มอแกน คน(กล้า)แห่งท้องทะเล
หัตถกรรมพื้นบ้านของชาวเลมอแกน/เรือไม้จำลอง
ที่มาชองชื่อ มอแกน สันนิษฐานกันว่า ชื่อ มอแกน เป็นชื่อที่สืบสาวไปถึงตำนานเก่าแก่ ชาวมอแกนมีตำนานหรือนิทานที่เล่าสืบกันมาถึงต้นกำเนิดของคำว่ามอแกน ว่ามาจากคำว่า ละมอ (ในภาษามอแกน แปลว่า จมน้ำ) และ แกน ซึ่งเป็นชื่อของ น้องสาวของ ราชินีซิเปียน ผู้ครองแว่นแคว้นหนึ่งริมฝั่งทะเล ตำนานเรื่องนี้กล่าวถึง กามัน กะลาสีเรือ ผู้มาจากดินแดนอันห่างไกล ผู้นำข้าวสารและไฟมาสู่วิถีชีวิตของมอแกน ต่อมา ราชินีซิเปียนและกามันรักกันจึงตัดสินใจ แต่งงาน แต่ทว่าน้องสาวของราชินีที่ชื่อ แกน กลับมาแย่ง กามัน คนรักของพี่สาวไป ราชินีซิเปียนจึงร่ายคำสาปให้คนทั้งสองและพรรคพวกมอแกนต้องมีชีวิตเร่ร่อนอยู่ในทะเลตลอดไป จึงเป็นที่มาของชื่อ (ละ)มอแกน
ชาวมอแกนเป็นใครมาจากไหน จากตระกูลภาษาออสโตรนีเชียนที่ชาวมอแกนใช้ และจากการสืบสาวเรื่องราวเกี่ยวกับชนเผ่าที่เดินทางทางทะเลในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คาดกันว่าชาวมอแกนคงจะสืบเชื้อสายมาจากกลุ่มโปรโตมาเลย์ (Proto Malay) ซึ่งเป็นคนพวกแรกๆที่อพยพมาอยู่ในบริเวณแหลมมหลายู ต่อมาคนกลุ่มนี้หันมาใช้ชีวิตทางทะเลเดินทางร่อนเร่ทำมาหากินตามหมู่เกาะและชายฝั่ง ครอบคลุมอาณาบริเวณตั้งแต่หมู่เกาะมะริดในเมียนม่าร์หรือพม่า ต่ อ เนื ่ อ งไปทางใต้ แ ละตะวั น ออกจนถึ ง หมู ่ เ กาะในทะเลซู ล ู ประเทศฟิ ล ิ ป ปิ น ส์ รวมทั ้ ง เกาะและชายฝั ่ ง ในมาเลเซี ย และอิ น โดนนี เ ซี ย แต่ ป ั จ จุ บ ั น การเดิ น ทางจำกั ด ลงมาก และคนกลุ ่ ม เหล่ า นี ้ ก ็ แ ยกย้ า ยกระจั ด กระจาย พัฒนาการของสังคมวัฒนธรรมและภาษาก็ต่างกันออกไปจนแยกเป็นกลุ่มย่อยหลายกลุ่ม
ลุงซาลามะ กล้าทะเล
(ผู้นำอาวุโสชนเผ่ามอแกน)
การดูทิศทางการเดินเรือจากดวงดาวของชาวเลมอแกน ชาวมอแกนเดินเรือโดยอาศัยการดูดาวอยู่บ้าง แต่ไม่มากเท่าชาวพอลีนีเชียนที่ต้องเดินทางไปในมหาสมุทรอันกว้างใหญ่โดยใช้เรือแคนนู ดูทิศทางโดยการสังเกตุดวงอาทิตย์ ทิศทางของคลื่นและลม และในเวลา กลางคืนก็อาศัยดวงจันทร์และดวงดาว นอกจากจะช่วยในการอ้างอิงทิศแล้ว ดวงดาวยังสามารถบอกลักษณะลม ฟ้า อากาศและเวลาได้ด้วย ชาวมอแกนเรียกดาวว่า บีต้วก และมาวหรือกลุ่มดาวที่รู้จักและคุ้นเคย เช่น บีต้วก กะติ๊ก หรือดาวลูกไก่ ซึ่งเป็นกุ่มดาวที่มีอยู่ด้วยกันทั้งหมด 7 ดวง ดาวกลุ่มนี้มีแสงค่อนข้างริบหรี ไม่สว่างมากนัก ชาวมอแกนใช้กลุ่มดาวลูกไก่ในการบ่งบอกสภาวะอากาศ ถ้ามองเห็นกลุ่มดาวลูกไก่ชัด ในเวลาค่ ำ คื น ก็ แ สดงว่ า เวลาช่ ว งนั ้ น อากาศแจ่ ม ใส ชาวมอแกนจะรู ้ ส ึ ก ปลอกภั ย ในการตกปลา หรื อ หาอาหารในป่ า หรื อ ดิ น เรื อ เวลากลางคื น ส่ ว น บี ต ้ ว ก หน่ า ลุ ่ ง คื อ ดาวศุ ก ร์ หรื อ ดาวประจำเมื อ ง ซึ ่ ง จะเห็ น ได้ชัดทางทิศตะวันตกในช่วงย่ำค่ำ และเห็นได้ชัดในช่วงเช้ามืด ซึ่งในช่วงนี้มักเรียก ดาวศุกร์ว่า ดาวรุ่ง หรือดาวประกายพรึก แต่ชาวมอแกนเรียกาวดวงนี้ด้วยชื่อเดียวคือ บีต้วก หน่าลุ้ง ชาวมอแกนจะใช้ดาวดวงนี้ บอกเวลาหัวรุ่ง ดังนั้น ดาวดวงนี้จึงเปรียบเสมือนเป็นนาฬิกาบอกเวลาเมื่อยามที่ชาวมอแกนต้องการจะออกเดินเรือทางไกลในช่วงเช้าตรู่ของวันใหม่
Life
Pattern & Texture
Friendship
ขอบคุ ณ ภาพวาด