ﺹ ﺭﻓﺎﻩ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ،ﻛﻪ ﺗﺎ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﺁﺭﻣﺎﻧﻰ ﺑﻴﺶ ﻧﺒﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ،ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻧﻰ ﻓﻮﻕ
ﻣﺪﺗﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺗﺼﻮﺭ ،ﺩﺭ ﺷﺮﻑ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭ ﻗﻮﺍﻡ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺍﺳﺖ .ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻰ ّ ّ
ﻣﺪﻳﺪ ﺯﻭﺍﻝ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺁﻣﺪ ،ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻓﺮﻭﺭﻳﺨﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺭﻭﺵ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺑﺮﺍﻯ
ﺑﺮ ﻃﺮﻑ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ .ﺭﻓﺘﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﺗﻤﺎﻳﻠﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﭘﺪﻳﺪﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ .ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺩﺭ ﺗﻮﺩﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻡ ،ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ،ﺗﺄﺛﻴﺮﻯ ﺍﻣﻴﺪﺑﺨﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ،
ﺍﻣﻴﺪﻯ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ.
ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻋﻈﻴﻢ ﻓﻜﺮﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺟﻠﻮﻩ ﻭ ﺑﺮﻭﺯﻧﺪ ،ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﺎﻛﺎﻣﻴﻬﺎﻯ ﺩﻫﮥ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺟﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺁﺭﺯﻭﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ،ﺭﻧﺠﻬﺎ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﻧﻴﻬﺎ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺼﻮﻥ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ،ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺒﺸﻬﺎﻯ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺟﺮ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﻏﻠﺒﻪ
ﺤﻘﻖ ﺭﺅﻳﺎﻯ ﺩﻳﺮﻳﻦ ﺑﺸﺮ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ،ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﺖ. ﺳﺪ ﺭﺍﻩ ﺗ ّ ﺑﺮ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ّ
ﺗﺤﺮﻙ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻋﻠﻴﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﻭ ّ
ﺁﻓﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﻧﮕﻴﺨﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺍﺭﺍﺋﮥ ﺩﻭﺭﻧﻤﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺭﻓﺎﻩ ﺗﻮﺟﻪ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺑﻬﺰﻳﺴﺘﻰ ﻣﺎّﺩﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻛﺮﺩ ،ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ّ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺳﺎﺧﺖ .ﻫﻤﮥ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺠﺪِﺩ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺗﺤﻤﻞ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺪﻓﻬﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﻳﻦ ّ ِ ّ
ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺛﺒﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻗﺒﺎﻳﻞ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎ ،ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻣﻠﺘﻬﺎﺳﺖ .ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭﺣﺪﺕ ﺻﻮﺭﻯ ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﻥ ،ﻭ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ّ
ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻫﻤﮥ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺁﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻃﻮﻻﻧﻰ ،ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻰ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ .ﺗﻠﻄﻴﻒ ﺧﻠﻖ ﻭﺧﻮﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﺪﻯ ،ﻭ ﺩﺭ ّ
ﻣﺎﺩﻯ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻫﻴﭽﻮﺟﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﻴﺎﺱ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ،ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻫﻤﮥ ﻧﺎ ّ ﻣﻨﻈﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻫﺎﻯ ّ
ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻮﺭﻭﺛﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻗﺮﻭﻥ ﻭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺹ
ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻼﺷﻰ ﻓﺮﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺧﻮﺩ ،ﺑﺎ ﻫﺸﻴﺎﺭﻯ ﻭ ﺑﻪ
ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﻣﺮﺗﺐ ﻧﺤﻮﻯ ّ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ّ ّ ﻣﻨﻈﻢ ﻭ ّ
ﻓﺮﺿﻴﺎﺗﻰ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﭙﻨﺪﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻯ ﺩﻗﻴﻖ ﺩﺭ ﻃﺮﺯ ﻓﻜﺮﻫﺎ ﻭ ﺑﺴﻰ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ّ ّ
ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﺍﺭ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﻌﺪﻯ ﺘﻮﺟﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ّ ﺗﻤﺪﻥ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ .ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻣ ّ
ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﻫﺎ ،ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ،ﻃﺮﺯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ،ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﻫﻰ ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻤﻠﻰ ّ
ﻣﺪﺗﻰ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻯ ﺧﻴﻠﻰ ﺯﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺪﻓﻬﺎﻯ ﺩﺭﺍﺯ ّ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷﻮﻧﺪ ،ﺳﺎﺧﺘﻬﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ،ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ
ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ،ﻣﺮﺗﺒﻄﻨﺪ .ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻯ ﺑﻨﺎﭼﺎﺭ ﺑﻪ ّ
ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻧﻈﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻨﺠﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺤﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻬﺎ ﭼﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﮥ ﻋﻤﻠﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻧﻈﺮﻯ ﺩﻭ ﺭﺍﻩ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭ ﺭﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺤﻮﮤ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻭ ﻫﺪﻑ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ .ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺟﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ّ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ. ﻣﺎﺩﻯ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺟﺎﺭﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﻓﺮﺿﻴّﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳﴼ ّ ّ
ﺍﺳﺖ .ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﺋﻠﻰ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺎﺩﻯ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ. ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ّ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺭ ﻛﺴﺐ ﺭﻓﺎﻩ ّ ﻣﺮﻓﻪ ﺟﻬﺎﻥ ،ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻮﺟﺐ ّ ّ
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻧﻈﺎﻣﻬﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺑﺎ ّ ّ
ﺭﻭﻯ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺮﺍﺕ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪﮤ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ. ﻗﻮﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻣﺎﺩﻯ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻳﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﻪ ّ ﺿﻴﺎﺕ ّ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ،ﻓﺮ ّ ّ
ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﻳﻬﺎﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ
ﻣﺎﺩﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺻﺮﻓﴼ ﺍﺯ ﺩﺭﻙ ّ ﻣﺮﻓﻪ ﺟﻬﺎﻥ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺮ ﻃﺮﻑ ﺳﺎﺧﺖ .ﻓﺎﺻﻠﮥ ﮊﺭﻑ ﻭ ﻫﻮﻟﻨﺎﻙ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﮔﺮﻭﻩ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺮﺩﻡ ّ
ﺍﻗﻠّﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻟﻨّﺴﺒﻪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﺍﺳﺖ ،ﻭ ﺍﻛﺜﺮﻳّﺖ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺍﺯ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻨﺠﮥ ﻓﻘﺮ ّ
ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻧﺪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺷﺒﻴﻨﺎﻧﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻓﺖ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮﺩ ﺑﺎﻃﻞ ﻭ ﺑﻰ ﺍﺛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺹ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺑﻰ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ،ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ، ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻭﺧﻴﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺤﻮﮤ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺸﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺯﻳﺮﺍ ﻭﺿﻊ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﻃﺮﺯ
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻛﺎﻓﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ّ
ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻓﻮﻕ ﻧﺎﻣﺮﺑﻮﻁ ﻧﻴﺰ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ .ﻛﺎﻣ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮﺗﻮﺳﻌﮥ
ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻫﺪﻑ ﻫﻢ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﺩﻯ ﻧﺠﻮﻳﺪّ ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻫﺪﻓﻰ ﻭﺭﺍﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺷﺮﺍﻳﻂ ّ ﻳﺎﻓﺖ .ﻫﺪﻑ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﺮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ – ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻣﺼﻨﻮﻋﻰ ﺑﻪ ﺩﻭ
ﻗﺴﻤﺖ " ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ " ﻭ " ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ " ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻴﻜﻨﺪ – ﻓﺮﺍﺗﺮ ﻣﻴﺮﻭﺩ.
ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻫﺪﻑ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﻘﺶ ﻣﺠﺮﻳﺎﻧﺶ ﻧﻴﺰ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺷﻮﺩ .ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻘﺶ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺴﻞ ﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻓﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺁﺳﺎﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺩﺭ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﺮﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺗﻮﺩﮤ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺻﻮ ﺑﻪ ﻋﺼﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﺻﻞ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﺩﺭ ّ
ﭼﺸﻢ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻰ ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ .ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ،ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺠﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻪ ﺍﻛﺜﺮّﻳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻧﻘﺸﻰ ﻓﺮﻋﻰ ﻭ
ﺣﻞ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮّﻳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺣﻞ ﺍﺳﺖ ،ﺭﺍﻩ ّ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻨﺪ ﺭﺍﻩ ّ
ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﺑﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻫﺪﻓﻬﺎﻳﻰ ّ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮّﻳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌّﻴﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ.
ﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺭﺳﻤﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﻳﺎ ﺑﻄﻮﺭ ﺿﻤﻨﻰّ ،
ﺳﻨﺘﻬﺎﻯ ﭘﺪﺭ ﺳﺎﻻﺭﻯ ،ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺍﺳﺖ .ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻛﻪ ّ ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺩﻳﻨﻰ ،ﺯﻳﺮ ﻓﺸﺎﺭ ّ
ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ُﺑﻌﺪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﻣﺎﺩﻯ ﮔﺮﺩﺩ. ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺟﻤﻌﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﺘﻼﻯ ﺑﻪ ﻣﺎﻭﺭﺍﻯ ﺷﺮﺍﺋﻂ ّ
ﺍﻫﻤّﻴﺖ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﺍﻯ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺯ ﻓﻜﺮ ،ﻣﻮﺟﺐ ﻏﻔﻠﺖ ﺍﺯ ّ
ﭘﺪﻳﺪﮤ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻝ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﻰ ﻛﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺗﺼﻮﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ .ﭘﺎﺳﺦ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭﻟﻜﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ّ
ﺤﻠﻰ ، ﺻﻮﺭﺕ ﻇﻬﻮﺭ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﻧﻬﻀﺘﻬﺎ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣ ّ ّ ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ،ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺍﻯ ﻭﺟﻬﺎﻧﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﮔﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ،ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺯﻧﺎﻥ،ﺗﺮﻙ ّ
ﺹ ﻟﻴﮥ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻰ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻭ ّ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ،ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ،ﺳﻮﺍﺩ ﺁﻣﻮﺯﻯ،ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ّ
ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﻓﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﻳﻬﺎﻯ ﻣﺒﺮﻡ ﺯﻣﺎﻥ ،ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﻧﺪﺍﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺑﻴﺶ
ﺗﺤﻮﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺯ ﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ " :ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻭ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍﻧﻴﺪ" ّ
ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﻮّﺭﺧﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﻛﺮﮤ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻴﺴﺖ ،ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﻘﺶ ﻫﻴﺌﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭ ّ
ﺯﻣﻴﻦ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ.
ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﺴﺌﻮﻟّﻴﺖ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ّ
ﻣﺸﺘﺮﻛﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﻫﻤﻪ ﺍﻋﻀﺎء ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺻﺤﺒﺘﻬﺎ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺑﺎ ﺳﺎﺩﮔﻰ ﻓﺮﻳﺒﻨﺪﻩ ﺍﻯ ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﺎﺋﻔﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻏﻠﺐ ّ
ﺩﻋﻮﻯ ﺩﺭ ﻣﻬﻢ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺟﻮﻳﺎﻧﮥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺪﻧﻰ ،ﺍﺻﻞ ﻣﺮﻛﺰّﻳﺖ ﺍﻗﺎﻣﮥ ّ ٰ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺍﻏﻠﺐ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﺪﻧﻰ ،ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ ﻭ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﻫﺎﻯ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ،ﺳﻠﻄﮥ
ﺭﻭﺣﻴﮥ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺟﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﻧﺤﻮﮤ ﻧﻮﻳﻦ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ،ﻫﻤﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺻﻞ ﻛﺸﻤﺶ ﻭ ّ
ﺳﺘﻴﺰﻩ ﺟﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻣﺮﻭﺯﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻧﮕﻴﺰﮤ ﺍﺻﻠﻰ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺎﺩﻯ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻃﻰ ﺩﻭ ﻗﺮﻥ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺟﻠﻮﮤ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ّ
ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺸﺮ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﻭﺍﻧﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻪ ﻭﻳﻜﺘﻮﺭﻳﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺗﺸﺒﻴﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺜﻴﻞ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﻭﻋﺪﮤ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺑﺨﺸﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﻫﻴﭻ ﻃﺮﺡ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺻﺮﻓﴼ ﺍﺯ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ
ﺹ ﻫﻮﺵ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ؛ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ،ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺑﺪﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ. ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﺻﻞ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺭ ﻛﺜﺮﺕ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﺗﻨﺎﻗﻀﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ، ﻫﻤﻴﻦ ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﮕﻰ ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻰ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺪﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺎﻣﻞ ﻫﻤﮥ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎ ﺩﺭ ﺑﺪﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻨﺼﮥ ﻇﻬﻮﺭ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ّ ﻣﺘﺸﻜﻠﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻴﻬﺎﻯ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ
ﺭﺳﺎﻧﺪ .ﻫﻴﭻ ﺳﻠﻮﻟﻰ ،ﭼﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺑﺪﻥ ﻭﭼﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﻛﻞ ﺑﺪﻥ ،ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ .ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﻨﺪﺭﺳﺘﻰ ّ
ﻫﺪﻓﺶ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ ﺷﻌﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺭﺷﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ
) ﺑﻴﻮﻟﻮﮊﻳﻜﻰ ( ﺑﺴﻰ ﻭﺍﻻﺗﺮ ﺍﺭ ﺑﻘﺎﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﺪﻥ ﻭ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺻﺎﺩﻕ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺻﺪﻕ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ
ﻣﻘﺪﻡ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺣﻴﺎﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﺸﺮّﻳﺖ ﻛﻠﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳﺴﺖ ﭘﻮﻳﻨﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ّ ﺧﻂ ّ
ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻴﺸﻤﺎﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻭﻟﻜﻦ ﻛﺜﺮﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ ﺗﻨﻮﻉ ﺫﺍﺗﻴﺴﺖ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺑﺸﺮّﻳﺖ ﻟﻄﻤﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻤﻰ ﺁﻭﺭﺩ .ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ّ
ﻛﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﻜﻨﻮﺍﺧﺖ ﺑﻮﺩﻥ ﻭﻫﻤﺴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ .ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻓﺮﺍﺭﺳﻴﺪﻥ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﻠﻮﻍ ﺟﻤﻌﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺤﻘﻖ ﺍﺳﺖ ﺍﺻﻞ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺭ ﻛﺜﺮﺕ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﻠﺘﺮﻳﻦ ﻭﺟﻪ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻠﻮﻍ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﺮﻑ ﺗ ّ ﻣﺘﺪﺭﺟﴼ ﺍﺯ ﺤﻘﻖ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺗﺸﻜﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻛﻪ ﺁﻏﺎﺯﺵ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﺸﻜﻞ ﻭ ﺗ ّ ّ ّ ّ ﺘﻨﻮﻉ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺷﻬﺮﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺳﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺳﺎﺩﮤ ﻗﻮﻡ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣ ّ
ﺩﻭﻟﺘﻬﺎﻯ ﻣﻠّﻰ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﺮﺻﺘﻬﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺷﺎﻳﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺎﺭ ﺁﻳﻰ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻓﺪﺍ ﻛﺮﺩﻥ ﻓﺮﺩّﻳﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﺮﭼﻪ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ،ﺩﺍﻣﻨﮥ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺑﺮﻭﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻴﻬﺎﻯ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﮔﺴﺘﺮﺵ
ﺗﺤﻮﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ .ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻯ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ، ّ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ.
ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻫﺪﻑ ﻭﺟﻬﺖ ﻣﻰ ﺑﺨﺸﺪ. ﻓﺮﺻﺘﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻮﻝ ﺩﻭﮔﺎﻧﻪ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﺑﻪ ّ ّ
ﺗﻤﺪﻧﻰ ﺣﺴﺎﺱ ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ّ ﺁﻥ ﻣﻘﺼﺪ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﮥ ّ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮﺩ. ﺹ ﺻﻴﺎﺕ ﻭ ﭘﺎﻳﻪ ﺭﻳﺰﻯ ّ ﺗﻤﺪﻥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﺼﻮ ّ
ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺗﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ .ﻛﻮﺷﺶ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺗﻨﻬﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺻﻮﻝ ﺁﻥ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﻤﻌﻰ ﻧﺸﺮ ﻭ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻳﺎﺑﺪ.
ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ ،ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺳﻬﻴﻢ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ .ﻓﻘﻂ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰ ﺗﻌﻬﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗ ّ ﻫﺪﻓﻬﺎﻯ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻭ ﻗﺒﻮﻝ ّ
ﺷﺮ ﺍﻫﺮﻳﻤﻨﺎﻥ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺟﺪﺍﻟﻬﺎﻯ ﻗﻮﻣﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺍﮔﺮ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ّ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌّﻴﺖ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﻣﺮﺩﻣﻨﺪ ﺩﺭﻳﺎﺑﻨﺪ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﺯ
ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻯ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺭﻭﻯ ﺑﮕﺮﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺁﻣﻮﺧﺘﻦ ﺭﺍﻩ ﻭ
ﺭﺳﻢ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻭ ﺁﺷﺘﻰ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ " ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﺍﻣﻢ ﺑﻮﺩﻩ. ﺍﺗﻔﺎﻕ". ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ّ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﺸﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ّ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺮﻭﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺭﺍ ،ﻛﻪ ﺗﺎﺯﻩ ﺁﻏﺎﺯ
ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺪﻩ ،ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻯ ﺟﻤﻌﻰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺧﺎﻃﺮ ّ
ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻧﻤﻮﺩ .ﻋﺼﺮﻯ ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻭ ّ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺻﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺗﺮﻛﻴﺐ ّ ّ ﻃﺮﺣﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻰ ﻛﺮﮤ ﺍﺭﺽ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭ
ﺿﻮﺍﺑﻄﻰ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﮔﺮﺩﺩ .
ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻓﺮﺩﻯ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺭﻭﺡ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﺭﺍ ﻗﺎﺩﺭ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﺗﺎ
ﺣﺐ ﺍﻻﺷﻴﺎء ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻏﻴﺮ ﺁﻥ ﺑﺎﺯ ﺷﻨﺎﺳﺪ .ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ " ﺍ ّ
ﻋﻨﺪﻯ ﺍﻻﻧﺼﺎﻑ "* ﺯﻳﺮﺍ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺳﺒﺐ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ،
__________________________________________________________ * ﻣﻀﻤﻮﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺗﺮﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺳﺖ. ﺹ ﻣﺘﻜﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﺪﺍﻟﺖ ،ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﺭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻛﺸﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻧﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ ّ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻭ ﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ﺑﻴﻄﺮﻓﻰ ﺩﺭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ،ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﻣﻮﻧﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﻭﻟﻰ ﺳﺨﺖ ﮔﻴﺮ .
ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﮔﺮﻭﻫﻰ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﺷﺎﺧﺺ ﻭ ﺍﺯ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﻭﺳﻴﻠﻪ
ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺼﻮﻝ ﻭﺣﺪﺕ ﻓﻜﺮ ﻭ ﻋﻤﻞ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ .ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻨﺎﻡ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺮﺍء ﻣﻰ ﺷﺪﻩ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ،ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻓﺎﺣﺶ ﺩﺍﺭﺩ .ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻋﻤ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺭﺍ ﺟﻠﻮﻩ ﮔﺮ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺸﺮّﻳﺖ ،ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭﻣﻨﺎﻓﻊ ﻓﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺗﻔﻜﻴﻚ
ﻧﺎﭘﺬﻳﺮﻯ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺮﺗﺒﻄﻨﺪ .ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﻮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﻀﺎ ﻭ ّ
ﺑﻰ ﻏﺮﺿﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺟﺎﻧﺒﺪﺍﺭﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻤﻮﺩ .ﺩﺭ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺗﺰﻭﻳﺮ ﻭ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺟﻮﻯ ﺗﻤﺎﻳﻼﺕ ﺩﻳﺮﻳﻨﮥ ّ ﭼﻨﻴﻦ ّ
ﮔﻴﺮﻯ ﻣﺆّﺛﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺕ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﻓﻮﻕ ّ
ﻛﻠﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻨﺎﻓﻌﻰ ﺣﺘﻰ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ّ ﻋﺎﻣﮥ ﺑﺸﺮ ﻭ ّ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺳﻮﺳﮥ ﻓﺪﺍ ﻛﺮﺩﻥ ﺭﻓﺎﻩ ّ
ﻣﺮﻓﻪ ﮔﺮﺩﺩ ،ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺑﻪ ﻓﻨﻰ ﻭ ﺻﻨﻌﺘﻰ ﻧﺼﻴﺐ ّ ﺍﻗﻠّﻴﺖ ّ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎﻯ ّ
ﺷﻤﺎﺭ ﺁﻳﺪ .ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﺮﺡ ﺭﻳﺰﻯ ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪﻭﺩﻯ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﺻﺮﻑ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭ ﺍﻭﻟﻮّﻳﺘﻬﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻮﺩﮤ ﻣﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ
ﺘﻌﻬﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻯ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﻫﺪﺍﻓﻰ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻭ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣ ّ
ﺭﻭﺣﻴﮥ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﻻﺯﻣﮥ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺳﺎﻳﺮ ﺻﻔﺎﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻣﺎﻧﺖ ،ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺩﺍﺷﺘﻦ ّ
ﺗﺤﻘﻖ ﻫﺪﻓﻬﺎﻯ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭﻧﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ّ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ
ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻨﺎﻩ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﻤﻪ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻭ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ. ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﮥ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻣﺤﻮﺭ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﺤﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﺤﻮﮤ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ
ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻛﻮﺷﺶ ﺩﺭ ﺭﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺍﺯ ﭼﻨﮕﺎﻝ ﺩﻭ ﺩﺳﺘﮕﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ّ ﺹ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻓﻜﺮ ﻭ ﻋﻤﻞ ﻏﻴﺮ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ ﻣﺪﺗﻬﺎﺳﺖ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺳﻴﺮ ﺍﺳﺖ .ﺟﻤﻌﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ّ ﻣﻮﺟﻪ ﺷﻤﺮﺩﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﮔﺮﺍﻳﻰ ﺷﻮﺩ ،ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺷﺪ ﻫﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺳﺒﺐ ّ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺷﺌﻮﻥ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﺗﺒﺎﻫﻰ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﻛﺸﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻛﻠﻰ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺳﺒﺐ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ،ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺭﻓﺎﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ّ ﻛﻪ ّ
ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺑﺸﺮ ،ﺑﻪ ﺭﺗﺒﻪ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﺧﺪﺍﻳﻰ ﺍﺭﺗﻘﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﻛﺎﻣ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻗﺮﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮﺯ ﻓﻜﺮﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺣﺰﺑﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰ
ﻣﻨﺎﻓﻌﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺷﻮﺭ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺁﮔﺎﻫﻰ
ﺧﻼﻕ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ. ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺑﺸﺮ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺟﻠﻮﻩ ﺍﻯ ﻣﺸﺮﻭﻉ ﻭ ّ
ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯ ّ
ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﺳﺎﺯﺩ ،ﻧﻈﺎﻡ ّ
ﺯﺍﻳﻴﺪﮤ ﻣﺼﻴﺒﺘﻬﺎﻯ ﺩﻭ ﺟﻨﮓ ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴﻮﺯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﮥ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ
ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﺑﻰ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ " ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ " ﻓﻘﻂ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻋﻼﻡ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻨﺸﻮﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻋﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﺘﺤﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﻴﺎﻧﻴﮥ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ،ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ّ ّ ﻣﻠﻞ ّ
ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺳﻤﴼ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻣﻠﺰﻭﻡ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻴﺎﻧﻴﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﺭﺃﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﺳﻴﺪ ﺍﺯ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻛﻪ ّ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍء ﺑﻪ ﺁﻥ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺑﻌﺪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﺁﮔﺎﻫﻰ ،ﻛﻪ ﻭﺟﻪ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺍﻧﺴﺎﻧﺴﺖ ،ﺭﺍﺑﻄﮥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺩﺍﺭﺩ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﻓﺮﺩ ّ
ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﺨﺼﴼ ﻭﺍﻗﻌّﻴﺖ ﺭﺍ ﻛﺸﻒ ﻛﻨﺪ .ﺁﺯﺍﺩﻯ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻫﺪﻑ ﻭﺟﻮﺩ ،ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ
ﻣﻮﻫﺒﺘﻬﺎﻯ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻫﺪﻑ ،ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺴﺐ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺣﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ، ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﺗﺤﺖ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺍﺯ ﺍﺭﺯﺵ ﻭ ﻣﺤﺮﻙ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻧﻤﻰ ﻛﺎﻫﺪ. ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻧﻴﺮﻭﻯ ّ
ﻣﺤﺮﻛﮥ ﺷﻌﻮﺭ ﺁﮔﺎﻩ ﺍﻧﺴﺎﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻟﺰﻭﻡ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﻋﻼﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻗﻮﮤ ّ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻪ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻳﻌﻨﻰ ّ
ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﻴﺜﺎﻗﻬﺎﻯ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ .ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺘﻬﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻫﻤﮕﺎﻧﻰ ،ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺳﻔﺮ ﻭ ﻧﻘﻞ ﻣﻜﺎﻥ ،ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ّ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ،ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ّ
ﺟﻤﻠﮕﻰ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺻﺮﻳﺢ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺹ ﺣﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻓﻜﺮ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻧﻈﺮ ﻭ ّ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ّ ّ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻫﻢ ﺻﺪﻕ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ.
ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﻴﻜﻞ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭﺍﺣﺪﻯ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮﺍﺳﺖ ،ﻫﺮ ﻋﻀﻮ ﺁﻥ ﻛﻪ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﮥ ﻭﺟﻮﺩ
ﻛﻞ ﺁﻥ ﻫﻴﻜﻞ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺍﺭﻯ ﭘﺎﻳﮥ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﺣﻜﻢ ﺍﻣﺎﻧﺘﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ّ
ﺣﻘﻬﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ،ﺣﻘﻮﻗﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻳﺴﺖ ﻭ ﻛﻮﺷﺶ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ّ
ﺣﻖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺣﺮﻳﻢ ﺧﺼﻮﺻﻰ، ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮﺩ .ﺍﻣﻨّﻴﺖ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ،ﻣﺎﻟﻜّﻴﺖ ،ﻭ ّ ّ
ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺍﺭﻯ ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻁ ﻭ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ .ﻭﻇﺎﻳﻔﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﮤ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺗﻬﻴﮥ ﻛﺎﺭ ،ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻮﺍﻇﺒﺘﻬﺎﻯ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﻰ ،ﺍﻣﻨّﻴﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻣﺰﺩ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ّ
ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﺎﺕ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺍﺳﺖ ﺣﻖ ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻋﻀﺎء ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ. ﻛﻪ ّ
ﺣﻖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺻﻞ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺍﺭﻯ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ّ
ﻣﻠﻰ ﻭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﻫﻮّﻳﺖ ﺍﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ّ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ .ﺛﺮﻭﺕ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺳﺎﻝ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﺒﻴﻪ
ﺑﻪ ﻣﺨﺰﻥ ﮊﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﻴﻮﻟﻮﮊﻳﮑﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﺍﻭﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺸﺮ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﻠﻮﻍ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺛﺮﻭﺕ ﻋﻈﻴﻢ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺗﻤﺪﻧﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺎﺭﻭﺭ ﺷﻮﺩ .ﺍﺯ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ ﺟﻠﻮﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﻴﺮﺍﺛﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻓﺮﺻﺖ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ّ
ﻣﺎﺩﻯ ﮔﺮﺍﻳﻰ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﺳﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺧﻔﻘﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺍﺛﺮﺍﺕ ّ
ﺗﻤﺪﻥ ،ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺻﻮﺭ ﻣﺘﻐﻴﺮ ّ ّ ﻧﻔﻊ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺬﻳﺮﺩ ،ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ " :ﺳﺮﺍﺝ ﻋﺒﺎﺩ ﺩﺍﺩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺍﻋﺘﺴﺎﻑ ﻣﻮﺍﺝ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﺑﻴﻦ ﻋﺒﺎﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﮥ ﻋﻠﻴﺎ ﺑﺤﺮ ﺣﻜﻤﺖ ﺍﻟﻬﻰ ّ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻣﻨﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻇﻬﻮﺭ ّ
ﺩﻓﺎﺗﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ". ﺹ
ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺷﺮﻑ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺍﺳﺖ ﺍﺷﺎﻋﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮﺍﺯﻳﻦ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ّ
ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺩﺭ ﺁﻳﺪ،ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ
ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺷﻮﺩ .ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ،ﺑﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻃﺒﻴﻌﺖ ،ﺑﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﻭﺑﻴﻦ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ّ
ﺩﺭﻙ ﻭ ﻓﻬﻢ ﻧﮋﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺑﻠﻮﻍ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺸﺮ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﻠﻮﻍ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﮔﺮ ﻫﻤﮥ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﺍﺣﺪﻯ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ،ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺻﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻰ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺯﺍﻳﻴﺪﮤ ﺍﻃﻼﻋﻰ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌّﻴﺘﻬﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ،ﺑﺎﺯ ﺳﺎﺯﻯ ﺷﻮﺩ. ﺑﻰ ّ
ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﺯﻩ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ،ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺯ ّ
ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻟّﻴﺘﻬﺎﻯ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺁﻥ ﻣﻨﺘﺞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﻧﻘﺶ ﺯﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺳﻄﻮﺡ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﺗﻐﻴﻴﺮﻛﻴﻔّﻴﺖ ﺭﺍﺑﻄﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎ ﺷﻐﻠﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﻛﺸﺎﻥ ﺍﺯ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺘﻬﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﺄﺛﻴﺮﻯ ﺷﺪﻳﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺍﻫﻤّﻴﺖ ّ ّ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺭﺍ ﺳﺒﺐ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﻭﺿﻊ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ
ﻣﺤﻜﻤﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺣﺎﻓﻆ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﻭ ﻫﻢ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺘﺤﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﻭ ﺳﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ،ﺑﺎﺯ ﺳﺎﺯﻯ ﻳﺎ ﺗﺤﻮﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻛﺖ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ ّ
ﺍﺗﺤﺎﺩّﻳﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻠﻞ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻫﻴﺌﺘﻬﺎﻯ ﻣﻘﻨّﻨﻪ ﻭ ﻗﻀﺎﺋﻴّﻪ ﻭ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ّ
ﻣﺠﺮﻳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ. ّ
ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺯ ﺳﺎﺯﻯ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺷﻴﻮﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﻣﺘﻤﺴﻚ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻧﻘﺸﻰ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ " ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﺸﻮﺭﺕ ّ
ﺷﻮﻳﺪ " ﻭ " ﺑﻠﻮﻍ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺧﺮﺩ ﺑﻪ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﻫﻮﻳﺪﺍ " ﺍﺳﺖ.
ﻣﻌﻴﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﻳﻰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﺎ ﻧﺤﻮﮤ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻭ ﺳﺎﺯﺷﻬﺎﻳﻰ ﺻﻴﺎﺕ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻯ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻓﺎﺣﺶ ﺩﺍﺭﺩ .ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﺼﻮ ّ
ﺻﻴﺎﺕ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻣﺮﻭﺯﻳﺴﺖ ﺑﺪﺍﻥ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﺭﻭﺵ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺧﺼﻮ ّ
ﺹ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﺘﻦ ﺭﻭﺵ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺤﺪﻭﺩّﻳﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﺁﻳﻰ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻧﻴﺰ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ .ﻣﺠﺎﺩﻟﻪ،
ﻣﺪﺗﻬﺎﻯ ﻣﺪﻳﺪﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ،ﺭﻭﺵ ﺍﻗﺎﻣﮥ ﺩﻋﻮﻯ ) ،( adversarial methodﻭ ﺑﻄﻮﺭ ّ ﻛﻠﻰ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻯ ﻛﻪ ّ ٰ
ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺧﺼﻮﺻّﻴﺘﻬﺎﻯ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺩﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﺍﺻﻮ ﺑﻪ ﺯﻳﺎﻥ ﻫﺪﻑ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻳﻌﻨﻰ
ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻣﺮ ﻭ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﺍﻫﻬﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺭﻭﺵ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻓﺮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻳﻚ ﻫﻴﻜﻞ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻫﺪﻓﻬﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﺍﺯ ّ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻓﻜﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﻌﻠّﻖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺭﺩ ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻫﺪﻑ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺘﻌﻠّﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻗﺒﻮﻝ ﻳﺎ ّ
ﻟﻴﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻫﺮ ﺗﺼﻤﻴﻤﻰ ﺍﻭ ّ ﺣﺘﻰ ﺍﮔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ّ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪّ ، ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ّ
ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺷﺪﻩ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﺑﺎ ﺍﺷﻜﺎﻟﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﻮﺩ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻛﻪ ﻗﺒّ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺛﺮ ﺁﻥ ﺩﺭ ّ ّ
ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻛﻮﺷﺸﻬﺎﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﭼﻨﺎﻥ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻰ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻧﺮﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ّ ﺗﻌﻬﺪ ﻭ ﻛﻮﺷﺶ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺑﻪ ّ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺩﺍﺳﺖ .ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻣﺮﺩﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ّ ّ
ﻣﺆﺛﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻣﺤﻮﺭ ﺍﺻﻠﻰ ﻫﺮ ﻃﺮﺣﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﺯﻣﺎﻧﻰ ّ
ﻗﻮﺓ ّﺍﻻ ﺑﺎﻻّﺗﺤﺎﺩ ﻭ ﻻ ﺧﻴﺮ ﻭ ﻻ ﺳﻼﻣﺔ ّﺍﻻ ﺑﺎﻟﻤﺸﻮﺭﺓ " ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ " ﻗﻞ ﻻ ﺍﻧﺴﺎﻥ ّﺍﻻ ﺑﺎﻻﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﻻ ّ
_______________________________________________________________________
ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﻴﺮ ﻭ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﻛﻼﻡ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧّﻴﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪﻯ ﺩﺭ ّ
ﺩﺭ ﻣﺸﻮﺭﺕ. ﺹ
ﻛﺎﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻳﻰ ﺑﻤﺮﺍﺗﺐ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺴﺐ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺎﺑﻠّﻴﺘﻰ ،ﮔﺴﺘﺮﺵ ﭼﺸﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ .ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻂ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﭼﻨﺎﻥ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ،ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ّ ّ
ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺴﺐ ﺩﺍﻧﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﻨﺪﻧﺪ.
ﻣﺪﻭﻥ ﺑﺸﺮ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﻛﺴﺐ ﺩﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺩﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ّ
ﻘﻮﻩ ﺩﺭ ﺍﻭ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺎﺯﺩ. ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﻌﻨﻰ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻟ ّ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﺑﺸﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ،ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺘﺶ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ،ﻗﻮﺍﻯ ﻣﻜﻨﻮﻧﻪ ﺍﺵ
ﻣﻜﺸﻮﻑ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ،ﻭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺍﺵ ﺗﺤﺖ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻭ ﺍﻧﻀﺒﺎﻁ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﻳﻦ ﻭ ﻋﻠﻢ ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ .ﻭﻟﻜﻦ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ّ
ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﻌﻨﻰ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻳﻰ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺩﺭ ﺣﻴﻄﮥ ﻋﻤﻞ ﺧﻮﺩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﻫﻢ ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﻯ ّ ّ
ﻋﻠﻢ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺯ ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﻰ ﻋﺎﻟﻤﮕﻴﺮ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺪﺭ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺵ
ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﻮﺩ .ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺭﻭﺵ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﺘﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﻨﻰ ) ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻳﻜﻰ ( ﺭﺍ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩ .ﺍﮔﺮ ّ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ّ ّ
ﺧﺎﺻﻰ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻜﺎﻑ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﻃﺒﻘﮥ ّ
ﻭﺿﻊ ﺑﻴﻦ ﺍﻏﻨﻴﺎ ﻭ ﻓﻘﺮﺍ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻭﺳﻴﻌﺘﺮ ﻭ ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﻋﻮﺍﻗﺐ
ﻣﻠﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﺎﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻛﺮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ّ
ﺟﻬﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﻣﺼﺮﻑ ﻛﻨﻨﺪﮤ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﻓﻨﻮﻧﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ :ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ " ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩ.
ﻓﻨﻰ ﺍﺳﺖ .ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ّ ﻣﺴﺌﻠﮥ ﺍﺻﻠﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﻣﺸﻜﻞ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﮔﺴﺘﺮﺵ ّ ّ ﺹ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﭼﻨﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪﻯ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﻣﻴﺮﺍﺛﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺼﻴﺐ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ّ
ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺮﺗﻴﺒﻰ ﺍﺗّﺨﺎﺫ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺩﺭ ّ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻋﻤﻮﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻴﺪﻫﺪ ،ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻰ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺘﻦ ﺩﺍﻧﺶ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺮﻗﻰ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴّﺎﺕ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺭ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺆﺳﺴﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ّ ّ
ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﮔﺮﺩﺩ .ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ،ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﺍﺕ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﺩﻯ ﺭﺍ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﺎﻳﺪ ﻭﻇﻴﻔﮥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩ. ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﻨّﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ّ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺷﺘﺎﺏ ﻓﺰﺍﻳﻨﺪﮤ ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﻭ ﻣﺨﺎﺑﺮﺍﺕ ﻛﻪ ّ
ﺳﻜﻨﻰ ﻭ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ،ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺤﻞ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ،ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﺍﺯ ﻣ ّ ٰ
ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻫﺪﻓﺸﺎﻥ ﺣﻔﻆ ﻭﺿﻊ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ.
ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺍﺳﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻣﺎﻳﮥ ﻭﺍﻫﻤﻪ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﻛﻪ ّ ﺻﻴﺎﺕ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ّ ﺧﺼﻮ ّ
ﺩﺍﺭﺍﻯ ُﺑﻌﺪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻮّﻳﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻛﺜﺮّﻳﺖ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌّﻴﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺁﻧﺮﺍ
ﺩﺭ ﻗﺪﻳﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻋﻤﺪﮤ ﻋﺎﻟﻢ ﺁﻧﺮﺍ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺣﻘﻮﻕ ،ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺴﺘﻈﺮﻓﻪ ،ﺗﻠﻄﻴﻒ ﺁﺩﺍﺏ ﺁﻣﻴﺰﺵ ﻭ ﻣﺮﺍﻭﺩﮤ ﻣﺆﺛﺮﻯ ﻣﻠﻞ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺸﺮ ﺭﺍ ﻏﻨﻰ ﻭ ﭘﺮ ﻣﺎﻳﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﺭﻭﺯﻣﺮﮤ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻄﻮﺭ ّ ّ
ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﻨﺤﻮﻯ ﺍﺯ ﺍﻧﺤﺎء ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺭﻭﺯﺍﻧﮥ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ
ﺷﻮﺭ ﻭ ﺷﻮﻗﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻧﺸﺪﻧﻰ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﻮﻯ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﻮﺷﺸﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺸﺮ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻮﺩ ﺧﻼﻕ ﺍﺳﺖ ﻋﻤ ﺑﻪ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻫﺎ ﻭ ﺣﺪ ّ ﻘﻮﻩ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ّ ﻗﺎﺑﻠﻴﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎﻟ ّ ّ
ﻣﻨﺼﮥ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﺭﺳﺎﻧﺪ .ﭘﺲ ﭼﺮﺍ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺸﺮ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ّ
ﺹ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﺩ ؟ ﭼﺮﺍ ﺍﻏﻠﺐ ﺍﻭﻟﻮّﻳﺖ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻣﻮﺭﺩ ّ ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ،ﻭ ﻣﻔﺮﻭﺿﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺍﻭﻟﻮﻳّﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺳﺖ ،ﺻﺮﻓﴼ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ
ﺍﻗﻠّﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺪﺍﻥ ﭘﺎﻯ ﺑﻨﺪﻧﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ّ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻴﻨﻰ ﻫﺎﻯ ّ
ﺗﻌﻬﺪﻯ ﺑﻈﺎﻫﺮ ﺻﻤﻴﻤﻰ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﻟﻜﻦ ﺑﻪ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ّ
ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭﻗﻌﻰ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﭼﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ ؟
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺗﻀﺎﺩ ﻭ ﺗﺨﺎﺻﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻟﻬﻴﺎﺕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺩﺭ ّ ﺑﺮ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻘﺎﻳﺪﻯ ﺩﺭ ّ
ﺩﻻﺋﻞ ﻋﻴﻨﻰ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﺤﺪﻭﺩﮤ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦ ﻣﻬﻢ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﺭﺍﻩ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺳﺖ ،ﻭ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺳﻬﻢ ﻭ ﻧﻘﺸﻰ ّ ﺗﻌﺼﺐ ﺁﻣﻴﺰﻯ ﻣﻔﺘﻮﺡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻔﻮﺫ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻗﺸﺮﻯ ﻭ ّ
ﻛﺸﻤﻜﺶ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﻣﺎﻧﻊ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ،ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻯ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ .ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟّﻴﺖ ﺑﺪ ﻧﺎﻣﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﻈﺎﺭ
ﺠﺪﺩ ﺭﺍ ﺑﻌﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟّﻴﺖ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺘﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﺘ ّ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣ ّ
ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ّ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﮤ ﺑﺸﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻌﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪّ . ﺗﺤﺮﻯ ﻭ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﺳﻴﻢ ﻛﻪ ﺭﺍﻩ ّ ﺣﻞ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ّ
ﻣﺴﻠﻤﴼ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﻢ .ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺛﺮ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮﻳﻦ ﺭﻳﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻴﺰﺵ ﻓﻜﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢّ ،
ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩّﻳﺖ ،ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺷﺪﻩ ،ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﺯ ﺗﻌﺼﺐ ﺁﻣﻴﺰ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺍﺧﻼﻕ ﻣﻴﺪﺍﻧﺪ ﻭ ﻭﺍﻗﻌّﻴﺎﺕ ﺭﺍ ّ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ّ ﺍﺭﺯﺵ ﻫﺎ.
ﻣﻬﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻴﺸﻮﺩ ،ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻫﺎﻯ ﺑﺲ ّ
ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﻧﻘﺎﻁ ﻋﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺤﺒﺖ ﻭﺭﺯﻳﺪﻥ ﺭﺍ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺳﺮﻣﺸﻖ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺘﺪﻳّﻦ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩ ،ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺎﺑﻠّﻴﺖ ﻣ ّ
ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﻨﺒﮥ ﺣﻴﻮﺍﻧﻰ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺁﺩﻣﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ
ﺗﺤﺖ ﺍﻧﻀﺒﺎﻁ ﺁﻭﺭﺩ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻴﺮ ﻋﻤﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﻛﺮﺩ ،ﻋﻔﻮ ﻭ ﺍﻏﻤﺎﺽ ﻭ ﺳﺨﺎﻭﺕ ﻭ ﺍﻣﺎﻧﺖ
ﺗﻤﺪﻥ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ّ ﺹ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻮﺍﺯﻳﻦ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﻯ ﻧﻈﻴﺮ ﻛﺮﻳﺸﻨﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﻰ ﻭ ﺑﻮﺩﺍ ﻭ ﺯﺭﺗﺸﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻄﺤﻰ ﻭﺳﻴﻊ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩ .ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻫﻴﺎﻛﻞ ّ ﻣﺤﻤﺪ ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺩﺭ ﻛﺴﻮﻑ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻗﺸﺮﻯ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﺨﺎﺻﻢ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺗﻴﺮﮔﻰ ﻭ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻋﻴﺴﻰ ﻭ ّ
ﻣﺆﺛﺮ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﺭ ﺗﻠﻄﻴﻒ ﺧﻠﻖ ﻭ ﺧﻮﻯ ﺑﺸﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺷﺪﻩ ﻭﻟﻜﻦ ﻋﺎﻣﻞ ّ
ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺑﺨﺸﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﺑﺸﺮ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻭ ﺑﺎ ﻛﻴﻔّﻴﺘﻰ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﮔﺸﺖ .ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﻨﺤﻮﻯ ّ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﺼﻴﺮﺕ ﻫﺎ ﻭ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﻛﻮﺷﺶ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺳﻄﺤﻰ ﻛﻪ ّ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﺼﻴﺐ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻨﺤﻮ ﺻﺤﻴﺤﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻯ ّ ّ
ﻣﺠﻬﺰ ﮔﺮﺩﺩ .ﻣﺜ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻃﺮﺯ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺗﻌﻬﺪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﺧﻼﻗﻰ ّ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ّ ﺍﺯ ﻓﺮﺽ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﻓﺮﺍ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺑﻴﻦ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺷﺨﺼﻰ ﻭ ﻭﺍﻗﻌّﻴﺖ ﻋﻴﻨﻰ ﺭﺍ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﻫﻨﺪ .ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭﺍﺟﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ّ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺍﻧﻘﻄﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺴﺎﻋﺪﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﻟﻜﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ّ ّ
ﺩﻟﺒﺴﺘﮕﻰ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﺍﺩﮤ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻋﻼﺋﻖ ﺷﺨﺼﻰ ﺍﺳﺖ .ﻗﺎﺑﻠّﻴﺖ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﻔﻜﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﻭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻫﺮ ﺍﻣﺮﻯ ﻭ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﻫﺪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ّ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﻣﻠﻤﻮﺱ .ﻭﻟﻜﻦ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻓﻜﺮﻯ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺒﺐ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ّ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ّ
ﻣﻨﺰﻩ ﻧﻤﻮﺩ. ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﺮﺍ ﺍﺯ ّ ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻧﮋﺍﺩﻯ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺟﻨﺴﻰ ﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﭘﺎﻙ ﻭ ّ
ﺑﻬﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﻗﺎﺩﺭ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺛﺮﻭﺕ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﻨﻬﺎ
ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﺳﺒﺐ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﮤ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺛﺮﻭﺕ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﺑﺼﻴﺮﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻫﺪﻑ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺖ. ﺹ
ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﺎﺭﻩ ﺟﻮﻳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺎﺑﻠّﻴﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ
ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺳﻄﻮﺡ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ
ﻣﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﻫﺪﻑ ﻏﺎﻳﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﺭﺯﺵ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻣﺴﺎﻋﻰ ﻣﺴﺎﻋﻰ ّ
ﻓﻘﻂ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺣﻮﺍﺋﺞ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺸﺮ ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﻳﻬﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺴﻜﻦ ﻭ ﺧﻮﺭﺍﻙ ﻭ
ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻰ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻋﻤﻞ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺘﻬﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺑﻌﻬﺪﻩ ﺁﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﺸﻰ ﻛﻪ ّ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻳﻌﻨﻰ ﭘﻰ ﺭﻳﺰﻯ ﻧﻈﻢ ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺼﻮﻝ ﻣﻘﺼﺪ ﻭﺍﻗﻌﻰ ّ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ّ
ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﻛﺸﻒ ﻭ ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻰ ﻗﺎﺑﻠّﻴﺎﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﺩ
ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺻﺮﻳﺢ ﻭ ﻗﻄﻌﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻫﺪﻓﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ،ﻭ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ ﻣﺸﻜﻞ ّ ّ
ﺤﻘﻖ ﻫﺪﻑ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺳﺖ .ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻋﻠﻢ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﮥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﺗ ّ
ﻣﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺳﺒﺐ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻗﻴﺪ ﻣﻘﺎﺻﺪ ّ
ﻣﻨﺼﮥ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﻘﻮﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻭ ﻭﺳﺎﺋﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺼﻮﻝ ﺳﻼﻣﺖ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﺑﺸﺮّﻳﺖ ﺩﺍﺭﺍ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ّ ﺭﺍ ﺑﺎﻟ ّ
ﺑﺮﻭﺯ ﺭﺳﺎﻧﻨﺪ .ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺑﻴﻦ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻋﻠﻢ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ. ﻣﺴﺌﻠﮥ ﻓﻘﺮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺜﺎﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻰ ﺍﺳﺖ .ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮ ﻃﺮﻑ ﻛﺮﺩﻥ ﻓﻘﺮ ﻋﺮﺿﻪ
ﻣﺎﺩﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎﻯ ﺷﺪﻩ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻌﻰ ّ
ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻳﮑﻰ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻴﺎﻳﺪ ،ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﻓﻘﺮ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ّ ﻛﻠﻰ ﺑﺮ ﻃﺮﻑ ﺳﺎﺯﺩ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻻﺋﻞ ﻋﻤﺪﻩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺗﺎ ﺑﺤﺎﻝ ﺑﺸﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺑﺨﺸﺪ ﻭ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ ﺑﻪ ّ
ﭼﻨﺎﻥ ﮔﺸﺎﻳﺸﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺪﻩ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﻯ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﻨّﻰ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻭﻟﻮّﻳﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ
ﻋﺎﻣﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺎﺭ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭﺍﻗﻌﻰ ّ
ﻛﻠﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ .ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻘﺪﻡ ﺍﻭﻟﻮّﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ ّ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻓﻘﺮ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ّ
ﺹ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻋﺰﻣﻰ ﺟﺰﻡ ﺩﺭ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺑﺎﺷﺪ .ﺟﺴﺘﺠﻮﻳﻰ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻫﻢ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ .ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ
ﺣﺴﺎﺱ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻭ ﺣﺎﻟﺖ ﺍﻧﻔﻌﺎﻝ ﻓﺮﻕ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﻭ ﺗﻐﺎﻳﺮ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎﺳﺖ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻴﻦ ﺍ ّ ّ
ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻤﺶ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﺮ ﺍﺯ ﺧﺼﺎﻳﺺ ﺫﺍﺗﻰ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻌﺪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ
ﻣﺆﺛﺮ ﺍﺯ ﻗﻴﺪ ﺁﻥ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﻳﺎﻓﺖ ،ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﺸﺘﺮﻛﻰ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺟﻮﻳﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ّ
ﻣﺎﺩﻯ ﺑﺸﺮ ،ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻨﺸﺄ ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﺑﺨﺶ ﺧﻮﺩ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﺭ ﻛﻮﺷﺶ ﺟﻬﺖ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺭﻓﺎﻩ ّ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺼﺮ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻭ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ
ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ.
ﺗﻔﻜﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﺎﺭ ﺑﻴﻜﺎﺭﻯ ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ .ﺩﺭ ﻧﺤﻮﮤ ّ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻋﻤ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻛﻪ ﻫﺪﻓﺶ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺼﺮﻑ ﻛﺎﻻﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﻣﺼﺮﻑ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﺵ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺎﻻ ﻭ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺎﺭﻣﺰﺩ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓّﻌﺎﻟّﻴﺖ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﺎﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻣﻔﺴﺮﺍﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻜﻦ ﻧﺎﺭﺳﺎﻳﻰ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﻠّﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﻰ ﻣﻴﻠﻰ ﻛﻪ ّ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺷﺎﻏﻠﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺿﻌﻒ ﺭﻭﺣﻴّﮥ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﻴﻜﺎﺭﺍﻥ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﻮﺩ.
ﺗﻌﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭﺍﺿﺢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﻐﻞ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺟﺎﻯ ّ
ﻧﻴﺰ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻧﻮﻳﻨﻰ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺰ ﻓﻘﻂ ﺑﻴﻨﺶ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺳﺎﺯﻧﺪﮤ ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟﻬﺖ ﻋﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺭﺳﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺷﻮﺩ .ﺑﻪ ﺧﻼﻑ ﺣﻴﻮﺍﻧﺎﺕ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺷﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻣﺘﻜﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺠﺒﻮﺭﻧﺪ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﺷﮕﺮﻓﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩﺷﺎﻥ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ّ
ﻛﺎﺭ ﻣﻮﻟّﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﻮﺍﺋﺞ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﻧﺪ .ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﺮ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺳﻬﻢ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ
ﺗﻤﺪﻥ ﺳﻬﻴﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻣﻘﺎﺻﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻰ ﻭﻯ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ّ
ﻣﻰ ﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﻭ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺣﻖ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ .ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺷﻮﺩ ﺣﻜﻢ ﺩﻋﺎ ﻭ ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺒﺎﺩﺕ ّ ﺹ
ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ،ﻭ ّ ّ
ﻣﺘﻜﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺫﺍﺗﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ .ﻃﺮﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩّ ،
ﻌﻬﺪ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻓﻜﺮﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﺒﺐ ﻛﻮﺷﺶ ﻭ ﺗ ّ
ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ.
ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﻄﻼﻥ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﺩﺭ ّ
ﺤﻘﻖ ﺑﺨﺸﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺍﺳﺘﮥ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳﺶ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗ ّ ّ ﺗﻤﻠﻚ ،ﻭ ﺍﺭﺿﺎء ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪّ ،
ﺍﺭﺯﺵ ﻣﻄﻠﻖ ﻗﺎﺋﻞ ﺍﺳﺖ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻫﺎﻯ ﺣﻞ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﻴﻴﻦ ّ ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﺎﺭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺭﺍﻩ ّ
ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﻧﺎﺭﺳﺎ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺷﻴﻮﮤ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻮﺭﺩ ّ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺣﻮﺯﮤ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ،ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﻰ ﻭ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺍﻯ.
ﺍﻣﻴﺪ ﻭﺍﺛﻖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺑﻨﺤﻮﻯ ﺑﺎ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﺩﺍﺩﻥ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﻟﻮﻫّﻴﺖ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﮔﺮﺩﺩ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﻳﺄﺱ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻧﺎﺷﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ.
ﻛﻠّﻴﺘﻰ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﭘﻮﻳﺎ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻧﮕﺎﻫﺪﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ،ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻣﺎﻳﮥ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ّ
ﺧﻮﺷﻮﻗﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻜﻦ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﮤ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻭ ﻧﻔﻮﺫﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪﻯ
ﺣﻠﻰ ﺑﻰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻛﻪ ﺑﺘﻤﺎﻡ ﻣﻌﻨﻰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ّ ﺑﺸﺮّﻳﺖ ﺭﺍ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺁﻥ ﺑﺨﺸﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟّﻴﺖ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺘﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺟﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﺩ. ﻫﻤﮥ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺩﻳﺮ ﻳﺎ ﺯﻭﺩ ﻧﺎﭼﺎﺭﻧﺪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮﺩﻥ ،ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﺍﻧﻀﺒﺎﻁ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧّﻴﺖ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ .ﺩﺭ
ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻔﺎﺕ ﺩﺭ ﻣﻬﻢ ﺗﺮ ﻭ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺗﺮﻧﺪ، ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺻﻔﺎﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ّ
ﻣﻬﻢ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺤﻮﮤ ﺑﺮﻭﺯ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻠﻮﻍ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭﻓﻖ ﺩﻫﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻜﻞ ّ ّ
ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭﺳﻮﺍﺳﻰ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﻫﺎ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺟﺒﺮ ﻟﺬﺍﺕ ﺩﻧﻴﻮﻯ ) ( Puritanismﻟﺰﻭﻣﴼ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻣﻮﺟﺐ ﻳﻜﻰ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺗﺮﻙ ّ
ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﺭﺯﺵ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﻮﺩ ﻧﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎﺭﻯ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺹ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻧﻤﺎﻳﺪ.
ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﺎﻓﺸﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺴﺎﻭﻯ ﺑﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﻭﻣﺮﺩﺍﻥ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﺩﺗﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﻫﺮ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﻰ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺸﺮ ّ
ﺗﻔﻜﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ّ
ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ،ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻰ ﻗﺮﻭﻥ ﻭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ،ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻰ ﺑﺸﺮ، ّ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ " ﺍﻧﺎﺙ ﻭ ﺫﻛﻮﺭ ﻋﻨﺪﺍ ﻭﺍﺣﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ " ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻋﻘﻠﻰ ﻓﺮﻗﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮﺩ
ﻣﻮﺟﻪ ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻛﻪ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﮥ ﺑﻠﻮﻍ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ّ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺭ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻃﺮﺡ ﺭﻳﺰﻯ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ّ ّ
ﺍﻫﻤّﻴﺖ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻴﺎﻥ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺷﺌﻮﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺳﻄﻮﺡ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﺎﺋﺰ ّ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ،ﺧﻮﺩ ﻣﻌﻴﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ّ ّ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ّ ّ
ﺗﻤﺪﻥ ،ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻰ ﻓﻌﺎﻟّﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ّ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻘﺶ ﺣﻴﺎﺗﻰ ّ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﻣﺸﻜﻞ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺷﻌﺒﻪ ﻫﺎﻯ ّ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ .ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﻭﺭﺍﻯ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﻓﺮﺻﺖ ﺍﺳﺖ ،ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﻓﺮﺻﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ
ﺠﺪﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ،ﺑﻨﺤﻮﻯ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﺑﻴﻨﺶ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﻣ ّ
ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻰ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ .ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﺻﻴﺎﺕ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮ ّ ّ
ﻭﺳﻴﻠﮥ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﻫﺪﻓﻰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ،ﺑﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﻫﺎﻯ ﺩﻧﻴﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﺁﺭﺯﻭﻯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭ ﺍﺳﺖ .ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﺶ ﺩﺭﻙ ﻭ ﻫﻤﺪﺭﺩﻯ ﺑﺎ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺭﻓﺎﻩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﭼﻨﻴﻦ ﺭﺍﻩ ﮔﺸﺎﻳﻰ ﻓﻜﺮﻯ ،ﻛﻪ ﻧﻮﻋﺪﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ
ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﮥ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﮋﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺳﺎﻝ ﺗﺠﺮﺑﻪ ،ﺯﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺣﺴﺎﺱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺷﺶ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻔﺎﻯ ﻧﻘﺸﻰ ّ ﺹ
ﺗﺤﻮﻟﻰ ﺑﺪﻳﻦ ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﻣﻘﻴﺎﺱ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﺗﺼﻮﺭ ّ ّ
ﺗﺤﻮﻝ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ .ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺪﺍﻡ ﻣﺮﺟﻊ ﻭ ﻣﻘﺎﻣﻰ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ّ
ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺁﻥ ﻧﻴﺮﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺁﺷﻨﺎ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ،ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﻪ ﺷﺪﻥ ﺳﺮﻳﻊ ﻛﺮﮤ ﺧﺎﻙ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﻮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮﺩ.
ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻨﺸﺄ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﻗﺎﺋﻞ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻣﻌﻤﻮ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻌﻰ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﮔﺸﺘﻪ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ
ﺿﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ّ
ﻣﻰ ﺷﻮﺩ .ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻳﻼﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎ ﺑﻮﺩﻩ ،ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺧﺼﻮﺻّﻴﺖ ﺫﺍﺗﻰ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ
ﺗﻀﺎﺩ ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﺍﻛﺜﺮ ﻧﮋﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﺑﺸﻤﺎﺭ ّ
ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻛﻠﻰ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﺍﻓﺮﺍﺩ ،ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎ ،ﺍﻗﻮﺍﻡ ،ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻭ ّ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ .ﺑﻄﻮﺭ ّ
ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺯﻧﺎﻥ .ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪﮤ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺗﻤّﻠﻚ ،ﺗﻔّﻮﻕ ،ﻧﻔﻮﺫ، ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﺍﻥ ّ
ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻭ ﻛﺴﺐ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﻫﻢ ﺳﺒﺐ ﺳﻴﺮ ﻗﻬﻘﺮﺍﻳﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺭﻓﺎﻩ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺑﺸﺮﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻙ ﺍﺭﺯﺵ ﺍﻳﻦ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩﮤ ّ
ﻣﺴﺒﺐ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻭ ﺷﻜﺴﺖ ﻫﺎ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩّﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ّ
ﺍﺳﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ .ﻋﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻗﺪﺭﺕ ،ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻭ
ﺣﺪ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻭ ﺳﻮﺩﻣﻨﺪﻯ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ،ﺩﺭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ ،ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ّ
ﺣﺎﺩ ﺁﻥ ﻃﺒﻴﻌﺘﴼ ﺟﻨﺒﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻋﺼﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺴﺎﺋﻞ ّ
ﺗﺼﻮﺭ ﺑﺎﻃﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻤﻌﻨﺎﻯ ﻣﺰّﻳﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮤ ﺑﺸﺮﻯ ،ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺗﺌﻮﺭﻯ ّ
ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻛﻤﻜﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ،ﺣﺎﻝ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﺳﺦ ﻭ ّ
ﺳﻨﺘﻰ ﻗﺪﺭﺕ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻋﻘﻴﻢ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ .ﺗﻌﺒﻴﺮ ّ ﺹ
ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻃﻠﺒﻰ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ،ﺑﻬﻤﺎﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺭ ﺭﻓﻊ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﺑﺸﺮ ﻧﺎﺭﺳﺎ ﻭ ﺑﻰ ﻓﺎﺋﺪﻩ ﻓﻨﻰ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ،ﺩﺭ ﭘﺮﺗﺎﺏ ﺍﻗﻤﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ّ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ّ ﻣﺼﻨﻮﻋﻰ ﺑﻪ ﻓﻀﺎ ﻭ ﮔﺮﺩﺵ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺪﻭﺭ ﺯﻣﻴﻦ.
ﺗﺸﺒﻴﻪ ﻓﻮﻕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻛﺎﻣ ﺑﺠﺎ ﺍﺳﺖ .ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ،ﺑﻪ ﺍﻗﺘﻀﺎﻯ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﻠﻮﻏﺶ، ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﻴﺪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﻮﺭﻭﺛﻰ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﻫﺎ ﺳﺎﺯﺩ .ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﻭ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺳﻨّﺘﻰ ﻗﺪﺭﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ، ﺤﻘﻖ ﺁﻣﺎﻝ ﺍﻭ ﺟﻨﺒﮥ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗ ّ
ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻭ ﻧﮋﺍﺩ ،ﻃﻰ ﺍﻋﺼﺎﺭ ّ ّ ﺧﻼﻗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ،ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻨﺤﻮﻯ ﮔﺴﺴﺘﻪ ﻭ ﻗﺮﻭﻥ ،ﺍﺯ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ّ
ﻭ ﻧﺎﺭﺳﺎ ،ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎﺭﺯﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﺁﻥ ،ﻗﺪﺭﺕ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﻮﻝ ﻋﻈﻴﻤﺘﺮﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎﻯ ﻓﻠﺴﻔﻰ ،ﺩﻳﻨﻰ ،ﻫﻨﺮﻯ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﮥ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺸﺮ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﻳﺠﺎﺩ ّ
ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ .ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺍﺯ ﻧﺤﻮﮤ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻭ ﺳﺮﻣﺸﻖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻭ ﺑﺴﻴﺞ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺑﻴﻜﺮﺍﻥ ﻛﻮﺷﺶ ﺁﺩﻣﻰ ،ﭼﻪ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻛﻠﻰ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻋﻈﻤﺖ ﻧﻴﺮﻭﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﭽﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﺑﻪ ّ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ،ﻭ ﺁﻥ ﻧﻴﺮﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺛﺮ ﺗ ّ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ّ ﺤﻘﻖ ّ ﻣﻨﻮﺭ ﺳﺎﺯﺩ ". ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺁﻓﺎﻕ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ّ ﺑﻬﺎءﺍ " ﻧﻮﺭ ّ
ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﻛﺸﻒ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﺍﺕ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺁﮔﺎﻩ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻗﺮﻳﻦ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺎ ﻋﻼﺋﻖ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﮋﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ،ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺎ ّ ّ
ﺷﺮﻑ ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ
ﺟﻠﺐ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﻰ ﻛﻮﺷﻨﺪ ﺑﺮ ﺍﻋﻤﺎﻟﺸﺎﻥ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ ﺣﺪ ﺍﻋﻼﻯ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﺎ ﺟﻤﻴﻊ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ ؛ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﺕ ﺑﻰ ﭘﺮﺩﻩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩ ﻭ ﺗﺎ ّ
ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ؛ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﺎﺕ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﻣﺎﻝ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺤﺸﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ
ﺁﺭﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻴﻨﻰ ؛ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ
ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﮤ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺆﺛﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺁﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻫﻴﭽﻴﻚ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ّ
ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ﺍّﺗﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﻭ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﮤ ﺍﻭﻟﻮّﻳﺖ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭ ﺣﻔﻆ ّ
ﺗﻌﻬﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﻫﻤّﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ .ﻗﺒ ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﮥ ّ ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﻭﺍﺟﺪ ّ ﺍﻋﻀﺎﻯ ّ
ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻣﻮﺭ ،ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺻﻞ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺍﺷﺎﺭﺕ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺹ
ﺭﻭﺣﻴﻪ ﻭ ﻣﻴﺴﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳﴼ ّ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺻﻮﻟﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ّ
ﺍﻣﺎ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻃﺮﺯ ﻓﻜﺮ ﺟﺎﻧﺒﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻰ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﻭ ﺁﺯﺍﺩ ﻣﻨﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪّ .
ﺩﺳﺘﺠﺎﺕ ﻣﺘﺨﺎﺻﻢ ﺭﺍ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺎﺧﻰ ﻧﺎﻡ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ
ﻭ ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﺳﻬﻢ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺸﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ،ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﭼﻨﮕﺎﻝ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﭼﻮﻥ ﺑﺪ ﺑﻴﻨﻰ ،ﻻﻗﻴﺪﻯ ،ﻭ ﻓﺴﺎﺩﻯ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻮﺟﺪ ﻭ ﻣﺴﺒّﺐ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮﺍﻯ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﺎﺯﻯ ِ
ﻓﻌﺎﻟّﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ،ﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﺎﻣﺰﺩﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ،ﺍﻋﻼﻥ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻥّ ، ﻭ ّ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺭﺃﻯ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺰﺩﻫﺎﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﺪﻣﺘﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺪﺍﺭﺝ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺭﺍ ﻣﻰ ﭘﻴﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﮥ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ،ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ
ﮔﻮﻧﻪ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺍﺗّﺨﺎﺫ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻫﻴﺄﺕ ﻫﺎﻯ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮔﺮﺩﺩ.
ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺮ ﻳﻚ ﭘﺎﺭﭼﮕﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﮔﺮﺩﺩ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻣﺠﻬﻮﺩﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺎ ّ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﻧﺪ .ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍ ،ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ
ﺤﻠﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ. ﻣﻠﻰ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣ ّ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ّ
ﻛﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﻠﻮﻍ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻳﻚ ﻃﺮﺡ ّ
ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺑﺨﺸﺪ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻛﻮﺷﺶ ّ ﺟﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰ ﻭ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﻤﻮﻡ ّ
ﻣﺤﻮﻝ ﺷﺪﻩ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ ﻫﻤﮥ ﻣﻬﻢ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﮤ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭ ﻛﺎﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟّﻴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ّ ّ ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺣﺎﻛﻤﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺳﻄﻮﺡ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﻳﻌﻨﻰ ﻋﻤﻮﻡ ﺍﺑﻨﺎء ﺑﺸﺮ ،ﺍﻋﻀﺎء ﻭ ّ
ﺘﻔﻜﺮﻳﻦ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ،ﻫﻤﮥ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻫﻤﺂﻫﻨﮕﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ،ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻣ ّ ﺹ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﺍﺕ ﻫﻨﺮﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﻤﻌﻰ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ .ﻛﻮﺷﺶ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻭ ﻗﺒﻮﻝ ﺑﻼﻗﻴﺪ ﻭ ﺷﺮﻁ ﺍﺻﻞ ﻭﺣﺪﺕ ّ
ﺗﻌﻬﺪ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺍﺻﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﮤ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﻭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ّ
ﻣﻨﻈﻢ ﺑﻴﻦ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻠﻤﻰ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺭﺍﺳﺦ ﺑﻪ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺗﺒﺎﺩﻝ ّ
ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﺴﻞ ﺑﺸﺮ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﺍﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ .ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﺑﻪ ﺿﻴﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻬﻢ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻃﺮﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ّ ﺗﻔﻜﺮﻯ ﻧﻮﻳﻦ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻭ ﻓﺮ ّ ّ
ﺗﻔﻜﺮ ﻧﻮﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍﺳﺦ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﺮ ﺣﻴﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺯ ّ ﺗﻮﺃﻡ ﮔﺮﺩﺩ ﺗﺎ ﻫﺮﻗﺪﺭ ﺣﺼﻮﻝ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﺑﻪ ﺩﺭﺍﺯﺍ ﻛﺸﺪ ،ﻭ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻳﺎ ﻣﺸﻜﻠﻰ ﭘﻴﺶ ﺁﻳﺪ ،ﺍﺩﺍﺭﮤ
ﺍﻣﻮﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺍﺻﻮﻟﻰ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﺑﮕﻮﻯ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﻳﻬﺎﻯ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﺬﻳﺮﺩ.
ﺗﻨﻬﺎ ﺍﮔﺮ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﻠﻮﻏﺶ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﻴﺪﻩ
ﺗﺼﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﻭﺭﻧﻤﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺻﺮﻓﴼ ﻣﺪﻳﻨﮥ ﻓﺎﺿﻠﻪ ﺩﺍﻧﺴﺖ. ّ
ﻛﻮﺷﺶ ﻭ ﻣﺠﺎﻫﺪﺗﻰ ﺑﻪ ﻭﺳﻌﺖ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻣﻢ ﻭ ﻣﻠﻠﻰ ﻣﺄﻳﻮﺱ ﻭ ﻣﺘﺨﺎﺻﻢ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺷﻮﺩ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺣﻜﻢ ﻋﻘﻞ ﻭﺧﺮﺩ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﺍﺳﺖ .ﺗﻨﻬﺎ ﺍﮔﺮ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﺤﻮﻝ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺪﺍﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻗﺎﻃﻊ ﻭ ﻧﻘﺎﻁ ّ
ﺑﺎﻟﻀﺮﻭﺭﻩ ﻭ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﻫﺎﻯ ﻋﻄﻒ ﺧﻮﺩ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻫﮕﺬﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻫﺎﻯ ﻫﺴﺘﻰ ّ
ﺗﺼﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺳﻮﻕ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ،ﺣﺼﻮﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﻜﺎﻧﻰ ﻗﺎﺑﻞ ّ
ﺗﻘﺪﻡ ﺍﺳﺖ ﺭﺍﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺍﺳﺘﺤﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﻋﻈﻴﻢ ﺩﺭ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ّ
ﻧﻴﻪ ﺿﺮﺑﺎﻥ ﻧﻴﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎ ّ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﺑﺨﺶ ﻧﻈﺮﺍﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎ ّ
ﺣﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﺷﻨﺎﻯ ﻧﻮﺍﻳﺎﻯ ﻗﻠﺒﻰ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ّ ﻣﻰ ﺑﺨﺸﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﺑﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻓﻴﻮﺿﺎﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻋﻄﺎ
ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﺸﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻛﻤﺎﻝ ﻣﺠﻬﻮﺩﺍﺗﺶ ﺑﺪﺍﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻣﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ " :ﻳﺎ ﻣﻸ ﺍﻻﺭﺽ ﻭ
ﺍﻟﺴﻤﺎء ﻗﺪ ﻇﻬﺮ ﻣﺎ ﻻ ﻇﻬﺮ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ " ) (ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ " :ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﻭﺯ ﻓﻀﻞ ﺍﻋﻈﻢ ﻭ ﻓﻴﺾ ﺍﻛﺒﺮ ﺍﺳﺖ". ّ ﻣﺘﺸﻨﺞ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻰ ﻣﺜﻞ ﻭ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻭ ﺁﺷﻮﺏ ﻭ ﻓﺘﻨﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ّ
ﻣﺨﺮﺏ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺧﻄﺮﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻏﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻳﺶ ﺑﻰ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ
ﺍﻣﺎ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻟﻐﺰﺵ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ،ﺑﺸﺮ ﭘﺮﻳﺸﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺟﻬﺖ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖّ . ّ
ﻭ ﺧﻄﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻫﮥ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﺷﻚ ﻭ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﺳﺖ. ﺩﻫﻨﺪ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﻣﻮﺟﺐ ّ ﺗﻔﻜﺮ ،ﻭ ﺗﻘﻼﻯ ﻭﻻﺩﺕ ﺍﺳﺖ .ﻋﺎﺩﺍﺕ ،ﺷﻴﻮﻩ ﻫﺎﻯ ﺩﻧﻴﺎﻳﻰ ﻣﺸﺮﻑ ﺑﻪ ﻣﺮﮒ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻧﻮﻳﻦ ﺩﺭ ّ ّ ﺹ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻃﻰ ﻗﺮﻭﻥ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ ،ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﺎﺕ ﻋﺪﻳﺪﻩ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﻳﻌﻨﻰ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ّ ﻧﻤﻮ ﺑﺸﺮ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻨﻚ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻴﺮﻭﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺷﺪ ﻭ ّ
ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﻋﺰﻣﻰ ﺭﺍﺳﺦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻗﻮﺍﻯ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺁﻓﺮﻳﻨﻨﺪﮤ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺎﺭ ﺟﺎﻧﻔﺰﺍﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺭﺯﺍﻧﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺗﻔﻘﻮﺍ ﻓﻰ ﺭﺃﻳﻜﻢ ﻭ ﺍﺟﻌﻠﻮﺍ ﺍﺗﺤﺪﻭﺍ ﻓﻰ ﻛﻠﻤﺘﻜﻢ ﻭ ّ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ :ﻗﻞ ﺃﻥ ّ
ﺍﻟﺰﻳﻨﺔ ﺍﺷﺮﺍﻗﻜﻢ ﺍﻓﻀﻞ ﻣﻦ ّ ﻋﺸﻴﻜﻢ ﻭ ﻏﺪﻛﻢ ﺍﺣﺴﻦ ﻣﻦ ﺍﻣﺴﻜﻢ .ﻓﻀﻞ ﺍﻻﻧﺴﺎﻥ ﻓﻰ ﺍﻟﺨﺪﻣﺔ ﻭ ﺍﻟﻜﻤﺎﻝ ﻻ ﻓﻰ ّ
ﺍﻟﺮﻳﺎ .ﻗﻞ ﻻ ﻭ ﺍﻟﺜّﺮﻭﺓ ﻭ ﺍﻟﻤﺎﻝ .ﺍﺟﻌﻠﻮﺍ ﺍﻗﻮﺍﻟﻜﻢ ّ ﺍﻟﺮﻳﺐ ﻭ ّ ﻣﻨﺰﻫﺔ ﻋﻦ ّ ﺍﻟﺰﻳﻎ ﻭ ﺍﻟﻬﻮﻯ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻟﻜﻢ ّ ﻣﻘﺪﺳًﺔ ﻋﻦ ّ
ﺨﺼﻴﺔ .ﺍﻧﻔﻘﻮﺍ ﺍﻟﺸ ّ ﻔﺴﻴﺔ ﻭ ﻻ ﺗﻘﺘﺼﺮﻭﺍ ﺍﻻﻣﻮﺭ ﻋﻠﻰ ﻣﻨﺎﻓﻌﻜﻢ ّ ﺍﻟﻨ ّ ﺍﻟﻨﻔﻴﺴﺔ ﻓﻰ ﺍﻟﻤﺸﺘﻬﻴﺎﺕ ّ ﺗﺼﺮﻓﻮﺍ ﻧﻘﻮﺩ ﺍﻋﻤﺎﺭﻛﻢ ّ
ﺍﻟﺘﻜﺎﺳﻞ ﻭ ﺷﺪﺓ ﺭﺧﺎء ﻭ ﻣﻊ ّ ﻛﻞ ّ ﺍﺫﺍ ﻭﺟﺪﺗﻢ ﻭ ﺍﺻﺒﺮﻭﺍ ﺍﺫﺍ ﻓﻘﺪﺗﻢٕ .ﺍّﻥ ﺑﻌﺪ ّ ﺍﻟﺘﻜﺎﻫﻞ ﻭ ّ ﻛﻞ ﻛﺪﺭ ﺻﻔﺎء .ﺍﺟﺘﻨﺒﻮﺍ ّ ﺍﻟﺸﻴﻮﺥ ﻭ ﺍﻻﺭﺍﻣﻞ .ﻗﻞ ﺍﻳّﺎﻛﻢ ﺃﻥ ﺗﺰﺭﻋﻮﺍ ﺯﺅﺍﻥ ﺍﻟﺨﺼﻮﻣﺔ ﺍﻟﺼﻐﻴﺮ ﻭ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮ ﻭ ّ ﺗﻤﺴﻜﻮﺍ ﺑﻤﺎ ﻳﻨﺘﻔﻊ ﺑﻪ ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ ﻣﻦ ّ ّ ﺍﻟﺼﺎﻓﻴﺔ ﺍﻟﻤﻨﻴﺮﺓ ) ( ﺍﻟﺸﻜﻮﻙ ﻓﻰ ﺍﻟﻘﻠﻮﺏ ّ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﺒﺮﻳّﺔ ﻭ ﺷﻮﻙ ّ
_____________________________________________________________________ ) (ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﻯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺎ ﺑﺤﺎﻝ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﭘﺪﻳﺪﺍﺭ ﮔﺸﺘﻪ
ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ) (ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻼﻡ ﻭ ﺭﺃﻯ ﺧﻮﺩ ّ
ﻗﺒﻞ ﺳﺎﺯﻳﺪ .ﺑﺮﺗﺮﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﻀﺎﻳﻞ ﻭ ﻛﻤﺎﻻﺕ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﺯﻳﻨﺖ ﻭ ﻣﺎﻝ. ﻣﻨﺰﻩ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ .ﻧﻘﺪ ﻋﻤﺮ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻮﻯ ﻭ ﻫﻮﺱ ﻭ ﻣﻮﻫﻮﻣﺎﺕ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻭﻳﻰ ﻭ ﺭﻳﺎ ﭘﺎﻙ ﻭ ّ
ﮔﺮﺍﻧﻤﺎﻳﻪ ﺭﺍ ﺻﺮﻑ ﺷﻬﻮﺍﺕ ﻧﻔﺴﺎﻧﻰ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺟﻠﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﻰ ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ .ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺭﻓﺎﻩ ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﺎﻡ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﻰ ﺷﻜﻴﺒﺎ ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺨﺘﻰ ﺁﺳﻮﺩﮔﻰ ﺍﺯ ﭘﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﺮ ﺍﻧﺪﻭﻫﻰ ﺩﻟﺸﺎﺩﻯ .ﺍﺯ ﺳﺴﺘﻰ ﻭ ﺩﺭ ّ ﺗﻨﺒﻠﻰ ﺩﻭﺭﻯ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻴﺮ ﻋﻤﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺑﺎﻻ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺍﺳﺖ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﺪ .ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺳﺒﺐ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺷﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺩﻟﻬﺎﻯ ﭘﺎﻙ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﻚ ﻭ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ.