«Тал теректинъ бутаклары тиеди меним бетиме» - «И ветви ив касаются моего лица», Рассказы и повесть. Карачаево-Черкесское книжное издательство. г.Черкесск, 1979 г.
ИСА КАПАЕВ
тал теректинъ бутаклары тиеди меним бетимге… Хабарлар ман повесть
КАРТ АМЕТ Карт Амет, адымларын акырынлатып атып, асыкпай барады. Онынъ кулаклы боьркин, омыравы Ашык кара тонын кар борайды. Кар аяздан кызарган, таза кетерилген бетине де, калын мыйыгына да ябысады. Карт озып бараяткан аьдемлерге де, орам бойлап ярык янган шыракларга да, коьп шарлаклы уьйлердинъ туьрли туьсли терезелерине де эс бермей, адымлайды. Янъы басланган кыстынъ биринши кары явады. Онынъ дымлыгы бурынга сезимли согады. Кар япалаклап, коьктен ак куьпелеклер туьскенге усап, явады. Биринши кардынъ аьлемет ийиси авады бийлеп алган. Амет орамнан онъ якка бурылганда, танымаган паркка кайтип киргенин оьзи де билмей калды. Паркка киреяткан ердеги кишкей тоьбешикте аьли де аьруьв ятпаган карда балалар шана тебедилер. Амет оларга да карамай озды. Кайда баратаганын карт оьзи де билмейди. Ол калада тек автостанция ман кызы яшаган уьйди биледи. А муна ерлерде ол биринши кере болып туры. Кене де карт, авыр ойларга коьмилип, коьзлери кайда карай болса, сонда адымлай берди. Эки ягында тереклер оьскен бир сокпакка басканда, карт токталды. Мунда бир инсан да йок эди. Тоьгереги тып-тынык болып, каладынъ шав шувы артта калганын анълап, карт оьзининъ ялгызлыгына коьмилди. Узын ак сокпакка тереклер арасыннан куьнъирт шыраклардынъ наьзик ярыгында ройланып кар туьседи. Амет токталып, тоьбеге карады эм кар пушыклар ога ерден коькке созылган ак йиплердей болып коьриндилер. Кар тамшысынынъ йогарыдан тоьменге дейим кайтип туьсетаганын караяк болды. Ама кар пушыклары, бир-бирлери мен карысып, ройланып коьз алдында айландылар эм оларды айырым кепте коьзлев кыйын эди. Бу зат ога неге керегин оьзи де билмеди, тек кишкей баладай болып, каныккан затыннан айырылмай, ол буьркеп айланган кардан коьпке дейим коьзлерин алмады. Басында ойлары да онынъ суьйтип айландылар, юректи таьжелдей авыр кайгы басып, коьнъили тап буьгуьнги куьнъирт, сувык коьктей болган. Кар пушыкларындай карыскан онынъ ойлары да. Суьйтип ол балалар шенъилшек тебетаган майданга етти. Ак яюв ман буьркенгендей аппа-ашык ерге аьдемнинъ аягы тиймеген эди. Амет токтап карады да, теп-тегис карга аягы ман баскысы келмеди эм сокпак бетке бурылды. Ама ол сосы ойын да койып, артына кайтып, таза карга биринши адымын этти. Йылтыратып крем ягылган кирз этиклер улпадай юмсак карга ойылып кеттилер. Биринши абыттан сонъ, экинши, уьшинши, доьртинши... Артындагы карагошкыл тапларына карай берип, ол кыясыннан майданнынъ бир муьйисиннен оьзгесине оьтти. Кар буьркенген шенъилшектинъ касында бираз турды,