S
2
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Velkomen til festspel Festspela byd på eineståande opplevingar fire dagar til ende. Jonsokaftan brakar det laust med storkonsert på den spektakulære utescena i Ivar Aasen-tunet med dei tre søskena Kari, Ola og Lars Bremnes som held sin einaste konsert i Sør-Noreg, elleve år etter at den siste fellesplata deira kom ut. Utescena blir flittig brukt festspeldagane, både til store konsertar kvar kveld, barnearrangement, den tradisjonsrike festspelgudstenesta, og ikkje minst til urframføringa av den tverrkunstnarlege framsyninga “Forteljingar”. Der er unge, lokale kulturskuleelevar like viktige utøvarar som dei profesjonelle kunstnarane innan dans, litteratur og musikk. Det er mange grunnar til å ha kjærleik som tema og raud tråd på Festspela i år. Ein av dei er festspeldiktaren Bjørn Sortland som seier at alt han skriv, handlar om kjærleik. Kjærleik er eit av dei eldste og største tema i litteraturen, og kjærleik er eit vakkert ord. Det er endåtil kåra til det vakraste ordet på norsk. Festspela er ein arena for nye stemmer og for dei som er meir etablerte, og programmet er variert og for alle aldersgrupper. I år får ungdom kome billegare inn på mest alle arrangement gjennom Møre og Romsdal fylkeskommune si ordning med kulturrabatt. Og nytt av året er konsertpasset som gir tilgang til konsertar på utescena kvar kveld. Velkomen til eit kjærleiksfylt møte med Festspela gjennom språk, musikk, dans og humor!
Velkomne til Volda og Ørsta! Dei nynorske festspela er blitt eit innarbeidd årleg arrangement i regionen vår. Under Festspela feirar vi språket som er så sterkt knytt til kommunane våre, og som gir ein verdifull identitet til folket her. Det breie kulturtilbodet under Festspela gir store opplevingar både til fastbuande og langvegsfarande. Eit variert program gjer at alle kan finne noko dei likar, og vi er stolte
av å få så mange kunstnarar frå så mange ulike felt hit i løpet av festspeldagane. Dei nynorske festspela er også eit glitrande døme på kor viktig det er med frivillig innsats og regional støtte, og kor vellukka det kan bli når alle dreg i same retning. Vi ønskjer alle hjarteleg velkomne til Dei nynorske festspela 2011!
Ragnhild Aarflot Kalland Ordførar i Volda
Gudny Fagerhol Ordførar i Ørsta
Frivillig under Festspela? – Kvart år er om lag femti personar med på å gjere Festspela til ei god oppleving for både utøvarar og publikum. Innsatsen dei frivillige gjer, er avgjerande for at vi skal kunne ha fest og spel fire flotte dagar kvar sommar, seier programansvarleg Åshild Widerøe. Som frivillig på Festspela får du god praksis innan kulturarbeid og ein unik sjanse til å knyte nye
kontaktar. Vi treng hjelp til mellom anna transport, dekorasjon, billettkontroll, rydding, vakthald og parkering. Dei som er frivillige, får fribillettar til festspelarrangement, t-skjorte og avslutningsfest med mat og drikke. Vil du vere med på laget? Ring 70 04 75 70 eller send ein epost til admin@aasentunet.no.
Programmagasin Dei nynorske festspela 2011 Utgivar: Nynorsk kultursentrum, Indrehovdevegen 176, 6160 Hovdebygda Tlf 70 04 75 70 • Faks 70 04 75 71 www.aasentunet.no • admin@aasentunet.no Ansvarleg redaktør: Ottar Grepstad Redaktør: Gaute Øvereng I redaksjonen: Kjerstin Gjengedal, Ottar Grepstad, Åshild Widerøe og Gaute Øvereng Produksjon: Aarflots Prenteverk AS Trykk: Sunnmørsposten/Polaris Trykk Ålesund Opplag: 38 000, av dette 36 000 som innstikk i Sunnmørsposten 10. juni Miljømerka trykksak
Polaris Trykk Ålesund 241 791
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
3
S
Opningskonsert med tre gonger Bremnes
Kari Bremnes (foto: Evy Andersen)
Ola Bremnes (foto: Trym Ivar Bergsmo)
Lars Bremnes (foto: Svein Spjelkavik)
Det heiter seg at den som ventar på noko godt, ventar ikkje fåfengt: Meir enn ti år etter at dei ga ut albumet Soløye i lag, står Bremnessøskena på same scene att. Torsdag kveld opnar dei Festspela på utescena i Aasentunet.
turprodusentar – som regel kvar for seg. I sommar står dei igjen saman på scenen under Dei nynorske festspela. – Det er lenge sidan vi har jobba i lag, vi held jo til på ulike kantar av landet. Men når vi kjem saman, oppstår det noko nytt, nesten som å få eit nytt instrument i hendene. Det var veldig kjekt å bli spurt om dette, seier storebror Ola Bremnes. Konserten byd på gjenhøyr med materiale frå dei tre platene søskena har gitt ut i lag. Men det blir plass til nye ting også. Samarbeidsoppdrag som dette gjev dei høve til å arbeide med idear som den eine eller andre av dei har hatt liggande i bakhovudet. Ola Bremnes ler hjarteleg på spørsmål om han kjenner seg særskilt heime i årets festspeltema.
– “Kjærleik” er sjølvsagt eit utømeleg tema. I denne samanhengen handlar det vel for vår del mykje om søskenkjærleik. Vi jobbar godt i lag, og diskusjonane våre skjer i ei god ånd. Vi er heldige som har det slik. Men kjærleiken har snike seg inn i mang ei Bremnes-vise òg. Det er nok litt av grunnen til at så mange kjenner seg trefte av songane deira. – No er ikkje oppdraget vårt å undersøke kjærleiken frå alle kantar, men den er jo ikkje alltid lett og glad. Kjærleiken har også sine såre og sky sider, seier Ola Bremnes. Bandet for dagen består av Bengt Hanssen, Børge Petersen-Øverleir, Gjermund Silset, Martin Windstad, Nils Økland. David Solheim styrer lyden og Tor Ditlevsen lyset.
Søskena Ola, Kari og Lars Bremnes er alle blitt solide og folkekjære artistar og kulTorsdag 23. juni 21.15–22.45 Utescena, Aasen-tunet OPNINGSKONSERT: Kari, Ola og Lars Bremnes Kr 350 / honnør, student, ungdom 250
Om diktet og songen Kva er det med tekstane til Ole H. Bremnes som gjer at dei går rett i hjarterota på oss som høyrer dei? Torsdag kveld kan vi lade opp til Bremnes-konsert med å høyre Ole og sonen Ola i samtale med Sigrid Moldestad.
Torsdag 23. juni 20.00–20.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Ole H. Bremnes Kr 100 / ungdom 50
Når søskena Ola, Kari og Lars Bremnes gjev ut plater, står gjerne namnet til faren Ole på fleire av songtekstane. Mange er forlengst blitt folkeeige, som “Det sku bo folk i husan”, det første diktet sonen Ola sette melodi til. Skulemannen frå Svolvær fylte 80 år i fjor, men er framleis aktiv med pennen. Mellom anna leverer han portrettintervju til Våganavisa. Han svarar kontant på korleis det er å drive familiesamarbeid om noko av det mest private mange kan tenke seg: Å skrive dikt. – Der er vi profesjonelle. Det dreier seg om teksten. Når vi
gir kvarandre innspel og hjelp med ordval og slikt, er det som skrivande menneske, ikkje som familiemedlemmar, seier han. Ole H. Bremnes hevdar at løyndomen ligg i at han skriv frå levra. – Det er språket som ber fram songane. Eg trur at når publikum får det servert på eit språk som er deira eige, når det inn.
S
4
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Festspeldiktaren Bjørn Sortland (Foto: Kjerstin Gjengedal)
Skriv enkelt om det vanskelege Når Bjørn Sortland oppdagar at eit bokmanus brått blir kjekt å jobbe med, etter lang tids slit og prøving og feiling – då veit festspeldiktaren at han er på rett veg. – Ein kan nesten ikkje unngå å skrive om kjærleik, seier Bjørn Sortland. – Anten skriv ein om sjølve kjærleiken, eller om fråveret av han. Det er så opplagt at det er det alt står om. Ein må berre seie det på ein litt annan måte. Slik er det med alle dei sterke sakene, smerte og kjærleik, ein får ikkje sagt kva det handlar om ved å bruke ordet. Sortland sit nede på kaia på kulturhuset Verftet i Bergen, der han har kontoret sitt. Han har teke eit velfortent friminutt frå rekneskapsarbeidet, som er ein gamal kjenning for alle sjølvstendig næringsdrivande og som for Sortland sin del hamnar i
smerte-enden på kjensleskalaen. Oftast skriv Sortland for barn og ungdom. Han trur menneske alltid vil sjå etter dei store tinga, som kjærleiken og døden, i litteraturen. Og han ser ingen grunn til å spare unge lesarar for slike tema, så lenge ein gjer det “med respekt for knehøgda”, som han uttrykkjer det. Pragmatisk målmiks – Folk spør meg ofte om det kjennest avgrensande å skrive for barn. Eg kan forstå at somme opplever det slik, men for meg er det snarare frigjerande. Ein kan hive ut kva som helst – meininga med livet, er det nokon som er glad i meg, slike ting, så lenge det er klart og greitt reint språkleg. Eg har som ideal å skrive så enkelt at folk tenkjer at dei like gjerne kunne ha gjort det sjølve. Eg blir lett skeptisk til meg sjølv når eg merkar at eg prøver å vere lur. Han skriv både på nynorsk og bokmål,
og likar begge delar. Mot slutten av romanen Ærlighetsminuttet kjem hovudpersonen Frida på at når ein tel bokstavane, så ser ein at “ærlighet” utgjer 80 prosent av “kjærlighet”. Dessverre gjeld samanhengen berre på bokmål. – Så pragmatisk kan valet av målform vere. Eg ville at boka skulle heite Ærlighetsminuttet, så då måtte ho bli på bokmål. Samstundes er halve boka på nynorsk, fordi den eine hovudpersonen er vestlending. I slike situasjonar er det ein kjempefordel å ha to språk. Dei snakkar mykje, desse to, og ved å gje dei kvar si målform slepp ein å heile tida skrive “seier han”, det kjem fram heilt av seg sjølv, og det fargar rollefigurane på ein uanstrengt måte. Det er rart at det ikkje blir gjort oftare. Treft av kunsten Den same Frida er ute på ei danningsreise gjennom Europa for å sjå på vidgjetne
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
kunstverk. Hovudpersonane til Sortland er gjerne det. Kunstinteressa har han fått med seg frå oppveksten, saman med lesegleda. – Eg vaks opp på Bømlo. “Where the streets have no name”, langt mindre eit galleri. Men mor mi gav meg ein del bøker, praktverk eigentleg, som ho sikkert fekk på sal, med bilete i. Der møtte eg kunsten, utan noka form for pedagogikk. Bileta var der, det tok berre ein augneblink å sjå dei, og dei trefte meg, slik musikk kan treffe deg. Og det gjekk ikkje over. Han har vidareført tradisjonen og sleper dei tre borna sine med på kunstmuseum – heilt til dei lærer å like det, som han seier. Det er synd, meiner Sortland, at distansen ofte er så stor mellom biletkunst og folk, og at biletkunsten gjerne er forvist til galleria, medan musikk kan opplevast heime i stova utan noko styr. Tett på livet – For kunst er jo eigentleg veldig umiddelbart. Det tek utruleg kort tid å sjå eit bilete. Men eg driv ikkje eigentleg med kunstformidling i bøkene mine, det handlar berre om lyst. Eg kan skrive om eit bilete fordi det kjennest relevant for livet mitt, på eit vis. Han nemner den kjende serbiske performancekunstaren Marina Abramovic, som for vel eit år sidan sette seg på ein stol inne på Museum of Modern Art i New York og inviterte folk til å sitte andsynes henne så lenge dei ønskte. Å sitte heilt i ro og la Marina Abramovic sjå på ein, synte seg å ha ein sterk verknad på mange av deltakarane. – Somme knakk saman og byrja grine,
og det ble ei greie å reise dit for å bli sett på. Det er så enkelt. Ein kan oppfatte henne som trugande eller trøystande, alt etter kva ein legg i det, men den trongen til å bli sett... Sortland tenkjer seg om. – Og det var mange som sat og såg på dei som såg på einannan. Det er jo heilt supert. Eg tykkjer ikkje det er livsfjern kunst. Tvert om, det er så nært livet. Og det er noko alle kan diskutere.
5
S
Bjørn Sortland Fødd i Bergen i 1968, oppvaksen på Bømlo, bur no i Bergen Gjekk på Skrivekunstakademiet i Hordaland i 1990/91 Debuterte i 1992 med boka Det er ikkje natta Har skrive kring 45 bøker for born, ungdom og vaksne Har fått fleire prisar for bøkene sine, mellom anna Nynorsk barnelitteraturpris to gonger Ein av tre vinnarar av Gyldendals konkurranse om beste kjærleiksroman i 2003 Har samarbeida med fleire biletkunstnarar og illustratørar Element som går att i bøkene hans er kunst, religion, kjærleik og humor Festspeldiktar på Dei nynorske festspela 2011 l
l
l
l
l
Slepp Gud til Sortland nøyer seg ikkje berre med å prakke kunst på ungdommen, han kvir seg ikkje for å trekke inn Gud òg. Rollefigurane hans diskuterer gjerne Guds eksistens, og så langt har han ikkje fått eitt einaste brev frå rasande foreldre som vil ha seg fråbede religiøs indoktrinering i borna sin godnattlektyre. – Då den boka som heiter 12 ting som må gjerast rett før verda går under, kom på fransk i 2004, tykte franskmennene at boka var god, men at det var problematisk at det var så mykje Gud der. Men då eg var tilbake der sist haust, merka eg ei mykje meir spørjande haldning. Noko har nok endra seg i løpet av 00-talet. Det er sjølvsagt vanskeleg å skrive om Gud, for kva skal ein seia? Men å ikkje skrive om Gud er jo også ei plagsam avgrensing, særleg fordi kristendomen er ein del av vår kultur. Som så mange skrivande menneske, har han ofte lurt på om det ikkje eigentleg er mange nok ord i verda. Er bodskapen hans så viktig at det forsvarar å pøse ut enno fleire? – I Forkynnaren i Bibelen – eller Predi-
l
l
l
l
keren, som det heiter i versjonen frå 1930 som eg har på iPhonen min – står det at “det er ingen ende på all bokskrivingen, og megen granskning tretter legemet”. Allereie den gongen, altså. Eigentleg spør du: Kvifor skriv eg? Det er eit godt spørsmål og eit vondt spørsmål, men svaret mitt er veldig enkelt: Eg har så lyst. Det er berre det. Og viss nokon har lyst til å gje det ut, får dei gjere det på eige ansvar. Dei kunne jo ha stogga meg! Kjerstin Gjengedal
Her møter du festspeldiktaren Torsdag 23. juni
12.00–15.00 Ivar Aasen-tunet Vi skriv! Skrivekurs med festspeldiktar 17.00–24.00 Kafeen, Ivar Aasen-tunet Bjørn Sortlands favorittrett 18.00–18.45 Salen, Ivar Aasen-tunet OPNINGSHØGTID 19.00 Gamletunet, Ivar Aasen-tunet Blomar ved bauta: Ivar Aasen-bautaen
Fredag 24. juni
09.00–10.30 Kafeen og ute-kafeen, Ivar Aasen-tunet Frukost i tunet 12.30–12.45 Basisutstillinga, Ivar Aasen-tunet Hjarteklapp Opning av temautstilling 14.00–14.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Ivar Aasen-minneforedraget 2011 Alt lyset på, men ingen heime?
16.00–16.45 Salen, Ivar Aasen-tunet I kjærleik til språket
12.00–12.30 Nabolaget, Volda Kaffi, bokstaveleg talt
19.00–20.15 Bjørke Festspel i Notanaustet
23.00–24.00 Salen, Ivar Aasen-tunet Billie Holiday på nynorsk
Laurdag 25. juni
Søndag 26. juni
10.00–12.00 Volda sentrum Festspelfrukost 10.00–12.00 Ørsta sentrum Festspelfrukost
11.00–12.00 Utescena, Ivar Aasen-tunet Festspelgudsteneste i det fri
S
6
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Nye tonar frå Gunnhild Sundli Mange hugsar den særeigne røysta til Gunnhild Sundli som song rocka middelalderballadar med folkrockbandet Gåte. Laurdag kveld rockar ho utescena i Aasen-tunet med nyskrive låtmateriale. Ho var ikkje meir enn midt i tenåra då vi møtte henne som vokalist og rikshulder i bandet Gåte. Etter at Gåte vart lagt på is i 2005, har Sundli først og fremst konsentrert seg om å vere skodespelar, og har for det meste hatt arbeidsplassen sin ved Trøndelag teater. Men dei siste par åra har ho også arbeidd med nye låtar i lag med felespelaren Andreas Ljones, kjend mellom anna frå Frikar og Majorstuen.
Laurdag 25. juni 21.00–22.30 Utescena, Ivar Aasen-tunet Gunnhild Sundli Kr 300 / student og ungdom 200 / barn 150 / familie 750
– Det er eit samarbeidsprosjekt som vi har drive av og på i eit par år. Eg har skrive ein del tekstar og melodiar, og vi samarbeider om arrangementa, fortel Sundli. I tillegg har dei sett melodi til dikt av fleire kjende norske diktarar, som Jakob Sande, Gunvor Hofmo, Ivar Aasen, Olav H. Hauge og Halldis Moren Vesaas. Gunnhild Sundli er oppfostra i ein sterk folkemusikktradisjon og lærte tidleg å kvede, medan Andreas Ljones har fått grundig opplæring i tradisjonelt slåttespel og har vunne Landskappleiken fleire gonger. Begge har utmerkt seg ved å bruke tradisjonell folkemusikk som utgangspunkt for å utforske nytt musikalsk terreng, og det gjer dei også i materialet vi får høyre under Festspela. – Det er nok ikkje så vanskeleg å høyre at både Andreas og eg har bakgrunn frå folkemusikken. Når det gjeld dikta, er det nok eit visst melankolsk gjennomgangstema. Diktarane vi har valt ut, er ikkje akkurat kjende for å skrive om vêret, vedgår Sundli.
Foto: Anja Basma Sjølv skriv ho mykje på dialekt, og ho gler seg til å opptre på Festspela. I tillegg til Andreas Ljones har ho med seg eit band
som består av Rune Tylden på keyboard, Endre Hareide på bass og Kenneth Ekornes på trommer og perkusjon.
Vestlandshumor med tonefølgje Når brørne Arne og Sjur Hjeltnes går på scena i salen i Aasen-tunet fredag kveld, er det duka for ein time med musikalsk humor på vestlandsmåten. Arne Hjeltnes, kjend for heile Noreg frå fjernsynsprogram og bøker, har av ein eller annan grunn aldri fått tid til å vitje Aasen-tunet tidlegare. Når han no kjem, er det ikkje åleine. Han har med veslebror Sjur, Fredag 24. juni 19.00–20.00 Salen, Ivar Aasen-tunet Arne og Sjur Hjeltnes Kr 200 / student og ungdom 150
komponist, pianist, arrangør og musikalsk humorist som mellom anna har samarbeidd lenge med Nordic Tenors. Saman har dei funne eit sceneformat som passar dei begge. – Det blir humor, musikk og litteratur i ein god miks, ein time der folk kan ta seg eit glas og slappe av. Vi gler oss veldig, seier Arne Hjeltnes. Dei fleste tenkjer kanskje ikkje på Arne Hjeltnes som kjærleiksdiktar. Kan ein vere humoristisk om ein stor og alvorleg ting som kjærleiken? – Går det an å ikkje vere humoristisk om kjærleiken? parerer Hjeltnes lett. Arne Hjeltnes har gitt ut tre diktsamlingar, og kom i fjor med sin første roman, om gri-
sebonden Ivar Nimme og hans kamp mot byråkrati og urimelege EU-regulativ. Han vil lese både frå romanen og diktsam-
Foto: Vidar Herre lingane, medan Sjur trakterer pianoet med energi og glimt i auget.
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
7
Dansarar i eiga forteljing Kven er vi, og kven blir vi i møte med kvarandre? Laurdag ettermiddag blir utescena i Aasen-tunet åstad for utforsking av dette spørsmålet, på tvers av både generasjonar og kunstartar.
og difor kan eg ikkje kalle meg koreograf, sjølv om eg er kunstnarisk leiar. Det er dei sjølve som improviserer fram og vel rørslene sine. Tekst og musikk er like viktig i framsyninga som dansen. Teksten og dansen, det munnlege språket og kroppsspråket, skal ikkje illustrere kvarandre, – Rørsle handlar i hovudsak om men snarare utfylle kvarandre. Styve Holte har fått med seg å utforske tyngdekrafta, flytte vekta vår, overføre vekt mellom forfattarane Fanny Holmin, oss, møte kvarandre, seier dan- Hilde Myklebust og Maria Parr sekunstnar Solveig Styve Holte, som tekstforfattarar. Komponisten Magnar Åm, songaren kunstnarisk leiar for framsyHanna Gjermundrød og perkuninga «Forteljingar». I «Forteljingar» møter vi utø- sjonisten Ole Andreas Olafsrud varar i alle aldrar mellom dei ni står for det musikalske. På scena er også dansarane Marte Reitborna frå kulturskulen i Vanylven. Styve Holte er oppteken av haug Sterud og Ann-Christin at dei erfaringane som oppstår i Kongsness. Biletkunstnarane møta mellom generasjonane, er Solveig Fagermo og Liv Dysthe med og arbeider fram resultatet. Sønderland er dessutan involverte i prosjektet. – Det er vanleg at kunst for Den siste utøvaren i framsyborn er bestemt av vaksne, men ninga er utescena i Aasen-tunet. eg vil at barna skal vere medStyve Holte dansa ved opninga skaparar. Eigenarten ved kvar av scena i 2008 og opplevde det utøvar skal kome til uttrykk, som ein potent plass. – Dette er stadspesifikk kunst, Laurdag 25. juni 15.00–16.00 der det handlar om å ta rommet Ivar Aasen-tunet i bruk. Rommet blir ein aktiv Forteljingar del av framsyninga. Nett som Kr 200 / honnør, student og lyd kan opplevast ulikt ved ulike ungdom 150 / barn 100 / akustiske tilhøve, er det rommet familie 500 som er dansens akustikk, seier Styve Holte.
Forteljingar er ei heilakustisk forteljing. (Foto: Patrick Beelaert) Borna som er med er Hanna Torvanger (6), Julie Kobbevik Kvalsvik (7), Johannes Garshol Berge (8), Marius Wik Askelund (9), Siril Rusten (11), Marius Brekke (11), June Garshol Berge (12) og Kamilla Grande Hansen (12).
Foto: Patrick Beelaert
Dans om tid og kjærleik Ein treng ikkje ord for å fortelje ei historie. Dansarar gjer det like sjølvsagt med sine grasiøse rørsler i ein gjennomarbeidd koreografi. Fredag ettermiddag fortel Ørsta og Volda ballettskule sine forteljingar i danseframsyningane “Kjærleik” og “Tida går”. Fredag 24. juni 18.00–19.30 Ørsta kulturhus, Ørsta DANS Kr 100 under 20 år / 150 over 20 år
Ballettskulen har vore ein viktig utviklingsarena for unge dansetalent i 25 år. Den tsjekkiske ballettpedagogen og koreografen Renáta Nagy Vynikalová gir born og unge koreografiske utfordringar av internasjonal klasse. I framsyninga “Tida går” skildrar dei livet frå fødsel til død. Dansarane formidlar opplevingar og kjensler i barndom, ungdomstid, det vaksne livet med krav, borna som forlet ein, tilbakeblikk og døden som råkar alle. Alt dette i ei svært vakker framsyning med mykje og sterk symbolikk, godt underbygt av Jiří Nagy sin scenografi
og projeksjonsdesign. Til Festspela har ballettskulen henta inn den skotske koreografen Andy Howitt for å lage framsyninga “Kjærleik“. Howitt er leiar for Citymoves Dance Agency, og har undervist og koreografert danseframsyningar i dei fleste landa i Europa. “Kjærleik“ er den første framsyninga han koreograferer i Noreg og den vert til i samspelet mellom koreograf og dansarar.
Frå framsyninga Tida går. (Foto: Maria Bjørlykke)
S
S
8
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Mangfaldig musikalsk miks frå Sigrid Moldestad Det blir plass til både gjenhøyr og overraskingar når felespelar og Årets folkemusikar 2010, Sigrid Moldestad, tek oss med inn i sitt musikalske univers fredag kveld. Mangfald er kanskje ordet som best oppsummerer den musikalske aktiviteten til Sigrid Moldestad. Ho er felespelar, songar, skodespelar og slåttekomponist med fleire album, og fleire Spellemannsprisar på samvitet. På konserten fredag ligg hovudvekta på stoff frå fjorårsalbumet ”Sandkorn”, ei samling viser om kjærleiken i alle sine nyansar av ljos og skugge. Her finn ein Fredag 24. juni 21.00–22.30 Utescena, Ivar Aasen-tunet Sigrid Moldestad Kr 300 / student og ungdom 200 / barn 150 / familie 750
både nynorske gjendiktingar av den skotske nasjonalpoeten Robert Burns, dikt av vår eigen Jakob Sande og songar skrivne av Sigrid sjølv. Vi får også høyre materiale frå eit nytt album som er under arbeid. I musikken til Sigrid Moldestad får den norske tradisjonsmusikken brynt seg mot både pop, country og visesong, med islett av skotsk folkemusikk. Uttrykket spenner frå vilt og energisk til inderleg og vakkert. Dette er ikkje musikk som kan setjast i bås, og det kan heller ikkje dei som høyrer på, meiner ho. – Eg har spelt på pubar, i mørke kjellarlokale, i kyrkjer og i Guds frie natur, så musikken appellerer nok til mange ulike typar menneske. Med dei siste platene merkar eg at eg har fått ein del tilhøyrarar som i utgangspunktet ikkje høyrer på tradisjonsmusikk, og det tykkjer eg er kjekt. Det er fint å kunne opne rammene litt og invitere
Foto: Magnus Skrede nye lyttarar inn til musikken, seier ho. Til Festspela har ho med seg sitt faste band av musikarar, som består av Sigbjørn Apeland på harmonium, Anders Bitustøyl på bass, Anders Hall på
fele og Jørgen Sandvik på gitar. Dette er høvet til å sjå om han hadde rett, kritikaren som etter Vossajazz 2010 sa at konserten med Sigrid fekk han til å kjenne seg som eit betre menneske.
Søsken til frustrasjon og glede Søstrene Guri og Sigrid Sørumgård Botheim har delt både husvere og jobb. Seint fredag kveld i Aasen-tunet får festspelpublikumet ta del i deira tankar om den spesielle kjærleiken som finst mellom søsken.
Sigrid Sørumgard Botheim er veslesøster, sju år yngre enn Guri. I dagboknotata hennar frå barndomen tek Guri stor plass, mykje større enn den ho sjølv har i storesøstera sine dagbøker. Med åra er forholdet mellom dei blitt meir jambyrdig, slik mange søsken opplever. Som vaksne har søstrene Sørumgard Botheim budd i lag og skrive boka Ramstein pensjonat i lag. No bur dei i kvar sin by, men samarbeider om ei spalte i vekeavisa Dag og Tid, og om arbeid i redaksjonen for litteraturtidsskriftet Ratatosk. Til hausten kjem ein antologi om søsken, med Botheim-søstrene og eit anna søskenpar som redaktørar.
Foto: Benedikte Skarvik
– Eit søskenforhold er noko som alltid vil vere der, det krev ikkje den same innsatsen som eit romantisk forhold. Men Guri og eg er nok blitt meir samansveisa av å ha delt så mykje. Samstundes har eg møtt mange som seier dei aldri kunne ha skrive bok i lag med søsken utan å byrje å krangle, fortel Sigrid. I Salen utforskar dei søskenkjærleiken med tekstopplesing og rollespel.
Fredag 24. juni 23.00–23.30 Salen, Ivar Aasen-tunet Søskenkjærleik Kr 100 / student og ungdom 50
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
9
S
Opningshøgtida set standarden Ved inngangen ventar jordbær overtrekte med sjokolade. I kafeen fyllest det opp med folk som er her for første gong eller som har vore med på dette før. Inne i salen skal helst alle lyd- og lysprøver vere ferdige. Dei to programleiarane er skjerpa, og utøvarane gler seg til å kome i gang. Ikkje minst festspeldiktaren Bjørn Sortland, som i over eitt år har visst at dette er kvelden. Sortland har med seg nyskrive stoff til opningshøgtida. Det har også teatersjef Terje Lyngstad ved Sogn og Fjordane Teater. I år er det han som seier det Torsdag 23. juni 18.00–18.45 Salen, Aasen-tunet Opningshøgtid Kr 150 / student og ungdom 100
som seiast skal for at Dei nynorske festspela kan bli opna på skikkeleg vis. – Det er ikkje mindre enn ei ære, sa Lyngstad då han vert spurd om å halde opningstalen. Som teatersjef veit han alt om kor viktig ein premiere og ei opning er. Opningshøgtida set standarden både i innhald og deltaking. Opningshøgtida for Dei nynorske festspela skal vere nettopp det ordet seier – ei høgtid som er open for kven som helst. Difor blir aldri salen fylt opp med inviterte gjester. Det gjeld berre å vere tidleg nok ute med å skaffe seg billett. Den som får plass, får høyre noko som aldri er blitt framført før og noko som er velkjent for nokon. Sikkert er det at dei som er med i programmet, aldri har vore saman på same scena før. Dei som set tonen, er programleiarane. I år er det tenåringane Marthe Storborg Sæbønes og Sivert Aarflot Eikrem. Når det heile er over, er det
Terje Lyngstad (Foto: Vidar Helle) også dei som sender publikum ut i sommarkvelden og bort til Ivar Aasen-bautaen. Der les Bjørn Sortland eigne ord for dagen og kransar bautaen som
stikk halvannan meter ned i jorda og ragar sju meter opp i sommarlyset.
Bloggar er årets nynorskbrukar Bloggaren Linda Sæbø (38) i Stavanger er Årets nynorskbrukar 2011. Sæbø får prisen for utviklinga av bloggen ”Den gode feen” til ein viktig stad på Internett, og for innsatsen med å gjere det like sjølvsagt å skrive interiørstoff på nynorsk som det er å skrive om kunst, historie og politikk. Då dette blei kjent måndag 4. april, fylte lesarar bloggen med jublande gratulasjonar.
leg den første tida, seier Linda Sæbø. Det ligg mykje kulturpolitikk i å heidre ein blogg om interiør og familieliv. Dette har vore eitt av dei sterkaste domena for bokmål, og språkpresset i Stavangerregionen er formidabelt. Då kjem kvar einaste nynorskbrukar på Internett godt med. Den gjeve prisen er på 50 000 kr og blir i år delt ut for 12. gong. Det skjer under opningshøgtida 23. juni. Seinare på kvelden samtalar Linda Sæbø med Audgunn Oltedal om både blogg, språk og interiør.
– Eg er ubeskriveleg glad, sa den overvelda prisvinnaren frå Sunnhordland som i det daglege er geolog i Statoil. – Det har vore sjølvsagt for meg å skrive nynorsk, og det har eg ønskt å gjere på min måte. – Vi var nokre jenter som hadde dagleg kontakt i eit handarbeidsforum, og i 2003 fann vi ut at på bloggar kunne vi syne fram litt av det vi hadde laga. Den gongen var blogg veldig nytt, og eg heldt den hemme-
Torsdag 23. juni 23.00–23.30 Salen, Aasen-tunet Bloggaren Linda Sæbø Årets nynorskbrukar 2011 i samtale med Audgunn Oltedal Kr 100 / ungdom 50
S
10
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Kjærleiksmøte gjennom brev Den langsame og vare kjærleikshistoria mellom ungkarspoeten frå Ulvik og tekstilkunstnaren på Sørlandet er blitt eit kjært folkeeige. Laurdag føremiddag les Bodil Cappelen sjølv frå kjærleiksbreva mellom henne og Olav H. Hauge. Det heile byrja med eit brev, frå ei kvinne som sat innesnødd utanfor Arendal og skreiv til ein diktar ho hadde møtt gjennom dikta hans, men aldri i levande live. Over fleire år utvikla venskapen og kjærleiken seg mellom dei i brevs form, heilt til Bodil Cappelen tok steget og flytta til Ulvik for å bu saman med Hauge, meir enn 20 år eldre enn ho sjølv og på bygda utsett til evig ungkarsliv. Kjærleiken deira synte seg å vere av det slaget som varer. Ho vart buande i Ulvik i meir enn 20 år. Etter at Olav døydde i 1994, gjekk Bodil på loftet for å sjå om ho kunne finne dei gamle breva frå dei første åra dei skreiv til kvarandre. – Eg sorterte dei i to bunkar, Olavs brev til meg og mine til han, og byrja lese dei i rekkjefølgje. Og eg tykte at når eg prøvde å lese dei som
ein utanforståande, så var det spennande lesnad, fortel Cappelen. Ho gjekk ein runde med seg sjølv og tenkte på tidlegare tiders diktarfruer, som gjerne brende breva etter diktarmennene sine for at dei ikkje skulle kome offentlegheita for auge. Ho ville ikkje at desse breva skulle få den same lagnaden. Breva vart utgitt i bokform i 1996, og kom i ny utgåve tidlegare i år. – Eg kjende ikkje at eg tok nokon stor privat risiko ved å gje dei ut, så lenge den litterære kvaliteten var god nok, seier ho. Laurdag les Bodil Cappelen utdrag frå breva, og dessutan nokre av dikta til ektemannen. Ho får musikalsk tonefølgje av Sigrid Moldestad som spelar fele.
Bodil Cappelen (Foto: Siri Vaggen Olsen) Laurdag 25. juni 11.00–11.45 Møre folkehøgskule, Ørsta Kjære Olav. Kjære Bodil Kr 100 / student og ungdom 50
Les nordmenn ny, norsk barnelitteratur? Det blir skrive mykje, og kanskje til og med god, norsk barne- og ungdomslitteratur. Men blir bøkene lesne? Verkeleg lesne, med eit vake auge for inn-
haldet? Det er temaet for Ivar Aasen-minneforedraget, som i år blir halde av festspeldiktaren sjølv, Bjørn Sortland. Han trur folk ikkje er så interesserte i å
lese norsk barne- og ungdomslitteratur som ein kunne ønskje. – Få aviser skriv om det, og når dei gjer det, blir det anten veldig moralsk, eller altfor panegyrisk.
Fredag 24. juni 14.00–14.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Ivar Aasenminneforedraget 2011 Kr 100 / ungdom 50
Ivar Aasen-minneforedraga 2006–2011 2006 A ndreas Hompland: Framsteg. Kulturelle og sosiologiske perspektiv på regionalisering 2007 Gunvor Risa: Undring og utforsking mellom Løland og Osland 2008 Atle Kittang: Kva er poenget med diktekunst i dag?
2009 Paal-Helge Haugen: Å løfte seg sjølv etter teksten 2010 Hans H. Skei: Mindre er meir. Nye tankar om den korte forteljinga 2011 Bjørn Sortland: Alt lyset på, men ingen heime?
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
Språkdirektøren møter folket Det hender, ifølgje eit gamalt jungelord, at direktøren i Språkrådet forlet kontoret og går ikring i byen som ein vanleg mann. Fredag kan du møte han i Aasen-tunet. Som professor ved Universitetet i Oslo har Arnfinn Muruvik Vonen, den nye direktøren i Språkrådet, fordjupa seg i lingvistikk og i språksituasjonen til norske døve. Han snakkar ei rekkje språk, og har til og med skaffa seg ei universitetsutdanning i sosialøkonomi. Korleis vil han sette merket sitt på Språkrådet og på norsk språkpolitikk i åra som kjem? Det kan du få vite meir om i salen i Aasentunet fredag føremiddag. Vonen har mellom anna gitt uttrykk for at norsk språkdebatt bør dreie seg meir om å stå imot trykket frå engelsk, enn
om bruk av bokmål eller nynorsk. Samstundes skal jamstellingsarbeidet mellom nynorsk og bokmål halde fram. Med bakgrunn i kunnskapen sin om teiknspråk skal han også halde eit auge med situasjonen for minoritetsspråka i Noreg. Arnfinn Muruvik Vonen tok over som ny direktør i Språkrådet i slutten av mai. På Festspela samtalar han med Audgunn Oltedal om gleder og utfordringar ved den nye jobben, men det blir også tid til spørsmål frå salen.
Fredag 24. juni 11.30–12.15 Salen, Ivar Aasen-tunet Den nye språkdirektøren Gratis
Det store raude ordet Det er tid for ei ny reise gjennom all verdas språk når Rolf Theil igjen gjestar Festspela fredag ettermiddag. Denne gongen går reisa til kjærleikens land, i alle tydingar av ordet. – Ordet for kjærleik kan vere henta frå mange ulike tydingsområde og ha mange ulike opphav på ulike språk, seier språkprofessor Theil. – På det afrikanske språket fulfulde heng til dømes ordet “kjærleik” nært saman med eit verb som tyder å ville ha, å ønskje seg. Det gir ordet ei heilt anna retning enn ordet vårt, som kjem av kjær, elska, velsett. Det norske ordet “kjærleik”, og ikkje minst slektningen “å elske”, blir gjerne skulda for å vere så store at dei knapt kan brukast, iallefall ikkje i daglegtale. På engelsk, derimot, er det
heilt daglegdags å høyre dama i kiosken seie “how are you today, love?”. Det franske ordet “amour” er lånt frå det sørfranske språket oksitansk, medan det latinske “amor” har gitt opphav til eit anna fransk ord som tyder “oksebrunst” - ei litt anna grein på kjærleikstreet. – Det finst så mange skilnader i opphav og bruksmåtar for “kjærleik” på ulike språk at det er berre å ause av overfloden. Eg gler meg stort, seier ein entusiastisk Theil. Kjærleik på sju språk er også eit av årets t-skjortemotiv. (Formgiving Kib & Morits)
Fredag 24. juni 15.00–15.45 Salen, Ivar Aasen-tunet All verdas språk. I år: Kjærleik Kr 100 / ungdom 50
11
S
S
12
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Men Gud var ikkje død Gud er død, vart det lenge hevda, men no meiner fleire at rykta kan ha vore overdrivne. Søndag inviterer vi til samtale om Guds plass i litteratur og samfunn. Søndag 26. juni 13.00–13.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Kor død er Gud i litteraturen på ein skala frå éin til ti? Kr 100 / student og ungdom 50
Det finst teikn. Gud, prestar og misjonærar har hatt det med å dukke opp i samtidslitteraturen. Ja, det kom nyleg ein norsk spelefilm, De usynlige (2008), der heile handlinga var lagt til ei kyrkje. Mellom intellektuelle er det blitt akseptabelt, om ikkje fasjonabelt, å konvertere til katolisismen. Ungdommen er ikkje lenger blankt avvisande til alt som har med Gud å gjere. I sterke situasjonar kan dei tenne lys og be utan at nokon synest det er teit. Debatten om islam har medført at det også er større rom for å diskutere, og forsvare,
kristendommen i det offentlege rom. Men er den nye åndelegheita berre eit blaff? Kor død er eigentleg Gud i litteraturen? Dei to som skal diskutere dette, er den katolske presten Arnfinn Haram og sjøkrigsskulepresten Paul Otto Brunstad. Haram har både eigen blogg og fast spalte i Klassekampen. Brunstad har skrive fleire bøker om tru, etikk og leiarskap. Dette blir ein samtale alle kan gå heim og fundere vidare på lenge etter at Festspela har pakka saman for i år.
Smakebitar frå nye romanar Søndag blir det førpremiere på to nye romanar i Aasen-tunet. Brit Bildøen og Hilde Myklebust les frå kvar si bok som kjem ut til hausten. Brit Bildøen sin komande roman har fått tittelen Adam Hiorths veg. Ho karakteriserer boka som – mellom anna – ein miljøroman og ein sykkelroman. – Romanen handlar om Jon Utskott, ein klassisk miljøvernartype som kvart år syklar frå hovudstaden til Vestlandet for å spreie den heller nedslåande bodskapen sin. Så får han selskap av ein ung dokumentar-filmskapar, Adam Hiorth, som vil lage film om han, fortel ho. Boka skjelar til tradisjonen frå Don Quijote. Idealisten Jon Utskott slåst mot vindmøller, og sjølv om han får mykje merksemd og støtte, står han åleine når det verkeleg røyner på. Hilde Myklebust kjem med sin første roman til hausten, etter å ha gitt ut to diktsamlingar og ei barnebok. I boka Glødepunkt blir vi servert eit destillat av det moderne storsamfunnet: Den vesle Steinsetbygda blir pressa til brestepunktet når hjørnesteinsbedrifta får den største ordren ho nokon gong har hatt. Hjelpa kjem i form av nokre finske gjestearbeidarar, men for Guttorm, som slit i ekteskapet med Margunn, og som ser barndomsbygda Søndag 26. juni 14.00–14.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Brit Bildøen og Hilde Myklebust Kr 100 / ungdom 50
Hilde Myklebust (Foto: Magne Sandnes) bli langsamt oppeten av det veksande steinbrotet, er ikkje finnane like velkomne. Den tradisjonsrike Melsomprisen blir delt ut mot slutten av dette arrangementet. Melsomprisen har blitt delt ut sidan 1924 til ein forfattar eller omsetjar som året før har gitt ut ei verdifull bok som ”efter sitt innhold kan egne sig til folkelæsning og masseutbredelse”.
Brit Bildøen (Foto: Tove Breistein)
Arnfinn Haram (Foto: Peter Talos)
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
13
S
Soga om den syngande knølkvalen Av alle dyra og fiskane som bur i havet, er knølkvalen den flinkaste til å synge, og av alle knølkvalane synest Kai at mamma er den beste. Fredag føremiddag kan du få høyre om knølkvalen Kai på utescena i Aasen-tunet. Historia om den vesle knølkvalen Kai er skrive av Heidi Marie Vestrheim og trykt i Godnattboka som kom på Selja forlag i 2007. Sjølv om Kai er ein liten knølkval, er han likevel nesten like stor som ein garasje, så då kan ein berre tenkje seg kor store dei vaksne knølkvalane er! Kai og mamma er på veg gjennom havet for å finne ein ny sommar, og på vegen får Kai sjå både ukjende fiskar og sjø-
dyr, båtar som flyt på overflata, og farlege spekkhoggarar som kanskje vil ete han. Heldigvis er mamma stor og sterk og passar godt på Kai. Heidi Marie Vestrheim, som vi kjenner som musikar og som programleiar på NRK Super, har laga ei framsyning basert på historia om Kai. Fredag syng og fortel ho i lag med Roy Ole Førland på gitar, og kanskje får vi endeleg høyre songen til mammakval? Etterpå blir det aktivitetar for borna, og det kan vere lurt å ta med matpakke. Foto: Ole Kaland, NRK Fredag 24. juni 11.00–11.30 Utescena, Ivar Aasen-tunet Junimorgon med Heidi Marie Kr 50 / familie 150
Om rockekattar og discomus Fredag kveld er det er duka for eit musikalsk møte med Heavykatten, Discodansemusa og Pinnsvinet Phillip på studenthuset Rokken i Volda. Heavykatten er ein katt med langt, rufsete katteragg og ei like rufsete røyst. Det må ein ha når ein skal spele heavymusikk. I lag med Discodansemusa, som berre vil høyre disco, og Pinnsvinet Phillip, som spelar trommer og likar poesi, har Heavykatten dukka opp i fire barnebøker av stordabuen og musikaren Roald Kaldestad. Kaldestad har også laga framsyninga om Heavykatten, saman med Stig Sandbakk og Roy Ole Førland, som er med han på scena. Historia bygger på figurane frå bøkene om Heavykatten, men er ikkje ein sceneversjon av bøkene.
Framsyninga er ei blanding av konsert og teater, der vi slepp inn i øvingsrommet til eit band som øver seg på å spele tøff musikk. Men det er lettare sagt enn gjort, for det er ingen til å spele på trommesettet, og gitaristen har hovudet fullt av rare fantasifigurar. Framsyninga er eit samspel mellom dei tre musikarane på scena og borna i salen, og høver best for born frå femårsalderen og oppover. Etter framsyninga blir det høve til å kjøpe mat og drikke. Foto: Truls Horvei Fredag 24. juni 17.30–18.30 Rokken, Volda Heavykatten Kr 50 / familie 150
Vandring i Ivar Aasens fotspor Søndag kan du vere med på ei vandring i Ivar Aasens fotspor, frå prenteverket på Ekset til Åsen. For 200 år sidan var Ekset eit viktig knutepunkt for opplysning, med det første trykkjeriet på landsbygda i Noreg. For
den kunnskapshungrige gutungen på Åse-garden var vegen til Ekset kort og her fann han bøker og aviser i rikt monn. Vandringa byrjar på Ekset der Heidi Thöni Sletten fortel om trykkjeriet og det som skjedde
her. Frå Ekset går turen til Åsen, med friluftstrykking på Høgetuva som avslutning. Vandringa høver særleg godt for born på 9-12 år, men her er interesserte i alle aldrar velkomne. Arrangementet er eit samarbeid med Sivert Aarflot-museet.
Søndag 26. juni 12.15–14.45 Aarflot-museet til Aasentunet Med bøker og post frå Ekset til Åsen Kr 50 / familie kr 150
S
14
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Program for Dei nyn Torsdag 23. juni
Fredag 24. juni
10.00 Ivar Aasen-statuen, Ørsta sentrum Blomar ved bauta: Ivar Aasen-statuen Direktør Ottar Grepstad
09.00–10.30 Kafeen og utekafeen, Ivar Aasen-tunet Frukost i tunet Bente Reklev, Elias Moe og festspeldiktar Bjørn Sortland I samarbeid med Kontaktpunktet Kr 100 for frukost
12.00–15.00 Ivar Aasen-tunet Vi skriv! Skrivekurs med festspeldiktar Bjørn Sortland. For elevar i 8.–10. klasse Gratis 17.00–19.30 Volda bygdetun Jonsokfeiring på Haualeite Arrangør: Volda sogelag Gratis. Sal av rømmegraut 17.00–24.00 Kafeen, Ivar Aasen-tunet Bjørn Sortlands favorittrett 18.00–18.45 Salen, Ivar Aasen-tunet OPNINGSHØGTID Festspeldiktar Bjørn Sortland Opningstale ved Terje Lyngstad Utdeling av prisen Årets nynorskbrukar 2011 Kr 150 / student og ungdom 100 19.00 Gamletunet, Ivar Aasen-tunet Blomar ved bauta: Ivar Aasen-bautaen Festspeldiktar Bjørn Sortland 19.30–19.45 Galleriet, Aasen-tunet Festspelutstillinga 2011 Brudepar. Ekte kjærleik Utstillingsopning Gratis 20.00–20.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Ole H. Bremnes Sigrid Moldestad i samtale med Ole H. Bremnes og Ola Bremnes Kr 100 / ungdom 50 21.15–22.45 Utescena, Aasen-tunet OPNINGSKONSERT Kari, Ola og Lars Bremnes Bengt Hanssen, Børge Petersen-Øverleir, Nils Økland, Martin Windstad, Gjermund Silset og David Solheim Kr 350 / honnør, student og ungdom 250 23.00–23.30 Salen, Ivar Aasen-tunet Bloggaren Linda Sæbø Årets nynorskbrukar 2011 i samtale med Audgunn Oltedal Kr 100 / ungdom 50 23.00–02.00 Møre folkehøgskule, Ørsta Målbar Sal av mat og drikk
10.30–11.15 Salen, Ivar Aasen-tunet Medietimen Utdeling av Kulturdepartementet sin nynorskpris for journalistar Arrangør: NRK Nynorsk mediesenter Gratis 11.30–12.15 Salen, Ivar Aasen-tunet Den nye språkdirektøren Direktør Arnfinn Muruvik Vonen i Språkrådet samtalar med Audgunn Oltedal Gratis
11.00–11.30 Utescena, Ivar Aasen-tunet Junimorgon med Heidi Marie Heidi Marie Vestrheim og Roy Ole Førland. Aktivitetar etterpå Høver best for born 3–6 år Kr 50 / familie 150 11.00–11.45 Volda omsorgssenter Fjelltrall. Egil Storbekken 100 år Eli Storbekken og Frode Berntzen Opning av sommarfesten på omsorgssenteret. I samarbeid med Volda kommune og Volda omsorgssenter Gratis 11.30–12.00 Fugl Føniks kaffibar, Ørsta Kaffi, bokstaveleg talt Lars Mæhle Kr 50 / ungdom 30 11.30–12.00 Mylneriet, Volda Kaffi, bokstaveleg talt Terje Tørrisplass og Øystein Orten Kr 50 / ungdom 30
12.30–12.45 Basisutstillinga, Ivar Aasen-tunet Hjarteklapp Opning av temautstilling Festspeldiktar Bjørn Sortland Gratis under Festspela
19.00–20.00 S Ivar Aasen-tu Arne og Sjur Ein time i kjæ tiske teikn Kr 200 / stude
14.00–14.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Ivar Aasen-minneforedraget 2011 Alt lyset på, men ingen heime? Festspeldiktar Bjørn Sortland Kr 100 / ungdom 50
19.00–20.15 B Festspel i No Festspeldikta Oline Løvlid m Arrangør: Hjø vernlag Kr 150 / born g Kr 100 for sup
15.00–15.45 Salen, Ivar Aasen-tunet All verdas språk. I år: Kjærleik Reiseleiar: Rolf Theil Kr 100 / ungdom 50 16.00–16.45 Salen, Ivar Aasen-tunet I kjærleik til språket Festspeldiktaren Bjørn Sortland i samtale med Olaug Nilssen Kr 100 / ungdom 50 17.00 Kunsthuset, Ørsta Sommarutstilling Opning av kollektivutstilling Arrangør: Ørsta kunstlag Gratis
17.30–18.30 Rokken, Volda Heavykatten Roald Kaldestad, Roy Ole Førland og Stig Sandbakk Høver best for born frå 5 år Sal av mat og drikke etterpå Kr 50 / familie 150 18.00–19.30 Ørsta kulturhus, Ørsta DANS To danseframsyningar: Kjærleik (koreografi Andy Howitt) Tida går (koreografi Renáta Nagy Vynikalova). Arrangør: Ørsta og Volda ballettskule Kr 100 under 20 år / 150 over 20 år
20.00–01.00 D Festspeljam Olav Opsvik, T Torgeir Stand og Henrik Lød Arrangør: Jaz Ørsta Gratis
21.00–22.30 U Ivar Aasen-tu Sigrid Molde Sigrid Moldes land, Jørgen S og Anders Bit Kr 300 / stude barn 150 / fam
23.00–23.30 S Ivar Aasen-tu Søskenkjærle Søstrene Gur gård Botheim Kr 100 / stude
23.00–02.00 M Ørsta Målbar Sal av mat og
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
15
S
norske festspela 2011
Salen, unet Hjeltnes ærleikens humoris-
10.00–12.00 Volda sentrum Festspelfrukost I samarbeid med Volda handelsforening
ent og ungdom 150
10.00–12.00 Ørsta sentrum Festspelfrukost I samarbeid med Ørsta handels- og serviceforeining
Bjørke otanaustet ar Bjørn Sortland, m. fl. ørundfjorden kultur-
gratis. ppe med brød og kaffi
Det Grøne Treet, Volda
Torkjell Hovland, dal døen zzklubben Volda
Utescena, unet estad stad, Sigbjørn ApeSandvik, Anders Hall tustøyl ent og ungdom 200 / milie 750
Salen, unet eik ri og Sigrid Sørumm ent og ungdom 50
Møre folkehøgskule,
g drikk
Søndag 26. juni
Laurdag 25. juni
11.00 Ørsta sentrum Drakeguten Asbjørn Rydland les 10.00 Ørsta sentrum Bondens Marked 11.00–11.45 Møre folkehøgskule, Ørsta Kjære Olav. Kjære Bodil Bodil Cappelen les kjærleiksbrev til og frå Olav H. Hauge med tonefølgje av Sigrid Moldestad Kr 100 / student og ungdom 50 12.00–12.30 Nabolaget, Volda Kaffi, bokstaveleg talt Festspeldiktar Bjørn Sortland Kr 50 / ungdom 30 12.00–12.30 Kafé Fru Svendsen, Ørsta Kaffi, bokstaveleg talt Brit Bildøen Kr 50 / ungdom 30 12.30 Bakketunet, Bjørke Rørsle Opning av kunstutstilling med Aggregat atelierfellesskap Arrangør: Bakketunet 13.30–14.15 Salen, Ivar Aasen-tunet Dette er Ivar Aasen. I år: Menneska Illustrert foredrag av Ottar Grepstad Kr 100 / student og ungdom 50 15.00–16.00 Utescena og Jostein Nerbøvik-plassen, Ivar Aasen-tunet Forteljingar Dans, tekstar og musikk i heile tunet. Solveig Styve Holte, Marte Reithaug Sterud, Ann-Christin Kongsness, Magnar Åm, Hanna Gjermundrød, Ole Andreas Olafsrud, Fanny Holmin og Hilde Myklebust.
Borna frå Vanylven: Hanna Torvanger, Julie Kobbevik Kvalsvik, Johannes Garshol Berge, Marius Wik Askelund, Siril Rusten, Marius Brekke, June Garshol Berge og Kamilla Grande Hansen. Kr 200 / honnør, student og ungdom 150 / barn 100 / familie 500 16.30–18.00 Salen, Ivar Aasen-tunet Kammermusikk i tunet Øyvor Volle, Sigmund Eikeset, Johanna Persson, og Johan Stern Kr 250 / honnør, student og ungdom 150 / barn 100 19.30–20.15 Salen, Ivar Aasen-tunet Litteratur Kr 100 21.00–22.30 Utescena, Ivar Aasen-tunet Gunnhild Sundli Gunnhild Sundli, Andreas Ljones, Rune Tylden, Endre Hareide og Kenneth Ekornes Kr 300 / student og ungdom 200 / barn 150 / familie 750 23.00–24.00 Salen, Ivar Aasen-tunet Billie Holiday på nynorsk Annjo Klungervik Greenall, Thomas Torstrup og Aksel Jensen. Festspeldiktar Bjørn Sortland Kr 200 / student og ungdom 100 23.00–02.00 Møre folkehøgskule, Ørsta Målbar Sal av mat og drikk frå 22.00
Festspelpass kr 1300
Festspelpasset gjeld for alle arrangement.
Konsertpass kr 750
Konsertpass gjeld for kveldskonsertane på utescena i Ivar Aasen-tunet torsdag, fredag og laurdag.
11.00–12.00 Utescena, Ivar Aasen-tunet Festspelgudsteneste i det fri Preike: Anders Aschim Liturg: Matias Austrheim. Sæbø barnekor, dir. Marie Austrheim Tekstlesing ved festspeldiktar Bjørn Sortland Arrangør: Ørsta sokneråd i samarbeid med Volda sokneråd 12.00–17.00 Kafeen og Jostein Nerbøvik-plassen, Ivar Aasen-tunet Kyrkjekaffi og søndagskafé
12.15–14.45 Sivert Aarflot-museet, Ekset, Volda Med bøker og post frå Ekset til Åsen Formidlingsstund i Sivert Aarflots prenteverk og postopneri før vandring til Høgetuva ovanfor Ivar Aasen-tunet Born i følgje av vaksne I samarbeid med Sivert Aarflot-museet Kr 50 / familie 150 13.00–13.45 Salen, Ivar Aasen-tunet Kor død er Gud i litteraturen på ein skala frå éin til ti? Arnfinn Haram og Paul Otto Brunstad Kr 100 / student og ungdom 50 14.00–14.30 Salen, Ivar Aasen-tunet Brit Bildøen og Hilde Myklebust Brit Bildøen les frå Adam Hiorths veg, Hilde Myklebust les frå Glødepunkt Utdeling av Melsomprisen Kr 100 / ungdom 50 15.00–16.30 Utescena, Ivar Aasen-tunet AASEN-STEMNET 2010 Stemnetale Vaksne menn på ville vegar Atle Hansen, Ragnar Hovland, Per Olav Kaldestad, Roald Kaldestad og Hans Sande Kr 200 / honnør, student og ungdom 150 Med atterhald om endringar Ungdomsprisane er støtta av ordninga Kulturrabatt for ungdom
S
16
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Aasen-stemne med forfattarar på ville vegar
Vaksne menn på ville vegar. Frå venstre: Ragnar Hovland, Per Olav Kaldestad, Atle Hansen, Hans Sande og Roald Kaldestad.
Humor, poesi, romantikk og skeiv pop: Vi har noko passeleg ellevilt i vente når kabareten “Vaksne menn på ville vegar” avsluttar Festspela under Aasenstemnet søndag ettermiddag. Dei vaksne mennene heiter ved dette høvet Ragnar Hovland,
Hans Sande, Per Olav Kaldestad, Atle Hansen og Roald Kaldestad. Etter ein vellukka vaksenkveld under den nynorske barnebokfestivalen Falturiltu på Stord sist haust, dei fem vart samde om å samordne sine talent og forære verda ein kabaret. Dei lovar at resultatet er blitt eit musikalsk og litterært show utanom det vanlege. Det manglar ikkje på scene-
Ord og tonar i fjøresteinane Notanaustet på Bjørke opna offisielt som kulturhus under Dei nynorske festspela i fjor. I år kjem festspeldiktar Bjørn Sortland og folkesongaren Oline Løvlid for å gi publikum fleire gode kulturopplevingar på den særeigne arrangementsstaden. Oline Løvlid har gjort mykje for å bere dei gamle songtradisjonane i Hornindal vidare, mellom anna med eit stort samlararbeid av lokal folkemusikk og folkeminne. Ho har undervist i kveding og vunne fleire kul-
turprisar og blei kåra til årets eldsjel i Sogn og Fjordane i Kulturminneåret 2009. Fredag deler ho av sitt rike folkemusikkrepertoar i Notanaustet. Det er Hjørundfjord kulturvernlag og Bjørke grendalag som står bak dette arrangementet. Fredag 24. juni 19.00–20.15 Bjørke Festspel i Notanaustet Kr 150 / barn gratis Kr 100 for suppe med brød og kaffi Arrangør: Hjørundfjorden kulturvernlag og Bjørke grendalag
røynsle hjå dei involverte, både kvar for seg og i lag. Hans Sande har, i tillegg til å skrive ei rad barnebøker, vore med i visegruppe. Ragnar Hovland er kjend for å traktere både pianoet og vokalen, og vi skal ikkje sjå vekk frå at han også tek fram ukulelen om tilhøva skulle ligge til rette for det. Hovland og Atle Hansen har skrive ei rekkje songar saman opp gjennom åra og dessutan gitt ut plate saman. Hansen har dessutan fått songtekstar skrive for seg av Per Olav Kaldestad, som også har skrive for Vamp og Aftenlandet. Per Olav Kaldestad er far til Roald Kaldestad, som er barnebokforfattar og spelar gitar i
bandet til Atle Hansen – ja, du skjønar teikninga? Med ei så rik blanding av musikalsk og litterært talent og erfaring, kan ein trygt rekne med at “Vaksne menn på ville vegar” vil leve opp til namnet. Kabareten har premiere på boknatta i Fjærland laurdag, og det som måtte vere av sand i maskineriet skulle difor vere reinska ut innan dei fem går på scenen i Aasen-tunet søndag. Søndag 26. juni 15.00–16.30 Utescena, Ivar Aasen-tunet AASEN-STEMNET 2010 Kr 200 / honnør, student og ungdom 150
Dette er Ivar Aasen Ivar Aasen hadde nære vener og eit stort nettverk. Han visste å halde seg for seg sjølv når arbeidet kravde det, men dagbøkene og breva seier også mykje om Laurdag 25. juni 13.30–14.15 Salen, Aasen-tunet Dette er Ivar Aasen I år: Menneska Illustrert foredrag av Ottar Grepstad Kr 100 / student og kulturrabatt for ungdom 50
kva han elles gjorde. Om dette har mange skrive før. Vona mi er at det skal kunne finnast ein ny måte å sortere dette stoffet på. Kjem andre mønster til syne då enn dei som har vore kjende til no? Og så er det desse kvinnene hans. Der er det meir å fortelje, iallfall om ei av dei. Om alt dette skal eg prøve å seie noko som gir meining, i det tredje i rekkja av fem planlagde foredrag om Ivar Aasen. Ottar Grepstad
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
17
S
Kammerspel med kjensler Kjærleiken treng ikkje alltid ord. Musikken kan også gi uttrykk for dei mest inderlege kjenslene. Det vil ein strykekvartett samansett spesielt for Festspela vise til fulle i salen i Aasentunet laurdag ettermiddag. Då fiolinisten Sigmund Eikeset frå Ørsta blei spurt om kven han ønskte å ha med seg på ein kammerkonsert i Aasen-tunet, var Øyvor Volle eit klart svar. Øyvor Volle har røter frå Vartdal, og med på konserten er også kollegaer av henne frå Gøteborg, Johanna Persson på bratsj og Johan Stern på cello. Dei skal mellom anna spele ut den austerriske komponisten Anton Webern si ungdomsforelsking. Inspirasjonen til hans Langsamer Satz kom då han og kusina Wilhelmine Mörtl var på ein fottur i det austerriske landskapet. Dei to blei etter kvart gifte. – Å gå slik for alltid mellom blomane, med mi kjæraste ved mi side, å kjenne seg så fullstendig eitt med universet, utan bekymringar, fri som lerka på
himmelen – Å for ein prakt, skreiv Webern i dagboka si om denne opplevinga. Han komponerte dette verket som 21-åring i 1905, men det blei ikkje framført før i 1962. Ein annan form for kjærleik kjem fram i den finske komponisten Kaija Saariaho sitt verk Terra Memoria frå 2006. – Dette stykket er dedikert dei som ikkje lenger er blant oss. Deira liv er fullstendige, ingenting blir lagt til. Vi som er tilbake blir heile tida minna om opplevingane vi hadde saman med dei. Våre kjensler held fram med å endre seg rundt ulike sider ved deira personlegdom, nokre minne held fram med å kome til oss i draumane våre, seier Saariaho. Strykekvartetten spelar i tillegg Kjell Mørk Karlsen sin kvartett nr. 3, og Johannes Brahms sin kvartett nr. 3 i B-dur. Laurdag 25. juni 16.30 – 18.00 Salen, Ivar Aasen-tunet Kammermusikk i tunet Kr 250 / honnør, student og ungdom 150 / barn 100
Fiolinisten Øyvor Volle er mellom anna kjend frå Vertavo-kvartetten.
Billie Holiday på nynorsk Friluftsgudsteneste i eit Blix-år Billie Holiday sin stormfulle kjærleikslyrikk er kledd opp i nynorsk språkdrakt og blir framført i Aasen-tunet i den blå timen før midnatt laurdag. Det er Annjo Klungervik Greenall som både har gjendikta songane, og som framfører dei. Ho er godt utrusta for begge delar: Greenall har drive med musikk sidan tenåra, men er til dagleg førsteamanuensis i engelsk ved NTNU. Ved eit tidlegare høve har ho uttala at måten Billie Holiday skreiv om kjærleik på er universell, og noko tenåringar i alle aldrar slit med. Med seg på scena har ho Thomas Torstrup på flygel og Aksel Jensen på bass. Festspeldiktar Bjørn Sortland les frå 12 ting som må gjerast rett før verda går under.
Salmediktaren og bibelomsetjaren Elias Blix er den enkeltpersonen som har hatt mest å seie for utviklinga av nynorsk som kyrkjespråk. I år er det 175 år sidan han vart fødd, og det vil festspelgudstenesta bere tydeleg preg av.
Foto: Siri B. Gellein Laurdag 25. juni 23.00–24.00 Salen, Ivar Aasen-tunet Billie Holiday på nynorsk Kr 200 / student og ungdom 100
– Eg seier gjerne at Den norske kyrkja må vere målrørsla sin største suksess. Vi nyttar ei salmebok der 40 % av tekstane er Søndag 26. juni 11.00–12.00 Uteamfiet, Aasen-tunet Festspelgudsteneste i det fri
på nynorsk, og ein syng nynorske salmar med like stor innleving på Frogner som i Førde, seier årets talar, Blix-biograf og bibelomsetjar Anders Aschim. – Nestekjærleik er den raude tråden gjennom bibeltekstane for denne søndagen. Slik vil gudstenesta òg vere med på å kaste lys over hovudtemaet for Festspela, seier Aschim. Festspeldiktar Bjørn Sortland er tekstlesar og sokneprest Mathias Austrheim er liturg. Mellom dei musikalske aktørane i gudstenesta er Hjørundfjord barnekor under leiing av kantor Marie Austrheim. Etter gudstenesta er alle inviterte til kyrkjekaffi og søndagskafé på Jostein Nerbøvik-plassen.
S
18
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
På tide å melde seg inn i mållaget!!
PÅ SMS: SEND “NYNORSK ” TIL 2249900
”blankt” visittkort
I vår vedtok Høgre at dei vil arbeide for at elevane i ungdomsskulen ikkje skal ha obligatorisk sidemålsundervisning. Elevane skal ha valfridom. Dette er eit angrep på nynorsk som nasjonalspråk. Jamstelling mellom språka krev meir enn å lese nynorske dikt. Og faktisk valfridom er å kunne velje å få fartsbota si på nynorsk. Noregs Mållag arbeider for at det skal vere full jamstelling. Vi har 10 000 medlemer, og vi vil gjerne bli fleire. Kva med deg? Det kostar berre 200 kroner. Send “nynorsk” i ein sms til 2490, eller gå inn på www.nm.no. Medlemskapen gjeld ut 2011.
GJENNOM ORD BLIR VERDA STOR
ein LokaL bidragsytar Tussa er ein del av lokalsamfunnet, og vi vil gjere ein innsats for å gjere det attraktivt å bu og arbeide her. Tussa er ei viktig kompetansebedrift, utviklingsaktør og ein svært viktig arbeidsplass i regionen. Vi er opptekne av å sikre spennande arbeidsplassar og eit godt teneste- og velferdstilbod ved å vere ein aktiv støttespelar til næringsutvikling, utdanning og til frivillige lag og organisasjonar innan kultur og idrett.
Tussa - med krafT Til å skape
tussa.no
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a
19
S
Kjærleik på kafé Overalt der nordmenn les, følgjer kaffien med, anten ein sit bøygd over avisa på ein kafé, eller i godstolen heime med ei bok etter middag. Kva er betre enn å få sitje med kaffikoppen i handa og bli lesen for av forfattaren sjølv? Den einaste ulempen med opplesingane som går under samletittelen “Kaffi, bokstavleg talt” er at ein ikkje kan få med seg alle. Dei går nemleg to og to samstundes. Det startar klokka 11.30 på fredag, akkurat på den tida då ein treng ein kopp føremiddagskaffi. På Fugl Føniks kaffibar i Ørsta vil Lars Mæhle lese frå den nye boka si, Korea. Noveller om kjærleik. Eller som
forlaget hans, Samlaget, seier om boka: No kjem kjærleiken til Sunndalsøra. Styrt av kjærleik Mæhle kjem sjølv frå Sunndalsøra og fekk gjennombrotet sitt i 2009 med fantasyromanen Landet under isen. Korea er den første novellesamlinga hans, og her møter vi menneske som på ulike måtar let seg styre av kjærleiken. Det er dei store kjenslene som rår, som når ein hovudstups forelska gut må ta seg oppover heissjakta i eit siste forsøk på å nå fram til jenta i sitt liv. Rollefigurane går inn og ut av kvarandre sine noveller, det står noko på spel for dei alle, og fallet kan verte stygt – men vil kjærleiken sigre til sist? Samstundes, på Mylneriet i
Øystein Orten (Foto: Odd Goksøyr)
Volda, er det dikt som står på menyen. Terje Tørrisplass, som debuterte som lyrikar i 2010 med samlinga Eg bygger ikkje byar, les eigne dikt. Naturen har ein stor plass i lyrikken til Tørrisplass, som ofte lyt tole å bli samanlikna med Hans Børli. Skogsarbeidaren frå Hallingdal var aktiv i fleire år på Diktkammeret hjå Dagbladet før han publiserte dikta sine i bokform. Han seier sjølv at dikta hans, som ofte tek opp kontrasten mellom det heimlege landskapet og trongen til å reise ut og møte noko nytt, djupast sett handlar om å høyre til. På Mylneriet treff du også Øystein Orten. Han skal lese frå den ferske novellesamlinga Sjabervik.
høgdepunkt å dra fram. Sortland meiner at nesten alt han skriv, handlar om kjærleik i ei eller anna form. Sjølv der den ytre handlinga dreier seg om andre ting, er kjærleiken alltid eit underliggjande tema som er uråd å kome utanom. Sortland har fått ei rad prisar for bøkene sine, og dei kjem ut på stadig nye språk. På same tid, på Kafé Fru Svendsen i Ørsta, kan ein høyre festspeldiktaren frå 2001, Brit Bildøen, lese frå sitt eige omfattande forfattarskap. Bildøen, som nyleg vart tildelt årets Samlagspris, er blitt omtala som ein allsidig og overraskande forfattar, ein folkeopplysar og ein litterær oppdragar. Ho tek gjerne opp moderne samlivsog kjønnsrolleproblematikk i bøkene sine. Bildøen er også konsulent og kritikar, og er oppteken av å få andre kvinnelege forfattarar fram i lyset. Hausten 2011 kjem ho med ein roman om miljøvern, men på laurdag vil ho lese tekstar frå tidlegare bøker.
Festspeldiktarane les Laurdag klokka 12.00 les festspeldiktar Bjørn Sortland på Nabolaget i Volda. Kva han skal lese er enno ikkje bestemt, men med meir enn 40 barne-, ungdoms- og vaksenbøker på samvitet skulle det vere nok av
Lars Mæhle (Foto: Tove K. Breistein) Fredag 24. juni 11.30–12.00 Fugl Føniks kaffibar, Ørsta Kaffi, bokstaveleg talt Lars Mæhle Kr 50 / ungdom 30
Terje Tørrisplass (Foto: Tove K. Breistein)
Fredag 24. juni 11.30–12.00 Mylneriet, Volda Kaffi, bokstaveleg talt Terje Tørrisplass og Øystein Orten Kr 50 / ungdom 30
Laurdag 25. juni 12.00–12.30 Nabolaget, Volda Kaffi, bokstaveleg talt Festspeldiktar Bjørn Sortland Kr 50 / ungdom 30
Laurdag 25. juni 12.00–12.30 Kafé Fru Svendsen, Ørsta Kaffi, bokstaveleg talt Brit Bildøen Kr 50 / ungdom 30
S
2 0 D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Fjelltrall på sommarfest I år er det 100 år sidan folkemusikaren og oppfinnaren av tussefløyta, Egil Storbekken vart fødd. Fredag kjem Eli Storbekken og Frode Berntzen til Volda omsorgssenter for å spele og syngje melodiar som “Fjelltrall” og “Tusselåt”.
Nynorsksenteret
Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa
www.nynorsksenteret.no/born/
opplegg og idéar • Nynorske animasjonsfilmar • aktivitetssider for born boktips sorterte etter tema • leik med språket • musikktips
KAJA BRUUN TERJE E GGUM DE T N ORS K E TEA T RE T BERGLJO T E NGESE T JON HELLESNES M ELAN D K OMMUNE HALV D AN KO HT BERN T AN K ER SOLVEIG M UREN SAN D EN JO H ANNES L AVI K E NGVAL D BA KK AN TOROLV SOL H EIM ROAL D KAL D ES T AD JØRGEN V I K ØR HANS E I D NES DEN NORS K E BO KB YEN ANNE G ULLES T AD HAU K BUEN BYGLAN D K OMMUNE O LAV DALGAR D ED VAR D HOEM KNU T E I K -N ES FE D RA H EIMEN O LAUS ALVES T AD TRYGVE BJER K REIM FINNØY K OMMUNE JO H ANNES BELS H EIM R ASMUS FLO PER ODD VAR HIL D RE ASK VOLL K OMMUNE AK RE BJARNE R ABB EN R AGNA BREIVI K ST E FAN FRIC H KNU T FOR T UN BJARNE HUUS KARL KNU T L IES T ØL ID AR ST EGANE N ARVE FULSÅS E INAR FØR D E SYN OG SEGN ANE TT A G ARATH UN G IS K E K OMMUNE M ARIA HØGE T VEI T BERG O LE JO H AN G RØNS K AG HALVAR D DRÆGNI ODD MUN D HAGEN L EI F HALSE TORLEIV HANNAAS HAR D ANGER BYG D E BLA D PE D ER HAUG O LA HEG D AL E RLING FOL K VOR D HELL BILLIES G RO HOLM O LAUS I SLAN D SMOEN JOL I SOGN RØNNAUG KLEIVA N ISSE D AL K OMMUNE ODD GEIR BRUASE T ANNE JO H ANNE KVALE G UNVOR L AN D E N ILS HJELM TVEI T I NGMAR L JONES AL FRE D FI D JEST ØL ARVE M OEN BERGSE T E L D RI D LUN D EN HEMSE D AL K OMMUNE PE TT ER LØVI K O LE DAN BOLT M JØS R EI D AR DJU PE D AL SVEN M OREN E IVIN D G ROVEN ROL F M YK LE BUS T BØMLO K OMMUNE R AGNA RYTT ER MÅLLOVA JOS T EIN N ER BØVI K JENS E SPE D AL ØYVIN D N OR D SLE TT EN N ORS K M ÅLUNG D OM ASLAUG N YRNES KRIS T EN ST ALLELAN D O R KD AL O FF. LAN D SGYMNAS L EIV BLA K SE T L I DVIN O SLAN D KJAR T AN FLØGS T AD L ARS R EIN T ON HO PALONG KNU T SYNNØVE R IS T E HANS ROSS KJELL BON E INAR ARNE AUS På T EVOLL K OMMUNE HEI Dprioriterer I G RAN D E RØYS LA E. BØ www.allkunne.no vi i Oførste omgang stoffD EVI omK nynorsk KARL SEGLEM R ASMUS BREIS T EIN HER BJØRN SØRE BØ FJOR D ABLA D E T TØNNES SIREVÅG og kulturhistorie. HerDerV ERgrundige viktige personar, OspråkLAV HØYEM ANNA SK EI D E SIGUR D AL N ILS artiklar N ILSSON om SK AAR R EI D UN HORVEI JO H ANNES BARS T AD KLAUS SLE TT EN BRI T BIL D ØEN E M BRI K ST RAN D JENS KÅRE E NGESE T institusjonar og organisasjonar, og mange av desse er ikkje nemnde O LA SVEIN ST UGU L INN T. SUNNE JØRUN D TELNES PE T RA KVISLI O LAUS FJØR T O FT JON TOLAAS O LUi Fandre TUR T UMØYGAR D U LLENSVANG H ERA D AN ERSomfattande HOV D EN KRISkrønike T O FER UPPD oppslagsverk. Nettstaden har ògDei som AL E IRI K VAN DVI K HALLVAR D BJØR K UM V ES T RE SLI D RE K OMMUNE ASLAUG VAA TORUNN YST AAS viser framveksten av den nynorsk kulturhistoria, og kvar dag vert G EORG G RIEG Ø RS K OG K OMMUNE L IN D A ØVRE BØ HANS AARNES BERI T OPH EIM V ERS T O I NGA TUSVI K C ONRA C LAUSEN KARIN SVEEN ARNE BRIMI KLARAòg innehalde SEM B I NGELIN RØSSLAN D eit nytt språkD presentert. På sikt skal nettstaden tekstar O SK AR ST EIN BJØRLY KK E ÅSE- M ARIE N ESSE TOR D IS M AURS TAD HER BORG KRÅ K EVI K PE T RA KVISLI KAJA BRUUN GGUM DE Vi T Nhar ORS Kkjøpt E TEA Trettane RE T BERGLJO T E NGESE redigere T JON HELLESNES fråTERJE andre Eområde. til å omsetje, M ELAN D K OMMUNE HALV D AN KO HT BERN T AN K ER SOLVEIG M UREN SAN D EN JO H ANNES L AVI K og oppdatere 000 artiklar fråJØRGEN Caplex.V I K ØR HANS E I D NES E NGVAL D BA KK AN TOROLV SOL H EIM 32 ROAL D KAL D ES T AD DEN NORS K E BO KB YEN ANNE G ULLES T AD HAU K BUEN BYGLAN D K OMMUNE O LAV DALGAR D ED VAR D HOEM KNU T E I K -N ES FE D RA H EIMEN O LAUS ALVES T AD TRYGVE BJER K REIM FINNØY K OMMUNE JO H ANNES BELS H EIM R ASMUS FLO PER ODD VAR HIL D RE ASK VOLL K OMMUNE KNU T FOR T UN BJARNE HUUS KARL AK RE BJARNE R ABB EN R AGNA BREIVI K ST E FAN FRIC H KNU T L IES T ØL ID AR ST EGANE N ARVE FULSÅS E INAR FØR D E SYN OG SEGN ANE TT A G ARATH UN har skrive kontrakt treng Dfleire! G IS K EVi K OMMUNE M ARIA HØGE med T VEI Trundt BERG O100 LE JOforfattarar, H AN G RØNS men K AG HALVAR DRÆGNI ODD MUN DViss HAGEN EI F HALSE HANNAAS HARmå D ANGER BYGtaD kontakt! E BLA D PE D ER HAUG du Lhar lyst tilTORLEIV å skrive for oss, du gjerne O LA HEG D AL E RLING FOL K VOR D HELL BILLIES G RO HOLM O LAUS I SLAN D SMOEN JOL I SOGN RØNNAUG KLEIVA N ISSE D AL Kfår OMMUNE ODD GEIR BRUASEleksikonsatsar. T ANNE JO H ANNE KVALE Alle forfattarar betalt etter vanlege G UNVOR L AN D E N ILS HJELM TVEI T I NGMAR L JONES AL FRE D FI D JEST ØL ARVE M OEN BERGSE T E L D RI D LUN D EN HEMSE D AL K OMMUNE PE TT ER LØVI K O LE DAN BOLT M JØS R EI D AR DJU PE D AL Bak Allkunne selskapet AS,T som er eigd av Det Norske Samlaget SVEN M OREN E IVIN D Gstår ROVEN ROL FAllkunne M YK LE BUS BØMLO K OMMUNE R AGNA RYTT ERog MÅLLOVA D Nartiklar OR D SLE TT vurderte EN N ORSavK redaksjonen. M ÅLUNG D OM ASLAUG N YRNES JOS T EINNynorsk N ER BØVI K JENS E SPE DAlle AL ØYVIN kultursentrum. innsende vert I redaksjonen KRIS EN STGrepstad ALLELAN(hovudredaktør), D O R KD AL O FF. Aina LAN DBasso, SGYMNAS L EIVGjengedal, BLA K SE T Kirsti L I DVIN O SLAN D sit TOttar Kjerstin Langstøyl, KJAR T AN FLØGS T AD L ARS R EIN T ON HO PALONG KNU T SYNNØVE R IS T E HANS ROSS og HEI SverreDTusvik. blir språkvaska før dei blirK publiserte. AUSVibeke T EVOLLLauritsen K OMMUNE I G RAN Artiklane D E RØYS O LAòg E. BØ KJELL BON D EVI E INAR ARNE KARL SEGLEM R ASMUS BREIS T EIN HER BJØRN SØRE BØ FJOR D ABLA D E T TØNNES SIREVÅG O LAV HØYEM ANNA SK EI D E SIGUR D V ER D AL N ILS N ILSSON SK AAR R EI D UN HORVEI JO H ANNES BARS T AD KLAUS SLE TT EN BRI T BIL D ØEN E M BRI K ST RAN D JENS KÅRE E NGESE T O LA SVEIN ST UGU L INN T. SUNNE JØRUN D TELNES PE T RA KVISLI O LAUS FJØR T O FT JON TOLAAS O LU F TUR T UMØYGAR D U LLENSVANG H ERA D AN D ERS HOV D EN KRIS T O FER UPPD AL allkunne.no 70V04 allkunne@allkunne.no E IRI K VAN DVI K HALLVAR telefon D BJØR K UM ES T75 RE 95 SLIe-post: D RE K OMMUNE ASLAUG VAA TORUNN YST AAS G EORG G RIEG Ø RS K OG K OMMUNE L IN D A ØVRE BØ HANS AARNES BERI T OPH EIM V ERS T O I NGA TUSVI K C ONRA D C LAUSEN KARIN SVEEN ARNE BRIMI KLARA SEM B I NGELIN RØSSLAN D O SK AR ST EIN BJØRLY KK E ÅSE- M ARIE N ESSE TOR D IS M AURS TAD HER BORG KRÅ K EVI K PE T RA KVISLI
Nynorsk kulturhistorie på Internett
Vil du skrive for oss?
www.allkunne.no
Storbekken komponerte og arrangerte musikk innanfor fleire sjangrar, som kormusikk, kyrkjemusikk, orkestersuiter og filmmusikk, men det er som folkemusikar han er mest kjend. Dottera Eli vidarefører tradisjonen frå faren, og er i dag ein godt etablert folkesongar. I tillegg til å vere utøvande kunstnar underviser ho mellom anna i kveding ved Ole BullAkademiet, og held kurs for kor og foreiningar. Eli Storbekken syng og spelar seljefløyte, Frode Berntzen spelar gitar på dette arrangementet som er ein del av sommarfesten på Volda omsorgssenter.
Eli Storbekken (Foto: Aili Strømsted). Fredag 24. juni 11.00–11.45 Volda omsorgssenter, Volda Fjelltrall. Egil Storbekken 100 år I samarbeid med Volda kommune og Volda omsorgssenter Gratis
Medietime med stor pris Njord V. Svendsen får Kulturdepartementet sin nynorskpris for journalistar i 2011. – Han er ein av dei fremste reportasje- og portrettjournalistane i Noreg, seier juryleiar Gry Molvær. Prisen blir delt ut under Medietimen fredag føremiddag. Svendsen får prisen etter at han har slutta som journalist. Han var lausmedarbeidar i Bergens Tidende i så mange år at avisa til slutt måtte tilsetje han fast eller takke for laget. Svendsen slutta i avisa ei veke før juryen kom fram til at han var den beste av dei 20 kandidatane til prisen i år. I juryen sit journalist Gry Molvær (NRK), sjefredaktør Tom Hetland (Stavanger Aftenblad) og forfattar Olaug Nilssen. Kulturdepartementet sin nyFredag 24. juni 10.30–11.15 Medietimen Arrangør: NRK Nynorsk mediesenter
Njord Svendsen norskpris for journalistar er blitt delt ut kvart år sidan 2006. Prisen går til ein journalist som bruker levande og god nynorsk i media, og som gjennom arbeidet sitt har gitt nynorsk innpass på nye område. Tidlegare prisvinnarar er Linda Eide (NRK), Kjell-Erik Kallset (Dagsavisen, no Klassekampen), Odd Reidar Solem (TV 2), Ronny Brede Aase (NRK) og Astrid Brekken (NRK).
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ă˜r s t a
S
21
Vi ynskjer festspeldiktaren Bjørn Sortland utøvarar og publikum velkomne til
DEI NYNORSKE FESTSPELA 2011
SC ANA VOL DA A S Ă˜rsta kommune www.orsta.kommune.no
Volda kommune
www.volda.kommune.no
 � �� �  € ‚ ƒƒ  ‚ „ … † ‡ ˆ
‡„ … †
www.dagogtid.no
  Â
FĂĽ Dag og Tid i posten kvar veke! Ja, eg tingar eit halvĂĽrsabonnement til 770 kroner
Ja, eg tingar eit halvĂĽrs studentabonnement til 444 kroner (42% rabatt)
NAMN: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ AS
ADRESSE: ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ POSTNR./POSTSTAD: ________________________________________________________________________________________________________________________________________________ TELEFON: ___________________________________________________________________ E-POST: ______________________________________________________________________
Svarsending 0091 0090 Oslo
S
2 2 D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Bilete av ekte kjærleik Brurebilete heng på utstilling i mange heimar. No blir dei samla til ei heil utstilling i Ivar Aasen-tunet. Utstillinga opnar første festspelkvelden og heng heile sommaren. Tittelen er krevjande. “Ekte kjærleik”, ikkje noko mindre enn det. I fleire veker har publikum kunna levere inn brurefoto. Oldeforeldra har hatt like stor interesse som dei som gifta seg i vinter eller for ti år sidan. Songhefte og anna stæsj frå denne store dagen har også vore velkomne. Derimot blei foto frå bordsete Torsdag 23. juni kl. 19.30, Galleriet, Ivar Aasen-tunet Ekte kjærleik Brurebilete frå mange generasjonar. Publikum kan levere sine foto til 14. juni. Gratis
eller andre situasjonar under bryllaupa valde bort. Saman med det som publikum har levert inn, har Dei nynorske festspela også leita fram eit og anna foto frå arkiv, og dei har spurt ein og annan om utlån av foto. Felles for dei fleste av fotografia er at dei med denne utstillinga kjem ned frå den private veggen og kjem til syne i det offentlege rommet. Fotografia er poenget. Privatlivet skal få bli verande privat. Det dreiar seg om å vise brurepara når dei er midt i stunda av ekte kjærleik. Kva som har skjedd etter bryllaupsdagen, seier ikkje utstillinga noko om. Derimot viser den at klede og frisyre har endra seg, og at det nok er viktigare å sjå ung ut på slike foto i dag enn det ein gong var. Breie smil fulle av forventning har kome i stade for det livsalvoret som pregar eldre brurefotografi. Er det noko meir som også kan lesast ut av desse bileta som held kjærleiken fast dagen før kvardagen tek til? Ganske
Foto: Fotograf Ma sikkert. Det kan kvar og ein gjere seg opp ei meining om når utstillinga opnar like etter at opningshøgtida er omme og Aasen-bautaen er kransa.
Då får publikum også sjå kva som kom ut av forsøket på å få med fotografi av eit eller fleire brurepar som gifta seg laurdag 18. juni.
Frukost med ost og mylnemjøl Meieriet i Ørsta måtte kjempe for å behalde produksjon av den tradisjonelle brunosten. Den kampen gjekk til siger. Fredag morgon fortel meierisjef Bente Reklev meir om aktiviteten på Ørstameieriet når Festspela inviterer til Frukost i tunet. TINE Meieriet Ørsta ligg i eit område med mykje geitemjølk, difor er mykje av produksjonen basert på denne råvara. Snøfrisk og Edamer er kanskje dei aller mest kjende ostane som blir produserte der. Elias Moe har bygt opp ei framgangsrik bedrift basert på ein produksjonsmåte som teknologisk sett er forelda. Kvaliteten til produkta Volda elektriske mylne leverer, er av ypparste merke, og der ligg også mykje av suksessfaktoren. Pro-
duksjonsmåten deira er unik, og tufta på gamle tradisjonar. Dette skaper eit miljøvennleg og økologisk produkt. Rundt denne produksjonen byggjer dei også opp ei opplevingsbedrift, noko Elias Moe vil utdjupe på frukostarrangementet fredag. Godt brød, smakfullt pålegg, varm drikk og viktige ord, er i år som tidlegare viktige ingrediensar på dette arrangementet. Kaféleiar Milan Ilic og gode samarbeidspartnarar byd på freistande frukost frå både TINE, Mylna og andre leverandørar. God appetitt! Fredag 09.00–11.00 Kafeen og utekafeen, Ivar Aasen-tunet Frukost i tunet I samarbeid med Kontaktpunktet Kr 100
Elias Moe frå Mylna (Foto: Møre)
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a 23
S
Festspelfrukost med Drakeguten Mat på fat, folkeliv og forfattarmøte er nokre av ingrediensane når handelsstanden dekkjer på til gratis frukost for alle i sentrum av Ørsta og Volda laurdag morgon. Festspelfrukosten er eit årvisst og svært populært tiltak med mykje folk og god stemning i gatene.
gjere som han sjølv vil. Han må velje kven han skal stole på: den krigarske læraren sin, den gode faren, det griske landsbyrådet eller den underlege stemma han høyrer i nordavinden. Kan ein velje å ta det gode sitt parti, etter å ha vore med på å lage vondskap? Leselystaksjonen plukka ut Drakeguten som ei av fem bokgåver til alle norske 6. og 7. klassingar. Det er eit kvalitetsstempel i seg sjølv. Laurdag morgon I år kan du høyre festspeldiktar kan du ta eit steg inn i fantasiBjørn Sortland lese til frukosten verda rundt landsbyen Kervad, både i Volda og i Ørsta sentrum. ståande midt i Ørsta sentrum I tillegg kjem forfattaren av den når Asbjørn Rydland les. svært spennande fantasyboka Festspelfrukostane blir til Drakeguten, Asbjørn Rydland, for i samarbeid med Volda Hanå lese i Ørsta. delsforening, Ørsta handels- og Drakeguten handlar om stall- serviceforeining og Bondens guten Koll som drøymer om Marked. å bli ein stor krigar og kunne
Asbjørn Rydland Laurdag 27. juni 10.00–12.00 Ørsta sentrum Festspelfrukost Gratis
Laurdag 27. juni 10.00–12.00 Volda sentrum Festspelfrukost Gratis
Jazz på nynorsk
MålBar kvar kveld
Olav, Torgeir, Henrik og Torkjell
Halvor Folgerø er ein av mange som har gitt publikum store opplevingar frå scena på MålBar. løfta inn i det offisielle festOgså i år er Målbaren på spelprogrammet, og då var det Møre folkehøgskule open kvar kveld. På plakaten står gjort. No skulle Målbaren fyllast med shantykor eller foredrag ingen programpostar, men eller platekåseri eller alvorleg lydanlegget er på plass og snakk eller basar eller uventa mangt kan skje. korte opplesingar eller upassande lange ditto.. Nokon kan brått finne fram ein Ver så snill, sa folk, gi oss ein gitar. (Vanskeleg å skjule.) fristund. Greitt, sa arrangøren. Einkvan tek kanskje fram det Målbaren er open. Resten er uferdige manuskriptet sitt. opp til deg. (Lettare å skjule.) Det kan bli samsong, solosong, sær song. (Umogleg å overdøyve.) Målbaren er altså blitt proTorsdag 23. juni 23.00–02.00 gramfri sone. Det var slik det Fredag 24. juni 23.00–02.00 heile tok til for mange år sidan. Laurdag 25. juni 23.00–02.00 Nokre tilreisande søkte saman Møre folkehøgskule, Ørsta i sitt eksil og fann trøyst i ein MålBar kviss eller noko anna dei hadde Sal av mat og drikk med seg. Kvissen blei etter kvart
Det er svingande, harmonisk og spontant, og det skjer på Det grøne treet fredag kveld. Fire unge jazzmusikarar er vertar når Jazzklubben Volda Ørsta inviterer til Festspeljam. Torgeir Hovden Standal (gitar), Henrik Lødøen (trommer), Torkjell Hovland (bass) og Olav Opsvik (piano) kjenner kvarandre frå musikklinja ved Volda vgs og har spelt i lag i mange år. Sjølv om dei for tida bur på kvar sin kant av landet, passar dei på å få spelt i lag så mykje dei kan. – Når det er festspel fyllast bygdene opp av musikarar som elles held seg i heilt andre delar av landet, og det er ei mogleg-
heit ein definitivt må nytte seg av. Jammane i fjor og året før var legendariske, og vi ser fram til ein like storarta kveld i år, seier Olav Opsvik. I samband med Festspela har musikarane omsett alle jazzfrasene dei kan til nynorsk, og vil gå inn for å spele så nynorsk som dei berre kan heile natta. – Elles kan ein kanskje vente seg litt spesielle innslag og overraskingar ein ikkje ser eller høyrer kvar som helst, seier Opsvik Fredag 24. juni 22.00–01.00 Det Grøne Treet, Volda Festspeljam Arrangør: Jazzklubben Volda Ørsta Gratis
24
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
www.moreforsk.no
Havnevik FOTO: TONY HALL
S
Tenk framtid no! Spar fast – kvar månad Du veit at det er lurt å spare. Du har berre ikkje kome i gong. Start fast sparing no, så går resten av seg sjølv. Vi hjelper deg i gong. Ta kontakt med rådgivaren din, eller ring Kundeservice på tlf. 70 11 33 00. www.sbm.no
LNK.no framtida.no magasinett.no pirion.no diktarvegen.no
[heiltid/deltid]
Mastergradsutdanningar Mastergrad i helse og sosialfag - meistring og myndiggjering Mastergrad i kulturmøte Mastergrad i nynorsk skriftkultur Mastergrad i samfunnsplanlegging og leiing Mastergrad i spesialpedagogikk
Sjå www.hivolda.no. Ta gjerne kontakt med Sørvistorget. T: 70 07 50 18, e-post: sorvistorget@hivolda.no
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ør s t a 25
S
Hjarteklapp ”Jan ser på meg med dei blå augo sine. Og smiler sjenert. Flæsssshhhh! Akkurat då slår det ned i meg, som eit sprakande lyn, og det tordnar gjennom meg: eg er muligens dødsforelska”. Slik skriv festspeldiktar Bjørn Sortland om forelsking i boka 12 ting som må gjerast rett før verda går under. I ungdomslitteraturen finn vi dei stormande forelskingane, den vare draumen om ein kjærast, og den botnlause kjærleikssorga. Det blir ofte hevda at ungdomslitteraturen er den gløymde litteraturen, den som står nedst, sist og bakarst. I denne utstillinga kjem ungdomslitteraturen først og øvst, og her vil mange unge kjenne att titlar og forfattarar frå nyare nynorsk ungdomslitteratur. Årets temautstilling vil vise eit mangfald av uttrykk frå ungdomslitteraturen, Fredag 24. juni, 12.30-12.45, Basisutstillinga, Ivar Aasen-tunet Hjarteklapp Temautstilling Gratis under Festspela
og kanskje vil utstillinga også inspirere godt vaksne til å oppdage ungdomslitteraturen på nytt. Som Arnfinn Kolerud skriv i Kva er ei ungdomsbok: “Kan det beint fram vere slik at ungdomsbøker er ei ungdomskjelde? “Eg forelskar meg ikkje så lett (og tungt) som då eg var seksten” skriv Kolerud. Under Dei nynorske festspela har vi alle sjansen til å bli mint om dei intense kjenslene frå ungdomstida. “eg forelska meg i går, eg fekk kjøtt på ankelen og sprang til eg pusta ut co2” skriv ein av ungdommane på http://hjarteklapp.blogspot.com. I vår har vi hatt ein eigen hjarteklappblogg der ungdom har delt sine tankar om kjærleik. ”Den aller største opplevinga var Rune Belsviks …ingen drittunge lenger: Uttrykket er så nake, så rått, så tøft, så sårbart, så hjarteskjerande – og denne boka fekk meg til å skjøna kva litteratur kunne vera for meg. Han blei det store forbildet.” Dette sitatet av Ingelin Røssland er eit av fleire du vil møte i utstillinga. I ei eiga Hjarteklapp-bok fortel forfattarar, utøvarar under festspela og andre gjester om kva dei las i ungdomstida. Boka ligg framme, ”Berre ikkje alt no blir pinlig og teit”, tenkjer og alle er velkomne til å fortelje om eigne hovudpersonen i denne boka like før ho opplever sitt første kyss. leseopplevingar!
Kunstutstillingar med stor spennvidd Biletkunst er òg ein del av dei gode opplevingane under Dei nynorske festspela. I år blir det opna to kunstutstillingar som inneheld både videokunst, måleri, grafikk og foto.
Gamal historie blir stilt opp mot nye teknologiske forteljingar når kunstnarane frå Aggregat atelierfellesskap i Ålesund viser videokunst på Bjørke. Utstillinga ”Rørsle” opnar på Bakketunet laurdag. Her vil kunstnarane Karin Augusta Nogva, Stine Q.
Vister, Simon Wågsholm og Hilde Rosenberg Bamarni skape ein dialog mellom gamal og ny tid. Gjennom video, lys og lyd set dei lys på ulike tema frå eiga samtid. Desse arbeida blir presenterte på ulike stadar i dei ærverdige bygningane på Bakketunet. Utstillinga skaper ei rørsle mellom tider, bilete i bevegelse og kjensler. Som ein del av opplevinga kan du få med deg heile Hjørundfjorden, skyssbåten Hjørundfjord kan ta deg med inn fjorden frå Solavågen. Sommarutstilling på Kunsthuset Ørsta kunstlag opnar si som-
Kunstgruppa Aggregat
Laurdag 25. juni 12.30 Bjørke Rørsle Arrangør: Ålesundsgruppa Aggregat
marutstilling på Kunsthuset i Ørsta sentrum fredag under Festspela. Her møter du mellom anna teikningar av Katrin Berge frå Fosnavåg. Ho er utdanna på Kunsthøgskulen i Bergen og viser delar av masteroppgåva si på sommarutstillinga. Lill Haugen frå Ørsta vann i fjor NM i undervassfotografering. På Kunsthuset viser ho nokre av dei fantastiske bileta hennar frå livet under vassflata. I tillegg inneheld sommarutstillinga teikningar av Marius Konrad Vartdal, måleri og grafikk av Gry Løvoll, måleri og grafikk av Lise Sande, og måleri av Stina Aasen Lødemel.
Fredag 24. juni 17.00 Kunsthuset, Ørsta Sommarutstilling Arrangør Ørsta kunstlag Gratis
2 6 D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ă˜r s t a
kanskje møter du ogsü kjentfolk pü tur... Nyt utsynet til den fantastiske naturen som susar forbi deg pü veg til- og frü jobb eller skule. Du kan slappe av, lese dagens avis eller førebu deg til arbeids- eller skuledagen under vegs. Stress ned, gløym ferjekøen, spar
Foto: Tegneren, Mørebil og Destinasjon Ålesund & Sunnmøre
Ver fri - bruk bussen
Rett i mül! Nür du kjenner leselysta vakne, og du treng bøker pü rappen: Velg mellom 55.ooo titlar – fakta og fiksjon, nytte og glede. Velkomen til rask og effektiv bokhandel pü nettet!
www.tegneren.no
S
• Alle ordrar over kr 249,– für du fraktfritt tilsendt i Noreg. • Avbetaling utan pristillegg pü ordrar over kr 750,– • Kundeblad med knalltilbod sommar og haust. • Alltid gode boktilbod og rask ekspedering! • STUDENTKONTO: Sjekk vür nettside!
miljø og bilutgifter; Fjord1 Buss Møre skyssar deg trygt fram etter ruta. ruteinformasjon tlf 177 - www.fjord1.no
ILIOS kommuniukasjon AS
haugenbok.no
ASTE S RASK NOREG HANDEL K NETTBO
Postboks 175, 6101 Volda • epost@haugenbok.no • Tlf 70 07 45 00
Rosenkrantz´gate 8 N- 0159 Oslo + 47 23 21 41 00
ÂŤDenne boka er en skattÂť Ellen Sofie Lauritzen, Dagsavisen
Kr. 229,Kr. 299,-
Bodil Cappelen og Olav H. Hauge
Brev 1970-1975
Kr. 329,-
Agnes Ravatn
Gyrid Axe Ă˜vsteng, Per Ragnar Møkleby (ill.)
Draumar
Folkelesnad
ÂŤDet er en fryd ĂĽ boltre seg i Ragnar Hovlands teksterÂť
Ny peikebokserie! Kr. 129,-
Jon Ă˜ystein Flink, Klassekampen
Kr. 349,-
Kr. 399,-
Alf Skjeseth
Ragnar Hovland
Historia om Klassekampen
og andre essay
Sykle pĂĽ vatnet.
Kunsten ĂĽ komme heim
Kari Stai
Mopp og Mikko elskar dyr
D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2 011 • Vo l da og Ă˜r s t a 27
 � � � �
Â?  Â €
‚ ƒƒƒ „ ƒ€
Kulturfylket Hordaland med festspelbyen Bergen ynskjer Sunnmøre lukke til med dei
Nynorske festspela 2011! Informasjon om fylket og fylkeskommunen,
www.hordaland.no
Postboks 7900, 5020 Bergen Tlf.: 55 23 90 00
S
Sjømat og fleire godsaker pü menyen Det er liksom veldig god mat. Kokken sjølv har teke kontrollen. Tusj-streken serverer berre ein forrett. Eg für ikkje med meg alt. Men det er sjømat som er pü menyen. Fisk og ting som er i sjøen. Først für vi kamskjel og nokre greier. Eit ørlite skjel pü ein ganske stor tallerken. Nokre klattar med saus og grønsaker som eg ikkje har sett før. Er det dette som kostar like mykje som ein iPod? – Berre et. Sjømat er sunt og slankande, seier kokken.
– Fantastisk vin, seier Janice dü psykoen gür. Slik gür det føre seg nür den 16-ürige guten i boka Triks av Bjørn Sortland inviterer med seg draumejenta pü restaurant. Sjømat blir det ogsü pü menyen i kafeen i Aasen-tunet under Festspela. Festspeldiktaren sin favorittrett er nemleg fersk dampkokt torsk med sprøsteikt bacon og mandelpotetpurÊ. I tillegg serverer kafÊ- og
kjøkkenleiar Milan Ilic mellom anna ein eigenutvikla heit, kjÌrleikhakka biff med frisk saus, salatar, kyllingbryst og tomatfoccaccia med Snøfrisk. Det blir mykje godt ü setje tennene i under Festspela. Sunt og fantastisk, er ingen dürleg kombinasjon. Torsdag 23. juni 17.00 Kafeen, Aasen-tunet Bjørn Sortlands favorittrett
KjĂŚrleik i alle variantar i butikken KjĂŚrleik er eit gjennomgangstema ogsĂĽ for ĂĽrets butikkvarer. Butikken byd pĂĽ t-skjorte med kjĂŚrleik pĂĽ sju sprĂĽk. Gullsmed Katrine Berg kjem med ein ny kolleksjon med kjĂŚrleikssmykke. Plakatmotivet med hjarte og penn vert ĂĽ finne pĂĽ handlenett og som tatovering, det siste kjem ogsĂĽ med Lurivar-motiv. Festspeldiktar Bjørn Sortland vil prege bokhyllene, klestativet og avdelinga for koppar. – Vi tek sjølvsagt inn bøkene hans, saman med andre festspelforfattarar. To av festspel-t-skjortene har sitat frĂĽ bøker av Bjørn Sortland. Anten ein vil gĂĽ rundt og reklamere for seg sjølv som “Visuell karamellâ€? eller ein vel det meir smĂĽlĂĽtne “Berre ikkje
SprĂĽkhandbok Pris:
kr 298,–
alt no blir pinlig og teit�, vil ein vise att i landskapet. Til ürets festspelkrus, det niande i rekkja, har Sortland skrive ein heilt ny
Skriv rett! Skriv godt!
Handboka Hand Ha ndbo boka kan kjøpast i bokhandelen eller hos Nynorsk pressekontor. Nynorsk pressekontor, boks 6817 St. Olavs plass, 0130 Oslo. Besøksadresse: Akersgata 55 (inngang Apotekergata). Telefon: 22 03 44 00 epost: npk@npk.no
tekst: “Det er helg, heismontørane gidd ikkje ĂĽ redda meg.â€? Festspelmusikken vert ĂĽ finne i CD-hylla, saman med mange andre CD-ar med nynorsk tekst. Dei som ikkje har sikra seg nyutgivinga av Nynorskens skog med Oddvar Thorsheim har sjansen her. Kvart ĂĽr kjem det nye produkt frĂĽ butikken i Aasen-tunet. I ĂĽr finn du bĂĽde ryggsekk og sitjeunderlag med Aasen-sitat her. Med slike produkt blir Ivar Aasen ein naturleg reisepartnar, bĂĽde mellom bakkar og berg og i eit varmare land.
S
2 8 D E I N Y N O R S K E F E S T S P E L A • I v a r A a s e n - t u n e t • 2 3 . – 2 6 . j u n i 2011 • Vo l da og Ør s t a
Arrangementsstader 1. Ivar Aasen-statuen 2. Kafé Fru Svendsen 3. Volda el. mylne 4. Målbar, Møre Folkehøgskule 5. Fugl Føniks kaffibar
6. Festspelfrukost Volda 7. Festspelfrukost Ørsta 8. Studenthuset Rokken 9. Volda bygdetun 10. Kunsthuset - Ørsta kunstlag 4 5 7 2
6 8 3
9
Volda og Ørsta
Volda
16. august - 14. juni Måndag - fredag kl. 10-16 Søndag kl. 12-17
1
Ørsta
Billettar
Ivar Aasen-tunet Opningstider 15. juni - 15. august Måndag - fredag kl. 10-17 Laurdag og søndag kl. 12-17 Utvida opningstider under Festspela
10
Billettprisar Vaksne: 70,Barn (6-16), student, honnør: 35,Grupper (minst 15 personar inkl. leiar): 35,- pr person. Familie (inntil to vaksne): 150,Eigne prisar for barnehagegrupper og skuleklassar.
www.billettluka.no/aasentunet Narvesen og 7-Eleven over heile landet Telefon 70 04 75 84 Rabattar Ev. honnør-, studentbillett eller Kulturrabatt for ungdom er oppført spesielt. Konsertpass kr 750 Konsertpass gjeld for kveldskonsertane på utescena i Ivar Aasentunet torsdag, fredag og laurdag. Festspelpass kr 1300 Gir tilgjenge til alle festspelarrangement. NB: Også publikum med festspelpass må tinge plass på førehand til arrangement i lokale med avgrensa plass, t.d. i Salen i Ivar Aasen-tunet.
Takk til tilskotsgivarar og sponsorar
Volda kommune
Ørsta kommune
Samarbeidspartnarar AMFI Ørsta Aschehoug & co Bakketun Bama Bjørke grendalag Brudevoll kjøtt AS Coca Cola Det Norske Samlaget Forlaget Skald Friele Fugl Føniks kaffibar Hjørundfjorden kulturvernlag Hotell Ivar Aasen Jazzklubben Volda Ørsta Kafé Fru Svendsen Kontaktpunktet Møre folkehøgskule Nabolaget Norsk Forfattersentrum NRK Nynorsk mediesenter Ole Ringdal Sivert Aarflot-museet Studenthuset Rokken Tine Meierier Ørsta Tuns bakeri Volda bil Volda elektriske mylne Volda handelsforening Volda sokneråd Volda omsorgssenter Westre bakeri Ørsta handels- og sentrumsforeining Ørsta kunstlag Ørsta og Volda ballettskule Ørsta sokneråd