synth09 dead zone of nicosia
αστικός σχεδιασμός 9 _ synth09 dead zone of nicosia
Στρατηγικές μετασχηματισμού του αστικού ιστού: οικοδομικό τετράγωνο Vs ανοιχτό σύστημα Μπούκη Μπαμπάλου – Νουκάκη
_ 10.12. 2015
Το θέμα που επεξεργαζόσαστε αφορά σε ένα «κενό» της πόλης, που συμβολίζει μια ιδιαίτερα τραυματική ιστορική περίοδο της χώρας. Το ζητούμενο είναι να αποκτήσει φυσιογνωμία, χαρακτήρα και νόημα και να καταστεί ένας νέος τόπος συλλογικής κεντρικότητας, διατηρώντας ταυτόχρονα την ιστορική μνήμη Σε αυτό το «κενό» πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα οργάνωσης που: -θα ορίσει τις κινήσεις, πρωτεύουσες και δευτερεύουσες -θα συγκροτήσει τα πλήρη και τα κενά -θα ιεραρχήσει τους υπαίθριους χώρους, ώστε να καθορίσει τις συνθήκες της καθημερινής ζωής των κατοίκων.
Το μοντέλο του οικοδομικού τετραγώνου θεωρεί τις κατοικίες ως γενέτειρες του αστικού ιστού και τον δρόμο ως κεντρικό επεισόδιο της πόλης. Χαρακτηρίζεται από στην ιδέα της συνέχειας και της επανάληψης, και συνδέει στενά την αστική μορφολογία με την κτιριακή τυπολογία
από την κλειστή ιδέα της σύνθεσης, το Ο.Τ.
στο σύστημα
Το Ο.Τ., ως χωρικός σχηματισμός, εξακολουθεί να βρίσκεται στο κέντρο ενδιαφέροντος των αρχιτεκτόνων, ανάμεσα σε μια σειρά συστημάτων, περισσότερο ή λιγότερο αυστηρών και προσδιορισμένων. Αυτό που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο προβληματισμό για το Ο.Τ. είναι μετασχηματισμοί που επιτρέπουν: -μεγαλύτερη ενοποίηση των εσωτερικών υπαίθριων χώρων με τον χώρο της πόλης. -αναζητήσεις υβριδικών μορφών κτιρίων -πειραματισμό με διαφορετικά μεγέθη κτιρίων
Δομή της πόλης σημαίνει: διαίρεση + αστικότητα + κατασκευή Η διαίρεση της γης, που βρίσκεται στη βάση της ιδέας για το είδος των κατοικιών που πρόκειται να χτιστούν, διαμορφώνει τον βασικό ιστό της πρότασης. Αλλά αυτή η διάταξη των κτισμένων οικοδομικών τετραγώνων συνδέεται στενά με τη μορφή (pattern) των δρόμων και των διασταυρώσεων Το σχήμα του δρόμου παίζει τον ρόλο του πρωταγωνιστή . Αναπαριστά τη μόνιμη και αξιομνημόνευτη εικόνα της πόλης
Αποκατάσταση της συνέχειας του αστικού ιστού και ανάκτηση της κεντρικότητας _ Purini
αποκατάσταση της συνέχειας του αστικού ιστού + ανάκτηση της κεντρικότητας
"Η πόλη εμφανίζεται ως μια μορφική δομή, που μπορεί να κατανοηθεί μέσα απ’ τη συνεχή ιστορική της ανάπτυξη. Από αυτή την άποψη η αρχιτεκτονική δεν αντιμετωπίζεται ούτε ως το μοναδικό καλλιτεχνικό γεγονός που προτείνεται απ’ την πρωτοπορία, ούτε ως ένα βιομηχανικά παραγόμενο αντικείμενο, αλλά κυρίως ως μια διαδικασία μέσα στο χρόνο, από τη μονάδα κατοικίας ως την πόλη συνολικά“ "On Typology" Rafael Moneo
Τα γενικά προβλήματα του αστικού σχεδιασμού, κατά τον Franco Purini, είναι: - η αντίθεση ανάμεσα στο σύνηθες και την ταυτότητα - η ιδέα της ταυτότητας της πόλης που υπόκειται σε μια στενή διαλεκτική μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος. - η αστική ιεραρχία, αιωρούμενη ανάμεσα στη δομική αξία που αναλαμβάνει ένα μέρος του ιστού σε σχέση με ολόκληρο τον πολεοδομικό οργανισμό. Η forma urbis εμφανίζεται ως το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης περισσότερων εντάσεων, οι οποίες καταλήγουν στο να την κάνουν να εκδηλώνεται όχι πια ως μια στατική εικόνα, αλλά ως ένα σχήμα σταθερά μεταβαλλόμενο, δυναμικό, εννοιολογικά διαταραγμένο.
Αστική ιεραρχία
Giambattista Nolli, pianta grande di Roma,1748
α_ το οικοδομικό τετράγωνο τα παραδείγματα
Monza + Karl Marx Hof
η ερμηνεία
Barcelona
το «άνοιγμα»
Bercy
η «συμπλήρωση»
Amsterdam , Jordaan
ο συνδυασμός
Amsterdam, Borneo
οικοδομικό τετράγωνο: επανεκτίμηση παλιών τυπολογιών αναφορά σε ιστορικά παραδείγματα
Aldo Rossi, Giorgio Grassi _ Monza, San Rocco, 1966
το παράδειγμα _ η αναφορά
Karl Marx Hof __ Βιέννη 1927
Χάρτης της Βιέννης _1858
Karl Ehn _ Karl Marx Hof, Βιέννη 1927
_Α
> Mar Bella Βαρκελώνη
Eduard Bru
> 1991-1992
νέα ερμηνεία στα παλιά ίχνη του ανολοκλήρωτου Plan Cerda
_Α
> Poble Nou Βαρκελώνη
Eduard Bru
Βαρκελώνη , Plan Cerda _
τυπολογίες οικοδομικών τετραγώνων
-Α
> NOVA ICARIA
-
Α
> διαγράμματα
-Α
>Mar Bella Βαρκελώνη
>Mar Bella
-Β
B e r c y q u a r t e r -Jean-Pierre Buffi & Associes ΠΑΡΙΣΙ
> 1989-1996
οργάνωση του μετώπου, «άνοιγμα» Ο.Τ., διείσδυση του βλέμματος στο εσωτερικό του
Υπουργείο Οικονομικών
Palais Omnisports Ξενοδοχείο
Λέσχη κινηματογράφου
Πεζόδρομος _ αγορά Αποθήκες _ εκθεσιακό κέντρο Εκθεσιακό κέντρο
> Bercy quartier αρχιτέκτονες
1. F. Gehry 2. F. Hamoutene 3. P. Chaix, J.-P. Morel 4. F. Montes
5. Y. Lion 6. F. Dusapin, F. Leclercq 7. C. de Portzamparc 8. H. Ciriani
Rue Rivoli _ Παρίσι
Giuseppe Terragni Casa Rustici
_ Μιλάνο 1933
Το σύστημα της οικιστικής ζώνης που αναπτύσσεται παράλληλη στο πάρκο
τα διαχωριστικά
το πλαίσιο
τα περίπτερα
οι συνδέσεις
η οργάνωση του μετώπου του πάρκου βασίζεται σε 4 στοιχεία: > πηγαίνει πέρα από την ιδέα της μετωπικότητας, > εκφράζει τις εντάσεις του οικοπέδου και της γειτονιάς, > εντάσσει κανόνες βάθους, διαφάνειας, θέας και > εξασφαλίζει τη συνοχή των επεμβάσεων στο μέτωπο του πάρκου
1
2
3
4
στοιχεία τα διαχωριστικά
διαγράμματα
1
Τα κενά που καθορίζονται από το σχέδιο ως διακοπές στο μέτωπο των κατασκευών μετατρέπονται σε δομικές συνδέσεις ανάμεσα στο πάρκο και τη γειτονιά. Τα κτίρια που βρίσκονται στα περάσματα ονομάζονται «διαχωριστικά». Αν αυτά τα κτίρια ειδωθούν ως τοίχοι γίνεται σαφές ότι ανήκουν στην πόλη και έχουν ένα δομικό, θεμελιακό ρόλο.
το πλαίσιο
2
Τα διαχωριστικά ενώνονται μεταξύ τους με ένα κτίριο παράλληλο στο πάρκο, που συγκροτεί ένα αρχιτεκτονικό πλαίσιο σε κάθε block.
τα περίπτερα
3
Πρόκειται για ανεξάρτητα κτίρια μέσα στο πλαίσιο. Οι κενοί χώροι ανάμεσα τους ενοποιούν το εσωτερικό του Ο.Τ. με το πάρκο, φιλτράρουν το φως, δημιουργούν μία ποικιλία οπτικών θεάσεων.
οι συνδέσεις Δημιουργούν μία συνέχεια οριζόντιων στοιχείων ανάμεσα στα διαχωριστικά και τα περίπτερα. Διώροφα μπαλκόνια λειτουργούν ως ενδιάμεσοι χώροι μεταξύ σπιτιού και πάρκου και διασφαλίζουν την διαμπερότητα του εσωτερικού του Ο.Τ.
4
4,5
7
> Bercy quartier
1
1,2,3
6
7,8
_C
> Κατοικίες στη συνοικία Jordaan Άμστερνταμ ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Aldo van Eyck _Theo Bosch
> 1972-1980
infill_ η αστική μορφολογία επιδρά στην τυπολογία των κτιρίων
Άμστερνταμ
Jordaan
_D
> Borneo Sporenburg Άμστερνταμ ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Adriaan Geuze _ West 8
> 1993-1996
ο συνδυασμός των τυπολογιών _ Monza ,Jordaan
Άμστερνταμ
Borneo Sporenburg
Bakema and Van den Broek __ Pampus City Project 1964
Μακέτες μελέτης
Staccato κατοικιών χαμηλής δόμησης
Υπέρθεση
Γλυπτικά blocks που συσχετίζονται με το τοπίο
Δημόσιοι χώροι
Βάθος οικοπέδου: 26-24-16-29-34μ
Πρόγραμμα κατοικίας: κοινωνική κατοικία: επιδοτούμενη ιδιοκατοίκηση, πολυτελής κατοικία
Χάρτης κατασκευαστών
Διαφορετικοί τρόποι ζωής: κατοικίες στην πλατεία, κατοικίες με χώρο εργασίας, εσωστρεφείς, εξωστρεφείς
Αρχιτέκτονες
Γενική διάταξη
Ελαχιστοποίηση δημόσιων χώρων
Μεγιστοποίηση ιδιωτικών κενών
Τυπολογικά σημεία εκκίνησης
μονοκατοικία
σπίτι με αίθριο
σπίτι στο κανάλι - σπίτι με αίθριο
Ο.Τ. πόλης – Ο.Τ. γλυπτικό
διαμέρισμα - κατοικία με διαμπερή φωτισμό
Παραδείγματα αρχιτεκτονικών τύπων Α μεγέθη οικοπέδων πλάτος 4-5 μ. βάθος 16-56 μ. κατοικίες / οικόπεδο
Β 7-9 μ. 29-39 μ
1-3
4-7
1.Κατοικίες με αίθριο τοποθετημένες πλάτη με πλάτη
2. Κατοικίες με αίθριο τοποθετημένες πλάτη με πλάτη με ενδιάμεσο parking 3.Κατοικίες με αίθριο πανταχόθεν ελεύθερα 4.Τρείς κατοικίες ανά οικόπεδο
5. Κατοικίες με αίθριο στο νερό
6.Οικόπεδο με 4 κατοικίες 7.Εσωστρεφείς κατοικίες 8.Επάλληλες κατοικίες με αίθριο
β _το σύστημα η αναφορά
η έρευνα
Βενετία
Metropolitan Housing Studies
η εφαρμογή
Gifu
το πείραμα
Fukuoka
_E
> Συγκρότημα κατοικιών Giudecca Βενετία
Gino Valle
> 1982
με οδηγό τη σχέση του κενού σε σχέση με το νερό + του πλήρους σε σχέση με το νερό
Lodovico Ughi
pianta topografica della citta
_ 1729
κάτοψη ισογείου
Κάτοψη α΄ ορόφου
κάτοψη β΄ ορόφου
_F
> Metropolitan Housing Studies ΙΑΠΩΝΙΑ
Kazuyo Sejima
> 1996
η έρευνα: διερεύνηση τύπων κτιρίων στο Ο.Τ. με την ίδια πυκνότητα + ίδια τυπολογία διαμερίσματος
1
Χαμηλή δόμηση
με ιδιωτικούς κήπους
2a
Μεσαία δόμηση: σε σχήμα S __ με κεντρικό αίθριο
2b
3a
3b
Υψηλή δόμηση: σε σχήμα ζιγκ-ζαγκ __ με διαχωρισμένες μονάδες
Le Corbusier_ Immeubles Villas 1922
Certosa di Firenze 1342
_G
> Gifu Kitagata Apartments ΙΑΠΩΝΙΑ
Kazuyo Sejima
> 1994-2004
η εφαρμογή _ η αντιστροφή: από την πυκνότητα στη διαφάνεια
> Nexus World F U K U O K A, Iαπωνία
Arata Isozaki master plan
> 1990
Nexus
Next + us
Us in the near future
Εμείς στο άμεσο μέλλον
nexus_ next + us us in the near future
F
> Nexus World F U K U O K A, Iαπωνία
G
«το παιχνίδι των ατομικών εκφράσεων» - r e n g a 3D Model
renga: γιαπωνέζικη μορφή ποίησης, όπου το δοσμένο αντικείμενο προκαλεί συνεχώς μιαν απάντηση από διάφορους ποιητές, που έχει ως αποτέλεσμα μια διαδοχή
από προσωπικές εκφράσεις των συμμετεχόντων
οι αρχιτέκτονες
Oscar Tusquets
Christian de Portzamparc
Arata Isozaki
Osama Ishiyama
Mark Mack
Rem Koolhaas Steven Holl
_I
> Nexus World F U K U O K A, Iαπωνία
Steven Holl > VOID SPACE / HINGED HOUSING
> 1989-1991
με πολλαπλές αναφορές στην ιαπωνική παράδοση και όχι μόνο
διαγράμματα Τέσσερα ζευγάρια κενών Κάθε ζευγάρι συνδέεται με ένα φαρδύ άνοιγμα με μία κλιμακωτή ράμπα.
Αναλογίες Οι σημαντικότερες δαστάσεις σε κάτοψη + τομή είναι σύμφωνες με μία αναλογία ( 1 : 1,618 ) βασισμένη στο βάθος των αυλών.
Περάσματα ανάμεσα στα κενά Δημόσιοι διάδρομοι προσφέρουν πρόσβαση στις μονάδες κατοικίας και συνδέουν τις αυλές. Υπάρχει μία εναλλαγή κλειστών - ανοιχτών χώρων, φωτός – σκιάς κατά μήκος κάθε περιπάτου. Καθένα από τα τρία περάσματα αναπτύσσει μία διαφορετική χωρική σχέση: μέσα, από πάνω και στις άκρες των αυλών.
Κατασκευή Τοιχεία από οπλισμένο σκυρόδεμα με κολόνες που φέρουν τα δάπεδα. Τα μέρωπα των αυλών προς τη δύση είναι υαλοπετάσματα, ενώ προς την ανατολή δομικά.
Μεταλλασσόμενος χώρος Μέσω της περιστροφής πορτών, πανέλων και μικρών χώρων (cabinet) η κάτοψη κάθε μονάδας μπορεί να αλλάξει και να διαμορφώσει μία νέα διάταξη.
> VOID SPACE / HINGED HOUSING
5
4
>ΚΑΤΟΨΕΙΣ
3
2
1
0
>ΤΟΜΕΣ
>ΤΟΜΕΣ / ΟΨΕΙΣ
-e6
κινήσεις
οργάνωση όψεων
> H2O
_H
> Nexus World F U K U O K A, Iαπωνία
Rem Koolhaas
> 1991
με γενέτειρα την τυπολογία του αιθρίου
ΙΣΟΓΕΙΟ
2ος Ο Ρ Ο Φ Ο Σ
-d5
3ος Ο Ρ Ο Φ Ο Σ
ΔΩΜΑΤΑ
-
ΤΟΜΕΣ
Πομπηία
-
>MIES VAN DER ROHE: σπίτια με αίθριο (In Dialogue with China)