames - Sounds of a playground fading
In Flames heeft hun vorige album ‘A sense of purpose’ met dit meesterwerk flink overtroffen. Muzikaal geniaal en briljante lyrics. Deze nummers gaan nooit vervelen. n Timon de Vries, grafisch stagiaire bij dax
de slag zijn gegaan. Wel gevonden: een aantal universiteiten waar op dit moment door afstudeerders en promovendi onderzoek naar het thema wordt gedaan. Daar komt ongetwijfeld in de komende tijd geluid vandaan! n
maat en melodie
DISSONANT VERLANGEN Cornelius is zo’n muzikant die al obscuur was voor zijn geboorte. Een Japanse multi-instrumentalist met grote liefde voor de vocalen van de Beach Boys, de rock van Primal Scream, de gitaarsound van Jimmy Hendrix, geluiden uit ons dagelijkse leven (stofzuiger) en klanken uit de natuur.
Z
n door Ludo Groteman, Moke Architecten, www.mokearchitecten.nl
ijn album Fantasma is legendarisch: exploratief en extreem. Van snoeihard naar fluisterzacht, van dissonante gitaren tot harmonieuze zangpartijen en vol gekke geluiden. Een aanrader voor mensen met een sterke maag.
> resonance. essays on the intersection of music and architecture > mikesch w. muecke, miriam s. zach > toronto, 2007, uitgever lightning source inc > isbn 97 81 84 72 83 375 <
Ja! Er is een boek dat verbanden legt tussen architectuur en muziek. En leuker nog, het is - indirect - het verslag van een congres dat hierover is georganiseerd in Toronto, Canada, in juni 2006 aan Ryerson University. Dus er is ook op gestudeerd! In het boek negen essays van internationale wetenschappers die de relatie tussen muziek en architectuur vanuit verschillende invalshoeken bespreken (geschiedenis, architectuurtheorie). Allemaal heel wetenschappelijk dus en na enig zoekwerk op het internet heb ik geen (praktiserende) architecten kunnen vinden die het hebben gelezen en er daadwerkelijk mee aan
TONTINE TIMES
De architectuur beweegt vooruit en danst. Ons geloof is onversaagd. Wij geloven, net zoals Cornelius, in samenwerken, in kwetsbaarheid en durf. In de spanning van een dynamisch groepsproces en in op-
windende resultaten. Wij staan als architecten midden in het proces. We leven het proces, we vieren de nieuwe architectuur, samen. En nu? We zijn hard aan de slag om ons nieuwe bureau handen en voeten te geven. Tegelijk lopen de eerste projecten al. We lijken op een gillende speeltuin en een architectenbureau in één. We voelen de grenzeloze belofte, op weg naar het oneindige verlangen. n
De muziek van Cornelius is speels, onderzoekend, verrassend. Elk nummer is een belofte. Je verlangt naar meer, naar een song die nog niet is geschreven. Terwijl hij zelf zijn muzikantenbestaan leeft in de marge van de industrie, schakelen de beroemdste artiesten hem in om zijn unieke geluid aan hun nummers toe te voegen. Hij creëert, inspireert en gunt anderen het podium. Op 1 januari dit jaar zijn wij Moke Architecten begonnen, Gianni Cito en ik, vanuit zo’n zelfde nieuwsgierigheid en drang naar experiment. Op zoek naar nieuwe ruimtes, organisatietypes die nog niet bestaan en verse vormentalen.
Hoes van het album Fantasia van Cornelius.
anouk
8 en 11 maart 2012
Gelredome, Arnhem
black sabbath Ahoy, Rotterdam
Try me on.. I’m very you
Het recept voor en bij deadlines: Lady Miss Kier en haar mannen. Je gaat meteen in kleuren en patronen denken. Altijd handig bij creatieve processen. n Caroline Kruit
spinvis
ryan adams
Doornroosje, Nijmegen
Carré, Amsterdam
23 februari 2012
the pearl jam
26 en 27 juni 2012
deep purple
6 mei 2012
12 juni 2012
skrillex sting
28 april 2012
7 september 2012
Heineken Music Hall, Amsterdam
4 december 2012
Ziggodome, Amsterdam
CONCERTAGENDA dax creative company
© 2012
25-27 januari 2012
TONTINE TIMES op het programma in 2012. Wacht dacht u van VSK of HOUT?
RENOVATIE 2012, Den Bosch, 6-8 maart 2012 www.renovatiebeurs.nl Renovatie 2012 is een nieuw initiatief van VNU Exhibitions. Dit is de nationale vakbeurs voor duurzame vernieuwingen in de bouw, de belangrijkste groeimarkt in de branche. Deze unieke beurs vindt plaats van 6 tot en met 8 maart 2012 in de Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch. Na registratie heeft u als vakbezoeker gratis toegang tot de beurs. Het thema van de beurs is ‘Need for speed’.
1300 nationale en internationale bedrijven de nieuwste producten en constructiemethoden.
Nederlandse inbreng
VSK, Jaarbeurs Utrecht, 6 t/m 10 februari www.vsk.nl De VSK is de belangrijkste vakbeurs voor verwarming, sanitair, klimaatbeheersing en koudetechniek in Nederland.
Wat kunt u verwachten?
• vernieuwende renovatieconcepten en materialen • efficiënte onderhoudssystemen • alles over planmatig gebouwbeheer met het hoogste rendement • exposities over componentenrenovatie • studiemiddagen en congressen. Tijdens Renovatie zijn er tal van inspirerende activiteiten die u snel en effectief op de hoogte brengen over de laatste stand van zaken. De vakbeurs is ontwikkeld voor iedereen die betrokken is bij het renoveren van woningen, bedrijfsgebouwen, ziekenhuizen, onderwijsinstellingen en andere gebouwen. Maar er staan nog meer interessante en inspirerende vakbeurzen
jaargang 1, nummer 1
HOUT, Ahoy Rotterdam, 2 t/m 5 oktober 2012 www.hout.nl HOUT is dé vakbeurs voor Hout en Plaatmateriaalbewerking in de Benelux.
Ecobuild 2012, Londen (GB), 20-22 maart 2012 www.ecobuild.co.uk De toonaangevende internationale vakbeurs Ecobuild plaats van 20 t/m 22 maart 2012 in Londen. Ecobuild (in combinatie met het gelijktijdige Futurebuild) is de grootste bouwbeurs van het Verenigd Koninkrijk en ’s werelds grootste evenement op het gebied van duurzaam ontwerpen en bouwen. Met meer dan 1.300 exposanten en meer dan 41.000 bezoekers, wordt Ecobuild 2012 naar verwachting de grootste ooit. Tijdens deze vakbeurs kunnen meer dan 130 seminars worden gevolgd en exposeren meer dan
tips
Op deze belangrijke sterk internationaal georiënteerde beurs organiseert de Nederlandse Britse Kamer van Koophandel (NBCC), in samenwerking met de Koninklijke Metaalunie en in opdracht van NL EVD Internationaal een Nederlands paviljoen. Vooraanstaande Nederlandse bedrijven uit de toelevering aan de bouwsector zullen in het paviljoen aanwezig zijn, waar zij hun productaanbod exposeren. Hiermee wordt het paviljoen de centrale ontmoetingsplaats voor iedereen die op zoek is naar innovatieve en duurzame bouwmethoden en producten uit Nederland. Het Nederlandse paviljoen biedt Nederlandse bedrijven een unieke kans om als onderdeel van een collectieve Nederlandse deelname hun
=) i’ll scratch your back if you’ll scratch mine ( =
dax creative company
© 2012
bedrijf te promoten op de grootste Britse bouwbeurs. Bovendien mogen deelnemers aan het paviljoen rekenen op een behoorlijk stuk extra marketing van de Nederlandse producten door de NBCC, via gerichte perscampagnes, om het productenaanbod dat vertegenwoordigd wordt in het paviljoen zo breed mogelijk kenbaar te maken in de weken voorafgaand aan de beurs.
zie ook www.nbcc.co.uk/ecobuild Nadere informatie is verkrijgbaar bij de NBCC, 020-4217040, info@nbcc.co.uk.
voor architecten die hebben ontdekt dat beurzen wel degelijk informatief en inspirerend kunnen zijn!
voor ontmoetingen in 2012
Een overzicht van alle (vak)beurzen van VNU Exhibitions vindt u op www.vnuexhibitions.com.
15
16
jaargang 1, nummer 1
25-27 januari 2012
dax creative company presenteert een nieuwe uitgave, gemaakt voor architectuurstudenten en leergierige architecten: dax dolittle!
TONTINE TIMES
niek en detaillering zijn belangrijk; n we willen goed leesbare en mooi vormgegeven producties maken; n de focus ligt op de Nederlandse praktijk (maar internationale spannende ontwikkelingen gaan we zeker ook communiceren); n we geloven ook bij dit product zeer sterk in user generated content. Oftewel: alle input van lezers is zeer welkom!
Met dax dolittle willen we kennis en netwerk bieden aan de nieuwste generatie architecten. Niet zonder reden noemen we dit ‘het kleine broertje van dax magazine’. Voor dax dolittle hebben we een aantal uitgangspunten dat direct is terug te voeren op het magazine dat we in de periode 2005-2010 hebben gemaakt: n de onderwerpen en inhoud van de artikelen worden door en samen met architecten vastgesteld; n de praktische toepasbaarheid van de informatie staat voorop; n materiaaltechnologie, bouwtech-
Wat is nieuw met dax dolittle: n er is geen abonnementenstructuur, we werken met online distributie (digitale versie) en vaste distributiepunten op universiteiten, academies en architectuurcentra (beperkte print oplage) n alle edities hebben een thema; n de omvang van elke editie is gelimiteerd tot een katern;
@daxdolittle beschuit met hagels in de Tontine Lounge in Hal 1 van Ahoy tijdens #GEVEL2012: donderdag 26 januari om 11:00 uur
5
la mod
e
gr
juni 2012
Voor informatie, mediakit: dax creative co., uitgever Caroline Kruit, caroline@dax-magazine.nl, 06-50287800
Redactie-adres dax creative co., t.a.v. redactie dolittle, Koninginnegracht 47, 2514 AE Den Haag,
dolittle@dax-magazine.nl, @daxdolittle
1
Groene gevels.. we hebben lang gezocht naar een betere term maar niet gevonden: gevels met begroeiing (groeiende gevels?), levende gevels (die wandelen bij je weg), urban jungle facades (verticale ecologische zone)... De eerste dax dolittle beschrijft gevels met planten. En die zijn vaak groen. Dat is ook eigenlijk een beetje de lol ervan: van fotosynthese worden we allemaal blijer. Dat je ook aardbeien aan de gevel kan laten groeien (rood!), onvermijdelijk te maken krijgt met de seizoenen (oranje, geel, bruin) en er toch op de een of andere manier water bij moet komen, dat zijn allemaal praktische aspecten die aan bod komen in deze eersteling!
februari 2012
4
n
etwise
Tabernakelen: knus, warm en veilig wonen met degenen die je lief zijn. Een oud-Hollands woord waarbij de gedachte aan eikenhouten meubilair bijna niet kan worden onderdrukt. Hoe tabernakelen we over een jaar of twintig? Nieuwe woon- en woningbouwconcepten vliegen je om de oren. Welke hebben blijvende kwaliteit?
st
april 2012
2
maart 2012
2.0
3
g
Als jonge architect of architect in opleiding moet het vermoeiend zijn om iedere keer weer geconfronteerd te worden met de totale verwarring van de gevestigde orde als het gaat om ‘duurzaamheid’ en ‘milieubewust bouwen’. Hier weer een focus op energie, daar juist op materiaal.. al die keurmerken: wat moet je ermee? Nou, je goed laten informeren en je eigen pad trekken. De redactie van dax dolittle laat een aantal deskundigen aan het woord en zet hun visies naast elkaar. Aan jou om daar architectuur van en mee te maken!
i l c recy
n
e t a b ernak
le
oene gevel
Adverteerders kunnen themagericht participeren in dax dolittle. Hierbij zijn verschillende mogelijkheden om de exposure op het internet breder te trekken dan alleen de betreffende uitgave.
re
à
Hebben de architectuur en de mode-industrie parallellen? Jazeker. En niet alleen omdat beide een toegepaste kunstvorm zijn en zoekende naar een manier om daarin duurzaamheid gestalte te geven. Met dax dolittle gaan we op onderzoek en vergeten niet de materialen, details, en nieuwe trendsetters!
n we richten ons op de nieuwe generatie architecten, ook via facebook, twitter en andere internettoepassingen;
dax creative company
De openbare buitenruimte... is van iedereen? Sommige ‘doelgroepen’ maken er iets intensiever gebruik van dan anderen. Jonge mensen willen een straat, plein of muur eigen maken en doen dat op een manier die anderen dan weer minder aanspreekt. Toch is er een hele cultuur ontstaan waarin met bijvoorbeeld grafitti, free running, lan gatherings en flash mobs de straat wordt gebruikt als toneel, vaak in combinatie met een wereld op het internet. We onderzoeken het toneel en laten mooie voorbeelden van decor en props zien.
mei 2012
dolittle@dax-magazine.nl DAXdolittle
@DAXdolittle
© 2012