េរៀនែតងកំណាព្យែខ្មរ ្រសង់ពីេសៀវេភៅ េរៀនែតងកំណាព្យែខ្មរ (១៥ៃថ្ង...កាយជាកវី) របស់្រកុមអ្នកនិពន្ធ សាបបា៉កកាមាស ឆាំ២០១០
-អត្ថន័យវាក្យសព្ទ អតថន័យៃនបញញត្តិ «កពយ, កំ
ពយ, ពកយចួន»
កពយ (ន.) រេបៀបពកយចួនមនេឃ្លងឃ្ល(កំ
ពយ)◌ៈពកយកពយ, ែតងកពយ។ កពយ - សិលប ៍អតថបទែដល
ជពកយចួន កំ
ពយ (ន.) ពកយកពយៈ េលក ី កំ
មេនសេញច តន ចំ
ពយ, ែតងកំ
ពយ។ កំ
ពយ - សល ិ បះែតងកពយសល ិ បះអនទង នង ិ បំផុស
រមមណ៍ កររ ំេភីបញប់ញ័រ េ យករគួបផ ំ រណ្តំសូរសំេឡង ចង្វក់ និងភពពេី ះ។
ប់
ពកយចួន - ក្រមងពកយែដល្របកបេ ដូចេនះ អតថនយ ័ កំ នង ី បប ី ំេពអនក ិ សិលប ៍វ ិធី េដម
យចង្វក់រណ្តំ សូរសំេឡង ពកយពីេ ះែណងណង។
ពយ គឺសថិតេនេលីករអប់រ ំ បណុ ្ត ះសតិ រមមណ៍ល្អៗដល់អនក
ន អនក ្ត ប់ េទដល់ករខត ិ ខំ
់ ត់ពត់លត់ដំចណ ំ ងត
្ហ
ន អនក
្ត ប់
មរយះសំនួនេ
េហយ ី អប់រ ំែកែ្របចំណង់ត
រ
្ហ ទំង
េនះបនល្អ្របេសីរ េដីមបែី ស្វងរកសន្តិភព េសរភព ឯក ជយ សុភមងគល ជូនសងគម និងមនុស ជត។ ី ិ
-្របភពកំណាព្យែខ្មរ កំ មនកំ
ពយែខមរ
មនកំេណីតដំ
ពយ មនចេ្រមៀង)។ ឆនទ(បលីេ
លគនេទនង ឹ ករេកីតេឡង ី ៃនចង្វក់ផលិតកមម កពយឬកំ
ែ្របជមនកបួនខនត្រតម ឹ ្រតូវចប់ពម ី ុ នសម័យអងគរ កំ
ជភ
ពយសរេសរជភ
មផទង ំ សិ
( កសពទ)ែខមរដំបូង ្រតូវបនេគ្របទះេឃញ ី េនឯ សិ
-ធាតុសំខាន់ៗរបស់កាព្យ (កំណាព្យ) កំ
ពយ(សល ិ បះែតងកពយ)ក៏ដូចជមុខវ ិជជដៃទេទៀត
អត្តសញញណរបស់ខួ នផ ្ល ទ ល់។ ធតុសំខន់ៗរបស់កំ -
-
-
នង ិ សម័យេ្រកយអងគរ។
ពយែខមរ
េគ្របទះេឃញ ី
ចរកែខម រ(សម័យមុនអងគរ និងសម័យអងគរ) ឯកំ ឹ
័ ននទ កនុងគ.ស ១៧០១។ ចរកជ ឹ យ
ែដរែតងែតមនធតុសំខន់ៗេដីមប្រី ទ្រទង់
ពយមន៖ រង្វស់កពយ ចំ
ប់ចុងចួន នង ិ បរយកស។ ិ
ពយ
នង ិ សមគល់
ួ ឃ្លកនុងវគគនីមួយៗ។ រង្វស់កពយ(កពយម្រត)គឺចន ំ ួនពយងគកុ ងឃ ន ្ល នីមួយៗ និងចំនន ចំ
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )ជពយងគែដល្រតូវចួនគន។ ចំ
នង ិ ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក)។ ករចប់ចុងចួន ្រតូវេគរព
-
មនអក រសិលប ៍
ពយថឆនទ)សំ្រសកឹត បនជួយត្រមង់ែបប និងទ្រមង់របស់កំ
េហយ ី បន្តមកដល់សម័យអងគរ
សំ្រសកឹតយ៉ងល្អឥតេខចះ េន
(មនពលកមម
អតថន័យ និងអតថរស។
បរយកស គឺជេពលេវ ិ
ប់ចុងចួនមនពីរែបបគឺ ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង) ួ ៗយ៉ងតឹងរង មកបនកពយន ម ឹ ្របកបេ ី យ ួ
យអតថរូប
ឬឱកសែដលេគយកបទេនះេទេ្រប្រី បស់។
ចង្វក់ គឺែបបបទកនុងករសូ្រតកំ
ពយ ្រតូវទម្លក់សំេឡងេលីពយងគកុ ងឃ ន ្ល ៃនវគគនីមយ ួ ៗ។
TMB½rTI-1
ក្បួនែតងកាព្យែខ្មរ ១- បទ ពាក្យ៤ ឬ បទេម៤ ឬ បទ៤ព ង្គ * បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះេ្រចីនយកេទេ្របីកុ ងករបង ន ្ហ ញពីសភពៃនពលកមម ឬករងរ។ ិ * គំនូស ងបទកពយ
-
។
-
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល េហយ ី ឃ្លនម ី ួយៗមន៤ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទី៤ៃនឃ្លទី២ ចួននឹងពយងគទ៤ ី ៃនឃ្លទី៣។
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖
ពយងគទី៤ៃនឃ្លទី៤កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹងពយងគទី៤ៃនឃ្លទី២កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។
េបន ី ងបុក្រសូវ
អងករស្រមូប
កុំេចលអងកម
ចស់ទុំេ
ក
េទជស្រមត ិ
ស្រមំងពច ី ្រិ ត
ម
អងកមជន់ឥដ្ឋ ។ េ យ
រៃដនង ។ (កំ
ពយបុ ណ)
២- បទ បថ វត្ត * បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះេ្រចីនយកេទេ្របីកុ ងឱកសព ន ិ ិធប ី ុ ណយ ករ ស់េតឿន េ្រកន ន ងទុកខេ ី រ ំលក ឹ ឬជួនកលេគយកេទេ្របក ី ុ ងករសែម្ត
កផងែដរ។
សន(្រពះពុទ) ធ េដីមបអ ី ប់រ ំ ទូនមន
* គំនូស ងបទកពយ -
។
-
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល េហយ ី ឃ្លនម ី ួយៗមន៨ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទី ៨ៃន ឃ្លទី១ ចួននឹង ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទី២។
និង ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី២ ចួននង ឹ ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី៣។
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក)
ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី៤កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹង ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី២ កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។
TMB½rTI-2
ឧទហរណ៍៖
-ធម៌សុខទីមួយេម ្ត ្រគប់ទី
សព្វសត្វជីវ ី កុំបង ៉ ពធ
-ធម៌សុខទីពរី កុំបុន ៉ ប៉ងគត ិ
លង់កុ ងគំ ន នត ិ គិតគន់គនន់េគនរ
្របមណសម្លប់ផ្តិលផ្តច់ជនម
្រតូវមនសទធករពរជីវ ិត ។
័ លួចសមបត្តេិ គ េកងកប ិ ្របវញច
គួរកុំេវៀចេវរេ
ភលន់ចង់បន។ (សមគមរញជ នពុទប ធិ េពធនមិត្ត)
៣-បទកាកគតិ (កកៈ ែក្អក + គតៈិ ដំេណីរ = ដំេណីរែក្អក) * បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះេ្រចីនយកេទេ្របក ិ ី ុ នងករពិពណ៌ន(តួអងគ ទីកែន្លង ធមមជតិ...) ពិធេី ផ្តីម េរឿង េហយ ន ងទុកេខ ី ជួនកលកវ ីខ្លះយកបទេនះេទេ្របីកុ ងករសែម្ត
ក ឬអប់រ ំផងែដរ។
* គំនូស ងបទកពយ
-
។ - ។ *រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៧ឃ្ល េហយ ី ឃ្លនម ី ួយៗមន៤ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទ៤ ី ៃនឃ្លទ១ ី ចួននឹង ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទ២ ី ។
នង ឹ ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទ៦ ី ។ ិ ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទី៣ ចួននង ឹ ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទី៥ ចួននង
ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទី៤ ចួននឹងពយងគទី២ ៃនឃ្លទី៥(កវ ីខ្លះពុំបនអនុវត្តចំ
ប់ចួនេនះេទ)
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖
ពយងគទ៤ ី (វគគមុន) ចួននង ឹ ពយងគទ៤ ី ៃនឃ្លទ៣ ី កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ ី ៃនឃ្លទ៧ ី កនុងវគគទ១ - កុំស្អប់អនកតូច េទសគនតច ិ តូច - កុំេភ្លីនេភ្លចខ្លួន កុំេធ្វី្រកអឺត
េបេី ឃញ ី គនខូច
េផ្តម ី ផ្តួចជធំ
ផ្លុំេឆះជេភ្លង ី ។ េចះ
សន៍ចិន-យួន
កុំេពីតកំេពង ី
ចូលវត្តេ
គួរគិត្របមុម
ែផ ងពូតជដុំ កុំេភ្លចែខមរេយង ី
កុំពក់ែសបងេជីង
៉ ) កសងឃ ។ (្រកមងុយ
TMB½rTI-3
៤- បទ្រពហ្មគីតិ (្រពហមៈ ្រពះ្រពហម + គីតិៈ ទំនញ ួ , ចេ្រមៀង = ទំនួញ ឬចេ្រមៀងរបស់្រពះ្រពហម) * បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ ករ្រពត់្របសគន អប់រ ំ ទូនមន េ្របៀន្របេ * គំនូស ងបទកពយ
-
េ្រចីនយកេទេ្របីកុ ងករសែម្ត ន ង
ទុកេខ
ក
ភពលន្លង់លេន្លច
ឬករឈច ឺ ប់ពីអំេពីជិះជន់ផងែដរ។
។
-
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លទ១ ី ,ទី៣ មន៥ពយងគ និងឃ្លទី២,ទី៤ មន៦ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទី៥ ៃនឃ្លទី១ ចួននឹង ពយងគទី៣ ៃនឃ្លទី២។
ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទី២ ចួននឹងពយងគទី៥ ៃនឃ្លទី៣ ចួននឹងពយងគទី៣ ៃនឃ្លទី៤។
(...ចួននឹងពយងគទី៣ ៃនឃ្លទ៤ ំ នអនុវត្តចំ ី កវ ីខ្លះពុប
ប់ចួនេនះេទ)
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖
ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទី៤ កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹង ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទី២ កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ - ពៃី ថងេនះេទមុខ រកសុី
មចំ
្រតូវចំទុកពកយពុកផ្ត ំ ំ
- កុំេពលពកយមុ េទប និ ធ ី មនេគេសនហ៍សទ
ជីវកមមែដលសុចរត ិ ។
ែថ្លង ច ម្រកម្រកត ឹ យ
េ ម ះជប់ចិតជ ្ត ុំវ ិញ្របណ ។ (ែវន៉ សុន)
៥- បទបេនាលកាក (មណុ ្ឌ ក(កែងកប) + គតិ = ដំេណីរកែងកប )
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ បុ ណេ្រចន ន ប់ ពដ ិ ី យកេទេ្របក ី ុ ងករេពលេរៀប ី េំ ណីរេរឿងៃនេលបក ី កថ សកមមភពតួអងគ សែម្តងទុកេខ
់ េន្លច ករ្រពត់្របសគន ករអប់រ ំ ទូនមន េ្របៀន្របេ ក ភពលន្លងល
ផងែដរ។
* គំនូស ងបទកពយ
។
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) -១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លទ១ ី ,ទ៣ ី មន៤ពយងគ នង ិ ឃ្លទ២ ី ,ទ៤ ី មន៦ពយងគ។
TMB½rTI-4
*ចំ
ប់ចុងចួន(រូបសមផស ) - ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទី១ ចួននឹង ពយងគទី២ ឬទ៤ ី ៃនឃ្លទី២។
ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទ២ ី ៃនឃ្លទ៤ ី ។ ី ចួននឹងពយងគទី៤ ៃនឃ្លទ៣ ី ចួននឹងពយងគទី២ ឬទ៤
(...ចួននឹងពយងគទី២ ៃនឃ្លទី៤ កវ ីខ្លះពុប ំ នអនុវត្តចំ
ប់ចួនេនះេទ)
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖
ពយងគទ៦ ី ៃនឃ្លទ៤ ី កនុងវគគទ១ ី (វគគមុន) ចួននង ឹ ពយងគទ៦ ី ៃនឃ្លទ២ ី កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ - ជុចថេអីេ
់ បងឥឡូវ េបន ី ឹងចងល
ង
េនះេហយ ី សម្រតូវ
នឹងមជូរ្របេហរី ភ្ល ង ំ ។
- ្រតថ ី អះេអី
េបុង េី ម្តចខ្លង ំ ី េរុងេទេត ី
អួតមនកម្លង ំ
គិតថអញខ្លច
ស់េ
ង ។ (វ ិេសសដូង “េលបក ី ជុ ចនិង្រតី”)
៦- បទ ពំេនាល (ពំេនល, េពល = ករេពលេរៀប ប់...) * បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ មហទ ិ រធិ ទធ ឹ ិ ឬអំ
េ្របីស្រមប់េរៀប ប់ពីកហ ំ ង ឹ េ្រកវេ្រកធ
សងឃកសនធប់
គំ មកំែហង
ចេតជៈរបស់អក ន ខ្លង ំ ពូែក ពកយអង្វរករ ភ័យខ្លចរបស់អក ន េខ យ ឬជេម្លះចំបង ំ ែដលមនចលនក្ឌុងក្ឌង ំ
និងេពលកនុងករសែម្តងរបំ (ញុង ំ នដករ/នដករន ិ ី េធ្វីចលន និងកយវ ិករេផ ងៗ
មបទេភ្លង...) ។
* គំនូស ងបទកពយ
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៣ឃ្ល ឃ្លទ១ ី ,ទី៣ មន៦ពយងគ និងឃ្លទី២ មន៤ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទ៦ ី ៃនឃ្លទ១ ី ចួននឹង ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទ២ ី ។
ំ នអនុវត្តចំ ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទី២ ចួននឹងពយងគទី២ ៃនឃ្លទី៣ (កវ ីខ្លះពុប
ប់ចួនេនះេទ)។
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖ -
ពយងគទ៦ ី ៃនឃ្លទ៣ ី កនុងវគគទ១ ី (វគគមុន) ចួននង ឹ ពយងគទ៦ ី ៃនឃ្លទ១ ី កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ ជថនលបណុ ្ត ះ
- អប់រ ំនស ិ ័យឲយបន
កូនែខមរ្រសី្របុស ជជនចំ
ន
ឲយមនវ ិជជ្រគប់្របណ ។ រស់េនកនុងសងគមថមី ។
TMB½rTI-5
៧- បទភុជង្គលីលា (ភុជងគៈ នគ, សត្វនគ + លី
ៈ ដំេណីរ = ដំេណីរនគ, នគលូន)
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បុ ណេ្របីបទេនះកនុងេពល េធ្វដ ិ ី ំេណីរចរលី
និងសរេសីរពីស្រមស់ធមមជតជ ិ េដីម។
។ េរៀប ប់ពីៃ្រព្រពក គិរបព្វ ឹ ី
(ភនំ)
* គំនូស ងបទកពយ
-
។
-
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៣ឃ្ល ឃ្លទី មន៦ពយងគ នង ិ ឃ្លទ២ ី ,ទ៣ ី មន៤ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទ៦ ី ៃនឃ្លទ១ ី ចួននឹង ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទ២ ី ។
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖
ពយងគទី៤ ៃនឃ្លទី៣ កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹង ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទី១ កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ - េនះបទកំណត់ចងជ - ែថ្លងពីឥ្រនទី
មនយ
- ជអងគេសនជំនត ិ
៨- បទពាក្យ៦ (បទេម៦) បទពកយ៦
ភុជងគលី
េលបក ី េរឿងបុ ណ ។
េនពធដ៍ ន
សួគ៌ែមនពត ិ ។
ឥសូរ្រទង់ឫទធិ
្រគប់្រគងែដនដី ។ (សមគមរញជ នពុទធិបេពធនមិត្ត,២០០៣)
េគពុំសូវ្របទះេឃញ ន ី េ្របក ី ុ ងេសៀវេភកពយននេទ។
(ែខ ទ៧ ី ដល់៨០)ែតកវ ី ក់េឈមះេផ ង ឯកនុងេរឿងរតនវង
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ
* គំនូស ងបទកពយ
ក់េឈមះចំថ បទពកយ៦ែតម្តង។
្របទះេឃញ ន មេករ ្ត ិ៍ ី េ្របក ី ុ ងេរឿង
ចេ្របីបន្រគប់បរយកសទំ ងអស់។ ិ
-
-
បទេនះ
។
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លនម ី ួយៗ មន៦ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទី១ ចួននឹង ពយងគទី២ ឬទ៤ ី ៃនឃ្លទី២។
ពយងគទី៦ៃនឃ្លទ២ ី ចួននឹងពយងគទី២ ឬទ៤ ី ៃនឃ្លទ៤ ី ។ ី ចួននឹងពយងគទី៦ៃនឃ្លទ៣
(...ចួននឹងពយងគទី២ ឬទី៤ៃនឃ្លទី៤ េបច ី ួនពយងគ
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក)
្រតូវេគរពពីេដីមរហូតដល់ចប់)
ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទី៤ កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹង ពយងគទី៦ ៃនឃ្លទី២ កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។
TMB½rTI-6
ឧទហរណ៍៖
- េរៀនសូ ្រត្រតូវេចះ្រតង្រ ប់
សូរសពទ្រគូ្របប់បុន ៉ មន
សុ.ចិ.បុ.លិ.លំ ន
ចំ
សុខភពមំមួនហមត់ចត់
សនមតេជឿជក់េជគជ័យ ។
- វ ិន័យ្របៃពេពកពត ិ
នចំេណះ្របកដ ។
្របឌត ិ ែកៃចនអំណត់
៩- បទពាក្យ៧(បទេម៧) ចប់ពីបទពកយ៧ ដល់បទពកយ១១ (េកត ី កនុងសម័យចតុមុខ) កំ
កវ ីបនបេងកីតកបួនែតងកពយងយៗ(ចំ
ប់ចួន និងបរយកស)។ ិ
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ
* គំនូស ងបទកពយ
ក់កលមួយថមេី ទៀត
ចេ្របប ងអស់។ ី ន្រគប់បរយកសទំ ិ
-
-
ពយែខមរបនឈនដល់ដំ
។
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លនម ី ួយៗ មន៧ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទ៧ ី ៃនឃ្លទ១ ី ចួននឹង ពយងគទី២ ឬទ៤ ី ៃនឃ្លទ២ ី ។
ពយងគទី៧ ៃនឃ្លទី២ ចួននឹងពយងគទី៧ៃនឃ្លទី៣ ចួននឹងពយងគទី២ ឬទ៤ ី ៃនឃ្លទី៤ ។
(...ចួននឹងពយងគទី២ ឬទី៤ៃនឃ្លទី៤ េបច ី ួនពយងគ
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖
្រតូវេគរពពីេដីមរហូតដល់ចប់)
ពយងគទ៧ ឹ ពយងគទ៧ ី ៃនឃ្លទ២ ី កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ ី ៃនឃ្លទ៤ ី កនុងវគគទ១ ី (វគគមុន) ចួននង
- ៃហ
ធុជនទំងអស់គន
មនគុណវ ិេសសធំទូ
ចំេណះវ ិជជទំងសមទយ
យ
- មន ិ លំបកទុក្រសណុក
ក់
មិនខ្លចេចរលួច ឬេចរប្លន់
- ឥតកេណ្ត រេករកណុ ្ត រកត់
ចយេ្រចីនេកន ី េ្រចីនចេ្រមីនេទៀង
១០- បទពាក្យ៨ (បទេម៨)
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ
* គំនូស ងបទកពយ
-
-
គួរេយង ី េវច ព យកុំខ្លចធងន់ ។
ជជងមស្របក់សព្វ្រទពយធន េទ្រគប់តំបន់្រគន់ជេសប ង ។ ចយ
ស់មិនបត់មិនមនេល្អ ង
ពីបចចុបបននេរៀងេទបរេ
ក ។(្រកសួងអប់រ ំជតិ, ទសវត ៦០)
ចេ្របប ងអស់។ ី ន្រគប់បរយកសទំ ិ
។
។
TMB½rTI-7
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លនម ី ួយៗ មន៨ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី១ ចួននឹង ពយងគទី៣ ឬទី៥ ៃនឃ្លទី២។
ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី២ ចួននឹងពយងគទី៨ៃនឃ្លទី៣ ចួននឹងពយងគទី៤ ឬទ៥ ី ៃនឃ្លទី៤ ។
(...ចួននង ឹ ពយងគទី៣ ឬទ៥ ី ៃនឃ្លទ២ ី នង ិ ឃ្លទ៤ ី មនលកខណះមន ិ
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖
ច់ខតចំេពះែបបទ៣ ី )
ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី៤ កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹង ពយងគទី៨ ៃនឃ្លទី២ កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ - អនច ិ ចេ
ថមេ
កក
ង
េមល ទ ី ថថងយ៉ងរស់សុ ះែ្រប្របយ
ឥឡូវមកធ្លយធ្លក់បក់ខចត់ខចយ
- មនអនកៃ្រពចៃ្រងឥតគំនត ិ ឲយខូងខូចខត
់ ច់ បងអ
្ត យេអយ ី
្ត យមិនគួរមកពិករ ។
មកសំេលៀងកំបត ិ េ្រគឿង្រប
រ
មិន ្ត យករ
- ឱ!េ េអីយេ ឈរមន ិ េមល ី េមៀង
ន ៃដបូ ណេ
រ
ះ។
មកឲយេគសំេលៀងខនងេ ចុះ
េម្តចមិនខឹងខំ សំេលៀងេនះ
ឲយ លុះក្តីមរណ៍យក៍ េទ ។(សុត្តន្ត្របីជឥនទ)
១១- បទពាក្យ៩ (បទេម៩)
កំណត់សមគល់៖ បទពកយ៩េនះ កនុងសំេណរជួនកល េសមរ(ឬកវ ី)សរេសរដកឃ្លបី(៣)ៗពយងគ កនុងឃ្លនីមួយៗ(មិនែមនជ
បទពកយ៣េទ)រហូតដល់ចប់។
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ
* គំនូស ងបទកពយ
ចេ្របីបន្រគប់បរយកសទំ ងអស់។ ិ
-
។
-
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លនម ី ួយៗ មន៩ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទ៩ ី ៃនឃ្លទ១ ី ចួននឹង ពយងគទី៣ ឬទ៦ ី ៃនឃ្លទ២ ី ។
ពយងគទី៩ ៃនឃ្លទី២ ចួននឹងពយងគទី៩ៃនឃ្លទី៣ ចួននឹងពយងគទី៣ ឬទ៦ ី ៃនឃ្លទី៤ ។
(េដម ី បក ី ន់ែតមនសមផស
និងពីេ ះ
គរឺ ងពយងគទី៣នង ិ ទី៤,ពយងគទី៦ នង ិ ៧េ
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក)
កវ ីបនបែនថមចំ
ប់ចុងចួនកនុងឃ្លនម ី ួយៗេទៀត
ថបទជប់ទង ែដលជបទេទ្វម្រត...)
ពយងគទី៩ ៃនឃ្លទី៤ កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹង ពយងគទី៩ ៃនឃ្លទី២ កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។
TMB½rTI-8
ឧទហរណ៍៖
-េ
ម ចេញច នេវៀនដុះផុងកនុង រ ី
ខយល់បក់េបកេខកឥត្រ
េនសល់ពទ ី ទ ី ក ឹ
កងកេរញប់
- ជតិបណ្ឌិតពិតពីេ ះេឈមះឥត ក់ ្របង ឹ រុក នឈនឥតេខ យេ
យក្ល
ម នបនពរី ធនប់
េនមន ិ ងប់ជប់រហូតលូតេឡង ី បន ។ មនឧបសគគ ទ ក់
ន
្រ
ំងទំងប៉ុនមន
ែត្របណបនរួចទុកស ខ ុ ខដូចេ
ម ។
(ឥនទមុនី េសក នង)
១២- បទពាក្យ១០ (បទេម១០)
កំណត់សមគល់៖ បទពកយ១០េនះ កនុងសំេណរជួនកល េសមរ(ឬកវ ី)សរេសរដកឃ្ល្របំៗពយងគ កនុងឃ្លនីមួយៗ(មិនែមនជ
បទពកយ៥េទ)រហូតដល់ចប់។
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ
* គំនូស ងបទកពយ
ចេ្របប ងអស់។ ី ន្រគប់បរយកសទំ ិ
-
។
-
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លនម ី ួយៗ មន១០ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទ១ ី ០ ៃនឃ្លទ១ ី ចួននឹង ពយងគទី៥ ៃនឃ្លទ២ ី ។
ពយងគទី១០ ៃនឃ្លទី២ ចួននឹងពយងគទី១០ៃនឃ្លទី៣ ចួននឹងពយងគទី៥ ៃនឃ្លទី៤ ។
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖ -
ពយងគទី១០ ៃនឃ្លទី៤ កនុងវគគទី១(វគគមុន) ចួននឹង ពយងគទី១០ ៃនឃ្លទី២ កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ ពលរដ្ឋ្រគប់្របណបនយល់ដឹងចបប់្រគះឹ ជតិ
េគរពឥតបីឃ្លតរដ្ឋធមមនុញញេកបី
េលក ី សទួយ
សបបុរសេ
ទំង ្រស្តម្រន្តីយល់កិចចនិងសិទធិ៍េសរ ី មគគម នី ន ជួយគន្រគ្រក ី ម
មងគលទីបន ួ ផ្លូវចិតស ្ត ងប់និងសុ ខកយ
ជតិែខមរបនលបញលបក ្តិ ពទលបស ី ិតស ឺ ុះ
យ។
ែលងេកីតកលខ្វល់ខ្វយបយទឹក្រពក ឹ
ង ចមន ។
ម ះសផងនគរសបបយ
១៣- បទពាក្យ១១(បទេម១១) កំណត់សមគល់៖ បទពកយ១១េនះ កនុងសំេណរជួនកល េសមរ(ឬកវ ី)សរេសរដកឃ្ល្របំមយ ួ ពយងគ និង្របំពយងគកុ នងឃ្លនីមួយៗ
(មន ិ ែមនជបទកពយអ្វីេផ ងេនះេទ)រហូតដល់ចប់។
* បរយកស(េ្រប ្រី បស់ មកលៈេទសៈ) បទេនះ ិ
ចេ្របប ងអស់។ ី ន្រគប់បរយកសទំ ិ
TMB½rTI-9
* គំនូស ងបទកពយ -
-
។
។
*រង្វស់កពយ(កពយម្រត) *ចំ
-១វគគ(លបះ)មន៤ឃ្ល ឃ្លនម ី ួយៗ មន១១ពយងគ។
ប់ចុងចួន(រូបសមផស )
- ចួនកនុងវគគ(រូបសមផស កនុង)
ពយងគទី១១ ៃនឃ្លទី១ ចួននឹង ពយងគទី៣ ៃនឃ្លទី២។
ពយងគទី១១ ៃនឃ្លទ២ ី ចួននង ឹ ពយងគទ៣ ី ៃនឃ្លទ៤ ី ។ ី ចួននឹងពយងគទី១១ៃនឃ្លទ៣
(េដម ី បក ី ន់ែតមនសមផស និងពីេ ះ កវ ីបនបែនថមចំ
-ចួនឆ្លងវគគ(រូបសមផស េ្រក) ឧទហរណ៍៖ -
ពយងគទ១ ី ១ ៃនឃ្លទ២ ី កនុងវគគទី២(វគគបនទប់)។ ី ១ ៃនឃ្លទ៤ ី កនុងវគគទ១ ី (វគគមុន) ចួននង ឹ ពយងគទ១
មផ្លូវេឃញ ្ល ង្របឹងពិនត ី ជក់ភញក់ខួ នដឹ ិ យគត ិ
េបក ី បរេភ្លចខ្លួនកន់កបួនចបប់ចប់យកសុ
- ឱ!េ
កេអយ ី េឃញ ី ជក់េហយ ី ផ្តល់គតម ិ កចុះ
េទប ី សមជក់ជ្របុសមនេដីម្រទូង្របំហ ថ ***ដូចេនះ កំ
ប់ចុងចួនកនុងឃ្លនីមយ ួ ៗ)
េកត ី គំនត ិ សេង្វគ
អនច ិ ជ ិ ច ជីវ ិតពត
េកត ឹ ្រ ី ជ្របុសផក
ស់ចបស់ថក ័យមរ ្ល ប់គមនខ្លឹម
រ។
ជក់បរចូី លបនបរ
ពង វង មនកត ិ ្តិយសេឈមះពីេ ះឬ?!...
ពយបទមូល ្ឋ ន មនទំងអស់១៣បទគឺ បទពកយ៤ បទបថយវត្ត បទកកគតិ បទពំេនល បទ្រពហមគីតិ
បទបេនទលកក បទភុជងគលី
បទពកយ៦ បទពកយ៧ បទពកយ៨ បទពកយ៩ បទពកយ១០ នង ិ បទពកយ១១ ។
បទមូល ្ឋ នទំងេនះ គឺជកបនេគលស្រមប់ យកេទបេងកត ី បទថមីៗេទៀត ែដលមនេឈមះថ បទេទ្វម្រត ៕ ួ --------------------
TMB½rTI-10