Organic Retail 7 by '79 design

2 c emb er ber-De r-Novem demande e b to k ple —O p, dec) sur sim nça ise a , jun, se jaar (m X - Version Fra r e p l a en ma chijnt 4 toor: A ntwerp t – Vers an o D’hon 85 – A fg if tek ik N . .U 0 V 2 a n g P8 0 2e jaarg

009

c i n orga retail 7

NIEUWE KLANTEN

VOOR DE VEGETARISCH AFDELING

GOJI

PRODUCT VAN HET JAAR

BEURSVERSLAG

VITASANA EN NATEXPO

ER: IN DIT NUMM

MAGAZINE VOOR DE BIOPROFESSIONAL

S L E B A L A C I COSMET N GELIJKENISSEN NE VERSCHILLE

Ecologische onderhoudsproducten

ECODOO SLUIT EEN PACT MET MENS EN MILIEU ¯

Zachte, geconcentreerde formules, efficiënt en economisch

actieve stoffen van plantaardige of minerale oorsprong

biologisch afbreekbare grondstoffen

Bevat geen petroleumderivaten

geparfumeerd met 100% natuurlijke biologische essentiële oliën.

recycleerbare verpakking met een lage impact op het milieu

aangepaste hoeveelheden en hervulverpakkingen.

producten niet getest op dieren

ecologische producten gecontroleerd door Ecocert

ECODOO, VOOR EEN ACTIEVE EN VERANTWOORDE ECOLOGIE www.ecodoo.fr - E-mail : euro-nat@euro-nat.com

Inhoud...

c i n a g r o re t a i l

12 12 Nieuwe klanten voor de vegetarische afdeling In de strijd tegen de opwarming van de Aarde en als gevolg van de voortdurende groei van de wereldbevolking moeten we met zijn allen minder vlees eten. Dit groeiende bewustzijn maakt dat vegetarische producten niet langer enkel voor vegetariërs bestemd zijn.

Verslag van de vakbeurzen Vitasana en Natexpo

Het was een druk najaar voor onze sector. Eind september verzamelde de Belgische sector in Gent voor Vitasana, een maand later was het de beurt aan Natexpo.

24 2009 was het jaar van de Gojibes Geen enkele zichzelf respecterende biowinkel durft het nog aan om deze bijzondere besjes niet in het aanbod op te nemen en ook meer en meer consumenten hebben dit wonder van voedzaamheid ontdekt. Een betrouwbare leverancier en herkomst blijken echter cruciaal…

Colofon Organic Retail is een onafhankelijk vakblad voor de distributie van biologische, vegetarische, ecologische en dieetproducten in de Benelux en Frankrijk. Organic Retail beoogt door middel van onafhankelijke communicatie een bijdrage te leveren binnen de biologische sector. De redactie werkt onafhankelijk van de publiciteitswerving.

28 Nieuwe winkelformules zorgen voor hete herfst in Nederland Twee nieuwe franchiseformules voor biologische speciaalzaken zagen er het licht: ‘Goodyfood’ en ‘Puur’. Wij gingen een kijkje nemen.

Natuurcosmetica groeit sterk in krimpende markt

Jawel, het gaat uitstekend met de markt van natuurcosmetica. De groeimogelijkheden van de natuurcosmetica die nog altijd maar een kleine niche uitmaken van de totale (en krimpende) cosmeticamarkt uitmaakt, worden beperkt door het ontbreken van een algemeen Europawijd aanvaard label. Wij brengen een overzicht van de verschillen en gelijkenissen tussen de natuurcosmeticalabels.

Verantwoordelijke uitgever — Niko D’hont Jozef Guislainstraat 44 bus 1, B-9000 Gent, België Tel. +32 (0)9 329 66 96 – Fax +32 (0)9 270 32 01 niko@organicretail.net Reclametarieven — www.organicretail.net Redactie — Sarah Braekman (sarah@organicretail.net), Niko D’hont (niko@organicretail.net), Martine Cosserat, Sofie Daniels Vertaling — AF Translation Fotografie — Niko D’hont, Sarah Braekman Eindredactie — Aline De Boeck, Bjorn Verlinde Vormgeving — 79design@telenet.be Drukwerk — Druk in de Weer – Gent De uitgever kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de inhoud van de gepubliceerde advertenties. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift heeft tevens betrekking op de terbeschikkingstelling in om het even welke elektronische vorm. Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Version française sur simple demande. Dit magazine wordt gedrukt met plantaardige inkten op 100% gerecycleerd papier.

organic news IFOAM: biologische landbouw kan belangrijke rol spelen in klimaatdebat Biomarkt in België is 300 miljoen euro waard Volgens marktonderzoekers Gfk groeide de Belgische Biomarkt het afgelopen jaar met 25% en er werden 2800 verschillende producten verkocht. De totale waarde van de biomarkt in België was 300 miljoen euron, goed voor een marktaandeel van 2% in de voedingsindustrie. De sterke groei is met name te danken aan de inflatie in 2008 en het feit dat de Belgen frequenter bioproducten gaan kopen. Uit berekeningen van Gfk blijkt dat bioproducten in België 33% duurder zijn dan gangbare producten.

49% van de Belgen noemt ‘biologisch’ als criterium bij keuze van een voedingsproduct Van links naar rechts: Marco Schlüter, IFOAM EU Group Director, Christopher Stopes, IFOAM EU President, Prof. Dr. Manfred Edelhäuser, ministerie voor voedsel en landelijk gebied van Baden-Württemberg en Julien Mousnier van het kabinet van de EU-commissaris voor landbouw en landelijke ontwikkeling Op 1 december vond in Brussel het tweede Europese biocongres plaats. Experts van IFOAM Europa en beleidsmakers gingen er dieper in op de veranderingen die zich opdringen in onze voedingsketen en landbouw om zaken zoals klimaatverandering, verlies van biodiversiteit en voedselveiligheid te verzekeren. “Om de toekomstige uitdagingen aan te gaan en een echt duurzame voedselketen te garanderen zijn veranderingen dringend nodig. Een duurzaam, ethisch en sociale voedelvoorziening en landbouwmodel zijn noodzakelijk.”, stelde Christopher Stopes, voorzitter van IFOAM EU Group. “Biologische landbouw reikt oplossingen aan. De CO2-uitstoot van biolandbouw is lager en zorgt tegelijkertijd voor een grotere opname van CO2 in de grond. Tegelijkertijd biedt ze meer zekerheid op biodiversiteit, dierenwelzijn en grondbehoud. Wij roepen de politici dan ook op om biolandbouw opnemen in hun toekomstige milieustrategie.”, verklaarde Thomas Dosch, vicepresident van IFOAM Europa. Urs Niggli, directeur van het ondnerzoeksinstituut voor biologische landbouw (FiBL) benadrukte het belang van wetenschappelijk onderzoek: “De alternatieven die biolandbouw biedt moeten ernstige genomen worden. Ondanks het feit dat het onderzoeksbudget voor biolandbouw slechts goed is voor 1% is van het onderzoeksbudget in gangbare landbouw, doet biolandbouw het vandaag heel goed, zowel qua oogst als qua duurzaamheid. Meer investeringen in research en opleiding voor biolandbouw zijn cruciaal en noodzakelijk om de biolandbouw nog duurzamer te maken.”

Amerikanen kiezen ook in crisistijden voor bio Ondanks de ergste recessie in de VS in decennia, is de verkoop van biologische en duurzame producten groeiend, zeggen deskundigen, het winkelend publiek is bereid een paar dollars meer uit te geven. De verkoop in Amerikaanse supermarkten met biologische producten zal ongeveer 8,7 procent stijgen tot bijna 38 miljard dollar in 2009, volgens een recent onderzoek van marktonderzoeksbureau Packaged Facts.

Drie essentiële elementen, nabijheid, prijs en variatie van het aanbod, sturen de keuzes van de consument. Maar wanneer die criteria als gelijkwaardig worden beschouwd, selecteert de consument een winkel die (sterke en veilige) kwaliteitsproducten aanbiedt en over een eco-gamma beschikt. Dat blijkt uit onderzoek van consumentenorganisatie OIVO (FR: CRIOC) bij 681 Belgen. De interesse voor ethische producten blijkt ook in deze enquête groot, ook al vinden de consumenten het aanbod nog beperkt en is men van mening dat ze niet altijd over voldoende garanties beschikken of de claim terecht is. “eerbied voor het milieu”is het nieuwe accent die de klant legt bij zijn keuze van producten en winkelpunt.

Oxfam Fairtrade stelt nieuwe campagne voor In Vlaanderen zijn de promotiecampagnes van Oxfam Fairtrade meer dan een manier om meer fair trade wijn of koffie te verkopen. Ze zijn een ware cultuur geworden. Sinds enkele jaren werkt de ngo samen met sterfotografe Lieve Blancquaert om een serie foto’s te maken van bekende Vlamingen met fairtrade producten. In november werd de allernieuwste reeks onder een massa persaandacht voorgesteld. TV-persoonlijkheid Goedele Liekens geeft de borst aan een zwart kind, zanger Helmut Lotti schuilt onder een giga wijnglas, presentator Michiel Devliegher evolueert tot een amfibie, designer Walter Van Beirendonck is een knuffelbeer, kunstenares Delphine Boël verwelkomt immigranten als het vrijheidsbeeld en actrice Maaike Cafmeyer’s haar doet dienst als koekjestrommel. Op deze manier scharen zij zich achter de eis van Oxfam Fairtrade voor eerlijke handelsregels en zetten ze de producten in de kijker. Met deze beelden wil Oxfam een duidelijke boodschap uitdragen. Deze boodschap hoeft niet altijd zwaar op de hand te wegen. Daarom kiest de ngo al jaren voor deze ludieke aanpak. Door het uitbouwen van een aanbod van om en bij de 200 kwalitatieve voedingsproducten en een sterk merk overtuigt Oxfam Fairtrade de consument dagelijks van de menselijke en kwalitatieve meerwaarde van eerlijke handel.

organic retail n° 7

“Eau Revoir”: geen water in plastic ﬂessen meer bij Biocoop De Biocoopketen (met 317 winkels de grootste in Frankrijk) bant plastic waterflessen uit zijn winkels. In sommige shops waren ze reeds verwijderd en vanaf 1 januari zullen ze in de rest van de winkels ook verdwenen zijn. De maatregel geldt voor alle verpakkingen: 50 cl, 1,5 l, 5 l, maar niet voor bruisend water. De 1,6 miljoen flessen water die de keten elk jaar op de markt bracht, zijn goed voor 70 ton plastic. Biocoop berekende ook de CO2-besparing op het transport van de waterflessen; maar liefst 35 ton CO2 of 153 500 vrachtwagenkilometers per jaar. Deze beslissing is dus zeker te verdedigen en kadert in het groeiend besef wat betreft de milieugevolgen van de verkoop van water in plastic. De cijfers voor Frankrijk spreken voor zich. In 2006 werd 173 000 ton plastic geproduceerd voor de flessen, waarvan slechts de helft gerecycleerd wordt. Gemiddeld reist het water in Frankrijk 300 km voor het zijn eindgebruiker bereikt. 80% van de kostprijs van een waterfles zou trouwens naar transport en verpakking gaan. De winkels zijn van plan hun klanten uitgebreid te informeren over deze problematiek en hopen hen te sensibiliseren om over te schakelen op leidingwater, eventueel met fi ltersystemen. Ook de financiële besparing die water uit de kraan biedt, zal uitgebreid gepromoot worden.

Gangbare landbouwers meer en meer geïnteresseerd in technieken van biolandbouw Begin september vond in Valence (Departement Drôme) ‘Tech et Bio’ plaats, een beurs rond landbouwtechnieken voor de biosector. Speci-

alisten organiseerden er tal van conferenties rond diverse aspecten van biolandbouw. Bezoekers kwamen uit alle hoeken van Frankrijk en eveneens uit Italië, België, Groot-Brittannië, Polen, Servië, VS, Japan… Deze tweede editie ging door op en rond een biolandbouwbedrijf en trok ruim 9 000 bezoekers waarvan de helft niet-biolandbouwers bleken. Uit een enquête van de organisatoren bleek dat de meerderheid van deze ‘gangbare’ bezoekers niet van plan waren om over te schakelen naar bio.

26 tot 28 maart 2010: Symposium voor Aromatherapie en Medicinale Planten in Grasse Ook dit jaar is er opnieuw een imposant programma uitgewerkt voor dit symposium in de parfumstad aan de Côte d’A zur. Een overzicht van het programma: 26 maart: planten en hun medicinaal gebruik met als thema: Oceanië en biodiversiteit 27 maart: planten: 1001 toepassingen. De rol van de plant in de homeopathie; therapeutische toepassingen met berk; plantkunde volgens de principes van Goethe; bloemenelixirs, plantaardige mineralen, medicinale planten en Goethes zintuiglijke methode ; anti-mutagene en anticarcinogene werking van essentiële oliën; antibacteriële werking van essentiële oliën; toepassingen van essentiële olie van terpentijn met de Bol d’A ir Jacquier® ; essentiële oliën in de tandartspraktijk ; esthetische chirurgie en aromatherapie; aromatherapie en fytotherapie in de pediatrie. 28 maart: Gebruik en risico’s van natuurlijke substanties bij therapie en cosmetologie; Chinese farmacopee, toxiciteit van allergenen in de cosmetica; chemie van ontstofte essentiële oliën; “confession d’une goutte d’eau entre ciel et terre” ; zuiver en mineraalrijk water, morfogenese ruimte voor tijd en bewustzijn www.ville-grasse.fr/aromatherapie

organic news Frankrijk op weg naar ‘Sans OGM’ etikettering In Frankrijk is het vandaag wettelijk onmogelijk om op de verpakking van een voedingsproduct met dierlijke ingrediënten de aanwezigheid of het gebruik van genetisch gemodificeerde organismen te vermelden. Deze situatie speelt natuurlijk in het voordeel van producenten die gebruik maken van grondstoffen met GGO’s. Het Franse overheidsorgaan HCB (Haute Conseil du Biotechnologie), wil nu een vrijwillige etikettering organiseren. De vermelding ‘Sans OGM’ is geldig voor alle plantaardige producten die minder dan 0,1% transgeen DNA bevatten (0,1% is het actueel geldende traceerbare minimum). Voorwaarde is dat dit verschijnt op producten waarvan varianten kunnen bestaan die mogelijk GGO’s bevatten. Voor dierlijke producten stelt men de vermelding ‘Nourri sans aliments OGM’ of ‘Gevoed met GGO-vrij voer’ voor. Deze vermelding zou mogen worden gebruikt voor voeding van dieren tijdens de levensduur met GGO-vrij voer gevoed werden. Voor het veevoer ligt de minimumgrens tussen 0,1% en 0,9% GGO. Boven 0,9% verplicht de Franse wetgeving producenten om de aanwezigheid of het gebruik van GGO’s te vermelden op de verpakking. Voor honingproducten kan een vermelding ‘Sans OGM’ enkel verkregen worden als een minimumafstand tussen imkerij en GGO-culturen gerespecteerd wordt. Synabio, het syndicaat van de Franse biobedrijven, is tevreden met de voorgestelde richtlijnen van HCB. Synabio pleitte reeds drie jaar voor een soortgelijke regeling en het is het advies van HCB waarop de Franse regering zich zal baseren voor de nieuwe reglementering.

Euro-Nat ontvangt milieu- en duurzaamheidsprijs van Franse regering. Euro-Nat (het bedrijf achter Priméal, Ma vie sans Gluten, Eco’Doo, Douce Nature) viel begin december in de prijzen op de milieubeurs Pollutec in Parijs. Het biobedrijf dat sinds 1988 vanuit een duurzame optiek onderneemt, is in twintig jaar sterk gegroeid en klokt in 2009 af met een geschat zakencijfer van 52 miljoen euro. Het bedrijf lanceert jaarlijks ongeveer 40 nieuwe producten en dit alles is ook het Franse ministerie voor duurzame ontwikkeling niet ontgaan. Didier Perréol, de sterke man achter het bedrijf is een grote persoonlijkheid in de Franse biosector en ook internationaal actief. Ethiek, milieubescherming en respect voor menselijke waarden hebben steeds de strategie van het bedrijf bepaald. Daarmee bewijst Euro-Nat dat een onderneming ook succesvol kan zijn op basis van de eerder vermelde waarden. Euro-Nat respecteert een hele reeks milieunormen en betrekt daarbij ook sterk zijn leveranciers, verdelers, klanten en fabrikanten. Het bedrijf deed tal van inspanningen om bij te dragen aan de ontwikkeling van maatschappij en de bescherming van het milieu. Een

mooi voorbeeld daarvan is de ondersteuning van de quinoatelers in Bolivia en de aansluiting bij het label ‘Bio Equitable’ en ‘Bio solidaire’ (fair trade in Europa). Met de oprichting van het fonds ‘Vivez Nature’ begin dit jaar bewees Euro-Nat eens te meer zijn engagement voor de biolandbouw, het behoud van biodiversiteit, een evenwicht tussen carrière en privéleven. Daarbij werd ook een kenniscentrum voor de biosector en een verzamelcentrum voor biozaaigoed gefinancierd. Didier Perréol gaf het in zijn dankwoord op de uitreiking van de wedstrijd zelf aan: “Economische groei en duurzame ontwikkeling kunnen perfect hand in hand gaan en is de enige echte bron van vooruitgang.” In het kader van de uitreiking van deze prijzen viel eveneens de keten van tuincentra Botanic (met 60 vestigingen in Frankrijk en 5 in Italië) in de prijzen omwille van het opzetten van hun ‘Ecotuinier’ (Ecojardinier) gamma die klanten aanmoedigt om het gebruik van chemische kunstmeststoffen en pesticiden.

Nederland op weg naar 100.000 stemmen voor BTW-vrije bioproducten Al ruim 92.000 mensen hebben de petitie om de BTW op biologische producten af te schaffen ondertekend. De BTW op biologische voeding bedraagt net als op gangbare voedingsproducten 6%. De organisatie vraagt concreet aan de overheid om consumenten die willen investeren in biologische consumptie tegemoet te komen door voor de komende twee jaar alle’ Eko’ gecertificeerde voedingsmiddelen BTW vrij te maken. Bedoeling is dat het goedkoper maken van biologische producten de vraag zal stimuleren en dus een bijdrage zal leveren aan het milieu. Als men genoeg ondertekenaars heeft (40.000 met emailadres) kan het voorstel behandeld worden door het Nederlandse parlement.

Udea: “Verkoop van biovlees in biowinkels is succes”

Sinds enige tijd verdeelt versgroothandel Udea kant-en-klare consumentenverpakkingen met biovlees voor biowinkels. Met succes, in de meeste biowinkels loopt de verkoop bijzonder vlot. Erik-Jan van den Brink van Udea: “Het aanbieden van verpakt biovlees doen we al een tijdje, maar begint nu heel aardig te lopen. Blijkbaar biedt dit aanbod een antwoord op een reële behoefte bij heel wat biowinkelklanten. Er is zelfs een Amsterdamse biowinkel die met de verkoop van het vlees 7% van zijn zakencijfer realiseert.” De hoge(re) prijs van biovlees is geen obstakel voor de klant, weet van den Brink. “Het besef dat we minder vlees moeten eten groeit bij de Nederlander. Dat kan er voor zorgen dat consumenten beslissen WELKE VAN DEZE DRIE LABELS WORDT HET NIEUWE EUROPESE BIO-LABEL? om minder, maar hoogwaardiger vlees te eten en dat ze dus voor 1 2 3 bio kiezen. Het prijsverschil tussen biologische en gangbare kip mag dan wel hoog zijn, je proeft het dan ook duidelijk. Er zit meer smaak in biokop en ook heel wat minder water. De consumenten zijn niet dom: die beseffen dat ze ook echt kwaliteit krijgen voor de hogere prijs Stem op http://ec.europa.eu/agriculture/organic/logo/voting/logo_1_en.htm

ni euw e producten ProNatura ‘Les Jus de Producteurs’: hoogwaardig gamma vruchtensappen en gedroogde ananas

Priméal: Trio van Quinoa en Trio van Linzen

ProNatura, de specialist in verse groenten en fruit lanceert nu ook een gamma verse biologische vruchtensappen onder de merknaam ‘Les jus de Producteurs’. Het is een uitgebreid gamma geworden met ondermeer druiven, pruimen, abrikozen, peren, appel, sinaasappel, vleestomaat, ananas, mango, banaan… De vruchten voor deze sappen zijn afkomstig van biolandbouwbedrijven in de Provence, Togo, Ghana en Peru. Voor dit sappengamma gebeurde een strenge selectie volgens afkomst, variëteit en landbouwer. Bedoeling was een heel hoogwaardig gamma te presenteren dat ook op sociaal vlak een meerwaarde biedt. Wij zetten hier het Togolees ananassap in de kijker. Het gaat om sap van de Cayenne Lisse variëteit die het ganse jaar door geoogst wordt (cyclus van 16 maand). De verwerking van de ananans naar sap betekent voor de 350 Togolese landbouwbedrijfjes een diversificatie van hun activiteit en is een welgekomen bron van inkomsten als de ananasconsumptie in Europa beperkt is. De Togolese ananasboeren bieden hun zoete vruchten ook aan in gedroogde variant. Een ideale en zoete biosnack.

Nat-Ali: biologische fermenten voor desserts, yoghurt, kaas en keﬁr Nat-Ali presenteert zakjes bio fermenten die het plezier van een zelfgemaakte yoghurt, sojadessert, kaas in doek of kefi r binnen handbereik brengen. Het volstaat om de inhoud van de zakjes te vermengen met (soja) melk. De recepten laten toe om in de eigen keuken naar hartelust te experimenteren met het maken van bijvoorbeeld yoghurt: met honing, vers fruit, vanillesuiker… De zakjes voor sojamelk maken het bereiden van een sojadessert heel makkelijk. Ook het zelf bereiden van verse kaas in een doek (koe-,geiten-, schapenmelk) wordt kinderspel met dit nieuwe gamma van NatAli. Met een snuifje zout, kruiden of met honing of confituur maak je zelf je platte kaas. Tot slot is er ook nog een zakje voor de eigen bereiding van kefi r. De zakjes van Nat-Ali zijn eenvoudig en komen in duovorm.

Priméal presenteert twee nieuwe producten: Trio van Quinoa en Trio van Linzen. Beide mengellingen zijn aangenaam om zien, tongstrelend, en inspireert tot het creëren van gezonde recepten ! De unieke mengeling met zijn driekleurenvariëteit geeft beide trio’s een verschillende smaak- en textuursensatie. Het trio van quinoa bestaat uit witte, rode en zwarte granen. De quinoagranen van Priméal zijn allen afkomstig van ‘Bio Equitable’ producenten op de Boliviaanse hoogvlakte. 15 minuten volstaan om het product klaar te maken. Bij het Trio van Linzen bevinden er zich drie verschillende linzen in de mengeling: • traditionele Franse groene linzen, • gele linzen afkomstig uit Turkije, die verleiden door hun grootte en goudgele kleur. • de roze linzen zijn een oude variant die door Priméal heropgewaardeerd werd in Frankrijk. Deze linzenvariëteit heeft een opmerkelijke malse textuur en een verfijnde smaak.

MARTERA: lancering van Vibracell Sport GDI breidt haar Martera gamma uit met Vibracell sport, de Vibracell voor de sporters. Vibracel Sport is een vloeibaar multivitaminenconcentraat op basis van fruit, groenten en plantenextracten. 100% natuurlijk en heerlijk van smaak. Vibracell sport verschaft de sporter met louter 10 ml per dag alle vitaminen aan 100% ADH en bezorgt hem/ haar op een natuurlijke wijze meer energie en vitaliteit. Om het sportprestatie niveau op een natuurlijke wijze te verhogen en het regeneratieproces na de fysieke inspanning te versnellen, werden volgende ingrediënten toegevoegd: L-carnitine, L-glutamine, D-glucosamine, coenzym Q10, ginseng en een complexe samenstelling van koolhydraten. Vibracell sport wordt in België verdeeld door Sanvita (T & F 02 522 77 82).

NIEU

GLUTENVRIJE MUESLII

VOOR U MET ZORG GESELECTEERD DOOR

ACTIVE MUESLI Glutenvrije muesli op basis van quinoa en gepofte amarant met zoete appel, prebiotische yacon en heel veel granen. De energiemix voor mensen met een actieve levensstijl !

GLUTEN FREE MUESLI WITH GOJI & YACON Glutenvrije muesli met gojibessen (rijk aan anti-oxydanten), prebiotische yacon en quinoavlokken. Met deze muesli is glutenvrij eten nooit meer saai !

7/09/09 22:25

MARATHON ADVERTISING +32 3 653 33 77

de filet pur onder de seitans

De Bertyn seitan van spelt of Manitoba-tarwe in bloc of steak

Seitan van Bertyn: de ideale vleesvervanger Ontdek de vleesvervangers van Bertyn om te bakken of te grillen. Bertyn wordt vervaardigd op traditionele wijze van spelt of Manitoba-oertarwe, seitan genaamd. Met een heerlijke traditioneel gefermenteerde tamari- of shoyu-saus in cedervaten gerijpt. In de pan of op de grill 5 minuten bakken aan beide zijden. Vervolgens de saus erbij en klaar! Je proeft meteen zijn heerlijk zachte beet. Om te smullen! Eiwitrijk, lichtverteerbaar, cholesterolvrij en vetarm. De ideale eiwitleverancier. Met de textuur van een ďŹ let pur.

Bertyn vind je vers in het koelvak. De spelt en Manitoba seitans zijn verkrijgbaar in blok van 550g of per 2 steaks van respectievelijk 250/300g. In Nederland verkrijgbaar bij groothandel Udea. In Belgie verkrijgbaar bij groothandels Biofresh, Haagland, Marma, Sinature, Cleyland. Productinfo Tel. 00 32 3 620 26 56 Recepten en info: www.bertyn.be

organic g retail n° 7 De boodschap klinkt steeds luider: we moeten met zijn allen minder vlees eten in de strijd tegen de opwarming van de aarde. Ook de voortdurende groei van de wereldbevolking noopt ons tot minder vlees- en visconsumptie. Dit alles maakt dat vegetarische producten niet langer louter bedoeld zijn voor vegetariërs, maar dat ze ook in toenemende mate geconsumeerd worden door mensen die hun vleesverbruik willen inperken. De ﬂexitariër (“persoon die vlees- en vismaaltijden afwisselt met vegetarische”) is geboren. Goed nieuws voor de planeet en de biowinkelier, want die lijkt het best gewapend om vegetariërs en ﬂexitariërs een afwisselend en kwalitatief aanbod te bieden.

NIEUWE KLANTEN VOOR

VEGETARISCHE AFDELING

Taifun Wie vlees of vis van het menu schrapt, heeft behoefte aan een alternatief om de dierlijke eiwitten te vervangen door plantaardige. Artsen waarschuwen trouwens al decennia dat de gemiddelde Westerse mens te veel dierlijke eiwitten eet en zich meer moet oriënteren in de richting van plantaardige eiwitten. Sinds het ontstaan van het vegetarisme zijn er een reeks alternatieven ontwikkeld voor vlees- en vis als eiwitbron. De meest bekende komen alledrie uit het Verre Oosten: seitan, tempeh en tofu.

Eiwitbronnen Eiwitten of proteïnen zijn de belangrijkste bouwstenen van ons lichaam en essentieel voor de groei en het onderhoud van weefsels. Ze spelen een belangrijke rol in bijna alle biologische processen. Eiwitten bestaan uit ongeveer 23 verschillende aminozuren waarvan de meeste door ons lichaam zelf kunnen worden aangemaakt. Acht (negen voor kinderen) ervan worden essentiële aminozuren genoemd omdat ons lichaam ze niet in de nodige hoeveelheid of aan de gewenste snelheid produceert. Bijgevolg moeten we ze via onze voeding opnemen. Het goede nieuws is dat zowat alle voedingsmiddelen essentiële aminozuren bevatten. Een gevariëreerd dieet garandeert dus in principe een evenwichtige voorziening van deze aminozuren. Wegens hun meest volledige aanbod worden quinoa, sojaproducten, tarwekiemen, haver, sommige zaden (zoals zonnebloempitten en hennepzaadjes), spirulina, sesamzaadbloem, alfalfa, paranoten, … als de beste plantaardige bronnen beschouwd. Een gevarieerd dieet maakt het nuttigen van seitan, tempeh of tofu

Bertyn dus in feite overbodig. Onze cultuur en gastronomie vragen echter om een alternatief voor vlees of vis bij een traditioneel klaargemaakte vegetarische maaltijd.

Marktcijfers Voor we dieper ingaan op het vegetarische trio tofu, tempeh en seitan, bekijken we even hun marktaandeel in de Belgische biowinkels. Cijfers van Nederland, Frankrijk of andere landen hebben we helaas niet. Edith Gomes, sales en marketing manager van tofu- en tempehmakerij De Hobbit en seitanmaker Abinda bekeek haar Belgische verkoopcijfers en lichtte voor ons een tipje van de sluier: “Van de onbereide basisproducten die we verdelen in de Belgische biowinkels blijkt (in waarde) een kleine 50% tofu te zijn, ongeveer 20% is tempeh en 32% seitan.”

Nationale en regionale verschillen Edith is ook vertrouwd met de Nederlandse en Franse markt en schetst een beeld van de ontwikkelingen in deze landen. “Vegetarische producten zitten in het algemeen in de lift, het valt wel op dat ze in Frankrijk sterk groeien, terwijl ze in Nederland eerder stabiel zijn. In België zien we ook grote verschillen tussen het zuiden en het noorden. Vlaamse biowinkels zijn veel meer op vegetarische producten georienteerd dan Waalse.” Dat er (nog) weinig groei zit in de verkoop van vegetarische producten in Nederland wordt bevestigd door Erik-Jan van den Brink van bioversgroothandel Udea: “Uit onze cijfers blijkt inderdaad dat de verkoop ongeveer stabiel is, van een toename is geen sprake.”

10 dossier > vegetarische producten Seitan koken

Gyros (Wheaty)

Plantaardige Eiwitbronnen Tofu Voor de productie van tofu worden eiwitrijke sojabonen gebruikt . Deze bonen worden eerst geweekt, vervolgens gemalen en de verkregen pulp wordt gekookt en gefi lterd. Uit de aldus verkregen sojamelk wordt vervolgens een soort van sojakaas vervaardigd. Het productieproces van tofu is immers gelijkaardig aan dat van kaas uit melk: de sojamelk wordt warm gestremd met het zuursel nigari, een aftreksel van zeezout. Daardoor gaan de eiwitten in de sojamelk coaguleren (samenklonteren), en ontstaat een soort wrongel. Nadat het meeste vocht via persen is verwijderd, wordt de tofu in blokken gesneden, gespoeld en uiteindelijk verpakt. Tofu verteert gemakkelijk, is rijk aan vitamine B, calorie-arm, gluten en cholesterolvrij en bevat alle essentiële aminozuren. Tofu is, van-

wege zijn hoogwaardige eiwitten, ook een heel belangrijke grondstof voor allerlei bereide vegetarische producten.

Seitan Seitan is afkomstig uit Japan en wordt gemaakt van tarwe of speltgluten, de elastische eiwitsubstantie uit tarwe of spelt. Het heeft een vleesachtige structuur en smaakt kruidig. Seitan is licht verteerbaar en rijk aan eiwitten. Kwaliteitsvolle seitan heeft een eiwitgehalte van om en bij de 25%, en dat is hoger dan de meeste vleessoorten. Het heeft tegelijkertijd een bijzonder laag vetgehalte en is cholesterolvrij. Iete Heytens van Seitanmakerij Maya benadrukt dat er kwaliteitsverschillen zijn in de productie van seitan: “Je kan seitan maken op de traditionele, artisanale manier door een glutenrijk tarwe of speltmeel manueel uit te spoelen tot je enkel de eiwitstructuur of gluten overhoudt. Dat is de basis voor goede seitan. Het snellere, goedkope alternatief is glutenpoeder te kopen en dit te verwerken tot seitan. Het verschil smaak je echter, want de artisanale seitan heeft een superieur mondgevoel terwijl de sieitan op basis van glutenpoeder veel dichter en ook taaier is.” Ook bij Seitanmakerij Bertyn maakt men artisanale seitan. Serge Restiau benadrukt dat de keuze van de grondstoffen de basis is van hoogwaardige seitan. “Bij Bertyn kiezen we voor meel van manitobatarwe uit Canada, die voor seitan duidelijk beter is dan bijvoorbeeld de Durum-tarwe.” Hoewel seitan qua populariteit de duimen moet leggen voor tofu, lijkt seitan heel geschikt om de vleesliefhebbers onder de vegetariërs of flexitariërs te verleiden. Het levert een product op met de kleur van een gebakken steak, een vleesachtige textuur en verwerkt in een stoofpotje is het smaakverschil met vlees heel klein. Serge Restiau van Bertyn: “Het is bovendien een heel lekker vegetarisch alternatief met een ongekend gebruiksgemak en gewoonweg lekker. Je bakt het in enkele minuten op de pan en het is klaar. Tofu en tempeh zijn ook lekker, maar vergen

Seitan

Tempeh (De Hobbit) een veel intensievere bereiding. Daarom moet de markt voor seitan opengetrokken worden. Heel wat traditionele restaurants zouden occasionele vegetarische klanten een groot plezier doen met een goede seitanbereiding, maar veel restaurateurs kennen het nog niet eens.â&#x20AC;? Naast tarweseitan is er ook speltseitan. Dit product is een ideaal alternatief voor mensen die tarwe-allergie hebben of tarwe mijden. Iete Heytens (Maya): â&#x20AC;&#x153;We zien dat speltseitan heel goed verkoopt ondanks het feit dat het duurder is. De meerkost wordt veroorzaakt door de hogere prijs van speltmeel en het lagere eiwitgehalte.â&#x20AC;?

SEITAN, verrassend smakelijk!

Tempeh Tempeh is een gefermenteerd voedingsmiddel dat ontstaat door een gecontroleerde fermentatie van gekookte sojabonen met een Rhizopus schimmel. Door deze fermentatie binden de sojabonen zich tot een vaste witte koek. Tempeh vindt zijn oorsprong in IndonesiĂŤ waar het waarschijnlijk per toeval ontdekt is door gekookte sojabonen te bewaren in hibiscusbladeren die van nature deze Rhizopus schimmel bevatten. Tempeh is de enige traditionele vleesvervanger die vitamine B12 bevat. Vitamine B12, wat normaal enkel in dierlijke producten voorkomt, is bij veganisten een aandachtspunt in hun dieet. Door regelmatig tempeh te eten, kunnen ze een mogelijk vitamine B12-tekort voorkomen, in theorie tenminste. Edith Gomes van tempehmakerij De Hobbit verduidelijkt: â&#x20AC;&#x153;Traditioneel is tempeh rijk aan vitamine B12 en zeker deze die in IndonesiĂŤ in bladeren fermenteert. Wij hebben in onze productie echter vastgesteld dat de doorgedreven hygiĂŤne en HACCPnormen ertoe geleid hebben dat er niet altijd vitamine B12 in onze tempeh zit. Onze tests tonen aan dat dit soms wel, soms niet het geval is. Zo zie je dat voedselveiligheidsnormen ook hun nadelen hebben.â&#x20AC;?

Maya Seitan:

smakelijk, gezond en veelzijdig alternatief voor vlees. SJKL BBO FJXJĹ&#x203A; FO r DBMPSJF BSN r DIPMFTUFSPMWSJK 100% veganistisch Artisanaal bereid met 100% natuurlijke producten.

TarweproteĂŻne Voor het aanmaken van vegetarische producten, burgers, worstjes, broodbeleg etc werkt de Duitse producent Wheaty met tarweproteĂŻnen. Stephan Brandmeier (Wheaty) vertelt wat de verschillen zijn: â&#x20AC;&#x153;Seitan bereiden is eenvoudiger: gluten uitspoelen en laten koken in een bouillon met sojasaus en kruiden. Wij gaan uit van het tarwe-eiwit en gaan het vervolgens verwerken met een hele reeks extra ingrediĂŤnten. Het gaat om olie, kruiden en specerijen. Het proces is complexer, maar het voordeel is dat je meer kan variĂŤren met de smaak dan met seitan en het stelt ons ook in staat om een hele reeks veganistische producten te maken zoals op vleesgelijkend broodbeleg in plakjes (bijvoorbeeld chorizo style). We hebben daar een grote expertise in opgebouwd en krijgen veel complimenten voor onze producten. Qua voedzaamheid scoren tarweproteĂŻnen goed, stelt Stephan: â&#x20AC;&#x153;In onze producten zijn alle essentiĂŤle aminozuren aanwezig, alleen zijn de verhoudingen anders dan bijvoorbeeld bij onze Topas tofuproducten.â&#x20AC;?

Ook:

Seven Arrows Tofu Maya seitan-producten: Seitan traditional, Seitan spelt, Croc tomato/champignon, Croquette, Fritti, SatĂŠ, Mochi

Voor info & recepten: www.maya-seitan.be

12 dossier > vegetarische producten

Seitanbrochette (Maya)

Basisproducten en bereide producten Hoe verhouden de basisproducten zich nu tegenover de snelklare bereidingen. Bernard Storup van Soy: “Meestal ontdekken beginnende consumenten de kwaliteit en mogelijkheden van de basisproducten in bereide gerechten die ze kopen : tofu- of granenburgers, of seitancrocs. Later gaan ze dan sneller de basisproducten kopen omdat het duidelijk wordt dat ze makkelijk te bereiden zijn en dat het ook financieel voordelig is. Het is dan ook niet zo dat convenienceproducten de basisproducten zullen verdringen. Beide categorieën blijven ook een groei vertonen. » Peter Kirwel van Tofutown bevestigt dit. “We zien ook dat de meeste klanten zowel de basisproducten als de verwerkte producten kopen, naargelang de gelegenheid.” Arthur Van der Heyden van Bioline van zijn kant ziet eveneens een duidelijk onderscheid per gebruiksmoment. “Vermoedelijk kiezen mensen eerder voor de bereide producten op weekdagen, omdat ze lekker en snel klaar zijn. In het weekend is er dikwijls meer tijd om te kokerellen en gaan ze aan de slag met de basisproducten.” Ook vermoedt hij dat zijn vegetarische burgers een jonger publiek aantrekken: “Ik denk dat het eerder de 18- tot 40- jarigen zijn die naar de burgers grijpen, terwijl de basisproducten populairder zijn bij andere leeftijdscategorieën.” Bij La Vie est Belle is men echt gespecialiseerd in vegetarische burgers Spinazieburger (Bioline)

Taifun

www.wheaty.info

en ook zij rekenen een eerder jong publiek als hun klanten. “Op basis van onze contacten met klanten denken we dat er meer dan gemiddeld jongere klanten onze burgers kopen. Het zijn jongeren die bewust trachten te leven, in functie van dierenrechten, milieu en gezondheid.”, aldus Stefaan Deraeve van La Vie est Belle. Bernard Storup van Soy, voegt daar nog aan toe: “Het publiek dat deze producten koopt, is enorm aan het verruimen en valt nog moeilijk onder één noemer te plaatsen. Meerdere leeftijdscategoriën, meer diverse sociale achtergrond , hoger en laag opgeleid… De constante voor ons is dat de meerderheid van ons klantenpubliek vrouwelijk is.” Arthur Van der Heyden van Bioline ziet vooral een groei van vegetarische conveniencemaaltijden en speelde daar in zijn aanbod op in: “De consumenten kiezen meer en meer veggie convenience maaltijden. Dat is een logische evolutie voor de lifecycle van deze producten én de “lifecycle” van de consument: men start met basisproducten maar langzaamaan evolueert men ook naar producten met een hogere toegevoegde waarde, in dit geval bio vegetarische maaltijden.” Hij heeft nog een tip voor de winkeliers om de nieuwe klanten te charmeren met vegetarische producten: “Laat je nieuwe vegetarische producten zo veel mogelijk proeven door de klant. De nieuwe generatie klanten zoekt nog zijn weg in dit aanbod en kan zo makkelijk gemotiveerd worden bepaalde nieuwe producten te proberen.”

Bio tegen gangbaar Biologische producten ondervinden natuurlijk concurrentie van de gewone vegetarische producten in de supermarkt. Toch durven we zonder blozen stellen dat bio bijna altijd een garantie is voor een superieure voedzaamheid. Ook is het aanbod ruimer en lekkerder. Voor fabrikanten zoals La Vie est Belle uit Brugge is de smaak en de voedzaamheid de essentie van het bedrijf. Stefaan Deraeve: “We willen altijd artisanaal werken. We werken zoveel mogelijk met dagverse ingrediënten, maar zijn genoodzaakt om ook diepvriesingrediënten te gebruiken. Indien we dit niet zouden doen, zou elke burger die we maken seizoensgebonden zijn. Dat leek ons op zich leuk, maar het zorgt voor te veel organisatorische problemen bij de groothandel en de winkelier. Dat idee hebben we dus niet doorgezet, maar we hebben wel nog seizoensburgers die louter uit verse seizoensgebonden ingrediënten samengesteld zijn.” Stefaan en zijn echtgenote Katrien Steemans waren ooit actief als ontwikkelingshelper in Rwanda en waren er door de erg beperkte beschikbaarheid van voeding verplicht om vegetarisch te eten. Ze stelden vast dat ze zich daar fysiek beter bij voelden dan wanneer ze een traditioneel Westers dieet aanhielden. Na hun terugkomst hebben ze die vegetarische keuze consequent doorgetrokken

35% protein

richprotein in

eat

peace

Pak je Wheaty®: biologische, veganistische vleesvervangers. Met een hoog bestand aan eiwitten. Wonderlijke vleesachtige textuur en smaak. Snackrepen, plakjes, worsten en kant-en-klare maaltijden. Te vinden in uw biologische winkel of supermarkt.

y b t i f Go Go fit by Bioline Met het nieuwe ‘Go fit’ gamma van Bioline eet U niet alleen veilig en gezond maar U eet bovendien precies wat goed is voor Uw lichaam. Producten met een laag vetgehalte en zonder cholesterol zorgen ervoor dat U zich fit en vol vitaliteit zal voelen. De krachten van soja, granen, groenten en kruiden zullen Uw lichaam herbronnen en terug in balans brengen. Met ‘Go fit’ eet U niet alleen beter maar voelt U zich ook beter.

Rijk aan Omega 3 Deze producten zijn van nature rijk aan Omega 3. Omega 3 vetzuren dragen bij tot het voorkomen van hart- en vaatziekten.

Ontdek nog meer vaheen rliBjkioline biologische productenof natuurwinkel in uw supermarkt Voor meer informatie over AL onze producten surf naar:

www.bioline.be - Contact: info@bioline.be

in hun bedrijf en streven daarbij naar hoogwaardige burgers op alle vlakken, met uiteraard veel aandacht voor het bio-aspect. “Wij willen eerlijke en lekkere producten maken en denken daarbij niet aan winstmaximalisatie. We komen dus nooit in de verleiding om voor een goedkopere grondstof te kiezen als die minder voedzaam is. Ook onze korstjes houden we extra dun, want anders slorpen ze te veel vet op. Onze burgers, die altijd ongeveer 7% plantaardig vet bevatten, kunnen trouwens rustig op een zacht vuurtje bereid worden zonder extra olie op de pan. Jesus Bastante van Taifun Tofu: “Wij zijn ervan overtuigd dat de biokwaliteit van onze producten essentieel is voor de meerderheid van onze klanten. Maar men moet het ook ruimer zien. Onze sojabonen zijn van lokale origine en gegarandeerd GMO-vrij. We stellen ons ten doel op een ethische en correcte manier met onze grondstoffen om te gaan en op die manier bij te dragen aan een duurzamere en eerlijkere wereld. De bioklant vindt al deze aspecten belangrijk.” “Als je producten voor de biosector maakt, leg je de lat gewoon hoger. Sommige gangbare burgers bevatten geen groenten. Dat kan voor ons niet. Groenten zijn de basis van de biomarkt, het is logisch dat we ook in onze burgers biogroenten verwerken.”, vertelt Arthur Van der Heyden (Bioline).

Gelijkenissen met vlees Het is een steeds weerkerende vraag en tegelijkertijd is ze heel controversieel; moeten vegetarische burgers qua smaak en uitzicht op vleesburgers lijken. De antwoorden lopen uiteen. Bernard Storup van Soy: “De vorm van onze burgers en worstjes is duidelijk geïnspireerd door de gelijknamige bereide vleesgerechten. Dat zorgt voor een houvast bij de klant die beseft dat dit een vegetarisch alternatief is voor vlees. We hebben bij de ontwikkeling van onze bereide producten echter nooit getracht de smaak van vlees te benaderen. Integendeel, we geloven dat onze vegetarische producten qua smaak en voedzaamheid ronduit superieur zijn aan vlees.” Stephan Brandmeier (Wheaty): “Wij steken niet onder stoelen of banken dat we veganistische alternatieven voor vlees willen aanbieden en dat we onze klanten willen bewijzen dat je ook met plantaardige ingrediënten lekkere producten kan maken die een aan vlees verwante textuur en mondgevoel hebben. De meeste van onze bereidingen zijn dan ook een veganistisch alternatief voor een vleesproduct.” Edith Gomes (De Hobbit): “De basisproducten hebben, met uitzondering van seitan, qua smaak niets met vlees te maken. Als je echter succesvolle bereidingen op de markt wil brengen, kan je bijna niet anders dan kijken naar het vleesaanbod en daar een vegetarische interpretatie van maken.”

Louter veganistisch? Sommige van onze gesprekspartners werken louter plantaardig (veganistisch), anderen hebben ook een aanbod met kaas en werken dus vegetarisch. Peter Kirwel verdedigt de keuze voor louter veganistisch bij Tofutown: “Enkel als je met puur plantaardige ingrediënten werkt, ben je compleet onafhankelijk van de vleesverwerkende industrie. Voor een deel van onze klanten is dat essentieel. Bovendien zijn we ervan overtuigd dat veganistische producten een superieure voedzaamheid hebben.” Ook bij Wheaty werkt men enkel met plantaardige ingrediënten. “Kaas of ei zijn overbodig voor het vervaardigen van onze producten, dus gebruiken we ze ook niet. Op die manier bereiken we alle mensen die op zoek zijn naar een vlees- of visalternatief.”, aldus Stephan Brandmeier. “Je merkt wel een verschil tussen vegetariërs en veganisten. Ik vermoed dat vegetariërs bij de selectie van hun product meer belang hechten aan de biokwaliteit, terwijl veganisten bij hun keuze in de eerste plaats kijken naar de volledige afwezigheid van dierlijke ingrediënten.”, besluit hij.

organic retail n° 7

Op 20 en 21 januari vindt in Zwolle Biovak 2010 plaats. De beurs waar zowel biolandbouwers, horecamensen als biowinkeliers thuishoren heeft – niet onlogisch – verbinding als thema.

VERBINDING IS THEMA VAN

BIOVAK 2010 variëteiten van gewassen gepresenteerd worden, een Klimaat en Energieplein en een Streekproductenplein. Al deze zusterbeursjes groeien in 2010 sterk tegenover vorig jaar. Heel belangrijk, met name voor onze lezers is het detaillisten en Horecaplein. De organisatoren en hun partners hopen alvast van harte dat er meer interactie komt tussen landbouw en winkeliers en biorestaurateurs. Biovak 2010 krijgt zeker en vast ook hoog bezoek. De Nederlandse minister Gerda Verburg plant een werkbezoek en in samenwerking met Bioforum Vlaanderen kon men ook een internationaal werkbezoek van haar Vlaamse collega en Minister-President Kris Peeters regelen. Met 250 standhouders hoopt de organisatie nog meer mensen dan vorig jaar te trekken. Het verwachte aantal bezoekers ligt tussen 8.000 en 10.000. In januari 2009 bezochten 5.300 mensen de IJsselhallen in Zwolle tijdens BioVak 2009. Uitwisselen, contact maken en leren zijn kernwoorden voor de 2010 editie van BioVak. Daarom plaatste de organisatie op 20 en 21 januari heel veel workshops op de planning. Voor de opening van de beurs is er bovendien weer het BioVak-debat. ,,In de workshops moeten de mensen uit de praktijk het gezicht zijn. Een paar onderwerpen zijn zo actueel of belangrijk dat ze in een grotere zaal ter sprake komen. ,,De onderwerpen zijn belangrijk en de grote zaal geeft het gelijk wat meer cachet. De onderwerpen zijn biodiversiteit, klimaat en energie, antibioticavrije veehouderij, groene veredeling en markt en keten. Naast het landbouwgedeelte van de beurs introduceert organisator ICEM een aantal pleinen die op hun beurt verbinding zoeken met elkaar. Het gaat om een Veredelingsplein, waar nieuwe biologische en veredelde

beursverslag > Vitasana Op 27 en 28 september vond in Gent de twaalfde editie van Vitasana plaats. Met 1.830 bezoekers, 15% meer dan in 2008, blikken de organisatoren positief terug op de afgelopen editie. Op zondag 27 september kwam zelfs Prins Laurent van België eventjes langs op de beurs. Organic Retail brengt een overzicht van de nieuwigheden op de beurs.

PRINSELIJKE EDITIE VOOR Bij Biosano was de helft van de stand gewijd aan biologische fairtradeproducten. Eén van de blikvangers was de ambachtelijk bereide biologische pickles van sociale werkplaats ‘De Loods’. Andere specialiteiten van Biosano waren de (Italiaanse) wijnen en een ruim gamma van biologische sterke dranken en likeuren.

Op de stand van Biovita was een resem ecologische reinigingsmiddelen, ‘Attitude’ (Canada) geheten, de meest opvallende nieuwigheid. Deze schoonmaakproducten zitten in een opvallende verpakking, werken efficiënt en geconcentreerd en zijn bovendien ecologisch gecertificeerd. Het bedrijf achter ‘Attitude’ is overigens heel trots op zijn CO2-neutraal functioneren: elk onderdeel van de productie wordt zo klimaatvriendelijk mogelijk aangepakt. In geval van resterende uitstoot wordt die gecompenseerd door het aanplanten van nieuwe bomen. Daarnaast werd bij Biovita het vernieuwde topgamma ‘Ortophyt’ voorgesteld . Deze serie, op basis van grondstoffen van de allerhoogste kwaliteit en zuiverheid, garandeert producten van superieure biobeschikbaarheid en optimale doeltreffendheid. Tenslotte toonde Biovita ook nog het gamma organisch silicium van ‘Dexsil’ dat bijdraagt tot een betere werking van alle biochemische processen in ons lichaam.

FZ Organic Food liet de beursbezoekers van de nieuwe ‘Trafo Tortilla Rolls’ proeven. Dit zijn krokante maïssnacks, gemaakt van biologisch en GMO-vrij maïs, die 22% minder vet bevatten dan aardappelchips.

Twee belangrijke nieuwigheden bij Lima. Enerzijds lanceerde dit bedrijf het nieuwe ‘Edamamé’-gamma. ‘Edamamé’ is een sojavariëteit uit Azië. De boon, die net voor rijping geoogst wordt, is net als andere sojaproducten rijk aan kwaliteitsvolle vezels en plantaardige eiwitten. ‘Edamamé’ is verkrijgbaar in brikverpakking als soep en als afzonderlijke, volledige bonen voor de bereiding van een warme maaltijd. Ook bij het aperitief, in de wok of als salade is ‘Edamamé’ lekker. Anderzijds heeft Lima een nieuw aanbod zuurdesembroden om volledig zelf te bakken. Deze broden zijn 100% bio, in gesloten verpakking vier maanden houdbaar en in zes minuten klaar te bakken. Biovie Direct, een klein Henegouws bedrijf, stelde zijn nieuwe lijn biocosmetica, op basis van essentiële oliën, voor. De merknaam: ‘Bioneuf ’. Daarnaast beschikt Biovie Direct over tal van cosmetische producten met arganolie en zijn er meerdere producten voor gezichtsen lichaamsverzorging. Ook dit gamma zal in de komende tijd verder uitgewerkt worden. Green Energy Organics is de verzamelnaam voor biologische en therapeutische cosmetica uit Italië. Het bedrijf van stichtster Wilma Scarton is heel succesvol en zet nu ook voet aan grond in de Benelux. De producten van Green Energy Organics zijn bijzonder hoogwaardig - ze bevatten steevast de hoogst mogelijke werkzame ingrediënten - waardoor ze effectief en zuinig in gebruik zijn. In de meeste gevallen worden alle ingrediënten ook lokaal (in Italië) aange-

Biovie Direct

Biosano

Lima

organic retail n° 7 Ecover

Vers en Veggie

kocht. De productlijn bij Green Energy Organics is telkens opgedeeld in verschillende gamma’s: op basis van vruchtenextracten, planten, citrusvruchten, olijven of chocolade.

Noble House toonde de nieuwe bio dag-, massage- en lichaamsoliën die 100% natuurlijk en eetbaar zijn. Daarnaast konden bezoekers van Noble House ook kennismaken met de Dr. Bronner-cosmetica uit Amerika.

Ojibwa De Roeck bracht de bezoeker in contact met het aanbod ‘Nataos Key Nutrition’. Zo kan je met ‘Zenbev Happy & Dream’, een gezonde en natuurlijke snack die zowel overdag als ’s avonds kan gegeten worden, op een ontspannen manier de nacht in. Het basisingrediënt van dit tussendoortje bestaat uit pompoenpitten. Ook tal van andere ingrediënten geven aan ‘Zenbev Happy & Dream’, doordat onze natuurlijke aminozuren en mineralen geactiveerd worden, een typisch relaxerend gevoel waardoor een goede nachtrust niet langer uitblijft.

‘Koffie Kàn’, marktleider voor koffie in de natuurvoeding en de bakkerij in België, liet een nieuw cappuccinokopje ontwerpen. Net als de vorige uitvoeringen werd het deze keer een smakelijk rond tasje dat goed in de hand ligt en bovendien versierd met een gloednieuw decor van de hand van de Brugse vormgeefster Marijke Deweerdt. Zij ontwierp een set van drie ‘Koffie Kàn’-kopjes met als thema Afrika, de bakermat van koffie. Op bovenstaande foto staat het eerste kopje uit de serie afgebeeld.

Vers en Veggie uit Balegem is gespecialiseerd in biologische vegetarische salades met groenten en kruiden. Daarnaast maken ze ook vegetarische burgers en lasagne en moussaka op aanvraag. Op de beurs presenteerde Vers en Veggie de Hongaarse paté die door een proefpanel bij milieuorganisatie Velt vzw tot beste werd verkozen. Natur’inov presenteerde het topgamma ‘Lift’argan’. Deze natuurlijke cosmetica is, dankzij het bijzondere karakter van arganolie, heel efficiënt. ‘Lift’argan’ is dus 100% natuurlijk, bevat geen petrochemische bestanddelen en heeft een liftend en verjongend gelaatseffect.

Het Engelse Qi Teas presenteerde zijn gamma ‘Fine Golden Teas’. Bijzonder aan deze thee is de garantie van zijn natuurlijke zachtheid. Daarenboven wordt het toevoegen van melk, waarvan wetenschappelijk onderzoek ooit de positieve werking van antioxidanten aantoonde, een niet onbelangrijk voordeel van ‘Fine Golden Teas’, helemaal overbodig. Met deze theesoort van Qi Teas omzeilt de theedrinker dit probleem en is de thee zelf een grote bron van antioxidanten. Ecover showde het nieuwe gamma supergeconcentreerde wasmiddelen. Deze nieuwe formule is driemaal geconcentreerder dan gewone wasmiddelen. Dus voordeliger voor consument én milieu: 60% minder verpakking en 74% minder transport.

Noble House

Green Energy Organics

Noble House

Nat-Ali

Priméal Priméal bevestigde zijn reputatie als quinoaspecialist. Na de het succes van Duico en Quinori presenteerde men nu het ‘Trio van Quinoa’, verschillend van smaak en textuur die het bord extra opfleurt. Tevens werd de komst van nieuwe verpakkingen aangekondigd. Deze overgang zal geleidelijk gebeuren en wordt tegen eind volgend jaar afgerond. Kamut Khorasan promootte het Khorasan tarwe. Men verduidelijkte dat Kamut een unieke merknaam is en dat de naam van dit hoogwaardige oergraan Khorasan is.

Kamut Khorasan

Bij Nat-Ali stond dit nieuwe gamma biologische keukenhulpjes voor keukenprinsen en –prinsessenklaar. Het bevat ondermeer aromatische mengelingen voor marinades en salades en zakjes voor het zelf vervaardigen van yoghourt met bifidus en kefi r. Sojade kwam met deze originele verpakking op de proppen voor een sojadrink met chocolade. Het Nederlandse Terrasana is al jaren actief in Frankrijk en was ook op de afspraak. Naast de promotie van het biologisch katoenen ondergoed van Barnhard Bodywear liet men de Fransen ook kennis maken met het typisch Nederlandse biologische dropaanbod.

> vervolg van pagina 17 Oce Bio

Een nieuwe look moet de sauzen zichtbaarder en aantrekkelijker maken. Volgens Danival zou dit ervoor moeten zorgen dat de sauzen minder lang in de rekken blijven liggen. Primeal toonde twee belangrijke 100% glutenvrije bestanddelen voor de bereiding van brood. Het gaat om biologische guargom (80g) die de luchtigheid van het glutenvrije brood bevordert en het biologische glutenvrije quinoa-desem (50 g).

Bij Oce Bio stond het ‘Fytostar Expertise’-gamma in de kijker. Bij deze producten staat de bijzondere werking van EGCG, een polyfenool, centraal. Datzelfde EGCG, tegelijkertijd het voornaamste bestanddeel van groene thee, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek bijzonder krachtig en cholesterolverlagend (goede cholesterol verhoogt, slechte cholesterol verlaagt) te werken. Daarnaast heeft dit antioxidant een afremmend effect op de huidaandoening psoriasis, op tandbederf en mogelijk ook op de ziektes van Alzheimer en Parkinson. Danival voerde een nieuwe resem biologische kant-en-klaarmaaltijden op: lekker, evenwichtig, bio én gezond. Deze royale maaltijden van 320g dienen vóór consumptie enkel kort te worden opgewarmd. Danival verkoopt drie varianten: ‘Thon à la basquaise’, ‘Tofu à l’indienne’ en ‘hachis Parmentier’. Daarnaast toonde Danival ook zijn nieuwe gamma sauzen.

18 beursverslag > Vitasana

Vivadis introduceerde ‘Maca Loca’, een ‘selfness’ drink zonder koolzuurgas en op basis van energierijke maca, zongerijpte citrusvruchten en yerba maté-thee. Brita, dé specialist in fi ltersystemen, pakte uit met de nieuwe ‘Elemaris’. Deze waterfi lterkan komt uit in ‘Cool’ en ‘XL’ en is voorzien van de nieuwe Brita-meter. Deze teller controleert de fi ltratie en meet de resterende levensduur van het fi lterpatroon.

organic g retail n° 7 De Franse vakbeurs voor de biosector heeft een ijzersterke editie achter de rug. Met 9454 kende het bezoekersaantal een stijging van 25%, de beursoppervlakte steeg eveneens sterk: +10%. Een overzicht van de nieuwigheden op de beurs.

NATEXPO

IJZERSTERK EVEN DYNAMISCH ALS DE FRANSE BIOMARKT Bio Par Coeur scoorde op Natexpo, ondermeer met de Chocobella chocopasta met Siciliaance hazelnoten. Deze pasta is 100% bio en ook Fairtrade.

Bioté uit Nantes presenteerde het Duitse gamma natuurlijke cosmetica Florascent. Op de foto Philippe Couvreur van Bioté in gezelschap van de parfumeurs van Florascent.

Bij Vitamont presenteerde men een nieuw biodynamisch sinaasappelsap met Demeterlabel. Daarnaast stonden ook een nieuw cranberrysap en een nieuw gojisap op het schap.

Agrosemens is specialist in biologisch en biodynamisch zaaigoed en toebehoren. Aangezien toch heel wat bioliefhebbers hun eigen moestuin hebben is een assortiment echt biozaaigoed logisch. Naast groenten bevinden er zich ook hel wat bloemen in het gamma , tevens mest. Het volledig gamma is verkrijgbaar in twee overzichtelijke en aantrekkelijke displays. Er is een klein kassamodel en een groter staand model voor in de shop.

Op de stand van Melvita was de nieuwe look van de verpakkingen belangrijk nieuws. In totaal zullen meer dan 250 producten een nieuw jasje aangemeten krijgen. Naast extra aandacht voor de esthetiek is er gekeken naar een betere harmonisatie, milieuvriendelijkheid en meer overzicht. De kwaliteit van de producten blijft identiek, meldt men bij Melvita. Ook toonde men in avant-premiere een nieuw baby-gamma dat begin 2010 op de markt komt. Bij Karawan Authentic zagen we deze biologische vloeibare alepzeep uit Syrië. Bij Biorgane presenteerde men een nieuwe olie op basis van de cactusvijg. Deze olie wordt geroemd voor zijn sterke anti-age werking en is ideeal voor gezichtsverzorging (ogen, mond, hals…) Biorgane

Bioté

Vitamont

Melvita

Sojade

Karawan Authentic

Terrasana

Bio Par Cœur

Agrosemens

Lazzaretti

Provera

Biscuiterie de Provence Lazzaretti uit Avignon is gespecialiseerd in artisanale biologische deegwaren. In totaal zijn er 18 referenties met diverse bio-ingrediënten: quinoa, lijnzaad, spirulina, gierst zijn maar enkele van de opvallende ingrediënten die in de tagliatelle verwerkt zijn. Sevenne Pharma presenteerde Tis’Up, een gamma drinks op basis van een kruideninfusen.

Biscuiterie de Provence toonde zijn gamma artisanale biologische koekjes. Hier zien we krokante zoute koekjes op basis van spelt uit de streek van de Mont Ventoux. Provera toonde ondermeer het nieuwe gamma gecertificeerd biologische ‘Canada Superfruits’ met een 100% gojibessensap, een 100% Cranberrysap en een 100% Açaisap. Het gaat hier om het resultaat van het vermalen van deze ‘superfruits’, zonder enige toevoeging om zo de hoogste voedzaamheid te garanderen. Colibri toonde het gamma Elite Naturel, 100% sap van granaatappel en meloen.

Colibri

Het gamma gegarandeerd zonder gluten breidt zich uit !

2 broodmixen

2 ontbijtproducten

GIERSTMIX: 28% gierst – rijk aan omega 3 dankzij oliehoudende zaden BOEKWEITMIX: 26% boekweit gemixt met halfvolle rijst

GEGLACEERDE CORNFLAKES: Maïsflakes omhuld met ruwe rietsuiker BI’POPS Op basis van wit rijstmeel, met kokosnoot en cacao

2 pasta’s zonder maïs TORTIGLIONI 100% boekweit – originele vorm MINI PENNE Met halfvolle rijst

Euro-Nat - www.maviesansgluten.fr - E-mail : euro-nat@euro-nat.com

organic retail n° 7

EERSTE CRADLE TO CRADLE BIER IS BIOLOGISCH: JESSENHOFKE MAYA Biobrouwerij Jessenhofke uit Hasselt pakt uit met een wereldprimeur. Haar nieuwe Maya-biertje is namelijk het eerste dat volgens het Cradle to Cradle principe, kortweg C2C, gebrouwen wordt. De basisgedachte achter dat C2C-principe is dat alle materialen na gebruik een nieuw leven krijgen. In het ideale geval zijn ze eeuwig herbruikbaar en dus 100% duurzaam. Kan je een biologisch bier nog duurzamer maken? Michel Corthouts en Iete Heytens van Seitanmakerij Maya dachten van wel. De seitanmakerij, net zoals biobrouwerij Jessenhofke in Hasselt gevestigd, wist nauwelijks wat aan te vangen met het zetmeelhoudend restproduct dat na het uitwassen van de gluten overbleef. Na overleg met brouwer Gert Jordens van Jessenhofke bleek dat dit restproduct van nut kon zijn in zijn brouwproces. Een aantal proefbrouwsels met het zetmeelhoudend water volgden. En zo ontstond een nieuw lekker biologisch biertje dat (deels) C2C was. De naam van het bier was snel gevonden: Maya. Het restwater van de Maya-seitan vervangt ook vandaag nog gedeeltelijk het brouwwater voor dit bier. Maar dat er meer is, vertelt ons Gert Jordens: “Zo gebruiken we 26.2% minder gerstemout en 5.5% minder tarwemout om deze variant op de Jessenhofke Tripel te brouwen. Dit zetmeelhoudend water is eigenlijk ideaal als basis bij de bereiding van ons bier.”

Wat ooit begon als experiment mondde met andere woorden uit in een heel mooi, blond en verrassend feestbier met een alcoholgehalte van 6%. Ook bij Seitanmakerij Maya is men heel opgetogen over ‘hun’ bier. Iete Heytens van Maya: “Vroeger wisten we nauwelijks waar naartoe met ons zetmeelwater. We brachten het restwater toen meestal naar een lokale landbouwer die het gebruikte als varkensvoer.” Ook de smaak van het bier is een echte voltreffer vindt Iete: “De Jessenhofke Maya is niet alleen lekker, het bier valt ook perfect te combineren met een seitansteak of -hapjes. En voor de macrobioten is de combinatie van seitan met dit Maya-bier ideaal: het bier is immers yin en de seitan yang.”

NIEUW GAMMA GLUTENVRIJ EN BIO: HAMMERMÜHLE ORGANIC Hammermühle Organic is een merk van „Hammermühle“ GmbH. „Hammermühle“ is één van de pioniers op het gebied van glutenvrije voeding en vervaardigt sinds 1964 glutenvrije producten. Na de samenwerking begin 2009 van het vorige „Hammermühle Diät“ GmbH met het glutenvrije bedrijfsgedeelte van „Minderleinsmühle Mühle Hubmann“ GbR, werd een nieuwe gemeenschappelijke onderneming „Hammermühle“ GmbH opgericht dat de traditionele glutenvrije merken van beide ondernemingen onder één dak verenigt en op twee productieplaatsen verdeeld worden. „Hammermühle“ staat bekend voor zijn glutenvrij meel, brood en gebak, Minderleinsmühle voor zijn muesli, wafeltjes en koekjes. Deze samenwerking gebeurde om de bestaande marktpositie sneller uit te bouwen en werkelijk nieuwe glutenvrije producten te kunnen ontwikkelen. Beide bedrijfsdelen voldoen aan de gebruikelijke internationale standaardnormen. Overeenkomstig met de voorschriften van de Duitse coeliakievereniging liggen de glutengrenswaarden voor alle producten bij ≤ 20 ppm. Naast de analyses die door externe labo’s worden uitgevoerd, bezit „Hammermühle“ ook een eigen labo voor glutenanalyse. Nadat het productengamma van het Bio-merk „Hubmann glutenvrij“ van meelmengeling, broodproducten, muesli, koekjes en gebak herzien en verbeterd werd, heeft men besloten om dit bio-merk een andere naam te geven. Dit nieuwe merk „Hammermühle Organic“ zal vanaf begin 2010 in een nieuwe verpakking te verkrijgen zijn in België, Frankrijk en Spanje. Naast de glutenvrije en lactosevrije

broden, bv. speciaal brood met omega-3 vetzuren en zonnebloempittenbrood, is er een nieuwigheid : toastbroodjes. Bij de koekjes zijn er twee nieuwigheden : mini appel-cookies en mini chocoladecookies. Nog andere nieuwe producten zullen in de loop van het jaar aangeboden worden. Zoals vroeger bij „Hubmann glutenvrij“, gebruikt „Hammermühle Organic“ natuurlijke glutenvrije toevoegingen in bio kwaliteit zoals maïs- en rijstmeel en dit zonder toevoegingen van tarwezetmeel. Als basis voor zijn producten met een hoogwaardige chocoladekwaliteit , worden geen toevoegingen en bewaarmiddelen gebruikt. Daardoor kan iedereeen met allergieën onbezorgd genieten. “Onze niet te versmaden smaak blijft nog altijd ons grootste doel.”

22 TERRASANA LANCEERT EIGEN GAMMA BIOLOGISCHE NOTENPASTA’S EERSTE ‘IN HOUSE’ PRODUCTIE IS NIEUW HOOFDSTUK VOOR TERRASANA

Bij de Nederlandse groothandel Terrasana loopt sinds enige weken een eigen productielijn voor biologische notenpasta’s. Terrasana verruimt hiermee opnieuw zijn rol op de markt door hun gamma hoogwaardige notenpasta’s onder eigen dak te produceren. De eerste notenpasta in de gespreide lanceringscampagne wordt een pindakaas. Deze wordt in twee variëteiten aangeboden: crunchy en fijne pindakaas.

De nieuwe notenpasta’s weerspiegelen perfect Terrasana’s fi losofie van hoogwaardige biologische kwaliteit. Zo bestaat de nieuwe pindakaas voor 100% uit biologische pinda’s en wordt er voor de rest niets toegevoegd. De pindanoten worden eerst gebrand en vervolgens vermalen tot een hoogwaardige biologische pindakaas. In de eerste maanden van 2010 komen daar nog een amandelpasta, sesampasta (tahin), hazelnotenpasta en cashewnotenpasta bij. “De eigen productielijn voor Terrasana komt er niet toevallig, maar is een teken van innovatie. We willen het heft op productniveau meer in eigen handen hebben. Zo trachten we de efficiëntie, kennis en kwaliteitscontrole onder eigen dak te hebben en beter in te spelen op de verlangens van de consument en detailhandel. Deze nieuwe fase bewijst dat Terrasana een groothandel is die graag pioniert en onderneemt op alle gebieden in de biosector. Zo werd ons aanbod eerder uitgebreid met Barnhard Bodywear, een lijn biologisch katoenen ondergoed. We willen op termijn verder uitgroeien tot een belangrijke speler op de biomarkt, zowel voor de productie als de logistiek. De uitstraling en het imago van Terrasana zal er wel bij varen.”, aldus Terrasana.

Vakbeurs voor ondernemers met smaak De ‘groene motor’ voor een gezonde zaak ! Kom dus naar BioVak en laat u informeren over duurzame-, biologische- en streekproducten.

Gratis workshops over: - Verbinding tussen producent en consument - Hoe transparant zijn de ketens - Verkorte keten en voordelen van regionale leveranciers Bovendien 250 exposanten die u een overzicht bieden van uw groeimarkt bij uitstek !

Een natuurlijke groei begint bij de natuur…! Vraag nu de gratis handzame 32 pagina’s tellende beursgids aan:

Specialist in de organisatie van vakbeurzen met een oog voor detail

's Gravenweg 44 - 2911 CG Nieuwerkerk aan den IJssel t. + 31 (0)180 - 31.46.62 info@icem.nl - www.biovak.nl

20 en 21 januari 2010 IJSSELHALLEN ZWOLLE

organic g retail n° 7 Gojibessen zijn voor de biowinkels misschien wel hét product van 2009. Geen enkele kele zichzelf respecterende biowinkel durft het nog aan om deze bijzondere besjes niet in het aanbod op te nemen en ook meer en meer consumenten hebben dit wonder van voedoedzaamheid ontdekt. Een betrouwbare leverancier en herkomst blijken echter cruciaal… …

2009 WAS HET JAAR VAN DE

GOJIBES

Maar kies een betrouwbare leverancier! calcium, magnesium, selenium, fosfor en zelfs het zeldzame Germanium. Daarnaast bestaan Gojibessen voor 16% uit hoogwaardige en complete proteïnen! Tot slot van dit zegebulletin zitten ze ook nog vol met caroteen en bevatten ze essentiële vetzuren.

ORAC kampioen Dankzij de unieke cocktail van gezonde voedingsstoffen dgojibessen bevatten, hebben ze een uitzonderlijk hoge ORAC- (Oxygen Radical Absorbance Capacity) waarde van 25 000 tot 30 000. Dit is zesmaal zoveel als de meeste gecultiveerde bos- en braambessen of frambozen. Een hoge ORAC-waarde wijst op voedsel dat in staat is om vrije radicalen te vernietigen en het verouderingsproces of mogelijke ziektebeelden te vertragen. Gojibessen spelen dus niet toevallig reeds eeuwen een belangrijke rol in de traditionele Chinese geneeskunde. De bessen worden aangewend om de immuniteit te verhogen en het zicht (vanwege het hoge caroteengehalte), de vruchtbaarheid en de bloedcirculatie te verbeteren. Ze hebben tevens een positieve werking op de lever, longen en nieren.

Vitaminekampioen De kleine rode bessen, ook wel chinese wolfbessen genoemd, worden niet onterecht superfood genoemd. Zo zitten ze boordevol vitamine B1, B2, B6. En al zijn sinaasappelen een goede bron van vitamine C, Gojibessen bevatten voor hetzelfde gewicht vele malen meer vitamine C dan deze bekende vitaminebom! Gojibessen bevatten zelfs vitamine E, een vitamine die verder nooit aangetroffen wordt in fruit. Naast de rijkdom aan vitaminen, bevatten ze maar liefst 21 mineralen en sporenelementen zoals zink, ijzer, koper,

Betrouwbare leveranciers De stormloop op Gojibessen had de voorbije maand ook een schaduwzijde. De afgelopen tijd kwamen er biologisch gecertificeerde Gojibessen op de Europese markt die na labo-analyses opvallend veel pesticideresidues bleken te bevatten. Blijkbaar was er bedrog in het spel en werden gewone bessen uit intensieve landbouw als bio verkocht. In oktober besliste Europa dan ook dat de controle op (biologische) Gojibessen (gedroogd of als sap) sterk opgedreven moest worden. Er mogen enkel nog Gojiproducten verkocht worden door instanties die gecertificeerde laboratoriumanalyses kunnen voorleggen voor het lot waartoe de producten behoren. De controle op de biologische Gojibessen is dus drieledig geworden: een eerste controle gebeurt door een certificeringsorganisatie bij de telers in het land van oorsprong

Martera biologisch Goji sap 100% puur sap van verse en rijpe Goji bessen van het Tibetaanse Plateau Martera biologisch Goji sap is een 100% puur sap van de complete vrucht. Absolute topkwaliteit en gegarandeerd biologisch. We controleren ter plaatse de producent en testen het sap voor EN na import op pesticiden residuen. Controle door EU controleorganisme van de Goji struiken tot en met de afvulling van het sap (Certisys BE-BIO-01 in België). Kopie van biologisch certificaat en analyse rapport kan op simpele aanvraag bekomen worden. Vraag ook naar ons reisverslag van China met meer info over de Goji productie. Import door GDI nv B-8870 Izegem | gdi@skynet.be | www.martera.com Verdeeld in België door SANVITA: T & F 02 522 77 82 | sanvita@skynet.be OR7_GOJI.indd 1

10/12/09 15:32

24 (China, Tibetaanse hoogvlakte, MongoliĂŤ, Pakistan) en een tweede bij de export vĂłĂłr vertrek naar Europa. Tot slot dienen er na import van de bessen of afgeleide producten stalen genomen te worden voor laboratoriumanalyse. Het toezicht hierop gebeurt door de lidstaten. Voor winkeliers is het dus aangewezen om enkel leveranciers te selecteren die over de nodige vergunningen en certificaten beschikken.

Gojisap Naast de gedroogde Gojibessen kent nu ook Gojisap een groeiend succes. Het sap kan alle goede eigenschappen bevatten van de Gojibes, mits een goede behandeling van de vruchten. Belangrijk is dat de volledige bessen onmiddellijk na het plukken en wassen geperst

worden en dat de volledige bes, schil en zaden inbegrepen, geperst wordt. Nadien wordt het sap kortstondig â&#x20AC;&#x2DC;flashâ&#x20AC;&#x2122; gepasteuriseerd en afgevuld. Het is trouwens opletten geblazen bij de selectie van de sappen, want er zijn ook gemengde vruchtensappen op de markt waarbij het aandeel Gojisap slechts klein is. Het spreekt voor zich dat enkel het zuivere Gojisap, van biologische origine en volgens de regels van de kunst verwerkt, alle troeven van de Gojibes bevat. Ook hier komt het erop aan om een betrouwbare leverancier te kiezen en de verpakking aandachtig te bekijken om foute veronderstellingen te vermijden.

tempting range of soya based cheese

100% vegetable 0% cholesterol All our products are produced according the authentic cheese process of fermentation, curd separation and ripening.

Â&#x2021; spreadables Â&#x2021; cubes Â&#x2021; young ripened

100% bio-organic

Â&#x2C6;FMSJYRÂ&#x2C6; %,2)81 Â&#x2021; /HJHZHJ EXV % 2RVWNDPS %HOJLXP Â&#x2021; 7 Â&#x2021; LQIR#ELRIXQ EH Â&#x2021; ZZZ VR\DJDUGHQ QHW

DcWZodg\Y \ajiZckg^_ \Zc^ZiZc ###

7>D DG<6C>8

### ^c W^dad\^hX]Z `lVa^iZ^i Sinds 1968 vervaardigt Hammermühle glutenvrije producten en is dus één van de pioniers. Sinds begin 2009 werken Hammermühle en Minderleinsmühle samen voor glutenvrije producten. Het vorige merk “Hubmann Glutenvrij” wordt daarom vanaf 2010 gewijzigd in het merk „Hammermühle Biologisch”.

WgddY Zc WgddY_Zh Brood rijk aan Omega 3, zonnebloemenbrood, boerenbrood, wit brood, toastbroodjes, witte broodjes

bjZha^ Vruchten muesli, chocolade muesli

`dZ`_Zh Zc \ZWV` Mini appel-cookies, mini chocolade-cookies, wafelrolletjes, wafelrolletjes in volle melkchocolade, wafeltjes pure chocolade, wafeltjes in volle melkchocolade, marsepein-amandelen hoorntjes, macarons met abrikozen conﬁtuur, cake omhuld met melkchocolade

bZZa"b^m Distributie België: n.v. HYGIENA s.a., s Oostjachtpark h k 3, 9100 Sint-Niklaas, Tel: 03 780 53 00, Fax: 03 778 14 13, www.hygiena.be, info@hygiena.be Distributie Frankrijk: EUROP-LABO, 3 rue Gutenberg. B.P. 39, 67610 La Wantzenau, Tel: 03 88 59 22 71, Fax: 0388 96 39 84, www.europlabo.com, info@europlabo.com

lll#]VbbZgbjZ]aZ#YZ

ag e t r o p e r i l Pub

PROVAMEL WIL IN 2010 CO -NEUTRAAL PRODUCEREN 2

CO2-uitstoot werd reeds met 65% teruggedrongen We schrijven najaar 2006. De documentaire An Inconvenient Truth van Al Gore schudt de wereld wakker en waarschuwt voor de rampzalige gevolgen van de opwarming van de aarde. Ook bij Provamel is men danig onder de indruk en gaat men een gigantische uitdaging aan: tegen 2010 moet Provamel op het vlak van productie een CO2-neutrale onderneming zijn. Ruim drie jaar later is de CO2-uitstoot van de productievestigingen al met ruim 65% gereduceerd door het terugdringen van de milieu-impact van het productieproces op de drie productie-eenheden: Issenheim (F), Kettering (UK) en Wevelgem (B). “Je kan het een beetje vergelijken met President Kennedy die begin jaren ’60 aan de Amerikanen beloofde dat de VS tegen het einde van het decennium een mens op de maan zouden laten landen. Het doel was duidelijk, de termijn ook, maar hoe dat dan moest, nog niet. Zo was het ook bij ons: ook wij wisten niet hoe we de doelstelling gingen halen.”, vertelt Frank Meire, Environment & Safety Manager van Provamel. “Al vrij snel werd het duidelijk dat we ons de eerste jaren zouden toeleggen op het terugdringen van de CO2-uitstoot in onze productie en dan ook gingen kijken naar het maximaal gebruiken van groene stroom die we zelf zouden aanmaken. Pas in laatste instantie willen we dan, als het niet anders kan - de resterende CO2-uitstoot gaan compenseren door het aankopen van groene emissierechten.”

Dat het Provamel menens is, blijkt ook bij het aanstellen van het tweekoppige energieteam dat dagdagelijks in de weer is om de CO2-uitstoot te reduceren en uit de financiële cijfers : een belangrijk deel van alle investeringen in de productie ging de afgelopen jaren naar het terugdringen van de CO2-uitstoot. Het beste nieuws is misschien wel dat deze doelstelling doorgedrongen is in alle gelederen van het bedrijf. “Je merkt echt dat iedereen nadenkt over efficiënter produceren en terugdringen van energieverbruik. We krijgen vanuit alle hoeken in het bedrijf nuttige suggesties.”, vertelt Frank Meire.

Energiebesparing door hergebruik Om het productieproces groener te maken werden alle processen geval per geval bekeken met als doel ze zo efficiënt mogelijk te maken. “De groenste energie is de energie die men door een efficiëntieverhoging niet langer nodig heeft, zodat ze beschikbaar is voor andere doeleinden.”, verklaart Frank Meire. Uiteindelijk werden een dertigtal zaken veranderd. Zo wordt de noodzakelijke productie van steriel water niet langer via de energieverslindende condensatie van stoom gedaan, maar plaatste men daartoe ontworpen “waterkokers”. Het gevolg is niet min: het gasverbruik daalde met 15% in Wevelgem, 7% in Issenheim en 30% in Kettering. Voorts wordt de restwarmte van de sterilisatieprocessen waar mogelijk ingezet op andere locaties in het productieproces en voor de verwarming van de kantoren.

Biogas Provamel zette ook een grote stap vooruit door het hergebruik van het biogas dat spontaan ontstaat in de anaerobe waterzuivering. Dit metaangas dat op een natuurlijke wijze ontstaat in de zuiveringsinstallatie, wordt nu speciaal afgeleid en verbrand in een biomotor om stroom op te wekken. “Berekening leert ons dat dit metaangas, een restproduct uit onze waterzuivering, zorgt voor een stroomproductie,equivalent aan het jaarlijks energieverbruik voor 160 gezinnen.” Een andere belangrijke stroomverbruiker en dus bron van CO2-uitstoot is de koelinstallatie. Daar werden de verschillende installaties vervangen door één centrale koelinstallatie met hoog rendement. “Uit onze metingen blijkt dat we daardoor ons stroomverbruik met 8% reduceerden.” Metingen zijn trouwens essentieel. “Meten is weten. Om de CO2uitstoot in dergelijke mate te reduceren is het cruciaal om alles van nabij op te volgen en een uitgebreid monitoringsysteem te hebben. Met diverse meetpunten en een gesofi sticeerde software kunnen we elk aspect op de voet volgen en trachten we vooral ook elke piek in het verbruik weg te werken” , aldus Frank Meire. CO2-reductie is soms ook een kwestie van goed nabuurschap en samenwerking in het industriegebied. Zo worden samenwerkingsmogelijkheden op het vlak van stroom- en elektriciteitsproductie en uitwisseling van afvalwarmte met de naburige bedrijven bekeken.”

organic retail n° 7

Spectaculair resultaat Er werden dus al een hele reeks zaken verwezenlijkt en er zijn nog tal van plannen. Hoe ver staat Provamel vandaag? Men blijkt al een indrukwekkende vooruitgang geboekt te hebben: “In 2006 was onze totale CO2-uitstoot nog 7.000 ton. In 2009 brachten we dit reeds terug tot 2.500 ton. Dat is een vermindering van 65%, aldus Frank Meire. Goed nieuws dus, maar bij Provamel blijft men nuchter. “Zoals steeds is het eerste stuk CO2-reductie het makkelijkst. “Onze onderneming koos er in eerste instantie voor om het energieverbruik en de bijhorende CO2-uitstoot van onze productie zoveel mogelijk te reduceren. In een volgende stap gaan we de CO2-uitstoot waar we niet omheen kunnen, gaan compenseren met de aankoop van zogenmaamde ‘Carbon Credits’ die de productie van duurzame energie extern aanmoedigt. Het einddoel is indrukwekkend, maar de weg naar dat doel is eveneens fascinerend en nuttig, zo blijkt tot slot: “Het is een heel mooi project dat goed is voor het milieu, goed voor onze onderneming doordat het onze kostenefficiëntie opdrijft, maar even belangrijk is dat deze uitdaging al de gelederen van onze onderneming begeestert.” De anaerobe waterzuivering is goed voor een dagelijkse biogasproductie van 1400 m³. Het biogas wordt gebruikt voor de productie van groene stroom via een biogasmotor

Eigen groene energie De meer traditionele manieren om CO2-uitstoot te reduceren door het maken van herbruikbare energie werden nog niet ingezet, met uitzondering van de zonnecellen op het dak van het portiersgebouw in Wevelgem. Daar komt binnen afzienbare tijd echter verandering. Zo plant men mogelijk een grote windmolen naast de productiesite in het Engelse Kettering. “Een dergelijke installatie plaats je niet op één twee drie. De mogelijkheid werd met de lokale overheid bekeken en positief geëvalueerd. Momenteel plannen we hoorzittingen voor de omwonenden, de mensen in de buurt mogen immers niet lijden onder een dergelijk project. Ook dat is duurzaamheid.”, verklaart Frank Meire.

De nieuwe “waterkokers” voor steriel water zorgen voor een besparing van 15 % op het totale gasverbruik FOSSILE CO2 EMISSION PROVAMEL PLANTS Planned CO2 emission Effective CO2 emission 8000 7000

TON CO2 / YEAR

6000 5000 4000 6000 2000 1000 0

2006 Provamel bestudeert de plaatsing van een full-size windturbine op de productiesite in Kettering (UK);

2007

2008 YEAR

2009

2010 0

Shopping > Nederland Het was een drukke herfst in Nederland. Twee nieuwe franchiseformules voor biologische speciaalzaken zagen er het licht: ‘Goodyfood’ van groothandel Natudis in Harderwijk, met tot dusver één vestiging in Hilversum, en ‘Puur’ van groothandel Kroon in Nieuwegein, met vestigingen in Leiden, Houten en binnenkort ook in Zeist. Hoe ziet de toekomst van de biowinkel in Nederland eruit, in de slag om de ‘nieuwe consument’? We gingen een kijkje nemen in de nieuwe winkels.

NIEUWE BIOFORMULES

TWEE IN NEDERLAND

Werpen ‘Goodyfood’ en ‘Puur’ een licht op de toekomst van de biowinkels?

Goodyfood Het eerste wat opvalt als je de nieuwe Goodyfood-winkel in Hilversum binnenkomt, is de zee van ruimte. Geen gewriemel om ergens te geraken, geen ‘O sorry, ik wou dat even pakken’. Er is plaats genoeg om tussen te rekken door te laveren met een kinderwagen, een winkelkarretje of een rollator, zonder tegen andere klanten op te botsen. De winkel telt 700 vierkante meter, en heeft met drie kassa’s de allures van een kleine supermarkt. Volgens winkeleigenaar Rob Zentveld is Goodyfood Hilversum qua vloeroppervlakte één van de grootste biowinkels van Nederland, al wordt het woord ‘biologisch’ nadrukkelijk en opmerkelijk vermeden in de winkelcommunicatie. Rob Zentveld: “Dat doen we heel bewust. Mijn oude winkel – onder de Natuurwinkelformule van biologische groothandel Natudis, nvdr. – besloeg 450 m2. Ik was ook eigenaar van het belendende pand en de omzet in mijn Natuurwinkel liep goed. Ik wilde uitbreiden, maar als

ik de vloeroppervlakte van de winkel zou vergroten, moest ik nieuwe klanten aantrekken. Om goed te blijven draaien in een grotere winkel, bleek dat ik 500 klanten extra nodig had.” Het potentieel aan heavy users had de toenmalige Natuurwinkel Hilversum al uitgeput en Rob Zentveld vond de oude naam en aanpak van De Natuurwinkel niet meer goed passen bij de nieuwe consument, die hij maar wat graag wilde bereiken. “‘Biologisch’ bekt niet echt lekker. Bovendien hebben de term ‘biologisch’ of de naam ‘natuurwinkel’ voor heel wat Rob Zentveld mensen toch een negatieve lading. Ik ben ervan overtuigd dat er een groep consumenten is die geïnteresseerd zijn in het biologische product, maar niks hebben met ‘natuurvoeding’.”

organic retail n° 7

Extra aandacht voor vers

Puur

De winkel moest dus niet alleen groter worden, maar ook frisser, met meer aandacht voor versheid en smaak. En dus sloegen de winkeleigenaar en groothandel Natudis de handen in elkaar en lanceerden ze een nieuwe formule. Centraal in de nieuwe winkel ligt het verseiland, omgeven door vier pilaren, waarop grote foto’s van de producten staan afgebeeld; groenten en fruit, brood, kaas- en vleeswaren. Het brood wordt er door winkelbedienden afgebakken. Vers is een sleutelwoord in de nieuwe formule, maar in de globale productkeuze blijkt er ook meer plaats dan gewoonlijk voor kant en klaarmaaltijden; wellicht om tegemoet te komen aan de wensen van die bewuste nieuwe, moderne consument. Verder is er een horecahoekje, waar klanten latte’s en cappuccino’s kunnen drinken bij een gebakje uit het verseiland. Nog opvallend is de ‘World of Wellness’, een aanzienlijk winkeldeel met verzorgingsproducten en cosmetica. Rob Zentveld: “Ik verhuur een deel van die ruimte aan een schoonheidssalon. Ze maken voor hun behandelingen gebruik van de producten die in de winkel verkocht worden.” De huisstijl van Goodyfood kleurt zwart, wit en oranje en de baseline luidt: ‘organic, tasty, good, fresh’. Niet alleen de naam van de nieuwe winkelformule is Angelsaksisch van inspiratie, op de winkelpui en de website lees je ook louter Engelse slogans. Die klinken hip en dat is de bedoeling. Goodyfood richt zich immers op jongeren tussen 25 en 40 jaar, die in grootstedelijke gebieden leven. De Goodyfood-formule sluit daarmee duidelijk aan bij een bredere trend. Steeds meer ondernemingen krijgen door dat eerlijke producten alleen hoger kunnen scoren als ze ook leuk en hip zijn. Het accent mag in de communicatie van Goodyfood een heel stuk minder op de ideologische principes van biologisch liggen, de keuze voor lekker eten en genieten wordt niet helemaal doorgetrokken in de invulling van de winkel. Zo valt de wijnafdeling bijvoorbeeld nauwelijks meer op dan het enorme assortiment thee.

In Leiden zit de nieuwe winkelformule Puur in een prachtig pand, een voormalige academische boekhandel in het centrum van de stad. Voor de winkelinrichting werd alles nieuw ontworpen, met duurzame materialen. Puur is de franchiseformule van biologische groothandel Kroon. De Puur-winkel in Leiden beslaat 400 m2, waarop een assortiment van 3.500 biologische producten wordt uitgestald. Ook hier wordt de term ‘biologisch’ een beetje vermeden in de communicatie. Puur profi leert zich als een “echt-eten-winkel”, met heel veel nadruk op smaak, passie en echtheid. De klant kan “zorgeloos genieten”, omdat “hij erop mag vertrouwen dat er met respect aan het voedsel gewerkt is, zonder kunstgrepen of toevoegingen”. Jan de Groot ontwikkelde de formule samen met Kees Kroon en beaamt dat in de Puur-winkels de passie voor lekker eten op de eerste plaats komt. Jan de Groot: “Daarnaast hebben we ook een passie voor biologisch. Dat steken we niet onder stoelen of banken. Sterker nog: volgens ons is biologisch synoniem voor lekker eten.” Puur mikt duidelijk ook op de nieuwe groep pragmatische aanhangers van bio: klanten die kiezen voor de best mogelijke smaak en voor producten die met zorg en liefde worden gemaakt, en daarom bij biologisch uitkomen (zie kader ‘Een scan van de huidige bioklant’). Jan de Groot: “Hier komen zowel koks als lekkerbekken als bewuste mensen die duurzaam willen kopen over de vloer. Wij willen mensen bedienen die op zoek zijn naar kwaliteitsvoeding.”

Bourgondisch Puur trekt dan ook resoluut de kaart van het goede, bourgondische leven. Als je de winkel in Leiden binnenkomt, sta je meteen voor de traiteurafdeling. Waar mogelijk worden de producten voor het oog van de klant vers bereid: het brood wordt ter plekke door een bakker gebakken – en niet afgebakken – , salades en quiches worden vers bereid en pizza’s komen krakend uit de oven. De biologische koffiesoorten die Puur verkoopt, kunnen aan de espressomachine in de winkel worden

Shopping > Nederland EEN SCAN VAN DE BIOKLANT

voorgeproefd. En er is een uitgebreide afdeling biologische wijn en bier. Jan de Groot: “Bij goed eten hoort gewoon een lekker wijntje. Daarom zetten we de wijn op een prominente plek, in een mooie, robuuste houten kast.” Een honderdtal producten, zoals honing, pasta, rijst, sauzen, enz., zijn van het huismerk. Op de etiketten van die producten staat steeds een verhaal over de producenten of boeren, zodat klanten weten waar ze gemaakt worden. Soms hangen er in de winkel ook postkaartjes met wat uitleg over de herkomst van de producten. Op die manier speelt Puur in op de behoefte aan authenticiteit van de moderne klant, die op zoek is naar meerwaarde. Kan Puur een tegengewicht bieden voor de concurrentie van supermarkten? Jan de Groot: “Ik geloof dat supermarkten biologisch eerder zien als een marketingtool. Ze zijn niet oprecht geïnteresseerd in het biologische product. Wij wel, en volgens mij voelen onze klanten dat aan. Bovendien geloof ik dat een supermarkt nooit hetzelfde specialisme in lekker eten kan aanbieden.” En hoe zit het met de webwinkels, die stilaan ook steeds meer in opmars zijn? Jan de Groot: “Ik ben ervan overtuigd dat mensen verse producten toch het liefst zelf willen bekijken, voelen en uitzoeken. Misschien bestellen ze kruidenierswaren als appelsap en jam wel via internet, maar ik denk niet dat het zo werkt voor vers voedsel.” Puur mikt op 15.000 klanten in de regio Leiden. Er is ondertussen ook al een Puur-winkel in Houten, bij Utrecht, en in februari-maart 2010 volgt een winkel in Zeist. Jan de Groot: “Per jaar willen we 4 à 5 nieuwe winkels openen, zodat we over een paar jaar aan een totaal van 20 à 30 Puur-winkels in heel Nederland komen.” www.goodyfood.nl www.puurbiologisch.nl

Anneke Ammerlaan is foodtrendwatcher en -consultant, en hoofdredactrice van ‘Smaakmakend’, het magazine van Biologica (de Nederlandse organisatie voor biologische voeding en landbouw). Ze deed onderzoek naar de biologische klanten in Nederland en deelde ze op in 3 types. Ten eerste is er de klassieke bioklant, die vooral een ideologie volgt en een behoudend kook- en eetgedrag heeft. Het is een groep die stilletjes aan afneemt. Vervolgens ziet ze een groep jonge ouders, die voor biologisch kiezen omdat het clean is, en die vooral bezorgd zijn om de gezondheid van hun kinderen. Deze groep bestempelt ze als light users; eigenlijk zijn deze jonge ouders primaire supermarktklanten. Dan zijn er de culinaire klanten, mensen die veel waarde hechten aan smaak, en eten als een deel van hun identiteit zien. Een culinaire klant is een kenner en een criticus, hij kent een hoge prioriteit toe aan eten en hecht veel belang aan authenticiteit. Deze groep kan onderverdeeld worden in levensgenietende babyboomers, mensen van 50-60 jaar, en goed opgeleide dertigers. Die laatsten vormen de snelst groeiende groep in de Nederlandse biowinkels. Er doet zich dus een waardeverschuiving voor in de hoofden van de biologische klanten. Waar de zorg voor het milieu en voor de eigen gezondheid belangrijke basiswaarden waren voor de klassieke biologische klant en het product eigenlijk ondergeschikt was, wil de nieuwe klant het beste product. Zijn basiswaarde is echt en lekker eten.

HET LANDSCHAP VAN DE BIOLOGISCHE SPECIAALZAAK IN NEDERLAND In Nederland bestaan er momenteel 6 franchiseformules voor biologische winkels. We zetten ze even op een rijtje: De Natuurwinkel met 56 vestigingen (Natudis), Goodyfood met 1 vestiging (Natudis), Puur (Kroon), Estafette met 14 vestigingen (Odin), Marqt met 2 vestigingen – al is Marqt niet 100 % bio – en Organic food for you met 3 vestigingen.

organic g retail n° 7 Jawel, het gaat uitstekend met de markt van natuurcosmetica. Maar neen, dat betekent niet dat de sector op zijn lauweren kan rusten. De groeimogelijkheden van de natuurcosmetica die nog altijd maar een kleine niche uitmaken van de totale (en krimpende) cosmeticamarkt, worden beperkt door het ontbreken van een algemeen Europawijd aanvaard label.

NATUURCOSMETICA

GROEIT STERK IN KRIMPENDE MARKT Op 22 en 23 september verzamelden meer dan honderd vertegenwoordigers van de cosmeticamarkt in Nürnberg voor een congres over natuurcosmetica. Tijdens deze twee dagen bespraken diverse sprekers de marktontwikkeling, nieuwe trends, uitdagingen en problemen. De markt van natuurcosmetica ondervindt geen hinder van de economische crisis en de maatschappelijke omwenteling omtrent duurzaamheid en ethiek zorgt voor een ongekende dynamiek in de sector. Dit werkte uiteraard meer dan bevorderlijk voor de sfeer op het congres. Hierna volgt een bloemlezing van de relevante informatie die werd meegegeven aan het publiek.

Luxe heeft ondertussen een nieuwe invulling gekregen en bij talrijke nieuwe producten zie je beide concepten al hand in hand gaan.” Natuurcosmetica krijgt vandaag meer dan ooit erkenning en dat heeft een aantal gevolgen: Elfriede Dambacher signaleerde de komst van een aantal private labels voor natuurcosmetica en meldde ook dat conventionele cosmeticawinkels, apotheken en supermarkten sinds kort graag biologische of natuurlijke cosmeticaproducten in hun assortiment opnemen. > vervolg op pagina 35 Elfriefe Dambacher en Ted Ming van de LOHAS-beweging

Ethiek en duurzaamheid Elfriede Dambacher, organisatrice van het congres en ervaren natuurcosmetica-expert opende het congres met een overzicht van huidige, globale (misschien verkies jij toch wereldwijde?) tendensen. “De gevolgen van de ecologische en economische crisis zijn duidelijk te merken in de keuzes die de consument vandaag maakt. Vrij geruisloos en snel hebben gezondheid, ethiek en duurzaamheid prestige en luxe verdrongen in het aankoopproces van natuurcosmetica. De sterren van Hollywood waren belangrijke promotors van dit nieuwe consumptiegedrag.

TOCHT DOOR DE JUNGLE VAN DE

NATUURCOSMETICALABELS

Je zou het niet denken, maar er is unanimiteit onder natuurcosmeticafabricanten: er zijn te veel labels voor bio- en natuurcosmetica en de wereld zou gebaat zijn met één universeel en algemeen aanvaard label. Tot zover de consensus. Voor de rest is samenwerking en eendracht ver te zoeken en woedt de strijd om wie het laken naar zich toe kan trekken volop. De discussie over wie de beste criteria en lastenboeken heeft, lijkt daarbij van ondergeschikt belang. Bedrijfsbelangen of de belangen van certiﬁcatie-organisaties primeren.

Het grote aantal labels voor natuur- en biologische cosmetica is in de eerste plaats een gevolg van het gebrek aan Europese wetgeving zoals die er is voor biologische voeding. Hoewel de bestaande wetgeving voor biologische voeding niet gespaard bleef van kritiek, ligt ze mee aan de basis van het huidige succes van bio. Ze biedt immers voldoende bescherming voor bioproducten, zodat deze zich kunnen onderscheiden van de gangbare producten. In cosmetica is dit vooralsnog nog niet het geval aangezien de noodzakelijke reglementering ten vroegste in 2012 verwacht wordt.

De echte winnaar Door de grote verscheidenheid aan labels die de verpakkingen van natuur- en biocosmetica blijven sieren, is het voor de winkelier, en zeker voor de consument, heel moeilijk het kaf van het koren te scheiden. Tijdens het natuurcosmeticacongres in Nürnberg benadrukte tal van sprekers dat een sterk eenduidig en Europees, of zelfs wereldwijd, erkend label de al sterk groeiende categorie nog meer toekomst zou bieden. Ondertussen zijn het vooral de zogenaamde ‘natuurgeïnspireerde cosmetica’ die profiteren van de onduidelijkheid. Deze producten bevatten quasi altijd synthetische en schadelijke ingrediënten, die enkel voor het imago aangevuld worden met ingrediënten van natuurlijke oorsprong. Dit maakt het er voor de consumenten die op zoek zijn naar echte natuur- of biocosmetica uiteraard niet duidelijker op.

32 cosmetica > natuurcosmeticalabels

Wat is natuurlijk? Eerlijkheidshalve moet opgemerkt worden dat éénduidigheid over de interpretatie van wat wel of niet natuurlijk is en wat wel of niet schadelijk is in de ingrediëntenlijst of de productie van natuurcosmetica nog altijd ver te zoeken is. Zijn natuurlijke ingrediënten enkel afkomstig van planten of zijn ook dierlijke ingrediënten en mineralen natuurlijk? Betekent synthetisch hetzelfde als petrochemisch of moet het worden gebruikt voor alle chemische reacties uitgevoerd door mensen? En is een chemische modificatie van natuurlijke grondstoffen ook synthetisch en dus altijd fout of schadelijk? De discussie blijft ook bij specialisten voor verdeeldheid zorgen.

Overeenstemming Een onderzoek van de criteria van de diverse labels leert dat er gelukkig wel overeenstemming is over wat absoluut niet kan: formaldehyde, parabenen, EDTA en synthetische kleur- en geurstoffen. Ook bestaat er consensus over het engagement voor het gebruik van natuurlijke en essentiële oliën en extracten, liefst van biologische origine of, indien duurzaam, van wildpluk. Ook de voorkeur voor fair trade-grondstoffen uit het Zuiden is een positieve ontwikkeling.

organic retail n° 7

Bij fabrikanten en certiﬁceringsorganismen heerst er ook overeenstemming over wat absoluut niet kan: formaldehyde, parabenen, EDTA en synthetische kleur- en geurstoffen SAMENSTELLING Sterk regiogebonden labels VAN COSMETICAPRODUCTEN Wie de diverse labels en hun verspreiding in Europa bekijkt, stelt vast Massageolie Badolie Emulsie Douchegel/Shampoo Tonic/Mondwater Parfum LEGENDE Water Oliën en extracten Emulgatoren Pigmenten Bewaarmiddelen, Complexvormers

Zeep Lippenstift Make-up poeder

Tijdens het natuurcosmeticacongres in Nürnberg besprak Dr. Wilfried Pedersen van Dr. Straetmans, een Duitse grondstoffenleverancier voor natuurcosmetica, de pijnpunten bij een aantal productcategorieën.

Strijdpunten Waar zitten de verschillen dan tussen de diverse labels? De voornaamste twistpunten zijn:  Hoeveel procent van de ingrediënten moet minimum van biologische oorsprong zijn in het cosmeticaproduct en hoe wordt het aandeel precies berekend?  Zijn sommige petrochemische ingrediënten eventueel toelaatbaar?  Welke oplosmiddelen mag men gebruiken?  Welke bewaarmiddelen zijn toegelaten?  Welke chemische processen mogen worden gebruikt in de productie van deze cosmetica?  Mogen de producten getest worden op dieren?

Hoe streng moet men zijn? De ultra-orthodoxe benadering waarbij de producten 100% bio moeten zijn en die petrochemische ingrediënten, oplos- en bewaarmiddelen en zo goed als elke chemische bewerking uitsluit, mag dan wel consequent zijn, werkbaar is het echter niet. Voor bepaalde productcategorieën wordt het dan quasi onmogelijk om ooit het label ‘natuurcosmetica te kunnen dragen. Wegens gebrek aan alternatieven zullen klanten zich daan moeten behelpen met de conventionele cosmetica. Om dit te vermijden stellen de meeste labels zich wat inschikkelijker op en calculeren ze een overgangsperiode in, in de hoop dat nieuwe innovatieve technieken zich zullen aanbieden. Ook over het aandeel bio in een cosmeticaproduct valt veel te zeggen. Sommige producten dienen nu eenmaal een aantal ingrediënten te bevatten die nooit van biologische landbouw kunnen komen. Olie en extracten zijn makkelijk biologisch produceerbaar, maar emulgatoren (ingrediënten die voor vermenging zorgen), pigmenten, conserveringsmiddelen of water zijn moeilijk biologisch te certificeren. Op onderstaande grafiek zien we dat massage-olie en parfum makkelijk 100% bio kan zijn aangezien het hier louter om olie en extracten gaat. Bij douchegel, zeep, mondwater of make-up poeder is dit al heel wat moeilijker.

dat hun sterkte en bekendheid sterk verschillen naargelang de regio in Europa. Zo staat BDIH sterk in Duitsland en de noordelijke Europese landen, is Soil Association de nummer één in de Angelsaksische landen en staat Ecocert en Cosme Bio sterk in Frankrijk en het zuiden van Europa. De behoefte om één sterk en eenduidig label voor natuur- en biocosmetica te creëren, leidde tot … twee nieuwe initiativen. Ecocert, Cosmebio, Soil Association en BDIH gingen samen met een aantal minder bekende Europese labelassociaties rond de tafel zitten en ontwikkelden na een lange overlegperiode de COSMOS-standaard.

Cosmos Cosmos begint vanaf 1 januari 2010 met de certificatie volgens het nieuwe Cosmos-lastenboek. Het uitgangspunt is het gebruik van bio-ingrediënten zo veel mogelijk te stimuleren, een verantwoord en duurzaam gebruik van natuurlijke grondstoffen en een gezonde productiemethode te verzekeren. Vanaf 2012 wil Cosmos ook de ontwikkeling van de groene chemiesector stimuleren via reglementering. Op dit moment eist Cosmos dat 95% van de gebruikte landbouwingrediënten afkomstig moeten zijn van biolandbouw. Tegen 2012 moet dit aandeel 100% worden, tenzij de ingrediënten niet beschikbaar zijn. In totaal moet altijd minstens 20% van alle ingrediënten afkomstig zijn van biologische landbouw. Wat dit laatste betreft, wordt een uitzondering gemaakt voor lotions, afspoelproducten (‘rinse off ’ producten, die na gebruik afgespoeld worden zoals bijvoorbeeld douchegels of zeep) en poedervormige producten waarbij 10% volstaat.

PROBLEMEN VOOR NATUURCOSMETICA

Vergelijking natuurcosmetica/conventionele cosmetica PRODUCTTYPE

PROBLEEM

Massageolie

Probleemloos

Badolie

Werkzaamheid

Emulsie

Vooral problemen bij zonneproducten en mascara

Douchegel/Shampoo

Verdikking en het produceren van een conditioner

Tonic/Mondwater

Vloeibaarheid

Parfum

Geurvariatie

Zeep

Komplexvormers

Lippenstift

Pigmentkeuze

Make-up poeder

Microbiologische kwaliteiten van pigmenten

Grafiek: W. Petersen, Naturkosmetik Branchenkongress 2009

De diverse criteria in de lastenboeken dagen de producenten ook uit tot het ontwikkelen van producten die conform de criteria zijn, maar daarnaast aangenaam in gebruik en uiteraard ook werkzaam zijn. Dr. Wilfried Pedersen somt de moeilijkste aspecten per productcategorie op

Omdat Natrue de marktleiders verenigt, staat het op dit moment heel sterk AANDEEL BIO-INGREDIËNTEN IN EEN GELABELD PRODUCT

COSMOS

NATRUE***

AANDEEL BIO IN DE INGREDIËNTEN AFKOMSTIG VAN DE LANDBOUW

RELATIEF AANDEEL BIO IN DE TOTALE INGREDIËNTENLIJST

95% 100% (vanaf 2012 en indien bio-ingrediënten

20% of 10% (voor lotions, poeders en afspoelproducten

beschikbaar zijn)

zoals zeep en douchegels)

95%

19% (20% van 95% natuurlijke ingrediënten)

Natrue De grote Duitse pioniers van de natuurcosmetica Weleda, Wala, Logocos, Primavera, Laverana, de Amerikaanse pionier Burt’s Bees en het Zwitserse Farfalla startten, mede door het lange wachten op het Cosmos-label, het Natrue-label op. Omdat Natrue de marktleiders verenigt, staat het op dit moment heel sterk. Natrue maakt het onderscheid tussen gewone natuurcosmetica, natuurcosmetica met biologische ingrediënten en echte biologische cosmetica. De drie niveaus worden onderscheiden met respectievelijk één, twee en drie sterren. Natrue gaat er echter wel vanuit dat op alle niveaus, de producten altijd vervaardigd zijn met enkel natuurlijke, bijna-natuurlijke en natuuridentieke ingrediënten. Bijna-natuurlijke ingrediënten zijn stoffen die afkomstig zijn van een natuurlijke bron, maar een door Natrue goedgekeurde (chemische) bewerking ondergingen. Natuuridentieke ingrediënten zijn feitelijk niet-natuurlijk, maar helaas noodzakelijk aanwezig in een product. Natrue legde een selectie van toegelaten natuuridentieke substanties vast in een positiefl ijst. Ook is er een lijst die bepaalt welke natuurlijke bewaarmiddelen

gebruikt mogen worden. Voor gewone natuurcosmetica (Natrue*) worden verschillende aandelen natuurlijke en bijnanatuurlijke substanties opgelegd, naargelang de productcategorie. Voor oliën is dat bijvoorbeeld minimum 90% natuurlijke substantie en 10% bijna-natuurlijke substantie. Voor een veel uitdagender product zoals deodorant is dat respectievelijk 15 en 30% en voor een stuk zeep is dat 1% natuurlijk en 99% bijna-natuurlijke ingrediënten. Voor natuurcosmetica met biologische ingrediënten (Natrue**) wordt de lat hoger gelegd. Ongeacht de productcategorie dient hier minimum 15% van de ingrediënten natuurlijk te zijn en minimum 15% bijna-natuurlijk. Daarbovenop moet minimum 70% van de natuurlijke ingrediënten afkomstig zijn van biologische landbouw. Wat de bijna-natuurlijke substanties betreft, dient de fabrikant te kunnen bewijzen dat de oorspronkelijke grondstof afkomstig is van biologische landbouw.

De Natrue*** biologische cosmetica legt de lat nog wat hoger. Hier moet minimum 20% van de ingrediënten natuurlijk te zijn en 15% bijna-natuurlijk, ongeacht de productcategorie. Van de natuurlijke ingrediënten moet 95% afkomstig zijn van biolandbouw en voor de bijna-natuurlijke ingrediënten is dat zelfs 100%.

Het water tussen Natrue en Cosmos Als het gaat om het gehalte bio-ingrediënten, blijken de lastenboeken van Cosmos en Natrue*** standaard uiteindelijk niet zo ver van elkaar te staan. Toch zorgt de benadering van één ingrediënt, met name het water in het product, voor grote verschillen wat betreft de etikettering. Voor een identieke emulsie zal de berekening Natrue uitkomen op 78% bio en Cosmos op 27%. Bij lotions die altijd meer dan 90% water bevatten en verder extracten uit planten, zal de eindafrekening Natrue 96% bio zijn, bij Cosmos haalt men niet eens de lat van 20%. Natrue kiest ervoor om bij zijn totaalgehalte bio-ingrediënten water niet mee te rekenen en enkel de andere ingrediënten in de weegschaal te gooien. Deze benadering wordt eveneens gebruikt voor biovoeding; een biobrood is steeds 100% biologisch omdat het watergehalte niet meegerekend wordt.

Moet water mee opgenomen worden in de berekening van het bio-aandeel van een natuurcosmeticaproduct? Cosmos en Natrue zijn het fundamenteel oneens hieromtrent.

34 cosmetica > natuurcosmeticalabels

organic retail n° 7 Cosmos benadert dit echter anders. Voor hen speelt water een belangrijke rol in de vervaardiging van cosmetica en is het onjuist water niet op te nemen in de eindafrekening omdat de consument op die manier op het verkeerde been gezet wordt. Het gevolg is dat bij producten die rijk zijn aan water, het totaalaandeel bio heel wat

lager uitvalt. Wanneer de producten opvallend lagere gehaltes aan bio bevatten, zijn ze uiteraard moelijker te ‘verkopen’ aan consumenten. Want waarom bestempelt men cosmetica als biologisch als het aandeel bio-ingrediënten slechts 25% of minder uitmaakt?

Ecocert, Cosmebio, Soil Association, BDIH, ICEA et Bioforum gingen samen rond de tafel zitten en ontwikkelden na een lange overlegperiode de COSMOS-standaard. > vervolg van pagina 31

80% De Amerikaan Ted Ning van de LOHAS-organisatie die het profiel van de bio- en fairtradekoper onderzoekt en in kaart brengt, ging dieper in op hoe mensen vandaag denken en consumeren. “In tegenstelling tot wat vele mensen denken, is de groene golf die de wereld overvloeit geen trend, maar een beweging”, poneerde hij. Die beweging is er één van lange adem en zal pas stoppen als alle processen en producten op onze planeet duurzaam zijn.” Hij benadrukte ook hoe groot de impact van deze beweging was (en is) op het werken denkproces van productontwikkelaars en marketeers. “Vroeger werden milieuvriendelijke producten ontwikkeld voor hooguit 20% van de bevolking. Vandaag zijn ongeveer 80% van de consumenten potentiële kopers geworden. Al deze mensen zijn namelijk geïnteresseerd in duurzamere, minder milieubelastende producten.” Deze evolutie is er volgens Ning gekomen omdat de meeste mensen de waarden in verband met ‘Lifestyle of Health and Sustainability’ die LOHAS-organisatie aanhangen, onderschrijven. Slechts een kleine, hardnekkige groep (13 tot 20%) van de bevolking vindt de hele groene bewustwording onzin en zal enkel het eigenbelang blijven dienen.

Greenwashing Ook de gangbare cosmeticamerken voelen dat er een gezondere en meer natuurvriendelijke wind waait in cosmeticaland. Nieuwe producten van traditionele cosmeticaproducenten worden dan ook meer en meer gepromoot door de (meestal minimale) aanwezigheid van natuurlijke en plantaardige ingrediënten te benadrukken. Over eventueel schadelijke stoffen wordt bij deze producten zedig gezwegen. Dit zogenaamde ‘greenwashing’ beknot de groei van de echte natuurcosmetica. De aanwezigheid van enkele plantaardige ingrediënten betekent namelijk niet dat men kan spreken van natuurcosmetica. Op het congres werd het onderscheid gemaakt tussen natuurcosmetica, natuurgeïnspireerde cosmetica en klassieke cosmeticaproducten. Met de term natuurgeïnspireerde cosmetica verwijst men naar producten die meer natuurlijke ingrediënten bevatten, maar mogelijk nog altijd ingrediënten zoals parabenen, siliconen, synthetische geur- en kleurstoffen en bewaarmiddelen kunnen bevatten. Dit is uiteraard onaanvaardbaar voor echte natuurcosmeticaproducenten en -consumenten.

Duitsland nummer één in Europa, Italië sterkste groeier Wereldwijd zou de natuurcosmeticaverkoop goed zijn voor 7 miljard dollar. Tegen 2010 zou die totale omzet al gegroeid zijn tot 10 mijlard dollar, dat blijkt uit cijfers van het Londense marktonderzoeksbureau Organic Monitor. De Europese markt zou vandaag goed zijn voor om en bij de 2 miljard euro. Met een jaaromzet van 672 miljoen euro in 2008 (een stijging met 60 miljoen euro in vergelijking met 2007) is Duitsland koploper in de natuurcosmeticamarkt. Een vijfde van alle cosmeticaconsumenten in Duitsland zegt al natuurlijke cosmetica

te kopen( ter vergelijking: in 2006 was dit nog maar iets meer dan 12,5%). In Duitsland is natuurlijke cosmetica het enige groeisegment in de cosmeticamarkt. Internationaal zien we dat het aandeel van zowel natuurcosmetia als natuurgeïnspireerde cosmetica groeit. De snelste groei bevindt zich momenteel in Italië, Duitsland en Frankrijk. De verklaring voor de sterke groei in Italië zit volgens Hana Hrstkova van Kline Market Research in het feit dat meer en meer Italiaanse wellnesscentra kiezen voor bio- of natuurcosmetica. Het geanimeerde, afwisselende en bijzonder interessante congres bewees overtuigend dat de natuurcosmeticamarkt aan het begin van een enorme bloei staat. Gerd Weiler van natuurcosmeticamerk Sanoflore vat het tot slot mooi samen: “De helft van de baby’s die vandaag geboren worden, zullen honderd jaar oud worden. Huidallergieën komen steeds vaker voor en de voorbije 20 jaar is het aantal melanomen verdrievoudigd. Ziedaar het groeipotentieel voor onze producten.”

Van 17 tot 20 februari 2010 vindt in Nürnberg de 21ste editie van Biofach plaats. Deze beurs loopt voor het eerst van woensdag tot zaterdag (i.p.v. donderdag tot zondag) en het thema voor de volgend editie is bijna logischerwijs ‘Organic & Fair’. Extra aandacht gaat naar ‘ecologisch textiel’ en ‘green fashion’.

‘BIO & FAIR TRADE’: HÉT THEMA VAN

BIOFACH 2010 Fair trade: globaal en lokaal De Europese hoogmis van de biosector zet volgend jaar bijzonder in op de onbetwistbare relatie tussen bio en fair trade. Door de huidige financieel-economische crisis scoren beide productcategorieën immers sterk. Daarnaast staan veel bio-ondernemers sowieso achter de principes van fair trade. De Noord-Zuidgedachte achter fair trade wordt steeds meer uitgebreid met nu ook bijkomende aandacht voor eerlijke handel in de westerse landen. Welbeschouwd dienen lokale producten onder de loep gehouden te worden. Zo verzekert men dat iedereen die bij de productie en de handel ervan betrokken wordt, eerlijk en correct behandeld en betaald wordt. Alle ophef omtrent de oneerlijke melkprijzen bewees immers dat ook in Europa fair trade niet vanzelfsprekend is.

Lichte krimp De organisatoren zien de komende editie van Biofach met vertrouwen tegemoet. Toch valt het op dat de jarenlange groei van de beurs is gestopt. Men verwacht nu zowaar een daling van het totale aantal exposanten. In 2009 waren dat er nog 2.733. Voor 2010 worden ongeveer 2.500 standhouders verwacht. Ook de totale beursoppervlakte zakt met ongeveer 10%. Waarschijnlijk heeft de wereldwijde economische crisis ook een (psychologische) impact op deze beurs. Nochtans stellen de organisatoren achter Biofach 2010 dat de wereldwijde biomarkt, enkele uitzonderingen niet meegeteld, kerngezond, dynamisch en sterk groeiend is.

Een gevolg daarvan was dat deze markt het afgelopen jaar een heuse boom kende. Consumenten worden zich per slot van rekening in toenemende mate bewust van de impact van hun kledingkeuze op mens (kinderarbeid, uitbuiting,…) en milieu (vervuilende katoenproductie, schadelijke kleurmiddelen,…). De Britse ‘Soil Association’ schat bijvoorbeeld dat de omzet van ecologisch textiel tussen 2008 en 2012 zal verdrievoudigen. Daarom richt Vivaness 2010 voor de bezoekers een textielforum op. Daarnaast zullen er verschillende modeshows plaatsvinden om de exposanten de gelegenheid te bieden hun nieuwe collecties te presenteren.

Green fashion en wellness

Biowijn

Bij zusterbeurs Vivaness, gewijd aan natuurcosmetica en wellness, heerst dan weer een ongebreideld optimisme. De natuurcosmetica kent immers een fl inke groei en dat zal de komende jaren niet anders zijn. Daarnaast zal Vivaness 2010 extra aandacht schenken aan ‘green fashion’. Vorig jaar nog ging alle aandacht naar milieu- en mensvriendelijk textiel.

Nürnberg Messe kan ook niet voorbij aan de sterke opgang van biowijnen. Net als in de voorbije edities verwacht deze biobeurs weer heel wat wijnbouwers en –handelaars en is er opnieuw ruimte voor proefsessies. Nieuw voor deze editie is dat men voor de eerste keer de biowijnprijs ‘MUNDUSvini’ zal uitreiken. Deze prijs moet het orgelpunt zijn van een internationaal erkende wedstrijd voor biowijnen die van 7 tot 9 december plaatsvond in Neustadt/Weinstrasse. Hoewel de biowijnsector begin 2009 door de crisis voorzichtig was in zijn toekomstprognoses toonde het afgelopen jaar zich qua verkoopcijfers een echt grand cru-jaar. Uit navraag van Biofach blijkt bovendien dat de consument in deze crisistijden minder buiten huis gaat eten en meer thuis kokkerelt. Ook omwille van het positieve verhaal voor mens en milieu kiest men steeds meer voor biowijn. In 2009 vulden in totaal 318 exposanten de Biofach-wijnhal (94 uit Italië, 81 uit Duitsland, 53 uit Spanje, 42 uit Frankrijk en 16 uit Oostenrijk). Deze biobeurs verwacht dat dit aantal nog zal groeien in 2010. Het zullen vooral de Spaanse biowijnproducenten zijn die door de zwakke binnenlandse vraag hard inzetten op de export van hun wijnen.

36 beursvoorbeschouwing > Biofach en Vivaness 2010 (Nürnberg)

organic retail nÂ° 7 Waar veel mensen al van overtuigd waren maar door tal van wetenschappelijke publicaties tot nog toe gedeeltelijk of volledig ontkend werd, is nu toch een feit: Echinacea Purpurea, beter bekend onder de naam Rode Zonnehoed, werkt tegen griep, verkoudheid en allerlei andere virussen.

ECHINACEA,

DE NATUURLIJKE VIRUSREMMER

Nieuwe studies bewijzen effectiviteit van Echinacea Purpurea Sinds kort is een speciaal gepatenteerd extract van de in Canada biologisch geteelde Echinacea Purpurea verkrijgbaar. Het is het enige Echinacea-preparaat dat bestaat uit extracten van de volledige verse plant en dat gestandaardiseerd is op basis van de drie belangrijkste groepen werkzame stoffen: de alkylamiden, de polysacchariden en het cichoreizuur. Deze stoffen spelen een belangrijke rol bij de stimulering van ons immuunsysteem. Bovendien hebben zij ieder een eigen werking en vullen ze elkaars activiteit perfect aan. De in werkzame hoeveelheden gegarandeerde aanwezigheid van deze drie stofgroepen is met andere woorden nieuw en bepalend voor de effectiviteit van het gepatenteerde Echinacea-preparaat.

Eerste studie In 2004 werd aan de universiteit van Alberta (Canada) een studie uitgevoerd bij twee willekeurig ingedeelde groepen. Beide groepen kregen, bij de eerste symptomen van verkoudheid, ofwel Rode Zonnehoed ofwel een namaakmedicijn toegediend. De met placebo gecontroleerde groep bestond overigens uit 282 gezonde personen tussen 18 en 65 jaar oud. Uit deze studie bleek dat het aantal Echinacea-proefpersonen dat een ĂŠchte verkoudheid kreeg kleiner was: 59 tegen 69. Ook de totale symptomenscore was 23% lager dan bij de placebogroep. Terwijl bij twee personen van de Rode Zonnehoed-groep de verkoudheid evolueerde tot een bronchitis, lag dit aantal bij de placebogroep beduidend hoger: vijf personen. Ook het herstel van de verkoudheid verliep bij de Echinacea-gebruikers opvallend beter: na zeven dagen was 95%, tegenover 63% onder de placebogebruikers, van hen hersteld. Bovendien was de ziekteduur anderhalve dag korter. Deze resultaten waren vergelijkbaar met bevindingen die voortkwamen uit vergelijkbare studies met virusremmer Tamiflu. Onderzoekers vermoedden toen al dat de goede resultaten in deze Rode Zonnehoed-studie te maken hadden met het gestandaardiseerde Echinacea-preparaat dat 0,25 mg/ml alkylamiden, 2,5 mg/ml cichoreizuur en 25 mg/ml polysacchariden bevatte. Een vervolgstudie, uitgevoerd door dezelfde wetenschappers, kon de resultaten uit dit eerste onderzoek enkel bevestigen.

Tweede studie In een tweede studie gingen de Canadese onderzoekers nadrukkelijk op zoek naar het mechanisme dat bovenstaande resultaten kon verklaren. Hun bevindingen voor Rode Zonnehoed waren uitermate positief. Verschillende virussen die geassocieerd werden met infecties aan de bovenste luchtwegen stimuleerden sowieso de secretie van pro-inflammatoire of ontstekingsbevorderende cytokines. En het was

De alkylamiden, polysacchariden en het cichoreizuur in Echinacea Purpurea stimuleren in sterke mate ons immuunsysteem. net tegen (de verspreiding van) deze cytokines dat het gestandaardiseerde Echinacea-preparaat inging. Uit dit onderzoek bleek bovendien dat Rode Zonnehoed ook stevig weerwerk bood tegen allerlei gevaarlijkere virussen met membranen.

Zoveel gebruikers konden toch geen ongelijk hebben? Beide studies waren dus uitzonderlijk positief voor Echinacea Purpurea en verklaarden bovendien de opvallende populariteit van dit kruid. Echinacea bewees dat het de ziekteduur en de ernst van de

Echinacea Purpurea toont zich ook effectief in de strijd tegen griep

38 ziekte, meestal een verkoudheid, kon verminderen. Wanneer de zieke bij de eerste verschijnselen van een virale infectie - zoals koude rillingen, koorts, spier-, hoofden keelpijn, hoestbuien of een verstopte neus - het Echinacea-preparaat innam dan kon de verdere ontwikkeling van de infectie worden voorkomen. Rode Zonnehoed kon van toen af aan dus ook preventief gebruikt worden als wapen in de strijd tegen bijvoorbeeld griepinfecties. Ook voor ouderen, topsporters - zoals hardlopers en wielrenners - en andere groepen die kwetsbaar waren voor een infectie aan de bovenste luchtwegen was dit Echinacea-preparaat een doeltreffend middel.

Personen met een allergie voor planten van de composietenfamilie, de zogeheten Asteraceae, zoals arnica, calendula en paardenbloem kunnen beter geen Echinacea- preparaten gebruiken

Bredere werking tegen griep In de strijd tegen griep is Echinacea Purpurea met andere woorden veel effectiever dan de gangbare anti-griepmiddelen. De werking van dit preparaat is veel breder dan die van de traditionele geneesmiddelen tegen griep. Die laatste remmen immers enkel het oppervlakte-eiwit neuraminidase dat bovendien onontbeerlijk is voor de replicatie van zowel het influenza-A- als het -B-virus. De werking van deze klassieke middelen is dus enkel beperkt tot bepaalde influenza-stammen. Conclusie van dit verhaal: Rode Zonnehoed is een natuurlijk middel dat als eerste een (gedeeltelijke) bescherming bood tegen verkoudheden. Ook preventief is dit preparaat een doeltreffend middel tegen allerlei griepvirussen. Echinacea Purpurea bewijst dus de enorme medicinale mogelijkheden van natuurlijke middelen! In zeldzame gevallen kan het speciale Echinacea-extract aanleiding geven tot klachten aan het spijsverteringkanaal. Misselijkheid, braakneigingen en constipatie kunnen hiervan het gevolg zijn. Ook bij de placebogroep werden deze vaststellingen ongeveer even vaak opgemeten. Net als jeuk, en een branderig aanvoelende tong.

1,(8:

Activeer je afweer!

echinacea 3-voudig gestandaardiseerd Echincell is een gepatenteerde vorm van echinacea dat volgens recente wetenschappelijke inzichten is gestandaardiseerd op drie verschillende bioactieve componenten (alkylamiden, polysaccharides en cichoreizuur). Zij zorgen mede voor een bevordering van het afweersysteem. Gepatenteerd Echincell bevat een goede ratio van de natuurlijke, actieve plantenextracten. Met Echincell zijn twee wetenschappelijke studies uitgevoerd om te laten zien dat de weerstand bevorderd kan worden. Verpakkingen Echincell met 105 mg 3-voudig gestandaardiseerd echinacea per inname: Echincell 60 capsules publieksprijs 13,95 Echincell vloeistof 100 ml met bessensmaak zonder alcohol. publieksprijs 18,95 Ook geschikt voor kinderen en zwangere vrouwen.

+ ( $ / 7 + 7 + 5 2 8 * + 1 $ 7 8 5 ( 6 & , ( 1 & ( , 1 1 2 9 $ 7 , 2 1

SpringďŹ eld Nutraceuticals, Heist-op-den-Berg, Tel. 015-349113, infobel@springďŹ eldnutra.com

Provamel Bio Soya Filets & Nuggets

Filet Natuur

Filet Peper

Een gezonde maaltijd bereiden in 3-4 minuten? Het kan met de nieuwe vleesvervangers van Provamel: Filet Natuur, Filet Peper en Nuggets. Deze 100% plantaardige producten bevatten van nature geen lactose of cholesterol. Gezond, lekker ĂŠn gemakkelijk klaar te maken: je zal er meteen weg van zijn! Meer info op www.provamel.com

PROVAMEL. LOVE YOUR FUTURE

Nuggets

Da^_[da^Z Ä C^ZjlZ Dd\hi

lll#Zb^aZcdZa#Xdb HUILERIE ÉMILE NOËL S.A.S. CHEMIN DES OLIVIERS - 30130 PONT SAINT ESPRIT - FRANCE

TERRENEUVE.COM

@dbi Zg 6Vc