VẬT LÝ KIẾN TRÚC

TráiĐấttrongnhữngnămđầukhimớiđượchìnhthànhcáchđây4,54tỉ nămchỉlàmộtquảcầudungnhamsôisục.QuathờigianTráiĐấtdầnnguội đi,cùngvớiđólànướclỏngvàcácdạngsốngđơngiảnxuấthiệnPhảimấtrất lâunữadạngsốngcơbảnấydầntrởnênphứctạpvà“thôngminh”hơn.Dù saothìsựxuấthiệncủasựsốngđãgópphầnthayđổivẻngoàicủahànhtinh nàyCácvisinhvậtthảirakhíôxytạonênbầukhôngkhíKhiđócácvisinh vậtchếtđivìchúngkhôngthểsốngtrongmôitrườngnàyvàtiếptheođócác dạngsốngkhácthaythếchúng.Cứnhưvậy,chukìnàycứthếtiếpdiễntrong hàngtriệu,hàngtỷnămqua.

Tầngozônxuấthiện,khíhậuTráiĐấtdầntrởnênấmáphơnCácmảng lụcđịadịchchuyểnlàmchocácsiêunúilửaphuntràodungnham,trobụi khiếnchoTráiĐấttrảiquakỉbănghàlạnhlẽo.Sauhàngtriệunăm,băngtan, TráiĐấtlạiấmhơnvàsựsốnglạisinhsôinảynở.Cóvẻnhưđâychínhlàmột chukìcủaTráiĐất:ấmhơn,lạnhđirồitanbăngđểấmlênvàhồisinh

Ngườitabiếtrằng,nguyênnhândẫnđếnsựthayđổivềnhiệtđộTráiĐất khônggìkhácmàchínhlàCO2.KhicóđủhaydưthừaCO2khíhậuTráiĐấtsẽ trởnênấmáphơn.Trongquákhứ,TráiĐấtmấthàngngànnămđểcóđủ lượngCO2đểlàmthayđổinhiệtđộthìvớithờiđạingàynay,ngườitaước tínhnhiệtđộtrungbìnhcủatráiđấtđãtănglên2độchỉtrong150năm1.Đó làmộttínhhiệurấtđángbáođộng.

150nămqua,cáchmạngcôngnghiệpbùngnổ,conngườikhaithácnhiên liệu,nănglượngphụcvụnhucầutrongđờisốngvàthảiraquánhiềukhíCO2 TrongbáocáođánhgiálầnthứtưcủaIPCC(Ủybanliênchínhphủvềbiếnđổi khíhậu),ướctính7.85GtCO2chiếm33%haymộtphầnbaviệcphátthải toàncầutrongnăm2002làtừnănglượngsửdụngcủacáctòanhàCác thiếtbịlàmlạnh,cácloạimáyđiềuhòanhiệtđộsửdụngtrongcôngtrình luôngópphầnkhôngnhỏvàolượngxảthảikhíđộchại.Chínhvìthế,những ngườilàmtronglĩnhvựcxâydựngluôntrăntrởtìmragiảiphápthôngminh đểhạnchếtácdụngtiêucựccủacáccôngtrìnhxâydựng

1.Lídochọnđềtài

Tàinguyênthiênnhiênđểtạoranănglượngkhôngphảilàthứvôhạn. Nếukhôngtiếtkiệm,chẳngcógìcònlạimãimãi.ỞViệtNam,mặcdùđược ưuáisovớinhiềunướctrênthếgiớivềtàinguyênthiênnhiên,songchúngta cũngđangphảihếtsứctiếtkiệmvìcácnguồntàinguyênđócạnkiệttrong naymai.Đólànguyênnhânchínhkhiếnnhiềunămgầnđây,tiếtkiệmnăng lượngđượcđẩymạnhtuyêntruyền,phủsóngkhắpmọimiềntổquốc

TiếtkiệmnănglượnghaylàBảotồnnănglượnglàcáchoạtđộngsử dụngnănglượngmộtcáchhiệuquả.Trongrấtnhiềudạngnănglượngcóthể đượcbảotồn,điệnnănglàloạiphổbiếnnhấtthườngđượcđềcậpđếnkhi nóivềviệcbảotồnnănglượng

Bằngcáchgiảmlượngkhíthải,bảotồnnănglượnglàmộtphầnquantrọng củagiảmbớtbiếnđổikhíhậu.Tiếtkiệmnănglượngtạođiềukiệnchoviệc thaythếnguồntàinguyênkhôngtáitạobằngnănglượngtáitạo.Tiếtkiệm nănglượngthườnglàgiảiphápkinhtếnhấtđốivớicácthiếuhụtnăng lượngvàlàmộtlựachọnmôitrườnglànhtínhhơnđểgiatăngsảnxuấtnăng lượng.

Hiệuquảnănglượngvànănglượngtáitạođượccholà“trụcộtđôi” củachínhsáchnănglượngbềnvữngCảhaichiếnlượcphảiđượcpháttriển đồngthờiđểổnđịnhvàgiảmlượngkhíthảiCO2Sửdụngnănglượnghiệu quảlàđiềucầnthiếtđểlàmchậmsựtăngtrưởngnhucầusửdụngnăng lượngđểtăngnguồncungcấpnănglượngsạch,cóthểlàmgiảmđiviệcsử dụngnhiênliệuhóathạchNếuviệcsửdụngnănglượngtăngquánhanh,khả năngpháttriểnnănglượngtáitạosẽgiảm.Tươngtựnhưvậy,trừkhinguồn cungcấpnănglượngsạchtrởnênnhanhchóng,làmchậmsựtăngtrưởng trongnhucầusửdụngnănglượng,sẽbắtđầugiảmtổnglượngkhíthải carbon;việcgiảmhàmlượngcarboncủacácnguồnnănglượngcũnglàcần thiết.Mộtnềnkinhtếnănglượngbềnvữngdođóđòihỏinhữngcamkếtvề hiệuquảvànănglượngtáitạo

2.Thựctrạnghiệnnay

Khinhucầutiêudùngnănglượngtrêntoànthếgiớingàycàngtăngvàcác nguồntàinguyênngàycàngtrởnênkhanhiếmthìtácđộngcủabiếnđổikhí hậulênmôitrườngcũngcàngtrởnênrõrệt.Sựpháttriểncủaconngườitiếp tụcphụthuộcnặngnềvàoviệckhaithácnguồnnhiênliệuhóathạchQuá trìnhcôngnghiệphóađãkhiếnphátthảikhínhàkínhtăngđộtbiếnLượng tíchtụkhíCO2trongbầukhíquyểnhiệnnayđangởmứccaonhấtsovớibất kìthờiđiểmnàotrongvòng650.000nămqua.Nếulượngphátthảikhí CO2tiếptụctăngthìvàocuốithếkỷ21,nhiệtđộtráiđấtđượcdựbáosẽtăng trongkhoảng1,1đến6,4độ,kéotheonhữnghậuquảnghiêmtrọngchonền vănminhnhânloạivàsinhquyểntoàncầu2 .

Trêntoàncầu,ViệtNamlàquốcgiaxếpthứsáuchịuảnhhưởngnặng nềdobiếnđổikhíhậuMỗinăm,cácdiễnbiếtthờitiếtngàycàngphứctạpvà khôngthểdựbáotrướcđượcgâyratỷlệtửvongvàthiệthạichocơsởhạ tầngrấtcao,chẳnghạnnhưtrườnghọcvàtrungtâmytế,vàtácđộngxấu đếnsinhkếcủanhómdânsốthiệtthòiởthànhthịvànôngthôn3

Đãtừngcómộtthờimọingườicoitrọngkiếntrúctheolốicấutrúckhép kín,nghĩalàvỏbaochecôngtrìnhkhôngcóchứcnăngđiềuhòagiữakhíhậu bênngoàivàmôitrườngbêntrongmàchỉlàmộtràocảntrơlìvàđộclập Bêntrongcóvôsốthiếtbịcơkhívàthiếtbịthônggió,sưởiấmvàlàmmát điện.Nhàởlàmộtcỗmáythựcsự4 .

côngnghệ,quáphụthuộcvàothiếtbịmàbỏquahoặccoinhẹyếutốtự nhiêncólợi.Đasốngườidânlựachọngiảiphápđóngkínkhônggianởvà làmviệc,bậtđiềuhòakhôngkhíhoặcmáysưởiliêntụcđểduytrìmôitrường tiệnnghinhiệtmộtgiảiphápkhôngthậtsựhiệuquảbởivìgiảiphápnhân tạokhôngthểthaythếhoàntoàngiảipháptựnhiên,khôngnhữngthếcòn phátthảinhiềucarbonvàobầukhíquyển.Hậuquảlàbiếnđổikhíhậucàng mạnhmẽ,sựkhắcnghiệtcủathờitiếtcànggiatăngvàconngườigầnnhưbị kẹttrongmộtvòngluẩnquẩnxemchừngrấtkhótháogỡ.

1980(Nguồn:wwwourworldunuedu)

Ngàynay,cácKTSngàycàngquantâmđếnsựtươngquangiữakiến trúcvàmôitrườngxungquanhnó,từđósuyxétđếnvaitròcủatiệnnghi nhiệtđốivớikhônggiantrongkiếntrúc,đồngthờiđềxuấtvàápdụngchiến lượcthiếtkếnhằmtậndụngtốiđacáctàinguyênthiênnhiênnhằmtốiưu hiệuquảtiếtkiệmnănglượng

Kiếntrúc(thânthiệnvới)môitrườngđượchiểulàthểloạikiếntrúctìm kiếmcácgiảiphápgiảmthiểucáctácđộngkhôngcólợivềmôitrườngmà côngtrìnhgâyrabằngcáchtiếtchếvàsửdụngcóhiệuquảcácnguồnvật liệuvàtàinguyênthiênnhiên,trongđócónănglượnglàmộtvấnđềquan trọnghàngđầu,nhằmtạolậpkhônggianpháttriểnvàduytrìhệsinhthái. Kiếntrúcmôitrườngsửdụngcáchtiếpcậncóýthứcđếncácvấnđềnăng lượngvàbảotồnsinhtháikhithiếtkếmôitrườngxâydựng5

MộtkhudâncưthấptầngđiểnhìnhởTrungQuốcxâydựngtrongthậpniên

BiểuđồhóasốliệukhíhậucủaHàNội[https://www.hanoi.climatemps.com]

Khíhậulàyếutốcótácđộngrấtmạnhlêncôngtrìnhkiếntrúc,ảnh hưởngtrựctiếpđếnsựtiệnnghibêntrongchongườiởhoặclàmviệcqualớp vỏvàcáckhoảngkhônggianmởbêntrongcôngtrình(nếucó)Nhữngyếutố thờitiếtsaucầnđượcthuthậpđầyđủvàphântíchkỹlưỡngbởikiếntrúcsư nhằmchoragiảiphápthiếtkếhiệuquả,khaithácđượccácyếutốcólợicũng nhưhạnchếcáctácđộngbấtlợicủakhíhậuthờitiếttrongkhuvực:

Sốgiờnắngtrongnăm(đơnvịgiờ/ngàychothángvàtổngsốgiờ/năm)

Cườngđộbứcxạmặttrời(đơnvịkWh/m2ngày)

Ngoàitậndụngcácyếutốtựnhiênviệcápdụngcáckỹthuậtvàcông nghệnănglượngsẽlàbướctiếptheo,gópphầnnângcaothêmtínhhiệuquả vềnănglượng.Côngnghệởđâychínhlàviệckhaithácvàsửdụngnăng lượngtáitạomộtcáchhữuhiệutrongcôngtrìnhvốnđãđảmbảotínhchuẩn mựcvềthiếtkếtiếtkiệm/hiệuquảnănglượng

dođócáccôngtrìnhápdụngcácgiảiphápTKNLvềlâuvềdàisẽtiếtkiệmrất nhiềuchiphíTheothamkhảocáccôngtrìnhtừnhiềunướctrênthếgiới,để xâydựngnhữngtòanhà,côngtrìnhTKNL,chiphíxâydựngcóthểtăngtừ 10%30%nhưngcóthểmangđếnmứctiếtkiệmkhoảngtrên20%chiphí nănglượngsovớicáccôngtrìnhkhôngápdụngcácgiảiphápTKNL6

CácgiảiphápTKNLđơngiảnđượcápdụngnhư:tấtcảhệthốngđiện, nước,điềuhòanhiệtđộ,kiểmsoátanninh,mạngcủatòanhàđượclậptrình theomộthệthốngđiềukhiểntậptrungđểvậnhànhtựđộng;hệthốngcảm ứngtựđiềuchỉnhnhiệtđộcủamáylạnhtrongphòngphùhợpvớinhiệtđộ ngoàitrời,tựđộngngắtđiệnkhikhôngcóngườitrongphòng,sửdụngbình nướcnóngnănglượngmặttrời,haytậndụngánhsángmặttrời,thônggiótự nhiên…vàthựctếchothấy,nhữnggiảiphápnàyđãgiúpdoanhnghiệptiết kiệm15%40%điệnnăngtiêuthụmỗinăm

1.HÌNHKHỐI,KIỂUDÁNGCÔNGTRÌNH

Vớicôngtrìnhtiếtkiệmnănglượng,đầutiêncầnquantâmđếnkhâu thiếtkếTừviệcchọnhìnhkhốinhàcaotầng,kiểudáng,hướngmặt,Nó khôngchỉtrênphươngdiệnthẩmmỹmàcònlàkiếntrúctiếtkiệmnăng lượngtrongcảxâydựng,vậnhànhlẫnsửdụng.

Lựachọnhìnhkhốicủacôngtrìnhlàcôngviệcquantrọng,khôngchỉ ảnhhưởngtớikiếntrúcmàcònảnhhưởnglớntớiviệcsửdụngnănglượng Vídụ,việcthiếtkếcôngtrìnhcódiệntíchmặtĐôngTâyquánhiều,tứcdiện tíchnhậnbứcxạvàánhsángmặttrờilớncóthểlàmtăngđángkểcôngsuất củahệthốngHVACvànănglượngtiêuthụcholàmmát,đặcbiệtvàomùahè

HìnhdạngcủaSânvậnđộngxuấthiệntừphântíchnhiệtđộnglựchọc, nghiêncứulựcgióvàcácyêucầuvềbaocheViệcsửdụnghệthốngthông giónhiệttựnhiênđãtạorahìnhdạngmáinhà,vìluồngkhôngkhíthôngsuốt nênhìnhkhốicôngtrìnhyêucầumộtlớpvỏbaochesạchsẽ,sắcnét,không cóđườnggờ,máihiên,mángxối,đườngốngdẫnnướchoặcgiếngtrờiởbên ngoài.7

Tòanhàđượcthiếtkếtốiưunănglượngnhiềunhấtcóthể(Ảnh:ESCIKSP)

CôngtrìnhDiamondBuildingcóhìnhkhốikimcương(hìnhkimtựtháp ngược),giúptậptrungnhiềukhônggianhơntrênphầnmái,chophépđặt nhiềuhơnnhữngtấmpinnănglượngmặttrời.Đồngthời,phầnđáycủatòa nhàcódiệntíchíthơnđemlạinhiềukhônggianhơnchocâyxanhHệthống pinnănglượngmặttrờitrênmáinhàcungcấpkhoảng10%điệnnăngcho toànbộtòanhà.

Tuynhiên,cũngkhôngnênmáymócápdụngmộtcáchmáymóccáclí thuyếthìnhkhốivàokhâuthiếtkế

Vídụ,tòathápGherkinởLondon(AnhQuốc)mộtthiếtkếnổitiếng củaKTSNormanFostervàCộngsựđượcđánhgiácaobởithiếtkếđơngiản songđầysángtạo,thôngminhvàhiệuquả.Mặtbằngtrònxoaycósáu khoảngthôngtầngphânchiacáckhônggianvănphòngthànhsáucụmnhỏ xoaydầntừdướilêntrên,tạohiệuứngthônggióốngkhóitừngoàivàotrong vàtừdướilêntrêntheotrụcxiên,kếthợpvớilớpvỏkính2lớpcókhảnăng đóngmởlinhhoạtnêntậndụngđượcthônggióvàchiếusángtựnhiên,tận dụngbứcxạđểlàmấmchocôngtrìnhởđấtnướccókhíhậukhálạnh,giúp

côngtrìnhtiếtkiệm50%nănglượngsovớicáccôngtrìnhtươngtựvềquy môvàtínhchấtsửdụng8

TheGherkinhttps://issuu.com/hohoangduy/docs/thegherkin.pptx

HìnhkhốitrụtròngiảmlựcxôngangcủagióGiósẽdễdànglướt ngangquacôngtrìnhmàkhôngtăngnhiềulựcxônganglênbềnmặtcông trình.Hìnhthứccủacôngtrìnhđượcđịnhhìnhđểhỗtrợgiảmtảitrọngngang lêncôngtrìnhVìcôngtrìnhcaođến180m,áplựcgiócao,giảmlựctảingang chínhlàgiảmphầngiacốmóngnền,tiếtkiệmchiphí

TrungtâmhànhchínhthànhphốĐàNẵng

TạiĐàNẵngtrungtâmhànhchínhthànhphốĐàNẵngmộttòatháp vớichiphíđầutưxâydựnggần100triệuđôlaMỹ9đượcthiếtkếtheophong cáchkiếntrúchiệnđại,cóýtưởngtạohìnhmangtínhbiểutượngrõràng, đượccoilàmộtđiểmnhấncủatrungtâmthànhphốĐàNẵnglạikhôngthành côngtrênphươngdiệnthiếtkếkiếntrúcsinhkhíhậuvàtiếtkiệmnănglượng

Hìnhkhốicôngtrìnhchophépgiódễdàngthổingang,đâylàsựthiếu sótlớnvớicôngtrìnhnằmởvùngđấtĐàNẵngsátbiểncónhiềugió.

Khiđóngkíntoànbộkhônggianbêntrongbằnglớpvậtliệukínhbọc ngoàicốđịnhthayvìtạocácdiệnmởđểđóngióbiển,khiếntiệnnghinhiệt bêntrongcôngtrìnhphụthuộchoàntoànvàohệthốngđiềuhòakhôngkhí vậnhànhrấttốnkémsonghiệuquảlàmmátlạikhôngcao.

Côngtrìnhkhôngcóhệthốngthôngtầngtậndụngánhsángtựnhiên vàosâubêntrongcôngtrìnhcũnglàmộtyếutốtốnkémvàocáchệthống chiếusángnhântạokhiếnchochiphíđểvậnhànhtoànhànàytốnkhoảng1 tỷđồng/tháng.Saugầnhainămlàmviệccácđơnvịvàcánhântrongtòa thápphảichuyểnrangoàivìkhôngchịunổikhôngkhínóngbứcvàngộtngạt.

NHIỆTTRONGMÔITRƯỜNGKHÔNGKHÍ

Đầutiên,tacầnbiếtrằngmọithứtacóthểchạmvào,hoặcthấy,đều đượccấuthànhbởinhữngkhốinhỏxíugọilànguyêntử.Nguyêntửrấtnhỏ, đếnmứctachẳngthểnàothấychúngđượctrừkhisửdụngmộtvàitrang thiếtbịrấtrấtđặcbiệtthếnhưngnhữnganhchàngtíhonnàylạilàthứtạo nênmọithứtrongvũtrụ

Nhiệtlàmộtdạngnănglượngdựtrữtrongvậtchấtnhờvàochuyển độngnhiệthỗnloạncủacáchạtcấutạonênvậtchất.

Trongvậtchất,cácphântửcấutạonênvậtchuyểnđộnghỗnloạn khôngngừng,dođóchúngcóđộngnăngĐộngnăngnàycủacácphântử chínhlànhiệtnăngcủavậtNhiệtnăngcóquanhệchặtchẽvớinhiệtđộ Nhiệtđộcủavậtcàngcaothìcácphântửcấutạonênvậtchuyểnđộngcàng nhanhvànhiệtnăngcủavậtcànglớn.(wwikinhieet)

Khibạnlàmnóngmộtvậtgìđóbằngcáchđốtnóng(hoặcnguồnnhiệt nàođó),nhữngthứbạnlàmcơbảnchínhlàlàmtăngtốcđộchuyểnđộngcủa cáchạtvậtchất,từđónhiệtđộtổngthểcủavậtcũngtănglêntheo.

Nhiệtcóthểđượctruyềnbằngbacáchkhácnhau:Dẫnnhiệt,đốilưuvà bứcxạ

Dẫnnhiệt

DẫnnhiệtlàtruyềnnhiệtthôngquatiếpxúcNếubạnchạmvàomột thứgìđóấm,nhiệtsẽđitừvậtthểđósangbạn.Nếubạnchạmvàothứgìđó lạnh,nhiệtsẽđitừbạnsangvậtthểđó.

Nhiệtcòncóthểđượctruyềnquanhiềubước.Vídụ,nếubạnđưamột chiếcmuỗngkimloạivàomộttáchtrànóng,nhiệtsẽtruyềntừtràsang muỗng,sauđótừmuỗngsangtaybạn.

Đốilưu

ĐốilưulàtruyềnnhiệtthôngquadòngchảycủachấtlỏngCảcácchất lỏngvàkhígasđềucóthểđốilưunhiệtCácnguyêntửsẽchảytừcácvùng nóngsangcácvùngmáthơn,mangtheonhiệtvànănglượngcủachúng. -Truyềnnhiệtthôngquabứcxạ

Phươngpháptruyềnnhiệtthứbacũngchínhlàphươngpháptruyền nhiệtchịutráchnhiệmchoviệclàmnóngTráiĐấtvàvạnvậttrênđóchínhlà bứcxạTrongvũtrụ,gầnnhưkhôngtồntạicáchạtvậtchất(tạonênmôi trườngchânkhônggầnnhưhoànhảo),nhưnglạicóbứcxạBứcxạgiúptạo nhiệtkhivachạmvớivậtnàođó.

BứcxạmặttrờilàdòngvậtchấtvànănglượngcủaMặtTrờiphátra.Đây chínhlànguồnnănglượngchínhchocácquátrìnhphonghóa,bócmòn,vận chuyển,bồitụtrênTráiĐất,cũngnhưchiếusángvàsưởiấmchocáchành tinhtronghệMặtTrời.(wikibứcxạmặttrời).Khibứcxạmặttrờitrựctiếp khôngbịmâychekhuất,nóđượctrảinghiệmdướidạngánhnắng,tianắnglà sựkếthợpgiữaánhsángrựcrỡvàsứcnóngbứcxạKhiquakhíquyểnTrái Đất,cácbứcxạsóngngắncóhạichosựsốnggầnnhưbịtầngozonehấpthụ hoàntoànNgàynaydocôngnghiệppháttriển,cácchấtCFCthảivàokhí quyểnđanghuỷhoạidầndầntầngozone,tạoranguycơbứcxạsóngngắn sẽtiêudiệtsựsốngtrênTráiĐất.

Cáchnhiệtthườngđềcậpđếnviệcsửdụngcácvậtliệucáchnhiệtthích hợpvàthiếtkếthíchứngchocáctòanhàđểlàmchậmquátrìnhtruyềnnhiệt quavỏbọcnhằmgiảmthấtthoátvàtăngnhiệt.[3]Sựtruyềnnhiệtlàdosự chênhlệchnhiệtđộgiữatrongnhàvàngoàitrời

Nhiệtbịmấthoặcthuđượcdotruyềnquatrần,tường,sàn,cửasổvà cửaravàoNgườitathấyrằngkhoảng60%nhiệtthấtthoáttrựctiếpquatrần vàtườngcủatòanhàvàkhoảng15%xuyênquakínhvàkhoảng25%lượng nhiệtxâmnhậpquacáckhenứt,khehởvàcửaravào10

ỨngdụngcáchnhiệtphổbiếnbêntrongmộtcănhộởMississauga,Ontario https://enwikipediaorg/wiki/Buildinginsulation

Vậtliệucáchnhiệtlàvậtliệuxâydựngcóhệsốdẫnnhiệtnhỏhơnhoặc bằng0.157w/m.oC,đượcsửdụngđểngăngiảmsựtruyềnnhiệt,sựthấtthoát nhiệttrongcáccôngtrìnhxâydựngdândụng,xâydựngcôngnghiệp,các thiếtbịcôngnghiệp,0157w/moClàhệsốdẫnnhiệthayhệsốtruyềnnhiệt, sốnàycàngnhỏthìkhảnăngcáchnhiệtcuavậtliệucàngtốt

Cáchnhiệtlàmộtkhoảnđầutưquantrọngvềkinhtếvàmôitrườngcho cáctòanhàBằngcáchlắpđặtvậtliệucáchnhiệt,tòanhàsửdụngítnăng lượnghơnđểsưởiấmvàlàmmátvàngườicưngụítbịbiếnđổinhiệt hơn.Việctrangbịthêmcáctòanhàvớilớpcáchnhiệthơnnữalàmộtchiến thuậtgiảmthiểubiếnđổikhíhậuquantrọng,đặcbiệtlàởcáckhuvựcđịalý nơisảnxuấtnănglượngsửdụngnhiềucarbon.Tronglĩnhvựcxâydựng,vật liệucáchnhiệtsẽgiúpnângcaomứcđộcơgiớihóa,giúpgiảmchiphícông trìnhnhờviệcgiảmnhẹtrọnglượngkếtcấu

ViệtNamlàđấtnướccókhíhậunhiệtđớinóngẩmVìthếvậtliệuxây dựngcầnđạtyêucầucaovềkhảnăngchốngthấmdột,cáchnhiệt,bềnvững, ẩmmóc,khóbịhưhạidướitácđộngmôitrườngkhắcnghiệt,…Cónhưvậythì trongquátrìnhvậnhành,hệthốngđiềuhòa,thônggiónhântạohiệuquả,ít tiêutốtnănglượng.

Việcsửdụngsảnphẩmcáchnhiệtcókhảnăngngănbứcxạmặttrờisẽ giữổnđịnhnhiệtđộtrongtòanhà.Kếthợpvớihệthốngthônggiótựnhiên đểgiảmđiệnnăngsửdụngđểlàmmát

Tínhdẫnđiện

Túikhícáchnhiệtcơbảnđượccấutạobởilớpmàngnhômnguyênchất 100%,bềmặttúikhíđượckhửoxihóabằnglớpnhựatổnghợpPolyethylene

TúikhícáchnhiệtCáttườngcólớpmàngnhômcótínhnăngphảnxạnhiệt tốtlênđến97%kếthợpvớikhảnăngdẫnnhiệtthấpcủatúikhítạonêntính năngcáchnhiệtvôcùnghiệuquả

2Cáchnhiệtbằngchânkhông

TấmcáchnhiệtchânkhôngTấmVIP

VIPgồmmộtvậtliệulõixốpđóngtrongmộtkhốihộp.Khôngkhísauđó đượchútravàkhốihộpđượcđóngkínbằngnhiệtVậtliệulõingănkhông chocáctấmcáchđiệnbịvỡkhikhôngkhíđượclấyđi

CáctấmVIPđượcthựcnghiệmvàtheodõitrongnhiềunămbởiHộiđồng NghiêncứuQuốcgiaCanadavàhọchothấyrằngcáctấmVIPnàycótuổithọ lênđến80năm

Kính2lớpcáchâmcáchnhiệt

Kínhhộphaycòngọilàkínhcáchâm,cáchnhiệtđượctạothànhtừ2 haynhiềulớpkínhghéplạivớinhaungăncáchgiữacáclớpkínhlàthanh đệmnhôm.Bêntrongthanhđênnhômcóchứacáchạthútẩm,bênngoàilà lớpkeochuyêndụngliênkếtkínhvàthanhnhômtạothànhhộpkínhcóđộ kíntuyệtđối

3.Bôngthủytinh

Bôngthủytinhcóưuđiểmnổibậtlàkhôngcháy,tínhgiãnnởlớn,không truyềnnhiệtđãđượcchứngnhậnbởicácchuyêngiatrongphòngthínghiệm vềkhảnăngchốngcháy,cáchnhiệt,cáchâmhiệuquả.

Cóthểnóitrongsốcácvậtliệucáchâmcáchnhiệtthìcôngdụngcủa bôngthủytinhkhácaoCóthểngăncảnquátrìnhhấpthụnhiệtvàbứcxạ, giảmtiếngồn,cáchâmvôcùngvượttrội.

Tuynhiên,bôngthủytinhcó1khuyếtđiểmkhálớnđólàgiáthànhtương đốimắcvàkhithicôngcầnthợcótaynghềcaoTuynhiênvớimộtcôngtrình xâydựng,chiphichoviệcthicônglắpđặtđôikhitiếtkiệmhơnviệcgiachủ phảisửdụnghệthốngđiềuhòanhiệtđộthôngthường,nhữnghệthốngnày phảichitrảchiphíđiệnnăngcònthảiramôitrườngcáckhíthảigâyônhiễm môitrường

4Bêtôngcáchnhiệt Cáckhốibêtôngđượcsửdụngđểxâymóngvàtườngnhà,vàcómột sốcáchđểcáchnhiệtchochúngMộtsốnhàsảnxuấtkếthợpcáchạt polystyrenevàocáckhốibêtông,trongkhimộtsốnhàsảnxuấtkháctạora cáckhốibêtôngcóthểchứacácvậtliệuchènxốpcứng12 .

Vídụ:BêtôngnhẹEPScókhảnăngcáchnhiệt,cáchâm,chốngcháytốt vàđộbềncao,vớitỷtrọngtừ3001200kg/cm3nócóhệsốdẫnnhiệttừ 0,080,3w/(m.k)tươngứngvớikhảnăngchịunhiệtgấp1020lầnbêtông

thôngthườngDođó,bêtôngnhẹEPSđượcsửdụnglàmvậtliệuxâydựng chotườngvàmáirấthiệuquả

5Tấmcáchnhiệtkếtcấu

Tấmcáchnhiệtkếtcấu(SIP's)đượcsửdụngtrênsànnhà,tườngvàmái nhàcungcấpvậtliệuhiệusuấtcao,cựckỳbềnvàtiếtkiệmnănglượng.Tấm cáchnhiệtkếtcấu(SIP's)thườngđượclàmbằnglớpcáchnhiệtbằngbọtdẻo cứnggiữahaibềmặtdacấutrúcnhưbomạchđịnhhướng(OSB).Nhữngtấm nàythườngđượcsảnxuấtởnhiềukíchcỡhoặckíchthướckhácnhauvớiđộ dàythayđổitừ4đến8inch.

Sựtraođổinănglượnggiữacácvậtthể(đặtcáchxanhau)bằngsóng điệntừ.Quátrìnhtraođổinàycóthểxảyrakhicácvậtthểcáchxanhaubởi môitrườngchânkhông,môitrườngtrongsuốthoặcbántrongsuốt13

Bứcxạnhiệtcóhaichỉsốđặctrưng:

1.ĐộphátxạE(Emittance/Emissivity):làđạilượngđặctrưngchokhả nănghấpthụnhiệtvàtoảnhiệt(dạngbứcxạ)củamộtbềmặt.Tấtcảcácvật liệuđềucóđộphátxạtrongkhoảng0đến1(0%đến100%).Chỉsốphátxạ càngthấp,bứcxạnhiệtmàbềmặtđónhậnvàovàphátracàngthấpMàng nhômcóchỉsốphátxạrấtthấp(3%),vàngườitaápdụngđặctrưngđócủa màngnhômđểchếtạocácvậtliệucáchnhiệtphảnxạ.

2.ĐộphảnxạR(Reflectance/Reflectivity):đặctrưngchokhảnăngchống lạisựthâmnhậpcủacáctiabứcxạĐâychínhlàtỉlệnănglượngphảnxạ ngượclạisaukhichạmvàomộtbềmặt.Màngnhômcóđộphảnxạlà97%. Độphảnxạvàđộphátxạlàphầnbùcủanhauvàcótổngbằngmột.Nghĩalà mộtbềmặtcóđộphátxạcàngthấpthìcóđộphảnxạcàngcao http://www.cachnhiet.net/trang/94.html

3.

Chấtliệubềmặt ĐộphátxạE ĐộphảnxạR

Nhựađường 090098 2%10% Màngnhôm 003005 3%5% Gạch 0.93 7% Bêtông 085095 05%15% Sợithủytinh/Xenlulô08090+ 10%20% Thủytinh 0.95 5%

Theomộtnghiêncứunăm2010củaChươngtrìnhNghiêncứuPhongbì XâydựngcủaPhòngthínghiệmQuốcgiaOakRidge,nhữngngôinhàcóống dẫnđiềuhòakhôngkhílàmviệctrêngácmáiởnhữngvùngkhíhậunóng, chẳnghạnnhưởDeepSouth,HoaKỳ,cóthểđượchưởnglợinhiềunhấttừ cáccanthiệpbằngràocảnbứcxạ,vớitiếtkiệmhóađơnđiệnnướchàngnăm lênđến150đôla,trongkhinhữngngôinhàởkhíhậuônhòahơn,vídụnhư Baltimore,cóthểtiếtkiệmđượckhoảngmộtnửa HỆTHỐNGLÀMMÁTBẰNGBỨCXẠ

Hệthốnglàmmátbứcxạlàbềmặtkiểmsoátnhiệtđộ,làmmátngôi nhàbằngcáchtruyềnnhiệtthôngquabứcxạnhiệtNhiệttruyềnquacácbề mặtnhưsànnhà,trầnnhàhoặctườngđãđượclàmmátbằngcuộndây nhúng.Nhiệtsẽtruyềntừcácvật,người,thiếtbịvàánhsángtrongkhông gianđếnbềmặtđượclàmmátmiễnlànhiệtđộcủachúngcaohơnsovớibề mặtđượclàmmát

Hầuhếtcáchệthốnglàmmátbứcxạđượclàmdựatrêncáctấmnhôm treotrêntrầnnhàĐểcóhiệuquả,cáctấmnàyphảiđượcduytrìởnhiệtđộ rấtgầnđiểmngưngsươngtrongnhà.Trongđiềukiệnkhíhậuẩmướt,chỉcần mởmộtcánhcửacóthểcóđủđộẩmvàonhàđểchophépngưngtụxảyra.

Làmmátbằngbứcxạlàmộtphươngphápmớihướngđếnquytrình làmmátdễchịuvàtiếtkiệmnănglượngTiếngồnvàbụibẩntrongkhôngkhí sẽđượcloạibỏ.Khôngcósựkhuếchtánbụibẩntrongkhôngkhívàtiếtkiệm nănglượngdonhiệtđộcungcấpnướclạnhthấphơn14 .

KÍNHSOLARCONTROL

KínhtiếtkiệmnănglượngSolarControllàdòngsảnphẩmcôngnghệ caođượcsảnxuấtvớimộthệthống5lớpphủkimloạisiêumỏng,cókhả năngphảnxạvàhấpthụbứcxạmặttrờinhằmlàmgiảmlượngnhiệthấpthụ từbênngoài.

4.SỬDỤNGCÂYXANHLÀMSẠCHVÀLÀMMÁT

KiếntrúcsưLạiVănSơnchobiết,sửdụngcâyxanhđểlàmgiảmnhiệt độmặtđệmvàlàmsạchkhôngkhíchocôngtrìnhxâydựngcũnglà1biện pháptiếtkiệmnănglượnghiệuquảcầnđượcnhắcđến.Nếukhônggian quanhkhunhàởđượcphủxanhthìsẽtạomôitrườngkhôngkhímáthơn, sạchhơnĐồngthờiítphảisửdụngđiềuhòakhôngkhívàtừđótiếtkiệm điệnnăngrõrệt.CácmôhìnhnghiêncứuvàcácđiềutrathựctếởMỹchỉra rằngbóngmátcủacâycóthểgiảmchiphíđiềuhòatạinhàriêngtừ2030%.

Mộttáncâyhoạtđộngnhưmộtchiếcdùcóthểngăncản90%bứcxạ mặttrờimàchúngtahấpthụ.Bêncạnhđó,nócònlàmgiảmnhiệtđộcủakhu vựcnềnđấtmàchúngtangồiĐiềunàygiúpcơthểnhanhchóngthoátnhiệt vàhạnhiệtđộsinhlýthựctếcủachúngta

Vềmặtlýthuyết,câyxanhcóthểcungcấpkhảnănglàmmátbằnghai cách:cungcấpbóngrâmvàthôngquamộtquátrìnhthoáthơinước.Chúng tathấymáthơnkhingồidướimộttáncâybởicảmgiácnàylàkếtquảcủa việcbaonhiêubứcxạchúngtahấpthụvàlượngnhiệtchúngtabịmấtđibởi môitrườngxungquanh.

Cơchếhoạtđộngquanghợpcủacâyxanhđượcvínhư“cơthểtựgiải nhiệt”Câyxanhsửdụngnhữngtianắngnóngtừnănglượngmặttrờiđểthực hiệnvào1phầncầnthiếttrongquátrìnhquanghợpcủamình.Nếukhôngcó ánhnắngmặttrờimangtheocảtainắngnóng,câyxanhcũngkhôngthểthực hiệntốtđượcquátrìnhquanghợpcủamìnhvớitầnsuấtthườngxuyênvà luônluônđểgiảiphónghơinướcchomôitrườngxungquanh

Mộtcâypháttriểnđầyđủcóthểmấtvàitrămlítnướcthôngqualácủa nóvàomộtngàynóng,khô.Khoảng90%lượngnướchútvàorễcủacâyđược sửdụngchoquátrìnhnày15

Ngoàira,màuxanhcủalácâycũngkhiếnmắtcảmthấydễchịuvàthư giãnhơn.Bởimỗimộtloạimàusắclạicósựhấpthụvàphảnchiếuánhsáng khácnhau,lượngphảnchiếuánhsángcủamàuđỏlà67%,màuvànglà65%, màuxanhlácâylà47%,màuxanhlamlà36%.Đâylàlýdovìsaomàuđỏvà màuvànglạichóimắthơnmàuxanhlamvàxanhlácây.

Dosựhấpthụvàphảnxạánhsángcủamàuxanhlamvàxanhlácây tươngđốitrungtínhnênhệthốngthầnkinh,vỏnãovàvõngmạccủacon ngườicũngdễthíchứnghơn,màuxanhcủacỏcâysẽlàmgiảmbớttáchại củasựphảnchiếutiatửngoạivàomắt,giảmbớtsựkíchthíchđốivớimắt.

BamboohouseVTN

Máixanh

Làmmáinhàxanhgreenrooflàgiảiphápgiúpthulạinướcdùngcho sinhhoạt,tậndụngtrồngcâyxanh,từđó,giúpgiảmnạnngậplụttạicác thànhphốlớnHiệnnay,phươngánxâydựngmáinhàxanhđangđượcáp dụngkhánhiềutạicácnước.ViệtNamhoàntoàncóthểứngdụnggiảipháp nàyTheokếtquảứngdụngcủaloạimáinàytạicácnướccóvùngkhíhậuôn đới,máinhàxanhgreenroofthuđượcđến75%lượngướcmưavàchỉcho thoát25%cònlạixuốngdướibềmặtlòngđườnghoặchệthốngcống.

Cấutạochomáinhàxanhtrồngcâyđâmrễsâuhttps://wwwgaea fieldcomvn/mainhaxanhgreenroofgiupgiamngaptrongrausach ngaytrenmainha

NhàtrẻFarmingKiếntrúcsưVõTrọngNgh ĩa

CácchiếnlượcvớimôitrườngtựnhiêntrongcôngtrìnhnhàtrẻFarrming

CôngtrìnhnhàtrẻFarmingvớimáinhàxanhtrồngrau,cungcấpthực phẩmvànhữngtrảinghiệmnôngnghiệpchotrẻconViệtNamcũngnhưtạo rasânchơingoàitrờicótínhantoàn.Phươngánkiếntrúcvàphươngpháp tiếtkiệmnănglượngcơkhíđãđượcápdụngbaogồmnhưngkhônggiớihạn:

máixanh,lamchắntừbêtôngđổtạichỗ,nhữngnguyênvậtliệutáichế,nước nóngtừnănglượngmặttrờiNgoàira,Côngtrìnhcũngđượcthiếtkếđểlàm tốiđasựthônggiótựnhiênquaviệcphântíchkhíđộnghọctrênmáytính16 .

Cănnhàcó"máixanh"trênnềnthạchcaođỏđượccôngtykiếntrúc thiếtkếchomộtgiađìnhởQuảngNgãi.Bênngoàicănnhàđượcphủbằng tườngthạchcaomàuđỏ,máinhàcũngvậy.Chủnhântrồngrautrênchính phầndiệntíchmáiđểtựcungcấpchonhucầucủagiađìnhcũngnhưphân phốichongườidânxungquanh.

Mặtcáidọccănnhà“Vườntrênmái”ởQuảngNgãi

Sântrong/sânvườn

Nhàcókèmsântrongchủyếuphổbiếnởcácvùngcókhíhậuônđới, trongđósântrongđóngvaitròquantrọngtrongviệccảithiệnvikhíhậu,làm mátngôinhàtrongnhữngngàythờitiếtoibứcMặcdùvậychúngcũngđược bắtgặpởcácvùngcókhíhậukhắcnghiệthơntừnhiềuthếkỷtrước.Được biếtđếnsớmnhấtlàcácdạngsântrongởIranvàTrungQuốcxuấthiệnvào khoảng3000nămtrướcCôngnguyênvớisựphatrộncủanhiềuchứcnăng khácnhau,thậmchíởmộtsốkhuvựcchúngcònđượcxâydựngchoviệcgiữ cácđộngvậtvàgiasúcnhỏ.Nhưngphảiđến1.000nămsaungườiLaMãmới thậtsựmởramộtbướcngoặtmớitrongthiếtkếvàxâydựng,khiđó,sân trongmớibắtđầuđượcchútrọngvềmặtcôngnănglẫnhìnhthứcthẩmmỹ.

Bànvềnhững“láphổi”ngàynay,đaphầncácgiachủđềumuốnđưa mộtphầnkhônggiantựnhiênnhưvậyvàonhànhưngkhôngphảibấtkỳcăn hộnàocũngcókíchthướclớn,chínhvìvậynhữngkhoảngsântrongtừnhỏ đếnvừaphảinhưthôngtầngluônluônlàsựlựachọntốtnhất.Đặcbiệtđối vớicáccaoốchayvănphòngmáylạnh,thìnhữnggócsânnhonhỏđầynắng vớikínhcườnglựcbọcxungquanh,cóthểkhiếnkhônggianlàmviệcthêm phầnthoảimáivàdễchịu17 .

CôngtrìnhCasaCosentinolấy cảmhứngtừsựkếthợpcủabốn yếutốtựnhiên(tráiđất,khôngkhí, lửavànước),kiếntrúcsưđãthiếtkế ngôinhàhiệnđạirộng1100 m2chomộtcặpvợchồngcótính cáchchuđáo,thíchdulịchvàyêu nghệthuật,mụcđíchthiếtkếlàcóthểđưathiênnhiêntừngoàivàokhông giannộithất. Mọikhuvựctrongcănnhàđềuđượcthiếtkếkếthợpgiữariêngtưvà gắnkếtvớitựnhiên,cáckhônggianđềuhướngravườnvàmangnhiềuánh sáng

Cănnhàkhôngchỉđượctrồngnhiềucâylớnởsânmàcònđượctrangtrí bằngnhiềuloạicâynhỏ,bốtríkhắpnơinhưmộtkhuvườn.Bêntrongnộithất, cácchậucâynhỏcũngđượcphủtạinhiềuvịtrínhưgóctường,trênmặtbàn, trênkệsách,mộtcáchgọngàng,tiếtchếnhưngvẫnđảmbảotínhchấthài hòathiênnhiên

Bêncạnhmáixanh,vườntrênmái,tườngxanhcũngđóngvaitròquan trọngtrongviệctạomảngkhônggianxanhchocảnhquanchung,cảithiện khôngkhívàgiảmthiểukhíthảinhàkính.

Cácmặtcắtcủa2tòanhà,chothấysựphứctạptrongthiếtkếcủaBosco Verticale(https://genkvn/) KiếntrúcxanhđượcsửdụngtrongthiếtkếtBoscoVerticalethậtsự "xanh"Ngoàivấnđềthẩmmỹ,cáccâyxanhcònmanglạinhiềulợiíchcho nhữngngườisốngvàlàmviệctrong2tòathápnày.Câyxanhgiúpngănkhói bụi,giảmtiếngồn,tạorakhíoxyvàđiềuhòanhiệtđộtrongnhà.

Khimùađôngtới,ánhnắngmặttrờicóthểdễdàngxuyênquacáctán câyvàlàmấmcáccănphòngNgượclại,lácâycũngcóthểcảnánhnắng mạnhkhimuahètới.

Bêntrong2tòanhàcaotầngnày,có1hệthốngtướinướcsửdụng nướcthảitừconngườiđểnuôisốngcâyxanh.Quytrìnhnàyrấtthânthiện môitrường,đúngvớiýnghĩacủacáccôngtrìnhkiếntrúcxanh.

5.THÔNGGIÓTỰNHIÊN

Thônggiótựnhiênlàchủđộngsửdụnglựccủagióhaysựchênhlệch vềápsuấtkhôngkhíởxungquanhđểđưakhôngkhívàotrongcôngtrình. Thônggiótựnhiênlàcáchdễnhất,phổbiếnnhấtvàthườngíttốnchiphí nhấttrongvấnđềchủđộnglàmmátchocôngtrình

Sựthônggiótựnhiênkhaitháccáclựctựnhiêncósẵnđểcungcấpvà giảmlượngkhôngkhítrongmộtkhônggiankínCóbadạngthônggiótự nhiênxảyratrongcáctòanhà.Thônggiódosứcgió,cácdòngkhôngkhído ápsuấtảnhhưởng,vàhiệuứngốngkhói.Ápsuấtđượctạorabởi"hiệuứng ốngkhói"dựavàosứcnổicủadòngkhôngkhínónghoặcđangbaylênSự thônggiódosứcgiódựavàolựccủagióthổitrongkhuvựcđểkéovàđẩy khôngkhíthôngquacáckhônggiankhépkíncũngnhưthôngquacáclỗ tronglópphủcủatòanhà18

Giảiphápchoviệcthônggiótựnhiênbaogồmcáccửasổmở,lásách thônggió,lỗthônghơitrênmái,cũngnhưcácthiếtkếlấygióSửdụngcửasổ làgiảiphápphổbiếnnhất.Cáchệthốngtiêntiếncóthểđượctrangbịcác loạicửatựđộnghoặccửalásáchđượcđiềuchỉnhhoạtđộngbởimứcđộ nhiệtNếukhôngkhídichuyểnvàobêntrongthôngquacáclốimởmộtcách cóchủý,nhưvậycôngtrìnhđãđạtđượcthônggiótựnhiên.Nếukhôngkhí dichuyểnthôngquakhoảnghởkhôngtheochủýnhưhệthônggiótựnhiên, côngtrìnhđượcxemnhưlàđangbịxâmnhậphaynóicáchkhácđólàsự thônggiókhôngmongmuốn(sựròrỉkhôngkhí) 

ThônggiótựnhiêntừáplựcnhiệtThermalforce

Thônggiótừáplựcnhiệt(Thermalforce):Lợidụngsựlưuthônggiótạo nênbởiápsuấtcủakhôngkhí.Cáchlàmnàydựatrênsựchênhlệchmậtđộ củakhôngkhígiữacácvùngởtrongphòng.Cácphầntửkhôngkhínóngvà khônhẹhơnnênthườngbốclêncao,cácphầntửkhôngkhílạnh,ẩmnặng hơnnênchìmxuốngdưới.Chỉcầnmở“đúngchỗ”sẽkhiếnkhôngkhílạnhđi vàovàđẩykhínónglêntrêntầngcaonhấtrồiđirangoàicửaôthoát.

Trongmộtkhônggian,cụthểlàtrongcôngtrìnhkiếntrúc,hoạtđộng conngườitạoranhiệtđộNhiệtđộnàylàmtăngnhiệtđộkhôngkhí,nhiệtđộ caokhísẽnhẹvàbaylêncaohìnhthànhvùngcókhíápthấp.Khôngkhí lạnhbênngoàisẽtrànvàothếchỗtạonêngió

Thônggiótựnhiêndựavàoáplựcgió

Đâylàgiảiphápthônggióđượcđánhgiákhátốt.Bởikhitínhtoán thônggiótựnhiênngườitanhậnthấyviệcthônggióbằngcáchsửdụngáp lựcnhiệtchỉtạorađượctốcđộgiókhoảng0,3m/sVớitốcđộgiónàychưa đủđểtạoracảmgiáccósựthayđổinhiệt.Cònkhisửdụngphươngphápáp lựcgiósẽtạođượctốcđộgiótrongkhoảng0,52m/s.19

Thônggiótựnhiêndựavàoáplựcgióchínhlàthônggióxuyênphòng. Tốcđộvàlưulượnggiócủaphươngphápnàycũngsẽbịảnhhưởngbởihệ thốngcửahútvàcửathoátgió -Hiệuứngốngkhói

Cũnggiốngnhưphươngphápthônggiótừáplựcnhiệt,trongphương phápnàykhílạnhcũnggâyáplựcvớikhôngkhínóngbuộcnóphảidichuyển lêntrênTuynhiên,khikhínóngbaylêntạosẽtạoraáplựckéokhítươi(khí lạnhmới)từbênngoàivàothếchỗchokhínóngmớibaylênĐiềuquan trọngnhấtkhiápdụngphươngphápnàyđólàsựchênhlệchđộcaogiữacửa gióvàovàra.Chênhlệchcànglớnthìthônggiócànghiệuquả.

“Ốngkhói”ởcácnhàcaotầnglàkhuvựcsảnhlớntheochiềudọc,còn vớinhữngcôngtrìnhnhàởthườnglàkhoảngthôngtầng,giếngtrời

Vớinhữngngôinhàốngngắnthìthườngchỉsửdụngmộtgiếngtrời Giếngnàychínhlàlốithoátkhínóngcóbêntrongngôinhà.Cònlấygióvào bêntrongngôinhàthìcầnphảilấytheophươngngang(tốtnhấtlàlấytheo hướngcógió)Vídụnhư:

+Tầngtrệttrống,cửakhôngnênbítbùngđểcóthểđóngióvàđẩy khôngkhíhầmtrongnhàratheogiếngtrời

+Nếunhàcónhiềutầng,lấythêmgióngangởtầngtrênbằngphòng trốngkhôngváchngănhoặcsân

KhuvựcsinhhoạtchungởSloth’shousevớikhoảngkhôngrộngrãimở ramộtkhoảngthôngtầnglớnnơilưuthôngtheochiềudọcdiễnra.Cáccửa kínhmởraánhsángtựnhiêntốtvàthônggióchéo,làmgiảmđángkểnhu cầusửdụngđiềuhòakhôngkhí

HiệuứngBernoullilạisửdụngsựchênhlệchtốcđộgióđểgiúplưu thôngkhôngkhí.Đâylànguyêntắccơbảncủađộnglựchọcchấtlưu,theođó khôngkhíchuyểnđộngcàngnhanh,ápsuấtcủanócàngthấp.Nóitheongôn ngữkiếntrúc,khôngkhícàngởtrêncaocáchxamặtđấtthìcàngítbịcảntrở bởicâycốivàcôngtrình,dođósẽchuyểnđộngnhanhhơnvàcóápsuấtthấp hơnsovớikhốikhôngkhíbịcảntrởởdướithấp.

Gióthổitrênmáinhàcóápsuấtthấphơnnàysẽtạoraáplựcâmvàcó thểgiúphútkhítươiquacôngtrìnhCáccôngtrìnhlâncậncóthểảnhhưởng đếnchiếnlượcnàytheohướngtạoracảntrởchocácluồnggióởdướithấp nhiềuhơnhayít.

Trongnhiềutrườnghợp,kiếntrúcsưsửdụngcảhiệuứngốngkhóivà hiệuứngBernoulliđểgiatănghiệuquảthônggió

Ốngkhóimặttrờisửdụngnhiệtmặttrờiđểcungcấpthônggiólàm mát,ápdụngnguyênlýhiệuứngốngkhóiNhiệtthuđượclàmấmcộtkhí bêntrong,khínàynónglênnênsauđóbaylên,điềunàykéokhítươibên ngoàivàocôngtrìnhthếchỗchokhốikhínóngđãbaylên.20 Mộtvàilỗthônggiótrênmáinhà:ốngkhỏimở,tuabinhaythônggió đầuhồitậndụnghiệuứngBernoulli

Mộtsốyếutốgiúpgiatănghiệuquảthônggió

Chấtlượngthônggiótựnhiêntrongnhàởvùngnhiệtđớiẩmđược đánhgiábằngvậntốcvàdiệntíchđượcthônggiótrựctiếpquacácphòng -Khithiếtkếtừngcôngtrìnhcầnlưuýnhữngvấnđềsauđểtránhảnh hưởngđếnchấtlượngthônggiótựnhiên: 

Tổchứmặtbằng,khônggiantrongcôngtrình

Vịtrí,hìnhdạng,kíchthướccáclỗcửa,lỗthônghơi,thônggió 

Cấutạocửa,kếtcấuchenắngvàcácchitiếtkiếntrúckhác:bancông, lôgia,hànhlang,máihiên,sảnh,...

Ảnhhưởngvịtrílỗcửađếnđườngđicủaluồnggió

Đểviệcthônggióđạthiệuquảtốt,nênmởnhiềuhơnmộtcửa,cửanên

ởhaiphíakhácnhaunhằmtạolốiđichokhôngkhíNếuhaicửaởhaiphía đốidiệnvànốivớinhaubằngmộtđườngchéothìhiệuquảcàngcaoHaicửa gầnnhauquá,hiệuquảthônggióbịgiảm. http://sdmecomvn/

Sun,Wind,andLight,tácgiảG.Z.BrownandMarkDeKay,xuấtbảnWiley

Khiđặtcáclốimởthônggió,bạnđangđặtcửagióvàovàgiórađểtối ưuhóađườnggiólưuthôngquatòanhà.Cáccửasổhaycácốngthônghơi đượcđặtởmặtđốidiệncủangôinhàtạoraluồngkhítựnhiênthànhmột conđườngthôngquacáccấutrúc.Điềunàyđượcgọilàthônggióngang. Kiểuthônggiónganglàdạngthứchiệuquảnhấtcủasựthônggió.21

Lựachọnvậtliệuxâydựngphùhợp

Yếutốhỗtrợhiệuquảthônggióđầutiênkhôngthểkhôngkểđếnvật liệuNhữngloạivậtliệucókhoảngtrống,ôrỗngngoàiviệckiểmsoátánh nắngmặttrờicòncóthểchophépgiólưuthôngdễdàng.Tuynhiên,sửdụng loạivậtliệunào,khoảnghởlàbaonhiêuthìcầnphảitínhtoánkỹ

Hiệnnaynhiềucôngtrìnhsửdụngcácloạigạchthônggió,hệlam thônggióthaythếchomộtphầnbứctườngbaoCácôthônggiócànglớnthì hiệuquảthônggiócàngcao.Tạicácvịtrícóôthônggiónênđểthông thoáng,cómộtkhoảngcáchtốithiểugiúpkhôngkhíđivàovàđirađược Cănphòngcàngítđồđạcthìkhảnăngthônggiócàngcao,đồngthờicũng dễdàngvệsinhsạchsẽ.

Cáchmởcửađónthoátgió,cụthểlàloạicửasổcũnglàmộttrong nhữngyếutốcầnđượcxemxétVớinhữngloạicửasổkínhtrượt,khimởra bạnsẽchỉđónnhậnđược50%giónhưngvớicửacánhmở2bênhoặcmột bênthìtới100%.Điềunàyhoàntoànphụthuộcvàonhucầu,điềukiệncủa ngườisửdụng

BreathingHouse/VTNArchitectslàdạngnhàốngđiểnhìnhtạiViệt Nam.NhómKTSđãbọcbamặttrênbằngmột“tấmmànxanh”.Và“tấmmàn xanh”nàychínhlànhữngcâyleomọcđanvàonhữngtấmlướithép.Cóthể xemđâylàbộlọcánhsángtrựctiếptừmặttrời,ngănkhônggianbêntrong bịtiếpxúcquámức,màvẫnđảmbảođượcsựthôngthoáng

BreathinghouseKTSVõTrọngNgh ĩa

Với“tấmmànxanh”bọcởbênngoài,ngôinhàcòncó5khốichính giốngnhư5cáithápđặtsolevànốikếtvớinhau,vàđượcgiớihạnbởi2bức tườnghaibênKhônggianngoàiđượctạorabằngviệcsắpxếpsolecủa5 khốichính,vànhómKTSgọiđólà“Microvoids”(tạmdịch:khoảngtrốngsiêu nhỏ).Cáchsắpxếpnàygiúptạoravôsốtuyếnđườngchiếusángvàthông giómộtcáchgiántiếpchotoànbộngôinhà

CũngkiếntrúcsưVõTrọngNghĩavớisựsángtạokhôngngừngtrong cáchthiếtkếkiếntrúc,gắnliềnvớithiênnhiên,cảnhquanxungquanhvàvăn hóabảnđịanơixâydựngcôngtrình.QuánbarGióVàNướclàmộttrong nhữngcôngtrìnhnổitiếngnhấtcủakiếntrúcsưVõTrọngNghĩađượchoàn thànhthànhvàotháng3/2006

Côngtrìnhsửdụngnănglượnggiótựnhiênvàhơinướctừhồnhântạo đểthônggióvàlàmmátchotoànngôinhà.Trênđỉnhmáinhàcómột khoảngmở1,5mđểthônggióvàlấysangbanngày.

6.ỨNGDỤNGKỸTHUẬTCÔNGNGHỆMỚITHÂNTHIỆNVỚIMÔI TRƯỜNG

Khicôngtrìnhđápứngđầyđủcácyêucầuquyhoạchvàthiếtkếbền vững,việcápdụngcáckỹthuậtvàcôngnghệnănglượngsẽlàbướctiếptheo, gópphầnnângcaothêmtínhhiệuquảvềnănglượngCôngnghệởđây chínhlàviệckhaithácvàsửdụngnănglượngtáitạomộtcáchhữuhiệutrong côngtrìnhvốnđãđảmbảotínhchuẩnmựcvềthiếtkếtiếtkiệm/hiệuquả nănglượng22

Nănglượngtáitạokháđadạngvàcóthểđượckhaitháctrênquymô lớnnhằmđápứngtoànbộhoặcnếukhôngítnhấtlàmộtphầnnhucầusử dụngcủacáccôngtrìnhtrongthựctế,tùythuộcvàomộtsốyếutốnhư nhiệmvụthiếtkế,quymôcũngnhưtínhchấtcủadựán,điđôivớikhảnăng tàichínhcủachủđầutư,ngoàiracòncóthêmýtưởngcủakiếntrúcsư.

Đượckhaithácphổbiếnnhấttrênthếgiớihiệnnaylànănglượngmặt trời,tiếpđếnlànănglượnggió.ỞmộtsốquốcgianhưIcelandvàNew Zealandcácsuốinướcnóngdướilòngđấtphânbốkhárộngrãivànguồn nhiệtvôtậntừcácnúilửacungcấpnănglượngđịanhiệtdồidàođểsảnxuất điện.Ởcáckhuvựckháckhôngđượcthiênnhiênưuđãivềđịanhiệt,vềlý thuyết,khikhoansâuxuốnglòngđất400÷500m,nhiệtđộsẽlêntới160÷ 190oCđủđểchạymáyphátđiệncỡnhỏvớichiphíđầutưkhôngquálớncó thểđượcxãhộihóa,hoàntoànthíchhợpvàápdụngphổbiếnchocáckhu dâncư,bổsungchonguồnnănglượngmặttrời[1]Nănglượnghạtnhân hiệusuấtcaonhưngtiềmẩnnguycơxảyracácsựcốmôitrườngnênnhiều quốcgiatiêntiếnnhưCHLBĐức,AnhQuốcvàNhậtBảnđangcókếhoạch

đóngcửadầncácnhàmáyđiệnhạtnhântrongtươnglaivàtíchcựcthaythế bằngcácnguồnnănglượngtáitạo Sửdụngnănglượngmặttrời

ViệtNamlàquốcgianằmhoàntoàntrongvànhđaikhíhậunhiệtđới,sẽ cólợithếrấtlớnkhipháttriểnnănglượngmặttrờidosốgiờnắngtrongnăm cao(HàNộikhoảng1.500giờ/năm,ĐàNẵng2.200giờ/nămvàSàiGòn2.500 giờ/năm)[2]vàcườngđộbứcxạmặttrờilớn(4kWh/m2ngàyởmiềnBắcvà5 ÷6kWh/m2ngàyởmiềnTrungvàmiềnNam)[3],mỗichỉsốđềucaohơngấp đôisovớimứctrungbìnhcủaCHLBĐứcmộtquốcgiađiđầutrênthếgiới vềnănglượngtáitạonóichungvànănglượngmặttrờinóiriêng[4].Dovậy nănglượngmặttrờirấtcầnđượckhaithácđểcungcấpchocáccôngtrìnhtại cácđôthịtrongnỗlựcthaythếdầncácnguồncungcấptừnhữngnhàmáy nhiệtđiệnchạythanhoặcdầutạiViệtNam.23

Sơđồnguyênlýbiếnquangnăngthànhđiệnnăng(Nguồn: www.printablediagram.com)

Cáctếbàoquangđiện(Photovoltaiccells)sửdụngcôngnghệbándẫn đểchuyểnhóatrựctiếpnănglượngquanghọcthànhdòngđiện,hoặctíchtrữ vàopin,ắcquyđểsửdụngsauđó.Pinnănglượngmặttrờiđượcghépnốitừ nhiềutếbàoquangđiện.Nhiềutấmpinmặttrờiđượcghépnốivớinhauđể thànhhệthốngpinmặttrời24

Cấutạothiếtbịthunhiệtmặttrờidạngtấmphẳng(Nguồn:killus technik.de/product)

Nănglượngmặttrờicóthểchialàm2loạicơbản:NhiệtnăngvàQuang năngVìvậyvềlýthuyết,thiếtbịthunănglượngmặttrờicóhailoại:pinnăng lượngmặttrờiđểcungcấpđiệnnăngvàtấmthunhiệtmặttrờiđểlàmnóng nước.

-Mộtsốlưuýkhílắpđặthệthốngpinnănglượngmặttrời

Pinnănglượngmặttrờihòalướichịuảnhhưởngbởihướng,hìnhkhối vàtổchứcmặtbằngcủacôngtrìnhNócũngsẽtácđộngtớicơcấucủacông trìnhvàlàyếutốquantrọngtrongmốiliênhệgiữahệthốngcôngtrìnhvà môitrường.Kếthợppinnănglượngvớicácthànhphầnkiếntrúckháclàđiều quantrọng,luônphảichúýtớihìnhdángvàthẩmmỹcủachúng.

Côngsuấtcủapinnănglượngphụthuộcvàonhữngyếutốsauđây:

+Sựthayđổihàngngàyliênquantớivòngquaytráiđấtvàmùa(thiên quantớihướngcủatrụctráiđấtvàchuyểnđộngcủatráiđấtquanhmặttrời)

+Vịtríkhuđất,vídựnhưbứcxạmặttrờitạiđó

+Độnghiêngcủathiếtbị

+Gócphươngvị.

+Bóngđổ.

+Nhiệtđộcủabảnthânthiếtbị

Sơđồbiểukiếnmặttrờilàsơđồtheodõichuyểnđộngcủamặttrời.CÓ thểsửdụngsơđồnàyđểxácđịnhhướngdichuyểncủamặttrờiđểtìmra gócđộtốtnhấtlắpđạtpinnănglượngđểkhaitháctốiđanguồinhiênliệu sạchnày

Khixácđịnhvịtríxâydựng:cầnthiếtkếđểcócàngnhiềubứcxạmặt trờivàsựđồngnhấtcủabứcxạ;vịtrícàngvềphíaBắcthìsẽcàngítnăng lượngmặttrờihơn;hìnhthếcủakhuđấtvàchếđộgió(đểtạorachiếnlược thônggióchocôngtrình);vịtrícôngtrìnhcầnđượcxácđịnhđểkhôngbịche chắndobóngmátsẽtạoranhữngtácđộngbấtlợi;bóngcủacácvậtdụng nhưcộtăngten,ốngkhói,cây,cáctòanhàkháccũngnênhạnchế,nếukhông thểtránhđược,cầnlựachọncácthànhphầnvàkiểudángcủacácvậtkiến trúcđóđểlàmgiảmthiểutácđộngxấu…

Hướngrấtquantrọngnhưngcũngcósựlinhhoạttrongthiếtkế,lý tưởngnhấtlàhướngnằmtrongkhoảng200Nam,chophépthuđượchơn 95%nănglượngtrongkhoảnggócđó,trongkhoảng300Nam,hiệuquảgiảm đichútít25 .

CôngtrìnhIkarosHouse

CôngtrìnhIkarosHousenàylàmộtthànhphẩmthiếtkếcủaViệnKhoa họcỨngdụngRosenheim(Đức).Côngtrìnhvớiđặctrưnglàhệthốnglam chắnnắngtuyệtđẹp,hiệusuấtnănglượngvượttrộivàhệthốngnănglượng mặttrờilớncókhảnăngtạoragấpbốnlầnđiệnnăngcầnthiếtchongôinhà

Lớpcáchnhiệtlàcáctấmcáchnhiệtchânkhông,thiếtkếứngdựng côngnghệmặttrờisảnxuấtnănglượngthậmchícònvượtmứccầndùng trênthựctế,nănglượngdưthừatừcáchệthốngcủangôinhàđượcsửdụng đểsưởiấmtrongnhữngthánglạnhhơnvàhệthốngthônggiótựnhiênđược tốiưuhóađểgiữchongôinhàmátmẻvànhiệtthừatừhệthốnglàmmát (máybơmnhiệt)đượcsửdụngđểtạoranướcnóng.

CôngtrìnhHomeForLifetọalạctạithànhphốAarhus(ĐanMạch),ngôi nhàthânthiệnvớimôitrườngnàysởhữuthiếtkếchútrọngvàokhảnăng tiêuthụnănglượngthấpNhómthiếtkếđãtìmcáchtạoramộttòanhàtrung hòacarbon,thuvềlợiíchtừnănglượngmặttrời,cảhaiđềuchủđộngbằng cáchsảnxuấtđiệnvànhiệtmặttrờibằngcáchhưởnglợitừsứcnóngcủamặt trời Vớimứcthặngdưnănglượngdựkiếnlà9kWh/m2/năm,Homefor Lifemấtkhoảng35nămđểsảnxuấtracùngmộtlượngnănglượngđãđược sửdụngđểsảnxuấtvậtliệucủanó,vàvàothờiđiểmđó,ngôinhàsẽtrởvề vớithiênnhiênnhiềuhơnnóđãtiêuthụ Nănglượnggió

ViệtNamnằmởvịtrícókhíhậunhiệtđớigiómùa,đâychínhlàđiềukiện thuậnlợiđểkhaithácnguồngió.Điệngiólàmộtnguồnnănglượngsạch, khônggâyônhiễmmôitrường

HomeforLife/AARTArchitects(Archdailycom)

ThựctrạngvàmụctiêunănglượnggióởViệtNam(trongđấtliềnvà ngoàikhơi).Nguồn:GWEC

Thựctếhiệnnay,nhiềunguồnnănglượngnhưdầumỏ,thanđá,khíđốt đangcạnkiệtdầnVìthế,nguồnnănglượngđiệngióđangđượccoilàmột nguồnnănglượngtrẻvàđầytiềmnăngtrongtươnglai.

Nhờcáctuabingió,nănglượnggióđượcđổithànhđiệnnănggiúptận dụngđượccácnguồnnănglượngmiễnphícótừthiênnhiênvàgiảmthiểu cáctácđộngbiếnđổikhíhậu26 NhàmáyđiệngióBạcLiêuởđồngbằngsôngCửuLongViệtNam Nguồn:Shansovnet,CCBYSA30quaWikipediaCommons

Cácvịtrítốtnhấtđểđặttuabingiólàđỉnhcủanhữngngọnđồitròn, trênđồngbằngtrốngtrải(hoặcvùngnướcthoángđểđóngióngoàikhơi)và nhữngconđèonơicógiótựnhiênthổiqua(tạoratốcđộgiólớnthường xuyên).Nóichung,độcaocàngcaocàngtốt,vìđộcaothườngcónhiềugió hơn

MộtcâycầuởTuscany,Ý/KTSFrancescoColarossi

Bằngcáchtreotuabingiódướinhữngcâycầu,thiếtkếcóthểthulấy mộtsốtốcđộgiócaonhấttrongkhitránhbấtkỳtácđộngtừxâydựng trênmặtđất

Nhà2.0/FAROArchitecten(Archdaily.com)

House20làmộtngôinhàrộng230m2nằmhoàntoàntrongđôthị,ở thànhphốAmsterdamNgôinhàngoàigiátrịkiếntrúccaonhưngsựđộcđáo củanónằmởnănglượngtrungtínhvàgiảm100%CO2,chothấynócóthể sốngbềnvữngngaycảtrongbốicảnhđôngdâncưViệcgiảmthiểuđạtđược bằngcáchbiếnngôinhàthànhnhàthụđộng,baogồmgiátrịcáchnhiệtRc= 10vớikínhbalớp,cácmốinốichốngthấm100%vàbộtraođổinhiệt.Năng lượngđiệnđượctạoracùngnhaubởicáctếbàoquangđiệnvàmộtcốixay gióđượclắptrênmáinhà

TrungtâmThươngmạihìnhtamgiáccóchiềucao240m,mỗithápgồm 34tầnglàmvănphòngvàmộttầngphụnhìnratoàncảnh.Xungquanhtòa thápđôicótrồngmộthàngcâyCôngtrìnhdựkiếnđặt3độngcơgióvới đườngkính29mnằmnganggiữahaitháp.

Hìnhdạngcánhbuồmcủatòathápđôigiúpđiềukhiểnhướnggióvà tăngtốcđộgióđiquagiữahaithápCáctuabinsẽsảnxuấttừ11đến15% toànbộlượngđiệntiêuthụcủatoànhà.

Sửdụngcácthiếtbịtiếtkiệmnănglượng

Ápdụngđượccácyếutốtựnhiênđểtiếtkiệmnănglượngmộtcáchthự

độngbàogiờcũngđemlạihiểuquácaonhấtTuynhiên,nếucầnthiếtcũng cóthểápdụngcáthiệtbịmới,hiệnđạikhôngphụthuộcvàoyếutốtựnhiên nhưngvẫnđảmbảochỉtiêuthụíthayrấtítnănglượnghaynănglượngtiêu thụlànănglượngsạch,khônggâyônhiễmmôitrường

-Thiếtkếhệthốngchiếusáng

Sửdụngcácthiếtbịchiếusángtiếtkiệmnănglượnghơnnhư:đènLED, compact…

Sửdụnghệthốngđiềukhiểnthôngminhgiúpgiảmhoặccắthẳnlượng chiếusángkhikhôngcầnthiếtbằngcácsensor,điềukhiểntựđộngđộsáng củađèntheoánhsángngoàitrờihoặctựtắtđènkhikhôngcóngườisửdụng -Thiếtkếcấpnước

Sửdụngcácthiếtbịvệsinhthếhệmớicóthểtiếtkiệmđược20%lượng nướcsửdụng.

Tậndụngnướcmưavànướcthảixámnướcthảitừvòisen,vòirửatay, máygiặtđượcxửlývàtáisửdụngcũnggópphầntiếtkiệmnănglượng

Hệthốngđiềuhòakhôngkhí

Sửdụngthiếtbịđiềuhòakhôngkhítheocôngnghệbiếntầninverterkếthợp vớiđiềuhòakhôngkhíbằngnănglượngmặttrời.

Xemxétsửdụnghệthốngđiềuhòatrungtâmvớihệthốngcảmứngtựđiều chỉnhnhiệtđộtrongphòngphùhợpvớinhiệtđộngoàitrời.

LỜIKẾT

Môitrườnglàkhônggian,nơiảnhhưởngtrựctiếpđếnđờisống,cung cấptàinguyênthiênnhiênphụcvụcuộcsốngcủaconngười.Aicũngcóthể tiếtkiệmnănglượng,dùlàtrẻem,họcsinhhayngườilớn,đãđilàm,người già,đãnghỉhưuthìbạnđềucóthểtiếtkiệmnănglượngquanhiềucáchvới nhiềuýtưởngkhácnhau.

Vớingànhkiếntrúc,xâydựngHộiKiếntrúcsưViệtNamvừaquyếtđịnh thànhlậpHộiđồngKiếntrúcxanhViệtNamnhưlàmộttrongnhữngtổchức điđầutrongviệckhuyếnkhích,vậnđộngkiếntrúcsư,chủđầutưthamgia xâydựngcáccôngtrìnhthânthiệnvớimôitrường.Vàvớinhữnglợiíchtolớn đãđượcchứngthựcvàkhẳngđịnhquathựctế,kiếntrúchiệuquảnănglượng cùngkiếntrúcxanhvàkiếntrúcbềnvữngđãtrởthànhmộttràolưuthiếtkế ngàycàngpháthuytầmảnhhưởngsâurộngtrênthếgiớingàynay.

1.Https://www.jstor.org/stable/25759984?absegments=0%2Fbasicexpensive %2Fcontrol&refreqid=search%3Af900a72d5cd489c2ff4f4b579c55704e 2.http://vbcsd.vn/ 3.https://www.unicef.org/vietnam/vi/tr%E1%BA%BBemv%C3%A0 bi%E1%BA%BFn%C4%91%E1%BB%95ikh%C3%ADh%E1%BA%ADu 4.https://kienvietnet/2021/06/14/giaiphapdieuhoanhietthudongcho nhao/ 5.TheoRandallThomas,2006 6.http://www.ita.vn/cacgiaiphapthietkegiuptietkiemnangluong/ 7.https://www.archdaily.com/477439/milsonislandindoorsportsstadium allenjackcottierarchitects?admedium=gallery 8.https://wwwarchdailycom/tag/thegherkin 9.wwwthanhnienvn/thoisu/conenbotrungtamhanhchinhnganti 733330html 10.https://uomustansiriyaheduiq/media/lectures/5/520160501!082851 PM.pdf 11.https://9houz.vn/baiviet/vatlieucachnhiet 12.https://www.energy.gov/energysaver/typesinsulation 13.http://vibmvn/Portals/0/VTArticles/Cach%20nhiet%20truyen%20nhiet%2 0bang%20buc%20xapdf 14.https://mecvn/vi/hethonglammatbangbucxa/ 15.^Martin,J.;Leonard,W.;Stamp,D.(1976),PrinciplesofFieldCrop Production(ThirdEdition),NewYork:MacmillanPublishingCo.,Inc.,ISBN0 023767200

16.https://kienvietnet/2013/07/01/nhatrefarmingkindergartenvotrong nghiaarchitects/

17.http://khanhhungstcom/tuvan/20/122/Khoangsantrongnhungla phoixanh.html

18.HowNaturalVentilationWorksbyStevenJ.HoffandJayD.Harmon. Ames,IA:DepartmentofAgriculturalandBiosystemsEngineering,IowaState University,November1994

19.https://greentilesvn/thonggiotunhienchonhaphovagiaiphap/ 20.https://kysuthietke.wordpress.com/2017/03/03/thonggioongkhoi nguyenlybernoulli/ 21.hhttp://sdme.com.vn/news/yeucautochucthonggiotunhientrong nhaotheotieuchuanhtml

22.23https://kienvietnet/2017/08/16/kientruchieuquanangluongky 3phan2cokythuatvacongnghe/ 24.http://www.ita.vn/tichhoppinnangluongmattroitrongthietkekien truc/ 25.https://congnghexanhvn.com/luuythietkepinnangluongtichhop trongcongtrinh/ 26https://reddragonconscom/thicongdiengio/