WELKOM IN BELGIĂ‹
Gids voor de deelnemers aan het Belgisch hervestigingsprogramma
Part of Fedasil
INHOUD
Woord vooraf
Het gezin
3
44
Tijdlijn
Gezondheidszorg
België
Levensduurte
4
52
14
60
Huisvesting
Cultuur
Onderwijs
De reis
INHOUD
22
66
30
72
Tewerkstelling
36
WELKOM IN BELGIË
2
BELCO
HERVESTIGING Hervestiging is een programma van het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR). Zo worden kwetsbare mensen op een veilige en legale manier opgevangen in een land waar ze een nieuw leven kunnen opbouwen.
WOORD VOORAF De Belgische regering selecteerde u in het kader van het hervestigingsprogramma onder toezicht van het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR). U volgde ook de BELCO (Belgian Cultural Orientation), de culturele oriëntatie van Fedasil. U wordt dus binnenkort in België opgevangen om daar aan een nieuw leven te beginnen. In deze gids vindt u nuttige informatie over de stappen die u moet ondernemen en over het land waar u straks te gast bent. We heten u alvast hartelijk welkom in België!
WAT IS FEDASIL? Fedasil is het Belgisch Federaal Agentschap voor de opvang van asielzoekers*. Fedasil staat ook in voor de coördinatie van het hervestigingsprogramma. www.fedasil.be
! Neem deze gids zeker mee als u het land verlaat waar u zich nu bevindt. De gids zal in de komende maanden zeker zijn nut bewijzen.
3
TIJDLIJN TIJDLIJN
Hervestiging omvat verschillende fases. Wat staat u de komende maanden te wachten? Op de volgende pagina vindt u de tijdlijn die de verschillende stappen van hervestiging toont. Let wel: soms kan de volgorde van de verschillende fases licht gewijzigd worden.
4
BELCO
5
VOORSELECTIE
SELECTIEGESPREK
MEDISCHE DOORLICHTING
1
2
3
VOORSELECTIE TIJDLIJN
Het UNHCR* selecteert een aantal vluchtelingen op basis van hun kwetsbaarheid. De voorgeselecteerde dossiers worden met het oog op een hervestiging aan landen voorgelegd. Uw dossier werd aan België voorgelegd.
6
BELCO
SELECTIE– GESPREK
MEDISCHE DOORLICHTING
Het CGVS/CGRA* trekt naar het eerste asielland en gaat in dialoog met de voorgeselecteerde vluchtelingen. Tijdens dat gesprek luisteren de medewerkers naar uw verhaal om te bepalen of u voldoet aan de criteria die de Conventie van Genève (1951) aan het vluchtelingenstatuut verbindt.
Een verpleegkundige van Fedasil evalueert uw algemene gezondheidstoestand. Zo wordt nagegaan of er specifieke maatregelen nodig zijn (rolstoel, medische begeleiding enz.) om uw reis en uw verblijf in een opvangcentrum in België vlot te laten verlopen.
VOORBEREIDING VERTREK
REIS
5
6
BELCO Op dit moment bevindt u zich in deze fase van de hervestigings procedure. Fedasil organiseert BELCO. Tijdens deze culturele oriëntatie krijgt u zoveel mogelijk informatie over de stappen die u moet zetten én over uw toekomstig leven in België. Uiteindelijk moet u een doordachte beslissing kunnen nemen. Indien u beslist toch niet naar België te komen, vragen wij u zo snel mogelijk contact op te nemen met het UNHCR of de IOM*.
VOORBEREIDING VERTREK Er wordt een afspraak gemaakt op het Belgisch Consulaat. Om legaal naar België te kunnen reizen, moet aan uw paspoort een visum worden toegevoegd. Beschikt u niet over een geldig paspoort dan wordt een tijdelijk reisdocument afgeleverd. Medewerkers van de IOM halen uw documenten op en overhandigen ze u op het moment van vertrek. Soms staan zij u bij tijdens de afspraak op het Consulaat. In sommige gevallen werken het UNHCR en de IOM samen met de nationale overheden van het land waar u zich bevindt, zodat u toestemming krijgt om dat land te verlaten. Die fase kan een aantal weken in beslag nemen.
OPVANG
BELCO
4
7
DE REIS
DE OPVANG
De reis naar België wordt voor u georganiseerd. Medewerkers van de IOM bezorgen u de vliegtickets op de luchthaven en helpen u met het vervullen van de formaliteiten. Medewerkers van Fedasil wachten u op in België, op de luchthaven van Brussel-Zaventem.
In België logeert u gedurende ongeveer zes weken in een collectief opvangcentrum van Fedasil. Daarna wordt u gedurende zes maanden een tijdelijke woning aangeboden. Tot slot verhuist u naar een particuliere woning die u zelf zoekt, en begint u een autonomer leven te leiden.
7
BEZOEK AAN DE DIENST VREEMDELINGENZAKEN/ OFFICE DES ÉTRANGERS Kort na uw aankomst in België hebt u een belangrijke afspraak met de Dienst Vreemdelingenzaken* in Brussel. Op die dag dient u een officieel verzoek in tot bescherming in België. U krijgt dan automatisch het vluchtelingenstatuut, aangezien u al door de Belgische overheid werd aanvaard. TIJDLIJN
1
2
Tijdens het bezoek doorloopt u de volgende fases: persoonsgegevens 1 Uw doorgeven
vingerafdrukken geven 2 Uw
3 Een identiteitsfoto nemen röntgenfoto van 4 Een uw longen nemen
5 De verplichte
inentingen krijgen
documenten geven 6 Uw
(paspoort, reisdocumenten, kopie van originele documenten)
8
BELCO
3
REIZEN NAAR HET BUITENLAND Wanneer u het vluchtelingenstatuut krijgt, kan u niet meer naar uw land van oorsprong terugkeren. Besluit u om toch terug te keren - tijdelijk of voor altijd - dan wordt uw vluchtelingenstatuut weer ingetrokken.
4
Toch kan u naar andere landen reizen, dankzij een vluchtelingenpaspoort, het zogenaamde 'blauwe' paspoort. Voor sommige landen heeft u wel een visum nodig. Let op: wanneer u een sociale uitkering ontvangt, kan uw reisduur worden beperkt. Bovendien kunnen er restricties gelden voor vluchtelingen die naar bepaalde landen willen reizen.
FOTO
5
Op de foto die op de Dienst Vreemdelingen zaken wordt gemaakt, moeten uw haarlijn en uw oren zichtbaar zijn.
6
9
MIJN DOCUMENTEN Op de dag zelf en in de komende maanden ontvangt u een reeks documenten.
ROYAUME DE BELGIQUE
COMMISSARIAT GENERAL AUX REFUGIES ET AUX APATRIDES Numéro CGRA : Numéro national : Numéro de document :
TIJDLIJN
ATTESTATION Le Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides atteste que : né à
le
est réfugié au sens de la Convention de Genève du 28 juillet 1951 et du Protocole additionnel du 31 janvier 1967 relatifs au statut des réfugiés. Bruxelles, le Pour le Commissaire général, L’agent délégué,
Rue Ernest Blerot 39, 1070 BRUXELLES
T 02 205 51 11
F 02 205 50 01
cgra.info@ibz.fgov.be
www.cgra.be
1 BIJLAGE 26 Dit document bewijst dat u in België een verzoek tot internationale bescherming indiende. Het document wordt afgeleverd na afloop van uw bezoek aan de Dienst Vreemdelingenzaken en blijft geldig tot u een vluchtelingen attest ontvangt.
10
2
3
VLUCHTELINGEN ATTEST
VERBLIJFS VERGUNNING, KAART B
Dit document bewijst dat u in België het vluchtelingenstatuut geniet.
Dit document laat u wettelijk in België verblijven als vluchteling. Het geeft u de mogelijkheid om een aantal rechten uit te oefenen.
Tijdelijke documenten (vluchtelingen)
4 PASPOORT Dit document - vaak het 'blauwe' paspoort genoemd - laat u toe als vluchteling om legaal buiten de landsgrenzen van BelgiĂŤ te reizen. U moet zelf dat paspoort aanvragen en de bijhorende kosten betalen.
Permanente documenten (Belgen)
5
6 IDENTITEITSÂ KAART Dit document wordt na vijf jaar afgeleverd indien u de Belgische nationaliteit verwerft.
PASPOORT Dit document wordt na vijf jaar afgeleverd indien u de Belgische nationaliteit verwerft. U kan er ook legaal mee reizen. U moet zelf dit paspoort aanvragen en de bijhorende kosten betalen.
11
MIJN TIP
TIJDLIJN
«
Mijn gezin woonde vijf jaar in Irbid, in Jordanië. In juni 2018 kregen we een oproep van het UNHCR, dat ons meldde dat we geselecteerd waren voor hervestiging in België. We werkten een aantal gesprekken af, ondergingen medische onderzoeken en volgden de culturele oriëntatie van Fedasil. Alles wat we tijdens de opleiding vernamen, hebben we hier ook gezien. Aanvankelijk waren we teleurgesteld in het centrum (qua eten, bijvoorbeeld). We wisten echter dat het om tijdelijke opvang ging. We probeerden alles van de positieve kant te bekijken. Het was niet altijd makkelijk, maar met de hulp van anderen slaagden we erin ons aan te passen. Wie zich als vluchteling respectvol opstelt, kan op het respect van iedereen rekenen.» — Hanaa Een Syrische uit Jordanië die in 2018 naar België kwam
! TIPS
ertrouw op • Vwat u tijdens
de culturele oriëntatie wordt verteld.
niet • Oteordeel snel.
tijdens • Bdelijfhele proce dure geduldig en positief.
12
BELCO
BEKNOPTE WOORDENLIJST Verzoeker om internationale bescherming: persoon die de Belgische overheid om internationale bescherming verzocht en op een beslissing wacht. Tijdens die procedure gaat de Belgische Staat na of de betrokkene voldoet aan de criteria die de Conventie van Genève (1951) aan het vluchtelingenstatuut verbindt. Vluchteling: persoon die terecht vreest voor feitelijke vervolging vanwege ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep of omwille van politieke standpunten die zich buiten het land van diens nationaliteit bevindt en die - vanwege die vrees - geen aanspraak meer kan of wil maken op bescherming door dat land.
• UNHCR: Hoog Commissariaat voor de
Vluchtelingen van de Verenigde Naties. Het UNHCR waarborgt de rechten en het welzijn van vluchtelingen.
• OIM: Internationale Organisatie
voor Migratie. De IOM zorgt voor een humaan en ordelijk migratiebeheer en bevordert internationale samenwerking rond migratievraagstukken.
•
GVS/CGRA: Commissariaat-Generaal C voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. Het CGVS/CGRA is een onafhankelijke Belgische federale instelling die ieder verzoek tot internationale bescherming individueel en onbevooroordeeld onderzoekt.
• Dienst Vreemdelingenzaken/
Office des étrangers: De Dienst Vreemdelingenzaken is de federale Belgische instantie die voor migratie bevoegd is. De Dienst levert visa af en is verantwoordelijk voor de registratie van verzoeken tot internationale bescherming.
HOE BELG WORDEN? Om Belg te kunnen worden, moet u aan verschillende voor waarden voldoen:
• meer dan 18 jaar oud zijn; n het bezit zijn van een • ionbeperkte verblijfsvergunning (bijvoorbeeld: kaart B, uitgereikt aan vluchtelingen);
inds 5 jaar legaal en • sononderbroken in België verblijven;
w kennis van één • uvan de drie landstalen (Nederlands, Frans, Duits) bewijzen;
w sociale en economi• usche integratie aantonen; 50 euro registratie• 1rechten betalen.
13
DE NOORDZEE
VLAANDEREN
BELGIË
(NEDERLANDS)
FRANKRIJK
BELGIË België is een klein land met iets meer dan 11 miljoen inwoners en een oppervlakte van zowat 30.000 km². België ligt in WestEuropa en koos Brussel als hoofdstad. Het land grenst aan de Noordzee en aan Nederland, Duitsland, Luxemburg en Frankrijk. Er zijn drie officiële landstalen: Nederlands, Frans en Duits. Maak stap voor stap kennis met ons land.
14
BELCO
NEDERLAND
DUITSLAND BRUSSEL (TWEETALIGE ZONE) DUITSTALIGE OOSTKANTONS
WALLONIË (FRANS)
LUXEMBURG
15
BEVOLKING, TALEN EN GODSDIENSTEN
POLITIEK BESTEL De grondwet is de belangrijkste juridische tekst. Ze bepaalt de bestuursvorm en beschrijft de rechten en vrijheden van de burgers. BELGIË
België is een parlementaire monarchie*. De koning is het staatshoofd, al is zijn macht vooral symbolisch. Het parlement* werkt wetten uit, die door de regering in de praktijk worden omgezet. Er is een onafhankelijke rechterlijk* macht. België is een represen tatieve democratie*: de burgers verkiezen hun vertegenwoordigers in het parlement. Vanaf 18 jaar geldt kiesplicht, en verkiezingen verlopen legaal en correct. België is opgesplitst in verschillende deelstaten: kleinere delen van het grondgebied met eigen bevoegdheden. Zo zijn er 3 gewesten en 3 gemeenschappen. Het land bestaat ook uit 10 provincies en 589 gemeenten.
16
BELCO
De bevolking van België is heterogeen samen gesteld: 11 % van de inwoners zijn van buitenlandse oorsprong. De vijf meest vertegenwoordigde natio naliteiten zijn: Fransen, Italianen, Nederlanders, Marokkanen en Roemenen. Daarnaast zijn er een aantal andere gemeenschappen. België is een neutrale staat als het om religieuze overtuigingen gaat. De Staat moet alle burgers gelijk behandelen, zonder discriminatie op basis van hun godsdienst. Alle godsdiensten mogen worden beleden, en er zijn ook veel niet-gelovigen. De meest verspreide religie is het katholicisme, maar heel wat inwoners zijn moslim, protestant, orthodox, jood, boeddhist enz.
ER HEERST EEN GEMATIGD KLIMAAT. DE ZOMERS ZIJN AANGENAAM EN NIET TE HEET
KLIMAAT, GEOGRAFIE EN LANDSCHAPPEN In België zijn er vier seizoenen: de lente (maart-juni), de zomer (juni-september), de herfst (september-december) en de winter (decembermaart). Er heerst een gematigd klimaat. In de winter durft het al eens te sneeuwen en kunnen de temperaturen onder nul zakken. De zomers zijn aangenaam en niet te heet. Door het jaar heen is het vaak bewolkt en regent het regelmatig. De geografie van het land verschilt van streek tot streek. In het noorden (Vlaanderen) treffen we stranden en een vlak
landschap aan. In het zuiden (Wallonië) is het landschap glooiend en bebost. De Ardennen zijn een streek in het zuidoosten met veel wouden en een rijke fauna. De inwoners van België leven in grote steden (Brussel, Gent, Antwerpen, Luik, Charleroi enz.), in iets kleinere steden en in dorpen die verder van de stadskernen af liggen. Over het algemeen treffen we in de dorpen een aantal basisdiensten aan (artsen, scholen enz.). Wanneer dat niet het geval is, zijn de grote steden steeds bereikbaar met het openbaar vervoer.
17
BELGIË
VERVOER België beschikt over een degelijk uitgebouwd openbaar vervoer met bussen, treinen en metro's. Het busnet dekt het hele land. Treinen rijden in de grotere agglomeraties. In meer afgelegen plaatsen is er geen station en rijden er minder bussen.
18
BELCO
De spoorwegmaatschappij is nationaal. In Vlaanderen draagt ze de naam NMBS, in Wallonië wordt ze SNCB genoemd. Elk gewest in België heeft ook een eigen busmaatschappij: De Lijn in Vlaanderen, STIB/ MIVB in Brussel en TEC in Wallonië. Gebruik altijd
de vervoerbewijzen van de vervoersmaatschappij die actief is in het Gewest waar u zich bevindt. Belgen verplaatsen zich ook met de auto, per fiets of te voet. Buitenlandse rijbewijzen worden niet systematisch erkend. Wie een Belgisch rijbewijs wil
halen, moet een theoretisch en praktisch examen afleggen. Die tests worden in het Nederlands of het Frans georganiseerd en de kosten lopen hoog op.
19
MIJN TIP
BELGIË
«
Ik woon in een dorpje in het zuiden van België. Ik besliste daar te gaan wonen, omdat het een rustig dorp is, veilig voor mijn kinderen. Er wonen veel Belgen, maar er zijn o.a. ook kleine Rwandese, Congolese en Syrische gemeenschappen. Iedereen leeft er vreedzaam samen. Het grootste nadeel? De moeilijke verplaatsingen! Ik bezit geen wagen en neem dus de bus, die verschillende keren per dag uitrijdt. Ik volg Franse les en belijd in alle rust mijn geloof. Ik stichtte een protestantse kerk, waar ik pastor ben. Ik diende bij de Belgische overheid een aanvraag in en mijn kerk is momenteel officieel erkend. Daardoor ken ik veel mensen in mijn dorp en in de rest van België.» — Jean-Marie een Congolees uit Burundi die in 2013 naar België kwam.
! TIPS
eer zo snel • Lmogelijk de taal.
ntmoet zo veel • Omogelijk mensen. lijf actief en • Bzoek een bezig
heid die u boeit.
20
BELCO
BEKNOPTE WOORDENLIJST • Democratie: politiek bestel waarbinnen de macht aan het volk toebehoort en alle burgers gelijk zijn
• Monarchie: politiek bestel waarbinnen het staatshoofd een koning is
• Parlement: vergadering van door de
burgers verkozen volksvertegenwoordigers die de wetten van het land uitwerken
• Rechterlijk macht: geheel van
gerechtshoven en rechtbanken die toezien op de naleving van de wetten
21
HUIS VESTING HUISVESTING
Na uw aankomst zal u drie opeenvolgende fases doorlopen: opvang in een collectief centrum van Fedasil, voorlopige huisvesting en eigen huisvesting.
22
BELCO
OPVANG CENTRUM
TIJDELIJKE HUISVESTING
6 WEKEN
6 MAANDEN
EIGEN PRIVÉ-WONING ONBEPAALDE DUUR
23
COLLECTIEF OPVANGCENTRUM Gedurende zes weken verblijft u in een van de vier centra van Fedasil, waar hervestigde vluchtelingen worden opgevangen. Die centra liggen in Florennes (500 plaatsen) en Pondrôme (200 plaatsen) (Wallonië), en in Sint-Truiden (380 plaatsen) en Kapellen (350 plaatsen) (Vlaanderen).
HUISVESTING
Een collectief opvangcentrum is een plaats waar mensen worden opgevangen die in België een verzoek tot bescherming indienden. De meeste bewoners van het centrum wachten op een beslissing van de Belgische overheid, vaak al sinds enkele maanden. Ze hebben
uiteenlopende profielen (qua nationaliteit, godsdienst, cultuur, taal enz.). Het gaat om een open centrum, dat de bewoners dus mogen verlaten. Er gelden wel regels om het gemeenschapsleven vlot te laten verlopen. Zo zal u bepaalde ruimtes (slaapkamers, sanitaire voorzieningen, leefruimtes enz.) met anderen moeten delen. De regels en de infrastructuur kunnen van centrum tot centrum licht verschillen. Een voorbeeld: in bepaalde centra koken de bewoners zelf, in andere wordt de maaltijd in de cafetaria opgediend.
KAPELLEN SINT-TRUIDEN
FLORENNES
PONDRÔME
24
BELCO
EEN COLLECTIEF OPVANGCENTRUM IS EEN PLAATS WAAR MENSEN WORDEN OPGEVANGEN DIE IN BELGIË EEN VERZOEK TOT BESCHERMING INDIENDEN.
25
UW RECHTEN
UW PLICHTEN
• Materiële bijstand: huisvesting,
• Reglement: u moet de regels van
opvolging: • Au dministratieve wordt geholpen bij het vervullen
• Opvangtraject: u volgt taallessen
voeding, medische, sociale en psychologische bijstand en diensten van een tolk;
en een aantal lessen die u inzicht geven in de gang van zaken in België (gezondheidszorg, tewerkstelling, opleiding enz.). Die lessen zijn verplicht.
HUISVESTING
van de administratieve formaliteiten. Zo zullen uw kinderen in een school worden ingeschreven (uw kinderen krijgen onderwijs) én u wordt voorbereid op uw bezoek aan de Dienst Vreemdelingenzaken.
het centrum respecteren (bijvoorbeeld: helpen bij het opruimen of schoonmaken);
TIJDELIJKE HUISVESTING Op het einde van uw verblijf in het centrum krijgt u door de medewerkers van Fedasil een tijdelijke woning toegewezen. In Vlaanderen gaat het om een LOI*, in Wallonië om een ILA* in een Belgische gemeente. Die gemeubelde woning met basisvoorzieningen wordt u gedurende 6 maanden ter beschikking gesteld. Mogelijks moet u de woning (of een aantal vertrekken) met andere bewoners delen.
26
BELCO
U krijgt materiële bijstand van sociale diensten (OCMW in Vlaanderen, CPAS in Wallonië) om uw uitgaven te dekken. Een maatschappelijk werk(st)er toont u de weg naar de diensten waarop u een beroep kan doen (gezondheidszorg, school voor de kinderen, taallessen, vorming enz.). Tijdens uw verblijf in de tijdelijke woning moet u actief op zoek gaan naar uw toekomstige eigen woning.
EEN ZELFSTANDIGER, NIEUW LEVEN BEGINNEN.
EIGEN PRIVÉ–WONING In België zijn er verschillende types eigen woningen (huizen, flats enz.). De kostprijs hangt af van verschillende factoren (grootte, streek, ligging ten opzichte van het stadscentrum, bouwjaar enz.). Na de ondertekening van het contract kan u uw een stuk autonomer gaan leven. U ontvangt maandelijks financiële steun via het OCMW/CPAS. In Vlaanderen gaat het om een leefloon*, in Wallonië RIS* genoemd. Dat bedrag ontvangt u tot u werk vindt en een eigen loon verdient. Voor deze woning moet u zelf meubels kopen. U betaalt ook maandelijks de lasten (voor elektriciteit, verwarming, water enz.).
27
HUISVESTING
MIJN TIP
«
Toen we hier aankwamen, werden we opgevangen in het centrum in Pondrôme, waar we niet zo lang gebleven zijn. Momenteel woon ik met mijn man en drie kinderen in een huis. Mijn oudste dochter woont in Brussel, omdat ze aan de universiteit studeert. Ons leven ziet eruit als dat van andere Belgen, en we hebben alles wat wij nodig hebben. In de toekomst zouden we graag verhuizen, omdat we de trappen vervelend vinden. Een woning zoeken, kost tijd, omdat eigenaars niet zo makkelijk verhuren aan mensen die steun krijgen van het OCMW/CPAS. We hebben een sociale woning aangevraagd, maar de wachtlijsten zijn lang.» — Marthe een Congolese uit Burundi die in 2013 naar België kwam.
! TIPS
a zo snel • Gmogelijk actief
op zoek naar een woning (via vrienden, inter net, Facebook,…).
comfortabel • Otemkunnen leven,
kiest u aanvan kelijk beter geen te dure woning.
hulp aan • Vuwraag maatschap
pelijk werk(st)er (zoeken naar een woning, inschrij ving op de wachtlijst voor een sociale woning enz.).
28
BELCO
BEKNOPTE WOORDENLIJST • OCMW/CPAS: Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn organiseert in elke gemeente een aantal sociale diensten die bijdragen tot het welzijn van alle burgers.
• LOI/ILA: Het Lokaal Opvanginitiatief is een
geheel van woningen die door het OCMW/CPAS in een gemeente worden beheerd en waarin asielzoekers of vluchtelingen worden ondergebracht.
• Maatschappelijk werk(st)er: medewerker die mensen in moeilijkheden helpt en hun welzijn, maatschappelijke integratie en autonomie bevordert.
eefloon/RIS: Bedrag dat maandelijks door het • LOCMW/CPAS wordt uitgekeerd om aan de basisbehoefte te voldoen. Het ontvangen bedrag hangt af van de gezinssamenstelling.
Let op! De financiële steun die u ontvangt, is tijdelijk. Zodra u werk vindt, krijgt u een loon en heeft u geen financiële steun van de Belgische Staat meer nodig. Dankzij de belastingen die u betaalt, helpt u op uw beurt andere mensen, aangezien u bijdraagt aan de sociale zekerheid.
29
ONDERWIJS
ONDERWIJS
30
Het Belgisch schoolsysteem omvat vier belangrijke fases: de kleuterschool (niet verplicht, maar sterk aanbevolen), de lagere school, de middelbare school en het hoger onderwijs.
BELCO
31
ONDERWIJS
IK BEN JONGER DAN 18 JAAR
IK BEN OUDER DAN 18 JAAR
In België is er leerplicht voor kinderen tussen 6 en 18 jaar. Het verplicht onderwijs is gratis, maar ouders moeten vaak bepaalde uitgaven (uitstapjes, boeken, schoolmateriaal, allerlei materiaal, maaltijden enz.) betalen. Klassen zijn gemengd en de leerlingen moeten alle lessen bijwonen, ook de sporten zwemlessen. Iedere school heeft een eigen reglement van interne orde, waarin de regels op school (gedrag, stiptheid, kledij, het dragen van religieuze symbolen als een kruisje of een hoofddoek enz.) worden vastgelegd.
Boven 18 jaar, de wettelijke leeftijd voor meerderjarigheid, moeten buitenlanders die in België aankomen een verplichte opleiding volgen: een inburgeringscursus en een taalopleiding. Meer informatie over vakopleidingen voor volwassenen leest u in het volgend hoofdstuk.
Het schooljaar loopt gewoonlijk van september tot juni. Het aantal leer lingen per klas en het aantal lesuren verschillen van school tot school (ongeveer 25 leerlingen, van 8 tot 16 uur). De leer lingen krijgen huiswerk mee en moeten meestal in examens slagen om naar het volgende jaar te kunnen overgaan. Uw maatschappelijk werk(st)er helpt u om uw kinderen in een school in te schrijven.
32
BELCO
U kan ook hogere studies volgen. Die zijn niet verplicht, en u moet ze meestal zelf betalen. Er bestaan verschillende types: e hogescholen: • Dinformatica, onder wijs, sociale sector, kunsten enz.
e universiteiten: • Drechten, politieke
wetenschappen, geschiedenis, psychologie, geneeskunde enz.
• De specifieke scholen: politie, leger enz.
Om aan die verschillende types studies te mogen beginnen, moet u aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moet u slagen in een taaltest, uw diploma als gelijkwaardig laten erkennen, slagen voor het ingangsexamen, over voldoende financiële middelen beschikken, de Belgische nationaliteit bezitten enz. Er bestaan mogelijkheden om een studiebeurs aan te vragen.
IN WELK JAAR KOMT MIJN KIND TERECHT? Die beslissing wordt dossier per dossier genomen, in functie van het traject en de situatie van het kind. In sommige scholen worden buitenlandse kinderen aanvankelijk in specifieke klassen gezet, om hen te helpen de taal te leren en de leerstof op hun ritme te verwerken. Daarna sluiten ze bij de reguliere klassen aan.
33
ONDERWIJS
MIJN TIP
«
Ik herinner me mijn eerste dag op school. In de klas begreep ik er geen jota van. Halverwege de dag werd ik erg bang: mijn leerkracht probeerde me iets uit te leggen, en ik dacht dat ze wilde dat ik mijn kleren uittrok. In werkelijkheid vertelde ze me dat ik mijn sportkledij moest aantrekken, omdat we lessen lichamelijke opvoeding kregen. Nu gaat het er heel anders aan toe! Ik begrijp alles, ik heb veel vrienden en ik heb een goede band met mijn leerkracht. We kunnen het goed met elkaar vinden: ik zie haar vaker dan mijn eigen moeder!» — Heba een Syrische uit Libanon die in 2015 naar België kwam.
! TIPS
lekker vóór • Sulaap voor het eerst naar school gaat.
raag uw leer • Vkracht en uw klasgenoten om hulp.
eloof in uzelf: • Gwerk hard, en boek zo snel vooruitgang.
34
BELCO
BEKNOPTE WOORDENLIJST • Integratietraject: programma dat de integratie van de vreemdelingen in België moet vergemakkelijken. Het omvat vaak taalcursussen, inburgerings-cursussen en een specifieke begeleiding.
• Erkenning van diploma: document
afgeleverd door België dat de geldigheid van een buitenlands diploma erkent.
• Studiebeurs: financiële steun toegekend aan een persoon om te studeren.
35
TEWERKÂ STELLING TEWERKSTELLING
Drie kwart van de Belgen werkt in de dienstensector (horeca, handel, onderwijs, sociale sector, gezondheidszorg enz.). Dat houdt in dat een minderheid van de mensen actief is in de landbouw en de industrie. Ongeveer de helft van de werknemers zijn vrouwen: zij oefenen dezelfde beroepen uit als mannen en hebben daarbij recht op een gelijk loon. Kinderarbeid is verboden. Kinderen ouder dan 16 jaar mogen wel een studentenjob uitoefenen.
24 % 2%
74 %
Dienstensector Industrie Landbouw
36
BELCO
37
WERKEN IN BELGIË
TEWERKSTELLING
WAT HOUDT 'LEGALE TEWERKSTELLING' IN?
zekering (ziekte, ontslag, arbeidsongeval enz.)
geëist. De openbare of private werkgevers stellen een arbeidsreglement op met de verplichtingen van hun medewerkers (dragen van een uniform, verbod op religieuze symbolen als een kruisje of een hoofddoek enz.). Hoewel dat bij wet verboden is, worden mensen van buitenlandse oorsprong soms gediscrimineerd. Bepaalde instellingen - zoals UNIA, het Interfederaal Centrum voor Gelijke Kansen - kunnen u helpen om uw rechten te vrijwaren wanneer u denkt het slachtoffer van discriminatie te zijn.
pensioenopbouw*
WAAROM WERKEN?
Een voltijdse baan omvat min of meer 38 werkuren per week. Uw loon als werknemer hangt af van uw persoonlijke situatie (verantwoordelijkheden, studieniveau, aantal gepresteerde uren enz.). Elke baan wordt omkaderd door een contract dat:
• de werkomstandig
heden (werkuren, loon enz.) definieert
• recht geeft op een ver• zorgt voor uw
Dankzij uw vluchtelingenstatuut, mag u meteen beginnen werken. In het begin moet uw aandacht echter vooral uitgaan naar het leren van de taal. Zodra u die voldoende beheerst, kan u op zoek naar een baan. De Belgische arbeidsmarkt is competitief: er worden niet alleen diploma's, maar ook talenkennis en ervaring
38
BELCO
Zo verbetert u uw leefomstandigheden en krijgt u meer autonomie. U oefent de taal en u leert nieuwe mensen kennen. U werkt aan uw persoonlijke ontplooiing en verwerft nieuwe vaardigheden.
HOE EEN BAAN VINDEN? Om uw kansen op een baan te verhogen, raden we u aan opleidingen te volgen. Beroepservaring in een ander land dan België en buitenlandse diploma's worden niet systematisch erkend. Er bestaan heel wat vormingsmogelijkheden op verschillende niveaus, in dag- of avond onderwijs. Hoewel dat een hele uitdaging is, kan u werk en opleiding met elkaar combineren. Voor sommige functies heeft u een rijbewijs nodig.
! Volgende diensten organiseren oplei dingen en begeleiden u in de zoektocht naar werk: DAB • V(Vlaanderen)
CTIRIS • A(Brussel)
e FOREM • l(Wallonië)
39
TEWERKSTELLING
! Illegaal werken is verboden en kan zware gevolgen hebben. Zo kan u beboet worden! Illegaal werken houdt ook risico's in: uw werk is dan niet onderworpen aan de bepalingen van een contract dat u had kunnen beschermen bij ziekte of onge val en qua loon, arbeidsuren enz.
40
BELCO
SOCIALE ZEKERHEID Iedere werknemer moet aan de Belgische Staat belastingen* betalen. Die belastingen worden van het brutoloon* afgehouden. Het nettoloon* is wat u als werknemer effectief ontvangt. Waarvoor wordt het belastinggeld gebruikt? Het Belgisch systeem is gebaseerd op solidariteit. Het belastinggeld wordt door de Staat gebruikt om een uiteenlopende dienstverlening aan de bevolking te waarborgen:
WERKLOOSHEID*
FINANCIËLE STEUN AAN GEZINNEN
PENSIOEN*
FINANCIËLE STEUN AAN MENSEN MET EEN BEPERKING
FINANCIËLE STEUN AAN WIE GEEN INKOMEN HEEFT, BIJVOORBEELD AAN VLUCHTELINGEN
GEZONDHEIDSZORG
VOOR EEN DUURZAME WERKING VAN DIT SYSTEEM, MOETEN ZOVEEL MOGELIJK MENSEN WONEND IN BELGIË BIJDRAGEN.
41
TEWERKSTELLING
MIJN TIP
«
Kennis van de taal is heel belangrijk om een job te vinden. Ik volg lessen Nederlands. Mijn vrouw en ik maken er een wedstrijdje van om te zien wie het snelst leert. Momenteel staat zij op voorsprong! Sinds ik hier ben, heb ik een aantal doelen voor ogen. Naast de taallessen, doe ik vrijwilligerswerk en knap ik klusjes op voor het OCMW/CPAS in mijn dorp. Binnenkort start ik ook met een opleiding. Mijn vrouw vond al werk: ze werkt als verzorgende in een rusten verzorgingstehuis. Met een degelijke planning, door hard te werken en met veel geduld en optimisme lukt het allemaal.» — Mohammed een Syriër uit Libanon die in 2016 naar België kwam
! TIPS
olg de • Vtaallessen
nauwgezet
olg een • Vopleiding voor,
bijvoorbeeld, een knelpuntberoep*. Zo haalt u een erkend diploma.
et u in voor de • Zsamenleving en
doe zo ervaring op (vrijwilligers werk* enz.).
42
BELCO
BEKNOPTE WOORDENLIJST • Belastingen: bedrag dat door de Staat van het
brutoloon wordt afgehouden. Met het belastinggeld wordt de dienstverlening aan de bevolking (gezondheidszorg, werkloosheid enz.) gefinancierd.
• Brutoloon/nettoloon: het loon is het geld
dat iemand met zijn of haar werk verdient. Het bedrag vóór afhouding van de belastingen wordt brutoloon genoemd. Het bedrag na afhouding van de belastingen is het nettoloon.
• Werkloosheidsuitkering: uitkering voor iemand die op zoek is naar werk.
• Pensioen: uitkering voor mensen na afloop
van hun loopbaan. De pensioenleeftijd ligt in België op 65 jaar.
• Knelpuntberoep: sector die kampt met een tekort aan arbeidskrachten.
• Vrijwilligerswerk: gratis werk, vaak met een sociale dimensie.
43
HET GEZIN
HET GEZIN Er bestaan verschillende types gezinnen in BelgiĂŤ. Alle gezinnen worden aanvaard, ongeacht hun samenstelling en ongeacht de religie, het geslacht of de nationaliteit van de gezinsleden.
44
BELCO
45
HET GEZIN
HET BELGISCHE GEZIN
1 Cindy en Alban zijn
Belgen die sinds 8 jaar gehuwd zijn. Ze hebben twee dochtertjes: Maria en Julie. Aangezien Cindy een drukke job heeft, zorgt Alban voor de kinderen. Hij brengt hen naar school en maakt 's avonds hun eten klaar.
2 Julien, is een Belgi-
sche jood. Hij trouwde met de christelijke Marie-Ange uit Kameroen. Ze hebben twee kinderen: Léna en Hugo. Het hele gezin is lid van het kerkkoor en zingt ook in de synagoge.
3 Mireille en Isidore
zijn twee Belgen van Congolese afkomst. Ze zijn al 45 jaar gehuwd en
46
BELCO
1
wilden nooit kinderen. Ze zijn intussen op pensioen en spelen graag met hun hond Pilou. Mireille werkt graag in de tuin en Isidore leest veel boeken.
4 Jean-Philippe is
gescheiden en heeft 3 kinderen. Annie is ook gescheiden en heeft 2 kinderen. Sinds 10 jaar vormen ze een koppel en wonen ze met al hun kinderen onder één dak. 's Avonds koken ze graag samen. In dit grote gezin doen alle kinderen (jongens en meisjes) samen de afwas.
5 Justine is 40. Ze
droomde er altijd al van om mama te worden en liet zich
daarom kunstmatig bevruchten. Ze voedt haar twee kindjes alleen op. In het huishouden doet ze alles zelf: de boodschappen, de administratie en de medische opvolging van de kinderen.
leerden Marc en
6 Twee jaar geleden Xavier elkaar kennen. Onlangs stapten ze in het huwelijksbootje, kochten ze een flat en adopteerden ze hun dochtertje Gabrielle. Op zondag gaan Marc en Xavier vaak in het park wandelen. Ze zouden het fijn vinden mocht Gabrielle later gaan basketten.
2
3
VOORBEELDEN VAN GEZINNEN DIE U ZOU KUNNEN ONTMOETEN 4
5
6
47
HET GEZIN
HET BELGISCHE GEZIN
48
Zoals u op de foto's kunt zien, hebben de meeste Belgen niet veel kinderen: gemiddeld 1 tot 2 per gezin. Iedereen kan zelf beslissen om kinderen te krijgen, ongeacht de leeftijd. Sommigen beslissen om niet te huwen en geen kinderen te krijgen. Mannen en vrouwen worden als gelijkwaardig beschouwd: ze hebben dezelfde rechten. Ze verdelen de huishoudelijke taken en werken veelal ook allebei buitenshuis. Als de kinderen ouder worden, gaan ze meestal het huis uit, ook al zijn ze nog niet gehuwd. De grootouders wonen meestal apart.
BELCO
Binnen het gezin zijn sommige dingen bij wet verboden in België:
• Geweld tegen kinderen • partnergeweld* • polygamie* • een huwelijk onder de 18 jaar
• een gedwongen huwelijk*
KAN DE REST VAN MIJN GEZIN OOK NAAR BELGIË KOMEN? Indien u in België het vluchtelingenstatuut geniet, kan de rest van uw gezin met u herenigd worden als u voldoet aan bepaalde voorwaarden die de overheid heeft opgelegd. Een hereniging met deze gezinsleden is toegestaan:
• Uw echtgeno(o)t(e) of geregistreerde wettelijke partner
• Uw niet-gehuwde kinderen onder 18 jaar
• Uw meerderjarige kinderen met een beperking
• Uw ouders indien
u zelf een nietbegeleide minderjarige vreemdeling bent.
Ook andere voorwaarden kunnen van toepassing zijn (financiële middelen, huisvesting, ziekteverzekering enz.). Indien u een gezinshereniging vraagt in het jaar na uw aankomst in België, gelden die voorwaarden niet. De aanvraag moet bij een bevoegd Belgisch consulaat worden ingediend. Het consulaat heeft een aantal officiële documenten (paspoort, formulier visumaanvraag, geboorteakte, huwelijksakte, medisch attest, verblijfsvergunning voor België van het in ons land verblijvende gezinslid enz.) nodig.
U moet al die documenten op uw kosten laten vertalen en legaliseren. Ook de reiskosten worden door u gedragen. Het consulaat en de officiële instanties in België zullen de echtheid en de geldigheid van de voorgelegde documenten grondig controleren. Voor meer informatie rond gezinshereniging kan u gratis contact opnemen met Myria, het Federaal Migratiecentrum: www.myria.be
ECHTGENO(O)T(E)
ONGETROUWD MINDERJARIG KIND
KIND TEN LASTE MET EEN HANDICAP
OUDERS/ GROOTOUDERS
BROERS EN ZUSSEN
VOLWASSEN KIND/ MINDERJARIG GETROUWD KIND
49
HET GEZIN
MIJN TIP
«
Wij hadden het geluk om met familie naar België te kunnen komen. Ik ben hier met mijn vrouw, mijn kinderen, mijn ouders, het gezin van mijn broer en van mijn zus. Gelukkig vonden we allemaal een woning in dezelfde streek en kunnen we elkaar regelmatig zien. Het is prettig wonen voor gezinnen in België. Mijn kinderen zijn gelukkig en gaan graag naar school. Er gelden hier wel andere wetten. Mijn broer was gehuwd met een vrouw die nog geen 18 is. En dat is hier verboden. Daarom mocht hij niet onmiddellijk naar België komen. Mijn zus is nog altijd in Turkije en kan zich helemaal niet bij ons voegen. We zouden graag hebben dat ze ook naar België komt, maar ze voldoet niet aan de voorwaarden voor gezins hereniging, hoewel ze daar in moeilijke omstandigheden leeft...» — Mahir een Syriër uit Turkije die in 2016 naar België kwam
50
BELCO
! TIPS
nderhoud • Ocontacten met
uw familieleden, zowel in België als daarbuiten.
aak kennis • M met de Belgische
gezinnen in uw omgeving om de gewoonten in ons land beter te leren begrijpen.
reng uw kind • Bnaar school,
ontmoet de andere ouders en ga naar het oudercontact. Zo oefent u de taal en leert u nieuwe mensen kennen!
BEKNOPTE WOORDENLIJST artnergeweld: geweld binnen een • Pkoppel: agressie, verbale, fysieke, seksuele of economische bedreigingen of beledigingen die de integriteit van de ander aantasten.
olygamie: huwelijksband tussen • Peen man en meerdere vrouwen
edwongen huwelijk: huwelijksband • Gtussen twee mensen waarbij minstens één partner niet met het huwelijk instemde. Het gaat om contractuele huwelijken onder fysieke of morele dwang.
51
GEZOND HEIDSZORG GEZONDHEIDSZORG
De Belgische gezondheidszorg is gebaseerd op het solidariteitsprincipe. Alle inwoners van België betalen een bijdrage. Met dat geld organiseert en financiert de overheid gezondheidszorg voor iedereen. In de meeste gevallen wordt gezondheidszorg dus door de openbare sector verstrekt. Daardoor is ze makkelijker toegankelijk en is zowel de kostprijs als de kwaliteit in het hele land gelijk.
52
BELCO
53
GEZONDHEIDSZORG
HOE WERKT DE BELGISCHE GEZONDHEIDSZORG? HET ZIEKENFONDS*
DE SPECIALIST
Iedereen moet zich bij een ziekenfonds inschrijven. U krijgt hulp om uw lidmaatschap in orde te maken. In ruil voor het geld dat u betaalt, geniet u van een ziekteverzekering: uw gezondheidszorg wordt geheel of gedeeltelijk terugbetaald.
Wanneer u specifieke noden heeft, kan u een specialist raadplegen (tandarts, psycholoog, cardioloog, oncoloog, gynaecoloog, kinesitherapeut enz.). In sommige gevallen zal uw arts u naar de specialist doorverwijzen. Een raadpleging bij een specialist is meestal duurder.
DE ARTS Iedereen kan zijn of haar behandelende arts vrij kiezen. Die arts volgt uw medisch dossier op. Alles wat u hem of haar vertelt, blijft vertrouwelijk.
DE APOTHEEK U kan geneesmiddelen rechtstreeks in de apotheek kopen. Voor sommige specifieke geneesmiddelen (antibiotica, antidepressiva enz.) moet u in de apotheek een voorschrift* van uw arts afgeven.
54
BELCO
SPOEDGEVALLEN In noodgevallen kan u meteen naar het zieken huis rijden. Heeft u spoedeisende hulp nodig? Bel een ziekenwagen! De kostprijs voor het vervoer per ziekenwagen ligt hoog.
HET ZIEKENHUIS In sommige gevallen gaat u op raadpleging in het ziekenhuis of kan u daar worden opgenomen. Ziekenhuis zijn (meestal openbare) instellingen waar patiĂŤnten voor heel wat diensten terecht kunnen (afspraak met een specialist, operaties, spoedeisende hulp enz.).
! Wat moet u weten?
n het centrum worden u • Ienkel dringende medische
zorgen toegediend. De rest komt later aan bod bij uw behandelende arts.
ls patiënt draagt u altijd • A(gedeeltelijk) bij aan de
kosten voor gezondheidszorg. Sommige zorgen worden niet terugbetaald.
ommige medische • Sspecialisten hebben een
lange wachtlijst. Het kan dus even duren voor u een afspraak krijgt.
eestal moet u zelf zorgen • M voor een tolk tijdens uw medische afspraken.
kinderen ondergaan • Uopwschool een verplicht medisch onderzoek.
& Gezin (Vlaanderen) • KenindONE (Wallonië) volgen de gezondheid op van zwangere vrouwen en van jonge kinderen en geven hierover advies.
55
GEZOND LEVEN? DAT IS MAKKELIJK! Gezondheid is voor de Belgische overheid een prioriteit. Er lopen heel wat overheidscampagnes.
• ANTIROOKCAMPAGNE
www.tabacstop.be
• SENSIBILISERINGS
GEZONDHEIDSZORG
CAMPAGNE ROND SEKSUELE GEZONDHEID EN VOORTPLANTING
www.zanzu.be
• CAMPAGNE ROND
GEZONDE VOEDING
www.alimentation dequalite.be
56
BELCO
! Wist u dat? In België…
ijn een aantal inentingen • zverplicht. Gezondheid is een ernstige zaak!
ost een pakje sigaret • kten ongeveer 6 euro. Wat een verspilling!
s sterke alcohol verboden • ivoor wie jonger is dan 16 jaar. Er zijn geen achterpoortjes
ordt het gebruik van hard • wdrugs wettelijk bestraft. Rond drugs geldt een nultolerantie.
oken op openbare plaatsen • rverboden is. Wie wil roken,
doet dat in de rokersruimte!
BIJ PROBLEMEN HOUDT U MAAR BETER EEN AANTAL NOODNUMMERS BIJ DE HAND:
101 politie
112
ringende medische d hulp en brandweer
103 kindertelefoon
0800 30 030 noodnummer bij partnergeweld
0800 32 123
zelfmoordlijn
57
GEZONDHEIDSZORG
MIJN TIP
«
Aanvankelijk wist ik niets af van hoe het er hier in België aan toe gaat. Ik wist niet hoe ik een afspraak moest maken, dat ik een volgnummer kreeg en dat ik mijn identiteits kaart moest tonen. Mijn maatschappelijk werk(st)er heeft me goed geholpen. Toen ik voor het eerst naar het ziekenhuis moest, begreep ik er niets van. Ik wist alleen welke geneesmiddelen mijn man moest nemen. Toen besloot ik taallessen te gaan volgen. En daar leerde ik heel wat zinnetjes als: 'Ik heb rugpijn'. Ik leerde ook dialoogjes uit het hoofd om gesprekken in het ziekenhuis te kunnen voeren. Aanvankelijk kwam mijn dochter, die vlot Nederlands spreekt, met mij mee als ik een afspraak had. Nu ga ik alleen. Soms heb ik geluk, en is er een dokter of verpleegster die Arabisch spreekt en me bij de communicatie helpt.» — Souad een Syrische uit Libanon die in 2015 naar België kwam.
58
BELCO
! TIPS
luit zo snel • Smogelijk aan bij
een ziekenfonds.
raag hulp aan • Viemand die het systeem kent.
olg een • Vinburgerings
cursus waar u praktische informatie over de gezondheids zorg krijgt.
BEKNOPTE WOORDENLIJST een ziekenfonds is een instelling • Zdieiekenfonds: u een ziekteverzekering aanbiedt. Wie zich
aansluit, betaalt op geregelde tijdstippen een bedrag. In ruil daarvoor biedt het ziekenfonds bepaalde diensten aan (volledige of gedeeltelijke terugbetalingen, gezondheidszorgen, uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid, beantwoorden van vragen enz.). De aansluiting bij een ziekenfonds is verplicht.
oorschrift: een voorschrift is een schriftelijk • Vdocument dat door een arts wordt afgeleverd en waarmee de patiënt bepaalde geneesmiddelen (antibiotica, antidepressiva enz.) in de apotheek kan gaan kopen.
59
LEVENSDUURTE LEVENSDUURTE
Een belangrijk aspect van uw nieuwe leven in BelgiĂŤ is het budgetbeheer. Na uw verblijf in het opvangcentrum en daarna in een tijdelijke woning, ontvangt u een financiĂŤle uitkering, het leefloon/RIS, waarmee u zelf in uw eigen behoeften moet kunnen voorzien. Het bedrag van die uitkering is beperkt. Het volstaat om in uw basisbehoeften te voorzien tot u werk gevonden hebt. In onderstaand diagram ziet u waaraan een vluchteling met een leefloon/ RIS zijn of haar budget gemiddeld besteedt.
52 % Huur Energie Voeding
8%
Andere: school, medicatie, kledij
23 %
60
BELCO
17 %
61
LEVENSDUURTE COÛT DE LA VIE
IN DE WINKEL
62
In België zijn er heel wat verschillende winkels: grootwarenhuizen, buurt winkels, buitenlandse (Afrikaanse, Arabische, Latijns-Amerikaanse, Aziatische enz.) winkels. Hieronder enkele voorbeelden:
BELCO
63
LEVENSDUURTE COÛT DE LA VIE
MIJN TIP
«
In Congo is het systeem heel anders en gebaseerd op relaties. Hier moet ik voor alles betalen: de huur, de facturen, de dokter, de voeding enz. Zonder tussenkomst van het ziekenfonds zijn, bijvoorbeeld, genees middelen duur. Dankzij het OCMW/CPAS hebben we veel tweedehands gekregen: meubels en babyspulletjes, bijvoorbeeld. We hebben geen auto, en dus zoeken we andere oplossingen. Om boodschappen te doen, spreken we af met de buren. We rijden één tot twee keer per maand met hun wagen mee naar de winkel en kopen in grote hoeveelheden, om de prijs te drukken.» — B aeda Julian een Congolees uit Oeganda die 2017 naar België kwam
! TIPS
lan uw uitgaven • Psteeds vooraf. nformeer bij • Ihet OCMW/
CPAS naar tips.
oek een • Ztweedehands winkel in uw buurt.
64
BELCO
BEKNOPTE WOORDENLIJST • Euro: de euro is de gebruikte munteenheid in België
65
CULTUUR
CULTUUR
66
BelgiĂŤ is een bruisend land met een grote culturele rijkdom.
BELCO
67
DE BELGEN
CULTUUR
Heeft u al Belgische chocolade geproefd? Of mosselen met friet? En natuurlijk mogen we de Belgische bieren niet vergeten! Belgen ontspannen zich graag tijdens folkloristische en traditionele evenementen. Tijdens het carnaval trekt klein en groot een vermomming aan. De eindejaarsfeesten in december zijn eveneens erg populair. Met kerstmis versieren de Belgen hun huizen en zetten ze vaak een kerstboom. Van Sinterklaas krijgen brave kinderen vaak cadeautjes. Belgen zijn ook grote sportfans en houden van tennis, voetbal, dansen, wielrennen‌
68
BELCO
69
CULTUUR
MIJN TIP
«
Thuis eten we nog altijd Syrische gerechten. Aanvankelijk spraken we allemaal Arabisch, maar sinds we naar een Franstalige school gaan, praten we Frans onder elkaar en Arabisch met mama en papa. We hebben hier in België veel hobby's: we gaan zwemmen en naar de film, we zijn lid van een sportclub en volgen tekenlessen.» — O thman et Lin Syriërs uit Libanon die in 2016 naar België kwamen
! TIPS
• Lees strips om
de Belgische tekenaars te leren kennen en op een leuke manier de taal te leren.
boeken • Oinntleen de biblio
theek en kijk naar Belgische televisiezenders.
raag bij het • VOCMW/CPAS
naar korting formules voor culturele activi teiten (ticket artikel 27/vakan tieparticipatie)
70
BELCO
BEKNOPTE WOORDENLIJST • Belgitude: woord dat gebruikt wordt om de
Belgische identiteit te omschrijven. Wie zijn deze beroemde Belgen en waarom zijn zij beroemd?
1
3
2
– zanger. 1 Stromae Thiam 2 Nafissatou – atlete.
Clijsters 3 Kim
– tennisspeelster.
71
DE REIS
DE REIS
72
Gefeliciteerd! U bent nu goed voorbereid op uw hervestiging. U kan zich nu rustig voorbereiden op uw reis naar BelgiĂŤ. De organisatie van uw reis wordt door Fedasil gecoĂśrdineerd, met logistieke ondersteuning door de IOM.
BELCO
73
OIM • helpt u aan de nodige papieren, haalt ze voor u op en overhandigt ze u op de luchthaven;
• reserveert uw vlieg tickets en speelt u de data en uren van vertrek door;
• gaat na of uw
gezondheidstoestand het toelaat om te reizen;
• helpt uw reis naar
DE REIS
de luchthaven te organiseren;
• is op de luchthaven
aanwezig, bij een eventuele overstap naar een andere vlucht en bij uw aankomst in België.
U komt in België aan op de luchthaven van BRUSSEL-ZAVENTEM. De medewerkers van Fedasil staan u daar op te wachten. Ze begeleiden u daarna naar het opvang centrum waar u eerst zal moeten verblijven.
DE MEDEWERKERS VAN FEDASIL STAAN U DAAR OP TE WACHTEN.
74
BELCO
WAT NEEM IK MEE IN MIJN REISKOFFER? Lees de instructies. Zorg ervoor dat u de beperkingen respecteert die de vliegtuigmaatschappij oplegt (gewicht, afmetingen, aantal koffers). Hierover krijgt u vóór de reis meer informatie van de IOM.
GROTE REISKOFFER
HAND BAGAGE
! Verboden voorwerpen
• Sigaretten en
tabak (meer dan 200 sigaretten of meer dan 250 g)
• Scherpe voorwerpen (schaar, mes enz.)
• Wapens • Drugs
75
DE REIS
MIJN TIP
!
«
De reis tussen Niger en België is vlot verlopen. Voordien had ik nog maar één keer gevlogen, en dus had ik bij het vertrek een beetje schrik. Het was voor mij een lange reis, omdat we een speciaal traject aflegden. We vlogen niet rechtstreeks naar België, maar maakten een tussenlanding in Roemenië. Alle mensen die me begeleidden, waren heel vriendelijk. Ze hebben mij goed geholpen bij alle formaliteiten op de luchthaven en toen ik aankwam.» — Selemawit, een Eritrese uit Niger die in 2018 naar België kwam
TIPS
eem van belang • Nrijke documen ten het origineel mee (identiteits kaart, paspoort, verblijfs vergunning, geboorteakte, huwelijksakte, trouwboekje, diploma's, arbeidscontract, medische docu menten enz.)
top die docu • Smenten in de
zak van de IOM en hou ze gedu rende de hele reis bij de hand!
u fami • Hlieeeft of vrienden in
België? Nodig ze gerust uit om u op de luchthaven te komen ophalen.
76
BELCO
MIJN GEVOELENS • U bent zenuwachtig en nieuwsgierig tegelijk?
Wees gerust, dat is heel normaal. Hervestiging is een lange en complexe procedure. In de komende maanden staan u heel wat nieuwe uitdagingen te wachten en komen er nieuwe kansen op uw pad. Wie dit traject tot een goed einde wil brengen, moet over drie belangrijke kwaliteiten beschikken: Doorzettingsvermogen Een positieve ingesteldheid Sociale vaardigheden
• • •
77
MIJN VERWACHTINGEN
MIJN GEVOELENS
DE REIS
U kreeg een heleboel informatie. U zou nu een concreter beeld moeten hebben van wat u in de komende weken, maanden en jaren mag verwachten. Maar wat verwacht u zelf van dit nieuwe leven in BelgiĂŤ? Waar bent u bang voor? Heeft u nog vragen? Vul onderstaande vakjes in. Bij uw aankomst kan u erover praten met een medewerker van Fedasil.
78
BELCO
MIJN ANGSTEN
MIJN VRAGEN
Verantwoordelijke uitgever: Jean-Pierre Luxen, directeur-generaal | Redactieverantwoordelijke: Mieke Candaele | Coördinatie: Danaé Coquelet | Lay-out: Absoluut | Photo’s: Fedasil, Belga, Bas Bogaert, Dieter Telemans, Layla Aerts, Virginie Nguyen, Wouter Van Vaerenbergh, Eric De Mildt | Vertalingen: Oneliner, Cronos en Fedasil | Drukwerk: Fedopress (gedrukt op gerecycleerd papier) Alle rechten voorbehouden - Niets uit dit werk mag worden verveelvoudigd in welke vorm dan ook, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, films of andere, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. | Brussel, januari 2019.
79
Opgelet! Vergeet deze gids niet mee te nemen. Goede reis! Hoofdzetel Fedasil Kartuizersstraat 21 1000 Brussel België
• •
info@fedasil.be T : +32-(0)2-213 44 11 F : +32-(0)2-213 44 22
•
www.fedasil.be
Part of Fedasil