Sabancı Holding 2017’de 4,5 milyar TL yatırım planlıyor
Akkuyu’da süreç hızlanıyor
‘AKDENİZ SAHİLLERİ ENERJİ TİCARETİ AÇISINDAN STRATEJİK BİR ÖNEME SAHİP’
E
PDK Başkanı Mustafa Yılmaz: “Egede yüzer LNG gemisi yani FSRU yaptık. Daha fazlası FSRU için deniz kıyıları çok önemli. Bununla ilgili bizim elverişli bir deniz bölgemiz ve bunu gözeten stratejilerimiz var. Etkin çalışacağımız alanlar Marmara ve Akdeniz. Bu hususta teknik olarak özellikle Akdeniz sahilleri uluslararası enerji ticareti açısından stratejik bir öneme sahip”
08
Sabancı Holding 2017’de 4,5 milyar TL yatırım planlıyor Sabancı Holding 2016 yılı finansal sonuçlarını açıkladı. Buna göre 2016 yılı kombine net satışları yüzde 12 artışla 53,6 milyar TL, konsolide net karı ise yüzde 19 artışla 2,7 milyar TL olarak gerçekleşti. “SERBEST TÜKETİCİ LİMİTİNDE SAĞLANAN DÜŞÜŞ ÖNEMLİ BİR ADIM”
Burak Söylemez/ İstanbul
2
016 yılında kombine net satışlarını yüzde 12 artışla 53,6 milyar TL’ye, konsolide net karını da yüzde 19 arttırarak 2,7 milyar TL’ye çıkaran Sabancı Holding, 2017 yılında da faaliyette olduğu sektörlerdeki büyümesini sürdürmeyi ve 4,5 milyar TL tutarında bir yatırım yapmayı planlıyor.
Perakende satışta, elektrik piyasasının serbestleşmesi sürecine paralel adımlar atarak, müşterilere teknoloji ile desteklenmiş, yenilikçi ürün ve çözümler sunduklarını da belirten Kurtul, EPDK tarafından 2017 yılı için serbest tüketici limitinde sağlanan düşüşü elektrik piyasasının serbestleşmesi yönünde olumlu bir adım olarak gördüklerini belirtti. Kurtul sözlerine şöyle devam etti: “Bundan sonra da serbestleşmeye yönelik gelişmelerin sürdürülmesi büyük önem taşıyor. Enerji piyasasının rekabetçiliğinin ve verimliliğinin daha fazla gelişmesine yönelik adımları çok önemli görüyoruz”
“BİRİKİMLERİMİZ VE DEĞERLERİMİZ EN KIYMETLİ VARLIKLARIMIZDIR” Konuya ilişkin düzenlenen basın toplantısında ilk sözü alan Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı şunları söyledi: “Sabancı Topluluğu olarak 90 yılı aşkın süredir Türkiye ekonomisinde ve sosyal gelişmesinde önemli bir oyuncu olarak var gücümüzle çalışıyor ve değer yaratıyoruz. Birikimlerimiz, değerlerimiz ve devamlılığımız en kıymetli varlıklarımızdır.
“ZAFER KURTUL BAYRAĞI BAŞARIYLA TAŞIDI” Topluluğumuzun bugüne gelmesinde katkısı olan rahmetli Sakıp Bey’i ve herkesi şükranla anıyorum. Zafer Kurtul son 20 yıla yakındır Sabancı Topluluğu’nda, Akbank’ta Genel Müdür Yardımcısı olarak başlayan yolculuğu Akbank’ta CEO’luk görevi, daha sonra da 7 yıla yakındır holdingin CEO’luk görevini başarıyla üstlendi. Kendisinin bu süreçte, önemli koşuda, bu önemli kararlarda çok büyük katkısı oldu. Kendisine Grubumuz adına sonsuz teşekkür ediyorum. Bayrağı başarıyla taşıdığı için hepinizin huzurlarında bir daha kutluyorum. Bundan sonraki yolcuğunda da başarılar diliyorum.
“2016’DA FAALİYETTE OLDUĞUMUZ SEKTÖRLERDEKİ HEDEFLERİMİZE ULAŞTIK” Toplantıda 2016 yılını ve Topluluk sonuçlarını değerlendiren Sabancı Holding CEO’su Zafer Kurtul, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları kaydetti: “Sabancı Topluluğu için 2016 yılı, operasyonel karlılığımızı arttırarak büyüdüğümüz, içinde
‘KUVVETLİ İNSAN KAYNAĞIMIZ VE KURUMSAL KÜLTÜRÜMÜZLE BUGÜNLERE GELDİK’
bulunduğumuz sektörlerde hedeflerimize ulaştığımız bir sene oldu. 2016 yılı faaliyet gösterdiğimiz tüm sektörlerde başarılı sonuçlara imza attığımız bir yıl oldu. 2016’da konsolide net karımızı yüzde 19 artırarak 2 milyar 700 milyon TL’ye çıkardık. Yine aynı dönemde kombine net satışlarımız ise yüzde 12 artışla 53,6 milyar TL oldu. Kombine EBİTDA ise yüzde 25 artışla 11,2 milyar TL olarak gerçekleşti.” “Türkiye’ye inanıyoruz, yatırıma devam ediyoruz” diye sözlerine devam eden Kurtul; “2016 global anlamda zor bir yıl oldu ama buna rağmen Sabancı Holding olarak son beş yılın en büyük yatırımını
da bu sene 4,1 milyar TL olarak yaptık” dedi. Sabancı Holding’in 2017 yılı planlarına da değinen Kurtul: “2017 senesinde de hedefimiz çok büyük. Sabancı Holding olarak bu sene de yatırımlarımıza hız kesmeden devam edeceğiz ve daha güçlü bir Türkiye için 4,5 milyar TL yatırım yapmayı, çift haneli büyümeyi hedefliyoruz. Sabancı Holding olarak 2017’de de, inovasyon kültürümüz ve operasyonel mükemmellik anlayışımız ile yaptığımız her işte, faaliyet gösterdiğimiz her sektörde paydaşlarımıza ve ülkemize daha fazla değer yaratmak için çalışacak ve hedeflerimize koşmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı “Kuvvetli öz kaynaklarımız, sağlıklı finansal yapımız, daha da önemlisi, daha da kıymetlisi kuvvetli insan kaynaklarımız ve sağlam kurumsal kültürümüz ile bugünlere geldik. Bu etapları koşarak doksan yıldan fazladır biriktirerek, değer yaratarak bugünlere geldik. Bugüne kadar başarıyla koşulan bu etapların, aşılan engellerin sonunda bugün sağlıklı, güçlü bir bünyemiz var. Bu altyapı üstüne Zafer Bey bayrağı Mehmet Göçmen’e devrediyor. Mehmet Göçmen’in liderliğinde yeni etaplar koşacağız. Mehmet Göçmen 14 yıldır grubumuzda. Akçansa Genel Müdürlüğü ile başlayan yolculuğu, Çimento Grup Başkanlığı, İnsan Kaynakları Grup Başkanlığı ve son üç yıldır da Enerji Grubu Başkanlığı ile devam etti. Enerji sektöründe Sabancı Topluluğu olarak son on
yılda bir lider yarattık. Enerjisa sektörünün lideridir. Mehmet Göçmen’in son üç yılda Enerjisa’nın büyümesinde, Enerjisa’nın konumlanmasında ve Enerjisa’nın geleceğe başarıyla hazırlanmasında çok önemli katkıları olmuştur. Bu birikimi ve yetkinlikleri ile Sabancı Holding’de yeni dönemde, yeni etapta çok başarılı olacağına dair Yönetim Kurulu olarak bütün inancımız tamdır. Kendisine hayırlı olsun diyorum. 2016 yılı özel bir yıldı ve zor bir yıldı. Ancak Sabancı olarak, odağımızı hiç kaybetmedik. Odağımız; çalışmak, üretmek, yatırım yapmak, büyümek ve sürekli başarıyı aramak. Bu odağımızı hiç kaybetmeden 2016 yılında, bu zor yılda tüm Sabancı çalışanlarının özverili çalışmasıyla başarılı sonuçlar elde ettik. Ben tüm Sabancı çalışanlarını, çalışma arkadaşlarımı yürekten kutluyorum ve teşekkür ediyorum” diye konuştu.
09 ‘TÜRKİYE’DE HER 4 KİŞİDEN BİRİNİN ELEKTRİĞİNİ ENERJİSA SAĞLIYOR’
Kurtul, enerji alanındaki faaliyetlere ilişkin olarak da şunları belirtti: “Elektrik dağıtımında yeni tarife döneminin ilk yılı olması bakımından önem taşıyan 2016 yılında, dağıtım bölgelerimizdeki 14 ilde önemli şebeke yatırımlarımız, verimlilik iyileştirmeleri ve hizmet kalitesini artırmaya yönelik faaliyetlerimizle başta tüketiciler olmak üzere tüm paydaşlarımıza değer yaratmayı sürdürdük. Dağıtım bölgelerinde devam eden yatırımlarımızla ülkemize değer yaratmaya devam edeceğiz. Enerjisa 2017 yılında dağıtım ve üretimde 1,5
“BEYAZ ÇİMENTODA DÜNYANIN LİDER ÜRETİCİLERİNDEN BİRİYİZ” “Geçtiğimiz son çeyrekteki enerji fiyatları ve zor geçen hava koşullarına rağmen Çimento şirketlerimiz başarılı bir yılı geride bıraktılar. Türkiye’nin lider yapı malzemeleri şirketi olan Akçansa şirketimizin satış geliri ise 1 Milyar 461 milyon TL olurken, brüt karı 413,9 milyon TL, dönem karı ise 287 milyon TL olarak gerçekleşti. Akçansa şirketimizin geliştirdiği yenilikçi ürün, hizmet ve platformlarla sektörde ayrıştığını ve 2016 yılının Akçansa için bir kez daha rekorlar yılı olduğunu görmek bizi ayrıca mutlu ediyor.
“TÜRKİYE’NİN ÖNEMLİ PROJELERİNDE İMZAMIZ VAR” Türkiye’nin gurur projelerinde imzamız var. İstanbul Boğazı’nı üçüncü kez birleştiren ve ilkleriyle dünya literatürüne geçen Yavuz Sultan Selim Köprüsü için, yüzde 100 Türk mühendisleri tarafından geliştirilen ve yine yüzde 100 Türk işçisinin emeğiyle üretilen 100+ Beton ürünümüzle tedarikçi olduk. Bu ürünle ABD’de ‘Mükemmellik Ödülü’nü kazanırken, Boğaz’ın zorlu şartlarında yürüttüğümüz başarılı operasyonla dünyadaki örnek uygulamalar arasına adımızı yazdırdık.
“ÇİMSA 2016’DA 1 MİLYAR 170 MİLYON TL CİRO ELDE ETTİ” Dünyanın lider beyaz çimento üreticilerinden biri olan Çimsa şirketimiz ise, 2016 yılını 1 milyar 170 milyon TL net satış geliri ve 249 milyon TL net karla kapattı. 2016 yılı Çimsa şirketimiz için önemli yatırımlara imza attığımız bir yıl oldu. Eskişehir Fabrika’mızda gerçekleştirdiğimiz yatırım 2017’nin ikinci çeyreğinde
tamamlanacak ve böylece Mersin Fabrikamızın yanı sıra Eskişehir Fabrikamızda da hem gri hem beyaz çimento üretiyor olacağız. Afyon ve Eskişehir Fabrikalarımızda gerçekleştirdiğimiz 600 milyon TL’nin üzerindeki bu yatırımlar sayesinde Çimsa’nın sektördeki öncülüğünü sürdürerek, dünya çimento üreticileri arasında konumunun daha da güçleneceğine inanıyorum”
“SANAYİDE İNOVASYONA ODAKLANDIK, İLKLERE İMZA ATTIK “ “Sanayi şirketlerimizle, 2016 yılında da devam eden yatırım ve inovasyon hamlesi ile yeni müşteri ve yeni pazar hedeflerimizi güçlendirdik. Geçtiğimiz yıl Ar-Ge ve inovasyona odaklandığımız ve ilklere imza attığımız bir yıl oldu.
“TEMSA ELKETRİKLİ OTOBÜS İLE FARK YARATTI” Temsa Otobüs, altı yeni ürün lansmanına ek olarak, yurt dışı satış adedinde yüzde 52’lik bir artış yakaladı. Türkiye’de son üç yıldır pazar liderliğini kaptırmayan Temsa Otobüs şirketimiz Aselsan ile birlikte ürettiği Avenue EV markasılı Türkiye’nin yüzde 100 yerli ilk elektrikli otobüsüyle segmentinde fark yarattı. Bugün Temsa otobüslerini dünyanın 66 farklı ülkesinde yollarda görüyor olmak bize ayrı bir gurur veriyor ve ülkemiz insanının göğsünü kabartıyor.
“SATILAN HER ÜÇ LASTİKTEN BİRİSİ BRİSA MARKALI” Bugün Türkiye’de satılan her üç lastikten biri Brisa markalı. Lassa ve Bridgestone markalarıyla segmentinde oldukça önemli bir konumda. Bugün 60’tan fazla ülkede Lassa tabelalı 580’den fazla satış noktası mevcut.
milyar TL’nin üzerinde yatırım gerçekleştirecek. Türkiye’de her 4 kişiden 1’inin elektriğini Enerjisa sağlıyor, bu Enerjisa’nın geldiği büyüklüğün de bir göstergesidir. 2016 yılı enerjide önemli üretim yatırımlarımızı başarıyla tamamladığımız bir yıl oldu. 2016 yılında yaklaşık 1140 MW kurulu gücü işletmeye aldık. Çağdaş teknolojiyi içeren 3600 MW kurulu güce ulaşarak Türkiye’nin en büyük özel sektör elektrik üreticisi olan Enerjisa’nın işletmedeki kurulu gücü içerisinde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı kapasite yüzde 55 paya sahip”
“KORDSA 42 ÜLKEYE İHRACAT YAPIYOR”
teknosa.com’u 200 milyondan fazla kişi ziyaret etti.”
Kordsa şirketimiz ise 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 53 artışla 178.1 milyon TL net kar elde etti. 44 yılı geride bırakan Kordsa, 5 ülkede üretimi ve 42 ülkeye ihracatıyla dünya sektör lideri konumunda. Bugün her iki otomobil lastiğinden biri, her üç uçak lastiğinden ikisi Kordsa tarafından güçlendiriliyor. Bununla birlikte son bir yıl içinde 407 patent başvurusu ve 128 buluşla önemli bir rekora da imza atmış durumda.
“AVİVASA 11,8 MİLYAR TL FON BÜYÜKLÜĞÜNE ULAŞTI”
“PERAKENDEDE MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNE ODAKLANDIK” Sabancı Holding’in perakende alanındaki faaliyetlerine de değinen Kurtul: “CarrefourSA ile 2017 yılı, dengeli büyüme ve karlılığa odaklandığımız bir yıl olacak” dedi. 2016 yılında satışlarını yüzde 14 arttırdıklarını da söyleyen Kurtul, 2016 yılının son çeyreğinde CarrefourSA’nın operasyonel karlılığını (FAVÖK)yüzde 2.7 oranına, net karını da başa baş noktasına ulaştırdığını belirtti.
“CARREFOURSA 59 İLDE 656 MARKETLE HİZMET VERİYOR” “Türkiye’nin 58 ilinde 656 marketimizle hizmet veren CarrefourSA şirketimiz günde 500 bin müşteriyi ağırlıyor. Artık müşteri memnuniyetine daha fazla yatırım yapan bir CarrefourSA var. Önceliğimiz müşterilerimiz diyoruz ve bugüne kadar olduğu gibi 2017 yılında da müşterilerimize daha iyi hizmeti sunabilmek için var gücümüzle çalışıyoruz. Elektronik perakende sektöründeki öncü markamız TeknoSA ile 70 ilde ve 210 mağazamızla Türkiye’nin en yaygın teknoloji market zinciriyiz. 2016 yılında TeknoSA mağazalarımızı ve
Toplantıda Sabancı Holding Sigorta Grubu faaliyetlerine de değinen Kurtul sözlerine şöyle devam etti: “AvivaSA şirketimiz fon büyüklüğünde ulaştığı 11,8 milyar TL ve yüzde 19,4 pazar payıyla 2015’deki sektör liderliğini, 2016 yılında da sürdürdü. Toplam 18 firmanın faaliyet gösterdiği bireysel emeklilik sektöründe AvivaSA, fon büyüklüğünde yüzde 28 ve katılımcı sayısında yüzde 6 büyüme yakaladı. Firma katılımcı sayısında ise, 876 bin kişi seviyelerine ulaştı. 2016’da 1,9 Milyar TL prim üreten Aksigorta şirketimiz ise prim üretimini geçen yıla göre yüzde 17 artırdı. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) bazında hazırlanan finansal tablolara göre ise Aksigorta’nın net karı 71 milyon TL’ye ulaştı. Aksigorta, Trafik sigortasında karlılık odaklı politikasını sürdürürken sektörün en önemli branşlarından kaskoda yüzde 24 büyüyerek pazar payını arttırdı. Aksigorta, yangın branşında da yüzde 10 ile sektör paralelinde büyüdü. Aksigorta, ürün portföyünü daha karlı bir dengeye oturtarak oto dışı branşların portföyü içindeki payını yüzde 56’ya yükseltti”
“AKBANK 2016’DA EKONOMİYE 219 MİLYAR TL KREDİ DESTEĞİ VERDİ” Akbank olarak bu yıl Orta ve Doğu Avrupa’nın en iyi bankası ünvanını da elde ettiklerini belirten Kurtul, şöyle dedi: “Akbank, 2016 yılında aktiflerini yüzde 17 büyüterek 294 Milyar TL’nin üzerine çıkardı. Banka konsolide net karımız ise 4 milyar 854 milyon TL oldu” Akbank’ın Türkiye ekonomisinin önemli aktörlerinden bir tanesi
olduğunu da belirten Kurtul, “2016 yılında kredilerimiz 179 milyar TL’si nakdi kredi olmak üzere toplam 219 milyar TL’ye ulaştı. Reel sektöre olan desteğimiz özellikle dikkat çekiciydi. TL Ticari kredilerimiz yaklaşık sektörün iki misli, yüzde 26 oranında arttı. KOBİ’ler dahil ticari kredilerimizle 4,1 milyon kişi çalıştıran 321 bin şirkete ulaştık” dedi.
“SABANCI TOPLULUĞU’NDA İÇ TERFİ ORANI YÜZDE 75 OLDU” Dünyanın 16 farklı ülkesinde onbinlerce çalışanıyla faaliyetlerine devam ettiklerini de belirten Kurtul, Toplulukta 2012 yılından bu yana iç terfi oranının yüzde 75’lere ulaştığını belirtti. Kurtul sözlerine şöyle devam etti: “Sabancı Topluluğu’nda çalışanlarımız bizim en önemli değerimizdir. Çalışanlarımız 33.8 yaş ortalamasıyla oldukça genç bir organizasyon. Biz Sabancı Topluluğu’nda kadın istihdamına özellikle önem veriyoruz. “İşte eşitlik” felsefesi bizim savunduğumuz ve öncülüğünü yaptığımız önemli bir değerimiz. Topluluk genelinde çalışan başına yılda ortalama 44 saat eğitim veriyoruz. Biz her zaman “büyük bir aile” olduğumuzun altını çiziyoruz. Çalışanlarımıza yatırım yaptığımızı, ortalama eğitim saatlerini arttırdığımızı görmek bizi ayrıca mutlu ediyor”
“SABANCI VAKFI 43 YILDIR ÇAŞIŞMALARINI SÜRDÜRÜYOR” Sabancı Vakfı’nın çalışmalarına da değinen Kurtul: “Sabancı Topluluğu ülkemizin ekonomik ve toplumsal kalkınmasına hizmet eden önder kuruluşlarından biri. Ticari alanda eriştiğimiz gücü, sosyal ve kültürel alanlarda Sabancı Vakfı ve Topluluk şirketlerinde sürdürdüğümüz sosyal sorumluluk çalışmalarımızla daha geniş ölçekte paylaşmaktayız. Sabancı Vakfı’nın 43 yıldır yürüttüğü çalışmalarının etkilerini bugün Türkiye’nin dört bir yanında görüyor olmak bizi mutlu ediyor. Vakfımız kuruluşundan bu yana, Türkiye geneline dağılmış 78 yerleşim merkezinde 120’den fazla kalıcı eser yarattı. 44 binden fazla gence burs verdi. Kadınlar, gençler ve engellilere eşit fırsatların yaratılmasını ve topluma aktif katılımlarını desteklemek amaçlı projelere hibe programları ile destek oldu. Biz; Türkiye’nin Sabancı’sı olmanın verdiği sorumlulukla ülkemize hizmet etmeye var gücümüzle devam ediyoruz” dedi.
10
Akkuyu’da süreç hızlanıyor Akkuyu NGS EPDK’ya elektrik üretim lisansı, TAEK’e inşaat lisansı için başvuruda bulundu.
A
kkuyu NGS EPDK’ya elektrik üretim lisansı, TAEK’e inşaat lisansı için başvuruda bulundu. Ayrıca 31 Mart’ta yapılması planlanan Genel Kurul toplantısında yapılacak değişiklikle şirkete dışarıdan CEO atanmasının önü açılacak. 4. Uluslararası Nükleer Santraller Zirvesi’ndeki “Rusya Nükleer Deneyimi ve Akkuyu Projesi” başlıklı oturumda konuşan Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) Lisanslama ve Kamu Kurumları ile İlişkiler Direktörü Kürşad Tosun, Akkuyu Nükleer Santrali’nin inşaat lisansı için 3 Mart’ta Türkiye Atom Enerjisi Kurumuna (TAEK) ve elektrik üretim lisansı için de 28 Şubat’ta Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna (EPDK) başvuruda bulunduklarını bildirdi. Kürşad Tosun, “Akkuyu Nükleer Santrali’nin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu 2014 Aralık ayında alındı. Enerji üretim ön lisansını
TÜRK-RUS ORTAK FONU
E
konomi Bakanı Nihat Zeybekci, Ağustos ayında Varlık Fonu’na ilişkin kanunun kabul edilmesi ardından yaptığı açıklamada, Türkiye Varlık Fonu’nun Rus fonu ile de işbirliği ve ortak yatırım yapacağını
ifade ederek, “Varlık Fonu ile Rus fonu bir araya gelecek. Türk-Rus ortak fonu yatırımları destekleyecek. Varlık Fonunun denetimi uluslararası denetim şirketleri tarafından yapılacak” diye konuşmuştu.
25 Haziran 2015’te EPDK’dan aldık. Akkuyu nükleer santral inşaat lisansı için 3 Mart’ta TAEK’e başvuruda bulunduk. 28 Şubat’ta da EPDK’ya elektrik üretimi için lisans başvurusu yaptık” diye konuştu.
olarak atanabilmesine imkan veren maddenin değiştirilmesi ve şirkete dışarıdan CEO atanmasının önü açılacak. Akkuyu Nükleer Santrali’nin inşaat çalışmalarına tekrar başlanması ve sürecin
AKKUYU’YA DIŞARIDAN CEO ATANABİLECEK
hızlandırılması amacıyla Rusya ve Türkiye arasında görüşmeler devam ederken bu amaçla şirkete yeni bir CEO’nun atanabileceği ifade ediliyordu.
AKKUYU’DA ORTAKLIK BELİRSİZLİĞİNİ KORUYOR İki ülke arasında gerilen ilişkiler ve Rusya’nın yaşadığı ekonomik sıkıntılar nedeniyle geçtiğimiz yıl duran inşaat çalışmalarının yeniden başlaması planlanırken Akkuyu Nükleer A.Ş’ye Türk şirketlerinin ortak olması
gündeme gelmişti. Cengiz Holding’in de aralarında olduğu Türk şirketleri Rus tarafıyla görüşmelerde bulunurken konuyla ilgili çok fazla ilerleme kaydedilememişti.
ANKARA ÇALIŞMALARIN HIZLANDIRILMASINI İSTEDİ Öte yandan Ankara’nın şirketten santralin inşaat ve devam eden süreçlerinin hızlandırılmasını ve bu amaçla gerekli personel alımlarının yapılmasını istediği öğrenildi.
CÜNEYD ZAPSU AKKUYU YÖNETİM KURULU ÜYESİ OLARAK ATANDI Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin 17 Şubat tarihli Yönetim Kurulu toplantısında aldığı kararla Cüneyd Zapsu şirketin Yönetim Kurulu üyesi olarak atandı. 23 Şubat tarihli Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlanan Yönetim Kurulu Kararına göre; Cüneyd Zapsu şirketin 31 Mart’ta düzenlenecek Genel Kurul Toplantısında Genel
Öte yandan 23 Şubat’ta Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlanan Yönetim Kurulu Kararına göre, 31 Mart’ta yapılması planlanan Genel Kurul toplantısında yapılacak değişiklikle, mevcut haliyle şirkete sadece Yönetim Kurulu üyeleri arasından CEO
Kurulun onayına sunulacak. Zapsu, şirketin Yönetim Kurulu Üyeliğinden istifa eden Karina Tsurkan’ın yerine Yönetim Kurulu üyesi olarak şirket yönetimine girecek. Hatırlanacağı üzere Cüneyd Zapsu 2013-2014 yılları arasında Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmıştı.
Türk Akımı’nın deniz kesimi inşaatı başlıyor Rus doğal gaz şirketi Gazprom’un Yönetim Kurulu üyesi Oleg Aksyutin yatırımcı günü etkinliğinde yaptığı açıklamada, Türk Akımı Boru Hattı Projesi’nin Karadeniz’in altından geçecek deniz kesiminin inşaat çalışmalarına önümüzdeki aylarda başlanacağını söyledi.
G
azprom Yönetim Kurulu üyesi Oleg Aksyutin, Türk Akımı Boru Hattı Projesi’nin Karadeniz’in altından geçecek deniz kesiminin inşaat çalışmalarına önümüzdeki aylarda başlanacağını söyledi. Aksyutin, inşaat çalışmalarının bu yılın ikinci yarısında başlayacağını ve gerekli hazırlık çalışmalarının devam ettiğini sözlerine ekledi.
Anapa
TÜRK AKIMI
Kıyıköy
PROJENİN 2019 SONUNDA TAMAMLANMASI PLANLANIYOR
İpsala Lüleburgaz
İstanbul
Ege Denizi
Azak Denizi
Karadeniz
BULGARİSTAN YUNANİSTAN
RUSYA
TÜRKİYE
Türk Akımı Boru Hattı Projesinin 2019 sonunda tamamlanarak devreye alınması planlanan yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteli ilk hatla Türkiye Batı Hattı aracılığıyla Rusya’dan ithal ettiği doğal gazı Türk Akımı üzerinden alacak. Boru hattının ikinci yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip olacak bölümü ise AB ve Rusya ilişkilerinde gerilim ve AB’nin Rus doğal gazına bağımlılığını azaltmak istemesi nedeniyle belirsizliğini koruyor.
16
‘Enerya en çok çalışılmak istenen şirketlerden birisi’ E
nerya, insan kaynakları politikalarıyla fark yaratmayı hedefliyor. Enerya İnsan Kaynakları Direktörü Berna Tuncel, enerji sektörünün hızlı büyüyen bir sektör olduğunu belirterek, “Enerji sektörü regülatif, disiplini olan, belli bir mevzuata sahip, esnek ve uzmanlık isteyen bir sektör. Bu yapısı çalışan profilini de spesifikleştiriyor” dedi.
‘İnsana Saygı Ödülü’ sahibi Enerya bir yıl içinde şirkete yapılan başvuru sayısını yüzde 58 arttırdı. İK Direktörü Berna Tuncel, Enerya’nın en çok çalışılmak istenen şirketler arasında olduğunu belirtti.
‘ENERYA’NIN GÜCÜ, ÇALIŞAN BAĞLILIĞINDA’
İK Direktörü Berna Tuncel
İK
Direktörü Berna Tuncel, departman olarak her yıl yaptıkları ‘Çalışan Memnuniyeti ve Bağlılığı Anketi’ne katılımın son iki yılda yüzde 7.9 oranında arttığını belirterek, “AON/Hewitt ile yapılan işbirliğinde bu sene ‘bağlılık’ boyutu da ölçüldü. Çalışanlarımızın yüzde 93’ünün katıldığı anket sonucunda bağlılık oranı yüzde 66 olarak belirlendi. Bu sonuçla Enerya, Türkiye’den katılan 250 şirket arasında, çalışan bağlılık oranının yüksek olduğu üst çeyrek kategorisinde yer aldı” dedi.
22. İnsan Kaynakları Zirvesi’nde, 2016 yılındaki işe alım faaliyetleri ile ikinci kez ‘İnsana Saygı Ödülü’nü aldıklarını hatırlatan Tuncel, “20 binin üzerindeki başvuru sayısı, adaylara dönüş hızımız, geri bildirimlerimizin kalitesi ve 2016 yılında istihdam ettiğimiz kişi sayısı ile ‘İnsana Saygı Ödülü’ne layık görüldük. Bir yıl içinde şirketimize yapılan başvuru sayısında yüzde 58 oranında bir yükseliş oldu. Bu da ‘en çok çalışılmak istenen şirketler’ arasında olduğumuzu bir kez daha gösterdi” dedi.
Tuncel, şöyle devam etti: “İnsan kaynakları birimi
Aralık’ta doğal gaz ithalatı arttı EPDK’dan yapılan açıklamaya göre; doğal gaz ithalatı 2016 Aralık’ta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,37 oranında artarak 5 milyar 341 milyon metreküpten, 5 milyar 574 milyon metreküpe yükseldi.
Burak Söylemez
E
nerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Aralık 2016 Doğal Gaz Sektör Raporu’na göre; geçen yıl Aralık’ta 5 milyar 341 milyon olan doğal gaz ithalatı, bu yılın aynı ayında 5 milyar 574 milyon metreküpe yükseldi. Söz konusu dönemler itibarıyla doğal gaz ithalatındaki oransal artış yüzde 4,37 seviyesinde gerçekleşti. Toplam ithalatın 4 milyar 278 milyon metreküpü boru hatlarıyla,
2015 Aralık
6.000,00
1 milyar 296 milyon metreküpü de sıvılaştırılmış doğal gaz tesisleri (LNG) aracılığıyla yapıldı. En fazla ithalat yapılan ülke sıralamasında 2 milyar 825 milyon metreküple Rusya Federasyonu ilk sırada yer alırken, bu ülkeyi 857 milyon metreküple İran, 594 milyon metreküple Azerbaycan,575 milyon metreküple Cezayir ve 194 milyon metreküple Nijerya izledi. Söz konusu dönemde Türkiye, 11 farklı ülkeden doğal gaz ithalatı gerçekleştirdi.
2016 Aralık ayında doğal gaz tüketiminin illere göre dağılımında İstanbul 1 milyar 258 milyon metreküple ilk sırada yer alırken, onu 426 milyon metreküple Ankara,398 milyon metreküple Kocaeli, 348 milyon metreküple İzmir ve 325 milyon metreküple Bursa izledi.
LNG İTHALATI YÜZDE 23 ARTTI 5.3 76 ,99
5.5 74 ,35
5.2 84 ,37
5.3 41 ,20
3.000,00
1.000,00 30,93
67,4
32,4
74,73
İthalat-Üretim-Tüketim-Stok Miktarları Karşılaştırması (Milyon Sm³) ithalat Üretim İhracat Tüketim Dönem sonu stok
1,7 00 ,74
2.1 26 ,76
2.000,00
0,00
2016 Aralık’ta Türkiye’nin toplam doğal gaz tüketimi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,75 oranında artarak 5 milyar 284 milyon metreküpten, 5 milyar 376 milyon metreküpe yükseldi. Bu dönemde en çok doğal gaz tüketimi 2 milyar 246 milyon metreküple konutlarda olurken, söz konusu dönmede konutlar toplam tüketimin yüzde 41,789’unu gerçekleştirdi. Konutları yüzde 651 milyon metreküp tüketi verileriyle Otoprodüktör Elektrik Santralleri ve 478 milyon metreküp ile Elektrik santralleri takip etti.
2016 Aralık
5.000,00 4.000,00
olarak sadece sistemleri ve prensipleri belirleyen değil, bağlılık kültürünü yaşatan ve yaygınlaştıran bir misyona sahibiz. Bununla paralel olarak yönetim ekibimizin şeffaf iletişimi, çalışanlarına yakın durması, dinlemesi ve zamanında çözüm için gerekli aksiyonlarını alması sayesinde araştırma sonucunda başarılı sonuçlar elde ettik. İnsan kaynakları politikamız gereği çalışanlarımızı dinlemeye, imkanlarımız oranında destek olmaya ve gelişimleri için yeni fırsatlar yaratmaya devam edeceğiz.”
Aralık 2016 döneminde toplam sıvılaştırılmış petrol gazı (LNG) ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 22,94 artışla, 1 milyar 54 milyon metreküpten, 1 milyar 296 milyon metreküpe yükseldi. Aynı dönemde boru hatlarıyla yapılan doğal gaz ithalatı ise bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 0,20 oranında azalışla, 4 milyar 286 milyon metreküpten,
4 milyar 278 milyon metreküpe geriledi. Doğal gaz depolarındaki doğal gaz stok miktarlarında Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20,03 oranında azalış kaydederek, 2 milyar 126 milyon metreküpten 1 milyar 700 milyon metreküpe geriledi. Bu dönemde depolama türüne göre yer altı depolama miktarı 1 milyar 536 milyon metreküple ilk sırada yer alırken onu, 164 milyon metreküple LNG terminali takip etti.
20
‘Enerji sektörü ile IoT iç içe geçecek’
Nesnelerin İnterneti Topluluğu (IOTxTR) ITÜ’de düzenliği etkinlik ile enerjinin sektörel aktörlerini bir araya getirdi. ‘IoT ve Enerji Dönüşümü’ etkinliğinde enerjideki dijital dönüşüm masaya yatırıldı. Musa Enes Uslu
N
esnelerin İnterneti Topluluğu (IOTxTR) İTÜ’de düzenliği etkinlik ile enerjinin sektörel aktörlerini bir araya getirdi. ‘IoT ve Enerji Dönüşümü’ etkinliğinde enerjideki dijital dönüşümü masaya yatırıldı. Kamu ve özel sektörün katılımları ile gerçekleşen etkinlikte konuşan Enerji Bakanlığı Danışmanlarından Barış Sanlı, enerji sektörü ile IoT’nin yakın zamanda iç içe geçeceğinin altını çizdi.
ENERJİDE İNOVATİF ÇÖZÜMLER ÖN PLANDA İnovatif çözümlerin öne çıktığı etkinlikte startup şirketlerin de yer aldı. Gerçekleştirilen toplantıda Nesnelerin İnterneti Topluluğu kurucularından Alper Yeğin, Enerji Bakanlığı Danışmanlarından Barış Sanlı, EPİAŞ Yazılım Geliştirme Müdürü Birol Karatay, Hello Tomorrow Türkiye Temsilcisi Timur Topalgökçeli, COSA Kurucu Ortağı Cem Gül, Reengen Kurucu Ortağı Utku Simitli, Sun Flower Kurucu Ortağı Arcan Yayıkoğlu katılımcılar arasındaydı.
“ENERJİ AYAKLARI EN YERE BASAN SEKTÖR” Nesnelerin İnterneti Topluluğu kurucularından Alper Yeğin açılışı şu sözlerle yaptı: “Enerjinin dijitalleşmesi konusundaki dönüşümü ele aldığımız ‘nesnelerin interneti topluluğu’ olarak çalışmalarımıza başladık. Yeni teknolojinin gelişimine daha çok yoğunlaşıyoruz çünkü asıl bu işin katma değerinin olduğuna inanıyoruz. Dışarıdan
‘ENERJİNİN İKİ PARAMETRESİ: DOĞA VE İNSAN AKTİVİTESİ’
E
Enerji Bakanlığı Danışmanlarından Barış Sanlı
teknoloji getirip uygulamak da sektörün içindeki teknoloji kapsamında bir iş ancak bizim istediğimiz kendimizin ürettiği işler. Seminer, çalıştay, atölye, buluşma, konferans, girişim danışma kurulu ve lisans dersleri gibi araçlarla IOTxTR topluluğunu hızla geliştiriyoruz. Bugün burada enerji dikeyini ele alacağız. Ana konseptimiz enerji olacak çünkü enerji en somut ve ayakları en yere basan sektör. Bu kapsamdan da devam edeceğiz.”
“BULUT SİSTEMLERİ KAÇINILMAZ” Enerji Bakanlığı Danışmanlarından Barış Sanlı bireysel yürüttüğü çalışmaları üzerine bir sunum gerçekleştirdi ve bu çalışmaların sonuçlarını şu şekilde sıraladı: “Çalışmalarım sonucunda fark ettiğim en önemli şey enerji sektörü ile IoT iç içe geçecek. Bu sistemlerin akıllı sayaçlardan ziyade artık
nerji senaryoları üzerine uzun süre çalışmalar yürüten Enerji Bakanlığı Danışmanlarından Barış Sanlı: “Biz yıllarca elektrik tahminleri yaptık. Enerjinin iki temel parametresi vardır. Biri sıcaklık diğeri ise insan aktivitesi. Şu an geldiğimiz noktada elektrik talebi konusunda fiyattan bağımsız olarak önümüze ne kadar enerji gelirse harcıyoruz. Enerji değişimin çoğu hava olayları ile ilgili. Tüm arz güvenliğinin temelinde yatan şey budur, yani 15 günlük hava tahminleri ve yağmur tahminleri. Aralık ayında gördük sıcaklıktaki değişim koptuğunda enerji talebi de koptu.
wifi üzerinden yürüyeceğine inanıyorum. Bu aynı zamanda siber güvenlik konusunda bir zıplama demek. Sistemlerin çalışma stillerini göz önüne aldığımızda bulut sistemleri kaçınılmaz gibi duruyor.”
‘ARTIK VERİYİ TÜKETİCİYE GÖTÜRMEMİZ GEREKİYOR’
“SİBER GÜVENLİK GEREKEN NOKTA SAYISI ARTIYOR” Siber güvenlik konusuna da değinen Sanlı: “Bulutlar üzerinden ya da kendi sisteminize kaydettiğiniz veri miktarları git gide artıyor. Eğer bunların arasında veri analizi olmazsa veriler kesinlikle anlamlandırılamaz. IoT de böylelikle enerji yorumlama şeklini değiştiriyor. Evlerden anlık verilerin alınması verilerin miktarını da çok fazla arttırıyor. Siber güvenlik gereken nokta sayısı da abone sayısı ve bu veri artışı ile paralellik göstererek artıyor. IoT iyisi ve kötüsü ile fırsat ve sorunları beraber getiriyor” dedi
Bu en temel şey. Buna karşılık ben de daha minimal tasarımlarla sıcaklık ölçecek bir iş yapmak istedim. Eğer talep tarafı yönetimini yapacaksınız binaların ısınıp soğuma kademelerini öğrenmeniz gerekiyor. Bunun sağladığı veriler enerji arz-talep tahminlerini etkiliyor. Diğer bir çalışmamda ise evlerde güneş enerjisinin en uzun ve etkin çalışmasını nasıl sağlayabilirim diye düşünerek çalıştım ve şunu farkettim 10 wattlık bir baz yük için minimum 60 watt panel gerekiyor tabi güneşlenmeye bağlı olarak. Bunlar için ise derin deşarj pil gerekli. Özellikle aktif pil yönetimi önemli çok önemli rol oynuyor ve ‘Off-peak charge’ yeterli olmuyor” açıklamasında bulundu.
Hello Tomorrow Türkiye Temsilcisi Timur Topalgökçeli
H
ello Tomorrow Türkiye Temsilcisi Timur Topalgökçeli gerçekleştirdiği sunumda şunları ifade etti: “3 konu hakkında konuşacağım, enerji geleceğinde modelleme, enerji internetinde açık verinin önemi ve teknoloji girişimciliği ile yarını inşa etmek. Enerji sektöründe göz ardı ettiğimiz gerçekler var. Öncelikle bunları göz önüne çıkarmalıyız. Enerji projeksiyonlarını oluştururken IEA’nın bünyesinde toparlanan ana veri girdileri kullanılıyor.
World Bank, IMF gibi birçok yerden alınmış standardize veriler bunlar. Ve bunların analiz edildiği kısım var. Bunlar gerçekten 19 yıllık bir birikimle en alt kısma kadar inerek bir modelleme yapılıyor. Bilgi akışı göz önüne aldığımızda önceden tüketicinin bilgiye ulaşmasına alışık olduğumuz bir sistem vardı. Artık verinin tüketiciye götürülmesi gereken aşamadayız. Çünkü şu anda veri okumak anlamak çok daha komplike halde.”
21
C
“ENERJİYE DAİR ‘BÜYÜK VERİ’Yİ OLUŞTURMAYI HEDEFLİYORUZ” EPİAŞ Yazılım Geliştirme Müdürü Birol Karatay: “EPİAŞ kurulduktan sonra ilk olarak gün öncesi piyasası yazılımını devreye soktuk. 2016 sonlarına doğru ARGE merkezi sıfatımızı da aldık. Piyasaya dönük kendi teknolojimizle işlem yapabilir durumdayız. Şimdi şeffaflık platformu EPİAŞ’ın verilerini yayınlıyor. Ama ileride BOTAŞ DSİ, Meteoroloji, EPDK, TÜİK gibi kuruluşları dahil edip enerji konusunda oluşturulabilecek ‘büyük veri’yi oluşturmayı hedefliyoruz” dedi.
“IoT ENERJİ SEKTÖRÜNÜ DAHA DİNAMİK HALE GETİRİYOR” Her sektörün olduğu gibi enerji sektörünün de dijitalleştiğini belirten Reengen Kurucu Ortağı Utku Simitli: “Enerji sektörü çok büyük olduğu için dijitalleşme daha yavaş ilerliyor. Tesislerde de enerji verimliliği kendi sektörlerinde de bir rekabet oluşturabileceğini düşüyoruz. Bu aynı zamanda bir veri havuzu oluşuyor. Önemli olan ise bu verileri analiz edip bir aksiyon üretmek.
‘ANLIK TÜKETİM
ALIŞKANLIKLARINI
GÖREBİLİYORUZ’ COSA Kurucu Ortağı Cem Gül Bu süreçte belli trendler mevcut. Öncelikle karşımıza çıkan şey, veriler üretiliyor insanlar makinelerdeki verileri okuyabiliyor fakat bunun bir sonraki adımı makinelerin de kendi arasında konuşması olacak.
“BİZİM AMACIMIZ TEK BİR PLATFORM KURMAK” Simitli sözlerine şu şekilde devam etti: “Bizim planladığımız şey bütün bilgileri bir araya toplayabilecek tek bir platform kurmak. IoT platformu hantal olan bir sektörün daha dinamik bir hale gelmesini
sağlıyor.”
“KÜÇÜK ÖLÇEKLİ SOLAR SİSTEMLERİ HERKES KULLANABİLİR” Sun Flower Kurucu Ortağı Arcan Yayıkoğlu: “Güneş enerjisini kullanma Türkiye’de çok önceden başladı ancak su ısıtma seviyesinde kaldı genellikle. Biz küçük ölçekli solar sistemleri herkesin kullanabileceğine inanıyoruz. Türkiye’de de uygulanabilecek bir sistem. Sağlayıcılar var, devletin de yönetmelikleri hazır. Peki neden bu iş yaygınlaşmadı dersek başta karşımıza izinler mevzusu
OSA Kurucu Ortağı Cem Gül, COSA’nın ortaya çıkışı ve IoT’nin günlük hayattaki kullanımını şu şekilde ifade etti: “Biz aslında kendi sahip olduğumuz bir sorun üzerinden yola çıkarak işe başladık. Evlerdeki bilinen kombi kullanım şekillerinden hepsi verimsiz yöntemler. Biz ise COSA Akıllı Ev Termostatı ile yüzde 40 varan bir doğalgaz tasarrufu sağlayabiliyoruz. Bu da enerji tasarrufu için ciddi bir etki. Bunu ise sadece mobil telefonunuzdan yönetebiliyorsunuz. Geçen yıl kullanıcılarımız arasında
geliyor. Daha sonra ise alt yapı kapasite mevzusu geliyor. Karşınıza direkt maliyetlerinxyanında bir de dolaylı maliyetler çıkıyor” dedi.
“SİSTEMLER GELİŞTİKÇE DOLAYLI MALİYETLER DÜŞECEK” Yayıkoğlu; “Anahtar teslim sistem yaptığınızda kurulum maliyetleri kadar da bu dolaylı maliyetler çıkıyor. Ancak sistemler geliştikçe dolaylı maliyetlerin de düşebileceğine inanıyoruz. Biz ilk olarak süreçleri tasarlıyoruz, ikincisi yatırım zamanları ile alakalı destek veriyoruz, böylelikle de
yaptığımız bir araştırma ile artık ortalama net bir tasarruftan bahsedebiliyoruz. Tabi il il bu değişiyor ama ortalamada yüzde 31’lik bir tasarruf sağlayabiliyoruz. Bunları akıllı algoritmalarla yapabiliyoruz. Bina yalıtımı, dış hava sıcaklığı gibi parametreleri kendi hesaplayıp size özel enerji kullanım teklifleri getirebiliyor. Diğer önemli bir konu bizim sağladığımız veri kısmı. COSA kullanıcıları üzerinden gün gün saat saat kullanıcı tüketimleri ve tüketim alışkanlıklarını da görebiliyoruz”
elektrik tüketim davranışlarını da tüketicinin kendisine gösteriyoruz.
“YAVAŞ İLERLEMEK SAĞLAM BİR SİSTEM İÇİN AVANTAJ OLABİLİR” Sistemdeki ilerleyişe dikkat çeken Yayıkoğlu, “Dolar kuru düşer ve süreçler kolaylaştırılırsa bir ‘S curve’ yaşanarak birden artabilir. Ama bu süreci iyi yönetmek gerçekten önemli. Belki yavaş ilerlememiz sağlam ve sürdürülebilir bir sistem kurmamız için avantaj olarak bile geri dönebilir” diye konuştu.
22
Shell ‘Küresel
LNG Görünümü
Raporu’nu açıkladı K
üresel LNG üretimindeki hızlı büyümenin, 2016’daki talep artışını aşacağı düşünülüyordu. Ancak, Shell’in ilk kez yayınladığı Küresel LNG Görünümü Raporu’na göre, Asya ve Orta Doğu’da beklentilerin üzerinde artan talep, Avustralya’daki üretim artışını dengeledi. Böylece 2016 yılında, arz-talep açısından dengeli bir LNG piyasası oluştu.
LNG İTHAL EDEN ÜLKE SAYISI 35’E YÜKSELDİ 2015 yılından bu yana Kolombiya, Mısır, Jamaika, Ürdün, Pakistan ve Polonya olmak üzere altı yeni ithalatçı ülkenin pazara girmesiyle birlikte, toplam küresel LNG talebi artış gösteriyor. İçinde bulunduğumuz yüzyılın başında, küresel LNG pazarında 10 ithalatçı ülke bulunuyordu. Bugün ise LNG ithal eden ülke sayısı 35’e yükselmiş durumda. Mısır, Ürdün ve Pakistan 2016’da dünyanın en hızlı büyüyen LNG ithalatçıları arasında yer aldılar. Yerel doğalgaz üretimlerinin iç talebi karşılamakta yetersiz kalmasından dolayı bu üç ülke, 2016 yılında toplam 13,9 milyon ton LNG ithal etti.
ÇİN VE HİNDİSTAN EN HIZLI BÜYÜYEN PAZARLAR Talep artışını hızlandırmaya devam edecek olan Çin ve Hindistan, 2016’da LNG ithalatını toplamda 11,9 milyon ton artırarak yılın en hızlı büyüyen pazarları oldu. Pazardaki bu büyüme, 2016’da Çin’in LNG ithalatını 27 milyon tona, Hindistan’ın LNG ithalatını ise 20 milyon tona yükseltti. 5000
2016’da küresel LNG ihracatının büyük bölümünü Avustralya gerçekleştirdi. Avustralya ihracatını önceki yıla göre 15 milyon ton artırarak 44,3 milyon tona yükseltti. 2016 ayrıca, Louisiana’daki Sabine Pass Terminali’nden 2,9 milyon ton LNG ihracatı yapan ABD için de oldukça önemli bir yıldı. Önümüzdeki dönemde LNG fiyatlarının petrol fiyatları, LNG arz-talep dinamikleri ve yeni LNG tesislerinin yatırım maliyetleri gibi birçok etkene bağlı olarak belirlenmeye devam etmesi bekleniyor. Öte yandan gelişen küresel LNG ticareti, yerel doğal gaz pazarlarında tedarik sıkıntısı yaşandığında, talebi karşılamaya yardım edebilecek seviyeye ulaştı.
5000
45%
25%
4000
3000
15%
39%
0
13%
2%
Kömür
15%
Nükleer
18%
Petrol
45%
Yenilenebilir
20000 7%
2030
Amerika
2015
Sanayi
2015
2030
1000
Transport
1000
Elektrik
2000
Asya
3000
2000
‘KÜRESEL LNG TALEBİ HER YIL YÜZDE 4-5 ARTACAK’
S
21%
26%
4000
0
LNG İHRACATININ BÜYÜK BÖLÜMÜNÜ AVUSTRALYA GERÇEKLEŞTİRDİ
7%
22%
Küresel sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) talebi 2016 yılında 265 milyon tona ulaştı. Bu miktar, yılda yaklaşık 500 milyon haneye enerji sağlamak için yeterli. Küresel LNG ticareti önceki yıla göre 17 milyon ton artış gösterdi.
hell Entegre Gaz ve Yeni Enerjiler Direktörü Maarten Wetselaar, konuya ilişkin açıklamasında, “Küresel LNG ticareti 2016 yılında, artan küresel doğalgaz talebini karşılamakta yetersiz kalan ulusal ve bölgesel doğal gaz üretimi nedeniyle oluşan açığa cevap vererek esnekliğini defalarca gösterdi. LNG Görünüm Raporu’na göre, küresel LNG talebi, 2015 – 2030 döneminde, küresel doğalgaz talebinden iki kat daha hızlı bir oranda, yani her yıl yüzde 4-5 seviyesinde artacak” dedi.
15000
Gaz
2015
5000
2030
10000
0
İHTİYAÇLARA YÖNELİK YENİ ÇÖZÜMLERLE BİRLİKTE DEĞİŞİYOR Küresel LNG ticareti esnekliği yüksek olan kısa vadeli ve düşük hacimli sözleşmeler dâhil alıcıların ihtiyaçlarına yönelik yeni çözümlerle birlikte değişiyor. Öyle ki yükselen LNG pazarlarının bazıları, geleneksel pazarlarla rekabet edebilecek ölçüde kredi koşullarıyla LNG tedarik edebiliyorlar.
LNG endüstrisi, ortaya çıkan talebi karşılamak için esneklik kazanırken, LNG üretimini artırmaya yönelik yeni yatırımlar ise azalıyor. Shell, 2020’den itibaren, büyük bölümünün Asya’dan kaynaklanması beklenen talep artışını karşılamak için endüstrinin, yeni yatırıma ihtiyaç duyacağını tahmin ediyor. Çin 2015’de ülkenin enerji ihtiyacının yüzde 5’ini doğal
gazdan karşılamaktaydı ve 2030’a kadar bu oranı yüzde 15’e çıkarmak üzere ulusal bir hedefi belirledi. Bu arada, Güneydoğu Asya’nın 2035’e kadar net LNG ithalatçısı olması öngörülüyor. Bu, şu anda dünyanın en büyük LNG ithalatçıları arasında yer alan Malezya ve Endonezya’nın da dâhil olduğu bölge için çok önemli bir değişim anlamına geliyor.
23
‘Elektrik piyasasında hizmet
rekabetine odaklanıyoruz’ Barcelona’da düzenlenen Mobil Dünya Kongresi (MWC) öncesi bir grup gazeteci ile bir araya gelen Turkcell CEO’su Kaan Terzioğlu Turkcell’in elektrik sektöründeki yatırım hedeflerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
T
urkcell CEO’su Kaan Terzioğlu Turkcell’in elektrik sektöründeki yatırım hedeflerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Terzioğlu, enerji dağıtımı konusunda da yeni bir şirket kurarak yatırıma başladıklarının müjdesini verdi. Terzioğlu sözlerine şöyle devam etti: “Fiyat rekabetine değil hizmet rekabetine odaklanıyoruz. Turkcell Finansman A.Ş. ile ucunda
internet olan, uzaktan erişilip yönetilebilen tüm cihazların finansmanını sağlamak için yola çıktık. Şimdi ise yeni kurduğumuz şirketimiz olan Turkcell Enerji Çözümleri ve Elektrik Satış Ticaret Anonim Şirketi ile kesilmeyen elektrik hizmeti sunmayı hedefliyoruz. Böylece
enerji tasarrufu sağlayan cihazlar, daha verimli enerji kullanımı sağlayan çözümler, evlerimizde yer alacak ve elektrikle çalışan akıllı ev bileşenleri sürekli internete bağlı şekilde çalışabilecek. Bu sayede dataya bağlı çalışan, uzaktan kontrol edebildiğimiz tüm bileşenler hem kesintisiz internet hem de kesintisiz enerji kaynağına bağlı olarak sürekli online kalabilecek.”
‘ELEKTRİKTE TASARRUFU ÖN PLANA ÇIKARACAĞIZ’ Turkcell CEO’su Kaan Terzioğlu “Turkcell olarak 2 milyon TL sermayeli elektrik şirketi kurma sürecimiz başladı. Amacımız enerji yönetimi ile alakalı teknolojileri de hizmet olarak götürebilmek. Kesintisiz güç kaynaklarını, jeneratörleri finansman şirketimiz aracılığıyla evinize sağlayacağız. Ayrıca elektrik hizmetiyle beraber sizin evinizin içinde enerjiyi daha verimli kullanılacak ampulleri, ısıtma sistemlerini, termostat sistemlerini de hizmet olarak sunacağız. Hem elektrikte tasarrufu ön plana çıkaracağız hem de bunu hizmet haline dönüştüreceğiz. Tüketici finansmanı hizmetimizi, elektrik hizmetimizi ve iletişim hizmetimizi yepyeni bir değer modeli içinde sunmak istiyoruz. Dolayısıyla yapmak istediğimiz şeyin mevcut elektrik sistemiyle hiç bir alakası yok, tamamen müşterinin bugüne kadar hiç tanışmadığı yeni hizmetleri pazara sunmak amacımız… Elektrik faturanız Turkcell’den gelecek, tahsilatı Turkcell yapacak. Elektrik kesildiği zaman hiç kimse elektrik şirketini arayarak niye elektrik kesildi demiyor ama bizi arayarak internetim çalışmıyor diyebiliyor. Dolayısıyla internetin sürekli çalışması için elektriğinizin sürekli çalışması gerekiyor” dedi.
Aralık’ta elektrik tüketiminde artış yaşandı Musa Enes Uslu Aralık ayı Elektrik Piyasası Sektör Raporu’na göre elektrik tüketiminde Kasım ayı raporuna nazaran artış gözlendi. Kasım ayı raporunda 17 milyon 299 bin 825 MW/h seviyesinde olan tüketim, Aralık ayı raporuna 18 milyon 344 bin 472 MW/h olarak yansıdı. Aralık ayında Lisanslı Üretim 24 milyon 373 bin 384 MWh, Lisanslı Kurulu Güç 77 bin 562 MWe, Lisanssız Üretim 73 bin 894 MWh, Lisanssız Kurulu Güç 1 bin 043 MWe, Tüketim 18 milyon 344 bin 472 MWh, oldu.
LİSANSLI KURULU GÜÇ 77 BİN 562 MW
EPDK 2016 yılı Aralık ayı Elektrik Piyasası Sektör Raporunu yayımladı. Rapora göre elektrik tüketimi Aralık ayı içerisinde 18 milyon 344 bin 472 MW olarak gerçekleşti ve Kasım ayının üzerine çıktı. sahip olan serbest üretim şirketi santralları 48 bin 240 MW ile toplam kurulu gücün yüzde 63,20’sini oluşturduğu görülüyor. İkinci büyük olarak EÜAŞ santralları 20 bin 104 MW ile yüzde 25,92 paya sahip. Bunları yap işlet santralları 6 bin 101 MW, yap işlet devret santralları bin 637 MW ve işletme hakkı devredilen santrallar bin 477 MW ile takip ediyor. 2016 yılı Aralık ayı sonu itibariyle toplam lisanslı
Lisanslı üretimde 2016 Yılı Aralık ayı sonu itibariyle lisanslı elektrik kurulu gücünün kuruluşlara göre dağılımına baktığımızda en çok paya
EN YÜKSEK TÜKETİM SANAYİDE EPDK’nın raporuna göre, elektrik tüketiminin tüketici türü bazında dağılımı şu şekilde gerçekleşti. En yüksek tüketim Sanayi’de 7 milyon 662 bin 815 MWh ile toplam tüketimin yüzde 41,77’sini oluşturuyor. Ticarethaneler 5 milyon 470 bin 099 MWh ile yüzde 29,82 paya sahip ve meskenlerdeki tüketimler 4 milyon 802 bin 911 MWh ile yüzde 26,18 olarak gerçekleşti. Bunun yanında Aydınlatmada ise 415 bin 917 MWh ile yüzde 2,272’lik tüketim görüldü. Genel toplamda tüketilen elektrik 18 milyon 344 bin 472 MWh olarak hesaplandı.
elektrik kurulu gücü ise 77 bin 562 MW olarak belirlendi. Aralık ayı sonu itibariyle lisanslı elektrik kurulu gücünün kaynak bazında dağılımı şu şekilde açıklandı: Doğalgaz 25 bin 467 MW ile toplam kurulu gücün yüzde 32,83’ünü, barajlı 19 bin 433 MW ile yüzde 25,06’sını, linyit ise 9 bin 266 MW ile yüzde 11,95’ini oluşturuyor. Bu ilk üçü 7 bin 473 MW ile yüzde 9,64 paya sahip ithal kömür, 7 bin 109 MW ile yüzde 9,17 paya sahip akarsu ve 5 bin
737 MW ile yüzde 7,40 paya sahip rüzgar takip ediyor. Yüzde 1 ve altındaki kaynaklarda ise lisanslı kurulu gücü Jeotermal 820 MW, fuel oil 755 MW, taş kömür 593 MW, bio gaz 466 MW, asfaltit 405 MW, nafta 16 MW, güneş 12 MW, LNG 12 MW, motorin 1 MW oldu. Bu kaynak dağılımında Aralık 2016 dönemi lisanslı elektrik üretiminde doğalgaz 6 milyon 191 bin 585 MWh, barajlı 5 milyon 163 bin 304 MWh, ithal kömür 4 milyon 613 bin 164 MWh, linyit 3 milyon 264 bin 784 MWh olarak açıklandı. Bunları takip eden rüzgar 2 milyon 234 bin 892 MWh, motorin 921 bin 003 MWh, akarsu 821 bin 377 MWh, jeotermal 397 bin 426 MWh, taş kömür 271 bin 500 MWh, asfaltit
kömür 223 bin 411 MWh, biyokütle 193 bin 219 MWh, fuel oil 76 bin 770 MWh, güneş 720 MWh, LNG 223 MWh olarak belirlendi.
ÇANAKKALE İLK SIRADA Aralık 2016 Döneminde Lisanslı Elektrik Üretiminin İl Bazında Dağılımına bakıldığında en fazla üretim 1 milyon 953 bin 081 MWh ile Çanakkale’de gerçekleşti. Bunu takiben ikinci sırada 1 milyon 798 bin 736 MWh ile Zonguldak, 1 milyon 238 bin 978 MWh ile Şanlıurfa üçüncü sırada yer alıyor. Lisanssız elektrik kurulu gücünün illere göre dağılımına bakıldığında Konya 199 MWe ile birinciliği alırken, Kayseri 127 MWe ile ikinci ve Ankara 54 MWe ile üçüncü sırada yer alıyor.
ELEKTRİĞİN YÜZDE 30‘UNDAN FAZLASI 3 İLDE TÜKETİLİYOR Elektrik tüketiminin illere göre dağılımı incelendiğinde EPDK’nın raporuna göre birinci sıradaki İstanbul 3 milyon 470 bin 141 MWh tüketim miktarına ulaştı. İzmir 1milyon 477 bin 014 MWh ile ikinci, Ankara 1 milyon 224 bin 780 MWh ile üçüncü sırada yer alıyor. Sonuncu sırada ise Bayburt 8 bin 036 MWh ile yer alıyor.
27
2016’da doğal gaz tüketimi düştü, abone sayısı arttı 462 ( %1 ) 3268 ( %7 )
GAZBİR tarafından “2016 Doğal Gaz Dağıtım Sektörü Değerlendirme Raporu” yayınlandı.
G
AZBİR tarafından yayınlanan “2016 Doğal Gaz Dağıtım Sektörü Değerlendirme Raporu” yayınlandı. Raporda yer alan bilgilere göre Türkiye’nin 2016’daki toplam doğalgaz tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 4,2 düşerken 45,97 milyar sm³’e geriledi. Geçtiğimiz yıl elektrik üretiminde kullanılan doğal gazın payının azalmasından kaynaklı yaşanan düşüş 2016 yılında devam ederek 2016 yılında geçtiğimiz yıla oranla elektrik üretiminde kullanılan doğal gaz miktarında yüzde 12’lik, toplamda ise 2 milyar sm³’lük bir düşüş yaşandı. Doğal gaz tüketiminin dağılımına bakıldığında ise
toplam tüketimin yüzde 37’si elektrik üretiminde, yüzde 30’u sanayi, yüzde 25’i konutlarda yüzde 7’si ise hizmet sektöründe gerçekleşti.
EN YÜKSEK PENETRASYON ORANI MARMARA VE İÇ ANADOLU’DA Rapora göre, Türkiye’de 2016 sonu itibariyle doğal gaz kullanan illerin sayısı 76’ya ilçelerin sayısı ise 33’e yükseldi. Türkiye’de 2016 sonu itibariyle en yüksek doğal gaz penetrasyonunun Marmara ve İç Anadolu bölgesi olurken bu bölgelerin arkasından Trakya ve Ege bölgesi geldi.
DOĞAL GAZ KULLANICISI 43 MİLYONA YÜKSELDİ 2016 sonu itibariyle toplam doğal gaz kullanan nüfusun
Konut tüketimi Elektrik santralleri Sanayi sektörü
11559 ( %25)
sayısı
13947 43,1 ( %30 ) milyon kişiye yükseldi. Böylece doğal gaz
16736 ( %37 )
kullanan nüfusun toplam nüfusa oranı yüzde 54’e çıktı. 2020 yılında doğal gaz kullanan nüfusun toplam nüfusa oranının ise yüzde 77’ye çıkacağı tahmin ediliyor.
KONUT TÜKETİMİ 2016’DA 11,5 MİLYAR SM³ OLDU 2016 yılında konutlarda tüketilen toplam doğal gaz
Hizmet sektörü Diğer
miktarı 11,5 milyar sm³ olurken Yıllık toplam tüketimin (45,972 milyon sm³) yüzde 25’ini konut tüketimi oluşturdu. Konut tüketiminin 2020 yılında toplam tüketimin yüzde 28’ini, 2025 yılında ise yüzde 29’unu oluşturması bekleniyor. 2020 yılına kadar her yıl yaklaşık 1,1 milyon yeni abonenin sisteme dahil olacağı fakat ilerleyen yıllarda bu artışın yavaşlayarak devam edeceği bekleniyor. 2017 yılı için GAZBİR’in toplam tüketim tahmini 47,5 milyar sm³ olurken konut tüketiminin bir önceki yıla
göre yaklaşık 900 milyon sm³ artmasını bekliyor.
ABONE BAŞINA GAZ TÜKETİMİ DÜŞECEK Toplam konut tüketim miktarı yıllar itibariyle artış göstermekle beraber, ortalama abone başı yıllık tüketim miktarı düşerek 2016’da ortalama abone başı yıllık tüketim miktarı 934 sm³/yıl olarak gerçekleşti. 2020 yılında ortalama yıllık abone başı tüketim miktarının ise 896 sm³/yıl seviyesine gerilemesi bekleniyor.
DOĞAL GAZ DAĞITIM SEKTÖRÜNÜN YATIRIM MİKTARI 11,8 MİLYAR DOLAR OLDU Doğal gaz dağıtım sektöründe faaliyet gösteren 68 doğal gaz dağıtım şirketinin 2016 yılı sonuna kadar güncellenmiş yatırım tutarı 11,8 milyar dolara yükseldi. Doğal gaz dağıtım sektöründe 2006 yılından buyana şebeke yatırımları 3,5 kat artış gösterirken 2017 yılından itibaren yeni genişlemelerle birlikte 2 yıl içinde 1 milyar dolar şebeke yatırımı yapılması planlanıyor. Öte yandan 2016 yılında yapılan yeni yatırımlarla birlikte toplam polietilen hat uzunluğu 72 bin 865 kilometreye, çelik hat uzunluğu 10 bin 405 kilometreye, servis hattı uzunluğu ise 29 bin 055 kilometreye yükseldi.
12,5 MİLYON KONUT ABONESİ 2016 sonu itibariyle konut abonesi sayısı 12,5 milyona çıktı. Konut abone sayısının 2020’de 16,7 milyona ulaşması bekleniyor.
Abone sayısı ve abone tüketim tahminleri
Proje finansman kredilerinin % 49’u enerji sektöründe Aralık 2015 itibariyle 71 milyar dolar olan proje finansmanı kredileri risk bakiyesi, Aralık 2016 dönemi itibariyle yüzde 8’lik artışla 77 milyar dolara yükseldi. En yüksek artış altyapı sektöründe olup risk bakiyesi yüzde 50 artarak 8 milyar dolardan, 13 milyar dolara yükseldi. Aynı dönem itibariyle dolar bazında risk bakiyesi, gayrimenkul sektöründe yüzde 12, enerji sektöründe yüzde 1, diğer sektörlerde ise yüzde 3 arttı.
Türkiye Bankalar Birliğinin (TBB) verilerine göre Aralık 2016 itibariyle proje finansmanı amacıyla kullandırılan kredilerin yüzde 49’unu enerji sektörüne verilen krediler oluşturdu. Türkiye Bankalar Birliğinin (TBB) verilerine göre Aralık 2016 itibariyle proje finansmanı amacıyla kullandırılan kredilerin yüzde 49’unu enerji sektörüne verilen krediler oluşturdu. Proje finansmanı kredileri
risk bakiyesi Aralık 2016 dönemi itibariyle bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 31’lik artışla 271 milyar TL’ye yükseldi. Risk bakiyesinin 242 milyar TL’si nakdi, 29 milyar TL’si gayrinakdi kredi şeklinde kullandırıldığı görüldü. Toplam taahhüt miktarı 302 milyar
TL’den (103 milyar ABD doları) 371 milyar TL’ye (106 milyar ABD doları) yükselirken söz konusu tutarın dolar bazında yüzde 2 arttığı görüldü. Rapora göre, Aralık 2016 itibariyle proje finansmanı amacıyla kullandırılan kredilerin
yüzde 49’unu enerji sektörüne verilen krediler oluşturdu. Kullandırılan proje finansman kredilerinin yüzde 16’sı altyapı, yüzde 12’si gayrimenkul sektörüne verilirken diğer sektörlerin toplam içindeki payı ise yüzde 23 oldu.
28
Arar Petrol yatırımlarına devam ediyor A
rar Petrol, düşük petrol fiyatları ve dünya genelinde buna bağlı olarak düşen arama-üretim yatırımlarına rağmen petrol ve gaz arama-üretim faaliyetlerine devam ediyor. 9 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ilana göre, Arar Petrol ve Gaz Arama Üretim Pazarlama A.Ş., farklı paftalardaki sahalar için 7 adet petrol arama ruhsat başvurusunda bulundu.
TOPLAM 12 BAŞVURU Arar Petrol tarafından Hatay’da yapılması planlanan arama çalışmaları için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne 9 Şubat’ta petrol arama ruhsat başvurusu yapılmıştı. Söz konusu petrol arama ruhsat başvurularıyla ilgili olarak başvurular Resmi Gazetenin 28 Şubat tarihli sayısında yayımlanmıştı. Böylece Arar Petrol ve Gaz Arama Üretim Pazarlama A.Ş., toplamda 12 adet petrol arama ruhsat başvurusunda bulundu.
Arar Petrol, düşük petrol fiyatları ve dünya genelinde buna bağlı olarak düşen arama-üretim yatırımlarına rağmen petrol ve gaz arama-üretim faaliyetlerine devam ediyor.
“YATIRIMLARIMIZ ARTARAK DEVAM EDECEK” Arar Petrol ve Gaz Arama Üretim Pazarlama A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Alpay Hatay’daki sahalar için yaptıkları başvurularla ilgili olarak yaptığı açıklamada dünya genelinde düşen petrol fiyatları nedeniyle petrol ve doğalgaz arama-üretim yatırımlarında 1 trilyon
dolara varan rekor düşüşler olduğunu ve bunun petrol tarihinde görülmemiş bir arama yatırım proje iptali olduğunu söyledi. Türkiye’nin de bu düşüşten etkilendiğini ve arama-üretim faaliyetlerinin son 2 yılda büyük düşüş kaydettiğini ifade eden Alpay, buna rağmen “Arar Petrol
olarak arama-üretim yatırımlarına hız kesmeden devam ediyoruz” dedi. Hatay’daki sondaj yapmayı planladıkları sahalardan çok umutlu olduklarının altını çizen Alpay Türkiye’nin petrol ve doğalgaz kaynaklarını ülke ekonomisine kazandırmak için şirket olarak ellerindeki tüm imkanları kullandıklarının altını çizdi.
Başsağlığı
Başsağlığı
Kazancı Holding’in ortağı Mehmet Kazancı’nın oğlu
Kazancı Holding’in ortağı Mehmet Kazancı’nın oğlu
Metin Kaan Kazancı
Metin Kaan Kazancı
vefat etmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet, kederli ailesi ve tüm sevenlerine sabır ve başsağlığı dileriz.
vefat etmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet, ailesine ve yakınlarına başsağlığı dileriz.
30
Hane halkında arz güvenliği bilinci oluşuyor Musa Enes USLU
Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi (CESD) tarafından gerçekleştirilen, ‘Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması’nın sonuçları basın toplantısı ile paylaşıldı.
K
adir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi (CESD) tarafından gerçekleştirilen, ‘Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması’nın sonuçları basın toplantısı ile paylaşıldı. Toplantı, Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Volkan Ediger’in sunum ve incelemeleri ile gerçekleşti. Türkiye halkının en önemli enerji problemlerinin başında ‘ithal enerjiye bağımlılık’ olduğunu düşünüyor olması araştırmada göze çarpan noktalardan birisi oldu.
sorunu olarak gözlemlendi. Öte yandan, “Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz?” sorusuna ise yüzde 78 oranında ‘Evet’ cevabı verildi.
18 YAŞ VE ÜZERİ 204 KİŞİYLE YÜZ YÜZE ANKET YAPILDI
HANE HALKININ YÜZDE 50’Sİ EN ÇOK ELEKTRİK ENERJİSİ KULLANIYOR
Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin gerçekleştirdiği ‘Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması’nın sonuçları, Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Volkan Ediger, Kadir Has Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meltem Ucal ve Kadir Has Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr Gökhan Kirkil’in katılımlarıyla, Kadir Has Üniversitesi Cibali Kampüsü’nde bir basın toplantısıyla paylaşıldı.
Araştırma kapsamında evlerde tüketilen enerji türleri ve bunlara ayrılan bütçeler de sorgulandı. Ankete katılanların yüzde 50’si parasal olarak en çok elektrik, yüzde 39’u ise en çok doğalgaz kullandığını belirtti. Belirtilen enerji türlerine yüzde 30 aylık 100-150 TL arası harcama yaptığını söylerken, yüzde 29 ise her ay 200 TL’nin üzerinde fatura ödediğini kaydetti. Ankete katılanların yarısının aylık enerji faturası da 50 ila 100 TL arasında seyrediyor.
‘Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması’, 12-27 Kasım 2016 tarihleri arasında Türkiye nüfusunun genel temsiliyetine sahip 16 kent merkezinde ikamet eden, 18 yaş ve üzeri bin 204 kişi ile yüz yüze olarak enerji tüketimine ilişkin soruları içeren anket ile gerçekleştirildi. Türkiye’deki halkın enerji tüketim envanterlerini, tüketici görüş ve tercihlerini, Türkiye enerji politikaları ve küresel enerji politikalarını sınıflandırarak anket soruları ile inceleyen araştırma, enerji kullanımına dair önemli verilere sahip. Enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu ise yüzde 41’lik oranla hava kirliliği oldu. İnsan sağlığı yüzde 20 ile ikinci olurken, iklim değişikliği yüzde 17 ile enerjiden kaynaklanan en önemli üçüncü çevre
“HALK GÖZÜNDE FİYAT SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ÖNÜNDE” Katılımcıların elektrik fiyatlarını nasıl bulduğu sorgulandığında yüzde 85 ‘yüksek ve çok yüksek’ cevaplarını verirken, yüzde 13 elektrik fiyatlarını normal bulduğunu aktarıyor. Aynı şekilde doğalgaz fiyatları hakkında yöneltilen soruya ise yüzde 65 ‘yüksek ve çok yüksek’ diyor. Yüzde 14’lük bir kesim ise doğalgaz fiyatlarını makul buluyor. Ankete katılanların yüzde 98’i tüketilen enerjinin ucuz olmasının önemli olduğunu düşünüyor. Bu konuda Ediger “Doğal gaz ve elektrik kullanım oranlarını dikkat alarak bu konuyu ele alırsak aslında herkes kendi en çok kullandığı enerji türünü daha pahalı buluyor. Halkın enerjiden beklentilerine baktığımızda kaliteli, sürdürülebilir ve ucuz olması seçenekleri arasında
‘ELEKTRİK KESİNTİSİ GAZ BİLİNCİNİ OLUŞTURDU’
Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Volkan Ediger
enerjinin ucuz olması yüzde 40 oranla en yüksek paya sahip. Bu konuda kalite ve sürdürülebilirliği oldukça geride bıraktığını söyleyebiliriz. Yani halkımız enerjinin kaliteli olması ya da kesintisiz olmasından çok ucuz olmasına bakıyor” diye konuştu.
EVLERİN YÜZDE 65’İNDE ISI YALITIMI YOK Ankete katılım sağlayanların yüzde 65’i evlerinde ısı yalıtımı olmadığını belirtti. Soruları cevaplayanlardan yüzde 34’lük bir kesimin ise evlerinde ısı yalıtımı bulunuyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından 2010 yılında gerçekleştirilen ankette ısı yalıtımı bulunan evlerin oranı yüzde 17,3 olarak gözlemlenmişti. Bu sonuca göre 7 yılda evlerde bulunan ısı yalıtımı oranının yaklaşık 2 katına çıktığını söylemek mümkün. Anketin bu konuya ilişkin en önemli sonuçlarından biri, evlerde bulunan ısı yalıtımı oranının gelir ve eğitim düzeyiyle bağlantılı olması yani eğitim durumu iyi olan aileler evlerine ısı yalıtımı yaptırıyor.
Dikkatle hazırlanmış anket sorularından ‘Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir?’ sorusuna ankete katılanların yüzde 38,6’sı ‘ithal enerjiye bağımlılık’ yanıtını verdi. Enerjinin pahalı olması ise yüzde 30,8’lik oranla Türkiye enerji sisteminin ikinci en önemli sorunu oldu. Bu konuda anket sonuçlarını değerlendiren Prof. Dr. Volkan Ediger: “Anket sonuçlarına baktığımızda, verilen cevap oranlarından yüzde 38 ile en yüksek paya ‘ithal enerjiye bağımlılık’ seçeneğinin sahip olması benim için çok önemli. Çünkü bir akademisyen ya da enerji uzmanı olarak bana sorduğunuzda ben de aynı cevabı veririm. Bu bilinç gerçekten önemli. Bu konuda muhtemelen insanların Aralık ayındaki elektrik kesintisinde doğalgazın etkili olduğunu öğrenmesi, bunun yanında konun Türkiye gündemimde yer alması enerjide dışa bağımlılık konusunun elzem olduğu bilincini oluşturmuş olabilir” diye konuştu.
ENERJİ İTHALATINDA AZERBAYCAN VE RUSYA DESTEKLENİYOR Rusya’dan başlayıp Karadeniz üzerinden Türkiye’ye aktarılması planlanan doğalgaz boru hattı projesi ‘Türk Akımı’nın bilinirliğinin de sorgulandığı araştırma sonucunda yüzde 86’lık bir kesimin proje hakkında hiç bilgisi olmadığı gözlemlendi. Ankete katılan bin 204 kişiden bu soruyla ilgili tam 110 farklı açıklama geldi. Katılımcılara Türkiye’nin enerjiyi en fazla hangi ülkeden almasını tercih ettikleri sorulduğunda yüzde 42 ile Azerbaycan birinci, yüzde 20 ile Rusya ikinci sırada yer alıyor.
GELECEĞİN ENERJİ KAYNAKLARI: ‘GÜNEŞ VE DOĞALGAZ’ Ankete katılanların yüzde 40’ı “Güneş”i geleceğin enerji kaynağı olarak nitelendirirken, yüzde 22’si doğalgazı geleceğin enerji kaynağı olarak gösterdi. Öte yandan, “Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı hangisini evdeki enerji ihtiyacınızı karşılamak için kullanmayı tercih ederdiniz?”
sorusuna ise yüzde 63 oranında doğalgaz, yüzde 21 oranında güneş cevabı verildi. Ankette güneş ve rüzgar enerji santralleri en çok desteklenen teknolojiler oldu. Nükleer santrallerin çevre ve toplum sağlığı için tehdit ve riskler içerip içermediğine ilişkin soruya yüzde 65 oranında olumlu yanıt verildi. “Yaşadığınız ilde nükleer santral kurulmasına ne derece destek verirsiniz?” sorusuna olumsuz yanıt veren illerin başında Adana, İzmir ve Ankara gelirken; Tekirdağ, Bursa ve Konya gibi illerdeki olumsuz yanıtlar en düşük düzeyde oldu.
GÜNEYDOĞUDA ELEKTRİK KESİNTİSİ BATIYA ORANLA DAHA YÜKSEK İletim hatları ve hizmetlerin dikkate alındığı bir başka konu olarak elektrik kesintileri ile ilgili soruları sonucu il bazında elektrik kesintisinde güney doğuda haftada 1-2 kez olduğu görüntüsü ile karşılaştık. Güneydoğuda daha yoğunken batı kesimlerinde elektrik kesintilerinin daha seyrek olması toplantıda altı çizilen noktalardan oldu.
Ocak’ta enerji sektörüne
1,54 milyar TL yatırım teşviki
34
in