KURULU GUCE
2016’da Yenilenebilir enerjiye dayalı kaynaklardaki toplam kurulu güç artışı 2.842 MW olurken yeni kurulu gücün yüzde 53.1’ini yenilenebilir enerji kaynakları oluşturdu. Yenilenebilir kaynaklara dayalı toplam kurulu güç 34.085 MW’a çıkarak 2016 yılı sonu itibariyle toplam kurulu gücün yüzde 43,4’ünü oluşturdu.
06
‘Baskılara rağmen ülkemiz
gelişmeye devam edecektir’ 8.
Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez’in katılımı ile gerçekleşti. Forumda Türkiye’nin enerji verimliliği üzerine potansiyeli ve bunu değerlendirmek için atılabilecek adımlar masaya yatırıldı. Açılış konuşmalarında Dönmez, “Her türlü baskı ve konjonktürel gelişmelere rağmen ülkemiz gelişmeye ve ilerlemeye devam edecektir” diye konuştu.
“KÜRESEL VE BÖLGESEL GELİŞMELER TÜRKİYE’Yİ DE BASKILAMAKTADIR” Dönmez 8. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı’nın açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye olarak hedeflere ulaşmak için lokomotif sektörlerde öncü olmak ve enerjide verimlilik kriterini sağlamak zorunda olduklarını söyledi. Fatih Dönmez, petrol fiyatlarında 50-60 dolar bandındaki stabilizasyonun, Türkiye’nin cari açığını göreceli olarak azalttığını, ancak bu dönemde enerji çeşitliliği, arz güvenliği ve enerji verimliliği faaliyetlerinin ivme kazanması gerektiğini vurguladı.
“YILDA 43,5 MİLYON LİRA TASARRUF MÜMKÜN” Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Abdullah Tancan da enerji verimliliği ve tasarrufun, maliyetsiz bir ilave arz kaynağı ve en temiz enerji çeşidi olduğunu söyledi. Tancan, enerji üretiminden nihai tüketime kadar olan süreçlerde verimlilik artırılarak enerji yoğunluğunun hem sektörel bazda hem de makro düzeyde azaltılması gerektiğini bildirdi. Binalarda enerji kimlik belgesi uygulamasının geliştirilmesinin önemine değinen Tancan, şunları kaydetti: “Bugüne
8. Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez’in katılımı ile gerçekleşti. Forumda Türkiye’nin enerji verimliliği ve potansiyelinin değerlendirilmesi üzerine konuşan Dönmez, “Her türlü baskı ve konjonktürel gelişmelere rağmen ülkemiz gelişmeye ve ilerlemeye devam edecektir” dedi. kadar uygulaması başarıyla tamamlanan 65 verimlilik artırıcı proje desteklenmiş, 148 verimlilik artırıcı projenin uygulama süreci ise devam etmektedir. Gönüllü anlaşma yapanlardan başarılı olan 7 işletme desteklenmiştir. Verimlilik artırıcı proje ve gönüllü anlaşmalar çerçevesinde yaklaşık 5,4 milyon lira destek ödemesi yapılmış olup, bu projelerin uygulanmasıyla sağlanan yıllık tasarruf 32 milyon lira civarındadır. Hala uygulama safhasında olan projelerin tamamlanmasıyla, yıllık 43,5 milyon lira civarında tasarruf sağlanması beklenmektedir.” Tancan, sanayide enerji verimliliği, enerji üretim, iletim, dağıtım ve talep tarafı verimliliği, yerinde üretim seçenekleri, ulaşım, yük ve yolcu taşımada verimlilik, binalarda enerji verimliliği,
yeşil binalar ve alanlar, pasif evler, yaklaşık sıfır enerjili binalar, enerji verimli araç, taşıt ve ekipmanların kullanımı gibi iyi uygulama örneklerine ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürü Dr. Oğuz Can ise fuar hakkında kapsamlı bilgiler vererek, enerji kaynaklarıyla enerjinin etkin ve verimli kullanılmasına yönelik uygulamalar ve teknolojilere ilişkin bilgi verdi. Konuşmaların ardından, geçen yıl düzenlenen Sanayide Enerji Verimliliği Proje Yarışması ile Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü veri tabanında kayıtlı işletmelerden enerji yoğunluğunun düşürülmesinde başarılı olan endüstriyel işletmelere ödülleri verildi.
‘ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN KÜLTÜR HALİNE DÖNÜŞMESİ GEREKİYOR’
F
atih Dönmez, “ Enerji verimliliğinin bir davranış şekli ve kültür haline dönüşmesi gerekiyor. Dünya ekonomisindeki kırılgan durumun devam ettiği, büyüme hızının yavaşladığı, finansal piyasalardaki durgunluğun yeterince aşılamadığı, emtia piyasalarında fiyatların çalkantılı olduğu bir dönemden geçiyoruz. Küresel ve bölgesel gelişmeler Türkiye’yi de baskılamaktadır, ancak her türlü baskı ve konjonktürel gelişmelere rağmen ülkemiz gelişmeye ve ilerlemeye devam edecektir. Bu noktada enerji verimliliği, sürdürülebilirlik, arz güvenliği, dışa bağımlılığın azaltılması, rekabetçilik çevresinde daha da önem kazanmaktadır.” Dönmez Türkiye’de, gelişen ekonomisi ve yeni yatırımları itibariyle bir yandan verimli teknolojiler hayata geçirilirken, diğer yandan mevcut verimsiz teknolojilerin hızla etkin ve verimli hale getirilmesi gerektiğini söyledi. Teknolojilerin ilerlemesinin enerji tasarrufuna etkisine de değinen Dönmez, televizyon
teknolojisindeki değişimle yıllık 540 milyon liralık enerji tasarrufunun sağlanabildiğine işaret etti. Dönmez, aynı şekilde binaların iç mekan sıcaklığının 1 derece düşürülmesi neticesinde, yıllık ortalama bin 500 lira doğalgaz faturası ödenen bir hanede 150 lira tasarruf sağlandığını belirterek, “Bunu tüm hanelere çıkarttığınızda ise yıllık yaklaşık 1 milyar lira tasarruf etme imkanımız olacak.” diye konuştu. Türkiye’de mekanlarda ısı değerinin 24-25 derece olduğunu, ancak Dünya Sağlık Örgütü’nün 21 dereceyi sağlıklı yaşam için ideal değer olarak açıkladığını dile getiren Dönmez, “4 derecelik tasarrufla, özellikle ithal ettiğimiz doğalgaz için büyük miktarda toplumsal olarak tasarruf etme imkanına sahip olacağız. Ayrıca, cihazlarımızı güç düğmesinden kapatmış olursak, yılda yaklaşık 500 milyon lira tasarruf imkanına sahip olacağız.” ifadelerini kullandı.
07
‘TARIM VE SULAMA
SİSTEMLERİNDE
ENERJİ VERİMLİLİĞİ
SAĞLANABİLİR’
F
arklı alanlarda enerji verimliliğin nasıl sağlanacağı üzerine tartışmaların sürdüğü ‘Enerji Verimliliği Arenası’ panelinde konuşan İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, “Kaynaktan son kullanıma bir süreç izliyoruz. Tarımsal araçların enerji verimliliğine özendirilmesi ve yenilenmesi bizim için önemli bir konu. Özellikle eski araçlara hurda teşvik sistemi de burada önemli rol oynuyor. İkinci olarak sulama sistemleri ve düşük basınçlı sulama ile enerji verimliliği sağlanabilir” diye konuştu. Özyeğin Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Pınar Mengüç, “Yatay konular daha zor olan bir kısım. Özellikle bu konuda enerji verimliliğinin konu edinilmesi en yararlı çözümlerden bir tanesidir. Bunun için başlayacağımız nokta ağacın altındaki elmayı toplamaktır. Yani adım adım gidilmeli” dedi.
“ENERJİ VERİMLİLİĞİ KONUSUNDA İYİ BİR POTANSİYELE SAHİBİZ” Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Verimlilik Genel Müdürü Anıl Yılmaz, “Enerji verimliliği konusunda iyi bir potansiyele sahibiz. Sanayide enerji verimliliğinde elektrik enerjisini birinci sıraya koyduk, özellikle elektrik motorlarını. Verimsiz enerji motorlarının dönüşümü programımız var. Bu yatırımın kendini amorti etmesi 1-2 yıl içerisinde olacak. Organize sanayi bölgelerinin yeşil OSB olması için çalışıyoruz. Burada kaynak yönetimini de her zaman göz önünde tutuyoruz. Enerji verimliliği için firmaların desteğe ihtiyacı var. Bunun için devlet çözüm olabilir” diye konuştu.
“YENİ TEKNOLOJİLER DE ENERJİ TASARRUFU YAPMANIZA YETMEYEBİLİR” 8. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı’nın ikinci gününde enerji verimliliği üzerine tartışmalar devam etti. İkinci günün ilk paneli ‘Yeni Sanayi Devrimi Ve Enerji Verimliliği’ özel sektörden temsilcileri buluşturdu ve yol haritasını ortaya çıkardı. Yourenergy Direktörü Eric Gudbjerg, “Kurumlara enerji verimliliği dendiği zaman genelde teknik düşünüyorlar. Yeni pompalar, yeni teknolojiler almamız lazım diyorlar. Ama yeni teknolojiler de enerji tasarrufu yapmanıza yetmeyebilir. Dolayısı ile teknik konularla organizasyon arasında
iyi bir iletişim sağlamanız lazım. Eğer bunu dengeleyebilirseniz ancak başarıyı sağlayabilirsiniz. ABD sistemlerinde enerji tasarrufunun yüzde 70’ini operasyonel kısımda sağlamışlar. Türkiye’de de geçen sene pek çok şirket dolaştık. Sadece davranışlarını değiştirterek ortalama yüzde 4 civarında bir tasarruf sağlayabildikleri rahatça görülüyor. Enerjiyi etkin kullanım kültürü dediğimiz zaman ne tarz bir kültürü istiyoruz diye düşünmemiz ve bunu hayata geçirmek için çalışmamız lazım. İnsanlar buna isteksiz olabilirler ya da bu konuda bilgisiz olabilirler. Bu yüzden çok iyi bir bilinç arttırma çalışması yapılması lazım. Sadece bu şekilde yüzde 1 tasarruf sağlayabilirsiniz. Enerjiyi etkin kullanım davranışı bütün şirkete yayabilmek için en başta tedarik bölümü ile çalışmalıyız. Onlar önce ucuz bir alım yapmak eğilimindedir. Biz bunu artık hem uygun fiyat hem de enerji verimliliği sağlayan ürünlerle çalışılmaları için yönlendirmeliyiz. Şirketlerin bu tasarrufu önce ölçebilmesi gerekiyor sonrasında ise bunu ödüllendirmeliyiz. Belki 1,5 yıl içeresinde bu kampanyalar yetkinliğini yitirebilir, bunu da tekrar canlandırmak yine bizim işimiz. Eğer bir değişiklik istiyorsanız davranışsal, kültürel değişimi de desteklememiz gerekecek. Kültür insanların kimse görmediği zamanda yaptıklarıdır. Bizim için de aynı durum geçerli. Sızıntı olduğunda kimse görmüyor olsa da gelip bildiriyor olmalılar” diye konuştu.
“DAVRANIŞSAL DEĞİŞİMLERLE KAZANIM SAĞLAYABİLİRİZ” TOBB Sektörler ve Girişimcilik Daire Başkanı Ozan Acar, “Ülkemizin içinden geçtiği dönemi göz önüne aldığımızda bu panelin kendini gösterebileceği zaman içindeyiz. Euro 4 liraya geldi. Bu süreç içerisinde artık şirketlerin harcamaları da büyük önem kazandı. İşte bu noktada sadece otomasyonla tasarruf sağlamanın yanında davranışsal değişimle sağlanacak bir tasarrufla önemli kazanımlar sağlayabiliriz” dedi.
“ÖNGÖRÜLÜ HAREKET ETMEMİZ LAZIM” Reengen Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Ünsal: “Enerji verimliliği konusunda sadece bir parametreden ziyade çoklu veri kullanmamız gerekiyor. Böylelikle optimizasyon sağlayabiliriz. Toplayacağımız veriler çok önemli ve bunlar yeterli değil. Toplu verinin yanında bahsettiğimiz veriler analitik de olmalı. Büyük firmaların hatta dünya devlerinin yanında, bizim Reengen olarak farkımız daha hızlı olmamızdan geliyor. Bireysel olarak ya da firma olarak öngörülü hareket etmemiz lazım. İklimsel değişikliklerini göz önüde alarak iş yapmamız lazım. Şirket olarak biz müşterilerimize yüzde 25’e kadar tasarruf sağlayabiliyoruz. Bunlar özellikle büyük firmalar için çok önemli meblağlara tekabül ediyor. Bizim yaptığımız bir hata var. Yerli teknolojilere güven az. Bu yüzden özellikle start-up şirketlerini desteklememiz lazım” diye konuştu.
“VERİ AĞI İLE DAHA İYİ BİR VERİM ALABİLİRİZ” GE İnovasyon Lideri Ussal Şahbaz, “Biz işe önce kendi teknolojilerimizden başladık. Uçak motorumuzdan, rüzgar türbinimize yazlım yapmaya başladık. Bunları kontrol edebiliyorduk ama bu teknolojiler birbiri ile konuşamıyordu,
daha efektif çalışmak için birbirleri ile iletişime geçemiyordu ve biz de bu konuda işe başladık. Çünkü bu daha iyi bir veri getirecekti. Önceden pazarlamacılar sınıflandırmalar yapar popülasyona yönelik ürün çıkartırdı. Şimdi ise firmalar artık bunu daha da spesifikleştirerek grubun değil kişinin modelini çıkarmaya başladılar. Biz de sanayi sisteminde bu mantaliteyi kullanıyoruz. Mesela bir rüzgar türbini için rüzgar, nem, sıcaklık tahminlerini aldınız. Peki bunu elektriğe çevirdiğinizde neyle karşılaşacaksınız, bunu da hesaplamanız lazım. Eğer büyük bir veri ağı oluşturursak, optimizasyonu da sağlayabilir ve daha iyi bir verim alabiliriz. O nedenle otomasyona ve veri tabanına ihtiyacımız var” dedi.
“START-UP ŞİRKETLERE AYRILAN BÜTÇE YETERLİ DEĞİL” Revo Capital Temsilcisi Bora Yılmaz: “Biz Revo Capital olarak banka gibi çalışmıyoruz. Verdiğimiz parayı da borç olarak vermiyoruz. Genelde hissedar olarak giriyor, proje başarı kazanır da satılırsa payımızı alıyoruz. Yaptığımız işlerle büyük şirketleri rahatsız edebiliyoruz. Şu anda start-up şirketlere ayrılan bütçe yeterli değil. Amerika ve Kanada gibi ülkeler bunu çözmüş durumda. Biz biraz geriden geliyoruz. Ama yatırımlarımıza devam ediyoruz. Özellikle enerji verimliliği konusunda önemli adımlarımız var. Önemli enerji tasarruf sağlayan akıllı bir termostat olan COSA bunlardan bir tanesi. Diğer yandan devletin enerji verimliliği konusunda da ciddi yardımları var. Bunlarla beraber iyi işler çıkacak. Biz önceden internet sitelerine kaç kişi girdiğine dikkat etmezdik. Bunu sağlayan bir sistem geldiğinde artık buna göre hareket etmeye başladık. Şimdi sağlanacak verilerle enerji kullanımımızı da hesaplamaya başladığımızda buna göre davranacağız” diye konuştu
“PARA HARCANMADAN SADECE VAKİT AYIRARAK VERİMLİLİK SAĞLANABİLİR” “Enerji Verimliliği İyi Uygulama Örnekleri” konulu ikinci günün ikinci panelinde yapılmış projeler ve uygulamalar üzerinden enerji verimliliği konusu tartışılmaya devam edildi. Panelde konuşan Gen Europe SI, Teknoloji Uzmanı Liam McLaughlin: “Enerji verimliliğinin sağlanması için çalışanların doğru yönlendirilmesi ile şirketler önemli kazanımlar elde edebiliyorlar. Enerji tüketimi oldukça kompleks bir konu. Evinizde, iş yerinizde bu verimlilik değerlerine bakarsanız yıl yıl değil gün gün değişen parametrelerle karşılaşacaksınız. Enerji tüketimdeki değişimi sağlayacak bazı etmenler vardır. Yapısal değişimler, verimlilik yatırımları, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, davranışsal dönüşümler, veri analizi ki bu kısım oldukça değerlidir çünkü bir önceki gün ne kadar harcadığınızı bilirseniz buna göre değerlendirme yapabilirsiniz. İlave olarak operasyonlar ve itici güçler bu etmenlerin arasındadır. İtici güç etmenleri diğerlerinden daha farklı bir yapıya sahip. Eğer mevsime dayalı olarak bir değişim varsa verilerde farklılaşma kaçınılmazdır. Ve biz bu itici faktörleri kontrol edemiyoruz. Diğerlerinin hepsi kontrolümüzde ama itici faktörlerin etkisi bizim irademizin dışında gelişiyor.
‘PEAK
ZAMANLARINDA
KULLANIMI
DAĞITABİLMELİYİZ’
E
nerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Grup Başkanı Oytun Alıcı: “Ben biraz daha işin talep tarafı kısmında bakacağım. Talep tarafı katılımının tüketim verimliliği üzerine etkisine bakarsak pek bir etki göremeyiz. Bizim katkımız bu enerjinin bizim istediğimiz saat ve tarihlerde kullanmasını sağlamak. Bu da maliyette bir azalmayı söz konusu ediyor. Peak zamanlardaki kullanımı dağıtabilmemiz lazım eğer bunu yapabilirsek enerji tüketim yoğunluğunu dağıtabiliriz. Talep tarafı katılımında son duruma bakarsak eğer, mevzuat çerçevesinde 2 yıl sürecek geçici bir dönem ön görüyoruz. Bu dönemdeki fiyatlar sabit olacak. Daha sonrasında ise TEİAŞ ile anlaşılmasıyla gerekli teknik al yapı oluşturulacak. Ödeme prensipleri ile belli bir çerçeveye oturtulacak”
Davranış, bilgiyi kullanma şeklimiz ve uygulamayı gerçekleştirme tarzımız yani operasyonlar, bunlar sayesinde enerjiden para harcanmadan sadece biraz vakit ayırarak verimlilik ve tasarruf sağlanabilir. Diğer yandan kazancımız sadece ekonomik değil, bu şekilde karbon emisyonununum azaltılması sayesinde ekolojik bir tasarruf da yapabiliyoruz. Genelde verimliliği geliştirmek adına davranışsal değişiklik ve bilginin kullanılması konusunda eğitim verilmesi üzerine firmalar isteksiz olabiliyor ya da zaten biz bunları biliyoruz diyebiliyorlar. Bu konuda lider faktörü öne çıkıyor” dedi. MWH Türkiye Genel Müdürü Murat Sarıoğlu: “Öncelikle TurSEFF den bahsetmek istiyorum, biz farklı ölçekte enerji tasarrufu ve verimliliği için projelere destek veriyoruz. Bunlar sayesinde 2 milyon ton karbon salınımı azalttık ve bu 800 bin aracın karbon salınımına eşdeğer. Örneklerimizden bahsetmek gerekirse çöp gazı projelerimiz var. Bizim karbon salınımını azalttığımız önemli tesislerden. Bize sağladığı enerji yılda 11.8 GW. TurSEFF kobiler ile çalışan bir program. Ancak yakında belediyelerle de çalışacağız. Isparta’da atık ısılardan elektrik üretimi sağladık. Zorlu Enerji’de bütün ışıkları led ışıklara çevirerek yine önemli ölçüde verimliliği sağladık. TuREEFF kapsamında binalar üzerine yaptığımız çalışmalar artıyor. IPA kapsamında yoğun enerji etütleri yapıyoruz. Şu ana kadar 204 etüdü tamamladık. 574 tane sistemi de etüde uygun hale getirdik. Bütün bunlar kısa sürede kendini amorti eden sistemler olduğu için işletmecilere büyük fayda sağlıyor” diye belirtti.
08
Kurulu güç 2016’da 5.350 MW arttı TEİAŞ tarafından açıklanan 2016 yılı kurulu güç verilerine göre Türkiye’nin elektrikteki kurulu gücü 2016 yılında 5.350 MW artarak 78.497 MW’a yükseldi. 7000,00
T
RES Toplam Kurulu Güç 5751,30
6000,00 5000,00
4718,30 3762,10
4000,00
Toplam kurulu güç artışının yüzde 53’ü yenilenebilir kaynaklardan sağlanırken rüzgar enerjisinde 1.248 MW’lık artışla bugüne kadarki en yüksek kurulu güç artışı kaydedildi. Güneş enerjisi santrallerinin kurulu gücü ise 2016 yılında 583 MW arttı.
2958,45
3000,00
2312,15 1805,85
2000,00
1329,15
1000,00 0,00
791,60 363,70 20,10 51,00 146,30
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Yıllar İtibariyle Elektrikte Kurulu Güç 90000,0
8000,0
80000,0
7000,0
70000,0
6000,0
60000,0
YENİLENEBİLİR KAYNAKLARDA KURULU GÜÇ 2.842 MW ARTTI Yenilenebilir enerjiye dayalı kaynaklardaki toplam kurulu güç artışı 2016’da 2.842 MW oldu. Böylece
4000,0
40000,0
Rüzgar 7,3%
3000,0
30000,0 20000,0
2000,0
10000,0
1000,0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Yıllık Kurulu Güç Artışı
yenilenebilir kaynaklara dayalı toplam kurulu güç 34.085 MW’a çıkarak toplam kurulu gücün yüzde 43,4’ünü oluşturdu. Yenilenebilirde en yüksek kurulu güç artışı ise 1.248 MW ile rüzgar enerjisi santrallerinde olurken rüzgar enerjisi santrallerinin kurulu gücü 5.738 MW’a yükseldi. Kurulu güçte ikinci en yüksek artış ise 813 MW’lık artışla hidroelektrik santrallerinde oldu. Türkiye’nin hidroelektrikteki toplam kurulu gücü 26,681 MW’a ulaştı.
GÜNEŞTE KURULU GÜÇ 583 MW ARTTI Yüzde 134,6’lık büyüme oranı ile en hızlı kurulu güç artışının yaşandığı güneş enerjisinde kurulu güç bir önceki yıla 583,7 MW artarak 832,5 MW’a çıktı. Jeotermal enerji santrallerinin kurulu ise 2016 yılında 197 MW artarak 820.9 MW’a ulaştı.
Kaynaklara Göre Kurulu Güç
5000,0
50000,0
0,0
EİAŞ tarafından açıklanan 2016 yılı kurulu güç verilerine göre Türkiye’nin elektrikteki kurulu gücü 2016 yılında yüzde 7.3’lük büyüme oranı ile 5.350 MW artarak 78.497 MW’a yükseldi. 2016’da kurulu güçteki artışı son 15 yılda görülen en yüksek 3’ncü kurulu güç artışı oldu.
Güneş 1%
Diğer 2%
Yerli Kömür 12,5%
İthal Kömür 9,5%
0,0
Toplam Kurulu Güç (Soldaki eksen)
Hidrolik 34%
Doğalgaz 32,5% Jeotermal 1%
EN BÜYÜK ARTIŞ İTHAL KÖMÜRDE 2016 yılında en yüksek artışı 1.409 MW’lık yeni ilave kurulu güç ile ithal kömür santrallerinde olurken doğal gaz santrallerinin kurulu gücü 2016’da 934 MW’lık artışla 22.156 MW’a ulaştı. Yerli kömür santrallerinin kurulu gücü ise 2016’da 424 MW artarak 9.842 MW’a yükseldi.
09
Sanko Enerji’den, Çatalca RES’e ek kapasite yatırımı
S
anko Enerji CEO’su Adil Tekin yaptığı değerlendirmede, “Ülkemize olan güvenimizle yatırımlarımızı aksatmıyoruz. Ek kapasiteyi tam da arz açısından ihtiyaç duyulan ortamda devreye almaktan mutluluk duyuyoruz” dedi.
“YATIRIMIMIZ ARZ İHİTİYACINA KATKI SAĞLAYACAK” Yatırımına 2016 Nisan ayında başlanan ve 10 adet 3,3 MW türbinden oluşan ek kapasite yatırımını benzerlerine göre daha kısa sürede, 8 buçuk ayda tamamlayarak üretime aldıklarını belirten Tekin, “Sanko Grubu olarak Türkiye’ye güveniyoruz.
Ülkemize olan güvenimizle Çatalca RES ek kapasite yatırımını kısa sürede tamamlayıp, tam da arz açısından ihtiyaç duyulan bir ortamda ekonomimize kazandırmaktan büyük mutluluk duyuyoruz” açıklamasında bulundu.
“İLK JES PREJESİNİ 2017’DE DEVREYE ALACAĞIZ” Tekin, yatırımına 2016 ortasında başladıkları jeotermal enerji projelerine yoğunlaşarak ilk santrali 250 milyon TL yatırımla 2017 Ekim ayında devreye almayı hedeflediklerini de sözlerine ekledi.
Rüzgar Enerji Santrali’nin, 60 MW olan kurulu gücü yapılan 140 milyon TL yatırımla 93 MW seviyesine yükseldi. Ek kapasitenin devreye alınmasıyla santralin yıllık 275 milyon kWh yenilenebilir enerji üreteceği belirtildi.
‘TÜRKİYE’NİN POTANSİYELİNE GÜVENİYORUZ’
S
anko Enerji CEO’su Adil Tekin, 60 MW kurulu gücündeki İstanbul Çatalca Rüzgar Enerji Santrali’nin (RES) 33 MW ek kapasite yatırımının devreye alındığını söyledi. Tekin, 140 milyon TL tutarındaki ek yatırımla Çatalca RES’in 93 MW kapasiteye çıktığını ve ek kapasitenin devreye alınması ile santralin yıllık 275
milyon kWh yenilenebilir enerji üreteceğini kaydetti. Çatalca RES’in 2008 yılında devreye alındığını anımsatan Tekin, “Üretime alındığı tarihte Türkiye’nin ikinci en büyük RES’i olan Çatalca RES’in bugüne kadar ürettiği 1.5 milyar kWh yenilenebilir enerji ile yaklaşık bir milyar ton karbondioksit salınımı engellenmiştir” dedi.
Gürcistan’ın ilk RES projesinde
Hareket rüzgarı
Rüzgar enerji santralleri kurulumunda Türkiye’nin yanı sıra yurtdışında da projelere imza atmaya devam eden Hareket, Gürcistan’da Gori Res projesinin taşıma ve kaldırma operasyonlarını tamamladı. Proje, Gürcistan’da yapılan ilk rüzgar enerji santrali olma özelliğine sahip.
R
üzgar enerji santralleri kurulumunda Türkiye’nin yanı sıra yurtdışında da projelere imza atmaya devam eden Hareket, Gürcistan’da Gori
Res projesinin taşıma ve kaldırma operasyonlarını tamamladı. Proje, Gürcistan’da yapılan ilk rüzgar enerji santrali olma özelliğine sahip.
BİRÇOK İLKE İMZA ATILDI Projede birçok ilke imza atan Hareket, Poti Limanı’ndan çıkan ve Khashuri üzerinden taşınan 58 metrelik en uzun kanatın, yine Poti Limanı’ndan çıkan ve Chiatura üzerinden taşınan 27 metrelik en uzun kulenin taşımasını da gerçekleştirdi. Projedeki, bütün ekipmanlar yurtdışından Poti Limanı’na gemiyle getirildi. İki ayrı gemi ile limana gelen ekipmanlar, nakliye için araçlara yüklendi. Toplam 6 setten oluşan ve her birinin elektrik üretim kapasitesi 3,3 MW olan rüzgar türbinleri, Hareket’e ait olan dört adet 8 dingil, bir adet 4 dingil ve iki adet 5 dingil Faymonville marka dorseler ile taşındı. Hareket, kaldırma operasyonlarında ana vinç olarak 600 ton kaldırma kapasiteli Demag CC 2800-1 paletli vinç kullanırken, yardımcı vinç olarak 500 ton kaldırma kapasiteli Liebherr LTM 1500, 220 ton kaldırma kapasiteli Liebherr LTM 1220 5.2 ve 130 ton kaldırma kapasiteli Liebherr LTM 11305.1 mobil vinçler kullanıdı.
Hidroelektrik Santralleri Sanayi İşadamları Derneği (HESİAD) Genel Kurulu’nda Yönetim Kurulu belirlendi.
400
Milyar $
300 200 100 0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
YATIRIMLARDA LİDERLİK ASYA’DA
135 Milyar $ Asya-Pasifik
80 Milyar $ Avrupa, Orta doğu ve Afrika
73 Milyar $ Kuzey ve Güney Amerika
Milyar $
Money on the wind Açık deniz rüzgar enerjisi yatırımları 2016’da %40 arttı $ 30 25 20 15 10 5 0
2014 2015 2013 Kaynak: Bloomberg New Energy Finance
2016